Nghiên cứu khả năng sinh tổng hợp nano bạc của vi khuẩn bacillus licheniformis phân lập từ phân chim cút

ĈҤI HӐ&Ĉ¬1
ҸNG
75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA SINH ±0Ð,75Ѭ
ӠNG

3+$13+Ѭ
ӞC THANH THUҰN

NGHIÊN CӬU KHҦ1Ă1*6,1+7
ӘNG HӦP NANO

BҤC CӪA VI KHUҬN BACILLUS LICHENIFORMIS
PHÂN LҰP TӮ PHÂN CHIM CÚT

KHỐ LUҰN TӔT NGHIӊP

Chun ngành: CƠNG NGHӊSINH HӐC
GiҧQJYLrQKѭ
ӟng dүn: TS. Ĉ2¬17+
ӎVÂN

Ĉj1
ҹ
ng, Tháng 04 QăP
2019

LӠ,&$0Ĉ2$1

7{LFDPÿRDQÿk\OjF{QJWUuQKQJKLrQ
ӭu cӫa riêng tơi.

Các sӕliӋ
u kӃ
t quҧÿѭ
ӧc trình bày trong khóa luұ
n là trung thӵFYjFKѭDW
ӯng
ÿѭ
ӧc cơng bӕtrong bҩ
t kì cơng trình nào khác.

Ĉj1
̽QJWKiQJQăP
Tác giҧluұQYăQ

3+$13+Ѭ
ӞC THANH THUҰN


LӠI CҦ0Ѫ1
Tơi xin bày tӓlịng biӃ
WѫQFKkQWKjQKQK
ҩ
Wÿ
Ӄ
n cơ 76ĈRjQ7K

ӏVân ÿmW
ұ
n tình
Kѭ
ӟng dү
n, trӵc tiӃ
p truyӅ
Qÿ
ҥ
t nhӳng kinh nghiӋ
m quý báu ÿӇem hồn thiӋ
Qÿѭ
ӧc khóa
luұ
n tӕt nghiӋ
pFNJQJQKѭ
F{ÿm
ln tìm kiӃ
PFѫK
ӝLÿ
Ӈnhóm nghiên cӭu vi sinh chúng
HPQkQJFDRÿѭ
ӧc kiӃ
n thӭc và kӻQăQJQJK
ӅnghiӋ
p sau này. Cҧ
PѫQF{ÿmÿ
ӝng viên
em trong suӕt q trình thӵc hiӋ
n khóa luұ

n.
Xin cҧ
PѫQ
cơ TS. Phҥ
m ThӏMӻ(giáo viên chӫnhiӋ
m) cùng các thҫ
y cô trong
Khoa Sinh ±0{L7Uѭ
ӡQJĈ
ҥ
i hӑF6ѭ3K
ҥ
m ±Ĉҥ
i hӑFĈj1
ҹ
ng ÿmJL~Sÿ
ӥem trong
quá trình thӵc nghiӋ
Pÿ
Ӆtài nghiên cӭu.
Cuӕ
i cùng xin gӱi lӡi cҧ
PѫQÿ
Ӄ
n các bҥ
n trong nhóm nghiên cӭu vi sinh ӭng
dө
ng ÿmK
ӛtrӧnhiӋ
t tình trong suӕt thӡi gian qua. Cҧ

PѫQW
ұ
p thӇlӟp 15CNSH, bҥ
n bè
YjJLDÿuQKÿmÿ
ӝng viên tôi trong thӡi gian thӵc hiӋ
n khóa luұ
n.
Xin chân thành cҧ
PѫQ
Sinh viên thӵc hiӋ
n

3KDQ3Kѭ
ӟc Thanh Thuұn


MӨC LӨC
DANH MӨC BҦNG................................................................................................... 4
DANH MӨC HÌNH ҦNH .......................................................................................... 5
MӢ ĈҪU .................................................................................................................... 7
1. Ĉһ
t vҩ
Qÿ
Ӆ
.......................................................................................................... 7
2. MөFWLrXÿ
Ӆtài ...................................................................................................... 8
éQJKƭDF
ӫDÿ

Ӆtài ................................................................................................. 8
éQJKƭDNKRDK
͕
c ............................................................................................... 8
éQJKƭDWK
͹c ti͍
n ................................................................................................ 8
&+ѬѪ1*7
ӘNG QUAN TÀI LIӊU ................................................................... 9
1.1. Tәng quan vӅcông nghӋnano và nano bҥ
c ........................................................ 9
1.1.1. Vұ
t liӋ
u nano ............................................................................................... 9
1.1.2. Hҥ
t nano bҥ
c.............................................................................................. 10
1.1.3. Mӝt sӕӭng dөng cӫ
a nano bҥ
c .................................................................. 12
1.1.4. Các SKѭѫQJ
pháp chӃtҥ
o nano bҥ
c và nhұ
n diӋ
n nano bҥ
c ........................ 13
1.2. Khái quát chung vӅBacillus licheniformis ....................................................... 18
1.2.1. Phân loҥ
i khoa hӑ

c vi khuҭ
n Bacillus licheniformis ................................... 18
1.2.2. Ĉһ
c ÿL
Ӈ
m phân bӕ...................................................................................... 18
1.2.3. Ĉһ
c ÿL
Ӈ
m hình thái, sinh hóa...................................................................... 18
1.2.4. Ĉһ
c ÿL
Ӈ
m nuôi cҩ
y ..................................................................................... 19
1.2.5. &ѫ
chӃtә
ng hӧp nano bҥ
c và nhұ
n diӋ
n nano bҥ
c ...................................... 19
1.3. Mӝt sӕnghiên cӭu sinh tәng hӧp nano bҥ
c tӯvi sinh vұ
t ӣWURQJQѭ
ӟc và trên
thӃgiӟi ................................................................................................................... 20
1.3.1. Mӝt sӕnghiên cӭu trên thӃgiӟi ................................................................. 20
1.3.2. Mӝt sӕnghiên cӭu trong Qѭ
ӟc ................................................................... 22

&+ѬѪ1*Ĉ
Ӕ,7Ѭ
ӦNG, NӜ,'81*9¬3+ѬѪ1*3+È31*+,
ӬU. 23
Ĉ
ӕ
LWѭ
ӧng và phҥ
m vi nghiên cӭu .................................................................... 23
2.1.1. Ĉӕi Wѭ
ӧng nghiên cӭu ................................................................................ 23
2.1.2. Phҥ
m vi nghiên cӭu ................................................................................... 23
2.2. Nӝ
i dung nghiên cӭu ....................................................................................... 23
3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu ................................................................................. 24
2.3.1. 6ѫ
ÿ
ӗbӕtrí thí nghiӋ
m .............................................................................. 24
2.3.2. 3KѭѫQJ
pháp thu mү
u và phân lұ
p ............................................................. 25
2.3.3. 3KѭѫQJ
pháp ÿ
ӏ
nh danh chӫ
ng vi khuҭ

n bҵ
ng Nƭ
thuұ
t sinh hӑc phân tӱ..... 26
2.3.4. 3KѭѫQJ
pháp phá vӥtӃbào vi khuҭ
n ......................................................... 26
2.3.5. Khҧ
o sát thӡi gian sinh tәng hӧp nano bҥ
c cӫ
a Bacillus licheniformis ....... 26
2.3.6. Khҧ
o sát ҧ
nh Kѭ
ӣng cӫ
a nӗng ÿӝAgNO3 (1mM, 2mM) ÿӃ
n quá trình sinh
tә
ng hӧp nano bҥ
c cӫ
a Bacillus licheniformis ...................................................... 26
2.3.7. Phân tích phәtӱngoҥ
i và phәkhҧkiӃ
n (UV ±Vis) ................................... 27

1


2.3.8. Phân tích giҧ
nÿ

ӗnhiӉ
u xҥtia X (XRD)..................................................... 27
2.3.9. Phân tích kích WKѭ
ӟc hҥ
t và hình dҥ
ng hҥ
t nano bҥ
c tҥ
o thành thơng qua kính
hiӇ
n vi ÿL
Ӌ
n tӱtruyӅ
n qua (TEM) ........................................................................ 27
2.3.10. 3KѭѫQJ
pháp xӱlý sӕliӋ
u ....................................................................... 28
&+ѬѪ1*
3: KӂT QUҦVÀ BIӊN LUҰN ............................................................. 29
3.1. Phân lұ
p, ÿӏ
nh danh vi sinh vұ
t ........................................................................ 29
3.1.1. Phân lұ
p, ÿ
ӏ
nh danh chӫng vi khuҭ
n .......................................................... 29
3.2. Khҧ
o sát thӡLJLDQÿ

Ӄ
n quá trình sinh tәng hӧp nano bҥ
c.................................. 32
3.2.1. Phân tích phәtӱngoҥ
i và phәkhҧkiӃ
n (UV ±Vis) ................................... 32
3.3. Khҧ
o sát ҧ
QKKѭ
ӣng cӫ
a nӗ
QJÿ
ӝAgNO3 ÿӃ
n quá trình sinh tә
ng hӧp nano bҥ
c
............................................................................................................................... 37
3.3.1. Khҧ
o sát kháng khuҭ
n theo SKѭѫQJ
pháp khuӃ
ch tán qua giӃ
ng thҥ
ch ....... 37
3.4. KӃ
t quҧphân tích nhiӉ
u xҥtia X (XRD) .......................................................... 41
3.5. KӃ
t quҧphân tích kính hiӇ
QYLÿL

Ӌ
n tӱtruyӅ
n qua (TEM) ................................ 42
KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ................................................................................. 44
1. KӃ
t luұ
n .............................................................................................................. 44
2. KiӃ
n nghӏ
............................................................................................................ 44
TÀI LIӊU THAM KHҦO ....................................................................................... 46

2


'$1+0Ө&7Ӯ9,ӂ77Ҳ7
Abs

Absorbance

CT

&{QJWKӭF

LB

Luria ±Bertani

NCBI

National Center for Biotechnology Information

PCR

Polymerase Chain Reaction

PTN

3KzQJWKtQJKLӋP

UV ±Vis

Ultraviolet ±Visible

TEM

Transmission Electron Microscopy

XRD

X-ray diffraction

3


DANH MӨC BҦNG
.tKLӋX
7rQEҧQJ
Trang
EҧQJ

2.1
25
%ӕWUtFiFO{WKtQJKLӋP
3.1

36
9ӏWUtÿӍQKKҩSWKXYjFѭӡQJÿӝK
QDQREҥFWәQJKӧSWӯ&7

3.2

ĈѭӡQJNtQKYzQJ
NKiQJNKXҭQ
Jk\UDEӣLQDQRE
ҥF
WәQJ38

KӧSӣQӗQJÿӝP0
AgNO3 WKHR&7YjÿӕLFKӭQJ
(ĈѫQ
Yӏ
mm)
3.3

ĈѭӡQJNtQKYzQJ
NKiQJNKXҭQ
Jk\UDEӣLQDQRE
ҥF
WәQJ40

KӧSӣQӗQJÿӝP0
AgNO3 WKHR&7YjÿӕLFKӭQJ
(ĈѫQ
Yӏ
mm)

4


DANH MӨC HÌNH ҦNH
6ӕ
7rQKuQKҧQK
KLӋX
1.1 &ѫFK
ӃdiӋ
t khuҭ
n cӫ
a nano bҥ
c

Trang
11

1.2

17
3Kә89
±9LVFӫDGXQJGӏFKQDQREҥF

1.3

18
3Kә;5'FӫDQDQREҥF1JXӗQ
&{QJW\71++QJKLrQFӭ

NKRDKӑFYjSKiWWULӇQF{QJQJKӋ+(
)
1.4

20
&ѫFKӃWәQJKӧSQDQREҥFӣYLNKXҭQ

2.1

6ѫÿ
ӗsinh tәng hӧp nano bҥ
c tӯvi khuҭ
n Bacillus licheniformis

3.1

29
.KXҭQOҥFFӫDFKӫQJYLVLQKYұW
SKkQOұSWӯSKkQFKLP

3.2

7ӃEjRFKӫQJ
TT01 NKLQKXӝP*UDP

3.3

30
.ӃWTXҧWUDFӭXWUrQ%/$671&%,

3.4

31
.ӃWTXҧFKҥ\Fk\SKiWVLQK
loài

3.5

Màu sҳ
c cӫ
a dung dӏ
ch sinh tәng hӧp nano bҥ
c sau 6 ngày ӫ

3.6

3Kә89
±Vis sau 6 QJj\NKҧRViWVLQKWәQJKӧ
p nano bҥFWӯ 33

24

30

32

CT1 WәQJKӧSӣQӗQJÿӝP0$J12
3 D
ӣQJӗQJÿӝP0
AgNO3 (b)
3.7

3Kә89
±Vis sau 6 QJj\NKҧRViWVLQKWәQJKӧ
p nano bҥFWӯ 34

CTWәQJKӧSӣQӗQJÿӝP0$J12
3 D
ӣQJӗQJÿӝP0
AgNO3 (b)
3.8

35
3Kә89
±Vis sau QJj\NKҧRViWVLQKWәQJKӧ
ҥFWӯ
CT2 (tә
ng hӧp ӣnӗ
QJÿ
ӝ1mM AgNO3)

3.9

35
3Kә89

±Vis sau QJj\NKҧRViWVLQKWәQJKӧ
ҥFWӯ
CT2 WәQJKӧSӣQӗQJÿӝP0$J12
3)

3.10

37
'ӏFKQDQREҥFWәQJKӧSD
YjGӏFK

WҥRYzQJ
NKiQJNKXҭQ
ӭFFKӃ
E.coli

3.11

Dӏ
ch nano bҥ
c tәng hӧp (c) và dӏ
ch ngoҥ
i bào (d) tҥ
o vòng

38

kháng khuҭ
n ӭc chӃBacillus cereus
3.12

'ӏFKQDQREҥFWәQJKӧS
(e
YjGӏ
FKQJRҥLEjRI

WҥRYzQJ
ӭF 38
FKӃ
Ralstonia solanacearum

5


3.13

'ӏFKQDQREҥFWәQJKӧS
YjGӏFKQәLK

WҥRYzQJNKiQJNKX
ӭF39
FKӃ
B.cereus

3.14

'ӏFKQDQREҥFWәQJKӧS
YjGӏFKQәLK

WҥRYzQJNKiQJNKX

ӭF39
FKӃ
Ralstonia solanacearum

3.15

40
'ӏFKQDQREҥFWәQJKӧS
QӗQJÿӝP0$J12
3
Wӯ&7L
Yj

GӏFKQәLN

WҥRYzQJNKiQJNKXҭQWUrQYL
YұWNLӇPÿӏQK
E.coli
3.16

.ӃWTXҧSKkQWtFK;5'

41

3.17

.ӃWTXҧSKkQWtFKҧQK7(0

42

3.18

43
%LӇXÿӗWҫQVXҩWYjNtFKWKѭӟFKҥW

6


MӢ ĈҪU
1.

Ĉһt vҩ
Qÿ
Ӆ

Trong nhӳQJQăPJ
ҫ
Qÿk\NKRDK
ӑc và công nghӋnano ÿDQJSKiWWUL
Ӈ
n mҥ
nh
mӁ
ÿyOjP
ӝt trong nhӳng công nghӋtiên tiӃ
n hiӋ
n nay vӟi rҩ
t nhiӅ
XOƭQKY
ӵFÿѭ

ӧc ӭng
dө
ng trong y hӑ
FÿL
Ӌ
n tӱ, nông nghiӋ
p, xӱOêP{LWUѭ
ӡng,...VӟLNtFKWKѭ
ӟc nano mét
các loҥ
i vұ
t liӋ
u nano có thӇcan thiӋ
Sÿ
Ӄ
n tӯng phân tӱ- nguyên tӱÿL
Ӆ
XQj\ÿ
һ
c biӋ
t
quan trӑ
ng trong nghiên cӭu ӭng dөng công nghӋnano trong Y ±Sinh hӑ
c.
Bҥ
c là mӝ
t trong nhӳng kim loҥ
i có tính sát khuҭ
n mҥ
nh, tӯOkXFRQQJѭ

ӡLÿmEL
Ӄ
t

ӭng dөng nó, và hiӋ
n nay thì cơng nghӋnano bҥ
FÿyQJYDLWUzNKiTX
ӑ
ng trong các
nghiên cӭu vӅvұ
t liӋ
u nano. Nghiên cӭu chӍra rҵ
ng khi ӣNtFKWKѭ
ӟc nano (tӯÿ
Ӄ
n 100

nm), hoҥ
t tính sát khuҭ
n cӫ
a bҥ
FWăQJOrQNKR
ҧ
ng 50000 lҫ
n so vӟi bҥ
c dҥ
ng khӕ
LQKѭ

vұ

y 1 gam bҥ
c nano có thӇsát khuҭ
QFKRKjQJWUăPPpWYX{QJ
ҩ
t nӅ
n [4@ĈL
Ӆ
u này
sӁlàm cho khӕ
LOѭ
ӧng bҥ
c sӱdө
ng trong các sҧ
n phҭ
m sӁgiҧ
m mҥ
nh, nên tӹtrӑng cӫa
bҥ
c trong giá thành trӣQrQNK{QJÿiQJN
Ӈ
. Nano bҥ
c có tính kháng khuҭ
n mҥ
nh, vơ hiӋ
u
hóa hҫ
XQKѭW
ҩ
t cҧcác enzyme cҫ
n thiӃ

t cho sӵWUDRÿ
әi oxy cӫa vi khuҭ
n và tiêu diӋ
t
chúng trong vài phút, ngoài ra các hҥ
t bҥ
c vӟLNtFKWKѭ
ӟc nhӓchui vào trong tӃbào, kӃ
t
hӧp vӟi các enzyme hay DNA có chӭa nhóm sunfua hoһ
c photphate gây bҩ
t hoҥ
t enzyme
hay DNA dү
Qÿ
Ӄ
n gây chӃ
t tӃbào. Nano bҥ
c không gây tác dө
ng phө, không gây ÿ
ӝc
FKRFRQQJѭ
ӡi và vұ
t nuôi khi nhiӉ
POѭ
ӧng bҥ
c bҵ
ng nӗ
QJÿ
ӝdiӋ

t khuҭ
n (khoҧ
ng nӗ
ng
ÿӝnhӓKѫQSSP
NK{QJJk\{QKL
Ӊ
PP{LWUѭ
ӡng. Vì vұ
y nano bҥ
FÿDQJÿѭ
ӧc ӭng
dө
ng rӝ
ng rãi. Trong nơng nghiӋ
p, ӭng dөng công nghӋnano bҥ
FÿDQJÿѭ
ӧc nhiӅ
u quӕ
c
gia xem là mӝ
WKѭ
ӟQJÿ
Ӈphát triӇ
n mӝt nên nông nghiӋ
p hiӋ
u quҧ
, kinh tӃvà an toàn
KѫQSKzQJWU
ӏcác bӋ

nh do vi khuҭ
n, vi rút, nҩ
m, gây ra trên cây trӗng, vұ
t nuôi, bҧ
o
quҧ
n nông sҧ
n. Trong ngành may mһ
c, nano bҥ
c có thӇӭng dөQJÿ
Ӈtҥ
o ra các loҥ
i quҫ
n
áo có khҧQăQJGL
Ӌ
t khuҭ
n, vi khuҭ
n gây mùi hơi, mӕ
FĈ
һ
c biӋ
t, nghiên cӭu tәng hӧp
nano bҥ
Fÿ
Ӈphө
c vөcho các ӭng dөng trong y hӑc, nhҩ
t là hiӋ
QWѭ
ӧng vi khuҭ

n kháng
kháng sinh ngày càng phәbiӃ
QQKѭKL
Ӌ
n nay.

Có nhiӅ
XSKѭѫQJSKiSÿ
Ӈtәng hӧp nano bҥ
c, tronJÿyFiFSKѭѫQJS
ӑ
c,

vұ
t lý, hóa lý kӃ
t hӧSWKѭ
ӡng gây nhiӅ
XWiFÿ
ӝng xҩ
Xÿ
Ӄ
QP{LWUѭ
ӡQJFKLSKtÿ
ҫ
XWѭW
ӕ
n
kém, giá thành cao lҥ
i khó sҧ
n xuҩ

t rӝng rãi. Vì vұ
y, tәng hӧp nano bҥ
c bҵ
QJFRQÿѭ
ӡng
sinh hӑFÿDQJOjP
ӝW[XKѭ
ӟng mang tính tҩ
t yӃ
u. PhѭѫQJSKiSW
ә
ng hӧp này tҥ
o ra các

7


hҥ
t nano bҥ
c tiêu chuҭ
n vӅNtFKWKѭ
ӟc và phân bӕtӕWKѫQVRY
ӟLFiFSKѭѫQJS

ÿӗ
ng thӡi mӣra triӇ
n vӑng sҧ
n xuҩ
t vӟi qui mô lӟn. Các hҥ
WQDQRFNJQJFyW

Ӈÿѭ
ӧc ә
n

ÿӏ
nh ngay trong quá trình sҧ
n xuҩ
t bӣi các polymer sinh hӑc. Ӣ3KѭѫQJSKiSVL
ӑc
thì tác nhân chính sinh tә
ng hӧp nano bҥ
c chính là các vi nҩ
m, vi khuҭ
n. Vӟi thӡi gian
VLQKWUѭ
ӣng ngҳ
n, quá trình sinh tә
ng hӧp tҥ
RUDNtFKWKѭ
ӟc hҥ
t nhӓYjÿ
ӗ
QJÿ
Ӆ
u, khơng
tӕn dung mơi hóa hӑ
c và khơng gây ҧ
QKKѭ
ӣng mơi WUѭ
ӡng nên các lồi vi nҩ

m hay vi
khuҭ
QOjÿ
ӕLWѭ
ӧQJÿDQJÿѭ
ӧc nghiên cӭu. 7URQJÿy
Bacillus licheniformis là vi khuҭ
n
có khҧQăQJVLQKWUѭ
ӣng ӣphәnhiӋ
WFDRYjP{LWUѭ
ӡng ni cҩ
\WK{QJWKѭ
ӡng, nó là vi
khuҭ
Qÿѭ
ӧc ӭng dө
ng trong cơng nghiӋ
p khi sҧ
n sinh ra nhiӅ
u enzyme ngoҥ
i bào chӏ
u
nhiӋ
t QKѭSURWHDVHDP\ODVH
lipase...v.v.
Nhҵ
m tiӃ
p cұ
n vӟLSKѭѫQJSKiS

và xuҩ
t phát tӯnhӳng lý luұ
n, thӵc tiӉ
n nêu trên,
tôi tiӃ
n hành thӵc hiӋ
Qÿ
Ӆtài ³1JKLrQF
ӭu khҧQăQJVLQKW
ә
ng hӧp nano bҥc cӫa vi
khuҭn Bacillus licheniformis phân lұp tӯSKkQFKLPF~W´
.
2. MөFWLrXÿ
Ӆtài
Ĉánh giá ÿѭ
ӧc khҧQăQJә
VLQK
ng hӧp nanoW bҥ
c cӫa vi khuҭ
n Bacillus
licheniformis phân lұ
p tӯphân chim cút.
3. éQJKƭDF
ӫDÿ
Ӆtài
3.1. éQJKƭDNKRDK
͕
c
KӃ

t quҧcӫ
a nghiên cӭu sӁcung cҩ
p dү
n liӋ
u khoa hӑc có giá trӏtham khҧ
o cho
VLQKYLrQNƭWKX
ұ
t viên vӅkhҧQăQJW
әng hӧp nano bҥ
c tӯchӫng Bacillus licheniformis.
3.2. éQJKƭDWK
͹c ti͍
n
Thành công cӫa khóa luұ
n sӁ[iFÿ
ӏ
QKÿѭ
ӧc mӝt sӕÿL
Ӆ
u kiӋ
n sinh tәng hӧp nano
bҥ
c tӯvi khuҭ
n Bacillus licheniformis FyêQJKƭDWURQJYL
Ӌ
c ӭng dөng tҥ
o nên các vұ
t
liӋ

u, sҧ
n phҭ
m nano bҥ
c phөc vөtrong các ngành y hӑc, nông nghiӋ
S
Ӌ
n ÿL
tӱ, môi
WUѭ
ӡng,...v.v.

8


&+ѬѪ1*7
ӘNG QUAN TÀI LIӊU
1.1. Tә
ng quan vӅcông nghӋnano và nano bҥc
1.1.1. Vұt liӋ
u nano
Khoa hӑc nano là khoa hӑc nghiên cӭu vұ
t chҩ
t ӣNtFKWKѭ
ӟc cӵc kì nhӓbé ±kích
WKѭ
ӟc nanomet (nm), mӝt nanomet bҵ
ng mӝt phҫ
n tӍcӫ
a mét (m) hay bҵ
ng mӝ

t phҫ
n
triӋ
u cӫa milimet (mm). Công nghӋnano là các công nghӋOLrQTXDQÿ
Ӄ
n viӋ
c thiӃ
t kӃ
,
phân tích, chӃtҥ
o, ӭng dө
ng các cҩ
u trúc, thiӃ
t bӏvà hӋthӕng bҵ
ng viӋ
FÿL
Ӆ
u khiӇ
n hình
GiQJNtFKWKѭ
ӟc ӣquy mơ nanomet (tӯ1 ±100nm). Vұ
t liӋ
u QDQROjÿ
ӕLWѭ
ӧng cӫa hai
OƭQKY
ӵc khoa hӑc nano và công nghӋnano.
1ăP 
hái niӋ
m vӅ

N
công nghӋQDQR
ӧc nhà
ÿѭ
vұ
W Oê
ӡi Mӻ
QJѭ
Richard
Feynman nhҳ
Fÿ
Ӄ
QNKL{QJÿ
Ӆcұ
Sÿ
Ӄ
n khҧQăQJFK
Ӄtҥ
o vұ
t chҩ
t ӣNtFKWKѭ
ӟc siêu nhӓ
ÿLW
ӯquá trình tұ
p hӧp các nguyên tӱ, phân tӱ. NhӳQJQăPQK
ӡsӵUDÿ
ӡi cӫa hàng
loҥ
t các thiӃ
t bӏSKkQWtFKWURQJÿyFyNtQKKL

Ӈ
QYLÿ
ҫ
u dị qt (SEM hay TEM) có khҧ
QăQJTXDQViWÿ
Ӄ
QNtFKWKѭ
ӟc vài nguyên tӱhay phân tӱFRQQJѭ
ӡi có thӇquan sát và
hiӇ
XU}KѫQY
ӅOƭQKY
ӵc nano.
Phân lo̩
i v̵
t li͏
u nano

Vұ
t liӋ
u nano không chiӅ
u (cҧba chiӅ
Xÿ
Ӆ
XFyNtFKWKѭ
ӟc nano), ví dөÿiPQDQR
hҥ
t nano.
Vұ
t kiӋ

u nano mӝt chiӅ
u là vұ
t liӋ
XWURQJÿyFyP
ӝ
t chiӅ
u tӵdo, hai chiӅ
u có kích
WKѭ
ӟc nano, ví dөdây nano, ӕ
ng nano.
Vұ
t liӋ
u nano hai chiӅ
u là vұ
t liӋ
XWURQJÿyKDLFKL
Ӆ
u tӵdo, mӝ
t chiӅ
u có kích
WKѭ
ӟc nano, ví dөmàng mӓng (có chiӅ
XGj\NtFKWKѭ
ӟc nano).

Ngồi ra cịn có vұ
t liӋ
u có cҩ
XWU~FQDQRKD\QDQRFRPSR

Ӎcó mӝ
t
phҫ
n cӫ
a vұ
t liӋ
X Fy NtFK
ӟc nm, hoһ
cWKѭ
cҩ
u trúc cӫa nó có nano không chiӅ
u, mӝ
t
chiӅ
u, hai chiӅ
XÿDQ[HQO
ү
n nhau.
H̩t nano kim lo̩i
Hҥ
t nano kim loҥ
i là mӝt khái niӋ
Pÿ
ӇchӍcác hҥ
WFyNtFKWKѭ
ӟFQDQRÿѭ
ӧc tҥ
o

thành tӯcác kim loҥ

i. Khi nghiên cӭu, các nhà khoa hӑFÿmWKL
Ӄ
t lұ
SFiFSKѭѫQJ

chӃtҥ
o và hiӇ
Xÿѭ
ӧc các tính chҩ
t thú vӏcӫa hҥ
t nano. Mӝt trong nhӳng tính chҩ
WÿyOj
màu sҳ
c cӫ
a hҥ
t nano phөthuӝc rҩ
t nhiӅ
XYjRNtFKWKѭ
ӟc và hình dҥ
ng cӫa chúng [3].

9


Ví dө, ánh sáng phҧ
n xҥlên bӅmһ
t vàng ӣdҥ
ng khӕi có màu vàng. Tuy nhiên,
ánh sáng truyӅ
n qua lҥ

LFyPjX[DQKQѭ
ӟc biӇ
n hoһ
c chuyӇ
n sâng màu da cam khi kích
WKѭ
ӟc hҥ
WWKD\ÿ
ә
i. HiӋ
QWѭ
ӧQJWKD\ÿ
әi màu sҳ
FQKѭY
ұ
y là do mӝt hiӋ
u ӭng gӑi là cӝ
ng
Kѭ
ӣng plasmon bӅmһ
t. ChӍcó các hҥ
t nano kim loҥ
LWURQJÿyFiFÿL
Ӌ
n tӱtӵdo mӟi có
hҩ
p thөӣvùng ánh sáng khҧkiӃ
n làm cho chúng có hiӋ
QWѭ
ӧng quang hӑc trên [26].

1.1.2. Hҥ
t nano bҥ
c
Bҥ
c nano là nhӳng hҥ
t bҥ
FFyNtFKWKѭ
ӟc nҵ
m trong khoҧ
QJÿ
Ӄ
n 100nm. Bҥ
c
QDQR
ӡngWKѭ
ӣGѭ
ӟi dҥ
ng các dung dӏ
ch keo vӟi các chҩ
t bҧ
o vӋlà các polymer
SRO\YLQ\ODOFRO 39$ SRO\HWK\OHQJO\FRO
Ӈcác hҥ
t
nano bҥ
c khơng bӏkӃ
t tө. Bҥ
c ӣNtFKWKѭ
ӟc nano có nhӳQJÿ
һ

FWUѭQJU
ҩ
t khác so vӟi bҥ
c
bình thѭӡQJĈyOjP
ӝ
t kháng sinh tӵnhiên và rҩ
t mҥ
nh, có khҧQăQJSKzQJQJ
ӯa nhiӅ
u
bӋ
nh truyӅ
n nhiӉ
m. Tính chҩ
t kháng khuҭ
n cӫa dung dӏ
ch keo nano bҥ
F ÿm
ӧc tìm
ÿѭ

hiӇ
u mӝt cách khoa hӑ
FYjRÿ
ҫ
u thӃkӍ20, nKѭQJV
ӵphát minh ra thuӕFNKiQJVLQ

QJăQF

ҧ
n nhӳng nghiên cӭXVkXWURQJOƭQKY
ӵc này. NhӳQJQăPJ
ҫ
Qÿk\GRF{Q
Ӌ
nano phát triӇ
n và do các kháng sinh càng ngày càng bӏ
lӡn vӟi vi khuҭ
n, nên viӋ
c nghiên
cӭu ӭng dө
ng nano bҥ
FWUURQJOƭQKY
ӵc Y sinh hӑFÿѭ
ӧc quan tâm nghiên cӭu và phát
triӇ
n mҥ
nh mӁ[26].

Nhìn chung, nano b̩
c có nhͷQJÿ
̿FÿL
͋
PÿiQJTXDQWkPVDXÿ
DiӋ
t trên 650 loҥ
i vi khuҭ
n
HiӋ

u quҧcao
Tác dө
ng nhanh
.K{QJÿ
ӝc
Khơng kích thích
Khơng gây dӏӭng
Tính kháng khu̱n cͯ
a nano b̩Fÿ˱
ͫc gi̫
i thích theo m͡t s͙F˯FK
͇sau:
Vӟi tính chҩ
t xúc tác, nano bҥ
c vơ hiӋ
u hóa các enzyme mà vi khuҭ
n và nҩ
m cҫ
n
FKRTXiWUuQKWUDRÿ
ә
i chҩ
t cӫa tӃbào dү
Qÿ
Ӄ
n rӕi loҥ
n quá trình biӃ
QGѭ
ӥng cӫa vi khuҭ
n.

7iFÿ
ӝ
ng này làm cho vi khuҭ
n bӏtiêu diӋ
t nhanh chóng [9].
Hҥ
t nano bҥ
c liên kӃ
t vӟi các nhóm chӭa phospho trong phân tӱDNA làm rӕ
i
loҥ
n quá trình sao chép DNA làm chӃ
t vi khuҭ
n [31].

10