Tổ chức thí nghiệm khoa học cho trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi khám phá môi trường xung quanh

75Ѭ
Ӡ1*Ĉ
ҤI HӐ&6Ѭ3+
ҤM
KHOA GIÁO DӨC MҪM NON
------------------

Ĉ͉tj
i:

TӘ CHӬC THÍ NGHIӊM KHOA HӐC CHO TRҾ

MҮU GIÁO 5 ±6 TUӘ,.+È03+È0Ð,75
ӠNG
XUNG QUANH

*LiRYLrQKѭ
ӟng dүn : TS. ĈLQK7K
ӏĈRDQ+ѭѫQJ
Sinh viên thӵc hiӋ
n : Võ DiӋ
u Trinh
Lӟp
: 12SMN2

Ĉj1
̽ng, tháng 5/2016


MӨC LӨC
PHҪN MӢĈҪU ........................................................................................................1

1. Lí do chọn ềtài
đ......................................................................................................1
2. Mụ
c íchđnghiên cứu ...............................................................................................2
3. Nhiệ
m vụnghiên cứu ..............................................................................................3
4. Khách thểvàố
iđợng
tư
nghiên cứu ........................................................................3
5. Phạ
m vi nghiên cứu .................................................................................................3
6. Giảthuyế
t khoa học ................................................................................................3
7.

Phương

8. Cấ
u

pháp
ứu.........................................................................................3
nghiên c

trúc
ềtài .........................................................................................................4
đ

NӜI DUNG ................................................................................................................5

&+ѬѪ1*,&Ѫ6
ӢLÝ LUҰN VӄTӘCHӬC THÍ NGHIӊM KHOA HӐC CHO
TRҾMҮU GIÁO 5-6 TUӘ,.+È03+È0Ð,75Ѭ
ӠNG XUNG QUANH ............5
1.1. Lӏ
ch sӱnghiên cӭu vҩQÿ
Ӆ.................................................................................5
1.1.1. Mộ
t sốnghiên cứu ởnư
ớc ngoài.......................................................................5
1.1.2. Mộ
t sốnghiên cứu

trong
ớc ..........................................................................5
nư

1.2. Mӝ
t sӕlý luұn vӅtәchӭc hoҥ
W
ӝQJ
ÿ
.KiP SKi
ӡng xung
P{L
quanh
WUѭ
cho trҿ5-6 tuә
i ...........................................................................................................6
1.2.1. Khái niệ

m “Mơi
ờngtrư
xung ạ
quanh”,
t ộng
đ
“Khám
ho phá
ờng xung mơi
quanh”
.........................................................................................................................6
1.2.2. Vai trị của hoạ
t ộng
đ

Khám

phá
ờng môi
xungố
trư
i vớ
quanh
i sựphát triể
nđ

của trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ
i .............................................................................................7
1.2.3. Nộ

i dung tổchức hoạ
t ộng
đ
giáo 5-6 tuổi

trong

Khám

phá
ờng xung
môi
quanh cho
trư
trẻmẫ
u

chương
ục mầ
m non
trình
..................................................9
giáo d

1.2.4. Qui trình tổchức hoạ
t ộng
đ

Khám

phá
ờng xung
mơi
quanh cho
trư
trẻmẫ
u

giáo 5-6 tuổi ..............................................................................................................10
1.3. Thí nghiӋ
m khoa hӑc và hoҥWÿ
ӝQJ.KiPSKiP{LWUѭ
ӡng xung quanh cӫa
trҿ5-6 tuә
i ӣWUѭ
ӡng mҫm non...............................................................................15
1.3.1. Khái niệ
m “Thí
ệ
m khoa
nghi
họ
c”
.................................................................15

t


1.3.2.
ặ

c trưng
Đ

các
ệ
m khoa
thí
họ
c dànhnghi
cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi ..............15

1.3.3. Vai trị của thí nghiệ
m khoa học ố
iđ
với việ
c khám phá môi trư
ờng xung
quanh cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi ................................................................................16
TIӆU Kӂ7&+ѬѪ1*
.........................................................................................17
&+ѬѪ1*7+
ӴC TRҤNG VIӊC TӘ CHӬC THÍ NGHIӊM KHOA HӐC
CHO TRҾ MҮU GIÁO 5-6 TUӘ, .+È0  3+ÈӠ
0Ð,
NG XUNG
75Ѭ
QUANH Ӣ75Ѭ
ӠNG MҪM NON........................................................................18

2.1. MөFÿtFKÿL
Ӆ
u tra .............................................................................................18
2.2. ThӡLJLDQÿL
Ӆ
u tra .............................................................................................18
2.3. Nӝ
LGXQJÿL
Ӆ
u tra ..............................................................................................18
Ĉ
ӕ
LWѭ
ӧQJÿL
Ӆ
u tra ............................................................................................18
3KѭѫQJSKiSÿL
Ӆ
u tra ......................................................................................18
2.5.1. Sửdụ
ng phiế
u

trưng
ầ
u ý kiế
n ......................................................................18
c

2.5.2.

Phương
.....................................................................................19
pháp quan sát

2.5.3.

Phương
ạ
i...................................................................................19
pháp đàm tho

2.5.4.

Phương
ống kê.....................................................................................19
pháp th

7LrXFKtYjWKDQJÿiQKJLi
..............................................................................19
2.6.1. Mức ộđ
thư
ờng xuyên sửdụng biệ
n pháp Thí nghiệ
m khoa học cho trẻmẫ
u
giáo Khám phá mơi trư
ờng xung quanh của giáo viên ởtrư
ờng mầ
m non ..............19

2.6.2. Hiệ
u quảcủa việ
c sửdụng biệ
n pháp Thí nghiệ
m khoa họ
c trong hoạ
tộ
ng
đ
Khám phá
ờng môi
xung quanh
trư
...........................................................................20
2.7. KӃ
t quҧkhҧo sát thӵc trҥng ............................................................................23
2.7.1. Vềnhậ
n thức và mức ộđ
thư
ờng xuyên sửdụng biệ
n pháp Thí nghiệ
m khoa
họ
c cho trẻmẫ
u

giáo

Khám
ờng phá

xung qunah
môi
của giáo
trư
viên ởtrư
ờng

mầ
m non ....................................................................................................................23
2.7.2. Vềhiệ
u quảcủa việ
c sửdụng biệ
n pháp Thí nghiệ
m khoa học trong hoạ
t
đ
ộ
ng

Khám

phá
ờng xungmôi
quanh ..................................................................26
trư

TIӆU Kӂ7&+ѬѪ1*
.........................................................................................32

&+ѬѪ1* Ә

CHӬC
7 THÍ NGHIӊM KHOA HӐC CHO TRҾ MҮU
GIÁO 5-6 TUӘ,.+È03+È0Ð,75Ѭ
ӠNG XUNG QUANH Ӣ 75Ѭ
ӠNG
MҪM NON ..............................................................................................................34

ӣÿ
&ѫ
ӏ
QKV
ӟ
Kѭ
QJ
Ӈÿ
ÿ
Ӆxuҩt cách thӭc sӱdөng biӋ
n pháp Thí nghiӋ
m

khoa hӑ
c cho trҿmүu giáo 5-6 tuәi trong hoҥW
ӝQJ
ÿ
.KiP SKi
ӡng P{L
xung quanh ..............................................................................................................34
3.1.1. Dựa vào nguyên tắ

c giáo dụ
c phát triể
n nhậ
n thức cho trẻmầ
m non .............34
3.1.2.ể
m Quan
tiế
p cậ
n tíchđi
hợp

trong

q
m sóc –giáo
trình
dục trẻởtrư
chă
ờng

mầ
m non ....................................................................................................................34
3.1.3.ể
m Quan
tiế
p cậ
n hoạ
đi
tộng

đ.........................................................................35
3.1.4.ể
m Quan
tiế
p cậ
n thựcđi
tiễ
n ..........................................................................36
3.1.5.ể
m Quan
phát triể
n .......................................................................................36
đi
3.2. Mӝ
t sӕyêu cҫXÿ
ӕ
i vӟi viӋ
c sӱdөng biӋ
n pháp Thí nghiӋ
m khoa hӑc cho
trҿmүu giáo 5-6 tuә
i trong hoҥWÿ
ӝ
QJ.KiPSKiP{LWUѭ
ӡng xung quanh ......37
3.2.1.
ả
m bả
o phù
Đ hợp vớiặ

cđể
m
đi
lứa tuổi, khảnăng
ậ
n thứ
nh
c của trẻ
............37
3.2.2.
ả
m bả
o xây
Đ dựng

mơi
ờng phù
trư
hợp với việ
c sửdụng biệ
n pháp Thí

nghiệ
m khoa họ
c cho trẻKhám phá
ờng mơi
xung quanh
trư
...................................37
3.2.3.

ả
m bả
o tính
Đ chủđ
ạ
o củ
a giáo viên và tính chủđ
ộng,
ộ
c lậ
pđcủ
a trẻ
..........38
3.2.4.
ả
m bả
o Đtính
ạ
ng, phong
đa phú
dcủa hoạ
t ộng
đKhám phá môi trư
ờng xung
quanh .........................................................................................................................38

Ӆxuҩ
tĈcách thӭc sӱdөng biӋ
n pháp Thí nghiӋ
m khoa hӑc trong hoҥ

t
ÿӝ
QJ.KiPSKiP{LWUѭ
ӡng xung quanh cho trҿ5-6 tuәi ..................................39
3.3.1. Khả
o sát khảnăng

tham
ực hiệ
n Thí
gia
nghiệ
m
th
khoa học của trẻ.............39

3.3.2.
ầ
m, chọ
Sưu
n lựa các
tThí nghiệ
m khoa học có nộ
i dung phù hợp và lậ
p kế
hoạ
ch cho trẻhoạ
tộ
ng
đkhám phá theo chủđề........................................................40

3.3.3. Xây dựng

môi
ờng lớptrư
học, chuẩ
n bịđ
ồdùng gây hứng thú cho trẻtham

gia thực hiệ
n các Thí nghiệ
m khoa họ
c ....................................................................42
3.3.4. Tiế
n hành Thí nghiệ
m khoa học .....................................................................43
3.3.5. Phố
i hợp chặ
t chẽvới phụhuynh
ểtổchứ
đc các hoạ
t ộng
đThí nghiệ
m khoa
họ
c cho trẻ.................................................................................................................45


3.4. Thӵc nghiӋ
m tәchӭc Thí nghiӋ
m khoa hӑ

c giúp trҿ5-6 tuәi Khám phá
P{LWUѭ
ӡng xung quanh ..........................................................................................47
3.4.1. Phân loạ
i

nhóm
ố
i chứngđ
và thực nghiệ
m .....................................................47

3.4.2. Tiế
n hành thực nghiệ
m....................................................................................47
3.4.3. Kế
t quảthực nghiệ
m .......................................................................................49
TIӆU Kӂ7&+ѬѪ1*
.........................................................................................55
KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ................................................................................56
1. Kế
t luậ
n .................................................................................................................56
2. Mộ
t sốkiế
n nghịsư ạ
mph
.....................................................................................57
TÀI LIӊU THAM KHҦO ......................................................................................59

PHӨLӨC


DANH MӨC TӮ VIӂT TҲT
TNKH

Thí nghiệ
m khoa học

MTXQ

Mơi ờng
trư
xung quanh

KPMTXQ

Khám phá
ờng môi
xung quanh
trư

NXB

Nhà xuấ
t bả
n

ĐC

Đối chứng

TN

Thực nghiệ
m


DANH MӨC BҦNG
Bả
ng

2.1.

Thang
ức ộđ
thư
đánh
ờng xuyên sử
giá
dụng biệ
mn pháp TNKH cho trẻ

mẫ
u giáo KPMTXQ của giáo viên ởtrư
ờng mầ
m non. ..........................20
Bả
ng

2.2.

Tiêu

chí
ệ
u quả
và
đ
ạ
tthang
ợ
đư
c trên trẻkhiđánh
sửdụng biệ
giá
n

hi

pháp TNKH trong hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ .................................................21
Bả
ng 2.3. Kế
t quảkhả
o sát vềnhậ
n thức của

giáo
ố
i vớ
viên
i biệ
n pháp TNKH
đ
cho

trẻmẫ
u giáo KPMTXQ ...........................................................................23
Bả
ng 2.4. Mức ộthư
đ ờng xuyên sửdụ
ng biệ
n pháp TNKH cho trẻtrong hoạ
t ộng
đ
KPMTXQ ởtrư
ờng mầ
m non DạLan

Hương
........................................25

Bả
ng 2.5. Mức ộhứ
đng thú nhậ
n thức của trẻ..........................................................26
Bả

ng 2.6. Mức ộnắ
đm bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủ
a trẻc
.............................................27
Bả
ng 2.7. Hiệ
u quảđạ
t ợ
đư
c trên trẻkhi giáo viên sửdụ
ng biệ
n pháp TNKH trong
hoạ
t ộng
đKPMTXQ ởtrư
ờng mầ
m non.................................................28
Bả
ng 2.8. Khảnăng
ửdụngsbiệ
n pháp TNKH cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi KPMTXQ
củ
a giáo viên ............................................................................................30
Biể
u ồ2.3:
đ Khảnăng

ửdụ
ngsbiệ
n pháp TNKH của giáo viên ..............................30
Bả
ng 3.1. Khả
o sát khảnăng

tham
ực hiệ
n TNKH
giacủath
trẻ..............................39

Bả
ng 3.2. Kếhoạ
ch tổchức TNKH theo chủđề
.......................................................41
Bả
ng 3.3. Mức ộhứ
đng thú nhậ
n thức của trẻnhóm ĐC,
ớc thự
TN
c nghiệ
trư
m ...49
Bả
ng 3.4. So sánh mức ộđ
hứng thú nhậ
n thức củ

a nhóm trẻĐC

và

TN

thực nghiệ
m .............................................................................................50
Bả
ng 3.5. Mức ộnắ
đm bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủ
a trẻc
nhóm

ĐC,
ớc ............51
TN trư

thực nghiệ
m ...............................................................................................................51
Bả
ng 3.6. Mức ộnắ
đm bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủ
a trẻc

nhóm

ĐC,
...............52
TN sau

thực nghiệ
m ...............................................................................................................52
Bả
ng 3.7. Hiệ
u quảđ
ạ
t trên trẻkhi giáo viên áp dụng quy trình sửdụ
ng biệ
n pháp
TNKH ......................................................................................................53

sa


DANH MӨC BIӆ8Ĉ
Ӗ
Biể
u ồ2.1.
đ Mức ộthư
đ ờng xuyên sửdụng biệ
n pháp TNKH của giáo viên .........25
Biể
u ồ2.2.
đ Hiệ

u quảđ
ạ
t ợ
đư
c trên trẻkhi giáo viên sửdụng biệ
n pháp TNKH ....28
Biể
u ồ3.1.
đ Mức ộhứ
đng thú nhậ
n thức củ
a

2

nhóm ớ
ĐC,
c thực nghiệ
TN
m .49trư

Biể
u ồ3.2.
đ Mức ộhứ
đng thú nhậ
n thức củ
a

2

nhóm ĐC,
ực nghiệ
TN
m ....50sau

t

Biể
u ồ3.3.
đ Mức ộnắ
đm bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủ
a c
nhóm ĐC,
ớ
c thực nghiệ
TNm..51
trư
Biể
u ồđ
3.4. Mức ộđ
nắ
m bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủa trẻ
c2

nhóm

ĐC,

thực nghiệ
m ..........................................................................................52
Biể
u ồđ
3.5. Hiệ
u quảđạ
t trên trẻkhi giáo viên áp dụng quy trình sửdụng biệ
n
pháp TNKH ...........................................................................................54

TN


1

PHҪN MӢĈҪU
1. Lí do chӑQÿ
Ӆtài
Nhân cách khơng tựnhiên

sinh

ra
ựnhiên
và
mấ

t
cũng
đi mà
ợ
khơng
c
nó

hình thành và phát triể
n trong quá trình giáo dục. ểnhân
Đ cách đư
ợc phát triể
n tồn
diệ
n thì mỗi

con
ời cầ
n
ngư
ợ
đư
c quan

một ứađ
trẻ
. Những

tâm

n

năm
ầ
u ời
đđlà ạ
ngiai
vàng của sự
đo
phát triể
n một nhân cách.

Đây ờ
là
i kỳgiữ
th
vai trị quan trọ
ng nhấ
t cho việ
c
đ
ức

chăm
ạ
y ngay từ
sóc
khi cịnvà
là
lĩnh

ội những h
khái niệ
m ạ
ođ

sơ
ẳ
ng vàđ
hình thành những hành vi phù hợp với khái niệ
mấ
y. Chính vì thế

nhiệ
m vụcủa nhà giáo dụ
c là phả
i quan tâm, trang bịcho trẻnhững tri thức khoa
họ
c và nhân cách tồn diệ
n ểtheo
đ kị
p thời ạ
i.đ
Vì vậ
y giáo dụ
c mầ
m
là “
mắ
t

non
ợc coiđư

xích
ầ
u tiên”trong
đ hệthống giáo dụ
c quốc dân với nhiệ
m vụcơả
nb
là

hình thành những yế
u tốđ
ầ
u tiên của

nhân

cách
ời mới Xã
con
hộ
i Chủ
ngư
nghĩa

Việ
t Nam và chuẩ
n bịcho trẻvàoờngtrư

phổthông.
Việ
c cho trẻkhám

phá
ề
u khơng
là
thểthiế
đi
u trong cơng tác giáo dụ
c mầ
m

non, có tác dụ
ng giáo dục vềmọi mặ
t ối đ
với trẻ
: ngơn ngữ, ạ
ođức,đtrí tuệ
, thẩ
m
mỹ
, thểchấ
t. Khám phá khoa học là
trư
ờng

xung

quanh,
ờng xã hộ
iể
môi
giao
đ
trư
lưu
ỏnguyệ
và
n vọng
bày
của mình
t

vàồngđ
thời là cơng cụtư
nộ
i dung mới
cho nộ
i

trong

dung

phương
ệ
n giao tiế
p ti

và làm quen với môi

duy.
Khám

phá
ờng môi
xung quanh
trư
(MTXQ) là mộ
t

chương
ục mầ
m non
trình
(ban hành tháng
giáo
7/2009)dthay

“Làm
ới Mơi
quen
ờng xung
trư
quanh”
v

trong

chương
ớc đó.tr

Khám phá MTXQ là một q trình tiế
p xúc, tìm tịi tích cực từphía trẻnhằ
m phát
hiệ
n những cái mới, những cái ẩ
n dấ
u trong các sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng xung quanh. So
với thuậ
t ngữthư
ờng ợcđư
sửdụng ớc
trư
kia
phá”
hàm ý chỉcác hoạ
t ộng
đ
phong phú sâu sắ
c
biế
t

đa

ạ
ng, tích
dcực

là

“Làm
uậ
t ngữ“Khám
quen”

hơn;
ội dung
n

khám

hơn.
ụ
c tiêu củ
Ma khám phá MTXQ là: giúp trẻcó những hiể
u

đơn
ả
n, chính
gi
xác, cầ
n thiế
t vềcác sựvậ

t, hiệ
n ợ
tư
ng xung quanh; phát triể
n

các kỹnăng
ậ
n thứ
nh
c, kỹnăngội xã
và hìnhh
thành cho trẻthái
ộsống đ
tích cực
trong ờng,
mơi trong
trư
ụ
c tiêu phát
đó
triể
n kỹ
m năngụ
clà
tiêu
mả
n.
Trẻmầ
m non rấ

t thích tìm hiể
u
lớn, nhu cầ
u

đó

và

càng
bằ
ng tăng
việ
c bắ
t

cơ

b

khám ờng
phá
xung quanh.
mơi
Càngtrư
chư
lên
ớc giọng ệ
uđi
và làm những công

th

ph


2
việ
c củ
a

ngư
ời lớn…Đặ
c biệ
t trẻ5-6 tuổi kinh nghiệ
m sống

hỏ
i những câu hỏi vềthếgiới

xung

đã
nên sẽ
có
liên tụ
c

quanh:
ếnào?

Vì sao?
“T
Như:
ạ
i sao lạ
i Như

có ?mưa
Gió ởđâu
ế
n? Cây
đ lớn lên nhưếnào?
th...”.
Trẻ5-6 tuổ
i
thí nghiệ
m bằ
ng những nguyên liệ
u

t

đã
ựthực hiệ
tn

và
ồvậ
t thậ
đ t rồ

i tựrút ra kế
t luậ
n. Những thí

nghiệ
m nhỏnày sẽgiúp hình thành ởtrẻnhững biể
u ợ
tư
ng vềmơiờngtrư
tựnhiên:
Cây cỏ, hoa lá, các hiệ
n ợ
tư
ng tựnhiên… ọcCách
trắ
c nghiệ
mhtrực tiế
p này rấ
t
thích hợp với trẻlứa tuổi mầ
m non và là một trong những nhiệ
m vụcủa công tác
đ
ổ
i mới giáo dục mầ
m non hiệ
n nay. Việ
c cho trẻlàm các thí nghiệ
m địi
ỏ

i trẻ
h
phả
i sửdụng tích cực các giác quan từđó
sẽphát triể
n ởtrẻnăng
ực quan
lsát, khả
năng

phân

tích,
ổ
ng hợp…Cũng
so
nhờsánh,
vậ
y mà khảnăng
t ả
m nhậ
cn củ
a trẻ

nhanh nhạ
y chính xác, những biể
u ợ
tư
ng kế
t quảtrẻthu nhậ

n ợ
đư
c trởnên cụthểvà
sinh
ộ
ng, hấ
đ
p dẫ
n

hơn.
Trẻ“h
ọc

mà

chơi,
ọc”.
Trẻ
chơi
tích cực, thích
mà thúhvà

rấ
t vui
ớng sư
khi
ợc thamđư
gia hoạ
tộ

ng.
đ
Hiệ
n

nay,

chương
ục mầ
mtrình
non đang
giáo
ể
n theo
phát
d
ị
nh ớng
hư
đ
tri

tích hợp. Việ
c sửdụ
ng TNKH trong hoạ
t ộng
đ
của trẻcũng

Khám

phá
ờng xung
mơi
quanh trư

khơng
ạ
i lệ
, chủyế
ngo
u tậ
p trung vào hình thành năng
ực chung
l ể

phát triể
n toàn diệ
n nhân cách trẻ
. Trẻđư
ợc học ởmọi lúc, mọ
i

đ

nơi,
ọng vào
chú

tr

quá trình trẻđư
ợc tựmình trả
i nghiệ
m, khám phá hơn ế
tlà
quảđạ
t
k ợ
đư
c.
Thí nghiệ
m khoa học

cũng
ợc sửdụ
đư
ng

tương
ối phổbiế
nđ
trong hoạ
tộ
ng
đ

Khám phá mơiờng
trư
xung quanh của trẻởcácờngtrư

mầ
m non. Nó giúp trẻphát
triể
n tồn diệ
n

trên ự
các
c. Tuy nhiên,
lĩnh
sửdụ
ngv
các thí nghiệ
m khoa học

như

thếnào
ểđ
ạ
tđ
hiệ
u quảtố
t nhấ
t phụthuộc rấ
t nhiề
u vào cách thức tổchức của các
giáo viên mầ
m non. Vì vậ
y, với mong muốn khai thác hiệ

u quảnhững lợi ích mà thí
nghiệ
m mang lạ
i, giúp trẻcó ợcđư
kiế
n thức,

năng
ực cầ
n thiế
t,
l

tơi

đã
ứu,

nghi

sưu
ầ
m vàtthực hiệ
n ềđ
tài: ³T͝chͱc thí nghi͏
m khoa h͕
c cho tr̓m̳
u giáo 5-6
tu͝
i NKiPSKiP{LWU˱

ͥng xung quanh´
2. MөFÿtFKQJKLrQF
ӭu
- Đềtài nhằ
m mụ
c

đích ứu
nghiên
ý nghĩa
ạ
mcvà cách
sư
thức ph
tổchức thí

nghiệ
m khoa họ
c cho trẻ5-6 tuổ
i ởtrư
ờng mầ
m non KPMTXQ

trên
ởnghiêncơ

s


3

cứu lý luậ
n và thực trạ
ng…T
ừđó,
ềtài
đềxuấ
tđmột sốkiế
n nghịsư ạ
mph
nhằ
m
nâng cao hiệ
u quảhoạ
tộ
ng
đgiáo dục trẻ5-6 tuổi ởtrư
ờng mầ
m non.
3. NhiӋ
m vөnghiên cӭu
- Nghiên cứu, hệthố
ng hố lý luậ
n

làm
ởcho
cơ
ềtài.đ
s

- Tìm hiể
u thực trạ
ng việ
c sửdụ
ng biệ
n pháp thí nghiệ
m khoa học trong quá
trình tổchức hoạ
tộ
ng
đcho trẻ5-6 tuổi khám phá MTXQ ởtrư
ờng mầ
m non.
- Đềxuấ
t cách thức sửdụng biệ
n pháp thí nghiệ
m khoa học trong hoạ
tộ
ng
đ
Khám phá
ờng môi
xung quanh
trư
và thực nghiệ
m sư
ạ
m. ph
- Đềxuấ
t một sốkiế

n nghịsư ạ
mph
cho việ
c sửdụ
ng biệ
n pháp thí nghiệ
m
khoa họ
c cho trẻ5-6 tuổ
i KPMTXQ ởtrư
ờng mầ
m non.
4. Khách thӇYjÿ
ӕLWѭ
ӧng nghiên cӭu
3.1. Khách th͋nghiên cͱu: Quá trình tổchức hoạ
tộ
ng
đkhám phá MTXQ cho trẻ
5-6 tuổ
i ởtrư
ờng mầ
m non.
3.2. Ĉ͙
LW˱
ͫng nghiên cͱu: Qui trình sửdụng biệ
n pháp thí nghiệ
m khoa họ
c cho
trẻ5-6 tuổ

i khám phá MTXQ.
5. Phҥm vi nghiên cӭu
25 trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi lớp Lớn 2 ởtrư
ờng mầ
m non DạLan

Hương
, quậ
n

Hả
i Châu, thành phốĐà ẵ
ng.
N
6. GiҧthuyӃ
t khoa hӑc
Nế
u GVMN có qui trình sửdụng biệ
n pháp TNKH trong hoạ
t ộng
đKPMTXQ
của trẻmẫ
u giáo mộ
t cách khoa học, hợp lý, đ
ả
m bả
o kiế
n thức, kỹnăng

và

hì

thành ựcnăng
cho trẻ5-6 l
tuổi thì hiệ
u quảquá trình cho trẻKPMTXQ sẽđư
ợc
nâng cao.
3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu
Trong q trình nghiên cứu, tơi phối hợp

các

phương
ứu sau:
pháp

ngh

7.1. 3K˱˯QJSKiSQJKLrQF
ͱu lí lu̵
n
Tham khả
o, thu thậ
p, nghiên cứu, phân tích, tổng hợp, hệthống hóa, khái qt
hóa những tài liệ
u từsách báo, tạ

p
cứu.

chí,

internet…có
ế
n ềtài
đ cầ
n nghiên
liên

q


4
7.2. 1KyPSK˱˯QJSKiSQJKLrQF
ͱu th͹c ti͍
n
7.2.1. 3K˱˯QJSKiSTXDQViWV˱SK
̩
m
Phương

pháp
ợ
c dùng
này
ểxác
ị

nh
đ
đư
thự
đc trạ
ng việ
c sửdụ
ng biệ
n pháp thí

nghiệ
m khoa họ
c khám phá
ờng xungmơi
quanh cho
trư
trẻ5-6 tuổ
i ởtrư
ờng mầ
m non.
7.2.2. 3K˱˯QJSKiSÿjPWKR
̩i
Đây là

phương
rao
ổ
i vớ
đ
i pháp

giáo
ểtìmtviên
hiể
u những thuậ
đ n lợi,

khó

kh

trong q trình sửdụ
ng biệ
n pháp các thí nghiệ
m khoa họ
c dành cho trẻ5-6 tuổ
i.
7.2.3. 3K˱˯QJSKiSÿL
͉
u tra b̹
ng phi͇
u (Anket)
Đềtài sửdụ
ng phiế
u thăm
dị nhằ
m tìm hiể
u ý kiế
n củ
a giáo viên vềviệ
c sửdụ

ng
biệ
n pháp thí nghiệ
m khoa họ
c cho trẻ5-6 tuổ
i khám phá
ờng xung
môi
quanh.trư
7.2.4. 3K˱˯QJSKiSWK
͹c nghi͏
PV˱SK
̩
m
Đềtài sửdụ
ng

phương ằ
pháp
m áp dụng cách
này
thức sử
nh
dụng biệ
n pháp

thí nghiệ
m khoa học cho trẻ5-6 tuổi khám phá mơi trư
ờng xung quanh, từđó
chứng

minh giảthuyế
t.
7.2.5.. 3K˱˯QJSKiSWK
͙ng kê tốn h͕c
Đềtài sửdụng

phương
ống kêpháp
tốn học ể
th
xử
đ lí, phân tích kế
t quảkhả
o

sát và thực nghiệ
m sư
ạ
m. ph
3K˱˯QJ
pháp nghiên cͱu s̫n pẖ
m
Đềtài tiế
n hành nghiên cứu, phân tích các kếhoạ
ch tổchức củ
a
đánh

giáo
ể viên

giá
ực, khả
năng
năng
ửdụ
ng
l
sbiệ
n pháp thí nghiệ
m khoa học.

8. CҩXWU~Fÿ
Ӆtài
Cấ
u

trúc
ềtài gồm đ
có 3 phầ
n. Cụthểnhư

sau:

- Phầ
n mởđầ
u (05 trang)
- Phầ
n nộ
i dung (65 trang) gồm 3

chương:

+

Chương
Cơởlís
luậ
1:
n của ềtài
đ

+

Chư
ớng 2: Thực trạ
ng việ
c tổchức thí nghiệ
m khoa học cho trẻmẫ
u giáo 5-

6 tuổ
i
+

khám

phám
ờng xungmơi
quanh

trư

Chư
ơng ổ
3:
chức thí
Tnghiệ
m khoa họ
c trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ
i khám phá

mơiờngtrư
xung quanh ởtrư
ờng mầ
m non
- Phầ
n kế
t luậ
n và kiế
n nghịsư ạ
mph
(03 trang)


5

NӜI DUNG
&+ѬѪ1*,

&Ѫ6
ӢLÝ LUҰN VӄTӘ CHӬC THÍ NGHIӊM
KHOA HӐC CHO TRҾMҮU GIÁO 5-6 TUӘI KHÁM PHÁ
0Ð,75Ѭ
ӠNG XUNG QUANH
1.1. Lӏ
ch sӱnghiên cӭu vҩQÿ
Ӆ
1.1.1. M͡
t s͙nghiên cͱu ͧQ˱
ͣc ngồi
Trên thếgiới, có rấ
t nhiề
u nhà giáo dục
giáo dụ
c trẻbằ
ng

trị

thức cho trẻthơng

chơi.

nghiên
ứu vềcác c
phương

p

Iohan ằ
ng,
Henrich
hình thành nhậ
nPexta

qua ủ
trị
yế
u. Hai chơi
nữgiáo dụ
c là
học Xơch
viế
t nổ
i tiế
ng là

E.I.Tikheeva
dụ
ng thí nghiệ
m

đã

và

dư
ới hình thức

E.N.Vodovodova
ể
m này. Tuy nhiên việ
cũng
c sử

trị

nghiên cứu sâu mà chủyế
u chú trọ
ng

chơi
ạ
y họ
c ởtrong
trẻmầ
m non
d

đi

chưa
ợc

đ

vào ọ
trò
c tậ

p nhiề
chơi
u hơn
ởi trong
h bgiai

đo
ạ
n này, sựnghiên cứu và phát triể
n vềgiáo dụ
c trẻem còn ợcchưa
chú ý nhiề
u.đư
1.1.2. M͡
t s͙nghiên cͱXWURQJQ˱
ͣc
Từnhững

năm
ủ
a thế
50
kỷXX,
cvấ
n ềnày
đ

Việ
t Nam quan tâm, song phả
iế

nđ
những
thành lý luậ
n

năm

tương
ối rõ nét. Trong
đ
những

ợ
đã
c các nhà
đưgiáo dục họ
cở
60,
ế
n trên các
mới bắ
tầ
ý
uđ
trở
ki

năm
ầ
n đây,

g
ề
uđã
cơng có
trình

nhi

nghiên cứu vềviệ
c sửdụng thí nghiệ
m trong dạ
y học. Có thểkểtên mộ
t sốtác giả
và cơng trình tiêu biể
u cụthểnhư:
- TS. Nguyễ
n Thanh Hả
i
sửdụng thí nghiệ
m

và

(Khoa
ả
n –ĐH
Cơ ạ
Ph
m
b Văn

ồng)
Đ

cácệ
n phương
hiệ
n ạ
iđ
trong dạ
ti
y học vậ
t

“Nghiên
ứu
lý”,

Nguyễ
n Bả
o Hoàng Thanh, Trầ
n Anh Tiế
n (Tạ
p chí khoa họ
c và giáo dụ
c)
cứu sửdụng bài tậ
p thí nghiệ
m
ởtrư
ờng

theo

PGS

“Ngh
iên

phương
ực nghiệ
m trong
pháp
dạ
y họ
cth
vậ
t lý

THPT”,
ậ
n án tiế
nLu
sĩ
ủa Lê
c

Văn

Giáo
ứu quan niệ

“Nghiên
m củ
a họ
c

c

sinh vềmột sốkhái niệ
m vậ
t lý trong phầ
n Quang học,ệ
n Đi
họ
c và việ
c giả
ng dạ
y
các khái niệ
m

đó
ởtrư
ờng

THCS”,
ậ
n án tiế
n
Lusĩ
ủ

a Huỳ
c
nh Trọng

“Nghiên
ứu xây dự
c
ng và sửdụng thí nghiệ
m

Dương

theo
ớng tíchhư
cực hóa hoạ
tộ
ng
đ

nhậ
n thức của học sinh trong dạ
y học vậ
t lý ởTHCS”.

Các

cơng
ứu

trì

6
này
ề
uề
đcậ
đp tới việ
c sửdụng thí nghiệ
m trong bậ
c họ
c phổthơng nhằ
m nâng cao
chấ
t ợng
lư
dạ
y và họ
c.
Nhiề
u cơng trình nghiên cứu ề
uđ
khẳ
ngị
nh
đ ợc
đưý
đư
ợc tầ
m quan trọ

ng củ
a

phương

nghĩa
ậ
n thấ
và
y

cũn

pháp
ệ
m trong dạ
thí
y và học.nghi
Chính vì vậ
y,

thí nghiệ
m trong dạ
y họ
c mầ
m non ngày càng đư
ợc quan tâm và ứng dụ
ng trong
chương ề
trình

u hơn
. Có thể
nhi
thấ
y nội

dung

các

TNKH
ạ
ng và
ngày

phong phú, đư
ợc tổchức trong nhiề
u hoạ
t ộng,
đ phù hợp với trẻởcác lứa tuổ
i khác
nhau, giúp trẻphát triể
n toàn diệ
n

trên ựcác
c.

lĩnh

v

1.2. Mӝ
t sӕlý luұn vӅtәchӭc hoҥ
W
ӝng
ÿ .KiP SKi
ӡng
P{L
xung quanh
WUѭ
cho trҿ5-6 tuә
i

1.2.1. Khái ni͏
P³0{LWU˱
ͥQJ[XQJTXDQK´KR
̩
Wÿ
͡QJ³.KiPSKiP{L
ͥng
[XQJTXDQK´
a. Khái ni͏
P³0{LWU˱
ͥQJ[XQJTXDQK´
Môi ờng
trư
xung quanh là toàn bộnhững sựvậ
t, hiệ
n tư

ợng thuộ
c giới hữu
sinh và vô sinh tồn tạ
i khách quan tạ
o thành một mạ
ng ới
lưtác
ộng mộtđ cách
ồng

đ

bộ
, thố
ng nhấ
tế
nđ
mọ
i quá trình số
ng. [9, tr12] Môi ờng
trư
bao gồm:
- Môi ờng
trư
tựnhiên là tổng thểcác yế
u tốcủa tựnhiên, tồn tạ
i, vậ
nộ
ng
đ

tuân theo qui luậ
t của tựnhiên. Đó

là

ánh
ặ
t trời,sáng,
núi sơng, biể
nm
cả
, khơng

khí,
ộ
ng, thự
đc vậ
t,
ấ
t,
đớc...
nư
Mơi ờng
trư
tựnhiên
xây dựng nhà cửa, trồng cấ
y,

- Mơi ờng
trư

xã hội là sả
n phẩ
m hình thành
thểchế
, cam kế
t,
Hiệ
p hộ
i

con
ời thêm
ngư
phong phú.
trên
ởcác mối cơ
quan hệ
sgiữa

quá
ời hoạ
trình
tộ
ng
đcùng nhau.
con Đó
ngư
ững
là
luậ

t lệ
nh
,

quy
ị
nh,
ớc đ
ị
ư
nh...
đ ởcác cấ
p

các
ớc, quố
nư
c gia, tỉ
nh, huyệ
n,

nhóm, các tổchức tơn giáo, tổchức
đ
ộ
ng củ
a

k

nơi

ứa ựng,
đch
ồng hố
đ các chấ
t thả
i;

cung cấ
p cho ta cả
nhẹ
pđ
ểgiả
đ i trí, làm cho cuộc số
ng
và
ời ngư
trong

ể
ta
thở,khơng
ấ
tđ
ểđ

chăn
cung cấ
ni;
p cho ờ
con

i các loạ
i ngư
tài ngun

khống sả
n cầ
n cho sả
n xuấ
t, tiêu thụ; là

ngư
ời

cho

khác

cơ

nhau
ợp Quố
như:
c,

quan,
xã, họtộc,
làng
gia
ổ đình

đồn
ể
...th
Mơi
ờng xã hộ
trư
iị
nh
đ ớng
hư
hoạ
t

con
ời theo
ngư
mộ
t khuôn khổnhấ
tị
nh,
đtạ
o nên sức mạ
nh tậ
p thểthuậ
n

lợi cho sựphát triể
n, làm cho cuộc sống của

Li

con
ời khác
ngư
với các sinh vậ
t khác.


7
Tóm l̩i, P{LWU˱
ͥng có ̫nh K˱
ͧng tr͹c ti͇
Sÿ
͇
Q
ͥiÿ
s͙QJÿ
͇
n s͹t͛n t̩
i và
phát tri͋
n cͯ
DFRQQJ˱
ͥi nói chung và tr̓em nói riêng. 0{LWU˱
ͥng xung quanh có
vai trị quan tr͕ng khơng th͋thi͇
Xÿ
͙i vͣi s͹hình thành và phát tri͋
n nhân cách
tr̓

 0{L
ͥng t͹
WU˱
nhiên xung quanh r̭W ÿD
̩ng, phong
G phú và h̭p d̳n vͣi tr̓
.
Ĉk\
Q˯L
Oj FXQJ
̭p khơng khí,
F ÿ̭
t, Q˱
ͣc, ánh sáng, ngu͛n thͱF ăQ
͛i dào«Oj
G
nhͷng y͇
u t͙khơng th͋thi͇
Xÿ
͋duy trì s͹s͙
ng và phát tri͋
n v͉m̿
t th͋ch̭
t cͯ
a
FRQQJ˱
ͥi. TURQJNKLÿy
, m{LWU˱
ͥng xã h͡
LOjQ˯L

WiFÿ
͡ng m̩nh mͅÿ͇
n s͹hình
WKjQKQKkQFiFK*LDÿuQKOjP{LWU˱
ͥng xã h͡
Lÿ
̯
u tiên mà tr̓ÿ˱
ͫc ti͇
p xúc h̹
ng
ngày. Khi tr̓lͣQ OrQ
͇
Q
Yj
ͥ
WU˱
ng m̯
ÿm non ±ngôi nhà thͱhai cͯ
a tr̓
, môi
WU˱
ͥng giao ti͇
p xã h͡i cͯ
a tr̓ÿ˱
ͫc mͧr͡
ng d̯n. Tr̓ÿ˱
ͫc ti͇
p xúc vͣi nhi͉
u

QJ˱
ͥL K˯Q &KtQK
͇
p xúc,TXi
giao ti͇
S
WUuQK
ÿy JL~S
WL
KuQK
͋
n WKjQ
nhân cách tr̓
. Do v̵y, c̯n giúp tr̓nhanh chóng hịa nh̵p, thích ͱng vͣi mơi
WU˱
ͥng xung quanh.
b. Khái ni͏
m ho̩
Wÿ
͡
ng ³.KiPSKiP{LWU˱
ͥQJ[XQJTXDQK´
Khám

pháờngmơi
xung quanh
trư
là hoạ
t ộng

đgắ
n bó giữa cô và trẻnhằ
m

tạ
o ề
uđi
kiệ
n cho trẻtiế
p xúc, trả
i nghiệ
m, khám phá với mơi trư
ờngểchúng
đ thích
nghi và tích cực tham gia cả
i tạ
o

môi
ờngtrư
ểthỏ
đa mãn nhu cầ
u số
ng và phát triể
n

của trẻ
.
Khám

pháờngmôi
xung quanh
trư
là một nội dung mới

giáo dục mầ
m non (ban hành tháng 7/2009) thay cho nội
trư
ờng

xung

quanh”

trong

dung

chươn

“Làm
ới Mơi

quen

trong
ớc đó.
chương
Khám phá
trình

ộ
t q MTXQ
tr

trình tiế
p xúc, tìm tịi tích cực từphía trẻnhằ
m phát hiệ
n những cái mới, những cái
ẩ
n giấ
u trong các sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng xung quanh. So với
phá” ồm
bao
các hoạ
t
gộ
ng
đ
phú sâu sắ
c

ạ
đa
ng, tíchdcực

“Làm

hơn;
ội dung
n

quen”

khám

phá

hơn.

1.2.2. Vai trị cͯa ho̩Wÿ
͡QJ.KiPSKiP{LWU˱
ͥQJ[XQJTXDQKÿ
͙i vͣi s͹phát
tri͋
n cͯa tr̓m̳
u giáo 5-6 tu͝
i
KPMTXQ là một hoạ
tộ
ng
đquan trọ
ng trong việ
c giáo dụ
c trẻởtrư
ờng mầ
m

non. Hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ giúp trẻđư
ợc phát triể
n toàn diệ
n. Cụthểlà:

th

c


8
- KPMTXQ giúp củng cốtri thức ồ
ng
đthời hình thành những biể
u ợ
tư
ng đúng
đ
ắ
n vềsựvậ
t và hiệ
n ợ
tư
ng gầ
n

gũi

xung
cung cấ
pquanh,
cho trẻnhững tri thức

đơnả
n, gi
có hệthố
ng, chính xác, khoa học vềMTXQ và bả
n thân nhằ
m giúp trẻ
nhanh chóng thích ứng với cuộ
c sống. Mởrộng hiể
u biế
t của trẻvềđ
ặ
c ể
m,
đi
quá
trình biế
n ổi,đsựphát triể
n của sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng xung quanh. Trẻbiế
t ợ
đư

c tên
gọ
i của sựvậ
t hiệ
n ợ
tư
ng, biế
t ợ
đư
c nhữngặ
cđể
m
đibên

ngồi
ắ
c, kích
như:

thư
ớc, hình dạ
ng. Trẻbiế
t cấ
u tạ
o củ
a sựvậ
t hiệ
n ợ
tư
ng, vịtrí và chức

năng
ủ
a các

m

c

bộphậ
n. Vai trị, tác dụ
ng, ích lợi hay tác hạ
i củ
a sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ngố
i vớ
đi con
ngư
ời

và ờ
môi
ng số
ng. trư
Biế
t ợ
đư

c các mối quan hệgiữa sựvậ
t hiệ
n ợ
tư
ng với

đ
ời sống

con
ời, với
ngư
mơi
ờng,
trư
cách ữ
chăm
gìn, bả
o vệ
sóc,
hoặ
c phịnggi

tránh những tác hạ
i củ
a sựvậ
t hiệ
n ợ
tư
ng.

- KPMTXQ góp phầ
n phát triể
n, hồn thiệ
n các giác quan, các q trình tâm
lý ởtrẻ
.

Các

q

trình
ả
m giác, tritâm
giác, trí lý
nhớ, như:
chú ý,
c

ngữ, ởng
tượng,
tư
xúc cả
m, tình cả
m, và các thuộ
c
hứng

tính

thú,
ực,…s
năng
ẽđư
ợc bồilỡ
dư
ng và phát triể
n

tư

d

tâm
ý chí, tínhlý
cách, như:

thư
ờng xun trong q trình

cho trẻKPMTXQ.
- KPMTXQ giúp rèn luyệ
n và phát triể
n những kỹnăng ả
n cơ
thiế
t yế
b
u cho
cuộ

c sống của trẻ
: kỹnăng
ậ
nộ
ng
v
đ (vậ
n ộng
đ thô, vậ
n ộng
đ tinh), kỹnăng
tác trí tuệ(so
kỹnăng
xã hộ
i

sánh,
ối chiế
u, phânđ
tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừu ợ
tư
ng hóa),

hành
ng mối quan
vihệtro
với MTXQ. Trẻcũng

phát
ể

n một sốkỹ
tri
năng

như:
ỹnăng
k ệ
làm
c, hợp tácvi
theo nhóm, kỹnăng

phát
ệ
n và giả
i quyế
hi
t

vấ
nề
,đ
bày tỏý ở
tư
ng, bả
o vệý kiế
n, lắ
ng nghe tích cực, tơn trọng sựkhác biệ
t cá
nhân…
- KPMTXQ cịn giúp phát triể

n từ, mởrộ
ng vốn từ, hệthống hóa vố
n từvà
tích cực hóa vố
n từ. Phát triể
n khảnăng
ễ
nạ
di
t:
đ
ủ
nói
câu, diễ
n
đạ
tđ
câu có thêm
thành phầ
n phụvà diễ
nạ
tđ
câu có sắ
c thái biể
u cả
m.
- KPMTXQ giúp bồ
i ỡ
dư
ng xúc cả

m, tình cả
m củ
a trẻvới cuộ
c số
ng xung quanh.
Từđó,

giúp
ẻhình tr
thành
ộ
, niề
m tin
thái
ị
nhvà
ớng
đ
hưđ hành
ộ
ng tích cự
đ
cđ
ố
i với

MTXQ. Tích

thao

lũy
ẻvố
n số
cho
ng làm
tr
ởđ
ểtrẻ
cơ
dễdàng
s
ộ
ilĩnh
những nộ
i dung
h

giáo dụ
c củ
a các hoạ
tộ
ng
đ vui đ
ộ
chơi,
ng và các mônlao
họ
c khác.

9
Có th͋th̭y r̹ng, ho̩Wÿ
͡
ng KPMTXQ có t̯m quan tr͕ng ÿ͙
i vͣi s͹phát tri͋
n
cͯa tr̓
. Vì v̵y, K˯QDLK
͇
t, giáo viên c̯n t͝chͱc ho̩Wÿ
͡ng này m͡t cách khoa h͕c,
hͫSOêÿ
͋ÿ̩
t hi͏
u qu̫t͙
t nh̭t trong quá trình giáo dͭc tr̓
.
1.2.3. N͡
i dung t͝chͱc ho̩
W
͡QJ
ÿ
.KiP SKi
ͥng xung
P{L
quanhWU˱
cho tr̓
m̳
u giáo 5-6 tu͝LWURQJFK˱˯QJWUuQKJLiRG
ͭc m̯

m non
Ở lứa tuổi nhà trẻchưa
nộ
i

có

chương
ềtổchứ
trình
c cho trẻKPMTXQ,
riêng

v

dungợc lồ
này
ng ghép đư
vào các nội dung phát triể
n thểchấ
t, nhậ
n thức, ngơn

ngữ, tình cả
m, kỹnăngội và
xã
thẩ
mh
mỹ
, ợ

đư
c thực hiệ
n thông qua các hoạ
tộ
ng
đ
chơi
–tậ
p, hoạ
tộ
ng
đvới ồvậ
đt, hay hoạ
t ộng
đ“Nh
ậ
n biế
t –tậ
p
đư
ợc sắ
p xế
p theo các chủđ
ềtrong

nói”
ởnhà trẻvà

chương
ục mầ

mtrình
non.

giáo

d

Khác với lứa tuổ
i nhà trẻ
, nội dung KPMTXQ dành cho lứa tuổi mẫ
u giáo
trong

chương ự
trình
phong GDMN
phú,
ạ
ng hơn
có
ề
đa
đ
ềtài.
sd
v
Các nội dung

cho trẻKPMTXQ
thực hiệ

n

cũng
ợc thực hiệ
đư
n thơng qua các chủđ
ềkhác

nhau
ợc

và

theo
ớng tíchhư
hợp thơng qua hoạ
t ộng
đngoài trời hay các thời ể
m
đi

trong sinh hoạ
t hằ
ng

ngày.

trúc, phân phố
i phù hợp với

Trong
ầ
u, nộ
i dungđó,
cho trẻKPMTXQ
yêu cợc cấ
đư
u

trình
ộnhậ
n thứcđ
riêng của trẻởtừngộtuổ
đi. Những

nộ
i dung mà trẻđư
ợc khám phá sẽđư
ợc thực hiệ
n theo từng chủđi
ể
m giáo dục nhấ
t
đ
ị
nh

và
ợc cụthể
đư

hóa qua các chủđề
, chủđềnhánh. Song yêu cầ
u, mức ộvà
đ nộ
i

dung khám phá sẽđư
ợc nâng cao dầ
n theo từng lứa tuổi. Với mỗi chủđề
, ềtài
đ cụ
thểtrẻphả
i có những hiể
u biế
t nhấ
tị
nhđvềchủđ
ề
, ềtài
đ
tuổ
i trẻđ
ề
u phả
i có vốn kiế
n thức

đó.ởcả
Nghĩa
3 lứa

là

cơ
ả
n vềcùng
b
ối ợ
đ
ng
tư
mà trẻlàm quen trong

chủđề
. Và trên nề
n tả
ng vố
n kiế
n thức chung, trẻsẽđư
ợc mởrộng dầ
n hiể
u biế
t về
đ
ố
i ợng
tư
theo sựphát triể
n củ
a lứa tuổi.

Ởtrẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi, các nội dung sẽđư
ợc chọ
n lựa và sắ
p xế
p theo 10 chủ
đ
ề
: 7U˱
ͥng m̯m non, b̫
Q WKkQ JLD
͉nghi͏
S
ÿuQK
SK˱˯QJ
͏
n giao
QJK
thông,
WL

Q˱
ͣc và các hi͏
QW˱
ͫng t͹nhiên, th͇giͣLÿ
͡
ng v̵t, th͇giͣi th͹c v̵WTXrK˱˯Q
̭
t
Q˱

ͣc Bác H͛
. Ví dụởchủđ
ềTh͇giͣLÿ
͡ng v̵t trẻsẽđư
ợc tìm hiể
u vềđặ
c ể
m,
đi
ích lợi hay tác hạ
i củ
a các con vậ
t,ề
u kiệ
đi
n sống củ
a mộ
t sốloài vậ
t, phân loạ
i các
con vậ
t theo 2-3 dấ
u hiệ
u,

quan

với

cách

ả
o vệ
chăm
con vậ
t. sóc,

mơi
ờng số
trư
ng và

sát,
ối liên phán
hệđơnả
n đoán
giữ
gi
a con vậ
m
t
b


10
Mục tiêu và nội dung cho trẻKPMTXQợc nêu
đưrõ trong cuốn “
+˱
ͣng d̳
n
t͝chͱc th͹c hi͏

Q FK˱˯QJ ͭ
WUuQK
c m̯m non ±JLiR
m̳
u giáo lͣ
G
n (5-6 tu͝
i), và
“
&K˱˯QJWUuQKJLiRG
ͭc m̯
m non” ợ
đư
c ban
dụ
c

hành ố
theo
17 củ
a BộGiáo
thông

t

và ạ
o.Đào
Tuy nhiên
ttrên thực tế
, việ

c lựa chọ
n và tiế
n hành các nội dung cho

trẻKPMTXQ vẫ
n có sựđi
ề
u chỉ
nh nhấ
tị
nhđcho phù hợp với từngố
iđợng
tư
và
đi
ề
u kiệ
n thực tiễ
n củ
a mỗi ờ
trư
ng, lớp,ị
a đphương.
Bên cạ
nh việ
c xây dựng nội dung, những kế
t quảmong
ợi ạ
đ
tđ ợ

đư
c ởtrẻtheo
từng lứa tuổi của các nội dung, chủđềcũng
ợc đư
đưa
. Đây
ralà
ững mụ
nh
c tiêu
phát triể
n tồn diệ
n

trênực:5
nhậ
nlĩnh
thức, thểchấ
vt, thẩ
m

mĩ,

ữ
ngơn
, tình

ng

cả

m xã hội giáo dụ
c muố
n ớ
hư
ngế
nđ
trong quá trình giáo dụ
c trẻ
. ồng
Đ thời,
những kế
t quảmong
ợi này
đcũng

là

các

tiêu
ệ
u quảcủ
a chí
việ
c tổchứ
đánh
c

g

hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ. Những kế
t quảmong
ợi ởđ
hoạ
t ộng
đKPMTXQ tậ
p trung
vào các nộ
i dung sau:
- Xem xét và tìm hiể
uặ
c
để
m
đi
của các sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng.
- Nhậ
n biế
t mố
i quan hệđơnả
n củ
gi
a sựvậ

t, hiệ
n ợ
tư
ng và giả
i quyế
t vấ
n ềđ
đơnả
n. gi
- Thểhiệ
n hiể
u biế
t vềđố
i tư
ợng bằ
ng các cách khác nhau.
- Nhậ
n biế
t bả
n thân, gia đình,
trư
ờng lớp mầ
m non và cộ
ng đ
ồng.
- Nhậ
n biế
t mộ
t sốnghềphổbiế
n và nghềtruyề

n thống ởđ
ị
a phương.
- Nhậ
n biế
t mộ
t sốlễhội và danh lam, thắ
ng cả
nh.[13, tr60 - 65]
1.2.4. Qui trình t͝chͱc ho̩
W
͡QJ
ÿ
.KiP SKi
ͥng xung
P{L
quanhWU˱
cho tr̓
m̳
u giáo 5-6 tu͝i
a. Ĉ̿FÿL
͋
m nh̵n thͱc cͯa tr̓m̳u giáo 5-6 tu͝i trong ho̩
Wÿ
͡ng Khám phá
P{LWU˱
ͥng xung quanh
Trẻmẫ
u giáo nói chung và trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi nói riêng có nhữngặ

cđể
m
đi
nhậ
n thức riêng biệ
t so với ngư
ời lớn. Cụthể
, mộ
t sốđặ
c ể
m
đi
phát triể
n nhậ
n thức
của trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ
i
biể
u hiệ
n

như

có

liên
ế
n q trình
quan

trẻhoạ
tđ
ộng
đ

KPMTXQ
ợc

đư

sau:

- ͦlͱa tu͝i này, ý thͱc b̫QQJmÿmÿ˱
ͫc hình thành, tr̓có kh̫QăQJVRVi
mình vͣLQJ˱
ͥi khác. Trẻđã
nhậ
n biế
t giới tính của mình và biế
t thểhiệ
n

như
ế

th


11
nào cho phù hợp với giới tính. Trẻcó thểlĩnh

ộ
i ợ
đư
chcác khái niệ
m
các lậ
p luậ
n và kế
t luậ
n

sơ
ẳ
ng, có
đ

chính ặ
xác
c ể
m
đi
nàyhơn.
có liên quan
Đchặ
t chẽđế
n hoạ
t

đ
ộ

ng KPMTXQ của trẻ
. Trẻcó thểnắ
m đư
ợc các khái niệ
m, biể
u ợ
tư
ng ẳ
sơ
ng vềđ
các sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng, có thểtìm ra vấ
n ềđ
trong q trình hoạ
t ộng
đcó khảnăng
dựđốn
ế
t quả
k
từnhững hiể
u biế
t của trẻ
.

- Tr̓5-6 tu͝
i có kh̫QăQJW

̵SWUXQJFK~êOkXK˯QYj
͉
n vͷng, ghi nhͣcó

chͯÿ
͓
QKK˯Q
nên kh̫QăQJNKiPSKiV
͹v̵t, hi͏
QW˱
ͫng ͧtr̓FNJQJW
͙WK˯QOjP
kh͙
LO˱
ͫng tri thͱc v͉s͹v̵
t, hi͏
QW˱
ͫng cͯa tr̓ngày càng phong phú. Đặ
c ể
m
đi
này

là
ởđ
ểtrẻ
cơ
có thể
stiế
n hành các thao tác so sánh nhữngặ

cđể
m
đi
giống và

khác nhau của một

vài
ố
i tư
ợng,
đ

phân
ối ợ
nhóm
ng
tư
theo mộtđ
hay vài dấ
u hiệ
u

rõ nét trong hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ. Từđó,
ẻcó tr
thểtổng hợp và khái quát những
dấ

u hiệ
u bên ngoài củ
a sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng mà trẻđư
ợc tiế
p xúc.
- Bên c̩
nh ki͋
XW˱GX\WU
͹FTXDQKuQKW˱
ͫQJÿDQJSKiWWUL
͋
n m̩
nh mͅ
, ͧtr̓56 tu͝
i cịn xṷ
t hi͏
n ki͋
XW˱GX\WU
͹FTXDQV˯ÿ
͛. Chính nhờđặ
c ể
m
đi
này nên trẻcó
thểkhám phá các mố
i liên hệphức tạ

p bên trong sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng và giữa nó với
MTXQ. Hình thức

tư ới
duy
này
m
ớc là
ệ
m
để
đ
chuyể
bư n từkiể
u

sơồsang
đ hình thức

tư

tư ựcduy
quan

duy
–tư

cao
duy
hơn
ựphát
logic.
triể
n kiể
u S
tư

đư
ợc thểhiệ
n rõ khi trẻbiế
t sửdụng thành thạ
o vậ
t thay thếtrong

tr

duy

trị

n

chơi

- Ý thích cͯa tr̓ÿmÿ
̩WE˱
ͣc ti͇

n mͣi nhͥs͹phát tri͋
n tình c̫m và v͙n hi͋
u
bi͇
t cͯa tr̓QJj\ FjQJ
Vì vậ
y, WăQJ
trẻcó khảnăng
trạ
ng thái cả
m xúc, tình cả
m riêng của mình với
một cách rõ rệ
t quan hệcủa trẻvới bạ
n và của
qua xúc cả
m, tình cả
m,

và
ầ
u muố
nhu
n giả
i thích
c

ngư
ời khác.
ề

u này
Đi làm
ổi
ngư
ời lớn. Trẻđã ế
tbi
đánh
ạ
n

th

giá

hành
ộng cụthể
đcủa mình và quan hệtình bạ
n thểhiệ
n

tương
ối rõ ởđ
lứa tuổi này. Do kinh nghiệ
m xã hộ
i mà trẻtích ợclũy
ngày càng
đư
nhiề
u nên trẻdầ
n biế

t ợ
đư
c trách nhiệ
m củ
a mình, có ý thức trong việ
c thực hiệ
n
nghĩa
ụvà cố
v
gắ
ng thực hiệ
n các hành

vi

văn

minh
ạ
t ộng
đvà
trong
sinh

hoạ
t.ặ
c Để
m
đi

này giúp giáo viên dễhư
ớng trẻtới những nhậ
nị
nh,
đ
ộ
thái
tích
cực vềMTXQ
nư
ớc…

như:
ả
o vệ
, b
chăm

sóc
ậ
t, bả
ocác
vệmơi
lồi
ờng,
trư
tiế
t kiệ
vm

cá
đ


12
- Tr̓ÿmV
͵dͭ
ng khá thành th̩o ti͇
ng ḿÿ̓
. Nắ
m vững ngữâm, ngữđi
ệ
u khi
sửdụ
ng tiế
ng mẹđ
ẻđểđ
ọ
c diễ
n cả
m, biế
t
Bên cạ
nh

dùng
ệ
u bộbổ
đi
sung cho ngơn ngữnói.

đó,
ệ
c trẻsử
vi
dụ
ng vốn từvà cấ
u trúc ngữpháp

cũng
ể
n rõ rệ
phát
t.

t

Trẻcó nhu cầ
u nhậ
n sựgiả
i thích và
ả
i thích
cũng
cho các thích
bạ
n.ặ
cĐể
m
đi

gi
này rấ
t thích hợp với trẻkhi tham gia TNKH nhằ
m KPMTXQ. Khi quan sát các thí
nghiệ
m, trẻcó nhu cầ
u nghe cơ giả
i thích hiệ
n ợ
tư
ng và nhu cầ
n ợ
đư
c giả
i thích
những gì mình biế
t cho các bạ
n nghe. Ngơn ngữmạ
ch lạ
c, rõ ràng, do vố
n từcủ
a trẻ
chiế
m 50% là danh từ, nên câu nói của trẻthư
ờng ngắ
n gọ
n, rõ ràng.
b. Qui trình t͝chͱc ho̩
Wÿ
͡

QJ.KiPSKiP{LWU˱
ͥng xung quanh
Dựa trên
ởmục cơ
tiêu phát
striể
n giáo dụ
c và
ặ
c ể
m
đi
đphát triể
n nhậ
n thức
của trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ
i có thểkhái quát qui trình ớc các
tổchức hoạ
bư
tộ
ng
đ
KPMTXQ cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi ởtrư
ờng mầ
m nonsau:như
- %ѭ
ӟc 1: Khả
o sát mức ộphát

đ triể
n hiệ
n có của trẻ
.
Vưgotxki
ằ
ng“
vùng
cho
“ phát r
triể
n gầ
n”là khoả
ng cách giữa trình
ộphát
đ
triể
n hiệ
n tạ
i củ
a ngư
ời học ợ
đư
c xác đị
nh qua việ
c giả
i quyế
t vấ
n ềmộ
đ t cách

ộc
đ
lậ
p và ộ
trình
phát triể
n tiề
m
đ tàng
ợc xác
đư
ị
nh thông
đ qua sựhư
ớng dẫ
n củ
a
ngư
ời lớn hay cộng tác với các thành viên cùng trang lứa có khảnăng .hơn”
Như

vậ
y, vai trị củ
a ngư
ời lớn là
ời tổ
ngư
chức hoạ
t ộng
đcho trẻ

,ề
uđi
khiể
n sựphát
triể
n củ
a trẻphù hợp với quy luậ
t. Mối quan hệgiữa cô và trẻlà mố
i quan hệhợp
tác, chia sẻ
, tương
ợlẫ
n nhau,
tr
khơng
ặ
t từmang
phía tính
cơ.
ởđó,
Trên
áp đ
phát triể
n tính tích cực, sáng tạ
o trong hoạ
t ộng
đvà hình thành cho trẻmột sốphẩ
m
chấ
t mang tính nhân ộ

văn,
c số
ng cộng
thích
ồngđvà xã hội.nghi
[7, tr16] tron
Tổchức hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ cho trẻcầ
n bắ
tầ
uđ ớ
trư
c tiên từkhâu kiể
m tra
trình
ộphát triể
đn hiệ
n tạ
i của trẻđ
ểxác
ị
nhđợcđư
mức ộhiệ
đ n có, những gì trẻđã
đ
ạ
t ợ
đư

c. Từđóềrađcác mục tiêu, nội dung phù hợp với sựphát triể
n của trẻnằ
m
trong vùng phát triể
n gầ
n nhấ
t nhằ
m kích thích sựphát triể
n của trẻdư
ới sựhư
ớng

dẫ
n của cơ giáo.
Vì vậ
y, ngay từđ
ầ
u năm
ọc giáoh
viên nên lên kếhoạ
chểkhả
đo sát trẻvềmặ
t
kiế
n thức, kỹnăng ệ
qua
c dõi theovi
các hoạ
tộ
ng

đtrong ngày của trẻ
, cùng với việ
c
tổchức cho trẻtham gia một sốhoạ
t ộng
đtrả
i nghiệ
m khámểđánh
phá ẻ
đ
.giá t
Chẳ
ng hạ
n nhưểđánh
có th
ứgiá
c ộnắ
đm m
bắ
t kiế
n thức, kỹnăng
ủa trẻc
trên các
tiêu chí: kỹnăng quan sát,
ạ
i, giaoso
tiế
p,
sánh,
phán phân

đốn,
ậ
n…
losuy
- %ѭ
ӟc 2: Sưu
ầ
m, lự
ta chọn các
ềtài và lậ
đp kếhoạ
ch khám phá theo chủđ
ề


13
Hiệ
n nay, khi khoa học kỹthuậ
t phát triể
n, giáo viên có rấ
t nhiề
u thuậ
n lợi
trong việ
c tìm tịi và nghiên cứu

các
ềtài mớ
đ
i, thiế

t thực, gầ
n

gũi
ới thực tế
vcuộ
c

sống. ề
Các
tài cầ
n cóđnộ
i dung phù hợp với mục tiêu giáo dụ
c, với ặ
cđể
m
đi
nhậ
n
thức củ
a lưá
ổ
i và vớ
tu
iặ
cđể
m
đi
phát triể
n củ

a trẻtrong lớp. Sưu
ầ
m và lựat
chọ
n
đ
ềtài giúp giáo viên chủđộ
ng, chuẩ
n bịđồdùng,
ồchơi
đ ổchứ
và
c hoạ
tộ
ng
đcó
hiệ
u quả
.
Lậ
p kếhoạ
ch theo chủđ
ềgiúp giáo viên chủđộ
ng hơn trong
ổchức quá
hoạ
t ộng
đcủ
a mình. Mỗ
i chủđ

ề
, giáo viên cầ
n tìm tịi và ứng dụng mộ
t vài đ
ềtài
mới lạđểcùng trẻtrả
i nghiệ
m nhiề
u

hơn.
Giáo viên cầ
n

xác
ị
nh chính
đ xác mụ
c

đích,
ầ
u, cách
yêu
thực c
hiệ
n từng nộ
i dung. Muốn ạ
tđ
hiệ

u quảcao, giáo viên cầ
n
có thời gian ọctìm
tài liệ
u, nghiên
tịi,
cứu sâu
đvềđềtài muốn thực hiệ
n. Các đềtài
cầ
n cung cấ
p cho trẻnhững kiế
n thức đơnả
n, gi
dễhiể
u, phù hợp với khảnăng
ậ
n nh
thức củ
a trẻ
, ồng
đthời nó cũng
ợp với nhu
phù
cầ
u và nguyệ
h n vọng của trẻnhằ
m
kích thích tính ham hiể
u biế

t và tìm tịi. Từsựhứng thú của bả
n thân, trẻmới có thể
tiế
p thu kiế
n thức, kỹnăng
ộ
t cách
m dễdàng và tựnhiên nhấ
t.
- %ѭ
ӟc 3: Xây dựng môi
ờng lớptrư
học gây hứng thú cho trẻtham gia thực
hiệ
n

Môi trường lớp học đẹp và sáng tạo l
dẫn trẻ chơi, trẻ hoạt động. Bởi môi tr
chơi, giao tiếp, nhận thức, nhu cầu hoạ
trẻ được chơi và hoạt động theo
dụng
sởnhững
thíc
kỹ năng
học đã
vào cácc, các
hoạt
tình động
huống khá
trong q

Việc xây dựng mơi trường học và vui ch
giúp trẻ hình quan
thành
trọng
các, phân
kỹ
như
tích,năng
soquan
sánh... hìnhsát
thành thái độ tích cực, ẹp.
xu
Chính
hướng
vì mong
vậy,
đầu năm học mới nên chú ý đến việc xây

khám phá “Bé với thiên nhiên” nhằm giú
hiểu biết về các sự vật, hiện
ộ ứng
tượng
xử xu
đú
đắn với thiên nhiên, với xã hội.
Môi trường lớp học được xây dựng sán
tham gia vào các hoạt động khám phá, qu
xung quanh, phát huy
o. Trẻ
khảln

năngtị
tưi
mị,
duy
về tự
s
những sự vật, hiện tượng xung quanh và
biết.


14
- %ѭӟF
: Phối
Ở
vơ

hoạt

cùng

hợp

chặt

chẽ

với

phụ

động
y,nào
phối
cũng
hợpvậ
chặt

quan

trọng.

Vì

chỉ

huynh

chẽ
ệm với
vụ

rèn

luyện

p
ở

luyện ngay tại nhà cùng các thành viên
trọng đối với việc hình thành và rình

phát t
chăm sóc và giáo dục, giáo viên và phụ
chặt chẽ với nhau, tạo mơi trường hồn
Vào các khoảng
–trả
thời
trẻ,
gian
giáo
đón
viên cần
thơng
hoạt
được

tin
g của
một trẻ
số hoạt
cùn

động

tại

động của trẻ, có thêm lịng
sự giúp đỡ từ phụ huynh.

lớp,

từ

tin

với

Qui trình tổchức hoạ
tộ
ng
đKPMTXQ cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi có thểđư
ợc
thểhiệ
n khái quát
ồdư
ới
qua
:đây
sơ đ

Khảo sát mức
độ phát triển
hiện có của trẻ

Phối hợp chặt
chẽ với phụ
huynh để tổ
chức hoạt động
KPMTXQ

Sưu tầm, lựa
chọn các đề tài
và lập kế hoạch
khám phá theo
chủ đề

Xây dựng môi
trường lớp
học
gây hứng
thú cho trẻ
tham gia thực
hiện
6˯ÿ
͛1. Khái quát qui trình t͝chͱc ho̩Wÿ
͡ng KPMTXQ cho tr̓m̳u giáo 5-6 tu͝
i


15

7yPO̩L
TXLWUuQKW͝FKͱF
hR̩Wÿ͡QJ.307;4ÿ˱ͫFK͏
WK͙QJYjW͝FK

4 E˱ͣFFiF
E˱ͣFQj\
NK{QJWiFKEL͏WPj
ÿ͉XFyYDLWUzṶWTX

WU͕QJK͟WU

ÿ͡QJTXDO̩LYͣLQKDXFQJYuPͭFÿtFK

WUL͋Q ' V͵ GͭQJ EL͏Q SKiS W͝ FKͱF Qj

WURQJV˯ÿ͛WUrQ7URQJÿ͉WjLQj\W{
háp

71.+WURQJKR̩Wÿ͡QJ.307;4FKRWU̓P̳X
-WX͝L1K˱Y̵\Y

GͭQJEL͏QSKiS71.+FNJQJÿ˱ͫFWK͹FKL͏Q
1.3. Thí nghiӋ
m khoa hӑc và hoҥWÿ
ӝng KKiPSKiP{LWUѭ
ӡng xung quanh cӫa
trҿ5-6 tuә
i ӣWUѭ
ӡng mҫm non
1.3.1. Khái ni͏
P³7KtQJKL
͏
m khoa h͕F´
Từ

điển

tượng,
cứu,

một

Tiếng
sự

kiểm tra

Việt
“
Thí định
nghiệm
nghĩa
là hoạt
rằng:đ

biến

đổi

nào

hay chứng

đó

minh”

trong
n

điề

[8].

Trong
ềtài này,
đ khái niệ
m thí nghiệ
m khoa học ợ
đư
c hiể
u là hoạ
t ộng
đgây
ra hiệ
n ợ
tư
ng hoặ
c sựbiế
n ổi
đ nào
ối vớ
đó
i sựvậ
t,đhiệ
n ợ
tư
ng

trong
ề
u kiệ
n xácđi

đ
ị
nh nhằ
m giúp trẻquan sát, tìm hiể
uặ
c
để
m,
đi
tích chấ
t của sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng và
đưa ữ
ra
ng nhậ
nh
nị
nh
đcủ
a mình.
1.3.2. Ĉ̿
FWU˱QJ

các thí nghi͏
m khoa h͕c dành cho tr̓m̳u giáo 5-6 tu͝
i
Các TNKH dành cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổi thư
ờng có nhữngặ
cđ trưng

sau

- TNKH cͯa m̯m non ÿ˱
ͫc t͝chͱc G˱
ͣi hình thͱF͕
³K
F Pj FK˯L FK
h͕
F´
Trẻtham gia hoạ
tộ
ng
đmộ
t cách tựnguyệ
n, xuấ
t phát từhứng thú, nhu cầ
u
và nguyệ
n vọng củ
a bả
n thân, không gị bó, ép buộc. Tâm lí thoả
i mái, vui vẻgiúp

trẻtiế
p thu kiế
n thức một cách tựnhiên và hiệ
u quảnhấ
t.
dư
ới hình thức
tham

Các ợ
TNKH
c tổchức

tròấ
t mớ
chơi
i lạ
, hấ
p dẫ
rn gây tò mò, hứng

gia

thú
ối với trẻ
đ
. Khi

các ẻ
trị

đư
ợc tựmình
chơi
trả
i nghiệ
TNKH
m và khám
tr
phá ra nhiề
u

đi
ề
u lí thú. Vốn hiể
u biế
t nhờđó ợcđư
nâng cao một cách tựnhiên, trẻdễnhớ, dễ
tiế
p thu.
- Các TNKH WK˱
ͥng mang tính tích hͫp. Các TNKH giúp trẻphát tồn diệ
n
trên

các
ực: nhậ
nlĩnh
thức, đạ
ov
ức,đthểchấ

t, thẩ
m mỹ
, ngôn ngữ. Giúp trẻnắ
m

vững kiế
n thức khoa họ
c, có hệthố
ng, các kỹnăng
triể
n.

cũng
ợc rèn luyệ
đư
n và phát

đư


16
- TNKH cͯa tr̓ͧWU˱
ͥng m̯m non ch͑mang tính ti͉
n khoa h͕c. Nội dung các
thí nghiệ
m khơng nên q phức tạ
p, phả
i phù hợp với mục tiêu phát triể
n giáo dụ
c

và khảnăng

và
ộnhậ
trình
n thức của trẻ
.đ
Thí nghiệ
m phả
i dựa trên giảthuyế
t khoa

họ
c, khi tổchức TNKH cầ
n ln ln kích thích tính tị mị và ham hiể
u biế
t củ
a
trẻ
, ln tạ
o cơộ
i cho
h trẻsựđốn
ế
t quả
k
thí nghiệ
m.
ánh

Dohí nghiệ
đó,
m phả
t
i phả
n

đúng
ả
n chấ
t củ
a
bố
i
đ ợng,
tư
phả
iả
mđbả
o tính khoa học và tạ
o ợ
đư
c niề
m tin

yêu khoa họ
c cho trẻ
,ả
mđ
bả

o sựthực hiệ
n của tấ
t cảcác họ
c

sinh,
ả
m bả
oln
an

đ

tồn cho trẻ
.

1.3.3. Vai trị cͯa thí nghi͏
m khoa h͕Fÿ
͙i vͣi vi͏
FNKiPSKiP{LWU
ͥng xung
quanh cho tr̓m̳
u giáo 5-6 tu͝i
TNKH có vai trị rấ
t quan trọ
ngối vớ
đi sựphát triể
n của trẻnói chung và
KPMTXQ nói riêng. Cụthể
:

- TNKH giúp phát huy tính tích c͹c nh̵n thͱc, ham hi͋
u bi͇
t, tị mị, tìm tịi,
khám phá ͧtr̓
. Việ
c sửdụ
ng

các

TNKH

trong
giúp lơi cuố
chương
n, thu hút

tr

trẻtham gia hoạ
tộ
ng.
đ Chính vì vậ
y, trẻtiế
p thu kiế
n thức, kỹnăng
ộ
t cách
m dễ
dàng, tựnhiên và có hiệ

u quả
. Những TNKH giúp trẻdễkhắ
c sâu những kiế
n thức
căn
ả
n về
bsựvậ
t, hiệ
n ợ
tư
ng
tư
ợng

xung ặ
c
quanh:
ể
m,
đi
tính chấ
t củ
đa sựvậ
t, hiệ
n

cũng
ố
i quan

như
hệcủamcác sựvậ
t hiệ
n ợ
tư
ng

dụ
ng những kiế
n thức

đó.
ừđóẻT
có
tr
thểvậ
n

mình
ế
t vàođã
áp dụng
bi
trong thực tiễ
n cuộ
c số
ng.

- TNKH giúp rèn luy͏
n s͹khéo léo, t͑m͑cͯDÿ{LWD\V

͹nhanh nh̩
y cͯ
a các
giác quan, ph͙
i hͫp nh͓
p nhàng giͷa các b͡ph̵QWUrQF˯WK
͋
. Đế
n với các TNKH,
trẻđư
ợc phối hợp

các

giác
ểtri giác sự
quan
vậ
t, hiệ
nđợ
tư
ng, nắ
m

tính chấ
t củ
a sựvậ
t, hiệ
n ợ
tư

ng đó.
giúp trẻrèn sựkhéo léo, tỉmỉcủa
các bộphậ
n

đư
ợc ặ
c
để
m,
đi

Q
thí nghiệ
trình
m, thao tác với

các
ồvậ
t

đ

đơi ối tay,
hợp nhị
p nhàng
phgiữa tay và mắ
t và

khác ể

trên
.

cơ

th

- TNKH giúp tr̓rèn kͿQăQJWK
͹c hành, các thao tác ti͇
n hành thí nghi͏
m. Từ
đó

hình
ởtrẻthành
năng
ực quan
l sát, khảnăng

tư
ừu ợ
duy
tư
ng, khảnăng
tr

đốn,
ảnăng
kh
ực hành

th
nhóm.
- TNKH giúp tr̓trͧQrQQăQJÿ
͡QJÿ
͡c l̵
p và tích c͹c. TNKH hình thành ở
trẻnhữngức đ
tính cầ
n thiế
t củ
a
có kỉluậ
t.

ngư
ời lao
ộng mới đ
cẩ
n thậ
n, kiên trì, khoa họ
c và

phán


17
TIӆU Kӂ7&+ѬѪ1*
Trẻmẫ
u giáo nói chung và trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ

i nói riêng có nhu cầ
u khám
phá, tìm hiể
u rấ
t cao. Trẻln tị mị và hứng thú với những ề
uđi
mới lạ
. Hoạ
tộ
ng
đ
KPMTXQ thỏ
a

mãn
ợc nhu
đư
cầ
u

đó
ủa trẻ
,c
bởi hoạ
t ộng
đnày khơng chỉgiúp

củng cốvà cung cấ
p cho trẻnhững kiế
n thức bổích, lí thú mà bên cạ

nh cịn
đó,
giúp
trẻhình thành rèn luyệ
n các kỹnăng.
ồng thờ
Đ
i, hoạ
t ộng
đnày cịn hình thành
những

thái
ộtích cực cho
đ trẻ
: biế
t u q, bả
o vệ
,

mình, có tình

u,ới khoa
đam
học…Vì
mêvậ
y,vngay từnhỏ, trẻđã ợcđư
tham

gia hoạ

t ộng
đKPMTXQ với nội
phương

chăm
ọ
i vậ
sóc
t xung quanh
m

dung
ạ
ng, phong
đa phú
dvà rấ
t hấ
p dẫ
n. Có nhiề
u

pháp
ẻKPMTXQ,
giúp
và mỗitr
phương ề
pháp
u có những
cũng
ưu

ợc như
đ

đi
ể
m khác nhau. Đểcác biệ
n pháp này phát huy triệ
t ểtác
đ dụng và hiệ
u quảcủ
a
mình thì giáo viên cầ
n xây dựng cách thức tổchức các biệ
n

pháp
ểtổchứcđhoạ
t

đ
ộ
ng KPMTXQ cho trẻ
.
TNKH là mộ
t trong sốnhững biệ
n
là biệ
n

pháp

ểtổchứcđ
hoạ
t ộng
đ

KPMTXQ.

Đâ

pháp ố
i tương
mới trong
đ rìnhchương
giáo dụ
c. TNKHtđem
ạ
i hiệ
lu quả

nhát
ị
nhố
đ
i vớ
đi sựphát triể
n tồn diệ
n củ
a trẻ
. Hàng loạ
t các cơng trình nghiên

cứu, sáng kiế
n kinh nghiệ
m

cũng

đãợcnói
ý nghĩa
ủ
lên
a việ
c sửđư
dụ
c
ng biệ
n

pháp TNKH trong hoạ
t ộng
đKPMTXQ của trẻmầ
m non. TNKH ởtrư
ờng mầ
m
non mang lạ
i cho trẻnhững trả
i nghiệ
m mới lạ
, hấ
p dẫ
n, kích thích trẻtham gia vào

hoạ
t ộng.
đ TNKH trong hoạ
t ộng
đcủ
a trẻmầ
m non là sựkế
t hợp giữa
tậ
p và thực nghiệ
m.

Trong

tròọ
c chơi

khi ạ
đó,
tộ
ng
đchủ
vui
đ
ạ
o của chơi
trẻởlứa tuổ
là
i

này nên khi sửdụ
ng biệ
n pháp TNKH trẻđư
ợc tiế
p nhậ
n kiế
n thức một cách thoả
i
mái và tựnhiên nhấ
t, khơng gị bó, khơng ép buộ
c. Những thao tác và kỹnăng
quan
sát, tổ
ng hợp, phân tích, thửnghiệ
m… cũng
ợc hình
đưthành và rèn luyệ
n qua quá
trình trẻđư
ợc trả
i nghiệ
m, khám phá ra nhiề
u ề
uđi
lí thú, phát hiệ
n và giả
i quyế
t
vấ
nề

.đ
Chính vì thế
, trẻtựtin, mạ
nh dạ
n,
phá, có cái nhìn tích cực với
thì

năng
ộng, tích cự
đc

hơn.
Trẻu khám

mơi
ờng. Vì
trư
vậ
y,ểphát
đ huy hế
t vai trị của TNKH

hơn
ế
t, giáo viên
ai–ngư
h ời trực tiế
p ớ
hư

ng dẫ
n, dẫ
n dắ
t trẻtham gia hoạ
tộ
ng
đ

sẽphả
i nghiên cứu cách sửdụ
ng biệ
n pháp này thậ
t khoa học, hợp lý đ
ểmang
ế
n
hiệ
u quảgiáo dục

như

mong
ốn.

mu

Đểđ
ềxuấ
t cách thức sửdụng biệ
n pháp TNKH cho trẻmẫ

u giáo 5-6 tuổ
i
trong hoạ
t động

KPMTXQ
ạ
t hiệ
u quả
đ, chúng tôi tiế
n hành khả
o sát thực trạ
ng tổ

chức TNKH cho trẻmẫ
u giáo 5-6 tuổ
i KPMTXQ ởchương
ế
p theo.ti

đ

ho