Tiet 74 Nhung yeu cau ve su dung tieng Viet haisoan

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

TIẾT 76

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>I. Sử dụng đúng theo các chuẩn mực của tiếng Việt:</b>

<b> 1. Về ngữ âm và chữ viết:</b>

<b> a. Bài tập a</b>

- <i>giặc </i><i> giặt:</i> nói và viết sai phụ âm cuối.

<i> - dáo </i><i> ráo:</i> nói và viết sai phụ âm đầu.

<i> - lẽ, đỗi </i><i> lẻ, đổi:</i> nói sai thanh điệu và viết sai dấu thanh.
<b> b. Bài tập b:</b>

- Từ ngữ địa phương: <i>dưng mờ, bẩu, mờ.</i>

- Từ toàn dân tương ứng: <i>nhưng mà, bảo, mà.</i>

 <i>Tóm lại:</i> Cần phát âm theo âm chuẩn TV, cần viết đúng các quy tắc hiện hành

về chính tả và chữ viết nói chung.

<b> 2. Về từ ngữ:</b>
<b> a. Bài tập a:</b>
<b> - Câu 1: </b>

+ Chỗ sai: cấu tạo từ <i>“chót lọt</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

b. Bài tập b:

- Từ ngữ địa phương: dưng mờ, bẩu, mờ.
- Từ tồn dân tương ứng: nhưng mà, bảo, mà.

 Tóm lại: Cần phát âm theo âm chuẩn TV, cần viết đúng các quy tắc hiện hành về chính tả

và chữ viết nói chung.
2. Về từ ngữ:

a. Bài tập a
- Câu 1:

+ Chỗ sai: cấu tạo từ “chót lọt”
+ Sửa lại: chót, cuối cùng.

- Câu 2:

+ Chỗ sai: nhầm lẫn từ Hán Việt gần âm, gần nghĩa “truyền tụng”
+ Sửa lại: truyền thụ / truyền đạt

- Câu 3:

+ Chỗ sai: kết hợp từ “chết các bệnh truyền nhiễm”
+ Sửa lại:

<i> “Số người mắc và chết vì các bệnh truyền nhiễm…”</i>
- Câu 4:

+ Chỗ sai: kết hợp từ “bệnh nhân được pha chế”
+ Sửa lại:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>b. Bài tập b:</b>

- Các câu đúng: 2, 3, 4.
- Các câu sai:

+ Câu 1: yếu điểm <i> điểm yếu</i>

+ Câu 5: linh động <i> sinh động.</i>

<i> Như vậy: Cần dùng từ ngữ đúng với hình thức và cấu tạo, với ý nghĩa, với đặc </i>

điệm ngữ pháp của chúng trong TV.

<b>3. Về ngữ pháp:</b>

<b> a. Bài tập a:</b> Phát hiện và sửa lỗi:

<b> - Câu 1: </b>

+ Chỗ sai: không phân định rõ các thành phần trạng ngữ và chủ ngữ.
+ Cách sửa:

* Bỏ từ “qua”

* Bỏ từ “của”, thay bằng dấy “,”

* Bỏ các từ “đã cho”, thay bằng dấu “,”

<b>- Câu 2: </b>

+ Chỗ sai: cả câu chỉ là cụm danh từ, thiếu chủ ngữ và vị ngữ.
+ Cách sửa:

* “Đó là lịng … tiếp bước họ”  thêm chủ ngữ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>b. Bài tập b:</b>

- Câu đúng: 2, 3, 4.
- Câu sai: 1

+ Chỗ sai: không phân định rõ thành phần phụ đầu câu với chủ ngữ.
+ Cách sửa:

<i> * “Có … nhà, người ta đã…”</i>
<i> * “Có … nhà, bà đã …”</i>

<b>c. Bài tập c:</b> Phân tích và sửa lỗi.
- Phân tích:

Các câu không theo trật tự, thiếu liên kết.
- Cách sửa:

<i>“Thúy Kiều … viên ngoại. Họ cùng … mái nhà. Họ đều có những … vời. Thúy </i>
<i>Kiều là một … toàn. Vẻ đẹp của nàng … hờn. Cịn Thúy Vân … mị. Về tài thì </i>
<i>Thúy Kiều hơn hẳn Thúy Vân. Thế nhưng nàng đâu có được hưởng hạnh </i>
<i>phúc.”</i>

<i> Như thế:</i> <i>Cần cấu tạo câu theo đúng quy tắc ngữ pháp tiếng Việt, diễn đạt </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>4. Về phong cách ngôn ngữ:</b>

<b> a. Bài tập a:</b> Phân tích và sửa lỗi.

<b> - Câu 1:</b>

+ Chỗ sai: từ <i>“hồng hơn”</i> (thường dùng trong phong cách ngôn ngữ
nghệ thuật, không dùng trong phong cách ngơn ngữ hành chính)

+ Sửa lại: <i>“buổi chiều”</i>

<b> - Câu 2: </b>

+ Chỗ sai: từ <i>“hết sức là”</i> (thường dùng trong khẩu ngữ, khơng dùng
trong phong cách ngơn ngữ chính luận)

+ Sửa lại<i>: “rất/ vô cùng”</i>
<b>b. Bài tập b:</b>

- Các từ xưng hô<i>: bẩm, cụ, con.</i>

- Thành ngữ: <i>Trời tru đất diệt, một thước đất cắm dùi khơng có</i>

- Các từ khẩu ngữ: <i>sinh ra, có dám nói gian, quả, về làng về nước, chả </i>
<i>làm gì nên ăn.</i>

<i> </i>- Các từ ngữ trên không thể dùng trong một lá đơn đề nghị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Ví dụ:

+ Cách nói của Chí Phèo:

<i>“Con có … đất diệt”</i>

+ Văn bản hành chính:

<i>“Tơi xin cam đoan </i>

<i>những điều trình bày trên là đúng sự thật.”</i>

 Như vậy:

Cần nói và viết phù hợp với các đặc

trưng và chuẩn mực trong từng phong chức

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>II. Sử dụng hay và đạt hiệu quả cao trong giao tiếp:</b>

<b>1.Bài tập 1</b>

+ Các từ

<i>: “đứng, quỳ”</i>

được dùng với nghĩa chuyển.

<i> + “chết đứng”:</i>

cái chết hiên ngang, có khí phách cao

đẹp.

+

<i> “sống quỳ”: </i>

sống quy lụy, hèn nhát.

 tác dụng: mang lại tính hình tượng và biểu cảm

<b>2.Bài tập 2</b>

+

<i>“chiếc nôi xanh, máy điều hịa khí hậu”:</i>

cụ thể hóa

hữu ích mà cây xanh đem lại cho đời sống con người.

<i>+ Hiệu quả biểu đạt:</i>

mang lại tính hình tượng và biểu

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>2.Bài tập 2</b>

+

<i>“chiếc nơi xanh, máy điều hịa khí hậu”:</i>

cụ thể hóa

hữu ích mà cây xanh đem lại cho đời sống con người.

<i> + Hiệu quả biểu đạt:</i>

mang lại tính hình tượng và biểu

cảm.

<b>3.Bài tập 3</b>

+ Phép điệp và phép đối:

<i>“Ai có … Ai có…”</i>

+ Nhịp điệu dứt khoát, khỏe khoắn:

<i> “Ai có súng / dùng súng…</i>

<i> Ai có gươm / dùng gươm.”</i>



<b>Tác dụng</b>

<b>: giọng văn mạnh mẽ, hùng hồn, tạo ấn </b>

tượng mạnh đến người đọc, người nghe, phù hợp với

mục đích kêu gọi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>III. Luyện tập:</b>

<b> </b>

<b>1.Bài tập 1:</b>

Lựa chọn từ đúng.

<b> 2.Bài tập 2:</b>

Phân tích tính chính xác và tính biểu cảm của các từ.

<b> - Từ “lớp”:</b>

Phân biệt người theo tuổi tác hoặc thế hệ, không mang nét

nghĩa xấu.

-

<b> Từ “hạng”:</b>

Hàm ý phân loại tốt - xấu.



dùng từ “lớp” phù hợp với ý nghĩa câu văn.

<b> - Từ “phải”:</b>

mang ý nghĩa bắt buộc

<b> - Từ “sẽ”:</b>

giảm nhẹ mức độ bắt buộc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>3.Bài tập 3</b>

- Chỗ đúng: đều nói về tình cảm của con người trong ca dao
- Chỗ sai:

+ Ý của câu đầu (tình yêu nam nữ) và những câu sau (tình cảm khác)
khơng nhất quán.

+ Từ <i>“họ”</i> ở câu 2 không rõ nghĩa
+ Một số từ diễn đạt không rõ ràng.
- Sửa lại:

<i>“Trong … là nhiều nhất, nhưng cịn nhiều bài thể hiện những tình cảm khác.</i>
<i>Những con người trong ca dao yêu gia đình … sâu sắc.”</i>

<b>4.Bài tập 4</b>

Câu văn có tính hình tượng và biểu cảm là nhờ:
+ Cụm từ cảm thán: <i>biết bao nhiêu.</i>

+ Cụm từ miêu tả âm thanh và hình ảnh: <i>oa oa tiếng khóc đầu tiên</i>

+ Hình ảnh ẩn dụ: “<i>quả ngọt trái say … da dẻ chị”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>IV. CỦNG CỐ, DẶN DÒ</b>

1.

<i>Củng cố</i>

-Trong giao tiếp hiện nay của học sinh, hiện

tượng nói tục, chửi bậy, vơ lễ, “ chém gió” trên

mạng có được xem là chuẩn tiếng Việt ? Vì sao

?

<i>2. Dặn dị</i>

</div>

<!--links-->