Biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn tiếng anh ở các trường trung học cơ sở huyện chư prông tỉnh gia lai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

DƢƠNG MINH ÁNH

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
KIỂM TRA - ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN CHƢ PRÔNG TỈNH GIA LAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Đà Nẵng - Năm 2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

DƢƠNG MINH ÁNH

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
KIỂM TRA - ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
HUYỆN CHƢ PRÔNG TỈNH GIA LAI

Chuyên ngành : Quản lý giáo dục
Mã số
: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. DƢƠNG BẠCH DƢƠNG

Đà Nẵng - Năm 2016


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu ghi trong
luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho phép
sử dụng và chưa từng được cơng bố trong bất kỳ một
cơng trình nào khác.

Tác giả luận văn

Dƣơng Minh Ánh


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................... 1
2. Khách thể nghiên cứu, đối tƣợng nghiên cứu và đối tƣợng khảo sát .... 4
3. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu............................................................. 4
4. Giả thuyết nghiên cứu ............................................................................. 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................. 5
6. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................... 5
7. Giới thiệu vắn tắt cấu trúc đề tài ............................................................. 5
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM
TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIẾNG ANH CỦA
HỌC SINH THCS ........................................................................................... 7
1.1. KHÁI QUÁT LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ................................... 7

1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ............................................................ 7
1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam ............................................................ 9
1.2. CÁC KHÁI NIỆM CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI .............................................. 12
1.2.1. Quản lý ............................................................................................ 12
1.2.2. Quản lý giáo dục ............................................................................. 13
1.2.3. Khái niệm kiểm tra, đánh giá .......................................................... 13
1.2.4. Khái niệm kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh ........... 16
1.2.5. Khái niệm quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh ............................................................................................................ 17
1.3. LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN
TIẾNG ANH ................................................................................................... 18
1.3.1. Vai trị của dạy học mơn tiếng Anh trong các trƣờng THCS trong
giai đoạn hiện nay ........................................................................................... 18


1.3.2. Vai trò của việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh........ 18
1.3.3. Mục đích kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn tiếng Anh của
học sinh THCS ................................................................................................ 19
1.3.4. Những nguyên tắc của kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn
tiếng Anh của học sinh THCS ......................................................................... 20
1.3.5. Nội dung kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn tiếng Anh
THCS ............................................................................................................... 23
1.3.6. Hình thức kiểm tra, đánh giá........................................................... 26
1.3.7. Phƣơng pháp kiểm tra, đánh giá ..................................................... 28
1.4. QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC
TẬP MÔN TIẾNG ANH ................................................................................ 30
1.4.1. Quản lý mục tiêu kiểm tra - đánh giá môn Tiếng Anh ................... 30
1.4.2. Quản lý nội dung kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Tiếng
Anh của học sinh ............................................................................................. 32
1.4.3. Quản lý phƣơng pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn

Tiếng Anh của học sinh THCS ....................................................................... 34
1.4.4. Quản lý hình thức kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Tiếng
Anh của học sinh THCS .................................................................................. 35
1.4.5. Quản lý quy trình kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Tiếng
Anh của học sinh THCS .................................................................................. 35
1.4.6. Quản lý kết quả đánh giá học sinh của giáo viên ........................... 39
1.4.7. Quản lý các điều kiện phục vụ hoạt động kiểm tra - đánh giá
(phƣơng tiện, thiết bị,…) ................................................................................. 40
1.5. NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH ............... 41
1.5.1. Nhận thức của nhà trƣờng ............................................................... 41
1.5.2. Nhận thức của của xã hội, của cha mẹ học sinh ............................. 42


1.5.3. Kỹ năng sử dụng phƣơng pháp kiểm tra, đánh giá của GV ............ 42
1.5.4. Kỹ năng quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá ................................ 42
1.5.5. Ý thức tuân thủ các nguyên tắc của kiểm tra đánh giá ................... 43
1.5.6. Chế độ, chính sách dành cho hoạt động kiểm tra đánh giá............. 43
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1.................................................................................. 43
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIẾNG ANH CỦA HỌC
SINH THCS HUYỆN CHƢ PRÔNG TỈNH GIA LAI .............................. 45
2.1. KHÁI QUÁT ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU ................................................ 45
2.1.1. Điều kiện tự nhiên và tình hình kinh tế, xã hội huyện Chƣ Prơng
– tỉnh Gia Lai................................................................................................... 45
2.1.2. Tình hình phát triển Giáo dục và Đào tạo huyện Chƣ Prơng –
tỉnh Gia Lai...................................................................................................... 45
2.2. MƠ TẢ QUÁ TRÌNH KHẢO SÁT THỰC TRẠNG .............................. 46
2.2.1. Mục tiêu của quá trình khảo sát ...................................................... 46
2.2.2. Nội dung khảo sát ........................................................................... 46

2.2.3. Phƣơng pháp khảo sát ..................................................................... 46
2.3. TÌNH HÌNH GIÁO DỤC CỦA HUYỆN CHƢ PRƠNG ........................ 47
2.4. THỰC TRẠNG DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN
TIẾNG ANH Ở CÁC TRƢỜNG THCS HUYỆN CHƢ PRƠNG ................. 49
2.4.1. Tình hình đội ngũ CB-GV-NV của 10 trƣờng trung học cơ sở
chọn khảo sát ................................................................................................... 49
2.4.2. Tình hình cơ sở vật chất của 10 trƣờng trung học cơ sở chọn
khảo sát ............................................................................................................ 50
2.4.3. Chất lƣợng giáo dục tại 10 trƣờng trung học cơ sở chọn khảo sát . 51
2.4.4. Thực trạng dạy học môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS huyện
Chƣ Prông, tỉnh Gia Lai .................................................................................. 53


2.4.5. Thực trạng hoạt động k,iểm tra - đánh kết quả học tập của học
sinh thcs huyện Chƣ Prông, tỉnh Gia Lai ........................................................ 58
2.5. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG
TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN CHƢ PRÔNG – TỈNH GIA LAI VỀ
HOẠT ĐỘNG KTĐG KQHT MÔN TIẾNG ANH CỦA HỌC SINH .......... 62
2.5.1. Thực trạng việc bồi dƣỡng công tác kiểm tra đánh giá cho giáo
viên .................................................................................................................. 62
2.5.2. Thực trạng quản lý nội dung kiểm tra - đánh giá kết quarh ọc tập
môn tiếng Anh của học sinh ............................................................................ 63
2.5.3. Thực trạng quản lý phƣơng pháp, phƣơng tiện kiểm tra -đánh giá
kết quả học tập môn tiếng Anh của học sinh .................................................. 65
2.5.4. Thực trạng quản lý hình thức kiểm tra - đánh giá kết quarh ọc tập
môn tiếng Anh của học sinh ............................................................................ 67
2.5.5. Thực trạng quản lý quy trình tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập môn tiếng Anh của học sinh ............................................................... 67
2.5.6. Thực trạng quản lý kết quả kiểm tra - đánh giá môn tiếng Anh
của học sinh THCS.......................................................................................... 68

2.6. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIẾNG ANH CỦA
HỌC SINH CÁC TRƢỜNG THCS HUYỆN CHƢ PRÔNG – TỈNH GIA
LAI .................................................................................................................. 69
2.6.1. Nguyên nhân chủ quan.................................................................... 69
2.6.2. Nguyên nhân khách quan ................................................................ 70
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2.................................................................................. 71


CHƢƠNG 3. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM
TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIẾNG ANH CỦA
HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN CHƢ PRÔNG – TỈNH
GIA LAI ......................................................................................................... 73
3.1. NHỮNG CĂN CỨ XÂY DỰNG CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG KTĐG KQHT MÔN TIẾNG ANH CỦA HỌC SINH
THCS HUYỆN CHƢ PRÔNG – TỈNH GIA LAI .......................................... 73
3.1.1. Quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nƣớc .................................... 73
3.1.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra
đánh giá kết quả học tập môn tiếng Anh của học sinh THCS ........................ 74
3.2. CÁC BIỆN PHÁP ĐỀ XUẤT ................................................................. 76
3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, của giáo viên, của học
sinh, của phụ huynh về hoạt động KTĐG KQHT môn tiếng Anh của học
sinh THCS theo định hƣớng tiếp cận năng lực học sinh ................................ 76
3.2.2. Nâng cao chất lƣợng sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phƣơng
pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh .................. 78
3.2.3. Biện pháp bồi dƣỡng năng lực của cán bộ quản lý, của giáo viên
về hoạt động KTĐG KQHT môn tiếng Anh của học sinh THCS .................. 82
3.2.4. Biện pháp quản lý nội dung kiểm tra – đánh giá kết quả học tập
môn tiếng Anh của học sinh THCS ................................................................ 85
3.2.5. Biện pháp quản lý quy trình kiểm tra – đánh giá kết quả học tập

môn tiếng Anh của học sinh THCS ................................................................ 87
3.2.6. Biện pháp tăng cƣờng cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông
tin trong kiểm tra – đánh giá kết quả học tập môn tiếng Anh của học sinh
THCS ............................................................................................................... 88
3.3. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC BIỆN PHÁP ............................................. 89


3.4. KHẢO NGHIỆM TÍNH HỢP LÝ, TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN
PHÁP ............................................................................................................... 90
3.4.1. Mục đích của khảo nghiệm ............................................................. 90
3.4.2. Đối tƣợng khảo nghiệm .................................................................. 90
3.4.3. Nội dung khảo nghiệm .................................................................... 90
3.4.4. Tiến trình khảo nghiệm ................................................................... 90
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm và phân tích kết quả khảo nghiệm ............... 90
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3.................................................................................. 96
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 102
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (bản sao)
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Ý nghĩa

Ký hiệu
CBQL

Cán bộ quản lý

CBQLGD

Cán bộ quản lý giáo dục

CSVC

Cơ sở vật chất

GD

Giáo dục

GD-ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

HT

Hiệu trƣởng

KQ

Kết quả

KQHT

Kết quả học tập

KTĐG

Kiểm tra-đánh giá

KT-KN

Kiến thức-Kỹ năng

PHT

Phó Hiệu trƣởng

QL

Quản lý

TH

Tiểu học

THPT

Trung học phổ thông

THCS

Trung học cơ sở

SGD

Sở giáo dục


DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu

Tên bảng

bảng

Trang

2.1.

Về đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên

49

2.2.

Cơ sở vật chất 10 trƣờng THCS huyện Chƣ Prông

50

2.3.

Thống kê kết quả xếp loại học lực năm học 2015-2016

52

2.4.

2.5.

2.6.

2.7.
2.8.
2.9.

2.10.

2.11.

Thống kê kết quả xếp loại hạnh kiểm năm học 20152016
Chuẩn giáo viên giảng dạy môn tiếng Anh tồn huyện
Chƣ Prơng – tỉnh Gia Lai
Chuẩn giáo viên giảng dạy môn tiếng Anh 10 trƣờng
THCS chọn khảo sát
Thực trạng quản lý hồ sơ giáo viên, hoạt động giảng dạy
của giáo viên môn tiếng Anh
Công tác bồi dƣỡngKTĐG cho giáo viên
Thực trạng quản lý chƣơng trình, kế hoạch giảng dạy, kế
hoạch KTĐG KQHT môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS
Những khó khăn khi giáo viên sử dụng phƣơng pháp

trắc nghiệm khách quan
Công cụ giáo viên tiếng Anh sử dụng để xử lý điểm
kiểm tra của học sinh

53

56

56

57
63
65

66

67

2.12.

Mức độ nhận thức về quản lý kết quả kiểm tra - đánh giá

68

3.1.

Phân tích bài học

80

3.2.

Ý kiến của CBQL và GV về tính hợp lý và tính khả thi
của các biện pháp

91


Số hiệu

Tên bảng

bảng
2.5.
2.6.

Thống kê chất lƣợng bài kiểm tra môn tiếng Anh học kỳ
II- năm học 2015-2016
Thống kê chất lƣợng môn tiếng Anh năm học 2015-2016

Trang

54
57

DANH MỤC SƠ ĐỒ
Số hiệu
sơ đồ
3.1.

Tên sơ đồ

Trang

Sinh hoạt chuyên môn theo hƣớng tiếp cận năng lực

82


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục và đào tạo là nền tảng, là động lực thúc đẩy công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nƣớc. Nghị quyết 29-NQ/TW ngày 04/11/2013, Nghị quyết
Hội nghị trung ƣơng 8 khóa IX chỉ rõ: Quản lý giáo dục và Đào tạo còn nhiều
yếu kém, số lƣợng và cơ cấu; một bộ phận chƣa theo kịp yêu cầu đổi mới và
phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí đạo đức nghề nghiệp.
Trong những năm gần đây, cùng với việc đổi mới phƣơng pháp dạy học
để nâng cao chất lƣợng giáo dục ở các mơn học, thì việc đổi mới kiểm tra
đánh giá cũng đƣợc những ngƣời làm giáo dục quan tâm đặc biệt. Đổi mới
phƣơng pháp dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá là hai hoạt động có quan
hệ chặt chẽ với nhau; đổi mới kiểm tra, đánh giá là động lực đổi mới phƣơng
pháp dạy học và ngƣợc lại đổi mới phƣơng pháp dạy học thì cũng phải đổi
mới kiểm tra đánh giá. Hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả của ngƣời học là
một nhiệm vụ không thể thiếu trong giáo dục nói chung, trong dạy học và
quản lý giáo dục nói riêng.
Trong giáo dục,việc kiểm tra đánh giá hoạt động giáo dục đƣợc thực
hiện trong suốt quá trình giáo dục, dạy học, từ khâu tuyển chọn học sinh vào
học đến khâu kiểm tra đánh giá việc tiến hành quá trình giáo dục, quá trình

dạy học. Và khâu kết thúc quá trình kiểm tra đánh giá giúp ngƣời học biết
đƣợc kết quả học tập và rèn luyện để tiếp tục phấn đấu đi lên; giúp cho nhà
giáo dục, giáo viên, các nhà quản lý giáo dục nắm đƣợc kết quả giáo dục, dạy
học, quản lý giáo dục để khẳng định, điều chỉnh, rút kinh nghiệm hoạt động
giáo dục, dạy học và quản lý giáo dục, góp phần nâng cao chất lƣợng giáo
dục.
Về lý luận, quản lý giáo dục, kiểm tra đánh giá quá trình và kết quả


2

hoạt động của các bộ phận trong một cơ sở giáo dục, một đơn vị trƣờng học là
một chức năng không thể thiếu trong quản lý. Bởi lẽ nhiệm vụ quan trọng của
các nhà trƣờng là đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng u cầu của sự nghiệp cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, phù hợp với xu thế tồn cầu hóa lực lƣợng
sản xuất, trong đó phải nói đến là chất lƣợng của lực lƣợng lao động phải
đƣợc đào tạo đạt trình độ chuẩn, trang bị cho học sinh có trình độ tri thức phổ
thơng cơ bản phù hợp với thực tiễn, trên cơ sở đó hình thành và phát triển
nhân cách toàn diện cho học sinh.
Trong dạy học, việc kiểm tra đánh giá là khâu không thể thiếu, nó vừa
là động lực, vừa là nhân tố nâng cao chất lƣợng dạy học trong nhà trƣờng.
Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh nhằm đánh giá trình độ nhận
thức của học sinh hiện tại so với mục tiêu đào tạo. Từ đó đánh giá trình độ
nhận thức của học trò và khả năng giảng dạy của giáo viên. Kiểm tra đánh giá
nhằm để phát hiện kịp thời những lệch lạc trì trệ và các nguyên nhân của nó
để từ đó đề ra các quyết định khắc phục, nhằm điều chỉnh quá trình điều hành,
cải tiến các biện pháp chỉ đạo nhằm đạt kết quả cao nhất trong q trình dạy
học. Kiểm tra đánh giá cịn phát hiện mối quan hệ ngƣợc để nắm đƣợc các
hiệu quả của các quyết định, các kế hoạch và tính khả thi của chúng. Kiểm tra
đánh giá khách quan đúng mức còn nhằm phân loại đối tƣợng học sinh để có

kế hoạch định hƣớng đào tạo cho phù hợp với mục tiêu đào tạo. Vì thế muốn
thực hiện có kết quả mục tiêu nội dung giáo dục cần phải quan tâm tới hoạt
động kiểm tra đánh giá, qua đó có thông tin quản lý để thực hiện các chức
năng quản lý khác nhƣ: hoạch định, tổ chức bộ máy và tổ chức thực hiện kế
hoạch, chỉ đạo các hoạt động giáo dục có kết quả.
Về thực tiễn, đã có nhiều tài liệu tổng kết và nêu lên những tồn tại về
đánh giá kết quả học tập ở nhà trƣờng phổ thông trong thời gian qua. Đây là
một nhận định khá tiêu biểu: “Hoạt động kiểm tra-đánh giá (KT-ĐG) chưa:


3

đảm bảo u cầu khách quan, chính xác, cơng bằng; việc KT-ĐG chủ yếu chú
ý đến yêu cầu tái hiện kiến thức (KT) đã dẫn đến tình trạng giáo viên (GV) và
học sinh (HS) duy trì DH theo lối đọc-chép thuần túy, HS học tập thiên về ghi
nhớ, ít quan tâm vận dụng KT. Nhiều GV chưa vận dụng đúng quy trình biên
soạn đề kiểm tra nên các bài kiểm tra cịn mang tính chủ quan của người dạy.
Hoạt động KT-ĐG ngay trong quá trình tổ chức hoạt động DH trên lớp chưa
được quan tâm thực hiện một cách khoa học và hiệu quả. Các hoạt động đánh
giá định kỳ, đánh giá diện rộng quốc gia, đánh giá quốc tế chưa được tổ chức
theo hướng đồng bộ, hiệu quả. Tình trạng HS quay cóp tài liệu, đặc biệt là
chép bài của nhau trong khi thi cử, kiểm tra còn diễn ra phổ biến. Cá biệt vẫn
cịn tình trạng GV làm bài hộ HS trong thi cử, kiểm tra, kể cả trong các kỳ
đánh giá diện rộng (đánh giá quốc gia, đánh giá quốc tế).” (Trích: Bộ
GD&ĐT-2012; Đề án “Xây dựng trƣờng phổ thông đổi mới đồng bộ phƣơng
pháp dạy học và KT-ĐG kết quả giáo dục giai đoạn 2012-2015”).
Thực tiễn giáo dục và đào tạo ở Gia Lai trong những năm qua nói
chung và ở các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Chƣ Prơng nói riêng, tuy đã
có nhiều cố gắng trong việc tổ chức, quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết
quả học tập của học sinh nhƣng cũng bộc lộ những hạn chế nhất định. Quản lý

việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh vẫn mang nặng tính hình
thức, chƣa phản ánh đúng thực chất dạy và học ở nhiều trƣờng.
Xuất phát từ những lí do trên, Đề tài “Biện pháp quản lý hoạt động
kiểm tra - đánh giá kết quả học tập môn tiếng Anh ở các trƣờng trung
học cơ sở huyện Chƣ Prông – tỉnh Gia Lai” đƣợc nghiên cứu với mong
muốn tìm ra những biện pháp phù hợp, nhằm góp phần khắc phục những hạn
chế trong khâu quản lý công tác này, từng bƣớc hoàn thiện hoạt động quản lý
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh cho phù hợp, nâng cao chất
lƣợng giáo dục và đào tạo.


4

2. Khách thể nghiên cứu, đối tƣợng nghiên cứu và đối tƣợng khảo
sát
2.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động KT-ĐG KQHT môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS huyện
Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.
2.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp quản lý hoạt động KT-ĐG KQHT môn tiếng Anh ở các
trƣờng THCS huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.
2.3. Đối tượng khảo sát
- Lãnh đạo, chuyên viên phụ trách công tác chun mơn THCS của
Phịng Giáo dục – Đào tạo huyện Chƣ Prơng, Gia Lai.
- Hiệu trƣởng, phó hiệu trƣởng, tổ trƣởng chuyên môn, giáo viên dạy
tiếng Anh, học sinh các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Chƣ Prông, tỉnh Gia
Lai.
3. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài “ Biện pháp quản lý hoạt động kiểm tra - đánh giá kết quả

học tập môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS huyện Chƣ Prông – tỉnh Gia
Lai” đề xuất các biện pháp QL thiết thực, hiệu quả và khả thi, nhằm khắc
phục những hạn chế trong hoạt động KT-ĐG KQHT mơn tiếng Anh, góp
phần nâng cao chất lƣợng học tập (CLHT) môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS
huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- 10/22 trƣờng THCS trên địa bàn huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.
- Thời gian khảo sát: trong năm học 2015 - 2016.
4. Giả thuyết nghiên cứu
Hoạt động QL KT-ĐG KQHT môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS trên


5

địa bàn huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai hiện nay tuy đã có nhiều cải tiến
những vẫn cịn nhiều bất cập trên nhiều phƣơng diện. Nếu phân tích đúng
thực trạng thì có thể đề xuất đƣợc những biện pháp quản lý khả thi, góp phần
nâng cao chất lƣợng DH của mơn Tiếng Anh nói riêng, nâng cao chất lƣợng
GD&ĐT của các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai
nói chung.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về: QL, QLGD, quản lý nhà trƣờng
(QLNT), QL hoạt động KT-ĐG KQHT (nói chung), KT-ĐG KQHT mơn
tiếng Anh (nói riêng) của hiệu trƣởng ở các trƣờng THCS.
5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng về: Hoạt động KT-ĐG
KQHT môn tiếng Anh ở các trƣờng THCS huyện Chƣ Prông – tỉnh Gia Lai.
5.3. Đề xuất các biện pháp QL: Hoạt động KT-ĐG KQHT môn tiếng
Anh ở các trƣờng THCS huyện Chƣ Prông – tỉnh Gia Lai nhằm đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu

- Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lí luận: Phân tích tổng hợp tài liệu, hệ
thống hóa các tƣ liệu nhằm xác lập những cơ sở lí luận của vấn đề nghiên
cứu.
- Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn: Phƣơng pháp điều tra,
Phƣơng pháp quan sát, Phƣơng pháp tổng kết kinh nghiệm.
- Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu bổ trợ: Phƣơng pháp xử lý số liệu
bằng thống kê Toán học; Phƣơng pháp phỏng vấn chuyên gia.
7. Giới thiệu vắn tắt cấu trúc đề tài
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Tài liệu tham khảo, Nội dung của luận
văn gồm 3 chƣơng:
+ Chƣơng 1. Cơ sở lí luận về QL hoạt động KT-ĐG KQHT môn Tiếng


6

Anh của học sinh THCS.
+ Chƣơng 2. Thực trạng QL hoạt động KT-ĐG KQHT môn tiếng Anhở
các trƣờng THCS huyện Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.
+ Chƣơng 3. Biện pháp QL hoạt động KT-ĐG KQHT môn tiếng Anh ở
các trƣờng THCS Chƣ Prông - tỉnh Gia Lai.


7

CHƢƠNG 1

CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP MÔN TIẾNG ANH CỦA
HỌC SINH THCS
1.1. KHÁI QUÁT LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ

1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Hình thức kiểm tra, đánh giá có khác nhau tùy từng thời kỳ, từng khu
vực. Thời kỳ phong kiến, ở phƣơng Đông, việc kiểm tra, đánh giá là chọn ra
ngƣời tài giỏi để làm quan. Ở phƣơng Tây, việc kiểm tra, đánh giá là để chọn
ra ngƣời có năng lực làm cơng tác khoa học, làm ngƣời quản lý, lãnh đạo đất
nƣớc. Cho đến nay, việc nâng cao chất lƣợng dạy và học luôn coi trọng biện
pháp quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá. Tại một số nƣớc có nền giáo dục
tiên tiến, có điều kiện giảng dạy và học tập tốt, ngày càng coi trọng quản lý
công tác kiểm tra và đánh giá.
J.A.Comenxki (1592 - 1670) là ngƣời đầu tiên đƣa ra quan điểm về hệ
thống lớp bài trong thế giới cận đại. Theo ơng, q trình dạy học đƣợc xem
xét dƣới lý thuyết hệ thống bao gồm: mục đích, nội dung, phƣơng pháp,
phƣơng tiện, hình thức, các nguyên tắc dạy học với 2 yếu tố quan trọng là
ngƣời dạy và ngƣời học. Do đó, kết quả của q trình dạy học phải đƣợc
thông qua việc kiểm tra và đánh giá. Kiểm tra, đánh giá sẽ góp phần điều
chỉnh các yếu tố mục đích, nội dung, phƣơng pháp, phƣơng tiện, hình thức
ngƣời dạy với ngƣời học sao cho hiệu quả và chất lƣợng.
V.A.Xukhômlinxki đƣa ra vấn đề đánh giá cho điểm tốt hoặc không
cho điểm. Theo ông, chỉ nên cho điểm tốt (điểm trên trung bình) đối với kết
quả bài làm tốt của học sinh; cịn khơng cho điểm xấu (điểm dƣới trung bình)
đối với kết quả khơng tốt. Tác giả cho rằng, điểm là phần thƣởng cho hoạt


8

động sáng tạo của ngƣời học vì chỉ có nhƣ thế điểm số mới mang ý nghĩa giáo
dục đáng kể. Đây là một quan điểm mang tính nhân văn trong giáo dục.
Đến thế kỷ XVIII, hệ đánh giá chất lƣợng giáo dục đầu tiên đƣợc áp
dụng phổ biến trong các nhà trƣờng. Lúc đầu hệ đánh giá có 3 bậc chính:
tốt/trung bình/kém sau đó chia nhỏ thành 5 bậc: tốt/khá/trung bình/yếu/kém.

Tuy nhiên để có thể đánh giá đƣợc theo 5 bậc chất lƣợng học sinh thì kiểm tra
phải nhƣ thế nào để đánh giá đƣợc chính xác, phù hợp với năng lực học tập
của học sinh nhằm không ngừng nâng cao chất lƣợng dạy - học mới là vấn đề
đƣợc các nhà giáo dục quan tâm.
Từ những năm 1970 trở lại đây có rất nhiều những cơng trình nghiên
cứu từng vấn đề cụ thể, trong đó xác định một cách khoa học nội dung đánh
giá kết quả học tập của học sinh nhƣ: Những vấn đề lý luận dạy học của việc
đánh giá tri thức (V.M.Palomxki); Con đƣờng hoàn thiện việc kiểm tra tri
thức kỹ năng (X.V.Uxova)... Cũng trong giai đoạn này nhiều tác giả cũng đã
nghiên cứu các nguyên tắc của việc kiểm tra đánh giá nhằm đảm bảo tính
khách quan nhƣ: Các hƣớng nâng cao tính khách quan trong việc đánh giá tri
thức học sinh (N.D.Levitov). Cơ sở lý luận về cơng cụ kiểm tra đánh giá có
thể kể đến quan điểm của tác giả Rowntree: mục đích của đánh giá là nhằm
đánh giá thành tích, năng lực và sự tiến bộ của ngƣời học, khái niệm này bao
hàm luôn cả những yếu tố của hoạt động dạy học có tác động đến chất lƣợng
học tập.
Xu hƣớng nghiên cứu kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh
trên thế giới hiện nay là hoàn toàn giao cho giáo viên và học sinh chủ động.
Phƣơng pháp đánh giá đƣợc sử dụng đa dạng, sáng tạo và linh hoạt. Đánh giá
dựa theo năng lực, tức là đánh giá khả năng tiềm ẩn của học sinh dựa trên kết
quả đầu ra cuối một giai đoạn học tập, là quá trình tìm kiếm minh chứng về
việc học sinh đã thực hiện thành cơng các sản phẩm đó. Đánh giá năng lực


9

nhằm giúp giáo viên có thơng tin kết quả học tập của học sinh để điều chỉnh
hoạt động giảng dạy; giúp học sinh điều chỉnh hoạt động học tập; giúp giáo
viên và nhà trƣờng xác nhận, xếp hạng kết quả học tập.
Nhiều quốc gia đã đẩy mạnh đánh giá quá trình bằng các hình thức,

phƣơng pháp đánh giá khơng truyền thống nhƣ: quan sát, phỏng vấn, hồ sơ,
dự án, trình diễn thực, nhiều ngƣời cùng tham gia, HS tự đánh giá… Đánh giá
kết quả học tập thông qua dự án hoặc nghiên cứu nhóm đƣợc chú trọng. Với
cách này, học sinh có quyền tự do làm bài theo hiểu biết của mình, trao đổi,
tƣơng tác với nhau, tìm hiểu từ thực tế, vận dụng nhiều kiến thức của nhiều
môn học khác nhau, hợp tác nghiên cứu có thể đƣa ra nhiều nhận định sáng
tạo. Đây là hình thức học tập mang tính tích hợp cao, giáo viên và học sinh
cùng tham gia đánh giá kết quả của từng nhóm.
1.1.2. Các nghiên cứu tại Việt Nam
Sau khi nƣớc Việt Nam ra đời năm 1945 đến nay, các biện pháp quản
lý việc kiểm tra, đánh giá đã thay đổi so với chế độ xã hội thực dân. Nền giáo
dục Việt Nam đã trải qua 3 lần cải cách, mỗi lần cải cách, biện pháp quản lý
kiểm tra, đánh giá đƣợc điều chỉnh cho phù hợp với tình hình giáo dục của đất
nƣớc. Trong những năm gần đây, trƣớc sự tác động mạnh mẽ của khoa học và
công nghệ, sự tác động về giáo dục của những nƣớc có nền giáo dục phát
triển, hoạt động quản lý kiểm tra, đánh giá có những phát triển mới, với
những thay đổi căn bản cả về triết lý, quan điểm, phƣơng pháp, và các hoạt
động quản lý cụ thể. Những thay đổi trong xu hƣớng quản lý kiểm tra, đánh
giá kết quả học tập có thể tóm lƣợc trong bảng sau:


10

Xu hƣớng quản lý cũ

STT

Xu hƣớng quản lý mới

Quản lý việc kiểm tra đánh giá Quản lý kiểm tra đánh giá đƣợc

1

kết quả thi trên giấy đƣợc thực thực hiện đa dạng trong suốt quá
hiện vào cuối kỳ

2

trình học

Quản lý nhấn mạnh đến vai trò Quản lý nhấn mạnh đến vai trò
của ngƣời kiểm tra, đánh giá

chủ động của học sinh

Quản lý việc lựa chọn câu hỏi và Quản lý việc lựa chọn câu hỏi và
3

tiêu chí đánh giá khơng đƣợc nêu tiêu chí đánh giá đƣợc nêu rõ từ
trƣớc

4

5
6
7

Quản lý nhấn mạnh sự cạnh
tranh

trƣớc

Quản lý nhấn mạnh sự hợp tác

Quản lý quan tâm đến mục tiêu Quản lý quan tâm đến kinh
cuối cùng của việc giảng

nghiệm học tập của học sinh

Quản lý chú trọng sản phẩm

Quản lý chú trọng quá trình

Quản lý tập trung vào kiến thức Quản lý tập trung vào năng lực
sách vở

thực tế

Những thay đổi vừa nêu phản ánh rõ nét quan điểm mới về quản lý hoạt
động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, trong đó ngƣời học
(learner) và q trình học tập (learning) là trung tâm của toàn bộ các hoạt
động kiểm tra, đánh giá. Sự ra đời của quan điểm này cùng với các xu hƣớng
mới trong quản lý kiểm tra, đánh giá đã tạo ra một sự thay đổi căn bản trong
hệ thống lý luận về quản lý kiểm tra, đánh giá.
Gần đây, một số tác giả đã có những nghiên cứu hồn chỉnh về việc
quản lý kiểm tra, đánh giá, thể hiện ở các cơng trình sau:
Tác giả Nguyễn Đức Chính, Đinh Thị Kim Thoa (2005), đã xuất bản
cơng trình “Kiểm tra - đánh giá theo mục tiêu”. Trong cơng trình, tác giả nhấn


11

mạnh đến mục tiêu của kiểm tra, đánh giá là hƣớng đến ngƣời học, phải xác
định rõ mục tiêu đánh giá ở ngƣời học bằng các tiêu chuẩn cụ thể.
Năm 2005, tác giả Dƣơng Thiệu Tống đã đƣa ra cách đánh giá trong
giáo dục qua cơng trình “Trắc nghiệm và đo lƣờng thành quả học tập”. Nội
dung tuy không phải là mới nhƣng đã có tác động nhất định đến việc đánh giá
và đo lƣờng kết quả học tập của học sinh với các chỉ dẫn về thống kê đánh giá
kết quả bài kiểm tra của học sinh.
Tác giả Trần Bá Hoành (2005) đã chỉ ra những cơ sở lý luận và thực
tiễn để nâng cao chất lƣợng giáo dục và đào tạo trong các nhà trƣờng, toàn bộ
nghiên cứu đƣợc trình bày khá kĩ trong cơng trình “Đánh giá trong giáo dục”.
Đánh giá nhằm mục đích nâng cao chất lƣợng giáo dục, đánh giá một cách
khách quan, toàn diện.
Trên cơ sở những nghiên cứu về đánh giá trong giáo dục, năm 2006 tác
giả Nguyễn Kế Hào đã cho rằng giáo dục nƣớc ta cần phải tiến hành đổi mới,
toàn bộ quan điểm của tác giả đƣợc thể hiện rõ qua cơng trình “Đổi mới
phƣơng pháp dạy học và phƣơng pháp đánh giá đối với giáo dục phổ thông,
cao đẳng và đại học sƣ phạm”. Đã đến lúc chƣơng trình và nội dung giáo dục
từ phổ thông đến đại học phải đƣợc cải tiến theo hƣớng khoa học, hiện đại.
Cũng trong năm 2006, tác giả Lê Đức Ngọc cho rằng việc đánh giá
thành quả học tập của học sinh là cần thiết và phải có những cơng cụ đo lƣờng
một cách khách quan, quan điểm của tác giả đƣợc đề cập qua nghiên cứu “Đo
lƣờng và đánh giá thành quả học tập”.
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh (2007) đã nghiên cứu một cách khá toàn
diện về việc đo lƣờng và đánh giá kết quả của ngƣời học qua cơng trình “Đo
lƣờng và đánh giá kết quả học tập”. Trong công trình, tác giả đã nghiên cứu
khá chi tiết về cách thức đánh giá kết quả học tập của học sinh từ góc độ


12

thống kê, đem lại những kết quả tin cậy, đảm bảo đƣợc tính chính xác, khoa
học.
Những nghiên cứu trên đều tập trung vào việc kiểm tra, đánh giá, nhằm
nâng cao chất lƣợng dạy và học trong các nhà trƣờng. Các tác giả chƣa đề cập
đến quản lý cách kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Gần đây, có
một số nghiên cứu đề cập đến vấn đề này một cách hệ thống và tƣơng đối chi
tiết, trên cơ sở những nghiên cứu lý luận, các tác giả đã chỉ ra thực trạng quản
lý hoạt động kiểm tra, đánh giá ở các trƣờng phổ thơng hiện nay cịn nhiều
hạn chế, thể hiện qua nghiên cứu trong các luận văn.
Tuy nhiên trên địa bàn huyện Chƣ Prông, tỉnh Gia Lai chƣa có tác giả
nào nghiên cứu về quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn
Tiếng Anh ở trƣờng Trung học cơ sở. Do vậy, đề tài nghiên cứu của luận văn
là cần thiết trong việc quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
mơn Tiếng Anh của học sinh, góp phần nâng cao chất lƣợng và hiệu quả học
tập của ngƣời học.
1.2. CÁC KHÁI NIỆM CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI
1.2.1. Quản lý
Có nhiều cách hiểu khác nhau, cách hiểu thứ nhất cho rằng: Quản lý là
nghệ thuật nhằm đạt mục đích thơng qua nỗ lực của ngƣời khác. Cách hiểu
thứ hai cho rằng: Quản lý là quá trình phối hợp các nguồn lực nhằm đạt đƣợc
những mục đích của tổ chức.
Tác giả Bùi Minh Hiền cho rằng: “Quản lý là sự tác động có tổ chức,
có hƣớng đích của chủ thể quản lý lên đối tƣợng và khách thể quản lý nhằm
sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục
tiêu đề ra trong điều kiện môi trƣờng đang biến động” [17].
Nhƣ vậy, quản lý phải bao gồm các điều kiện sau:
- Có chủ thể quản lý và đối tƣợng quản lý tiếp nhận các tác động của


13

chủ thể quản lý và các khách thể có quan hệ gián tiếp với chủ thể quản lý.
- Phải có mục tiêu, nội dung đặt ra cho đối tƣợng quản lý và chủ thể
quản lý.
- Chủ thể phải thực hành việc tác động và phải biết tác động. Vì thế
địi hỏi chủ thể phải biết tác động và điều khiển đối tƣợng một cách có hiệu quả.
- Chủ thể quản lý có thể là một cá nhân, hoặc một cơ quan quản lý,
cịn đối tƣợng quản lý có thể là con ngƣời hoặc các đối tƣợng khác.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Khoa học quản lý giáo dục hình thành và phát triển khá sớm, trở thành
yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục. Về mặt lịch sử,
khoa học QLGD ra đời và phát triển sau khoa học quản lý kinh tế. Vì vậy nó
sử dụng những thành tựu của quản lý kinh tế.
Quản lý giáo dục, theo nghĩa rộng là quản lý mọi hoạt động giáo dục
trong xã hội. Q trình đó bao gồm các hoạt động giáo dục và có tính giáo
dục của bộ máy nhà nƣớc, tổ chức xã hội, của hệ thống giáo dục quốc dân.
Quản lý giáo dục theo nghĩa hẹp bao gồm “quản lý hệ thống giáo dục”
là quản lý hoạt động giáo dục và đào tạo diễn ra trong các đơn vị hành chính
(Xã, huyện, tỉnh, tồn quốc) và “ quản lý nhà trƣờng” là quản lý các hoạt
động giáo dục và đào tạo diễn ra trong các cơ sơ giáo dục.
Quản lý nhà trƣờng là quản lý hoạt động dạy của giáo viên, hoạt động
học của học sinh. Tóm lại: Quản lý trƣờng học là hoạt động của các cơ quan
quản lý nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động của giáo viên, học sinh và các
lực lƣợng giáo dục khác, cũng nhƣ huy động tối đa các nguồn lực giáo dục để
nâng cao chất lƣợng GD & ĐT trong nhà trƣờng.
1.2.3. Khái niệm kiểm tra, đánh giá
a. Khái niệm kiểm tra
Cho đến nay, khái niệm kiểm tra có nhiều cách hiểu khác nhau, tùy