Sử dụng phương pháp thực nghiệm trong dạy học chương cân bằng và chuyển động của vật rắn vật lý 10 trung học phổ thông theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh

I H&ơ1
NG
75
1*
I H&63+
M

PHM THMHNH

S D1*3+1*3+ẩ37+
C NGHIM TRONG
DY HC &+1*&ặ1%
NG V CHUYӆ1Ĉ
ӜNG CӪA
VҰT RҲ1´
±VҰT LÝ 10 TRUNG HӐC PHӘTHÔNG THEO
+ѬӞNG PHÁT HUY TÍNH TÍCH CӴC CӪA HӐC SINH

LUҰ19Ă17+
Ҥ&6Ƭ/é/8
ҰN VÀ
3+ѬѪ1*3+È3'
ҤY HӐC BӜ MƠN VҰT LÍ

Ĉ¬1
ҸNG ±1Ă0


I H&ơ1
NG
75

1*
I H&63+
M

PHM THMHNH

S D1*3+1*3+ẩ37+
C NGHIM TRONG
DY HC &+1*&ặ1%
NG V CHUYӆ1Ĉ
ӜNG CӪA
VҰT RҲ1´
±VҰT LÝ 10 TRUNG HӐC PHӘTHÔNG THEO
+ѬӞNG PHÁT HUY TÍNH TÍCH CӴC CӪA HӐC SINH

Chuyên ngành: Lý luұn và PPDH Bӝmơn Vұt lí
Mã sӕ: 8.14.01.11

LUҰ19Ă17+
Ҥ&6Ƭ.+2$+
ӐC GIÁO DӨC

1Jѭ
ӡLKѭ
ӟng dүn khoa hӑc: PGS.TS. NguyӉ
n Quang Lҥc

Ĉ¬1
ҸNG ±1Ă0

i


ii


iii


iv


v


vi


vii
MӨC LӨC
LӠ,&$0Ĉ2$1
............................................................................................................................ vii
LӠI CҦ0Ѫ1
................................................................................................................................. ivii
1.KӃ
t quҧÿҥ
Wÿѭ
ӧc cӫ
Dÿ

Ӆtài ............................................................................................................ iii
+ѭ
ӟng phát triӇ
n cӫDÿ
Ӆtài ............................................................................................................ iv
DANH MӨC CÁC CHӲVIӂT TҲT ................................................................................................ x
DANH MӨC CÁC BҦNG ............................................................................................................... xi
DANH MӨC BIӆ8Ĉ
Ӗ.................................................................................................................. xiii
DANH MӨ&6ѪĈ
Ӗ...................................................................................................................... xiv
MӢĈҪU............................................................................................................................................ 1
1.

Lí do chӑQÿ
Ӆtài......................................................................................................................... 1

2.

Mөc tiêu cӫ
Dÿ
Ӆtài ..................................................................................................................... 2

3.

ĈӕLWѭ
ӧng và phҥ
m vi nghiên cӭu .............................................................................................. 2

4.

GiҧthuyӃ
t khoa hӑ
c cӫ
Dÿ
Ӆtài ................................................................................................... 2

5.

NhiӋ
m vөnghiên cӭu ................................................................................................................. 3

6.

3KѭѫQJS
háp nghiên cӭu............................................................................................................ 3

7.

ĈyQJJySF
ӫa luұ
QYăQ
.............................................................................................................. 4

8.

Cҩ
u trúc luұ
QYăQ
....................................................................................................................... 4

&+ѬѪ1*
....................................................................................................................................... 5
&Ѫ6
ӢLÝ LUҰN VÀ THӴC TIӈN VӄVIӊC SӰDӨ1*3+ѬѪ1*3+È37+
ӴC NGHIӊM
NHҴM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CӴC CӪA HӐC SINH TRONG DҤY HӐC VҰT LÍ ............... 5
3KѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong nghiên cӭu vұ
t lí ..................................................................... 5
1.1.1. SӵUDÿ
ӡi cӫ
DSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong sӵphát triӇ
n cӫ
a vұ
t lí hӑc ............................. 5
1.1.2. Nӝi dung cӫDSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m.[12,tr108] ................................................................ 6
3KѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong dҥ
y hӑ
c vұ
t lí ӣWUѭ
ӡng phәthơng........................................... 9
9DLWUzSKѭѫQJS

háp thӵc nghiӋ
m trong viӋ
c nâng cao chҩ
WOѭ
ӧng dҥ
y hӑ
c. [1,tr8]................ 9
&iFJLDLÿR
ҥ
n cӫ
DSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
PYjKѭ
ӟng dү
n hӑ
c sinh hoҥ
Wÿ
ӝ
ng trong mӛi giai
ÿR
ҥ
n.[1,11,12] .................................................................................................................................. 10
1.2.3. Các mӭFÿ
ӝdҥ
y hӑ
c theo SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m[1],[10] . .............................................. 12

1.2.4. Nhӳng hoҥ

Wÿ
ӝng cӫa giáo viên và hӑc sinh khi dҥ
y hӑFWKHRSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m .... 14

1.3. Phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑ
c sinh trong dҥ
y hӑc vұ
WOtWKHRSKѭѫQJSKiSW
ӵc nghiӋ
m ........ 17
1.3.1. Khái niӋ
m vӅtính tích cӵc hӑ
c tұ
p cӫa hӑ
c sinh trong dҥ
y hӑ
c vұ
t lí .................................... 17
1.3.2. Nhӳng biӇ
u hiӋ
n cӫ
a tính tích cӵc trong hӑc tұ
p cӫ
a hӑ
c sinh............................................... 18
1.3.3. Sӵcҫ
n thiӃ

t cӫa viӋ
c phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑc sinh trong hӑc tұ
p ................................ 18
1.4. Sӱdө
ng thiӃ
t bӏthí nghiӋ
m theo tinh thҫ
n dҥ
y hӑ
c theo SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m................ 20


viii
1.4.1. Khái niӋ
m thí nghiӋ
m vұ
t lí.................................................................................................... 20
1.4.2. Các chӭFQăQJF
ӫa thí nghiӋ
m trong dҥ
y hӑc vұ
t lí ............................................................... 21
1.4.3. Vai trị cӫ
a thí nghiӋ
m Vұ
t Lí ................................................................................................ 22
1.4.4. Vӏtrí cӫ

a thí nghiӋ
m trong dҥ
y hӑ
c theo SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m..................................... 23
Ĉ
Ӆxuҩ
t bӝWLrXFKtÿiQKJLiV
ӵtiӃ
n bӝvӅviӋ
c phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑ
c sinh ................ 24
7LrXFKtÿiQKJLiWtQKWtFKF
ӵc cӫ
a hӑ
c sinh .......................................................................... 24
ĈiQKJLiÿ
ӏ
nh tính qua nhӳng biӇ
u hiӋ
n vӅWKiLÿ
ӝ, tính tích cӵc cӫa hӑc sinh trong giӡhӑc24
ĈiQKJLiÿ
ӏ
QKOѭ
ӧng tính tích cӵc cӫ
a hӑ
c sinh qua bài kiӇ

m tra ......................................... 25
1.6. Thӵc trҥ
ng dҥ
y hӑ
FFiFEjLWURQJFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng cӫ
a vұ
t rҳ
Q´
ӣFiFWUѭ
ӡng
phәthông.......................................................................................................................................... 25
1.6.1. VӅviӋ
c dҥ
y cӫa giáo viên ...................................................................................................... 25
1.6.2. VӅviӋ
c hӑ
c cӫa hӑ
c sinh........................................................................................................ 26
1.6.3. Thӵc trҥ
ng vӅdөng cөthí nghiӋ
m và sӱdөng dө
ng cөthí nghiӋ
m ....................................... 27
1.6.4. Thӵc trҥ
ng vӅviӋ

c sӱdө
ng TN vұ
t lí trong dҥ
y hӑFWKHRSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m nhҵ
m
phát huy tính tích cӵc cӫ
a HS .......................................................................................................... 29
KӃ
t luұ
QFKѭѫQJ
............................................................................................................................ 30
&KѭѫQJ
.......................................................................................................................................... 32
SӰDӨ1*3+ѬѪ1*3+È37+
ӴC NGHIӊM TRONG DҤY HӐ&&+ѬѪ
NG ³&Ỉ1%
ҴNG VÀ
CHUYӆ1Ĉ
ӜNG CӪA VҰT RҲ1´
VҰ7/Ë&Ѫ%
ҦN ............................................................ 32
2.1. VӏWUtFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng cӫa vұ
t rҳ

Q´
............................................................. 32
2.2. Mө
c tiêu cҫ
Qÿ
ҥ
t khi dҥ
\FKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝng cӫ
a vұ
t rҳ
Q´WKHRFKX
ҭ
n kiӃ
n thӭc
NƭQăQJ
.............................................................................................................................................. 33
2.3. Chuҭ
n kiӃ
n thӭc và kӻQăQJF
ӫ
DFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng cӫa vұ

t rҳ
Q´
.................. 35
2.4. Cҩ
XWU~FFKѭѫQJWUuQKF
ӫ
DFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng cӫ
a vұ
t rҳ
Q´
........................... 38
2.5. Soҥ
n thҧ
o tiӃ
n trình dҥ
y hӑFWKHRSKXѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m mӝ
t sӕkiӃ
n thӭFFKѭѫQJ
"Cân
b̹ng và chuy͋
Qÿ
͡ng cͯa v̵t r̷n´QK
ҵ

m phát huy tính tính cӵc cӫa hӑ
c sinh ................................ 39
2.5.1. TiӃ
n trình dҥ
y hӑ
c kiӃ
n thӭFEjL³&kQE
ҵ
ng mӝ
t vұ
t chӏ
u tác dө
ng cӫ
a hai lӵc và cӫ
a ba lӵc
NK{QJVRQJVRQJ´
(2 tiӃ
t) ................................................................................................................. 39
2.5.2. TiӃ
n trình dҥ
y hӑ
c kiӃ
n thӭFEjL³ĈL
Ӆ
u kiӋ
n cân bҵ
ng vұ
t có trө
c quay cӕÿӏ
nh. Momen lӵF´

.......................................................................................................................................................... 51
2.5.3. TiӃ
n trình dҥ
y hӑ
c kiӃ
n thӭFEjL³
Quy t̷
c hͫp l͹c song song cùng chi͉
u´........................... 59
KӃ
t luұ
QFKѭѫQJ
............................................................................................................................ 66
&+ѬѪ1*
..................................................................................................................................... 68
THӴC NGHIӊ06Ѭ3+
ҤM ........................................................................................................... 68
3.1. Mө
FÿtFKF
ӫ
a thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m ......................................................................................... 68
3.2. NhiӋ
m vөthӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m ............................................................................................... 68
Ĉ

ӕLWѭ
ӧng, thӡi gian và nӝi dung thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m ........................................................... 68


ix
Ĉ
ӕLWѭ
ӧng và thӡi gian TNSP................................................................................................. 68
3.3.2. Nӝi dung thӵc nghiӋ
m ............................................................................................................ 69
3KѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m ........................................................................................................ 69
3.5. Chuҭ
n bӏcho thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m .......................................................................................... 69
3.5.1. Chӑn mү
u thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m............................................................................................ 69
Mү
u thӵc nghiӋ
Pÿѭ
ӧc chӑ

n sӁҧ
nh hѭӣng trӵc tiӃ
Sÿ
Ӄ
n kӃ
t quҧTNSP. Vì vұ
y, các lӟp TNg
YjĈ&PjFK~QJW{LO
ӵa chӑ
Qÿ
ӇtiӃ
QKjQK7163FyVƭV
ӕ
ÿL
Ӆ
u kiӋ
n tәchӭc dҥ
y hӑ
c và chҩ
t
Oѭ
ӧng hӑc tұ
SWѭѫQJÿѭѫQJQKDX
FăQF
ͱvào k͇
t qu̫h͕
c t̵p h͕c kǤQăPWU˱
ͣc
1KѭY
ұ

y,
NtFKWKѭ
ӟc và chҩ
WOѭ
ӧng cӫa mү
XÿmWKR
ҧmãn yêu cҫ
u cӫa TNSP. SӕOѭ
ӧQJ+6ÿѭ
ӧc chӑn ӣ
các nhóm cөthӇQKѭ
ӣbҧ
ng 3.1. .............................................................................................. 69
3.5.2. Chuҭ
n bӏFѫV
ӣvұ
t chҩ
t .......................................................................................................... 70
3.6. TiӃ
n hành thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m và xӱlý kӃ
t quҧ.................................................................... 70
ĈiQKJLi[
Ӄ
p loҥ
i ................................................................................................................... 70
3.6.2. Yêu cҫ
u chung vӅxӱlí kӃ

t quҧthӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m .......................................................... 70
3.6.3ĈiQKJLiÿ
ӏ
nh tính hiӋ
u quҧdҥ
y hӑ
Fÿ
ӕ
i vӟi viӋ
c phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑc sinh qua các
biӇ
u hiӋ
n trong giӡhӑc .................................................................................................................... 71
3.6.4ĈiQKJLiÿ
ӏ
QKOѭ
ӧng qua kӃ
t quҧbài kiӇ
m tra cӫ
a hӑ
c sinh .................................................. 73
Tham sӕ.................................................................................................................................... 79
Nhóm........................................................................................................................................ 79
ࢄ(ࢅ) ......................................................................................................................................... 79
KӃ
t luұ

QFKѭѫQJ
............................................................................................................................ 84
KӂT LUҰN VÀ KIӂN NGHӎ
.......................................................................................................... 86
TÀI LIӊU THAM KHҦO................................................................................................................ 88
PHӨLӨC........................................................................................................................................... 1
PHӨLӨC 1 ........................................................................................................................................ 1
PHӨLӨC 2 ........................................................................................................................................ 5
PHӨLӨC 3 ...................................................................................................................................... 11


x
DANH MӨC CÁC CHӲ VIӂT TҲT
DCTN

Dө
ng cөthí nghiӋ
m

Ĉ&

Ĉӕ
i chӭng

GV

Giáo viên

HS

Hӑ
c sinh

PPDH

3KѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑ
c

PPTN

3KѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m

QTDH

Q trình dҥ
y hӑc

TN

Thí nghiӋ
m

TNg

Thӵc nghiӋ
m

TNVL

Thí nghiӋ
m vұ
t lí

THPT

Trung hӑc phәthơng

TNSP

Thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m


xi
DANH MӨC CÁC BҦNG
SӕhiӋ
u

Tên bҧng

Trang

Bҧ
ng 1.1.

KӃ
t quҧkhҧ
o sát ý kiӃ
n cӫa hӑc sinh vӅthӵc tiӉ
n dҥ
y hӑc
FKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝng cӫ
a vұ
t rҳ
Q´

28

Bҧ
ng 2.1.

Bҧ
ng phân bӕFiFFKѭѫQJYjV
ӕtiӃ
t hӑc trong phҫ
Q&ѫ 32
hӑc, Vұ
t lí 10

Bҧ

ng 2.2.

Bҧ
ng nӝ
i dung dҥ
y hӑFFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝng
cӫa vұ
t rҳ
Q´

Bҧ
ng 2.3.

Bҧ
ng chuҭ
n kiӃ
n thӭc kӻQăQJF
ӫDFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và
35
chuyӇ
Qÿ
ӝng cӫa vұ
t rҳ
Q´

Bҧ
ng 3.1.

Bҧ
ng sӕliӋ
u HS các nhóm thӵc nghiӋ
PYjĈ&

69

Bҧ
ng 3.2.

KӃ
t quҧquan sát các biӇ
u hiӋ
n cӫa tính tích cӵc qua các
biӇ
u hiӋ
n bên ngồi

71

Bҧ
ng 3.3.

KӃ
t quҧquan sát các biӇ
u hiӋ

n cӫa tính tích cӵc qua các
biӇ
u hiӋ
n bên trong

73

Bҧ
ng 3.4.

Bҧ
ng phân phӕ
i thӵc nghiӋ
m ±Bài kiӇ
m tra sӕ1

73

Bҧ
ng 3.5.

Bҧ
ng xӃ
p loҥ
i hӑc lӵc ±Bài kiӇ
m tra sӕ1

74

Bҧ

ng 3.6.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ
n suҩ
t kӃ
t quҧbài kiӇ
m tra sӕ1

75

Bҧ
ng 3.7.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ
n suҩ
t luӻtíchbài kiӇ
m tra sӕ1

75

Bҧ
ng 3.8.

Các thơng sӕthӕng kê cӫa bài kiӇ
m tra sӕ1

76

Bҧ
ng 3.9.

Bҧ
ng phân phӕ
i thӵc nghiӋ
m ±Bài kiӇ
m tra sӕ2

77

Bҧ
ng 3.10.

Bҧ
ng xӃ
p loҥ
i hӑc lӵc ±Bài kiӇ
m tra sӕ2

77

Bҧ
ng 3.11.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ

n suҩ
t kӃ
t quҧbài kiӇ
m tra sӕ2

78

Bҧ
ng 3.12.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ
n suҩ
t luӻtích bài kiӇ
m tra sӕ2

79

Bҧ
ng 3.13.

Các thông sӕthӕng kê cӫa bài kiӇ
m tra sӕ2

79

Bҧ
ng 3.14.

Bҧ
ng phân phӕ
i thӵc nghiӋ
m ±Bài kiӇ
m tra sӕ3

80

Bҧ
ng 3.15.

Bҧ
ng xӃ
p loҥ
i hӑc lӵc ±Bài kiӇ
m tra sӕ3

80

33


xii
SӕhiӋ
u

Tên bҧng

Trang

Bҧ
ng 3.16.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ
n suҩ
t kӃ
t quҧbài kiӇ
m tra sӕ3

81

Bҧ
ng 3.17.

Bҧ
ng phân phӕ
i tҫ
n suҩ
t luӻtích bài kiӇ
m tra sӕ3

82

Bҧ
ng 3.18.

Các thông sӕthӕng kê cӫa bài kiӇ
m tra sӕ1

83

Bҧ
ng 3.19.

Tәng hӧp các thông sӕthӕng kê qua ba bài kiӇ
m tra TNSP

83


xiii
DANH MӨC BIӆ8Ĉ
Ӗ
SӕhiӋ
u

Tên biӇ
Xÿ
ӗ

Trang

BiӇ
Xÿ
ӗ1.1. BiӇ
Xÿ
ӗmӭFÿ
ӝsӱdөng thí nghiӋ

m trong dҥ
y hӑc vұ
t lí

29

BiӇ
Xÿ
ӗ3.1. BiӇ
Xÿ
ӗxӃ
p loҥ
i bài kiӇ
m tra sӕ1

74

BiӇ
Xÿ
ӗ3.2. Ĉӗthӏÿѭ
ӡng phân phӕi tҫ
n suҩ
t bài kiӇ
m tra sӕ1

75

BiӇ
Xÿ
ӗ3.3: Ĉӗthӏphân bӕtҫ

n suҩ
t luӻtích cӫa bài sӕ1

76

BiӇ
Xÿ
ӗ3.4. BiӇ
Xÿ
ӗxӃ
p loҥ
i bài kiӇ
m tra sӕ2

77

BiӇ
Xÿ
ӗ3.5. Ĉӗthӏÿѭ
ӡng phân phӕi tҫ
n suҩ
t bài kiӇ
m tra sӕ2

78

BiӇ
Xÿ
ӗ3.6. Ĉӗthӏphân bӕtҫ
n suҩ

t luӻtích cӫa bài kiӇ
m tra sӕ2

79

BiӇ
Xÿ
ӗ3.8. BiӇ
Xÿ
ӗxӃ
p loҥ
i bài kiӇ
m tra sӕ3

82

BiӇ
Xÿ
ӗ3.9. Ĉӗthӏphân bӕtҫ
n suҩ
t luӻtích cӫa bài kiӇ
m tra sӕ3

82


xiv
DANH MӨ&6ѪĈ
Ӗ

SӕhiӋ
u

7rQVѫÿ
ӗ

Trang

6ѫÿ
ӗ1.1.

³&
ҩ
u trúc hoҥ
Wÿ
ӝng hӑc theo lý thuyӃ
t hoҥ
Wÿ
ӝng

6ѫÿ
ӗ2.1.

6ѫÿ
ӗcҩ
XWU~FFKѭѫQJWUuQKF
ӫDFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và
38

chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng cӫ
a vұ
t rҳ
Q´

14


1
MӢĈҪU

1. Lí do chӑQÿ
Ӆtài
HiӋ
QQD\ÿ
ҩ
WQѭ
ӟc ta ÿDQJWURQJWK
ӡi kǤÿ
ҭ
y mҥ
nh cơng nghiӋ
p hóa, hiӋ
Qÿ
ҥ
i
hóa, tham gia sâu rӝ

ng vào q trình hӝi nhұ
p quӕc tӃvà toàn cҫ
XKRi7URQ

phát triӇ
n nhân lӵFÿѭ
ӧc coi là mӝ
WWURQJEDNKkXÿ
ӝ
t phá cӫa chiӃ
QOѭ
ӧc chuyӇ
Qÿ
әi
mơ hình phát triӇ
n kinh tӃ- xã hӝi cӫ
Dÿ
ҩ
WQѭ
ӟc và trӣthành nӅ
n tҧ
ng phát triӇ
n bӅ
n
vӳQJWăQJO
ӧi thӃcҥ
nh tranh quӕc gia. Thӵc hiӋ
n tӕ
Wÿ
ӝt phá này sӁOjPWăQJV

ӭc
mҥ
nh mӅ
m cӫ
a quӕ
c gia, tҥ
o ra sӭc mҥ
nh tәng hӧp, có ҧ
QKKѭ
ӣng quyӃ
Wÿ
ӏ
QKÿ
Ӄ
n
viӋ
c xây dӵng nӅ
n kinh tӃQѭ
ӟc ta.
Mӝ
t trong nhӳng giҧ
LSKiSÿ
Ӈphát triӇ
n nguӗn nhân lӵc là ÿәi mӟi giáo dөc và
ÿjRW
ҥ
o. Ĉk\OjQKL
Ӌ
m vөthen chӕt, giҧ
i pháp chӫyӃ

Xÿ
Ӈphát triӇ
n nhân lӵc ViӋ
t

Nam.
7URQJQKӳQJQăPJҫQÿk\GѭӟLVӵFKӍÿ
GөF Yj ÿjR WҥR
әL
ÿm
PӟL
NK{QJ
FҧL
QJӯQJ
FiFK
ÿ
vàQӝL
sách
GXQ
JLiRNKRDÿѭD
vào QKӳQJSKѭѫQJSKiSJLiRGөFYjG
làm cho
+6QҳPYӳQJNLӃQWKӭFYӯD
EӗLGѭӥQJFKR
HS QăQJOӵFWѭGX\ViQ
JLҧLTX\ӃWYҩQÿӅ

1JKӏTX\ӃWVӕ
-NQ/TW, ngày 04 WKiQJQăPFӫD
ĈҧQJNKyD;,ÿmNKҷQJÿӏQK³«7LӃSWө

KӑF WKHR KѭӟQJ KLӋQ ÿҥL SKiW KX\ WtQK
NLӃQ WKӭF Nƭ QăQJ
SKөF
OӕL
FӫDWUX\ӅQ
QJѭӡL
һWKӑF
PӝW
WKөFKLӅX
iS
NKҳF
ÿ

QKӟPi\PyF7ұSWUXQJGҥ\FiFKKӑFFi
htFKWӵKӑF
WҥRFѫV
QJѭӡLKӑFWӵFұSQKұWYjÿәLPӟLWULW
Nӻ
QăQJ
, SKiWWULӇQQăQJO
&KX\ӇQWӯ
KӑFFKӫ\ӃXWUrQOӟSVDQJWәFKӭFKuQK
ҥWÿӝQJ[
KӝL
JRҥL
Q NKyD QJKLrQ
Ĉҭ\ PҥQK
FӭX NKRD
F{QJ
KӑF

QJKӋ WK{
WK{QJWURQJGҥ\KӑF«´
[11]ĈLӅXOXұWJLiRGөFTX\
³3KѭѫQJSKiSJ

SKәWK{QJSKҧLSKiWKX\WtQKWtFKFӵF
KӧS
YӟLÿһFÿLӇPFӫDWӯQJOӟSKӑFP{QK
QăQJOjPYLӋFWKHRQKyPUqQOX\ӋQNӻ

ÿӝQJÿӃQWuQKFҧPÿHPOҥLQLӅPYXLKӭ

ሾ
ͷሿ
.
9ұWOt
OjP{QNKRDKӑFWKӵF
QJKLӋPÿӇ
Wă
QJFѭӡQJNKҧQăQJW
cho
KӑFVLQKWURQJTXiWUuQKKӑFWұ
SFK~QJWDSKҧLWKD\ÿәLS
SKiSGҥ\KӑF
EӝP{QYұWOt
9uYұ\YLӋFÿѭDWKtQJKLӋPYjR
HS
WLӃSFұQYӟLYLӋFQJKLrQFӭXNKRDKӑF
và hLӇX
VkXVҳFFiFNLӃQWKӭ

OjKӃWVӭ

FҫQWKLӃWYjFyêQJKƭDY{FQJWROӟQ
WKtQJKLӋP
WKӵFQJKLӋ
Yj 33


2

KӑFVLQKÿѭӧFUqQOX\ӋQNӻQăQJNӻ[ҧR
WҥRYjWLQKWKҫQOjPYLӋFWұSWKӇ

9uQKӳQJOӁÿyYLӋ
FÿәLPӟL33'+KLӋQQD\NK
{QJFKӍOjSKRQJ
là PӝW\rXFҫXEҳWEXӝFYӟLPӑLJLiRYLrQ
Trong hӋthӕng kiӃ
n thӭc vұ
t lí ӣWUѭ
ӡng phәthơQJWKuFKѭѫQJ³&
ҵ
ng và

chuyӇ
Qÿ
ӝng cӫa vұ
t rҳ
Q´
- SGK vұ

t lí 10 là mӝt phҫ
QNK{QJTXiNKy
Ӌ
c
tiӃ
p nhұ
n kiӃ
n thӭc theo kiӇ
X iS
һ
t, chҩ
ÿ
p nhұ
n hiӋ
Q QD\ FNJQJ
Ӄ
n các em mҳ
NKL
c
phҧ
i khơng ít nhӳng sai lҫ
m, làm cho viӋ
FOƭQKK
ӝi kiӃ
n thӭc mӟi trӣnên tҿnhҥ
t,
hӑ
c sinh không biӃ
t vұ
n dө

ng nhӳng kiӃ
n thӭFQj\ÿ
Ӈgiҧ
i quyӃ
t vҩ
Qÿ
Ӆtrong thӵc
tӃFyOLrQTXDQĈ
Ӈhӑ
c sinh có thӇtӵchӫtiӃ
p thu kiӃ
n thӭc mӝt cách sâu sҳ
c, vӳng
chҳ
c và có thӇphát triӇ
Q QăQJ
ӵc tӵhӑcOvà sáng tҥ
o khi hӑc phҫ
n kiӃ
n thӭnày,
chúng tơi nhұ
n thҩ
y cҫ
n phҧ
LÿѭDUDWL
Ӄ
n trình dҥ
y hӑc mӝt cách phù hӧp nhҵ
m cho

hӑ
c sinh tӵnhұ
n biӃ
t, suy QJKƭ
ӵlӵc tìmWtịi, giҧ
i quyӃ
t vҩ
Q
Ӆÿ
thơng qua thӵc
nghiӋ
m. Vұ
n dө
QJSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m là mӝ
t trong nhӳQJ FRQÿѭ
ӡng ÿ
ҧ
m
bҧ
o kiӃ
n thӭc mà các em tiӃ
p thu là nhӳng kiӃ
n thӭc thӵc sӵcó chҩ
WOѭ
ӧQJYjÿiS
ӭQJÿѭ
ӧc nhӳQJÿzLK
ӓLÿDG

ҥ
ng cӫa hoҥ
Wÿ
ӝ
ng thӵc tiӉ
n.
Vì vұ
y, chúng tơi ÿm
ӑ
Q
FK
Ӆÿ
tài: ³
SӱdөQJ SKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m trong WK
dҥ
y hӑc FKѭѫQJ
³
Cân b̹ng và chuy͋
Q
͡
ng
ÿ cͯa v̵t r̷n´
±Vұ
t lí 10 THPT theo
Kѭ
ӟng phát huy tính tích cӵc cӫa hӑc sinh´
.

2. Mөc tiêu cӫa ÿӅtài
Tәchӭc dҥ
y hӑc mӝ
t sӕkiӃ
n thӭc thuӝFFKѭѫQJ³&kQE
ҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝ
ng
cӫa vұ
t rҳ
Q´
±Vұ
t lí FѫE
ҧ
n bҵ
ng SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m WKHRKѭ
ӟng phát huy
tính tích cӵc hoҥ
Wÿ
ӝng cӫ
a hӑ
c sinh nhҵ
m nâng cao chҩ
WOѭ
ӧng hӑc tұ
p.

3. Ĉӕ
LWѭ
ӧng và phҥm vi nghiên cӭu
Ĉӕ
LWѭ
ӧng nghiên cӭu:
- Tәchӭc dҥ
y hӑc vұ
t lí WKHRSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m.
- Tích cӵc hóa hoҥ
Wÿ
ӝ
ng nhұ
n thӭc cӫa hӑ
c sinh trong dҥ
y hӑ
c vұ
t lí.
Phҥm vi nghiên cӭu:
- Nӝ
i dung kiӃ
n thӭc ӣFKѭѫQJ³
Cân bҵ
ng và chuyӇ
Qÿ
ӝng cӫa vұ
t rҳ
n´9

ұ
t lí
10 THP
- Ĉӏ
a bàn TNSP tҥ
LWUѭ
ӡng THPT NguyӉ
n HiӅ
n, 73Ĉj1
ҹ
ng.

4. GiҧthuyӃ
t khoa hӑ
c cӫDÿ
Ӆtài
NӃ
u vұ
n dө
QJSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m vào dҥ
y hӑ
c mӝ
t sӕkiӃ
n thӭFFKѭѫQJ
³&kQE
̹
ng và chuy͋
Qÿ

͡
ng cͯ
a v̵
t r̷
Q´
Vұ
WOtFѫE
ҧ
n thì sӁSKiWKX\ÿѭ
ӧc tính
tích cӵc hoҥ
Wÿ
ӝ
ng cӫ
a hӑ
c sinh và góp phҫ
n nâng cao chҩ
WOѭ
ӧng hӑ
c tұ
p.


3
5. NhiӋ
m vөnghiên cӭu
ĈӇÿҥ
Wÿѭ
ӧc mө
FWLrXÿ

Ӆra, cҫ
n phҧ
i thӵc hiӋ
n các nhiӋ
m vөnghiên cӭu sau:
- Nghiên cӭX FiF SKѭѫQJ
dҥ
y hӑc hiӋ
Q
SKiS
ҥ
L
ÿһ
c biӋ
ÿt là cách sӱdө
ng
SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong viӋ
c dҥ
y hӑc vұ
t lí theo ÿӏ
nh Kѭ
ӟng phát triӇ
n hoҥ
t
ÿ
ӝ
ng tích cӵc cӫ
a hӑ

c sinh.
- Nghiên cӭu các kiӃ
n thӭFFѫE
ҧ
n vӅphҫ
QWƭQKK
ӑ
c ӣlӟp 10 nhҵ
P[iFÿ
ӏ
nh
ÿѭ
ӧc mӭFÿ
ӝnӝi dung kiӃ
n thӭFFѫE
ҧ
n và các kӻQăQJPjK
ӑ
c sinh cҫ
n nҳ
m vӳng.
- Tìm hiӇ
u thӵc tӃdҥ
y hӑ
FFKѭѫQJ
³Cân b̹ng và chuy͋
Qÿ
͡
ng cͯa v̵t r̷
n´

nhҵ
m tìm hiӇ
XSKѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑc cӫDJLiRYLrQSKѭѫQJSK
ӑc cӫa hӑc sinh,
FiFNKyNKăQF
ӫ
a giáo viên và hӑc sinh trong quá trình làm viӋ
c vӟi sách giáo khoa,
tình hình sӱdөng SKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong dҥ
y hӑc mӝt sӕkiӃ
n thӭc vӅcân
bҵ
ng cӫ
a vұ
t rҳ
n.

- Xây dӵQJFiFWLrXFKtÿiQKJLi
tính tích cӵc hoҥ
Wÿ
ӝng hӑc tұ
p cӫ
a hӑc sinh
trong dҥ
y hӑFFKѭѫQJ

³Cân b̹ng và chuy͋
Qÿ
͡
ng cͯa v̵
t r̷Q´
bҵ
QJSKѭѫQJS
thӵc nghiӋ
m.
- Soҥ
n thҧ
o tiӃ
n trình dҥ
y hӑ
c mӝt sӕkiӃ
n thӭc WURQJFKѭѫQJ
³Cân b̹
ng và
chuy͋
Q
͡
ng
ÿ cͯ
a v̵
t r̷
Q´
WURQJӱÿy
dөng SKѭѫQJ
Fy V
ӵcSKiS

nghiӋ
m, nhҵ
WK
m
phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑc sinh trong hӑc tұ
p.

- TiӃ
n hành thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m tҥ
LWUѭ
ӡng phәthơng ÿӇÿiQKJLiWtQ
ҧ
WKLYjVѫE
ӝÿiQKJLiKL
Ӌ
u quҧÿӕi vӟi viӋ
c phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑ
c sinh trong
hӑ
c tұ
p.

6. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu
ĈӇthӵc hiӋ

n các nhiӋ
m vөtrên, cҫ
n sӱdө
ng phӕi hӧSFiFSKѭѫQJSK
6.1. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu lý thuyӃ
t
- Nghiên cӭu sách, báo, trang mҥ
ng nói vӅlý luұ
n dҥ
y hӑ
c hiӋ
Qÿ
ҥ
Lÿ
ә
i mӟi
SKѭѫQJSKiSG
ҥ
y hӑc, nhҩ
t là vӅSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m.
- Nghiên cӭu tài liӋ
u vұ
t lí ÿһ
c biӋ
t là sách giáo khoa, sách giáo viên vұ
t lí 10,

sách vұ
t lí ÿҥ
L FѭѫQJ
ӑ
QJ WkP
7U Oj
³Cân b̹
FKѭѫQJ
ng và chuy͋
Q
͡ng
ÿ cͯ
a v̵
t
r̷Q´
- Nghiên cӭu bӝthí nghiӋ
m dàQK FKR FiF EjL
³Cân b̹
WURQJ
ng và
F
chuy͋
Qÿ
͡ng cͯ
a v̵t r̷Q´
6.2. 3KѭѫQJSKiSQJKLrQF
ӭu thӵc tiӉ
n
- ĈL
Ӆ

u tra khҧ
o sát thӵc tӃ
: DӵgiӡÿL
Ӆ
u tra khҧ
o sát vӅtình hình dҥ
y hӑ
c lӟp
10 ӣmӝ
t sӕWUѭ
ӡng phәthơng.
6.3. 3KѭѫQJSKiSW
hӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥm
TiӃ
n hành thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m ӣhai lӟp: LӟSÿ
ӕ
i chӭng và lӟp thӵc nghiӋ
m


4
ÿ
Ӈso sánh và khҷ
QJ
ӏ

nhÿ
hiӋ
u quҧcӫ
D SKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m trong WK
dҥ
y hӑ
c
WKHRKѭ
ӟng phát huy tính tích cӵc hoҥ
Wÿ
ӝng hӑ
c tұ
p cӫa hӑ
c sinh.

6.4. 3KѭѫQJSKiSWK
ӕng kê toán hӑc
Sӱdө
ng các SKѭѫQJSKiSWK
ӕng kê toán hӑFÿ
Ӈphân tíchÿiQKJLiW
kӃ
t quҧthӵc nghiӋ
PVѭ
phҥ
m và rút ra kӃ
t luұ

n.
7. ĈyQJJySF
ӫa luұQYăQ
7.1. VӅmһt lý luұn
- ĈӅxuҩ
t quy trình sӱdөng thí nghiӋ
m WKHR SKѭѫQJ
thӵc nghiӋ
SKiS
m vӟi
ÿ
ӏ
QKKѭ
ӟng tích cӵc hóa hoҥ
tÿ
ӝng cӫa hӑc sinh.
- ĈӅxuҩ
t bӝWLrXFKtÿiQKJLiWtQKWtFKF
ӵc trong hoҥ
Wÿ
ӝng nhұ
n thӭc cӫ
a hӑ
c
sinh khi sӱdө
QJSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m.

7.2. VӅmһt thӵc tiӉ

n
- 7uPKLӇXYjOѭXWUӳÿѭӧFPӝWVӕWѭO
³
&kQE̹QJYjF
KX\͋Qÿ͡QJFͯDY̵WU̷Q
´9ұW/t7+37
- 7ҥRFѫKӝLFKR+6WLӃSFұQYӟLFiFS
\KӑFKLӋQÿҥL
- 6ӱGөQJ
3 WKtQJKLӋPYұWO
í theo SKѭѫQJSKiSWKӵFQJKLӋ
ÿӏQKKѭӟQ
SKiWKX\WtQKWtFKFӵFFӫDKӑFVLQK
- 7KLӃW NӃ ÿѭӧF "Cân
JLiR
E̹QJ
iQ
Yj
WURQJ
FKX\͋Q
FKѭѫQ
ÿ͡

U̷Q
WKHRSKѭѫQJSKiSWKӵFQJKLӋPFyVӱG
FKӑQ
- ĈӅ WjL Fy WKӇ OjP WjL OLӋX WKDP
³&kQ
NKҧ
E̹QJYjFKX\͋Qÿ͡QJFͯDY̵WU̷Q´

9ұWOt7+37
YӟLTX\WUuQK
ÿmÿӅ[XҩW
8. Cҩ
u trúc luұQYăQ
- Phҫ
n mӣÿҫ
u
- Phҫ
n nӝi dung gӗPFKѭѫQJ
&KѭѫQJӣ

lý luұ
n&ѫ
vӅviӋ
V
c sӱdө
QJ SKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m nhҵ
m WK
phát huy tính tích cӵc cӫ
a hӑc sinh trong dҥ
y hӑ
c vұ
t lí.
&KѭѫQJ
Sӱdө


QJ SKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m trong dҥ
WK
y hӑc FKѭ
ѫQJ
³Cân
b̹
ng và chuy͋
Qÿ
͡
ng cͯa v̵
t r̷Q´
- vұ
t lí FѫE
ҧ
n.
&KѭѫQJ
:Thӵc nghiӋ
PVѭSK
ҥ
m.
- Phҫ
n kӃ
t luұ
n.
- Tài liӋ
u tham khҧ
o.

- Phөlө
c.


5
&+ѬѪ1*
1

&Ѫ6
ӢLÝ LUҰN VÀ THӴC TIӈN VӄVIӊC SӰ DӨ1*3+ѬѪ1*3+È3
THӴC NGHIӊM NHҴM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CӴC CӪA HӐC SINH
TRONG DҤY HӐC VҰT LÍ
3KѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong nghiên cӭu vұ
t lí

1.1.1. SӵUDÿ
ӡi cӫDSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m trong sӵphát triӇ
n cӫa vұ
t
lí hӑ
c
Trong thӡi cәÿҥ
i, khoa hӑFFKѭDSKkQQJjQKYjFKѭD
ӓ
i triӃ
t hӑ

c. Mө
c

ÿtFKF
ӫa nó là tìm hiӇ
u và giҧ
i thích thiên nhiên mӝt cách tồn bӝPjFKѭDÿL

OƭQKY
ӵc hiӋ
QWѭ
ӧng cөthӇ
/~FÿyGѭ
ӟi chӃÿӝchiӃ
m hӳu nô lӋ
, xã hӝ
i chia làm hai
giai cҩ
p: Giai cҩ
p nơ lӋthì phҧ
L ODR
ӝ
QJ
Ӈni
ÿ
ÿ sӕng xã hӝ
L QKѭQJ
ӧcNK{QJ
Kѭ
ӣng quyӅ

n lӧi gì, cịn giai cҩ
p chӫnơ là chӫnhân cӫa mӑi cӫa cҧ
i trong xã hӝ
i
QKѭQJO
ҥ
LNK{QJODRÿ
ӝng sҧ
n xuҩ
t. NhӳQJQKj³KL
Ӆ
n triӃ
W´WK
ӡLÿyWKX
ӝ
c giai cҩ
p
chӫnô hoһ
c nhӳQJQJѭ
ӡi tӵdo, tҩ
t nhiên là coi trӑ
ng sӵsuy lý, sӵtranh luұ
n và coi
khinh viӋ
c làm thí nghiӋ
m là loҥ
i ODRÿ
ӝng chân tay. Các nhà hiӅ
n triӃ
t cәÿҥ

i cho
rҵ
ng: Có thӇdùng sӵsuy lý, sӵtranh luұ
Qÿ
Ӈtìm ra chân lý. Vì vұ
y nhiӅ
u khi hӑÿm
thay thӃnhӳng mӕi quan hӋcó thұ
WQKѭQJPuQKFKѭDEL
Ӄ
t bҵ
ng nhӳng mӕi quan hӋ

do tӵPuQKWѭ
ӣQJWѭ
ӧng ra. Tuy vұ
\FNJQJFyP
ӝt sӕtUѭ
ӡng hӧp, sӵVX\OêFNJQJ
ү
n
ÿ
Ӄ
n nhӳng dӵÿRiQWKLrQWjL7UL
Ӄ
t hӑc tӵnhiên phát triӇ
QWKHRKDLKѭ
ӟng: Duy vұ
t
Yj GX\ WkP +DL

ҩ
u tranh WUjR
vӟi nhau trong
OѭX
mӝt khoҧ
ÿy
ng thӡ
ÿi gian dài
khoҧ
ng gҫ
QKDLQJKuQQăPQKѭQJSKѭѫQJSKiS
ҩ
u tranh chӍlà suy lý và tranh luұ
n

nên không phân thҳ
ng bҥ
i.
Mһ
t khác, thӡi trung thӃkӹ
, giáo hӝi Gia tô có mӝW
ӏ
aÿ
vӏtӕL FDR
ӡi WURQJ
sӕng xã hӝ
i Châu Âu. Cho nên, Giáo hӝLÿmGQJX\TX\
Ӆ
n cӫDPuQKÿ
Ӈchӕng lҥ

i
khoa hӑ
c mӛi khi khoa hӑc chӍra mӝt chân lý mӟi trái vӟi kinh thánh, thұ
m chí cịn
dùng cҧbҥ
o lӵF
Ӈÿ
QJăQ
ҧ
QF
ӟ
Eѭ
c tiӃ
n cӫa khoa hӑc. Giáo hồng Pơn II (thӃkӹ

;9
QyL³
Tơn giáo phҧ
i tiêu diӋ
t khoa hӑc vì khoa hӑc là kҿthù cӫa tơn giáo´*LiR
hӝ
i cho rҵ
ng chӍcó ý chúa mӟi là chân lý. Giáo hӝ
L*LDW{ÿmW
әchӭc ra tòa án dӏ
JLiRY{FQJÿ
ӝFÿRiQYjKjNK
ҳ
Fÿ
Ӈtrӯng trӏnhӳQJQJѭ

ӡLFyWѭWѭ
ӣng chӕng tôn
giáo. NhӳQJWzDiQÿyÿmÿ
ӕ
t sách, cҫ
m tù, tra tҩ
n, thiêu sӕng nhiӅ
u nhà khoa hӑ
c vì
³W
ӝL´E
ҧ
o vӋvà truyӅ
n bá nhӳQJWѭWѭ
ӣng khoa hӑc trái vӟi kinh thánh. Trong sӕÿy
Fy%rFѫQE
ӏcҫ
PWKѫQQăP%UXQ{E
ӏthiêu sӕng. Giáo hӝi Gia tô thӡi trung thӃ
kӹÿmKX\ÿ
ӝ
ng mӑ
i biӋ
QSKiSÿ
ӇQJăQFK
һ
n mӑLEѭ
ӟc tiӃ
n cӫ
a khoa hӑc.

Phҧ
Lÿ
Ӄ
n thӃkӹXVII, Galilê mӟi xây dӵQJÿѭ
ӧFSKѭѫQJSKiSP
ӟi ±SKѭѫQJ

pháp thӵc nghiӋ
m rҩ
t có hiӋ
u quҧWUrQFRQÿѭ
ӡQJÿLWuPFKkQ
vұ
t lí trӣ


6
thành khoa hӑ
Fÿ
ӝ
c lұ
p, mӣÿѭ
ӡng giҧ
i phóng khoa hӑc, thӵc hiӋ
n cuӝ
c cách mҥ
ng
khoa hӑ
c lҫ
n thӭnhҩ

t.
Galilê chӕ
ng lҥ
L SKѭѫQJ SKiS
Ӆ
u, kinh viӋ
nJLiR
cӫ
a các hӑ
ÿL
c giҧthӡi bҩ
y
giӡ. Ông chӫWUѭѫQJU
ҵ
ng nhӳng cuӝc tranh luұ
n suông là vô bә, không thӇdү
Qÿ
Ӄ
n
chân lý. Muӕ
n hiӇ
u biӃ
t thiên nhiên phҧ
i trӵc tiӃ
p quan sát thiên nhiên, phҧ
i làm thí

nghiӋ
m, phҧ
LӓL

³K WKLrQ
ӭkhơng
QKLrQ´
phҧ
i hӓi Aristơt
FK hoһ
c kinh thánh. Lӡi
Aristôt và kinh thánh không phҧ
i là quyӃ
Wÿ
ӏ
nh cuӕi cùng, phҧ
L³ÿ
Ӈcho thiên nhiên
phán xét, mӛ
L NKLӡiFRQ
tranh luұ
QJѭ
n vӟi nhau vӅWKLrQ QKLrQ´
ҵ
ng:
ÐQ
Thiên nhiên tuân theo quy luұ
t khách quan cӫa chính bҧ
n thân thiên nhiên, chӭ
khơng tn theo ý muӕn cӫ
a mӝWQJѭ
ӡi nào hay cӫ
a ÿҩ
ng thҫ

n linh nào.[11,tr106]
*DOLOr
ӧc cơngÿѭ
nhұ
n là ơng tәcӫa vұ
t lí thӵc nghiӋ
Pӡ
QJѭ
i sáng lұ
p ra
SKѭѫQJӵcSKiS
nghiӋ
P
WK
ӟ
7Uѭ
F NLD $FVLPHW
ӑQJ
Ӄ
nÿ
thӵ
ÿm
c nghiӋ
FK~
m và WU

5{JLѫÿmÿ
Ӆcao thӵc nghiӋ
PQKѭQJFKѭDQrXOrQÿѭ
ӧFWKjQKSKѭѫQJS

lê
ÿm
ӱdө
Vng thӵc nghiӋ
m mӝ
t cách hӋthӕ
QJ Yj
ӅUD
ÿSKѭѫQJ
ӵc nghiӋ
SKiS
m
WK
trong vұ
t lí ӟ
7Uѭ
c mӝt hiӋ
Qӧ
Wѭ
ng tӵnhiên cҫ
n tìm hiӇ
u, Galilê bҳ
W
ҫ
uÿ
quan sát
(trong tӵnhiên hay trong các thí nghiӋ
P
ÿ
Ӈ[iFÿ

ӏ
nh rõ vҩ
Qÿ
Ӆcҫ
n nghiên cӭu,
ÿѭDUDP
ӝ
t cách giҧ
i thích lý thuyӃ
t có tính chҩ
t dӵÿRiQ7
ӯlý thuyӃ
Wÿy{QJU
nhӳng kӃ
t luұ
n có thӇkiӇ
P WUD
ӧc bҵ
ng
ÿѭ
thӵc nghiӋ
m. 6DX ÿy
ӕtrí thí
{QJ E

nghiӋ
m thích hӧp, tҥ
RÿL
Ӆ
u kiӋ

n thí nghiӋ
PYjSKѭѫQJWL
Ӌ
n thí nghiӋ
m tӕt nhҩ
Wÿ
ã có
thӇÿҥ
Wÿѭ
ӧc kӃ
t quҧchính xác, tin cұ
\ÿѭ
ӧc. Cuӕi FQJ{QJÿ
ӕi chiӃ
u kӃ
t quҧthu
ÿѭ
ӧc bҵ
ng thӵc nghiӋ
m vӟi lý thuyӃ
WEDQÿ
ҫ
X*DOLOrQyL³
+m\ÿRÿ
̩c ṱt c̫nhͷng
Ju ̩
ÿR
c ÿ˱
ͫcÿvà hãy làm cho nhͷng thͱNK{QJ
̩c ÿ˱

ÿR
ͫc trͧ
ÿWKjQK
̩
c ÿR ÿ
ÿ˱
ͫc´Yj³
ch͑có khoa h͕
c cͯ
a nhͷQJFiLÿ
Rÿ
̩c ÿ˱
ͫc mͣi th͹c s͹khoa h͕F´
ĈR
ÿ
ҥ
c chính xác và và sӱdө
ng toán hӑFÿ
ӇÿLÿ
Ӄ
n nhӳng kӃ
t quҧÿӏ
QKOѭ
ӧng, biӇ
u diӉ
n
mӕi quan hӋÿ
ӏ
QKOѭ
ӧQJÿyOjP

ө
c tiêu cӫD*DOLOrÐQJQyL³
Cu͙n sách thiên nhiên
ÿ˱
ͫc vi͇
t b̹
ng ngơn ngͷtốn h͕c´
[12,tr107]
3KѭѫQJSK
áp cӫ
a Galilê có tính thӕng nhҩ
t, tính khoa hӑ
c, có chӭFQăQJQK
ұ
n

thӭc luұ
n, tәng quát hóa vӅmһ
t lý thuyӃ
t nhӳng sӵkiӋ
n thӵc nghiӋ
m và phát hiӋ
n ra
bҧ
n chҩ
t cӫa sӵvұ
t, hiӋ
QWѭ
ӧng. *DOLOrFKѭDW
әng kӃ

Wÿѭ
ӧFSKѭѫQJSKiSN
ӑ
c
cӫa mình. VӅsau, các nhà khoa hӑFNKiFÿmN
ӃthӯDSKѭѫQJSKiSÿy
ӵng
cho nó ngày mӝ
t hồn chӍ
QKKѫQ
NhӡSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
PÿyPjWURQJ
Ӆ
u
thұ
p kӹsau, vұ
t lí hӑF ÿm
Ӄ
Qӧ
WL
ÿѭ
c nhӳQJ
ӟcEѭ
tiӃ
n lӟn và còn thâm nhұ
p vào
nhiӅ
u ngành khoa hӑc tӵnhiên khác.

1.1.2. Nӝi dung cӫDSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m.[12,tr108]
Spaski ÿmQrXOrQWK
ӵc chҩ
t cӫDSKѭѫQJSKiSWK
ӵc nghiӋ
m cӫD*DOLOrQKѭ
Xuҩ
t phát tӯquan sát và thӵc nghiӋ
m, nhà khoa hӑc xây dӵng mӝt giҧthuyӃ
t. Giҧ