Những quy định của pháp luật về hoạt động mua bán hang hóa qua sở giao dịch hàng hóa

Thương mại 2
GV. Trương Kim Phụng

Chủ Đề: Những quy định của pháp luật về hoạt động mua bán hang hóa qua Sở
Giao Dịch Hàng Hóa ?
NHĨM 1
1.Phạm Bảo Yến (NT)
2.Phạm Hồng Hải
3.Nguyễn Ngọc Chơn
4.Trần Thị Minh Thư
5.Võ Kim Lâm
6.Nguyễn Anh Thư
7.Đoàn Thị Kim Quyến

Mở đầu: Sự ra đời hoạt động mua bán hàng hóa tương lại là một tất yếu khách
quan trong quá trình phát triển kinh tế thị trường. Tại Việt Nam, lần đầu tiên khái
niệm mua bán hàng hóa tương lai được đề cập trong Luật thư Sự ra đời hoạt
động mua bán hàng hóa tương lại là một tất yếu khách quan trong quá trình phát
triển kinh tế thị trường. Tại Việt Nam, lần đầu tiên khái niệm mua bán hàng hóa
tương lai được đề cập trong Luật thương mại 2005, với tên gọi là mua bán hàng
hóa ơng mại 2005, với tên gọi là mua bán hàng hóa.
Khái Niệm về mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa
Điều 63 Luật Thương Mại năm 2005 quy định về Mua bán hàng hóa qua
Sở giao dịch hàng hóa:
1. Mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa là hoạt động thương mại,
theo đó các bên thỏa thuận thực hiện việc mua bán một lượng nhất định của
một loại hàng hóa nhất định qua Sở giao dịch hàng hoá theo những tiêu chuẩn
của Sở giao dịch hàng hoá với giá được thỏa thuận tại thời điểm giao kết hợp
đồng và thời gian giao hàng được xác định tại một thời điểm trong tương lai.
2. Chính phủ quy định chi tiết về hoạt động mua bán hàng hóa qua Sở giao
dịch hàng hóa.

-Đặc Điểm của mua bán hàng hóa qua sở giao dịch:


Mua bán hàng hóa qua sở giao dịch cũng là một hoạt động thương mại nên
nó mang đầy đủ các đặc điểm như những hoạt động thương mại khác, Bên canh đó,
mua bán hàng hóa qua sở giao dịch là một hoạt động thương mại đặc thù nên nó có
những đặc điểm riêng mà các hoạt động thương mại khác khơng có.
+ Chủ thể mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa cũng giống như hoạt
động mua bán hàng hóa thơng thường, chủ thể tham gia vào hoạt động mua bán
hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa cũng gồm bên bán và bên mua. Bên cạnh đó
cịn một số chủ thể đặc biệt mà hoạt động mua bán hàng hóa thơng thường khơng
có. Trong thị trường hàng hóa tương lai có tổ chức, có ba chủ thể chính tham gia là
các nhà giao dịch, nhà mơi giới và khách hàng.
+ Nhà giao dịch là những thành viên tham gia vào hoạt động mua bán hàng
hóa kì hạn, quyền chọn cho chính bản thân họ, giao dịch từ chính tài khoản của họ.
Những nhà giao dịch tham gia thị trường hàng hóa tương lai với mục đích đầu cơ
hoặc tự bảo hiểm rủi ro cho mình và thường là những nhà kinh doanh hay nhà sản
xuất lớn, am hiểu về mua bán kì hạn, quyền chọn .
• Nhà môi giới là một thương nhân ở sở giao dịch hàng hóa, có thể là nhà
bn độc lập hoặc đại diện cho công ty môi giới lớn. Họ thực hiện các giao
dịch cho những người không phải thành viên của sở giao dịch để kiếm tiền
bằng cách thu một tài khoản tiền gọi là phí hoa hồng của người mua hay bán
các hợp đồng kí hạn hoặc quyền chọn khi họ tham gia vào mua bán hàng ở
sở giao dịch hàng hóa
• Khách hàng là người bán hoặc người mua tham gia vào giao dịch hàng hóa
tương lai thơng qua nhà mơi giới. Sau đó người mơi giới sẽ bảo đảm với sở
giao dịch về thực hiện hợp đồng được kí với khách hàng bằng việc chính nhà
mơi giới là người kí hợp đồng.
• Bên cạnh ba chủ thể chính nêu trên trong thị trường mua
bán kì hạn tại sở giao dịch cịn một số chủ thể khác.

•

Đó là những nhà tư vấn thực hiện việc phân tích thị trường, lập báo cáo, có
ý kiến tư vấn hoặc đưa ra các đề xuất về việc mua bán hớp đồng kỳ hạn cho
một người nào đó và thu phí dịch vụ. Các đại lý cơng ty mơi giới hang hóa
giao sau trong việc môi giới các lệnh mua bán từ khách hàng ...

- Đối tượng mua bán hàng qua sở giao dich hàng hóa


Hàng hóa mua bán qua sở giao dịch hàng hóa mang những đặc điểm riêng biệt.
Điều đó thể hiện ở những đặc điểm sau:
+ Những hàng hố có sự biến động lớn về giá trong thị trường giao ngay. Sự
tiềm ẩn nguy cơ biến động lớn về giá của các loại hàng hóa này buộc các nhà sản
xuất và nhà chế biến phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ nếu biến động giá theo một
hướng nào đó. Điều nầy thúc đẩy họ tham gia thị trường kì hạn và quyền chọn để
tự bảo hiểm. Tức là chuyển rủi ro về giá sang các nhà nắm rủi ro chuyên nghiệp và
cho phép có một cơ thể giá phục hồi.
+Hàng hóa đưa vào mua bán ở sở giao dịch hàng còn là loại hàng hóa cịn là loại
hàng hóa thu hút được khối lượng lớn các bên tham gia và không có bên nào chi
phối được thị trường. Vì nếu giá cả chỉ do một người ấn định thì khơng có sự biến
động tự phát về giá, do đó cũng khơng cịn nhu cầu một thị trường về các hợp đồng
kì hạn hoặc quyền chọn.
Theo quy định của nghị định 158/2006/NĐ-CP, danh mục hàng hóa giao dịch
tại sở giao dịch hang hóa sẽ do Bộ trưởng bộ thương mại cơng bố trong từng thời
kỳ.
Việt Nam, những loại được phép giao dịch trên Sở giao dịch hàng hóa do Bộ
Cơng thương quyết định, cụ thể, được quy định tại Quyết định số 4361/QĐ-BCT.
Theo đó, các loại hàng hóa được phép giao dịch trên các Sở giao dịch hàng hóa
Việt Nam bao gồm 8 nhóm:

– Cà phê nhân, chưa rang, chưa khử chất cà-phê-in.
– Mủ cao su tự nhiên, đã hoặc chưa tiền lưu hóa.
– Cao su tự nhiên ở dạng tấm cao su xơng khói.
– Cao su tự nhiên đã được định chuẩn kỹ thuật.
– Các sản phẩm thép không hợp kim được cán phẳng, có chiều rộng từ 600mm trở
lên, được cán nóng, chưa phủ, mạ hoặc tráng.
– Các sản phẩm thép khơng hợp kim được cán phẳng, có chiều rộng từ 600mm trở
lên, cán nguội (ép nguội), chưa dát phủ, mạ hoặc tráng.
– Các sản phẩm thép không hợp kim được cán phẳng, có chiều rộng từ 600mm trở
lên, đã phủ, mạ hoặc tráng.


– Các sản phẩm thép không hợp kim ở dạng thanh và que khác, mới chỉ qua rèn,
cán nóng, kéo nóng hoặc ép đùn nóng, kể cả cơng đoạn xoắn sau khi cán.
Các hành vi bị cấm đối với thương nhân mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch:
Theo điều 70 luật Thương Mại năm 2005 quy định
1. Lôi kéo khách hàng ký kết hợp đồng bằng cách hứa bồi thường toàn bộ hoặc
một phần thiệt hại phát sinh hoặc bảo đảm lợi nhuận cho khách hàng.
2. Chào hàng hoặc mơi giới mà khơng có hợp đồng với khách hàng.
3. Sử dụng giá giả tạo hoặc các biện pháp gian lận khác khi môi giới cho khách
hàng.
4. Từ chối hoặc tiến hành chậm trễ một cách bất hợp lý việc môi giới hợp đồng
theo các nội dung đã thoả thuận với khách hàng.
5. Các hành vi bị cấm khác quy định tại khoản 2 Điều 71 của Luật này.
Điều 71. Các hành vi bị cấm trong hoạt động mua bán hàng hố qua Sở giao dịch
hàng hóa
1. Nhân viên của Sở giao dịch hàng hố khơng được phép mơi giới, mua bán hàng
hoá qua Sở giao dịch hàng hoá.
2. Các bên liên quan đến hoạt động mua bán hàng hoá qua Sở giao dịch hàng hố
khơng được thực hiện các hành vi sau đây:

a) Gian lận, lừa dối về khối lượng hàng hóa trong các hợp đồng kỳ hạn hoặc hợp
đồng quyền chọn được giao dịch hoặc có thể được giao dịch và gian lận, lừa dối về
giá thực tế của loại hàng hoá trong các hợp đồng kỳ hạn hoặc hợp đồng quyền
chọn;
b) Đưa tin sai lệch về các giao dịch, thị trường hoặc giá hàng hoá mua bán qua Sở
giao dịch hàng hóa;
c) Dùng các biện pháp bất hợp pháp để gây rối loạn thị trường hàng hóa tại Sở giao
dịch hàng hoá;
d) Các hành vi bị cấm khác theo quy định của pháp luật.
- Hình thức của mua bán hàng hóa qua sở giao dịch.


Hoạt động mua bán hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa qua sở giao dịch hàng hóa
được thực hiện trên cơ sở hợp đồng. Theo điều 64 LTM 2005 thì hợp đồng này
gồm hai loại:
1.Hợp đồng kỳ hạn:
Khoản 2 Điều 64 Luật thương mại 2005 quy định: " Hợp đồng kỳ hạn là thỏa
thuận, theo đó bên bán cam kết giao và bên mua cam kết nhận hàng hoá tại một
thời điểm trong tương lai theo hợp đồng."
Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc bên mua có thể thanh tốn bằng
tiền và khơng nhận hàng thì bên mua phải thanh toán cho bên bán một khoản tiền
bằng khoẳn chênh lệch giữa giá thị trường do sở giao dịch hàng hóa cơng bố tại
thời điểm hớp đồng được thực hiện và giá thỏa thuận.
(Theo điều 65 LTM 2005: Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn
1. Trường hợp người bán thực hiện việc giao hàng theo hợp đồng thì bên mua có
nghĩa vụ nhận hàng và thanh tốn.
2. Trường hợp các bên có thoả thuận về việc bên mua có thể thanh tốn bằng tiền
và khơng nhận hàng thì bên mua phải thanh tốn cho bên bán một khoản tiền bằng
mức chênh lệch giữa giá thoả thuận trong hợp đồng và giá thị trường do Sở giao
dịch hàng hố cơng bố tại thời điểm hợp đồng được thực hiện.

3. Trường hợp các bên có thoả thuận về việc bên bán có thể thanh tốn bằng tiền và
khơng giao hàng thì bên bán phải thanh toán cho bên mua một khoản tiền bằng
mức chênh lệch giữa giá thị trường do Sở giao dịch hàng hoá công bố tại thời điểm
hợp đồng được thực hiện và giá thoả thuận trong hợp đồng.)
2. Hợp đồng quyền chọn:
Khoản 3 Điều 64 Luật thương mại 2005 quy định: " Hợp đồng về quyền chọn
mua hoặc quyền chọn bán là thỏa thuận, theo đó bên mua quyền có quyền được
mua hoặc được bán một hàng hóa xác định với mức giá định trước (gọi là giá giao
kết) và phải trả một khoản tiền nhất định để mua quyền này (gọi là tiền mua
quyền). Bên mua quyền có quyền chọn thực hiện hoặc khơng thực hiện việc mua
hoặc bán hàng hóa đó."
Như vậy, bên mua quyền hồn tồn có quyền chủ động trong việc mua hoặc bán
hang hóa và việc quyết định thực hiện quyền chọn sẽ tùy thuộc vào biến động giá
cả trên thị trường của hang hóa đó tại thời điểm thực hiện hợp động.
(Điều 66 LTM 2005:Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng quyền chọn


1. Bên mua quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán phải trả tiền mua quyền chọn để
được trở thành bên giữ quyền chọn mua hoặc giữ quyền chọn bán. Số tiền phải trả
cho việc mua quyền chọn do các bên thoả thuận.
2. Bên giữ quyền chọn mua có quyền mua nhưng khơng có nghĩa vụ phải mua
hàng hố đã giao kết trong hợp đồng. Trường hợp bên giữ quyền chọn mua quyết
định thực hiện hợp đồng thì bên bán có nghĩa vụ phải bán hàng hoá cho bên giữ
quyền chọn mua. Trường hợp bên bán khơng có hàng hố để giao thì phải thanh
tốn cho bên giữ quyền chọn mua một khoản tiền bằng mức chênh lệch giữa giá
thoả thuận trong hợp đồng và giá thị trường do Sở giao dịch hàng hố cơng bố tại
thời điểm hợp đồng được thực hiện.
3. Bên giữ quyền chọn bán có quyền bán nhưng khơng có nghĩa vụ phải bán hàng
hố đã giao kết trong hợp đồng. Trường hợp bên giữ quyền chọn bán quyết định
thực hiện hợp đồng thì bên mua có nghĩa vụ phải mua hàng hoá của bên giữ quyền

chọn bán. Trường hợp bên mua khơng mua hàng thì phải thanh toán cho bên giữ
quyền chọn bán một khoản tiền bằng mức chênh lệch giữa giá thị trường do Sở
giao dịch hàng hố cơng bố tại thời điểm hợp đồng được thực hiện và giá thoả
thuận trong hợp đồng.
4. Trường hợp bên giữ quyền chọn mua hoặc giữ quyền chọn bán quyết định không
thực hiện hợp đồng trong thời hạn hợp đồng có hiệu lực thì hợp đồng đương nhiên
hết hiệu lực.)
- Phương thức giao dịch
Việc mua bán hang hóa được thực hiện tại sở giao dịch hang hóa. Sở giao dịch
hang hóa là tổ chức được thành lập để cung cấp các tiện ích cho việc tiến hành các
giao dịch kì hạn, quyền chọn và một số giao dịch khác. Về mơ hình, sở GDHH
thường được tổ chức dưới hình thức doanh nghiệp ở các nước phát triển và việc
thành lập các sở giao dịch ở các nước này hồn tồn theo nhu cầu thị trường .
Trong khi đó, ở một số nước đang phát triển( TQ, THÁI LAN..) sở giao dịch
thường là một tổ chức có tư cách pháp nhân được quản lý điều hành bởi nhà nước
việc MBHH qua Sở GDHH, các chủ thể được sở giao dịch cung cấp nhiều tiện ích
như:
• Cung cấp và duy trì một nơi mua bán cụ thể ( thường gọi là sàn giao dịch
hay khung trường) tại đây hợp đồng kì hạn và quyền chọn được các thành
viên của sở mua và bán
• Đề ra các quy tắc, quy chế để điều hành hoạt động kinh doanh HH giao dịch
sau diễn ra tại sở và giám sát, thực thi các quy tắc, quy chế đó.


• Thúc đẩy hoạt động mua bán kì hạn và quyền chọn của các thành viên. Bản
thân Sở không tham gia vào việc mua bán kì hạn mà chỉ cung cấp những tiện
nghi do các bên tham gia vào hoạt động mua bán hàng hóa giao dịch sau tại
Sở.