Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 134 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 20/08/2012. Ch¬ng 1: C¬ häc. TiÕt 1 - Bµi 1.. Chuyển động cơ học. I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nêu đợc những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày. - Nêu đợc ví dụ về tính tơng đối của chuyển động và đứng yên, đặc biệt xác định trạng thái của vật đối với mỗi vật đợc chọn làm mốc. - Nêu đợc ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thờng gặp: chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn. II. ph¬ng ph¸p: - Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm. III. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, tranh vÏ. - HS: Sgk, vë ghi, t×m hiÓu bµi häc tríc ë nhµ. IV. tiÕn tr×nh lªn líp: A. KiÓm tra bµi cò. B. Bµi míi. -GV dÉn d¾t HS vµo bµi míi. Hoạt động 1: Tìm hiểu cách xác định vật chuyển động hay đứng yên. ( 15’ ) Hoạt động của giáo viên - GV: Tæ chøc cho HS th¶o luËn, yªu cÇu HS lÊy vÝ dô vÒ vËt chuyÓn động và vật đứng yên. Tại sao nói vật đó chuyển động hay đứng yên? - GV: Thèng nhÊt vµ gi¶i thÝch thªm cho HS.. Hoạt động của học sinh I. Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên ?. - HS: Thùc hiÖn theo híng dÉn vµ yªu cÇu cña GV ®a ra vÝ dô.. - C1: Muốn nhận biết 1 vật CĐ hay đứng yên phải dựa vào vị trí của vật đó so với vật đợc chän lµm mèc ( vËt mèc). - Thêng chän Tr¸i §Êt vµ nh÷ng vËt g¾n víi Tr¸i §Êt lµm vËt mèc. - HS: Ghi nhí kÕt luËn. - Kết luận: Vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi là chuyển động cơ học ( chuyển động ). - C2: Ví dụ vật chuyển động. - GV: Tổ chức cho HS tìm hiểu trả - C3: Vị trí của vật so với vật mốc không thay đổi theo thời gian thì vật vật đó đợc coi là đứng yên. lêi c©u hái C2 vµ C3. - GV: Thống nhất, nêu ví dụ thêm - HS: Tìm ví dụ về vật chuyển động, trả lời câu hái C2. cho HS. - HS: Tìm ví dụ về vật đứng yên và chỉ rõ vật đợc chän lµm mèc, tr¶ lêi c©u hái C3. * VD: Ngời ngồi trên thuyền thả trôi theo dòng nớc, vì vị trí của ngời ở trên thuyền không đổi nên so với thuyền thì ngời ở trạng thái đứng yên. Hoạt động2: Tìm hiểu về tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. (10’) II. Tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. - GV: Cho HS quan s¸t H1.2(SGK). Yªu - HS: Quan s¸t H1.2, th¶o luËn vµ tr¶ lêi cÇu HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C4,C5 &C6. c©u hái C4, C5. Chó ý: Yªu cÇu HS chØ râ vËt chuyÓn - C4: So víi nhµ ga th× hµnh kh¸ch ®ang động hay đứng yên so với vật mốc nào? chuyển động, vì vị trí của ngời này thay đổi so víi nhµ ga. - C5: So với toa tàu thi hành khách đứng - GV: Gäi HS ®iÒn tõ thÝch hîp hoµn yên vì vị trí của hành khách đối với toa tàu thµnh c©u hái C6. không đổi..
<span class='text_page_counter'>(2)</span> - HS: Thùc hiÖn theo yªu cÇu cña GV. - §iÒn tõ thÝch hîp vµo C6: (1) chuyển động đối với vật này. - GV: Tiến hành cho HS thực hiện tả lời (2) đứng yên. c©u hái C7. - HS: T×m vÝ dô minh ho¹ cña C7 vµ rót ra - GV: NhËn xÐt vµ thèng nhÊt, kÒt luËn. nhËn xÐt. - HS: Ghi nhí. - C7: Ví dụ nh hành khách chuyển động so - GV: Lu ý cho HS khi kh«ng nªu vËt với nhà ga nhng đứng yên so với tàu. mốc nghĩa là phải hiểu đã chọn vật mốc * Nhận xét: Trạng thái đứng yên hay lµ vËt g¾n víi Tr¸i §Êt. chuyển động của vật có tính chất tơng đối. - GV: Gi¶i thÝch thªm vÒ Tr¸i §Êt vµ - HS: TiÕn hµnh tr¶ lêi c©u hái ®Çu bµi. MÆt Trêi trong th¸i d¬ng hÖ. - C8: Mặt trời thay đổi vị trí so với một ®iÓm mèc g¾n víi Tr¸i §Êt. V× vËy coi MÆt Trời chuyển động khi lấy mốc là Trái Đất. ( MÆt trêi n»m gÇn t©m cña th¸i d¬ng hÖ vµ cã khèi lîng rÊt lín nªn coi MÆt trêi lµ đứng yên ). Hoạt động 3: Giới thiệu một số chuyển động thờng gặp. ( 5’) - GV: Dùng tranh vẽ hình ảnh các vật III. Một số chuyển động thờng gặp. chuyển động (H1.3-SGK) hoặc làm - Quỹ đạo chuyển động là đờng mà vật thí nghiệm về vật rơi, vật bị ném chuyển động vạch ra. ngang, chuyển động của con lắc đơn, - Gồm: chuyển động thẳng, chuyển động chuyển động của kim đồng hồ qua đó cong, chuyển động tròn. HS quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u hái C9. - HS: Quan s¸t, t×m hiÓu vµ tr¶ lêi c©u hái C9. - C9: Häc sinh nªu c¸c vÝ dô (cã thÓ t×m tiÕp ë nhµ).. Hoạt động 4: Vận dụng ( 10’ ) - GV: Yªu cÇu HS quan s¸t H1.4(SGK) IV. VËn dông. tr¶ lêi c©u C10. - HS: Th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái C10. - GV: Thèng nhÊt vµ gi¶i thÝch thªm vÒ - C10: vật làm mốc, tính tơng đối của chuyển + Ô tô: Đứng yên so với ngời lái xe, chuyển động. động so với cột điện. + Cột điện: Đứng yên so với ngời đứng bên đờng, chuyển động so với ôtô. + Ngêi l¸i xe: §øng yªn so víi « t«, chuyÓn - GV: Hớng dẫn HS trả lời và thảo luận động so với cột điện. c©u hái C11. - HS: T×m hiÓu vµ tr¶ lêi c©u hái C11 . - C11: Nãi nh vËy kh«ng ph¶i lóc nµo còng - GV: NhËn xÐt, kÕt luËn. đúng. Có trờng hợp sai, ví dụ: chuyển động trßn quanh vËt mèc. C. Cñng cè. ( 3’ ) - HS: Tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu:.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> + Thế nào gọi là chuyển động cơ học? + Giữa CĐ và đứng yên có tính chất gì? + Các dạng chuyển động thờng gặp? D. DÆn dß. ( 1’ ) - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1.1-1.6 (SBT). - T×m hiÓu môc: Cã thÓ em cha biÕt. - §äc tríc bµi 2 :VËn tèc. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………… ******************************************************************* Ngµy so¹n: 27/08/2012. Ký duyÖt Ngµy:…../…../2012. TiÕt 2 - Bµi 2 .. VËn tèc. I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - So sánh quãng đờng chuyển động trong một giây của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của chuyển động (vận tốc). - Nắm đợc công thức tính vận tốc: v = s và ý nghĩa của khái niệm vận tốc, đơn vị hợp t pháp của vận tốc là: m/s; km/h và cách đổi đơn vị vận tốc. - Vận dụng công thức tính vận tốc để tính quãng đờng, thời gian của chuyển động. II. ph¬ng ph¸p:. - Nêu và giải quyết vấn đè, thảo luận. III. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, tranh vÏ tèc kÕ cña xe m¸y. - HS: Sgk, vë ghi, b¶ng 2.1 trang 8 sgk. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: A. KiÓm tra bµi cò. ( 5’) C©u hái: + HS1: Thế nào là chuyển động cơ học? Khi nào một vật đợc coi là đứng yên? Chữa bài tËp 1.1 (SBT). + HS2: Ch÷a bµi tËp 1.2 &1.6 (SBT). B. Bµi míi GV: DÉn d¾t HS vµo bµi míi. Hoạt động 1: Tìm hiểu về vận tốc ( 20’) I. VËn tèc lµ g× ?. - HS đọc bảng 2.1. -GV: Yêu cầu HS đọc thông tin trên - Thảo luận nhóm để trả lời C1, C2 và điền b¶ng 2.1. vµo cét 4, cét 5 trong b¶ng 2.1. * C1: Cùng chạy một quãng đờng 60m nh nhau, b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian sÏ ch¹y nhanh -GV: Híng dÉn HS so s¸nh sù nhanh h¬n. chậm của chuyển động căn cứ vào kết * C2: HS ghi kết quả vào cột 5. qu¶ cuéc ch¹y 60m (b¶ng 2.1). (có 2 cách để biết ai nhanh, ai chậm: - Khái niệm: Quãng đờng chạy đợc trong + Cùng một quãng đờng chuyển động, một giây gọi là vận tốc. b¹n nµo ch¹y mÊt Ýt thêi gian h¬n sÏ chuyển động nhanh hơn. + So sánh độ dài qđ chạy đợc của mỗi - HS: Trả lời câu hỏi C3. bạn trong cùng một đơn vị thời gian). *C3: Độ lớn vận tốc cho biết sự nhanh, chậm của chuyển động và đợc tính bằng độ dài Từ đó rút ra khái niệm vận tốc. quãng đờng đi đợc trong một đơn vị thời - GV: Thèng nhÊt c©u tr¶ lêi cña HS. gian. II. C«ng thøc tÝnh vËn tèc..
<span class='text_page_counter'>(4)</span> - GV: Th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh vËn tèc và các đại lơng liên quan. - GV: Ph¸t vÊn HS. ? §¬n vÞ vËn tèc phô thuéc yÕu tè nµo? - GV: Yªu cÇu HS hoµn thiÖn c©u C4. - GV: Thông báo đơn vị vận tốc (chú ý cách đổi đơn vị vận tốc). - HS: Quan s¸t, t×m hiÓu vµ ghi nhí.. - HS: Quan s¸t, ghi nhí - C«ng thøc tÝnh vËn tèc: v= v t Trong đó: + v lµ vËn tèc. + s là quãng đờng đi đợc. + t là thời gian đi hết quảng đờng đó. III. §¬n vÞ vËn tèc. - HS: T×m hiÓu, th¶o luËn vµ tr¶ lêi - HS: Tr¶ lêi c©u hái C4 vµo b¶ng 2.2 - GV: Giíi thiÖu vÒ tèc kÕ qua h×nh vÏ. * C4: m/phót, km/h, km/s, cm/s. Khi xe máy, ô tô chuyển động, kim của - Đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều tốc kế cho biết vận tốc của xe máy, ô tô. dài và đơn vị thời gian. - §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc lµ: + MÐt trªn gi©y: ( m/s) + Kil«met trªn giê: ( km/h ) * Tốc kế: dụng cụ đo độ lớn của vận tốc. Hoạt động 2: Vận dụng ( 15’ ) IV. VËn dông. - GV: Hớng dẫn HS vận dụng trả lời câu - HS: Đọc và tóm tắt đề bài, tiến hành thực hái C5. hiÖn theo híng dÉn cña GV. - GV: Tæ chøc cho HS tr¶ lêi. - HS: Th¶o luËn, tr¶ lêi, nhËn xÐt. HS: Thùc hiÖn theo híng dÉn vµ yªu cÇu cña - GV: Bæ sung, thèng nhÊt. GV. - HS: Lªn b¶ng thùc hiÖn, yªu cÇu HS díi líp - GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt câu theo dâi vµ nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. hỏi C6 và hớng dẫn HS tìm hiểu đại l* C5: ợng nào đã biết, cha biết? Đơn vị đã + a) Mỗi giờ ô tô đi đợc 36 km, xe đạp đi đthống nhất cha ? áp dụng công thức ợc 10,8 km, mỗi giây tàu hỏa đi đợc 10 m. nµo? + b) Đổi về đơn vị m/s hoặc km/h. Tàu hoả, ô tô chuyển động nhanh nh nhau, xe đạp chuyển động chậm nhất. * C6: Tãm t¾t: t =1,5h Gi¶i s =81km VËn tèc cña tµu lµ: - GV: Bæ sung, thèng nhÊt. v =? km/h v= s = 81 =54(km/h) t. ? m/s. 1,5 5400 m =15(m/s) 3600 s. = §/s: 54 km/h, 15 m/s. Chó ý: ChØ so s¸nh sè ®o vËn tèc cña tµu khi quy về cùng một loại đơn vị vận tốc. - HS: Th¶o luËn, nhËn xÐt, tr¶ lêi. C7: - GV: Gäi 2 HS lªn b¶ng tãm t¾t vµ lµm *- HS: Thùc hiÖn theo yªu cÇu cña GV. c©u hái C7 & C8. Yªu cÇu HS díi líp tù gi¶i. Gi¶i - GV: Cho HS so s¸nh, nhËn xÐt kÕt qu¶ Tãm t¾t bµi lµm. t = 40ph = 2/3h Tõ: v = s ⇒ s = v.t t v=12km/h Quãng đờng ngời đi xe s = ?km đạp đi đợc là: s = v.t = 12. 2 = 4 (km) 3 §/s: 4 km. - GV: Bæ sung, thèng nhÊt. * C8: Tãm t¾t Gi¶i * Chú ý với HS: + đổi đơn vị . + suy diÔn c«ng thøc. t = 30ph = 1/2h Tõ: v = s ⇒ s = v.t - HS: Ghi nhí. t v = 4 km/h Quãng đờng từ nhà đến s = ?km n¬i lµm viÖc lµ:.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> s = v.t = 4. 1 = 2 (km) 2 §/s: 2 km. C. Cñng cè - HS trả lời các câu hỏi GV yêu cầu để hệ thống lại kiến thức. - §é lín vËn tèc cho biÕt ®iÒu g×? - C«ng thøc tÝnh vËn tèc? - Đơn vị vận tốc? Nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không? D. Híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 2.1-2.5 (SBT). - Đọc trớc bài 3: Chuyển động đều - Chuyển động không đều. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………… *******************************************************************. Ký duyÖt Ngµy:…../…../2012. Ngµy so¹n: 30/8/2012. TiÕt 3 – Bµi 3. Chuyển động đều - Chuyển động không đều I. Môc tiªu: Gióp häc sinh - Phát biểu đợc định nghĩa của chuyển động đều và chuyển động không đều. - Nêu đợc ví dụ về chuyển động đều và chuyển động không đều thờng gặp. -Xác định đợc dấu hiệu đặc trng cho chuyển động đều là vận tốc không thay đổi theo thời gian. Chuyển động không đều là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên một đoạn đờng. - Mô tả thí nghiệm hình 3.1 (SGK) để trả lời những câu hỏi trong bài. II. ph¬ng ph¸p: - Nêu và giải quyết vấn đề, thí nghiệm, thảo luận. III. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, b¶ng phô ghi v¾n t¾t c¸c bíc thÝ nghiÖm vµ b¶ng 3.1(SGK). Mçi nhóm: 1 máng nghiêng, 1 bánh xe, 1bút dạ, 1 đồng hồ bấm giây. - HS: Sgk, vë ghi, b¶ng ghi kÕt qña thÝ nghiÖm. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: A. KiÓm tra bµi cò. ( 5’ ) Câu hỏi: + HS1: Độ lớn vận tốc biểu thị tính chất nào của chuyển động? Viết công thức tÝnh vËn tèc. Ch÷a bµi tËp 2.3 (SBT). + HS2: Ch÷a bµi tËp 2.1 & 2.5 (SBT). B. Bµi míi. GV: Dẫn dắt HS vào bài mới: Vận tốc cho biết mức độ nhanh chậm của chuyển động. Thực tế khi em đạp xe có phải luôn nhanh hoặc luôn chậm nh nhau? Hoạt động 1: Tìm hiểu về chuyển động đều và không đều ( 15’ ).
<span class='text_page_counter'>(6)</span> - GV: Híng dÉn HS l¾p thÝ nghiÖm vµ tiÕn tr×nh lµm thÝ nghiÖm, kÕt qu¶ cÇn đạt đợc. - HS: Hoạt động theo nhóm, thực hiện thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña GV vµ ghi kÕt qu¶. - GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1vµ c©u hái C2 - HS: Th¶o luËn, tr¶ lêi, kÕt luËn. - GV: Bæ sung, thèng nhÊt. - GV: Yªu cÇu HS t×m vÝ dô trong thùc tế về chuyển động đều và chuyển động không đều, chuyển động nào dễ tìm h¬n? - HS: T×m hiÓu tr¶ lêi. - GV: NhËn xÐt, thèng nhÊt.. I. §Þnh nghÜa. - Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn không thay đổi theo thời gian. VD:Chuyển động của đầu kim đồng hồ,... - Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian. VD: Chuyển động của ô tô, xe máy,... - C1: + Chuyển động không đều trên quãng đờng: AB, BC, CD. + Chuyển động đều trên quãng đờng: DE, EF. - C2: + Chuyển động không đều: b, c, d. + Chuyển động đều: a.. Hoạt động 2: Tìm hiểu về vận tốc trung bình của chuyển động không đều ( 10’ ) - GV: Yêu cầu HS đọc thông tin để nắm và tính đợc vận tốc trung bình của trục bánh xe trên mỗi quãng đờng từ A-D. - HS: Dùa vµo kÕt qu¶ thÝ nghiÖm ë bảng 3.1 để tính vận tốc trung bình trên các quãng đờng AB,BC,CD. - HS: Tr¶ lêi kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt. - GV: Vận tốc trung bình đợc tính bằng biÓu thøc nµo? - HS: Quan s¸t, t×m hiÓu tr¶ lêi. - GV: Bæ sung, thèng nhÊt.. II. Vận tốc trung bình của chuyển động không đều. - Trung bình mỗi giây bánh xe lăn đợc bao nhiªu mÐt th× ta nãi vËn tèc trung b×nh cña trục bánh xe trên quãng đờng đó là bấy nhiªu mÐt trªn gi©y. - C3: vAB = 0,017m/s; vBC = 0,05m/s; vCD = 0,08m/s - C«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh: vtb =. s t. S 1+ S2 t 1+t 2. =. Hoạt động 3: Vận dụng ( 10’ ) - GV: Yªu cÇu HS ph©n tÝch hiÖn tîng chuyển động của ô tô và rút ra ý nghĩa cña v = 50km/h. - HS: T×m hiÓu, th¶o luËn, tr¶ lêi. - GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C5: xác định rõ đại lợng nào đã biết, đại lợng nào cần tìm, công thức áp dụng. - HS: T×m hiÓu, tr¶ lêi theo híng dÉn vµ yªu cÇu cña GV. ? VËn tèc trung b×nh cña xe trªn c¶ quãng đờng tính bằng công thức nào? - GV: Nãi vÒ sù kh¸c nhau vËn tèc trung b×nh vµ trung b×nh vËn tèc ( v 1+ v 2 ) 2 - HS: Quan s¸t, ghi nhí.. III. VËn dông. - C4: Chuyển động của ô tô là chuyển động không đều, v = 50km/h là vận tốc trung bình cña « t«. - C5: Gi¶i s1 = 120m VËn tèc trung b×nh cña xe s2 = 60m trên quãng đờng dốc là: = 120. v1 =. t2 = 24s v1 = ?. VËn tèc trung b×nh cña xe trên quãng đờng bằng là:. v2 = ?. v2 =. vtb = ?. s2 t2. 30. = 60 24. = 4 (m/s). = 2,5 (m/s). VËn tèc trung b×nh cña xe trên cả quãng đờng là: vtb =. - GV: Yêu cầu HS đọc và tóm tắt C6, gäi mét HS lªn b¶ng thùc hiÖn. - HS: Lµm bµi, so s¸nh vµ nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng. - GV: NhËn xÐt, bæ sung. - HS: Tù lµm c©u hái C7 theo híng dÉn cña GV.. s1 t1. t1 = 30s. s 1+ s2 t 1+t 2. = 120+60 30+24. = 3,3(m/s). §/s: v1 = 4 m/s; v2 = 2,5m/s; vtb = 3,3m/s - C6: Gi¶i t = 5h Tõ: vtb = s ⇒ s = vtb.t t vtb = 30km/h Quãng đờng đoàn tàu đi s = ?km đợc là: s = vtb.t = 30.5 = 150(km) §/s: s = 150 km..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> C. Cñng cè. ( 3’ ) - Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ và tìm hiểu phần ‘Có thể em cha biết’. D. DÆn dß. ( 1’ ) - Häc vµ lµm bµi tËp 3.1- 3.7 (SBT). - §äc tríc bµi 4: BiÓu diÔn lùc. - §äc l¹i bµi: Lùc-Hai lùc c©n b»ng (Bµi 6- SGK VËt lý 6) V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………… ***************************************************************. Ký duyÖt Ngµy:…../…../2012. **************************************************************** Ngµy so¹n: 8/09/2012. TiÕt 4 – Bµi 4 :. BiÓu diÔn lùc. I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nêu đợc ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. - Nhận biết đợc lực là một đại lợng véc tơ. Biểu diễn đợc véc tơ lực. - RÌn kÜ n¨ng biÓu diÔn lùc. II. ph¬ng ph¸p: - Nêu và giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm. III. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, sgk, tµi liÖu, 1gi¸ thÝ nghiÖm, 1 xe l¨n, 1 miÕng s¾t, 1 nam ch©m th¼ng. - HS: SGK, vë ghi, t×m hiÓu bµi tríc ë nhµ. IV. tiÕn tr×nh lªn líp: A. KiÓm tra bµi cò. ( 5’ ) Câu hỏi: Một ngời đi bộ đều trên đoạn đờng đầu dài 3km với vận tốc 2m/s. ở đoạn đờng sau dài 1,95 km ngời đó đi hết 0,5h. Tính vận tốc trung bình của ngời đó trên cả quãng đờng. B.Bµi míi. GV: DÉn d¾t HS vµo bµi míi: Mét ®Çu tµu kÐo c¸c toa víi mét lùc 106 N ch¹y theo híng Bắc -Nam. Làm thế nào để biểu diễn đợc lực kéo trên? Hoạt động 1: Tìm hiểu về mối quan hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc ( 8’) - GV: TiÕn hµnh lµm thÝ nghiÖm vµ híng dÉn HS quan s¸t, t×m hiÓu. - HS: Quan s¸t thÝ nghiÖm h×nh 4.1 vµ quan s¸t tr¹ng th¸i cña xe l¨n khi bu«ng tay. - GV: Híng dÉn HS lµm viÖc theo nhãm, tr¶ lêi c©u hái C1. - HS: Th¶o luËn, tr¶ lêi. - GV: T¸c dông cña lùc, ngoµi phô thuộc vào độ lớn còn phụ thuộc vào yếu tè nµo? - HS: T×m hiÓu, tr¶ lêi.. I. ¤n l¹i kh¸i niÖm lùc. - Lực có thể làm biến dạng, thay đổi chuyển động ( nghĩa là thay đổi vận tốc ) của vật. - C1: + H×nh 4.1: Lùc hót cña nam ch©m lªn miÕng thÐp lµm t¨ng vËn tèc cña xe l¨n, nªn xe lăn chuyển động nhanh lên. + H×nh 4.2: Lùc t¸c dông lªn qu¶ bãng lµm qu¶ bãng biÕn d¹ng vµ ngîc l¹i, lùc cña qu¶ bãng ®Ëp vµo vît lµm vît bÞ biÕn d¹ng.. Hoạt động 2:Tìm hiểu về đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng véc tơ ( 15’ ). - GV: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i c¸c yÕu tè II. BiÓu diÔn lùc. của lực (đã học từ lớp 6). 1. Lực là một đại lợng vectơ..
<span class='text_page_counter'>(8)</span> - HS: Nh¾c l¹i c¸c yÕu tè cña lùc. - GV: Thông báo: Lực là đại lợng có độ lớn, phơng và chiều nên lực là một đại lợng véc tơ. - HS: T×m hiÓu vµ ghi nhí. - GV: NhÊn m¹nh: HiÖu qu¶ t¸c dông cña lùc phô thuéc vµo 3 yÕu tè nµy. - GV: Th«ng b¸o c¸ch biÓu diÔn vÐc t¬ lực.( phải thể hiện đủ 3 yếu tố: độ lớn, ph¬ng vµ chiÒu ). - HS: Quan s¸t, t×m hiÓu vµ ghi nhí. - GV: Híng dÉn cho HS biÓu diÔn lùc. - HS: TiÕn hµnh biÓu diÔn lùc theo yªu cÇu cña GV. - GV: ? Mét lùc 20N t¸c dông lªn xe l¨n A, chiÒu tõ ph¶i sang tr¸i. H·y biÓu diÔn lùc nµy?( 2,5 cm øng víi 10 N ). - HS: Lªn b¶ng biÓu diÔn lùc. - GV: NhËn xÐt, bæ sung, thèng nhÊt.. - Lực không những có độ lớn mà còn có phơng và chiều. - Một đại lợng vừa có độ lớn, vừa có phơng và chiều là một đại lợng vectơ. 2. C¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vect¬ lùc. a) BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc b»ng mét mòi tªn cã: + Gèc lµ ®iÓm mµ lùc t¸c dông lªn vËt (®iÓm đặt của lực). + Ph¬ng vµ chiÒu lµ ph¬ng vµ chiÒu cña lùc. + Độ dài biểu diễn cờng độ của lực theo một tØ lÖ xÝch cho tríc. b) Vectơ lực đợc kí hiệu bằng chữ F có mũi tªn ë trªn: F. + Cờng độ của lực đợc kí hiệu bằng chữ F kh«ng cã mòi tªn ë trªn: F. * VD: A F. Hoạt động 3: Vận dụng ( 10’ ) III. VËn dông. - GV: Gäi 2 HS lªn b¶ng biÓu diÔn 2 lùc - C2: A B trong c©u C2. HS díi líp biÓu diÔn vµo vë vµ nhËn xÐt bµi cña HS trªn b¶ng. - HS: Lªn b¶ng biÓu diÔn lùc theo yªu I I I I 10 N 500 N0 cÇu cña GV. - HS: C¶ líp th¶o luËn, thèng nhÊt c©u hái C2. - GV: NhËn xÐt, bæ sung. - C3: - GV: Hớng dẫn và yêu cầu HS trả lời a) F1: Có điểm đặt tại A, phơng thẳng đứng, c©u hái C3. chiều hớng từ dới lên, cờng độ lực F1 = 20N. - HS: TiÕn hµnh tr¶ lêi c©u hái C3. b) F2: Có điểm đặt tại B, phơng nằm ngang, - GV: Gäi HS lªn b¶ng tr¶ lêi. chiều từ trái sang phải, cờng độ lực F2 = 30N. - HS: Lên bảng trả lời, thảo luận, thống c) F3: Có điểm đặt tại C, phơng nghiêng một nhất chung đẻ đa ra kết luận. gãc 300 so víi ph¬ng n»m ngang, chiÒu híng - GV: Nhận xét, thống nhất và lu ý cho lên, cờng độ lực F3 = 30N. häc sinh khi chän tØ lÖ xÝch. - HS: ghi nhí. C. Cñng cè. ( 3’ ) - HS trả lời các câu hỏi: + Lực là đại lợng vô hớng hay có hớng? Vì sao? + Lực đợc biểu diễn nh thế nào? D. DÆn dß. ( 1’ ) - Häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4.1- 4.5 (SBT). - §äc l¹i bµi 6: Lùc - Hai lùc c©n b»ng (SGK VËt lý 6). - §äc tríc bµi 5: Sù c©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………… ***************************************************************. Ký duyÖt Ngµy:…../…../2012.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> **************************************************************** Ngµy so¹n:15/09/2012. TiÕt 5 – Bµi 5 :. Sù c©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh. I. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - Nêu đợc một số ví dụ về hai lực cân bằng. Nhận biết đặc điểm của hai lực cân bằng và biÓu thÞ b»ng vect¬ lùc. - Nêu một số ví dụ về quán tính. Giải thích đợc hiện tợng quán tính. - Thái độ: Nghiêm túc, trung thực và hợp tác trong thí nghiệm. II. Ph¬ng ph¸p: - Nêu và giải quyết vấn đề, thí nghiệm, luyện tập. III. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, dông cô lµm thÝ nghiÖm vÏ ë c¸c h×nh 5.3, 5.4 (SGK) - HS: Sgk, vë ghi, t×m hiÓu bµi häc ë nhµ. IV. TiÕn tr×nh lªn líp: A. KiÓm tra bµi cò. ( 5’ ) C©u hái: ? BiÓu diÔn lùc sau ®©y: Träng lùc cña mét vËt cã khèi lîng 15 kg ( tØ xÝch 0,5 cm øng víi 15 N ). B. Bµi míi. GV: Dẫn dắt HS vào bài mới: Một vật đang đứng yên chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ tiếp tục đứng yên. Vâỵ, nếu một vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của hai lực cân bằng, vËt sÏ nh thÕ nµo? Hoạt động 1: Tìm hiểu về lực cân bằng. ( 15’ ) I. Lùc c©n b»ng. 1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ?. - GV: Tæ chøc cho HS quan s¸t, t×m - C1: hiÓu, th¶o luËn, tr¶ lêi. + T¸c dông lªn quyÓn s¸ch cã hai lùc: träng - HS: Quan s¸t, t×m hiÓu h×nh 5.2 sgk - lùc P, lùc ®Èy Q cña mÆt bµn. GV: Híng dÉn HS tr¶ lêi c©u C1( t×m ®- + T¸c dông lªn qu¶ cÇu cã hai lùc: träng lùc îc hai lùc t¸c dông lªn mçi vËt vµ chØ ra P, lùc c¨ng T. nh÷ng cÆp lùc c©n b»ng ). + T¸c dông lªn qu¶ bãng cã hai lùc: träng - HS: Tr¶ lêi c©u hái C1. lùc P, lùc ®Èy Q cña mÆt bµn. - GV: NhËn xÐt, bæ sung, thèng nhÊt. + Mçi cÆp lùc nµy lµ hai lùc c©n b»ng. Chúng có cùng điểm đặt, cùng phơng, cùng độ lớn nhng ngợc chiều. - GV: Híng dÉn HS t×m hiÓu tiÕp vÒ t¸c 2. T¸c dông cña hai vËt c©n b»ng lªn vËt dụng của hai lực cân bằng lên vật đang đang chuyển động. chuyển động dựa trên cơ sở: a) Dù ®o¸n: + Lực làm thay đổi vận tốc. - Vận tốc của vật sẽ không thay đổi, nghĩa là + Vậy khi vật đang chuyển động mà chỉ vật sẽ chuyển động thẳng đều. chÞu t¸c dông cña hai lùc c©n b»ng th× b) ThÝ nghiÖm kiÓm tra. sẽ thế nào? (tiếp tục chuyển động nh cũ C2: Qu¶ c©n A chÞu t¸c dông cña hai lùc: hay đứng yên, hay chuyển động bị thay Trọng lực PA, sức căng T của dây, hai lực này đổi?) c©n b»ng (do T = PB mµ PB = PA nªn T c©n - HS: T×m hiÓu, dù ®o¸n theo híng dÉn b»ng víi PA). cña GV. C3: §Æt thªm vËt nÆng A' lªn A, lóc nµy P A - GV: Làm thí nghiệm để kiểm chứng + PA' lớn hơn T nên vật AA' chuyển động bằng máy A - tút. Hớng dẫn HS quan sát nhanh dần đi xuống, B chuyển động đi lên. vµ ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. C4: Quả cân A chuyển động qua lỗ K thì A' - HS: Theo dõi thí nghiệm, suy nghĩ và bị giữ lại. Khi đó tác dụng lên A chỉ còn hai tr¶ lêi C2, C3, C4, C5. lùc, PA vµ T l¹i c©n b»ng víi nhau nhng vËt A - GV: Gäi HS tr¶ lêi c¸c c©u hái. vẫn tiếp tục chuyển động. Thí nghiệm cho - HS: Tìm hiểu trả lời, thảo luận, nhận biết kết quả chuyển động của A là thẳng đều. xÐt. C5: B¶ng 5.1 sgk. - GV: Bæ sung, thèng nhÊt, kÕt luËn. * Kết luận: Một vật đang chuyển động, nếu - HS: Ghi nhí kÕt luËn. chÞu t¸c dông cña c¸c lùc c©n b»ng th× sÏ tiếp tục chuyển động thẳng đều..
<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hoạt động 2: Tìm hiểu về quán tính. ( 10’ ) II. Qu¸n tÝnh. - GV: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp vµ 1. NhËn xÐt. gióp HS ph¸t hiÖn qu¸n tÝnh. - Khi có lực tác dụng, vật không thể thay đổi - HS: Tìm hiểu, suy nghĩ và ghi nhớ dấu vận tốc đột ngột đợc vì mọi vật có quán hiÖu cña qu¸n tÝnh. tÝnh. - VD: Khi đi xe đạp, ta phân gấp, xe không - GV: §a ra mét sè hiÖn tîng vÒ qu¸n dõng l¹i ngay mµ cßn trît tiÕp mét ®o¹n. tÝnh thêng gÆp. Hoạt động 3: Vận dụng. ( 10’ ) III.VËn dông. - GV: Yªu cÇu HS tr¶ lêi C6, C7, C8. - C6: Bóp bª ng¶ vÒ phÝa sau, t¹i do qu¸n - HS: T×m hiÓu tr¶ lêi c¸c c©u hái theo tÝnh. yªu cÇu cña GV. - C7: Bóp bª ng¶ vÒ phÝa tríc, t¹i do qu¸n - GV: Tæ chøc cho HS tr¶ lêi, th¶o luËn. tÝnh. - C8: Nguyªn nh©n do qu¸n tÝnh nªn vËt vÉn - HS: Tr¶ lêi, th¶o lu©n, kÕt luËn. còn chuyển động hoặc vẫn còn đứng yên. C. Cñng cè. ( 3’ ) - Yêu cầu HS hệ thống lại kiến thức. đọc phần có thể em cha biết. D. DÆn dß. ( 1’ ) - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 5.1- 5.8 (SBT). - §äc tríc bµi 7: Lùc ma s¸t. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………… ********************************************************************. Ký duyÖt Ngµy:…../…..2012. Ngµy so¹n: 24/ 09/ 2012. TiÕt 6 – Bµi 6:. Lùc ma s¸t. I . Môc tiªu : Gióp häc sinh - Nhận biết lực ma sát là một loại lực cơ học. Phân biệt đợc ma sát trợt, ma sát nghỉ, ma sát lăn, đặc điểm của mỗi loại lực ma sát này. - Lµm thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn lùc ma s¸t nghØ. - Phân tích đợc một số hiện tợng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sống và kĩ thuật. Nêu đợc cách khắc phục tác hại của lực ma sát và vận dụng ích lợi của lực này. - Rèn luyện kĩ năng đo lực, đặc biệt là đo lực ma sát để rút ra nhận xét về đặc điểm của lực ma s¸t. II. ChuÈn bÞ: GV: Tranh vÏ c¸c vßng bi; tranh vÏ ngêi ®Èy c¸c vËt nÆng trît vµ ®Èy vËt trªn con l¨n. - Lùc kÕ; miÕng gç; qu¶ c©n; xe l¨n; con l¨n. HS: Sgk, vë ghi, t×m hiÓu bµi häc ë nhµ. III. Tổ chức hoạt động dạy học..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> A. KiÓm tra bµi cò. HS 1: Hãy nêu đặc điểm của hai lực cân bằng ? Chữa bài tập 5.1 và 5.2 HS 2: Qu¸n tÝnh lµ g×? Ch÷a bµi tËp 5.3 vµ 5.8 HS 3: Ch÷a bµi tËp 5.5 vµ 5.6 B.Bµi míi. §V§: - Học sinh đọc tình huống SGK - GV th«ng b¸o cho HS biÕt trôc b¸nh xe bß ngµy xa chØ cã æ trôc vµ trôc b»ng gç nªn kÐo rÊt nÆng. - Vậy trong các ổ trục từ xe bò đến các động cơ, máy móc đều có ổ bi, dầu, mỡ. Vậy ổ bi, dầu, mì cã t¸c dông g×? Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Nghiên cứu khi nào có lực ma sát? ( 18' ) Yêu cầu HS đọc tài liệu nhận xét lực ma s¸t xuÊt hiÖn ë ®©u? - ? Lùc ma s¸t trît cßn xuÊt hiÖn ë ®©u?. -? Khi nµo xuÊt hiÖn lùc ma s¸t trît? - Chèt l¹i: Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi một vật chuyển động trợt trên mặt vật kh¸c. ? Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn gi÷a hßn bi vµ mặt đất khi nào? - Yêu cầu HS đọc và trả lời C2. ? Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi nµo? - Yªu cÇu HS ph©n tÝch h×nh 6.1 vµ tr¶ lêi c©u hái C3.. 1. Lùc ma s¸t trît. HS: tr¶ lêi: - Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn ë m¸ phanh Ðp vào báh xe ngăn cản chuyển động của vµnh. - Lùc ma s¸t trît xuËt hiÖn ë gi÷a b¸nh xe và mặt đờng. C1: ( HS lµm c¸ nh©n) NhËn xÐt: Lùc ma s¸t trît xuÊt hiÖn khi mét vật chuyển động trợt trên mặt vật khác. 2. Lùc ma s¸t l¨n. HS đọc thông báo. - Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi hßn bi l¨n trªn mÆt sµn. C2: HS tự lấy ví dụ sau khi đã đợc thống nhÊt. NhËn xÐt: - Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi vËt chuyÓn động lăn trên mặt vật khác. C3: Fms trît lµ h×nh 6.1 a Fms l¨n lµ h×nh 6.1 b NhËn xÐt: Fk vËt trong trêng hîp cã Fms l¨n nhá h¬n trêng hîp cã Fms trît ( Fms l¨n < Fms trît ) 3. Lùc ma s¸t nghØ. - HS đọc hớng dẫn thí nghiệm. - HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm. §äc chØ sè cña lùc kÕ khi vËt nÆng cha chuyển động Fk = ...........N C4: HS đọc và trả lời C4. - Vật không thay đổi vận tốc chứng tỏ vật chÞu t¸c dông cña cña hai lùc c©n b»ng. Fk = Fms nghØ. - Fms nghØ xuÊt hiÖn khi vËt chÞu t¸c dông của lực mà vẫn đứng yên. - HS t×m mét sè vÝ dô vÒ lùc ma s¸t nghØ..
<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm nhËn xÐt nh h×nh 6.1. - Yêu cầu HS đọc thí nghiệm và làm thí nghiÖm. Fk > 0 --> vật đứng yên, v = 0 không đổi C4: T¹i sao trong TN trªn, mÆc dï cã lùc kÐo t¸c dông lªn vËt nÆng nhng vËt vÉn đứng yên? C5: H·y t×m vÝ dô vÒ lùc ma s¸t nghØ trong đời sống và kĩ thuật? Hoạt động 2: Nghiên cứu lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật. ( 8' ). Lùc ma s¸t cã lîi. Lùc ma s¸t cã h¹i.
<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động 3: Vận dụng . ( 10' ). C.. - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 6.3 vµ tr¶ lêi C6: Nªu t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ biÖn ph¸p lµm gi¶m lùc ma s¸t trong c¸c trêng hîp trong h×nh 6.3.. 1. Lùc ma s¸t cã thÓ cã h¹i. - HS quan s¸t tranh, th¶o luËn tr¶ lêi: a. Ma sát trợt làm mòn xích, đĩa Kh¾c phôc: tra dÇu, mì. b. Ma s¸t trît lµm mßn trôc c¶n trë chuyÓn động của bánh xe. Kh¾c phôc: L¾p æ bi, tra dÇu. GV chốt lại tác hại của lực ma sát và cách c. Ma sát trợt cản trở chuyển động của lµm giamt lùc ma s¸t. thïng. - BiÖn ph¸p tra dÇu mì cã thÓ lµm gi¶m Kh¾c phôc: L¾p b¸nh xe con l¨n. lực ma sát từ 8 đến 10 lần - Thay vòng bi có thể giảm từ 20 đến 30 lÇn. 2. Lùc ma s¸t cã thÓ cã Ých. * Ých lîi cña lùc ma s¸t: C7: - Yªu cÇu HS lµm C7. - Quan s¸t h×nh 6.4 vµ cho biÕt Fms cã t¸c - Fms gi÷ phÊn trªn b¶ng - Fms cho vÝt vµ èc gi÷ chÆt vµo nhau. dông nh thÕ nµo? - Fms làm nóng chỗ tiếp xúc để đốt diêm. - Fms giữ cho ô tô trên mặt đờng........ -? BiÖn ph¸p t¨ng ma s¸t nh thÕ nµo? * C¸ch lµm t¨ng lùc ma s¸t: - BÒ mÆt sÇn sïi, gå ghÒ. - èc vÝt cã r·nh. - Yêu cầu HS làm C8, C9 vào vở sau đó - Lốp xe, đế dép khía cạnh. tr×nh bµy t¹i líp, HS kh¸c nhËn xÐt bæ - Lµm bµng chÊt nh cao su. sung. - HS tù lµm C8, C9. C8: - Sàn gỗ, sàn đá hoa khi lau, nhẵn --> lực ma s¸t Ýt --> ch©n khã b¸m vµo sµn, dÔ ng·. Fms nghØ cã lîi. - Bùn trơn, Fms lăn giữa lốp xe và đất giảm, bánh xe quay trợt trên đất --> Fms trong trờng hợp này có lợi. - Fms làm đế giày mòn --> Fms có hại. - ¤ t« lín --> qu¸n tÝnh lín --> Fms nghØ ph¶i lín --> bÒ mÆt b¸nh xe cã khÝa s©u. - Bôi nhựa thông để tăng lực ma sát giữa dây cung với dây đàn. - Yêu cầu HS làm C8, C9 vào vở sau đó tr×nh bµy t¹i líp, HS kh¸c nhËn xÐt bæ sung.. C9: BiÕn Fms trît --> Fms l¨n --> gi¶m Fms --> máy móc chuyển động dễ dàng.. Cñng cè: - Cã mÊy lo¹i ma s¸t, h·y kÓ tªn? - Lùc ma s¸t trong trêng hîp nµo cã lîi, c¸ch lµm t¨ng lùc ma s¸t cã lîi? - Lùc ma s¸t trong trêng hîp nµo cã h¹i, c¸ch lµm gi¶m lùc ma s¸t cã h¹i? D. Híng dÉn vÒ nhµ: - Häc phÇn ghi nhí. - Lµm l¹i C8, C9 SGK. - Lµm ba× TËP 6.1 --> 6.5 - §äc thªm môc "cã thÓ em cha biÕt" - T×m hiÓu bµi " ¸p suÊt". V. RÚT KINH NGHIỆM.
<span class='text_page_counter'>(14)</span> …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………. Ký duyÖt Ngµy:…../…../2012. ******************************************************************** Ngµy so¹n: 28/09/2012 Tiết 7 - tuần 7. ÔN TẬP I. MỤC TIÊU:. - Hệ thống nội dung kiến thức trong học kỳ I - Rèn kỹ năng giải bài tập. Chuẩn bị cho học kỳ II II. CHUẨN BỊ:. - GV: soạn bài - HS: ôn tập trước ở nhà III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.ổn định tổ chức 2Kiểm tra bài cũ (trong khi học bài) 3.Tổ chức ôn tập: HOẠT ĐỘNG CỦA THÀY ? chuyển động là gì ? Thế nào là vật đang đứng yên, cho. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. I) Lí thuyết(25 phút).
<span class='text_page_counter'>(15)</span> VD. 1.Chuyển động cơ học + Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời ? Nêu một số chuyển động thường gian so với vật khác gọi là sự chuyển gặp động cơ học. ? Lấy VD minh hoạ cho từng dạng - chuyển động thẳng. chuyển động đó - Chuyển động cong(chuyển động ) ? Vận tốc là gì? Nêu công thức tính vận tốc 2. Vận tốc(v) đơn vị(m/s) S ?Thế nào là chuyển động đều? v= t Chuyển động không đều. ? Nêu biểu thức tính vận tốc của một 3. Chuyển động đều, chuyển động không đều chuyển động không đều S 1+ S2 + S3 +. ..+ S n vTB = t +t +t +.. .+t 1 2 3 n ? Thế nào là một đại lượng véc tơ ? Biểu diễn véc tơ lực theo yêu cầu 4. Biểu diễn lực Đại lượng véc tơ là đại lượng có độ sau: a.Trọng lượng của một vật là 2kg, tỉ lớn, có phương, có chiều của lực. xích 5N ứng với 1cm b.Một lực kéo vật sang trái theo phương nằm ngang. Tỉ xích 500N ứng với 1cm. Biết vật đó có khối lượng là 150kg Thế nào là 2 lực cân bằng ? Tác dụng của hai lực cân bằng lên 5) Sự cân bằng lực- Quán tính. một vật đứng yên hay đang chuyển + 2 lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật, có cùng phương nhưng ngược động . chiều. + Dưới tác dụng của hai lực cân bằng vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên, vật đang chuyển động sẽ chuyển động ? Quán tính là gì thẳng đều. ? Lấy VD +chuyển động này gọi là chuyển động theo quán tính. ? Có mấy loại lực ma sát ? Cho VD cụ thể ? Nêu 3 VD về lực ma sát có lợi; 3VD về lực ma sát có hại II). Củng cố: Bài tập(15 phút) Một người đi bộ đều trên quãng đường đầu dài 3km với vận tốc 2m/s .Quãng đường tiếp theo dài 1,95km người đó đi hết 0,5h . Tính vận tốc trung bình của người đó trên cả hai quãng đường. Tóm tắt: s1=3km = 3000m v1=2m/s s2=1,95km =1950m t2=0,5h = 1800 s v=?. Giải Thời gian người đó đi hết quãng đường đầu là : s1. s1. v1= t => t1= v = 1 1 =1500 (s). 3000 2.
<span class='text_page_counter'>(16)</span> Vận tốc trung bình của ngưới đó trên cả hai quãng đường là: s 1+ s2. v= t +t 1 2 1,5(m/s). 3000+1950. = 1500+1800. =. IV-Hướng dẫn về nhà (5phút) -Ôn tập lại toàn bộ lí thuyết - Xem lại các bài tập đã chữa -Chuẩn bị bài tốt tiết sau kiểm tra V-Rút kinh nghiệm ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Ký duyệt. Ngµy so¹n: 05/10/2012. TiÕt 8: KiÓm tra I. Môc tiªu - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS vÒ kiÕn thøc kÜ n¨ng vµ vËn dông. - Rèn tính t duy lô gíc, thái độ nghiệm túc trong học tập và kiểm tra. - Qua kÕt qu¶ kiÓm tra, GV vµ HS tù rót ra kinh nghiÖm vÒ ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc. - Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kĩ năng và vận dụng về: chuyển động, đứng yên, chuyển động đều, chuyển động không đều, vận tốc của chuyển động đều và chuyển động không đều, biÓu diÔn lùc, sù c©n b»ng lùc, qu¸n tÝnh, lùc ma s¸t, ¸p suÊt g©y ra bëi chÊt r¾n, chÊt láng vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn. II. ChuÈn bÞ - GV: Chuẩn bị đề kiểm tra - HS: Ôn tập các kiến thức đã học. §Ò Bµi.. III. §Ò A. PhÇn tr¾c nghiÖm( 4®) Câu 1( 2đ): Hành khách ngồi yên trên canô đang chuyển động xuôi dòng sông. Hãy chỉ rõ vật mốc vµ ®iÒn vµo chç trèng trong c¸c c©u sau: a, Hành khách chuyển động so với..........................b, Hành khách đứng yên so với.......... c, Canô đang chuyển động so với............................ d, Canô đứng yên so với..................... Câu 2(1đ): Công thức tính vận tốc của chuyển động là: A. v = s.t. B. v =. s t. C. v =. t s. D. cả 3 công thức đều đúng. Câu 3( 1đ): Trong các chuyển động sau, chuyển động nào là chuyển động đều: A. Chuyển động bay của một con chim. C. Chuyển động của ô tô khi lên dốc. B. Chuyển động của đám mây trên trời. D. Chuyển động của đầu kim đồng hồ..
<span class='text_page_counter'>(17)</span> §Ò B Câu 1( 2đ): Hành khách ngồi yên trên ôtô đang chuyển động trên đờng. Hãy chỉ rõ vật mốc và điền vµo chç trèng trong c¸c c©u sau: a, Hành khách chuyển động so với............... b, Hành khách đứng yên so với............... c, Ôtô đang chuyển động so với...................... d, Ôtô đứng yên so với............................. Câu 2(1đ): Công thức tính vận tốc trung bình của chuyển động là: A. v = s.t. B. v =. t s. C. v =. s t. D. Cả 3 công thức đều sai. Câu 3( 1đ): Trong các chuyển động sau, chuyển động nào là chuyển động đều: A. Chuyển động của trái đất quanh mặt trời. C. Chuyển động của đám mây trên trời. B. Chuyển động rơi của chiếc lá. D. Chuyển động của ô tô khi lên dốc.. phÇn Tù luËn:(6 ®iÓm ) §Ò A Câu 4 (1,5đ): Một viên bi sắt đợc treo bằng một sợi dây không giãn (Hvẽ 1). Hãy cho biết các lực tác dụng lên viên gạch và biểu diễn lực đó trên hình vẽ? Biết trọng lợng của viên bi là 1 N. Nhận xét gì về các lực đó ? C©u 5(1,5®): Lùc ma s¸t cã lîi vµ cã h¹i g×? C©u 6(3® ): §êng bay Hµ Néi – Tp HCM dµi 1400 km. Mét m¸y bay bay hÕt 1h 45 phót. Hái vËn tèc cña m¸y bay lµ bao nhiªu km/ h? . Bµi lµm. .................................................................................................................................. ........................ .......................................................................................................... .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. .................................................................................................................................. ( h×nh 1) .................................................................................................................................. §Ò B Câu 4 (1,5đ): Một viên gạch đặt trên bàn (Hvẽ). Hãy cho biết các lực tác dụng lên viên gạch và biểu diễn lực đó trên hình vẽ? Biết trọng lợng của viên bi là 3 N. Nhận xét gì về các lực đó ? C©u 5(1,5®): Lùc ma s¸t cã lîi vµ cã h¹i g×? C©u 6(3® ): §êng bay Hµ Néi – Tp HCM dµi 1400 km. Mét m¸y bay bay hÕt 2h30 phót. Hái vËn tèc cña m¸y bay lµ bao nhiªu km/ h? Bµi lµm. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................. ........................................................................................................................................................... ............................................................................................................. V. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm C©u §Ò A §Ò B §iÓm 1 a, bê s«ng hoÆc dßng níc a, cây bên đờng. 0,5® b, Ca n«. b, xe «t«. 0,5® c, bê s«ng hoÆc dßng níc c, cây bên đờng. 0,5® d, hµnh kh¸ch. d, hµnh kh¸ch. 0,5® 2 B C 1® 3 D A 1® 4 - Vẽ đúng - Vẽ đúng 0,5® Hai lùc t¸c dông lªn viªn bi lµ Hai lùc t¸c dông lªn viªn bi lµ träng lùc cña viªn bi vµ lùc c¨ng träng lùc cña viªn g¹ch vµ ph¶n 0,5® cña sîi d©y. lùc cña mÆt bµn..
<span class='text_page_counter'>(18)</span> 5. 6.. - Hai lùc nµy lµ hai lùc c©n b»ng nhau. - Lîi: + Gi÷ cho c¸c vËt n»m trªn bÒ mÆt cña vËt kh¸c vµ trªn bÒ mÆt tr¸i đất. -H¹i: + Lµm mßn c¸c chi tiÕt thiÕt bÞ m¸y mãc. + Lµm hao tæn n¨ng lîng. - §æi 1h 45phót = 1h + 3/4h = 1,75h VËn tèc cña m¸y bay lµ:. - Hai lùc nµy lµ hai lùc c©n b»ng nhau. - Lîi: + Gi÷ cho c¸c vËt n»m trªn bÒ mÆt cña vËt kh¸c vµ trªn bÒ mÆt trái đất. -H¹i: + Lµm mßn c¸c chi tiÕt thiÕt bÞ m¸y mãc. + Lµm hao tæn n¨ng lîng. - §æi 1h 45phót = 1h + 0,5h = 1,5h VËn tèc cña m¸y bay lµ:. v=. v=. s t. =. 1400 1, 75. = 800km/h. s t. =. 1400 1,5. =. 0,5® 0,5® 0,5® 0.5đ 1® 1® 1đ. 933,3km/h. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………. Ký duyÖt. Ngµy so¹n: 11/ 10/ 2011. TiÕt 9 – Bµi 7 : ¸p. suÊt. I. Môc tiªu Gióp häc sinh: - Phát biểu đợc định nghĩa áp lực và áp suất. Viết đợc công thức tính áp suất, nêu đợc tên và đơn vị các đại lợng có trong công thức. Vận dụng đợc công thức áp suất để giải các bài tập đơn giản về áp lực, áp suất. Nêu các cách làm tăng, giảm áp suất trong đời sống và kĩ thuật, dùng nó để giải thích đợc một số hiện tợng đơn giản thờng gặp. - Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµo hai yÕu tè: diÖn tÝch vµ ¸p lùc..
<span class='text_page_counter'>(19)</span> - Thái độ: Nghiêm túc, hợp tác nhóm khi làm thí nghiệm. II. ChuÈn bÞ - Mçi nhãm: 1 khay nhùa, 3 miÕng kim lo¹i h×nh hép ch÷ nhËt, 1 tói bét. - C¶ líp: 1 b¶ng phô kÎ b¶ng 7.1 (SGK). III. Tổ chức hoạt động dạy học A . KiÓm tra bµi cò: HS1: Cã nh÷ng lo¹i lùc ma s¸t nµo? Chóng xuÊt hiÖn khi nµo? Ch÷a bµi tËp 6.4 (SBT). HS2: Ch÷a bµi tËp 6.5 (SBT). B . Bµi míi Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (3ph) - T¹i sao khi lÆn s©u ngêi thî lÆn ph¶i - HS ®a ra dù ®o¸n. mặc bộ áo lặn chịu đợc áp suất lớn? - Ghi ®Çu bµi. Hoạt động 2: Hình thành khái niệm áp lực (10ph) - Yêu cầu HS đọc thông tin mục I và trả I. áp lực là gì? lêi c©u hái: ¸p lùc lµ g×? Cho vÝ dô? - HS đọc thông tin và trả lời đợc: - Yªu cÇu HS nªu thªm mét sè vÝ dô vÒ ¸p lùc lµ lùc Ðp cã ph¬ng vu«ng gãc ¸p lùc. víi mÆt bÞ Ðp. - VD: Ngời đứng trên sàn nhà đã ép lên - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n víi c©u sµn nhµ mét lùc F b»ng träng lîng P cã ph¬ng vu«ng gãc víi sµn nhµ. C1: Xác địng áp lực (H7.3). - Tổ chức cho HS thảo luận để thống - HS trả lời C1, thảo luận chung cả lớp để thống nhất câu trả lời nhÊt c©u tr¶ lêi. a) Lực của máy kéo t/d lên mặt đờng - Träng lîng P cã ph¶i lóc nµo còng lµ b) Lùc cña ngãn tay t/d lªn ®Çu ®inh Lùc cña mòi ®ing t¸c dông lªn gç ¸p lùc kh«ng? V× sao? - Träng lîng P kh«ng vu«ng gãc víi diÖn tÝch bÞ Ðp th× kh«ng gäi lµ ¸p lùc Hoạt động 3: Nghiên cứu về áp suất (20ph) - GVgîi ý: KÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc là độ lún xuống của vật. XÐt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc vµo 2 yếu tố: độ lớn của áp lực và S bị ép. - Muèn biÕt kÕt qu¶ t¸c dông cña phô thuéc S bÞ Ðp th× ph¶i lµm TN ntn? - Muèn biÕt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc phụ thuộc độ lớn áp lực thì làm TN ntn? - GV ph¸t dông cô cho c¸c nhãm,theo dâi c¸c nhãm lµm TN. - Gọi đại diện nhóm đọc kết quả. - KÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc phu thuéc nh thế nào và độ lớn áp lực và S bị ép? - Muèn lµm t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc ph¶i lµm nh thÕ nµo? (ngîc l¹i) - GV: Để xác định tác dụng của áp lực lªn mÆt bÞ Ðp ⇒ ®a ra kh¸i niÖm ¸p suÊt. - Yêu cầu HS đọc thông tin và rút ra đợc ¸p suÊt lµ g×? - GV giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. - §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g×?. II. ¸p suÊt 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo yÕu tè nµo? - HS nªu ph¬ng ¸n lµm TN vµ th¶o luËn chung để thống nhất (Xét một yếu tố, yếu tố còn lại không đổi). - HS nhËn dông cô vµ tiÕn hµnh TN theo nhãm, quan s¸t vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 7.1.. ¸p lùc (F). DiÖn tÝch bÞ Ðp (S) §é lón (h) F2 > F1 S2 = S1 h2 > h1 F3 > F1 S3 < S1 h3 > h1 - HS thảo luận để thống nhất kết luận. C3: T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá. 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt - HS đọc thông tin và phát biểu khái.
<span class='text_page_counter'>(20)</span> niệm áp suất: áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép - C«ng thøc: p = F S Trong đó: p là áp suất, F là áp lực tác dông lªn mÆt bÞ Ðp cã diÖn tÝch S. - §¬n vÞ: F : N ; S : m2 ⇒ p : N/m2 1N/m2 = 1Pa (Paxcan). Hoạt động4: Vận dụng (7ph) - Híng dÉn HS th¶o luËn nguyªn t¾c lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt vµ t×m vÝ dô. - Hớng dẫn HS trả lời C5: Tóm tắt đề bài, xác định công thức áp dụng.. III. VËn dông - HS th¶o luËn ®a ra nguyªn t¾c lµm t¨ng,gi¶m ¸p suÊt. LÊy vÝ dô minh ho¹ - C5: Tãm t¾t Gi¶i P1= 340000N ¸p suÊt cña xe t¨ng lªn S1=1.5m2 mÆt dêng lµ: P2= 20000N. =226666,6 S2= 250cm2 0,025m2 - Dùa vµo kÕt qu¶ yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u p = 1=? hái ë phÇn më bµi. p2=? =800000. p 1=. F1 P = 1 S1 S1. (N/m2) ¸p suÊt cña «t« lªn mÆt đờng là: P 2=. F2 P = 2 S2 S2. (N/m2). NX: p1< p2 C. Cñng cè - ¸p lùc lµ g×? ¸p suÊt lµ g×? BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt? §¬n vÞ ¸p suÊt? - GV giíi thiÖu phÇn: Cã thÓ em cha biÕt D. . Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 7.1- 7.6 (SBT). - §äc tríc bµi 8: ¸p suÊt chÊt láng - B×nh th«ng nhau. V. RÚT KINH NGHIỆM …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Ký duyÖt. ****************************************************************. Tíêt 10;11 : Bài 8: ÁP SUẤT CHẤT LỎNG - BÌNH THÔNG NHAU. A . Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Mô tả được thí nghiệm chứng tỏ sự tồn tại của áp xuất trong lòng chất lỏng. - Viết được công thức tính áp suất trong lòng chất lỏng, nêu được tên đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức. 2. Kỹ năng:.
<span class='text_page_counter'>(21)</span> - Vận dụng được công thức tính áp xuất trong lòng chất lỏng giải thích được một số bài tập đơn giản. - Nêu được nguyên tắc bình thông nhau, dùng nguyên tắc đó để giải thích một số hiện tượng đơn giản thường gặp. - Vận dụng công thức tính áp suất chất lỏng, bình thông nhau và máy nén thuỷ lực để làm một số bài tập vận dụng. 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học B. Chuẩn bị: *GV: Mỗi nhóm HS. Bình nhựa hình trụ có đáy cao xu, thành bìng có hai lỗ bịt màng cao su. Bình thông nhau, chậu thuỷ tinh hoặc nhựa trong. *HS: - Đọc tìm hiểu trước bài ở nhà C. Tổ chức dạy, học trên lớp. HĐ 1 : Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề (8phút) * Kiểm tra bài cũ. HS : áp suất là gì? Viết công thức tính áp suất, nêu ký hiệu của các đại lượng có mặt trong công thức, đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức *Đặt vấn đề: GV đặt vấn đề như SGK Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ 2 : Sự tồn tại của áp suất trong lòng chất lỏng.(14phút) GV: Hướng dẫn học sinh làm thí 1) Thí nghiệm 1: nghiệm 1, trả lời các câu hỏi C1và C2. Câu C1: Qua thí nghiệm chứng tỏ có áp suất tác dụng lên đáy bình và thành bình. 2) Thí nghiệm 2: GV: Hướng dẫn học sinh làm thí Câu C2: Chất lỏng gây ra áp suất theo nghiệm 2, trả lời các câu hỏi C3 và C4. mọi phương lên các vật trong lòng nó. Rút ra kết luận. 3) Kết luận: Chất lỏng không chỉ gây ra áp suất lên đáy bình mà lên cả thành bình và các vật bên trong lòng nó. HĐ 3 : Công thức tính áp suất (10 phút) F p = dh trong đó p là áp suất ở đáy cột ?. Chứng minh: từ p = S ta có p = chất lỏng, d là trọng lượng riêng của cột dh. chất lỏng, h là chiều cao của cột chất Chú ý: Từ công thức trên ta có áp suất lỏng. gây ra tại các điểm trong chất lỏng ở p tính ra đơn vị Pa, d tính ra đơn vị cùng độ sâu luôn luôn bằng nhau. N/m3, h tính ra đơn vị m. H Đ4: Vận dụng 1(13phút).
<span class='text_page_counter'>(22)</span> GV: Y/C HS đọc và thảo trả lời các câu HS: Đọc các câu hỏi C6,C7 hỏi C6,C7 C6: Vì khi lặn sâu xuống biển, áp suất do nước biển gây nên lên tới hàng nghìn N/m2. Nếu người thợ lặn không mặc áo lặn chịu áp suất lớn thì con người không thể chịu được áp suất này. Câu C7. áp suất của nước tác dụng lên đáy thùng là: p1 = dh1 = 10000. 1,2 = 12000N/m2. áp suất của nước tác dụng lên điển cách đáy thùng 0,4 m là: p2 = dh2 = 10000(1,2 - 0,4) = 8000N/m2. GV: Y/C HS đọc và thảo trả lời các bài HS: Đọc và thảo trả lời các bài tập tập 8.3;8.4 (SBT) 8.3;8.4 (SBT) HĐ5 : Bình thông nhau (13 phút) GV: Hướng dẫn học sinh làm thí HS : Làm thí nghiệm 3 theo nhóm, thảo nghiệm 3, trả lời câu hỏi C5. luận trả lời câu C5 Rút ra kết luận. HS: Rút ra kết luận. Trong bình thông nhau chứa cùng chất lỏng đứng yên, mực chất lỏng ở các nhánh luôn có cùng một độ cao. HĐ 6: Máy nến thuỷ lực (13phút) GV: Giới thiệu cấu tạo và hoạt động của máy nén thuỷ lực. Y/C HS đọc tìm hiểu phần có thể em chưa biết GV: Y/C HS rút ra công thức máy nén thuỷ lực và nêu ý nghĩa các đại lượng có mặt trong công thức.. HS: Chú ý lắng nghe GV giới thiệu. HS đọc tìm hiểu phần có thể em chưa biết HS: Công thức máy nén thuỷ lực. F S = Trong đó f. s. F là lực nâng ở pít tông lớn (N) f là lực tác dụng lên pít tông nhỏ (N) S là diện tích mặt đáy của pít tông lớn (m2) s là diện tích mặt đáy của pít tông nhỏ (m2) H Đ7: Vận dụng 2(16phút) GV: Y/C HS đọc và th ảo trả lời các Câu C9: Dựa vào nguyên tắc bình thông câu hỏi C9 nhau, mực chất lỏng trong bình kín luôn bằng mực chất lỏng mà ta thấy ở phần trong suốt, nên thiết bị này còn GV: Y/C HS hoạt động cá nhân làm bài gọi là ống đo mực chất lỏng. tập8.13;8.14 (SBT) - HS hoạt động cá nhân làm bài tập8.13;8.14 (SBT) H§8 : Củng cố (2phút) 1- Viết công thức tính áp suất trong chất lỏng, nêu ký hiệu của các đại lượng có mặt trong công thức, đơn vị đo của các đại lượng đó? 2- Nêu nguyên lý bình thông nhau? 3- Viết công thức máy nén thuỷ lực..
<span class='text_page_counter'>(23)</span> HĐ 9 : Hướng dẫn về nhà (1 phút) - Làm bài tập trong SBT. Học thuộc phần ghi nhớ. Đọc phần có thể em chưa biết - Đọc tìm hiểu trước bài 9 áp suất khí quyển D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ...................................................................................................................................... Ký duyÖt. Ngµy so¹n: 1/11/2012 Tíêt 12:. Bài 9:. ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN.. A- Mục tiêu: 1. Kiến thức : - Giải thích được sự tồn tại lớp khí quyển, áp suất khí quyển. 2. Kỹ năng : HS biết suy luận, lập luận từ các hiện tượng thực tế và kiến thức đã học để giải thích sự tồn tại áp suất khí quyển. 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học B - Chuẩn bị: * GV: Bảng phụ, thước thẳng,giáo án,SGK. * Mỗi nhóm HS: - ống thuỷ tinh dài 10 - 15 cm, tiết diện 2- 3 mm, cốc nước màu, hai miếng hút cao xu, tranh vẽ hình 9.5. C - Tổ chức dạy, học trên lớp. HĐ 1 : Kiểm tra bài cũ – Tổ chức tình huống học tập (10’) * Kiểm tra bài cũ. HS1: Viết công thức tính áp suất trong chất lỏng, nêu ký hiệu của các đại lượng có mặt trong công thức, đơn vị đo của các đại lượng đó? Làm bài tập 8.1 SBT. HS2: Nêu nguyên lý bình thông nhau? Làm bài tập 8.2 SBT. * Tổ chức tình huống học tập: GV đặt vấn đề như SGK Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ2 : Nghiên cứu về sự tồn tại của áp suất khí quyển(25’) GV: Y/C HS tự đọc thông báo SGK HS hoạt động cá nhân: Đọc thông báo GV: Thông báo về sự tồn tại của áp SGK suất khí quyển. GV: Cho các nhóm học sinh làm thí nghiệm chứng minh và nêu các câu HS: Các nhóm tự làm thí nghiệm hỏi giải thích. GV: Tại sao hộp lại bị bẹp về nhiều phía? HS: Trả lời câu hỏi C1… GV: Tại sao cột chất lỏng không bị tụt xuống? HS: Trả lời câu hỏi C2… GV: Tại sao khi thả tay cột chất lỏng lại tụt xuống? HS:Trả lời câu hỏi C3… GV: Giới thiệu thí nghiệm 3 GV: Hãy giải thích tại sao hai bán cầu 1HS: Đọc to thí nghiệm 3.
<span class='text_page_counter'>(24)</span> không rời ra được?. HS: Trả lời C4.. HS: Rút ra kết luận GV: Qua các thí nghiệm trên hãy rút Do không khí có trọng lượng nên không ra kết luận về sự tồn tại của áp suất khí khí tác dụng lên trái đất và mọi vật trên quyển? trái đất một áp suất theo mọi phương. áp suất này được gọi là áp suất khí quyển.. HĐ 3: Vận dụng – Củng cố:(9’) HĐ 5 : III -Vận dụng. Hướng C8: áp suất khí quyển tác dụng vào tờ dẫn về GV yêu cầu HS: Đọc và trả lời các câu giấy từ dưới lên lớn hơn áp suất của cột hỏi phần vận dụng. chất lỏng gây ra nên tờ giấy không bị rơi. nhà (1 phút) C12: Vì độ cao cột không khí không xác GV gợi ý cho những HS không làm định một cách chính xác và trọng lượng - Làm được. riêng của không khí cũng thay đổi theo bài tập HS trả lời. độ cao. trong SBT. GV đánh giá kết quả. GV: Củng cố lại toàn bộ kiến thức trọng tâm của bài học.. - Học thuộc. phần ghi nhớ. Đọc phần có thể em chưa biết - Đọc tìm hiểu tất cả các kiến thức từ đầu năm tới nay để tiết sau ôn tập. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ .......................................................................................................................................... Ký duyệt 7/11/2012. ********************************************************** Ngày soạn: 14/ 11/ 2012. Tíêt 13 : BÀI TẬP A- Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Ôn lại phần kiến thức đã học. - Vận dụng vào làm các bài tập có liên quan 2. Kĩ năng: - Kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh, kĩ năng làm bài. 3. Thái độ: - Kiên trì, cẩn thận, ham tìm tòi. B. Chuẩn bị: Các câu hỏi và nội dung ôn tập. Bảng phụ hoặc máy chiếu đa năng. C- Tổ chức cho học sinh ôn tập: HĐ trợ giúp của giáo viên HĐ học của học sinh HĐ1: Ôn lại kiến thức đã học (14’) GV đưa ra hệ thống câu hỏi để củng cố ôn.
<span class='text_page_counter'>(25)</span> tập phần kiến thức đã học. Yêu cầu HS trả lời. ? Chuyển động cơ học là gì? ? Tại sao nói chuyển động hay đứng yên chỉ mang tính tương đối? ? Vận tốc đặc trưng cho tính chất nào của chuyển động? ? Viết công thức tính vận tốc trung bình của chuyển động? ? Chuyển động đều là gì? chuyển động không đều là gì? ? Hãy nêu cách biểu diễn lực? ? Hai lực cân bằng là hai lực như thế nào? ? Kể tên các loại lực ma sát và cho biết chúng xuất hiện khi nào? Lấy VD? ? Hãy nêu công thức tính áp suất chất rắn, nói rõ các đại lương trong công thức? ? Áp suất chất lỏng có đặc điểm gì? - Sau mỗi câu GV cho HS nhận xét và chốt lại vấn đề.. HS nhớ lại kiến thức đã học trả lời theo yêu cầu của GV.. HS nhận xét các câu trả lời của bạn HĐ2: Làm bài tập (30’) GV đưa ra một số dạng bài tập yêu cầu HS làm. Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho các câu sau. 1-Vật chỉ chịu tác dụng của cặp lực nào sau đây thì đang đứng yên vẫn tiếp tục đứng yên? a- Hai lực cùng cường độ, cùng phương. b- Hai lực cùng cùng phương, ngược chiều. c- Hai lực cùng cùng phương, cùng cường độ, cùng chiều. d- Hai lực cùng đặt lên một vật cùng cường độ, phương cùng nằm trên một đường thẳng, chiều ngược nhau. 2 - Hiện tượng nào dưới đây là do áp suất khí quyển gây ra. A - Quả bóng bàn bị bẹp thả vào nước lại phồng lên như cũ. B - Săm xe đạp bơn căng để ngoài trời nắng dễ bị nổ. C - Dùng ống nhựa nhó có thể hút nước từ cốc nước vào miệng. D - Thổi hơi vào quả bóng bay quả bóng phồng lên. 3 - Muốn làm tăng (giảm) áp suất trong các cách sau, cách nào không đúng. a- Muốn làm tăng áp suất thì tăng áp lực, giảm diện tích bị ép. b- Muốn làm tăng áp suất thì giảm áp lực, tăng diện tích bị ép. c-Muốn làm giảm áp suất thì giảm áp lực, giữ nguyên diện tích bị ép. d-Muốn làm giảm áp suất thì tăng diện tích bị ép. Câu2: (Một HS đi từ nhà tới trường mất 0,25 giờ. đoạn đường từ nhà tới trường dài 2km. a) Có thể coi HS đó chuển động đều được không? b) Tính vận tốc của chuyển động. Vận tốc này gọi là vận tốc gì? Câu3 Một tàu ngầm lặn dưới biển ở độ sâu 180m, hỏi áp suất tác dụng lên mặt tàu của thân tàu là bao nhiêu? Biết rằng trọng lượng riêng trung bình của nước biển 10300N/m3. Nếu cho tàu lặn sâu thêm 30m nữa. Áp suất lúc đó tác dụng lên thân tàu là bao nhiêu?.
<span class='text_page_counter'>(26)</span> GV hướng dẫn nếu HS gặp khó khăn. a) Áp suất tác dụng lên thân tàu ở độ sâu 180m là. Áp dụng công thức p = d.h = 10300. 180 = 1854 000 N/m2 Độ sâu của tàu so với mặt nước biển khi lặn thêm 30 nữa là h’ = 180 + 30 = 210 m Áp suất tác dụng lên thân tàu khi đó là Áp dụng công thức p’ = d.h’ = 10300 . 210 = 2 163 000 N/m2 Câu 4: Một người đi bộ trên đoạn đường đầu dài 3km với vận tốc 2m/s; Đoạn đường dài 1,9km đi hết 0,5 giờ. Tính vận tốc TB của người trên cả hai đoạn đường đó. Câu 5: Một bao gạo nặng 90kg đặt lên một cái ghế 4 chân có khối lượng 4 kg. Diện tích tiếp xúc của mỗi chân ghế với mặt đất là 10cm2. Tính áp suất của các chân ghế tác dụng lên mặt đất. GV hướng dẫn nếu HS gặp khó khăn. + Tính được khối lượng cả gạo và ghế. 90 + 4 = 94 kg. + Tính được áp lực của cả gạo và ghế tác dụng lên mặt sàn. F = P = 94.10 = 940N. + Tính được diện tích tiếp xúc (mặt bị ép) . S = 10.4 = 40cm2.. F 940 2 + Tính được áp suất. P= S = 0 , 0040 =235000 N /m . HĐ 3:Tổng kết hướng dẫn học ở nhà (1’) - Làm lại các bài tập. D. Rút kinh nghiệm: . …………………............................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... .......................................................................................................... KÝ DUYỆT 21/11/2012.
<span class='text_page_counter'>(27)</span> Soạn ngày: 8/11/2012. Tiết 14 : LỰC ĐẨY ÁC - SI - MÉT A- Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nêu được hiện tượng chứng tỏ sự tồn tại của lực đẩy ac – si – met. Chỉ ra được đặc điểm của lực này. - Viết được công thức tính độ lớn của lực đẩy Ac – si – met. Nêu được ký hiệu của các đại lượng có mặt trong công thức. Đơn vị đo của các đại lượng trong công thức. 2. Kỹ năng : - Giải thích được các hiện tượng thường gặp có liên quan. - Vận dụng công thức để giải các bài tập đơn giản. 3. Thái độ: - HS có tính cẩn thận, nghiêm túc lòng yêu thích môn học B - Chuẩn bị của GV và HS: Giá thí nghiệm, lực kế, cốc có dây treo, cốc chứa, bình tràn. C- Tổ chức cho học sinh ôn tập: HĐ1 : Đặt vấn đề (4phút) *Đặt vấn đề: GV đặt vấn đề như SGK Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ2: Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó.(7’) GV: Hướng dẫn học sinh các nhóm làm I - Tác dụng của chất lỏng lên vật thí nghiệm hình 10. 2 nhúng chìm trong nó. Tính giá trị của p1 và p ghi kết quả vào HS: Trả lời… bảng và so sánh. Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất ? p1 < p chứng tỏ điều gì ? lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ ? Điền vào chỗ chấm trong câu kết luận dưới lên theo phương thẳng đứng. - GV nói về tiểu sử Acsimet như SGK.
<span class='text_page_counter'>(28)</span> ? Độ lớn của lực đẩy ácimet phụ thuộc gì ? ( HS dự đoán) HĐ3: Tìm hiểu độ lớn của lực đẩy ác-si-mét.(21’) - Cho HS dự đoán SGK ( có thể giới II - Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét. thiệu về Acsimet ở phần có thể em chưa 1. Dự đoán. biết). - HS suy nghĩ và đưa ra dự đoán về - Hãy kiểm tra dự đoán bằng TN hình Acsime. 10.3 (SGK) - HS đọc phần dự đoán SGK. - Cho HS tìm hiểu TN kiểm tra ở hình - HS: Dự đóan… 10.3 SGK. 2. Thí nghiệm kiểm tra. HS tìm hiểu TN kiểm tra ở hình 10.3 0 SGK. - Yêu cầu HS làm việc cá nhân trả lời câu C3. ? Độ lớn của lực đẩy Acsimet được tính 3. Kết luận: như thế nào? HS: Rút ra kết luận… - GV gợi ý: Trọng lực của vật được xác Độ lớn của lực đẩy ác-si-mét tác dụng định bởi công thức nào? vào vật nhúng trong chất lỏng bằng - Yêu cầu HS viết công thức tính độ lớn trọng lượng của thể tích chất lỏng bị của lực đẩy Acsimet. Nêu lên các đợn vị vật chiếm chỗ. đo các đại lượng có mặt trong công thức đó. 4. Công thức tính. GV thông báo công thức tính. HS viết công thức tính độ lớn của lực đẩy Acsimet. Nêu lên các đợn vị đo các đại lượng có mặt trong công thức đó. Công thức FA = d. V Trong đó: + d là trọng lượng riêng của chất lỏng(N/m3). + V là thể tích của chất lỏng bị vật chiếm chỗ. HĐ 4 : Vận dụng _ Củng cố (12’) - Yêu cầu HS nêu lại két luận về tác III - Vận dụng : dụng chất lỏng lên vật nhúng chìm trong HS nêu lại két luận về tác dụng chất nó. lỏng lên vật nhúng chìm trong nó. ? Viết công thức tính lực đẩy Acsimet. HS: Viết công thức tính lực đẩy ? Hướng dẫn HS thảo luận và trả lời các Acsimet. câu hỏi trong phần vận dụng từ câu C4 HS thảo luận và trả lời các câu hỏi đến C6 . trong phần vận dụng từ câu C4 đến C6 . Câu C4 : Khi gàu đang trong nước ta cảm thấy nhẹ hơn khi kéo nó lê khỏi mặt nước vì ở trong nước nó bị một lực đẩy ác-si-mét của nước có chiều cùng với chiều của lực kéo. Câu C5: Hai vật chịu lực đẩy như nhau vì cùng nhúng trong một chất lỏng và thể tích chất lỏng bị vật chiếm.
<span class='text_page_counter'>(29)</span> chỗ là như nhau. Câu C6: Thỏi nhúng vào nước chịu lực đẩy lớn hơn vì thể tích chiếm chỗ trong chất lỏng như nhau nhưng trọng lượng riêng của nước lớn hơn trọng lượng riêng của dầu. HĐ 5 : Hướng dẫn về nhà (1 phút) - Làm Câu C7 và bài tập trong SBT. - Học thuộc phần ghi nhớ. Đọc phần có thể em chưa biết - Chuẩn bị trước mẫu báo cáo thực hành. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................... Tuần 13- Tíêt 13 Ngày soạn: 16/ 11/ 2012. Bài 11 : THỰC HÀNH: NGHIỆM LẠI LỰC ĐẨY AC SI MET A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Viết được công thức tính độ lớn lực đẩy Ac si met, nêu đúng tên các đại lượng có mặt trong công thức. 2. Kỹ nănng: - Tập đề xuất phương án thí nghiệm trên cơ sở những dụng cụ đã có - Sử dụng lực kế, bình chia độ… để làm thí nghiệm kiểm chứng định luật Ac si met. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học tập và lòng yêu thích môn học. B. Chuẩn bị: Mỗi nhóm H/S gồm: Một lực kế 0 3N; Quả nặng nhôm có thể tích 50cm3 ; một bình chia độ; một giá đỡ và kẻ sẵn bảng ghi kết quả vào vở. C. Các hoạt động dạy học. HĐ 1: Kiểm tra bài cũ (5’) HS1: Phát biểu phần ghi nhớ bài lực đẩy ắc – Si – Mét . Chữa bài tập 10.2 HĐ2: - Đo lực đẩy Ac si met(10’) GV: Quan sát, hướng dẫn cho HS các nhóm làm thực hành, chấm điểm kỹ năng thực hành của từng HS (5 điểm) HS: Các nhóm thực hành theo các bước sau. a. (3điểm)Đo trọng lượng P của vật ngoài không khí b. (2điểm)Đo lực F khi vật nhúng trong nước Trả lời câu hỏi C1: xác định độ lớn của lực đẩy FA = ? Đo 3 lần rồi tính giá trị trung bình ghi vào báo cáo. HĐ3: - Đo trọng lượng phần nước có thể tích bằng thể tích của vật(25’) GV: Quan sát, hướng dẫn cho HS các nhóm làm thực hành, chấm điểm kỹ năng thực hành của từng HS (5 điểm) HS: Các nhóm thực hành theo các bước sau. a. (3điểm)Đo thể tích của vật nặng cũng chính là thể tích phận chất lỏng bị vật chiếm chỗ - Đánh dấu mực nước trong bình khi chưa nhúng vật vào (V1) Đo trọng lượng P1 Nhúng vật vào, đánh dấu vị trí (V2), đưa vật ra, đổ nước đến vị trí (V2) đo trọng lượng P2. Thể tích vật V= V2 – V1 b. (2điểm)Trọng lượng phần nước bị vật chiếm chỗ được tính như thế nào ?.
<span class='text_page_counter'>(30)</span> PN = P 2 – P1 Đo 3 lần rồi tính TB cộng ghi kết quả vào báo cáo HĐ4: - So sánh PN và FA, nhận xét và rút ra kết luận(5’) GV nhận xét giờ thực hành và thu báo cáothí nghiệm. HS: Nộp lại báo cáo thí nghiệm D.Thang điểm: 1. Điểm kỹ năng thực hành (10 điểm) 2. Điểm báo cáo thực hành (10 điểm) 3. Điểm trung bình chung của bài thực hành =. KNTH +BCTH 2. E. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 19/11/2012.
<span class='text_page_counter'>(31)</span> *********************************************************** Ngày soạn:21/ 11/ 2012. Tuần 14 - Tíêt 16:. Bài 12 : SỰ NỔI.. A – Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Giải thích được khi nào thì vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng. - Nêu được điều kiện vật nổi. - Giải thích được hiện tượng vật nổi trong đời sống. 2. Kỹ năng: - HS vận dụng các kiến thưc đã học về sự nổi để làm được các câu hỏi trong bài học và giải thích được hiện tượng nổi trong đời sống. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học. - Giáo dục cho HS lòng yêu thích môn học. B – Chuẩn bị của GV và HS: Chậu nhựa đựng nước, miếng gỗ, cái đinh, các hình vẽ phóng to trong sách giáo khoa, mô hình tàu ngầm. C– Các hoạt động dạy học: Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.(5p)_ 1. Cho một vật được nhúng ngập trong nước(như hình vẽ) Nêu và biểu diễn bằng vec tơ lực các lực tác dụng lên vật?. 2. Phát biểu và viết công thức tính lực đẩy ácimet, nêu ký hiệu của các đại lượng có mặt trong công thức, đơn vị đo của các đại lượng trong công thức. Hoạt động của GV và HS Nội dung Hoạt động 2: Tìm hiểu khi nào vật nổi khi nào vật chìm. (15p) GV: Hướng dẫn , theo dõi I - Điều kiện vật nổi, vật chìm. giúp đỡ HS trả lời C1,C2 F F F (tổ chức cho HS thảo luận ở lớp về các câu trả lời). HS: (cá nhân) trả lời C1,C2 và tham gia thảo P P P luận ở lớp. GV: ? Hãy cho biết điều P>F P=F P<F kiện để vật nổi là gì? Vật chìm Vật lơ lửng Vật nổi HS: Trả lời… Hoạt động 3: Xác định độ lớn của lực đẩy ác – si – mét khi vật nổi lên mặt thoáng của chất lỏng (15p) GV: Làm thí nghiệm thả một miếng II - Độ lớn của lực đẩy ác – si - met. gỗ trong nước, nhấn cho miếng gỗ Khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng. chìm xuống ròi thả tay ra. Miếng gỗ Câu C3: Vì lực đẩy lớn hơn trọng lượng.
<span class='text_page_counter'>(32)</span> nổi lên trên mặt thoáng của nước. của miếng gỗ nên nó nổi lên. HS: (Cả lớp) cùng chú ý quan sát GV Câu C4: Bằng nhau vì vật đứng yên các làm thí nghiệm. lực tác dụng lên vật là cân bằng. GV: Y/C HS hoạt động nhóm trả lời Câu C5: Chọn B câu C3, C4, C5. * Kết luận: Khi vật nổi trên mặt thoáng HS: Hoạt động nhóm trả lời câu C3, chất lỏng thì lực đẩy ác – si – mét: FA= C4, C5. Đại diện của các nhóm trả lời d.V, trong đó V là thể tích của phần vật các nhóm khác nhận xét góp ý. chỉmtong chất lỏng, (không phải là thể GV: Y/C Học sinh rút ra kết luận về tích của vật), d là trọng lượng riêng của độ lơns của lực đẩy ác – si – mét khi chất lỏng. vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng. HS: Rút ra kết luận….. Hoạt động 4: Vận dụng – củng cố (8p) GV: Y/C HS hoạt động cá nhân trả lời câu hỏi C6,C7. GV: Gợi ý cho HS trả lời… Câu C6: Biết trọng lượng của vật P = dV VV ; FA = dl Vl C/m: Vật chìm khi: dV > dl. Vật lơ lửng khi: dV = dl. Vật nổi khi: dV < dl. GV: Củng cố lại toàn bộ kiến thức của bài học. GV: Y/C HS đọc phần ghi nhớ cuối bài và phần “có thể am chưa biết”. HS: 1HS đọc phần ghi nhớ cuối bài và phần “có thể am chưa biết”.. HS: Hoạt động cá nhân trả lời các câu hỏi C6,C7. Câu C6: Khi vật chìm trong chất lỏng nên VV = Vl. Mà P > F do đó dV VV > dl Vl dV > dl. Khi vật lơ lửng:. P = F nên dV VV< dl Vl dV < dl Khi vật nổi: P < F nên dV VV < dl Vl dV < dl Câu C7: Trọng lượng riên của sắt lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên viên bi sắt chìm trong nước. Còn tàu làm bằng sắt có khoảng rỗng(chứa không khí) nên trọng lượng riêng trung bình nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên nó nổi trên mặt nước.. Hoạt động5: Hướng dẫn về nhà (2p) - GV: Hướng dẫn câu C8: Trọng lượng riêng của thép nhỏ hơn trọng lượng riêng của thủy ngân nên viên bi thép nổi trên thủy ngân. - BTVN: Làm câu hỏi C9, làm các bài tập trong sách bài tập. D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 26/11/2012.
<span class='text_page_counter'>(33)</span> Ngày soạn:30/ 12/ 2013. Tíêt 15: CÔNG CƠ HỌC A. Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Nêu được các ví dụ khác trong SGK về các trường hợp có công cơ học và không có công cơ học. Chỉ ra được sự khác biệt giữa các trường hợp đó. - Phát biểu được công thức tính công, nêu được tên các đơn vị và các đại lượng. Biết vận dụng công thức A=F.S để tính công trong trường hợp phươngc ủa lực cùng với phương chuyển dời của vật. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng quan sát, suy luận thái độ nghiêm túc trong học tập..
<span class='text_page_counter'>(34)</span> 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học B. Chuẩn bị: GV chuẩn bị tranh như SGK. Hình 13.1 ; 13.2 ; 13.3 C. Tổ chức tình huống học tập: HĐ1: Kiểm tra bài cũ – Tổ chức tình huống học tập (8’) * Kiểm tra bài cũ: 1, Một vật nhúng trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào? Khi nào vật nổi, vật chìm? Vật lơ lửng? * Tổ chức tình huống học tập : - Đặt vấn đề như SGK. Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ2: Hình thành khái niệm công cơ học ( 5’): - GV treo tranh có 2 hình vẽ: con bò kéo xe, vận động viên nâng tạ ở tư thế thẳng - HS quan sát tranh rồi nghe thông báo đứng để HS quan sát -> GV thông báo. của GV, HS suy luận để trả lời câu C1. +Trường hợp 1: Lực kéo của con bò thực hiện công cơ học. +Trường hợp 2: Người lực sỹ không thực hiên công. ? Yêu cầu HS đọc rồi trả lời câu C1. ? Tìm từ thích hợp điền vào chỗ chấm ở câu C2. - HS điền từ thích hợp vào chỗ chấm trong câu C2. HĐ3: Củng cố kiến thức về công cơ học: ( 10’) - Yêu cầu HS hoạt động nhóm trả lời C3 ;C4. -HS làm việc theo nhóm thảo luận tìm câu - GV cho HS thảo luận trả lời câu C3;C4 trả lời cho C3;C4. xem mỗi nhóm trả lời đúng hay sai. - GV thống nhất với HS cách trả lời đúng. HĐ4 : Công thức tính công :(10’) - GV th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh c«ng A, giải thích các đại lợng trong công thức và đơn vị công. - HS suy nghĩ trả lời câu hỏi GV đặt ra. - Nhấn mạnh 2 điều cần chú ý: đặc biệt là trêng hîp 2( trêng hîp c«ng cña lùc = 0). HĐ5: Vận dụng công thức tính công để giải bài tập: ( 5’) - ở mỗi bài tập cần phân tích câu trả lời - HS làm việc cá nhân. của HS. - Giải các bài tập từ C5->C7 HĐ6: Củng cố bài và hướng dẫn học ở nhà (7’) - Cho HS đọc phần ghi nhớ của bài. - Hướng dẫn HS đọc phần: Có thể em chưa biết. - Ra bài tập về nhà từ 13.1 -> 13.5 < SBT> - Hướng dẫn bài 13.5: Lực hơi nước tac dụng lên Píttông: F= p.S; ( S là diện tích píttông); gọi h là giai đoạn dich chuyển của píttông thì thể tích của xi lanh giữa 2 vị trí AB và A’B’ của píttông là: V= h.s Vậy h= v/s do đó công của hơi nước đẩy píttông là: A= F.h= p.s. s/v = p.v = 600 000 * 0,015 = 9000 (J) - Ôn tập các kiến thức từ đầu năm tới nay chuẩn bị tiết sau ôn tập học kỳ I.
<span class='text_page_counter'>(35)</span> D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 3/1/2013. Ngày soạn:4/ 12/ 2012. Tíêt 16: Bài 14: ĐỊNH LUẬT VỀ CÔNG A - Mục tiêu. 1. Kiến thức: - Phát biểu được định luật về công dưới dạng lợi bao nhiêu lần về lực thì thiệt bấy nhiêu lần về đường đi. - Vận dụng định luật công để giải các bài tập về mặt phẳng nghiêng, ròng rọc động. 2. Kỹ năng: - Quan sát thí nghiệm để rút ra mối quan hệ giữa các yếu tố : Lực tác dụng và quảng đường dịch chuyển để xây dựng được định luật về công. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học. - Giáo dục cho HS lòng yêu thích môn học. B– Chuẩn bị. Một lực kế loại 5N , ròng rọc động, quả nặng 200 g. giá thí nghiệm, 2 thước đo, bảng phụ. C. Các hoạt động dạy học: HĐ 1: Kiểm tra bài cũ - Đặt vấn đề(5p) * Kiểm tra bài cũ: HS1. Nêu điều kiện để có công cơ học. Chữa bài tập 13.1.
<span class='text_page_counter'>(36)</span> HS2. Viết công thức tính công cơ học, nêu ký hiệu, đơn vị đo của các đại lượng có mặt trong công thức. Chữa bài tập 13.2 * Đặt vấn đề: - GV ĐVĐ như SGK.”Cho học sinh đọc thắc mắc phần mở bài”. Hoạt động của GV và HS Nội dung HĐ 2: Làm thí nghiệm để so sánh công của MCĐG với công kéo vật khi không dùng MCĐG(17p) GV: Hướng dẫn học sinh làm thí I- Thí nghiệm nghiệm Sgk điền kết quả và bảng. C1: F1>F2 (F2=1/2F1) Trả lời câu hỏi C1, C2, C3. C2: S2>S1 (S2=2S1) Rút ra kết luận C3: A1= F1.S1 ; A2=S2.F2 A1=A2 C4: Dùng ròng rọc động được lợi 2 lần về lực thì thiệt 2 lần về đường đi nghĩa là không có lợi về công HĐ 3:Định luật về công .(8p) GV: Y/C HS đọc tìm hiểu SGK II- Định luật về công (SGK) HS: Phát biểu định luật về công HS: Ghi vở … HĐ 4: Vận dụng - Củng cố.(14p) GV: Cho HS hoạt động cá nhân làm C5 : a) Hai thùng hàng nặng như nhau, đều các câu C5, C6. kéo lên độ cao 1 m như nhau, thùng thứ GV: Yêu cầu học sinh đọc, tóm tắt nhất dùng tấm ván dài 4m, thùng thứ hai và trả lời câu hỏi C5 tấm ván dài 2m. vậy F2 = 2F1 b) Hai trường hợp đều sinh công như nhau vì lợi 2 lần về lực thì thiệt 2 lần về đường đi và ngược lại c) Công của lực kéo bằng công nâng vật theo phương thẳng đứng: A = P.h = 500x1 =500 (J) C6: Dùng ròng rọc ta được lợi hai lần về Học sinh đọc, tóm tắt câu C6. lực nên lực kéo F = P/2 =420/2 =210 (N) Học sinh 2 lên bảng trình bày. Dùng ròng rọc động thiệt hai lần về đường đi nên khi kéo đầu dây đi 8m thì vật lên Củng Cố: Qua bài ta ghi nhớ điều gì cao được 4m. ? Công nâng vật là: A = Ph = 4.420 = 1680 Cho học sinh đọc lại phần ghi nhớ. J. HĐ 5: Hướng dẫn về nhà (1p) - Học thuộc phần ghi nhớ - Làm các bài tập ở sách bài tập bài14. D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………. Ký duyệt 10/12/2012.
<span class='text_page_counter'>(37)</span> Ngày soạn:13/ 12/ 2012. Tíêt 17: ÔN TẬP HỌC KỲ I. A - Mục tiêu. 1. Kiến thức: - Hệ thống hóa kiến thức cơ bản phần cơ học. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức đã học để giải các bài tập, giải thích các hiện tượng trong thực tế. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học. - Giáo dục cho HS lòng yêu thích môn học. B - Chuẩn bị: HS: Trả lời 17 câu hỏi trong SGK, làm bài tập phần trắc nghiệm. GV: Kẻ sẵn bảng điền vào ô trống trò chơi ô chữ. C – Tổ chức hoạt động dạy – học. HĐ1 : Kiểm tra bài cũ:(5p) GV cho học sinh đại diện các nhóm trả lời các câu hỏi phần ôn tập đã chuẩn bị sẵn. HĐ 2: Vận dụng:(25p) GV cho học sinh đứng tại chỗ trả lời. Phần trắc nghiệm. 1. Chọn d. 2. Chọn d. 3. Chọn b. 4. Chọn a. 5. Chọn d. Cho học sinh lên bảng làm phần bài tập..
<span class='text_page_counter'>(38)</span> Câu 1: Coi ô tô đứng yên thì cái cây bên đường đang chuyển động. Câu 2: Làm như vậy ta đã tăng ma sát bằng cách tăng độ nhám của mặt tiếp xúc. Câu 3: Xe đang bị lái về phía phải. Câu 4: Muốn cắt vật dễ dàng ta dùng dao mỏng lưỡi và ấn mạnh như vậy ta đã làm tăng áp suất. Câu 5: FA = p.d. Câu 6: Chọn phương án a và d. Phần bài tập. s. 100 1 Câu 1: Vận tốc trung bình trên đoạn đường 100m là: v TB= t =25 =4 m/s 1. s 2 50 Vận tốc trung bình trên đoạn đường 50m là: v TB= t =20 =2,5 m/ s 2 s 1+ s 2 50+100 Vận tốc trung bình trên cả đoạn đường là : v TB= t + t =20+25 =3 ,33 m/s 1 2. Câu 2: a. áp suất lên mặt đất khi đứng cả hai chân là:. F 450 2 p1= = =1,5 N / cm S 300. b. . áp suất lên mặt đất khi đứng co một chân là:. F 450 p2= = =3 N /cm2 S 150. Câu 3: Lực đẩy ac- si – met tác dụng lên điểm M và N là: FM =FN . Do thể tích của vật M nhúng ngập nhiều hơn vật N nên: VM > VN . Vì FM = d1. VM.và FM = d2. VN. nên d1 < d2 . Vậy trọng lượng riêng của chất lỏng 2 lớn hơn trọng lượng riêng của chất lỏng 1 HĐ 3: Kiểm tra 15’ . Híng dÉn vÒ nhµ Ôn tập lại các kiến thức đã học va giải lại các bài tập trong sách bài tập D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………… Ký duyệt 17/12/2012.
<span class='text_page_counter'>(39)</span> Soạn ngày 18/12/2012. Tiết 18 : KIỂM TRA 1 TIẾT A. Mục tiêu: 1. Kiến thức:- Thông qua kiểm tra đánh giá kết quả kết quả học tập của từng HS từ đó có phương án điều chỉnh phương pháp giảng dạy và kiểm tra hàng ngày với từng học sinh. 2. Kĩ năng:- H/S vận dụng các kiến thức đã học được để làm bài kiểm tra. - H/S rèn luyện kỹ năng giải bài tập. 3. Thái độ: - Nghiêm túc làm bài, đúng thời gian quy định. B. Chuẩn bị: GV: Đề và đáp án. HS: Ôn các kiến thức từ đầu năm tới nay C. Đề bài A. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN (4đ) Câu1: Phát biểu nào sau đây là đúng? A. Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng theo mọi phương vì chất lỏng gây áp suất theo mọi phương. B. Lực đẩy Ác-si-mét cùng chiều với trọng lực. C. Lực đẩy Ác-si-mét có điểm đặt ở vật. D. Lực đẩy Ác-si-mét được tính theo công thức FA=D.V, với D là khối lượng riêng của chất lỏng và Vlà thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. Câu2: Móc một quả nặng vào lực kế, số chỉ của lực kế 10N. Nhúng chìm quả nặng đó vào trong nước, số chỉ của lực kế thay đổi thế nào? A. Tăng lên B. Giảm đi. C. Không thay đổi. D. Chỉ số 0. Câu3: Một quả cầu bằng đồng móc vào một lực kế, ngoài không khí lực kế chỉ 1,78N. Nhúng chìm quả cầu trong nước, số chỉ của lực kế là bao nhiêu? Cho biết dnước= 10000N/m3; dđồng= 89000N/m3. A. 1,78N B. 1,58N C. 3,56N D. 1,98N Câu4: Một vật móc vào lực kế; ngoài không khí lực kế chỉ 2,13N. Khi nhúng chìm vật trong nước, lực kế chỉ 1,83N. Tìm thể tích của vật, biết trọng lượng riêng của nước là dnước= 10000N/m3 A. 213cm3. B. 183cm3. C. 30cm3. D. 396cm3. Câu5: Lực đẩy Ác-si-mét phụ thuộc vào: A. Trọng lượng riêng của chất lỏng và trọng lượng riêng của vật. B. Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. C. Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của vật..
<span class='text_page_counter'>(40)</span> D. Trọng lượng riêng của vật và thể tích của vật. Câu6: Móc một vật vào lực kế rồi nhúng chìm vật vào trong nước thấy lực kế chỉ 6N. Nhấc vật đó ra khỏi mặt nước, số chỉ của lực kế thay đổi thế nào? A. Tăng lên B. Giảm đi. C. Không thay đổi. D. Chỉ số 0. Câu7: Lực đẩy Ác-si-mét có thể tác dụng lên vật nào dưới đây? A. Vật chìm hoàn toàn trong chất lỏng. B. Vật lơ lửng trong chất lỏng. B. Vật nổi trên mặt chất lỏng. D.Cả ba trường hợp trên. Câu8: Khi vật nổi trên chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét có cường độ A. Bằng trọng lượng của phần vật chìm trong nước. B. Bằng trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ. C. Bằng trọng lượng của nước. D. Bằng trọng lượng riêng của nước nhân với thể tích của vật. B. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN(6điểm) Câu15: ( 4 đ ) a) Viết công thức tính lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng ? Nêu rõ tên và đơn vị cho từng đại lượng có mặt trong công thức? b) Một hình trụ bằng sắt có khối lượng 2kg nổi trên mặt nước. Hãy tính lực đẩy Ác-si-mét tác dụng vào bình sắt đó. Câu16: ( 2đ ) Một chai thuỷ tinh có thể tích 1,5 lít và khối lượng 250g. Phải đổ vào chai ít nhất bao nhiêu nước để nó chìm trong nước? Trọng lượng riêng của nước là 10000 N/m3 Bước 5. Xây dựng hướng dẫn chấm (đáp án) và thang điểm A. TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN: (4 điểm mỗi câu đúng 0,5điểm) Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Đề 01 C B B C B A D C B. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN: (6 điểm) Câu. 15. 16 16. Đề 01 a) Công thức về lực đẩy Ác-Si-mét F= V.d, trong đó, FA là lực đẩy Ác-si-mét (N), d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m 3), V là thể tích chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3). b)Trọng lượng của vật là. Theo bài ra thì m = 2kg ⇒ P = 10m = 10.2 =20N Do vật nổi trên mặt thoáng của nước nên ta có lực đẩy Ác-si-mét của nứơc tác dụng vào vật bằng trọng lượng của vật. FA= P = 20N. Vậy lực đẩy Ác-si-mét tác dụng vào vật là 20N. Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên chai: FA= Vdn= 15N. Trọng lượng của chai: P = 10m = 2,5N. Để chai chìm trong nước cần đổ vào chai một lượng nước có trọng lượng tối thiểu là P’= FA – P = 12,5N. P. Điểm 2đ 1đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ 0.5đ. Thể tích nước cần đổ vào chai là V’= d =0 ,00125 m3= 1,25lít. n D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………… Ký duyệt 31/12/2012.
<span class='text_page_counter'>(41)</span> HỌC KỲ II Ngày soạn: 3/ 1/ 2013 Tuần 20 - Tiết 21: Bài 15: CÔNG SUẤT A. Mục tiêu. 1. Kiến thức: - Hiểu công suất là đại lượng đặc trưng cho tốc độ sinh công . - Lấy ví dụ minh họa. - Viết được công thức tính công suất, hiểu các ký hiệu của các đại lượng trong công thức, Đơn vị đo của các đại lượng trong công thức. 2. Kỹ năng: - Vận dụng kiến thức đã học để giải các bài tập, giải thích các hiện tượng trong thực tế. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học. - Giáo dục cho HS lòng yêu thích môn học. B. Chuẩn bị: Tranh vẽ hình 15.1 SGK. C. Các hoạt động dạy và học. Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ:(10p) 1. Viết công thức tính công cơ học, HS : lên bảng viết công thức tính công cơ nêu rõ ký hiệu của các đại lượng học và thực hiện tính công bỏ ra của anh trong công thức, đơn vị đo của các đại Dũng và anh An lượng có mặt trong công thức. Công thức tính cộng 2. Anh An và anh Dũng đưa gạch lên A=F.S cao bằng hệ thống ròng rọc, chiều cao A là công của lực F đưa vật lên là 4 m; mỗi viên gạch F là lực tác dụng vào vật nặng 16N. Mỗi lần anh An đưa được S là quảng đường vật dịch chuyển 10 viên trong 50 giây. Anh Dũng kéo được 15 viên trong 60 giây. - Công của anh An bỏ ra sau mỗi lần kéo là Hỏi công thực hiện của anh An và anh Aan=16.10.4=640 J Dũng sau mỗi lần kéo ? Ai thực hiện - Công của anh Dũng bỏ ra sau mỗi lần kéo công nhanh hơn. là Adũng=16.15.4=960 J GV : nhận xét và củng cố lại bài làm của học sinh ,cho điểm hs Hoạt động 2 : Tìm hiểu cách so sánh để biết ai làm khoẻ hơn.(12p) Từ câu hỏi bài cũ GV cho học sinh I – Ai làm khỏe hơn. . đọc và trả lời câu hỏi C2 Câu C2: Chọn phương án c,d. GV : nghe và củng cố lại ở phương án Công làm trong một giây của anh An là: 640 đúng c và d =12, 8 J 50. ? So sánh công thực hiện của mỗi người trong một giây.. Công thực hiện của anh Dũng là: 960 =16 J 60. Anh Dũng thực hiện công nhanh hơn nên anh Dũng làm việc khỏe hơn anh An. Câu C3: Anh Dũng làm việc khỏe hơn anh An vì công sinh ra trong một giây của anh Yêu cầu : hs đọc và trả lời câu hỏi C3. Dũng nhiều hơn anh An. Hoạt động 3 : Công suất , đơn vị của công suất.(7p) II – Công suất. 1. Công sinh ra trong một đơn vị thời gian.
<span class='text_page_counter'>(42)</span> gọi là công suất.. A. GV: Thông báo định nghĩa công suất, công thức tính công suất, đơn vị công suất.. 2. Công thức tính công suất. P = t . Trong đó A là công thực hiện, đơn vị đo là J. t là thời gian thực hiện công, đơn vị đo là s. p là công suất đơn vị đo là J/s (W). III - Đơn vị công suất: 1W = 1J/s. Bội của W. Ki lô oát(KW), Mê ga oát(MW) Yêu cầu hs nhắc lại và ghi vào vở Hoạt động 4 : Vận dụng:(15p) 2hs :lên bảng thực hiện Câu C4: Công suất của anh An là: 640 GV : đưa ra các câu hỏi C4 , C5 p1= =12 ,6 W 50 Yêu cầu 2hs lên bảng thực hiện Công suất của anh Dũng là: p2=. 960 =16 W 60. Câu C5: Cùng cày một sào đất có nghĩa là công thực hiện của hai trường hợp như nhau, thời gian cày: Trâu cày t1 = 2 giờ = 120phút. ? Hãy so sánh thời gian trâu cày và thời Máy cày t2 = 20 phút. gian máy cày xong mảnh ruộng Ta có: Công suất của trâu, của máy là: Hãy lập tỉ lệ thức để so sánh công suất của trâu và máy cày GV: hướng dẫn hs về nhà làm câu C6. A ; t1 A p2= t2 p 1 t 2 20 1 ⇒ = = = ⇒ p 2=6 p1 p 2 t 1 120 6 p1=. 1. Vậy công suất của máy gấp 6 lần công suất của trâu. C6: Học sinh làm theo sự hướng dẫn của GV Hoạt động 5 : Hướng dẫn về nhà(1p) Làm các bài tập trong SBT Đọc mục có thể em chưa biết D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 13/2/2013 Ngày soạn: 8/ 01/ 2013 Tuần 21 - Tiết 20:. Bài 16: CƠ NĂNG. A – Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Tìm được thí dụ minh họa cho các khái niệm cơ năng, thế năng, động năng. - Thấy được một cách định tính, thế năng hấp dẫn của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất và động năng phụ thuộc vào vận tốc của vật. 2. Kỹ năng: Tìm được thí dụ minh họa. làm được các câu hỏi trong bài học và giải thích được hiện tượng trong đời sống..
<span class='text_page_counter'>(43)</span> 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học. - Giáo dục cho HS lòng yêu thích môn học. B – Chuẩn bị: Tranh mô tả thí nghiệm hình 16.1a; 16.1b. Thiết bị: Lò xo uốn tròn, quả nặng, sợi dây, bao diêm, máng nghiêng, xe lăn, khối gỗ. C – Các bước tiến hành dạy học trên lớp: HĐ1 : Kiểm tra bài cũ(7’) ? Nêu điều kiện để có công cơ học. - GV: nhẫn xét câu trả lời của hs . Cho học sinh đọc phần mở bài và nêu vấn đề vào bài mới. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. HĐ 2 : Cơ năng(15’) GV: Thông báo : Một vật có khả năng HS : Nghe giáo viên thông báo , đồng thời thực hiện cộng cơ học ta nói vật đó có cơ tham khảo thêm trong sgk năng I – Cơ năng. Khi một vật thực hiện công cơ học ta nói vật đó có cơ năng. Cơ năng đo bằng đơn vị GV : trong tiết này chúng ta sẽ nghiên J. cứu một số dạng đơn giản của cơ năng II – Thế năng. 1 - . Thế năng hấp dẫn. ?: Một vật đứng yên so với mặt đát có thế năng không ? Vì sao ? - Vật có một độ cao so với mặt đất có khả GV : Vật có một độ cao so với mặt đất năng sinh công ta nói vật có thế năng, thế có khả năng sinh công ta nói vật có thế năng này được gọi là thế năng hấp dẫn. năng, thế năng này được gọi là thế năng hấp dẫn. - Vị trí của vật ở càng cao so với mặt đất ?: Khi kéo vật lên khỏ mặt đất ( có đọ thì thế năng hấp dẫn càng lớn. cao nhất định so với mặt đát thì vật đó có thế năng không ? Vì sao ? ?: Khi vật ở càng cao so với mặt đất thì khả năng sinh công của vật như thế nào Chú ý: Ta có thể lấy vật khác làm mốc để so với lúc vật ở độ cao thấp hơn ? Từ đó tính độ cao. em có kết luận gì ? Thế năng phụ thuộc như thế nào vào độ cao của vật so với mặt đất? ? Nếu vật ở trên mặt đát thì thế năng của Thế năng hấp dẫn của vật còn phụ thuộc vật bằng bao nhiêu ? vào khối lượng của vật. ? : Thế năng hấp dẫn của vật có phụ thuộc vào khối lượng của vật không ? Lấy ví dụ minh họa ? 2. Thế năng đàn hồi. GV: Cho các nhóm học sinh làm thí nghiệm với lò so uốn tròn bị nén và bỏ HS : Lò so bị nén có cơ năng . Vì sao nó bao diêm ở trên sau khi thả dây buộc lò có khả năng thực hiện công so bao diêm bị bật lên. ?: Lò so bị nén có cơ năng không ? Vì sao ? GV: Cơ năng của lò so trong trường hợp.
<span class='text_page_counter'>(44)</span> này gọi là thế năng đàn hồi. Thế năng của vật phụ thuộc vào sự biến ? thế năng đàn hồi phụ thuộc vào yếu tố dạng đàn hồi gọi là thế năng đàn hồi. nào HĐ3 : Nghiên cứu về động năng, các yếu tố phụ thuộc(12’) III - Động năng: GV: Cho các nhóm học sinh làm thí 1. Khi nào vật có động năng. nghiệm theo hinh 16.3. HS : làm thí nghiệm Cho quả cầu bằng thép lăn trên máng - khối gỗ bị cầu đẩy di chuyển một khoảng nghiêng đến va chạn vào khối gỗ. - quả cầu A đã đẩy được khối gỗ B chứng ? Hiện tượng gì xảy ra với khối gỗ ? tỏ quả cầu A có cơ năng ? Quả cầu A đang chuyển động có khả năng sinh công không ? Vì sao ? Một vật đang chuyển động có khả năng ?: Từ thí nghiệm trên em rút ra kết luận sinh công tức là có cơ năng. gì ? Một vật đang chuyển động có cơ Cơ năng của vật đang chuyển động mà năng không ? Vì sao ? có gọi là động năng. GV: Thông báo cơ năng của vật đang chuyển đông gọi là động năng. 2. Động năng của vật phụ thuộc vào ? Vậy động năng của một vật phụ thuộc những yếu tố nào. vào những yếu tố nào GV: Cho các nhóm học sinh làm thí HS: tiến hành làm thí nghiệm theo nhóm nghiệm thay đổi độ cao của quả cầu và để rút ra kết luận so sánh vận tốc của quả cầu trong các trường hợp với công mà nó thực hiện và - Động năng của vật phụ thuộc vào vận tốc rút ra kết luận của vật. Khi vận tốc của vật càng lớn thì ? động năng của vật phụ thuộc vào vận động năng của vật càng lớn tốc của vật như thế nào ? GV: Cho các nhóm học sinh làm thí - Khối lượng của vật càng lớn thì động nghiệm thay đổi trọng lượng của quả cầu năng của vật càng lớn. và so sánh công mà nó thực hiện trong các trường hợp và rút ra kết luận. H: động năng của vật phụ thuộc vào khối - Chú ý: Động năng và thế năng là hai lượng của vật như thế nào ? dạng của cơ năng.một vật có thể có cả động năng và thế năng. Cơ năng của vật GV: Thông báo phần chú ý. lúc đó bằng tổng động năng và thế năng. HĐ4 : Vận dụng , củng cố (10’) Vận dụng C9 : Lấy ví dụ vật vừa có thế năng vừa HS : có động năng? C9 : Viên đạn đang rơi có cả động năng lẫn thế năng GV : đưa ra câu hỏi C10 qua bảng phụ Học sinh đọc và trả lời câu hỏi C10. Yêu cầu hs đứng tại chỗ nhìn hình và a- có thế năng đàn hồi nêu rõ từng vật ở hình cớ ở dạng cơ năng b- có cả thế năng và động năng nào c- không có thế năng ( chưa có vị trí Có mấy dạng cơ năng ? Là những dạng chọn làm mốc) nào ? Thế năng hấp dẫn phụ thuộc những yếu tố nào ? HS : đứng tại chỗ trả lời câu hỏi Thế năng đàn hồi phụ thuộc vào yếu tố.
<span class='text_page_counter'>(45)</span> nào ? Động năng của vật phụ thuộc vào những yếu tố nào ? HĐ5 : Hướng dẫn về nhà(1’) Học thuộc phần ghi nhớ cuối bài Làm các bài tập trong SBT Đọc mục có thể em chưa biết D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 14/1/2013. Ngày soạn: 15/1/2013 Tiết 21, tuần 22 CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP TỔNG KẾT CHƯƠNG I : CƠ HỌC A/ MỤC TIÊU. 1. kiến thức - Ôn tập hệ thống hoá kiến thức cơ bản của phần cơ học để trả lời các câu hỏi trong phần ôn tập 2. Kỹ năng - Vận dụng các kiến thức đã học để giải các bài tập trong phần vận dụng. 3. Thái độ tích cực B/ CHUẨN BỊ GV viết sẵn mục 1 của phần B - vận dụng ra bảng phụ hoặc ra phiếu học tập để phát cho HS HS chuẩn bị phần A - ôn tập sẵn ở nhà, làm các bài tập trắc nghiệm. GV vẽ to bảng trò chơi ô chữ C – Các bước tiến hành dạy học trên lớp: 1/ Ổn định: 2/ Kiểm tra bài cũ:.
<span class='text_page_counter'>(46)</span> GV kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của HS thông qua lớp phó học tập hoặc các tổ trưởng. GV trực tiếp kiểm tra phần chuẩn bị ở nhà của một số HS nêu nhận xét chung việc chuẩn bị bài ở nhà của HS 3/ BÀI MỚI Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ 1 Ôn tập I. Ôn tập Gv cho học sinh thảo luận các câu hỏi từ 1HS đứng tại chỗ trả lời, nhận xét 6/tr 64 (sửa sai bổ xung nếu có) HS ghi vào vở. II/ Trả lời câu hỏi < SGK/ 64> 1. Hai hàng cây bên đường chuyển động ngược lại vì nếu chọn ôtô làm mốc, thì cây sẽ chuyển động tương đối so với xe. 2.Tăng lực ma sát. 3. Xe quành sang phải . 4. muốn cắt, thái thịt cần dùng dao sắc, lưỡi mỏng đồng thời ấn mạnh lên dao để tăng áp suất lên diểm cần cắt. 5. FA= Pvật = V.d ( V là thể tích của vật, d là trọng lượng riêng của vật ) 6. a và d HĐ 2 Làm các bài tập trong phần vận dụng III/ Bài tập ? nêu cách tính vtb1, vtb2, vtb1? HS đọc đầu bài ? tóm tắt ? GV gọi 1 HS lên bảng. HS nhận xét Kết quả đúng GV chấm điểm GV kiểm tra vở của một số học sinh chấm Bài 1/ tr 65 s 100 điểm. v 1 4 m / s tb1. Muốn tính P ta phải biết những đại lượng nào ? HS : cần biết A và t GV ? vậy A tính như thế nào GV ? Làm thế nào để tính được p GV gọi 1 HS lên bảng làm. Kết quả đúng GV chấm điểm HĐ 3 Trò chơi ô chữ GV treo bảng và đưa ra luật chơi : Nhóm nào có tín hiệu trả lời trước được trả lời, trả lời đúng được 10 điểm, trả lời sai sẽ mất quyền tham gia trả lời câu hỏi tiếp theo, trả lời đúng ô chữ hàng dọc được 20 điểm, cuối cùng đội nào nhiều điểm hơn là đội thắng cuộc . Phần thưởng là một tràng pháo tay. t1 25 s 50 vtb 2 2 2,5m / s t2 20 s s 100 50 vtb 1 2 3,3m / s t1 t2 25 20. Bài 5/ tr65 HS đọc đầu bài ? tóm tắt ? HS : A = p.h HS : p = 10m. HS nhận xét Cho biết m = 125 kg h =70cm = 0,7 m t = 0,3s P=? Bài giải Trọng lượng của quả tạ là p = 10. m = 10.125 = 1250 ( N ).
<span class='text_page_counter'>(47)</span> Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Công nâng quả tạ là A= p.h = 1250 . 0,7 = 875 ( J ) Công suất của người lực sĩ là P. A 875 2917 t 0,3 (w). HĐ 4 CỦNG CỐ - HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ - Học phần ghi nhớ các nội dung ôn tập, HS làm tiếp các bài tập trong mục III D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 21/1/2013.
<span class='text_page_counter'>(48)</span> Ngày soạn: 21/1/2013 Tuần 23 - Tiết 22:. ÔN TẬP CHƯƠNG I I/ MỤC TIÊU.. 1. Kiến thức : Hệ thống củng cố các kiến thức đã học. 2. Kĩ năng : Rèn luyện các kĩ năng tính toán, phân tích, so sánh, lập luận, vận dụng kiến thức đã học để giải quyết một số vấn đề thực tế. 3.Thái độ: Tinh thần tác phong làm việc có khoa học. Biết tự giác. II/ CHUẨN BỊ. - Giáo viên : Một số câu hỏi và bài toán liên quan đến các kiến thức đã học.Bảng phụ , máy chiếu - Học sinh : Nghiên cứu trước các nội dung kiến thức đã học từ bai 1 đến bài 17. III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC. HĐ 1: Kiểm tra bài cũ (5’) ? Hãy mô tả quá trình chuyển hoá cơ năng khi ta ném vật lên theo phương thẳng đứng ? * Đặt vấn đề. Để củng cố và hệ thống các kiến thức hôm nay chúng ta nghiên cứu một tiết ôn tập. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H§ 2 : Ôn tập ( 10 phút ) - Gọi từng cá nhân Hs đứng tại chổ trả lời - Làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi ở các câu hỏi từ 1 đến 17. phần ôn tập. - gọi bạn khác nhận xét và bổ sung. - Nhận xét bổ sung câu trả lời của bạn. chương trình vật lí lớp 8 ? H§3 : Vận dụng ( 20 phút ) - Yêu cầu 1 Hs lên bảng trả lời câu 1,2,3 - Làm việc cá nhân trả lời tất cả các câu và 1 Hs khác trả lời câu 4,5,6. các bạn hỏi ở phần B mục I và II. khác nhận xét bổ sung. - Biết được các phương pháp giải một bài - Đối với phần trả lời câu hỏi tương tự tập định tính : viết tóm tắt, phân tích các mỗi Hs trả lời 2 câu hỏi để lấy điểm dự kiện đã cho, lập ra phương án giải miệng. quyết, liệt kê các công thức cần tính toán... - Đối với bài tập gọi 2 HS khá lên bảng giải bài 1 và bài 5. - Hướng dẫn Hs ở lớp viết được tóm tắt bài toán. - Yêu câu Hs nêu phương pháp giải bài toán. HĐ4: Củng cố (2’) GV: Củng cố lại toàn bộ nội dung tiết học HĐ5: Hướng dẫn về nhà (1 phút) - Về nhà xem lại tất cả kiến thức đã học, các bài tập định tính và định lượng liên quan đến kiến thức. Giải các bài tập còn lại. IV. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ...................................................................................................................................... Ký duyệt 28/1/2013 Ngày soạn: 28/ 01/ 2013 Tuần 24 - Tiết 23: Bài 21.
<span class='text_page_counter'>(49)</span> CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO A- Mục tiêu : 1- Kiến thức : Nêu được hiện tượng chứng tỏ vật chất được cấu tạo một cách gián đoạn từ các hạt riêng biệt, giữa chúng có khoangdr cách. Bước đầu nhận biết được thí nghiệm mô hình và chỉ ra được sự tương tự giữa thí nghiệm mô hình và hiện tượng cần giải thiách. Dùng hiểu biết về cấu tạo chất để giải thiách một số hiện tượng thực tế đơn giản. 2- Kĩ năng : Phát huy trí tưởng tượng, phân tích và so sánh. 3- Giáo dục : Tính tích cực tự giác trong học tập, tinh thần yêu thích môn học. B- Chuẩn bị : - G/viên : Cho mỗi nhóm : 1 bình hia độ GHĐ 100 cm3 ĐCNN 2cm3, 1lít rượu. - H/sinh : Nước , các khô, ngô hạt. C - Tổ chức dạy, học trên lớp. HĐ 1 : Tổ chức tình huống học tập (5’) Đặt vấn đề : Giáo viên làm TN như phần mở đầu SGK cho HS dự đoán Vhh sau khi trộn. Gọi 1 học sinh lên đọc thể tích. Để giải thích điều vô lí này hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu các chất được cấu tạo như thế nào. Hoạt động của thầy Hoạt động của HS HĐ2 : Tìm hiểu về cấu tạo chất ( 15 phút ) - Yêu cầu Hs đọc thông tin trong - Đọc nội dung phần I. SGK. - Trả lời các câu hỏi của Gv. ? Các chất được cấu tạo như thế - Nắm được nội dung cấu tạo chất. nào? - Biết được nguyên tử là hạt nhỏ nhất nhưng vẩn ? Vì sao các chất nhìn có vẽ như có hạt nhỏ hơn nguyên tử. liền một khối ? - Lấy một vài ví dụ thực tế cho Hs nắm rỏ các chất được cấu tạo từ những hạt vô cùng nhỏ bé gọi là ngtử, phân tử. - Yêu cầu Hs quan sát hình 19.3 để nắm rỏ thêm nội dung cấu tạo chất. - Giới thiệu mô hình cấu tạo nguyên tử. H§3 : Tìm hiểu khoảng cách của các nguyên tử ( 15 phút ) - Yêu cầu Hs nêu nội dung thí - Nêu được nội dung TN. nghiệm - Nhận dụng cụ TN để tiến hành và trả lời câu - phát dụng cụ cho Hs tién hành C1. chú ý quan sát việc đo lường của - Thảo luận nhóm trả lời câu C2. Hs. - Gọi các nhóm cho biết kết quả của nhóm mình và trả lời câu C1. - Yêu cầu Hs thảo luận nhóm trả lời câu C2. và rút ra kết luận. H§ 4 : Vận dụng - Củng cố ( 9 phút ).
<span class='text_page_counter'>(50)</span> Yêu cầu Hs làm việc cá nhân trả lời Làm việc cá nhân trả lời các câu C3 , C4 , C5 từ câu C3 đến C5 Cho biết kết quả của mình và nhận xét kết quả Gọi các hs trung bình cho biết kết của bạn. quả của mình. Các hs khác nhận xét và bổ sung. - Gọi một vài Hs đọc phần ghi nhớ - Tổ chức làm bài tập 19.1, 19.2 SBT HĐ 5: Hướng dẫn về nhà (1 phút) Học bài củ, làm các bài tập còn lại, xem trước ND bài 20. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ .......................................................................................................................................... Ký duyệt 4/2/2013. ****************************************************** Ngày soạn: 14/ 02/ 2013 TUẦN 25 Tiết 24 :. Bài 20: NGUYÊN TỬ – PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG. HAY ĐỨNG YÊN. A. Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Giải thích được chuyển động Bơ - Rao. - Chỉ ra được sự tượng tác giữa chuyển động của quả bóng bay khổng lồ do vô số học sinh xô đảy từ nhiều phía và chuyển động Bơ - Rao. 2. Kỹ năng: - Năm được rằng khi nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao; giải thích được tại sao khi nhiệt độ càng cao thì hiện tượng khuếch tán xảy ra càng nhanh. 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học. B. Chuẩn bị: - Cho GV: Làm trước các TN về hiên tượng khuếch tán của dung dịch CuSO 4 ( hình 20.4 SGK). Một ống nghiệm làm trước 3 ngày; 1 ống nghiệm làm trước 1 ngày; 1 ống nghiệm làm trước khi lên lớp. Tranh vẽ về hiện tượng khuếch tán. - Cho HS: Cho Các HS giỏi có thể làm TN về hiện tượng khuếch tán ở nhà và ghi lại kết quả của mình. C. Tổ chức hoạt động dạy học: HĐ 1: Kiểm tra bài cũ :(5p) - HS1 : Các chất được cấu tạo ntn ? Làm BT 19.3 SBT. HĐ 2: Tình huống học tập (2p) - GV : Đặt vấn đề vào bài như SGK . Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò HĐ3: Thí nghiệm Bơ - Rao :(9p) - GV mô tả thí nghiệm của Bơ - Rao như - HS lắng nghe GV mô tả TN Bơ-Rao;.
<span class='text_page_counter'>(51)</span> hình 20.2 ( SGK) nhận xét TN, học sinh nhắc lại TN. - Quan sát bằng kính hiển vi các hạt phấn hoa trong nước chuyển động không ngừng về mọi phía. HĐ 4: Tìm hiểu về chuyển động của phân tử, nguyên tử :(9p) - Yêu cầu HS dùng sự tương tác giữa - HS giải thích chuyển động của các hạt chuyển động của các hạt phấn hoa với phấn hoa theo các câu hỏi C1; C2; C3. chuyển động của quả bóng mô tả ở phần mở bài để giải thích chuyển động của các hạt phấn hoa trong TN Bơ-Rao. - Yêu cầu HS đọc câu hỏi C1 ; C2 ; C3 rồi trả lời , không đọc phần dưới. - HS thảo luận nhóm thống nhất câu trả - GV hướng dẫn HS, học sinh thảo luận ở lời: lớp về các câu hỏi và các câu trả lời. - Nguyên nhân gây ra chuyển động của các hạt phấn hoa trong TN của Bơ-Rao là do các phân tử nước không đứng yên mà do chuyển động không ngừng. HĐ5: Tìm hiểu về mối quan hệ giữa chuyển động phân tử và nhiệt độ :(9p) ? ở Tn Bơ-Rao càng tăng nhiệt độ cho n- - Cá nhân HS suy nghĩ rồi trả lời các câu ớc thì chuyển động của các hạt phấn hoa hỏi của GV. càng nhanh ? Hiện tợng đó chứng tỏ điều g× ? ? Nhiệt độ của vật có liên quan gì đến chuyển động của các phần tử. => GV giới thiệu về chuyển động nhiệt. HĐ 6: Vận dụng(9p) - Mô tả kèm theo hình vẽ phóng đại hoặc - HS theo dõi phần giới thiệu của GV cho HS xem TN về hiện tượng khuếch tán hoặc quan sát TN. đã chuẩn bị ( Nếu TN thành công) - Nếu HS nào làm thành công TN thì mô - Hướng dẫn HS trả lời từ C4 -> C7 dành tả cho lớp nghe về kết quả TN của mình. nhiều thời gian hơn cho C4. - Cá nhân trả lời câu hỏi và thảo luận ở lớp về các câu trả lời. HĐ7: Củng cố – Hướng dẫn về nhà.(2p) - HS đọc 1 lần phần ghi nhớ SGK. - Đọc phần có thể em chưa biết. - BT về nhà :20.1 => 20.6 SGK - Đọc tìm hiểu trước bài21. Nhiệt năng D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ... Ký duyệt ngày 18/02/2013 TUẦN 26 : Ngày soạn: 27/ 02/ 2013 Ngày dạy : Chiều 08/ 03/ 2013.Tiết 3 lớp 8A. Chiều 13/03/2013 Tiết 1 lớp 8B. Điều chỉnh :…………………………………………………………………………. Ngày soạn: 22/ 02/ 2013 Tuần 26 - Tiết25:.
<span class='text_page_counter'>(52)</span> Bài 21: NHIỆT NĂNG A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Phát biểu được định nghĩa nhiệt năng và mối quan hệ giữa nhiệt năng với nhiệt độ của vật. 2. Kỹ năng: - Tìm được TN về thực hiện công và truyền nhiệt. - Phát biểu được định nghĩa nhiệt lượng và đơn vị nhiệt lượng. 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học B. Chuẩn bị: - Cho GV: Một quả bóng cao su; 1 miếng kim loại; 1 phích nước nóng; 1 cốc thuỷ tinh. C. Tổ chức hoạt động dạy học: HĐ1: Kiểm tra bài cũ :(5p) - HS1: Các phân tử, nguyển tử chuyển động hay đứng yên? Chuyển động của các phân tử có liên quan đến nhiệt độ như thế nào? HĐ2: Tình huống học tập.(2p) - GV : Đặt vấn đề vào bài như SGK . Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò HĐ3: Tìm hiểu về nhiệt năng:(14p) ? Các phân tử có nhiệt năng không ? - Nhiệt độ càng cao các phân tử cấu tạo nên Tại sao ? vật càng nhanh và nhiệt năng càng lớn. - GV yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK và trả lời nhiệt năng là gì? Làm thế nào để nhận biết nhiệt năng của vật tăng hay giảm? ( to) HĐ4: Các cách làm thay đổi nhiệt năng.(9p) - GV: Theo dõi vag hướng dẫn các - HS: Thảo luận nhóm về các cách làm biến nhóm HS thảo luận về các cách làm đổi nhiệt năng đưa ra những VD cụ thể. biến đổi nhiệt năng. - HS: Thảo luận trên lớp để sắp xếp các VD - GV: Ghi các VD học sinh đưa ra lên đã nêu thành 2 loại: Thực hiện công và bảng hướng dẫn HS phân tích để có thể truyền nhiệt. chung về 2 loại là: thực hiện công và - HS: Trả lời C1 và C2. truyền nhiệt. - GV : Yêu cầu HS trả lời C1 và C2. HĐ5: Tìm hiểu về nhiệt lượng :(5p) - GV thông báo định nghĩa đơn vị nhiệt - HS suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV. lợng , yêu cầu HS giải thích tai sao đơn - C¸ nh©n HS: Tr¶ lêi…. vÞ nhiÖt lîng lµ Jun ? - Để có khái niệm về độ lớn của J có thể th«ng b¸o 1g níc nãng thªm 1oC th× cÇn nhiÖt lîng kho¶ng 4,2 J. HĐ: Vận dụng :(8p) - HS: Theo dâi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cña - GV : Híng dÉn vµ theo dâi HS tr¶ lêi Gi¸o viªn. c©u hái . - GV : §iÒu khiÓn viÖc tr¶ lêi trªn líp vÒ - HS: Theo dâi vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cña tõng c©u tr¶ lêi. GV. - GV: C¸c c©u C3 -> C5 dµnh cho HS díi - C¸ nh©n HS tr¶ lêi C3 -> C5. Trung b×nh v× kh«ng khã. HĐ7: Củng cố – Hướng dẫn về nhà.(2p) - Cho HS đọc phần ghi nhớ SGK. - HS thực hiện phần việc theo hướng dẫn - Đọc phần có thể em chưa biết. của GV. - Hướng dẫn và làm bài tập 21.1 -> 21.6.
<span class='text_page_counter'>(53)</span> (SBT) D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... Ký duyệt ngày 25/2/2013.
<span class='text_page_counter'>(54)</span>
<span class='text_page_counter'>(55)</span>
<span class='text_page_counter'>(56)</span>
<span class='text_page_counter'>(57)</span> Ngày soạn: 25/ 02/ 2013 Tuần 28 Tiết 26:. KIỂM TRA 1 TIẾT A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nắm được việc tiếp thu kiến thức của HS về công, công suât, cơ năng, sự khuyển hoá và bảo toàn cơ năng, các chất được cấu tạo như thế nào? Nguyên tử, phân tử, chuyển động hay đứng yên, nhiệt năng. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn kỹ năng tính toán, tính cẩn thận, tự lực. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tự lực trong khi làm bài ..
<span class='text_page_counter'>(58)</span> B . Chuẩn bị - GV: Đề bài+Đáp án - HS: Ôn tập chuẩn bị kiểm tra từ bài công suất. Đề bài: Đề 01: A.TRẮC NGHIỆM: (5 điểm) Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau: Câu 1.Khi đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước,ta thu được một hỗn hợp rượu – nước có thể tích: A.bằng 100cm3 B.nhỏ hơn 100cm3 3 C.lớn hơn 100cm D. xấp sỉ bằng 100cm3 Câu 2.Tại sao quả bóng bay dù được buộc chặt để lâu ngày vẫn bị xẹp? A.Vì khi mới thổi,không khí từ miệng vào quả bóng còn nóng sau đó lạnh dần nên co lại. B.Vì cao su là chất đàn hồi nên sau khi bị thổi căng nó tự động co lại. C.Vì giữa các phân tử của chất làm vỏ quả bóng có khoảng cách nên các phân tử không khí có thể qua đó thoát ra ngoài. D.Vì không khí nhẹ nên có thể chui qua chỗ buộc ra ngoài. Câu 3.khi các nguyên tử,phân tử cấu tạo nên vật chuyển động nhanh lên thì đại lượng nào sau đây tăng lên? A.Khối lượng của vật. B.Trọng lượng của vật. C.Cả khối lượng lẫn trọng lượng. D.Nhiệt độ của vật. Câu 4. Hai vật có cùng khối lượng đang chuyển động trên sàn nằm ngang, thì: A. Vật có thể tích càng lớn thì động năng càng lớn. C. Vật có tốc độ càng lớn thì động năng càng lớn. B. Vật có thể tích càng nhỏ thì động năng càng lớn. D. Hai vật có cùng khối lượng nên động năng hai vật như nhau. Câu 5.Có mấy cách làm thay đổi nhiệt năng? A.hai cách. B.ba cách. C.bốn cách. D.năm cách. Câu 6. Phát biểu nào sau đây về cấu tạo chất đúng? A. Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt. B. Các chất ở thể rắn thì các phân tử không chuyển động. C. Phân tử là hạt chất nhỏ nhất. D. Giữa các phân tử, nguyên tử không có khoảng cách. Câu 7. Số ghi công suất trên các máy móc, dụng cụ hay thiết bị cho biết A. Công thực hiện được của dụng cụ hay thiết bị đó B. Công suất định mức của dụng cụ hay thiết bị đó. C. Khả năng tạo ra lực của dụng cụ hay thiết bị đó D. Khả năng dịch chuyển của dụng cụ hay thiết bị đó Câu 8. Công suất không có đơn vị đo là A. Oát (W) B. Jun trên giây (J/s) C. Kilô oát (KW) D. Kilô Jun (KJ) Câu 9. Thả một cục đường vào một cốc nước rồi khuấy lên, đường tan và nước có vị ngọt. Bởi vì A. khi khuấy đều nước và đường cùng nóng lên. B. khi khuấy lên thì các phân tử đường xen vào các khoảng cách giữa các phân tử nước. C. khi bỏ đường vào và khuấy lên thể tích nước trong cốc tăng. D. đường có vị ngọt Câu 10. Chuyển động của các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật là: A. chuyển động cong. B. chuyển động thẳng đều. C. chuyển động hỗn độn, không ngừng. D.chuyển động tròn. B.TỰ LUẬN: (5 điểm) Câu 11: (2,5 điểm)Người ta dùng một mặt phẳng nghiêng để kéo một vật có khối lượng 50kg lên cao 2m. a) Nếu không có ma sát thì lực kéo là 125N. Tính chiều dài của mặt phẳng nghiêng. b) Thực tế có ma sát và lực kéo vật là 150N. Tính hiệu suất của mặt phẳng nghiêng?.
<span class='text_page_counter'>(59)</span> Câu 12. (2,5 điểm)Một cần cẩu mỗi lần nâng được một contennơ 5 tấn lên cao 5m, mất 10 giây. a) Tính công và công suất do cần cẩu sản ra? b) Cần cẩu này chạy bằng điện, với hiệu suất 70%. Hỏi, để bốc xếp 500 contennơ , thì cần bao nhiêu điện năng?. 1.2. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM ĐỀ 01 A. TRẮC NGHIỆM: 5 điểm (chọn đúng đáp án mỗi câu cho 0,5 điểm) 1 B. 2 C. 3 D. 4 C. 5 A. 6 A. 7 B. 8 D. 9 B. 10 B. B. TỰ LUẬN: 5 điểm Câu 11: 2,5 điểm. P=10m=50.10=500N Công kéo trực tiếp: A=P.h=500.2=1000N Công kéo trên mặt phẳng nghiêng(không ma sát): A=F.s=1000 suy ra 125.s=1000 vậy s=8m Hiệu suất H=Aci/Atp=125/150=83,3% Câu 12 (2,5 điểm) a) 5 tấn = 5 000kg suy ra P = 10m = 50 000N Công của cần cẩu: A=P.h=50 000.5 =250 000 (j) Công suất của cần cẩu là:P =A/t = 250000/10 = 25 000w b) Điện năng dùng để nâng 1 contenno: H=Aci/Atp suy ra Atp=Aci/H = 250000/0,7=357143 j Điện năng dùng để nâng 500 contenno: A=357143.500=178571500 j. 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 1 điểm. 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm. Đề 02: A. TRẮC NGHIỆM: Chọn phương án trả lời đúng cho các câu sau Câu 1. Công suất được xác định bằng A. Lực tác dụng trong một giây. C. Công thực hiện được trong một giây B. Công thức P = A.t. D. Công thực hiện được khi vật dịch chuyển được một mét Câu 2. Trên một máy có ghi 2000W. Số đó cho biết: A. Công suất định mức của dụng cụ hay thiết bị đó. C. Khả năng tạo ra lực của dụng cụ hay thiết bị đó. B. Công thực hiện được của dụng cụ hay thiết bị đó D. Khả năng dịch chuyển của dụng cụ hay thiết bị đó. Câu 3: Trong các vật sau đây, vật nào không có thế năng? A.Chiếc xe Ô tô đang đứng yên bên đường. C.Máy bay đang bay. B.Lò xo để tự nhiên ở một độ cao so với mặt đất. D.Lò xo bị ép đặt ngay trên mặt đất.
<span class='text_page_counter'>(60)</span> Câu 4.Khi chuyển động nhiệt của các phân tử cấu tạo nên vật nhanh lên thì đại lượng nào sau đây của vật không tăng? A.nhiệt độ. B.nhiệt năng. C.Thể tích. D.khối lượng. Câu 5: Khi nhiệt độ của vật càng cao thì: A, Nhiệt năng của vật càng lớn. C Vật càng chứa nhiều phân tử. B Các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh. D Cả A, B đều đúng Câu 6: Với điều kiện nào thì hiện tượng khuếch tán giữa các chất lỏng có thể xảy ra nhanh hơn A. Khi nhiệt độ giảm. C. Khi trọng lượng riêng của các chất lỏng lớn B. Khi nhiệt độ tăng. D.Khi thể tích của các chất lỏng nhiều hơn. Câu 7. Nhiệt lượng mà một vật thu vào để nóng lên không phụ thuộc vào A. khối lượng của vật B. độ tăng nhiệt độ của vật C. Thể tích của vật D. nhiệt dung riêng của chất cấu tạo nên vật. Câu 8. Chuyển động của các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật là: A. chuyển động cong. B. chuyển động thẳng đều. C. chuyển động hỗn độn, không ngừng. D.chuyển động tròn. Câu 9. Trong các kết luận dưới đây, kết luận nào không đúng? A. Nhiệt năng của một vật có thể thay đổi bằng cách thực hiện công và truyền nhiệt B. Nhiệt độ của vật càng cao, thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn. C. Khi chuyển động nhiệt của các phân tử cấu tạo nên vật càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng tăng. D. Khi chuyển động nhiệt của các phân tử cấu tạo nên vật càng nhanh thì khối lượng riêng và trọng lượng riêng của vật cũng tăng Câu 10. Thả một miếng sắt nung nóng vào cốc nước lạnh thì: A. nhiệt năng của miếng sắt tăng. B. nhiệt năng của miếng sắt giảm. C. nhiệt năng của miếng sắt không thay đổi. D. nhiệt năng của nước giảm. B. TỰ LUẬN: Câu 11: (2,5 điểm)Người ta dùng một mặt phẳng nghiêng để kéo một vật có khối lượng 50kg lên cao 2m. c) Nếu không có ma sát thì lực kéo là 125N. Tính chiều dài của mặt phẳng nghiêng. d) Thực tế có ma sát và lực kéo vật là 150N. Tính hiệu suất của mặt phẳng nghiêng? Câu 12. (2,5 điểm)Một cần cẩu mỗi lần nâng được một contennơ 10 tấn lên cao 5m, mất 20 giây. a) Tính công và công suất do cần cẩu sản ra? b) Cần cẩu này chạy bằng điện, với hiệu suất 65%. Hỏi, để bốc xếp 300 contennơ , thì cần bao nhiêu điện năng? 1.2. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM Đề số 02 A. TRẮC NGHIỆM: 5 điểm (chọn đúng đáp án mỗi câu cho 0,5 điểm) Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Đáp án C A A D D B C C B. TỰ LUẬN: 5 điểm. 9 D. 10 B.
<span class='text_page_counter'>(61)</span> Câu 11: 2,5 điểm. P=10m=50.10=500N Công kéo trực tiếp: A=P.h=500.2=1000N Công kéo trên mặt phẳng nghiêng(không ma sát): A=F.s=1000 suy ra 125.s=1000 vậy s=8m Hiệu suất H=Aci/Atp=125/150=83,3%. Câu 12 (2,5 điểm) a) 10 tấn = 10 000kg suy ra P = 10m = 100 000N Công của cần cẩu: A=P.h=100 000.5 =500 000 (j) Công suất của cần cẩu là:P =A/t = 500000/20 = 25 000w b) Điện năng dùng để nâng 1 contenno: H=Aci/Atp suy ra Atp=Aci/H = 500000/0,65=769 231 j Điện năng dùng để nâng 300 contenno: A=769 231.300=230769300 j. 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 1 điểm. 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm 0,5 điểm. RÚT KINH NGHIỆM .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... Ký duyệt Ngày 4/3/2013. Ngày soạn: 5/ 03/ 2013 TUẦN 29 : Tiết27:. Bài 22: DẪN NHIỆT. A - Mục tiêu 1. Kiến thức: - Tìm được ví dụ thực tế về sự dẫn nhiệt. 2. Kỹ năng: - So sánh tính dẫn nhiệt của các chất rắn, lỏng, khí. - Thực hiện được thí nghiệm về sự dẫn nhiệt, các thí nghiệm chứng tỏ tính dẫn nhiệt kém của chất lỏng và khí. 3. Thái độ : - Cẩn thận , nghiêm túc và lòng yêu thích môn học..
<span class='text_page_counter'>(62)</span> B – Chuẩn bị: Các thanh kim loại đồng, nhôm, thủy tinh có chiều dài như nhau, giá thí nghiệm, đèn cồn, sáp (nến) ống nghiệm chứa nước. C – Các bước tiến hành dạy, học trên lớp. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ :(5p) - HS1. Nhiệt năng của vật là gì? Có những cách nào để làm biến đổi nhiệt năng của vật? - HS2. Nhiệt lượng là gì ? Đơn vị đo là gì? Hoạt động 2: Tình huống học tập.(2p) - GV : Đặt vấn đề vào bài như SGK . Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò Hoạt động 1 : Tìm hiểu về sự dẫn nhiệt(15p) I – Sự dẫn nhiệt. GV: Tổ chức cho các nhóm học sinh 1. Thí nghiệm. làm thí nghiệm như hình 22.1 và trả lời HS : làm thí nghiệm theo hướng dẫn của các câu hỏi: giáo viên HS : quan sát các hiện tượng sảy ra của thí nghiệm 2. Trả lời các câu hỏi. H: Các đinh rơi xuống chứng tỏ điều + Các đinh rơi xuống chứng tỏ nhiệt đã gì ? truyền đến sáp làm cho sáp nóng lên, chảy ra. + Các đinh rơi xuống trước sau theo thứ tự: H: Các đinh rơi xuống trước sau theo a, b, c, d … thứ tự nào ? + Nhiệt được truyền từ đầu A đến đầu B của thanh kim loại. H: Kết quả thí nghiệm chứng tỏ điều Sự truyền nhiệt như trong thí nghiệm gọi là gì ? sự dẫn nhiệt. Hoạt động 4 : Tìm hiểu tính dẫn nhiệt của các chất(12p) GV: Tổ chức cho các nhóm học sinh II – Tính dẫn nhiệt của các chất. làm thí nghiệm như hình 22.2, HS: hoạt động nhóm làm thí nghiệm và trả 22.3,22.4 và trả lời các câu hỏi: lời các câu hỏi H: Trong các chất: Đồng, nhôm, 1. Trong các chất: Đồng, nhôm, thủy tinh thì thủy tinh thì cất nào dẫn nhiệt tốt đồng dẫn nhiệt tốt nhất rồi đến nhôm, đến nhất, chất nào dẫn nhiệt kém nhất? thủy tinh. H: Qua thí nghiệm em có nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất lỏng? 2. Chất lỏng dẫn nhiệt kém. H: Qua thí nghiệm em có nhận xét gì về tính dẫn nhiệt của chất khí ? 3. Chất khí dẫn nhiệt kém Hoạt động 5 : Vận dụng , củng cố(10p) III – Vận dụng: H: Tìm 3 ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt. HS : đứng tại chỗ đưa ra ví dụ về hiện GV : đưa ra các câu hỏi phần vận dụng tượng dẫn nhiệt và trả lời các câu hỏi phần vận dụng C9: Vì kim loại dẫn nhiệt tốt còn sứ dẫn Yêu cầu HS: Đọc và trả lời câu hỏi phần nhiệt kém. vận dụng. C10: Vì nhiều lớp áo mỏng có nhiều lớp khí trong các lớp áo, không khí dẫn nhiệt kém giữ cho nhiệt trong cơ thể không bị.
<span class='text_page_counter'>(63)</span> truyền ra ngoài. C11: Chim đứng xù lông để tạo các lớp GV : Nghe HS trả lời sau đó nhận xét và không khí giữa các lớp lông để giữ ấm củng cố lại cho cơ thể. C12: Vì kim loại dẫn nhiệt tốt về mùa đông những ngày trời lạnh nhiệt độ của kim loại thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên nhiệt năng truyền từ cơ thể sang kim loại nhanh nên ta cảm thấy lạnh. Về mùa hè nhiệt độ cơ thể thấp hơn nhiệt độ của Củng cố: Nhiệt năng được truyền từ vật kim loai khi sờ vào nhiệt năng được này sang vật khác bằng hình thức nào? truyền từ kim loại sang cơ thể nhanh nên Trong các chất: Rắn, lỏng, khí chất nào ta cảm thấy nóng. dẫn nhiệt tốt, chất nào dẫn nhiệt kém ? HS : trả lời câu hỏi phần củng cố Hoạt động 6 : Hướng dẫn về nhà(1p) Học thuộc phần ghi nhớ và làm bài tập trong SBT. Đọc mục "Có thể em chưa biết " Đọc trước bài 23 " Đối lưu - Bức xạ nhiệt " D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... Ký duyệt Ngày 11/3/2013. Ngày soạn: 12/ 03/ 2012 TUẦN 30 : Tiết 27:. ĐỐI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT A . Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nhận biết được dùng đối lưu trong chất lỏng và chất khí. Biết được sự đối lưu xảy ra trong môi trường nào và không xảy ra trong môi trường nào và không xảy ra trong môi trường nào. 2. Kỹ năng: - Tìm được ví dụ về bức xạ nhiệt. - Nêu được tên hình thức truyền nhiệt chủ yếu của chất rắn, chất lỏng, chất khí và chân không. 3. Thái độ: - Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong khi học. B . Chuẩn bị:.
<span class='text_page_counter'>(64)</span> - Cho GV: Dụng cụ để làm các TN ở hình 23.2; 23.3; 23.4; 23.5 ( SGK). Trong TN 23.4; 23.5 có thể thay đổi bếp điện bằng bếp dầu. - Một cái phích và hình vẽ phóng to của cái phích. - Cho mỗi HS: Dụng cụ TN như hình 23.3 ( SGK) C . Tổ chức hoạt động dạy học: *HĐ1 : Tổ chức tình huống học tập :(7p) Bài cũ : Dộn nhiệt là gì ? Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong chất nào? Trong chất lỏng, chất khí có xảy ra dẫn nhiệt không? Đặt vấn đề: SGK. Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò *HĐ2: Tìm hiểu hiên tượng đối lưu (10’) : - HS hoạt động theo nhóm làm TN như - Hướng dẫn các nhóm HS làm TN như hình 23.2 ( SGK) hình 23.2 ( SGK) trả lời câu C1 ; C2 ; C3 - Thảo luận, trả lời câu hỏi C1 -> C3 - Điều khiển việc thảo luận ở lớp về các câu trả lời. *HĐ3 : Vận dụng ( 5p) : - Tham gia thảo luận trên lớp về các câu - GV làm TN hình 23.3 cho HS xem và trả lời. quan sát hướng dẫn HS trả lời câu C4. - Làm theo sự hướng dẫn của GV, trả - GV hướng dẫn HS trả lời C5 ; C6 và lời câu C4. thảo luận trên lớp về các câu hỏi. - TRả lời C5; C6 cà thảo luận trên lớp về các câu trả lời. *HĐ4 : Bức xạ nhiệt :(10p) - Tình huống học tập như SGK - Tìm hiểu về bức xạ nhiệt. + Làm TN theo hình 23.4 và 23.5 SGK cho HS quan sát. + Hướng dẫn HS trả lời C7-> C9 và tổ chức thảo luận ở lớp về các câu trả lời. + Thông báo định nghĩa bức xạ nhiệt và khả năng hấp thụ toả nhiệt. *HĐ5 : Vận dụng:(5p) + Hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi phàn vân dụng và tính chất HS thảo luận về các câu trả lời.. +HS quan sát TN do GV làm. + HS suy gnhĩ các câu trả lời C7-> C9. +Thảo luận các câu trả lời của các bạn. + Nghe thông báo định nghĩa bức xạ nhiệt. + HS thảo luận câu trả lời câu hỏi phần vận dụng.. *HĐ6: Luyện tập – Củng cố:(8p) - Cho HS đọc phần ghi nhớ. - Hướng dẫn HS đọc phần: “ Có thể em chưa biết” đó là cấu tạo và công dụng của Tec mốt. - Bài tập về nhà: 23.1 -> 23.7 ( SBT) D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... Ký duyệt Ngày 18/3/2013.
<span class='text_page_counter'>(65)</span> Ngày soạn: 18/ 03/ 2012 Tuần 31 Tiết 29:. CÔNG THỨC TÍNH NHIỆT LƯỢNG A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Kể tên các yếu tố quyết định độ lớn của nhiệt lượng một vật cần thu vào để nóng lên. - Viết được công thức tính nhiệt lượng, kể tên đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức. 2. Kỹ năng: - Mô tả được thí nghiệm và sử lý được bảng ghi kết quả TN chứng tỏ nhiệt lượng phụ thuộc vào m; t và chất làm vật. 3. Thái độ: Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong khi học. B. Chuẩn bị: Dụng cụ cần thiết để minh hoạ TN trong bài; giá TN; đèn cồn; bình nước; nhiệt kế. - Bảng vẽ to 3TN trên; bảng ghi NDR của 1 số chất. C. Tổ chức hoạt động dạy học:.
<span class='text_page_counter'>(66)</span> Trợ giúp của thầy *HĐ1 : Thông báo nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc những yếu tố nào (2p) - Để kiểm tra sự phụ thuộc đó ta cần tiến hành TN như thế nào ? - Ta lần lượt nghiên cứu mục 1,2,3 *HĐ2 : Tìm hiểu mối quan hệ giữa nhiệt lượng của 1 vật thu vào bởi KL của vật : (21p) - GV phân HS làm 3 nhóm và phân công như sau : + HS trong nhóm I tự đọc mục I.1 để tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng vật. GV hướng dẫn các nhóm thảo luận.. Hoạt động của trò + HS nêu được 3 yếu tố : - Kết luận của vật. - Độ tăng nhiệt độ. - Chất làm vật. - HS nhóm I tìm hiểu mối quan hệ giữa nhiệt lượng và khối lượng. - Thảo luận nhóm và cử đại diện trình bày trước lớp, mô tả TN của nhóm mình và trả lời câu hỏi. - HS nhóm II tự đọc mục I.2 để tìm hiểu quan hệ giữa Q và độ tăng nhiệt độ. - HS nhóm III : tự đọc mục I.3 tìm hiểu quan hệ giữa nhiệt lượng và chất làm vật. Sau đó cứ đại diện lên mô tả TN của nhóm mình và trả lời C3, C4, C5 Nhóm 2 : C6 : nhóm 3 : C7. - GV lưu ý: Mỗi nhóm thảo luận trong khoảng 5p. - Hướng dẫn thảo luận toàn lớp về kết quả làm việc của từng nhóm trong khaỏng 15p. - GV nhắc nhở HS cả lớp: lắng nghe đại diện các nhóm bạn trình bày hoặc nhắc lại bổ sung ý kiến khi có yêu cầu của GV. - GV gọi đại diện mỗi nhóm lên trình bày câu trả lời của nhóm mình. - Treo các bảng kết quả TN đã vẽ to và - Sau khi thảo luận : HS cần trả lời điền vào ô trống tương ứng của bảng khi được : Q phụ thuộc vào 3 yếu tố trên HS trình bày. như phần đầu bài. - Cho HS các nhóm lên trình bày. Gv ghi tóm tắt từng câu lên bảng. C2: m1 > m2 => Q1 > Q2 C3: t1 > t2 => Q1 > Q2 C7 : Q phụ thuộc vào chất làm vật. *HĐ3 : Tìm hiểu công thức tính Q .(5p) - GV thông báo : các nhà bác học đã tìm ra công thức tính Q thu vào Q = m.c ( t20 – t10) = m.c.t0 Và giải thích các ký hiệu và đơn vị các đại lượng trong công thức SGK ; t1 là t0 đầu. - Yêu cầu cả lớp đọc và nghiên cứu bảng 24.4 SGK : gọi 1HS cho biết C của 1 số chất và cho biết ý nghĩa của con số đó. - GV nêu 1 vài con số cụ thể trong bảng và gọi 1 số HS cho biết con số đó là NDR của chất nào ? Con số đó cho ta biết gì ? *HĐ4 : Vận dụng (10p).
<span class='text_page_counter'>(67)</span> - GV yêu cầu HS trả lời C8 ; gọi 1 vài em trình bày câu trả lời. Các em khác bổ sung. - Gọi 2 HS lên làm C9 ; C10. - GV hướng dẫn theo các bước: đổi đơn vị hợp pháp theo các giái trị đã cho. Viết công thức chữ Q = m.c.t . Sau đó thay số, cho kết quả đúng. *HĐ5: Luyện tập – Củng cố – Hướng dãn về nhà:(7p) - Cho 1 vài HS đọc phần ghi nhớ. - Ra bài tập về nhà: 25.1 => 25.5 ( SBT) - Đọc phần: Có thể em chưa biết . D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... Ký duyệt ngày 25/3/2013. Tuần 30. Ngày soạn: 18/ 03/ 2012 Ngày dạy : Sáng 01 / 04/ 2012.Tiết3. Tại lớp 8A ; Tiết4. Tại lớp 8B. Điều chỉnh :…………………………………………………………………………. Tiết30:. PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: Phát biểu được 3 nội dụng của nguyên lý truyền nhiệt. Viết được phương trình cân bằng nhiệt trong trường hợp có 2 vật trao đổi nhiệt với nhau. 2. Kỹ năng: - Giải được các bài toán trao đổi nhiệt giữa hai vật . 3. Thái độ: Cẩn thận, nghiêm túc, tích cực trong quá trình học tập. B. Chuẩn bị: - Gv giải trước các bài tập trong phần vận dụng. Bảng phụ. - HS ôn tập kiến thức công thức tính nhiệt lượng, đọc tìm hiểu trước bài25. C. Tổ chức hoạt động dạy học: Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò.
<span class='text_page_counter'>(68)</span> *HĐ1 : Bài cũ (5p) 1, Nhiệt lượng là gì ? Viết công thức tính Q giải thích ý nghĩa các đại lượng trong công thức. 2, Nhiệt rung riêng của 1 chất là gì? Nói NRD của nước là 4200 J/ kg.độ con số đó cho biết gì? *HĐ2: Tình huống học tập.(1p) Nêu tình huống học tập như SGK để dạy phần những nguyên lý truyền nhiệt *HĐ3 : Nguyên lý truyền nhiệt (7p) : - Quan sát trong đời sống. Kỹ thuật và tự nhiên. Khi nào có sự thay đổi nhiệt độ giữa hai vật. ? Khi 2 vật trao đổi nhiệt với nhau thì nhiệt truyền từ vật nào sang vật nào ? ? Sự truyền nhiệt xảy ra cho đến khi nào thì thôi? ? Nhiệt lượng vật này toả ra quan hệ như thế nào với nhiệt lượng vật kia thu vào? - HS trả lời GV tự thống kê lên bảng? Hãy giải quyết tình huống đặt ra ở phần mở bài. *HĐ4: Phương trình cân bằng nhiệt (9p): ? Dựa vào nguyên lý truyền nhiệt hãy viết phương trình cân bằng nhiệt. - GV giới thiệu công thức tính Q toả ra: Q = m.c.t Nhưng t = t1 – t2 ( t1: to đầu ; t2: to sau ) pt cân bằng nhiệt có thể viết dưới dạng nào ? - GV hướng dẫn HS cách ký hiệu các đại lượng trước khi viết phương trình cân bằng nhiệt khác. *HĐ5: Ví dụ về PT cân bằng nhiệt:(10p) - Cho HS đọc VD SGK, hướng dẫn HS phân tích đề và tóm tắt đề bài bằng ký hiệu. ? Bài này nói gì? đại lượng nào đã biết? đại lượng nào cần phải tìm ? Vật nào là vật toả nhiệt, vật nào thu nhiệt? Cho 1 HS đứng tại chỗ nêu phần tóm tắt đề bài – cho HS khác nhận xét.. - Từng HS suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV.. - Cho 2 HS đọc mẩu đối thoại phần ĐVĐ SGK - HS theo dõi, trả lời các câu hỏi GV đặt ra.. - Ghi tóm tắt ý trả lời đúng được cả lớp thảo luận thống nhất.. - HS xây dựng PT cân bằng nhiệt chi tiết dưới sự hướng dẫn của GV.. Tóm tắt: m1 = 0,15 kg. C1 = 880 J/kgK ; t1 = 100oC t = 25oC ; t2 = 20oC ; t = 25oC m2 = ? Giải : Q1 = m1 . C1. ( t1 – t ) = 880. 0,15. ( 100 - 25) = 9900 J.
<span class='text_page_counter'>(69)</span> *HĐ6: Vận dụng:(6p) - Hướng dẫn HS làm C1 => C3 theo các bước giải BTVL. Q2 = m2 . C2 . ( t – t2) = m2. 4200 ( 25 - 20) = 21.000.m2 Theo PH cân bằng nhiệt Q1 = Q2 => 9900 = 21.000.m2 m2 = 0,47 (kg) ĐS : 0,47 kg. - HS hoạt động cá nhân làm các câu vận dụng C1 -> C3. *HĐ7: Luyện tập – Củng cố – Hướng dẫn về nhà:(7p) - Cho 1 vài HS đọc phần: Có thể em chưa biết. - Khắc sâu cho HS việc sử dụng PT cân bằng nhiệt. - Lập PT rồi giải như PT toán học – Tìm ẩn số là tìm 1 đại lượng VL chưa biết. - BT về nhà: 25.1 => 25.7 D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................... Tuần 31. Ngày soạn: 28/ 03/ 2012 Ngày dạy : Sáng 08 / 04/ 2012.Tiết3. Tại lớp 8A ; Tiết4. Tại lớp 8B. Điều chỉnh :………………………………………………………………………….. NĂNG SUẤT TOẢ NHIỆT CỦA NHIÊN LIỆU A. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Phát biểu được năng suất toả nhiệt của nhiên liệu . Viết được công thức tính nhiệt lượng do nhiên liệu bị đốt cháy toả ra. Nêu được tên và đơn vị của các đại lượng trong công thức. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng suy luận, tư duy logic, tính toán. 3. Thái độ: - HS có thái độ nghiêm túc trong giờ học. B. Chuẩn bị: - Gv giải trước các bài tập trong phần vận dụng. Bảng phụ. - HS ôn tập kiến thức phương trình cân bằng nhiệt, đọc tìm hiểu trước bài26. C. Tiến hành dạy học: HĐ1 : Bài cũ - Tình huống học tập(4p) *Bài cũ : Viết phương trình cân bằng nhiệt ( cả dạng tổng quát, cả chi tiết) *Tình huống học tập : Như SGK Trợ giúp của thầy Hoạt động của trò *HĐ2 : Tìm hiểu nhiên liệu (6p) - Hướng dẫn HS đọc thông tin phần này - HS hoạt động cá nhân, đọc thông để trong SGK. trả lời câu hỏi của GV. ? Nhiệt lượng là gì? Tìm thêm các ví dụ về các nhiên liệu thường gặp. *HĐ3: Năng suất toả nhiệt(9p).
<span class='text_page_counter'>(70)</span> - Hướng dẫn HS xây dựng định nghĩa năng suất toả nhiệt như sau: 1 kg củi khô cháy hoàn toàn thì Q toả ra 10.106J => 10.106 là NSTN của củi khô. - Lấy 1 vài ví dụ tương lai về các nhiên liệu khác từ đó đặt câu hỏi NSTN của nhiên liệu là gì? NSTN ký hiệu là gi? Đơn vị đo? - Bằng thực tế người ta đã xác định được NSTN của 1 số nhiên liệu của 1 số nhiên liệu và đã hệ thống thành bảng 26.1. - GV cùng HS nghiên cứu bảng 26.1 yêu cầu HS tìm NSTN của 1 số nhiên liệu trong bảng. Cho 1 số NSTN yêu cầu HS kiểm tra bảng xem đó là nhiên liệu gì? - Nói NS toả nhiệt của dầu hoả là 44.106 J/kg. con số đó cho ta biết gì? - Tiếp theo cho HS làm BT và từ bài tập này có thể xây dựng công thức tính Q toả ra khi đốt cháy hoàn toàn 1 nhiên liệu? - Trước khi làm BT lưu ý HS biết NSTN của nhiên liệu là ta đã biết gì?. - HS theo dõi ví dụ và câu hỏi GV đặt ra, trả lời.. - HS phát biểu định nghĩa NSTN?. - HS nghiên cứu bảng và trả lời câu hỏi GV đặt ra.. -HS hoạt động nhóm làm BT và xây dựng công thức tính Q toả ra.. *HĐ4: Công thức tính Q do nhiên liệu bị đốt cháy toả ra.(4p) Q = m.q ? hãy nêu ý nghĩa của các đại lượng trong công thức và đơn vị đo các đại lượng đó. *HĐ5: Vận dụng – Luyện tập:(6p) - Hướng dẫn HS trả lời C1 phần đặt vấn đề. - Từng HS làm câu C2. HĐ6: Kiểm tra 15’ 1. Đề bài. Câu1: Nói năng suất toả nhiệt của than bùn là 14.106J/kg có nghĩa gì? Nhiệt lượng toả ra khi đốt cháy hoàn toàn 20kg than bùn là bao nhiêu? Câu2: Một ấm đun nước bằng nhôm có khối lượng 0,5kg chứa 1,5 lít nước ở 200C. Muốn đun sôi ấm nước này cần một nhiệt lượng bằng bao nhiêu? Biết nhiệt dung riêng của nhôm và nước lần lượt là c1=880J/kg.K, c2 =4200 J/kg.K. 2. Bài làm. Câu1: Nói năng suất toả nhiệt của than bùn là 14.106J/kg có nghĩa 1kg than bùn bị đốt cháy hoàn toàn toả ra một nhiệt lượng là 14.106J. Nhiệt lượng toả ra khi đốt cháy hoàn toàn 20kg than bùn là áp dụng công thức Q = q.m = 14.106.20 = 280.106J. Câu2: Nhiệt lượng ấm nhôm cần thu khi tăng nhiệt độ từ 200C lên 1000C là. Q1 = m1 . C1 . ( t – t1) = 0,5..880 ( 100 - 20) =35 200J..
<span class='text_page_counter'>(71)</span> Nhiệt lượng 1,5kg nước cần thu khi tăng nhiệt độ từ 200C lên 1000C là. Q2 = m2 . C2 . ( t – t2) = 1,5. 4200 ( 100 - 20) =504 000J. Muốn đun sôi ấm nước này cần một nhiệt lượng là. Q = Q1+ Q2= 35 200 + 504 000 = 539 200J. 3. Kết quả đạt được: Giỏi:………………………………… Khá:……………………………………. Trung bình:………………………… Yếu:……………………………………. *HĐ7: Củng cố – Hướng dẫn về nhà - Cho HS đọc phần ghi nhớ. - Dặn dò cho HS học bài ở nhà đọc phần : Có thể em chưa biết. - BT về nhà: 26.1 => 26.6 ( SBT). D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................
<span class='text_page_counter'>(72)</span> Tuần 32. Ngày soạn: 06/ 04 2012 Ngày dạy : Sáng 15 / 04/ 2012.Tiết3. Tại lớp 8A ; Tiết4. Tại lớp 8B. Điều chỉnh :………………………………………………………………………….. Bài : 27 SỰ BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG TRONG CÁC HIỆN TƯỢNG CƠ VÀ NHIỆT A- Mục tiêu : 1- Kiến thức : Nêu được các ví dụ về sự chuyển háo năng lương trong các quá trình cơ và nhiệt, Từ đó rút ra được định luật bảo toàn. Dựa vào định luật giải thích được các hiện tượng đơn giãn trong cuộc sống. 2- Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng giải thích, phân tích. 3- Thái độ : Tính cẩn thận và lòng yêu thích môn học. B- Chuẩn bị : - Một mặt phẳng nghiêng, 1 bi sắt, 1 khối gỗ, con lắc, đèn cồn, 1ống nghiệm có nút. C- Tiến trình lên lớp : HĐ1: Kiểm tra bài củ : ( 5p ) - Viết công thức tính nhiệt lượng do nhiên liêu toả ra khi bị đốt cháy, nêu tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức ? Giải thích năng suất toả nhiệt của một chất ? HĐ2- Đặt vấn đề . ( 2p ) - Đặt vấn đề như trong SGK. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên HĐ 3 : Tìm hiểu sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác. ( 5p ) - Hoạt động theo nhóm trả lời câu C1. - Yêu cầu Hs đọc kĩ thông tin ở SGK và - Đại diện nhóm nêu kết quả của nhóm hoạt động theo nhóm trả lời câu C1. mình các nhóm khác nhận xét bổ sung. ? Vì sao miếng gỗ chuyển động ? - Cá nhân tự tìm ví dụ tương tự. ? Tại sao nước trong cốc nóng lên ? - Làm TN cho Hs quan sát. ? Nêu các ví dụ khác trong cuộc sống? HĐ 4 : Tìm hiểu sự chuyển hoá giữa các dạng của cơ năng, giữa cơ năng và nhiệt năng. ( 7p ) - Đọc kĩ nội dung câu C 2 rồi hoạt động - Yêu cầu Hs hoạt động theo nhóm trả lời theo nhóm trả lời câu C2, Các nhóm khác câu C2 nhận xét bổ sung. - Yêu cầu đại diện nhóm trả lời câu hỏi, - Cá nhân tự tìm ví dụ có sự chuyển hoá các nhóm khác nhận xét bổ sung. giữa các dạng năng lượng. ? Nguyên nhân nào là cho miếng đồng nóng lên ? ? Nút chai bay lên chứng tỏ điều gì ? - Làm TN cho Hs quan sát. ? Nêu các ví dụ có sự chuyển hoá năng lượng. HĐ5 : Tìm hiểu sự bảo toàn năng lượng trong các hiện tượng cơ và nhiệt. ( 10p) - Nắm được nội dung của định luật. - Lấy một ví dụ sau đó phân tích cho Hs.
<span class='text_page_counter'>(73)</span> Nêu các ví dụ chứng tổ định luật. - Làm việc cá nhân trả lời câu C3.. hiểu rõ năng lượng không tự nhiên sinh ra củng không tự mất đi mà nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác hoặc chuyển từ dạng này sang dạng khác. - Yêu cầu Hs làm việc cá nhân trả lời câu C3. HĐ 6 : Vân dụng. Củng cố - Dặn dò : ( 10p ) - Làm việc cá nhân trả lời câu hỏi C5, C6. - Yêu cầu Hs trả lời các câu hỏi C 5, C6 - Nêu kết quả của mình, các Hs khác trong SGK. nhận xét bổ sung. - Gọi Hs trả lời câu hỏi và các bạn khác nhận xét bổ sung. * Củng cố : - Gọi một vài học sinh đọc phần ghi nhớ. - Tổ chức làm bài tập 27.1, 27.2, 27.3 SBT. * Dặn dò : - Học bài củ theo sách giáo khoa và vở ghi. - Làm các bài tập còn lại ở SBT. - Đọc phần có thể em chưa biết. - Xem trước nội dung bài 28. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ Tuần 33 Ngày soạn: 06/ 04/ 2012 Tiết 33: Ngày dạy: / 04 / 2012.Tiết Lớp 8A;Ngày: / 04/2012. Tiết Lớp 8B Điều chỉnh :…………………………………………………………………………. Bài : 28 ĐỘNG CƠ NHIỆT A- Mục tiêu : 1. Kiến thức : Nắm được khái niệm và cấu tạo của động cơ nổ bốn kì, Biết được sự chuyển vận của động cơ nổ bốn kì. 2. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng giải thích, phân tích. 3- Thái độ : Tớnh cẩn thận và lòng yêu thích môn học. B. Chuẩn bị :.
<span class='text_page_counter'>(74)</span> - Mô hình, hình vẽ cấu tạo động cơ nổ bốn kì. C- Tiến trình lên lớp : HĐ1: Kiểm tra bài củ - Đặt vấn đề : ( 6p ) * Kiểm tra bài củ: ? Giải thích năng suất toả nhiệt của một chất ? * Đặt vấn đề . - Đặt vấn đề như trong SGK. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Hoạt động 2 : Tìm hiểu khái niệm động cơ nhiệt , ( 8p ) - Dựa vào khái niệm tìm ví dụ về động cơ - Yêu cầu Hs đọc kĩ thông tin ở SGK nhiệt có trong thực tế. tìm hiểu khái niệm động cơ nhiệt - Yêu cầu hs tìm ví dụ Hoạt động 3 : Tìm hiểu cấu tạo của động cơ nhiệt ( 16p ) - Quan sát hình 28.4 rồi nêu cấu tạo và - Yêu cầu Hs quan sát hình vẽ 28.4 để công dụng của các bộ phận trong động cơ nêu cấu tạo của động cơ nổ. nhiệt. ? ĐCN có mấy bộ phận ? ? Xilanh có tác dụng để làm gi? ?bugi có tác dụng gì?... Hoạt động 4 : Tìm hiểu chuyển vận của động cơ nổ bốn kì ( 10p) - Nghiên cứu thông in ở SGK để nắm rỏ ?Kì thứ I có tác dụng gì ?pittông các kì chuyển vận của động cơ nổ bốn kì. chuyển động như thế nào? ? Kì thứ II pittông chuyển động như thế nào? Hoạt động 5 : Vân dụng . Củng cố . ( 14p ) - Làm việc cá nhân trả lời câu hỏi C5, C6. - Yêu cầu Hs trả lời các câu hỏi C 5, C6 - Nêu kết quả của mình, các Hs khác nhận trong SGK. xét bổ sung. - Gọi Hs trả lời câu hỏi và các bạn khác nhận xét bổ sung. * Củng cố : - Gọi một vài học sinh đọc phần ghi nhớ. H§7: Híng dÉn vÒ nhµ (1 phót) - Học bài cñ theo sách giáo khoa và vở ghi. - Làm các bài tập còn lại ở SBT. - Đọc phần có thể em chưa biết. - Xem trước nội dung bài 28. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................
<span class='text_page_counter'>(75)</span> Tuần 34 Ngày soạn: 13/ 04/ 2012 Tiết 34: Ngày dạy: / 04 / 2012Tiết .Lớp 8A;Ngày: / 04/2012 .Tiết Lớp 8B Điều chỉnh :………………………………………………………………………….. Bài : 29 ÔN TẬP TỔNG KẾT CHƯƠNG II A- Mục tiêu : 1- Kiến thức : Hệ thống các kiến thức đã học, củng cố và vận dụng các kiến thức để làm bài tập. 2- Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng giải thích, phân tích, áp dụng kiến thức củ để giải quyết một số bài tập. 3- Giáo dục : Tinh thần làm việc có khoa học, yêu thích môn học. B- Chuẩn bị : - Một số bài tập liên quan đến kiến thức. C- Tiến trình lên lớp : HĐ1- Kiểm tra bài củ : ( 5 p) ? Nêu cấu tạo và quá trình chuyển vận của động cơ bốn kì ? ĐVĐ: - Để chuẩn bị tố cho bài kiểm tra học kỡ hụm nay chỳng ta cựng ụn lại cỏc kiến thức đã học và vận dụng các công thức để giải quyết một số bài tập. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Hoạt động 2 : ôn tập ( 10 p) - Làm việc cá nhân trả lời các câu hỏi ở - Yêu cầu Hs trả lời các câu hỏi từ câu 1 SGK. đến câu 13 trong SGK. - Nhận xét câu trtả lời của bạn. - Mỗi câu yêu cầu một vài bạn trả lời còn các bạn khác nhận xét và bổ sung. Hoạt động 3 : Vận dụng ( 18 p ).
<span class='text_page_counter'>(76)</span> - Làm việc cá nhân để trả lời phần I và phần II. - Nhận xét kết quả của bạn đưa ra. - Viết được tóm tắt của bài toán. - Hiểu được hiệu suất của bếp là phần nhiệt năng của vật nhận được chia cho nhiệt lượng của dầu bị đốt cháy toả ra. ( H= Qthu/ Qtoả .100% ) - Viết được các công thức tính nhiệt lượng.. - Tổ chức cho HS chọn câu trả lời đúng ở phần I. - Phần II yêu cầu Hs lên bảng làm, mỗi câu một bạn. - Tổ chức cho cả lớp thảo luận để đi đến kết quả đúng. - Tổ chức cho Hs làm bài tập 1. ? Hãy viết tóm tắt bài toán ? ? Trong bài này vật nào nhận nhiệt ? vật nào thu nhiệt ? ? em hiểu như thế nào về hiệu suất của bếp ? ? Nhiệt lượng của bếp và nước thu vào có bằng nhiệt lượng của dầu toả ra không ? ? Nhiệt lượng của nước và ấm thu vào được tính bằng công thức nào ? Hoạt động 4 : Trò chơi ô chữ.. ( 10p ). - Mỗi tỏ chọn 3 Hs để tham gia trò chơi. - Nắm được thể lệ cuộc chơi. - Trả lời các câu hỏi của Gv đặt ra.. - Yêu cầu mỗi tổ chọn 3 Hs để chơi trò chơi ô chữ. - Đưa ra luật chơi chocác tổ nắm rỏ nhóm nào phạm luật không được trả lời câu hỏi đó. - Tuyên dương tổ đạt được điểm nhiều trong phần chơi.. HĐ5: Củng cố – Dặn dò.(2p) *Củng cố : GV củng cố lại bài học. * Dặn dò :- Xem lại tất cả các kiến thức đã học, các bài tập ở SBT để chuẩn bị tốt cho bài kiểm trta học kì II. D. Rút kinh nghiệm: ............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ Ngµy so¹n: 25/10/2009. TiÕt 12-Bµi 10: Lùc ®Èy Ac-si-mÐt I. Môc tiªu. - Nêu đợc hiện tợng chứng tỏ sự tồn tại của lực đẩy Acsimét, chỉ rõ các đặc điểm của lực này. Viết đợc công thức tính độ lớn của lực đẩy Acsimét, nêu tên các đại lợng và đơn vị của các đại lợng có trong công thức. Vận dụng giải thích các hiện tợng đơn giản thờng gặp và giải các bài tËp..
<span class='text_page_counter'>(77)</span> - Làm thí nghiệm để xác định đợc độ lớn của lực đẩy Acsimét. - Thái độ nghiêm túc, cẩn thận, trung thực, chính xác trong làm thí nghiệm. II. ChuÈn bÞ. - Mçi nhãm: 1 gi¸ thÝ nghiÖm, 1 lùc kÕ, 1 cèc thuû tinh, 1 vËt nÆng. - GV: 1 gi¸ thÝ nghiÖm, 1 lùc kÕ, 2 cèc thuû tinh, 1 vËt nÆng, 1 b×nh trµn. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh B. Bµi míi Hoạt động của GV Hoạt động 1:Tổ chức tình huống học tËp - Khi kÐo níc tõ díi giÕng lªn, cã nhËn xÐt g× khi gµu cßn gËp trong níc vµ khi lªn khái mÆt níc? Tại sao lại có hiện tợng đó ? Hoạt động 2:Tìm hiểu tác dụng của chÊt láng lªn vËt nhóng ch×m trong nã (15’) - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm theo c©u C1 vµ ph¸t dông cô cho HS. - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm råi lÇn lît tr¶ lêi c¸c c©u C1, C2. - GV giíi thiÖu vÒ lùc ®Èy AcsimÐt. Hoạt động 3: Tìm hiểu về độ lớn của lùc ®Èy AcimÐt (15ph) - GV kÓ cho HS nghe truyÒn thuyÕt vÒ Acimét và nói thật rõ là Acsimét đã dự đoán độ lớn lực đẩy Acsimét bằng trọng lîng cña phÇn chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç. - GV tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra, yªu cÇu HS quan s¸t. - Yªu cÇu HS chøng minh r»ng thÝ nghiệm đã chứng tỏ dự đoán về độ lớn của lực đẩy Acsimét là đúng (C3).. Hoạt động của HS - HS tr¶ lêi c©u hái cña GV vµ dù ®o¸n (giải thích đợc theo suy nghĩ chủ quan cña m×nh). - Ghi ®Çu bµi. 1. T¸c dông cña chÊt láng lªn vËt nhóng ch×m trong nã - HS nhËn dông cô vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm. - Trả lời câu C1, C2. Thảo luận để thống nhÊt c©u tr¶ lêi vµ rót ra kÕt luËn. KÕt luËn: Mét vËt nhóng trong chÊt láng bÞ chÊt láng t¸c dông mét lùc ®Èy híng từ dới lên theo phơng thẳng đứng gọi là lùc ®Èy AcsimÐt . 2. §é lín cña lùc ®Èy AcimÐt a. Dù ®o¸n - HS nghe truyÒn thuyÕt vÒ AcimÐtvµ t×m hiÓu dù ®o¸n cña «ng.. b. ThÝ nghiÖm kiÓm tra - C¸ nh©n HS t×m hiÓu thÝ nghiÖm vµ quan sát thí nghiệm kiểm chứng độ lớn lùc ®Èy AcsimÐt. - Tõ thÝ nghiÖm HS, HS tr¶ lêi c©u C3 Khi nhóng vËt ch×m trong b×nh trµn, thÓ tÝch níc trµn ra b»ng thÓ tÝch cña vËt. (P1 lµ träng lîng cña vËt Vật bị nớc tác dụng lực đẩy từ đới lên số FA lµ lùc ®Èy AcsimÐt) chỉ của lực kế là: P2= P1- FA.Khi đổ nớc tõ B sang A lùc kÕ chØ P1, chøng tá FA cã độ lớn bằng trọng lợng của phần chất - Gv ®a ra c«ng thøc tÝnh vµ giíi thiÖu láng bÞ vËt chiÕm chç. các đại lợng. c. Công thức tính độ lớn lực đẩy d: N/ m3 AcsimÐt 3 V: m FA = d.V ⇒ FA : ? d: lµ träng lîng riªng cña chÊt láng (N/ m3 ) V: lµ thÓ tÝch cña phÇn ch¸t láng bÞ vËt chiÕm chç (m3 ) Hoạt động 4: Vận dụng (7 ph) - Híng dÉn HS vËn dông c¸c kiÕn thøc 3. VËn dông vừa thu thập đợc giải thích các hiện tợng - HS trả lời lần lợt trả lời các câu C4, C5, C6. Thảo luận để thống nhất câu trả lời ë c©u C4, C5, C6..
<span class='text_page_counter'>(78)</span> - Tổ chức cho HS thảo luận để thống C5: FAn= d.Vn ; FAt= d.Vt nhÊt c©u tr¶ lêi. Mµ Vn = Vt nªn FAn = FAt Lùc ®Èy AcsimÐt t¸c dông lªn hai thái có độ lớn bằng nhau C6: dníc= 10 000N/ m3 ddÇu = 8000 N/ m3 So s¸nh: FA1& FA2 Lùc ®Èy cña níc vµ cña dÇu lªn thái đồng là: FA1= dnớc . V FA2= ddÇu . V Ta cã dníc > ddÇu ⇒ FA1 > FA2 - Yêu cầu HS đề ra phơng án TN dùng - HS suy nghĩ, thảo luận nhóm đa ra phcân kiểm tra dự đoán (H10.4). ¬ng ¸n thÝ nghiÖm. C. Cñng cè - ChÊt láng t¸c dông lªn vËt nhóng ch×m trong nã mét lùc cã ph¬ng, chiÒu nh thÕ nµo? - C«ng thøc tÝnh lùc ®Èy AcimÐt? §¬n vÞ? Lùc ®Èy AcimÐt phô thuéc g×? - GV thông báo: Lực đẩy của chất lỏng còn đợc áp dụng cả với chất khí D. Híng dÉn - Tr¶ lêi l¹i c¸c c©u C1- C6, häc thuéc phÇn ghi nhí. - Lµm bµi tËp 10.1- 10.6 (SBT). - §äc tríc bµi 11 vµ chÐp s½n mÉu b¸o c¸o thùc hµnh ra giÊy (GSK/ 42). *************************************. Ngµy so¹n: 5/11/2009 Ngµy d¹y: 12/11/2009. TiÕt 13-Bµi 11: Thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh: NghiÖm l¹i lùc ®Èy Acsimet I. Môc tiªu. - Viết đợc công thức tính tính độ lớn lực đẩy Acsimet: F = P chất lỏng mà vật chiếm chỗ; F A= d.V. Nêu đợc tên và đơn vị đo các đại lợng có trong công thức. - Tập đề xuất phơng án thí nghiệm trên cơ sở những dụng cụ đã có. - Sử dụng đợc lực kế, bình chia độ,....để làm thí nghiệm kiểm chứng độ lớn lực đẩy Acsimet. - Thái độ nghiêm túc, trung thực trong thí nghiệm. II. ChuÈn bÞ. - Mỗi nhóm HS : 1 lực kế, 1 vật nặng, 1 bình chia độ, 1 giá thí nghiệm, 1 bình nớc, 1 cốc treo. - Mçi HS : 1 mÉu b¸o c¸o..
<span class='text_page_counter'>(79)</span> III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS B. Bµi míi Hoạt động của GV Hoạt động 1: Phân phối dụng cụ thí nghiÖm (5ph) - GV ph©n phèi dông cô thÝ nghiÖm cho c¸c nhãm HS Hoạt động 2: Giới thiệu mục tiêu cña bµi thùc hµnh (5ph) - GV nªu râ môc tiªu cña bµi thùc hµnh. - Giíi thiÖu dông cô thÝ nghiÖm. Hoạt động 3: Tổ chức HS trả lời câu hái (8ph) -Yªu cÇu HS viÕt c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy Acsimet Nêu đợc tên và đơn vị của các đơn vị cã trong c«ng thøc -Yªu cÇu HS nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm chøng (Gợi ý HS : Cần phải đo những đại lợng nào?) - GV híng dÉn HS thùc hiÖn theo ph¬ng ¸n chung. Hoạt động 4: Tiến hành đo (12ph) - Yªu cÇu HS sö dông lùc kÕ ®o träng lîng cña vËt vµ hîp lùc cña träng lîng vµ lùc ®Èy Acsimet t¸c dông lªn vËt khi nhóng ch×m trong níc (®o 3 lÇn). - Yêu cầu HS xác định trọng lợng phần níc bÞ vËt chiÕm chç (thùc hiÖn ®o 3 lÇn) - GV theo dâi vµ híng dÉn cho c¸c nhãm HS gÆp kã kh¨n. Hoạt động 5: Hoàn thành báo cáo (8ph) - Tõ kÕt qu¶ ®o yªu cÇu HS hoµn thµnh b¸o c¸o TN, rót ra nhËn xÐt tõ kÕt qu¶ ®o vµ rót ra kÕt luËn. Yêu cầu HS nêu đợc nguyên nhân dẫn đến sai số và khi thao tác cần phải chú ý g×?. Hoạt động của HS - §¹i diÖn nhãm lªn nhËn dông cô thÝ nghiÖm. - HS nắm đợc mục tiêu của bài thực hµnh vµ dông cô thÝ nghiÖm. - HS viÕt c«ng thøc tÝnh lùc ®Èy Acsimet FA = d.V d : träng lîng riªng cña chÊt láng(N/m3) V : thÓ tÝch cña phÇn chÊt láng cña bÞ vËt chiÕm chç (m3) - HS nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm chøng lùc ®Èy Acsimet (Cã thÓ ®a ra nhiÒu ph¬ng ¸n).. - HS tiÕn hµnh ®o träng lîng vËt P vµ hîp lùc cña träng lîng vµ lùc ®Èy Acsimet t¸c dông lªn vËt F (®o 3 lÇn). - Ghi kết quả đo đợc vào báo cáo thí nghiÖm. - HS xác định trọng lợng phần nớc bị vËt chiÕm chç. Xác định : P1 : trọng lợng cốc nhựa P2 : träng lîng cèc vµ níc PN = P2- P1 - Ghi kÕt qu¶ vµo b¸o c¸o. - HS hoµn thµnh b¸o c¸o, rót ra nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ ®o vµ kÕt luËn. - Rút ra đợc nguyên nhân dẫn đến sai số vµ nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi thao t¸c thÝ nghiÖm.. C. Cñng cè - GV thu bài báo cáo của HS, nhận xét về thái độ và chất lợng của giờ thực hành, đặc biệt là kĩ năng làm thí nghiệm của HS. D. Híng dÉn vÒ nhµ - Nghiên cứu lại bài lực đẩy Acsimet và tìm các phơng án khác để làm thí.
<span class='text_page_counter'>(80)</span> nghiÖm kiÓm chøng - §äc tríc bµi : Sù næi. **************************************** Ngµy so¹n: 9/11/2009 Ngµy d¹y: 19/11/2009. TiÕt 14- Bµi 12 : Sù næi I. Môc tiªu. - Giải thích đợc khi nào vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng. Nêu đợc điều kiện nổi của vật. Giải thích đợc các hiện tợng vật nổi thờng gặp trong đời sống. - RÌn kÜ n¨ng lµm thÝ nghiÖm, ph©n tÝch hiÖn tîng, nhËn xÐt hiÖn tîng. - Thái độ nghiêm túc trong học tập, thí nghiệm và yeu thích môn học. II.ChuÈn bÞ. - Cả lớp : 1 cốc thuỷ tinh to đựng nớc, 1 chiếc đinh, 1 miếng gỗ, 1 ống nghiệm nhỏ đựng cát có nót ®Ëy kÝn. III. tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra - Khi vËt bÞ nhóng ch×m trong chÊt láng, nã chÞu t¸c dông cña nh÷ng lùc nµo? Lùc ®Èy Acsimet phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? B. Bµi míi Hoạt động của GV Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tËp - GV lµm thÝ nghiÖm: Th¶ 1 chiÕc ®inh, 1 mẩu gỗ, 1 ống nghiệm đựng cát có nút ®Ëy kÝn vµo cèc níc. Yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng vµ gi¶i thÝch. Hoạt động 2: Tìm hiểu điều kiện để vËt næi, vËt ch×m (12 ph) - GV hớng dẫn, theo dõi và giúp đỡ HS tr¶ lêi C1. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn chung ë líp để thống nhất câu trả lời.. Hoạt động của HS - HS quan s¸t vËt næi, vËt ch×m, vËt l¬ löng trong cèc níc (Cã thÓ gi¶i thÝch theo sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n ). 1. Điều kiện để vật nổi, vật chìm. - HS trả lời câu C1, thảo luận để thống nhÊt C1: Mét vËt ë trong lßng chÊt láng chÞu t¸c dông cña 2 lùc : träng lùc P vµ lùc ®Èy Acsimet FA ,hai lùc nµy cã cïng ph¬ng - GV treo H12.1, híng dÉn HS tr¶ lêi C2. nhng ngîc chiÒu.... Gäi 3 HS lªn b¶ng biÓu biÔn vÐc t¬ lùc - HS quan s¸t H12.1, tr¶ lêi c©u C2, HS øng víi 3 trêng hîp. lªn b¶ng vÏ theo híng dÉn cña GV. - Tổ chức cho HS thảo luận để thống - Thảo luận để thống nhất câu trả lời nhÊt c©u tr¶ lêi.. P > FA P = FA P < FA a) Vật sẽ chìm xuống đáy bình b) Vật sẽ đứng yên(lơ lửng trong chất Hoạt động 3: Xác định độ lớn của lực lỏng..
<span class='text_page_counter'>(81)</span> ®Èy Acsimet khi vËt næi trªn mÆt tho¸ng cña chÊt láng (10ph) - GV lµm thÝ nghiÖm: Th¶ mét miÕng gç vµo cèc níc, nhÊn cho miÕng gç ch×m xuèng råi bu«ng tay. - Yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng, tr¶ lêi câu C34, C4, C5. Thảo luận nhóm rồi đại diÖn nhãm tr×nh bµy. GV th«ng b¸o: Khi vËt næi : FA > P , khi lªn mÆt tho¸ng thÓ tÝch phÇn vËt ch×m trong níc gi¶m nªn FA gi¶m (P = FA2). c) VËt sÏ næi lªn mÆt tho¸ng 2. §é lín cña lùc ®Èy Acsimet khi vËt næi trªn mÆt tho¸ng cña chÊt láng. - HS quan s¸t thÝ nghiÖm: MiÕng gç næi lªn trªn mÆt tho¸ng cña chÊt láng. - HS thảo luận, đại diện nhóm lên trả lời C3, C4, C5. C3: MiÕng gç næi, chøng tá : P < FA C4:Miếng gỗ đứng yên, chứng tỏ: P = FA2 FA= d.V d lµ träng lîng riªng cña chÊt láng Hoạt động 4: Vận dụng (11ph) V lµ thÓ tÝch cña phÇn chÊt láng bÞ vËt Víi C9: yªu cÇu HS nªu ®iÒu kiÖn vËt chiÕm chç næi, vËt ch×m ý 1: HS dÔ nhÇm lµ v©t M C5: B.V lµ thÓ tÝch cña c¶ miÕng gç. ch×m th× 3. VËn dông FAM > FAN - HS làm việc cá nhân trả lời C6 đến C9. GV chuẩn lại kiến thức cho HS :F A phụ - Thảo luận để thống nhất câu trả lời. thuéc vµo d vµ V. C6: a) VËt ch×m xuèng khi : P > FA hay dV.V > dl.V ⇒ dV > dl b) VËt l¬ löng khi : P = FA hay dV.V = dl.V ⇒ dV = dl c) VËt næi lªn khi : P < FA hay dV.V < dl.V ⇒ dV < dl C7: dbi thÐp > dníc nªn bi thÐp ch×m dtµu < dníc nªn tµu næi C8: dthÐp = 78 000N/ m3 dthuû ng©n= 136 000 N/ m3 dthÐp < dthuû ng©n nªn bi thÐp næi trong Hg C9: FAM = FAN FAM < PM FAN = PN PM > P C. Cñng cè - Nhóng vËt vµo trong chÊt láng th× cã thÓ x¶y ra nh÷ng trêng hîp nµo víi vËt? So s¸nh P vµ FA? - VËt næi lªn mÆt chÊt láng th× ph¶i cã ®iÒu kiÖn nµo ? - GV giíi thiÖu m« h×nh tµu ngÇm. - Yêu cầu HS đọc mục: Có thể em cha biết và giải thích khi nào tàu nổi lªn, khi nµo tµu ch×m xuèng ? D. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 12.1- 12.7 (SBT). - §äc tríc bµi 13: C«ng c¬ häc. *************************************** Ngµy so¹n: 9/11/2009 Ngµy d¹y: 26/11/2009. TiÕt 15- Bµi 13: C«ng c¬ häc I. Môc tiªu.
<span class='text_page_counter'>(82)</span> - Biết đợc dấu hiệu để có công cơ học. Nêu đợc các ví dụ trong thực tế để có công cơ học và không có cơ học. Phát biểu và viết đợc công thức tính công cơ học. Nêu đợc tên các đại lợng và đơn vị của các đại lợng có trong công thức. Vận dụng công thức tính công cơ học trong các trờng hîp ph¬ng cña lùc trïng víi ph¬ng chuyÓn dêi cña vËt. - Ph©n tÝch lùc thùc hiÖn c«ng vµ tÝnh c«ng c¬ häc. - Thái độ yêu thích môn học và nghiêm túc trong học tập. II. ChuÈn bÞ. - Tranh vÏ H13.1, H13.2 (SGK). III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra. - Điều kiện để vật nổi, vật chìm? - Ch÷a bµi tËp 12.6 (SBT). B. Bµi míi Hoạt động của GV Hoạt đông của HS Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học - HS đọc phần đặt vấn đề trong SGK. tËp - §V§ nh phÇn më ®Çu SGK. (Kh«ng yªu cÇu HS ph¶i tr¶ lêi: C«ng c¬ häc lµ g×?) Hoạt động 2: Hình thành khái niệm c«ng c¬ häc (8ph) - GV treo tranh vÏ H13.1 vµ H13.2 (SGK). Yªu cÇu HS quan s¸t. - GV th«ng b¸o: + Lùc kÐo cña con bß thùc hiÖn c«ng c¬ häc. + Ngêi lùc sÜ kh«ng thùc hiÖn c«ng. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1, ph©n tÝch c¸c c©u tr¶ lêi cña HS.. 1. Khi nµo cã c«ng c¬ häc? a) NhËn xÐt - HS quan s¸t H13.1 vµ H13.2, l¾ng nghe th«ng b¸o cña GV.. - HS tr¶ lêi c©u C1 C1: Cã c«ng c¬ häc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt vµ lµm vËt chuyÓn dêi. - Yªu cÇu HS hoµn thµnh C2. Nh¾c l¹i kÕt b) KÕt luËn - HS tr¶ lêi C2 vµ ghi vë phÇn kÕt luËn luận sau khi HS đã trả lời. + ChØ cã c«ng c¬ häc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt vµ lµm cho vËt chuyÓn dêi + C«ng c¬ häc lµ c«ng cña lùc gäi t¾t lµ c«ng. Hoạt đông 3: Củng cố kiến thức về c) Vận dụng c«ng c¬ häc (8ph) - GV lÇn lît nªu c©u C3, C4. Yªu cÇu HS - HS lµm viÖc theo nhãm, th¶o luËn t×m câu trả lời cho C3, C4. Cử đại diện th¶o luËn theo nhãm. - GV cho HS thảo luận chung cả lớp về nhóm trả lời. Thảo luận cả lớp để thống câu trả lời từng trờng hợp của mỗi nhóm nhất phơng án đúng. xem đúng hay sai. 2. C«ng thøc tÝnh c«ng a) C«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc A = F.S Trong đó: A lµ c«ng cña lùc F F lµ lùc t¸c dông vµo vËt (N) S là quãng đờng vật dịch chuyển (m) - §¬n vÞ: Jun (J) 1J = 1 N.m - Chó ý: + NÕu vËt chuyÓn dêi kh«ng - GV th«ng b¸o vµ nhÊn m¹nh 2 ®iÒu cÇn theo ph¬ng cña lùc t¸c dông (hîp 1 gãc chú ý, đặc biệt là điều thứ 2. α) A = F.S.cos α Hoạt động 4: Tìm hiểu công thức tính c«ng (6ph) - GV th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh c«ng vµ giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vị công..
<span class='text_page_counter'>(83)</span> - T¹i sao kh«ng cã c«ng c¬ häc cña träng lực trong trờng hợp hòn bi chuyển động trªn mÆt sµn n»m ngang? (C7) Hoạt động 5: Vận dụng công thức tính công để giải bài tập (10ph) - GV lÇn lît nªu c¸c bµi tËp C5, C6. ở mỗi bài tập yêu cầu HS phải tóm tắt đề bµi vµ nªu ph¬ng ph¸p lµm. Gäi 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn. - Ph©n tÝch c©u tr¶ lêi cña HS.. + NÕu vËt chuyÓn dêi theo ph¬ng vu«ng góc với của lực thì công của lực đó b»ng 0.. b) VËn dông - HS lµm viÖc c¸ nh©n gi¶i c¸c bµi tËp vËn dông C5, C6. - 2 HS tr×nh bµy C5, C6 trªn b¶ng. C5: Tãm t¾t F = 5000N C«ng cña lùc kÐo cña S = 1000m ®Çu tµu lµ: A = ?J A = F.S = 5.000.000J §S: 5.000.000J C6: Tãm t¾t m = 2kg Träng lîng cña qu¶ h=6m dõa lµ: A = ?J P = 10.m = 20N C«ng cña träng lùc lµ: A = P.h = 120 J §S: 120J. C. Cñng cè - Khi nµo cã c«ng c¬ häc? C«ng c¬ häc phô thuéc vµo yÕu tè nµo? - C«ng thøc tÝnh c«ng c¬ häc khi lùc t¸c dông vµo vËt lµm vËt dÞch chuyÓn theo ph¬ng cña lùc? - §¬n vÞ c«ng? - Th«ng b¸o néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt. D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và trả lời lại các câu từ C1 đến C7 - Làm bài tập từ 13.1 đến 13.5 (SBT) - §äc tríc bµi 14: §Þnh luËt vÒ c«ng ************************************ Ngµy so¹n: 30/11/2009 Ngµy d¹y: 3 /12 /2009. TiÕt 16- Bµi 14: §Þnh luËt vÒ c«ng I. Môc tiªu. - Phát biểu đợc định luật về công dới dạng: Lợi bao nhiêu lần về lực thì thiệt bấy nhiêu lần về đơng đi. Vận dụng định luật để giải các bài tập về mặt phẳng nghiêng, ròng rọc động (nếu có thể giải đợc bài tập về đòn bẩy). - Kĩ năng quan sát thí nghiệm để rút ra mối quan hệ giữa các yếu tố: Lực tác dụng và quãng đờng dịch chuyển để xây dựng đợc định luật công. - Thái độ cẩn thận, nghiêm túc, chính xác. II. ChuÈn bÞ. - Mỗi nhóm: một lực kế 5N, một ròng rọc động, một quả nặng 200g, một giá thí nghiệm, một thớc đo. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra §Ò bµi: a) Khi nµo cã c«ng c¬ häc? C«ng c¬ häc phô thuéc yÕu tè nµo?.
<span class='text_page_counter'>(84)</span> b) Ngời ta dùng cần cẩu để nâng một thùng hàng có khối lợng 2000kg lên độ cao 15m. Tính công thực hiện đợc trong trờng hợp này. B. Bµi míi. Hoạt động của GV H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(3ph) - Muèn ®a mét vËt lªn cao, ngêi ta cã thÓ kÐo lªn b»ng c¸ch nµo? - Sử dụng máy cơ đơn giản có thể cho ta lîi vÒ lùc nhng cã thÓ cho ta lîi vÒ c«ng kh«ng? HĐ2: Tiến hành TN để so sánh công của máy cơ đơn giản với công kéo vật khi không dùng máy cơ đơn giản (12ph) - GV tiÕn hµnh thÝ nghiÖm H14.1/ SGK) võa lµm võa híng dÉn HS quan s¸t (Cã thÓ híng dÉn HS tù lµm theo nhãm). - Yêu cầu HS xác định quãng đờng dịch chuyÓn vµ sè chØ cña lùc kÕ trong hai trêng hîp, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng kÕt qu¶ TN (14.1).. Hoạt động của HS - HS l¾ng nghe vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái GV ®a ra (dùa vµo kiÕn thøc VËt lý 6). - HS ®a ra dù ®o¸n vÒ c«ng.. 1. ThÝ nghiÖm - HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t theo híng dÉn cña GV.. - HS xác định quãng đờng S1, S2 và số chØ cña lùc kÕ trong hai trêng hîp vµ ®iÒn vµo b¶ng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm14.1. - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV ®a ra dùa vµo b¶ng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. - Yªu cÇu HS so s¸nh lùc F1 vµ F2. 1 - Hãy so sánh hai quãng đờng đi đợc S1 C1: F1 = 2 F2 vµ S2? C2: S2 = 2S1 - H·y so s¸nh c«ng cña lùc kÐo F1 (A1= C3: A1= F1.S1 F1.S1) vµ c«ng cña lùc kÐo F2 ( A2= F2.S2) A2= F2.S2 = 1 F1.2.S1 = F1.S1 2 VËy A1= A2 - Yªu cÇu HS hoµn thiÖn c©u C4. C4: Dùng ròng rọc động đợc lợi hai lần về lực thì thiệt hai lần về đờng đi nghĩa là không đợc lợi gì về công. HĐ3: Phát biểu định luật về công (3ph) - GV thông báo nội dung định luật về 2. Định luật về công c«ng. Không một máy cơ đơn giản nào cho ta lîi vÒ c«ng. §îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lực thì thiệt bấy nhiêu lần về đờng đi và HĐ4: Làm các bài tập vận dụng định ngợc lại. luËt vÒ c«ng (18ph) - GV nªu yªu cÇu cña c©u C5, yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c©u C5 3. VËn dông - Tổ chức cho HS thảo luận để thống - HS làm việc cá nhân với câu C5. Thảo nhÊt c©u tr¶ lêi C5 luận để thống nhất câu trả lời C5:a) S1= 2.S2 nªn trêng hîp 1 lùc kÐo nhá h¬n hai lÇn so víi trêng hîp 2 b) C«ng thùc hiÖn trong hai trêng hîp b»ng nhau. c) C«ng cña lùc kÐo thïng hµng lªn theo mÆt ph¼ng nghiªng b»ng c«ng cña lùc kéo trực tiếp theo phơng thẳng đứng: - Hớng dẫn HS xác định yêu cầu của câu A = P.h = 500.1 = 500 (J) C6 vµ lµm viÖc c¸ nh©n víi C6 - HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn c©u C6 - Tổ chức cho HS thảo luận để thống C6: Tóm tắt nhÊt c©u tr¶ lêi P = 420N a) KÐo vËt lªn cao nhê rßng - GV đánh giá và chốt lại vấn đề S = 8m rọc động thì chỉ cần lực kéo F =? N b»ng 1/ 2 träng lîng: h =? m F = P = 210 N 2.
<span class='text_page_counter'>(85)</span> A =? J Dùng ròng rọc đợc lợi hai lần về lực phải thiệt hai lần về đờng đi tức là muốn nâng vật lên độ cao h thì ph¶i kÐo ®Çu ®©y ®i mét ®o¹n S = 2h S = 4 (m) ⇒ h= 2 b) C«ng n©ng vËt lªn lµ: A = F.S = P.h = 420.4 = 1680 (J) C. Cñng cè - Cho HS phát biểu lại định luật về công - gv thông báo hiệu suất của máy cơ đơn giản: H =. A1 100% A2. (A1 lµ c«ng toµn phÇn, A2 lµ c«ng cã Ých ) V× A1> A2 nªn hiÖu suÊt lu«n nhá h¬n 1 D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và trả lời lại các câu C1 đến C6 - Làm bài tập 14.1 đến 14.5 (SBT) - §äc tríc bµi 15: C«ng suÊt. ********************************. Ngµy so¹n: 07/12/2009 Ngµy d¹y: 10/12/2009. TiÕt 17: ¤n tËp I. Môc tiªu. - Củng cố, hệ thống hoá các kiến thức và kỹ năng về chuyển động cơ học, biểu diễn lực, sự cân b»ng lùc, qu¸n tÝnh, lùc ma s¸t, ¸p suÊt chÊt r¾n, ¸p suÊt chÊt láng , ¸p suÊt khÝ quyÓn, lùc ®Èy Acsimet, sự nổi, công cơ học, định luật về công, công suất. - Vận dụng thành thạo các kiến thức và công thức để giải một số bài tập. - Rèn kỹ năng t duy lôgic, tỏng hợp và thái độ nghiêm túc trong học tập. II. ChuÈn bÞ. - GV: ChuÈn bÞ hÖ thèng c©u hái vµ bµi tËp. - HS: Ôn tập các kiến thức đã học. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra KÕt hîp kiÓm tra trong bµi míi. B. Bµi míi Hoạt động 1: Tổ chức thảo luận hệ thống câu hỏi GV đa ra Câu 1: Chuyển động cơ học là gì? Vật nh thế nào đợc gọi là đứng yên? Giữa chuyển động và đứng yên có tính chất gì? Ngời ta thờng chọn những vật nào làm vật mốc? C©u 2: VËn tèc lµ g×? ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc? §¬n vÞ vËn tèc?.
<span class='text_page_counter'>(86)</span> Câu 3: Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều? Vận tốc trung bình của chuyển động không đều đợc tính theo công thức nào? Giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vị của từng đại lợng? C©u 4: C¸ch biÓu diÔn vµ kÝ hiÖu vÐc t¬ lùc? BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc sau: Träng lùc cña mét vËt lµ 1500N và lực kéo tác dụng lên xà lan với cờng độ 2000N theo phơng nằm ngang, chiều từ trái sang ph¶i. TØ lÖ xÝch 1cm øng víi 500N. Câu 5: Hai lực cân bằng là gì? Quả cầu có khối lợng 0,2 kg đợc treo vào một sợi dây cố định. H·y biÓu diÔn c¸c vÐc t¬ lùc t¸c dông lªn qu¶ cÇu víi tØ lÖ xÝch 1cm øng víi 1N. C©u 6: Qu¸n tÝnh lµ g×? Qu¸n tÝnh phô thuéc nh thÕ nµo vµo vËt? Gi¶i thÝch hiÖn tîng: T¹i sao khi nhảy từ bậc cao xuống chân ta bị gập lại? Tại sao xe ôtô đột ngột rẽ phải, ngời ngồi trên xe l¹i bÞ nghiªng vÒ bªn tr¸i? C©u 7: Cã mÊy lo¹i lùc ma s¸t? Lùc ma s¸t xuÊt hiÖn khi nµo? Lùc ma s¸t cã lîi hay cã h¹i? LÊy vÝ dô minh ho¹? Câu 8: áp lực là gì? áp suất là gì? Viết công thức tính áp suất? Giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vị của chúng? Câu 9: Đặc điểm của áp suất chất lỏng? Viết công thức tính? Giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vị của chúng? Câu 10: Bình thông nhau có đặc điểm gì? Viết công thức của máy dùng chất lỏng? Câu 11: Độ lớn áp suất khí quyển đợc tính nh thế nào? Câu 12: Viết công thức tính lực đẩy Acsimet? Giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vÞ cña chóng? Cã mÊy c¸ch x¸c định lùc ®Èy Acsimet? Câu 13: Điều kiện để vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng? Câu 14: Khi nào có công cơ học? Viết công thức tính công? Giải thích các đại lợng có trong công thức và đơn vị của chúng? Câu 15: Phát biểu định luật về công? Câu 16: Công suất là gì? Viết biểu thức? Giải thích các đại lợng có trong biểu thức và đơn vị cña chóng?. Hoạt động 2: Chữa một số bài tập Bµi 3.3(SBT/7) Tãm t¾t: S1= 3km v1 = 2m/s =7,2km/h S2= 1,95km t1 = 0,5h vtb=? km/h Bµi 7.5 (SBT/12) Tãm t¾t: p = 1,7.104N/m2 S = 0,03m2 P = ?N m = ?kg. Gi¶i Thời gian ngời đó đi hết quãng đờng đầu là: t1=. S1 = v1. P = ?N. 5 12. (h). Vận tốc của ngời đó trên cả hai quãng đờng là: vtb=. S 1+ S2 = t 1+t 2. 3+1 , 95 = 5,4 (km/h) 5 /12+ 0,5. §¸p sè: 5,4km/h Gi¶i Trọng lợng của ngời đó là: p= F = P ⇒ P = p.S = 1,7.104.0,03= 510 N S S Khối lợng của ngời đó là: m = P = 510 = 51 (kg) 10. Bµi 12.7 (SBT/ 17) Tãm t¾t: dv = 26 000N/m3 F = 150N dn = 10 000N/m3. 3 = 7,2. 10. §¸p sè: 510N; 51kg Gi¶i Lùc ®Èy cña níc t¸c dông lªn vËt lµ: FA = P - F F lµ hîp lùc cña träng lîng vµ lùc ®Èy Acsimet P lµ träng lîng cña vËt Suy ra: dn.V = dv.V – F V(dv – dn) = F.
<span class='text_page_counter'>(87)</span> V=. F = dv − dn. 150 26000 −10000. = 0,009375(m3). Trọng lợng của vật đó là: P = dv.V = 26000.0,009375 = 243,75 (N) §¸p sè: 243,75N C. Híng dÉn vÒ nhµ - Ôn tập lại các kiến thức đã học va giải lại các bài tập trong sách bài tập - Nghiªn cøu l¹i bµi: C«ng c¬ häc vµ bµi: C«ng suÊt - §äc tríc bµi 16: C¬ n¨ng. Ngµy so¹n: 10/12/2009 Ngµy KT: 15/12/2009. TiÕt 18: KiÓm tra häc k× I I. Môc tiªu. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng vµ vËn dông. - Rèn tính t duy lô gíc, thái độ nghiêm túc trong học tập và kiểm tra. - Qua kÕt qu¶ kiÓm tra, GV vµ HS tù rót ra kinh nghiÖm vÒ ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kỹ năng và vận dụng về: chuyển động cơ học, lực (cách biểu diễn, lùc c©n b»ng, lùc ma s¸t,...), ¸p suÊt (chÊt r¾n, chÊt láng vµ khÝ quyÓn), lùc ®Èy Acsimet. II. Ma trËn Mức độ BiÕt. HiÓu. Néi dung Chuyển động cơ học, vận C1(1®) C6(0,5®) tèc Lùc, biÓu diÔn lùc C2(1d),C4(1®) Lùc ma s¸t C3(1®) ¸p suÊt C7(0,5®) ¸p suÊt chÊt láng C9a(0,5®) Lùc ®Èy Ac-si-met C5(1®) C9b(0,5®) C«ng c¬ häc C8(0,5®) Céng 5® 2,5®. VËn dông C6(0,5®). C7(0,5®) C9a(0,5®) C9b(0,5®) C8(0,5®) 2,5®. Träng sè 2® 2® 1® 1® 1® 2® 1® 10®. III. §Ò bµi: §Ò A. C©u 1 (1 ®iÓm): Chuyển động không đều là gì? Viết công thức tính vận tốc trung bình của chuyển động không đều? C©u 2 ( 1 ®iÓm):.
<span class='text_page_counter'>(88)</span> Lực có tác dụng nh thế nào đối với vật? Nêu đặc điểm và cách biểu diễn véc tơ lực? C©u 3 ( 1 ®iÓm): Cã mÊy lo¹i lùc ma s¸t ? Lùc ma s¸t xuÊt hiÖn khi nµo ? Nªu hai vÝ dô vÒ lùc ma s¸t? C©u 4 ( 1 ®iÓm): Dùng lực kế kéo vật nặng chuyển động trên mặt bàn nằm ngang. Vật nặng đó chịu tác dụng của những lực nào? Hãy biểu diễn các lực đó ? C©u 5 ( 1 ®iÓm): Một vật nhúng chìm trong chất lỏng chịu tác dụng của một lực đẩy có phơng chiều và độ lớn nh thÕ nµo? C©u 6 ( 1 ®iÓm): Một Ôtô đi đợc quãng đờng 50 km trong thời gian 45 phút. Tính vận tốc của ôtô ra km/h và m/s. C©u 7 ( 1 ®iÓm): Một vật có khối lợng m = 4 kg đặt trên một mặt bàn nằm ngang. Diện tích tiếp xúc của vật víi mÆt bµn lµ S = 60 cm2. TÝnh ¸p suÊt t¸c dông lªn mÆt bµn? C©u 8 ( 1 ®iÓm): Dùng cần cẩu để nâng vật có khối lợng 2200kg lên cao 10m thì công thực hiện đợc là bao nhiªu? C©u 9 ( 2 ®iÓm): Mét thî lÆn xuèng s©u 36 m so víi mÆt níc biÓn. Träng lîng riªng cña níc biÓn lµ 10 300 N/m3. a. Tính áp suất ở độ sâu đó? b. TÝnh lùc ®Èy Ac-si-met t¸c dông lªn ngêi thî lÆn, biÕt thÓ tÝch cña ngêi thî lÆn lµ 0,3 m3. bµi lµm ........................................................................................................................................................... .............................................................................................................. §Ò b. C©u 1 (1 ®iÓm): Chuyển động đều là gì? Viết công thức tính vận tốc của chuyển động đều? C©u 2 ( 1 ®iÓm): Lực có tác dụng nh thế nào đối với vật ? Nêu đặc điểm và cách biểu diễn vec tơ lực? C©u 3 ( 1 ®iÓm): Cã mÊy lo¹i lùc ma s¸t ? Lùc ma s¸t cã lîi vµ cã h¹i nh thÕ nµo? C©u 4 ( 1 ®iÓm): Dùng lực kế kéo vật nặng chuyển động theo phơng thẳng đứng. Vật nặng đó chịu tác dụng của những lực nào? Hãy biểu diễn các lực đó ? C©u 5 ( 1 ®iÓm): Nêu điều kiện để một vật chìm xuống, nổi lên, lơ lững trong lòng chất lỏng? C©u 6 ( 1 ®iÓm): Một Ôtô đi đợc quãng đờng 70 km trong thời gian 1,5 giờ. Tính vận tốc của ôtô ra km/h và m/s. C©u 7 ( 1 ®iÓm): Một vật có khối lợng m = 5 kg đặt trên một mặt bàn nằm ngang. Diện tích tiếp xúc của vật víi mÆt bµn lµ S = 80 cm2. TÝnh ¸p suÊt t¸c dông lªn mÆt bµn? C©u 8 ( 1 ®iÓm): Dùng cần cẩu để nâng vật có khối lợng 3500kg lên cao 8m thì công thực hiện đợc là bao nhiªu? C©u 9 ( 2 ®iÓm): Mét thî lÆn xuèng s©u 40 m so víi mÆt níc biÓn. Träng lîng riªng cña níc biÓn lµ 10 300 N/m3. a. Tính áp suất ở độ sâu đó? b. TÝnh lùc ®Èy Ac-si-met t¸c dông lªn ngêi thî lÆn, biÕt thÓ tÝch cña ngêi thî lÆn lµ 0,35 m3. bµi lµm.
<span class='text_page_counter'>(89)</span> ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ....................................................................................... C©u 1. 2. 3. 4. IV. đáp án và biểu điểm bài kiểm tra học kì I môn vật lí 8. N¨m häc 2009 - 2010 đề A §iÓm - Chuyển động không đều là chuyển động có vận tốc thay 0,5® đổi theo thời gian. 0,5® S - C«ng thøc tÝnh vËn tèc : vtb = t - Lực tác dụng vào vật làm thay đổi chuyển động của vật hoÆc lµm vËt biÕn d¹ng. - Đặc điểm của véc tơ lực: Véc tơ lực có phơng, chiều và độ lín - Cách biểu diễn: + Gốc là điểm đặt lực + Ph¬ng vµ chiÒu lµ ph¬ng vµ chiÒu cña lùc. + Độ lớn của véc tơ lực cho biết cờng độ của lực theo một tỉ xích nhất định. - Cã 3 lo¹i lùc ma s¸t: Ma s¸t nghØ; Ma s¸t l¨n; Ma s¸t trît. - Lùc ma s¸t xuÊt hiÖn khi bÒ mÆt vËt nµy tiÕp xóc víi bÒ mÆt cña vËt kh¸c. - VD: Lực ma sát lăn xuất hiện giữa bánh xe đạp và mặt đất khi ta đi xe đạp. Lực ma sát trợt xuất hiện khi đẩy thùng đồ trên sàn nhµ. ....v.v.. VËt chÞu t¸c dông cña c¸c lùc: Lùc kÐo vËt; Träng lùc cña vËt; vµ Ph¶n lùc cña mÆt bµn lªn vËt. N P. 5. 6. 7 8. F. Mét vËt nhóng ch×m trong chÊt láng chÞu t¸c dông cña lùc ®Èy Ac-si-met có phơng thẳng đứng, chiều từ dới lên trên. Độ lớn tính theo công thức: FA = d. V ( trong đó d là trọng lợng riêng của chất láng, V lµ thÓ tÝch cña chÊt láng bÞ vËt chiÕm chç) - §æi: 45 phót = 3/4 giê 50 50.4 66, 66 km / h 3 3 VËn tèc cña ¤t« lµ : V = S/t = 4 . 50.1000 m 18,5m / s = 45.60 giay. ¸p suÊt t¸c dông lªn mÆt bµn lµ: P =F/S Víi F = P =10.m = 10.4 = 40N; S = 60cm2 = 0,006m2 => P = 40/0,006 = 6666,66 (Pa). C«ng cña cÇn cÈu lµ: A = F.S Víi F =P = 10. 2 200 = 22 000 (N). 0,25® 0,25® 0,5®. 0,5® 0,25® 0,25®. 0,5® 0,5®. 0,5® 0,5® 0,5® 0,5®. 0,5® 0,5® 0,5®.
<span class='text_page_counter'>(90)</span> 9. C©u 1. 2. 3. => A= 22 000. 10 = 220 000 (J) a, áp suất tại độ sâu 36m là: P = d.h = 10 300. 36 = 370 800 (Pa) b, Lùc ®Èy Ac-si-met t¸c dông lªn ngêi thî lÆn lµ: FA = d.V = 10 300. 0,3 = 3090 N đáp án và biều điểm bài kiểm tra học kì I môn vật lí 8. N¨m häc 2009 - 2010 đề B - Chuyển động đều là chuyển động có vận tốc không thay đổi theo thời gian. S C«ng thøc tÝnh vËn tèc : v = t. - Lực tác dụng vào vật làm thay đổi chuyển động của vật hoÆc lµm vËt biÕn d¹ng. - Đặc điểm của véc tơ lực: Véc tơ lực có phơng, chiều và độ lín - Cách biểu diễn: + Gốc là điểm đặt lực + Ph¬ng vµ chiÒu lµ ph¬ng vµ chiÒu cña lùc. + §é lín cña vÐc t¬ lùc cho biÕt cêng cña lực theo một tỉ xích nhất định. - Cã 3 lo¹i lùc ma s¸t: Ma s¸t nghØ; Ma s¸t l¨n; Ma s¸t trît. Lùc ma s¸t cã lîi vµ cã h¹i: + Lợi: - Giữ vật chuyển động chậm lại hoặc đứng yên trên vật kh¸c. + VËt chÞu t¸c dông cña c¸c lùc: Lùc kÐo vËt vµ Träng lùc cña vËt F. 4 P. 5. 6. 7 8 9. 0,5® 1® 1®. §iÓm 0,5® 0,5® 0,25® 0,25® 0,5®. 0,5® 0,25® 0,25® 0,5® 0,5®. - Điều kiện để vật nổi: FA > P ( Víi FA lµ lùc ®Èy Ac-si-met, P lµ träng lîng cña vËt) - Điều kiện để vật chìm: FA < P - Điều kiện để vật lơ lửng: FA = P.. 0,5®. 70 46, 66km / h VËn tèc cña ¤t« lµ : V = S/t = 1,5 . 70.1000m 70000 12, 96 m / s = 1,5.60.60 giay 5400. 0,5®. ¸p suÊt t¸c dông lªn mÆt bµn lµ: P =F/S Víi F = P =10.m = 10.5 = 50N; S = 80cm2 = 0,008m2 => P = 50/0,008 = 6250 (Pa). C«ng cña cÇn cÈu lµ: A = F.S Víi F =P = 10. 3 500 = 35 000 (N) => A= 35 000. 8 = 280 000 (J) a, áp suất tại độ sâu 36m là: P = d.h = 10 300. 40 = 412 000 (Pa) b, Lùc ®Èy Ac-si-met t¸c dông lªn ngêi thî lÆn lµ: FA = d.V = 10 300. 0,35 = 3605 N. 0,5®. 0,5® 0,5® 0,5® 0,5® 0,5® 1® 1®.
<span class='text_page_counter'>(91)</span> Häc k× II. Ngµy so¹n: 04/01/2010. d¹y: 08/01/2010. TiÕt 19. Bµi 15: C«ng. Ngµy. suÊt. I. Môc tiªu. - Hiểu đợc công suất là công thực hiện đợc trong một giây, là đại lợng đặc trng cho khả năng thùc hiÖn c«ng nhanh hay chËm cña con ngêi, con vËt hoÆc m¸y mãc. BiÕt lÊy vÝ dô minh ho¹. Viết đợc biểu thức tính công suất, đơn vị công suất, vận dụng để giải các bài tập định lợng đơn gi¶n. - Biết t duy từ hiện tợng thực tế để xây dựng khái niệm về đại lợng công suất. - Có thái độ nghiêm túc trong học tập và vận dụng vào thực tế. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: H×nh vÏ H15.1(SGK) III Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Phát biểu định luật về công? Viết công thức tính công? HS2: Ch÷a bµi tËp 14.2 (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS.
<span class='text_page_counter'>(92)</span> H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(10ph) - GV nªu bµi to¸n trong SGK (dïng tranh minh ho¹). Chia HS thµnh c¸c nhãm vµ yªu cÇu gi¶i bµi to¸n. - §iÒu khiÓn c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶, thảo luận để thống nhất lời giải.. - So s¸nh kho¶ng thêi gian An vµ Dòng để thực hiện cùng một công là 1J? Ai lµm viÖc khoÎ h¬n? - So s¸nh c«ng mµ An vµ Dòng thùc hiện đợc trong cùng 1s ?. - Yªu cÇu HS hoµn thiÖn c©u C3.. HĐ2: Tìm hiểu về công suất, đơn vị c«ng suÊt (8ph) - GV th«ng b¸o kh¸i niÖm c«ng suÊt , biểu thức tính và đơn vị công suất trên cơ sở kết quả giải bài toán đặt ra ở đầu bµi.. H§3: VËn dông gi¶i bµi tËp (15ph) - GV cho HS lÇn lît gi¶i c¸c bµi tËp C4, C5, C6. - Gäi HS lªn b¶ng lµm, cho HS c¶ líp thảo luận lời giải đó.. I- Ai lµm viÖc khoÎ h¬n? - Tõng nhãm HS gi¶i bµi to¸n theo c¸c câu hỏi định hớng C1, C2, C3, cử đại diÖn nhãm tr×nh bµy tríc líp - Thảo luận để thống nhất câu trả lời C1: Công của An thực hiện đợc là: A1= 10.P.h = 10.16.4 = 640 (J) Công của Dũng thực hiện đợc là: A2= 15.P.h = 15.16.4 = 960 (J) C2: c; d C3: + §Ó thùc hiÖn cïng mét c«ng lµ 1J th× An vµ Dòng mÊt kho¶ng thêi gian lµ: t1= 50 = 0,078s t2= 60 = 640 960 0,0625s t2 < t1 nªn Dòng lµm viÖc khÎ h¬n + Trong cïng thêi gian 1s An, Dòng thùc hiện đợc một công lần lợt là: A1= 640 = 12,8(J) A2= 960 = 50 60 16(J) A1 < A2 nªn Dòng lµm viÖc khoÎ h¬n NX: Anh Dũng làm việc khoẻ hơn, vì để thùc hiÖn mét c«ng lµ 1J th× Dòng mÊt Ýt thêi gian h¬n (trong cïng 1s Dòng thùc hiện đợc công lớn hơn). II- C«ng suÊt - §¬n vÞ c«ng suÊt - Công suất là công thực hiện đợc trong một đơn vị thời gian - C«ng thøc: P= A t trong đó: P là công suất A lµ c«ng thùc hiÖn t lµ thêi gian thùc hiÖn c«ng - §¬n vÞ: NÕu A= 1J ; t = 1s th× P = 1J/s §¬n vÞ c«ng suÊt lµ o¸t, kÝ hiÖu lµ W 1W = 1 J/s 1 kW (kil«oat) = 1000 W 1 MW ( mªgaoat) = 1000 kW III- VËn dông - HS lần lợt giải các bài tập, thảo luận để thèng nhÊt lêi gi¶i C4: P1= 12,8 W P2= 16 W A1 = t. C5: P1=. A1 120. P 2=. A2 = t2. A2 20 ⇒. P2 = 6.P1 C6: a)Trong 1h con ngựa kéo xe đi đợc quãng đờng là:S = 9km = 9000 m C«ng cña lùc kÐo cña con ngùa trªn quãng đờng S là: A= F.S = 200.9000 = 1 800 000 (J) C«ng suÊt cña con ngùa lµ: P = A = 1800000 = 500 (W) t. b). P=. 3600. A t. ⇒. P = F . S = F.v t.
<span class='text_page_counter'>(93)</span> C. Cñng cè - Công suất là gì? Biểu thức tính công suất, đơn vị đo các đại lợng có biểu thức đó? - C«ng suÊt cña m¸y b»ng 80W cã nghÜa lµ g×? - GV giíi thiÖu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt vµ gi¶i thÝch. D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 15.1 đến 15.6 (SBT). - Ôn tập các kiến thức đã học từ đầu năm chuẩn bị kiểm tra học kỳ I. ***************************************. Ngµy so¹n: 08/01/2010. d¹y: 15/01/2010. Ngµy. TiÕt 20 Bµi 16: C¬. n¨ng. I . Môc tiªu. - Tìm đợc ví dụ minh họa các khái niệm cơ năng, thế năng và động năng. Thấy đợc một cách định tính thế năng hấp dẫn của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất và động năng của vËt phô thuéc vµo khèi lîng vµ vËn tèc cña vËt. - Cã høng thó häc tËp bé m«n vµ cã thãi quen quan s¸t c¸c hiÖn tîng trong thùc tÕ, vËn dông kiến thức đã học giải thích các hiện tợng đơn giản. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: H16.1, H16.4, 1 viªn bi thÐp, 1 m¸ng nghiªng, 1 miÕng gç. - Mçi nhãm: 1 lß xo l¸ trßn, 1 miÕng gç nhá. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Viết công thức tính công suất, giải thích các đại lợng và đơn vị của các đại lợng có trong c«ng thøc? Ch÷a bµi tËp 15.1(SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(5ph) - Khi nµo cã c«ng c¬ häc ? - GV th«ng b¸o: Khi mét vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc, ta nãi vËt đó có cơ năng. Cơ năng là dạng năng lợng đơn giản nhất. Chúng ta sẽ tìm hiểu c¸c d¹ng c¬ n¨ng trong bµi häc h«m nay. - Yêu cầu HS đọc thông tin mục I, trả lêi c©u hái: Khi nµo mét vËt cã c¬ n¨ng?. Hoạt động của HS - HS: Cã c«ng c¬ häc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt vµ lµm vËt chuyÓn dêi. - HS ghi ®Çu bµi. I- C¬ n¨ng - Khi mét vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn công cơ học thì vật đó có cơ năng. - §¬n vÞ cña c¬ n¨ng: Jun (KÝ hiÖu: J ).
<span class='text_page_counter'>(94)</span> §¬n vÞ cña c¬ n¨ng? H§2: H×nh thµnh kh¸i niÖm thÕ n¨ng (15ph) - GV treo H16.1a vµ H16.1b cho HS quan s¸t vµ th«ng b¸o ë H16.1a: qu¶ nặng A nắm trên mặt đất, không có khả n¨ng sinh c«ng. - Yªu cÇu HS quan s¸t H16.1b vµ tr¶ lêi câu hỏi: Nếu đa quả nặng lên một độ cao nào đó thì nó có cơ năng không? Tại sao? (C1) - Híng dÉn HS th¶o luËn C1. - GV th«ng b¸o: C¬ n¨ng trong trêng hîp nµy lµ thÕ n¨ng. - Nếu quả nặng A đợc đa lên càng cao thì công sinh ra để kéo B chuyển động cµng lín hay cµng nhá? V× sao? - GV th«ng b¸o kÕt luËn vÒ thÕ n¨ng.. II- ThÕ n¨ng 1- ThÕ n¨ng hÊp dÉn - HS quan s¸t H16.1a vµ H16.1b - HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1. C1: A chuyển động xuống phía dới kéo B chuyển động tức là A thực hiện công do đó A có cơ năng.. - Nếu A đợc đa lên càng cao thì B sẽ chuyển động đợc quãng đờng dài hơn tøc lµ c«ng cña lùc kÐo thái gç cµng lín. - KÕt luËn: VËt ë vÞ trÝ cµng cao so víi mặt đất thì công mà vật có khả năng thực hiện đợc càng lớn, nghĩa là thế n¨ng cña vËt cµng lín. 2- Thế năng đàn hồi - Hs nhËn dông cô, lµm thÝ nghiÖm vµ - GV giíi thiÖu dông cô vµ c¸ch lµm thÝ quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. nghiÖm ë H16.2a,b. Ph¸t dông cô thÝ - HS th¶o luËn ®a ra ph¬ng ¸n kh¶ thi nghiÖm cho c¸c nhãm. - GV nªu c©u hái C2, yªu cÇu HS th¶o C2: §èt ch¸y sîi d©y, lß xo ®Èy miÕng luận để biết đợc lò xo có cơ năng gỗ lên cao tức là thực hiện công. Lò xo khi bÞ biÕn d¹ng cã c¬ n¨ng. kh«ng? - Kết luận: Thế năng phụ thuộc vào độ biến dạng đàn hồi đợc gọi là thế năng - GV thông báo về thế năng đàn hồi đàn hồi. III- §éng n¨ng HĐ3: Hình thành khái niệm động năng 1- Khi nào vật có động năng? - HS quan s¸t thÝ nghiÖm 1 vµ tr¶ lêi C3, (15ph) - GV giíi thiÖu thiÕt bÞ vµ thùc hiÖn thao C4, C5 theo sù ®iÒu khiÓn cña GV t¸c. Yªu cÇu HS lÇn lît tr¶ lêi C3, C4, C3: Qu¶ cÇu A l¨n xuèng ®Ëp vµo miÕng gỗ B, làm miếng gỗ B chuyển động. C5. C4: Qu¶ cÇu A t¸c dông vµo miÕng gç B một lực làm miếng gỗ B chuyển động tøc lµ thùc hiÖn c«ng. C5: Một vật chuyển động có khả năng sing c«ng tøc lµ cã c¬ n¨ng. Cơ năng của vật do chuyển động mà có đợc gọi là động năng. 2- §éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? - HS quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra vµ tr¶ lêi - GV tiÕp tôc lµm thÝ nghiÖm 2. Yªu cÇu C6, C7, C8. C6: Vận tốc của vật càng lớn thì động HS quan s¸t vµ tr¶ lêi C6. - GV lµm thÝ nghiÖm 3. Yªu cÇu HS n¨ng cµng lín. C7: Khối lợng của vật càng lớn thì động quan s¸t vµ tr¶ lêi C7, C8. n¨ng cµng lín. - GV nhÊn m¹nh: §éng n¨ng cña vËt C8: §éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo phô thuéc vµo khèi lîng vµ vËn tèc cña vËn tèc vµ khèi lîng cña nã. IV- VËn dông nã. - HS suy nghÜ t×m c©u tr¶ lêi vµ tham gia H§4: VËn dông (5ph) - GV lần lợt nêu các câu hỏi C9, C10. thảo luận để thống nhất câu trả lời. C9: Vật đang chuyển động trong không Yªu cÇu HS tr¶ lêi. - Tổ chức cho HS thảo luận để thống trung, con lắc đồng hồ,... nhÊt c©u tr¶ lêi. C. Cñng cè.
<span class='text_page_counter'>(95)</span> - Khi nµo vËt cã c¬ n¨ng? Trong trêng hîp nµo c¬ n¨ng cña vËt lµ thÕ thế năng, là động năng? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 16.1 đến 16.5 (SBT). - §äc tríc bµi 17: Sù chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng.. Ngµy so¹n: 15/01/2010 Ngµy d¹y: 22/01/2010. TiÕt 21 Bµi 17: Sù. chuyÓn ho¸ vµ b¶o toµn c¬ n¨ng. I. Môc tiªu. - Phát biểu đợc định luật bảo toàn cơ năng ở mức biểu đạt nh trong SGK. Biết nhận ra và lấy ví dụ về sự chuyển hoá lẫn nhau giữa thế năng và động năng trong thực tế. - Kü n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. Sö dông chÝnh x¸c c¸c thuËt ng÷. - Nghiªm tóc trong häc tËp, yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: H17.1, con l¾c M¨cxoen. - Mỗi nhóm: 1 con lắc đơn, 1 giá thí nghiệm. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Khi nào vật có cơ năng? Trong trờng hợp nào thì cơ năng của vật là thế năng, động năng? Lấy ví dụ vật có cả động năng và thế năng. HS2: §éng n¨ng cña vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo? Ch÷a bµi tËp 16.2(SBT). B. Bµi míi Hoạt động của GV H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (5ph) - GV đặt vấn đề: Trong thực tế, động năng đợc chuyển hoá thnàh thế năng và ngîc l¹i. Bµi h«m nay chóng ta cïng kh¶o s¸t sù chuyÓn ho¸ nµy. H§2: Nghiªn cøu sù chuyÓn ho¸ c¬ n¨ng trong qu¸ tr×nh c¬ häc (20ph) - GV treo H17.1, yªu cÇu HS quan s¸t. GV lần lợt nêu các câu hỏi từ C1 đến C4, yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c¸c c©u hái nµy. - GV híng dÉn HS th¶o luËn chung c¶ líp.. Hoạt động của HS - HS lắng nghe phần đặt vấn đề của GV. - HS ghi ®Çu bµi. I- Sù chuyÓn ho¸ cña c¸c d¹ng c¬ n¨ng 1- ThÝ nghiÖm 1: Qu¶ bãng r¬i - HS quan s¸t H17.1, tr¶ lêi vµ tho¶ luËn c¸c c©u C1, C2, C3, C4. C1: (1) gi¶m (2) t¨ng C2: (1) gi¶m (2) t¨ng C3: (1) t¨ng (2) gi¶m (3) t¨ng (4) gi¶m C4: (1) A (2) B (3) B (4) A. - Khi quả bóng rơi, năng lợng đã đợc chuyÓn ho¸ nh thÕ nµo? - NhËn xÐt:+ Khi qu¶ bãng r¬i, thÕ n¨ng - khi quả bóng nảy lên, năng lợng đã đ- chuyển hoá thành động năng. îc chuyÓn ho¸ nh thÕ nµo? + Khi quả bóng nảy lên, động năng.
<span class='text_page_counter'>(96)</span> - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm 2. Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra, tr¶ lêi vµ tho¶ luËn theo nhóm câu hỏi C5 đến C8. - Yêu cầu đại diện nhóm trả lời và thảo luận chung cả lớp để thống nhất câu tả lời đúng.. chuyÓn ho¸ thµnh thÕ n¨ng.. 2- Thí nghiệm 2: Con lắc dao động - HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm díi sù híng dÉn cña GV. - Tr¶ lêi vµ th¶o luËn c©u C5, C6, C7, C8 C5: Con l¾c ®i tõ A vÒ B: vËn tèc t¨ng Con l¾c ®i tõ B vÒ C: vËn tèc gi¶m C6:- Con l¾c ®i tõ A vÒ B: thÕ n¨ng chuyển hoá thành động năng. - Con lắc đi từ B về C: động năng chuyÓn ho¸ thµnh thÕ n¨ng. C7: ThÕ n¨ng lín nhÊt ë B vµ C. §éng n¨ng lín nhÊt ë B. - NhËn xÐt g× vÒ sù chuyÓn hãa n¨ng l- C8: ThÕ n¨ng nhá nhÊt nhá nhÊt ë B. îng cña con l¾c khi con l¾c quanh vÞ trÝ §éng n¨ng nhá nhÊt ë A, C (= 0) B? - KÕt luËn: ë vÞ trÝ c©n b»ng, thÕ n¨ng - GV nhắc lại kết luận SGK/ 60. Gọi HS chuyển hoá hoàn toàn thành động n¨ng. Khi con l¾c ë vÞ trÝ cao nhÊt, đọc lại. động năng chuyển hoá hoàn toàn thµnh thÕ n¨ng. II- B¶o toµn c¬ n¨ng HĐ3: Thông báo định luật bảo toàn cơ - HS ghi vở nội dung định luật bảo toà cơ năng: Trong quá trình cơ học, động n¨ng (5ph) - GV thông báo nội dung định luật bảo năng và thế năng chuyển hoá lẫn nhau, nhng cơ năng thì không đổi (cơ toµn c¬ n¨ng (SGK/61) năng đợc bảo toàn) - GV th«ng b¸o phÇn chó ý. IV- VËn dông - HS suy nghÜ t×m c©u tr¶ lêi vµ tham gia thảo luận để thống nhất câu trả lời. H§4: VËn dông (5ph) C9:a) Thế năng của cánh cung đợc - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp C9. - GV nêu lần lợt nêu từng trờng hợp cho chuyển hoá thành động năng của mũi HS tr¶ lêi vµ nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña tªn. b) Thế năng chuyển hoá thành động nhau. n¨ng. c) Khi vật đi lên: động năng chuyển hoá thµnh thÕ n¨ng. Khi vËt ®i xuèng: thÕ n¨ng chuyÓn hoa thành động năng. C. Cñng cè - Trong quả trình cơ học, cơ năng của vật đợc chuyển hoá nh thế nào? - Cho HS quan sát chuyển động của con quay Măcxoen, yêu cầu HS nhận xÐt sù chuyÓn ho¸ n¨ng lîng cña nã. - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 17.1 đến 17.5 (SBT) - ChuÈn bÞ néi dung bµi 18: C©u hái vµ bµi tËp tæng kÕt ch¬ng I: C¬ häc Ngµy so¹n: 22/01/2010 Ngµy d¹y: 29/01/2010. TiÕt 22.
<span class='text_page_counter'>(97)</span> Bµi 18: C©u. hái vµ bµi tËp tæng kÕt ch¬ng 1: C¬ häc. I. Môc tiªu. - Ôn tập, hệ thống hoá kiến thức cơ bản của phần cơ học để trả lời các câu hỏi trong phần ôn tập. - Vận dụng các kiến thức đã học để giải các bài tập trong phần vận dụng. - Kü n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. - Có ý thức vận dụng kiến thức đã học vào thực tế. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: b¶ng phô (trß ch¬i « ch÷). - Mçi HS : tr¶ lêi tríc 17 c©u hái trong phÇn ¤n tËp vµ c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS B. Bµi míi Hoạt động của GV H§1: HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n - GV híng dÉn HS hÖ thèng c¸c c©u hái trong phÇn A theo tõng phÇn: + Phần động học: từ câu 1 đến câu 4 + Phần động lực học:từ câu 5 đến câu 10 + PhÇn tÜnh häc chÊt láng: c©u 11 vµ 12 + Phần công và cơ năng: từ câu 13 đến c©u 17. - GV híng dÉn HS th¶o luËn vµ ghi tãm t¾t trªn b¶ng.. H§2: Lµm c¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm - GV ph¸t phiÕu häc tËp môc I phÇn BVËn dông. - Sau 5 phót GV thu bµi cña HS, híng dÉn HS tho¶ luËn. Víi c©u 2 vµ c©u 4, yªu cÇu HS gi¶i thÝch. - GV chốt lại kết quả đúng.. Hoạt động của HS A- ¤n tËp - HS đọc câu hỏi và trả lời từ câu 1 đến c©u 4. HS c¶ líp theo dâi, nhËn xÐt, ghi tãm t¾t cña GV vµo vë. - Phần động học: + Chuyển động cơ học + Chuyển động đều: v = S/t + Chuyển đông không đều: v = S/t + Tính tơng đối của chuyển động và đứng yên. - Phần động lực học: + Lực có thể làm thay đổi vận tốc của chuyển động. + Lực là đại lợng véc tơ + Hai lùc c©n b»ng. Lùc ma s¸t + áp lực phụ thuộc vào độ lứon của áp lùc vµ diÖn tÝch mÆt tiÕp xóc. + ¸p suÊt: p = F/S - PhÇn tÜnh häc chÊt láng: + Lùc ®Èy Acsimet: FA= d.V + Điều kiện để một vật chìm, nổi, lơ löng trong chÊt láng - PhÇn c«ng vµ c¬ n¨ng: + Điều kiện để có công cơ học + BiÓu thøc tÝnh c«ng: A = F.S + §Þnh luËt vÒ c«ng. C«ng suÊt: P = A/t + §Þnh luËt b¶o toµn c¬ n¨ng B- VËn dông I- Bµi tËp tr¾c nghiÖm - HS lµm bµi tËp vµo phiÕu häc tËp. - Tham gia nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n. Giải thích đợc câu 2 và câu 4. 1. D 2. D 3. B 4. A 5. D 6. D ( C©u 4: mn= m® vµ Vn > V® nªn Fn > F®). H§3: Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phÇn II - GV kiÓm tra HS víi c©u hái t¬ng øng. II- Tr¶ lêi c©u hái - HS trả lời câu hỏi theo chỉ định của Gäi HS kh¸c nhËn xÐt. GV. - GV đánh giá cho điểm..
<span class='text_page_counter'>(98)</span> HĐ4: Làm các bài tập định lợng - GV gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp 1 vµ 2 (SGK/ 65) - GV híng dÉn HS th¶o luËn, ch÷a bµi tËp cña c¸c b¹n trªn b¶ng. - Híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp 3,4,5 (SGK/ 65). Chú ý: Cách ghi tóm tắt đề bài, sử dụng kÝ hiÖu, c¸ch tr×nh bµy phÇn bµi gi¶i. Víi bµi 4: Cho Pngêi= 300N, h = 4,5 m. - HS kh¸c nhËn xÐt, bæ xung, ch÷a bµi vµo vë.. III- Bµi tËp - HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp theo c¸c bíc đã hớng dẫn. - Tham gia nhËn xÐt bµi lµm cña c¸c b¹n trªn b¶ng. Ch÷a bµi tËp vµo vë nÕu lµm sai hoÆc thiÕu. - HS tham gia thaoe luËn c¸c bµi tËp 3, 4, 5. Víi bµi tËp 4: A = Fn.h Trong đó: Fn = Pngời h lµ chiÒu cao sµn tÇng hai xuèng sµn tÇng mét. H§5: Trß ch¬i « ch÷ vÒ c¬ häc - GV gi¶i thÝch c¸ch ch¬i trß ch¬i « ch÷ Fn lµ lùc n©ng ngêi lªn. trªn b¶ng kÎ s½n. - Mỗi bàn đợc bố thăm chọn câu hỏi C- Trò chơi ô chữ - HS nắm đợc cách chơi. Bốc thăm chọn ®iÒn « ch÷ ( mét phót) c©u hái. - Thảo luận theo bàn để thống nhất câu tr¶ lêi. IV. Cñng cè - GV nh¾c l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n cña phÇn c¬ häc. - Híng dÉn HS lµm bµi tËp trong s¸ch bµi tËp. V. Híng dÉn vÒ nhµ - Ôn tập lại các kiến thức đã học. - Đọc trớc bài 19: Các chất đợc cấu tạo nh thế nào? Và chuẩn bị 100 cm3 c¸t vµ 100 cm3 sái.. Ch¬ng 2: nhiÖt häc Ngµy so¹n: 29/01/2010 Ngµy d¹y: 05/02/2010.
<span class='text_page_counter'>(99)</span> Tiết 23-Bài 19: Các chất đợc cấu tạo nh thế nào? I. Môc tiªu. - Kể đợc một hiện tợng chứng tỏ vật chất đợc cấu tạo một cách gián đoạn từ các hạt riêng biệt, giữa chúng có khoảng cách. Bớc đầu nhận biết đợc thí nghiệm mô hình và chỉ ra đợc sự tơng tự giữa thí nghiệm mô hình và hiện tợng cần giải thích. Vận dụng kiến thức để giải thích một số hiện tợng thực tế đơn giản. - Kü n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc, thao t¸c thÝ nghiÖm. - Nghiªm tóc trong häc tËp, yªu thÝch m«n häc, cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng trong thùc tÕ. II. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 2 bình thuỷ tinh đờng kính 20mm, 100 cm3 rợu và 100 cm3 nớc. - Mỗi nhóm: 2 bình chia độ 100 cm3, 50cm3 cát, 50 cm3 sỏi. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra - KiÓm tra chuÈn bÞ cña häc sinh. B. Bµi míi Hoạt động của GV H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(5ph). Hoạt động của HS. - GV giíi thiÖu môc tiªu cña ch¬ng: Yªu cầu HS đọc SGK/ 67 và cho biết mục tiªu cña ch¬ng 2. - GV lµm thÝ nghiÖm më bµi. Gäi HS đọc thể tích nớc và rợu ở mỗi bình. Đổ nhÑ rîu theo thµnh b×nh vµo b×nh níc, lắc mạnh hỗn hợp. Gọi HS đọc thể tích hçn hîp. Yªu cÇu HS so s¸nh thÓ tÝch hçn hîp víi tæng thÓ tÝch ban ®Çu cña níc vµ rîu. VËy phÇn thÓ tÝch hao hôt cña hçn hîp đã biến đi đâu? H§2: T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o cña c¸c chÊt (15ph) - C¸c chÊt cã liÒn mét khèi hay kh«ng? - T¹i sao c¸c chÊt cã vÎ liÒn nh mét khèi? - GV th«ng b¸o cho HS nh÷ng th«ng tin vÒ cÊu t¹o h¹t cña vËt chÊt.. - Cá nhân HS đọc SGK/ 67 và nêu đợc môc tiªu cña ch¬ng II.. H§3: T×m hiÓu kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ph©n tö (10ph) - H19.3, các nguyên tử silic có đợc xắp xÕp xÝt nhau kh«ng? - §V§: Gi÷a c¸c nguyªn tö, ph©n tö cã kho¶ng c¸ch kh«ng?. II- Gi÷a c¸c ph©n tö cã kho¶ng c¸ch hay kh«ng? 1- ThÝ nghiÖm m« h×nh - HS quan s¸t H19.3 vµ tr¶ lêi c©u hái GV yªu cÇu.. - HS đọc và ghi kết quả thể tích nớc và rợu đựng trong bình chia độ (chú ý quy t¾c ®o thÓ tÝch). - Gọi 2, 3 HS đọc kết quả thể tích hỗn hîp. - So sánh để thấy đợc sự hụt thể tích (thể tÝch hçn hîp nhá h¬n tæng thÓ tÝch cña rîu vµ níc). I- Các chất có đợc cấu tạo từ các hạt riªng biÖt kh«ng? - HS dựa vào kiến thức hoá học, nêu đợc: + Các chất đợc cấu tạo từ các hạt nhỏ bé, riêng biệt, đó là nguyên tử và phân tö. + C¸c nguyªn tö vµ ph©n tö cÊu t¹o nªn c¸c chÊt v« cïng nhá bÐ nªn c¸c chÊt cã vÎ liÒn nh mét khèi. - Treo tranh h19.2 vµ H19.3, híng dÉn - HS ghi vë phÇn kÕt luËn. - HS quan s¸t ¶nh cña kÝnh hiÓn vi hiÖn HS quan s¸t. đại và ảnh chụp của các nguyên tử silic để khẳng định sự tồn tại của các hạt - GV th«ng b¸o phÇn: “Cã thÓ em cha nguyªn tö, ph©n tö. biết” để thấy đợc nguyên tử, phân tử vô - HS theo dõi để hình dung đợc nguyên tö, ph©n tö nhá bÐ nh thÕ nµo cïng nhá bÐ..
<span class='text_page_counter'>(100)</span> - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm m« h×nh theo c©u C1. - GV híng dÉn HS khai th¸c thÝ nghiÖm m« h×nh: + So s¸nh thÓ tÝch hçn hîp sau khi trén víi tæng thÓ tÝch ban ®Çu cña c¸t vµ sái. + Giải thích tại sao có sự hụt thể tích đó.. - HS lµm thÝ nghiÖm m« h×nh theo nhãm díi sù híng dÉn cña GV. - Thảo luận để trả lời: + ThÓ tÝch cña hçn hîp nhá h¬n tæng thÓ tÝch ban ®Çu cña c¸t vµ sái. + V× gi÷a c¸c h¹t sái cã kho¶ng c¸ch nên khi đổ cát và sỏi, các hạt cát đã xen vµo nh÷ng kho¶ng c¸ch nµy lµm thÓ tÝch hçn hîp nhá h¬n tæng thÓ tÝch ban ®Çu. 2- Gi÷a c¸c nguyªn tö, ph©n tö cã - Yªu cÇu HS liªn hÖ gi¶i thÝch sù hôt kho¶ng c¸ch thÓ tÝch cña hçn hîp rîu vµ níc. - Gi÷a c¸c ph©n tö níc vµ ph©n tö rîu đều có khoảng cách. Khi trộn rợu với nớc, các phân tử rợu đã xen kẽ vào kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c phan tö níc vµ ngîc l¹i. V× thÕ thÓ tÝch cña hçn hîp gi¶m. - GV ghi kÕt luËn: Gi÷a c¸c nguyªn tö, - HS ghi vµo vë kÕt luËn: Gi÷a c¸c ph©n tö cã kho¶ng c¸ch. nguyªn tö vµ ph©n tö cã kho¶ng c¸ch. H§4: VËn dông (5ph) - GV híng dÉn HS lµm c¸c bµi tËp vËn dông - Chú ý phải sử dụng đúng thuật ngữ. - Tổ chức cho HS thảo luận để thống nhÊt c©u tr¶ lêi.. IV- VËn dông - HS lµm c¸c bµi tËp vËn dông. Th¶o luận để thống nhất câu trả lời. C3: Khi khuấy lên, các phân tử đờng xen kÏ vµo kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ph©n tö níc vµ ngîc l¹i. C4: Gi÷a c¸c ph©n tö cao su cÊu t¹o nªn qu¶ bãng cã kho¶ng c¸ch nªn c¸c ph©n tö kh«ng khÝ ë trong qu¶ bãng cã thÓ xen qua c¸c kho¶ng c¸ch nµy ra ngoµi lµm qu¶ bãng xÑp dÇn. C5: V× c¸c ph©n tö kh«ng khÝ cã thÓ xen vµo kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ph©n tö níc.. C. Cñng cè - Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 191 đến 19.7SBT) - Đọc trớc bài 20: Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên? Ngµy so¹n: 9/02/2010 Ngµy d¹y: 19/02/2010. Tiết 24-Bài 20: Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên? I- Môc tiªu. - Giải thích đợc chuyển động Bơrao. Chỉ ra đợc sự tơng tự giữa chuyển độngcủa quả bóng bay khổng lồ do vô số HS xô đẩy từ nhiều phía và chuyển động Bơrao. Nắm đợc rằng khi phân tử, nguyên tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao. Giải thích đ ợc tại sao khi nhiệt độ càng cao thì hiện tợng khuếch tán xảy ra càng nhanh. - Kü n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp kiÕn thøc. - Nghiªm tóc trong häc tËp, yªu thÝch m«n häc, cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng trong thùc tÕ..
<span class='text_page_counter'>(101)</span> II. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 3 ống nghiệm đựng đồng sunphát (GV làm trớc thí nghiệm), tranh vẽ phóng to H20.1, H20.2, H20.3, H20.4 III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Các chất đợc cấu tạo nh thế nào? Mô tả hiện tợng chứng tỏ các chất đợc cấu tạo từ các hạt riªng biÖt vµ cã kho¶ng c¸ch? HS2: T¹i sao c¸c chÊt tr«ng cã vÎ liÒn nh mét khèi? Ch÷a bµi tËp 19.5 (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc - HS lắng nghe và suy nghĩ để giải thích tËp(5ph) - GV kể mlại câu chuyện về chuyển đợc chuyển động của Bơrao. động Bơrao và tìm cách giải thích chuyển động này. I- ThÝ nghiÖm B¬rao H§2: ThÝ nghiÖm B¬rao (7ph) - HS quan s¸t vµ ghi vë thÝ nghiÖm B¬rao: - GV m« t¶ thÝ nghiÖm B¬rao vµ cho HS Quan s¸t c¸c h¹t phÊn hoa trong níc bằng kính hiển vi, phát hiện đợc chúng quan s¸t H20.2 (SGK) chuyển động không ngừng về mọi phía. - GV ghi tãm t¾t thÝ nghiÖm lªn b¶ng. HĐ3: Tìm hiểu về chuyển động của nguyªn tö, ph©n tö (10ph) - ĐVĐ: Chúng ta đã biết, phân tử vô cùng nhỏ bé, để có thể giải thích đợc chuyển động của hạt phấn hoa (thí nghiÖm B¬rao) chóng ta dùa sù t¬ng tù chuyển động của quả bóng đợc mô tả ở phÇn më bµi.. II- C¸c nguyªn tö, ph©n tö chuyÓn động không ngừng.. - HS trả lời và thoả luận để tìm ra câu trả lêi chÝnh x¸c. C1: Qu¶ bãng t¬ng tù víi h¹t phÊn hoa. C2: C¸c HS t¬ng tù víi c¸c ph©n tö níc. C3: Các phân tử nớc chuyển động không ngõng, va ch¹m vµo c¸c h¹t phÊn hoa tõ nhiÒu phÝa, c¸c va ch¹m nµy kh«ng c©n - GV híng dÉn HS tr¶ lêi vµ theo dâi HS b»ng nhau lµm c¸c h¹t phÊn hoa chuyÓn động không ngừng. tr¶ lêi c¸c c©u hái C1, C2, C3. - §iÒu khiÓn HS th¶o luËn chung toµn líp. GV chó ý ph¸t hiÖn c¸c c©u tr¶ lêi cha đúng để cả lớp phân tích tìm câu trả lêi chÝnh x¸c. - KÕt luËn: C¸c nguyªn tö, ph©n tö - GV treo tranh vẽ H20.2 và H20.3, chuyển động hỗn độn không ngừng. th«ng b¸o vÒ Anhxtanh- ngêi gi¶i thÝch đầy đủ và chính xác thí nghiệm của Bơrao là do các phân tử nớc không đứng yên mà chuyển động không ngừng III- Chuyển động phân tử và nhiệt độ H§4: T×m hiÓu vÒ mèi quan hÖ gi÷a chuyển động của phân tử và nhiệt độ - HS giải thích đợc: Khi nhiệt độ của nớc (10ph) tăng thì chuyển động của các phân tử nớc - GV th«ng b¸o: Trong thÝ nghiÖm cña cµng nhanh vµ va ®Ëp vµo c¸c h¹t phÊn Bơrao, nếu tăng nhiệt độ của nớc thì hoa càng mạnh làm các hạt phấn hoa chuyển động của các hạt phấn hoa càng chuyển động càng nhanh. nhanh. - Yªu cÇu HS dùa sù t¬ng tù víi thÝ nghiệm mô hình về quả bóng để giải - Kết luận: Nhiệt độ càng cao thì chuyển thÝch. động của các nguyên tử, phân tử cấu tạo - GV thông báo đồng thời ghi bảng phần nên vật càng nhanh ( gọi là chuyển kÕt luËn. động nhiệt).
<span class='text_page_counter'>(102)</span> H§5:VËn dông (7ph) - Cho HS xem thÝ nghiÖm vÒ hiÖn tîng khuÕch t¸n cña dung dÞch CuSO4 vµ níc (H20.4) - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u C4, C5, C6. - GV th«ng b¸o vÒ hiÖn tîng khuÕch t¸n. Víi C7, yªu cÇu HS thùc hiÖn ë nhµ.. IV- VËn dông - HS quan s¸t thÝ nghiÖm vµ H20.4 (SGK) - C¸ nh©n HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn tríc líp vÒ c¸c c©u tr¶ lêi C4: Các phân tử nớc và các phân tử đồng sunphát đều chuyển động không ngừng về mọi phía. Các phân tử đồng sunphát chuyển động lên trên xen vào khoảng cách giữa các phân tử nớc, các phân tử nớc chuyển động xuống phía dới xen vào khoảng cách của các phân tử đồng sun ph¸t. C5: Do c¸c ph©n tö kh«ng khÝ chuyÓn động không ngừng về mọi phía. C6: Có. Vì khi nhiệt độ tăng các phân tử chuyển động nhanh hơn.. C. Cñng cè - Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK). D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 20.1 đến 20.67 (SBT). - §äc tríc bµi 21: NhiÖt n¨ng.. Ngµy so¹n: 20/02/2010 Ngµy d¹y: 26/02/2010. TiÕt 25-Bµi21: NhiÖt n¨ng I. Môc tiªu. - Phát biểu đợc định nghĩa nhiệt năng và mối quan hệ của nhiệt năng với nhiệt độ của vật. Tìm đợc ví dụ về thực hiện công và truyền nhiệt. Phát biểu đợc định nghĩa nhiệt lợng và đơn vị nhiệt lợng. - Kỹ năng sử dụng đúng thuật ngữ: nhiệt năng, nhiệt lợng, truyền nhiệt,... - Nghiªm tóc, trung thùc trong häc tËp, yªu thÝch m«n häc, cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i thÝch mét sè hiÖn tîng trong thùc tÕ. II. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 1 quả bóng cao su, 1 phích nớc nóng, 1 cốc thuỷ tinh, 2 miếng kim loại, 1 đèn cồn, diªm. - Mçi nhãm: 1 miÕng kim lo¹i, 1 cèc thuû tinh. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Các chất đợc cấu tạo nh thế nào? Giữa nhiệt độ của vật và chuyển động của các nguyên tử, ph©n tö cÊu t¹o nªn vËt cã mèi quan hÖ nh thÕ nµo? HS2: Ch÷a bµi tËp 20.5 (SBT).
<span class='text_page_counter'>(103)</span> B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc - HS quan s¸t thÝ nghiÖm vµ m« t¶ hiÖn tîng. tËp(5ph) - GV lµm thÝ nghiÖm: th¶ mét qu¶ bãng (Chó ý: gËp SGK) r¬i. Yªu cÇu HS quan s¸t, m« t¶ hiÖn tîng. - GV: trong hiÖn tîng nµy, c¬ n¨ng gi¶m dần. Cơ năng của quả bóng đã biến mất hay chuyÓn ho¸ thµnh c¸c d¹ng n¨ng lîng kh¸c? Chóng ta cïng ®i t×m c©u tr¶ lêi ë bµi h«m nay. I- NhiÖt n¨ng H§2: T×m hiÓu vÒ nhiÖt n¨ng (10ph) - HS nghiªn cøu môc I-SGK vµ tr¶ lêi c©u - GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i thÕ nµo lµ hái cña GV: động năng của một vật và đọc mục I- + Nhiệt năng của một vật bằng tổng SGK. động năng của các phân tử cấu tạo nên - Yªu cÇu HS tr¶ lêi: NhiÖt n¨ng lµ g×? vËt. Mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt + Nhiệt độ của vật càng cao thì phân tử độ? Giải thích? cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh vµ nhiÖt n¨ng cña vËt cµng lín. - Có những cách nào làm thay đổi nhiệt n¨ng cña vËt? (Căn cứ vào sự thay đổi nhiệt độ của vật) HĐ3: Các cách làm thay đổi nhiệt n¨ng (10ph) - Làm thế nào để tăng nhiệt năng của một đồng xu? - GV ghi c¸c ph¬ng ¸n lªn b¶ng vµ híng dÉn HS ph©n tÝch, quy chóng vÒ hai lo¹i: thùc hiÖn c«ng vµ truyÒn nhiÖt. - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra víi nh÷ng ph¬ng ¸n kh¶ thi. - Nªu ph¬ng ¸n vµ lµm thÝ nghiÖm lµm thay đổi nhiệt năng của vật không cần thùc hiÖn c«ng? - C¸ch lµm gi¶m nhiÖt n¨ng cña mét đồng xu? - GV chốt lại các cách làm thay đổi nhiÖt n¨ng.. II- Các cách làm thay đổi nhiệt năng - HS thảo luận đề xuất phơng án làm biến đổi nhiệt năng của vật và đa ra những ví dô cô thÓ. Tr¶ lêi C1, C2 1- Thùc hiÖn c«ng: Khi thùc hiÖn c«ng lªn miếng đồng, miếng đồng nóng lên, nhiệt năng của nó thay đổi. C1: Cọ xát đồng xu,... 2- Truyền nhiệt: Là cách làm thay đổi nhiÖt n¨ng kh«ng cÇn thùc hiÖn c«ng. C2: H¬ lªn ngän löa, nhóng vµo níc nãng,.... H§4: T×m hiÓu vÒ nhiÖt lîng (5ph) - GV thông báo định nghĩa nhiệt lợng và đơn vị nhiệt lợng. - Khi cho hai vật có nhiệt độ khác nhau tiÕp xóc th× nhiÖt lîng sÏ truyÒn tõ vËt nào sang vật nào? Nhiệt độ sẽ thay đổi nh thÕ nµo? - GV th«ng b¸o: muèn 1g níc nãng thªm 10C th× cÇn nhiÖt lîng kh¶ng 4J. III- NhiÖt lîng - HS ghi vở định nghĩa, đơn vị nhiệt lợng + NhiÖt lîng lµ phÇn nhiÖt n¨ng vËt nhËn thªm hay mÊt bít ®i trong qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt. + §¬n vÞ: Jun (J). H§5: VËn dông (7ph) - Yªu cÇu vµ theo dâi HS tr¶ lêi c¸c c©u hái C3, C4, C5. - Tổ chức thảo luận trên lớp để thống nhÊt c©u tr¶ lêi.. IV- VËn dông - C¸ nh©n HS tr¶ lêi c¸c c©u C3, C4, C5. - Tham gia thảo luận trên lớp để thống nhÊt c©u tr¶ lêi. C3: Nhiệt năng của miếng đồng giảm, nhiệt năng của cốc nớc tăng. Đồng đã truyÒn nhiÖt cho níc. C4: C¬ n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng. §©y lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng..
<span class='text_page_counter'>(104)</span> C5: Cơ năng của quả bóng đã chuyển hoá thµnh nhiÖt n¨ng cña qu¶ bãng, kh«ng khÝ gÇn qu¶ bãng vµ mÆt sµn. C. Cñng cè - Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 21.1 đến 21.67SBT) - §äc tríc bµi 22: DÉn nhiÖt.. Ngµy so¹n: 01/03/2010 Ngµy d¹y : 05/03/2010. TiÕt 26-Bµi 22: DÉn nhiÖt I. Môc tiªu. - Tìm đợc ví dụ trong thực tế về sự dẫn nhiệt. So sánh tính dẫn nhiệt của chất rắn, lỏng, khí. Thực hiện đợc thí nghiệm về sự dẫn nhiệt, các thí nghiệm chứng tỏ tính dẫn nhiệt kém của chất lỏng và chÊt khÝ - Kỹ năng quan sát hiện tợng vật lý để rút ra nhận xét. - Høng thó häc tËp, yªu thÝch m«n häc, ham hiÓu biÕt kh¸m ph¸ thÕ giíi xung quanh II. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 1 đèn cồn, 1 giá thí nghiệm, thanh thép có gắn các đinh a, b, c, d, e, bộ thí nghiệm H22.2, giá đựng ống nghiệm, 1 kẹp gỗ, 2 ống nghiệm. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Nhiệt năng của vật là gì? Mối quan hệ giữa nhiệt năng và nhiệt độ? Giải thích bài tập 20.1 vµ bµi 20.2 (SBT) HS2: Có thể thay đổi nhiệt năng của vật bằng những cách nào? Cho ví dụ. B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu theo sù hiÓu biÕt cña m×nh tËp(5ph) - GV đặt vấn đề: Có thể thay đổi nhiệt n¨ng b»ng c¸ch truyÒn nhiÖt. Sù truyÒn nhiệt đó đợc thực hiện bằng những cách - Ghi đầu bài nµo? - GV: Mét trong nh÷ng c¸ch truyÒn nhiệt đó là dẫn nhiệt, chúng ta sẽ tìm hiÓu ë bµi h«m nay. I- Sù dÉn nhiÖt H§2: T×m hiÓu vÒ dÉn nhiÖt(10ph) 1- ThÝ nghiÖm - HS nghiªn cøu môc 1-ThÝ nghiÖm.
<span class='text_page_counter'>(105)</span> - Yêu cầu HS đọc mục 1 - Thí nghiệm - GV ph¸t dông cô vµ híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. - Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1, C2, C3. - GV nhắc HS tắt đèn cồn đúng kỹ thuật, tr¸nh báng.. - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm, quan s¸t hiÖn tîng. 2- Tr¶ lêi c©u hái - Thảo luận nhóm để trả lời câu C1, C2, C3 C1: Nhiệt truyền đến sáp làm sáp nóng lªn, ch¶y ra C2: Theo thø tù: a, b, c, d, e. C3: Nhiệt đợc truyền từ đầu A đến đầu B của thanh đồng. - KÕt luËn: Sù dÉn nhiÖt lµ sù truyÒn - GV th«ng b¸o vÒ sù dÉn nhiÖt. nhiÖt n¨ng tõ phÇn nµy sang phÇn nµy - Gäi HS nªu vÝ dô vÒ sù dÉn nhiÖt trong sang phÇn kh¸c cña vËt. thùc tÕ (C8). II- TÝnh dÉn nhiÖt cña c¸c chÊt H§3: T×m hiÓu vÒ tÝnh dÉn nhiÖt cña - HS nªu ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra. c¸c chÊt (20ph) - Làm thế nào để có thể kiểm tra tính dÉn nhiÖt cña c¸c chÊt? - HS nêu đợc : Gắn đinh bằng sáp lên ba - GV giíi thiÖu dông cô thÝ nghiÖm thanh (kho¶ng c¸ch nh nhau). H22.2. Gäi HS nªu c¸ch kiÓm tra tÝnh dẫn nhiệt của ba thanh: đồng, thép, thuỷ tinh. - HS theo dâi thÝ nghiÖm vµ tr¶ lêi C4, C5 - GV lµm thÝ nghiÖm, yªu cÇu HS quan C4: Kh«ng. Kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt h¬n sát hiện tợng để trả lời C4, C5. thuû tinh. - Tổ chức cho HS thảo luận để thống C5: Đồng dẫn nhiệt tốt nhất, thuỷ tinh dẫn nhÊt c©u tr¶ lêi. nhiÖt kÐm nhÊt. Trong chÊt r¾n, kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt nhÊt. - HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm, quan - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 2 theo s¸t hiÖn tîng vµ tr¶ lêi c©u hái cña GV vµ nhãm. Híng dÉn HS kÑp èng nghiÖm vµ c©u C6 giá để tránh bỏng. C6: Kh«ng. ChÊt láng dÉn nhiÖt kÐm. - GV cho HS kiÓm tra èng nghiÖm cã nóng không, điều đó chứng tỏ gì? - HS làm thí nghiệm 3 theo nhóm, thấy đ- Hớng dẫn HS làm thí nghiệm 3 để ợc miếng sáp không chảy ra, chứng tỏ kiÓm tra tÝnh dÉn nhiÖt cña kh«ng khÝ. kh«ng khÝ dÉn nhiÖt kÐm. Tr¶ lêi C7 - Có thể để miếng sáp sát vào ống C7: Không. Chất khí dẫn nhiệt kém. nghiệm đợc không? Tại sao? - GV th«ng b¸o tÝnh dÉn nhiÖt cña kh«ng khÝ. III- VËn dông H§4: VËn dông (7ph) - C¸ nh©n HS tr¶ lêi c¸c c©u C9, C10, - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trong C11, C12. phÇn vËn dông C9, C10, C11, C12. - Tham gia thảo luận trên lớp để thống Víi C12: GV gîi ý cho HS nhÊt c©u tr¶ lêi. - Tổ chức thảo luận trên lớp để thống C9: Vì kim loại dẫn nhiệt tốt, sứ dẫn nhiệt nhÊt c©u tr¶ lêi. kÐm. C10: V× kh«ng khÝ gi÷a c¸c líp ¸o máng dÉn nhiÖt kÐm. C11: Mùa đông. Để tạo ra các lớp không khÝ dÉn nhiÖt kÐm giõa c¸c l«ng chim. C12: V× kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt. Nh÷ng ngày trời rét, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nhiệt độ cơ thể nên khi sờ vào kim loại, nhiÖt tõ c¬ thÓ truyÒn vµo kim lo¹i vµ ph©n t¸n trong kim lo¹i nhanh nªn ta c¶m thấy lạnh. Ngày trời nóng, nhiệt độ bên ngoài cao hơn nhiệt độ cơ thể nê nhiệt từ kim lo¹i truyÒn vµo c¬ thÓ nhanh vµ ta cã c¶m gi¸c nãng. C. Cñng cè.
<span class='text_page_counter'>(106)</span> - Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 22.1 đến 22.6 (SBT) - §äc tríc bµi 23: §èi lu – Bøc x¹ nhiÖt. Ngµy so¹n: 9/03/2010 Ngµy d¹y: 12/03/2010. TiÕt 27- Bµi 23: §èi lu – Bøc x¹ nhiÖt I. Môc tiªu. - Nhận biết đợc dòng đối lu tong chất lỏng và chất khí. Biết sự đối lu xảy ra trong môi trờng nào và không xảy ra trong môi trờng nào. Tìm đợc ví dụ về bức xạ nhiệt. Nêu đợc hình thức truyền nhiÖt chñ yÕu cña chÊt r¾n, láng, khÝ vµ ch©n kh«ng. - Kỹ năng dụng dụng cụ thí nghiệm, lắp đặt thí nghiệm, quan sát hiện tợng vật lý để rút ra nhận xÐt. - Thái độ trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm. II. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 1 đèn cồn, 1 giá thí nghiệm, 1ống nghiệm, kẹp, bình tròn, nút cao su, ống thuỷ tinh chữ L. - Mỗi nhóm: 1 đèn cồn, 1 cốc đốt, 1 nhiệt kế, 1 giá thí nghiệm, 1 kiềng, 1 lới đốt, 1 kẹp vạn n¨ng, 1 gãi thuèc tÝm. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: So s¸nh tÝnh dÉn nhiÖt cña chÊt r¾n, láng, khÝ? Ch÷a bµi 22.1 vµ 22.3 (SBT) HS2: Ch÷a bµi tËp 22.2 vµ bµi 22.5 (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(5ph) - GV lµm thÝ nghiÖm H23.1. Yªu cÇu HS quan sát, nêu hiện tợng quan sát đợc. - GV: Níc truyÒn nhiÖt kÐm, trong trêng hợp này nớc đã truyền nhiệt cho sáp b»ng c¸ch nµo? Bµi h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu. HĐ2: Tìm hiểu hiện tợng đối lu(15ph). - HS quan sát thí nghiệm và thấy đợc nếu đun nóng nớc từ đáy ống ghiệm thì miếng s¸p ë miÖng èng sÏ bÞ nãng ch¶y. - Ghi ®Çu bµi.. I- §èi lu 1- ThÝ nghiÖm - GV phát dụng cụ và hớng dẫn HS làm - Các nhóm lắp đặt và tiến hành thí thÝ nghiÖm H23.2 theo nhãm: dïng th×a nghiÖm theo híng dÉn cña GV. thuû tinh móc h¹t thuèc tÝm ®a xuèng - Quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. đáy cốc, dùng đèn cồn đun nóng nớc ở phía đặt thuốc tím. 2- Tr¶ lêi c©u hái.
<span class='text_page_counter'>(107)</span> - Yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u C1, C2, C3. - GV híng dÉn HS th¶o luËn chung trªn líp.. - Sự đối lu là gì? - Sự đối lu có xảy ra trong chất khí kh«ng? - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm H23.3 (SGK), quan s¸t vµ gi¶i thÝch hiÖn tîng x¶y ra. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C5, C6. Th¶o luËn để thống nhất câu trả lời.. H§3: T×m hiÓu vÒ bøc x¹ nhiÖt (15ph) - GV: Ngoµi líp khÝ quyÓn bao quanh trái đất, khoảng không gian còn lại giữa MÆt Trêi vµ Tr¸i §Êt lµ ch©n kh«ng. Trong kho¶ng ch©n kh«ng nµy kh«ng cã sự dẫn nhiệt và đối lu. Vậy năng lợng của Mặt Trời đã truyền xuống Trái Đất b»ng c¸ch nµo? - GV lµm thÝ nghiÖm H23.4 vµ H23.5. Yªu cÇu HS quan s¸t, m« t¶ hiÖn tîng x¶y ra - GV híng dÉn HS tr¶ lêi C7, C8, C9. - Tổ chức cho HS thảo luận để thống nhÊt c©u tr¶ lêi. - GV th«ng b¸o vÒ bøc x¹ nhiÖt vµ kh¶ n¨ng hÊp thô tia nhiÖt.. - Thảo luận nhóm để trả lời câu C1, C2, C3. - §¹i diÖn nhãm nªu ý kiÕn vµ tham gia nhËn xÐt. C1: Níc mµu tÝm di chuyÓn thµnh dßng tõ díi lªn råi tõ trªn xuèng. C2: Do líp níc bªn díi nãng lªn tríc, në ra, d < d nớc lạnh ở trên. Do đó nớc nóng ®i lªn phÝa trªn cßn líp níc l¹nh ®i xuèng phÝa díi. C3: Nhê nhiÖt kÕ ta thÊy níc trong cèc nãng lªn. - Kết luận: Sự đối lu là sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng đối lu. 3- VËn dông C4: T¬ng tù nh C2 ( Khãi h¬ng gióp quan sát hiện tợng đối lu của không khí rõ hơn) Sự đối lu xảy ra ở trong chất lỏng và chÊt khÝ. C5: §Ó phÇn díi nãng lªn tríc ®i lªn, phần ở trên cha đợc đun nóng đi xuống tạo thành dòng đối lu. C6: Kh«ng. V× kh«ng thÓ t¹o thµnh c¸c dòng đối lu. II- Bøc x¹ nhiÖt 1- ThÝ nhgiÖm - HS quan s¸t vµ m« t¶ hiÖn tîng x¶y ra víi giät níc 2- Tr¶ lêi c©u hái - HS trả lời C7, C8, C9. Thảo luận để thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. C7: Kh«ng khÝ trong b×nh nãng lªn në ra C8: Kh«ng khÝ trong b×nh l¹nh ®i. TÊm bìa ngăn không cho nhiệt truyền từ đèn đến bình. Chứng tỏ nhiệt truyền theo đờng th¼ng. - KÕt luËn: Sù truyÒn nhiÖt b»ng c¸c tia nhiÖt ®i th¼ng gäi lµ bøc x¹ nhiÖt ( x¶y ra ngay c¶ trong ch©n kh«ng) VËt cã bÒ mÆt cµng xï x× vµ mµu cµng sÉm th× hÊp thô tia nhiÖt cµng nhiÒu.. H§4:VËn dông (7ph) - Híng dÉn HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trong III- VËn dông - C¸ nh©n HS tr¶ lêi c¸c c©u C10, C11, phÇn vËn dông C10, C11, C12. - Tổ chức thảo luận trên lớp để thống C12. - Tham gia thảo luận trên lớp để thống nhÊt c©u tr¶ lêi. nhÊt c©u tr¶ lêi. C10: T¨ng kh¶ n¨ng hÊp thô tia nhiÖt. C11: Gi¶m sù hÊp thô tia nhiÖt C12: H×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ yÕu cña chÊt láng lµ dÉn nhiÖt, chÊt láng vµ chÊt khí là đối lu, của chân không là bức xạ nhiÖt. C. Cñng cè - Bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ những vấn đề gì? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK).
<span class='text_page_counter'>(108)</span> D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 23.1 đến 23.7 (SBT) - Ôn tập các kiến thức đã học từ đầu HK II để kiểm tra 1 tiết.. TiÕt 28: KiÓm tra. Ngµy so¹n: 9/ 03/ 2010 Ngµy kiÓm tra: 19/03/2010. I. Môc tiªu. - §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HS vÒ kiÕn thøc, kü n¨ng vµ vËn dông. - Rèn tính t duy lô gíc, thái độ nghiêm túc trong học tập và kiểm tra. - Qua kÕt qu¶ kiÓm tra, GV vµ HS tù rót ra kinh nghiÖm vÒ ph¬ng ph¸p d¹y vµ häc. - Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kỹ năng và vận dụng về: cơ năng, sự chuyển hoá và bảo toàn cơ n¨ng, cÊu t¹o cña c¸c chÊt, nhiÖt n¨ng, nhiÖt lîng, c¸c h×nh thøc truyÒn nhiÖt. Ii. MA TrËn Mức độ Träng BiÕt HiÓu VËn dông sè Néi dung TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL C«ng suÊt C20,5 0,5® C¬ n¨ng. Sù b¶o C1toµn vµ chuyÓn C5-2® 2,5 0,5® ho¸ n¨ng lîng Nguyªn tö chuyÓn C3động hay đứng 0,5 0,5® yªn. C40,5® DÉn nhiÖt C6-2® 2,5 §èi luBøc x¹ nhiÖt. Tæng. C4-1® 2,5®. 2®. 2®. 0,5®. C7-3® 3®. 4 10®.
<span class='text_page_counter'>(109)</span> KiÓm tra 1 tiÕt m«n vËt lÝ 8 . PhÇn tr¾c nghiÖm( tiÕt 28). Câu 1(0,5đ): Một quả bóng đang lăn trên mặt đất có dạng năng lợng nào dới đây? A. §éng n¨ng. ThÕ n¨ng. NhiÖt n¨ng. Có cả động năng, thế năng. Đề A Câu 2(0,5đ): Một học sinh kéo đều một gầu nớc có trọng lợng 60N từ giếng sâu 6m lên mất 0,5 phót. C«ng suÊt cña lùc kÐo lµ: A. 360W B. 720W C. 180W D. 12W C©u 3(0,5®): TÝnh chÊt nµo sau ®©y kh«ng ph¶i cña cña nguyªn tö, ph©n tö. A. Chuyển động không ngừng. B. Chuyển động càng nhanh thì nhiệt độ của vật càng cao. C. Gi÷a c¸c nguyªn tö, ph©n tö cÊu t¹o nªn chÊt lu«n cã kho·ng c¸ch. D. Chỉ có thế năng, không có động năng. C©u 4(1,5®): GhÐp néi dung cét A víi néi dung cét B cho phï hîp. A B 1. DÉn nhiÖt lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt cña... a. ch©n kh«ng. 2. Chất có thể truyền nhiệt bằng đối lu là... b. chÊt láng. 3. Bøc x¹ nhiÖt lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ c. chÊt r¾n yÕu cña.... d. chÊt khÝ vµ chÊt láng. e. chÊt khÝ, chÊt láng vµ chÊt r¾n. r¶ lêi: 1 - .........; 2 - ........; 3 - ........... KiÓm tra 1 tiÕt m«n vËt lÝ 8 . PhÇn tr¾c nghiÖm( tiÕt 28). §Ò B C©u 1(0,5®): Mét qu¶ t¸o ®ang trªn c©y cã d¹ng n¨ng lîng nµo díi ®©y? A. §éng n¨ng. ThÕ n¨ng. NhiÖt n¨ng. Có cả động năng, thế năng. Câu 2(0,5đ): Một học sinh kéo đều một gầu nớc có trọng lợng 60N từ giếng sâu 8m lên mất 0,5 phót. C«ng suÊt cña lùc kÐo lµ: A. 800W B. 720W C. 400W 16W Câu 3(0,5đ): Khi nhiệt độ của vật càng tăng thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật: A. Chuyển động càng nhanh. C. Không thay đổi chuyển động. B. Chuyển động càng chậm. D. Cả A, B, C đều đúng C©u 4(1,5®): GhÐp néi dung cét A víi néi dung cét B cho phï hîp. A B 1. §èi lu lµ sù truyÒn nhiÖt x¶y ra trong a. chÊt láng. chÊt...... b. ch©n kh«ng. 2. Bøc x¹ nhiÖt lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt chñ c. chÊt r¾n yÕu cña.... d. chÊt khÝ vµ chÊt láng. 3. ChÊt dÉn nhiÖt tèt nhÊt lµ........ e. chÊt khÝ, chÊt láng vµ chÊt r¾n. Tr¶ lêi: 1 - .........;. 2 - ........;. kiÓm tra 1 tiÕt ( tiÕt 28 ) M«n : VËt lÝ 8. 3 - ............ §Ò a phÇn Tù luËn:(6 ®iÓm ) Câu 5(2đ): Một viên đạn đợc bắn lên cao. Hãy cho biết trong quá trình bay lên, cơ năng của viên đạn ở những dạng nào, chúng chuyển hoá nh thế nào? C©u 6(2®) T¹i sao mét qu¶ bãng bay b¬m c¨ng råi buéc chÆt, dï kh«ng bÞ thñng sau mét thêi gian th× qu¶ bãng vÉn bÞ xÑp xuèng? Câu 7(3đ) Tại sao về mùa hè, ban ngày thờng có gió thổi từ biển vào đất liền, còn ban đêm gió thæi theo chiÒu ngîc l¹i? Bµi lµm..
<span class='text_page_counter'>(110)</span> §Ò B phÇn Tù luËn:(6 ®iÓm ) Câu 5(2đ): Thả một vật từ độ cao h xuống mặt đất. Hãy cho biết trong quá trình rơi, cơ năng của cña vËt ë nh÷ng d¹ng nµo? Chóng chuyÓn ho¸ nh thÕ nµo? C©u 6(2®) V× sao khi sê tay vµo kim lo¹i thÊy m¸t h¬n khi sê vµo têng g¹ch? C©u 7(3®) T¹i sao ruét phÝch l¹i lµm b»ng thuû tinh hai líp, ë gi÷a hót hÕt kh«ng khÝ vµ hai mÆt đối diện của hai lớp thuỷ tinh đợc tráng bạc? Bµi lµm.. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm Bµi kiÓm tra 1 tiÕt. đề A C©u 1 2 3 4 5. 6. 7. đề b C©u 1 2 3. Néi dung A D D 1 - e ; 2 - d; 3 - a - Trong quá trình bay lên, cơ năng của viên đạn gồm: động n¨ng vµ thÕ n¨ng. - động năng chuyển dần sang thế năng. Qu¶ bãng b¬m c¨ng råi buéc chÆt dï kh«ng thñng sau mét thêi gian th× qu¶ bãng vÉn xÑp xuèng. V× gi÷a c¸c ph©n tö cÊu t¹o nªn vá qu¶ bóng có khoảng cách nhất định, các phân tử khí có thể khuếch tán qua lớp vỏ đó ra ngoài làm quả bóng xẹp xuống. - Ban ngày Mặt trời truyền cho biển và mặt đất lợng nhiệt năng nh nhau trên cùng một diện tích. Do đất dẫn nhiệt tốt hơn nớc nên nhiệt độ trong đất liền cao hơn nhiệt độ ngoài biển làm cho không khí ở trên đất liền cũng có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ của lớp không khí trên biển. Giữa hai lớp không khí ở đất liền và ngoài biển xảy ra hiện tợng đối lu: Không khí nóng đất liền bốc lên cao, không khí lạnh ở biÓn dån vµo trong thay thÕ kh«ng khÝ nãng, t¹o thµnh giã thæi tõ biÓn vµo. - Ban đêm, mặt đất và mặt biển toả nhiệt. Do nớc dẫn nhiệt kém hơn nên biển toả nhiệt chậm hơn đất liền làm cho mặt biển có nhiệt độ cao h¬n. Líp kh«ng khÝ ngoµi biÓn nãng h¬n sÏ bèc len lµm cho líp không khí ở đất liền dồn ra thay thế, tạo thành gió từ đất liền thổi ra biÓn.. §iÓm 0,5 0,5 0,5 1,5 1. Néi dung B D A. §iÓm 0,5 0,5 0,5. 1 2. 1,5. 1,5.
<span class='text_page_counter'>(111)</span> 4 5. 6. 7. 1 - d ; 2 - b; 3 - c - Trong quá trình bay lên, cơ năng của viên đạn gồm: động n¨ng vµ thÕ n¨ng. - thế năng chuyển dần sang động năng. - Do kim lo¹i dÉn nhiÖt tèt h¬n g¹ch nªn khi sê tay vµo kim lo¹i tay ta bị mất nhiệt nhanh hơn khi sờ tay vào gạch. do đó khi sờ tay vào kim lo¹i ta thÊy l¹nh h¬n khi sê tay vµo g¹ch. Ruột phích đợc làm băng thuỷ tinh hai lớp, giữa hai lớp thuỷ tinh là líp kh«ng khÝ. V× líp ch©n kh«ng dÉn nhiÖt kÐm h¬n chÊt r¾n nªn líp ch©n kh«ng gióp nhiÖt bªn trong kh«ng bÞ tho¸t ra ngoµi gióp gi÷ đợc nhiệt cho nớc bên trong - Mặt khác hai mặt của hai lớp thuỷ tinh đợc tráng bạc để giảm lợng nhiÖt tho¸t ra ngoµi v×: líp tr¸ng b¹c cã kh¶ n¨ng ph¶n x¹ tia nhiÖt tèt. Tia nhiÖt gÆp líp tr¸ng b¹c bÞ ph¶n x¹ trë l¹i vµo trong lµm nhiÖt không thoát ra ngoài đợc.. 1,5 1 1 2 1,5. 1,5. *******************************************. Ngµy so¹n: 20/03/2010 Ngµy d¹y: 26/03/2010. TiÕt 29-Bµi 24: C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng.
<span class='text_page_counter'>(112)</span> I . Môc tiªu. - Kể đợc tên các yếu tố quyết định độ lớn của nhiệt lợng một vật cần thu vào để nóng lên. Viết đợc công thức tính nhiệt lợng, kể đợc tên, đơn vị của các đại lợng trong công thức. Mô tả đợc thí nghiệm và xử lí đợc bảng kết quả thí nghiệm chứng tỏ nhiệt lợng phụ thuộc vào m, Δ t và chất lµm vËt. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch b¶ng sè liÖu vÒ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cã s½n, kü n¨ng tæng hîp, kh¸i qu¸t ho¸. - Thái độ nghiêm túc trong học tập. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: 3 b¶ng phô kÎ b¶ng 24.1, 24.2, 24.3. - Mçi nhãm: 3 b¶ng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm b¶ng 24.1, 24.2, 24.3. III. Tổ chức hoạt động dạy học. A . KiÓm tra. HS1: Kể tên các cách truyền nhiệt đã học? HS2: Ch÷a bµi tËp 23.1 vµ bµi 23.2 (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(5ph) - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái GV yªu cÇu. - Để xác định công của một lực cần phải xác định những đại lợng nào? - Nhiệt lợng là gì? Muốn xác định nhiệt - Ghi đầu bài. lîng ngêi ta ph¶i lµm thÕ nµo? H§2: Th«ng b¸o nhiÖt lîng cÇn thu vµo để nómg lên phụ thuộc những yếu tố nµo?(8ph) - Nhiệt lợng cần thu vào để nóng lên phụ thuéc nh÷ng yÕu tè nµo? - GV ph©n tÝch dù ®o¸n cña HS: yÕu tè nµo hîp lý, yÕu tè nµo kh«ng hîp lý(yÕu tè cña vËt). - §Ó kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt lîng vµ mét trong ba yÕu tè ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh thÕ nµo?. I- Nhiệt lợng một vật thu vào để nóng lªn phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo?. H§3: T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lợng cần thu vào để nóng lên và khối l ợng của vật (8ph) - Nªu c¸ch thÝ nghiÖm kiÓm tra sù phô thuéc cña nhiÖt lîng vµo khèi lîng? - GV nªu c¸ch bè trÝ thÝ nghiÖm, c¸ch tiÕn hµnh vµ giíi thiÖu b¶ng kÕt qu¶ 24.1 - Yªu cÇu HS ph©n tÝch kÕt qu¶, tr¶ lêi c©u C1, C2 vµ th¶o luËn.. 1- Quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vËt cÇn thu vào để nóng lên và khối lợng của vật - HS nªu c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - C¸c nhãm HS ph©n tÝch kÕt qu¶ thÝ nghiệm và tham gia thảo luận để thống nhÊt c©u tr¶ lêi C1: Độ tăng nhiệt độ và chất làm vật gièng nhau, khèi lîng kh¸c nhau. §Ó t×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vµ khèi lîng. C2: Khèi lîng cµng lín th× nhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo cµng lín.. HĐ4:Tìm hiểu mối quan hệ giữa nhiệt l ợng vật cần thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ (8ph) - Yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn ph¬ng ¸n lµm thÝ nghiÖm, t×m hiÓu mèi quan hÖ. 2- Quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vËt cÇn thu vào để nóng lên và độ tăng nhiệt độ - Thảo luận, đại diện các nhóm trình bày ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra C3: Khèi lîng vµ chÊt lµm vËt gièng nhau. - HS th¶o luËn ®a ra dù ®o¸n nhiÖt lîng vật cần thu vào để nóng lên phụ thuộc nh÷ng yÕu tè nµo. - HS trả lời đợc: Yêú tố cần kiểm tra cho thay đổi còn giữ nguyên hai yếu tố còn lại.
<span class='text_page_counter'>(113)</span> giữa nhiệt lợng và độ tăng nhiệt độ theo híng dÉn c©u C3, C4. - Yªu cÇu HS ph©n tÝch b¶ng kÕt qu¶ 24.2 vµ rót ra kÕt luËn.. (hai cốc đựng cùng một lợng nớc) C4: Phải thay đổi nhiệt độ (thời gian đun kh¸c nhau) - HS phân tích bảng số liệu , thảo luận để rót ra kÕt luËn. C5: Độ tăng nhiệt độ càng lớn thì nhiệt lîng vËt cÇn thu vµo cµng lín. H§5: T×m hiÓu mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt lợng vật cần thu vào để nóng lên với chÊt lµm vËt (8ph) - Yªu cÇu HS th¶o luËn, ph©n tÝch kÕt quả thí nghiệm để rút ra kết luận cần thiÕt.. 3- Quan hÖ gi÷a nhiÖt lîng vËt cÇn thu vào để nóng lên với chất làm vật - HS hoạt động theo nhóm trả lời C6, C7. Ph©n tÝch, th¶o luËn thèng nhÊt c©u tr¶ lêi C6: Khối lợng không đổi, độ tăng nhiệt độ giống nhau, chất làm vật khác nhau C7: Nhiệt lợng vật cần thu vào để nóng lªn phô thuéc vµo chÊt lµm vËt. II- C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng - HS tr¶ lêi c©u hái GV yªu cÇu - C«ng thøc: Q = m.c. Δ t Q lµ nhiÖt lîng vËt cÇn thu vµo (J) m lµ khèi lîng cña vËt (kg) Δ t là độ tăng nhiệt độ (0C hoặc K) t1 là nhiệt độ ban đầu của vật t2 là nhiệt độ cuối trong quá trình truyền nhiÖt cña vËt. c là nhiệt dung riêng- là đại lợng đặc tr- GV thông báo khái niệm nhiệt dung ng cho chất làm vật (J/kg.K) - NhiÖt dung riªng cña mét chÊt cho biÕt riªng vµ b¶ng nhiÖt dung riªng. nhiệt lợng cần thiết để làm cho 1kg chất đó tăng thêm 10C H§6: Giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh nhiÖt l îng (5ph) - Nhiệt lợng cần thu vào để vật nóng lên phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? - GV giới thiệu công thức tính nhiệt lợng, các đại lợng có trong công thức và đơn vị của từng đại lợng.. C. Cñng cè - Muốn xác định nhiệt lợng vật cần thu cần biết những đại lợng nào? Bằng dông cô nµo? (C8) - Hớng dẫn HS làm các bài tập trong phần vận dụng (chú ý cách tóm tắt đề) C9: m = 5kg Nhiệt lợng cần truyền cho 5kg đồng để tăng nhiệt t1= 200C độ từ 200C lên 500C là: 0 t2= 50 C Q = m.c.(t2- t1) = 5.380.(50 – 20) = 57 000 J c = 380J/kg.K §¸p sè: 57 000 J = 57 kJ C10: Q = (m1c1 + m2.c2)(t2- t1) = (0,5.880 + 2.4200)(100- 25)= 663 000J - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 24.1 đến 24.7 (SBT) - §äc tríc bµi 25: Ph¬ng tr×nh c©n b¨ng nhiÖt Ngµy so¹n: 26/03/2010 Ngµy d¹y: 02/04/2010. TiÕt 30 – Bµi 25: Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt I. Môc tiªu.
<span class='text_page_counter'>(114)</span> - Phát biểu đợc ba nội dung của nguyên lí truyền nhiệt. Viết đợc phơng trình cân bằng nhiệt cho trờng hợp có hai vật trao đổi nhiệt với nhau. Giải đợc các bài toán đơn giản về trao đổi nhiệt giữa hai vËt. - RÌn kü n¨ng vËn dông c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng. - Thái độ nghiêm túc, kiên trì, trung thực trong học tập. ii. ChuÈn bÞ. - Cả lớp: 1 phích nớc, 1 bình chia độ hình trụ, 1 nhiệt lợng kế, 1 nhiệt kế. iii. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Viết công thức tính nhiệt lợng vật thu vào khi nóng lên. Giải thích rõ kí hiệu và đơn vị của các đại lợng có trong công thức? Chữa bài 24.4 (SBT) HS2: Ch÷a bµi tËp 24.1 vµ bµi 24.2 (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. HĐ1: Tổ chức tình huống học tập(3ph) - HS đọc phần đối thoại. - Yêu cầu HS đọc phần đối thoại ở phần - Ghi đầu bài. më bµi. H§2: T×m hiÓu nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt I- Nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt (8ph) - GV th«ng b¸o ba néi dung cña nguyªn - HS nghe vµ ghi nhí 3 néi dung cña lÝ truyÒn nhiÖt. nguyªn lý truyÒn nhiÖt + Nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn. + Sù truyÒn nhiÖt x¶y ra cho tíi khi nhiÖt độ của hai vật bằng nhau thì ngừng lại. + NhiÖt lîng do vËt nµy to¶ ra b»ng nhiÖt - Yªu cÇu HS vËn dông gi¶i thÝch t×nh lîng do vËt kia thu vµo. huống đặt ra ở đầu bài. - HS vận dụng giải thích tình huống đặt ra - Cho HS ph¸t biÓu l¹i nguyªn lÝ ở đầu bài: An đúng. H§3: Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt (10ph) - GV híng dÉn HS dùa vµo néi dung thø 3 cña nguyªn lÝ truyÒn nhiÖt viÕt ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt. - Yêu cầu HS viết công thức tính nhiệt lợng mà vật toả ra khi giảm nhiệt độ Lu ý: Δ t trong Qthu là độ tăng nhiệt độ Δ t trong Qtoả là độ giảm nhiệt độ. H§4: VÝ dô vÒ ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt (8ph) - Yêu cầu HS đọc câu C2. Hớng dẫn HS cách dùng kí hiệu để tóm tắt đề bài, đổi đơn vị cho phù hợp. - Híng dÉn HS gi¶i bµi tËp theo c¸c bíc. + Nhiệt độ của vật khi có cân bằng nhiệt lµ bao nhiªu? + Trong quá trình trao đổi nhiệt, vật nào toả nhiệt để giảm nhiệt độ, vật nào thu nhiệt để tăng nhiệt độ? + ViÕt c«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng to¶ ra, nhiÖt lîng thu vµo?. II- Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt - Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt: Qto¶ ra = Qthu vµo - C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: + VËt to¶ nhiÖt: Qto¶ = m1.c1.(t1- t) + VËt thu nhiÖt: Qthu = m2.c2.(t- t2) t1, t2 là nhiệt độ ban đầu của vật toả nhiệt và vật thu nhiệt, t là nhiệt độ cuối cïng m1.c1.(t1- t) = m2.c2.(t- t2) III- VÝ dô vÒ dïng ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt - HS đọc, tìm hiểu, phân tích và tóm tắt đề bµi( C2) m1= 0,5kg NhiÖt lîng to¶ ra m2 = 500g = 0,5kg để giảm nhiệt độ từ t1 = 800C 800C xuèng 200C lµ: 0 t = 20 C Qto¶ = m1.c1.(t1- t) c1= 380 J/kg.K = 11 400 J c2= 4200 J/kg.K Khi c©n b»ng nhiÖt: Qthu=? Qto¶ = Qthu Vậy nớc nhận đợc Δ t=?.
<span class='text_page_counter'>(115)</span> + Mối quan hệ giữa đại lợng đã biết và một nhiệt lợng là 11 400J đại lợng cần tìm? Độ tăng nhiệt độ của nớc là: + ¸p dông ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt, Qto ¶ = 11400 = 5,430C Δ t= thay sè, t×m Δ t? 0,5. 4200 m2 . c2 §¸p sè: Qto¶= 11400J Δ t= 5,430C C. Cñng cè - Hai vật trao đổi nhiệt với nhau theo nguyên lí nào? Viết phơng trình cân b»ng nhiÖt? - Híng dÉn HS lµm C1 trong phÇn vËn dông. Cho HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm V1= 300ml nhiệt độ phòng, V2= 200ml nớc phích, đo nhiệt độ t1, t2 Đổ nớc phích vào cốc nớc có nhiệt độ trong phòng khuấy đều, đo nhiệt độ Nêu đợc nguyên nhân nhiệt độ tính đợc không bằng nhiệt độ đo đợc: một PhÇn nhiÖt lîng lµm nãng dông cô chøa vµ m«i trêng bªn ngoµi - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 24.1 đến 24.7 (SBT) - Gîi ý HS lµm c©u C3 m1=500g = 0,5kg NhiÖt lîng miÕng kim lo¹i to¶ ra b»ng nhiÖt lîng m2 = 400g = 0,4kg níc thu vµo: 0 t1 = 13 C Qto¶ = Qthu t2 = 1000C m2.c2.(t2- t) = m1.c1.(t – t1) t = 200C. c2 =. m1 . c1 .(t − t 1 ) = m2 .(t 2 −t ). 0,5. 4190 .(20 −13) = 458 (J/kg.K) 0,4 .(100− 20). c1= 4190 J/kg.K c2= ? §¸p sè: 458 J/kg.K - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt - §äc tríc bµi 25: N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu. Ngµy so¹n: 05/04/2010 Ngµy d¹y: 09/04/2010. TiÕt 31 – Bµi 26: N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu i. Môc tiªu. - Phát biểu đợc định nghĩa năng suất toả nhiệt. Viết đợc công thức tính nhiệt lợng do nhiên liệu bị đốt cháy toả ra. Nêu đợc tên, đơn vị của các đại lợng có trong công thức. - Rèn kỹ năng vận dụng công thức tính nhiệt lợng do nhiên liệu bị đốt chấy toả ra - Thái độ nghiêm túc, trung thực và hứng thú học tập bộ môn. ii. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: B¶ng 26.1: N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu.
<span class='text_page_counter'>(116)</span> iii. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Ph¸t biÓu nguyªn lý truyÒn nhiÖt. ViÕt ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt. Ch÷a bµi 25.2 (SBT) HS2: Ch÷a bµi tËp 25.3 a, b, c (SBT) B. Bµi míi Hoạt động của GV H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(3ph) - §V§: Mét sè níc giµu lªn v× giµu löa và khí đốt, dẫn đến những cuộc tranh chấp dầu lửa, khí đốt. Hiện nay than đá, giàu lửa, khí đốt,... là nguồn cung cấp nhiÖt lîng, lµ c¸c nhiÖn liÖu chñ yÕu mµ con ngêi sö dông. VËy nhiªn liÖu lµ g×? Chóng ta cïng t×m hiÓu ë bµi h«m nay. H§2: T×m hiÓu vÒ nhiªn liÖu (7ph) - GV thông báo: Than đá, dầu lửa, khí đốt,... là một số ví dụ về nhiên liệu. - Yªu cÇu HS lÊy thªm c¸c vÝ dô kh¸c.. Hoạt động của HS - HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu cña GV.. - Ghi ®Çu bµi. I- Nhiªn liÖu - HS lÊy vÝ dô vÒ nhiªn liÖu vµ tù ghi vµo vở: than đá, dầu lửa, khí đốt, than củi, x¨ng, dÇu,.... H§3: Th«ng b¸o vÒ n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu (10ph) II- N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu - GV nêu định nghĩa năng suất toả nhiệt cña nhiªn liÖu. - N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu lµ đại lợng vật lý cho biết nhiệt lợng toả ra - GV giới thiệu kí hiệu và đơn vị của khi 1 kg nhiên liệu bị đốt cháy hoàn n¨ng suÊt to¶ nhiÖt. toµn. - Giíi thiÖu b¶ng n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña - KÝ hiÖu: q nhiªn liÖu. Gäi HS nªu n¨ng suÊt to¶ - §¬n vÞ: J/kg nhiÖt cña mét sè nhiªn liÖu. Yªu cÇu HS - HS biÕt sö dông b¶ng n¨ng suÊt to¶ nhiÖt của nhiên liệu và vận dụng để giải thích giải thích đợc ý nghĩa của các con số. - So sánh năng suất toả nhiệt của Hiđrô đợc các con số trong bảng. víi n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu - N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña hi®r« lín h¬n rÊt nhiÒu n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña c¸c nhiªn kh¸c? - T¹i sao dïng bÕp than l¹i lîi h¬n dïng liÖu kh¸c. - HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn c©u tr¶ lêi bÕp cñi? (C1) - GV th«ng b¸o: HiÖn nay bguån nhiªn C1: V× n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña than lín liệu than đá, dầu lửa, khí đốt đang cạn hơn năng suất toả nhiệt của củi. kiÖt vµ c¸c nhiªn liÖu nµy khi ch¸y to¶ ra nhiều khí độc gây ô nhiếm môi trờng đã buộc con ngời hớng tới những nguồn n¨ng lîng kh¸c nh n¨ng lîng nguyªn tö, n¨ng lîng mÆt trêi,... HĐ4: Xây dựng công thức tính nhiệt l ợng do nhiên liệu bị đốt cháy toả ra (10ph) - Yêu cầu HS nêu lại định nghĩa năng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu. - Nèi n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña mét nhiªn liÖu lµ q (J/kg) cã ý nghÜa g×? - m (kg) nhiên liệu đó bị đốt cháy hoàn toµn th× to¶ ra nhiÖt lîng Q lµ bao nhiªu?. III- C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng do nhiªn liệu bị đốt cháy toả ra. - HS nêu lại định nghĩa năng suất toả nhiÖt cña nhiªn liÖu. - HS nêu đợc: 1kg nhiên liệu bị đốt cháy hoµn toµn to¶ ra mét nhiÖt lîng q (J) - C«ng thøc: Q = q.m Trong đó: Q là nhiệt lợng toả ra (J) q lµ n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu (J/kg) m là khối lợng của nhiên liệu bị đốt.
<span class='text_page_counter'>(117)</span> ch¸y hoµn toµn (kg) H§5: Lµm bµi tËp vËn dông(8ph) IV- VËn dông - Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm c©u C2. - GV lu ý HS c¸ch tãm t¾t, theo dâi bµi - Hai HS lªn b¶ng thùc hiÖn, HS díi líp lµm vµo vë. lµm cña HS díi líp. - NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n ë trªn b¶ng. Ch÷a bµi nÕu sai. C2: m1= 15kg NhiÖt lîng to¶ ra khi m2= 15 kg đốt cháy hoàn toàn 15 q1 = 10.106 J/kg kg củi,15kg than đá là: q2 = 27.106 J/kg Q1= q1.m1= 150.106 J Q1 = ? Q2= ? Q2= q2.m2= 405.106 J 6 q3= 44.10 J/kg Để thu đợc nhiệt lợng trên cần đốt chấy số kg dầu hoả là: m3 = m4 =. Q1 = q3 Q2 = q3. 150 .106 = 3,41 kg 44 . 106 405 . 106 = 9,2 kg 6 44 . 10. C. Cñng cè - Năng suất toả nhiệt là gì? Viết công thức tính nhiệt lợng do nhiên liệu bị đốt ch¸y to¶ ra? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 26.1 đến 26.6 (SBT) - §äc tríc bµi 26: Sù b¶o toµn n¨ng lîng trong c¸c hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt. Ngµy so¹n: 11/04/2010 Ngµy d¹y: 16/04/2010. TiÕt 32 – Bµi 27: Sù b¶o toµn n¨ng lîng trong.
<span class='text_page_counter'>(118)</span> c¸c hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt I. Môc tiªu. - Tìm đợc ví dụ về sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác, sự chuyển hoá giữa các dạng cơ năng, cơ năng và nhiệt năng. Phát biểu đợc định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lọng. Dùng định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lợng để giải thích một số hiện tợng đơn giản liên quan đến định luật. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch hiÖn tîng vËt lý. - Thái độ mạnh dạn, tự tin vào bản thân khi tham gia thảo luận. II. ChuÈn bÞ. - C¶ líp: Phãng to H27.1 vµ H27.2 (SGK) III. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Khi nµo vËt cã c¬ n¨ng? Cho vÝ dô? C¸c d¹ng c¬ n¨ng? HS2: Nhiệt năng là gì? Nêu các cách làm thay đổi nhiệt năng của vật? B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp(3ph) - HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu cña GV. - §V§: Trong hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt lu«n x¶y ra sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, sù chuyÓn ho¸ c¸c d¹ng cña c¬ n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng. Trong khi truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy - Ghi ®Çu bµi. sang d¹ng kh¸c, c¸c n¨ng lîng nµy sÏ tuận theo một định luật tổng quát nhất cña tù nhiªn... H§2: T×m hiÓu vÒ sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c (10ph) - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1. GV theo dâi, söa sai cho HS. Chó ý nh÷ng sai sãt để đa ra thảo luận. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn c©u C1 dùa vµo b¶ng 27.1 treo trªn b¶ng.. I- Sù truyÒn c¬ n¨ng, nhiÖt n¨ng tõ vËt nµy sang vËt kh¸c. - C¸ nh©n HS tr¶ lêi c©u C1 - Mét HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng 27.1. HS kh¸c tham gia nhËn xÐt, thèng nhÊt c©u tr¶ lêi (1) c¬ n¨ng (2) nhiÖt n¨ng (3) c¬ n¨ng (4) nhiÖt n¨ng - Qua c¸c vÝ dô ë c©u C1, em rót ra nhËn - NhËn xÐt: C¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng cã xÐt g×? thÓ truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c H§3: T×m hiÓu vÒ sù chuyÓn ho¸ c¬ II- Sù chuyÓn ho¸ gi÷a c¸c d¹ng cña c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng (10ph) n¨ng, gi÷a c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi C2. HS th¶o luËn tr¶ lêi c©u C2 - GV Híng dÉn HS th¶o luËn c©u tr¶ lêi -(5) thÕ n¨ng (6) động năng C2 vµo b¶ng 27.2. (7) động năng (8) thÕ n¨ng (9) c¬ n¨ng (10) nhiÖt n¨ng (11) nhiÖt n¨ng (12) c¬ n¨ng - Qua c¸c vÝ dô ë c©u C2, em rót ra nhËn - NhËn xÐt: xÐt g×? + §éng n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh thÕ n¨ng vµ ngîc l¹i + C¬ n¨ng cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh.
<span class='text_page_counter'>(119)</span> nhiÖt n¨ng vµ ngîc l¹i III- Sù b¶o toµn n¨ng lîng trong c¸c hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt - §Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng: N¨ng lîng kh«ng tù sinh ra còng kh«ng tù mÊt ®i, nã chØ truyÒn tõ vËt nµy sang vËt kh¸c, chuyÓn ho¸ tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c - Yªu cÇu HS nªu vÝ dô minh ho¹ sù b¶o - HS nªu vÝ dô minh ho¹ (C3, C4) toµn n¨ng lîng. H§4: T×m hiÓu sù b¶o toµn n¨ng lîng (10ph) - GV th«ng b¸o vÒ sù b¶o toµn n¨ng lîng trong c¸c hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt.. H§5: Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phÇn vËn dông(8ph) - Yêu cầu HS vận dụng các kiến thức đã học đề giải thích câu C5, C6. - Gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu C5, C6. Híng dÉn HS c¶ líp th¶o luËn. GV ph¸t hiện sai sót của HS để HS cả lớp cùng ph©n tÝch, söa ch÷a.. IV- VËn dông - HS trả lời C5, C6. Thảo luận chung để thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. C5: Vì một phần cơ năng của chúng đã chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng hßn bi, miÕng gç, m¸ng trît, kh«ng khÝ xung quanh. C6: Vì một phần cơ năng của con lắc đã chuyÓn ho¸ thµnh nhiÖt n¨ng lµm nãng con l¾c vµ kh«ng khÝ xung quanh.. C. Cñng cè - Phát biểu định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lợng? - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 27.1 đến 27.6 (SBT) - §äc tríc bµi 28: §éng c¬ nhiÖt.. Ngµy so¹n: 16/04/2010 Ngµy d¹y: 23/04/2010. TiÕt 33–Bµi 28: §éng c¬ nhiÖt I. Môc tiªu. - Phát biểu đợc định nghĩa động cơ nhiệt. Dựa vào mô hình hoặc hình vẽ động cơ nổ bốn kì có thể mô tả lại cấu tạo của động cơ này và mô tả đợc chuyển động của động cơ này. Viết đợc công thức tính hiệu suất của động cơ nhiệt. Nêu đợc tên và đơn vị của các đại lợng có trong công thức. - Giải đợc các bài tập đơn giản về động cơ nhiệt. - Thái độ yêu thích môn học, mạnh dạn trong hoạt động nhóm, có ý thức tìm hiểu các hiện t ợng vật lí trong tự nhiên và giải thích đợc các hiện tợng đơn giản liên quan đến kiến thức đã học. II. ChuÈn bÞ.
<span class='text_page_counter'>(120)</span> - Cả lớp: Hình vẽ (ảnh chụp) các loại động cơ nhiệt + H28.4, H28.5 IIi. Tổ chức hoạt động dạy học. A. KiÓm tra HS1: Phát biểu định luật bảo toàn và chuyển hoá năng lợng. Tìm ví dụ về sự biểu hiện của định luËt trong c¸c hiÖn tîng c¬ vµ nhiÖt. B. Bµi míi Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (3ph) - HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu cña GV. - §V§: Vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kØ XVII chiếc máy hơi nớc đầu tiên ra đời, vừa cồng kềnh vừa chỉ sử dụng đợc kh«ng qu¸ 5% n¨ng lîng cña nhiªn liÖu đợc đốt cháy. Đến nay con ngời đã có nh÷ng bíc tiÕn khæng lå trong lÜnh vùc chế tạo động cơ nhiệt, từ những động cơ nhiệt bé nhỏ dùng để chạy xe gắn máy đến những động cơ nhiệt khổng lồ để - Ghi đầu bài. phãng nh÷ng con tµu vò trô HĐ2: Tìm hiểu về động cơ nhiệt (10ph) - GV nêu định nghĩa động cơ nhiệt - Yêu cầu HS nêu ví dụ về động cơ nhiệt. GV ghi tên các laọi động cơ do HS kÓ lªn b¶ng. - Yªu cÇu HS ph¸t hiÖn ra nh÷ng ®iÓm giống và khác nhau của các laọi động cơ nµy vÒ: + Lo¹i nhiªn liÖu sö dông + Nhiên liệu đợc đốt cháy bên trong hay bªn ngoµi xi lanh. - GV ghi tổng hợp về động cơ nhiệt trên b¶ng §éng c¬ nhiÖt ĐC đốt ngoài ↓. M¸y h¬i níc Tua bin h¬i níc. ĐC đốt trong. I- §éng c¬ nhiÖt lµ g×? - HS ghi vở định nghĩa : Động cơ nhiệt: Là những động cơ trong đó một phần năng lợng của nhiên liệu bị đốt cháy đợc chuyển hoá thành cơ năng. - HS nêu đợc các ví dụ về động cơ nhiệt: §éng c¬ xe m¸y, «t«, tµu ho¶, tµu thuû,... - HS nêu đợc: + Động cơ nhiên liệu đốt ngoài xilanh ( cñi, than, dÇu,...): M¸y h¬i níc, tua bin h¬i níc. + Động cơ nhiên liệu đốt trong xi lanh (x¨ng, dÇu madót): §éng c¬ «t«, xe m¸y, tµu ho¶, tµu thuû,... §éng c¬ ch¹y b»ng n¨ng lîng nguyªn tö: Tµu ngÇm, tµu ph¸ b¨ng, nhµ m¸y ®iÖn nguyªn tö,.... ↓. §éng c¬ næ bèn k× §éng c¬ ®iezen §éng c¬ ph¶n lùc. HĐ3:Tìm hiểu về động cơ nổ bốn kì (10ph) - GV sö dông m« h×nh (h×nh vÏ), giíi thiệu các bộ phận cơ bản của động cơ nổ bèn k× vµ yªu cÇu HS dù ®o¸n chøc n¨ng cña tõng bé phËn vµ th¶o luËn.. II- §éng c¬ næ bèn k× 1- CÊu t¹o - HS l¾ng nghe phÇn giíi thiÖu vÒ cÊu t¹o của động cơ nổ bốn kì và ghi nhớ tên của c¸c bé phËn. Th¶o luËn vÒ chøc n¨ng vÒ chức năng của động cơ nổ bốn kì theo hớng dẫn của GV. 2- ChuyÓn vËn - HS dựa vào tranh vẽ để tìm hiểu về chuyển vận của động cơ nổ bốn kì. - Yªu cÇu HS dùa vµo tranh vÏ vµ SGK để tự tìm hiểu về chuyển vận của động - Đại diện HS trình bày, HS khác nhận c¬ næ bèn k×. xÐt, bæ xung. - Gọi một HS lên bảng trình bày để cả líp th¶o luËn. III- Hiệu suất của động cơ nhiệt.
<span class='text_page_counter'>(121)</span> HĐ4: Tìm hiểu về hiệu suất của động cơ nhiÖt (10ph) - GV yªu cÇu HS th¶o luËn c©u C1 - GV giới thiệu sơ đồ phân phối năng lợng của động cơ ôtô: toả ra cho nớc làm nguéi xilanh: 35%, khÝ th¶i mang ®i: 25%, th¾ng ma s¸t: 10%, sinh c«ng: 30%. PhÇn n¨ng lîng hao phÝ lín h¬n rÊt nhiÒu so víi phÇn nhiÖt lîng biÕn thµnh công có ích, nên cần cải tiến để hiệu suất của động cơ lớn hơn. Hiệu suất của động cơ là gì? - GV th«ng b¸o vÒ hiÖu suÊt (C2). Yªu cầu HS phát biểu định nghĩa hiệu suất, giải thích cá kí hiệu và đơn vị của các đại lợng có trong công thức.. - HS thảo luận câu C1: Một phần nhiệt lợng đợc truyền cho các bộ phận của động c¬ lµm nãng c¸c bé phËn nµy, mét phÇn theo khÝ th¶i ra ngoµi lµm nãng kh«ng khÝ. - HS nắm đợc công thức tính hiệu suất H= A Q Đ/n: Hiệu suất của động cơ nhiệt đợc xác định bằng tỉ số giữa phần nhiệt lợng chuyÓn ho¸ thµnh c«ng c¬ häc vµ nhiÖt do nhiên liệu bị đốt cháy toả ra. Q là nhiệt lợng do nhiên liệu bị đốt cháy to¶ ra (J) A là công mà động cơ thực hiện đợc, có độ lớn bằng phần nhiệt lợng chuyển hoá thµnh c«ng (J). C. Cñng cè - Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhanh c¸c c©u C3, C4, C5 ( Víi C3: HS tr¶ lêi dựa vào định nghĩa động cơ nhiệt. C4: GV nhận xét ví dụ của HS, phân tích đúng, sai) C5: Gây ra tiếng ồn, khí thải gây ô nhiễm không khí, tăng nhiệt độ khí quyÓn,... - Híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt (SGK) D. Híng dÉn vÒ nhµ - Học bài và làm bài tập 28.1 đến 28.7 (SBT) + Trả lời C6 - §äc chuÈn bÞ tríc bµi 29: C©u hái vµ bµi tËp tæng kÕt ch¬ng II: NhiÖt häc.
<span class='text_page_counter'>(122)</span> Ngµy so¹n: 04/05/2010 Ngµy d¹y: 07/ 05/2010 TiÕt 34- Baøi 29. CAÂU HOÛI VAØ BAØI TAÄP TOÅNG KEÁT CHÖÔNG II NHIEÄT HOÏC I- Muïc tieâu: - Trả lời được các câu hỏi trong phần ôn tập. - Làm được các bài tập trong phần vận dụng. II- Chuaån bò: GV: - Veõ to baûng 29.1 vaø H29.1 HS:ø - Xem laïi taát caû caùc baøi trong chöông 2 - Trả lời các câu hỏi trong phần ôn tập vào vở. III- Hoạt động trên lớp: Hoạt động của HS. Trợ giúp của giáo viên. Noäi dung.
<span class='text_page_counter'>(123)</span> 1- Hoạt động 1 (15’) OÂn taäp. - Hoïc sinh tham gia tranh luận ở lớp veà caùc caâu traû lời. - Cá nhân dựa vaøo caâu KL chính thức của giáo viên để chữa câu trả lời trong vở cuûa mình.. - Hướng dẫn học sinh A- Ôn tập: thảo luận chung trên lớp Xem kiến thức ở những câu trả lời trong các bài đã học. phaàn oân taäp. - Hướng dẫn học sinh tranh luaän khi caàn. - GV đưa ra câu trả lời chuẩn để học sinh chữa.. Phaàn traéc nghieäm. - GV sử dụng số thứ tự nhân trả lời câu của các em để trả lời hoûi traéc nghieäm caùc caâu hoûi. cuûa giaùo vieân. - Cho hoïc sinh + nhaän xeùt câu trả lời. - Giaùo vieân thoáng nhaát cuoái cuøng. Phần II: Trả lời câu hoûi. - Cho hoïc sinh thaûo luaän theo nhoùm. - Tham gia thảo - Điều khiển cả lớp luaän theo nhoùm. thảo luận câu trả lời - Ghi vào vở câu phần II. trả lời đúng. - GV kết luận để học sinh ghi vào vở. - 2 hoïc sinh leân bảng chữa 2 bài Phần III- Bài tập tập ở phần III. - Goïi hoïc sinh leân baûng - Các học sinh chữa bài. khaùc theo doõi, - Yeâu caàu hoïc sinh khaùc nhận xét và ghi làm bài tập vào vở. vào vở? - GV thu vở của 1 số hs chaám baøi. 3- Hoạt động 3 Tổ chức cho học sinh chơi (10’) Trò chơi ô trò chơi ô chữ. Thể lệ chữ. troø chôi. HS chia làm 2 + Chia 2 đội mỗi đội 4 nhóm theo yêu người. caàu cuûa giaùo vieân + Gaép thaêm ngaãu nhieâu để tham gia trò câu hỏi tương ứng với chôi. hàng ngang ô chữ. - Hoïc sinh coøn - Trong voøng 30 giaây keå lại làm trọng tài. từ lúc đọc câu hỏi và - Choïn 1 em tính ñieàn vaøo oâ troáng. Neáu thời gian. quá thời gian trên không được tính điểm. - Mỗi câu đúng được 1 ñieåm. - Đội nào điểm cao hơn seõ thaéng. Coâng vieäc veà nhaø: -Hoïc thuoäc baøi -Laøm baøi taäp trong SBT 2- Hoạt động 2 (20’) Vaän duïng caù. B- Vaän duïng: 1B; 2B; 3D; 4C; 5C. 1- Có hiện tượng khueách taùn vì caùc nguyên tử, phân tử luoân luoân chuyeån động và giữa chúng có khoảng cách khi nhiệt độ giảm thì hiện tượng khuếch taùn xaûy ra chaäm ñi. 2- Moät vaät luùc naøo cuõng coù nhieät naêng vì các phân tử cấu taïo neân vaät luùc naøo cũng chuyển động. 3- Khoâng vì ñaây laø hình thức truyeàn nhiệt bằng thực hiện coâng. 4- Nước nóng dần lên là do có sự truyền nhiệt từ bếp đun sang nước. Nút baät leân laø do nhieät năng của hơi nước chuyeån hoùa thaønh cô naêng..
<span class='text_page_counter'>(124)</span> -Xem bài mới IV- Ruùt kinh nghieäm: Ngµy so¹n: 10 /05/2010 Ngµy d¹y: 14 /05/ 2010. KIEÅM TRA HOÏC KYØ 2 I- Muïc tieâu: - Củng cố các kiến thức đã học. - Vận dụng kiến thức đã học để giải toán. - Đánh giá mức độ tiếp thu kiến thức và vận dụng kiến thức của học sinh. II- Chuaån bò: -GV: Soạn đề -HSø: Ôn lại kiến thức học kì 2 Ma trận đề thi học kì Ii. môn vật lí 8 n¨m häc 2009 – 2010. Mức độ Néi dung C«ng suÊt C¬ n¨ng Sù b¶o toµn vµ chuyÓn ho¸ n¨ng lîng DÉn nhiÖt - §èi lu – Bøc nhiÖt NhiÖt lîng - C«ng thøc tÝnh nhiªt lîng Ph¬ng tr×nh c©n b»ng nhiÖt N¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña nhiªn liÖu Céng. BiÕt. HiÓu. VËn dông. 1® 1® 1,5®. C3- 1® C1-1® C2-1,5® C4a-1®. 2®. C4b- 1® C6 - 1®. 2®. C6- 0,5®. 0,5®. C5b-1®. C6 - 1®. 2®. 3®. 2,5®. 10®. C5a-1®. 4,5®. Träng sè. KiÓm tra chÊt lîng häc k× Ii N¨m häc 2009- 2010 M«n : VËt lÝ 8 Thêi gian: 45 phót đề a Thø.......ngµy...... th¸ng …n¨m 2010 §Ò bµi: C©u 1 (1®): Một mũi tên đợc bắn ra từ một cách cung là nhờ năng lợng của mũi tên hay của c¸ch cung? §ã lµ d¹ng n¨ng lîng nµo? Câu 2 (1,5đ): Thả một vật rơi từ độ cao h xuống mặt đất. Hãy cho biết trong quá trình rơi, cơ n¨ng cña vËt ë nh÷ng d¹ng nµo ? Chóng chuyÓn ho¸ nh thÕ nµo? Câu 3 (1đ): Một ngời kéo một vật từ giếng sâu 8m lên đều trong 20 giây. Ngời ấy phải dùng mét lùc F = 180N. TÝnh c«ng vµ c«ng suÊt cña ngêi kÐo? Câu 4 (2đ): a/ Thế nào là sự sự đối lu? Bức xạ nhiệt? Môi trờng chủ yếu xảy ra sự đối lu, bức x¹ nhiÖt ? b/ T¹i sao khi rãt níc s«i vµo cèc thuû tinh th× cèc dµy dÔ vì h¬n cèc máng. Muèn cèc khái bÞ vì khi rãt níc s«i vµo th× ta lµm nh thÕ nµo? C©u 5 (2®): a/ NhiÖt lîng lµ g×? C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng? b/ Nói năng suất toả nhiệt của than đá là 27.106 J/kg nghĩa là gì?.
<span class='text_page_counter'>(125)</span> Câu 6 (2,5đ): Dùng một bếp than để đun sôi 2 lit nớc có nhiệt độ ban đầu 200C đựng trong ấm nh«m cã khèi lîng 400g. TÝnh khèi lîng than cÇn dïng. Cho biÕt hiÖu suÊt cña bÕp than lµ 35%, nhiệt dung riêng của nhôm là 880J/kg.K, của nớc là 4200J/kg.K, năng suất toả nhiệt của than đá lµ 27.106 J/kg. Bµi lµm. ……………………………………………………………………………… đáp án và biểu điểm bài kiểm tra học kì II. M«n : VËt lÝ 8. §Ò A. C©u Néi dung §iÓm Mũi tên đợc bắn từ cung ra là nhờ năng lợng của cách 1® 1 cung. Năng lợng đó là thế năng đàn hồi. Thả một vật rơi từ độ cao h xuống đất. Trong quá trình rơi 1® 2 cơ năng của vật gồm động năng và thế năng. Thế năng chuyển dần sang động năng. 0,5® - C«ng cña lùc kÐo lµ: 1® 3 A = F .S = 180. 8 = 1440 J. - C«ng suÊt cña ngêi kÐo lµ: 1® P = A/t Víi A = 1440J ; t = 20 gi©y. => P = 1440/ 20 = 72 W. a/ §èi lu lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt b»ng c¸c dßng chÊt láng 4 hoÆc chÊt khÝ. §èi lu chØ x¶y ra trong m«i trêng chÊt láng vµ 0,5® khÝ. Bøc x¹ nhiÖt lµ sù truyÒn nhiÖt b»ng c¸c tia nhiÖt ®i th¼ng. Bøc x¹ nhiÖt chñ chñ yÕu x¶y ra trong m«i trêng chÊt khÝ vµ 0,5® ch©n kh«ng. b/ Thuû tinh d·n në kÐm nªn khi rãt níc nãng vµo cèc th× phÇn bªn trong bÞ gi¶n në, nhng phÇn bªn ngoµi kh«ng kÞp nở ra do đó cốc dày dễ vỡ hơn cốc mỏng. 1® Muèn cèc khái bÞ vì khi rãt níc nãng th× cÇn nhóng tríc cèc vµo níc nãng. a/ Nhiệt lợng là phần nhiệt năng mà vật nhận đợc hay mất đi 0,5® 5 trong qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt. C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: 0,5® Q = c. m. t. Trong đó: c là nhiệt dung riêng của chất, đo bằng J/kg.K m: khèi lîng cña vËt, ®o b»ng kg. t: độ thay đổi nhiệt độ, t = t2 t1. 6. 1®. b/ Nói năng suất toả nhiệt của than đá là 10.106 J/kg nghĩa là, khi đốt cháy hoàn toàn 1 kg than đá thì toả ra một nhiệt lợng là 10.106 J NhiÖt lîng mµ Êm vµ níc thu vµo lµ: Qthu = (c1.m1+ c2.m2). t = ( 4200. 2 + 880. 0,4).( 100 – 20 ) = ( 8400 + 352). 80 = 8752 . 80 = 700160 J V× hiÖu suÊt cña bÕp lµ 35% nªn nhiÖt lîng cña bÕp to¶ ra lµ: Qto¶ =. Q thu .100=¿ 35. 700160. 100 = 2000457 J 35. MÆt kh¸c, ta cã: Qto¶ = q. m m = Qto¶/ q = 2000457/ 27.106. 1®. 0,5® 1®. = 0,074 kg.. KiÓm tra chÊt lîng häc k× Ii N¨m häc 2009- 2010 M«n : VËt lÝ 8 Thêi gian: 45 phót đề B Thø.......ngµy...... th¸ng …n¨m 2010.
<span class='text_page_counter'>(126)</span> §Ò bµi: C©u 1 (1®): Mét qu¶ bãng ®ang bay bÞ ®Ëp vµo têng. Qu¶ bãng bÞ bËt trë l¹i lµ nhê n¨ng lîng cña nã hay cña bøc têng. §ã lµ d¹ng n¨ng lîng nµo? Câu 2 (1,5đ): Một viên đạn đợc bắn lên cao. Hãy cho biết trong quá trình bay lên, cơ năng của vËt ë nh÷ng d¹ng nµo ? Chóng chuyÓn ho¸ nh thÕ nµo? Câu 3 (2đ): Một ngời kéo một vật từ giếng sâu 6m lên đều trong 12 giây. Ngời ấy phải dùng mét lùc F = 180N. TÝnh c«ng vµ c«ng suÊt cña ngêi kÐo. Câu 4 (1đ): a/ Thế nào là sự sự đối lu? Bức xạ nhiệt? Môi trờng chủ yếu xảy ra sự đối lu, bức xạ nhiÖt ? b/ Tại sao khi ớp lạnh cá, ngời ta thờng đổ đá lên mặt trên của cá? C©u 5 (2®): a/ NhiÖt lîng lµ g×? C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng? b/ Nãi n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña cñi kh« lµ 10.106 J/kg nghÜa lµ g×? Câu 6 (2,5đ): Dùng một bếp củi để đun sôi 3 lit nớc ở nhiệt độ ban đầu 25 0C đựng trong ấm nh«m cã khèi lîng 400g. TÝnh khèi lîng cñi cÇn dïng. Cho biÕt hiÖu suÊt cña bÕp cñi lµ 30%, nhiÖt dung riªng cña nh«m lµ 880J/kg.K, cña níc lµ 4200J/kg.K, n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña cñi kh« lµ 10.106 J/kg. Bµi lµm. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………........................ đáp án và biểu điểm bài kiểm tra học kì II. M«n : VËt lÝ 8. §Ò B. C©u Néi dung §iÓm Quả bóng bật trở lại là do năng lợng của nó. Năng lợng đó là 1® 1 thế năng đàn hồi. Bắn một viên đạn lên cao. Trong quá trình bay lên, cơ năng 1® 2 của vật gồm động năng và thế năng. §éng n¨ng chuyÓn dÇn sang thÕ n¨ng. 0,5® - C«ng cña lùc kÐo lµ: 0,5® 3 A = F .S = 180. 6 = 1080 J. - C«ng suÊt cña ngêi kÐo lµ: 0,5® P = A/t Víi A = 1080J ; t = 12 gi©y. => P = 1080/ 12 = 90 W. a/ §èi lu lµ h×nh thøc truyÒn nhiÖt b»ng c¸c dßng chÊt láng 4 hoÆc chÊt khÝ. §èi lu chØ x¶y ra trong m«i trêng chÊt láng vµ 0,5® khÝ. Bøc x¹ nhiÖt lµ sù truyÒn nhiÖt b»ng c¸c tia nhiÖt ®i th¼ng. 0,5® Bøc x¹ nhiÖt chñ chñ yÕu x¶y ra trong m«i trêng chÊt khÝ vµ ch©n kh«ng. b/ Vì trong sự đối lu, nếu đổ đá lên trên thì không khí lạnh 1® hơn sẽ đi xuống phía dới, do đó sẽ làm lạnh toàn bộ cá trong thïng . a/ Nhiệt lợng là phần nhiệt năng mà vật nhận đợc hay mất đi 0,5® 5 trong qu¸ tr×nh truyÒn nhiÖt. C«ng thøc tÝnh nhiÖt lîng: 0,5® Q = c. m. t. Trong đó: c là nhiệt dung riêng của chất, đo bằng J/kg.K m: khèi lîng cña vËt, ®o b»ng kg. t: độ thay đổi nhiệt độ, t = t2 t1. 1®. b/ Nãi n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña cñi kh« lµ 10.10 J/kg nghÜa là, khi đốt cháy hoàn toàn 1 kg củi khô thì toả ra một nhiệt lợng là 10.106 J NhiÖt lîng mµ Êm vµ níc thu vµo lµ: Qthu = (c1.m1+ c2.m2). t = ( 4200. 3 + 880. 0,4).( 100 – 25 ) = ( 12600 + 352). 75 = 12952 . 75 = 971 400 J V× hiÖu suÊt cña bÕp lµ 30% nªn nhiÖt lîng cña bÕp to¶ ra 6. 6. 1®. 0,5®.
<span class='text_page_counter'>(127)</span> lµ: Qto¶ =. Q thu .100=¿ 30. 971400 .100 = 3238 000 J 30. MÆt kh¸c, ta cã: Qto¶ = q. m m = Qto¶/ q = 3238 000/ 27.106 = 0, 1199 kg.. Tuaàn 1 Tieát 1. 1®. Ngày soạn: …… / …… / Ngaøy daïy: …… / …… /. OÂN TAÄP I- Muïc tieâu: - Hệ thống hóa các biểu thức đã học. - Vận dụng các kiến thức để giải các bài cơ bản . II- Chuaån bò: Thầy: Kiến thức và 1 số bài toán cơ bản. Trò : Kiến thức lớp 8. III- Hoạt động trên lớp: Hoạt động của Trợ giúp của giáo Noäi dung HS vieân Hoạt động 1 GV nêu lần lượt các 1- Độ lớn của vận tốc câu hỏi để học sinh đặc trưng cho tính chất (20’).
<span class='text_page_counter'>(128)</span> Củng cố kiến trả lời. thức 1- Độ lớn của vận toác ñaëc tröng cho tính chaát naøo cuûa chuyeån động? Công thức tính vaän toác? Ñôn vò vaän - Caù nhaân traû toác. lời lần lượt các 2- Tác dụng áp lực câu hỏi của phụ thuộc những yếu giaùo vieân. tố nào ? Công thức tính aùp suaát. Ñôn vò tính - Caùc hoïc sinh aùp suaát. khaùc nhaän xeùt. 3- Viết biểu thức tính - Ghi vào vở công cơ học. Giải thích theo kết luận của rõ từng đại lượng trong giaùo vieân. biểu thức tính công. Ñôn vò coâng. 4- Coâng suaát cho ta bieát ñieàu gì?. 5- Viết công thức tính nhiệt lượng và nêu tên đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức này?. 6- Nêu công thức tính naêng suaát toûa nhieät cuûa nhieân lieäu.. nhaân chaäm cuûa chuyeån động. Công thức tính vận tốc V= S t. Ñôn vò vaän toác laø m/s; km/h. 2- Tác dụng áp lực phụ thuộc vào 2 yếu tố: Độ lớn của lực tác dụng leân vaät vaø dieän tích beà mặt tiếp xúc với vật. - Công thức tính áp suaát P= F . S. - Ñôn vò aùpsuaát laø N/m2= Pa 3- Biểu thức tính công cô hoïc. A= F.S F là độ lớn lực tác duïng. S quãng đường chuyển động. Ñôn vò Jun (J): 1J=1Nm 4- Coâng suaát cho bieát khả năng thực hiện công của 1 người hoặc 1 máy trong cùng 1 đơn vị thời gian P= A . P laø coâng t suaát A công thực hiện t thời gian 5- Q= mc.t Q: là nhiệt lượng vật thu vaøo hay toûa ra. m: khối lượng của vật ñôn vò kg. c: nhieät dung rieâng ñôn vò J/kg t: độ tăng hoặc giảm nhiệt độ đơn vị oC. 6- Công thức: Q= m.q m: khối lượng đơn vị kg Q: nhiệt lượng đơn vị J Q: naêng suaát toûa nhieät ñôn vò J/kg.. 7- Viết công thức hieäu suaát cuûa ñ/c nhieät.. H= J. A Q. A: laø coâng coù ích ñôn vò. Q: là nhiệt lượng do nhiên liệu bị đốt cháy toûa ra ñôn vò J..
<span class='text_page_counter'>(129)</span> H: Hieäu suaát ñôn vò % 2- Hoạt động 2 (20’) Vaän duïng 8- Baøi 25.5 trang 34 SBT. Giaûi - Cá nhân tóm - Yêu cầu học sinh Nhiệt lượng đồng tỏa tắt đề. tóm tắt đề. ra. - Caù nhaân giaûi. - Cho 1 hoïc sinh leân Q1= m1c1.t = 380x0.6x70 giaûi Nhiệt lượng do nước thu vaøo. Q2=m2c2.t = 2,5x4200xt Do Q1=Q2 => t=. Q2 ≈ 1,5o C m2 c 2. Nước tăng thêm 1,5oC 9- Baøi 26.3 trang 36 SBT Giaûi 2 - T nhö treân. Nhiệt lượng cần để đun noùng nước. - Hướng dẫn học sinh thực hiện từng bước Q1= m1c1.t=2.4200.80 moät. = 672000J Nhiệt lượng cần đun noùng aám. Q2=m2c2.t= 0,5x880x80 = 35200J Nhiệt lượng do dầutỏa ra để đun ấm nước. Q= Q1 + Q2 = 707200J. Toång Q do daàu toûa ra. Từ H=. Q 100 =>Q Lp=Q. Q Lp 30. = 2357333J Từ Q= mq =>. m=0,051kg. Coâng vieäc veà nhaø: -Hoïc thuoäc baøi -Laøm baøi taäp trong SBT -Xem bài mới IV- Ruùt kinh nghieäm:. Tiết 22:. BÀI TẬP A.Mục tiêu 1. Kiến thức: Ôn lại kiến thức về công cơ học, định luật về công và công suất. 2. Kĩ năng: - Vận dụng công thức tính công A= F.s để làm một số dạng bài tập về công cơ học. - Vận dụng công thức tính hiệu suất H= A. Ai . 100 % làm một số bài tập định lượng. A TP. - Vận dụng công thức p= t làm một số dạng bài tập định lượng về công suất. 3. Thái độ: Cẩn thận, chính xác, khoa học và tích cực trong khi giải bài tập. B. Chuẩn bị: Bảng phụ, phiếu học tập cho các nhóm, máy chiếu đa vật thể..
<span class='text_page_counter'>(130)</span> C. Các bước tiến hành dạy học trên lớp: HĐ1: Kiểm tra bài cũ(10’) HS1: Viết công thức tính công nêu tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức? Làm bài tập “13.3 tr37 SBT LÍ8” HS2: Viết công thức tính hiệu suất ? Làm bài tập “14.2 tr39 SBT LÍ8” HS3: Viết công thức tính công suất nêu tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức? Làm bài tập “15.2 tr43 SBT LÍ8”. Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ2: Bài tập công cơ học(10’) GV: YC HS hoạt động cá nhân HS hoạt động cá nhân làm bài tập 13.4 SBT tr37. làm bài tập 13.4 SBTtr37. GV: Gọi 1 HS đứng tại chỗ đọc đề 1HS: Lên bảng trình bày lời giải. Gỉải bài. Tóm tắt Quãng đường xe đi được GV: Gọi 1HS lên bảng trình bày F= 600N trong 5 phút là. lời giải; các HS còn lại tự làm vào t =5phút=300s từ công thức A=F.s ⇒ s = vở. A=360kJ= A GV: Theo dõi các HS làm, HD 360000 J F cho một số HS chưa tìm ra cách v =? 360000 làm. = 600 =600 m ? Đề bài cho biết gì? Y/C tìm gì? Vận tốc của xe là Hãy viết tóm tắt bài toán? Áp dụng công thức v = Để tính được vận tốc ta phải dựa s 600 = =2 m/s vào công thức nào? muốn tính t 300 HS: Nhận xét Vậy bài lvận àm tốc củacủa bạn.xe là 2m/s quãng đường xe đi được trong 5 phút ta phải sử dụng công thức nào? GV: Gọi HS khác nhận xét bài làm của bạn. GV: Nhận xét đánh giá chung về bài làm của HS HĐ 3: Định luật về công (10’) GV: Y/C HS đọc tìm hiểu bài tập 1HS đọc đề bài tập 14.7 SBT tr40 14.7SBT HS hoạt động cá nhân làm bài tập 14.7 SBT GV: Y/C HS hoạt đọng cá nhân 1HS: Lên bảng trình bày Tóm tắt làm bài tập 14.7 SBT tr40. Giải GV: Gọi 1 HS đứng tại chỗ đọc đề m=50kg Vật có khối lượng 50kg thì h= 2m bài. a) F1=125Ntrọng lượng của nó là P=10m= GV: Gọi 1HS lên bảng trình bày b) F2=150N10.50=500N. lời giải; các HS còn lại tự làm vào a) Công của lực kéo vật trên a) l = ? vở. b) H=? mặt phẳng nghiêng: GV: Theo dõi các HS làm, HD A1=F.l (l là chiều dài mặt cho một số HS chưa tìm ra cách phẳng nghiêng). làm. Công của lực kéo trực tiếp theo phương thẳng đứng là: A2=P.h= 500.2= 1000J Theo định luật về công thì.
<span class='text_page_counter'>(131)</span> GV: Gọi HS khác nhận xét bài làm của bạn. HS: Nhận xét bài làm của bạn. GV: Nhận xét đánh giá chung về bài làm của HS H Đ4: Bài tập về cồng suất (10’) GV: Y/C HS đọc tìm hiểu bài tập 1HS đọc to đề bài tập 15.4 15.4 SBT tr43. 1HS lên bảng tóm tắt đề bài và trình bày lời GV: HD cho HS làm bài tập 15.4 giải. Tóm tắt Đề bài cho biết gì? Y/C ta đi tìm Trọng lượng của 1m3 nước là h = 25m đại lượng nào? Hãy tóm tắt đề bài V =120m3 P=100000N. và trình bày lời giải? Trong thời gian t=1ph=60s, t = 1ph = 60s có V=120m3 nước rơi từ độ D=1000kg/ cao h=25m xuống dưới, thực m3 hiện một công là: P=? A=120.10000.25=30000000J Công suất của dòng nước là:. P=. A 30000000 = =500000 W=500kW t 60. GV: Gọi HS khác nhận xét bài làm HS nhận xét bài làm của bạn. của bạn. GV: Nhận xét đánh giá chung về bài làm của HS HĐ 5: Củng cố - Hướng dẫn về nhà (5’) *Củng cố - GV: Củng cố lại toàn bộ kiến thức của bài học. * Hướng dẫn về nhà - Về nhà xem lại các bài tập đã chữa, làm nốt các bài tập bài 13;14;15.SBT. - Đọc nghiên cứu trước bài 16 “Cơ năng”. D. Rút kinh nghiêm giờ dạy: …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………................... Ký duyệt 20/2/2013. *****************************************************************.
<span class='text_page_counter'>(132)</span>
<span class='text_page_counter'>(133)</span> Soạn ngày 6/3/2013. Tiết 25 : KIỂM TRA 1 TIẾT A. Mục tiêu: 1. Kiến thức:- Thông qua kiểm tra đánh giá kết quả kết quả học tập của từng HS từ đó có phương án điều chỉnh phương pháp giảng dạy và kiểm tra hàng ngày với từng học sinh. 2. Kĩ năng:- H/S vận dụng các kiến thức đã học được để làm bài kiểm tra. - H/S rèn luyện kỹ năng giải bài tập. 3. Thái độ: - Nghiêm túc làm bài, đúng thời gian quy định. B. Chuẩn bị: GV: Đề và đáp án. HS: Ôn các kiến thức từ đầu năm tới nay A- Đề bài I. Khoanh tròn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất: 5 điểm 1. Máy bay đang bay trên trời. Nhận xét nào sau dới đây là đúng nhất? A. Máy bay có động năng và thế năng. B. M¸y bay cã thÕ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng. C. Máy bay có động năng và nhiệt năng. D. M¸y bay cã c¬ n¨ng vµ nhiÖt n¨ng. 2. Điều nào sau đây là sai khi nói về cơ năng? A. Cơ năng của vật do chuyển động mà có gọi là động năng. B. Cơ năng phụ thuộc vào vị trí của vật so với mặt đất gọi là thế năng hấp dẫn. C. Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ biến dạng của vật gọi là thế năng đàn hồi. D. Cơ năng của vật phụ thuộc vào vị trí của vật so với mặt đất gọi là thế năng đàn hồi. 3. Điều nào sau đây là đúng khi nói về công suất? A. Công suất được xác định bằng lực tác dụng trong thời gian một giây. B. Công suất được xác định bằng công thực hiện được trong một giây. C. Công suất được xác định bằng công thức P = A.t. D. Công suất được xác định bằng công thực hiện được khi vật dịch chuyển được một mét. 4. Trong các trường hợp sau đây, trường hợp nào có sự chuyển hóa từ thế năng thành động năng. A. Mũi tên bắn đi từ chiếc cung. B. Nước từ trên đập cao chảy xuống. C. Hòn bi lăn từ đỉnh dốc nghiêng xuống dưới. D. Cả ba trường hợp trên. 5. Trong các trường hợp sau đây, trường hợp nào có cả động năng và thế năng? A. Một chiếc máy bay đang bay trên cao. B. Một chiếc ô tô đang chuyển động trên đường. C. Một chiếc máy bay chuyển động trên đường băng của sân bay. D. Một chiếc ô tô đang đỗ trong bến xe.. II. Bài toán: 5 điểm Bài 1: Tính công suất của người đi bộ, nếu trong 2 giờ người đó bước đi 10000 bước và mỗi bước cần một công là 40J. Bài 2: Người ta dùng mặt phẳng nghiêng để kéo một vật có khối lượng 25kg lên cao 4m. Nếu không có ma sát thì lực kéo là 70N. Tính chiều dài mặt phẳng nghiêng. Bài 3: Một con ngựa kéo một cái xe đi đều với vận tốc 10km/h. Lực kéo của con ngựa là 250N. Tính công suất của con ngựa. B. Đáp án:.
<span class='text_page_counter'>(134)</span> 1. Trắc nghiệm: 5 điểm 1 2 3 4 5 A D C D A 2. Tự luận: 5 điểm Bài 1: 2 điểm Đổi đơn vị: t = 2.3600 = 7200s Công thực hiện 10000 bước chân: A = 10000.40 = 400000J Công suất của người đi bộ: P=. 0,5 đ 0,5 đ 0,5 đ. A t. 0,5 đ. 400000 ¿ =55,55W 7200. Bài 2: 2 điểm: m = 50kg => P = 50.10 = 500N Công của lực kéo vật trên mặt phẳng nghiêng: A1 = F.l Công của lực kéo trực tiếp vật theo phương thẳng đứng: A2 = P.h Theo định luật về công: A1 = A2 Hay F.l = P.h Chiều dài mặt phẳng nghiêng: l=. P. h 500 .2 =¿= =8m F 125. Bài 3: 1 điểm P=A/t=F.s/t=F.v=250.10000/3600=694,4w. 0,5 đ 0,25 đ 0,25 đ 0,5 đ 0,25 đ 0,25 đ. (1 điểm). C. Hướng dẫn về nhà Xem trước bài 21 “Các chất được cấu tạo như thế nào” D. Rút kinh nghiệm: . …………………............................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... .......................................................................................................... Ký duyệt 12/3/2013.
<span class='text_page_counter'>(135)</span>