Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý tại Kho bạc Nhà nước Quảng Trị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

NGUYỄN VĂN HÙNG

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI
KHO BẠC NHÀ NƯỚC QUẢNG TRỊ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ

HUẾ, 2018


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ

NGUYỄN VĂN HÙNG

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI
KHO BẠC NHÀ NƯỚC QUẢNG TRỊ

Chuyên ngành:

Quản lý kinh tế

Mã số:

8 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRƯƠNG TẤN QUÂN

HUẾ, 2018


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung
thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi cũng xin cam đoan rằng
mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thơng tin trích
dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc.

Quảng Trị, tháng 06 năm 2018
Tác giả

Nguyễn Văn Hùng

i


LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài, ngồi sự cố gắng của bản thân, tơi
đã nhận được sự giúp đỡ quý báu của tập thể và các cá nhân. Trước hết tôi xin chân
thành cảm ơn đến:
- Ban giám hiệu, Phòng đào tạo sau đại học và các giáo viên – Trường Đại học
Kinh tế - Đại học Huế đã trang bị cho tôi kiến thức chuyên ngành, giúp đỡ tôi thực

hiện luận văn.
- Ban lãnh đạo, tập thể CBCC KBNN Quảng Trị đã luôn tạo điều kiện cho tơi
trong q trình cơng tác, học tập và nghiên cứu luận văn.
- Thầy giáo PGS.TS. Trương Tấn Quân – Phó Hiệu trưởng – Trường Đại học
Kinh tế - Đại học Huế, đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn tơi trong suốt q trình thực
hiện luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn những người thân trong gia đình tơi đã ln động
viên và chăm lo cho tơi trong q trình học tập và nghiên cứu.
Xin cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, khuyến khích, giúp đỡ tơi
trong q trình học tập và nghiên cứu luận văn.

Quảng Trị, tháng 06 năm 2018
Tác giả

Nguyễn Văn Hùng

ii


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

ANQP

An ninh quốc phịng

ATTT

An tồn thơng tin

BTC

Bộ Tài chính

CBCC

Cán bộ cơng chức

CCHC

Cải cách hành chính

CNTT

Cơng nghệ thơng tin

CSDL

Cơ sở dữ liệu

ƯD

Ứng dụng

ĐP

Địa phương

HĐBT

Hội đồng bộ trưởng

HĐND

Hội đồng nhân dân

HTTT

Hệ thống trực tuyến

KBNN

Kho bạc nhà nước

LAN

Mạng cục bộ

NHNN

Ngân hàng nhà nước

NHTM

Ngân hàng thương mại

NSNN

Ngân sách nhà nước

TCCB

Tổ chức cán bộ

TTT

Trung tâm tỉnh

TW

Trung ương

UBND

Ủy ban nhân dân

WAN

Mạng diện rộng

XDCB

Xây dựng cơ bản

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................. ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................................................ iii
MỤC LỤC ......................................................................................................................iv
TÓM LƯỢC LUẬN VĂN ........................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................................ix
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ...........................................................................x
PHẦN 1 - MỞ ĐẦU .......................................................................................................1
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................................... ..... 1
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................................. ..... 2
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ..................................................... ..... 2
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................ ..... 3
5. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN ........................................................................... ..... 3
PHẦN 2 – NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .......................................................................4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ỨNG DỤNG CNTT
TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI KBNN CẤP TỈNH ....................................4
1.1. TỔNG QUAN VỀ CNTT.................................................................................. ..... 4
1.1.1. Khái niệm CNTT ...................................................................................................4
1.1.2. Đặc điểm của CNTT..............................................................................................4
1.1.3. Vai trò của CNTT ..................................................................................................7
1.2. ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CỦA CÁC CƠ QUAN
NHÀ NƯỚC ............................................................................................................. ... 10
1.2.1. Khái niệm về quản lý...........................................................................................10
1.2.2. Khái niệm ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý .........................................11
1.2.3. Ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của các cơ quan nhà nước..................11
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan
nhà nước ........................................................................................................................13
1.3 ỨNGDỤNG CNTT TRONG HOẠTĐỘNG QUẢN LÝ CỦA HỆTHỐNG KBNN 19

iv


1.3.1. Hệ thống KBNN ..................................................................................................19
1.3.2 Nội dung ứng dụng CNTT phục vụ hoạt động quản lý của hệ thống KBNN ......20
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong quản
lý tại KBNN cấp tỉnh .....................................................................................................22
1.4. KINH NGHIỆM ỨNG DỤNG CNTT TRONG QUẢN LÝ Ở MỘT SỐ ĐƠN VỊ. 25
1.4.1. Kinh nghiệm ở KBNN Hà Nội ............................................................................25
1.4.2. Kinh nghiệm ở KBNN Đà Nẵng .........................................................................25
1.4.3. Bài học kinh nghiệm cho KBNN Quảng Trị .......................................................26
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ TẠI KBNN QUẢNG TRỊ ........................................................................28
2.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HỆ THỐNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
KBNN QUẢNG TRỊ. ............................................................................................... ... 28
2.1.1. Quá trình hình thành ............................................................................................28
2.1.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của KBNN Quảng Trị ......................................................30
2.1.3. Hệ thống tổ chức của KBNN Quảng Trị .............................................................31
2.1.4. Kết quả hoạt động của KBNN Quảng Trị ...........................................................34
2.2. THỰC TRẠNG VIỆC ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ
TẠI KBNN QUẢNG TRỊ. ....................................................................................... ... 38
2.2.1. Ứng dụng CNTT trong quản lý và phục vụ hoạt động nghiệp vụ.......................38
2.2.2. Ứng dụng CNTT phục vụ quản trị nội bộ ...........................................................42
2.2.3. Ứng dụng CNTT phục vụ đơn vị có quan hệ với ngân sách, chủ đầu tư, người
nộp thuế .........................................................................................................................49
2.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT
ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI KBNN QUẢNG TRỊ......................................................... ... 49
2.3.1. Phát triển hạ tầng kỹ thuật và CNTT...................................................................49
2.3.2. Nguồn nhân lực cho ứng dụng CNTT .................................................................56

2.3.3. Chính sách và hướng dẫn ứng dụng CNTT.........................................................61
2.4. KẾT QUẢ ĐIỀU TRA VỀ THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CNTT TRONG CÔNG
TÁC QUẢN LÝ TẠI KBNN QUẢNG TRỊ. ........................................................... ... 62
2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ ỨNG DỤNG CNTT TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
TẠI KBNN QUẢNG TRỊ. ....................................................................................... ... 68

v


2.5.1. Những kết quả đạt được ......................................................................................68
2.5.2. Những hạn chế chủ yếu .......................................................................................69
2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế....................................................................................72
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH VIỆC ỨNG DỤNG CNTT
TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI KBNN QUẢNG TRỊ. .............................77
3.1. PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CỦA KBNN QUẢNG TRỊ GIAI ĐOẠN
2017 - 2020............................................................................................................... ... 77
3.1.1. Mục tiêu phát triển KBNN đến năm 2020 ..........................................................77
3.1.2. Mục tiêu và định hướng ứng dụng CNTT đến năm 2020 của hệ thống KBNN .77
3.1.3. Phương hướng hoạt động của KBNN Quảng Trị giai đoạn 2017-2020..............79
3.2. GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY MẠNH ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ TẠI KBNN QUẢNG TRỊ ..................................................................... ... 80
3.2.1. Xây dựng và hoàn thiện các hướng dẫn, quy định về ứng dụng CNTT..............80
3.2.2. Phát triển nguồn nhân lực CNTT ........................................................................83
3.2.3. Hoàn thiện các phần mềm ứng dụng, tăng cường khai thác sử dụng và công tác
hỗ trợ..............................................................................................................................89
3.2.4. Tăng cường hạ tầng kỹ thuật CNTT....................................................................92
3.3. LỘ TRÌNH THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP .................................................... ... 96
3.3.1. Giai đoạn 2018-2019 ...........................................................................................96
3.3.2. Giai đoạn 2019-2020 ...........................................................................................97
PHẦN 3 – KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................................98

1. KẾT LUẬN ......................................................................................................... ... 98
2. KIẾN NGHỊ......................................................................................................... ... 98
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................101
PHỤ LỤC ...................................................................................................................104
BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG ..................................................................................107
NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1 ............................................................................110
NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 2 ............................................................................113
GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN ................................................................116
XÁC NHẬN HỒN THIỆN LUẬN VĂN...............................................................118

vi


TÓM LƯỢC LUẬN VĂN

Họ và tên học viên: NGUYỄN VĂN HÙNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

Định hướng đào tạo: Ứng dụng

Mã số: 8 34 04 10

Niên khóa: 2016 - 2018

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRƯƠNG TẤN QUÂN
Tên đề tài: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ TẠI KHO BẠC NHÀ NƯỚC QUẢNG TRỊ.
Mục đích nghiên cứu: Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về ứng
dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN cấp tỉnh, phân tích, đánh giá thực trạng
ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị, chỉ ra những thành

công và hạn chế cần khắc phục trên cơ sở xác định đúng đắn nguyên nhân của thực
trạng tại KBNN Quảng Trị, từ đó đề xuất giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT
trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị.
Đối tượng nghiên cứu: Là các vấn đề liên quan đến ứng dụng CNTT trong
hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị. Luận văn và tiếp cận mang tính chất quản lý,
ứng dụng chứ khơng tiếp cận sâu về mặt kỹ thuật.
Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng: Đề tài sử dụng phương pháp thống
kê, so sánh, tổng hợp và phân tích các số liệu tại KBNN Quảng Trị trong quá trình thực
hiện ứng dụng CNTT.
Các kết quả nghiên cứu chính và kết luận:
Chương 1 của luận văn trình bày cơ sở lý luận và thực tiễn về ứng dụng CNTT
trong hoạt động quản lý tại KBNN cấp tỉnh. Việc hệ thống hóa những vấn đề này là cơ
sở để nghiên cứu và đánh giá thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động
quản lý tại KBNN Quảng Trị trong chương 2.
Chương 2 của luận văn đã giới thiệu về KBNN Quảng Trị với những nét khái
quát chung về hệ thống tổ chức, hoạt động và tập trung trình bày những nội dung ứng
dụng CNTT trong hoạt động quản lý của KBNN trên địa bàn tỉnh Quảng Trị (bao gồm
cả Kho bạc tỉnh và Kho bạc huyện, thị), mô tả cụ thể quá trình ứng dụng CNTT tại đơn
vị, xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại

vii


KBNN Quảng Trị, kết hợp với việc tổng hợp các số liệu điều tra về thực trạng ứng
dụng CNTT trong cơng tác quản lý tại KBNN Quảng Trị. Từ đó, luận văn phân tích và
đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế chủ yếu về các nội dung ứng dụng
CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị giai đoạn 2011-2016. Đối với
những hạn chế luận văn đã xác định các nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn
đến, trong đó xác định 4 nguyên nhân chủ quan gây hạn chế tốc độ, mức độ phát triển
ứng dụng CNTT tại KBNN Quảng Trị giai đoạn vừa qua ảnh hưởng đến công tác quản

lý.
Chương 3 của luận văn thì căn cứ các mục tiêu và định hướng phát triển của hệ
thống KBNN đến năm 2020 và phương hướng hoạt động của KBNN Quảng Trị giai
đoạn 2017-2020, kết hợp với việc phân tích, đánh giá về thực trạng ứng dụng CNTT
trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị giai đoạn 2011-2016 ở chương 2, tác giả
đã đưa ra một số giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý
tại KBNN Quảng Trị giai đoạn 2018-2020. Các giải pháp đưa ra dựa trên 4 nguyên
nhân chủ quan gây ra các hạn chế như đã phân tích tại chương 2, được trình bày rõ các
cơ sở, nội dung, biện pháp thực hiện, chi phí và lợi ích ước tính; bao gồm:
1. Xây dựng và hoàn thiện các hướng dẫn, quy định về ứng dụng CNTT
2. Phát triển nguồn nhân lực CNT.
3. Hoàn thiện các phần mềm ứng dụng, tăng cường khai thác sử dụng và công
tác hỗ trợ.
4. Tăng cường hạ tầng kỹ thuật CNTT.
Các giải pháp này cần thực hiện đồng bộ, theo lộ trình phù hợp với năng lực tổ
chức và chuyên môn của đơn vị. Trong tổ chức thực hiện cần có sự quan tâm của các
cấp lãnh đạo và sự chung tay của toàn bộ hệ thống.
Quảng Trị, tháng 06 năm 2018
Tác giả

Nguyễn Văn Hùng

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2. 1 -

Phân loại CBCC KBNN Quảng Trị ......................................................32

Bảng 2. 2 -

Doanh số hoạt động của KBNN Quảng Trị ..........................................35

Bảng 2. 3 -

Các phần mềm ứng dụng triển khai tại KBNNQuảngTrị đến
31/12/2016. ............................................................................................46

Bảng 2. 4 -

Tổng hợp số lượng thiết bị tin học tại KBNN Quảng Trị .....................51

Bảng 2. 5 -

Thiết bị tin học được trang bị từ 01/01/2011 đến 31/12/2016 ..............53

Bảng 2. 6 -

Phân bổ thiết bị tin học KBNN Quảng Trị đến 31/12/2016..................55

Bảng 2. 7 -

Phân loại nhân lực CNTT năm 2016 .....................................................57

Bảng 2. 8 -

Thống kê đào tạo/tập huấn CNTT từ 01/01/2011 đến 31/12/2016 .......58

Bảng 2. 9 –

Thống kê điều động luân chuyên cán bộ Tin học..................................61

Bảng 2. 10 -

Đánh giá của cán bộ, công chức KBNN Quảng Trị về ứng dụng CNTT
trong quản lý và phục vụ hoạt động nghiệp vụ .....................................63

Bảng 2. 11 -

Đánh giá của cán bộ, công chức KBNN Quảng Trị về ứng dụng CNTT
phục vụ quản trị nội bộ..........................................................................66

ix


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 2. 1 -

Sơ đồ cơ cấu tổ chức của KBNN Quảng Trị.....................................33

Sơ đồ 2. 2 -

Mơ hình quan hệ của KBNN Quảng Trị ...........................................36

Sơ đồ 2. 3 -

Mơ hình kiến trúc nghiệp vụ KBNN Quảng Trị ...............................37

Sơ đồ 2. 4 -

Mơ hình tích hợp ứng dụng...............................................................43

Biểu đồ 2. 1 -

Trình độ chun môn của CBCC KBNN Quảng Trị ........................34

Biểu đồ 2. 2 -

Ứng dụng triển khai qua từng năm từ 2011-2016.............................45

Biểu đồ 2. 3 –

Cơ cấu phần mềm ứng dụng .............................................................48

Biểu đồ 2. 4 –

Phân bổ người sử dụng......................................................................48

Biểu đồ 2. 5 -

Thiết bị tin học được trang cấp theo các nguồn, tính đến 31/12/201652

Biểu đồ 2. 6 -

So sánh số lượng thiết bị được trang bị với tổng số thiết bị .............54

Biểu đồ 2. 7 -

Phân loại nguồn nhân lực CNTT ......................................................57

Biểu đồ 2. 8 -

Các lớp đào tạo/tập huấn CNTT KBNN Quảng Trị
tham gia và tổ chức từ 2011 – 2016..................................................60

Biểu đồ 2. 9 -

Số lượng CBCC KBNN Quảng Trị
được tham gia đào tạo/tập huấn CNTT từ 2011 – 2016 ...................60

x


PHẦN 1 - MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của CNTT trong những năm gần đây và hiệu
quả cao của ứng dụng CNTT trong các lĩnh vực đời sống xã hội làm cho nó ngày càng có
vai trị rất quan trọng trong sự phát triển chung của xã hội. Việc ứng dụng và phát triển
CNTT đã mang lại rất nhiều lợi ích thiết thực, góp phần giải phóng sức mạnh vật chất, trí
tuệ, tinh thần, thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân,
tăng cường sự đồn kết, gắn bó, hợp tác của các dân tộc trên tồn thế giới.
Trước những lợi ích mà CNTT mạng lại, với thời kỳ hội nhập kinh tế thế giới và
sự bùng nổ của cách mạng thơng tin, thì một trong những thách thức đặt ra là: cải cách
hành chính (CCHC), đổi mới phương thức lãnh đạo và quản lý như thế nào để nâng cao
hiệu lực, hiệu quả quản lý bộ máy nhà nước phù hợp với yêu cầu của tồn cầu hóa. Theo
kinh nghiệm của các nước đi trước, ứng dụng CNTT vào trong hoạt động của cơ quan
nhà nước chính là giải pháp chiến lược cho các nước đang phát triển như Việt Nam.

Ở Việt Nam, các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển
CNTT ngày càng được cụ thể hóa bằng nhiều văn bản quan trọng, góp phần nâng cao
nhận thức của các cấp, các ngành và toàn xã hội về vai trị của CNTT đối với cơng
cuộc đổi mới đất nước. CNTT là một trong các động lực quan trọng nhất của sự phát
triển, cùng với một số ngành công nghệ cao khác đang làm biến đổi sâu sắc đời sống
kinh tế, văn hoá, xã hội ở nước ta.
Trong nền kinh tế quốc dân, KBNN có một vị trí đặc biệt trong các cấu thành của
ngành Tài chính quốc gia, tham gia vào tất cả các giao dịch tài chính và đóng vai trị
người kiểm sốt quan trọng và cuối cùng về quản lý quỹ của NSNN. Việc kiện toàn và
đưa hệ thống KBNN đi vào hoạt động theo Quyết định số 26/2015/QĐ-TTg ngày
08/7/2015 của Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục khẳng định được vị trí, vai trị quan
trọng của KBNN trong ngành tài chính, đóng góp tích cực vào sự nghiệp đổi mới và
lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia. Trong chiến lược phát triển của hệ thống
KBNN, CNTT luôn được coi là công cụ đắc lực. Đề án hiện đại hóa hệ thống thơng tin
KBNN đến năm 2020 đã được BTC phê duyệt tại quyết định số 1152/QĐ-BTC ngày
09/5/2012 khẳng định quy mơ, vai trị và nhiệm vụ của công nghệ thông tin trong các
đơn vị KBNN ngày càng trở nên quan trọng. CNTT đã góp phần hiện đại hố cơng
nghệ kho bạc trên các mặt: các quy trình nghiệp vụ được cải tiến và tổ chức một cách

1


hoàn thiện hợp lý hơn, phương thức tiến hành các nghiệp vụ hiện đại hơn và phong
cách làm việc của cán bộ trở nên khoa học hơn.
Trong những năm qua, KBNN đã xây dựng được hệ thống CNTT cơ bản cốt lõi,
triển khai thành công nhiều ứng dụng CNTT, phục vụ cho cơng tác quản lý quỹ NSNN,
quỹ tài chính nhà nước và các quỹ nhà nước giao KBNN quản lý. Tuy nhiên, bên cạnh
những mặt đạt được, hệ thống KBNN nói chung và KBNN Quảng Trị nói riêng cũng
gặp nhiều khó khăn trong q trình triển khai các dịch vụ tin học như các vấn đề về cơ
chế, chính sách, về nhân sự cho CNTT, về người khai thác, sử dụng, về đầu tư, quản lý

và sử dụng trang thiết bị, về khai thác các phần mềm ứng dụng, về độ an toàn bảo mật
dữ liệu, … Với mục tiêu phấn đấu xây dựng KBNN điện tử, hướng tới mục tiêu chung
cải cách hành chính và xây dựng chính phủ điện tử; hệ thống KBNN cũng như KBNN
Quảng Trị càng phải chú trọng ứng dụng CNTT trong hoạt động của ngành.
Chính vì lý do đó mà tơi chọn đề tài nghiên cứu: "Ứng dụng công nghệ thông
tin trong hoạt động quản lý tại Kho bạc Nhà nước Quảng Trị" làm luận văn thạc
sỹ Quản lý kinh tế.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về ứng dụng CNTT
trong hoạt động quản lý tại KBNN cấp tỉnh, phân tích, đánh giá thực trạng ứng dụng
CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị, chỉ ra những thành công và hạn
chế cần khắc phục trên cơ sở xác định đúng đắn nguyên nhân của thực trạng tại KBNN
Quảng Trị, từ đó đề xuất giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động
quản lý của hệ thống KBNN trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về ứng dụng CNTT trong hoạt động quản
lý tại KBNN cấp tỉnh.
Phân tích, đánh giá thực trạng ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại
KBNN Quảng Trị.
Đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý
tại KBNN Quảng Trị đến năm 2020.
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Là các vấn đề liên quan đến ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN

2


Quảng Trị. Luận văn và tiếp cận mang tính chất quản lý, ứng dụng chứ không tiếp cận

sâu về mặt kỹ thuật.
3.2. Phạm vi nghiên cứu:
Về không gian: Luận văn chủ yếu phân tích, đánh giá thực trạng ứng dụng CNTT
trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng Trị.
Về thời gian: Nghiên cứu trong giai đoạn 2011 – 2016, từ đó đưa ra giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý tại KBNN Quảng
Trị giai đoạn 2017 - 2020.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phương pháp thu thập số liệu:
Số liệu thứ cấp: Luận văn sử dụng các số liệu báo cáo từ kho bạc nhà nước tỉnh,
huyện và các cơ quan ban ngành liên quan, các tài liệu tổng hợp từ các nghiên cứu khác.
Số liệu sơ cấp: Thông qua điều tra các đối tượng liên quan để lấy ý kiến của họ
về thực trạng ứng dựng công nghệ thông tin trong công tác quản lý. Đây sẽ là nguồn số
liệu giúp cho các nhận định và đánh giá về công tác ứng dụng một cách sâu sắc hơn.
Phương pháp phân tích số liệu:
Đề tài sử dụng phương pháp thống kê, so sánh, tổng hợp và phân tích các số liệu tại
KBNN Quảng Trị trong quá trình thực hiện ứng dụng CNTT, quan sát các hoạt động thực
tiễn tại đơn vị từ đó phân tích đánh giá những mặt tích cực và những mặt cịn hạn chế.
Thống kê mô tả và thống kê so sánh: Nhằm mô tả và so sánh xu hướng ứng dụng
công nghệ thông tin theo những tiêu thức khác nhau. Từ đó là rõ sự khác biệt trong
ứng dựng cơng nghệ thơng tin theo các nhóm đối tượng hay theo các nội dung hay tiêu
thức khác nhau.
5. CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo; luận văn được
kết cấu thành 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về ứng dụng CNTT trong hoạt động quản
lý tại KBNN cấp tỉnh.
- Chương 2: Thực trạng việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động
quản lý tại KBNN Quảng Trị.
- Chương 3: Giải pháp nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT trong hoạt động

quản lý tại KBNN Quảng Trị.

3


PHẦN 2 – NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ỨNG DỤNG CNTT
TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ TẠI KBNN CẤP TỈNH
1.1. TỔNG QUAN VỀ CNTT
1.1.1. Khái niệm CNTT
Công nghệ thông tin, viết tắt CNTT (tiếng Anh: Information Technology hay là
IT), thuật ngữ này xuất hiện khoảng những năm 70 của thế kỷ XX. Thuật ngữ này thực
chất gắn liền với sự phát triển của máy vi tính (computer). Máy vi tính là thiết bị điện
tử cho phép lập chương trình, tính tốn hay vận hành logic với tốc độ cao hoặc thu
thập, lưu giữ, liên kết, xử lý thông tin.
Ở Việt Nam, khái niệm CNTT cũng đã được đưa ra đầu tiên trong Nghị quyết số
49/CP ngày 04 tháng 8 năm 1993 của Chính phủ về “Phát triển công nghệ thông tin ở
Việt Nam trong những năm 90” [6]; Chỉ thị 58-CT/TW ngày 17/10/2000 của Bộ chính
trị về “Đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT phục vụ sự nghiệp CNH-HĐH”, là cơ
sở cho sự ra đời của Luật Công nghệ thông tin, được Quốc Hội thông qua ngày
29/6/2006 theo Nghị quyết số 67/2006/QH11 [2] - đây là cơ sở pháp lý cho mọi hoạt
động ứng dụng và phát triển CNTT của đất nước; Nghị định số 71/2007/NĐ-CP, ngày
03/5/2007 về quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật CNTT về
công nghiệp CNTT [11]; …
Trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, công nghệ thông tin được hiểu theo khái
niệm CNTT của Luật CNTT năm 2006. Trong Luật CNTT năm 2006 [29]: “Công nghệ
thông tin (CNTT) là tập hợp các phương pháp khoa học, các phương tiện và công cụ kỹ
thuật hiện đại - chủ yếu là máy tính và các mạng viễn thông - nhằm cung cấp các giải
pháp tổng thể để tổ chức, khai thác, và sử dụng có hiệu quả các nguồn tài ngun thơng
tin phong phú và tiềm tàng trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người và xã hội”.

1.1.2. Đặc điểm của CNTT
1.1.2.1. Ngành công nghệ mũi nhọn
Công nghệ thông tin là ngành công ngệ mũi nhọn, công nghệ mũi nhọn ở đây
được hiểu là ngành công nghệ được xây dựng dựa trên thành quả của nhiều công nghệ
khác và của những lý thuyết khoa học hiện đại. Mặt khác, đặc điểm của công nghệ mũi

4


nhọn là ln ln nặng nề về tri thức. Vì vậy, để phát triển CNTT ln cần nguồn
nhân lực có trình độ cao, ứng dụng cần phải thực hiện từng bước phù hợp với lợi thế
riêng. Phát triển CNTT không chỉ là động lực cho riêng các doanh nghiệp trong ngành,
mà cịn là lực đẩy cho tồn nền kinh tế, giúp các lĩnh vực, ngành nghề khác trong xã
hội hiện đại hóa, phát triển mạnh. Chính vì vậy mà CNTT đã trở thành một công cụ,
một nền tảng cho phương thức lao động mới của toàn bộ xã hội, thâm nhập sâu vào
mọi lĩnh vực, khía cạnh của đời sống.
1.1.2.2. Ngành có tốc độ phát triển nhanh
Trong lịch sử phát triển của nhân loại chưa có ngành khoa học, cơng nghệ nào có
tốc độ phát triển nhanh như CNTT. CNTT bắt đầu xuất hiện từ thập niên 1970,
tuy nhiên đến thập niên 1990 ngành CNTT mới thật sự phát triển và phát triển tốc
độ rất nhanh. Những tiến bộ về công nghệ trong lĩnh vực công nghệ thông tin diễn
tiến liên tục, cơng nghệ cứ thay đổi liên tục có thể tính từng giây. Thế giới ghi nhận từ
thập niên 1990 đến nay, tốc độ phát triển trung bình hàng năm của ngành duy trì từ
8%-10% và cao gấp 1,5 lần sự phát triển kinh tế của thế giới (Research Report of
Shanghai Research Center, 2004).
Ở Việt Nam, công nghệ thông tin ln là ngành có tốc độ phát triển nhanh nhất,
đóng góp khơng nhỏ vào tăng trưởng GDP và ngân sách nhà nước. Tại Diễn đàn Cấp
cao Công nghệ thông tin và Truyền thông Việt Nam 2013 diễn ra sáng 20/6, Thủ
tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã khẳng định: “Hơn 10 năm qua, công nghệ
thông tin đã trở thành ngành kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao, đóng góp trực tiếp gần

7% GDP, và là một lợi thế phát triển đặc biệt của Việt Nam”.
Với sự phát triển như vũ bão của CNTT, các ngành, các cấp cần lưu ý khi lựa
chọn các giải pháp về công nghệ. Nếu khơng thì việc đầu tư hay định hướng sai sẽ ảnh
hưởng lớn đến hiệu quả đầu tư và gây lãng phí lớn.
1.1.2.3. Vịng đời sản phẩm ngắn
Với tốc độ phát triển rất nhanh của CNTT đã mang lại rất nhiều lợi ích thiết
thực, tại Việt Nam đã và đang có những bước phát triển mạnh mẽ, thực sự trở thành
một phần quan trọng của hạ tầng kinh tế quốc dân, đóng góp ngày càng nhiều vào sự
phát triển kinh tế - xã hội chung của đất nước. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển nhanh
nên sản phẩm CNTT thường có vịng đời ngắn. Theo Hiệp hội Nghiên cứu Máy tính

5


của Mỹ (Computing Research Association – CRA, 1999), vòng đời của sản phẩm
cơng nghệ thơng tin thường chỉ có 2 năm và tối đa là 4 năm thì các sản phẩm CNTT
đã bị xem là lạc hậu. Vì vậy đối với các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam,
khi đầu tư hay định hướng các giải pháp công nghệ cần lưu ý đến đặc điểm này của
CNTT để tránh lãng phí, làm ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư.
1.1.2.4. Tính tích hợp cao
Ngày nay, ngành CNTT đã phát triển rất mạnh và thâm nhập sâu vào cuộc sống,
vào hoạt động của các ngành khác. Bất cứ đâu cũng có thể thấy sự hiện diện của
CNTT. Có thể là chiếc điện thoại với rất nhiều phần mềm được cài sẵn bên trong hay
hệ thống làm việc của máy rút tiền ATM, ... Cứ như vậy, từ ngân hàng, tài chính, kho
bạc, tới hàng khơng; từ viễn thơng tới cả những lĩnh vực như an ninh quốc phòng, ở
đâu ứng dụng của CNTT cũng vô cùng quan trọng.
Với khả năng số hóa thơng tin, xử lý và tái tạo thơng tin, CNTT trở thành một
công cụ, một nền tảng cho phương tiện lao động mới được sử dụng cho các ngành
cơng nghệ khác. CNTT có thể tham gia trực tiếp vào q trình sản xuất của các lĩnh
vực: cơng nghiệp, nơng nghiệp, thương mại, dịch vụ, … cũng có thể tham gia vào

quá trình quản lý, điều hành. Bên cạnh đó CNTT cũng tạo ra nhiều ngành kinh tế
mới, làm thay đổi sâu sắc các ngành công nghiệp hiện tại và tăng khả năng cạnh
tranh của các ngành.
1.1.2.5. Chi phí nghiên cứu và phát triển ngành cao
CNTT là ngành công nghệ cao, là ngành cơng nghệ có hàm lượng cao về
nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; được tích hợp từ thành tựu khoa học
và cơng nghệ hiện đại; tạo ra sản phẩm có chất lượng, tính năng vượt trội, giá trị
gia tăng cao, thân thiện với môi trường; có vai trị quan trọng đối với việc hình
thành ngành sản xuất, dịch vụ mới hoặc hiện đại hóa ngành sản xuất, dịch vụ hiện
có. Do đó, phát minh và cải tiến thường xuyên là một trong những đặc điểm quan
trọng của ngành CNTT. Tuy nhiên chi phí cho việc nghiên cứu và phát triển của
ngành lại rất cao.
1.1.2.6. CNTT là ngành khoa học có thể ứng dụng cho mọi lĩnh vực
Điểm nổi bật của CNTT là khả năng số hóa thơng tin, tổ chức, lưu trữ thơng tin
trên diện tích nhỏ, khả năng truy xuất, xử lý thơng tin một cách nhanh chóng, chính

6


xác và khả năng tái tạo thông tin, kết hợp nhiều loại thông tin, phương tiện với nhau
mà những ngành cơng nghệ khác thường khơng có; CNTT trở thành cơng cụ, phương
tiện cho các công nghệ, lĩnh vực, ngành nghề khác. CNTT có thể tham gia trực tiếp
vào trong quá trình sản xuất của các lĩnh vực như: cơng nghiệp, nông nghiệp, thương
mại, dịch vụ, hoặc tham gia vào hoạt động quản lý, điều hành của các hệ thống thông
tin, hệ thống lãnh đạo, .... CNTT còn tạo ra nhiều ngành nghề kinh tế mới, làm thay
đổi sâu sắc các ngành công nghiệp hiện tại, tăng khả năng cạnh tranh của các ngành
nghề thông qua hệ thống thương mại điện tử, dịch vụ truyền thơng đa phương tiện.
1.1.3. Vai trị của CNTT
CNTT đóng vai trị quan trọng trong sự phát triển của xã hội trong thời đại ngày
nay. CNTT đã trở thành nhân tố quan trọng, là cầu nối trao đổi giữa các thành phần

của xã hội toàn cầu, của mọi vấn đề. Việc nhanh chóng đưa ứng dụng cơng nghệ thông
tin vào các lĩnh vực hoạt động là vấn đề đang, đã và sẽ luôn được quan tâm bởi lẽ
CNTT ảnh hưởng tới hầu hết mọi ngành còn lại, không chỉ giúp giải quyết lượng
thông tin khổng lồ một cách nhanh chóng, tạo ra nhiều loại hình cơng việc mới mà còn
tạo một bước ngoặt mới cho sự phát triển của xã hội, kéo theo sự phát triển của nền
văn minh nhân loại.
1.1.3.1. Vai trò của CNTT đối với kinh tế, văn hoá và xã hội
Trong cuộc sống tất bật hiện nay, mọi việc đều được đơn giản và tối ưu hóa thời
gian thơng qua việc ứng dụng cơng nghệ thông tin vào xử lý các công việc hàng ngày.
Cơng nghệ thơng tin giờ đây đã có mặt ở nhiều phương diện trong cuộc sống
hàng ngày của chúng ta, từ thương mại đến giải trí và thậm chí cả văn hóa, xã hội và
giáo dục. Ngày nay, máy tính để bàn, máy tính xách tay, thiết bị cầm tay, thư điện tử
và việc sử dụng Internet đã trở thành tâm điểm trong văn hóa và cộng đồng của chúng
ta, là cầu nối không thể tách rời trong nhịp sống tồn cầu hóa. Do đó, cơng nghệ thơng
tin đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội.
Sự phát triển của CNTT, trước hết đã làm thay đổi phương thức tổ chức hoạt động
kinh tế, sau đó tác động đến hoạt động của các khu vực khác trong nền kinh tế như : khu
vực chế tạo, chế biến và dịch vụ, quản lý nhà nước … CNTT không chỉ thúc đẩy nhanh
quá trình tăng trưởng kinh tế, mà còn kéo theo sự biến đổi trong phương thức sáng tạo
của cải, trong lối sống và tư duy của con người. Sự kết hợp giữa CNTT, công nghệ viễn

7


thông và công nghệ Internet đã trở thành công cụ đắc dụng phục vụ phát triển kinh tế, xã
hội và doanh nghiệp. Môi trường trao đổi thông tin đa truyền thơng đa phương tiện do
sự kết hợp đó đã xóa bỏ các rào cản về mặt vật lý, địa lý; biến đổi cách thức giao tiếp
đến cách sử dụng thông tin, biến đổi bản chất thương mại, bản chất của cơng việc và
thay đổi cách thức chăm sóc y tế và giáo dục.
CNTT là động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế đất nước, nâng cao năng

lực cạnh tranh quốc gia. Không phải ngẫu nhiên ngày nay không nước phát triển giàu
có nào lại nghèo về thơng tin và cũng khơng có nước nào giàu về thơng tin mà nghèo
và kém phát triển cả.
CNTT nhanh chóng thay đổi thế giới một cách mạnh mẽ, sự chuyển đổi này có vị
thế trong lịch sử như một cuộc cách mạng kinh tế - xã hội và có ảnh hưởng to lớn đến
đời sống con người.
Con người đã biến internet thành một công cụ hữu dụng. Hàng tỉ người trên thế
giới có thể truy cập internet cùng một lúc, thực hiện giao dịch mua bán, gặp gỡ, trao
đổi với bạn bè khắp thế giới và cập nhật thơng tin bất kì thời gian nào. Mạng xã hội trở
nên phổ biến hơn và ngày càng được giới trẻ quan tâm [30].
CNTT còn là cơ sở cho q trình hội nhập và tồn cầu hóa kinh tế. Với mạng
Internet và các dịch vụ do CNTT tạo ra, các cơng ty có thể hợp tác sản xuất, trao đổi
mua bán, quảng bá và mở rộng thị trường ra khắp thế giới, con người có thể tìm kiếm
việc làm bên ngồi lãnh thổ một cách dễ dàng.
Sáng tạo ra những giá trị mới và các việc làm mới, cuộc cách mạng CNTT sẽ
mang lại những thị trường mới và những nghề nghiệp mới với những đột phá cơng
nghệ có tính thách thức đối với tồn thế giới.
Với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin hiện nay, CNTT đang trở
thành ngành kinh tế mũi nhọn đối với nhiều quốc gia trên thế giới. Quốc gia nào, dân
tộc nào nhanh chóng nắm bắt và làm chủ được cơng nghệ thơng tin thì sẽ khai thác
được nhiều hơn, nhanh hơn lợi thế của mình. Và cũng chính từ đây nảy sinh một thách
thức rất lớn đối với các nước đang phát triển như nước ta đó là làm thế nào để phát huy
được thế mạnh của CNTT thúc đẩy sự phát triển của xã hội mà khơng mất đi văn hố
truyền thống q báu của dân tộc.

8


Sự nghiệp CNH-HĐH ở nước ta hiện nay tất yếu phải khai thác được những tiềm
năng thế mạnh của công nghệ thông tin, thúc đẩy những ứng dụng và phát triển cơng

nghệ thơng tin, coi đó là một điều kiện cần thiết để đạt được những mục tiêu của giai
đoạn đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước [30].
1.1.3.2. Vai trò của CNTT đối với hoạt động của cơ quan nhà nước
CNTT đối với cơ quan nhà nước, nó giúp cho cơng tác cải cách hành chính tốt
hơn, giúp cho việc tự động hóa hóa hoặc tin học hóa các quy trình, thủ tục, giấy tờ
hiện hành. Từ đó sẽ đơn giản hóa các thủ tục hành chính, làm tăng tính hiệu quả q
trình phê duyệt và cung cấp dịch vụ cơng một cách hiệu quả, kịp thời cho người dân,
doanh nghiệp và các tổ chức.
Trong mơi trường số thì thơng tin có tính minh bạch hơn góp phần chống quan
liêu, tham nhũng trong bộ máy cơ quan nhà nước. Đây cũng là tiêu chí cần thiết trong
việc gây dựng sự tin cậy từ phía người dân với cơ quan nhà nước, nâng cao sự tin cậy
của thông tin trong quản lý điều hành.
Ngoài ra, CNTT giúp cho việc tạo ra phương thức làm việc mới nhằm nâng cao
hiệu quả làm việc của CBCC.
Tóm lại, CNTT có vai trị hết sức quan trọng đối với các cơ quan nhà nước trong
việc cải cách hành chính và hiện đại hóa nền hành chính, là công cụ, phương tiện để cơ
quan nhà nước nâng cao vai trò, hiệu quả và chất lượng quản lý của mình bằng cách
cải tiến việc tiếp cận và cung cấp các dịch vụ cơng nhằm đem lại lợi ích tốt nhất cho
người dân, tăng cường năng lực quản lý, điều hành có hiệu quả và nâng cao tính minh
bạch trong các cơ quan nhà nước nhằm quản lý tốt hơn các nguồn lực kinh tế, xã hội.
1.1.3.3. Vai trò của CNTT trong quản lý hành chính nhà nước
Trong quản lý hành chính, CNTT đóng một vai trị rất quan trọng vì nó giúp cho
việc xử lý thơng tin nhanh, chính xác, đầy đủ, phục vụ tốt cho tổ chức, người dân và
doanh nghiệp; góp phần hiệu quả cho cải cách hành chính nhà nước, xây dựng nền
hành chính điện tử, giúp cho sự phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
1.1.3.4. Vai trò của CNTT trong hoạt động tác nghiệp, chuyên môn
Ngày nay, đất nước đang trong giai đoạn đang phát triển, thông tin tác nghiệp cần
được lưu trữ ngày càng nhiều, dữ liệu cần phải đảm bảo an toàn, nhưng khi cần có thể
lấy ra nhanh chóng và chính xác; các hoạt động nghiệp vụ đa dạng, thường liên kết
thông tin quản lý với nhiều đơn vị khác nhau, ...

9


Để hỗ trợ các cán bộ, chuyên viên hoàn thành tốt cơng việc và nhiệm vụ của
mình, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ và hiệu quả cao trong hoạt động tác nghiệp,
chun mơn nghiệp vụ thì có rất cần sự hỗ trợ của CNTT.
Theo tìm hiểu thực tế nhận thấy ở đâu thiếu sự vận dụng CNTT nói chung và
trong hoạt động tác nghiệp, chun mơn nghiệp vụ nói riêng thì thường hiệu quả cơng
tác chun mơn thấp; khả năng xử lý các vấn đề phát sinh trong công việc chậm.
1.1.3.5. Vai trò của CNTT trong quản lý, chỉ đạo điều hành
Với sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, việc ứng dụng các thành tựu của nó vào
các ngành, các lĩnh vực khác nhau không những đã tạo bước đột phá về năng xuất,
chất lượng lao động mà còn có tác dụng to lớn trong hoạt động cơng tác quản lý, chỉ
đạo, điều hành; cải cách thủ tục hành chính, đem lại hiệu quả thiết thực và rõ rệt.
Ngày nay, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, q trình
tồn cầu hóa và hội nhập quốc tế tiếp tục được đẩy mạnh nên đòi hỏi lãnh đạo phải
nắm bắt thơng tin nhanh chóng, chính xác. Lượng thông tin cần phải thu thập và xử lý
là rất lớn, đa dạng và phức tạp; thời gian xử lý địi hỏi phải nhanh chóng, chính xác do
đó để quản lý điều hành tốt thì rất cần sự hỗ trợ của CNTT.
Việc ứng dụng CNTT để góp phần tự động hóa, số hóa các số liệu, đơn giản hố
thủ tục hành chính, cải tiến phương thức cung cấp và trao đổi thơng tin một cách
nhanh chóng, hiệu quả; đồng thời giúp cho việc lưu trữ, tra cứu thông tin được nhanh
chóng, thuận tiện; giúp người quản lý nắm bắt nhanh, đầy đủ, chính xác thơng tin để
quản lý, chỉ đạo cũng như truyền tải ý kiến chỉ đạo được sát thực, nhanh chóng, kịp
thời tới người thực hiện. Qua đó giúp nâng cao năng lực quản lý, chỉ đạo điều hành;
tạo ra phong cách lãnh đạo mới, các cách thức mới, hiệu quả công việc được nâng cao.
1.2. ỨNG DỤNG CNTT TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CỦA CÁC CƠ
QUAN NHÀ NƯỚC
1.2.1. Khái niệm về quản lý

Theo F.W Taylor (1856-1915): là một trong những người đầu tiên khai sinh ra
khoa học quản lý, định nghĩa: Quản lý là hoàn thành cơng việc của mình thơng qua
người khác và biết được một cách chính xác họ đã hồn thành cơng việc một cách tốt
nhất và rẻ nhất.

10


1.2.2. Khái niệm ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý
Theo Luật CNTT năm 2006: “Ứng dụng công nghệ thông tin là việc sử dụng
công nghệ thông tin vào các hoạt động thuộc lĩnh vực kinh tế - xã hội, đối ngoại, quốc
phòng, an ninh và các hoạt động khác nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả
của các hoạt động này”.
Ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý là việc sử dụng CNTT vào các hoạt
động nhằm hỗ trợ cho các tổ chức hoạt động và cá nhân tự động trao đổi, khai thác
thông tin trong môi trường CNTT; cải tiến, đổi mới quy cách làm việc, đạt hiệu quả
công việc cao hơn, đáp ứng những thay đổi đang diễn ra nhằm quản lý tốt hơn, nâng
cao chất lượng, hiệu quả công việc.
1.2.3. Ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của các cơ quan nhà nước
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, chú trọng việc ứng
dụng tin học, CNTT vào quản lý hành chính nhà nước với mục đích là nâng cao hiệu
lực, hiệu quả quản lý.
Việc ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước là việc sử dụng
CNTT vào các hoạt động quản lý trong các lĩnh vực của cơ quan nhà nước nhằm nâng cao
chất lượng, hiệu quả trong hoạt động nội bộ của cơ quan nhà nước và giữa các cơ quan
nhà nước, trong giao dịch của cơ quan nhà nước với tổ chức và cá nhân; hỗ trợ đẩy mạnh
cải cách hành chính và bảo đảm công khai, minh bạch [12].
1.2.3.1. Nguyên tắc ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước
Theo Điều 24 Luật số 67/2006/QH11, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2007
thì nguyên tắc ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước như sau:

(1) Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước
phải được ưu tiên, bảo đảm tính cơng khai, minh bạch nhằm nâng cao hiệu lực thi
hành, hiệu quả hoạt động của cơ quan nhà nước; tạo điều kiện để nhân dân thực hiện
tốt quyền và nghĩa vụ công dân.
(2) Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước
phải thúc đẩy chương trình đổi mới hoạt động của cơ quan nhà nước và chương trình
cải cách hành chính.
(3) Việc cung cấp, trao đổi thơng tin phải bảo đảm chính xác và phù hợp với mục
đích sử dụng.

11


(4) Quy trình, thủ tục hoạt động phải cơng khai, minh bạch.
(5) Sử dụng thống nhất tiêu chuẩn, bảo đảm tính tương thích về cơng nghệ trong
tồn bộ hệ thống thông tin của các cơ quan nhà nước.
(6) Bảo đảm an ninh, an tồn, tiết kiệm và có hiệu quả.
(7) Người đứng đầu cơ quan nhà nước phải chịu trách nhiệm về việc ứng dụng
công nghệ thông tin thuộc thẩm quyền quản lý của mình.[29]
1.2.3.2. Điều kiện để triển khai ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ
quan nhà nước
Theo Điều 25 Luật số 67/2006/QH11, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2007
thì điều kiện để triển khai ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà
nước như sau:
(1) Cơ quan nhà nước có trách nhiệm chuẩn bị các điều kiện để triển khai ứng
dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan mình.
(2) Chính phủ quy định cụ thể các điều kiện đảm bảo ứng dụng công nghệ thông
tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước; xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình
quốc gia về ứng dụng cơng nghệ thông tin trong họat động của cơ quan nhà nước với
các nội dung chủ yếu sau :

(a) Lộ trình thực hiện các hoạt động trên môi trường mạng của cơ quan nhà nước;
(b) Các ngành, lĩnh vực có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội cần ưu tiên ứng
dụng công nghệ thông tin; (c) Việc chia sẻ, sử dụng chung thông tin số; (d) Lĩnh vực ưu
tiên, khuyến khích nghiên cứu- phát triển, hợp tác quốc tế, phát triển nguồn nhân lực và
xây dựng cơ sở hạ tầng thông tin đáp ứng yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin trong
hoạt động của cơ quan nhà nước trong từng giai đoạn; (e) Nguồn tài chính đảm bảo cho
ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước; (f) Các chương
trình, đề án, dự án trọng điểm về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ
quan nhà nước. [29]
1.2.3.3. Nội dung ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước
Theo Điều 26 Luật số 67/2006/QH11, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2007
thì nội dung ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước như sau:
(1) Xây dựng và sử dụng cơ sở hạ tầng thông tin phục vụ cho hoạt động của cơ
quan nhà nước và hoạt động trao đổi, cung cấp thông tin giữa cơ quan nhà nước với tổ
chức, cá nhân.

12


(2) Xây dựng, thu thập và duy trì cơ sở dữ liệu phục vụ cho hoạt động của cơ
quan và phục vụ lợi ích cơng cộng.
(3) Xây dựng các biểu mẫu phục vụ cho việc trao đổi, cung cấp thông tin và lấy ý
kiến góp ý của tổ chức, cá nhân trên môi trường mạng.
(4) Thiết lập trang thông tin điện tử phù hợp với quy định tại Điều 23 và Điều 28
của Luật công nghệ thông tin.
(5) Cung cấp, chia sẻ thông tin với cơ quan khác của Nhà nước.
(6) Thực hiện cung cấp dịch vụ công trên môi trường mạng.
(7) Xây dựng, thực hiện kế hoạch đào tạo, nâng cao nhận thức và trình độ ứng
dụng cơng nghệ thông tin của cán bộ, công chức.
(8) Thực hiện hoạt động trên môi trường mạng theo quy định tại Điều 27 của

Luật công nghệ thông tin. [29]
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý của cơ
quan nhà nước
Như chúng ta đã biết, vai trò và tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT trong
hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước; Nhưng ứng dụng CNTT có hiệu quả hay
khơng, tốc độ phát triển nhanh hay chậm phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố; có thể nói
đến hai yếu tố cơ bản sau:
1.2.4.1 . Yếu tố khách quan
 Môi trường tự nhiên:
Phần lớn các thiết bị trong ngành CNTT đều là các thiết bị điện tử; chúng rất dễ
bị tác động bởi môi trường địa lý, khí hậu. Các yếu tố khí hậu ảnh hưởng lớn đến hoạt
động của thiết bị phải nói đến như là nhiệt độ, độ ẩm, sấm sét, …; các yếu tố về địa lý
ảnh hưởng như nhiều như vùng ven biển gây ra nhiễm mặn, vùng có nhiều cát bụi,
vùng nhiễm xạ, … Nước ta là một nước ven biển, có đường bờ biển dài, khí hậu hai
miền cũng khác nhau; trên thực tế nhiều nơi đã không coi trọng những yếu tố ảnh
hưởng của môi trường nên đã thường xuyên gặp tình trạng thiết bị hỏng, chi phí sửa
chữa cao; do đó ln phải tính tốn đến các điều kiện mơi trường trong ứng dụng
CNTT. Vị trí địa lý và địa hình phân bổ, sự đa dạng của các vùng miền làm ảnh hưởng
đến việc quản lý, sử dụng, triển khai ứng dụng CNTT làm nên những điểm khác biệt
riêng cho mỗi dự án CNTT tại mỗi địa phương.

13