BÀI 1
Thế giới quan duy vật và
hương pháp luận biện chứng
NỘI DUNG
1. Thế giới
quan và
phương pháp
luận
•
•
•
Vai trị TGQ & PPL của Triết học?
Thế giới quan duy vật & thế giới quan duy tâm?
Phương pháp luận biện chứng và phương pháp
luận siêu hình?
2. Chủ nghĩa
DVBC & sự • Chủ nghĩa DVBC
thống nhất • Sự thống nhất hữu cơ giữa TGQDV & PPLBC
hữu cơ giữa
TGQDV &
PPLBC
1.Thế giới quan và phương pháp luận
b) Thế giới quan duy vật & thế giới quan duy
tâm?
Trong cuộc sống người ta luôn đặt
ra muôn vàn câu hỏi và tìm lời giải
đáp cho mình. Từ đó hình thành
nên thế giới quan. Vậy thế giới
quan là gì?
Thế giới quan?
Thế giới quan là toàn bộ những quan điểm
và niềm tin định hướng hoạt động của con
người trong cuộc sống.
TGQ
tôn giáo
TGQ
thần thoại
TGQ
Triết học
THẾ GiỚI
QUAN
Mẫu chuyện
Nhìn thấy một cánh rừng bát ngát trên màn hình vơ
tuyến, kẻ lâm tặc ngay lập tức nảy sinh ý nghĩ làm thế nào
để chặt trộm được gỗ quý trong rừng đem đi bán lấy tiền,
còn người yêu thiên nhiên và quan tâm đến môi trường
sinh thái lại lo lắng làm sao để bảo vệ được cánh rừng ấy.
Khi nhìn thấy rừng tên lâm tặc đã nảy
sinh ý nghĩ gì?
Ý nghĩ ấy có thuộc ý thức hay không?
Lâm tặc chặt phá rừng
Ý nghĩ đó thuộc ý thức
của hắn
Từ mẫu
chuyện
Mối quan hệ
VẬT CHẤT
Ý THỨC
Bất kỳ một loại thế giới quan nào cũng đều tập trung
giải quyết các vấn đề sau đây: thế giới này là gì? Thế giới
này do đâu mà có? thế giới này rồi sẽ đi về đâu? Con
người có nguồn gốc từ đâu? Con người rồi sẽ đi về đâu?
…việc giải quyết những câu hỏi này đã hình thành nên
vấn đề cơ bản của triết học
Thế giới này từ đâu mà có?
Do thần trụ trời
sáng tạo
Do bà Nữ Oa sáng
Do Ông trời
tạo
Con người có nguồn gốc từ đâu?
Theo đạo
Thiên Chúa:
do Chúa sáng
tạo
Theo truyền
thống người
VN: Con rồng
cháu tiên
Con người
Theo khoa
học: do vượn
người tiến
hóa
Nội dung vấn đề cơ bản của
Triết học gồm có 2 mặt:
Mặt thứ nhất trả lời câu hỏi: Giữa vật chất
(tồn tại, tự nhiên) và ý thức (tư duy, tinh thần)
cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào quyết
định cái nào ?
Mặt thứ 2 trả lời câu hỏi: Con người có
thể nhận thức được thế giới khách quan
khơng ?
Dựa vào cách giải quyết mặt thứ nhất vấn đề cơ bản của Triết học
mà chia thành thế giới quan duy vật hay thế giới quan duy tâm
Thế giới quan duy vật cho rằng: Giữa vật chất và ý thức
thì vật chất là cái có trước, cái quyết định ý thức, Thế giới
vật chất tồn tại khách quan, độc lập với ý thức của con
người, không do ai sáng tạo ra và không ai tiêu diệt được
Thế giới quan duy tâm cho rằng: ý thức là cái có trước
và là cái sản sinh ra giới tự nhiên
Ví dụ:
Thế giới quan
duy vật
Ví dụ:
Thế giới quan duy tâm
Kết luận
Thế giới quan duy vật
có vai trị tích cực
trong việc phát triển
khoa học
Thế giới quan duy tâm
là chỗ dựa về lý luận
cho các lực lượng xã
hội lỗi thời, kìm hãm
sự phát triển của lịch
sử
MẶT THỨ NHẤT:
VẤN ĐỀ CƠ BẢN
VC có trước
CỦA TRIẾT HỌC
hay YT có trước.
VC quyết định YT
Hay ngược lại
YT có trước,
VC có sau,
YT q.định VC
VC có trước,
YT có sau,
VC q.định YT
CN DUY TÂM
MẶT THỨ HAI:
Con người có
nhận thức được
thế giới khơng?
Con người
Con người
nhận thức được không nhận thức
thế giới
được thế giới
CN DUY VẬT