Ngu van 11 Chuan KTKN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.13 MB, 256 trang )

(1)Ngµy so¹n: / /2012 TiÕt 1 §äc V¨n. Vµo phñ chóa TrÞnh (Trích Thượng kinh kí sự) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. - Lª H÷u Tr¸c-. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức Thấy được bức tranh chân thực, sinh động về cuộc sống xa hoa, đầy quyền uy nơi phủ chúa Trịnh và thái độ, tâm trạng của nhân vật “tôi” khi vào phủ chúa chữa bệnh cho Trịnh Cán. 2. Kĩ năng Biết cách cảm thụ và phân tích một tác phẩm thuộc thể loại kí sự. 3. Thái độ Thái độ phê phán nghiêm túc lối sống xa hoa nơi phủ chúa Trân trọng lương y, có tâm có đức. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, chuẩn KTKN. Tµi liÖu tham kh¶o vÒ Lª H÷u Tr¸c. 2. Học sinh SGK, tài liệu tham khảo, vë so¹n. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ -GV yêu cầu học sinh nhắc lại nội dung bài “ Truyện cũ trong phủ chúa Trịnh” trích (Vũ trung tùy bút) của Phạm Đình Hổ đã học trong chương trình lớp 9. 2. Bài mới Hoạt động của Gv& HS Hoạt động 1 ( Híng dÉn hs t×m hiÓu tiÓu dÉn ). Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu chung 1) T¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c - Lª H÷u Tr¸c( 1724- 1791), quª ë lµng Lu X¸, (?) Nh÷ng hiÓu biÕt cña anh (chÞ) vÒ huyÖn §êng Hµo, phñ Thîng Hång, trÊn H¶i Dt¸c gi¶ Lª H÷u Tr¸c vµ t¸c phÈm ¬ng. “Thîng kinh kÝ sù”? - HiÖu H¶i Thîng L·n ¤ng, xuÊt th©n trong mét -HS dựa vào SGK trình bày ý chính. gia đình có truyền thống học hành, đỗ đạt làm -GV tæng hîp: quan. - Ch÷a bÖnh giái, so¹n s¸ch, më trêng truyÒn b¸ y häc. -T¸c phÈm næi tiÕng “H¶i Thîng y t«ng t©m lÜnh” 2) T¸c phÈm “Thîng kinh kÝ sù ’’ a, Vị trí - QuyÓn cuèi cïng trong bé “ H¶i Thîng y t«ng t©m lÜnh”, bộ sách gồm 66 quyển -TËp kÝ sù b»ng ch÷ H¸n, hoµn thµnh n¨m 1783, ghi chÐp nh÷ng ®iÒu m¾t thÊy tai nghe. b, Thể ký (?) Em hiểu biết gì về thể loại văn Ký sự là loại văn chương ghi chép những câu học này chuyện, những sự việc, nhân vật có thật và tương.

(2) đối hoàn chỉnh, thể văn này xuất hiện ở Việt Nam vào thế kỷ XVIII. II) §äc - hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2 Hướng dẫn HS đọc Yªu cÇu HS tãm t¾t ®o¹n trÝch theo sơ đồ. * Tóm tắt theo sơ đồ: Th¸nh chØ-> Vµo cung -> NhiÒu lÇn cöa -> Vên c©y ,hµnh lang -> Hậu mã quân túc trực-> Cửa lớn, đại đờng, quyền bổng ->gác tía, phòng trµ ->HËu m· qu©n tóc trùc -> Qua mÊy lÇn tríng gÊm -> HËu cung ->Bắt mạch kê đơn -> Về nơi trọ. ( Híng dÉn hs t×m hiÓu v¨n b¶n ) 1, Quang c¶nh – cung c¸ch sinh ho¹t cu¶ phñ -GV yêu cầu HS đọc đoạn trích theo chúa lùa chän cña GV (?) Theo ch©n t¸c gi¶ vµo phñ, h·y t¸i hiÖn l¹i quang c¶nh cña phñ chóa? -Hs t×m nh÷ng chi tiÕt vÒ quang c¶nh phñ chóa. -Gv nhËn xÐt, tæng hîp.. (?) Qua nh÷ng chi tiÕt trªn, anh (chÞ)cã nhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh cña phñ chóa? - Hs nhận xét ,đấnh giá . - Gv tæng hîp. -GV nêu vấn đề: (?) Lần đầu đặt chân vào phủ Chúa ,tác giả đã nhận xét : “cuộc sống ở ®©y thùc kh¸c ngêi thêng”. Anh (chị) có nhận thấy điều đó qua cung c¸ch simh ho¹t n¬i phñ chóa? - Gv tæ chøc hs ph¸t hiÖn ra nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ cung c¸ch sinh ho¹t và nhận xét về những chi tiết đó. a, Chi tiÕt quang c¶nh: + RÊt nhiÒu lÇn cöa, n¨m s¸u lÇn tríng gÊm. + Lèi ®i quanh co, qua nhiÒu d·y hµnh lang + Canh gi÷ nghiªm nhÆt (lÝnh g¸c, thÎ tr×nh ) + C¶nh trÝ kh¸c l¹ (c©y cèi um tïm, chim kªu rÝu rÝt, danh hoa ®ua th¾m …) + Trong phủ là những đại đồng, quyền bổng gác tÝa, kiÖu son, m©m vµng chÐn b¹c) + Néi cung thÕ tö cã sËp vµng, ghÕ rång, nÖm gÊm, mµn lµ… - Nhận xét ,đánh giá về quang cảnh: -> Lµ chèn th©m nghiªm, kÝn cæng, cao têng -> Chèn xa hoa ,tr¸ng lÖ, léng lÉy kh«ng ®au s¸nh b»ng. -> Cuéc sèng hëng l¹c(cung tÇn mÜ n÷ ,cña ngon vËt l¹) -> Không khí ngột ngạt, tù đọng( chỉ có hơi ngời, phấn sáp ,hơng hoa). b, Cung c¸ch sinh ho¹t: + Vào phủ phải có thánh chỉ, có lính chạy thét đờng + Trong phủ có một guồng máy phục vụ đông đảo ngơì truyền báo rộn ràng, ngời có việc quan ®i l¹i nh m¾c cöi..

(3) + Lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử phải cung kính lÔ phÐp ngang hµng víi vua. + Chóa lu«n cã phi tÇn hÇu trùc …t¸c gi¶ kh«ng đợc trực tiếp gặp chúa … “phải khúm núm đứng chê tõ xa”. + ThÕ tö cã tíi 7- 8 thÇy thuèc tóc trùc, cã ngêi hÇu cËn hai bªn…t¸c gi¶ ph¶i l¹y 4 l¹y - §¸nh gi¸ vÒ cung c¸ch sinh ho¹t: => đó là những nghi lễ khuôn phép…cho thấy sự cao sang quyền quý đến tột cùng => lµ cuéc sèng xa hoa hëng l¹c, sù léng hµnh cña phñ chóa . => đó là cái uy thế nghiêng trời lấn lớt cả cung vua 3. Củng cố - Hệ thống kiến thức đã học. 4. Híng dÉn häc ba× ë nhµ: a. Bµi cò: - Qua bøc tranh phñ chóa, anh chÞ hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ x· héi ViÖt Nam thêi vua Lª, chóa TrÞnh? b. Bµi míi ChuÈn bÞ tiÕt 2 bµi: Vµo phñ chóa TrÞnh. Ngµy so¹n: / /2012 TiÕt2 §äc V¨n. Vµo phñ chóa TrÞnh (Trích Thượng kinh kí sự) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. - Lª H÷u Tr¸cV¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Vẻ đẹp tâm hồn của Hãi Thượng Lãn Ông một lương y, nhà nho thanh cao, coi thường danh lợi. - Những nét đặc sắc của bút pháp ký sự: tài quan sát, miêu tả, lối kể chuyện lôi cuốn…. 2. Kĩ năng Biết cách cảm thụ và phân tích một tác phẩm thuộc thể loại kí sự. 3. Thái độ Thái độ phê phán nghiêm túc lối sống xa hoa nơi phủ chúa Trân trọng lương y, có tâm có đức. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên.

(4) SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, chuẩn KTKN, Tµi liÖu tham kh¶o vÒ Lª H÷u Tr¸c. 1. Học sinh SGK, tài liệu tham khảo, vë so¹n. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ GV yêu cầu học sinh tóm tắt nội dung ddoanj trích “ Vào phủ chúa Trịnh”. 2. Bài mới Hoạt động của Gv& HS Hoạt động3 Hướng dẫn học sinh tìm hiểu thái độ cũng như con người LHT (?) Nhµ nghiªn cøu NguyÔn §¨ng Na cho r»ng : “kÝ chØ thùc sù xuÊt hiÖn khi ngêi cÇm bót trùc diÖn tr×nh bày đối tợng đợc phản ánh bằng cảm quan cña chÝnh m×nh”.XÐt ë ph¬ng diện này TKKS đã thực sự đợc coi là mét t¸c phÈm kÝ sù cha? H·y ph©n tích thái độ của tác giả ? -HS thảo luận, trao đổi, đại diện tr×nh bµy . - GV gîi më : (?) Thái độ của tác giả trớc quang c¶nh phñ chóa ? (?) Thái độ khi bắt mạch kê đơn ? (?) Nh÷ng b¨n kho¨n gi÷a viªc ë vµ ®i ë ®o¹n cuèi nãi lªn ®iÒu g×? - Hs thảo luận, trao đổi, cử đại diện tr×nh bµy. -Gv nhËn xÐt, tæng hîp.. Nội dung cần đạt. 2. Thái độ tâm trạng của tác giả. a, Tâm trạng khi đối diện với cảnh sống nơi phủ chóa + C¸ch miªu t¶ ghi chÐp cô thÓ -> tù ph¬i bµy sù xa hoa ,quyÒn thÕ + C¸ch quan s¸t, nh÷ng lêi nhËn xÐt ,nh÷ng lêi b×nh luËn : “ C¶nh giµu sang cña vua chóa kh¸c h¼n víi ngêi b×nh thêng”… “ lÇn ®Çu tiªn míi biết caí phong vị của nhà đại gia” + Tá ra thê ¬ döng dng víi c¶nh giµu sang n¬i phủ chúa. Không đồng tình với cuộc sống quá no đủ, tiện nghi mà thiếu sinh khí . Lời văn pha chút ch©m biÕm mØa mai . b, Tâm trạng khi kê đơn bắt mạch cho thế tử + LËp luËn vµ lý gi¶i c¨n bÖnh cña thÕ tö lµ do ë chèn mµn the tríng gÊm,¨n qu¸ no ,mÆc qu¸ Êm, t¹ng phñ míi yÕu ®i. §ã lµ c¨n bÖnh cã nguån gốc từ sự xa hoa, no đủ hởng lạc, cho nên cách ch÷a kh«ng ph¶i lµ c«ng ph¹t gièng nh c¸c vÞ l¬ng y kh¸c. + HiÓu râ c¨n bÖnh cña thÕ tö, cã kh¶ n¨ng ch÷a khái nhng l¹i sî bÞ danh lîi rµng buéc, ph¶i ch÷a bÖnh cÇm chõng, cho thuèc v« thëng v« ph¹t. Sợ làm trái y đức, phụ lòng cha ông nên đành gạt sở thích cá nhân để làm tròn trách l¬ng t©m cña ngêi thÇy thuèc. (?) Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn , h·y nhiÖm vµ D¸m nãi th¼ng, ch÷a thËt. Kiªn quyÕt b¶o đánh giá chung về tác giả ? vệ chính kiến đến cùng. -Hs suy nghÜ, tr¶ lêi . => §ã lµ ngêi thµy thuèc giái, giµu kinh nghiÖm, -Gv nhËn xÐt, tæng hîp: có lơng tâm, có y đức, => Một nhân cách cao đẹp, khinh thờng lợi danh, quyền quý, quan điểm sống thanh đạm, trong s¹ch. III. Tæng kÕt.

(5) Hoạt động 4 (Cñng cè vµ luyÖn tËp) (?) Qua ®o¹n trÝch, Anh (chÞ) cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt viÕt kÝ sù cña t¸c gi¶? H·y ph©n tÝch nh÷ng nét đặc sắc đó? - HS trao đổi, thảo luận, đại diện tr×nh bµy. - GV tæng hîp :. 1. Nghệ thuật + Kh¶ n¨ng quan s¸t tØ mØ ,ghi chÐp trung thùc, tả cảnh sinh động. + Lèi kÓ khÐo lÐo ,l«i cuèn b»ng nh÷ng sù viÖc chi tiết đặc sắc . + Cã sù ®an xen víi t¸c phÈm thi ca lµm t¨ng chÊt tr÷ t×nh cña t¸c phÈm. 2. Nội dung. (?) Qua ®o¹n trÝch em cã suy nghÜ g× vÒ bøc tranh hiÖn thùc cña x· héi phong kiến đơng thời? Từ đó hãy nhận xét về thái độ của tác giả trớc hiện thực đó? -HS suy nghÜ, ph¸t biÓu c¶m xóc cña c¸ nh©n. - Ph¶n ¸nh cuéc sèng xa hoa, hëng l¹c, sù lÊn lít cung vua của phủ chúa - mầm mống dẫn đến căn bÖnh thèi n¸t trÇm kha cña XH phong kiÕn ViÖt Nam cuèi thÕ kØ XVIII. - Béc lé c¸i t«i c¸ nh©n cña Lª H÷u Tr¸c : mét nhµ nho, mét nhµ th¬, mét danh y cã b¶n lÜnh khÝ ph¸ch, coi thêng danh lîi. 3. Củng cố - Hệ thống kiến thức đã học. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - HiÓu thªm ®iÒu g× vÒ con ngêi Lª H÷u Tr¸c? - Tìm đọc những tài liệu liên quan đến Lê Hữu Trác b. Bµi míi Chuẩn bị bài Tiếng Việt: Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân..

(6) Ngµy so¹n: / /2012 TiÕt 3 TiÕng ViÖt. Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Nắm đợc biểu hiện của cái chung trong ngôn ngữ của xã hội và cái riêng trong lời nói cá nh©n cïng mèi t¬ng quan gi÷a chóng. 2. Kĩ năng - Nhận diện và phân tích những đơn vị và quy tắc ngôn ngữ chung trong lời nói. Phát hiện vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt riªng, nÐt s¸ng t¹o cña c¸ nh©n trong lêi nãi. - Sử dụng ngôn ngữ chung theo đúng chuẩn mực và biết sử dụng sáng tạo ngông ngữ chung để tạo nên lời nói có hiệu quả giao tiếp và có nét riêng của cá nhân. 3. Thái độ - ý thøc t«n träng nh÷ng qui t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi, gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn, gi÷u g×n sù trong s¸ng cña ng«n ng÷. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên SGK, SGV, giáo án, chuẩn KTKN, tài liệu… 2. Học sinh SGK, tài liệu tham khảo, vë so¹n. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ ko 2. Bài mới Hoạt động của Gv& HS. Nội dung cần đạt. I. Ng«n ng÷ - tµi s¶n chung cña x· héi GV yêu cầu hs đọc I. SGK ( ?) T¹i sao nãi ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung - Con ngêi muèn hiÓu nhau th× mçi d©n téc, cña x· héi ? cộng đồng xã hội phải có phơng tiện chung là ng«n ng÷. Gv : Tài sản chung của cộng đồng đợc thể hiÖn qua c¸c yÕu tè ng«n ng÷, c¸c quy t¾c chung do mọi ngời trong cộng đồng đều thèng nhÊt..

(7) ( ?) TÝnh chung trong ng«n ng÷ cña céng *TÝnh chung cña ng«n ng÷: đồng đợc thể hiện qua những yếu tố nào? - Hệ thống âm vị và các thanh điệu + ¢m vÞ nguyªn ©m: a, ¨,i,e,ª,u... + ¢m vÞ phô ©m: m,n,b,t,k,l.... + C¸c thanh ®iÖu : gåm cã 6 thanh ®iÖu. - C¸c tiÕng do sù kÕt hîp cña ©m vµ thanh theo nguyªn t¾c. VÝ dô: Nhµ= phô ©m(nh)+nguyªn ©m(a) +thanh huyÒn. Ngời= phụ âm(ng)+nguyên âm đôi(ơ) +nguyªn ©mcuèi(i)+thanh huyÒn.. - C¸c tõ : + Từ đơn : quần áo, trời, biển, núi, sông, ma, n¾ng.... + Tõ phøc: quÇn ¸o, xe cé, m¸y mãc,.... - Các ngữ cố định: + Thµnh ng÷: mÑ trßn con vu«ng, chã ng¸p phải ruồi, ếch ngồi đáy giếng, mèo mù vớ cá rán, mèo mả gà đồng..... + C¸c qu¸n ng÷ nãi tãm l¹i, xÐt cho cïng, anh hïng r¬m, h«i nh có, lµnh nh bôt. - ThÓ hiÖn qua nh÷ng quy t¾c vµ ph¬ng thøc cÊu t¹o: + Quy tắc cấu tạo kiểu câu: đơn, ghép. Ví dụ: Từ ngọt, chua, chát…dùng để chỉ + Quy tắc chuyển nghĩ của từ. hơng vị của quả nhng cũng có thể dùng để chØ tÝnh chÊt giäng nãi. Gv cho hs đọc phần II. SGK (?) Em hiÓu thÕ nµo lµ lêi nãi c¸ nh©n?. II. Lêi nãi s¶n phÈm riªng cña c¸ nh©n. - Lêi nãi c¸ nh©n lµ s¶n phÈm cña mét ngêi nµo (?) Cái riêng trong lời nói cá nhân đợc thể đó, vừa có yếu tố quy tắc chung của ngôn ngữ vừa mang sắc thái riêng và phần đóng góp của hiÖn nh thÕ nµo? c¸ nh©n. V× thÕ ta thêng gÆp cã ngêi giäng the thÐ, trầm, chua, ngọt...vì vậy nhờ giọng nói ta - Giọng nói cá nhân: khác nhau về độ cao, trcó thể nhận ra ngời quen. Hay thói quen ờng độ, âm sắc, ngữ điệu.... dùng những từ nhất định của mỗi ngời. Gv: Cá nhân dựa vào nghĩa của từ gốc để s¸ng t¹o tõ míi: - Vèn tõ ng÷ c¸ nh©n: thÓ hiÖn n¨ng lùc cña Mong gió đừng thổi buéc giã mçi ngêi khi vËn dông vèn tõ chung. Trång c©y trång ngêi.. VÝ dô: C«ng béc, quan tham, cím, cíp ®- - S¸ng t¹o tõ míi: lµ nh÷ng tõ lóc ®Çu do c¸ nhân dùng, sau đó đợc cộng đồng chấp nhận và êng, chuét ®Çu ®en, tin tÆc,... thµnh s¶n phÈm chung.. Gv định hớng HS làm bài tập. Trao đổi cặp. Gọi trình bày, chấm điểm.. - BiÓu hiÖn cô thÓ nhÊt lêi nãi c¸ nh©n lµ phong c¸ch ng«n ng÷ c¸ nh©n cña c¸c nhµ v¨n lín..

(8) III. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1 - Tõ "Th«i " dïng víi nghÜa míi: ChÊm døt, kÕt thúc cuộc đời - đã mất - đã chết. - C¸ch nãi gi¶m - nãi tr¸nh - lêi nãi c¸ nh©n NguyÔn KhuyÕn. Bµi tËp 2. - Đảo trật tự từ: Vị ngữ đứng trớc chủ ngữ, danh tõ trung t©m tríc danh tõ chØ lo¹i. - T¹o ©m hëng m¹nh vµ t« ®Ëm h×nh tîng th¬ c¸ tÝnh nhµ th¬ Hå Xu©n H¬ng. 3. Cñng cè HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Lấy ví dụ thể hiện đợc quan hệ giữa ngôn ngữ chung của xã hội và lời nói riêng của cá nh©n? - Nắm đợc những đặc chung của ngôn ngữ và những biểu hiện của lời nói cá nhân. b. Bµi míi: ¤n l¹i kiÕn thøc v¨n nghÞ luËn x· héi, giê sau lµm bµi 1 tiÕt.. TiÕt 4. Ngµy so¹n:. /. /2012. Lµm v¨n Bµi viÕt sè 1. ( NghÞ luËn x· héi ) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Củng cố kiến thức về văn nghị luận đã học ở THCS và học kì II lớp 10. - Xác định đúng yêu cầu của đề bài, trình bày kiến thức chính xác. Khuyến khích những bài viết có phông kiến thức rộng, biết so sánh, mở rộng về kiến thức. 2. Kĩ năng - Vận dụng đợc kiến thức và kĩ năng đã học về văn nghị luận xã hội để viết đợc bài văn nghÞ luËn x· héi cã néi dung s¸t víi thùc tÕ cuéc sèng vµ häc tËp cña häc sinh THPT hiÖn nay..

(9) 3. Thái độ - Học sinh nhận thức đợc những điều hay, lẽ phải trong cuộc sống. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - ¤n tËp kiÕn thøc, giÊy bót lµm bµi. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ ko 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. GV đọc và chép đề lên bảng. §Ò bµi: Bàn về học vấn ngạn ngữ Hi Lạp có câu: Học vấn có những chùm rễ đắng cay nhưng hoa quả lại ngọt ngào". Hãy trình bày quan điểm của em về câu ngạn ngữ đó.. Nội dung cần đạt I. Yªu cÇu vÒ kĩ n¨ng 1. Đọc kĩ đề bài, xác định nội dung yêu cầu. 2. Lập dàn ý đại cơng. 3. Biết vận dụng kiến thức đã học và kỹ năng viết văn nghị luận để làm bài cho tốt. 4. Văn rõ ràng, ngắn gọn, trong sáng. Diễn đạt lu lo¸t, c¸c ý l«gÝc.. II. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc - Giải thích câu ngạn ngữ: + Học vấn: những hiểu biết nhờ học tập mà có + Chùm rễ đắng cay: con đường để có những hiểu biết đầy khó khăn, gian khổ. + Hoa quả ngọt ngào: thành quả của việc vượt gian khổ để có trình độ học vấn nhất định. Nó đem lại niềm vui và hạnh phúc cho con người. - Mối quan hệ nhân quả hai mặt của vấn đề - Khẳng định tính chân lý của câu ngạn ngữ: + Có học vấn con người mới có điều kiện làm chủ thiên nhiên, xã hội và bản thân mình. + Muốn có học vấn thì phải nỗ lực không ngừng, khó khăn mấy cung không lùi bước (dẫn chứng minh hoạ) + Muốn hái được hoa quả ngọt ngào phải chấp nhận chùm rễ đắng cay. - Liên hệ bản thân trong học tập và cuộc sống III. Thang ®iÓm: - Điểm 9,10: đáp ứng tốt cac yêu cầu nêu trên, lập luËn chÆt chÏ, bè côc hîp lÝ, v¨n viÕt lu lo¸t giµu c¶m xóc - Điểm 7, 8: cơ bản đáp ứng đợc yêu cầu nêu trên, phát hiện đợc các chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ điển hình của nhân vật để minh hoạ song khả năng phân.

(10) tích có chỗ còn hạn chế, diễn đạt tơng đối tốt, có thể mắc một số sai sót về diễn đạt. - Điểm5, 6: Hiểu đợc yêu cầu cơ bản của đề, tỏ ra nắm đợc nội dung chínhcủa tác phẩm nhng phân tích truyện còn long tong. Nêu đợc 1/2 số ý, choc viÕt râ rµng. - Điểm2-> 4: cha hiểu đợc nội dung cơ bản của truyện, phân tích sơ sài, diễn đạt kém - Điểm 0 -> 1: sai lạc hoàn toàn về nội dung và phơng pháp hoặc không viết đợc gì. 3. Còng cè - Yêu cầu học sinh đọc kĩ lại bài viết trớc khi nộp, thu bài. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bài cũ: Xem lại các tác phẩm của Hồ Xuân Hơng đã học ở THCS. b. Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi “ Tù t×nh” cña Hå Xu©n H¬ng.. TiÕt5. Ngµy so¹n:. /. /2012. §äc V¨n Tù t×nh ( Bµi II ). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. -Hå Xu©n H¬ngSÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Tâm trạng bi kịch, tính cách và bản lĩnh Hồ Xuân Hương. - Khả năng Việt hóa thơ Đường: dùng từ ngữ độc đáo, sắc nhọn, tả cảnh sinh động; tả cảnh sinh động; đư ngôn ngữ thơ Đường vào thi ca. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu một bài thơ trữ tình theo ặc trưng thể loại. 3. Thái độ - Trân trong, cảm thông với thân phận và khát vọng của người phụ nữ trong xã hội xưa. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, thơ Hồ Xuân Hương 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Qua ®o¹n trÝch “Vµo phñ chóa TrÞnh”, em cã nhË xÐt g× vÒ con ngêi vµ nh©n c¸ch cña Lª H÷u Tr¸c?.

(11) 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1. GV gọi HS đọc tiểu dẫn và trả lời câu hái. (?) PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi dung chÝnh nµo?. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung. 1. Tác giả a. Cuộc đời: - Hå Xu©n H¬ng sèng vµo kho¶ng cuèi thÕ kû XVIII, nöa ®Çu thÕ kû XIX. - Bµ lµ con «ng Hå Phi DiÔn, ngêi lµng Quúnh §«i, Quúnh Lu, NghÖ An. - HXH chñ yÕu sèng ë phêng Kh¸nh Xu©n, Hµ Gv: Cô Hå Phi DiÔn ra B¾c d¹y häc Néi. råi lÊy mét bµ vî lÏ sinh ra HXH. N÷ sÜ cã mét ng«i nhµ riªng ë quËn T©y Hå lÊy tªn lµ Cæ NguyÖt §êng - Xuất thân trong một gia đình trí thức phong kiÕn nhng HXH l¹i lµ mét ngêi rÊt phãng tóng, Gv: Bµ tõng ®i nhiÒu n¬i vµ th©n thiÕt thÝch giao du. với nhiều danh sĩ nổi tiếng, trong đó cã NguyÔn Du, Chiªu Hæ. - Hồ Xuân Hơng có cuộc đời đầy éo le, ngang Bà qua hai đời chồng, đều phải lấy lẽ, trái. cả hai đều chết sớm( Tổng Cóc, Trần Phúc Hiển) và cho đến cuối đời duyên phËn vÉn dë dang. b. Sù nghiÖp s¸ng t¸c: (?) H·y kÓ tªn nh÷ng tËp th¬ tiªu biÓu cña Xu©n H¬ng? - Bà để lại 2 tập thơ lớn: + “ Xuân Hơng thi tập” khoảng 40 bài đợc viết b»ng ch÷ N«m. + “ Lu H¬ng kÝ” ch÷ HÊn-N«m, kho¶ng 50 bµi. (?) GÝa trÞ cña nh÷ng s¸ng t¸c th¬ Hå - GÝa trÞ néi dung: Xu©n H¬ng lµ g×? + Là tiếng nói thơng cảm đối với ngời phụ nữ. + Khẳng định đề cao khát vọng vẻ đẹp cuả họ. - GÝa trÞ nghÖ thuËt: + ChÊt trµo phóng hãm hØnh, s©u cay, tr÷ t×nh đằm thắm và chua xót. + Ng«n ng÷ gi¶n dÞ, trong s¸ng, giµu gi¸ trÞ biÓu c¶m vµ c¸ tÝnh s¾c s¶o. 2. Vài nét về bài thơ a. ThÓ lo¹i : - (?) Bài thơ đợc làm theo thể thơ - Thể thơ thất ngôn, bát cú, Đờng luật. Thể loại nµo? Chủ đề của bài thơ? th¬ nµy thêng cã 3 c¸ch chia bè côc lµ: 2/2/2/2, 2/4/2 vµ 4/4. b. Chủ đề: - Bài thơ là nỗi thơng mình trong cô đơn lẽ mọn, thái độ bứt phá, vùng vẫy muốn vơn lên giành h¹nh phóc nhng l¹i tuyÖt väng, buån ch¸n. Hoạt động 2: GV hớng dẫn HS cách đọc văn bản. Gọi HS đọc và nhận xét. GV đọc lại.. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n..

(12) (. 1. Hai câu đề:. ?) Nỗi niềm XH đợc bộc lộ trong thời điểm nào? ý nghĩa của thời điểm đó? - Nỗi niềm buồn tuổi đợc gợi lên giữa đêm khuya. Đó là lúc nỗi niềm con ngời lắng đọng l¹i, cuéc sèng ®i vµo chiÒu s©u, lµ lóc con ngêi sèng thËt víi chÝnh m×nh nhÊt. (?) TiÕng tr«ng cã ý nghÜa b¸o hiÖu ®iÒu g×? - TiÕng trèng canh b¸o hiÖu thêi gian tr«i nhanh vµ sù rèi bêi cña t©m tr¹ng. Gv:Nã b¸o hiÖu cho con ngêi hay, tuæi trÎ, t×nh yªu cña hä ®ang tµn dÇn. (?) Trong c©u th¬ thø hai cã nh÷ng tõ ngữ nào đáng chú ý? ý nghĩa của nó?. - “Tr¬” : + Tr¬ träi, lÏ loi. + Tuæi hæ, bÏ bµng. Hay đó chính là nỗi cô đơn của một con ngời. - Cái : dùng để chỉ đồ vật, rẻ rúng, mỉa mai vẻ đẹp của ngời thiếu nữ. - Cách dùng từ: Cụ thể hóa, đồ vật hóa, rẻ rúng hóa cuộc đời của chính mình. - C©u th¬ ng¾t lµm 3 nh mét sù ch× chiÕt, bÏ bàng, buồn bực. Cái hồng nhan ấy không đợc qu©n tö yªu th¬ng mµ l¹i v« duyªn, v« nghÜa, tr¬ l× ra víi níc non. Hai câu thơ tạc vào không gian, thời gian hình tợng một ngời đàn bà trầm uất, đang đối diện với Gv: Tuy nhiªn, bªn c¹nh nçi ®au XH chÝnh m×nh. lµ b¶n lÜnh XH. 2. Hai c©u thùc “ChÐn rîu h¬ng ®a say l¹i tØnh, VÇng tr¨ng bãng xÕ khuyÕt cha trßn”. (?) XH đã làm gì để quên đi nỗi buån? KÕt qu¶ ra sao? - XH uống rợu để mong quên đi nỗi buồn nhng nỗi buồn càng trở nên thấm thía, nỗi cô đơn, trơ Gv: Tuổi xuân đã trôi qua mà nhân trọi càng hiện rõ. duyên không trọn vẹn, XH đã mợn rợu để giải khuây nhng nỗi buồn lại nhiÒu h¬n, nçi ®au th©n phËn cµng ª trÒ. (?) Gi÷a vÇng tr¨ng vµ duyªn phËn con ngêi cã ®iÓm g× chung? - Trăng sắp tàn nhng vẫn khuyết. Tuổi đã già nhng không chồng. Gv : VÇng tr¨ng - xÕ - khuyÕt - cha  Sù muén m»n cña tr¨ng còng chÝnh lµ sù dë dang, muén mµng cña nhµ th¬. trßn: YÕu tè vi lîng  ch¼ng bao giê viªn m·n . Ch¹nh nhí KiÒu: 3. Hai c©u luËn: Khi tØnh rîu lóc tµn canh, GiËt m×nh, m×nh l¹i th¬ng m×nh xãt xa. “ Xiên ngang mặt đất rêu từng đám (?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng tõ Đâm toạc chân mây đá mấy hòn”. ngữ, hình ảnh thơ? Qua đó thấy đợc thái độ, tâm trạng gì của nhân vật trữ t×nh? - §éng tõ m¹nh: Xiªn ngang, ®©m to¹c-> T¶.

(13) c¶nh thiªn nhiªn k× l¹ phi thêng, ®Çy søc sèng: Muèn ph¸ ph¸ch, tung hoµnh - c¸ tÝnh Hå Xu©n H¬ng: ph¶n kh¸ng m¹nh mÏ, quyÕt liÖt, t×m mäi c¸ch vît lªn sè phËn. - Phép đảo ngữ và nghệ thuật đối: Sự phẫn uất của thân phận rêu đá, cũng là sự phẫn uất, phản kh¸ng cña t©m tr¹ng nh©n vËt tr÷ t×nh.  Dï trong t©m tr¹ng buån ch¸n, XH còng vÉn nhìn cảnh vật bằng con mắt yêu đời. Điều đó nói lªn b¶n lÜnh, søc sèng m·nh liÖt n¬i con ngêi bµ. 4. Hai c©u kÕt: Hai c©u kÕt nãi lªn t©m sù g× cña t¸c “Ng¸n nçi xu©n ®i, xu©n l¹i l¹i, gi¶? NghÖ thuËt t¨ng tiÕn ë c©u th¬ M¶nh t×nh san sÎ tÝ con con”. cuèi cã ý nghÜa nh thÕ nµo? Gi¶i - Nçi ®au vÒ th©n phËn lÏ män, ng¸n ngÈm vÒ thÝch nghÜa cña hai tõ "xu©n" vµ hai tõ tuæi xu©n qua ®i kh«ng trë l¹i, nhng mïa xu©n "l¹i" trong c©u th¬ ? của đất trời vẫn cứ tuần hoàn. + Xu©n ®i: Tuæi xu©n ( t¸c gi¶ ) + Xuân lại:Mùa xuân ( đất trời ) + L¹i(1): Thªm lÇn n÷a. + L¹i(2): Trë l¹i.. - Nçi ®au cña con ngêi l©m vµo c¶nh ph¶i chia sÎ c¸i kh«ng thÓ chia sÎ: M¶nh t×nh - san sÎ - tÝ - con con. - NghÖ thuËt t¨ng tiÕn nhÊn m¹nh sù nhá bÐ dÇn. Câu thơ nát vụn ra, vật vã đến nhức nhối vì cái duyªn t×nh hÈm hiu, lËn ®Ën cña nhµ th¬. Cµng g¾ng gîng v¬n lªn cµng r¬i vµo bi kÞch.. “B¶n chÊt cña t×nh yªu lµ kh«ng thÓ san sÎ” ( ¨ng ghen). - Liên hệ: Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lïng/ chÐm cha c¸i kiÕp lÊy chång chung/ n¨m th× mêi häa nªn ch¨ng chớ/ một tháng đôi lần có cũng kh«ng/ ….. III. Tæng kÕt 1. Néi dung: Hoạt động 3 - Bµi th¬ nãi lªn bi kÞch, kh¸t väng sèng, kh¸t HS đọc ghi nhớ SGK. väng h¹nh phóc cña HXH. Rót ra néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi - Bµi th¬ cã ý nghÜa nh©n v¨n s©u s¾c, trong th¬. buån tuæi ngêi phô n÷ vÉn g¾ng v¬n lªn trªn sè phËn nhng cuèi cïng kh«ng tr¸nh khái bi kÞch. 2. NghÖ thuËt: - Sử dụng từ ngữ giản dị, đặc sắc. - Sử dụng những hình ảnh giàu sức gợi cảm để diÔn t¶ sù phong phó, tinh tÕ cña t©m tr¹ng. IV. Luyện tập: Hoạt động 4 HS làm bài tập 1 tr 20 HD hs luyÖn tËp. - Sự giống nhau: + Tác giả tự nói lên nỗi lòng mình với hai tâm tr¹ng vừa buồn tủi, xót xa vừa phẫn uất trước duyên phận. + Tài năng sử dụng TV, đặc biệt là những từ làm định ngữ hoặc bổ ngữ: mõ thảm, chuông sầu, tiếng rền rĩ, duyên mõm mòm, già tom (Tự tìnhbài I), xiên ngang, đâm toạc (Tự tình- bài II) + Nghệ thuật tu từ, đảo ngữ..

(14) - Sự khác nhau: Ở Tự tình- bài I, yếu tố phản kháng, thách đố duyên phận mạnh mẽ hơn. Tự tình- bài I viết trước Tự tình-bài II. 3. Cñng cè - HÖ thèng vµ nhÊn m¹nh kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Qua t©m tr¹ng vµ th©n phËn cña HXH, em cã suy nghÜ g× vÒ th©n phËn cña ngêi phô n÷ trong x· héi xa? - Häc thuéc lßng bµi th¬. b. Bµi míi: So¹n bµi “ C©u c¸ mïa thu”, giê sau häc. - Tại sao Nguyễn Khuyến đợc gọi là Tam Nguyên Yên Đổ? Trình bày tóm tắt sự nghiệp thơ ca NguyÔn KhuyÕn? - Cảm nhận đợc vẻ đẹp của cảnh thu điển hình cho mùa thu làng cảnh Việt Nam vùng đồng b»ng B¾c Bé. - Vẻ đẹp tâm hồn thi nhân: Tấm lòng yêu thiên nhiên, quê hơng đất nớc và tâm trạng thời thÕ.. TiÕt 6. Ngµy so¹n:. /. /2012. §äc V¨n C©u c¸ mïa thu (Thu ®iÕu). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. - NguyÔn KhuyÕn – SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Vẻ đẹp của bức tranh mùa thu nông thôn nơi đồng bằng Bắc Bộ; tình yêu thiên nhiên, đất nước và tâm trạng của tác giả. - Sự tinh tế, tài hoa trong nghệ thuật tả cảnh và cách sử dụng ngôn ngữ của Nguyễn Khuyến. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu một bài thơ trữ tình theo ặc trưng thể loại. - Phân tích, bình giảng bài thơ. 3. Thái độ - Tình yêu quê hương đất nước, trân trọng tấm lòng của nhà thơ. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên.

(15) - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, thơ Nguyễn Khuyến 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) DiÔn gi¶i t©m tr¹ng cña HXH trong bµi “Tù t×nh”? Thö t×m nguyªn nh©n cña t©m tr¹ng Êy? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động1: - Híng dÉn HS t×m hiÓu phÇn TiÓu I. T×m hiÓu chung dÉn trong SGK. 1. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ a. Cuộc đời: ( ?) Nêu những nét chính về cuộc đời cña NK ? - NK (1835 – 1907), hiÖu lµ QuÕ S¬n, lóc nhá tªn lµ NguyÔn Th¾ng. - Sinh ra ë quª mÑ lµng Hoµng X¸, ý Yªn, Nam §Þnh. Lín lªn ë quª cha lµng Yªn §æ, B×nh Lôc, Hµ Nam. - ¤ng sinh ra trong mét nhµ nho nghÌo yªu níc. Bản thân là ngời học giỏi, đỗ đạt cao. Trừ 10 năm làm quan, phần lớn cuộc đời ông sống và dạy học ở quª. Gv : Năm 1864 đỗ đầu kì thi Hơng. Năm 1871 đỗ đầu cả thi Hội và thi  NguyÔn KhuyÕn lµ ngêi tµi n¨ng, cã cèt c¸ch thanh §×nh  Tam nguyªn Yªn §æ. cao, có tấm lòng yêu nớc thơng dân và thái độ bất hîp t¸c víi giÆc. “ Mời năm bôn ba trên đờng ấy đến bây giờ trở về ta mừng rằng ta mới đợc là ta” “§Ò vµo mÊy ch÷ trong bia Rằng quan nhà Nguyễn cáo về đã lâu” b. Sù nghiÖp s¸ng t¸c: (?) Sù nghiÖp cña NK cã nh÷ng ®iÓm - S¸ng t¸c c¶ ch÷ H¸n l·n ch÷ N«m víi sè lîng lín. gì đáng chú ý? Hiện còn 800 bài, gồm thơ, văn, câu đối. (?) Giá trÞ nh÷ng s¸ng t¸c cña - Néi dung: NguyÔn KhuyÕn? + Tình yêu quê hơng, đất nớc, gia đình, bè bạn. + Ph¶n ¸nh cuéc sèng thuÇn hËu, chÊt ph¸t, nghÌo khæ cña nh©n d©n. + Châm biếm, đã kích tầng lớp thống trị, bọn thực d©n, tay sai phong kiÕn. Gv: Với nhiều những sáng tác về đề tài nông thôn, NK đợc coi là nhà thơ cña n«ng th«n, lµng c¶nh ViÖt Nam. 2. Vài nét về bài thơ (?) Nêu những hiểu biết của em về a. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: bài thơ? - Khi ông đã cáo quan về quê( sau 1883)..

(16) b. XuÊt xø: - N»m trong chïm ba bµi th¬ thu næi tiÕng cña NguyÔn KhuyÕn: Thu ®iÕu, Thu vÞnh, Thu Èm. c. Chủ đề: - Bµi th¬ cho ta thÊy bøc tranh thiªn nhiªn mïa thu nơi đồng bằng Bắc Bộ. Cảm nhận đợc tình yêu quê hơng, đất nớc và tâm sự sâu lắng của nhà thơ. II. §äc – HiÓu v¨n b¶n: Hoạt động 2 Gv hớng dẫn học sinh cách đọc và 1. C¶nh s¾c mïa thu từng bước tiÕp cËn víi t¸c phÈm. (?) §iÓm nh×n c¶nh thu cña t¸c gi¶ cã gì đặc sắc? Từ điểm nhìn ấy nhà thơ đã bao quát cảnh thu nh thế nào? - §iÓm nh×n tõ trªn thuyÒn c©u -> nh×n ra mÆt ao nh×n lªn bÇu trêi -> nh×n tíi ngâ v¾ng -> trë vÒ víi ao thu. -> Cảnh thu đợc đón nhận từ gần -> cao xa -> gần. Cảnh sắc thu theo nhiều hớng thật sinh động. (?) Nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo gîi lên đợc nét riêng của cảnh sắc mùa thu? Hãy cho biết đó là cảnh thu ở - Mang nét riêng của cảnh sắc mùa thu của làng quê miÒn quª nµo? B¾c bé: Kh«ng khÝ dÞu nhÑ, thanh s¬ cña c¶nh vËt: + Mµu s¾c: næi bËt lªn lµ c¸c ®iÖu xanh: xanh ao, xanh níc, xanh sãng, xanh bÌo, xanh trêi, xanh tróc...chen vµo mµu vµng cña l¸ mïa thu. + Đờng nét, chuyển động: Hơi gợn tí, khẽ đa vèo, m©y l¬ löng. -> H×nh ¶nh th¬ b×nh dÞ, th©n thuéc, kh«ng chØ thÓ "C¸i thó vÞ cña bµi Thu ®iÕu ë c¸c hiÖn c¸i hån cña c¶nh thu mµ cßn thÓ hiÖn c¸i hån ®iÖu xanh, xanh ao, xanh bê, xanh cña cuéc sèng ë n«ng th«n xa. sãng, xanh tróc, xanh trêi, xanh bÌo" ( Xu©n DiÖu ). (?) H·y nhËn xÐt vÒ kh«ng gian thu trong bài thơ qua các chuyển động, mµu s¾c, h×nh ¶nh, ©m thanh?. - Kh«ng gian thu tÜnh lÆng, ph¶ng phÊt buån: + V¾ng teo + Trong veo Các hình ảnh đợc miêu tả + KhÏ ®a vÌo trong tr¹ng th¸i ngng + H¬i gîn tÝ chuyển động, hoặc chuyển + M©y l¬ löng động nhẹ, khẽ. - Đặc biệt câu thơ cuối tạo đợc một tiếng động duy nhất: Cá đâu đớp động dới chân bèo -> không phá vì c¸i tÜnh lÆng, mµ ngîc l¹i nã cµng lµm t¨ng sù yªn ¾ng, tÜnh mÞch cña c¶nh vËt -> Thñ ph¸p lÊy động nói tĩnh.  Cảnh đẹp nhng tĩnh lặng và đợm buồn. Cảnh thu ®iÓn h×nh cho lµng c¶nh n«ng th«n §BBB. 2.T©m tr¹ng cña thi nh©n. Gv nêu vấn đề: Có ý kiến cho rằng NK viÕt “ Thu ®iÕu” nhungh kh«ng phải chú mục vào câu cá, mong đợc cá mà là cái cớ để cảm nhận cảnh thu, để đắm mình trong suy t. ý kiến.

(17) cña em ntn?. (?) Kh«ng gian trong bµi th¬ gãp phÇn diÔn t¶ t©m tr¹ng nh thÕ nµo?. (?) V× sao NK l¹i buån?. - NguyÔn KhuyÕn c©u c¸ nhng chñ yÕu lµ ng¾m cảnh thu, trời thu vào cõi lòng, để suy nghĩ về cuộc đời. Vì ông chỉ trực tiếp nói đến chuyện câu cá sơ qua hai c©u ®Çu vµ hai c©u cuèi. - Kh«ng gian thu tÜnh lÆng nh sù tÜnh lÆng trong t©m hồn nhà thơ, khiến ta cảm nhận về một nỗi cô đơn, man m¸c buån, uÈn khóc trong câi lßng thi nh©n. - Làm quan nhng không tìm thấy đờng “ Chí quan, trạch dân”, ông cáo quan về ở ẩn để giữ tiết trong s¹ch. Kh«ng thÓ ®em tµi ra gióp níc nªn r¬i vµo bi kÞch.. Gv: Nçi buån cña «ng lµ dÔ hiÓu, nçi buồn ấy thật đáng quý. Chúng ta có thÓ liªn hÖ víi 2 bµi th¬ thu cßn l¹i. (?) Qua ®©y em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ -> NguyÔn khuyÕn cã mét t©m hån hån g¾n bã víi t©m hån cña thi nh©n? thiên nhiên đất nớc, một tấm lòng yêu nớc thầm kín mµ s©u s¾c. III. Tæng kÕt Hoạt động 3 1- VÒ néi dung: Gv hớng dẫn học sinh tổng kết, đánh - Vẻ đẹp của mùa thu làng cảnh Việt Nam. Cảnh gi¸ vÒ gi¸ trÞ cña bµi th¬. thu đẹp nhng buồn và tĩnh lặng. Qua đó bộc lộ tình yêu thiên nhiên, yêu quê hơng đất nớc và tâm sự thêi thÕ cña t¸c gi¶. 2- VÒ nghÖ thuËt: - ThÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt, c¸ch gieo vÇn không chỉ là hình thức chơi chữ mà dùng để diễn (?) Em hãy cho biết cách gieo vần đạt nội dung. Từ ngữ và hình ảnh thơ và mang đậm trong bài thơ có gì đặc biệt? cách chất dân tộc. gieo vần ấy cho ta cảm nhận về cảnh - Cách gieo vần đặc biệt: Vần " eo "(tử vận) khó thu nh thÕ nµo? làm, đợc tác giả sử dụng một cách thần tình, độc đáo, góp phần diễn tả một không gian vắng lặng, thu nhá dÇn, khÐp kÝn, phï hîp víi t©m tr¹ng ®Çy uÈn khóc cña nhµ th¬. - Lấy động nói tĩnh- nghệ thuật thơ cổ phơng Đông. 3. Còng cè: - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. - So sánh cách gieo vần độc đáo trong chùm thơ thu. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Năm đợc hai nội dung lớn: đặc sắc bức tranh mùa thu và tâm trang thi nhân. b. Bài mới: Chuẩn bị bài Tập Làm Văn: Phân tích đề, lập dàn ý. Chuân bị: - Các nội dung cần tìm hiểu trong bài văn ngị luận - Cách phân tích đề và lập dàn ý cho một bài văn nghị luận.

(18) TiÕt 7. Ngµy so¹n:. /. / 2012. Lµm v¨n Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Các nội dung cần tìm hiểu trong bài văn ngị luận - Cách phân tích đề và lập dàn ý cho một bài văn nghị luận. - Một số vấn đề xã hội, văn học. 2. Kĩ năng - Phân tích đề văn nghị luận - Lập dàn ý bài văn nghị luận 3. Thái độ - Tình yêu quê hương đất nước, trân trọng tấm lòng của nhà thơ. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS. V¾ng.

(19) 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ ko 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I.Tìm hiểu về phân tích đề Hoạt động 1: Gv h¬ng dÉn häc sinh t×m hiÓu lÝ thuyết chung. Từ đó làm căn cứ để xác định những yêu cầu cụ thể. 1. Lý thuyÕt chung (?) V× sao nhÊt thiÕt ph¶i ph©n tÝch đề? - Trong công việc làm văn ở nhà trờng, đề bài là ®iÒu kiÖn ph¶i cã ®Çu tiªn. - Trong quá trình làm văn phân tích đề là công việc đầu tiên, phân tích không đúng những công việc tiÕp theo sÏ sai. (?) Hãy cho biết đề bài là gì và phân tích đề là gì? - §Ò bµi nh mét mÖnh lÖnh, mét nhiÖm vô mµ ngêi viÕt giao cho ngêi thùc hiÖn. - Phân tích đề là công việc xem xét cặn kẽ đề bài để nhËn thøc chÝnh x¸c “lÖnh” hay nhiÖm vô nghÞ luËn đợc giao. Hay nói cách khác, phân tích đề là tìm hiểu những yêu cầu cơ bản của đề bài. Gv: Một đề văn nghị luận thờng yêu cÇu 2 néi dung chÝnh: ph¹m vi néi dung nghị luận và mục đích nghi luận. Do đó, kết thúc quá trình phân tích ngời viết phải xác định đợc: Bài văn viết về cái gì ? Nhằm mục đích g×? Ph¶i dïng ph¬ng ph¸p lËp luËn nµo? 2. T×m hiÓu c¸c vÝ dô Nhãm 1. (?) Đọc 3 đề trong SGK phần I và cho biết: Đề nào có định hớng cụ thể, đề nào đòi hỏi ngời viết phải tự xác định hớng triển khai? - Đề 1: Thuộc đề có định hớng cụ thể( đề nổi) nêu râ yªu cÇu vµ giíi h¹n dÉn chøng. - Đề 2 + đề 3: Thuộc đề mở ( đề chìm) - đòi hỏi ngời viết phải tự tìm nội dung nghị luận, tự định hớng để triển khai cho bài viết. -> Lu ý: Theo xu hớng đổi mới cách kiểm tra, đánh giá hiện nay, nhiều đề văn đợc cấu tạo dới dạng đề mở - HS chủ động, sáng tạo trong cách học và c¸ch viÕt. (?) Vấn đề cần nghị luận của mỗi đề - §Ò1: ViÖc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû míi lµ g×? - §Ò2: T©m sù cña Hå Xu©n H¬ng trong bµi th¬ Tù t×nh. - Đề 3: Vẻ đẹp của bài thơ Câu cá mùa thu.

(20) ( Thu ®iÕu ) cña NguyÔn KhuyÕn (?) Ph¹m vi dÉn chøng t liÖu cña mçi đề thuộc lĩnh vực nào? - Đề 1 dùng dẫn chứng trong đời sống xã hội. - §Ò 2 dÉn chøng th¬ HXH. - §Ò 3 dÉn chøng th¬ NK. Nhãm 2: - Phân tích đề và lập dàn ý cho đề 2: T©m sù cña Hå Xu©n H¬ng trong bµi Tù T×nh ( bµi II) a. Phân tích đề - Yªu cÇu néi dung: C¶m nghÜ cña b¶n th©n vÒ t©m sù vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña Hå Xu©n H¬ng: C« đơn, bẽ bàng, chán chờng, khát vọng sống hạnh phóc. - Yêu cầu dẫn chứng: Từ bài thơ và cuộc đời tác giả. - Yªu cÇu ph¬ng ph¸p: Sö dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch, kÕt hîp víi nªu c¶m nghÜ. b. LËp dµn ý * Më bµi. - Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm. - Giới thiệu vấn đề nghị luận: Tâm sự của Hồ Xuân H¬ng trong bµi th¬ Tù t×nh. * Th©n bµi. - C¶m nhËn chung vÒ t©m sù cña Hå Xu©n H¬ng trong bµi th¬: Nçi xãt xa, phÉn uÊt tríc duyªn phËn hÈm hiu. - Triển khai cụ thể làm rõ luận đề. + Nỗi cơ đơn, bẽ bàng. + Nçi ®au buån, ch¸n chêng v× tuæi xu©n tr«i qua vµ h¹nh phóc cha trän vÑn. + Bµy tá nçi uÊt øc, muèn ph¶n kh¸ng + Trë l¹i nçi xãt xa cho duyªn phËn hÈm hiu. *KÕt bµi. - Tổng hợp ý, đánh giá ý nghĩa của vấn đề. Nhãm 3: - Phân tích đề và lập dàn ý cho đề 1: Từ ý kiến dới đây anh chị có suy a1. Phân tích đề nghÜ g× vÒ viÖc "chuÈn bÞ hµnh trang - Yªu cÇu néi dung: C¸i m¹nh vµ c¸i yÕu cña con ngơì Việt Nam - ý chính của luận đề là cái yếu: vµo thÕ kû míi"? + Con ngêi ViÖt Nam cã nhiÒu ®iÓm m¹nh: Th«ng minh nh¹y bÐn víi c¸i míi. + Con ngêi ViÖt Nam còng cã kh«ng Ýt c¸i yÕu: ThiÕu hôt vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n, kh¶ n¨ng thùc hµnh vµ s¸ng t¹o h¹n chÕ. + Ph¸t huy ®iÓm m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu lµ thiÕt thùc chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kû XXI. - Yêu cầu dẫn chứng: Từ thực tiễn đời sống, xã hội lµ chñ yÕu. - Yªu cÇu ph¬ng ph¸p: Sö dông thao t¸c lËp luËn, gi¶i thÝch, chøng minh. b1. LËp dµn ý * Më bµi. - Giới thiệu vấn đề( Nhìn nhận đợc cái mạnh cái yếu của con ngời VN để bớc vào thế kỷ XXI ). - Trích đề. * Thân bài: Triển khai vấn đề. - C¸i m¹nh: Th«ng minh vµ nh¹y bÐn víi c¸i míi. ( Dẫn chứng minh họa làm sáng rõ vấn đề ) - C¸i yÕu: + Lç hæng vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n..

(21) + Kh¶ n¨ng thùc hµnh, s¸ng t¹o bÞ h¹n chÕ. -> Ảnh hởng đến công việc, học tập và năng lực lµm viÖc. - Mçi chóng ta cÇn ph¸t huy ®iÓm m¹nh vµ kh¾c phôc ®iÓm yÕu, tù trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc tèt nhÊt để chuẩn bị hành trang bớc vào thế kỉ XXI. * KÕt luËn. - Đánh giá ý nghĩa của vấn đề. - Rót ra bµi häc cho b¶n th©n. Hoạt động2: HD häc sinh c¸ch lËp dµn ý (?) LËp dµn ý lµ g×?. (?) ViÖc lËp dµn ý thêng gåm nh÷ng bíc nµo?. II. T×m hiÓu vÒ lËp dµn ý 1. LÝ thuyÕt chung - LËp dµn ý lµ s¾p xÕp c¸c yªu cÇu thµnh hÖ thèng, theo mét thø tù hîp lÝ. - LËp dµn ý gåm 3 bíc: + X¸c lËp luËn ®iÓm + X¸c lËp luËn cø + S¾p xÕp luËn ®iÓm, luËn cø.. Gv: Muèn lËp dµn ý tríc hÕt ph¶i cã ý mà dàn. Trong văn nghị luận “ý” đợc dùng để chỉ các luận điểm, luận cø. T×m luËn ®iÓm, luËn cø lµ t×m ý. ( ?) T×m ý ë ®©u ? - T×m ý trong nh÷ng bµi häc ë nhµ trêng vµ trong thực tế đời sống. ( ?) LuËn ®iÓm, luËn cø ®a vµo dµn ý - Yêu cầu: đầy đủ, chính xác và tiêu biểu. phải đạt yêu cầu nào ? - S¾p xÕp ý ph¶i hîp logic, hîp t©m lÝ tiÕp nhËn. (?) C¸c nguyªn t¾c s¾p xÕp ý? 2. LËp dµn ý Từ kết quả tìm hiểu đề, sắp xếp các ý thành hệ (?) CÊu tróc cña mét dµn ý chi tiÕt -thèng theo tr×nh tù l«gÝc gåm 3 phÇn: nh thÕ nµo? + Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận. + Thân bài: Triển khai luận đề bằng những luận ®iÓm. + Kết luận: Tóm tắt ý, mở rộng, đánh giá ý nghĩa của vấn đề, rút ra bài học. III. Ghi nhí. - SGK. GV gọi HS đọc ghi nhớ SGK.. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm vững kĩ năng phân tích đề và lập dàn ý. - Tập phân tích đề và lập dàn ý hai đề luyện tập SGK..

(22) b. Bµi míi: ChuÈn bÞ bµi Lµm V¨n: Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. - Thế nào là thao tác lập luận phân tích và mục đích của thao tác. - Một số cách phân tích cơ bản.. TiÕt 8. Ngµy so¹n:. /. / 2012. Lµm v¨n Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Thế nào là thao tác lập luận phân tích và mục đích của thao tác. - Yêu cầu và một số cách phân tích cơ bản. 2. Kĩ năng - Nhận diện và chỉ ra sự hợp lý, nét đặc sắc của các cáh phân tích. - Viết đoạn văn phân tích phát triển một ý cho trước.. V¾ng.

(23) - Viết bài văn phân tích về một vấn đề văn học hoặc xã hội. 3. Thái độ - Thấy đợc tầm quan trọng của việc phân tích vấn đề trong làm văn và trong đời sống. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Tầm quan trọng của việc phân tích đề, lập dàn ý? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận phân Hoạt động 1 - HS đọc phần I. GV tổng hợp phần tích. lÝ thuyÕt. - Chia nhãm nhá th¶o luËn c©u hái môc I (tr25, 26) SGK. 1. Mục đích, yêu cầu (?) ThÕ nµo lµ lËp luËn ph©n tÝch trong v¨n häc nghÞ luËn? - Lập luận phân tích là chia nhỏ đối tợng thành các yếu tố bộ phận để xem xét nội dung, hình thức và mèi quan hÖ bªn trong còng nh bªn ngoµi cña chóng, rồi khái quát, phát hiện ra bản chất của đối tợng. (?) Yªu cÇu cña qu¶ tr×nh ph©n tÝch - Yªu cÇu: lµ g×? + Ph©n tÝch bao giê còng g¾n liÒn víi tæng hîp. §ã lµ b¶n chÊt cña thao t¸c ph©n tÝch trong v¨n nghÞ luËn. + Khi ph©n tÝch bao giê còng ph¶i kÕt hîp gi÷a néi dung vµ h×nh thøc. 2. T×m hiÓu ng÷ liÖu 1 - Nhóm 1. Xác định luận điểm (nội Gợi ý trả lời câu hỏi. dung ý kiến đánh giá) của tác giả đối với nhân vật Sở Khanh? - Sở Khanh là kẻ bẩn thỉu, bần tiện, đại diện cho cho sự đồi bại trong xã hội "Truyện Kiều". - Nhóm 2. Để thuyết phục ngời đọc tác giả đã phân tích những khía - Để thuyết phục tác giả đã đa ra các luận cứ làm c¹nh nµo?( luËn cø). sáng tỏ cho luận điểm ( các yếu tố đợc phân tích): + Sở Khanh sống bằng nghề đồi bại, bất chính. + Sở Khanh là kẻ đồi bại nhất trong những kẻ làm cái nghề đồi bại bất chính đó: Giả làm ngời tử tế để đánh lừa một ngời con gái ngây thơ, hiếu thảo; trở mÆt mét c¸ch tr©ng tr¸o; thêng xuyªn lõa bÞp, tr¸o trë. - Nhãm 3. ChØ ra sù kÕt hîp chÆt - Thao t¸c ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp: chÏ gi÷a ph©n tÝch víi tæng hîp? Sau khi ph©n tÝch chi tiÕt bé mÆt lõa bÞp, tr¸o trë cña Sở Khanh, tác giả đã tổng hợp và khái quát bản chất cña h¾n: …" Nã lµ c¸i møc cao nhÊt cña t×nh h×nh đồi bại trong xã hội này"..

(24) Hoạt động 2 - HS đọc các ngữ liệu phần II. Chó ý: Cã 2 c¸ch ph©n tÝch. + Ph©n tÝch c¨n cø vµo quan hÖ néi bộ giữa các yếu tố tạo nên đối tợng. + Ph©n tÝch theo mèi quan hÖ nh©n quả, quan hệ giữa đối tợng với các đối tợng liên quan, quan hệ giữa ngời phân tích với đối tợng phân tích . - Ph©n tÝch cÇn ®i s©u vµo tõng mÆt, từng bộ phận nhng cần lu ý đến quan hÖ gi÷a chóng víi nhau, cÇn khái quát để rút ra bản chất chung của đối tợng. (?) Cách phân chia đối tợng trong ®o¹n v¨n trªn?. II. C¸ch ph©n tÝch. 1. T×m hiÓu ng÷ liÖu 1 môc I - Ph©n chia dùa trªn c¬ së quan hÖ néi bé trong b¶n thân đối tợng - những biểu hiện về nhân cách bẩn thØu, bÇn tiÖn cña Së Khanh.. (?) Mèi quan hÖ gi÷a ph©n tÝch vµ tổng hợp đợc thể hiện trong đoạn trÝch? - Ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp: tõ viÖc ph©n tÝch lµm næi bËt nh÷ng biÓu hiÖn bÈn thØu, bÇn tiÖn mµ kh¸i qu¸t lªn gi¸ trÞ hiÖn thùc cña nh©n vËt này - bức tranh về nhà chứa, tính đồi bại trong xã hội đơng thời. 2. T×m hiÓu ng÷ liÖu 1 môc II (?) Cách phân chia đối tợng trong ®o¹n v¨n trªn? - Phân tích theo quan hệ nội bộ đối tợng: đồng tiền võa cã t¸c dông tèt, võa cã t¸c dông xÊu. - Ph©n tÝch theo quan hÖ kÕt qu¶ - nguyªn nh©n: Nguyễn Du chủ yếu nhìn về mặt hại của đồng tiền. Vì một loạt những hành động gian ác, bất chính đều do đồng tiền chi phối( giải thích nguyên nhân). - Ph©n tÝch theo quan hÖ nguyªn nh©n - kÕt qu¶: Søc mạnh tác quái của đồng tiền-> Thái độ phê phán, khinh bỉ của Nguyễn Du khi nói đến đồng tiền. (?) Mèi quan hÖ gi÷a ph©n tÝch vµ tổng hợp đợc thể hiện trong đoạn - Trong quá trình lập luận, phân tích luôn gắn liền trÝch? với khái quát tổng hợp: Sức mạnh của đồng tiền, thái độ, cách c xử của các tầng lớp xã hội với đồng tiền và thái độ của Nguyễn Du đối với xã hội đó. 3. T×m hiÓu ng÷ liÖu 2 môc II: (?) Cách phân chia đối tợng trong ®o¹n v¨n trªn? - Ph©n tÝch theo quan hÖ nguyªn nh©n - kÕt qu¶: Bùng nổ dân số(NN) -> ảnh hởng đến đời sống của con ngêi(KQ). - Phân tích theo quan hệ nội bộ của đối tợng : Các ảnh hởng của việc bùng nổ dân số đến con ngời : + ThiÕu l¬ng thùc, thùc phÈm. + Suy dinh dìng, suy tho¸i nßi gièng. (?) Mèi quan hÖ gi÷a ph©n tÝch vµ + ThiÕu viÖc lµm, thÊt nghiÖp. tổng hợp đợc thể hiện trong đoạn trÝch? - Ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi kh¸i qu¸t tæng hîp:.

(25) (?) Em rót ra ®iÒu g× vÒ c¸ch thøc ph©n tÝch?. Hoạt động 3 - Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK.. + Bùng nổ dân số ->ảnh hởng nhiều mặt đến đời sèng XH. + D©n sè t¨ng-> chÊt lîng cuéc sèng gi¶m. -> Phân tích dựa vào quan hệ nội bộ đối tợng. Ph©n tÝch theo mèi quan hÖ: NN- KQ, KQ- NN, quan hệ giữa đối tợng với các đối tợng liên quan. Phân tích theo sự đánh giá chủ quan của việc tiếp nhËn. III. Ghi nhí. 3. Cñng cè: - HÖ thèng cña néi dung c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò:- N¾m v÷ng hÖ thèng lÝ thuyÕt. - Lµm BT1 vµ 2 trang 28. b. Bµi míi: So¹n “ Th¬ng vî” – Tó X¬ng. - Những phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam thể hiện qua hình tượng bà Tú. - Tấm long của ông Tú đối với vợ như thế nào?. Ngµy so¹n:. /. / 2012.

(26) TiÕt 9. §äc V¨n Th¬ng vî. - TrÇn TÕ X¬ng -. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Hình ảnh bà Tú một người vợ tần tảo, đảm đang, giàu đức hy sinh và ân tình sâu nặng cùng tiếng cười tự trào của Tú Xương - Phong cách Tú Xương: cảm xúc chân thành, lời thơ giản dị mà sâu sắc, kết hợp giữa trữ tình và trào phúng. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại. - Phân tích, bình giảng thơ. 3. Thái độ - Giáo dục lòng thơng yêu, qỳy trọng gia đình. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, tuyển tập thơ Tú Xương 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc lßng bµi “Thu ®iÕu”, ph©n tÝch bức tranh thiên nhiên và t©m tr¹ng cña thi nh©n? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu chung Hoạt động 1 HS đọc và tìm hiểu tiểu dẫn SGK. ( ?) Cho biÕt nh÷ng nÐt chÝnh vÒ cuéc 1. Tác giả - TrÇn TÕ X¬ng(1870-1907), quª ë lµng VÞ đời và sự nghiệp thơ văn ? Xuyªn, huyÖn Mü Léc, TØnh Nam §Þnh( nay lµ phêng VÞ Hoµng- TP Nam §Þnh). - Lận đận trong thi cử nhng vẫn không đỗ đạt nh mong muèn. V× vËy «ng sèng trong c¶nh nghèo khổ, dẫn đến những mâu thuẫn trong t tởng. Gv : Tú Xơng 8 lần đi thi không đỗ, từ 1888 đến 1906( duy nhất có năm 1894 ông đỗ Tú tài). Năm 1906, ông đổi tên là Trần Cao Xơng nhng vẫn không đỗ. “ Tế đổi thành Cao mà chó thế KiÖn tr«ng ra tiÖp hìi trêi ¬i”. 2. Tác phẩm - Ông để lại trên 100 tác phẩm chủ yếu là chữ N«m, ë c¸c thÓ lo¹i kh¸c nhau. - S¸ng t¸c cña «ng gåm hai m¶ng: Trµo phóng vµ tr÷ t×nh. - Một trong những đề tài tiêu biểu của ông là đề Gv : Bµ Tó tªn thËt lµ Ph¹m ThÞ MÉn, tµi viÕt vÒ vî..

(27) quª ë H¶i D¬ng. Bµ cã cña hµng g¹o ở mom sông, bà trở thành đề tài quen thuéc trong th¬ «ng Tó.. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n:. Hoạt động 2 : Gọi HS đọc văn bản. GV nhận xét và đọc lại. ( Bài thơ đợc làm vào khoảng 18961897, lúc nhà thơ 26-27 tuổi . Vậy mà có tới 5 con -> Sự đảm đang của bà Tó). Th¶o luËn nhãm. Nhãm 1: Thời gian, địa điểm làm ăn của bà Tú có gì đặc biệt? Em hiểu nuôi đủ là thế nào? Tại sao không gộp cả 6 miệng 1. Hai câu đề ¨n mµ l¹i t¸ch ra 5 con víi 1 chång? - Quanh n¨m : C¸ch tÝnh thêi gian vÊt v¶, triÒn miªn, hÕt n¨m nµy sang n¨m kh¸c. - Mom s«ng : §Þa ®iÓm lµm ¨n cheo leo, nguy hiểm, không ổn định. - Nuôi đủ 5 con… 1 chồng : Bà Tú nuôi 6 miệng ăn. Ông Tú tự coi mình nh một thứ con riêng đặc biÖt ( Mét m×nh «ng = 5 ngêi kh¸c).  Lòng biết ơn sâu sắc công lao của bà Tú đối với cha con «ng Tó. Lßng vÞ tha cao quÝ cña bµ cµng thªm s¸ng tá. Nhãm 2: NhËn xÐt c¶nh lµm ¨n, bu«n b¸n cña bµTó? H×nh ¶nh bµ Tó hiÖn lªn nh 2. Hai c©u thùc thế nào? Tìm giá trị nghệ thuật hai - Lặn lội thân cò: Vất vả, đơn chiếc khi kiếm ăn. - Quãng vắng, đò đông: Cảnh kiếm sống chơi c©u th¬? v¬i, nguy hiÓm. - Eo sÌo: Chen lÊn, x« ®Èy, v× miÕng c¬m manh áo của chồng con mà đành phải rơi vào cảnh liều lÜnh cau cã, giµnh giËt. - Nghệ thuật đối: Sự vất vả, sự hi sinh lớn lao của bà Tú đối với gia đình  Nãi b»ng tÊt c¶ nçi chua xãt. ThÊm ®Ém t×nh yªu th¬ng. Mîn h×nh ¶nh con cß trong ca dao. Nhãm 3: NhËn xÐt nghÖ thuËt? C¸ch dïng sè tõ 3. Hai c©u luËn cã ý nghÜa g×? - Mét duyªn / n¨m n¾ng Hoµn thiÖn nh©n c¸ch cña bµ Tó? - Hai nî / mêi ma - Âu đành phận / dám quản công  C©u th¬ nh mét tiÕng thë dµi cam chÞu.  C¸ch sö dụng phép đối, thành ngữ, từ ngữ dân gian, bộc lé kiÕp nÆng nÒ nhng rÊt mùc hi sinh cña bµ Tó. - Dïng sè tõ t¨ng tiÕn: 1-2-5-10: §øc hi sinh thÇm lÆng cao qúy. Bµ Tó hiÖn th©n cña mét cuộc đời vất vả, lận đận. ở bà hội tụ tất cả đức tính tần tảo đảm đang, nhẫn nại. Tất cả hy sinh cho chång con.  ÔngTú hiểu đợc điều đó có nghĩa là vô cùng thơng bà Tú. Nhân cách của Tú Xơng càng thêm s¸ng tá..

(28) 4. Hai c©u kÕt Nhãm 4: T¹i sao Tó X¬ng l¹i chöi? Chöi ai? Chöi c¸i g×? - Tó X¬ng tù chöi m×nh v× c¸i téi lµm chång mµ hờ hững, để vợ phải vất vả lặn lội kiếm ăn. Ông vừa cay đắng vừa phẫn nộ. - Tú Xơng chửi cả xã hội, chửi cái thói đời đểu cáng, bạc bẽo để cho bà Tú vất vả mà vẫn nghèo đói. - Từ tấm lòng thơng vợ đến thái độ đối với xã hội III. Cñng cè Hoạt động 3 (?) Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? Thµnh c«ng nhÊt cña bµi th¬ 1. Néi dung lµ ë chç nµo? Hình ảnh bà Tú hiện lên sinh động, rõ nét, tiêu biểu cho ngời phụ nữ VN đảm đang, tần tảo trong một gia đình đông con. Đức hi sinh, sự cam chÞu cña bµ Tó cµng lµm cho «ng Tó th¬ng vî vµ biÕt ¬n vî h¬n. 2. VÒ nghÖ thuËt Bài thơ hay từ nhan đề đến nội dung. Dùng ca dao, thành ngữ, phép đối. Thể thất ngôn bát cú §êng luËt chuÈn mùc. Méc m¹c ch©n thµnh mµ s©u s¾c, m¹nh mÏ.  Thµnh c«ng nhÊt cña bµi th¬ lµ: X©y dùng h×nh tợng nghệ thuật độc đáo: Đa ngời phụ nữ vào thơ ca, mà hình tợng đạt đến trình độ mẫu mực và * Ghi nhớ: Gv cho hs đọc to, rõ ràng thấm đợm chất nhân văn. 3. Cñng cè: - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò: - Thuéc lßng bµi th¬. DiÔn xu«i. - N¾m néi dung bµi häc. - TËp b×nh ý thơ mµ b¶n th©n cho lµ hay nhÊt. b. Bµi míi: So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi: Khãc D¬ng Khuª - Nỗi đau, tình bạn của Nguyễn Khuyến và Dương Khuê được thể hiện như thế nào?.

(29) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 10 §äc thªm. Khãc d¬ng khuª. - NguyÔn KhuyÕn -. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Bài thơ là tiếng khóc chân thành, thủy chung của tình bạn gắn bó tha thiết. - Nhân vật trữ tình bộc lộ tâm trạng qua âm điệu da diết của thơ song thất lục bát. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại. - Phân tích, bình giảng thơ. 3. Thái độ - Giáo dục tình bạn trong sáng, cao đẹp, thủy chung. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, tuyển tập thơ Nguyễn Khuyến 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc lßng bµi “ Th¬ng vî” cña Tó X¬ng? Bµ Tó lµ ngêi nh thÕ nµo? TÊm lßng cña ông Tú đối với vợ ra sao? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động1 HS đọc tiểu dẫn SGK. GV giới thiệu thêm đôi nét về tình bạn gi÷a NguyÔn KhuyÕn vµ D¬ng Khuª.. I. T×m hiÓu chung - NguyÔn KhuyÕn: (1835- 1909)quª Hµ Nam. D¬ng Khuª: (1839- 1902) quª Hµ S¬n B×nh. - Hai ngêi kÕt b¹n tõ thuë thi ®Ëu, NguyÔn KhuyÕn bá quan vÒ quª, D¬ng Khuª vÉn lµm quan. Nhng c¶ hai vÉn gi÷ t×nh b¹n g¾n bã. - Nghe tin b¹n mÊt, NguyÔn KhuyÕn lµm bµi th¬ nµy khãc b¹n. - Bài thơ viết bằng chữ Hán có nhan đề là : Vãn.

(30) Hoạt động 2: HS đọc văn bản. GV nhận xét, đọc lại. đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dơng Thợng th. Có b¶n dÞch lµ Khãc b¹n. L©u nay quen gäi lµ Khãc D¬ng Khuª. - Sau nµy tù t¸c gi¶ dÞch ra ch÷ N«m. II. §äc- hiÓu v¨n b¶n. Trao đổi, thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhãm 1: NhËn xÐt s¬ bé vÒ t×nh b¹n sau khi tiÕp 1. Nçi ®au ban ®Çu( C©u1-2): cËn bµi th¬? Gi¸ trÞ nghÖ thuËt qua c¸ch dïng tõ ë 2 c©u th¬ ®Çu? - H tõ : Th«i  TiÕng than nhÑ nhµng, gîi c¶m, đau đột ngột khi vừa nghe tin bạn mất. - C¸ch xng h« : B¸c- Sù tr©n träng t×nh b¹n ngêi cao tuæi. - H×nh ¶nh : Man m¸c, ngËm ngïi: §au cha kÞp định hình, cha ngấm.  NghÖ thuËt nãi gi¶m, c¸ch dïng h tõ vµ nh÷ng h×nh ¶nh mang tÝnh tîng trng, lµm nhÑ nçi ®au đớn khi nghe tin bạn mất. Nhãm 2: T×nh b¹n th¾m thiÕt, thñy chung gi÷a 2. Nhí l¹i kû niÖm g¾n bã( C©u3-24) hai ngời đợc thể hiện nh thế nào? - Cïng thi ®Ëu, cïng vui ch¬i, cïng nhau uèng rîu, cïng gÆp nhau mét lÇn, c¶ hai cïng sèng trong cảnh hoạn nạn, thăng trầm của đất nớc và khi vÒ giµ hä vÉn quan t©m, th¨m hái nhau.  T×nh b¹n keo s¬n, th¾m thiÕt. Béc lé nçi niÒm trong t©m tr¹ng thÇm kÝn víi nçi ®au thêi thÕ. Nhãm 3: H·y ph©n tÝch nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt tu tõ thÓ hiÖn nçi trèng v¾ng cña nhà thơ khi bạn qua đời? Em hiểu câu th¬ nµy nh thÕ nµo? Rîu ngon kh«ng cã b¹n hiÒn Kh«ng mua, kh«ng ph¶i kh«ng tiÒn kh«ng mua?. 3. Trë l¹i nçi ®au mÊt b¹n(C©u25-38). - Muèn gÆp b¹n nhng tuæi giµ kh«ng cho phÐp. Nay bạn mất, đau đớn vô cùng. - Mất bạn trở nên cô đơn : Rợu không muốn uống, thơ không muốn làm, đàn không gảy, giờng treo lên. - Ngôn ngữ thơ đạt đến mức trong sáng tuyệt vời: Lặp 5 từ không trong tổng số 14 từ để diễn tả một cái không trống rỗng đến ghê gớm khi mÊt b¹n.  T×nh b¹n giµ mµ vÉn keo s¬n, g¾n bã. Giäng ®iÖu bi ai, tiÕc nèi day døt.. Nhãm 4: §äc l¹i bµi th¬. Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ trong bµi th¬? Rót ra III. Tæng kÕt bµi häc vµ ý nghÜa? - Nỗi đau đớn khi nghe tin bạn mất-> Sống lại nh÷ng kû niÖm trong t×nh b¹n-> Nçi trèng v¾ng khi bạn qua đời. - Bài thơ là một tiếng khóc, nhng qua đó là cả một tình bạn thắm thiết cao đẹp giữa cuộc đời.

(31) ®Çy ®au khæ. Bµi th¬ cßn béc lé mét tµi n¨ng nghệ thuật thơ ca trong dòng văn học trung đại. - NghÖ thuËt nãi gi¶m, phÐp lÆp, phÐp l¸y gãp phÇn diÔn t¶ t©m tr¹ng. ThÓ th¬ song thÊt lôc b¸t rÐo r¾t, tha thiÕt. 3. Cñng cè - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc toµn bµi. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc lßng bµi th¬, n¾m néi dung bµi häc. - TËp b×nh nh÷ng c©u th¬ yªu thÝch. HoÆc viÕt mét ®o¹n v¨n béc lé suy nghÜ vÒ t×nh b¹n. b. Bµi míi So¹n bµi “ VÞnh khoa thi H¬ng” – giê sau häc. - Cảm nhận tiếng cời châm biếm, chua chát của nhà thơ, thái độ xót xa, tủi nhục. - NhËn xÐt c¸ch sö dông tõ ng÷ víi nh÷ng c©u th¬ giµu h×nh ¶nh, ©m thanh.. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 11 §äc thªm. vÞnh khoa thi h¬ng. - TrÇn TÕ X¬ng -. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Sự xáo trộn của trường thi; quang cảnh trường thi nhếch nhác, nhốn nháo, ô hợp và thái độ của nhà thơ. - Thấy được cách sử dụng từ ngữ kết hợp với câu thơ giàu hình ảnh, âm thanh..

(32) 2. Kĩ năng - Đọc hiểu thơ trữ tình theo đặc trưng thể loại. - Phân tích, bình giảng thơ. 3. Thái độ - Căm ghét lũ cướp nước và bọn tay sai bán nước. Giáo dục ý thức và long tự tôn dân tộc. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, chuẩn KTKN, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, tuyển tập thơ Tú Xương 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Đọc thuộc bài thơ Khóc Dơng Khuê? Cho biết tình cảm của nhà thơ đối với bạn nh thế nµo? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 GV hớng dẫn HS đọc phần tiểu dẫn. Nhận xét và đọc lại.. Hoạt động 2 Th¶o luËn nhãm.. Nội dung cần đạt I. Tìm hiểu chung - Đây là bài thơ viết về đề tài thi cử, một đề tài đậm nét trong sáng tác của Tú Xương. - Tâ thấy được thái độ phẫn uất của nhà thơ với chế độ khoa cử đương thời. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Hai câu đề Nhãm 1: NhËn xÐt hai c©u ®Çu? K× thi cã g× kh¸c thêng? - ThÓ hiÖn mét néi dung mang tÝnh thêi sù, kÓ l¹i cuéc thi n¨m §inh DËu - 1897. - BÒ ngoµi th× b×nh thêng: Mét k× thi theo đúng thời gian thông lệ: Ba năm một lần. - Thùc chÊt kh«ng b×nh thêng: thÝ sinh ë Hµ Néi vµ Nam §Þnh thi chung ë Nam §Þnh( v× Hà Nội bị chiếm đóng và vì chủ trơng giảm bít k× thi).  C¸ch thøc tæ chøc bÊt thêng.  Cách dùng từ: Lẫn -> Mỉa mai, khẳng định một sự thay đổi trong chế độ thực dân cũ, dự b¸o mét sù « hîp, nhèn nh¸o trong viÖc thi cö.  Thực dân Pháp đã lập ra một chế độ thi cử Nhãm 2: kh¸c. NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh sÜ tö chèn quan trêng? C¶m nhËn nh thÕ nµo vÒ viÖc thi cö 2. Hai c©u thùc lóc bÊy giê? - L«i th«i, vai ®eo lä: H×nh ¶nh cã tÝnh kh«i hµi, luém thuém, bÖ r¹c.  Nghệ thuật đảo ngữ: Lôi thôi sĩ tử - vừa gây Ên tîng vÒ h×nh thøc võa g©y Ên tîng kh¸i.

(33) qu¸t h×nh ¶nh thi cö cña c¸c sÜ tö khoa thi §inh DËu. - H×nh ¶nh quan trêng : ra oai, n¹t né, nhng gi¶ dèi.  Nghệ thuật đảo: ậm ẹo quan trờng - Cảnh quan trêng nhèn nh¸o, thiÕu vÎ trang nghiªm, mét k× thi kh«ng nghiªm tóc, kh«ng hiÖu qu¶.. Nhãm 3: Ph©n tÝch h×nh ¶nh quan sø, bµ ®Çm vµ 3. Hai c©u luËn sức mạnh châm biếm, đả kích của biện pháp nghệ thuật đối ở hai câu thơ luận?. - Hình ảnh: Cờ rợp trời - Tổ chức linh đình. - H×nh ¶nh quan sø vµ mô ®Çm: Ph« tr¬ng, hình thức, không đúng lễ nghi của một kì thi.  TÊt c¶ b¸o hiÖu mét sù sa sót vÒ chÊt lîng thi cö - b¶n chÊt cña x· héi thùc d©n phong kiÕn. - Hình ảnh: Lọng >< váy; trời >< đất; quan sø >< mô ®Çm: §¶ kÝch, h¹ nhôc bän quan l¹i, bän thùc d©n Ph¸p lµ minh chøng cho sù suy đồi của chế độ phonh kiến Nhãm 4: Phân tích tâm trạng, thái độ của tác giả tríc hiÖn thùc trêng thi? Nªu ý nghÜa nh¾n 4. Hai c©u kÕt nhñ ë hai c©u cuèi?. Hoạt động 3 Cñng cè luyÖn tËp. GV nhËn xÐt cho ®iÓm.. - C©u hái tu tõ; béc lé t©m tr¹ng nhµ th¬: Buån ch¸n tríc c¶nh thi cö vµ hiÖn thùc níc nhµ. - Lêi kªu gäi, nh¾n nhñ: Nh©n tµi…ngo¶nh cổ… để tháy rõ hiện thực đất nớc đang bị làm hoen è - Sù thøc tØnh l¬ng t©m.  Lßng yªu níc thÇm kÝn, s©u s¾c cña TÕ X¬ng. III. Tổng kết - §äc diÔn c¶m bµi th¬. - DiÔn xu«i. - So sánh cảnh thi cử trong thời đại hiện nay víi c¶nh thi cö chèn quan trêng xa kia?. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc lßng vµ n¾m néi dung bµi häc. - DiÔn xu«i bµi th¬. b. Bµi míi Soạn bài theo phân phối chơng trình bài TV: Từ ngôn ngữ chung đến lời….. - Mối tương quan giữa ngôn ngữ chung và lời nói cá nhân. - Làm các bài tập phần luyện tập..

(34) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 12 TiÕng ViÖt. Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân ( tiếp ) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Nắm đợc biểu hiện của cái chung trong ngôn ngữ của xã hội và cái riêng trong lời nói cá nh©n cïng mèi t¬ng quan gi÷a chóng. - Làm các bài tập vận dụng. 2. Kĩ năng - Nhận diện và phân tích những đơn vị và quy tắc ngôn ngữ chung trong lời nói. Phát hiện vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt riªng, nÐt s¸ng t¹o cña c¸ nh©n trong lêi nãi. - Sử dụng ngôn ngữ chung theo đúng chuẩn mực và biết sử dụng sáng tạo ngông ngữ chung để tạo nên lời nói có hiệu quả giao tiếp và có nét riêng của cá nhân. 3. Thái độ - ý thøc t«n träng nh÷ng qui t¾c ng«n ng÷ chung cña x· héi, gãp phÇn vµo viÖc ph¸t triÓn, gi÷u g×n sù trong s¸ng cña ng«n ng÷. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Những biểu hiện của cái chung trong ngôn ngữ và cái riêng trong đời sống cá nhân? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 HS đọc phần III và tóm tắt nội dung. GVchuÈn x¸c kiÕn thøc.. III. Quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n - Gi÷a ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n cã mèi quan hÖ hai chiÒu: + Ngôn gữ chung là cơ sở để mỗi cá nhân sản sinh ra những lời nói cụ thể của mình, đồng thời lĩnh hội đợc lời nói của cá nhân khác..

(35) Gv : Lêi nãi c¸ nh©n lµ thùc tÕ sinh động, hiện thực hoá những yếu tố + Ngîc l¹i trong lêi nãi c¸ nh©n võa cã phÇn chung. biÓu hiÖn cña ng«n ng÷ chung võa cã nh÷ng nÐt riªng. H¬n n÷a c¸ nh©n cã thÓ s¸ng t¹o gãp phần làm biến đổi và phát triển ngôn ngữ chung. Hoạt động 2 * Ghi nhí: §äc ghi nhí SGK. - SGK IV. LuyÖn tËp: Hoạt động 3 Hớng dẫn HS làm bài tập để luyện tËp cñng cè. §¹i diÖn tr×nh bµy. Nhãm 1:. Bµi tËp 1.. Bµi 1: N¸ch têng b«ng liÔu bay sang l¸ng giÒng. ( NguyÔn Du ) - N¸ch -> gãc, phÇn giao nhau gi÷a hai bøc têng. §©y lµ nghÜa chuyÓn dùa trªn cá së sù gièng nhau vÒ vÞ trÝ trªn c¬ së ngêi vµ vËt( chuyÓn theo ph¬ng thøc Èn dô).. Nhãm 2:. Nhãm 3:. Bµi tËp 2.. Bµi tËp 3.. Bµi 2: Ng¸n nçi xu©n ®i xu©n l¹i l¹i. - Xuân ( đi ): Tuổi xuân, vẻ đẹp con ngời. - Xu©n ( l¹i ): NghÜa gèc- Mïa xu©n. Cành xuân đã bẻ cho ngời chuyên tay. - Vẻ đẹp, trinh tiết của ngời con gái. Mïa xu©n lµ tÕt trång c©y Làm cho đất nớc càng ngày càng xuân. - Muµ xu©n: NghÜa gèc, chØ mïa ®Çu tiªn trong mét n¨m. - Xuân: Sức sống, tơi đẹp. Bµi 3: MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa Sóng đã cài then đêm sập cửa. - Mặt trời: Nghĩa gốc, đợc nhân hóa Tõ Êy trong t«i bõng n¾ng h¹ MÆt trêi ch©n lý chãi qua tim - MÆt trêi: Lý tëng c¸ch m¹ng. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi MÆt trêi cña mÑ con n»m trªn lng. - MÆt trêi( cña b¾p ): NghÜa gèc. - Mặt trời ( của mẹ): ẩn dụ - đứa con, là niềm tin, ¸nh s¸ng, h¹nh phóc cña mÑ. Nhãm 4:. Bµi tËp 4.. Bµi 4: Từ mới đợc tạo ra trong thời gian gần đây: - Män m»n: Nhá, qu¸ nhá  Quy t¾c t¹o tõ l¸y, lÆp phô ©m ®Çu. - Giái gi¾n: RÊt giái  L¸y phô ©m ®Çu. - Néi soi: T¹o ra dùa trªn m« h×nh cÊu t¹o tõ. Tõ ghÐp chÝnh phô Soi: ChÝnh.

(36)  Néi: Phô 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SBT. - §äc l¹i vµ n¾m ch¾c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi häc. b. Bµi míi So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh “ Bµi ca ngÊt ngëng” – NguyÔn C«ng Trø. - Con người Nguyễn Công Trứ được thể hiện như thế nào qua bài thơ? - Đặc trưng của thể hát nói.. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 13 §äc V¨n. Bµi ca ngÊt ngëng. - NguyÔn C«ng Trø –. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Nắm đợc cuộc đời và phong cách thơ Nguyễn Công Trứ. - Hiểu thể loại bài hát nói và cảm hứng chủ đạo của bài thơ 2. Kĩ năng Phân tích thơ hát nói theo đặc trng thể loại 3. Thái độ. V¾ng.

(37) Giáo dục phong cách sống, ý thức sống cao đẹp, sống có hoài bão, có lý tởng. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc bµi th¬ “ Khãc D¬ng Khuª”, nhËn xÐt vÒ t×nh b¹n gi÷a NguyÔn KhuyÕn vµ D¬ng Khuª? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu chung Hoạt động 1 ( ?) HS đọc tiểu dẫn và rình bày tóm tắt nội dung chính về tiểu sử, cuộc đời 1. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶: vµ con ngêi t¸c gi¶? a. Cuộc đời: - NguyÔn C«ng Trø : 1778 - 1858, tù lµ T«n ChÊt, hiÖu lµ Ng« Trai, biÖt hiÖu lµ Hy V¨n. - Quª : Uy ViÔn, Nghi Xu©n, Hµ TÜnh.. Gv : Có thời gian ông đợc thăng chức Tổng đốc ở Hải An, nhng có lúc lại bị gi¸ng xuèng lµm lÝnh thó ë biªn thuú.. - Sinh ra trong gia đình Nho học. Học giỏi, tài hoa, v¨n vâ song toµn. - Năm 1819 thi đỗ Giải nguyên và đợc bổ làm quan. Cã nhiÒu tµi n¨ng vµ nhiÖt huyÕt trªn nhiÒu lĩnh vực hoạt đông: Văn hóa, xã hội, kinh tế, qu©n sù. - Có nhiều thăng trầm trên con đờng công danh. Giµu lßng th¬ng d©n, lÊn biÓn khai hoang, di d©n lËp nªn 2 huyÖn lµ TiÒn H¶i vµ Kim S¬n. 80 tuæi vẫn cầm quân ra trận đánh Pháp.. b. Sù nghiÖp th¬ v¨n. - Ông để lại trên 80 bài thơ, khoảng 60 bài hát nãi vµ mét bµi phó N«m næi tiÕn Hµn nho phong vị phú, cùng một số câu đối. - S¸ng t¸c hÇu hÕt b»ng ch÷ N«m. ThÓ lo¹i yªu thÝch lµ H¸t nãi. ( ?) Néi dung trong s¸ng t¸c cña NCT - Néi dung: + ChÝ nam nhi + C¶m nghÜ vÒ nh©n t×nh thÕ th¸i vµ lµ g× ? c¶nh nghÌo. + TriÕt lÝ cÇu an hëng l¹c. 2. Vµi nÐt vÒ bµi th¬ a. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c ( ?) C¨n cø vµo néi dung, h·y cho biÕt bài thơ đợc sáng tác trong hoàn cảnh Bài thơ đợc viết sau năm 1848, khi Nguyễn Công Trứ đã về nghỉ hu ở quê nhà sống cuộc đời nµo ? tù do phãng kho¸ng. b. ThÓ ca trï §©y lµ mét thÓ th¬ tù do cã sù kÕt hîp víi h¸t nãi. c. Bè côc bµi th¬.

(38) ( ?) Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy phÇn ? Néi dung cña tõng phÇn ?. Cã thÓ chia lµm 2 phÇn: - P1: Tõ ®Çu “ phñ Do·n Thõa Thiªn”: ngÊt ngëng khi lµm quan. - P2: Cßn l¹i: NgÊt ngëng khi vÒ hu. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. Hoạt động 2 Híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n. Nhãm 1: (?) Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là cảm hứng gì? Nó đợc thể hiện qua từ ng÷ nµo? Néi dung ý nghÜa cña nã?. 1. Cảm hứng chủ đạo. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ đợc thể hiện qua tõ NgÊt ngëng, xuÊt hiÖn 4 lÇn trong bµi th¬. “ NgÊt ngëng”  lµ kh«ng v÷ng vµng, chç treo leo.  DiÔn t¶ mét t thÕ, mét th¸i độ, một tinh thần, một con ngời vơn lên trên thế tôc, kh¸c ngêi vµ bÊt chÊp mäi ngêi . Sù ngÊt ngëng cña NguyÔn C«ng Trø thÓ hiÖn sù ngang tµn, ph¸ c¸ch, ph¸ vì khu«n mÉu cña chế độ phong kiến, sống theo tự nhiên.. Gv: NgÊt ngëng: Lµ phong c¸ch sèng nhÊt qu¸n cña NguyÔn C«ng Trø: KÓ cả khi làm quan, ra vào nơi triều đình, và khi đã nghỉ hu. Tác giả luôn có ý thøc rÊt râ vÒ tµi n¨ng vµ b¶n lÜnh cña m×nh.. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Nắm đợc những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của NCT - Cảm hứng chủ đạo của bài thơ. b. Bµi míi So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh “ Bµi ca ngÊt ngëng” – NguyÔn C«ng Trø(tiÕp) Những biểu hiện cụ thể của thái độ “ngất ngởng” của NCT khi làm quan cũng nh khi đã về hu lµ g×?.

(39) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 14 §äc V¨n. Bµi ca ngÊt ngëng (tiÕp). - NguyÔn C«ng Trø –. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Con ngêi NCT thÓ hiÖn trong h×nh ¶nh “«ng ngÊt ngëng” tiªu biÓu cho mÉu ngêi tµi tö ë hậu kỳ văn học Trung đại Việt Nam. - Phong cách sống, tháI độ sống của tác giả. - Hiểu thể loại bài hát nói và cảm hứng chủ đạo của bài thơ 2. Kĩ năng Phân tích thơ hát nói theo đặc trng thể loại 3. Thái độ Giáo dục phong cách sống, ý thức sống cao đẹp, sống có hoài bão, có lý tởng. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Nêu nghững nét chính về cuộc đời và sự nghiệp của NCT? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 2(tiếp). Nội dung cần đạt. II. T×m hiÓu v¨n b¶n Nhãm 2: (?) Phân tích 6 câu đầu để thấy đợc sự 2. “Ngất ngởng” khi làm quan NgÊt ngëng cña NguyÔn C«ng Trø? - NguyÔn C«ng Trø tù giíi thiÖu tµi n¨ng, danh vÞ cña m×nh. - Béc lé triÕt lÝ sèng cña nhµ nho ®Çy tù tin, tù hµo vÒ tµi trÝ cña m×nh. (?) Khi lµm quan NguyÔn C«ng Trø lµ - C¸ch tù xng tªn ®Çy kiªu h·nh vµ tù hµo. ngêi nh thÕ nµo? - Khi lµm quan «ng lµ ngêi cã tµi kinh bang tÕ thÕ : + Häc vÞ thñ khoa(1819) + Lµm quan tham t¸n qu©n vô(1833), tham t¸n.

(40) đại thần(1841). + Tổng đốc đông, năm 1835 giữ chức Tổng đốc ë H¶i An. + N¨m 1840-1841 chØ huy qu©n sù ë T©y Nam Bé. + N¨m 1848 lµm phñ Do·n ë Thõa Thiªn.  Trë nªn ngÊt ngëng, kh¸c thiªn h¹. C¸i NgÊt ngởng ở đây diễn tả một thái độ, một tinh thần, mét con ngêi biÕt vît m×nh lªn trªn thiªn h¹. §ã lµ sù ý thøc vÒ tµi n¨ng thËt sù cña m×nh. (?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt tù thuËt cña NCT? - NghÖ thuËt: + Lời tự thuật đợc diễn tả bằng một hệ thống từ H¸n ViÖt uy nghiªm, trang träng. + Âm điệu nhịp nhàng đợc tạo nên bởi cách sử dông ®iÖp tõ “khi” vµ c¸ch ng¾t nhÞp th¬. (?) V× sao t¸c gi¶ biÕt lµm quan lµ gß bã, mÊt tù do nhng vÉn ra lµm quan?. Gv: LÝ tëng TÒ gia trÞ quèc, b×nh thiªn h¹ lu«n vÉy gäi nh÷ng ngêi nh NCT, «ng tõng nãi: Đã làm trai sống ở trong trời đất Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng. - Bởi vì: Làm quan là phơng tiện để ông thể hiện tài năng và hoài bão của mình, đồng thời để trọn nghÜa vua t«i.. Nhãm 3: 3. “NgÊt ngëng” khi vÒ hu (?) Lối sống khác đời của Nguyễn C«ng Trø khi vÒ hu lµ g×? - Không cỡi ngựa mà cỡi bò, đeo đạc ngựa. - Lấy mo cau buộc vào đuôi bò để che miệng thÕ gian.  C¸ch sèng t«n träng c¸ tÝnh, kh«ng uèn m×nh theo d luËn. - Cách sống ngất ngởng: khác đời khác ngời. + Xa lµ danh tíng, nay tõ bi, hiÒn lµnh. + V·n c¶nh chïa ®em c« ®Çu ®i theo. Bôt ph¶i nùc cêi, hay thiªn h¹ cêi, hay Hi V¨n tù cêi m×nh? + Không quan tâm đến chuyện đợc mất. + Bá ngoµi tai mäi chuyÖn khen chª. Gv: NÕu nh NgÊt ngëng ë trªn lµ tù + Sèng th¶nh th¬i, vui thó, sèng trong s¹ch, hµo vÒ tµi thao lîc th× ®©y l¹i lµ së thanh cao vµ ngÊt ngëng. thích hởng nhàn, lạc đạo khác đời. (?) NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n nµy? - C¸ch ng¾t nhÞp: 2/ 2/ 2 ; 2/ 2/ 3, nghÖ thuËt hoµ thanh b»ng tr¾c, giµu tÝnh nh¹c thÓ hiÖn (?) Đọc ba câu thơ cuối và cho biết phong thái dung dung, yêu đời của tác giả. tác giả muốn khẳng định điều gì? -Tự hào khẳng định mình là một danh thần thủy chung đạo vua tôi. Đĩnh đạc tự xếp mình vào vị.

(41) thÕ trong lÞch sö. (?) Em hiÓu 3 c©u th¬ cuèi nh thÕ nµo?. - Câu cuối một lần nữa khẳng định thái độ sống cña mét nh©n c¸ch cøng cái, tµi n¨ng, phÈm gi¸ Gv: Ph¶i lµ con ngêi thùc tµi, thùc cña mét danh sÜ næi tiÕng. danh thì mới trở thành tay ngất ngởng, ông ngất ngởng đợc. Cách sống ngÊt ngëng thÓ hiÖn chÊt tµi hoa, tµi tö. NgÊt ngëng sang träng. Hoạt động 4 HS đọc ghi nhớ SGK. III. Ghi nhí.. (?) Gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña bµi th¬ lµ 1. NghÖ thuËt g×? - Nhan đề: Độc đáo, cách bộc lộ bản ngã của Hi Văn cũng độc đáo. - C¸ch ng¾t nhÞp: T¹o tÝnh nh¹c, thÓ hiÖn phong th¸i nhµ th¬. - Sö dông nhiÒu tõ H¸n N«m, béc lé chÊt tµi hoa trÝ tuÖ cña t¸c gi¶. - Bµi h¸t nãi cã biÕn thÓ ( d«i khæ ), mang ®Ëm chÊt th¬ vµ béc lé phong phó tÝnh c¸ch, b¶n lÜnh của một danh sĩ đời Nguyễn. 2. Néi dung - Qua bài thơ, ta cảm nhận đợc tâm hồn tự do, GV đặt câu hỏi liên hệ: phóng khoáng cùng tháI độ tự tin của tác giả. - Con ngêi NguyÔn C«ng Trø tiªu biÓu cho mÉu Điều đáng trân trọng nhất ở con ngời ngời tài tử trong xã hội phong kiến. NguyÔn C«ng Trø lµ g×? Theo em muèn thÓ hiÖn phong c¸ch sèng vµ bản lĩnh độc đáo cần có những phẩm chÊt, n¨ng lùc g×? ( PhÈm chÊt trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc nhÊt định để khẳng định mình. Muốn vậy phải rèn luyện phấn đấu kiên trì để có đợc những năng lực và phẩm chất nhằm đạt mục tiêu, lý tởng của mình trong cuéc sèng ) 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Tìm những biểu hiện về sự Ngất ngởng của Nguyễn Công Trứ. Nhận xét về tháI độ sang cña «ng trong bµi th¬. b. Bµi míi So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh “ Bµi ca ng¾n ®i trªn b·i c¸t” – Cao B¸ Qu¸t. - Hoàn cảnh xã hội khi bài thơ ra đời. - T©m tr¹ng cña t¸c gi¶ trong bµo th¬..

(42) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 15 §äc V¨n. Bµi ca ng¾n ®I trªn b·I c¸t ( Sa hµnh ®o¶n ca). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. - Cao B¸ Qu¸t –. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Sự chán gét, bế tắc trên con đờng danh lợi tầm thờng đơng thời và niềm khát khao thay đổi . - Hiểu đợc đặc điểm thơ cổ thể và các hình ảnh biểu tợng trong bài thơ. 2. Kĩ năng Phân tích thơ theo đặc trng thể loại 3. Thái độ Có cái nhìn đúng đắn về hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ và con đờng công danh của các trí thøc ngµy xa. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc lßng bµi th¬ Bµi ca ngÊt ngëng. Ph©n tÝch phong c¸ch sèng cña nhµ th¬? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung.

(43) HS đọc tiểu dẫn và tóm tắt ý chÝnh. 1. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ Gv chuÈn x¸c kiÕn thøc. a. Cuộc đời - Cao B¸ Qu¸t ( 1809 - 1855 ) tù lµ Chu ThÇn, hiÖu lµ Cóc §êng, MÉn Hiªn, ngêi lµng Phó ThÞ, Gia L©m, tØnh B¾c Ninh ( nay thuéc quËn Long Biªn, Hµ Néi ). - Cao B¸ Qu¸t võa lµ nhµ th¬, võa lµ mét nh©n vËt lÞch sö thÕ kû 19. Cã b¶n lÜnh, khÝ ph¸ch hiªn ngang (Tõng cÇm ®Çu cuéc khëi nghÜa MÜ L¬ng chèng l¹i triều đình Tự Đức và hi sinh oanh liệt ). - Con ngêi ®Çy tµi n¨ng, næi tiÕng hay ch÷, viÕt chøc đẹp, đợc ngời đời suy tôn là Thần Siêu, Thánh Quát.. Gv : Sinh thêi Cao B¸ Qu¸t cã hai c©u th¬ tá chÝ khÝ cña m×nh, đợc xem là đầy khí phách: ThËp t¶i lu©n giao cÇu cæ kiÕm Nhất sinh đê thủ bái hoa mai. b. Sù nghiÖp s¸ng t¸c (Mêi n¨m giao thiÖp t×m g¬m b¸u Một đời chỉ biết cúi đầu lạy hoa mai). (?) Sù nghiÖp cña Cao B¸ Qu¸t có điểm gì đáng chú ý?. - Ông để lại 1400 bài thơ, hơn 20 bài văn xuôi và một sè bµi phó N«m, h¸t nãi - Néi dung s¸ng t¸c: + Thơ văn của ông thể hiện thái độ phê phán mạnh mẽ chế độ nhà Nguyễn bảo thủ, phản ánh nhu cầu đổi míi cña x· héi. + Yªu níc, th¬ng d©n, tù hµo d©n téc. 2. Vµi nÐt vÒ bµi th¬ a. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c Cao Bá Quát đi thi Hội, trên đờng vào kinh đô HuÕ, qua c¸c tØnh miÒn Trung ®Çy c¸t tr¾ng( Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ ), h×nh ¶nh b·i c¸t dµi, sãng biÓn, nói lµ nh÷ng h×nh ¶nh cã thùc gîi c¶m høngcho nhµ th¬ s¸ng t¸c bµi th¬ nµy. b. ThÓ th¬ Loại cổ thể, thể ca hành( thơ cổ Trung Quốc đợc tiếp thu vµo ViÖt Nam ). §©y lµ mét thÓ th¬ tù do, phãng kho¸ng vÒ c©u, tiÕng, vÇn, nhÞp.. VHT§ cã: C«n s¬n ca( NguyÔn Tr·i ) Long thµnh cÇm gi¶ ca c. Bè côc ( NguyÔn Du ) cã cïng thÓ lo¹i. Cã thÓ chia bµi th¬ lµm 3 phÇn: (?) Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy - PhÇn 1: 4 c©u ®Çu phÇn, néi dung cña tõng phÇn? C¶nh b·i c¸t vµ t©m tr¹ng cña ngêi ®i trªn c¸t. - PhÇn 2: 6 c©u tiÕp Thực tế cuộc đời và tâm trạng chán ghét trớc phờng nhu cÇu danh lîi. - PhÇn 3: cßn l¹i §êng cïng cña kÎ sÜ vµ t©m tr¹ng bi phÉn. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2 Híng dÉn HS t×m v¨n b¶n th«ng.

(44) qua trao đổi, thảo luận nhóm. Nhãm 1. Tìm những yếu tố tả thực bãi 1. Hình ảnh "bãi cát dài" và "con đờng cùng" cát và con đờng cùng trong bài th¬ vµ ph©n tÝch ý nghÜa biÓu t- - B·i c¸t:  dµi. Con đờng dài bất tận, ợng đó?  mê mÞt. mù mịt, vô định..  ®i - lïi. - H×nh ¶nh b·i c¸t dµi mªnh m«ng, bÊt tËn, nãng báng, tr¾ng xo¸ lµ h×nh ¶nh kh¾c nghiÖt cña thiªn nhiªn.  Con đờng công danh nhiều lận đận, trắc trở. - Con đờng cùng:  Bắc: núi muôn trùng.  Nam: Sãng dµo d¹t.  Con đờng đời không lối thoát, sự bế tắc về lối đi, hớng đi.. Nhãm 2. Tìm những yếu tố miêu tả hình 2. Hình ảnh "ngời đi đờng" và tâm sự của tác giả. ảnh ngời đi đờng và phân tích ý - Ngời đi đờng: + §i mét bíc, lïi mét bíc: TrÇy trËt, khã kh¨n nghĩa của những hình ảnh đó? + MÆt trêi lÆn vÉn ®i: TÊt t¶, ®i kh«ng kÓ thêi gian + Níc m¾t tu«n r¬i, ngao ng¸n lßng: MÖt mái, ch¸n ng¸n. + Mình anh trơ trụi trên bãi cát: Cô đơn, cô độc, nhỏ bÐ…  Hình ảnh ngời đi trên cát cô đơn, đau đớn, bế tắc, Nhãm 3. băn khoăn trớc đờng đời nhiều trắc trở, gian truân Tâm trạng của lữ khách khi đi sự bế tắc nhng không có sự lựa chọn khác. trªn b·i c¸t lµ g×? TÇm t tëng cña cao B¸ Qu¸t nh thÐ nµo? - Sù ph©n th©n: +Kh¸ch: Sù quan s¸t m×nh tõ phÝa ngoµi: t thÕ, h×nh ¶nh.. + Anh: Sự phân thân để đối thoại với chính mình. + Ta: Béc lé t©m tr¹ng.  Mỗi đại từ giúp tác giả biểu hiện một khía cạnh trong t©m sù cña m×nh: Sù quan s¸t vµ chÊt vÊn chÝnh mình khi thấy mình đi chung đờng với "phờng danh víi "ngêi say" mµ kh«ng biÕt, kh«ng thÓ thay (?) Ngời đi đờng ở đây là ai? lợi", đổi. §ã lµ mét ngêi nh thÕ nµo? - Ngời đi đờng - chính là cao Bá Quát. + Tầm nhìn xa trông rộng: Thấy đợc sự bảo thủ, lạc hậu của chế độ xã hội. + Nhân cách cao đẹp: Sự cảnh tỉnh chính mình trớc c¸i méng c«ng danh. Nhãm 4. NhËn xÐt gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ III. Ghi nhí néi dung cña bµi th¬? 1. NghÖ thuËt - Sử dụng hình ảnh biểu tợng giàu ý nghĩađó là hình ảnh con đờng và ngời đi trên cát. - Thể thơ và nhịp điệu câu thơ biến đổi linh hoạt diễn t¶ sù gËp ghÒnh, tróc tr¾c vµ cã t¸c dông béc lé c¶m xóc t©m tr¹ng cña nhµ th¬. 2. Néi dung Bài thơ đã biểu lộ thái độ chán ghét của ngời trí thức đối với con đờng danh lợi tầm thờng đơng thời và.

(45) niềm khao khát thay đổi cuộc sống. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc lßng bµi th¬. - Qua bµi th¬ em hiÓu biÕt g× vÒ con ngêi Cao B¸ Qu¸t vµ x· héi phong kiÕn xa? b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. Lµm c¸c bµi tËp trong phÇn LuyÖn tËp SGK.. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 16 Lµm V¨n. LuyÖn tËp Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Cñng cè vµ n©ng cao tri thøc vÒ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. - BiÕt c¸ch viÕt ®o¹n v¨n, bµi v¨n cã sö dông thao t¸c ph©n tÝch. 2. Kĩ năng BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch trong bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ Thấy đợc vai trò quan trọng của thao tác Phân tích trong quá trình làm văn nghị luận. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n..

(46) 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Nhắc lại mục đích và yêu cầu của thao tác lập luận phân tích? Các cách phân tích thêng gÆp? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 Chia nhãm kh¶o s¸t bµi tËp. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. Gv chuÈn x¸c kiÕn thøc vµ cho ®iÓm.. Nội dung cần đạt I. Ch÷a bµi tËp. Nhãm 1. Bµi tËp 1. Bµi tËp 1 - Yªu cÇu: +Lµm dµn ý theo mét l«gic thèng nhÊt, hîp lý. +Xác định đợc các luận điểm, luận cứ cÇn tr×nh bµy. a/ Những biểu hiện và tác hại của thái độ tự ti: - Gi¶i thÝch kh¸i niÖm tù ti, ph©n biÖt tù ti víi khiªm tèn. +KN tự ti: Tự đánh giá mình kém và thiếu tự tin.. (?) Những biểu hiện của thái độ tự ti và t¸c h¹i cña nã?. (?) Những biểu hiện của thái độ tự phụ vµ t¸c h¹i cña nã?. (?) Xác định thái độ sống hợp lý?. +KN khiêm tốn: Có ý thức và thái độ đúng mức trong việc đánh giá bản thân, không tự mãn tù kiªu, kh«ng tù cho m×nh lµ h¬n ngêi - Những biểu hiện của thái độ tự ti: + Kh«ng d¸m tin tëng vµo n¨ng lùc, së trêng vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh. + Nhút nhát, tránh những chỗ đông ngời. + Không dám mạnh dạn đảm nhận những nhiệm vụ đợc giao. - Tác hại của thái độ tự ti: Không phát huy đợc năng lực bản thân, không thấy đợc ý nghĩa của cuéc sèng. b/ Những biểu hiện và tác hại của thái độ tự phụ - Gi¶i thÝch kh¸i niÖm tù phô, ph©n biÖt tù phô víi tù tin. + Tự phụ: Tự đánh giá quá cao tài năng thành tích của bản thân, do đó coi thờng mọi ngời. + Tù tin: Tin vµo b¶n th©n m×nh. - Những biểu hiện của thái độ tự phụ: + Luôn đề cao quá mức bản thân. + Luôn cho mình là đúng. + Khi làm đợc việc gì đó lớn lao thì coi thờng ngêi kh¸c. - Tác hại của thái độ tự phụ:Không nhìn thấy những thiếu sót của mình, không tạo đợc cảm gi¸c th©n mËt, khiÕn ngêi kh¸c xa l¸nh m×nh. c/ Xác định thái độ hợp lý: Đánh giá đúng bản thân để phát huy mặt mạnh, hạn chế và khắc.

(47) phôc mÆt yÕu. Nhãm 2: Bµi tËp 2.. Bµi tËp 2. Yªu cÇu: + Làm dàn ý: xác định đợc nội dung cần tr×nh bµy trong bµi viÕt. + T×m c¸c ý vµ s¾p xÕp theo mét hÖ thống lôgic phù hợp với yêu cầu đề bài.. Đoạn văn viết cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - NghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ giµu h×nh tîng vµ c¶m xóc qua c¸c tõ: L«i th«i, Ëm äe. - §¶o trËt tù có ph¸p. - Sự đối lập giữa hình ảnh sĩ tử và quan trờng. - C¶m nhËn vÒ c¶nh thi cö ngµy xa.  Nªn chän viÕt ®o¹n v¨n theo cÊu tróc: Tæng ph©n - hîp: + Giới thiệu hai câu thơ và định hớng phân tích. + Ph©n tÝch cô thÓ nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷, hình ảnh, phép đảo cú pháp. + Nêu cảm nhận về chế độ thi cử ngày xa dới chế độ thực dân phong kiến. II. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc tõ tiÕt 8, kÕt hîp lµm bµi tËp ë tiÕt 16. - Đọc thêm t liệu SGK để hiểu rõ hơn về thao tác lËp luËn ph©n tÝch.. Hoạt động 2 Các nhóm cử đại diện trình bày. GV ch÷a bµi tËp, nhËn xÐt vµ cho ®iÓm.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm vững lí thuyết liên quan đến thao tác lập luận phân tích. - Hoµn thiÖn nèt bµi tËp 2. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh Ch¹y giÆc- N§C ChuÈn bÞ: + Hoàn cảnh đất nớc khi giặc đến xâm lợc + Thái độ của tác giả..

(48) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 17 §äc thªm. Ch¹y giÆc. - NguyÔn §×nh ChiÓu -. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Hoàn cảnh đất nớc khi giặc đến xâm lợc - Cảm nhận đợc nỗi lòng thơng dân, đau xót trớc cảnh dân chạy giặc của tác giả. 2. Kĩ năng BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch trong bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ Căm ghét bọn thực dân phong kiến tay sai, cảm thông với nỗi đau của nhân dân ta đơng thêi. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc “ Bµi ca ng¾n ®i trªn b·i c¸t” vµ cho biÕt t©m sù cña CBQ göi g¾m trong bµi th¬ lµ g×? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn . Nắm nội dung cơ b¶n. (?) Bài thơ đợc NĐC sáng tác trong hoµn c¶nh nµo?. Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS đọc văn bản. Chú ý giọng đọc: chậm rãi, thể hiện niÒm ®au xãt, buån ch¸n. HS th¶o luËn nhãm, t×m hiÓu néi dung v¨n b¶n qua hÖ thèng c©u hái SGK.. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c - Bµi th¬ s¸ng t¸c khi thùc d©n Ph¸p tÊn c«ng Nam Bé n¨m 1859. - §©y lµ mét trong nh÷ng t¸c phÈm ®Çu tiªn cña v¨n häc yªu níc chèng thùc d©n Ph¸p. 2. Bè côc: Bài thơ chia làm 4 phần: đề – thực- luận- kết. II. §äc- T×m hiÓu bµi th¬.

(49) C©u1 Nhãm 1 Cảnh đất nớc và nhân dân khi giặc Pháp đến xâm lợc đợc miêu tả nh thế - Cảnh đau thơng của đất nớc đợc hiện lên qua nµo? nh÷ng h×nh ¶nh: + Lò trÎ l¬ x¬ ch¹y + §µn chim d¸o d¸c bay. + BÕn GhÐ tan bät níc. + §ång Nai nhuèm mµu m©y.  H×nh ¶nh ch©n thùc dùng, lªn khung c¶nh ho¶ng loạn của nhân dân, sự chết chóc, tang thơng của đất níc trong buæi ®Çu cã thùc d©n Ph¸p x©m lîc. - Sử dụng từ ngữ diễn tả sự bất ngờ, đột ngột : vừa, sa tay. - Nghệ thuật đảo ngữ, đối nhằm nhấn mạnh sự ho¶ng hèt, hoang mang. Nhãm 2 C©u2 Tam tr¹ng vµ t×nh c¶m cña t¸c gi¶ trong hoàn cảnh đất nớc có giặc ngo¹i x©m? - T©m tr¹ng cña t¸c gi¶: §au buån, xãt th¬ng tríc c¶nh níc mÊt nhµ tan. Nhãm 3 C©u3 Phân tích thái độ của nhà thơ trong hai c©u th¬ kÕt? - Thái độ của tác giả: Căm thù giặc xâm lợc, trách móc, oán hận triều đình PK. Mong mỏi có ngời hiền tài đứng lên đánh đuổi thực dân, cứu đất nớc khỏi n¹n ngo¹i x©m. Hoạt động 3 III. Tæng kÕt (?) Nhận định chung về bài thơ?. Bµi th¬ lµ bøc tranh hiÖn thùc vÒ t×nh c¶nh cña miÒn Nam trong nh÷ng ngµy ®Çu thùc d©n Ph¸p x©m lợc. Qua đây ta cũng thấy đợc tâm trạng đau xót buån th¬ng cña t¸c gi¶. Nçi uÊt hËn vµ lßng mong mái tríc t×nh c¶nh Ðo le.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc bµi th¬. - Nắm đợc các giá trị của bài thơ. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh H¬ng S¬n phong c¶nh ca – Chu M¹nh Trinh. ChuÈn bÞ: + Vẻ đẹp đặc trơng của của bức tranh phong cảnh Hơng Sơn. + Tấm lòng của nhà thơ đối với quê hơng, đất nớc..

(50) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 18 §äc thªm. Bµi ca phong c¶nh h¬ng s¬n ( H¬ng s¬n phong c¶nh ca). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. - Chu M¹nh TrinhV¾ng. I- Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức - Thấy đợc đây là áng ca trù đã tả đợc cái hồn của cảnh trí Hơng Sơn bằng cảm nhận và ngßi bót tµi hoa cña Chu M¹nh Trinh. - Bæ sung kiÕn thøc vÒ thÓ h¸t nãi. 2. Kĩ năng Cã kÜ n¨ng ph©n tÝch, t×m hiÓu mét bµi h¸t nãi. 3. Thái độ Bồi dỡng tình yêu quê hơng đất nớc, trân trọng những giaá trị văn hóa truyền thống của dân téc. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, chuẩn KTKN, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.

(51) 1. Kiểm tra bài cũ (?) Đọc thuộc bài Chạy giặc . Phân tích tâm trạng, thái độ của tác giả? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn . GV hớng dẫn HS tìm hiểu chung vÒ t¸c gi¶, di tÝch Chïa H¬ng vµ t¸c phÈm. ( ?) Hãy nêu những nét chính về cuộc đời cña Chu M¹nh Trinh ?. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶. - Chu M¹nh Trinh(1862-1905), tù C¸n ThÇn HiÖu Tróc V©n. - Quª qu¸n: V¨n Giang, Hng Yªn. - Đỗ tiến sĩ 1892, làm quan đến chức ám sát. - Ông là bậc tài hoa, phong nhã, thạo đủ cầm, kỳ, thi, hoạ và đặc biệt giỏi về nghệ thuËt kiÕn tróc. - ¤ng cã hai tËp th¬ lín: + Tróc v©n thi tËp( H¸n). + Thanh T©m tµi nh©n thi tËp( N«m). 2. Vµi nÐt vÒ th¾ng c¶nh H¬ng S¬n. ( ?) Em biÕt g× vÒ danh th¾ng H¬ng S¬n ?. Gv: Đây cũng là địa danh đã nhiều lần đi vµo th¬ v¨n cña c¸c nhµ th¬ lín. Chïa H¬ng – NguyÔn Nhîc Ph¸p C« h¸i m¬ - NguyÔn BÝnh.. (?) Bµi th¬ cã thÓ chia lµm mÊy phÇn?. - H¬ng S¬n lµ mét d·y nói thuéc huyÖn Mü §øc- Hµ T©y. §©y lµ mét quÇn thÓ kiÕn tróc phong cảnh gồm núi, động, chùa, suối nổi tiÕng.. 3. Vµi nÐt vÒ bµi th¬ a. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: §©y lµ mét trong ba bµi th¬ «ng viÕt vÒ H¬ng S¬n vµo dÞp «ng đứng trông coi trùng tu, tôn tạo quần thể danh th¾ng n¬i ®©y. - Bµi th¬ lµm theo thÓ h¸t nãi, cã biÕn thÓ. b. Bè côc: Chia lµm 3 phÇn - P1(4 c©u ®Çu): Giíi thiÖu kh¸i qu¸t c¶nh H¬ng S¬n. - P2(11 c©u tiÕp): C¶nh cô thÓ cña H¬ng S¬n. - P3(4 c©u cuèi): Suy nghiÖm cña t¸c gi¶. II. §äc- T×m hiÓu v¨n b¶n. Hoạt động 2 - GV hớng dẫn HS đọc văn bản. Chú ý giọng đọc khoan khoái, cảm giác lâng l©ng, tù hµo. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt cÇn t×m hiÓu qua tæ chøc th¶o luËn nhãm theo c©u hái SGK C©u1: Nhãm 1. Anh chÞ hiÓu c©u th¬ thø nhÊt nh thÕ nµo? - Câu thơ đã nêu bật đợc sắc thái riêng của.

(52) cảnh vật Hơng Sơn: đẹp thần tiên nhng cũng rÊt thanh tÞnh, u nh·, trong trÎo, ®Ëm vÞ thiÒn. - §äc mét sè c©u th¬ t¶ kh«ng khÝ t©m linh cña c¶nh vËt: Thá thÎ rõng mai, l÷ng lê khe yÕn, tho¶ng bªn tai, kh¸ch tang h¶i. C©u2: Nhãm 2. NhËn xÐt vÒ c¸ch c¶m nhË phong c¶nh thiªn - TiÕng chµy k×nh ng©n vang kh«ng døt gîi nhiªn cña ngêi xa? kh«ng khÝ h huyÒn, t©m linh, thanh tÞnh, tho¸t trÇn. - T¸c gi¶ kh«ng chØ c¶m nhËn c¶nh s¾c thiªn nhiªn b»ng m¾t mµ cßn b»ng tai, b»ng c¶ t©m hån. - T©m hån méng m¬ cña du kh¸ch khi võa ®i trên đờng, vừa lắng tiếng mõ vọng lại từ am nào đó. C©u3: Nhãm 3. NhËn xÐt nghÖ thuËt t¶ c¶nh cña t¸c gi¶? - Bµi th¬ cã sù phèi hîp khÐo lÐo gi÷a ©m thanh, màu sắc, không gian, từ bao quát đến ®iÓm tªn theo bíc ch©n du kh¸ch, võa ®i, võa nh×n, võa nghe, võa c¶m nhËn, tëng tîng, nguyÖn cÇu. - Dïng tõ l¸y, liÖt kª, nh©n ho¸, ®iÖp tõ, c©u hỏi tu từ... nhằm khắc hoạ rõ nét sự độc đáo cña phong c¶nh H¬ng S¬n. Gv: - C©u hái tu tõ: Võa giíi thiÖu, võa kh¼ng định. - PhÐp lÆp: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t c¶nh chïa H¬ng. - PhÐp nh©n ho¸: Chim thá thÎ; c¸ l÷ng lê. - §iÖp tõ nµy; c¸ch ng¾t nhÞp 4/3, nghÖ thuËt so s¸nh, dïng tõ l¸y, tõ tîng h×nh gîi c¶m. (?) NhËn xÐt vÒ nçi lßng cña du kh¸ch?. Hoạt động 3 Cñng cè, luyÖn tËp.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Häc thuéc bµi th¬. - Nắm đợc các giá trị của bài thơ.. * Nçi lßng cña du kh¸ch. - Xúc động thành kính. Cảm hứng tôn giáo đầy trang nghiêm đối với đạo Phật. - C¶m høng thiªn nhiªn chan hoµ víi c¶m høng t«n gi¸o vµ lßng tÝn ngìng PhËt gi¸o. Cµng xa cµng lu luyÕn mª say. - Bµi ca lµ mét sù phong phó vÒ gi¸ trÞ nh©n bản cao đẹp trong thế giới tâm hồn của thi nhân. Tình yêu mến cảnh đẹp gắn với tình yêu quê hơng đất nớc của tác giả. III. Tæng kÕt - HS đọc lại bài thơ: Đọc diễn cảm. Học thuéc lßng. - Ng©m bµi th¬ hoÆc Nghe b¨ng..

(53) b. Bµi míi Xem lại đề bài viết số1, giờ sau trả bài.. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 19 Lµm v¨n Tr¶ Bµi viÕt sè 1 Ra đề bài viết số 2 ( NLVH ) làm ở nhà Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Chữa nội dung: Giúp HS hiểu đề và cách trình bày một bài văn nghị luận. - Chữa lỗi câu và diễn đạt: Giúp HS khắc phục đợc một số lỗi cơ bản, từ đó biết sửa chữa và viÕt v¨n tèt h¬n. 2. Kĩ năng.

(54) KÜ n¨ng viÕt bµi NghÞ luËn 3. Thái độ §ång c¶m víi th©n phËn cña ngêi phôn÷ trong x· héi phong kiÕn II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ kh«ng 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 Giúp học sinh nắm đợc những nét cơ I. Yêu cầu về kiến thức bản yêu cầu của đề bài. §Ò bµi: Bàn về học vấn ngạn ngữ Hi Lạp có câu: Học vấn có những chùm rễ đắng cay nhưng hoa quả lại ngọt ngào". Hãy trình bày quan điểm của em về câu ngạn ngữ đó.. Hoạt động 2 GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶.. - Giải thích câu ngạn ngữ: + Học vấn: những hiểu biết nhờ học tập mà có + Chùm rễ đắng cay: con đường để có những hiểu biết đầy khó khăn, gian khổ. + Hoa quả ngọt ngào: thành quả của việc vượt gian khổ để có trình độ học vấn nhất định. Nó đem lại niềm vui và hạnh phúc cho con người. - Mối quan hệ nhân quả hai mặt của vấn đề - Khẳng định tính chân lý của câu ngạn ngữ: + Có học vấn con người mới có điều kiện làm chủ thiên nhiên, xã hội và bản thân mình. + Muốn có học vấn thì phải nỗ lực không ngừng, khó khăn mấy cung không lùi bước (dẫn chứng minh hoạ) + Muốn hái được hoa quả ngọt ngào phải chấp nhận chùm rễ đắng cay. - Liên hệ bản thân trong học tập và cuộc sống II. NhËn xÐt chung * ¦u ®iÓm. - Nhìn chung các em hiểu đề, biết cách triển khai ý. Nắm đợc nội dung và ý nghĩa câu nói. - Lấy đợc một số dẫn chứng để minh họa cho luận đề. - Giải thích đợc nghĩa của từng từ, câu quan trọng và tiêu biểu trong đề bài để làm tiền đề cho sự phân.

(55) Hoạt động 3 Híng dÉn bµi viÕt sè 2 ë nhµ. §Þnh híng néi dung.. tÝch vµ nªu c¶m nhËn c¸ nh©n. * Nhîc ®iÓm. - Bài viết cha mở rộng, cha bày tỏ đợc ý kiến của m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. - Diễn đạt đôi chỗ còn chung chung, mờ nhạt. - Cha biÕt triÓn khai ý, nªn bµi viÕt hÇu nh chØ míi dõng l¹i ë c¸ch c¾t nghÜa c©u ng¹n ng÷. - PhÇn liªn hÖ b¶n th©n cßn yÕu. * KÕt qu¶: Líp 11B4, tæng sè 31 häc sinh - §iÓm 7 - 9: 07 em. - §iÓm 5 - 6: 16 em - §iÓm 3 - 4: 08 em.. III. Ra đề bài viết số 2.( Nghị luận văn học ). H×nh ¶nh ngêi phô n÷ ViÖt Nam thêi xa qua c¸c bµi Tù t×nh( Bµi *Yªu cÇu vÒ kü n¨ng II) cña Hå Xu©n H¬ng vµ Th¬ng vî - N¾m v÷ng kiÓu bµi v¨n nghÞ luËn v¨n häc. - Trình bày ngăn gọn, đủ ý, diễn đạt lu loát. cña TrÇn TÕ X¬ng. - Bè côc râ rµng. V¨n cã c¶m xóc. - Không sai lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. - Nắm vững nội dung của hai bài thơ, từ đó thấy đợc sự giống và khác nhau giữa tính cách của hai ngêi phô n÷: - Cã thÓ tr×nh bµy theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nhng - Đọc lại văn bản hai bài thơ.Tìm ra đảm bảo đợc các ý chính sau đây: nh÷ng nÐt chung vµ riªng trong c¸ + Kh¸c:Mét ngêi muèn bøt ph¸, tho¸t ra khái cuéc tính hai ngời phụ nữ ở hai bài thơ đó? sống ngột ngạt; Một ngời lại cam chịu, nhẫn nại lµm trßn bæn phËn cña ngêi mÑ, ngêi vî. Mét ngêi đợc đồng cảm, sẻ chia, động viên, khuyến khích. Một ngời cô đơn một mình, đau tức trớc duyên phËn hÈm hiu. + Giống: Cùng cảm nhận đợc thân phận, số phận của mình một cách rõ ràng. Cùng ý thức đợc về b¶n th©n vµ cuéc sèng cña m×nh. Họ đều là những ngời phụ nữ tần tảo, nhẫn nại, cam chịu duyên phận, biết mà không thể làm gì đợc để thoát khỏi cuộc sống tù túng ngột ngạt, đến Hoạt động 4 GV thông báo thang điểm 10 cho bài bế tắt ấy. Mất tự do, không đợc sống cho chính viÕt. ( kh«ng th«ng b¸o yªu cÇu tõng m×nh. môc ).  Nét cá tính đều đáng đợc trân trọng, đáng quí ở ngêi phô n÷ ViÖt Nam: M¹nh mÏ, biÕt hi sinh, ý thức đợc bản thân, nhận thức đợc cuộc sống. §Ò bµi.. * Thang ®iÓm. - §iÓm9-10: §¸p øng tÊt c¶ c¸c yªu cÇu trªn. Bµi viết còn mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt. - Điểm 7-8: Đáp ứng đợc 2/3 các yêu cầu trên. Bài viết còn mắc một số lỗi chính tả, diễn đạt. - §iÓm 5-6: §¸p øng 1/2 yªu cÇu trªn, bµi viÕt cßn mắc nhiều lỗi diễn đạt, chính tả. - Điểm 3-4: Đáp ứng đợc 1-2 nội dung yêu cầu trên. Bài mắc quá nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. - §iÓm 1-2: Tr×nh bµy thiÕu ý hoÆc cßn s¬ sµi ý, mắc quá nhiều lỗi diễn đạt, ngữ pháp, chính tả. - Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề..

(56) 3. Cñng cè - ¤n l¹i kiÕn thøc lý thuyÕt lµm v¨n: Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch, lËp dµn ý bµi v¨n nghÞ luËn…LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. - §äc l¹i hai bµi th¬ Tù t×nh ( Bµi II ) - Hå Xu©n H¬ng vµ Th¬ng vî - TrÇn TÕ X¬ng. N¾m ch¾c néi dung. - Nép bµi : Thø 2 ( 17/09 ). 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò §äc l¹i bµi giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu ë SGK líp 9. b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: T¸c gia N§C vµ bµi V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc ChuÈn bÞ: + Tấm gơng sáng về cuộc đời, nghị lực và nhân cách NĐC + Những đống góp của NĐC trong nền văn học dân tộc.. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 20 V¨n häc sö. NguyÔn §×nh ChiÓu (1822 – 1888). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Nắm đợc những nét chính về cuộc đời, nghị lực, nhân cách và giá trị thơ văn của Nguyễn §×nh ChiÓu. - Hiểu đợc những đặc trng cơ bản của bút pháp trữ tình NĐC. 2. Kĩ năng - BiÕt c¸ch t×m hiÓu mét t¸c gia v¨n häc. 3. Thái độ - Tr©n träng nghÞ lùc phi thêng vµ tµi n¨ng cña NguyÔn §×nh chiÓu. II- phÇn chuÈn bÞ cña GV – HS 1. Giáo viên - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. Học sinh - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc bµi “ H¬ng s¬n phong c¶nh ca”. Cho biÕt c¸ch c¶m nhËn thiªn nhiªn cña ngêi xa? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. Cuộc đời và con ngời 1. Cuộc đời: - NguyÔn §×nh ChiÓu - §å ChiÓu( 1822 - 1888) Tù lµ M¹nh Tr¹ch, hiÖuTräng Phñ, Hèi Trai ( c¸i phßng tèi ) - Trong phÇn I SGK tr×nh bµy nh÷ng - Sinh t¹i quª mÑ: Lµng T©n Thíi, huyÖn B×nh D¬ng, tØnh Gia §Þnh. ®iÓm chÝnh nµo ? - Xuất thân trong gia đình nhà nho. Cha là + N¨m sinh, n¨m mÊt. NguyÔn §×nh Huy, ngêi Thõa Thiªn vµo Gia §Þnh + Quª qu¸n. Hoạt động 1 HS đọc phần I SGK, trả lời câu hỏi. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc..

(57) + Những nét chính về cuộc đời.. lµm th l¹i, lÊy bµTr¬ng ThÞ ThiÖt ngêi Sµi Gßn lµm vî thø, sinh ra NguyÔn §×nh ChiÓu. - 1833 «ng Huy ®a NguyÔn §×nh ChiÓu ra HuÕ ¨n häc, 1840 NguyÔn §×nh ChiÓu vÒ Nam, 1843 thi đỗ tú tài, 1846 ra Huế thi tiếp nhng đến 1949 lúc sắp thi thì mẹ mất, bỏ thi về Nam đội tang mẹ. Trên đờng đi bị đau mắt nặng vì khóc mẹ quá nhiều nên đã bị mù hai mắt. - BÞ mï tõ n¨m 27 tuæi, NguyÔn §×nh ChiÓu vÉn më líp d¹y häc, lµm thuèc ch÷a bÖnh cho ngêi nghÌo vµ s¸ng t¸c th¬ v¨n chèng Ph¸p. - 1859 Pháp đánh Gia Định, Nguyễn Đình Chiểu cùng các lãnh tụ nghĩa quân bàn mu đánh giặc và sáng tác nhiều thơ văn chiến đấu. -Thùc d©n Ph¸p biÕt «ng lµ ngêi cã tµi t×m c¸ch dụ dỗ, mua chuộc, nhng ông tỏ thái độ bất hợp t¸c. - 1888 ông qua đời. Cuộc đời ông là một tấm gơng sáng về nghị lực và đạo đức, suốt đời chiến đấu không biết mệt mỏi cho lẽ phải, cho quyền lợi nh©n d©n. 2. Con ngêi:. (?) Theo em trong con ngời Nguyễn - Một thầy giáo mẫu mực đặt việc dạy ngời hơn §×nh ChiÓu cã sù kÕt hîp cña 3 tè chÊt d¹y ch÷. nµo? - Mét thÇy lang lÊy viÖc ch¨m lo søc khoÎ cho nhân dân làm y đức. - Một nhà văn viết văn tuyên truyền đạo đức, là lá cê ®Çu cña v¨n häc yªu níc chèng Ph¸p. II. Sù nghiÖp th¬ v¨n. Hoạt động 2 HS trao đổi và thảo luận nhóm. Nhãm 1 1. T¸c phÈm chÝnh. H·y kÓ tªn c¸c t¸c phÈm chÝnh cña S¸ng t¸c chñ yÕu b»ng ch÷ N«m. N§C g¾n víi tõng thÓ lo¹i s¸ng t¸c? - TruyÖn th¬ N«m: TruyÖn Lôc V©n Tiªn, D¬ng Tõ - Hµ MËu, Ng Tiều y thuật vấn đáp. - Th¬ N«m §êng luËt vµ ®iÕu v¨n: Ch¹y giÆc, Xóc c¶nh, Th¬ ®iÕu Tr¬ng §Þnh, Th¬ ®iÕu Phan Tßng. - V¨n tÕ: + V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc. + V¨n tÕ Tr¬ng §Þnh + V¨n tÕ nghÜa sÜ trËn vong Lôc tØnh.. Nhãm 2 N§C quan niÖm nh thÕ nµo vÒ th¬ v¨n? Häc theo ngßi bót chÝ c«ng Trong th¬ cho ngô tÊm lßng Xu©n Thu. Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm. 2. Quan niÖm v¨n ch¬ng: - Ngêi s¸ng t¸c v¨n ch¬ng ph¶i lµ ngêi tiÕn bé, học theo Khổng Tử làm sách giúp đời.. - Sáng tác văn chơng phải nh con thuyền chở đạo, viÕt v¨n lµ ®©m kÎ gian tµ..

(58) §©m mÊy th»ng giang bót ch¼ng tµ “V¨n ch¬ng ai ch¼ng muèn nghe. Phun ch©u nh¶ ngäc, b¸u khoe tinh thÇn”.. - Văn chơng phải gắn với cuộc sống, phải đảm b¶o tÝnh ch©n thùc.. Lý tởng đạo đức nhân nghĩa của Nguyễn Đình Chiểu chủ yếu đợc xây dựng trên c¬ së t×nh c¶m nµo? Nhãm 3 Thơ văn NĐC phản ánh vấn đề gì?. 3. Néi dung th¬ v¨n. a. Tríc khi Ph¸p x©m lîc: - Là thơ văn chiến đấu bảo vệ lý tởng đạo đức nh©n nghÜa. + Nh©n: T×nh yªu th¬ng con ngêi, s½n sµng cu mang con ngêi trong c¬n ho¹n n¹n. + Nghĩa: Là những quan hệ tốt đẹp giữa con ngời víi con ngêi trong x· héi.  Tất cả sáng tác của ông đều đặc biệt đề cao chữ nghĩa, là những bài học về đạo làm ngời. Đạo lí lµm ngêi cña NguyÔn §×nh ChiÓu manh tinh thÇn Nho gia, nhng lại rất đậm đà tính nhân dân và truyÒn thèng d©n téc. Nh÷ng nh©n vËt trong t¸c phẩm của ông đều là nhng mẫu ngời lý tởng, sống nh©n hËu, thñy chung, ngay th¼ng, d¸m x¶ than v× nghÜa lín... b. Sau khi Ph¸p x©m lîc: - Lßng yªu níc th¬ng d©n. + Thơ văn ông ghi lại chân thực một thời đại đau thơng của đất nớc + KhÝch lÖ lßng c¨m thï giÆc vµ ý chÝ cøu níc cña nh©n d©n. + §ång thêi nhiÖt liÖt biÓu d¬ng nh÷ng anh hïng nghĩa sĩ đã chiến đấu, hy sinh cho Tổ Quốc. + ¤ng cßn tè c¸o téi ¸c x©m l¨ng g©y bao th¶m họa cho nhân dân. Ông khóc than cho đất nớc gặp buæi ®au th¬ng. ¤ng c¨m uÊt chöi th¼ng vµo mÆt kẻ thù. Ông dựng lên bức tợng đài bất tử về ngời n«ng d©n nghÜa sÜ.. (?) §¸nh gi¸ chung vÒ néi dung th¬ v¨n cña NguyÔn §×nh ChiÓu?  Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu đã đáp ứng xuất sắc những yêu cầu của cuộc sống và chiến đấu đơng thời, có tác dụng động viên, khích lệ không nhỏ t×nh thÇn vµ ý chÝ cøu níc cña nh©n d©n. Hoạt động 3 (?) Nghệ thuật đặc sắc của thơ văn Nguyễn Đình Chiểu đợc biểu hiện ở nh÷ng ®iÓm nµo?. 3. NghÖ thuËt th¬ v¨n. - Th¬ «ng kh«ng ph¸t lé bªn ngoµi mµ tiÒm Èn ë tÇng s©u c¶m xóc. - Có nhiều đóng góp, nhất là văn chơng trữ tình đạo đức. Bút pháp trữ tình xuất phát từ cõi tâm trong s¸ng, nhiÖt thµnh, ®Çy t×nh yªu th¬ng. - Th¬ v¨n Nguyªn §×nh ChiÓu cßn mang ®Ëm chÊt Nam Bé: Tõ lêi ¨n tiÕng nãi méc m¹c, b×nh dị, đến tâm hồn nồng nhiệt, chất phác. - C¸c s¸ng t¸c thiªn vÒ chÊt chuyÖn kÓ, mang mµu s¾c diÔn xíng rÊt phæ biÕn trong v¨n häc d©n gian Nam Bé..

(59) Gv: §óng nh lêi nhËn xÐt cña cè Thñ tíng Ph¹m V¨n §ång: “Th¬ v¨n N§C nh mét v× sao s¸ng... cµng nh×n cµng thÊy s¸ng”. Hoạt động 4 HS đọc ghi nhớ SGK..  H¬n mét thÕ kû tr«i qua, tiÕng th¬ §å ChiÓu vÉn ngân vang giữa cuộc đời. Tên tuổi nhà thơ mù yêu níc xø §ång Nai vÉn rùc s¸ng trªn bµu trêi v¨n nghệ dân tộc bởi nhân cách cao đẹp và những cèng hiÕn lín lao cña «ng cho v¨n häc níc nhµ.. III. Ghi nhí. -SGK.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Nắm đợc những nét chính về cuộc đời và ND-NT thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc. ChuÈn bÞ: + Đọc lại nhiều lần bài văn tế trớc khi đến lớp + Cảm nhận đợc vẻ đẹp bi tráng của bức tợng đài có một không hai trong lịch sử VHVN.. Ngµy so¹n: / TiÕt 21 §äc v¨n. / 2012. V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn giuéc (T1). - NguyÔn §×nh ChiÓu –. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Bức tợng đài bi tráng về ngời nông dân Nam Bộ yêu nớc buổi đầu chống thực dân Pháp. - Thái độ, cảm xúc xót thơng của tác giả. - TÝnh tr÷ t×nh, thñ ph¸p t¬ng ph¶n vµ viÖc sö dông ng«n ng÷. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu bài văn tế theo đặc trng thể loại. 3. Thái độ - Th¬ng c¶m, tr©n träng, c¶m phôc tríc nh÷ng mÊt m¸t hy sinh cña c¸c nghÜa sÜ. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Phơng pháp phân tích, bình giảng, so sánh và gợi mở, kết hợp nêu vấn đề qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ.

(60) (?) §äc thuéc bµi “ H¬ng s¬n phong c¶nh ca”. Cho biÕt c¸ch c¶m nhËn thiªn nhiªn cña ngêi xa? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. PhÇn hai: T¸c phÈm. Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK và tóm tắt nội I. Tìm hiểu chung dung chÝnh. 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c - CÇn Giuéc thuéc tØnh Long An. TrËn CÇn Giuộc là một trận đánh lớn của quân ta diễn ra đêm 16/ 12/ 1861, hơn 20 nghĩa quân đã hy sinh anh dũng. Tuần phủ Gia Định là Đỗ Quang đã yªu cÇu cô §å ChiÓu viÕt bµi v¨n tÕ. Ngay sau đó vua Tự Đức ra lệnh phổ biến bài văn tế trong các địa phơng khác. - Nh vậy Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc không đơn thuÇn lµ s¶n phÈm cña nghÖ thuËt c¸ nh©n mµ cßn lµ s¶n phÈm mang tÝnh chÊt nhµ níc, thêi đại. 2. Vµi nÐt vÒ t¸c phÈm (?) Em hiÓu thÕ nµo lµ thÓ v¨n tÕ ? T×m a. ThÓ lo¹i v¨n tÕ bè côc bµi v¨n tÕ? - V¨n tÕ: lµ lo¹i v¨n thêng g¾n víi phong tôc tang lễ, nhằm bày tỏ lòng thơng tiếc đối với ngời đã mất. - Néi dung: Bµi v¨n tÕ cã hai néi dung chÝnh + Kể lại cuộc đời, công đức của ngời đã mất. + Bµy tá nçi ®au th¬ng cña ngêi sèng. - Bè côc chung: 4 phÇn(SGK) 2. Bè côc: (?) Từng phần của bài văn tế đợc chia + Lung khởi: khái quát bối cảnh của thời đại và nh thÕ nµo? Néi dung c¬ b¶n cña? khẳng định ý nghĩa cái chết bất tử của ngời nông d©n. + Thích thực: Hồi tởng lại hình ảnh và công đức ngêi n«ng d©n - nghÜa sÜ. + Ai v·n: Bµy tá lßng th¬ng tiÕc, sù c¶m phôc của tác giả đối với ngời nghĩa sĩ. + Khèc tËn ( KÕt ): Ca ngîi linh hån bÊt tö cña c¸c nghÜa sÜ. 3. Chủ đề: (?) Chủ đề bài văn tế này là gì ? - V¨n tÕ nghÜa CÇn Giuéc cña NguyÔn §×nh ChiÓu lµ mét bµi ca lín, nã ca ngîi nh÷ng con ngời nghèo khó theo Trơng Công Định đánh giặc và họ đã hy sinh anh dũng trong cuộc kháng chiÕn CÇn Giuéc. Hoạt động 2 II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. Th¶o luËn nhãm. Nhãm 1: §äc phÇn 1 vµ ph¸t hiÖn nh÷ng gi¸ trÞ nghệ thuật có trong đoạn văn đó?. 1. PhÇn Lung khëi: - Mở đầu là tiếng than: Hỡi ôi!....đó là tiếng than quen thuéc cña mçi bµi v¨n tÕ, lµ tiÕng khãc khóc của Đồ Chiểu. Lời than mở đầu đã nóng.

(61) bỏng trong cái dữ dội của chiến tranh, đặt ngời nghÜa sÜ vµo thö th¸ch lín cña lÞch sö. - Nghệ thuật đối thanh, từ loại, nghĩa... làm nổi bật khung cảnh bão táp của thời đại và ý chí bất khuÊt b¶o vÖ tæ quèc cña nh©n d©n. - C¸ch dïng tõ vµ lèi so s¸nh méc m¹c, gi¶n dÞ trong câu văn biền ngẫu đối xứng, bộc lộ ý nghĩa cao quý của sự hy sinh trong chiến đấu chống Pháp của ngời dân lao động Nam Bộ.  Khẳng định cuộc chiến thắng tuy thất bại những ngêi nghÜa sÜ tuy hy sinh nhng tiÕng th¬m, thanh danh cßn vang väng m·i. 2. PhÇn ThÝch thùc.. Nhãm 2. Nguån gèc xuÊt th©n cña ngêi nghÜa sÜ? TÊm lßng yªu níc cña ngêi n«ng d©n nghĩa sĩ đợc miêu tả nh thế nào trong a. Nguồn gốc và hoàn cảnh sinh sống: ®o¹n v¨n? - Xuất thân từ tầng lớp nông dân lao động nghèo khæ, cÇn cï, chÊt ph¸c, hiÒn lµnh. - Kh«ng ph¶i lÝnh chuyªn nghiÖp, xa l¹ víi binh đao chỉ quen công việc đồng áng, cuốc cày. Họ sinh ra để lao động cho cuộc sống bình yên hạnh phóc. - Hoàn cảnh sống cô đơn thiếu ngời nơng tựa ( cui cót). (?) Nguyên nhân làm thay đổi cuộc sèng cña hä? - Nguyên nhân: Thực dân Pháp đến xâm lăng, vua quan triều đình ơn hèn, bạc nhợc để cho nhân dân phải đợi mỏi mòn, thất vọng. (?) Lßng c¨m thï giÆc cña nh©n d©n b. Thái độ căm thù giặc: Cần Giuộc đợc thể hiện nh thế nào?. Gv liên hệ với thái độ căm thù giặc của TrÇn Quèc TuÊn, cña NguyÔn Tr·i.. - Thñ ph¸p so s¸nh cô thÓ mang t©m lý n«ng d©n diễn tả tâm trạng khắc khoải chờ đợi, sự đớn hèn, vô trách nhiệm của nhà Nguyễn, sự đê tiện cña thùc d©n Ph¸p. - Lòng căm thù giặc còn đợc diễn tả bằng những h×nh ¶nh cêng ®iÖu, m¹nh mÏ, ch©n thùc, mang ®Ëm chÊt Nam Bé.. - Họ tự nguyện đứng lên đấu tranh bảo vệ quê hGv: Họ khác hẳn với ngời lính trong bài ơng, quyết không đội trời chung với giặc. ca dao thêi xa: “ Thïng thïng .... nh ma”. Nhãm 3: Ngời nông dân nghĩa sĩ ra trận đợc trang bÞ nh thÕ nµo? T×m dÉn chøng minh häa?. c. Điều kiện chiến đấu:. - Th« s¬, thiÕu thèn, hÇu nh kh«ng cã g×: Kh«ng biÕt vâ nghÖ, kh«ng häc binh th, kh«ng ph¶i lÝnh chuyên nghiệp, đối lập hoàn toàn với kẻ thù.. Nhãm 4. Tinh thần chiến đấu của ngời nghĩa sĩ đợc tái hiện lại nh thế nào? Nhận xét về - Khí thế chiến đấu: c¸ch dïng tõ khi miªu t¶? - Tiến công nh vũ bão: Đâm, chém, đạp, lớt, xô, liÒu, ®Èy… - Coi c¸i chÕt nhÑ nh l«ng hång, hiªn ngang trªn chiến địa, chiến đấu hết mình, quên mình. - Ng«n ng÷ gãc c¹nh, chÝnh x¸c, h×nh ¶nh so.

(62) sánh, động từ mạnh, cách ngắt nhịp nhanh, mạnh thÓ hiÖn sù x¶ th©n v× nghÜa lín cña nghÜa qu©n. - Kết quả: Đốt nhà dạy đạo, chém đầu quan Hai, lµm cho M· tµ, Ma nÝ hån kinh.  Nguyễn Đình Chiểu không hề tô vẽ, mà cứ để nguyên một đám đông lam lũ, rách rới, tay dao tay gậy aò ào xông vào đồn giặc. Lần đầu tiên Nguyễn Đình Chiểu đa vào văn học bức tợng đài nghệ thuật về ngời nông dân lao động hoành tráng, hết mình, quên mình trong chiến đấu. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Nắm đợc hoàn cảnh sáng tác - Nguån gèc vµ hoµn c¶nh xuÊt th©n cña c¸c nghÜa sÜ b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc(T2). ChuÈn bÞ: + Nỗi đau đớn, tiếc thơng của ngời thân, của nhân dân trớc sự hy sinh của các nghĩa sĩ đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? + ý nghÜa bÊt tö cña c¸i chÕt anh hïng.. Ngµy so¹n: / TiÕt 22 §äc v¨n. / 2012. V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn giuéc (T2). - NguyÔn §×nh ChiÓu –. Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Nỗi đau đớn, tiếc thơng của ngời thân, của nhân dân trớc sự hy sinh của các nghĩa sĩ đợc thÓ hiÖn nh thÕ nµo? - ý nghÜa bÊt tö cña c¸i chÕt anh hïng. - TÝnh tr÷ t×nh, thñ ph¸p t¬ng ph¶n vµ viÖc sö dông ng«n ng÷. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu bài văn tế theo đặc trng thể loại. 3. Thái độ.

(63) - Th¬ng c¶m, tr©n träng, c¶m phôc tríc nh÷ng mÊt m¸t hy sinh cña c¸c nghÜa sÜ. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Phơng pháp phân tích, bình giảng, so sánh và gợi mở, kết hợp nêu vấn đề qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Nguån gèc vµ hoµn c¶nh xuÊt th©n cña c¸c nghÜa sÜ trong bµi V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc cña N§C? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS.. Nội dung cần đạt d. ý nghĩa của trận đánh:. ( ?) Trận đánh có ý nghĩa nh thế nào ?. - Nªu cao tÊm g¬ng anh dòng chèng ngo¹i x©m. - Lµm s¸ng tá ch©n lý vÒ t tëng yªu níc vµ vai trß cña n«ng d©n. - Khẳng định khả năng chiến thắng của ý chí con ngêi víi vò khÝ tèi t©n vµ søc m¹nh cña chiÕn tranh nh©n d©n vµ chiÕn tranh du kÝch. 3. PhÇn Ai v·n:. ( ?) TiÕng khãc cña t¸c gi¶ xuÊt ph¸t tõ nhiều nguồn cảm xúc? Theo em đó là nguån c¶m xóc g×? - H×nh tîng ngêi n«ng d©n nghÜa sÜ hiÖn lªn tõ dßng níc m¾t cña §å ChiÓu, bao trïm toµn bé bµi v¨n tÕ lµ h×nh tîng t¸c gi¶. - TiÕng khãc §å ChiÓu hîp thµnh bëi 3 yÕu tè : Níc, D©n, Trêi. §å ChiÓu nh©n danh vËn níc, nh©n danh lich sö mµ khãc cho nh÷ng ngêi anh hïng x¶ th©n cho Tæ Quèc. TiÕng khãc Êy cã tÇm vóc sử thi, tầm vóc thời đại. (?) NhËn xÐt nhÞp v¨n, giäng ®iÖu trong - Giäng ®iÖu ®a thanh giµu cung bËc t¹o nªn phÇn ai v·n? những câu văn thật vật vã, đớn đau. - Hình ảnh gia đình tang tóc, cô đơn, chia lìa, gợi kh«ng khÝ ®au th¬ng, buån b· sau cuéc chiÕn. - NhÞp c©u trÇm l¾ng, gîi kh«ng khÝ l¹nh lÏo, hiu h¾t sau c¸i chÕt cña nghÜa qu©n. - Tác giả sử dụng hình ảnh đẹp biểu hiện bề sâu c¸i chÕt cao quÝ cña nghÜa sÜ. 4. PhÇn Khèc tËn ( kÕt ): (?) Tác giả đề cao một quan niệm sống - Tác giả đề cao quan niệm : Chết vinh còn hơn sống nhục. Nêu cao tinh thần chiến đấu, xả thân cao đẹp là gì? v× nghÜa lín cña nghÜa qu©n. Hä ra trËn kh«ng cÇn c«ng danh bæng léc mµ chØ v× mét ®iÒu rÊt gi¶n đơn là yêu nớc..

(64) - §©y lµ c¸i tang chung cña mäi ngêi, cña c¶ thêi đại, là khúc bi tráng về ngời anh hùng thất thế. III. Tæng kÕt: (?) §¸nh gi¸ chung vÒ bµi v¨n tÕ.. - Bµi v¨n tÕ lµ h×nh ¶nh ch©n thùc vÒ ngêi n«ng d©n ViÖt Nam chèng Ph¸p víi lßng yªu níc vµ lòng căm thù giặc sâu sắc, tinh thần chiến đấu hi sinh anh dòng tuyÖt vêi cña ngêi n«ng d©n Nam Bé trong phong trµo chèng Ph¸p cuèi XIX. - Víi bµi v¨n tÕ nµy lÇn ®Çu tiªn trong lÞch sö VH dân tộc có một tợng đài nghệ thuật sừng sững về ngêi n«ng d©n t¬ng xøng víi phÈm chÊt vèn cã ngoài đời của họ.. HS đọc ghi nhớ SGK. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. - Em hiÓu c©u v¨n sau nh thÕ nµo? Sống làm chi theo quân tà đạo, quăng vùa hơng, xô bàn độc, thấy lại thêm buồn; Sống lµm chi ë lÝnh m· tµ chia rîu l¹t, gÆm b¸nh m×, nghe cµng thªm hæ. - HS th¶o luËn theo nhãm. §¹i diÖn tr×nh bµy giÊy trong. GV nhËn xÐt cho ®iÓm. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Häc thuéc lßng bµi v¨n tÕ. - N¾m ch¾c néi dung bµi häc theo tõng phÇn. b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi Thùc hµnh Thµnh ng÷, ®iÓn cè ChuÈn bÞ: + Nắm đợc các khái niệm Thành ngữ, điển cố. + Lµm c¸c bµi tËp trong SGK.

(65) TiÕt 23. Ngµy so¹n: TiÕng ViÖt. /. / 2012. Thùc hµnh vÒ thµnh ng÷ - ®iÓn cè Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Nâng cao những kiến thức cần thiết về thành ngữ, điển cố: đặc điểm cơ bản về cấu tạo, về ý nghÜa vµ c¸ch dïng; - Nâng cao kỹ năng cảm nhận và phân tích thành ngữ, điển cố, thấy đợc sự giàu đẹp của từ vùng TiÕng ViÖt; 2. Kĩ năng - NhËn diÖn thµnh ng÷, ®iÓn cè trong lêi nãi vµ biÕt sö dông thµnh ng÷, ®iÓn cè khi cÇn thiÕt. 3. Thái độ - Båi dìng t×nh yªu tiÕng ViÖt II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - GV định hớng. HS lên bảng làm bài tập, số còn lại trao đổi, thảo luận bổ sung, sau đó GV chốt lại củng cố đánh giá. - HoÆc cã thÓ chia theo nhãm, c¸c nhãm th¶o luËn, viÕt vµo b¶ng phô, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, GV cñng cè. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Ko 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. Kh¶o s¸t bµi tËp Hoạt động 1 GV định hớng cho HS tìm nghĩa của c¸c thµnh ng÷ vµ ®iÓn cè. Bµi tËp 1: Mét duyªn hai nî N¨m n¾ng mêi ma. - Duyªn th× Ýt mµ nî th× nhiÒu. ý nãi mét m×nh phải đảm đang công việc gia đình để nuôi chồng vµ con. - Vất vả, cực nhọc, chịu đựng dãi dầu, ma nắng.  Kh¾c häa h×nh ¶nh mét ngêi vî vÊt v¶, tÇn t¶o, đảm đang tháo vát trong công việc gia đình. Cách biểu đạt ngắn gọn nhng nội dung thể hiện lại đầy đủ, sinh động..

(66) (?) So s¸nh víi tõ ng÷ th«ng thêng? - Về cấu tạo: thành ngữ cân đối, ngắn gọn, cô đúc, có vần, có nhịp. - §Æc ®iÓm ý nghÜa: + Thành ngữ thờng dùng cách nói có tính hình tợng cụ thể. Đằng sau hình tợng đó là tính triết lý s©u s¾c, th©m thuý, hµm sóc. + C¸c thµnh ng÷ thêng cã s¾c th¸i biÓu c¶m. Bµi tËp 2: §Çu tr©u mÆt ngùa C¸ chËu chim lång Đội trời đạp đất.. Bµi tËp 3: Giêng kia. §µn kia. - TÝnh chÊt hung b¹o, thó vËt, phi nh©n tÝnh cña bọn quan lại khi đến nhà Kiều để vu oan. - C¶nh sèng tï tóng, chËt hÑp, mÊt tù do. §©y lµ th©n phËn g¸i lÇu xanh cña Thuý KiÒu. - Lối sống và hành động nganh tàng, tự do, kh«ng chÞu bã buéc kh«ng chÞu khuÊt phôc tríc thÕ lùc nµo - khÝ ph¸ch h¶o h¸n, ngang tµng cña Tõ H¶i. - Gợi lại chuyện Trần Phồn đời hậu Hán dành riªng cho b¹n lµ Tõ TrÜ mét c¸i giêng.... - Gợi lại chuyện Chung Tử Kì khi nghe tiếng đàn của Bá Nha mà hiểu đợc ý nghĩ của bạn.  Cả hai điển cố đều gợi tình bạn thủy chung, th¾m thiÕt, keo s¬n. -> §iÓn cè lµ nh÷ng sù viÖc, con ngêi tiªu biÓu trớc đây, hay những câu chữ trong sách đời trớc đợc dẫn ra - chỉ cần nhắc đến là đã chứa đựng điều định nói.. Bµi tËp 4: Ba thu ChÝn ch÷. liÔu Ch¬ng §µi. M¾t xanh.. Hoạt động 2 : Th¶o luËn nhãm. C¸c nhãm tr×nh bµy giÊy trong.. - Ba n¨m: Kim Träng t¬ng t Thóy KiÒu th× mét ngµy kh«ng thÊy nhau cã c¶m gi¸c l©u nh ba n¨m. - Công lao của cha mẹ đối với con cái là: Sinh, cóc, phñ, sóc, trëng, dôc, cè, phôc, phóc.-> KiÒu nghĩ đến công lao của cha mẹ đối với mình mà mình cha hề đáp lại đợc. - Gîi chuyÖn ngêi xa ®i lµm quan ë xa, viÕt th vÒ th¨m vî cã c©u: "C©y liÔu ë Ch¬ng §µi xa xanh xanh, nay có còn không, hay là tay khác đã vin bẻ mất rồi". -> Kiều tởng tợng đến cảnh Kim Trọng trở về thì nàng đã thuộc về ngời khác. - Nguyễn Tịch đời Tấn quí ai thì tiếp bằng mắt xanh( lßng ®en cña m¾t), kh«ng a ai th× tiÕp b»ng m¾t tr¾ng ( lßng tr¾ng cña m¾t )  Tõ H¶i biÕt KiÒu ë lÇu xanh ph¶i tiÕp kh¸ch lµng ch¬i nhng cha hÒ a ai, b»ng lßng víi ai.  Câu nói thể hiện lòng quí trọng và đề cao phẩm gi¸ cña Thóy KiÒu. II. Thùc hµnh - Bµi tËp 5 : Nhãm 1.. Nhãm 1. Bµi tËp 5.. - 5 c©u ®Çu / Bµi tËp 6: Nhãm 2..

(67) Nhãm 2. 5 c©u/ Bµi tËp 6. Nhãm 3. 5 c©u/ Bµi tËp 6. Nhãm 4. Bµi tËp 7. - 5 c©u sau / Bµi tËp 6: Nhãm 3. - Bµi tËp 7: Nhãm 4. GV chuÈn x¸c, nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - TËp t×m nh÷ng thµnh ng÷ vµ ®iÓn cè trong c¸c t¸c phÈm v¨n häc, s¸ch, b¸o… - Học cách sử dụng cho đúng và thành thạo. b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi: ChiÕu cÇu hiÒn. ChuÈn bÞ: + §¸nh gi¸ chñ tr¬ng cÇu hiÒn cña vua Quang Trung + NghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶.. TiÕt 24. Ngµy so¹n: §äc V¨n. /. / 2012. ChiÕu cÇu hiÒn ( CÇu hiÒn chiÕu ). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. - Ng« Th× NhËm – V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Chủ trơng cầu hiền đúng đắn của vua Quang Trung. - NghÑ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, giµu søc thuyÕt phôc cña Ng« Th× NhËm 2. Kĩ năng - Đọc – hiểu bài chiếu theo đặc trng thể loại - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt bµi NghÞ luËn 3. Thái độ - Nhận thức về vai trò, trách nhiệm cá nhân trong xây dựng đất nớc. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Tổ chức hs đọc diễn cảm tác phẩm. - Định hướng hs phân tích cắt và khái quát bằng đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, gi¸o ¸n..

(68) - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) §äc thuéc bµi V¨n tÕ, ph©n tÝch néi dung vµ nghÖ thuËt c¬ b¶n? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. TiÕt 1 I. T×m hiÓu chung Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK và trả lời câu hái. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 1. Vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ - t¸c phÈm ( ?) Dùa vµo phÇn tiÓu dÉn SGK, em a. T¸c gi¶ h·y nªu nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ - Ng« Th× NhËm (1764 – 1803), hiÖu Hi Do·n. - Ngêi lµng T¶ Thanh Oai, trÊn S¬n Nam (nay: Ng« Th× NhËm ? Thanh Tr× - Hµ Néi) - 1775 đỗ tiến sỹ, từng làm quan dới thời Lê Cảnh Hng. - Khi Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2, ông đã theo giúp T©y S¬n. 1788, NguyÔn HuÖ lªn ng«i, Ng« Th× Nhậm đợc cử làm Thị lang bộ lại. Là ngời đợc nhà vua tin dïng giao cho so¹n th¶o giÊy tê quan träng. - Chñ yÕu viÕt v¨n chÝnh luËn vµ lµm th¬. - T¸c phÈm chÝnh: + Kim m· hµnh d (Lµm lóc c«ng viÖc nhµn rçi) + H¸n c¸c anh hoa (T×nh hoa n¬i g¸c v¨n). + Yên đài thu vịnh (Trăm vần thơ vịnh hoa cúc). + Xu©n thu qu¶n kiÕn (C¸i nh×n chËt hÑp vÒ c¸c sù kiÖn thêi Xu©n Thu). b. §Æc ®iÓm cña thÓ chiÕu: ( ?) Nêu những đặc điểm của thể chiÕu ?. - ThÓ lo¹i ChiÕu: Lµ lo¹i c«ng v¨n thêi xa (nghÞ luËn chính trị – xã hội) nhà vua dùng để ban bố lệnh cho bÒ t«i hoÆc chØ thÞ cho mäi ngêi. - V¨n thÓ chiÕu trang träng, lêi lÏ râ rµng, tao nh·.. ( ?) §Æc ®iÓm bè côc bµi chiÕu ?. - Gåm 3 phÇn: + Đề cập đến vấn đề ban bố. + Thực trạng đất nớc. + Sù mong muèn cña ngêi ban bè. 2. Vµi nÐt vÒ bµi ChiÕu. Hoạt động 2 Hớng dẫn HS đọc văn bản. Giíi thiÖu chung vÒ t¸c phÈm.. a. Hoàn cảnh ra đời.. - N¨m 1788, Lª Chiªu Thèng ríc qu©n Thanh vµo (?) Bài chiếu ra đời trong hoàn cảnh xâm lợc nớc ta. Nguyễn Huệ lên ngôi, quét sạch quân Thanh. Triều Lê sụp đổ, trớc sự kiện trên, một nµo? số bề tôi của triều Lê đã bỏ trốn hoặc đi ở ẩn... Quang Trung giao cho Ng« Th× NhËm thay m×nh viÕt “ChiÕu cÇu hiÒn” nh»m thuyÕt phôc sÜ phu B¾c Hµ, tức các tri thức của triều đại cũ( Lê -Trịnh ) ra cộng tác với triều đại Tây Sơn. b. Bè côc: 4 phÇn (?) Em h·y cho biÕt bµi chiÕu chia + PhÇn I: “Tõng nghe.....ngêi hiÒn vËy”..

(69) lµm mÊy phÇn vµ néi dung cña tõng Vai trß vµ xø mÖnh cña ngêi hiÒn. phÇn? + PhÇn II:“Tríc ®©y thêi thÕ....cña trÉm hay sao?” Suy nghĩ của nhà vua về tình thế đất nớc và ớc nguyện đợc nhiều ngời hiền ra giúp sức. + PhÇn III:“ChiÕu nµy ban xuèng….ph¶i kÐm sao?" Yªu cÇu vµ biÖn ph¸p cÇu hiÒn. + PhÇn IV: Cßn l¹i Mong muèn vµ lêi khÝch lÖ ngêi hiÒn cña nhµ vua.. Gv: Với bố cục hợp lý bài chiếu đã bộc lộ tâm huyết xây dựng đất nớc thËt sù cña vua Quang Trung. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: Hoạt động 3. 1. Lý lÏ vµ tÊm lßng cña vua Quang Trung trong chñ tr¬ng cÇu hiÒn.. - C¸c nhãm chuÈn bÞ bµi theo c©u hái th¶o luËn nhãm.. - Ngời hiền có vị trí cao đối với đất nớc. Nhãm 1 h×nh ¶nh so s¸nh: Ngời viết đã xác định vai trò và - Dùng Ngêi hiÒn – sao s¸ng trªn trêi nhiÖm vô cña ngêi hiÒn nh thÕ nµo? Thiªn Tö – sao B¾c §Èu - Sao tÊt ph¶i trÇu vÒ B¾c thÇn, ngêi hiÒn tµi ph¶i quy thuËn vÒ víi nhµ vua. Nêu ra t tởng có tính quy luật trong các triều đình (?) Cách nêu vấn đề nh vậy có tác -phong kiến xa nay để làm cỏ sở cho việc chiêu hiền dụng gì đối với các đoạn tiếp theo? cña vua. ViÖc cÇu hiÒn phï hîp víi lßng trêi, lßng ngêi. Gv: Ngêi hiÒn v× thÕ kh«ng nªn giÊu giả đã đa ra luận đề mà bất cứ ai cũng mình, ẩn tiếng không để đời dùng không Tác thÓ phñ nhậ đợc. Lời lẽ thuyết phục khi tác thì không đúng với ý trời và phụ giả đứng trên quyền lợi của dân tộc của đất nớc, đặc lßng ngêi. biÖt lµ lêi cña Khæng Tö.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Nắm hoàn cảnh ra đời của bài Chiếu. - Ngời hiền có vai trò nh thế nào với đất nớc. b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi: ChiÕu cÇu hiÒn. ChuÈn bÞ: + §¸nh gi¸ chñ tr¬ng cÇu hiÒn cña vua Quang Trung + NghÖ thuËt lËp luËn cña t¸c gi¶..

(70) Ngµy so¹n: / TiÕt 25 §äc V¨n. / 2012. ChiÕu cÇu hiÒn (T2) ( CÇu hiÒn chiÕu ). Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. - Ng« Th× NhËm –. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Chủ trơng cầu hiền đúng đắn của vua Quang Trung. - NghÖ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, giµu søc thuyÕt phôc cña Ng« Th× NhËm 2. Kĩ năng - Đọc – hiểu bài chiếu theo đặc trng thể loại - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt bµi NghÞ luËn 3. Thái độ - Nhận thức về vai trò, trách nhiệm cá nhân trong xây dựng đất nớc. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Tổ chức hs đọc diễn cảm tác phẩm. - Định hướng hs phân tích cắt và khái quát bằng đàm thoại, gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) Hoàn cảnh ra đời của bài Chiếu cầu hiền? Ngời viết đã xác định ngời hiền có vai trò nh thế nào đối với đất nớc? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. TiÕt 2 Nhãm 2 T¹i sao nhµ vua lµ ngêi cã quyÒn cao nhÊt kh«ng lÖnh, gäi, mêi mµ - V× ®©y lµ nh÷ng ngêi tµi giái, nh÷ng bËc hiÒn tµi, hä cã lßng tù träng nªn ph¶i thÓ hiÖn tÊm lßng tr©n ph¶i cÇu? thµnh, khao kh¸t thËt sù. Gv: Nh¾c l¹i chuyÖn Lu BÞ ba lÇn cÇu Khæng Minh; Quang Trung mÊy lÇn cÇu La S¬n Phu Tö, NguyÔn ThiÕp... (?) T¸c gi¶ ph©n tÝch t×nh h×nh thêi - Nªu ra hiÖ tîng tríc ®©y v× thêi thÕ mµ kÎ sÜ ph¶i long đong, ẩn tích, mai danh, trốn tránh việc đời, có thế trớc đây nhằm mục đích gì? kÎ tù vÉn vµo s«ng ra bÓ, cã kÎ nhÇm lÉn g©y ra téi lçi. Nhà vua cho rằng đó là sự bất đắc dĩ, nông nổi, nhÇm lÉn nªn tá ra khoan thø, kh«ng tra cøu. Gv: Trong t©m lý cña nho sÜ B¾c Hµ cã mét sè coi thêng Quang Trung kh«ng biÕt nghi lÔ, ch÷ th¸nh hiÒn. - §èi tîng cÇu hiÒn lµ giíi nho sÜ, quan l¹i B¾c Hµ (?) §èi tîng cÇu hiÒn lµ ai?.

(71) từng nhiều năm trung thành với triều đình Lê – TrÞnh. ( ?) Hai c©u hái ë cuèi ®o¹n hai thÓ hiện tâm trạng, suy nghĩ gì của đấng - Hai câu hỏi:“Hay trẫm ít đức không đáng để phò tá chăng?”.Hay đang thời đổ nát cha thể ra phụng sự qu©n v¬ng ? V¬ng hÇu ch¨ng?” - Hai c©u hái kh«ng chØ thÓ hiÖn sù b¨n kho¨n, suy nghÜ, mong mái tha thiÕt mµ cßn nãi lªn sù tr©n thành của nhà vua. Nó nói lên tình thế đã thay đổi, lịch sử đã sang trang mới.  Khiến ngời nghe không thể không thay đổi cách sèng. Ph¶i ra phôc vô vµ phôc vô hÕt lßng cho triÒu đại mới. ( ?) Tiếp theo tác giả đã nêu lên Các luận điểm: những luận điểm mới nào? Những - Những khó khăn của đất nớc hiện tại: công việc nơi luận điểm đó có xác đáng không? đô thành, nơi biên cơng, việc binh, việc kinh tế, việc häc hµnh... - Mình nhà vua không thể gánh hết đợc nhiệm vụ nÆng nÒ, lín lao. - Theo quy luËt cø 10 nhµ 1 Êp ph¶i cã ngêi trung thµnh, tÝn nghÜa. (?) Nhận xét về các luận điểm đó?. Những luận điểm này rất xác đáng, chân thành, da diÕt. Ngêi ban bè hoµn toµn xuÊt ph¸t tõ quyÒn lîi của dân, ý thức trách nhiệm đối với đất nớc. 2. §êng lèi, chñ tr¬ng cÇu hiÒn cña vua Quang Trung.. Nhãm 3 Tìm những biện pháp cầu hiền của - Không phân biệt quan, dân, ai có tài đợc phép tâu vua Quang Trung? bµy. - Lời hay, mu hay đợc dùng, khen thởng khuyến khÝch. - Lêi kh«ng hîp kh«ng dïng, cã s¬ suÊt kh«ng b¾t téi, chØ trÝch. - Các quan đợc tí cử những ngời có tài nghệ. - Với những ngời ở ẩn cho phép đợc dùng th tự tín cö. Đờng lối cầu hiền: rộng mở, đúng đắn. Biện pháp cÇu hiÒn: cô thÓ, dÔ thùc hiÖn. Mäi h×nh thøc cèt cã (?) Em có nhậ xét gì về chủ trơng đợc nhiều ngời tài phục vụ cho đất nớc. cÇu hiÒn cña vua Quang Trung? Gv: Qua đây cũng thấy đợc tầm t tởng sâu rộng của vua Quang Trung. ¤ng kh«ng chØ lµ mét thiªn tµi chÝnh trÞ mµ cßn lµ mét nhµ qu¶n lý tæ chøc tµi ba. (?) NhËn xÐt vÒ c¸ch kÕt thóc bµi chiếu của tác giả, cách kết thúc nh - Trở lại cách nêu vấn đề ở phần đầu bằng những vậy có tác dụng gì đối với ngời hình ảnh không gian trời đất thanh bình, là vận hội nghe, ngời đọc? để ngời hiền ra giúp nớc..

(72) - Lời khích lệ, mở ra tơng lai đất nớc, triều đình, cho cả ngời hiền. Có tác dụng động viên, giục dã, xoá hết những lấn cấn, phân vân, kêu gọi hành động làm phÊn trÊn lßng ngêi. III. Tæng kÕt - §èi tîng thuyÕt minh : giíi sÜ phu B¾c Hµ. - LuËn ®iÓm ®a ra hîp lý, hîp t×nh, cã tÝnh thuyÕt Gv cho học sinh đọc ghi nhớ SGK. phôc cao. (?) Qua bµi chiÕu, chóng ta cÇn n¾m - §øc tµi cña vua Quang Trung: hÕt lßng v× níc, v× đợc những ý chính nào? dân, quyết tâm xây dựng đất nớc hùng mạnh, tầm nhìn chiến lợc, tấm lòng bao dung, thấu lý đạt tình. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - §¸nh gi¸ chñ tr¬ng cÇu hiÒn cña vua Quang Trung - BiÖn ph¸p cÇu hiÒn cã thÓ hiÖn t tëng tiÕn bé cña nhµ vua nh thÕ nµo? b. Bµi míi: - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh bµi: Xin lËp khoa luËt ChuÈn bÞ: + TÇm nh×n xa tr«ng réng cña NguyÔn trêng Té + NghÖ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, thuyÕt phôc Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 26 §äc thªm. Xin lËp khoa luËt ( TrÝch: TÕ cÊp b¸t ®iÒu ) - NguyÔn Trêng Té – Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Néi dung cña Ph¸p luËt vµ ý nghÜa cña ph¸p luËt víi thµnh viªn trong x· héi. - Ph¸p luËt víi ý thøc d©n chñ. - NghÑ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, chøng cø s¸t thùc, lêi lÏ mÒm dÎo. 2. Kĩ năng - Đọc – hiểu bài chiếu theo đặc trng thể loại - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt bµi NghÞ luËn 3. Thái độ - Giáo dục ý thức học tập theo đúng qui định và sống theo đúng luật pháp. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Định hướng tìm hiểu nội dung văn bản qua hệ thống câu hỏi bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng.

(73) 1. Kiểm tra bài cũ (?) V× sao nãi chñ tr¬ng cÇu hiÒn, biÖn ph¸p cÇu hiÒn cña vua QuangTrung lµ cô thÓ vµ dÔ dµng thùc hiÖn? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu chung 1. Tác giả Nguyễn Trường Tộ (1830-1871) Quê : Bùi Chu – Hưng Trung – Hưng Nguyên – Nghệ An. Trình bày vài nét về tác giả Nguyễn Là người thông thạo cả Hán học và Tây học → có tri thức rộng rãi, tầm nhìn xa trông rộng. Trường Tộ ? . Trình bày xuất xứ và mục đích của 2. Giới thiệu: "Xin lập khoa luật" Trích từ bản điều trần số 27 : ‘‘Tế cấp bát điều’’ bài ‘‘xin lập khoa luật’’ ? bàn về sự cần thiết của luật pháp đối với xã hội nhằm mục đích thuyết phục triều đình cho mở khoa luật. 3. Thể loại và bố cục - Theo em văn bản được chia làm - Điều trần: Thể văn nghị luật chính trị - xã hội, trình bày vấn đề theo từng điều, từng mục. mấy phần? Nội dung từng phần? - Bố cục: 3 phần. + Phần 1: Vai trò và tác dụng của luật pháp đối với xã hội. + Phần 2: Mối quan hệ giữa luật pháp với đạo Nho, văn chương nghệ thuật. + Phần 3: Mối quan hệ giữa luật pháp với đạo đức. Hoạt động 2 II. §äc – hiÓu v¨n b¶n Hớng dẫn HS đọc văn bản. Th¶o luËn nhãm. C©u 1 GV định hớng nội dung nghệ thuật - Luật bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau: Kỉ cơng, qua hÖ thèng c©u hái SGK? uy quyÒn, chÝnh lÖnh, tam c¬ng ngò thêng... - ViÖc thùc hµnh luËt ph¸p ë c¸c níc ph¬ng T©y rÊt c«ng b»ng, nghiªm minh. Kh«ng cã ai (kÓ c¶ vua Nhóm1: Theo Nguyễn Trờng Tộ, luật chúa) đợc đứng ngoài, đứng trên luật pháp. Nhà nbao gồm những lĩnh vực nào? Ông đã ớc xã hội vận hành và phát triển bằng luật pháp. giới thiệu việc thực hành luật pháp ở mọi sự thởng phạt đều dựa trên luật pháp. Đó là c¸c níc ph¬ng T©y ra sao? nh÷ng nhµ níc ph¸p quyÒn. Hoạt động 1 Học sinh đọc tiểu dẫn SGK. - Phần tiểu dẫn SGK trình bày những nội dung chính nào?. Nhãm2: T¸c gi¶ chñ tr¬ng vua, quan và dân phải có thái độ nh thế nào trớc lô©t ph¸p? V× sao «ng l¹i chñ tr¬ng nh vËy?. C©u 2 - Tác giả chủ trơng vua, quan, dân, đều phải có thái độ tôn trọng và thực hiện nghiêm chỉnh, không đợc vi phạm, làm trái luật pháp. Chủ trơng nh vậy mới bảo đảm sự công bằng xã hội.. C©u 3 - Theo t¸c gi¶ Nho häc kh«ng cã truyÒn thèng t«n Nhãm3: Theo NguyÔn Têng Té, Nho träng luËt ph¸p v× chØ nãi su«ng trªn giÊy, lµm tèt häc truyÒn thèng cã t«n träng ph¸p ch¼ng ai khen, lµm dë ch¼ng ai chª. §Õn Khæng luËt kh«ng? Tö còng c«ng nhËn ®iÒu nµy. C©u 4 - Quan hệ giữa đạo đức và luật pháp là ở chỗ thống.

(74) Nhóm 4 Tác giả quan niệm nh thế nhất giã đúng luật và đạo đức. Công bằng, luật nào về mối quan hệ giữa đạo đức và pháp là đạo đức. Đạo đức lớn nhất là chí công vô t. luËt ph¸p? Trái luật cũng đồng nghĩa với trái đạo đức. Ph¸t vÊn tù do. - Việc nhắc đến Khổng Tử và các khái niệm đạo đức, văn chơng có tác dụng gì đối với nghệ thuật biện luận trong ®o¹n trÝch?. C©u 5 - Việc nhắc đến Khổng Tử và các khái niệm đạo đức, văn chơng có tác dụng làm cho nghệ thuật biện luận tác động đến t duy và tâm lí các nhà Nho, chính Khổng Tử đã nhận ra cái hạn chế, chủ quan và không tởng của giáo lí, đạo đức, nghệ thuật nếu không có pháp luật làm nền tảng, để họ nhận thức rõ vấn đề quan trọng của luật pháp.. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. - HS trao đổi cặp và cho biết suy nghĩ của mình. - T×m hiÓu vµ nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn luËt ph¸p ë níc ta hiÖn nay trªn mét lÜnh vùc mµ em biÕt? ( An toµn giao th«ng; VÖ sinh m«i trêng…). 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Phân tích t tởng tiến bộ của NTT qua vấn đề Xin lập khoa luật b. Bµi míi: - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: ¤n tËp v¨n häc Trung §¹i ViÖt Nam ChuÈn bÞ: + Tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp trong SGK + Lởp bảng thống kê: nội dung, nghệ thuật của các tác phẩm VHTĐ đã học.. TiÕt 27. Ngµy so¹n: / V¨n häc sö. / 2012.

(75) Ôn tập văn học trung đại Việt Nam (Tiết1) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Các tác giả, tác phẩm đã học. - Những nội dung yêu nớc và nhân đạo mới - Những giá trị nghệ thuật truyền thống và những manh nha của sự thay đổi để hiện đại hãa. 2. Kĩ năng - NhËn diÖn, ph©n tÝch, c¶m nhËn nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc Trung §¹i. 3. Thái độ - Bồi dỡng tình yêu văn học trung đại nói riêng và VHVN nói chung. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, phân tích, và so sánh, kết hợp nêu vấn đề. - GV định hướng. HS ôn tập theo hệ thống câu hỏi SGK qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ KiÓm tra vë so¹n v¨n, viÖc chuÈn bÞ bµi «n tËp ë nhµ cña HS. 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 KiÓm tra kh¶ n¨ng hÖ thèng ch¬ng trình VHTĐ đã học trong chơng trình Ng÷ v¨n líp 11.. I. HÖ thèng ch¬ng tr×nh VHT§ trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 11. - Chúng ta đã đợc học những tác phẩm nào( kể cả đọc thêm) trong chơng trình Ngữ văn lớp 11?. STT. Tªn t¸c gi¶. 1. Lª H÷u Tr¸c. 2. Hå Xu©n H¬ng. Tªn t¸c phÈm Vµo phñ chóa TrÞnh( TrÝch Thîng kinh kÝ sù) Tù t×nh (bµi 2) C©u c¸ mïa thu. 3. -KÝ sù -Th¬ TNBC§L -Th¬ TNBC§L. NguyÔn KhuyÕn §äc thªm: Khãc D¬ng Khuª. Th¬ng vî. 4. TrÇn TÕ X¬ng. §äc thªm: VÞnh khoa thi H¬ng. 5. NguyÔn C«ng Trø Cao B¸ Qu¸t. Bµi ca ngÊt ngëng Bµi ca ng¾n ®i trªn b·i c¸t. 6. ThÓ lo¹i. -Th¬ lôc b¸t Th¬ TNBC§L.. H¸t nãi Ca hµnh.

(76) 7. NguyÔn §×nh ChiÓu. 8. Chu M¹nh Trinh. 9. Ng« Th× NhËm. 10. NguyÔn Trêng Té. Tèng sè:. 10 t¸c gi¶. LÏ ghÐt th¬ng ( TrÝch Lôc V©n Tiªn). -Th¬ lôc b¸t.. V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc.. -V¨n tÕ.. §äc thªm; Ch¹y giÆc. §äc thªm:Bµi ca phong c¶nh H¬ng S¬n ChiÕu cÇu hiÒn §äc thªm: Xin lËp khoa luËt ( TrÝch TÕ cÊp b¸t ®iÒu) 05: §äc thªm 09: §äc v¨n 14 t¸c phÈm.. -TNBC§L Ca trï ThÓ chiÕu §iÒu trÇn.. 09 thÓ lo¹i. ( ?) Nh×n vµo b¶ng thèng kª, em h·y nhËn xÐt vÒ sè lîng t¸c phÈm vµ thÓ loại VHTĐ mà em đợc học trong 07 tuÇn?  Phong phó vÒ néi dung, ®a d¹ng vÒ thÓ lo¹i. Hoạt động 2 II. ¤n tËp vÒ néi dung VHT§ Th¶o luËn nhãm theo c©u hái SGK. C©u1 Nhãm 3 - Nội dung yêu nớc: Yêu thiên nhiên đất nớc, ( ?) Nh¾c l¹i nh÷ng biÓu hiÖn chñ yÕu niÒm tù hµo d©n téc, lßng c¨m thï giÆc, ý chÝ bÊt của nội dung yêu nớc và nhân đạo khuất chiến đấu và chiến thắng giặc ngoại xâm.. của VHTĐ? Điểm mới trong từng nội - Nội dung nhân đạo: Khát khao tự do, tình yêu, dung qua c¸c t¸c phÈm vµ ®o¹n trÝch? h¹nh phóc, c¶m th«ng víi sè phËn ngêi phô n÷...  §iÓm míi trong tõng néi dung qua c¸c t¸c phÈm vµ ®o¹n trÝch: + Néi dung yªu níc: mang ©m hëng bi tr¸ng trong th¬ v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu - v× nã ph¶n ánh một thời khổ nhục nhng vĩ đại. + T tởng canh tân đất nớc: Đề cao vai trò của luạt ph¸p - nhµ níc ph¸p quyÒn: Xin lËp khoa luËt cña NguyÒn Ttrêng Té. + Vai trò của ngời trí thức - bậc hiền tài đối với sự phát triển của đất nớc: Chiếu cầu hiền của Ngô Th× NhËm. Nhãm 4 ( ?) BiÓu hiÖn phong phó cña néi dung nhân đạo trong giai đoạn này?. C©u 2 - Chủ nghĩa nhân đạo xuất hiện thành một trào lu bởi: Những tác phẩm mang nội dung nhân đạo xuÊt hiÖn nhiÒu, liªn tiÕp víi nhiÒu t¸c phÈm cã gi¸ trÞ lín: TruyÖn KiÒu, Chinh phô ng©m, Cung o¸n ng©m, th¬ Hå Xu©n H¬ng... - Biểu hiện của nội dung nhân đạo: + Thơng cảm trớc bi kịch và đồng cảm với khát väng cña con ngêi. +Khẳng định, đề cao tài năng, nhân phẩm con ngời. +Lên án, tố cáo những thế lực tàn bạo chà đạp lên con ngêi. +Đề cao truyền thống đạo lý, nhân nghĩa của dân.

(77) téc. - Cảm hứng nhân đạo có những biểu hiện mới: + Híng vµo quyÒn sèng cña con ngêi - con ngêi trÇn thÕ( TruyÖn KiÒu, th¬ Hå Xu©n H¬ng) + ý thøc vÒ c¸ nh©n ®Ëm nÐt h¬n: QuyÒn sèng, h¹nh phóc, tµi n¨ng, t×nh yªu...( Tù t×nh, Bµi ca ngÊt ngëng, Bµi ca ng¾n ®i trªn b·i c¸t...) - Trong 3 nội dung nhân đạo: + Đề cao truyền thống đạo lí. Nhãm 1 ( ?) Vấn đề cơ bản nhất trong nội + Khẳng định con ngời cá nhân. + Khẳng định quyền sống con ngời: Quan trọng dung nhân đạo? nhÊt - xuyªn suèt c¸c t¸c phÈm giai ®o¹n nµy. - Vấn đề cơ bản nhất trong nội dung các tác phÈm, ®o¹n trÝch sau: Nhãm 2 ( ?) Vấn đề cơ bản nhất trong nội dung c¸c t¸c phÈm vµ ®o¹n trÝch bªn lµ g×?. Tªn t¸c phÈm TruyÖn KiÒu Chinh phô ng©m. Néi dung. QuyÒn sèng con ngêi. QuyÒn sèng vµ h¹nh phóc cña con ngêi trong chiÕn tranh. Th¬ Hå Xu©n H- QuyÒn sèng, t×nh yªu, ¬ng h¹nh phóc cña ngêi phô n÷. Trích đoạn: Truyện Bài ca đạo đức, nhân Lôc V©n Tiªn nghÜa.Ca ngîi con ngêi lý tëng trung, hiÕu , tiÕt, nghÜa. Mét quan niÖm,mét lèi Bài ca ngất ngởng. sống - đề cao cái tôi cá nh©n: Sèng tù do, kho¸ng đạt, sang trọng. Ca ngîi t×nh b¹n chung Khãc D¬ng Khuª. thñy, keo s¬n, g¾n bã. Th¬ng vî. Hoạt động 3 Trao đổi cặp. Đại diện từng cặp trả lêi c©u hái.. Bài ca về đạo lý vợ chồng. Châm biếm thói đời đen b¹c.. C©u 3. (?) §o¹n trÝch Vµo phñ chóa TrÞnh mang gi¸ trÞ ph¶n ¸nh vµ phª ph¸n Gi¸ trÞ ph¶n ¸nh vµ phª ph¸n hiÖn thùc cña ®o¹n trÝch Vµo phñ chóa TrÞnh( TrÝch: Thîng kinh kÝ sù hiÖn thùc nh thÕ nµo? - Lª H÷u Tr¸c). - §o¹n trÝch lµ bøc tranh ch©n thùc vÒ cuéc sèng nơi phủ chúa, đợc khắc họa ở hai phơng diện: + Cuéc sèng th©m nghiªm xa hoa, giµu sang. + Cuéc sèng thiÕu sinh khÝ, yÕu ít.  Mét thÕ giíi riªng ®Çy quyÒn uy: Nh÷ng tiÕng qu¸t th¸o, truyÒn lÖnh, nh÷ng tiÕng d¹ ran, nh÷ng con ngêi oai vÖ, nh÷ng con ngêi khóm nóm, sî sệt...có nhiều cửa gác, mọi việc đều có quan truyÒn lÖnh, chØ dÉn. ThÇy thuèc vµo kh¸m bÖnh.

(78) ph¶i chê, nÝn thë, khóm nóm, l¹y t¹. Phñ chóa lµ n¬i xa hoa, giµu sang v« cïng: tõ n¬i ở đến tiện nghi, từ vật dụng đến đồ ăn thức uèng...nhng thiÕu sinh khÝ, ©m u. ThiÕu sù sèng, søc sèng.  Ngòi bút tả thực điềm đạm, kín đáo nhng lạnh lïng, thê ¬, thËm chÝ coi thêng cña t¸c gi¶ sù phª ph¸n s©u s¾c cña H¶i Thîng L·n ¤ng. C©u 4 (?) Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt th¬ - Gi¸ trÞ néi dung th¬ v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu: Đề cao đạo lí nhân nghĩa, yêu nớc chống giặc v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu? ngo¹i x©m. - Giá trị nghệ thuật: Tính chất đạo đức - trữ tình. Mµu s¾c Nam Bé qua ng«n ng÷, h×nh tîng nghÖ thuËt. (?) Vẻ đẹp bi tráng và bất tử về ngời nông dân nghĩa sĩ trong Văn tế nghĩa - Vẻ đẹp bi tráng và bất tử của hình tợng ngời n«ng d©n - nghÜa sÜ trong V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn sÜ CÇn Giuéc? Giuéc: + Bi: Gîi lªn qua cuéc sèng vÊt v¶, lam lò. Nçi ®au buån, th¬ng tiÕc tríc sù mÊt m¸t, hy sinh vµ tiÕng khãc ®au th¬ng cña ngêi cßn sèng. + Tr¸ng: Lßng c¨m thï giÆc, lßng yªu níc, hµnh động quả cảm, anh hùng của nghĩa sĩ.  Tạo nên tiÕng khãc lín lao,cao c¶.  Tríc NguyÔn §×nh ChiÓu, VHVN cha cã h×nh tîng nghÖ thuËt nµo nh thÕ. Sau NguyÔn §×nh ChiÓu rÊt l©u còng cha cã mét h×nh tîng nghÖ thuËt nµo nh thÕ. V× vËy lÇn ®Çu tiªn trong VHDT có một tợng đài bi tráng và bất tử về ngời n«ng d©n nghÜa sÜ. 3. Cñng cè - N¾m hÖ thèng néi dung bµi «n tËp. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - §äc l¹i vµ n¾m néi dung c¸c v¨n b¶n qua tiÕt häc. b. Bµi míi: - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: ¤n tËp v¨n häc Trung §¹i ViÖt Nam(tiÕp) ChuÈn bÞ: + Tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp trong SGK.

(79) TiÕt 28. Ngµy so¹n: / V¨n häc sö. / 2012. Ôn tập văn học trung đại Việt Nam (Tiết 2) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Các tác giả, tác phẩm đã học. - Những nội dung yêu nớc và nhân đạo mới - Những giá trị nghệ thuật truyền thống và những manh nha của sự thay đổi để hiện đại hãa. 2. Kĩ năng - NhËn diÖn, ph©n tÝch, c¶m nhËn nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc Trung §¹i. 3. Thái độ - Bồi dỡng tình yêu văn học trung đại nói riêng và VHVN nói chung. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, phân tích, và so sánh, kết hợp nêu vấn đề. - GV định hướng. HS ôn tập theo hệ thống câu hỏi SGK qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ KiÓm tra vë so¹n v¨n, viÖc chuÈn bÞ bµi «n tËp ë nhµ cña HS. 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS.. Nội dung cần đạt. III. ¤n tËp vÒ ph¬ng ph¸p Hoạt động 1 HS điền vào bảng hệ thống theo định hớng của GV. 1. Một số đặc điểm quan trọng và cơ bản về thi pháp ( đặc điểm nghệ thuật) của VHTĐ VN. §Æc ®iÓm thi ph¸p T duy nghÖ thuËt Quan niÖm thÈm mÜ Bót ph¸p ThÓ lo¹i. Hoạt động 2. Néi dung biÓu hiÖn. Theo kiÓu mÉu, c«ng thøc, h×nh ¶nh íc lÖ, tîng trng, Hớng về cái đẹp trong quá khø, thiªn vÒ c¸i tao nh·, cao c¶, a sö dông ®iÓn tÝch, ®iÓn cè, thi liÖu, thi liÖu H¸n häc. Thiªn vÒ íc lÖ, tîng trng, gîi nhiÒu h¬n t¶. Ký sù, th¬ TNBC§L, lôc b¸t, h¸t nãi, ca trï, v¨n tÕ, ca hµnh, chiÕu, ®iÒu trÇn.. 2. Minh chøng mét sè s¸ng t¹o ph¸ c¸ch trong.

(80) Trao đổi cặp. Đại diện trình bày.. quy ph¹m, íc lÖ. - Th¬ NguyÔn KhuyÕn, th¬ Hå Xu©nH¬ng. + Hình thức: Thơ Nôm đờng luật TNBC. + Sáng tạo: Thi đề, hình ảnh, từ ngữ, tính ớc lệ. - V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc: §¶m b¶o nghiªm ngÆt thÓ lo¹i v¨n tÕ, nhng mang tinh thÇn thêi đại, mang tính hiện đại, vợt hơn hẳn những bài v¨n tÕ th«ng thêng.. ( ?) Nªu tªn t¸c phÈm VHT§ g¾n liÒn víi tªn thÓ lo¹i v¨n häc?. Hoạt động 3 Híng dÉn HS luyÖn tËp trªn líp b»ng kiÓm tra BT tr¾c nghiÖm 15 phót.. - Thîng kinh kÝ sù; Bµi ca ngÊt ngëng; V¨n tÐ nghÜa sÜ CÇn Giuéc; Sa hµnh ®o¶n ca; ChiÕu cÇu hiÒn; TÕ cÊp b¸t ®iÒu. 3. LuyÖn tËp. - Bµi tËp tr¾c nghiÖm.. KiÓm tra tr¾c nghiÖm sau giê «n tËp. Hä tªn:……………………… Líp:…………………………. 1. Cụm từ nào nêu đúng nhất lẽ sống của Nguyễn Công Trứ? A. §eo ngÊt ngëng B. Tay ngÊt ngëng. C. ¤ng ngÊt ngëng. D. Quan ngÊt ngëng. 2. Khãc D¬ng Khuª chÝnh lµ bµi v¨n tÕ D¬ng Khuª b»ng th¬ song thÊt lôc b¸t. §óng hay sai? A. §óng.. B. Sai.. 3. Ngời nông dân - nghĩa sĩ Cần Giuộc đợc trang bị bằng gì? A. Manh ¸o bµ ba. B. Lìi m¸c.. C. Nïn r¬m D. Ngän tÇm v«ng.. 4. T¸c gi¶ nµo næi tiÕng nhÊt vÒ thÓ lo¹i ca trï - h¸t nãi? A. NguyÔn KhuyÕn. B. NguyÔn C«ng Trø.. C. Cao B¸ Qu¸t. D. NguyÔn §×nh ChiÓu.. 5. Tõ nµo sau ®©y kh«ng ph¶i tõ H¸n ViÖt? A. NgÊt ngëng. B. Thao lîc. C. Thñ khoa D. Tham t¸n.. 6. Gi¶i thÝch tõ "nghÜa sÜ"? A. Là ngời đỗ đầu một kì thi. B. Lµ ngêi cã tµi n¨ng qu©n sù. C. Là ngời có tài năng, hoạt động trên mọi lĩnh vực. D. Lµ ngêi cã chÝ khÝ, kh«ng qu¶n ng¹i hi sinh, lu«n lµm viÖc nghÜa. 7. Tõ nµo díi ®©y kh«ng cïng trêng nghÜa víi tõ " qu©n sù "? A. D©n Êp d©n l©n.. C. Qu©n chiªu mé.

(81) B. Qu©n c¬ qu©n vÖ. D. M· tµ ma nÝ.. 3. Cñng cè: - N¾m hÖ thèng néi dung bµi «n tËp. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Đọc lại và nắm nội dung các văn bản qua tiết học để năm sđợc những đặc trng phơng pháp cơ bản của văn học Trung đại. b. Bµi míi - Xem lại đề bài viết số 2 – Gìơ sau trả bài.. TiÕt 29. Ngµy so¹n: Lµm v¨n. /. / 2012. Tr¶ Bµi viÕt sè 2 Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Chữa nội dung: giúp HS hiểu đề và cách trình bày một bài văn nghị luận. - Chữa lỗi câu và diễn đạt: giúp HS khắc phục đợc một số lỗi cơ bản, từ đó biết sửa chữa và viÕt v¨n tèt h¬n. 2. Kĩ năng - NhËn diÖn, ph©n tÝch, c¶m nhËn nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc Trung §¹i. 3. Thái độ - Trân trọng vẻ đẹp, thông cảm với số phận của ngời phụ nữ trong xã hội xa. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp thuyết giảng, phân tích kết hợp trao đổi, thảo luận. - Trả bài cho HS xem kết quả. Khắc phục lỗi viết. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Ko 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt.

(82) Hoạt động 1 GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶.. 1. NhËn xÐt chung * ¦u ®iÓm - Nhìn chung các em hiểu đề, biết cách triển khai ý. Nắm đợc nội dung yêu cầu đề bài. - Phân tích đợc dẫn chứng để minh họa cho luận ®iÓm cña m×nh. - HiÓu râ vÒ néi dung vµ ý nghÜa cña 2 v¨n b¶n. BiÕt so s¸nh vµ rót ra ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau giữa thân phận hai ngời phụ nữ đợc biểu hiện trong 2 bài thơ đó. * Nhîc ®iÓm - Bài viết cha mở rộng, cha bày tỏ đợc ý kiến cña m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. - Diễn đạt đôi chỗ còn chung chung, mờ nhạt. - Cha biÕt triÓn khai ý, nªn bµi viÕt hÇu nh chØ míi dõng l¹i ë ph©n tÝch cô thÓ néi dung 2 bµi th¬. - Cha làm nổi bật trong tâm yêu cầu đề. * KÕt qu¶: Líp 11B6: tæng sè 31 hs - §iÓm 8: 03 em. - §iÓm 7 - 7.5: 05 em - §iÓm 5 - 6.5: 15 em - §iÓm 3 - 4: 08 em. 2. Chữa đề * Yªu cÇu vÒ kü n¨ng - Biết vận dụng kiến thức đã học và kỹ năng viết văn nghị luận để làm bài. - Văn rõ ràng, ngắn gọn, trong sáng. Diễn đạt lu §Ò bµi H×nh ¶nh ngêi phô n÷ ViÖt Nam lo¸t, c¸c ý l«gÝc. thời xa qua các bài Tự tình( Bài II) - Đánh giá và phân tích đợc một cách rõ ràng cña Hå Xu©n H¬ng vµ Th¬ng vî h×nh ¶nh ngêi phô n÷ ViÖt Nam thêi xa qua 2 bµi th¬. cña TrÇn TÕ X¬ng. - V¨n viÕt s¸ng t¹o, cã c¶m xóc. Hãy xác định: * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. - Néi dung yªu cÇu? - Nắm vững nội dung của hai bài thơ, từ đó thấy - §Þnh híng bµi lµm: đợc sự giống và khác nhau giữa tính cách của + ý cÇn triÓn khai. hai ngêi phô n÷: + Ph¹m vi kiÕn thøc. Hoạt động 2 GV đọc và chép đề lên bảng. HS xác định nội dung cần làm.. + Kh¸c: Mét ngêi muèn bøt ph¸, tho¸t ra khái cuéc sèng ngét ng¹t; Mét ngêi l¹i cam chÞu, nhÉn n¹i lµm trßn bæn phËn cña ngêi mÑ, ngêi vợ. Một ngời đợc đồng cảm, sẻ chia, động viên, khuyến khích. Một ngời cô đơn một mình, đau tøc tríc duyªn phËn hÈm hiu. + Giống: Cùng cảm nhận đợc thân phận, số (?) §iÓm gièng vµ kh¸c nhau ë hai phËn cña m×nh mét c¸ch râ rµng. Cïng ý thøc ®ngêi phô n÷ trong 2 bµi th¬ nµy lµ îc vÒ b¶n th©n vµ cuéc sèng cña m×nh. Họ đều là những ngời phụ nữ tần tảo, nhẫn nại, g×? cam chÞu duyªn phËn, biÕt mµ kh«ng thÓ lµm g× đợc để thoát khỏi cuộc sống tù túng ngột ngạt, đến bế tắt ấy. Mất tự do, không đợc sống cho chÝnh m×nh. - Có thể phân tích từng bài thơ để thấy đợc hình ¶nh ngêi phô n÷ VN - nhng ph¶i biÕt chän ý ph©n tÝch. - Có thể phân tích song song hai bài thơ để so s¸nh lu«n sù gièng vµ kh¸c nhau trong c¸ch.

(83) Hoạt động 3 - GV đọc 02 bài văn đạt điểm giỏi.. biÓu hiÖn vµ béc lé t©m tr¹ng cña hai ngêi phô nữ ấy. Từ đó đánh giá nét cá tính đều đáng đợc trân trọng, đáng quí ở ngời phụ nữ Việt Nam: Mạnh mẽ, biết hi sinh, ý thức đợc về bản thân, nhận thức đợc về cuộc sống.. 3. Cñng cè - Kh¾c phôc lçi bµi lµm. ViÕt l¹i bµi v¨n . 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - Rèn kỹ năng để viết bài văn số 3( nghị luận văn học) tốt hơn. b. Bµi míi: - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Thao t¸c lËp luËn so s¸nh ChuÈn bÞ: + So s¸nh lµ g×? ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn so s¸nh + C¸ch so s¸nh.. TiÕt 30. Ngµy so¹n: Lµm v¨n. /. / 2012. Thao t¸c lËp luËn so s¸nh.

(84) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Mục đích và tác dụng của thao tác lập luận so sánh. - Yªu cÇu vÒ mét sè c¸ch so s¸nh. 2. Kĩ năng - Nhận diện và chỉ ra sự hợp lý, nét đặc sắc của các cách so sánh trong văn bản. - ViÕt ®o¹n v¨n so s¸nh ph¸t triÓn mét ý cho tríc - Viết bài văn về một vấn đề xã hội, văn học có sử dụng thao tác chính là so sánh. 3. Thái độ - Thấy đợc vai trò quan trong của thao tác so sánh trong quá trình làm văn II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu. Phân tích, tổng hợp, trao đổi thảo luận nhóm. - Định hướng tìm hiểu nội dung bài học qua hệ thống câu hỏi bài tập. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Ko 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu bµi Hoạt động 1 1. Kh¸i niÖm so s¸nh Nh¾c l¹i kiÕn thøc cò. (?) ThÕ nµo lµ so s¸nh? Trong cuéc sèng chóng ta hay dïng so s¸nh không? So sánh để làm gì? - So sánh là đối chiếu 2 sự vật, hiện tợng, để thấy đợc sự giống và khác nhau giữa 2 sự vật, hiện tợng Êy. - Có 2 kiểu so sánh: Tơng đồng ( chỉ ra những nét gièng nhau) vµ t¬ng ph¶n (chØ ra nh÷ng nÐt kh¸c nhau). Hoạt động 2 Hớng dẫn HS làm bài tập và trả lời 2. Mục đích, yêu cầu của TT lập LL so sánh câu hỏi SGK bằng trao đổi thảo luận nhãm. a. Kh¶o s¸t bµi tËp. Nhãm 1: §äc ®o¹n trÝch vµ tr¶ lêi: Đối tợng đợc so sánh và đối tợng so s¸nh lµ g×? Câu1: Đối tợng đợc so sánh: Bài văn Chiêu hồn. §èi tîng so s¸nh: Chinh phô ng©m, Cung o¸n Nhãm 2: §iÓm gièng vµ kh¸c nhau ng©m khóc, TruyÖn KiÒu. giữa đối tợng đợc so sánh và đối tợng so s¸nh. C©u 2: §iÓm gièng vµ kh¸c nhau. + Gièng: §Òu bµn vÒ con ngêi. + Kh¸c: Chinh phô ng©m, Cung o¸n ng©m khóc, Truyện Kiều đều bàn về con ngời ở cõi sống, văn Nhóm 3: Phân tích mục đích so sánh Chiêu hồn bàn về con ngời ở cõi chết..

(85) trong ®o¹n trÝch?. Câu 3: Mục đích so sánh trong đoạn trích. - Nh»m lµm s¸ng tá, v÷ng ch¾c h¬n lËp luËn cña mình. Qua so sánh ngời đọc thấy cụ thể hơn, sinh động hơn ý của tác giả.. Nhóm 4: Mục đích và yêu cầu của b . Kết luận thao t¸c so s¸nh? - Mục đích của so sánh là làm sáng rõ đối tợng đang nghiên cứu trong tơng quan với đối tợng kh¸c. - Yêu cầu của so sánh: Khi so sánh phải đặt các đối tợng vào cùng một bình diện, đánh giá trên cùng một tiêu chí mới thấy đợc sự giống và khác nhau giữa chúng, đồng thời phải nêu rõ ý kiến của ngời viÕt. Hoạt động 3 HS đọc mục II trong SGK và trả lời 3. Cách so sánh c©u hái theo cÆp. (?) NguyÔn Tu©n so s¸nh quan niÖm "soi đờng" của Ngô Tất Tố với những quan niÖm nµo?. (?) Căn cứ để so sánh là gì?. Câu1: Nguyễn Tuân so sánh quan niệm "soi đờng" cña Ng« TÊt Tè víi nh÷ng quan niÖm sau: + Quan niÖm cña nh÷ng ngêi chñ tr¬ng" c¶i l¬ng hơng ẩm" cho rằng chỉ cần bài trừ hủ tục là đời sống nông dân sẽ đợc nâng cao. + Quan niÖm cña nh÷ng ngêi hoµi cæ cho r»ngchØ cần trở về với đời sống thuần phác, trong sạch nh ngày xa là đời sống của những ngời nông dân sẽ đợc cải thiện. C©u 2: C¨n cø so s¸nh: Dùa vµo sù ph¸t triÓn tÝnh. (?) Mục đích của so sánh là gì?. Hoạt động 4 HS đọc ghi nhớ SGK.. cách của các nhân vật trong "Tắt đèn", với các nh©n vËt kh¸c trong mét sè t¸c phÈm cïng viÕt vÒ đề tài nông thôn thời kì ấy- nhng viết theo chủ trơng cải lơng hơng ẩm hoặc ng ng tiều tiều canh canh môc môc. Câu 3: Mục đích của so sánh: Chỉ ra ảo tởng của hai quan niệm trên để làm nổi bật cái đúng của Ngô Tất Tố: Ngời nông dân phải đứng lên chống l¹i kÎ bãc lét m×nh, ¸p bøc m×nh. 4. KÕt luËn (Ghi nhí). Hoạt động 5 II. Luyên tập: Gv hướng dẫn HS trả lời câu hỏi sgk. Đoạn trích Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi. Câu 1: tác giả so sánh Bắc và Nam. Giống: cả hai đều có lãnh thổ, văn hóa, phong tục, chính quyền, hào kiệt… Khác: + Văn hóa: vốn xưng nền văn hiến đã lâu. + Lãnh thổ: núi sông bờ cõi đã chia..

(86) + Phong tục: bắc nam cũng khác. + Chính quyền riềng: từ Triệu, Đinh….một phương. + Hào kiệt: song hào kiệt đời nào cũng có. Câu 2: từ sự so sánh đó khẳng định Đại Việt là một nước độc lập, tự chủ, ý đồ xâm lược của phương Bắc là trái đạo lí, đạo trời Câu 3: Đây là đoạn văn so sánh mẫu mực có sức thuyết phục cao. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò: - N¾m néi dung bµi häc. - TriÓn khai phÇn bµi tËp cßn l¹i. b. Bµi míi: - Soạn theo phân phối chơng trình: Khái quát VHVN từ đầu thế kỷ XX đến 1945 ChuÈn bÞ: + §äc tríc bµi kh¸i qu¸t nhiÒu lÇn + Tìm đọc các tác giả, tác phẩm tiêu biểu của thời kỳ này. TiÕt 31. Ngµy so¹n: §äc v¨n. /. / 2012. Kh¸i qu¸t v¨n häc viÖt nam tõ ®Çu thÕ kØ XX đến cách mạng tháng tám 1945 (Tiết 1) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Những đặc điểm cơ bản làm nên diện mạo và bản chất một nền văn học mới. 2. Kĩ năng - Biết cách phân tích, nhận diện, đánh giá những tác giả, tác phẩm văn học mới. 3. Thái độ - Hiểu rõ tiến trình phát triển của văn học Việt Nam hiện đại. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm.. - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ kiÓm tra chuÈn bÞ bµi cña häc sinh 2. Bài mới.

(87) Hoạt động của GV và HS TiÕt 1. Hoạt động 1 HS căn cứ sự chuẩn bị bài ở nhà nêu đặc ®iÓm c¬ b¶n cña VHVN tõ XX- CM8/45. Nội dung cần đạt I. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña v¨n häc ViÖt Nam từ đầu thế kỷ XX đến cách mạng tháng T¸m n¨m 1945. 1. Văn học đổi mới theo hớng hiện đại hóa.. (?) Em hiểu thế nào là hiện đại hóa?. - Khái niệm hiện đại hoá: đợc hiểu là quá tr×nh lµm cho v¨n häc tho¸t ra khái hÖ thèng thi pháp VHTĐ và đổi mới theo hình thức cña v¨n häc ph¬ng T©y, cã thÓ héi nhËp víi nÒn v¨n häc trªn thÕ giíi. - Nội dung hiện đại hóa văn học diễn ra trên mäi mÆt, ë nhiÒu ph¬ng diÖn: + Thay đổi quan niệm về văn học; văn chơng chở đạo -> văn chơng là một hoạt động nghệ thuật, đi tìm và sáng tạo cái đẹp, nhận thức và kh¸m cuéc sèng. + Chñ thÓ s¸ng t¹o: Tõ nhµ nho -> nhµ v¨n nghÖ sÜ mang tÝnh chuyªn nghiÖp + C«ng chóng v¨n häc:TÇng líp nho sÜ->tÇng líp thÞ d©n. + Xây dựng nền văn xuôi TiếngViệt: Hiện đại hãa thÓ lo¹i v¨n häc; XuÊt hiÖn nhiÒu thÓ lo¹i míi; Phãng sù, KÞch, phª b×nh.. GV hớng dẫn HS dựa vào SGK trả lời lần  Vì vậy hiện đại hóa VH là một đòi hỏi tất lît c¸c c©u hái. yÕu, kh¸ch quan cña VH d©n téc trong thêi đại mới. (?) Quá trình hiện đại hoá của VHVN thời k× nµy diÔn ra qua mÊy giai ®o¹n? Néi dung của mỗi giai đoạn? Những thành tựu - Quá trình hiện đại hóa diễn ra qua 3 giai đạt đợc? Các tác giả tiêu biểu? ®o¹n. a/ Giai đoạn 1: Từ đầu thế kanX đến khoảng n¨m 1920. b/ Giai đoạn 2: Từ 1920 đến 1930. c/ Giai đoạn 3: Từ 1930 đến 1945. (?) V× sao giai ®o¹n 3 VHVN míi thùc sù trở thành hiện đại? HS tr¶ lêi, GV ®iÒu chØnh. 2. V¨n häc h×nh thµnh hai bé phËn vµ ph©n hóa thành nhiều xu hớng, vừa đấu tranh với nhau, vừa bổ sung cho nhau để cùng phát triÓn. (?) VHVN từ đầu thế kỉ XX đến CM/81945 phân hoá ra sao? Kể tên một số tác gi¶, t¸c phÈm tiªu biÓu thuéc c¸c bé phËn, a. Bé phËn VH c«ng khai: c¸c xu híng v¨n häc? Lµ v¨n häc hîp ph¸p tån t¹i trong vßng luËt ph¸p cña cña chÝnh quyÒn thùc d©n phong kiÕn. Ph©n hãa thµnh nhiÒu xu híng: + Xu híng v¨n häc l·ng m¹n. *Néi dung: ThÓ hiÖn c¸i t«i tr÷ t×nh ®Çy c¶m xóc, nh÷ng kh¸t väng vµ íc m¬. *§Ò tµi: Thiªn nhiªn, t×nh yªu vµ t«n gi¸o.

(88) *ThÓ lo¹i: Th¬ vµ v¨n xu«i tr÷ t×nh. + Xu híng v¨n häc hiÖn thùc. *Néi dung: Ph¶n ¸nh hiÖn thùc th«ng qua nh÷ng h×nh tîng ®iÓn h×nh. *Đề tài: Những vấn đề xã hội *ThÓ lo¹i: TiÓu thuyÕt, truyÖn ng¾n, phãng sù. b. Bé phËn VH kh«ng c«ng khai: Lµ v¨n häc c¸ch m¹ng, ph¶i lu hµnh bÝ mËt. - Néi dung: *§Êu tranh chèng thùc d©n vµ tay sai *ThÓ hiÖn nguyÖn väng cña d©n téc lµ độc lập tự do. *Biểu lộ nhiệt tình vì đất nớc. - NghÖ thuËt: *H×nh tîng trung t©m lµ ngêi chiÕn sÜ *Chñ yÕu lµ v¨n vÇn.  Hai bé phËn v¨n häc trªn cã sù kh¸c nhau vÒ quan ®iÓm nghÖ thuËt vµ khuynh híng thÈm mÜ. 3. Văn học phát triển với tốc độ hết sức nhanh chãng. (?) VH VN thời kì này phát triển với tốc độ nh thế nào? Kể tên những tên tuổi đáng tự hào? Vì sao có tốc độ phát triển ấy? - VH ph¸t triÓn c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng - Nguyªn nh©n: + Søc sèng v¨n ho¸ m·nh liÖt mµ h¹t nh©n lµ lßng yªu níc vµ tinh thÇn d©n téc, biÖn hiÖn râ nhÊt lµ sù trëng thµnh vµ ph¸t triÓn cña tiÕng ViÖt vµ v¨n ch¬ng ViÖt. + Ngoài ra phải kể đến sự thức tỉnh ý thức c¸ nh©n cña tÇng líp trÝ thøc T©y häc. + Cßn mét lÝ do rÊt thiÕt thùc: Lóc nµy v¨n ch¬ng trë thµnh mét thø hµng ho¸ vµ viÕt v¨n lµ mét nghÒ cã thÓ kiÕm sèng. 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n - V× sao VHVN ba m¬i n¨m ®Çu thÕ kû XX( 1900-1930) lµ v¨n häc giai ®o¹n giao thêi? Vì có những đổi mới nhất định: Chữ viết( Quốc ngữ) thể loại mới( Tiểu thuyết, truyện ng¾n) th¬ ca ph¸t triÓn( c¸i t«i c¸ nh©n)- T¸n §µ, ngêi g¹ch nèi gi÷a hai thÕ kû.  Tuy nhiên còn nhiều hạn chế: ảnh hởng rơi rớt của cái cũ, thể loại cha đạt chuẩn mực nghệ thuật cao. Nội dung t tởng đổi mới nhng hình thức thơ còn quen thuộc (thất ngôn tứ tuyệt, thất ngôn bát cú đờng luật…Bình mới rợu cũ) 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - N¾m néi dung bµi häc. Chó ý c¸c kh¸i niÖm. - LÊy dÉn chøng minh häa cho néi dung bµi häc. b. Bµi míi - Soạn bài theo phân phối chơng trình: Khái quát VHVN từ đầu thế kỷ XX đến 1945(tiếp) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 32 §äc v¨n.

(89) Kh¸i qu¸t v¨n häc viÖt nam tõ ®Çu thÕ kØ XX đến cách mạng tháng tám 1945 (Tiết 2) Líp d¹y 11B4. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Những đặc điểm cơ bản làm nên diện mạo và bản chất một nền văn học mới. 2. Kĩ năng - Biết cách phân tích, nhận diện, đánh giá những tác giả, tác phẩm văn học mới. 3. Thái độ - Hiểu rõ tiến trình phát triển của văn học Việt Nam hiện đại. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm.. - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, s¸ch tham kh¶o, vë so¹n, vở ghi, b¶ng phô. III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ (?) C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña thêi kú v¨n häc tï 1900 -> 1945, nhËn xÐt vÒ qu¸ tr×nh phát triển đó? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS TiÕt 2 Hoạt động 2 HS đọc thầm từ trang 88-90.. Nội dung cần đạt II. Thµnh tùu chñ yÕu cña VHVN tõ ®Çu thế kỉ XX đến CM/8-1945. 1. VÒ néi dung, t tëng. (?) Nh÷ng truyÒn thèng t tëng lín cña lÞch sử VH VN là gì? VH thời kì này có đóng gãp g× míi vÒ t tëng?. - VHVN cã 2 truyÒn thèng lín: Chñ nghÜa - Truyền thống yêu nớc mang nội dung dân chủ: yêu nớc, chủ nghĩa nhân đạo. ® Nh©n tè míi: Ph¸t huy trªn tinh thÇn d©n §Êt níc ph¶i g¾n víi nh©n d©n - Truyền thống nhân đạo mang nội dung mới: chủ. §èi tîng cña VH lµ nh÷ng con ngêi b×nh thêng trong xã hội; nhân đạo còn gắn với ý thức cá nhân cña t¸c gi¶ - Chñ nghÜa anh hïng víi quan niÖm nh©n d©n lµ anh hïng g¾n víi lÝ tëng céng s¶n vµ chñ nghÜa quèc tÕ XHCN - GV híng dÉn HS t×m vµ ph©n tÝch mét sè dÉn chứng trong các tác phẩm đã học.. 2. VÒ thÓ lo¹i vµ ng«n ng÷ v¨n häc Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm. - GV híng dÉn HS th¶o luËn nhãm. + Nhãm lín: 3 nhãm + Thêi gian: 5phót.

(90) - GV ph¸t phiÕu häc tËp vµ giao nhiÖm vô: Nhãm 1: C¸c thÓ lo¹i VH míi xuÊt hiÖn - V¨n xu«i. ë thêi k× nµy lµ g×? + Tiểu thuyết văn xuôi quốc ngữ ra đời. đến những năm 30 đợc đẩy lên một bớc mới. + Truyện ngắn đạt đợc thành tựu phong phú vµ v÷ng ch¾c. + Phóng sự ra đời đầu những năm 30 và ph¸t triÓn m¹nh. + Bót kÝ, tuú bót, kÞch, phª b×nh VH ph¸t triÓn. - Th¬ ca: Lµ mét trong nh÷ng thµnh tùu VH lín nhÊt thêi k× nµy. Nhóm 2: Tiểu thuyết hiện đại khác truyện thơ Nôm thời trung đại nh thế nào? * Bảng so sánh: Nªu dÉn chøng vµ ph©n tÝch dÉn chøng cô thÓ? TT cæ ®iÓn TT hiện đại - §Ò tµi, cèt truyÖn: vay mîn. - KÓ theo trËt tù thêi gian - Nh©n vËt: ph©n tuyÕn r¹ch rßi, thÓ hiện tâm lí theo hành Xoá bỏ những đặc ®iÓm cña tiÓu vi bªn ngoµi - Chú trọng cốt truyện thuyết trung đại li k×. - T¶ c¶nh, t¶ ngêi theo lèi íc lÖ. - KÕt cÊu t¸c phÈm: ch¬ng hå.i - KÕt thóc t¸c phÈm: Cã hËu. - Lêi v¨n biÒn ngÉu. Nhóm 3: Thơ hiện đại khác thơ thời trung đại nh thế nào? Nêu dẫn chứng và ph©n tÝch dÉn chøng cô thÓ? Thơ trung đại Thơ hiện đại - GV hớng dẫn các nhóm thống nhất ý Mang đầy đủ những - Phá bỏ các quy kiÕn. đặc điểm thi pháp VH phạm chặt chẽ. trung đại. - Tho¸t khái hÖ thèng íc lÖ mang tÝnh phi ng·. - LÝ luËn phª b×nh. - Ngôn ngữ, cách thể hiện, diễn đạt, trình bày. + DÇn tho¸t li ch÷ H¸n, ch÷ N«m, lèi diÔn đạt công thức, ớc lệ, tợng trng, điển cố, qui ph¹m nghiªm ngÆt cña VHT§.. Hoạt động 4 GV híng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp. HS đọc ghi nhớ SGK..  KÕ thõa tinh hoa cña truyÒn thèng v¨n häc trớc đó. - Më ra mét thêi k× VH míi: Thêi k× VH hiÖn đại. III. Ghi nhí - SGK..

(91) 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - N¾m néi dung bµi häc. Chó ý c¸c kh¸i niÖm. - LÊy dÉn chøng minh häa cho néi dung bµi häc. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: ViÕt bµi lµm v¨n sè 3 NLVH ChuÈn bÞ: - ¤n tËp kü vÒ t¸c gi¶ NguyÔn §×nh ChiÓu vµ bµi V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc. TiÕt 33+34. Ngµy so¹n: Lµm v¨n. /. / 2012. ViÕt Bµi lµm v¨n sè 3 ( NghÞ luËn v¨n häc). Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Năng lực thẩm định, đánh giá tác phẩm văn học và kỹ năng lập luận phân tích, so sánh. 2. Kĩ năng - Biết vận dụng thao tác phân tích, so sánh để viết bài nghị luận văn học. 3. Thái độ - ý thức đợc mối quan hệ của thao tác phân tích, so sánh trong quá trình làm văn. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: giÊy bót lµm bµi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ ko 2. đề bài Câu 1 (2đ) Đặt câu với mỗi thành ngữ sau: - Chuột sa chĩnh gạo - Ếch ngồi đáy giếng - Nấu sử sôi kinh.

(92) - Nước đổ đầu vịt Câu 2 (2đ) Hãy nêu nội dung sáng tác thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu? Câu 3 (6đ) Phân tích vẻ đẹp của hình tượng người nông dân trong “ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc” – Nguyễn Đình Chiểu. Hướng dẫn chấm và thang điểm Câu 1: Học sinh đặt mỗi câu chính xác được 0,5đ Câu 2: Nội dung thơ văn Nguyễn Đình Chiểu: * Trước khi Pháp xâm lược(1858) -1đ Là thơ văn chiến đấu bảo vệ lý tưởng, đạo đức, nhân nghĩa. Nội dung đạo lý của NĐC mang tính nhân nghĩa của đạo nho nhưng đậm đà tính nhân dân và truyền thống dân tộc. VD: Lục Vân Tiên, Ngư Tiều y thuật vấn đáp, Dương Từ - Hà Mậu.... * Sau khi Pháp xâm lược- 1đ Thơ ông là lá cờ đầu của phong trào yêu nước. VD: Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Văn tế Trương Định, Văn tế sĩ dân trận vong lục tỉnh…. Câu 3: * Mở bài (0.75đ) - Giới thiệu nét chính về tác giả Nguyễn Đình Chiểu (nét chính về phong cách nghệ thuật hoặc con người). - Nội dung tác phẩm - Khái quát hình tượng người nông dân nghĩa sĩ. * Thân bài Phân tích hình tượng người nông dân: - Xuất thân là những người nông dân nghèo khổ, chăm chỉ làm ăn, chỉ quen việc làm ăn, chưa quan việc binh cơ, chiến trận. (Dẫn chứng). (1.0đ) - Có lòng căm thù giặc sâu sắc, tình cảm yêu nước dạt dào, ý thức trách nhiệm đối với việc bảo vệ quê hương, Đất nước, có tấm lòng chuộng nghĩa. (Dẫn chứng). (1.5đ) - Hành động xả thân vì nghĩa: sẵn sàng tự nguyện đứng lên đánh giặc, chiến đấu dũng cảm, hy sinh quên mình. (1,5đ) + Tinh thần quả cảm, can trường – Dẫn chứng. + Tư thế dũng mãnh – Dẫn chứng..

(93) + Tinh thần và tư thế khiến hành động của họ đầy sức mạnh làm cho kẻ thù kinh hồn bạt vía – Dẫn chứng. - Phân tích nghệ thuật: (0,5đ) + Giọng văn: thay đổi linh hoạt khi hào hùng ngợi ca, lúc lại bi ai xót xa, cảm phục. + Cách sử dụng từ ngữ: bình dị, trong sáng, đậm chất Nam bộ + Thủ pháp nghệ thuật: tương phản, đối lập. * Kết bài (0.75đ) - Đánh giá: tầm vóc, sự bất tử của hình tượng. - Tấm lòng tác giả. - Cảm nghĩ của bản thân. Lưu ý: - Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức. - Giáo viên mạnh dạn cho điểm tối đa đối với các bài viết sáng tạo, chú ý đến diễn đạt, hành văn, trau chuốt trong dùng từ, đặt câu, trình bày đẹp, khoa học …. 3. Cñng cè - Giáo viên thu bài đúng thời gian 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Vũ nhà xem lại bài viết của mình, tự đánh giá mức điểm. b. Bµi míi - Soạn bài theo phân phối chơng trình: Hai đứ trẻ – Thạch Lam ChuÈn bÞ: - §äc tríc v¨n b¶n nhiÒu lÇn ë nhµ - Nắm phong cách nghệ thuật độc đáo của Thạch Lam - Hoµn c¶nh x· héi ViÖt Nam nh÷ng n¨m tríc c¸ch m¹ng..

(94) Ngµy so¹n: / TiÕt 35 §äc v¨n. / 2012. Hai đứa trẻ (T1). - Th¹ch Lam -. Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Bức tranh phố huyện với cảnh ngày tàn, chợ tàn, những kiếp người tàn qua cảm nhận của hai đứa trẻ - Niềm xót xa, thương cảm của nhà văn đối với cuộc sống quẩn quanh, tù túng của những con người nghèo nơi phố huyện và sự trân trọng, nâng niu những khát vọng nhỏ bé nhưng tươi sáng của họ. - Tác phẩm đậm đà yếu tố hiện thực vừa phảng phất chất lãng mạn, chất thơ; là truyện tâm tình với lối kể thủ thỉ như một lời tâm sự. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại - Phân tích tâm trạng nhân vật trong tp tự sự 3. Thái độ - yêu thương, trân trọng những con người nghèo khổ II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm.. - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ kiểm tra vở soạn học sinh. 2. Bài mới Hoạt động của GV v à HS. Nội dung cần đạt.

(95) Hoạt động 1 HS đọc và tóm tắt tiểu dẫn SGK. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ a. Cuộc đời - Th¹ch lam: 1910-1942. Tªn khai sinh NguyÔn ( ?) Phần tiểu dẫm SGK trình bày Tờng Vinh, sau đổi là Nguyễn Tờng Lân. Bút danh ViÖt Sinh. nh÷ng néi dung chÝnh nµo? - Tuy lµ thµnh viªn cña nhãm Tù lùc v¨n ®oµn ( em ruét cña NhÊt Linh - Hoµng §¹o), nhng v¨n ch¬ng cña Th¹ch Lam l¹i híng vÒ cuéc sèng cña tÇng líp tiÓu t s¶n, tri thøc nghÌo vµ ngời lao động. - Së trêng viÕt truyÖn ng¾n: Lo¹i truyÖn t©m t×nh, truyÖn kh«ng cã truyÖn. Hai yÕu tè hiÖn thùc vµ l·ng m¹n tr÷ t×nh lu«n ®an cµi, xen kÏ vào nhau tạo nên nét đặc thù khó lẫn trong phong c¸ch nghÖ thuËt cña «ng. - ThÕ giíi nh©n vËt thêng lµ tÇng líp tiÓu t s¶n nghÌo tÇng líp n«ng d©n víi cuéc sèng vÊt v¶, cùc nhäc, bÕ t¾c. V× vËy nh©n vËt thêng mang t©m tr¹ng c¶m xóc, c¶m gi¸c nhiÒu h¬n lµ t duy. - Th¹ch Lam lµ ngêi ®em chÊt th¬ vµo v¨n xu«i. Hầu hết các tác phẩm của ông đều đợc viết với tấm lòng đôn hậu, nhậy cảm , tinh tế với mọi biÕn th¸i t©m tr¹ng cña lßng ngêi. b. Sù nghiÖp : C¸c t¸c phÈm chÝnh: ( ?) H·y kÓ tªn c¸c t¸c phÈm chÝnh ?. + Giã l¹nh ®Çu mïa: TruyÖn ng¾n 1937 + N¾ng trong vên: TruyÖn ng¾n 1938 + Ngµy míi: TiÓu thuyÕt 1939 + Theo dßng: B×nh luËn v¨n häc 1941 + Sîi tãc: TËp truyÖn ng¾n 1942 + Hµ Néi b¨m s¸u phè phêng: Bót ký 1943 + Hà Nội ban đêm: Phóng sự 1936 + Mét th¸ng ë nhµ th¬ng: Phãng sù 1937 2. Giới thiệu tác phẩm: Hai đứa trẻ. a- XuÊt xø: In trong tËp N¾ng trong vên 1938 b- Bót ph¸p: HiÖn thùc vµ l·ng m¹n tr÷ t×nh. c- BiÓu tîng nghÖ thuËt. HS t×m vµ nhËn d¹ng biÓu tîng nghÖ thuật có trong văn bản. Trên cơ sở đã đọc văn bản ở nhà, GV hớng dẫn cho HS c¸ch nhËn d¹ng biÓu tîng. ( ?) Hình ảnh nào đợc lặp nhiều lần trong t¸c phÈm? H×nh ¶nh nµo g©y cho em Ên tîng nhÊt?. - Chú ý hình ảnh đợc nhắc nhiều lần trong tác phÈm: + Bãng tèi / chiÒu muén. + Ngọn đèn. + §oµn tµu. - Xác định ý nghĩa của những chi tiết đó. - Kh¸i niÖm biÓu tîng nghÖ thuËt. ( ?) Theo em thÕ nµo lµ biÓu tîng?. - BiÓu tîng ( nghÖ thuËt ) lµ mét h×nh thøc t duy nghÖ thuËt t¹o ra nhiÒu tÇng ý nghÜa ( chø kh«ng chỉ đơn thuần là phơng tiện tạo hình và biểu đạt) đợc thể hiện dới dạng một hình thức cụ thể, cảm tính, đợc sử dụng lặp đi lặp lại nhiều lần trong.

(96) t¸c phÈm vµ cã gi¸ trÞ gîi c¶m cao. III. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. C¶nh chiÒu muén n¬i phè huyÖn Tãm t¾t theo bèi c¶nh kh«ng gian, thêi gian truyÖn.. Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm: 5 phút. Tr×nh giÊy trong. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhóm 1: Cảnh vật trong truyện đợc miªu t¶ trong thêi gian vµ kh«ng gian nh thÕ nµo?. + Thêi gian trong truyÖn: Buæi chiÒu tèi. + Kh«ng gian trong truyÖn: Phè huyÖn. +ánh sáng trong truyện: Ngọn đèn dầu.. - Mọi cuộc sống sinh hoạt diễn ra đều đợc cảm nhËn qua con m¾t cña Liªn. Cuéc sèng n¬i ®©y đều gợi sự tàn tạ, hiu hắt: + Cảnh ngày tàn: Tiếng trống, phơng đông đỏ rùc, tiÕng Õch nh¸i, tiÕng muçi vo ve... bãng tèi b¾t ®Çu trµn ngËp trong con m¾t Liªn. + Cảnh chợ tàn: Mấy đứa trẻ nhặt nhạnh, mùi Èm mèc quen thuéc, mïi riªng cña quª h¬ng... Nhãm 2: Th¹ch Lam miªu t¶ cuéc Liªn th¬ng bän trÎ vµ c¶m nhËn râ rµng thêi sèng n¬i phè huyÖn ra sao? kh¾c cña ngµy tµn. + C¶nh kiÕp ngêi tµn t¹: Vî chång «ng h¸t sÈm, gia đình chị Tý, bà cụ Thi điên, mấy đứa trẻ con nhµ nghÌo, b¸c Siªu, vµ chÝnh c¶ hai chÞ em Liªn...Th©n phËn tµn t¹ ®ang hÐo mßn, con ngêi hoµ lÉn cïng bãng tèi nh nh÷ng c¸i bãng vËt vê lay l¾t, mong manh ®ang tr«i theo thêi gian. Nhãm 3: Th¹ch Lam miªu t¶ h×nh ¶nh con ngêi n¬i phè huyÖn nh thÕ nµo?. - Cuộc sống ấy cứ đều đều, đơn điệu, lặp đi lặp. lại buồn tẻ, nhàm chán đối với ngời dân phố huyÖn. - Tất cả họ đang mong đợi một cái gì đó tơi mát thổi vào cuộc đời họ.  NÐt vÏ ©m thanh, ¸nh s¸ng, con ngêi cña bøc tranh phè huyÖn tëng chõng rêi r¹c, nhng nã Nhãm 4: Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc hoµ quyÖn céng hëng trong hÖ thèng u buån, sèng vµ con ngêi n¬i phè huyÖn ? trÇm mÆc, xãt xa. §iÓm thªm vµo cuéc sèng Êy là ngọn đèn dầu cùng bóng tối bao phủ, càng ngợi sự nghèo khổ lay lắt đến tội nghiệp. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Nắm đợc những nét chính về phong cách Thạch Lam. - ý nghÜa bøc tranh phè huyÖn buæi chiÒu muén. b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Néi dung yªu cÇu tiÕt 2 bµi nµy. Chuẩn bị: - Tương quan giữa bóng tối và ánh sáng trong đoạn 2 - Ý nghĩa của hình ảnh ngọn đèn nơi chõng hàng Chị Tí..

(97) Ngµy so¹n: / TiÕt 36 §äc v¨n. / 2012. Hai đứa trẻ (T2). - Th¹ch Lam -. Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Bức tranh phố huyện với cảnh ngày tàn, chợ tàn, những kiếp người tàn qua cảm nhận của hai đứa trẻ - Niềm xót xa, thương cảm của nhà văn đối với cuộc sống quẩn quanh, tù túng của những con người nghèo nơi phố huyện và sự trân trọng, nâng niu những khát vọng nhỏ bé nhưng tươi sáng của họ. - Tp đậm đà yếu tố hiện thực vừa phảng phất chất lãng mạn, chất thơ; là truyện tâm tình với lối kể thủ thỉ như một lời tâm sự. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại - Phân tích tâm trạng nhân vật trong tp tự sự 3. Thái độ - yêu thương, trân trọng những con người nghèo khổ II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp.

(98) - Phương pháp đọc hiểu, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm.. - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Phong cách nghệ thuật Thạch Lam? 2. Bài mới Hoạt động của GV v à HS Hoạt động 1 Trao đổi thảo luận nhóm. Tr×nh giÊy A4. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. Nội dung cần đạt 2. Biểu tợng bóng tối và ngọn đèn dầu nơi phố huyÖn. * BiÓu tîng bãng tèi.. Nhãm 1: Cã bao nhiªu tõ mang nghÜa “tèi” xuÊt hiÖn trong t¸c phÈm? DÉn chøng? BiÓu tîng bãng tèi gîi cho em suy nghÜ g× vÒ cuéc - LÆp h¬n 20 lÇn trong t¸c phÈm. đời của con ngời nơi phố huyện?  bãng tèi bao trïm tÊt c¶, trµn ngËp trong t¸c phÈm, t¹o nªn mét bøc tranh u tèi. - Cái màn đêm ấy tởng chừng nh có thể sắt ra từng miếng, đè nặng lên cả tác phẩm tạo một không gian tù đọng, gợi cảm giác ngột ngạt. - Bóng tối đợc miêu tả nhiều trạng thái khác nhau, có mặt suốt từ đầu đến cuối tác phẩm.  gợi cho ngời đọc thấy một kiếp sống bế tắc, quẩn quanh cña ngêi d©n phè huyÖn nãi riªng vµ nh©n d©n tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m nãi chung. Nhãm 2: Bãng tèi cã liªn quan g× tíi  §ã lµ biÓu tîng cña nh÷ng t©m tr¹ng v« väng, nçi cuéc sèng mu sinh hµng ngµy cña u hoµi trong t©m thøc cña mét kiÕp ngêi. con ngêi n¬i phè huyÖn nµy kh«ng? DÉn chøng? - Bóng tối ấy có liên quan đến từng con ngời có một cuộc đời vất vả, lam lũ: + Tối đến mẹ con chị Tý dọn hàng nớc. + §ªm vÒ b¸c phë Siªu xuÊt hiÖn. + Trong bóng tối gia đình bác hát Sẩm kiếm ăn. + Khi bóng tối tràn ngập là lúc bà cụ Thi điên đến mua rîu uèng. + §ªm nµo Liªn còng ngåi lÆng ng¾m phè huyÖn vµ chê tµu.  Bãng tèi trë thµnh biÓu tîng nghÖ thuËt gîi nhiÒu cảm xúc cho ngời đọc. Nhóm 3: Ngọn đèn dầu đợc lặp bao * Biểu tợng ngọn đèn dầu nơi phố huyện. nhiªu lÇn? DÉn chøng? - Ngọn đèn dầu đợc nhắc hơn 10 lần trong tác phÈm.  Tất cả không đủ chiếu sáng, không đủ sức phá tan màn đêm, mà ngợc lại nó càng làm cho đêm tối trở.

(99) nªn mªnh m«ng h¬n, cµng ngîi sù tµn t¹, h¾t hiu, Nhóm 4: ý nghĩa biểu tợng của buồn đến nao lòng. ngọn đèn dầu trong tác phẩm? - Ngọn đèn dầu là biểu tợng về kiếp sống nhỏ nhoi, v« danh v« nghÜa, lay l¾t. Mét kiÕp sèng leo lÐt mỏi mòn trong đêm tối mênh mông của xã hội cũ, kh«ng h¹nh phóc, kh«ng t¬ng lai, cuéc sèng nh c¸t bụi. Cuộc sống ấy cứ ngày càng một đè nặng lên đôi vai mỗi con ngời nơi phố huyện. - C¶ mét bøc tranh ®en tèi. Nh÷ng hét s¸ng cña ngọn đèn dầu hắt ra giống nh những lỗ thủng trên Hoạt động 2 GV định hớng cho HS tổng hợp kiến một bức tranh toàn màu đen. thøc. §¸nh gi¸ t©m tr¹ng cña nh©n * T©m tr¹ng cña chÞ em Liªn vËt th«ng qua c¸c thao t¸c ph©n tÝch trªn. (?) T©m tr¹ng cña hai chÞ em Liªn vµ An tríc khung c¶nh thiªn nhiªn  ChÞ em Liªn c¶m nhËn chiÒu quª: C¶nh vËt tuy và đời sống nơi phố huyện? buån nhng th©n thuéc, gÇn gòi. Liªn vµ An lÆng lÏ ng¾m c¸c v× sao, lÆng lÏ quan s¸t nh÷ng g× diÔn ra ë phè huyÖn vµ xãt xa c¶m th«ng, chia sÎ víi nh÷ng kiÕp ngêi nhá nhoi sèng lay l¾t trong bãng tối của cơ cực đói nghèo. Nỗi buồn cùng bóng tối đã tràn ngập trong đôi mắt Liªn, nhng trong t©m hån c« bÐ vÉn dµnh chç cho một mong ớc, một sự đợi chờ trong đêm. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Bức tranh phố huyện khi đêm về đêm và tâm trạng của chị em Liên. b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Néi dung yªu cÇu tiÕt 3 bµi nµy. Chuẩn bị: - Ý nghĩa của chuýen tàu đêm qua phố huyện - Gía trị tư tưởng và nghệ thuật của tác phẩm..

(100) Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 37 §äc v¨n. Hai đứa trẻ (T3). - Th¹ch Lam -. Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Bức tranh phố huyện với cảnh ngày tàn, chợ tàn, những kiếp người tàn qua cảm nhận của hai đứa trẻ - Niềm xót xa, thương cảm của nhà văn đối với cuộc sống quẩn quanh, tù túng của những con người nghèo nơi phố huyện và sự trân trọng, nâng niu những khát vọng nhỏ bé nhưng tươi sáng của họ. - Tp đậm đà yếu tố hiện thực vừa phảng phất chất lãng mạn, chất thơ; là truyện tâm tình với lối kể thủ thỉ như một lời tâm sự. 2. Kĩ năng - Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại - Phân tích tâm trạng nhân vật trong tp tự sự 3. Thái độ - yêu thương, trân trọng những con người nghèo khổ II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm.. - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Phân tích giá trị của biểu tợng bóng tối và ngọn đèn dầu nơi phố huyện? 2. Bài mới Hoạt động của GV v à HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 3. Biểu tợng chuyến tàu đêm qua phố huyện Trao đổi thảo luận nhóm. Tr×nh giÊy A4. Nhãm 1: BiÓu tîng chuyÕn tµu lÆp bao nhiªu lÇn trong t¸c phÈm? Cã ý - H×nh ¶nh con tµu lÆp 10 lÇn trong t¸c phÈm. nghÜa g×?  Đó là biểu tợng cho một cuộc sống sôi động, nhộn nhịp, vui vẻ, hiện đại. Dù chỉ trong giây lát nã còng ®a c¶ phè huyÖn tho¸t ra khái cuéc sèng Nhóm 2: Tại sao đêm nào chị em tù đọng, u ẩn, bế tắc. Liªn còng chê tµu qua råi míi ®i ngñ? Cã ph¶i hai chÞ em chê tµu qua.

(101) để bán hàng không? Tại sao?. - Chuyến tàu đêm qua phố huyện là niềm vui duy nhÊt trong ngµy cña chÞ em Liªn. + Mang đến một thế giới khác: ánh sáng xa lạ, âm thanh nao nức, tiếng ồn ào của khách...khác và đối lËp víi nhÞp ®iÖu buån tÎ n¬i phè huyÖn. + ChuyÕn tµu ë Hµ Néi vÒ: trë ®Çy ký øc tuæi th¬ cña hai chÞ em Liªn, mang theo mét thø ¸nh s¸ng duy nhất, nh con thoi xuyên thủng màn đêm, dù chỉ trong chốc lát cũng đủ xua tan cái ánh sáng mờ ¶o n¬i phè huyÖn. - ViÖc chê tµu trë thµnh mét nhu cÇu nh c¬m ¨n níc uèng hµng ngµy cña chÞ em Liªn. Liªn chê tµu không phải vì mục đích tầm thờng là đợi khách mua hàng mà vì mục đích khác: + Đợc nhìn thấy những gì khác với cuộc đời mà hai chÞ em Liªn ®ang sèng. + Con tàu mang đến một kỷ niệm, đánh thức hồi ức về kỷ nịêm mà chị em cô đã từng đợc sống. + Giúp Liên nhìn thầy rõ hơn sự ngng đọng tù túng cña cuéc sèng phñ ®Çy bãng tèi hÌn män, nghÌo nàn của cuộc đời mình. Nhãm 3: Theo em, Liªn lµ ngêi nh thÕ nµo?  Liªn lµ ngêi giµu lßng th¬ng yªu, hiÕu th¶o vµ đảm đang. Cô là ngời duy nhất trong phố huyện biÕt íc m¬ cã ý thøc vÒ cuéc sèng. C« mái mßn trong chờ đợi.  Đây chính là giá trị nhân đạo trong tác phẩm. Hoạt động 2 IV. Tæng kÕt Trao đổi cặp: 3 phút. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc Nhãm 4: Qua truyÖn ng¾n Th¹ch 1. T tëng t¸c phÈm Lam muèn ph¸t biÓu t tëng g×? - Tiếng nói xót thơng đối với những kiếp ngời nghèo đói cơ cực, sống quẩn quanh bế tắc, không ¸nh s¸ng, kh«ng t¬ng lai, cuéc sèng nh c¸t bôi ë phè huyÖn nghÌo tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m. - Qua những cuộc đời đó Thạch Lam làm sống dậy nh÷ng sè phËn cña mét thêi, hä kh«ng h¼n lµ nh÷ng kiÕp ngêi bÞ ¸p bøc bãc lét, nhng tõ cuéc đời họ Thạch Lam gợi cho ngời đọc sự thơng cảm, sự trân trọng ớc mong vơn tới cuộc sống tốt đẹp h¬n cña hä.V× vËy t¸c phÈm võa cã gi¸ trÞ hiÖn thực vừa có giá trị nhân đạo. Nhãm 5: Em h·y nhËn xÐt vÒ nghÖ 2. §Æc s¾c nghÖ thuËt. thuËt miªu t¶ vµ giäng v¨n cña Th¹ch Lam? - TruyÖn tr÷ t×nh, truyÖn kh«ng cã truyÖn . - Th«ng qua c¸c biÓu tîng thÓ hiÖn mét t©m tr¹ng, đằng sau tâm trạng gửi gắm một t tởng. - Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật qua tác động cña ngo¹i c¶nh trong mét thêi gian vµ kh«ng gian nghÖ thuËt hÑp nhng cô thÓ. - Ng«n ng÷ s¸t thùc, sóc tÝch vµ giµu tÝnh biÓu (?) Ch©n dung nhµ v¨n Th¹ch Lam c¶m. qua truyÖn ng¾n?.

(102) - Hình ảnh cái tôi tác giả thấp thoáng đằng sau các h×nh tîng- mét c¸i t«i nh©n hËu, giµu t×nh th¬ng, nhá nhÑ vµ dÞu dµng, t©m hån nhËy c¶m víi c¸i buån nçi khæ cña nh÷ng ngêi d©n nghÌo trong x· héi cò. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. - So sánh Hai đứa trẻ với Tắt đèn, Lão hạc, Gió lạnh đầu mùa ( đã học ở chơng trình THCS) để thấy con ngời và xã hội trong những năm trớc cách mạng tháng Tám năm 1945? + Điểm chung: Cái nhìn hiện thực và nhân đạo đối với xã hội VN đang chìm đắm trong c¶nh n« lÖ, lÇm than. + NÐt riªng: Phong c¸ch vµ bót ph¸p nghÖ thuËt cña c¸c nhµ v¨n: HiÖn thùc lãng m¹n 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Nắm nội dung bài học. Hiểu giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm. - C¶m nhËn b¶n th©n khi häc xong t¸c phÈm. b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: TiÕn ViÖt – Ng÷ c¶nh Chuẩn bị: - Khái niệm Ngữ cảnh. - Các nhân tố của Ngữ cảnh: nhân vật, bối cảnh và văn cảnh - Vai trò của Ngữ cảnh. Ngµy so¹n: / / 2012 TiÕt 38 TiÕng ViÖt. NG÷ C¶NH Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Nắm được khái niệm Ngữ cảnh - Các nhân tố của Ngữ cảnh: nhân vật giao tiếp, bối cảnh ngoài ngôn ngữ, văn cảnh. - Vai trò của Ngữ cảnh: đối với người nói và người nghe. 2. Kĩ năng - Nắm được kỹ năng tạo lập và lĩnh hội văn bản - Xác định Ngữ cảnh đối với từ, câu, văn bản 3. Thái độ - Có thái độ học tập và rèn luyện vốn từ vựng tiếng Việt và cỏch sử dụng đỳng lỳc, đỳng chỗ. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phân tích ngôn ngữ, thông báo giải thích, nêu vấn đề, phân tích và minh họa. - Kết hợp trao đổi, thảo luận nhóm...

(103) - Tích hợp phân môn: Làm văn. Tiếng việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ không 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi. (?) So s¸nh c©u nãi ë môc I,1 vµ c©u nãi ë môc II,2? C©u nãi ë môc nµo xác định đợc? tại sao?. Nội dung cần đạt I. Kh¸i niÖm ng÷ c¶nh 1. Kh¶o s¸t vÝ dô.. (?) Theo em hiểu một cách đơn giản th× ng÷ c¶nh lµ g×? 2. KÕt luËn. - Ng÷ c¶nh lµ yÕu tè gióp cho c©u nãi trë nªn cô thể, khiến ngời nghe, ngời đọc có thể dễ dàng xác định đợc nhân vật giao tiếp, nội dung giao tiếp, thời gian vµ kh«ng gian giao tiÕp. Hoạt động 2 II. C¸c nh©n tè cña ng÷ c¶nh HS đọc mục II SGK và trả lời câu hỏi. (?) Theo em để thực hiện đợc giao tiÕp chóng ta cÇn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè nµo? 1. Nh©n vËt giao tiÕp. - Gåm tÊt c¶ c¸c nh©n vËt tham gia giao tiÕp: ngêi nói (viết ), ngời nghe ( đọc). + Mét ngêi nãi - mét ngêi nghe: Song tho¹i. + NhiÒu ngêi nãi lu©n phiªn vai nhau: Héi tho¹i + Ngời nói và nghe đều có một "vai" nhất định, đều có đặc điểm khác nhau về lứa tuổi, nghề nghiệp, cá tính, địa vị xã hội, ...-> chi phối việc lĩnh hội lời nãi. (?) C¸c yÕu tè cña ng÷ c¶nh cã mèi quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo?. 2. Bèi c¶nh ngoµi ng«n ng÷ - Bèi c¶nh giao tiÕp réng ( cßn gäi lµ bèi c¶nh v¨n hóa): Bối cảnh xã hội, lịch sử, địa lý, phong tục tập qu¸n, chÝnh trÞ...ë bªn ngoµi ng«n ng÷. - Bèi c¶nh giao tiÕp hÑp ( cßn gäi lµ bèi c¶nh t×nh huống): Đó là thời gian, địa điểm cụ thể, tình huèng cô thÓ. - Hiện thực đợc nói tới( gồm hiện thực bên ngoài vµ hiÖn thùc bªn trong cña c¸c nh©n vËt giao tiÕp): Gồm các sự kiện, biến cố, sự việc, hoạt động...diễn ra trong thùc tÕ vµ c¸c tr¹ng th¸i, t©m tr¹ng, t×nh c¶m cña con ngêi. 3. V¨n c¶nh.

(104) - Bao gèm tÊt c¶ c¸c yÕu tè ng«n ng÷ cïng cã mÆt trong v¨n b¶n, ®i tríc hoÆc sau mét yÕu tè ng«n ngữ nào đó. Văn cảnh có ở dạng ngôn ngữ viết và ng«n ng÷ nãi. Hoạt động 3 III. Vai trß cña ng÷ c¶nh. HS đọc mục III SGK và trả lời câu hái. (?) Ngữ cảnh có vai trò nh thế nào đối víi viÖc s¶n sinh vµ lÜnh héi v¨n b¶n? - §èi víi ngêi nãi ( viÕt ): Ng÷ c¶nh lµ c¬ së cña việc dùng từ, đặt câu, kết hợp từ ngữ... - Đối với ngời nghe( đọc ): Ngữ cảnh là căn cứ để lĩnh hội từ ngữ, câu văn, hiểu đợc nội dung, ý nghĩa. mục đích...của lời nói. Hoạt động 4 HS đọc ghi nhớ SGk Hoạt động 5 Trao đổi, thảo luận nhóm: 5 phút. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Nhãm 1: bµi tËp 1. - Nhãm 2: Bµi tËp 2.. - Nhãm 3: Bµi tËp 4.. IV. Ghi nhí - SGK. V. Cñng cè, luyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1. Hai c©u v¨n trong " V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc", xuÊt ph¸t tõ bèi c¶nh: Tin tøc vÒ kÎ địch có từ mấy tháng nay nhng cha có lệnh quan. Trong khi chờ đợi ngời nông dân thấy chớng tai, gai m¾t tríc hµnh vi b¹o ngîc cña kÎ thï. 2. Bµi tËp 2. Hai c©u th¬ trong bµi "Tù t×nh" (bµi II) cña Hå Xu©n H¬ng: "§ªm khuya v¨ng v¼ng......tr¬ cái hồng nhan...." Hiện thực đợc nói tới là hiện thùc bªn trong, tøc lµ t©m tr¹ng ngËm ngïi, bÏ bµng, chua xãt cña nh©n vËt tr÷ t×nh. 3. Bµi tËp 4. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c chÝnh lµ ng÷ c¶nh cña c¸c c©u th¬ trong bµi "VÞnh khoa thi H¬ng"(Tó X¬ng ): Sù kiÖn n¨m §inh DËu, thùc d©n Ph¸p mở khoa thi chung ở Nam Định. Trong kỳ thi đó có toàn quyền Pháp ở Đông Dơng và vợ đến dự.. - Nhãm 4: Bµi tËp 5.. 4. Bài tập 5. Bối cảnh giao tiếp: Trên đờng đi, hai ngời không quen biết nhau. Câu hỏi đó ngời hỏi muốn biết về thời gian. Mục đích: Cần biết thông tin về thời gian, để tính toán cho công việc riêng cña m×nh.. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Lµm bµi tËp cßn l¹i vµ n¾m néi dung bµi häc. b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Ch÷ ngêi tö tï – NguyÔn Tu©n. Chuẩn bị: - Đôi nét về cuộc đời và phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân - Tóm tắt nội dung truyện ngắn..

(105) Ngµy so¹n: / TiÕt 39 §äc v¨n. / 2012. Ch÷ ngêi tö tï (T2). - NguyÔn Tu©n-. Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Mét sè nÐt c¬ b¶n vÒ NguyÔn Tu©n vµ tËp truyÖn “Vang bãng mét thêi” - Cảm nhận đợc hình tợng Thầy thơ lại và viên Quản ngục. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu truyện ngắn hiện đại. - Ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. 3. Thái độ - Biết yêu quí cái đẹp và văn hoá cổ truyền dân tộc. - Trân trọng những ngời có tài, có đức. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm, phân tích, bình giảng, kết hợp nêu vấn đề, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Phân tích tâm trạng của Liên trong truyện ngắn Hai đứa trẻ – Thạch Lam? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ a. Cuộc đời - NguyÔn Tu©n: 1910 - 1987 - Ngêi Hµ néi. (?) PhÇn tiÓu dÉn SGK tr×nh bµy nh÷ng Sinh ra trong một gia đình nhà nho. néi dung chÝnh nµo? - Nhà văn tài hoa, phong cách nghệ thuật độc NhiÒu bót danh: đáo: Luôn tiếp cận cuộc sống từ góc độ tài +Thanh Hµ (Thanh ho¸- Hµ Néi) n¬i khëi hoa uyªn b¸c ë ph¬ng diÖn v¨n ho¸, nghÖ nghiÖp sù nghiÖp v¨n ch¬ng cña «ng. thuËt. + Ngét l«i quËt: Ngét ng¹t qu¸ muèn lµm Thiªn - Ngßi bót phãng tóng vµ cã ý thøc s©u s¾c vÒ c¸i t«i c¸ nh©n. l«i quËt ph¸ lung tung - Së trêng lµ thÓ tuú bót. + ¢n Ngò Tuyªn: NguyÔn Tu©n Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK và tóm tắt ý chính.. + NhÊt Lang: Chµng trai sè 1 + TuÊn thõa s¾c: Tu©n.. (?) Nªu xuÊt xø cña t¸c phÈm?. b. Sù nghiÖp s¸ng t¸c : SGK 2. Vµi nÐt vÒ t¸c phÈm a. XuÊt xø - Lóc ®Çu cã tªn lµ: Dßng ch÷ cuèi cïng, in 1938 trên tạp chí Tao đàn, sau đó đổi tên thành: Chữ ngời tử tù và đợc in trong tập truyÖn :Vang bãng mét thêi..

(106) (?) Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ - T¸c phÈm tiªu biÓu: Vang bãng mét thêi tËp truyÖn “ Vang bãng mét thêi”? + §îc in lÇn ®Çu 1940 gåm 11 truyÖn ng¾n. + Đề tài : viết về một thời đã xa nay chỉ còn vang bãng, vÒ lèi sèng thanh tao cña ngêi xa. + Nh©n vËt chÝnh: PhÇn lín lµ nho sÜ cuèi mùa - những con ngời tài hoa, bất đắc chí. + Thái độ của nhà văn : thông qua các nhân vật này, nhà văn muốn bộc lộ thái độ bất hoà sâu sắc với xã hội đơng thời. Không chịu dứt bá l¬ng t©m ch¹y theo danh lîi, cè gi÷ thiªn l¬ng vµ sù trong s¹ch. (?) Em thêng nh×n thÊy c¸c kiÓu viÕt ch÷ b. Giíi thiÖu thó ch¬i ch÷. nho ë ®©u? Cã h×nh d¸ng nh thÕ nµo? - Ch÷ H¸n( Ch÷ nho): Ch÷ tîng h×nh, viÕt b»ng bót l«ng, mùc tµu. ViÕt theo khèi vu«ng, trßn, nÐt thanh, nÐt ®Ëm, nÐt cøng, nÐt mÒm kh¸c nhau. - Cã 4 kiÓu viÕt: + Ch©n: Ch©n ph¬ng + Th¶o: ViÕt tho¸ng + TriÖn: theo h×nh vu«ng. + LÖ: Uèn lîn, hoa mÜ - NghÖ thuËt ch¬i ch÷ nho, viÕt ch÷ nho lµ thó ch¬i cña c¸c nhµ nho mµ ngêi xa gäi lµ Th ph¸p.  Thú chơi đài các, thanh tao, lịch sự của nh÷ng ngêi cã v¨n ho¸ vµ khiÕu thÈm mÜ, thêng diÔn ra ë th phßng sang träng. Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS đọc theo đoạn. §Þnh híng c¸ch t×m hiÓu néi dung.. c. Tãm t¾t. - HS tãm t¾t theo c¶nh, néi dung truyÖn. III. §äc - hiÓu v¨n b¶n. TP cha đầy 3000 chữ nhng chứa đựng một nội dung t tëng lín. ChØ cã 3 nh©n vËt ë 3 c¶nh kh¸c nhau: + Quản ngục đọc công văn về tên tử tù Huấn Cao. + Huấn Cao bị giải vào ngục và sự biệt đãi. + C¶nh HuÊn Cao cho ch÷.  Cảnh nào cũng hội tụ đủ cả 3 nhân vật.. (?) ThÇy Th¬ l¹i lµ ngêi nh thÕ nµo? LÊy dÉn chøng minh ho¹?. 1.ThÇy th¬ l¹i. Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm:5 phút.. - KÎ gióp viÖc giÊy tê cho ngôc quan - Lµ ngêi biÕt yªu mÕn khÝ ph¸ch, biÕt träng ngêi tµi, nhiÖt t×nh tËn t©m víi chñ. - Từ thái độ, cử chỉ, đến hành động y trở thµnh kÎ t©m phóc cña ngôc quan. - Nh©n vËt phô nhng thÇn t×nh, gãp phÇn lµm rõ chủ đề tác phẩm..

(107) §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy giÊy A4 GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhãm 1 T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ viwn Qu¶n nguc. Qu¶n ngôc lµ ngêi nh thÕ nµo: nghÒ nghiÖp, së thÝch?. Nhãm 2. Quản ngục có thái độ nh thế nào khi gặp Huấn Cao? Tại sao lại có thái độ nh vËy?. Nhãm 3. (?) §¸nh gi¸ cña em vÒ nh©n vËt Qu¶n ngôc?. 2. Nh©n vËt Qu¶n ngôc.. - Ngôc quan b¨n kho¨n ngåi bãp th¸i d¬ng; Những đờng nhăn nheo của bộ mặt t lự. Là ngêi lu«n tr¨n trë, day døt víi nghÒ. - Thanh ©m trong trÎo gi÷a b¶n nh¹c mµ nhạc luật đều hỗn độn xô bồ. Moọt ngời có t©m hån trong s¸ng. - Kẻ say mê chơi chữ đến kỳ lạ. - Kiªn tr× nhÉn nh¹i, c«ng phu, quyÕt xin ch÷ cho bằng đợc. - Suốt đời chỉ có một ao ớc: Có đợc chữ Huấn Cao mµ treo trong nhµ ... - Có sở thích cao quí đến coi thờng cả tính m¹ng sèng cña m×nh: + Muèn ch¬i ch÷ HuÊn Cao. + D¸m nhê Th¬ l¹i xin ch÷. + Đối đãi đặc biệt với tử tù.  §ã lµ cuéc ch¹y ®ua nguy hiÓm, nÕu lé chuyện quản ngục chắc chắn không giữ đợc m¹ng sèng. - LÇn ®Çu: BÝ mËt sai thÇy Th¬ d©ng rîu thÞt đều đều. - LÇn hai: NhÑ nhµng, khiªm tèn nhng bÞ HuÊn Cao miÖt thÞ, xua ®uæi, mµ vÉn «n tån, nh· nhÆn. Muèn xin ch÷ cña HuÊn Cao.. - Chän nhÇm nghÒ. Gi÷a bän ngêi tµn nhÉn, lõa läc, th× h¾n l¹i cã tÝnh c¸ch dÞu dµng...biÕt träng ngêi ngay. - Một tâm hồn nghệ sỹ tài hoa đã lạc vào chốn nhơ bẩn. Tuy làm nghề thất đức nhng có mét t©m hån.  Trong XHPK suy tµn, chèn quan trêng ®Çy Nhãm 4. Ngục quan có phẩm chất gì khiến Huấn rãy bất lơng vô đạo, Quản ngục đúng là một con ngêi Vang bãng. Cao c¶m kÝch? - Mét tÊm lßng trong thiªn h¹….mét ©m thanh trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luận đều hỗn loạn xô bồ.  BiÕt phôc khÝ tiÕt, biÕt qói träng ngêi tµi vµ yêu quí cái đẹp - một tấm lòng Biệt nhỡn liên tµi. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ NguyÔn Tu©n vµ tËp Vang bãng mét thêi - Nắm đợc nội dung cốt truyện và ý nghĩa hình tợng nhân vật viên Quản ngục..

(108) b. Bµi míi - So¹n theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Ch÷ ngêi tö tï – NguyÔn Tu©n (tiÕp) Chuẩn bị: - H×nh tîng nh©n vËt HuÊn cao - C¶nh cho ch÷ mét c¶nh tîng xa nay cha tõng cã.. Ngµy so¹n: / TiÕt 40 §äc v¨n. / 2012. Ch÷ ngêi tö tï (T2). - NguyÔn Tu©n-. Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Đặc điểm chính của hình tượng nhân vật Huấn Cao - Quan niệm về cái đẹp và tấm lòng yêu nước kín đáo của Ng.Tuân - Xây dựng tình huống truyện độc đáo ; tạo không khí cổ xưa ; bút pháp lãng mạn và nghệ thuật tương phản ; ngôn ngữ giàu tính tạo hình. 2. Kĩ năng - Đọc - hiểu truyện ngắn hiện đại. - Ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. 3. Thái độ - Biết yêu quí cái đẹp và văn hoá cổ truyền dân tộc. - Trân trọng những ngời có tài, có đức. II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm, phân tích, bình giảng, kết hợp nêu vấn đề, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ Em biÕt g× vÒ thó ch¬i ch÷ cña ngêi xa? §¸nh gi¸ cña em vÒ hai nh©n vËt: ThÇy th¬ l¹i vµ viªn Qu¶n ngôc? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 Trao đổi, thảo luận nhóm: 5 phút. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhãm 1.. Nội dung cần đạt 3. Nh©n vËt HuÊn Cao.

(109) - Tại sao Huấn Cao bị bắt? Vẻ đẹp của hình tợng Huấn cao đợc thể hiện ở những ph¬ng diÖn nµo? - Kẻ cầm đầu cuộc đại nghịch chống triều đình bị bắt giam với án tử hình đang chờ ngày Chữ Huấn Cao không chỉ đẹp vuông mà còn nói ra pháp trờng. lên hoài bão tung hoành của một đời ngời. - PhÈm chÊt: +Tµi hoa, nghÖ sÜ: Cã tµi viÕt ch÷ rÊt nhanh và rất đẹp... Có đợc chữ Huấn Cao mà treo là có một vật báu trên đời...Thế ra y văn võ đều có tài cả. + Nh©n c¸ch trong s¸ng, träng nghÜa khinh lîi, cã tµi cã t©m, coi khinh tiÒn b¹c vµ quyÒn thÕ. HuÊn Cao kh«ng chØ lµ mét nghÖ sü tµi hoa, mµ cßn lµ hiÖn th©n cña c¸i t©m kÎ sü. Cã tÊm lßng biÖt nhìn liªn tµi, mét thiªn l¬ng cao c¶. + KhÝ ph¸ch hiªn ngang: Coi thêng c¸i chÕt, MÆc dï ®ang chê ngµy ra chÆt ®Çu, vÉn nguyên vẹn t thế ung dung, đàng hoàng, không biết cúi đầu trớc quyền lực và đồng Huấn Cao gợi ngời đọc nghĩ đến Cao Bá Quát - tiền. Ta nhất sinh không vì tiền bạc hay quyền một danh sĩ đời Nguyễn- cầm đầu cuộc khởi thế mà ép mình viết câu đối ...đời ta mới nghĩa Mĩ Lơng chống triều đình Tự Đức bị thất viết... cho ba ngời bạn thân.. bại: Nhất sinh đê thủ bái hoa mai.. Nhân vật đợc giới thiệu gián tiếp. Mới Văn kỳ thanh bất kiến kỳ hình mà Quản ngục đã tâm phục Huấn Cao - đó là cách miêu tả lấy xa nãi gÇn, lÊy bãng lé h×nh. - HiÓu tÊm lßng vµ së thÝch cao quÝ cña thÇy Quản, ông vô cùng xúc động và ân hận: Thiếu chút nữa ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiªn h¹. - H×nh tîng HuÊn Cao trän vÑn vµ hoµn h¶o bëi mét c¶m høng l·ng m¹n, mét bót ph¸p lý tëng ho¸ cña NguyÔn Tu©n. Mét cèt c¸ch: Nhất sinh đệ thủ bái hoa mai. Nhãm 2. Theo em t×nh huèng o¸i o¨m, ®Çy kÞch 4. C¶nh HuÊn Cao cho ch÷ viªn Qu¶n ngôc tÝnh cña truyÖn ng¾n nµy lµ g×? ( cuéc kú ngé gi÷a tªn tö tï vµ viªn coi ngôc) - T×nh huèng o¸i o¨m, cuéc kú ngé ®Çy kÞch tính giữa tên ngời viết chữ đẹp và ngời chơi ch÷. Hä gÆp nhau trong hoµn c¶nh trí trªu: Nhµ ngôc. - XÐt trªn b×nh diÖn x· héi: Hä lµ kÎ thï cña nhau. XÐt trªn b×nh diÖn nghÖ thuËt: Hä lµ tri Nhãm 3. C¶nh cho ch÷ diÔn ra vµo lóc nµo? ë ®©u? ©m tri kû. T¹i sao nãi ®©y lµ mét c¶nh tîng xa nay cha tõng cã? - Lúc nửa đêm, trong nhà tù, vài canh giờ cuèi cïng tríc lóc ra ph¸p trêng. - Trong kh«ng gian chËt hÑp, Èm ít, tèi t¨m, bÈn thØu, khãi bèc nghi ngót, díi ¸nh s¸ng cña ngän ®uèc tÈm dÇu lµ h×nh ¶nh 3 c¸i ®Çu chôm l¹i. Mét ngêi tï cæ mang g«ng ch©n víng xiÒng ®ang t« ®Ëm nh÷ng nÐt ch÷ trªn vu«ng lôa tr¾ng tinh, c¹nh viªn qu¶n ngôc khóm nóm, thÇy th¬ l¹i run run..

(110) Nhãm 4. Nªu ý nghÜa c¶nh cho ch÷?. - §ã lµ mét c¶nh tîng xa nay cha tõng cã: + Bëi viÖc cho ch÷ diÔn ra trong nhµ ngôc bÈn thØu, tèi t¨m, chËt hÑp. + Bëi ngêi nghÖ sü s¸ng t¹o trong lóc cæ mang g«ng, ch©n víng xiÒng ... + Bëi ngêi tö tï l¹i ë trong t thÕ bÒ trªn, uy nghi, lång léng. Cßn kÎ quyÒn uy l¹i khóm nóm run run, kÝnh cÈn, v¸i l¹y.  Tác giả dựng lên thật đẹp nhóm tợng đài thiªn l¬ng víi bót ph¸p tµi n¨ng bËc thÇy vÒ ng«n ng÷. - Trong chốn ngục tù ấy cái đẹp, cái thiện, cái cao cả đã chiến thắng và toả sáng. Đây là việc lµm cña kÎ chi ©m dµnh cho ngêi tri kû, cña một tấm lòng đền đáp một tấm lòng. Cái tâm ®ang ®iÒu khiÓm c¸i tµi, c¸i t©m c¸i tµi ®ang hoà vào nhau để sáng tạo cái đẹp. - Ngßi bót s¾c s¶o cña NguyÔn Tu©n võa hiÖn thực vừa lãng mạn đã dựng lên sự đối lập giữa bãng tèi vµ ¸nh s¸ng, gi÷a c¸i thiÖn vµ c¸i ¸c, gi÷a c¸i cao c¶ vµ thÊp hÌn. - §©y kh«ng ph¶i lµ c¶nh cho ch÷, viÕt ch÷, mµ lµ c¶nh truyÒn ng«i thä gi¸o, trao chóc th hay mét mËt íc thiªng liªng nhÊt. Ranh giíi tội phạm - cai ngục đã bị xoá bỏ, chỉ còn lại nh÷ng ngêi b¹n tri ©m tri kû ®ang qu©y quÇn xung quanh cái đẹp của tình đời và tình ngời.. Hoạt động 2 HS đọc ghi nhớ SGK. GV chèt néi dung chÝnh. III. Tæng kÕt 1. Néi dung. - Kh¾c häa thµnh c«ng h×nh tîng HuÊn cao, con ngêi tµi hoa, c¸i t©m trong s¸ng, khÝ ph¸ch hiªn ngang. - Bộc lộ quan niệm về cái đẹp, tấm lòng yêu níc thÇm kÝn. 2. NghÖ thuËt.. (?) NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt sö dông ng«n ngữ ( đặc biệt là sử dụng từ Hán Việt ) cña NguyÔn Tu©n trong truyÖn ng¾n? - Kể chuyện, kết cấu tình tiết, lời thoại độc thoại, khắc hoạ nhân vật điển hình độc đáo. - Sử dụng hàng loạt từ Hán Việt rất đắt, tạo màu sắc lịch sử cổ kính, bi tráng. Khẳng định NguyÔn Tu©n lµ bËc thÇy vÒ ng«n ng÷, uyªn b¸c vÒ lÞch sö, x· héi. -GV : Dù thực tại có tối tăm tàn bạo đến đâu cũng không thể tiêu diệt đợc cái đẹp. Cái đẹp bất khả chiến bại. Niềm tin mãnh liÖt thuéc vÒ chñ nghÜa nh©n v¨n s¸ng gi¸ của nghệ thuật Nguyễn Tuân, đó là một lèi sèng, mét nh©n c¸ch, mét mÉu ngêi. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - §äc l¹i t¸c phÈm. N¾m néi dung bµi häc. - Yªu thÝch nh©n vËt nµo nhÊt? T¹i sao? b. Bµi míi.

(111) - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn so s¸nh Chuẩn bị: Cũng cố lại kiến thức liên quan đến thao tác lập luận so sánh. - Thế nào là thao tác lập luận so sánh - Các cách so sánh. Ngµy so¹n: / TiÕt 41 Lµm V¨n. / 2012. luyÖn tËp Thao t¸c lËp luËn so s¸nh Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Cũng cố những kiến thức về lập luận nói chung, lập luận so sánh nói riêng. 2. Kĩ năng - Vận dụng thao tác lập luận so sánh để làm rõ một ý kiến, một quan điểm. 3. Thái độ - Thấy đợc vai trò của thao tác đối với quá trình làm văn nghị luận. - Có ý thức rèn luyện để thực hiện tốt thao tác II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu. Phân tích, tổng hợp, trao đổi thảo luận nhóm. - Định hướng tìm hiểu nội dung bài học qua hệ thống câu hỏi bài tập. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ.

(112) - Nêu khái niệm, mục đích của thao tác lập luận so sánh? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. I. ¤n tËp vÒ lËp luËn so s¸nh Hoạt động 1 GV yªu cÇu HS nhí l¹i kiÕn thøc cò vµ tr¶ lêi c©u hái: - Thế nào là lập luận so sánh tơng đồng? - So sánh tơng đồng: So sánh để thấy đợc sự - Thế nào là lập luận so sánh tơng phản? giống nhau giữa các đối tợng. - So sánh tơng phản: So sánh để thấy đợc sự khác nhau giữa các đối tợng. Hoạt động 2 Híng dÉn HS vËn dông lµm bµi tËp SGK. II. LuyÖn tËp Trao đổi thảo luận nhóm. Bµi tËp1 Nhãm 1: Bµi tËp 1. Nhãm 2: Bµi tËp 2. Nhãm 3: Bµi tËp 3. Nhãm 4: Bµi tËp 4.. - T×nh c¶m khi vÒ th¨m quª cña hai t¸c gi¶ H¹ Tri Ch¬ng vµ ChÕ Lan Viªn trong hai bµi th¬: + §iÓm gièng nhau: §Òu rêi quª h¬ng ®i xa tõ lúc trẻ và trở về khi tuổi đã cao. Khi trở về đều trë thµnh ngêi xa l¹ trªn quª h¬ng m×nh. + Hai nhà thơ sống ở hai thời đại cách xa nhau h¬n mét ngh×n n¨m, cã t©m sù gièng nhau: Kho¶ng kh¾c giËt m×nh víi nh÷ng tiÕc nuèi, b©ng khu©ng. Bµi tËp 2 - Học cũng nh trồng cây, mùa xuân đợc hoa, mùa thu đợc quả. - Mïa xu©n, mïa thu chØ c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau: ban đầu thu hoạch đợc ít, càng về sau thu hoạch đợc nhiều hơn. Học thì lúc đầu khó khăn. vÒ sau hiÓu dÇn, kh«n lín trëng thµnh - cã häc vÊn.  Trång c©y th× t¨ng thu nhËp kinh tÕ. Häc tËp th× trëng thµnh vÒ trÝ tuÖ. Bµi tËp 3 - So s¸nh ng«n ng÷ trong hai bµi th¬ cña bµ HuyÖn Thanh Quan vµ Hå Xu©n H¬ng: + Gièng nhau: Cïng lµ th¬ thÊt ng«n b¸t có. + Kh¸c nhau: Th¬ Hå Xu©n H¬ng dïng nhiÒu tõ ng÷ gÇn gòi lêi ¨n tiÕng nãi h»ng ngµy. Th¬ Bµ HuyÖn Thanh Quan dïng nhiÒu tõ ng÷ H¸n ViÖt, sang träng. Bµi tËp 4 - Tham kh¶o ®o¹n v¨n so s¸nh t¬ng ph¶n: Các cụ a những màu đỏ choét, ta lại a những màu xanh nh¹t...c¸c cô b©ng khu©ng v× tiÕng trïng.

(113) đêm khuya, ta nao nao vì tiếng gà lúc đúng ngọ. Nh×n mét c« g¸i ng©y th¬, xinh x¾n, c¸c cô coi nh đã làm một việc tội lỗi; ta thì cho mát mẻ nh đứng trớc một cánh đỗng xanh. Cái ái tình của các cụ thì chỉ là sự hôn nhân, nhng đối với ta thì trăm hình muôn trạng: cái tình say đắm, cái tình tho¶ng qua, c¸i t×nh gÇn gòi, c¸i t×nh xa x«i...,c¸i t×nh trong gi©y phót, c¸i t×nh ngµn thu...( Lu Träng L ). 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - VÒ nhµ lµm bµi tËp 4. - Sưu tầm những đoạn văn tiêu biểu có sử dung thao tác lập luận so sánh để học tập. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: LuyÖn tËp vËn dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh. Chuẩn bị: Cũng cố lại kiến thức liên quan đến thao tác lập luận phõn tớch, so sánh. - Nắm được các khái niệm, mục đích, của các thao tác. - Các cách phân tích và so sánh.

(114) Ngµy so¹n: / TiÕt 42 Lµm V¨n. / 2012. luyÖn tËp vËn dông Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh (T1) Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Khái niệm, mục đích, tác dụng của thao tác lập luận phân tích, so sánh. 2. Kĩ năng - Nhận ra và phân tích vai trò của sự kết hợp của thao tác phân tích và so sánh qua các văn bản. - Vận dụng kết hợp các thao tác phân tích và so sánh trong việc tạo lập đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội và văn học. 3. Thái độ - Thấy đợc vai trò của sự kết hợp cỏc thao tác đối với quá trình làm văn nghị luận. - Có ý thức rèn luyện để thực hiện tốt các thao tác II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu. Phân tích, tổng hợp, trao đổi thảo luận nhóm. - Định hướng tìm hiểu nội dung bài học qua hệ thống câu hỏi bài tập. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ - Nêu khái niệm, mục đích của thao tác lập luận phân tích, so sánh? 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 GV hướng dẫn học sinh củng cố kiến thức liên quan đến thao tác phân tích ThÕ nµo lµ lËp luËn ph©n tÝch ?. Nội dung cần đạt I .Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch 1 .ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch. - Phân tích là chia nhỏ đối tợng thành những khía cạnh nhỏ hơn để xem xét, bàn bạc đánh giá vấn đề một cách kỷ càng hơn (đối tợng có thể là mét t¸c phÈm cã thÓ lµ mét ®o¹n th¬, mét nh©n vËt, mét h×nh ¶nh …) - Sau khi chia nhỏ vấn đề để bàn bạc xem xét kỹ càng phải tổng hợp vấn đề một cách có hệ thống. từ đó đa ra những kết luận để khẳng định vấn đề ë c¶ hai ph¬ng diÖn néi dung vµ h×nh thøc. * T×m hiÓu c¸c vÝ dô VÝ dô 1: Ph©n tÝch bµi th¬ “Thu ®iÕu” a .§Ó ph©n tÝch bµi th¬ tríc hÕt ta ph¶i chia nhá bµi th¬ thµnh nh÷ng ý chÝnh (thµnh c¸c luËn điểm) có 3 cơ sở để chia..

(115) +. Chia theo bè côc (c¾t ngang) +. Chia theo ý (bæ däc) - NÕu ph©n tÝch bµi th¬ em sÏ chia bµi +. Chia theo sù kÕt hîp c¶ c¾t ngang vµ bæ däc. th¬ thµnh mÊy ý ? * NÕu theo c¸ch chia 1: ta sÏ ph©n tÝch bµi th¬ thµnh 4 ý: §Ò, thùc, luËn, kÕt * NÕu chia theo c¸ch bæ däc (c¸ch 2) ta sÏ ph©n tÝch bµi th¬ theo 2 ý - C¶nh thu (bøc tranh thiªn nhiªn) - T×nh thu (t©m tr¹ng nhµ th¬) b. Sau khi chia ý chóng ta lÇn lîc ®i vµo bµn b¹c gi¶ng gi¶i tõng ý * ChØ ra néi dung (®o¹n th¬ Êy, c©u th¬ Êy viÕt về vấn đề gì, cái đó ra sao) * Nội dung ấy đợc chuyển qua những hình thức nghệ thuật nào, giảng giải cái hay, cái đẹp của nhöng chi tiÕt nghÖ thuËt Êy vµ chØ ra t¸c dông cña chóng trong viªc thÎ hiÖn néi dung trªn *. VÝ dô: ph©n tÝch 2 c©u ®Çu Ao thu l¹nh lÏo níc trong veo Mét chiÕc thuyÒn c©u bÐ tÎo teo - Néi dung chØ víi 2 nÐt vÎ nhng hai c©u th¬ kh¾c họa bức tranh mùa thu đẹp, yên tĩnh đợm buồn. - NghÖ thuËt: h×nh ¶nh “ao thu níc trong veo, một chiếc thuyền câu bé tẻo teo” đợc cấu thành bëi c¸c tõ lÊy “l¹nh lÏo, tÎo teo” ©m eo gîi lªn sù tĩnh lặng, im ắng của một vùng quê ở đồng bằng b¾c bé. * VÝ dô 2: ph©n tÝch bµi ca dao “ Anh ®i anh nhí quª nhµ Nhí canh rau muèng,nhí cµ dÇm tong Nhí ai d·i n¾ng dÇm s¬ng Nhớ ai tát nớc bên đờng hôm nao” - . Bµi ca dao cã thÓ chia thµnh 2 ý (c¾t ngang) - H·y chia bµi ca dao thµnh c¸c ý + Hai c©u ®Çu: nçi nhí quª h¬ng g¾n víi nh÷ng chÝnh? sản vật bình thờng đạm bạc. + Hai c©u sau: nçi nhí quª nhµ g¾n víi nh÷ng ngòi lao động chất phát quê mùa - Ph©n tÝch tõng ý GV để học sinh tự phát hiện +. Hai c©u ®Çu: “ Anh ®i anh nhí quª nhµ Nhí canh rau muèng, nhí cµ dÇm t¬ng” => Néi dung: 2 c©u th¬ miªu t¶ nçi nhí rÊt cô thÓ “quª nhµ” kh«ng trõu tîng mµ hiÖn h÷u qua nh÷ng mãn ¨n “canh rau muèng, cµ dÇm t¬ng” => NghÖ thuËt:dïng nh÷ng h×nh ¶nh “rau muèng” “cµ” => gÇn gñi, quen thuéc, ®iÖp tõ - Néi dung vµ nghÖ thuËt cña 2 c©u th¬? “nhí” lÊy 3 lÇn kÕt hîp ©m ®iÖu th¬ lôc b¸c ngät ngµo => cung bËt c¶m xóc lµ nçi nhí dµo d¹t thêng trùc, chi phèi tr¸i tim chñ thÓ tr÷ t×nh “anh” + Hai c©u tiÕp: Néi dung: nçi nhí nh÷ng ngêi cña quª h¬ng, những con ngời lao động vất vã nhng hết sức ch¨m chØ. Nghệ thuật: sử dụng thành ngữ, câu hỏi tu tù để kh¾c s©u nçi nhí. 2. C¸ch lËp luËn ph©n tÝch a) Ph©n tÝch dùa trªn mèi quan hÖ gi÷a c¸c bé phận, các phơng diện tạo nên đối tợng( Quan hệ nội bộ của đối tợng)..

(116) - H·y chØ ra c¸c c¸ch ph©n tÝch thêng - Ph©n tÝch th¬: Cã thÓ chia ra thµnh tõng phÇn gÆp? theo bè côc, theo khæ hay theo dßng th¬. Ch¼ng h¹n, bµi Thu ®iÕu, cã thÓ chia thµnh hai phÇn: 4 c©u ®Çu lµ c¶nh thu; bèn c©u cuèi lµ t×nh thu,… - Ph©n tÝch truyÖn : Cã thÓ chia ra tõng nh©n vËt hay từng vấn đề. Phân tích nhân vật lại có thể chia theo tÝnh c¸ch, néi t©m, ngo¹i h×nh, hay theo các đặc điểm của tính cách, của số phận. *Ch¼ng h¹n, ph©n tÝch truyÖn ChÝ PhÌo theo nh©n vËt: + ChÝ PhÌo: Lµ nh©n vËt ®iÓn h×nh cho nh÷ng ngêi n«ng d©n l¬ng thiÖn, hiÒn lµnh bÞ lu manh hãa do sù ¸p bøc, bãc lét cña bän cêng hµo ¸c b¸. ChÝ lµ n¹n nh©n cña b¸ KiÕn, lµ s¶n phÈm cña - Hãy chỉ ra mục đích xây dựng các chế độ xã hội thực dân phong kiến. nh©n vËt ChÝ PhÌo, B¸ KiÕn, Bµ c« ThÞ + B¸ KiÕn: Lµ nh©n vËt ®iÓn h×nh cho bän cêng Në cña nhµ v¨n? hào, ác bá, là công cụ bóc lột của chế độ thực d©n phong kiÕn, lµ thñ ph¹m ®Èy ngêi n«ng d©n vào con đờng lu manh hóa. + Bà cô thị Nở: Là nhân vật đại diện cho những thµnh kiÕn cæ hñ, l¹c hËu trong x· héi phong kiÕn. * Phân tích truyện theo vấn đề: + Ph©n tÝch gi¸ trÞ hiÖn thùc trong t¸c phÈm ChÝ PhÌo. + Phân tích giá trị nhân đạo và giá trị tố cáo trong t¸c phÈm. * Ph©n tÝch theo tÝch c¸ch, néi t©m, ngo¹i h×nh nh©n vËt. + TÝch c¸ch cña ChÝ PhÌo tríc khi ®i tï lµ hiÒn lµnh, l¬ng thiÖn, lµ tÝnh c¸ch cña mét ngêi n«ng d©n sî sÖt, nhót nh¸t, cam chÞu. + TÝnh c¸ch cña ChÝ PhÌo sau khi ra tï lµ hung d÷, thó tÝnh, lµ tÝnh c¸ch cña mét kÎ lu manh, mét con quû d÷ cña lµng Vò §¹i. + Khi gÆp thÞ Në, ChÝ l¹i trë nªn hiÒn hßa, khao kh¸t quay vÒ l¬ng thiÖn. + Cùng với sự thay đổi về nội tâm, tích cách, ngoại hình nhân vật cũng có sự thay đổi: Khi là anh canh ®iÒn, th× ChÝ cã ngo¹i h×nh kháe m¹nh, lµnh lÆn; khi lµ mét kÎ lu manh th× ngo¹i h×nh cũng thay đổi hẳn: Đầu trọc lốc, răng cạo trắng hín, c¸i mÆt th× ®en mµ l¹i rÊt c¬ng c¬ng, tr«ng gím chÕt,… b. Phân tích đối tợng theo quan hệ nhiều chiều * Ph©n tÝch theo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn: Phân tích nhân vật thì cần theo dõi nhân vật đã trải qua những giai đoạn phát triển nào, đối chiếu những đổi thay, chỉ ra những chi tiết thể hiện sự thay đổi và nêu lên ý nghĩa của chúng. - ThÕ nµo lµ ph©n tÝch nh©n vËt theo Ch¼ng h¹n, ph©n tÝch nh©n vËt ChÝ PhÌo th× quan hÖ nhiÒu chiÒu? cần theo dõi các giai đoạn trong cuộc đời của h¾n. - Giai đoạn từ nhỏ đến năm 20 tuổi: Chí Phèo lơng thiện, hiền lành nh đất. - Giai ®o¹n sau khi ®i tï vÒ: ChÝ PhÌo trë thµnh mét kÎ lu manh, mét con quû d÷ cña lµng Vò §¹i..

(117) - Giai ®o¹n gÆp thÞ Në: ChÝ PhÌo kh¸t khao trë vÒ cuéc sèng l¬ng thiÖn tríc kia. + LÇn ®Çu tiªn ChÝ PhÌo thÊy lßng m¬ hå buồn, lần đầu tiên nghe đợc những âm thanh quen thuéc cña cuéc sèng bªn ngoµi. + Mơ ớc một cuộc sống gia đình. + Cảm thấy mình đã già mà vẫn còn cô độc. - Giai đoạn Chí Phèo đến nhà bá Kiến là đỉnh cao của bi kịch cũng là đỉnh cao của ý thức: Xác định đúng kẻ thù, đòi lại quyền làm ngời trớc kia. * Phân tích đối tợng theo mối quan hệ của nó với m«i trêng, hoµn c¶nh xung quanh. Phân tích nhân vật thì cần chú ý đến mối quan hÖ gi÷a nh©n vËt víi hoµn c¶nh cña nã, xem quan hệ đó là tơng đồng hay tơng phản trong việc biểu - V× sao khi ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c hiÖn tÝnh c¸ch nh©n vËt. phẩm lại cần chú ý đến mối quan hệ của nh©n vËt ví m«i trêng vµ haonf c¶nh II. Thao t¸c lËp luËn so s¸nh xung quanh? 1. ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn so s¸nh: - Là cách đối chiếu trong mối quan hệ tơng quan giữa sự vật này với sự vật khác từ đó sáng rõ , Hoạt động 2 GV hướng dẫn học sinh củng cố kiến khẳng định vấn đề nhằm giúp bài văn nghị (hoặc vấn đề nghị luận) có sức thuyết phục cao. thức liên quan đến thao tác So sánh 2. C¸ch so s¸nh: Phải đặt các đối tợng vào cùng một bình diện để - ThÕ nµo lµ thao t¸c lËp luËn so s¸nh? khẳng định sự giống nhau và khác nhau giữa chóng - ThÓ hiÖn ý kiÕn quan ®iÓm ngêi viÕt. VÝ dô 1: “Nh nớc đại việt ta từ trớc Vốn xng nền văn hiến đã lâu Núi sông bờ cõi đã chia Phong tôc B¾c Nam còng kh¸c Từ Triệu – Đinh – Lý - Trần bao đời gây nền độc lập Tác giả đa ra những gì để so sánh giữa Cùng Hán Đờng Tống Minh mỗi bên hùng cứ nø¬c §¹i ViÖt vµ phong kiÕn Trung mét ph¬ng Quèc Tuy m¹nh yÕu cã lóc kh¸c nhau Nhng hào kiệt đời nào cũng có” + Tríc hÕt h·y t×m ra b×nh diÖn mµ t¸c gi¶ ®a ra so s¸nh.Ta ……………. TQ NÒn v¨n hiÕn Biªn giíi : Phong tôc TruyÒn thèng lÞch sö: - Quan ®iÓm cña NguyÓn Tr·i: tõ sù so s¸nh nhµ văn khẳng định sự tự do của đất nớc, lòng tự hào dân tộc cũng nh khẳng định cuộc kháng chiến chÝnh nghÜa cña mét d©n téc chèng qu©n minh VÝ dô 2: viÕt ®o¹n v¨n cã sö dông lËp luËn so s¸nh. “ nghệ thuật châm biếm đả kích của thơ Tú Xơng có những nét riêng, độc đáo so với ngòi bút châm - Quan ®iÓm cña t¸c gi¶? biếm đã kích của cụ Tam Nguyên cùng thời. Bình diện mà đề ra yêu cầu so sánh:.

(118) Nghệ thuật châm biếm đả kích của thơ tú xơng so víi nghÖ thuËt ch©m biÕm cña ngêi kh¸c. - Tó X¬ng: ch©m biÕm víi nô cêi, vÎ mÆt quyÕt liệt mạnh mẽ “ví thử quyền thi ông đợc chấm” Dù cha dù mẹ đứa riêng ai” “cha mẹ thói đời ăn ở bạc” - Nguyễn Khuyến: nụ cời thâm trầm kín đáo có phÇn tõ tèn “GhÕ chÐo long xanh ngåi b¶nh chäe tởng rằng đồ thật hóa đô chơi” + Bộc lộ thái độ ngời viết Tõ lËp lu©n so s¸nh trªn ta hiÓu thªm tµi n¨ng cña «ng cha ta trong qu¸ khø, hiÓu thªm nh÷ng - Chỉ ra nét khác nhau trong nghệ thuật nét riêng, nét độc đáo của 2 nhà thơ đại diện cho th¬ hiÖn thùc trµo phóng cuèi thÕ kû 19: Tó Xch©m biÕm gi÷a 2 nhµ th¬ ? ¬ng, NguyÔn KhuyÕn.. 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - VÒ nhµ lµm bµi tËp 4. - Sưu tầm những đoạn văn tiêu biểu có sử dung thao tác lập luận so sánh để học tập. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: LuyÖn tËp vËn dông thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh. Chuẩn bị: Cũng cố lại kiến thức liên quan đến thao tác lập luận so sánh. - Làm các bài tập theo yêu cầu trong SGK.. Ngµy so¹n: / TiÕt 43 Lµm V¨n. / 2012.

(119) luyÖn tËp vËn dông Thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh (T2) Líp d¹y 11B5 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I- Mục tiêu cần đạt - Khái niệm, mục đích, tác dụng của thao tác lập luận phân tích, so sánh. 2. Kĩ năng - Nhận ra và phân tích vai trò của sự kết hợp của thao tác phân tích và so sánh qua các văn bản. - Vận dụng kết hợp các thao tác phân tích và so sánh trong việc tạo lập đoạn văn, bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội và văn học. 3. Thái độ - Thấy đợc vai trò của sự kết hợp cỏc thao tác đối với quá trình làm văn nghị luận. - Có ý thức rèn luyện để thực hiện tốt các thao tác II. Phương pháp, phương tiện 1. Phương pháp - Phương pháp đọc hiểu. Phân tích, tổng hợp, trao đổi thảo luận nhóm. - Định hướng tìm hiểu nội dung bài học qua hệ thống câu hỏi bài tập. - Tích hợp phân môn Làm văn. Tiếng Việt. Đọc văn. 2. Phương tiện - Giáo viên: SGK, SGV Ng÷ v¨n 11, tµi liÖu chuẩn kiến thức, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n. - Học sinh: SGK, sách tham khảo, vở soạn, vở ghi III- TiÕn tr×nh bµi gi¶ng 1. Kiểm tra bài cũ - Kiểm tra việc làm bài tập ở nhà của học sinh 2. Bài mới Hoạt động của GV và HS. Nội dung cần đạt. Hoạt động 3 III. Luyện tập HS đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi theo th¶o luËn nhãm. Nhãm 1. §o¹n trÝch sö dông nh÷ng thao Bµi tËp 1 t¸c lËp luËn nµo? minh häa? - §o¹n trÝch sö dông nh÷ng thao t¸c lËp luËn: + Phân tích: Chớ tự kiêu tự đại. Tự kiêu tự đại là khờ dại. Tự kiêu tự đại là thoái bộ. + So s¸nh: V× m×nh hay, cßn nhiÒu ngêi hay h¬n m×nh. M×nh giái, cßn nhiÒu ngêi giái h¬n to bÓ réng...ngêi mµ tù kiªu tù m·n Nhóm 2: Mục đích, tác dụng kết hợp mình....sông th× còng nh c¸i chén cái đĩa cạn. các thao tác lập luận đó? - Mục đích, tác dụng và cách kết hợp các thao t¸c lËp luËn trong ®o¹n trÝch: + Giúp ngời đọc, ngời nghe hiểu rõ hơn về vấn đề tự kiêu, tự đại trong mỗi con ngời. + Giúp ngời đọc nhận thức rõ vấn đề: Bản thân.

(120) sù hiÓu biÕt, tµi n¨ng cña mçi ngêi bao giê còng có giới hạn nhất định.. Nhãm 3: Rót ra kÕt luËn vÒ viÖc vËn dông kÕt hîp nhiÒu thao t¸c lËp luËn trong mét ®o¹n v¨n? - ViÖc vËn dông kÕt hîp nhiÒu thao t¸c lËp luËn trong mét ®o¹n v¨n( bµi v¨n): lµ mét viÖc lµm tÊt yÕu. Kh«ng cã mét v¨n b¶n nghÞ luËn nµo l¹i chØ dïng mét thao t¸c lËp luËn duy nhÊt, mµ ph¶i dïng kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn mét c¸ch linh ho¹t, cã hiÖu qu¶.  Mét bµi v¨n( ®o¹n v¨n) thêng cã mét thao t¸c chủ đạo, thao tác còn lại có nhiệm vụ bổ trợ cho thao tác chủ đạo đó. Bµi tËp 2 HS vËn dông kÕt hîp ph©n tÝch vµ so - §Þnh híng tr¶ lêi theo c©u hái SGK. sánh, viết đoạn văn trình bày vẻ đẹp cña mét bµi th¬( bµi v¨n ) mµ m×nh yªu thÝch. Hoạt động 4 GV híng dÉn HS bµi tËp ë nhµ.. IV. Híng dÉn vÒ nhµ a/ HS dựa vào phân thân bài đã xây dựng lựa chọn viết một luận điểm trong đó sử dụng thao t¸c lËp luËn ph©n tÝch vµ so s¸nh.. - Có thể đọc các đoạn văn tham khảo b/ Su tầm những đoạn văn hay ở đó tác giả đã trong SGK, s¸ch híng dÉn häc bµi ng÷ thµnh c«ng trong viÖc vËn dông kÕt hîp ph©n tÝch v¨n 11. vµ so s¸nh 3. Cñng cè: - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ: a. Bµi cò - Hoàn thiện bài tập về nhà - Sưu tầm những đoạn văn tiêu biểu kết hợp thao tác lập luận phân tích và so sánh để học tập. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Hạnh phức của một tang gia( trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng). Chuẩn bị: - Đọc SGK để nắm được nét đặc sắc trong nghệ thuật tráo phúng của Vũ Trong Phụng. - Tìm đọc toàn bộ tiểu thuyết Số đỏ để có cơ sở tiếp thu đoạn trích. - Trả lời các câu hỏi hướng dẫn học bài..

(121) Piti7ttiuotiutuitiultlliioiuiutiutiutui. Ngµy so¹n: TiÕt 44. §äc V¨n. H¹nh phóc cña mét tang gia(t1) ( Trích: Số đỏ - Vũ Trọng Phụng ) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giíi thiÖu mét c©y bót trµo phóng xuÊt s¾c giai ®o¹n 30 - 45. - Sức tố cáo mạnh mẽ đối với xã hội trởng giả thành thị đơng thời bằng thái độ đả kích sâu cay trong nghÖ thuËt trµo phóng bËc thÇy cña t¸c gi¶. - Qua đoạn trích cho HS thấy rõ sự giả dối, lố lăng của đám con cháu đại bất hiếu trong gia đình cụ Cố Hồng. 2. KÜ n¨ng.

(122) - BiÕt c¸ch t×m hiÓu ®o¹n trÝch trong quan hÖ víi toµn bé t¸c phÈm. 3. Thái độ - Giáo dục phong cách sống, thái độ sống lành mạnh, văn minh, có đạo lý. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Phân tích vẻ đẹp hìmh tợng nhân vật Huấn Cao? Tại sao nói cảnh cho chữ là cảnh tợng xa nay cha tõng cã? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ - N¨m sinh, n¨m mÊt. (?) TiÓu dÉn SGK tr×nh bµy nh÷ng néi dung - Quª qu¸n. - Cuộc đời và sự nghiệp . chÝnh nµo? - C¸c t¸c phÈm tiªu biÓu. 2. Giới thiệu tiểu thuyết Số đỏ. (?) Em hiểu nhan đề : Số đỏ có nghĩa là gì? - Đăng báo Hà Nội từ số 40 ngày 7-101936, in thành sách năm 1938. - Tãm t¾t néi dung. 3. §o¹n trÝch. - Thuộc chơng 15 của tiểu thuyết Số đỏ. - Nhan đề : Do nhà biên soạn sách đặt. Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn và tóm tắt nội dung chính.. Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS đọc băn bản. T×m hiÓu nh÷ng khÝa c¹nh tæng qu¸t.. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n 1. §äc. 2. ý nghĩa nhan đề đoạn trích.. (?) Em có suy nghĩ gì về nhan đề đoạn - H¹nh phóc: NiÒm vui, sù sung síng trÝch: H¹nh phóc cña mét tang gia? - Tang gia: Nhµ cã tang  C¸i chÕt ®em l¹i niÒm vui cho mäi ngêi, đặc biệt là các thành viên trong gia đình cụ Cè Hång. ( ?) Tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch? HS tãm t¾t, GV cñng cè. Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 3. Tãm t¾t ®o¹n trÝch. III. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Nh÷ng niÒm vui kh¸c nhau cña c¸c thành viên trong gia đình cụ cố Hồng.. Nhóm 1: Thái độ của từng thành viên trong gia đình cụ cố Hồng khi cụ Tổ chết( Cố Hång, vî chång V¨n Minh, «ng Tuýp vµ tiÖm may ¢u hãa)? - Cố Hồng: Mới 50 tuổi mơ ứơc đợc gọi là cụ Cố, để thiên hạ phải trầm trồ khen: úi kìa con giai nhớn đã...  mơ màng đợc mặc áo xô gai, lụ khụ, ho kh¹c, mÕu m¸o....

(123) - Vî chång V¨n Minh: H¹nh phóc v× gia tµi cña m×nh kh«ng cßn trªn lý thuyÕt, giµu cã đã trở thành sự thật. - Tuýp vµ tiÖm may ©u ho¸ cïng c¸c nhµ c¶i cách: đợc dịp lăng xê những mốt tang táo bạo nhất, để bán cho những ai đang có tang ...còng c¶m thÊy chót Ýt h¹nh phóc.. Nhóm 2: Thái độ của từng thành viên trong gia đình cụ cố Hồng khi cụ Tổ chết(Cô TuyÕt, cËu Tó T©n, «ng Ph¸n, Xu©n tãc - C« TuyÕt: §îc dÞp mÆc y phôc ng©y th¬ đỏ)? để chứng tỏ mình hãy còn trinh tiết. - CËu Tó T©n: §îc dÞp sö dông c¸i m¸y ¶nh đã lâu không có dịp dùng đến. - «ng Ph¸n: Sung síng v× kh«ng ngê r»ng c¸i sõng trªn ®Çu m×nh l¹i cã gi¸ trÞ. - Xuân tóc đỏ: Hạnh phúc đặc biệt vì nhờ h¾n mµ cô Tæ chÕt, danh gi¸ uy tÝn l¹i cµng to h¬n. 2. C¸i chÕt cña cô Tæ ®em l¹i h¹nh phóc cho nhiều ngời ngoài gia đình - Binh lính thất nghiệp đợc thuê giữ trật tự Nhóm 3: Cái chết của cụ Tổ còn đem lại cho đám tang( Min đơ, Min Toa...) niÒm vui vµ h¹nh phóc cho nh÷ng ai n÷a ? T¹i sao hä l¹i h¹nh phóc khi cô Tæ chÕt? - X· héi trëng gi¶, b¹n bÌ cô cè Hång: Cã dịp phô trơng đủ thứ huân, huy chơng, các kiÓu quÇn ¸o, ®Çu tãc, r©u ria... - B¹n bÌ c« TuyÕt, bµ Phã §oan: Cã dÞp tô tập để khoe khoang, hẹ hò nhau, chim chuét nhau, b×nh phÈm nhau, chª bai nhau... Nhóm 4: Tác giả muốn nói gì với bạn đọc thông qua cách miêu tả thái độ của các thành viên trong và ngoài gia đình cụ cố C  ái chết của cụ Tổ là sự mong đợi của tất Hång? cả đám con cháu đại bất hiếu. Hạnh phúc cña mçi ngêi trong tang gia kh«ng ai gièng ai, mçi niÒm vui thÓ hiÖn mét tÝnh c¸ch vµ b¶n chÊt cña tõng ngêi mét. TiÕt 2.  Đó chính là sự suy đồi về đạo lý, sự tha 1. ổn định tổ chức: ho¸ vÒ nh©n c¸ch con ngêi. 2. KiÓm tra bµi cò3. Bµi míi: T¸c gi¶ dùng lªn mét bøc tranh mÐo mã, nhÕch nh¸c vµ hµi híc cña mét x· héi thùc dân thu nhỏ với tất cả sự đồi bại, xuống dốc của đạo lý và nhân cách con ngời, đó là lời tố cáo của tác giả đối với xã hội âu hoá rëm. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng ®Én häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm chắc tâm trạng của các thành viên trong gia đình cụ cố Hồng khi cụ Tổ chết. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: §o¹n trÝch H¹nh phóc cña mét tang gia – VTP(T2).

(124) Ngµy so¹n: TiÕt 45. §äc V¨n. H¹nh phóc cña mét tang gia(T2) ( Trích: Số đỏ - Vũ Trọng Phụng ) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Phân tích tâm trạng của các thành viên trong gia đình cụ cố Hồng khi cụ Tổ chết? Giá trÞ cña bót ph¸p trµo phóng Vò Träng Phông? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. 3. Cảnh đa đám Hoạt động 1 Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhóm1: Đám tang cụ Tổ đợc miêu tả nh thế nµo? - Đám tang to tát, đi đến đâu làm huyên náo đến đấy. Có sự phối hợp cả Ta -Tàu -T©y, mäi ngêi thi nhau chôp ¶nh nh héi chợ, tràn ngập vọng hoa, câu đối, đầy đủ c¸c lo¹i mèt quÇn ¸o, r©u ria...  Nhìn toàn cảnh: Đám rớc, đám hội, mọi ngêi ai còng tng bõng vui vÎ, n¸o nhiÖt. Nhóm2: Nhận xét thái độ của mọi ngời - Mọi ngời không ai đi đa tang mà đang trong đám tang? m¶i trß chuyÖn vÒ nhµ cöa, vî chång, con c¸i, tÊt c¶ ®ang m¶i b×nh phÈm, chª bai lÉn nhau, t×nh tù, chim chuét, hÑn hß nhau b»ng c¸i vÎ mÆt buån buån l·ng mạn rất đúng mốt.  Sự giả tạo, đóng kịch của giới tri thức rởm, đạo đức suy đồi của nền văn minh ¢u ho¸ rëm. Nhãm3: Suy nghÜ cña em vÒ nh÷ng chi tiÕt cuèi cïng trong ®o¹n trÝch ¤ng ph¸n mäc sõng khãc muèn lÆng ®i th× may có Xuân đỡ khỏi ngã…Xuân Tóc Đỏ muèn bá qu¸ch ra th× chît thÊy «ng Ph¸n dúi vào tay nó một cái giấy bạc năm đồng - KÕt thóc lµ chi tiÕt chua ch¸t: Ph¸n mäc gÊp t... sõng cø oÆt ngêi ®i khãc trong tay Xu©n, bên cạnh bố vợ ho, khạc, mếu máo đúng qui c¸ch...nhng thùc chÊt lµ lÐn lót thanh to¸n tiÒn tr¶ c«ng cho xu©n..

(125)  Đám tang diễn ra nh một tấn đại hài kịch. Nó nói lên tất cả sự lố lăng vô đạo đức của cái xã hội thợng lu ngày trớc. Cái xã hội mà tác giả gọi là Chó đểu, khốn n¹n. 4. §Æc s¾c nghÖ thuËt Nhãm 4: NhËn xÐt tiÕng khãc cña «ng Ph¸n mäc sõng? vÒ h×nh ¶nh: §¸m cø ®i? vµ chi tiÕt miªu t¶ : ngêi chÕt n»m trong ......mØm cêi sung síng..? - Tµi n¨ng miªu t¶: Høt! Høt! Høt!  tiếng khóc lạ đời, cố tình rặn ra nhằm che mắt mọi ngời -> sự đóng kịch giả dối. - Điệp khúc Đám cứ đi: Khẳng định mọi ngời đến đây không phải để đi đa tang, không phải để chia buồn với gia chủ, kh«ng th¬ng xãt, kh«ng c¶m th«ng.... mµ chủ yếu là để khoe mã, phô trơng,có dịp để gặp gỡ. Tất cả đều thờ ơ, vô tâm. - NghÖ thuËt trµo phóng bËc thÇy trong c¸ch miªu t¶ : §¸m tang to t¸t lµm cho ngêi chÕt n»m trong quan tµi còng ph¶i mØm cêi sung síng, nÕu kh«ng còng gËt gï c¸i ®Çu... vµ c¸ch kh¾c ho¹ ch©n dung, thái độ của từng nhân vật. - Sự phóng đại: Cụ cố Hồng hút một chặp 60 ®iÕu thuèc phiÖn , g¾t 1872 c©u: biÕt råi, khæ l¾m, nãi m·i. - Nghệ thuật đặc tả những bộ râu của bạn cụ cố Hồng: Sinh động, hài hớc, thể hiện tính cách rởm đời, khoe mẽ chỉ là vỏ bọc. - Sù vËn dông tµi t×nh vÒ ng«n ng÷, giäng điệu, lột tả đợc bộ mặt thật của xã hội trởng giả, âu hoá văn minh rởm. III. Ghi nhí - SGK. Hoạt động 2 HS đọc ghi nhớ SGK.. IV. Cñng cè.. * Hoạt động 3. Cñng cè luyÖn tËp. HS trao đổi cặp và trả lời miệng. Gv chuÈn x¸c kiÕn thøc. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. - Suy nghÜ cña em sau khi häc xong ®o¹n trÝch. - Nếu cho phép đặt lại tên cho đoạn trích em sẽ đặt là gì? 4. Híng ®Én häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm đợc giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc của đoạn trích..

(126) b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ. TiÕt 46. Ngµy so¹n: TiÕng ViÖt. Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm đợc khái niệm, đặc trng ngôn ngữ báo chí và phong cách ngôn ngữ báo chí. Phân biệt đợc ngôn ngữ báo chí với ngôn ngữ ở văn bản khác đợc đăng tải trên báo. 2. KÜ n¨ng - Cã kÜ n¨ng viÕt mét mÈu tin, ph©n tÝch mét bµi phãng sù b¸o chÝ. 3. Thái độ - Có ý thức học tập và rèn luyện vốn từ, lối diễn đạt trong sáng, rõ ràng, linh hoạt. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. Ng«n ng÷ b¸o chÝ Hoạt động 1 HS đọc ví dụ SGK tìm hiểu sơ lợc về mét sè thÓ lo¹i v¨n b¶n vµ ng«n ng÷ 1. Mét sè thÓ lo¹i v¨n b¶n b¸o chÝ. b¸o chÝ. GV nêu nhận định SGK..

(127) (?) Theo em nh÷ng thÓ lo¹i v¨n b¶n nµo thuéc phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ?. - Bản tin: Thời gian, địa điểm, sự kiện chính xác nhằm cung cấp tin tức cho ngời đọc. Thêng theo mét khu«n mÉu:Nguån tin – thêi gian - địa điểm – sự kiện – diễn biến – kết qu¶. - Phãng sù: Cung cÊp tin tøc nhng më réng phÇn têng thuËt chi tiÕt sù kiÖn, miªu t¶ b»ng h×nh ảnh, giúp ngời đọc có một cái nhìn đầy đủ, sinh động, hấp dẫn. - TiÓu phÈm: Giäng v¨n th©n mËt, d©n d·, thêng mang s¾c th¸i mØa mai, ch©m biÕm nhng hµm chøa mét chÝnh kiÕn vÒ thêi cuéc..  Ngoµi ra cßn mét sè thÓ lo¹i kh¸c nh: Pháng vấn, bình luận, thời sự, trao đổi ý kiến, th bạn (?) Em biết hiện nay có bao nhiêu loại đọc... b¸o chÝ vµ c¸ch ph©n lo¹i nh thÕ nµo? + Ph©n lo¹i b¸o chÝ theo ph¬ng tiÖn: b¸o viÕt, b¸o nãi, b¸o ®iÖn tö. + Phân loại theo định kỳ xuất bản: báo hàng ngµy (nhËt b¸o), b¸o hµng tuÇn (tuÇn b¸o), b¸o hµng th¸ng ( nguyÖt b¸o, nguyÖt san). + Phân loại theo lĩnh vực hoạt động xã hội: Báo Văn nghệ, báo Khoa học, báo Pháp luật, báo Thơng mại, báo Giáo dục Thời đại... + Phân loại theo đối tợng độc giả: báo Nhi đồng, b¸o TiÒn phong, b¸o Thanh niªn, b¸o Phô n÷, báo Lao động... 2. Ng«n ng÷ b¸o chÝ t¹i ë 2 d¹ng chÝnh: B¸o viÕt vµ b¸o nãi. (?) MÆc dï cã nhiÒu thÓ lo¹i kh¸c nhau -- Tån Ngoµi ra cßn: B¸o h×nh, b¸o ®iÖn tö. nhng ng«n ng÷ b¸o chÝ chung mét môc đích và nhiệm vụ gì?  Ng«n ng÷ b¸o chÝ cã mét chøc n¨ng chung lµ cung cÊp tin tøc thêi sù, ph¶n ¸nh d luËn vµ ý kiÕn cña quÇn chóng. §ång thêi nªu lªn quan ®iÓm chÝnh kiÕn cña tê b¸o, nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi. Hoạt động 2 Th¶o luËn nhãm §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ChÊm ®iÓm. - Nhóm 1:Viết bản tin về đề tài trật tự an toµn giao th«ng. - Nhóm 2: Viết bản tin về vấn đề học đờng. - Nhãm 3:ViÕt b¶n tin ph¶n ¸nh t×nh h×nh häc tËp cña líp 11A1. - Nhóm 4: Viết bản tin về vấn đề an ninh khu d©n c.. 3. LuyÖn tËp - Viết một bản tin ngắn, đảm bảo theo lôgíc: Nguồn tin – thời gian - địa điểm – sự kiện – diÔn biÕn – kÕt qu¶ - ý kiÕn..

(128) 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng ®Én häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm đợc đặc trng của các thể loại báo chí, chức năng và cách phân loại. b. Bµi míi - Xem l¹i bµi viÕt sè 3, giê sau tr¶ bµi. Ngµy so¹n:. Tr¶ Bµi viÕt sè 3. TiÕt 47 Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Học sinh nắm đợc dàn ý của đề bài. - Gióp HS nhËn râ u, khuyÕt ®iÓm trong bµi viÕt.. SÜ sè. V¾ng.

(129) 2. KÜ n¨ng - Rót ra nh÷ng kinh nghiÖm vÒ viÖc vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. 3. Thái độ - T¨ng thªm lßng yªu thÝch häc tËp bé m«n. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò kh«ng 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Hoạt động 1 GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶.. Yêu cầu cần đạt 1. NhËn xÐt chung * ¦u ®iÓm - Nhìn chung các em hiểu đề, biết cách triển khai ý. Nắm đợc nội dung yêu cầu đề bài. - PhÇn tr¾c nghiÖm hÇu hÕt lµm chÝnh x¸c 12 câu hỏi ( Có 03 bạn làm đúng 100%). - Phần tự luận đi đúng hớng. Hiểu yêu cầu đề. * Nhîc ®iÓm. - Bài viết cha mở rộng, cha bày tỏ đợc ý kiến cña m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. - Diễn đạt đôi chỗ còn chung chung, mờ nhạt. - Cha biÕt triÓn khai ý, bµi viÕt hÇu nh chØ míi dõng l¹i ë d¹ng liÖt kª chi tiÕt. - ý 2 của đề cha có dẫn chứng minh họa cụ thể, súc tích để tăng tính thuyết phục. - Cha làm nổi bật trong tâm yêu cầu đề.. * KÕt qu¶ Líp 11B6 - §iÓm 8-9: 2 - §iÓm 6,5 - 7: : 14 em - §iÓm 5- 6,25: 10 em - §iÓm díi 5 : 04 em Hoạt động 2 2. Chữa đề GV chữa đề theo đáp án thang ®iÓm. C©u 1 C©u 2 C©u 3 C©u 4 C©u 5 C©u 6 A B A C C D C©u 7 C©u 8 B A 1-1 C©u 10 A I. Tr¾c nghiÖm. C©u 9 2- 4 3-2. 4-3. C©u 11 C. - BiÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi lµm v¨n nghÞ luËn v¨n häc. - Trình bày ngắn gọn, đủ ý, diễn đạt lu loát. - Bè côc râ rµng. V¨n cã c¶m xóc. - Không sai lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. 1. Khái quát đợc những nét cơ bản về cuộc đời vµ sù nghiÖp th¬ v¨n NguyÔn §×nh ChiÓu: -TÊm.

(130) gơng về nghị lực và đạo đức, suốt đời đấu tranh kh«ng biÕt mÖt mái cho lÏ ph¶i vµ quyÒn lîi nh©n d©n. Th¬ v¨n «ng lµ sù kÕt hîp gi÷a lÝ tëng sèng vµ ý chÝ kiªn cêng cña nhµ th¬ mï xø II. Tù luËn. §ång Nai. 2. Chứng minh qua cuộc đời. - Gặp nhiều khó khăn bất hạnh nhng vẫn đứng *Yªu cÇu vÒ kü n¨ng. vững trên mọi hoàn cảnh. Giữ trọn đạo lý, cốt c¸ch. - Dùng ngòi bút làm vũ khí chiến đấu chống Ph¸p. 3. Chøng minh b»ng c¸c t¸c phÈm cô thÓ. - Lục Vân Tiên: T tởng đạo đức sống. - V¨n tÕ nghÜa sÜ CÇn Giuéc: Lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c, ngîi ca nh÷ng tÊm g¬ng x¶ th©n v× * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Häc sinh cã nghÜa lín. thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c - Ch¹y giÆc: Lßng yªu níc, nçi ®au mÊt níc. nhau nhng bài viết cần đảm bảo các 4. Rút ra những đặc điểm chính. Bài học về tấm ý c¬ b¶n sau: gơng đạo đức qua cuộc đời và sự nghiệp thơ văn cña nhµ th¬.. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng ®Én häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Kh¾c phôc lçi theo lêi phª. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Lý luËn v¨n häc Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc..

(131) Ngµy so¹n:. TiÕt 48+49. Lý luËn. Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - NhËn biÕt thÓ vµ lo¹i trong v¨n häc. - Hiểu khái quát đặc điểm của một số thể loại văn học: Thơ, truyện - Vận dụng hiểu biết để đọc văn. 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch t×m hiÓu t¸c phÈm v¨n häc thuéc thÓ lo¹i th¬ vµ truyÖn. 3. Thái độ - Båi bæ niÒm ®am mª t¸c phÈm v¨n häc. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò kh«ng 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 Hớng dẫn HS đọc phần I và định hớng nội dung. Trao đổi thảo luận theo cặp. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. Yêu cầu cần đạt I. Quan niÖm chung vÒ lo¹i thÓ v¨n häc - Cơ sở chung để phân chia loại thể văn học là dùa vµo ph¬ng thøc ( c¸ch thøc ph¶n ¸nh hiÖn thùc, t×nh c¶m cña t¸c phÈm ).. 1. Lo¹i (?) Lo¹i lµ g×? Cã mÊy lo¹i h×nh v¨n häc? - Lµ ph¬ng thøc tån t¹i chung, lµ lo¹i h×nh, chủng loại. Tác phẩm văn học đợc chia làm 3 lo¹i: Tr÷ t×nh Béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc, t©m tr¹ng con ngêi: - Ca dao. Tù sù KÓ l¹i ( miªu t¶) tr×nh tù c¸c sù viÖc, cã nh©n vËt. - TruyÖn. - TiÓu thuyÕt. KÞch Th«ng qua lêi tho¹i, hµng động của các nhân vật để thÓ hiÖn m©u thuÉn, xung.

(132) - Th¬. - Bót ký - Phãng sù - KÝ sù. - Tïy bót.. đột: - KÞch d.gian - KÞch c.®iÓn - Kịch h.đại - Bi kÞch. - Hµi kÞch.. 2. ThÓ (?) Thể là gì? Căn cứ để phân chia thÓ? - Lµ hiÖn thùc hãa cña lo¹i, nhá h¬n lo¹i. - Căn cứ để phân chia đa dạng: Có khi dựa vào độ ngắn dài; đề tài; cấu trúc; tính chất mâu thuẫn; cảm hứng chủ đạo… - Có một thể loại tồn tại độc lập: Văn nghị luận ( chÝnh trÞ x· héi, v¨n hãa.) Hoạt động 2 Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. II. ThÓ lo¹i th¬ 1. Kh¸i lîc vÒ th¬. a/ §Æc trng cña th¬ Nhãm 1: §Æc trng c¬ b¶n cña th¬ lµg×? - Th¬ khëi ph¸t tù lßng ngêi ( Lª QuÝ §«n ). - Cèt lâi cña th¬ lµ t×nh c¶m, c¶m xóc, t©m tr¹ng, lµ tiÕng nãi cña t©m hån chë nÆng suy t cña con ngêi. - Néi dung c¬ b¶n cña th¬ lµ tr÷ t×nh - Ngôn ngữ thơ cô đọng, hàm xúc, giàu nhịp điệu, hình ảnh sinh động, đợc tổ chức đặc biệt theo thÓ th¬. b/ Ph©n lo¹i th¬ Nhóm 2: Thơ đợc phân loại nh thé nµo? Cã bao nhiªu lo¹i? - Ph©n lo¹i theo néi dung biÓu hiÖn cã: + Th¬ tr÷ t×nh + Th¬ tù sù + Th¬ trµo phóng - Ph©n lo¹i theo c¸ch thøc tæ chøc cã: + Th¬ c¸ch luËt. + Th¬ tù do. + Th¬ v¨n xu«i. 2. Yêu cầu về đọc thơ. Nhóm 3+4: Em thờng đọc thơ nh thÕ nµo? - §äc kÜ tiÓu dÉn. - Đọc kĩ văn bản.( đọc nhiều lần: đọc to, đọc thầm, đọc diễn cảm). - C¶m nhËn ý th¬ qua tõng dßng, tõng c©u, tõng tõ, tõng h×nh ¶nh theo m¹ch c¶m xóc. - Ph¸t hiÖn ra nh÷ng ý th¬ hay, nh÷ng t×nh c¶m c¶m xóc trong bµi th¬. - §¸nh gi¸, nhËn xÐt chung vÒ t tëng, nghÖ thuËt cña bµi th¬. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - DiÔn xu«i bµi th¬( nÕu cã thÓ).. TiÕt 2. II. TruyÖn.

(133) Hoạt động 1 GV hớng dẫn HS đọc phần II. 1. Kh¸i lîc vÒ truyÖn §Þnh híng néi dung. Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. a. §Æc trng cña truyÖn Nhóm 1: Nêu đặc trng của truyÖn? - Là phơng thức phản ánh hiện thực đời sống qua câu chuyện, sự kiện, sự việc, thông qua đó nhµ v¨n béc lé quan ®iÓm, t tëng vÒ hiÖn thùc đời sống xã hội một cách khách quan. - Thêng cã cèt truyÖn. - Nh©n vËt. - T×nh huèng . b. Ph©n lo¹i truyÖn (?) Nhóm 2: Truyện đợc phân thành bao nhiªu lo¹i ? - Dùa trªn nh÷ng tiªu chÝ kh¸c nhau cã c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau: TruyÖn ng¾n, truyÖn dµi, truyện đồng thoại, truyện tình báo, truyện lịch sö, truyÖn viÔn tëng, truyÖn th¬, truyÖn trµo phóng… (?) Nhóm 3+4: Em thờng đọc truyÖn nh thÕ nµo?. 2. Yêu cầu đọc truyện - Đọc kĩ nhiều lần; đọc lớt; đọc từng đoạn; đọc diÔn c¶m. - N¾m v÷ng cèt truyÖn. Tãm t¾t néi dung. X¸c định thể loại truyện. Phân tích, tìm hiểu cốt truyÖn, bè côc, kÕt cÊu, tr×nh tù, c¸ch më ®Çu vµ kết thúc, ý nghĩa nhan đề. - Ph©n tÝch nh©n vËt, ph©n tÝch t×nh huèng, kh¸i quát chủ đề, t tởng. - Ph©n tÝch gi¸ trÞ nghÖ thuËt, c¸ch x©y dùng cèt truyÖn, nh©n vËt, kÕt cÊu vµ t×nh tiÕt… - §¸nh gi¸ chung.. Hoạt động 2 HS đọc ghi nhớ SGK.. III. Ghi nhí - SGK. Hoạt động 3 IV. LuyÖn tËp GV híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK. - Bµi tËp SGK tr136. Mçi nhãm 1 ý nhá. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng ®Én häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm nội dung bài học. áp dụng kiến thức vào việc đọc tác phẩm văn học cho đúng. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: T¸c gia Nam Cao.

(134) Ngµy so¹n: TiÕt 50. §äc V¨n. T¸c gia. Nam Cao. ( 1915 - 1951 ) Líp d¹y 11B1. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giúp HS hiểu đợc những nét chính về con ngời, quan điểm nghệ thuật, các đề tài chính, sự nghiệp sáng tác và phong cách nghệ thuật của Nam Cao; từ đó tạo điều kiện cho HS học tốt h¬n kiÖt t¸c ChÝ PhÌo. 2. KÜ n¨ng - Rèn kỹ năng hệ thống hóa kiến thức, phân tích, tổng hợp những vấn đề văn học sử. 3. Thái độ - BiÕt tr©n träng nh÷ng nh©n tµi trong lÞch sö. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Phân tích niềm vui của đám con cháu quái gở khi cụ cố Tổ chết trong HPC1TG. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Hoạt động 1 HS đọc phần I SGK. Tãm t¾t néi dung chÝnh.. Yêu cầu cần đạt PhÇn mét: t¸c gia Nam Cao. I. Vµi nÐt vÒ tiÓu sö vµ con ngêi - Tªn thËt TrÇn H÷u Tri: 20/ 10/ 1915..

(135) GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Quª lµng §¹i Hoµng, tæng Cao §µ, huyÖn ( ?)Tóm tắt những nét chính về cuộc đời Nam Sang, phủ Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Quê hơng nghèo đói, đồng nhiều chiêm chũng, vµ con ngêi Nam Cao? ngêi d©n ph¶i tha ph¬ng cÇu thùc kh¾p n¬i. - Xuất thân trong một gia đình nghèo khó, cuéc sèng hiÖn thùc tµn nhÉn, lµ ngêi con duy nhất trong gia đình đợc ăn học tử tế. - Häc xong bËc Thµnh chung vµo Sµi Gßn gióp viÖc cho mét hiÖu may. Thêi kú nµy b¾t ®Çu s¸ng t¸c, íc m¬ x©y dùng mét sù nghiÖp v¨n ch¬ng cã Ých, nhng søc khoÎ yÕu, l¹i trë vÒ quª thÊt nghiÖp. - Mét thêi gian sau, «ng lªn Hµ Néi, d¹y häc ë trêng t thôc. NhËt vµo §«ng D¬ng, trêng học phải đóng cửa, ông lại thất nghiệp sống Hoạt động 2 lay l¾t b»ng nghÒ gia s vµ viÕt v¨n. HS đọc phần 1 tr138. - 1943 tham gia Hội văn hoá cứu quốc, sau đó Tãm t¾t néi dung chÝnh. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Minh häa b»ng tham gia kh¸ng chiÕn tõ 1946. - N¨m 1947 lªn ViÖt B¾c lµm c«ng t¸c tuyªn mét t¸c phÈm tiªu biÓu. truyÒn phôc vô kh¸ng chiÕn. - 1950 tham gia chiÕn dÞch biªn giíi. Võa l¨n lén trong kh¸ng chiÕn, võa viÕt v¨n, khao kh¸t sù c«ng b»ng. - 11/ 1951 trên đờng đi công tác ở vùng địch hËu Liªn khu III, bÞ giÆc phôc kÝch vµ b¾n chÕt. Nam Cao hi sinh trong khi cßn Êp ñ cuèn tiÓu thuyÕt vÒ tinh thÇn lµm c¸ch m¹ng trong kh¸ng chiÕn ë lµng quª «ng. II. Sù nghiÖp v¨n häc 1. Quan ®iÓm nghÖ thuËt - Luôn suy nghĩ sống và viết - sống đã rồi viÕt. ( ?) Tr×nh bµy tãm t¾t quan ®iÓm nghÖ h·y Nam Cao chủ trơng văn học phải chứa đựng thuËt cña Nam Cao? nội dung nhân đạo, coi lao động nghệ thuật là một hoạt động nghiêm túc, công phu. Văn học phải diễn tả đợc hiện thực cuộc sống ( §êi thõa, Sèng mßn, §«i m¾t…) - Nam Cao cho r»ng nghÖ thuËt lµ mét lÜnh vực hoạt động đòi hỏi phải khám phá, đào s©u, t×m tßi vµ s¸ng t¹o kh«ng ngõng. Nhµ văn là chiến sĩ chiến đấu cho chân lí và sự c«ng b»ng x· héi( §êi thõa, Sèng mßn…) - Nam Cao lªn ¸n v¨n ch¬ng tho¸t ly hiÖn thùc. T¸c phÈm cña «ng ph¶n ¸nh ch©n thùc hiện thực xã hội, chứa chan lòng nhân đạo, tố c¸o téi ¸c giai cÊp thèng trÞ, bªnh vùc vµ khẳng định phẩm chất của ngời lao động. ( Gi¨ng s¸ng, ChÝ PhÌo…) - Sau c¸ch m¹ng «ng nªu cao lËp trêng, quan ®iÓm cña nhµ v¨n: Nhµ v¨n ph¶i cã con m¾t nhìn đời, nhìn ngời - đặc biệt là ngời nông dân kháng chiến - một cách đúng đắn. Nam Cao xứng đáng là một nhà văn hiện thực s©u s¾c, cã quan ®iÓm nghÖ thuËt tiÕn bé, míi mẻ so với nhiều nhà văn đơng thời..

(136) 2. Các đề tài chính - Trớc CM tập trung hai đề tài chính:. Hoạt động 3 HS đọc phần 2 SGK. a/ Ngêi tri thøc nghÌo. Tãm t¾t néi dung chÝnh. - Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu: Sèng mßn, §êi GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Minh häa b»ng thõa, Nh÷ng chuyÖn kh«ng muèn viÕt, Gi¨ng mét t¸c phÈm tiªu biÓu. sáng, Quên điều độ, Nớc mắt... - Néi dung: + TÊn bi kÞch tinh thÇn cña nh÷ng ngêi tri thức tài năng, có hoài bão và nhân phẩm, nh( ?) Giá trị trong những sáng tác của ông ng lại bị gánh nặng của cơm áo, gạo tiền đè bÑp, ph¶i sèng mßn nh mét kÎ v« Ých, mét về đề tài ngời tri thức? đời thừa… + Cuộc đấu tranh kiên trì của những ngời tri thøc nghÌo tríc sù c¸m dç cña lèi sèng Ých kØ, để thực hiện lí tởng sống, vơn tới một cuộc sống cao đẹp. + DiÔn t¶ hÕt søc ch©n thùc t×nh c¶nh nghÌo khæ, dë sèng, dë chÕt cña nh÷ng nhµ v¨n nghÌo. ¤ng ®i s©u vµo nh÷ng bi kÞch t©m hån họ để từ đó tố cáo xã hội trà đạp lên ớc mơ con ngêi: b/ Ngêi n«ng d©n nghÌo - Nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu: ChÝ phÌo, Mét b÷a no, T c¸ch mâ, Lang rËn, L·o H¹c, D× Nửa đêm, Mua danh, Trẻ con không ( ?) Em biÕt t¸c phÈm nµo cña Nam Cao H¶o, biÕt ¨n thÞt chã… về đề tài ngời nông dân nghèo? - Néi dung + Bøc tranh ch©n thùc vÒ n«ng th«n ViÖt Nam trớc cách mạng tháng Tám: Nghèo đói, xơ bÇn cïng. (?) Nội dung của đề tài viết về ngời nông xác, + KÕt án đang thép xã hội bất công tàn bạo đã d©n lµ g×? khiến cho một bộ phận nông dân nghèo đói bần cùng, lu manh hóa. Quan tâm đến số phËn hÈm hiu, bÞ øc hiÕp, bÞ x« ®Èy vµo con đờng cùng của tội lỗi. Ông lên tiếng bªnh vùc quyÒn sèng, vµ nh©n phÈm cña hä ( ChÝ phÌo, Lang rËn, L·o H¹c, D× H¶o…) + ChØ ra nh÷ng thãi h tËt xÊu cña ngêi n«ng d©n, mét phÇn do m«i trêng sèng, mét phÇn do chÝnh hä g©y ra( TrÎ con kh«ng biÕt ¨n thÞt chã, röa hên…) + Phát hiện và khẳng định đợc nhân phẩm và b¶n chÊt l¬ng thiÖn cña ngêi n«ng d©n, cho dï bÞ x· héi vïi dËp, bÞ cíp ®i c¶ nh©n h×nh lÉn nh©n tÝnh.( ChÝ PhÌo.)  Dù ở đề tài nào ông luôn day dứt đớn đau trớc tình trạng con ngời bị bị xói mòn về nhân phÈm, bÞ huû diÖt vÒ nh©n tÝnh. - Sau c¸ch m¹ng, Nam Cao lµ c©y bót tiªu biÓu cña v¨n häc giai ®o¹n kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p. ( NhËt kÝ ë rõng, §«i m¾t, t©p kÝ.

(137) (?)Sau c¸ch m¹ng ngßi bót Nam Cao cã sù ChuyÖn biªn giíi…). ¤ng lao m×nh vµo g× kh¸c víi tríc c¸ch m¹ng? kh¸ng chiÕn, tù nguyÖn lµm anh tuyªn truyÒn v« danh cho c¸ch m¹ng. C¸c t¸c phÈm cña «ng lu«n lu«n lµ kim chØ nam cho c¸c v¨n nghÖ sü cïng thêi. 3. Phong c¸ch nghÖ thuËt - Là nhà văn có phong cách nghệ thuật độc đáo:. Hoạt động 4 HS đọc phần 3 SGK. Tãm t¾t néi dung chÝnh. + Đặc biệt quan tâm đến đời sống tinh thần GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. cña con ngêi. ( ?) V× sao nãi Nam Cao lµ nhµ v¨n cã + BiÖt tµi ph¸t hiÖn, miªu t¶, ph©n tÝch t©m lÝ nh©n vËt. phong cách nghệ thuật độc đáo? + Rất thành công trong ngôn ngữ đối thoại và độc thoại nội tâm. + KÕt cÊu truyÖn thêng theo m¹ch t©m lÝ linh ho¹t, nhÊt qu¸n vµ chÆt chÏ. + Cốt truyện đơn giản, đời thờng nhng lại đặt ra vấn đề quan trọng sâu xa, có ý nghĩa triết lí vÒ cuéc sèng vµ con ngêi x· héi.  Ngßi bót cña «ng l¹nh lïng, tØnh t¸o, nÆng trĩu u t và đằm thắm yêu thơng. Nam Cao đợc đánh giá là nhà văn hàng đầu trong nền Văn häc ViÖt Nam thÕ kû XX.. III. Ghi nhí - SGK Hoạt động 5 HS đọc ghi nhớ SGK tr142. GV híng dÉn tæng kÕt vµ luyÖn tËp. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. - Bài tập: Điều tâm đắc nhất của em về nghệ thuật Nam Cao trong truyện ngắn Lão Hạc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Những nét chính về cuộc đời, phong cách nghệ thuật, quan điểm sáng tác của Nam Cao. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ(T2)..

(138) Ngµy so¹n: TiÕt 51. TiÕng ViÖt. Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ (TiÕp theo) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm đợc các phơng tiện diễn đạt và các đặc trng của ngôn ngữ báo chí. 2. KÜ n¨ng - Bớc đầu hình thành các kĩ năng viết một số thể loại báo chí đơn giản, gần gũi với các hoạt động trong nhà trờng. 3. Thái độ - Có ý thức học tập và rèn luyện vốn từ, lối diễn đạt trong sáng, rõ ràng, linh hoạt. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Ng«n ng÷ b¸o chÝ lµ lo¹i ng«n ng÷ nh thÕ nµo? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Hoạt động 1 HS đọc mục 1 SGK Trao đổi nhóm. Đại diện nhóm trình bày. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhóm 1. Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm g× vÒ tõ vùng?. II. Các phơng tiện diễn đạt và đặc trng của ng«n ng÷ b¸o chÝ 1. Các phơng tiện diễn đạt a/ VÒ tõ vùng.

(139) - Phong phó vµ ®a d¹ng. Mçi thÓ lo¹i b¸o chÝ thêng cã mét m¶ng tõ vùng chuyªn dïng. + Tin tøc: Thêng dïng c¸c danh tõ chØ tªn riªng, địa danh, thời gian, sự kiện... + Phóng sự: Thờng dùng các động từ, tính từ, miêu tả hoạt động, trạng thái, tính chất của sự vËt, sù viÖc... + B×nh luËn: Thêng sö dông c¸c thuËt ng÷ chuyªn m«n, chÝnh trÞ, kinh tÕ... + TiÓu phÈm: Thêng sö dông c¸c tõ ng÷ d©n d·, hãm hØnh, ®a nghÜa... + Dọn vờn: Thờng sử dụng các từ ngữ đồng nghĩa, trái nghĩa để so sánh, đối chiếu... b/ VÒ ng÷ ph¸p. Nhóm 2: Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm - Câu văn ngắn gọn, súc tích, chặt chẽ, đảm bảo g× vÒ ng÷ ph¸p ? tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin. c/ VÒ c¸c biÖn ph¸p tu tõ Nhóm 3: Ngôn ngữ báo chí có đặc điểm - Sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ linh ho¹t vµ rÊt g× khi sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ? hiÖu qu¶. Hoạt động 2 HS đọc mục 2 SGK. Trao đổi cặp. GV định hớng nội dung.. 2. §Æc trng cña ng«n ng÷ b¸o chÝ a/ TÝnh th«ng tin thêi sù. - Lu«n cung cÊp th«ng tin míi nhÊt hµng ngµy trên mọi lĩnh vực hoạt động xã hội. - Các thông tin phải đảm bảo tính chính xác, và độ tin cậy.. - Ngôn ngữ báo chí có mấy đặc trng? Đó b/ Tính ngắn gọn. - §Æc trng hµng ®Çu cña ng«n ng÷ b¸o chÝ. là những đặc trng nào? Ngắn gọn nhng phải đảm bảo lơng thông tin cao vµ cã tÝnh hµm sóc. c/ Tính sinh động, hấp dẫn. - ThÓ hiÖn ë néi dung th«ng tin míi mÎ, c¸ch diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu, và khả năng kích thích sự suy nghĩ tìm tòi của bạn đọc. - Thể hiện ở cách đặt tiêu đề cho bài báo. Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ SGK.. 3. Ghi nhí - SGK.. 4. LuyÖn tËp Hoạt động 4 GV híng dÉn HS tù lµm bµi tËp trong SGK. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò -Tập viết những bài báo ngắn gọn, gần gũi với hoạt động trong nhà trờng, trong lớp học b. Bµi míi So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: T¸c phÈm “ ChÝ PhÌo” – Nam Cao Ngµy so¹n:.

(140) TiÕt 52+53. §äc V¨n. ChÝ PhÌo Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. - Nam Cao SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Hiểu và phân tích đợc các nhận vật trong truyện. Qua đó hiểu đợc giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc mới mẻ của tác phẩm. - N¾m v÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm: NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh trong hßan c¶nh ®iÓn h×nh. 2. KÜ n¨ng - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. 3. Thái độ - Yªu quý c¸c t¸c phÈm cña nhµ v¨n Nam Cao, tr©n träng nh÷ng gi¸ trÞ mµ «ng göi g¾m đến ngời đọc. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Phong cách nghệ thuật Nam Cao? Nội dung các đề tài sáng tác của Nam Cao trớc CMT8? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt PhÇn hai: T¸c phÈm ChÝ PhÌo.. Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK. GV híng dÉn tãm t¾t néi dung chÝnh. I. T×m hiÓu chung 1. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c - ViÕt vÒ ngêi thËt, viÖc thËt ë lµng §¹i Hoµng quª h¬ng cña t¸c gi¶.. GV: Kiến thật ngoài đời không chết giống nh trong tác phẩm, mà vẫn sống đến đầu cách mạng. Sau khi tác phẩm ra đời hắn rất căm tức nhng không làm gì đợc. 2. Nhan đề của truyện (?) Tác phẩm đã từng có những nhan đề nµo? ý nghÜa cña nã? - Đầu tiên tác phẩm đợc đặt tên là Cái lò gạch cũ. Lúc in nhà xuất bản tự ý đổi tên là Đôi lứa + Cái lò gạch cũ: Chi tiết mở đầu và kết thúc, xứng đôi. Sau cách mạng tác phẩm đợc tái bản mang ấn tợng về cuộc sống bế tắc, mang tính dự và đợc đổi tên một lần nữa Chí Phèo. báo. Nhan đề thể hiện sự hạn chế trong cách nh×n vÒ con ngêi vµ cuéc sèng. + Đôi lứa xứng đôi: Đặt mối tình Chí Phèo-Thị Në lµm trung t©m t¸c phÈm. BiÕn t¸c phÈm hiÖn thực thành tác phẩm trào phúng, từ đó hiểu lệch t¸c phÈm vµ dông ý nhµ v¨n. + Chí Phèo: Đúng ý đồ nhà văn. Phản ánh ngời nông dân biến chất trở thành lu manh hoá, đồng.

(141) thời tố cáo xã hội đã tớc đoạt quyền làm ngời lơng thiện. II. §äc – t×m hiÓu tõ khã. Hoạt động 2 GV gäi HS tãm t¾t truyÖn. HS kh¸c bæ 1. §äc - gi¶i thÝch tõ khã sung. GV nhËn xÐt chuÈn x¸c. -SGK Híng dÉn t×m hiÓu chó thÝch . 2. Tãm t¾t t¸c phÈm III. T×m hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr¶ lêi. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 1. Lµng Vò §¹i - h×nh ¶nh thu nhá cña x· héi n«ng th«n ViÖt Nam tríc C¸ch m¹nh th¸ng T¸m. Nhóm 1. Hãy xác định không gian của - Tác phẩm phân tích mối quan hệ xã hội: Đó truyện? Chỉ ra đội ngũ cờng hào địa chủ là sự mâu thuẫn nội bộ cờng hào địa chủ, đàn áp nông dân trong truyện? chúng vừa đu lại đàn áp nhân dân, vừa ngấm ngÇm h¹i nhau gi÷a c¸c phe c¸nh ( §éi T¶o, B¸ KiÕn, T §¹m, B¸t Tïng.) - N¬i ®Çy rÉy bän ®©m thuª chÐm mín: N¨m Thä ®i, Binh Chøc vÒ. Binh Chøc chÕt, l¹i në ra mét ChÝ PhÌo. ChÝ PhÌo chÕt mét ChÝ PhÌo con sắp ra đời. Nhãm 2. Nh÷ng con ngêi tµn t¹ trong - X· héi ®Çy rÉy nh÷ng con ngêi tµn t¹ : Mét lµng Vò §¹i lµ ai? Hä lµ nh÷ng con ngêi thÞ Në dßng gièng m¶ hñi, mét Tù L·ng võa nh thÕ nµo? ho¹n lîn võa lµm thÇy cóng - vî chÕt, con chöa hoang. Mét bµ c« ThÞ Në dë h¬i. Mét ChÝ PhÌo con quØ d÷ cña lµng Vò §¹i. Nhóm 3. Nhân vật nào đại diện cho giai cấp thống trị? Nhân vật nào đại diện cho giai cấp bị trị? Xác định nhân vật chính cña truyÖn?. - §¹i diÖn cho giai cÊp thèng trÞ lµ B¸ KiÕn: Nham hiÓm, biÕt c¸ch dïng ngêi tho¶ m·n sù thèng trÞ, g©y bao tang th¬ng cho d©n lµng. - §¹i diÖn cho giai cÊp bÞ trÞ lµ ChÝ phÌo: Tõ mét ngêi n«ng d©n hiÒn lµnh, chÊt ph¸c- bÞ ®Èy ®i ë tï - biÕn chÊt - lu manh - bÞ cíp quyÒn lµm ngêi, tíc ®o¹t c¶ nh©n h×nh vµ nh©n tÝnh - trë thµnh con quû d÷.. Nhãm 4. Dùng lªn bøc tranh vÒ n«ng th«n  Nam Cao tè c¸o hiÖn thùc xÊu xa, tµn ¸c cña VN tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m Nam Cao x· héi thùc d©n phong kiÕn: m©u thuÉn giai cÊp gay g¾t, ©m thÇm, quyÕt liÖt, kh«ng khÝ muốn nói gì với bạn đọc? tối tăm, ngột ngạt. Những cảnh đời dữ dội, những con ngời đáng sợ, nguồn gốc tội ác và * Hoạt động 4. đau thơng đã và đang xô đẩy bao con ngời lTrao đổi cặp ( theo bàn ). Đại diện cặp trả lời.GV chuẩn xác kiến ơng thiện vào con đờng đau khổ, tội lỗi, bế t¾c. thøc. Cho ®iÓm. 2. Nh©n vËt B¸ KiÕn - B¶n chÊt giam hïm cña mét tªn c¸o giµ (?) §äc vµ t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ ch©n dung b¸ KiÕn: VÒ ngo¹i h×nh, tÝnh - Giäng nãi, c¸i cêi mang tÝnh ®iÓn h×nh cao. cách bản chất…? ( Chú ý cái cời, giọng - Thao túng mọi ngời bằng cách đối nhân xử.

(142) nãi…). thÕ vµ thñ ®o¹n mÒm n¾n r¾n bu«ng.. - Khôn róc đời, biết dìm ngời ta xuống sông, nhng rồi lại biết dắt ngời ta lên để phải đền ơn. Biết đập bàn đòi lại 5 đồng nhng rồi cũng NÐt ®iÓn h×nh trong tÝnh c¸ch cña B¸ lµ biÕt tr¶ l¹i 5 hµo v× th¬ng anh tóng qu¸. g×? B¸ KiÕn lµ con ngêi nh thÕ nµo? - B¸ dùng lªn quanh m×nh mét thÕ lùc v÷ng trãi để cai trị và bóc lột, giẫm lên vai ngời kh¸c mét c¸ch thËt tinh vi. - Bá có đủ thói xấu xa: Háo sắc, ghen tuông, sî vî, h¸m quyÒn lùc. L·o lµm tha ho¸ vµ lµm tan nát bao nhiêu cuộc đời con ngời lơng thiÖn.  Bá đại diện cho giai cấp thống trị. Là chân dung s¾c nÐt vÒ bé mÆt cêng hµo ¸c b¸, tµn phá cuộc đời bao ngời dân lơng thiện, đẩy họ vào con đờng lu manh, tội lỗi không lối thoát .  B¸ KiÕn lµ thñ ph¹m chÝnh tíc ®i quyÒn lµm ngêi cña ChÝ PhÌo. §Èy ChÝ ®i ë tï. LÊy ®i c¶ nh©n h×nh vµ nh©n tÝnh cña ChÝ. BiÕn ChÝ thµnh con quØ d÷ cña lµng Vò §¹i. 3. H×nh tîng nh©n vËt ChÝ. TiÕt 2 Hoạt động 1 Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. (?) C¸ch vµo truyÖn cña Nam Cao cã g× độc đáo?. (?) Theo em ChÝ PhÌo chöi bíi lung tung nh vËy lµ v× say rîu hay v× lÝ do nµo kh¸c?. a/ H×nh tîng cã tÝnh chÊt qui luËt, lµ s¶n phÈm cña t×nh tr¹ng ¸p bøc bãc lét ë n«ng th«n VN tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m. H×nh ¶nh ngêi nông dân bị đè nén đến cùng cực đã chống trả lại bằng con đờng lu manh tội lỗi. - Më ®Çu t¸c phÈm lµ h×nh ¶nh: ChÝ PhÌo võa ®i võa chöi - tiÕng chöi cïng song hµnh trong cuộc đời Chí- tiếng chửi báo hiệu một Chí Phèo lu manh, cô độc.  Say chØ mét phÇn, bëi c¸i say, c¸i tØnh lu«n song song tån t¹i trong con ngêi ChÝ.  Tiếng chửi: Là phản ứng của Chí đối với cuộc đời, bộc lộ tâm trạng bất mãn cao độ khi bị lµng xãm, x· héi g¹t bá.  Bộ lộ sự bất lực, bế tắc, cô đơn tột độ của Chí gi÷a lµng vò §¹i.. - Vừa kể, vừa tả, vừa biểu hiện tâm lí rất đặc s¾c; Ng«n ng÷ nh©n vËt hßa nhËp ng«n ng÷ (?) NhËn xÐt nghÖ thuËt miªu t¶ ®o¹n v¨n t¸c gi¶. më ®Çu truyÖn? * Tríc khi ë tï. - Vèn må c«i, hiÒn lµnh, nhót nh¸t, sèng l¬ng Câu hỏi trao đổi thảo luận nhóm. thiÖn, khoÎ m¹nh. BÞ vøt bá ë lß g¹ch hoang -.

(143) Nhãm 1. Em h·y ph¸c ho¹ ch©n dung ChÝ trë thµnh vËt cho kh«ng. nh©n vËt ChÝ tríc vµ sau khi ë tï vÒ? - Làm thuê hết nhà này đến nhà khác, chịu khã vµ hiÒn lµnh, bÞ bµ Ba lîi dông - B¸ KiÕn ghen - bÞ ®Èy ®i tï oan 7 -8 n¨m. * Sau khi ë tï - Chế độ nhà tù thực dân đã biến Chí trở thành lu manh, cã tÝnh c¸ch mÐo mã vµ qu¸i dÞ. ChÝ C¸i ®Çu träc lèc, hµm r¨ng c¹o tr¾ng trë thµnh con quØ d÷ cña lµng Vò §¹i. hín, c¸i mÆt th× c©ng c©ng ®Çy nh÷ng vÕt sứt sẹo, hai con mắt gờm gờm, trên ngực - Để có ăn phải cớp giật - doạ nạt - phải ăn ctrạm trổ đầy những hình thù kỳ quái... ớp - ăn trộm. Chí đã bị đẩy vào con đờng lu d¸ng ®i xiªu vÑo... manh ho¸. - Thị nở: xấu đến ma chê quỉ hờn, dở hơi lại dßng gièng m¶ hñi. - Khi c¶ lµng kh«ng ai ®i lÊy níc qua nhµ ChÝ n÷a th× ThÞ cø ®i vµ råi ...gÆp ChÝ ( còng bëi c¸i téi dë h¬i kh¸c ngêi cña ThÞ). - ThÞ cã tËt hay buån ngñ, dï bÊt cø ë ®©u hay ®ang lµm g× cø hÔ buån ngñ lµ ThÞ ngñ. (còng lại là cái tội để cho Chí gặp Thị đang ngủ khi Thị ®i lÊy níc qua nhµ h¾n). - §»ng sau c¸i h×nh hµi xÊu xÝ Êy lµ mét t©m hån biết yêu thơng đùm bọc ngời khác: Thị chăm sóc ChÝ khi h¾n c¶m, nÊu ch¸o hµnh cho ChÝ ¨n gi¶i c¶m.. - Tõ mét anh ChÝ - trë thµnh mét ChÝ PhÌo. R¬i vµ thÕ cè cïng liÒu th©n - lu manh - ®©m thuê chém mớn. Bị đè nén chống trả bằng con đờng lu manh. - TriÒn miªn trong c¬n say: ¨n - ngñ - chöi đều trong cơn say. Ngoài 40 tuổi sống vất vởng, việc làm duy nhất là chửi và rạch mặt ăn v¹.  Chí đã bị cớp đi cả nhân hình lẫn nhân tính. BÞ biÕn chÊt tõ mét ngêi l¬ng thiÖn thµnh con quØ d÷. ChÝ ®iÓn h×nh cho h×nh ¶nh ngêi n«ng dân lao động bị đè nén đến cùng cực, và cũng là một nhân chứng tố cáo chế độ thực dân phong kiến đã cớp đi quyền làm ngời của Chí.. Nhóm 2. Những gì diễn ra trong tâm hồn b/ Giá trị nhân đạo độc đáo của tác phẩm là sự ChÝ sau cuéc gÆp gì víi ThÞ Në? thøc tØnh linh hån ChÝ. Sau cuéc gÆp gì víi Tại sao Chí Phèo lại có sự thay đổi nh Thị Nở Chí loé khát vọng làm ngời lơng thiện. vËy? - Gặp Thị, lần đầu tiên thức tỉnh. Nhận biết đNhận xét hai câu nói của Chí với Thị nở? ợc mọi âm thanh trong cuộc sống. Sợ cô đơn, thÌm l¬ng thiÖn. B¸t ch¸o hµnh cña ThÞ chÝnh - Gi¸ cø thÕ nµy m·i th× thÝch nhØ? lµ vÞ thuèc diÖu kú gióp ChÝ cëi bá x¸c thó, ( Tá t×nh) - Hay lµ m×nh sang ë v¬i tí mét nhµ cho vui? c¶i tö hoµn sinh. ( CÇu h«n). - Lần đầu tiên Chí đợc một ngời khác cho. Lần đầu tiên Chí đợc hởng sự chăm sóc bởi bàn tay của một ngời đàn bà. Ngoài 40 tuổi đầu mà đây là lần đầu tiên Chí đợc ăn cháo hµnh. H¬ng vÞ ch¸o hµnh hay h¬ng vÞ t×nh yªu thơng mộc mạc chân thành đã làm cho hắn cảm động: Hai con mắt ơn ớt... Thị Nở chính là thiên sứ dẫn đờng cho Chí đến với cuộc sống con ngời, giúp Chí có sức mạnh hoàn lơng, đánh thức phần sâu kín nhất tâm hồn Chí cái bản chất đẹp đẽ của ngời nông dân lao động bị che lấp, vùi dập bấy lâu nay mµ kh«ng t¾t. - Tình yêu hé mở con đờng thành ngời. Chí.

(144) hồi hộp hi vọng. Nhng bị chặt đứng. Bà cô Thị kh«ng cho phÐp ThÞ lÊy h¾n. ChÝ r¬i vµo bi kịch tâm hồn đau đớn bị cự tuyệt quyền làm ngêi, ChÝ tiÕp tôc bÞ x· héi vøt bá. c/ Chí vùng lên manh động tự phát. Nhãm 3. DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña ChÝ - Tõ ng¹c nhiªn - thÝch chÝ tríc cö chØ giËn d÷ PhÌo sau khi bÞ ThÞ Në tõ chèi? V× sao cña ThÞ - hiÓu râ sù thËt th× ngÈn ra - söng sèt Chí Phèo lại có hành động nh vậy? - kh«ng nãi lªn lêi - ThÞ bá ®i th× ®uæi theo nÝu l¹i - n¾m lÊy tay - bÞ ®Èy ng· l¨n xuèng đất. BÞ cù tuyÖt - uèng rîu - cµng uèng cµng tØnh ®au khæ, tuyÖt väng - khãc rng røc - x¸ch dao ra đi - vừa đi vừa chửi. Chí đến thẳng nhà Bá KiÕn theo sù th«i thóc ©m Ø cña lßng c¨m thï bấy lâu nay. Chí đã thấm thía tội ác của kẻ thù, và nhận đúng kẻ thù của đời mình. - §øng tríc B¸ ChÝ dâng d¹c chØ th¼ng tay vµo mặt Bá đòi quyền lơng thiện. Chí nói 3 câu rất (?) Nhãm 4. H·y nªu ý nghÜa 3 c©u nãi gän vµ râ: của Chí phèo khi đứng trớc Bá Kiến? + Một câu khẳng định quyết liệt: Tao muốn lµm ngêi l¬ng thiÖn. TiÕng kªu tuyÖt väng cña - Tao muèn lµm ngêi l¬ng thiÖn! ngời cùng đờng, đó cũng là lời cầu cứu của con ngêi bÞ cù tuyÖt quyÒn lµm ngêi. - Ai cho tao l¬ng thiÖn? + Mét c©u hái uÊt øc: Ai cho tao l¬ng thiÖn? Một sự thật phũ phàng và vô cùng đớn đau - Tao kh«ng thÓ lµ ngêi l¬ng thiÖn n÷a. của một Con Ngời mà lại không đợc làm ngời. + Một câu khẳng định xót xa: Tao không thể lµ ngêi l¬ng thiÖn n÷a. Lêi x¸c nhËn sù thËt.  ChÝ PhÌo muèn, ChÝ PhÌo hái vµ ChÝ phÌo hiểu. Sự chuyển đổi cảm xúc ấy diễn ra đầy tự nhiên không gò bó là nhờ ngòi bút nhân đạo tµi t×nh cña Nam Cao.. (?) T¹i sao ChÝ PhÌo l¹i tù giÕt m×nh?. - ChÝ giÕt kÎ thï vµ tù giÕt m×nh - ý thøc nh©n phẩm đã trở về - không bằng với cuộc sống thó vËt n÷a. ChÝ giÕt B¸ KiÕn kh«ng ph¶i lµ hành động lu manh giết ngời, mà đó chính là hành động lấy máu rửa thù của ngời nông dân lao động cùng khổ đã vùng lên manh động tự ph¸t. 4. NghÖ thuËt - thµnh c«ng vµ h¹n chÕ - X©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh trong hoµn c¶nh ®iÓn h×nh. - Ngôn ngữ giản dị, diễn đạt độc đáo. - KÕt cÊu t¸c phÈm theo thêi gian - Hạn chế: Cha dự báo đợc khả năng đổi đời của nhân vật. Cuộc đời của ngời nông dân vẫn luÈn quÈn trong vßng bÕ t¾c... - Th«ng qua sè phËn con ngêi, tè c¸o x· héi bạo tàn xô đẩy con ngời vào con đờng lu manh téi lçi kh«ng lèi tho¸t. - C©y bót xuÊt s¾c viÕt vÒ n«ng th«n. C¸i chç.

(145) s©u th¼m nhÊt mµ ngßi bót Nam Cao dõng l¹i ấy là đỉnh cao tâm hồn con ngời: Lòng nhân đạo. IV. Tæng kÕt Ghi nhí. - SGK. Hoạt động 3 GV híng dÉn HS tæng kÕt. §äc phÇn ghi nhí SGK. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm đợc hình tợng nhân vật Chí Phèo, Bá Kiến, giá trị nghệ thuật của truyện. - Sau khi ở tù về Chí Phèo đã đến nhà Bá Kiến mấy lần? Trong mỗi lần cần nói rõ hoàn cảnh và động cơ thúc đẩy Chí Phèo đến nhà Bá Kiến? b. Bµi míi So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: TH Lùa chon c¸c bé phËn trong c©u.. Ngµy so¹n: TiÕt 54. TiÕng ViÖt. Thùc hµnh lùa chän c¸c bé phËn trong c©u Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giúp HS nắm đợc vai trò của trật tự các bộ phận trong câu trong việc thể hiện ý nghĩa và liªn kÕt ý trong v¨n b¶n. - Tích hợp với các văn bản và tập làm văn đã học. 2. KÜ n¨ng - RÌn kü n¨ng viÕt c©u, söa lçi c©u. 3. Thái độ - Cã ý thøc c©n nh¾c, lùa chän trËt tù c©u, s¾p xÕp tõ ng÷ khi nãi vµ viÕt. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Kh«ng.

(146) 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1. Yêu cầu cần đạt I. Trật tự trong câu đơn. HS đọc mục I Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Nhãm 1: Bµi tËp 1. Bµi tËp 1 a/ Cã thÓ s¾p xÕp theo trËt tù " rÊt s¾c, nhng nhá": c©u kh«ng sai vÒ ng÷ ph¸p vµ ý nghÜa. ( §Òu lµ thµnh phÇn phô cho danh tõ "con dao" là những thành phần bình đẳng, đồng chức). -Nhng đặt trong đoạn văn này thì không phù hợp với mục đích đe dọa, uy hiếp đối phơng. b/ ViÖc s¾p xÕp theo trËt tù "nhá, nhng rÊt s¾c" có tác dụng xác định trọng tâm thông báo là "rÊt s¾c", phï hîp víi hµm ý ®e däa, uy hiÕp. c/ TrËt tù c¸c tõ ng÷ trong trêng hîp nµy l¹i phï hợp: Nhằm mục đích chế nhạo, phủ định tác dông cña con dao. + C©u v¨n ®Çu nh»m nhÊn m¹nh ý rÊt s¾c. + C©u 2 l¹i nhÊn m¹nh ý nhá mµ nhá th× kh«ng thì không thể chặt đợc cành to.. (?) Mục đích của việc sắp xếp các bộ phËn trong c©u lµ g×? - Mục đích: + ThÓ hiÖn ý nghÜa cña c©u. + Liên kết các ý trong đoạn, đảm bảo quan hệ ý nghÜa gi÷a c©u tríc vµ c©u sau. Nhãm 2: Bµi tËp 2. Nhãm 3: Bµi tËp 3.. Bµi tËp 2 - C¸ch viÕt thø nhÊt lµ phï hîp v× träng t©m th«ng b¸o lµ "rÊt th«ng minh". Bµi tËp 3 -Trạng ngữ có thể đứng ở đầu câu, giữa câu, hoặc cuối câu. Do đó ta thấy các trạng ngữ trong 3 đoạn trích đặt ở 3 vị trí khác nhau là phï hîp víi néi dung th«ng b¸o. a. C©u v¨n ®Çu kÓ vÒ mét sù kiÖn, ®iÒu tríc tiªn phải có hoàn cảnh thời gian sau đó mới đến diễn biÕn sù kiÖn. - Câu tiếp theo Sáng hôm sau đặt ở đầu câu để tiÕp nèi thêi gian, t¹o sù liªn kÕt víi c©u ®i tríc.. GV: Nã kh«ng thÓ ë cuèi c©u hay gi÷a c©u v× nh thÕ c©u v¨n sÏ mÊt sù liªn kÕt và các sự kiện đợc kể sẽ không liền b. Sắp xếp trật tự: Chủ thể – hành động ở trờng m¹ch. hợp này là để phục vụ cho sự liên kết ý, đảm b¶o m¹ch kÓ chuyÖn cña c¸c c©u. c. §· mÊy n¨m nay cã t¸c dông nhÊn m¹nh, lµm râ vÒ thêi gian MÞ ph¶i sèng trong c¶nh con d©u g¹t nî..

(147)  Trong mçi t×nh huèng giao tiÕp, mçi ng÷ c¶nh, câu có một mục đích, một nhiệm vụ khác nhau. Ngời nói ( viết ) thực hiện những hành động nói khác nhau. Vì thế cần xác định trọng tâm thông b¸o cña c©u ë mçi t×nh huèng vµ trËt tự sắp xếp các bộ phận trong câu để phục vụ tốt cho mục đích giao tiếp. Hoạt động 2 HS đọc mục II Trao đổi cặp nhỏ: Chẵn - lẻ Ch÷a bµi tËp. Cho ®iÓm. CÆp lÎ:. II. TrËt tù trong c©u ghÐp. Bµi tËp 1. Bµi tËp 1 a/ VÕ chÝnh: H¾n l¹i nao nao buån. Vế phụ chỉ nguyên nhân đặt sau: là vì mẩu chuyÖn Êy.....rÊt xa x«i.  Liªn kÕt dÔ dµng víi néi dung c¸c c©u ®i sau. b/ Vế chỉ sự nhợng bộ đặt sau để bổ sung thông tin. Bµi tËp 2.. CÆp ch½n: Bµi tËp 2. - Chän ph¬ng ¸n C.. 3. Còng cè - Nắm nội dung bài học. Tập viết câu đúng. - Xác định thành phần chính, thành phần phụ trong các câu sau đây: a. Khi mÆt trêi lÆn, nh÷ng c¸nh rõng bçng trë nªn bÝ Èn v« cïng. b. Cuộc đời của anh, cho đến hôm nay, vẫn là một bài học về lòng nhân ái và đức hi sinh c. Giữa một bãi đất rộng, đám trẻ đang say mê đá bóng. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Lµm bµi tËp GV cung cÊp. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: B¶n tin. TiÕt 55. Ngµy so¹n: TiÕng ViÖt. b¶n tin.

(148) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Nắm đợc yêu cầu về nội dung, hình thức của bản tin và cách viết bản tin. 2. KÜ n¨ng - Bớc đầu viết đợc bản tin ngắn, đơn giản, phù hợp với lớp, nhà trờng. 3. Thái độ - Có thái độ trung thực, thận trọng khi đa tin. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc mục I SGK. Thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Nhãm 1: Tr¶ lêi c©u hái 1+2 SGK.. Yêu cầu cần đạt I. Mục đích yêu cầu cơ bản của bản tin 1. Kh¶o s¸t vÝ dô SGK. - C©u1: B¶n tin th«ng b¸o kÕt qu¶ k× thi ¤limpÝch ngµy 16/7 - C©u 2: B¶n tin cã tÝnh thêi sù v× sù viÖc míi xảy ra (16/7), sau 3 ngày (19/7 )đã đợc đa tin. - C©u 3: Kh«ng cÇn bæ sung thªm th«ng tin nµo.. - Nhãm 2: Tr¶ lêi c©u hái 3+4SGK.. - Câu 4: Đa tin cụ thể chính xác thời gian, địa điểm, kết quả cuộc thi, có tác dụng đảm bảo tính chính xác, làm cho ngời đọc tin vào những tin tức đợc thông báo.. 2. Ph©n lo¹i - Nhóm 3: Bản tin có bao nhiêu loại? Đó - Tin vắn: Không có nhan đề, dung lợng ngắn lµ nh÷ng lo¹i nµo? - Tin thờng: Thông báo ngắn gọn nhng đầy đủ mét sù kiÖn-> chiÕn tØ lÖ cao nhÊt. - Tin tờng thuật: Phản ánh từ đầu đến cuối sự kiÖn mét c¸ch chi tiÕt, cô thÓ. - Tin tæng hîp: Th«ng tin tæng hîp nhiÒu sù kiện xung quanh một hiện tợng nào đó 3. KÕt luËn - Nhóm 4: Mục đích và yêu cầu cơ bản - Mục đích: cña b¶n tin lµ g×? + Nh»m th«ng tin mét c¸ch ch©n thùc, kÞp thêi những sự kiện thời sự có ý nghĩa trong đời sống. - Yªu cÇu: + §¶m b¶o tÝnh thêi sù. + Tin ph¶i cã ý nghÜa x· héi. + Néi dung tin ph¶i ch©n thùc, chÝnh x¸c..

(149) II. C¸c viÕt b¶n tin Hoạt động 2 HS đọc mục II. Trao đổi cặp. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 1. Khai th¸c vµ lùa chän tin (?) CÇn khai th¸c vµ lùa chän tin nh thÕ - Tríc khi viÕt cÇn khai th¸c, lùa chän sù kiÖn nµo? cã ý nghÜa cô thÓ, chÝnh x¸c. 2. ViÕt b¶n tin a/ Đặt tiêu đề . (?) Tiêu đề bản tin có quan hệ nh thế nào - Đảm bảo tính khái quát nội dung của bản tin. víi néi dung? - Có thể chọn cách diễn đạt đặc biệt gây hứng thú, sự tò mò cho ngời đọc.( Dạng câu hỏi, cách ch¬i ch÷, cã thÓ lµ mét c©u, mét tõ...) b/ C¸ch më ®Çu b¶n tin. (?) Em cã nhËn xÐt g× vÒ phÇn më ®Çu - Th«ng b¸o kh¸i qu¸t vÒ sù kiÖn vµ kÕt qu¶. cña 3 b¶n tin trong SGK? c/ C¸ch triÓn khai chi tiÕt b¶n tin. (?) PhÇn triÓn khai chi tiÕt cã quan hÖ víi - Cô thÓ, chi tiÕt c¸c sù kiÖn, gi¶i thÝch nguyªn phÇn më ®Çu nh thÕ nµo? nh©n, kÕt qu¶ têng thuËt chi tiÕt c¸c sù kiÖn.. Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ SGK. Hoạt động 4 GV híng dÉn HS luyÖn tËp BT SGK theo nhóm. các nhóm chọn đề tài và viết bản tin ng¾n. GV gäi HS ch÷a bµi tËp. Cho ®iÓm.. III. Ghi nhí - SGK IV. LuyÖn tËp cñng cè - Bµi tËp SGK: LuyÖn viÕt b¶n tin.. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - TËp viÕt c¸c b¶n tin ng¾n. b. Bµi míi - Soạn bài theo phân phối chơng trình: Các bài đọc thêm.

(150) Ngµy so¹n: TiÕt 56. §äc thªm. Vi hµnh. - NguyÔn ¸i Quèc –. Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giới thiệu một truyện ngắn đặc sắc của một phong cách nghệ thuật độc đáo. - Giúp học sinh hiểu đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. 2. KÜ n¨ng - Rèn kỹ năng đọc và tóm tắt truyện. 3. Thái độ - Trân trọng những tác phẩm, cũng nh tấm lòng của Nguyễn Aia Quốc đối với dân tộc. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Ph©n tÝch, lý gi¶i qu¸ tr×nh tha ho¸ cña ChÝ PhÌo? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK Tãm t¾t néi dung chÝnh.. Yêu cầu cần đạt I. §äc hiÓu tiÓu dÉn - Hoàn cảnh ra đời tác phẩm.. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n Hoạt động 2 GV hớng dẫn HS tìm hiểu chú thích, đọc văn bản theo đoạn. Chú ý giọng đọc: 1. Đọc. Châm biếm, bông đùa, mỉa mai… 2. T×m hiÓu chó thÝch. - SGK.

(151) Hoạt động 3 Trao đổi thảo luận nhóm. GV chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ để. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. hớng dẫn HS vừa đọc vừa tìm hiểu nội a/ Đả kích tên vua bù nhìn Khải Định dung nghÖ thuËt truyÖn. Nhóm 1. Khải Định hiện lên qua đối thoại của đôi trai gái ngời Pháp nh thế - Mặt mũi: Vô duyên nµo? - Trang phôc: lè l¨ng - §iÖu bé cö chØ: LÊm lÐt, lóng tóng - Hành động: Lén lút vi hành  Kh«ng trùc tiÕp xuÊt hiÖn, ch©n dung Kh¶i Định hiện lên một cách đầy đủ trong mọi trờng hợp: một thằng hề mua vui, một con rối, mét c«ng cô rÎ tiÒn díi sù ®iÒu khiÓn cña thùc d©n Ph¸p. Sự đánh giá khách quan nhất của ngời dân Ph¸p. H¾n dÇn dÇn bÞ h¹ thÊp: Tõ mét «ng vua – th»ng hÒ – mét con rèi – vµ cuèi Nhóm 2. Nội dung của tác phẩm còn h- cùng là một đứa con nít. ớng tới đối tợng đả kích nào? b- Tố cáo đế quốc thực dân với những chính sách thuộc địa dã man, độc ác và bịp bợm. - Lên án chính sách ngu dân, đầu độc ngời d©n b¶n xø b»ng thuèc phiÖn vµ rîu cån. - V¹ch trÇn chÝnh s¸ch tuyªn truyÒn, dèi tr¸ bÞp bîm ®i cíp níc mµ rªu rao lµ khai ho¸, b¶o hé, v¨n minh. - Tố cáo chế độ nhà tù, chính sách mật thám bña v©y truy n·, theo dâi nh÷ng ngêi ViÖt Nam yêu nớc trên đất Pháp.  Bằng giọng văn hóm hỉnh, khi bông đùa, khi thân mật, vừa khắc hoạ tính cách đê tiện xấu xa cña Kh¶i §Þnh võa tè c¸o téi ¸c cña thùc Nhãm 3. Em hiÓu Vi hµnh lµ g×? So s¸nh d©n Ph¸p. chuyÕn vi hµnh cña Kh¶i §Þnh víi nh÷ng bậc Hoàng đế xa? c/ §Æc s¾c nghÖ thuËt. - Nhan đề: Giản dị mà trí tuệ, giàu ý nghĩa Nhãm 4. Vi hµnh cã t×nh huèng truyÖn trµo phóng. nhÇm lÉn ë chç nµo? T¸c dông cña nghÖ thuËt nµy? - C¸ch t¹o t×nh huèng nhÇm lÉn. + NhÇm lÉn 1: §«i trai g¸i nhÇm t¸c gi¶ lµ Kh¶i §Þnh. + NhÇm lÉn 2: Toµn thÓ d©n chóng Ph¸p nhầm những ngời da vàng trên đất Pháp là Kh¶i §Þnh. + NhÇm lÉn 3: ChÝnh phñ Ph¸p nhÇm tÊt c¶ những ngời Việt Nam trên đất Pháp là Khải Nhãm 5. H×nh thøc viÕt th cã nh÷ng lîi §Þnh. thế gì đối vối nghệ thuật trần thuật của truyÖn? - H×nh thøc viÕt th: + Chuyển giọng, đổi cảnh linh hoạt.

(152) + Liªn hÖ, t¹t ngang tho¶i m¸i - Bót ph¸p ch©m biÕm s¾c s¶o. + M©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n. + Thủ pháp phóng đại. + Ch¬i ch÷. + Giäng ®iÖu trµo phóng.  Ngòi bút của Bác sinh động, hấp dẫn, biến ho¸ linh ho¹t, võa th©n t×nh võa dÝ dám, giµu trí tuệ và rất hiện đại, tạo đợc thứ ngôn ngữ ®a thanh ®a nghÜa, b¾n mét tªn tróng hai kÎ thï: Phong kiÕn tay sai vµ thùc d©n x©m lîc. 3. Còng cè - HÖ thèng l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm nội dung và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm. - Nếu đợc phép đặt lại nhan đề cho tác phẩm em sẽ đặt là gì? Tại sao? b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Cha con nghÜa nÆng Tinh thÇn thÓ dôc. Ngµy so¹n: TiÕt 57. §äc thªm. Cha con nghÜa nÆng - Hå BiÓu Ch¸nh Tinh thÇn thÓ dôc- NguyÔn C«ng Hoan Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Giới thiệu một truyện ngắn đặc sắc của một phong cách nghệ thuật độc đáo. - Giúp học sinh hiểu đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của từng tác phẩm. 2. KÜ n¨ng - Rèn kỹ năng đọc và tóm tắt truyện. 3. Thái độ.

(153) - Tr©n träng t×nh c¶m cha con. HiÓu b¶n chÊt x· héi thùc d©n phong kiÕn. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò (?) Giá trị nghệ thuật đặc sắc trong truyện ngắn Vi hành(Nguyễn ái Quốc)? 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt Bµi 1: Cha con nghÜa nÆng. Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK Tãm t¾t néi dung chÝnh.. I. §äc hiÎu tiÓu dÉn 1. Giíi thiÖu t¸c gi¶. 2. Giíi thiÖu t¸c phÈm. - §©y lµ t¸c phÈm thø 15 cña Hå BiÓu Ch¸nh, xuÊt b¶n 1929. - Tãm t¾t t¸c phÈm: SGK. Hoạt động 2 II. §äc hiÓu ®o¹n trÝch GV híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch, vµ 1. T×m hiÓu chó thÝch. bè côc v¨n b¶n. - SGK 2. T×m hiÓu bè côc. Hoạt động 3 III. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt Trao đổi thảo luận nhóm. GVhíng dÉn HS t×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt truyÖn qua hÖ thèng c©u hái SGK. a/ T×nh huèng giµu kÞch tÝnh Nhãm 1. §o¹n trÝch cã nh÷ng t×nh huèng nghÖ thuËt nµo? +Sau 11 năm trốn tránh, Sửu trở về quê vì thơng con, muốn đợc gặp con, sợ con bơ vơ nhng lại là nguy cơ làm tan vỡ hạnh phúc của con. + Bố vợ đuổi Sửu đi với thái độ gay gắt vì lợi Ých cña hai ch¸u vµ cu¶ chÝnh Söu. ¤ng th¬ng con rể nhng lại không muốn để Sửu ở lại gặp hai con. + Thằng Tý nghe đợc câu chuyện giữa ông ngo¹i vµ bè, n¶y sinh m©u thuÉn gi÷a hiÕu vµ nghĩa -> quyết định chạy theo cha. + Söu v× th¬ng con mµ muèn tù tö, Tý v× ch÷ hiếu mà quyết định chạy theo cha, từ bỏ hạnh phóc riªng cña m×nh: Ch÷ hiÕu th¾ng. Ca ngîi t×nh nghÜa cha con s©u nÆng Nhãm 2. NhËn xÐt nghÖ thuËt miªu t¶ vµ b/ NghÖ thuËt kÓ chuyÖn c¸ch sö dông ng«n ng÷ trong ®o¹n trÝch? - Theo tr×nh tù thêi gian. - Miªu t¶ trùc tiÕp néi t©m nh©n vËt qua lêi nói và hành động. - Ng«n ng÷ giµu s¾c th¸i Nam Bé, sö dông.

(154) Hoạt động 4 HS đọc tiểu dẫn SGK Tãm t¾t néi dung chÝnh.. nhiều từ ngữ và cách nói địa phơng Tác giả mang đến cho bạn đọc một câu chuyện giàu giá trị nhân đạo, ngợi ca tình nghÜa cha con s©u nÆng cã c¶ hai chiÒu: con đối với cha và cha đối với con. Bµi 2.. Tinh thÇn thÓ dôc. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn 1. Giíi thiÖu t¸c gi¶. 2. Giíi thiÖu t¸c phÈm. - §¨ng b¸o TiÓu thuyÕt thø b¶y sè 251 ngµy 25-3-1939. - V¹ch trÇn tÝnh chÊt bÞm bîm cña phong trµo thể dục thể thao mà thực dân Pháp cổ động nhằm đánh lạc hớng thanh niên.. Hoạt động 5 GV híng dÉn HS t×m hiÓu chó thÝch, vµ bè côc v¨n b¶n. II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. (?) Theo em văn bản đợc chia làm mấy 1. Giải thích từ khó. phÇn? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo? 2. Bè côc:. 5 c¶nh. + Néi dung tr¸t cña quan huyÖn. + Cảnh anh Mịch xin ông Lí đợc miễn đi xem đá bóng. + Cảnh bác Phô gái xin đợc đi xem đá bóng thay chång. + Cảnh bà Phó Bính xin hối lộ ông Lí để thuê th»ng Sang ®i thay con m×nh. + Cảnh tróc nã ngời đi xem bóng đá.. (?) NghÖ thuËt dùng truyÖn cña t¸c gi¶ cã gì độc đáo? III. T×m hiÓu v¨n b¶n. a/ Nghệ thuật dựng truyện độc đáo. - Dựng lên 5 cảnh thể hiện một chủ đề trào phóng: C¸i tinh thÇn thÓ dôc cña mét hêi tríc c¸ch m¹ng. - C¶nh mét lµ nguyªn nh©n cho tÊt c¶ c¶nh sau, ba cảnh cònlại là cảnh đối phó của dân làng trớc cái lệnh sắt đá của quan Huyện. (?) ChØ râ nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n cña Cuèi cïng lµ c¶nh trãc n· d÷ déi, ®a ngêi ®i truyÖn? xem bóng đá mà nh là giải tù binh b/ M©u thuÉn trµo phóng cña truyÖn: Néi dung mÖnh lÖnh b¾t d©n lµng ph¶i ®i xem bóng đá trên huyện >< sự sợ hãi, lẩn trốn, tìm mäi c¸ch kh«ng tu©n lÖnh cña d©n lµng. - Lêi xin cña anh MÞch >< sù tõ chèi cña lÝ trëng - Yªu cÇu cña bµ phã BÝnh >< sù gi¶i quyÕt cña «ng LÝ. - C¶nh trãc n· cña tuÇn phiªn >< sù sî h·i (?) H·y nªu ý nghÜa phª ph¸n cña truyÖn? cña th»ng Cß - Kết quả tróc nã >< thái độ của ông Lí. c/ ý nghÜa phª ph¸n cña truyÖn. - Sù gi¶ dèi, bÞm bîm cña phong trµo thÓ dôc thể thao thời Pháp thuộc, trong khi đời sống.

(155) nh©n d©n cßn v« cïng nghÌo khæ, kh«ng hîp lßng d©n th× ph¶i thùc thi mÖnh lÖnh, cìng Ðp, ngêi d©n t×m mäi c¸ch ch¹y trèn nh trèn giÆc.. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. §äc l¹i v¨n b¶n, tãm t¾t néi dung. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Cần nắm đợc giá trị nội dung và nghệ thuật của mỗi tác phẩm. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: LuyÖn tËp viÕt b¶n tin. Ngµy so¹n: TiÕt 58. TiÕng ViÖt. LuyÖn tËp viÕt b¶n tin.

(156) Líp d¹y 11A1. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Ôn tập, củng cố kiến thức đã học. 2. KÜ n¨ng - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt b¶n tin. 3. Thái độ - Có thái độ trung thực, thận trọng khi đa tin. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. T×m hiÓu c¸c b¶n tin Hoạt động 1 Bµi tËp 1 Ph©n tÝch c¸c b¶n tin cô thÓ. -HS đọc bản tin 1 SGK và nhận xét: cấu a/ Cấu trúc: - C©u ®Çu lµ më ®Çu b¶n tin. tróc, dung lîng, lo¹i? - C¸c c©u tiÕp theo lµ diÔn biÕn cña c¸c sù kiÖn - Câu cuối cùng là nhận xét đánh giá b/ Dung lîng: Trung b×nh c/ Lo¹i:b¶n tin b×nh thêng Bµi tËp 2. a/ Néi dung: Th«ng b¸o vÒ viÖc ViÖt Nam lät vµo danh s¸ch øng cö viªn "M«i trêng vµ ph¸t triÓn 2007". b/ Muốn nắm bắt nhanh nội dung thông tin đó cã thÓ chuyÓn thµnh tin v¾n. Hoạt động 2 Híng dÉn viÕt b¶n tin. HS th¶o luËn nhãm. Tr×nh giÊy trong. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc, cho ®iÓm.. II. LuyÖn tËp viÕt b¶n tin - T×nh huèng viÕt theo SGK.. - Nhãm 1: T×nh huèng a. - Nhãm 2: T×nh huèng b - Nhãm 3: T×nh huèng c. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Cần nắm đợc cách viết một bản tin thông thờng. b. Bµi míi - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn..

(157) Ngµy so¹n: TiÕt 59. Lµm V¨n. Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Thấy đợc mục đích, tầm quan trọng của phỏng vẫn và trả lời phỏng vấn trong đời sống. - Nắm đợc những yêu cầu cơ bản và cách thức thực hiện phỏng vấn cũng nh trả lời phỏng vÊn. 2. KÜ n¨ng - BiÕt c¸ch tr¶ lêi mét cuéc pháng vÊn th«ng thêng. 3. Thái độ - Có thái độ tự tin và bình tĩnh trong mọi tình huống giao tiếp. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.

(158) Hoạt động 1 HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. Mục đích, tầm quan trọng của phỏng vấn vµ tr¶ lêi pháng vÊn. 1. Các hoạt động phỏng vấn và trả lời phỏng vấn ( ?) Kể lại một số hoạt động phỏng vấn thờng gặp. - Mét chÝnh kh¸ch, mét nhµ v¨n, mét nhµ ho¹t mµ em biÕt? động xã hội, một doanh nhân...trả lời trên ti vi. - Mét bµi pháng vÊn ®¨ng b¸o. - Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn khi xin viÖc lµm ë mét c¬ quan, doanh nghiÖp... 2. Mục đích. ( ?) Mục đích của việc phỏng vấn và trả - Để biết quan điểm của một ngời nào đó. lêi pháng vÊn ? - §Ó thÊy tÇm quan träng, ý nghÜa x· héi cña vấn đề đang đợc phỏng vấn. - §Ó t¹o lËp c¸c mèi quan hÖ x· héi. - Để chọn đợc ngời phù hợp với công việc. ( ?) Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn cã vai trò gì đối với xã hội? 3. Vai trß. - BiÓu hiÖn mét x· héi v¨n minh, d©n chñ, t«n trọng các ý kiến khác nhau về một vấn đề nào đó. Hoạt động 2 HS đọc mục II và trả lời câu hỏi SGK. Trao đổi thảo luận nhóm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. II. Những yêu cầu cơ bản đối với hoạt động pháng vÊn. 1. C«ng viÖc chuÈn bÞ pháng vÊn. - Phải xác định: + Chủ đề phỏng vấn. + Mục đích phỏng vấn. + Đối tợng đợc phỏng vấn. + Ngêi thùc hiÖn pháng vÊn. - Nhãm 1. Tríc khi pháng vÊn ta cÇn + Ph¬ng tiÖn pháng vÊn. chuÈn bÞ nh÷ng g×? - HÖ thèng c©u hái pháng vÊn. + Ng¾n gän, râ rµng. + Phù hợp với mục đích và đối tợng phỏng vấn. + Làm rõ đợc chủ đề. + Liên kết với nhau và đợc sắp xếp theo một tr×nh tù hîp lÝ. 2. Thùc hiÖn cuéc pháng vÊn. - Ngoài hệ thống câu hỏi đợc chuẩn bị sẵn, cần cã nh÷ng c©u hái ®a ®Èy, ®iÒu chØnh cuéc pháng vấn để cuộc phỏng vấn không bị khô khan, máy móc, nhng cũng không lam man, lạc đề. - Ngời phỏng vấn cần phải có thái độ thân tình, ( ?) Nhóm 2. Ngời phỏng vấn cần chuẩn đồng cảm, lắng nghe và chia sẻ thông tin với ngêi tr¶ lêi. bị câu hỏi và có thái độ nh thế nào ? - KÕt thóc cuéc pháng vÊn, ngêi pháng vÊn ph¶i c¶m ¬n ngêi tr¶ lêi pháng vÊn. 3. Biªn tËp sau khi pháng vÊn - Ngời phỏng vấn không đợc tự ý thay đổi nội dung các câu trả lời để đảm bảo tính trung thực.

(159) ( ?) Nhãm 3. Sau khi pháng vÊn xong cña th«ng tin; nhng cã thÓ s¾p xÕp l¹i mét sè ngêi pháng vÊn cÇn ph¶i lµm g×? c©u ch÷ cho ng¾n gän, trong s¸ng, dÔ hiÓu. - Cã thÓ ghi l¹i mét sè cö chØ, ®iÖu bé cña ngêi trả lời phỏng vấn để ngời đọc hiêủ rõ hơn tình huèng cña c©u nãi. III. Những yêu cầu đối với ngời trả lời phỏng vÊn - Ngêi tr¶ lêi pháng vÊn cÇn cã phÈm chÊt: + Th¼ng th¾n, trung thùc, d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lêi nãi cña m×nh. + Trả lời trúng chủ đề, ngắn gọn, sâu sắc, hấp dÉn. Cã thÓ pha chót hãm hØnh, g©y Ên tîng cho c«ng chóng.. Hoạt động 3 HS đọc mục III. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. IV. Ghi nhí - SGK. Hoạt động 4 HS đọc ghi nhớ SGK. V. LuyÖn tËp. Hoạt động 5 GV híng dÉn HS pháng vÊn vµ tr¶ lêi - Gi¶ sö em muèn xin vµo lµm viÖc ë mét c«ng ty. Nhµ tuyÓn dông nªu ra mét c©u hái: pháng vÊn theo cÆp. B¹n cã thÓ nãi cho t«i nghe vÒ nhîc ®iÓm lớn nhất của bạn đợc không? 2 em mét cÆp: mét ngêi pháng vÊn, mét Em sÏ tr¶ lêi thÕ nµo? ngêi tr¶ lêi. - GV định hớng, giúp HS chọn câu trả lời hay nhất, đánh giá và cho điểm. 3. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - TËp tr¶ lêi pháng vÊn theo c©u hái bµi tËp SGK. b. Bµi míi - Soạn bài theo phân phối chơng trình: Vĩnh biệt cửu trùng đài. Ngµy so¹n: 5 / 12 / 2009 TiÕt 60 + 61+ 62. §äc V¨n. Vĩnh biệt cửu trùng đài. ( TrÝch kÞch: Vò Nh T« - NguyÔn Huy Tëng ).

(160) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Hiểu và phân tích đợc xung đột kịch, tính cách, diễn biến tâm trạng và bi kịch của vũ Nh T« vµ §an ThiÒm trong ®o¹n trÝch. - Nắm đợc những nét đặc sắc về nghệ thuật đoạn trích. 2. KÜ n¨ng - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm kÞch. 3. Thái độ - Biết trân trọng những khát vọng cao đẹp, thơng yêu con ngời lao động, luôn tỉnh táo khi hành động. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. §äc hiÎu tiÓu dÉn 1. T¸c gi¶ - NguyÔn Huy Tëng: 1912-1960 - Xuất thân trong gia định nhà nho: Làng Dực Tó, Tõ S¬n, B¾c Ninh ( nay thuéc §«ng Anh, Hµ Néi ). - Lµ ngêi rÊt thµnh c«ng víi 2 thÓ lo¹i tiÓu thuyÕt vµ kÞch lÞch sö. - C¸c t¸c phÈm tiªu biÓu: + KÞch Vò Nh T« - PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi dung + B¾c S¬n + §ªm héi LongTr× chÝnh nµo? +KÝ sù Cao L¹ng. - Năm 1996 đợc nhà nớc phong tặng Giải thởng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt. Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn và trả lời câu hỏi.. - Tãm t¾t néi dung t¸c phÈm?. 2. Giíi thiÖu t¸c phÈm kÞch: Vò Nh T« - Vë kÞch ®Çu tay - bi kÞch lÞch sö 5 håi, viÕt vÒ sù kiÖn x¶y ra ë Th¨ng Long kho¶ng n¨m 15161517 díi triÒu Lª T¬ng Dùc - Tãm t¾t néi dung t¸c phÈm: SGK. 3. §o¹n trÝch: "VÜnh biÖt Cöu Trïng §µi". - §o¹n trÝch thuéc håi V, håi cuèi cïng cña TP.. Hoạt động 2 II. §äc – t×m hiÓu v¨n b¶n GV hớng dẫn HS đọc phân vai. Nhận xét và đánh giá. 1. Những mâu thuẫn xung đột cơ bản của vở kÞch Hoạt động 3 - M©u thuÉn thø nhÊt: Trao đổi thảo luận nhóm. T×m hiÓu néi dung v¨n b¶n. Nhân dân lao động B¹o chóa vµ phe c¸nh.

(161) - LÇm than, lµm viÖc - B¾t x©y Cöu Trïng cËt lùc, bÞ ¨n chÆn Đài để làm nơi hởng ->nghèo đói. l¹c, sèng xa hoa.. - Nhãm 1: ChØ ra nh÷ng m©u thuÉn gi÷a nhân dân lao động với hôn quân bạo chóa vµ phe c¸nh cña chóng?. - ChÕt v× tai n¹n, chÕt - T¨ng su thuÕ, trãc v× bÞ chÐm. n·, hµnh h¹ ngêi chống đối. - MÊt mïa-> næi lo¹n. - Nhãm 2. ChØ ra nh÷ng m©u thuÉn c¬ b¶n gi÷a quan niÖm nghÖ thuËt cao siªu víi lîi Ých trùc tiÕp cña nh©n d©n?. - L«i kÐo thî lµm ph¶n.  TrÞnh Duy S¶n cÇm ®Çu phe næi lo¹n chống triều đình: Giết Lª T¬ng Dùc, Vò Nh T«, §an ThiÒm, cung n÷, thiªu hñy Cöu Trïng §µi.. - M©u thuÉn thø hai: Quan niÖm nghÖ thuËt thuần túy, cao siêu muôn đời >< Lợi ích thiết thùc, trùc tiÕp cña nh©n d©n. + Vò Nh T« - KiÕn tróc s - nghÖ sÜ: T©m huyÕt, hoài bão, muốn đem lại cái đẹp cho muôn đời. + Mợn uy quyền, tiền bạc của vua để thực hiện hoài bão lớn lao:  mục đích chân chính >< con đờng thực hiện mục đích sai lầm.  Đẩy Vũ Nh Tô vào tình trạng đối nghịch với nh©n d©n - kÎ thï cña nh©n d©n- ngêi thî. + Muèn thùc hiÖn lý tëng nghÖ thuËt th× r¬i vµo TiÕt 2+3 t×nh tr¹ng ®i ngîc l¹i quyÒn lîi trùc tiÕp cña - ổn định tổ chức: - KiÓm tra bµi cò: H·y ph©n tÝch nh÷ng nh©n d©n; NÕu xuÊt ph¸t tõ lîi Ých nh©n d©n th× mâu thuẫn cơ bản trong hồi Vcủa vở không thực hiện đợc lí tởng. kÞch Vò Nh T«?  Bi kÞch kh«ng lèi tho¸t cña nghÖ sÜ thiªn tµi Vò Nh T«. Hoạt động 1 Trao đổi thảo luận nhóm. GV định hớng và chuẩn xác kiến thức. 2. TÝnh c¸ch vµ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt Vò Nh T«. - Nhãm 1. Vò Nh T« lµ con ngêi cã tÝnh c¸ch nh thÕ nµo? - Nh©n c¸ch cao c¶, hoµi b·o lín lao, nghÖ sÜ ch©n chÝnh, g¾n bã víi nh©n d©n, kh«ng khuÊt phôc tríc uy quyÒn, kiªn quyÕt kh«ng chÞu nhËn xây lâu đài cho vua Lê Trơng Dực. - Kh«ng h¸m lîi, chia hÕt vµng b¹c vua thëng - Nhãm 2: §iÒu sai lÇm cña Vò Nh T« ë cho thî. chç nµo? - Khát khao suốt đời là xây đợc một tòa lâu đài nguy nga tráng lệ, bền vững muôn đời, để dân ta ngh×n thu h·nh diÖn..

(162) - Nhóm 3. Vì sao Vũ Nh Tô cơng quyết  Lí tởng chân chính, cao đẹp nhng cao siêu xa kh«ng nghe lêi §an ThiÒm ch¹y trèn? rời đời sống nhân dân lao động.  Vò Nh T« kh«ng nhËn ra mét thùc tÕ: Cöu Trïng §µi x©y b»ng må h«i, níc m¾t, x¬ng m¸u cña nh©n d©n. - ¤ng nhÊt mùc cho r»ng m×nh kh«ng cã téi mµ - Nhóm 4. Lý do nào khiến Vũ Nh Tô chỉ có công. Luôn tin vào việc làm chính đại quang minh cña m×nh, vµ hi väng sÏ thuyÕt phôc trë thµnh kÎ thï cña nh©n d©n? đợc An Hòa hầu. Do thợ và các đại thần không hiÓu «ng. - Kh¸t väng, ®am mª s¸ng t¹o nghÖ thuËt cña «ng xuÊt ph¸t tõ thiªn chøc cña nghÖ sÜ ch©n chính, nhng cha đúng vì đặt nhầm chỗ, vì xa rời thùc tiÔn, v× lîi dông giai cÊp cÇm quyÒn tµn b¹o để thực hiện mục đích chân chính của mình.  V« h×nh chung tù ®a «ng sang hµng ngò kÎ thï cña nh©n d©n - «ng thÊt b¹i - tr¶ gi¸ b»ng chÝnh sinh m¹ng cña m×nh.  Vò Nh T« - nh©n vËt bi kÞch lÞch sö, mang kh¸t väng lín, cao c¶ nhng lÇm l¹c trong suy nghÜ vµ hành động. Chỉ thực sự bừng tỉnh khi biết chính An Hòa ra lệnh đập phá, đốt Cửu Trùng Đài.. Hoạt động 2 Trao đổi cặp. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - §an ThiÒm lµ ngêi nh thÕ nµo?. - Nh÷ng tiÕng kªu than cña Vò Nh T« tríc khi bÞ dÉn ra ph¸p trêng: ¤i méng lín! ¤i Cöu Trïng §µi! ¤i §an ThiÒm!  T©m tr¹ng ®au xãt, tuyÖt väng, phÉn uÊt cïng cực. Cho đến lúc chết vẫn cho rằng mình không có công thì cũng vô tội  nét độc đáo của nhân vËt bi kÞch lÞch sö. 3. Nh©n vËt §an ThiÒm - Díi con m¾t cña Vò Nh T« th× §an ThiÒm lµ tri kỷ, tri âm duy nhất ở triều đình.( Vũ mê cái đẹp, Đan Thiềm mê cái tài) .. - Em hiÓu bÖnh §an ThiÒm lµ g×?. - Luôn động viên, khích lệ, giúp đỡ Vũ Nh Tô xây đài, bảo vệ đài. - Lµ con ngêi lu«n tØnh t¸o: BiÕt ch¾c §µi kh«ng thµnh, t×m c¸ch b¶o vÖ an toµn tÝnh m¹ng cho Vò Nh T«, khuyªn Vò bá trèn. - Sẵn sàng đổi mạng sống của mình cứu Vũ. Đau đớn khi không thể cứu đợc ngời tài. - Bệnh Đam Thiềm: Bệnh mê đắm cái đẹp, cái tµi. Cã tÊm lßng biÖt nhìn liªn tµi ThuyÕt phôc Vũ Nh Tô mợn tay Lê Tơng Dực để xây Cửu Trïng §µi.. Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ SGK. Hoạt động 4 Cñng cè luyÖn tËp..  DiÔn biÕn t©m tr¹ngVò Nh T« vµ §an ThiÒm bæ xung cho nhau lµm t¨ng bi kÞch, gãp phÇn lµm nổi bật chủ đề: Ngời nghệ sĩ sáng tạo cái đẹp và kẻ tri âm đều có thể sẵn sàng chết vì cái đẹp, cái tµi..

(163) GV híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái theo nhãm ch½n - lÎ. 3. Ghi nhí - SGK - Nhóm lẻ: Mâu thuẫn thứ nhất đợc tác gi¶ gi¶i quyÕt døt kho¸t kh«ng? c¸ch 4. Cñng cè, luþªn tËp gi¶i quyÕt nh thÕ nµo? - Nhóm chẵn: Mâu thuẫn thứ hai có đợc gi¶i quyÕt døt kho¸t kh«ng? c¸ch gi¶i - §îc gi¶i quyÕt døt kho¸t b»ng c¸ch qu©n næi quyÕt nh thÕ nµo? loạn phá đài, đốt đài, giết vua, giết Vũ Nh Tô, §an ThiÒm vµ c¸c cung n÷... - Cha gi¶i quyÕt døt kho¸t v×: + Vũ Nh Tô cho đến lúc chết vẫn không thấy đCâu hỏi dành cho HS khá giỏi: îc sai lÇm cña m×nh, vÉn cho r»ng m×nh v« téi . - Trong lời đề tựa kịch Vũ Nh Tô, tác giả + Vũ Nh Tô ghét vua lê nhng lại mợn tay vua để viÕt: thùc hiÖn hoµi b·o cña m×nh, v« t×nh g©y nçi "Than «i! Nh T« ph¶i hay nh÷ng kÎ giÕt khæ cho d©n. Nh T« ph¶i? Ta ch¼ng biÕt. CÇm bót ch¼ng qua cïng mét bÖnh víi §an ThiÒm".  C©u hái cha cã c©u tr¶ lêi døt kho¸t. Ch©n lÝ chØ H·y ph¸t biÓu ý kiÕn cña m×nh vÒ thuéc vÒ Vò mét nöa, nöa kia thuéc vÒ quÇn lêi tùa trªn? chóng nh©n d©n. ViÖc mÊt Cöu Trïng §µi võa mừng vừa tiếc. Nhà văn khẳng định: Đồng bệnh víi §an ThiÒm lµ c¶m phôc thiªn tµi, nh¹y c¶m víi bi kÞch cña nh÷ng tµi n¨ng siªu viÖt. 2. Cñng cè - N¾m néi dung bµi häc. 3. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m lÝ nh©n vËt chÝnh. b. bµi míi - Säan bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: Thùc hµnh vÒ sö dông mét sè kiÓu c©u trong v¨n b¶n.. Ngµy so¹n: TiÕt 65. TiÕng ViÖt. Thùc hµnh vÒ sö dông mét sè kiÓu c©u trong v¨n b¶n.

(164) Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Cñng cè vµ n©ng cao thªm nh÷g hiÓu biÕt vÒ cÊu t¹o vµ c¸ch sö dông mét sè kiÓu c©u th êng dïng trong v¨n b¶n tiÕng ViÖt. 2. KÜ n¨ng - BiÕt ph©n tÝch, lÜnh héi mét sè kiÓu c©u thêng dïng, biÕt sö dông mét sè kiÓu c©u thÝch hîp khi giao tiÕp. 3. Thái độ - Có thái độ học tập nghiêm túc và ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. Dùng kiểu câu bị động Hoạt động 1 *Bµi tËp 1 HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi. Câu bị động Câu chủ động GV định hớng thảo luận, chuẩn xác kiến thøc. - hắn cha đợc - cha một ngmột ngời đàn ời đàn bà nào - CÆp lÎ: Bµi tËp 1. bµ nµo yªu yªu h¾n c¶. c¶.. NhËn xÐt.. - C©u kh«ng sai nhng kh«ng nèi tiÕp ý ë c©u tríc; kh«ng tiếp tục đề tài vÒ"h¾n" mµ vÒ "mét ngêi đàn bà nào" đó.. - CÆp ch½n: Bµi tËp 2. - Bµi tËp 2.. Câu bị động: Đời hắn cha bao giờ đợc săn sóc bởi một bàn tay đàn bà.. * KÕt luËn: - Câu chủ động là câu có chủ ngữ chỉ ngời, vật, - Nhắc lại khái niệm câu chủ động câu bị thực hiện một hoạt động hớng vào ngời, vật động ? ( Ngữ văn 7) khác( chỉ chủ thể của hoạt động). - Câu bị động là câu có chủ ngữ chỉ ngời, vật đHoạt động 2 ợc hoạt động của ngời, vật khác hớng vào HS đọc mục II SGK và trả lời câu hỏi. ( chỉ đối tợng của hoạt động ) Th¶o luËn nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. II. Dïng kiÓu c©u cã khëi ng÷ - Nhãm 1. Bµi tËp 1. * Bµi tËp 1..

(165) - Nhãm 2. Bµi tËp 2.. - Nhãm 3. Bµi tËp 3.. a/ C©u cã khëi ng÷: Hµnh th× nhµ thÞ may l¹i cßn. Khëi ng÷: Hµnh b/So s¸nh: C©u cã khëi ng÷ liªn kÕt chÆt chÏ h¬n vÒ ý víi c©u tríc. - Bµi tËp 2. Ph¬ng ¸n C. * Bµi tËp 3. a/ - §Çu c©u thø hai - Cã ng¾t qu·ng: DÊu phÈy. - Tác dụng: Nêu một đề tài có quan hệ liên tởng với điều đã nói trong câu trớc. b/ - §Çu c©u thø hai - Cã ng¾t qu·ng: DÊu phÈy - Nhóm 4. Nhắc lại khái niệm khởi ngữ? ( - Tác dụng: Nêu một đề tài có quan hệ với điều Ng÷ v¨n 9) đã nói trong câu trớc. c/ Kh¸i niÖm khëi ng÷. - Khởi ngữ là thành phần câu nêu lên đề tài của c©u. - Luôn đứng đầu câu. - T¸ch biÖt víi ph©n cßn l¹i cña c©u b»ng tõ: Hoạt động 3 th×, lµ, hoÆc dÊu phÈy. HS thảo luận nhóm theo câu hỏi bài tập - Trớc khởi ngữ có thể có h từ còn, về, đối với... SGK. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - Nhãm 1. bµi tËp 1.. III. Dïng kiÓu c©u cã tr¹ng ng÷ chØ t×nh huèng. - Nhãm 2. Bµi tËp 2.. - Bµi tËp 1. a/ PhÇn in ®Ëm n»m ®Çu c©u. b/ Phần in đậm có cấu tạo là cụm động từ. c/ ChuyÓn: Bµ giµ kia thÊy thÞ hái, bËt cêi.. - Nhãm 3. Bµi tËp 3.. - Bµi tËp 2. Ph¬ng ¸n C.. - Bµi tËp 3. a/ Trạng ngữ chỉ tình huống: Nhận đợc phiếu trát của Sơn Hng Tuyên đốc bộ đờng b/ Kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt v¨n b¶n, kh«ng thÓ hiÖn th«ng tin, mµ dïng ph©n biÖt th«ng tin thø yÕu ( phÇn ®Çu c©u)víi th«ng tin quan träng( phÇn vÞ ng÷ chÝnh cña c©u: quay l¹i hái - Nhãm 4. Nh¾c l¹i kh¸i niÖm tr¹ng ng÷? thÇy th¬ l¹i gióp viÖc) ( Ng÷ v¨n 7 ) * KÕt luËn: - Trạng ngữ đợc thêm vào câu để xác định thời gian, nơi chốn, nguyên nhân, mục đích, phơng tiÖn, c¸ch thøc diÔn ra sù viÖc nªu trong c©u. - Trạng ngữ có thể đứng đầu câu, cuối câu, hay gi÷a c©u. Hoạt động 4 HS đọc mục IV SGK và trả lời câu hỏi. IV. Tæng kÕt vÒ viÖc sö dông ba kiÓu c©u GV định hớng nội dung tổng kết. trong v¨n b¶n..

(166) - Thành phần chủ ngữ trong câu bị động, thành phÇn khëi ng÷ vµ thµnh phÇn tr¹ng ng÷ chØ t×nh huống đều chiếm vị trí đầu câu. - Tất cả những kiểu câu trên đều có - Tất cả các thành phần trên thờng thể hiện chung những đặc điểm gì ? thông tin đã biết từ những câu đi trớc trong văn b¶n, hay thÓ hiÖn mét néi dung dÔ dµng liªn tëng tõ nh÷ng c©u ®i tríc, hoÆc mét th«ng tin kh«ng quan träng. - ViÖc sö dông nh÷ng kiÓu c©u trªn cã t¸c dông liªn kÕt ý, t¹o m¹ch l¹c trong v¨n b¶n.. 3. Còng cè - Nắm nội dung bài học. Ôn lại kiến thức THCS có liên quan đến bài học. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Xem lại các bài tập đã làm để nắm chắc kiến thức. b. DÆn dß - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh: ¤n tËp v¨n häc..

(167) Ngµy so¹n: TiÕt 63+64. §äc V¨n. T×nh yªu vµ thï hËn. ( TrÝch: R« - mª - « vµ Giu - li - Ðt ) U. SÕch xpia Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Cảm nhận đợc tình yêu cao đẹp bất chấp sự thù hận của hai dòng họ. - Phân tích đợc diễn biến tâm trạng nhân vật thông qua ngôn ngữ đối thoại. 2. KÜ n¨ng - Rèn kỹ năng đọc và tóm tắt truyện. 3. Thái độ - Giáo dục tình yêu chân chính và nhân cách cao đẹp, ý chí vợt qua mọi thử thách, khó khăn trong cuộc đời. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Vë so¹n v¨n. Bµi tËp vÒ nhµ. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc tiểu dẫn SGK. Tãm t¾t néi dung chÝnh. GV giới thiệu đôi nét thời Phục Hng.. Yêu cầu cần đạt I. Đọc hiểu tiểu dẫn 1. Thời đại phục hng - Phong traøo Phuïc höng (coát loõi laø chuû nghóa nhân văn ) : giải phóng tư tưởng tình cảm con người khỏi mọi sự kìm hãm và trói buộc của giáo hội – phong kiến, đề cao những giá trị tốt đẹp cao quí của con người à văn hóa Phục hưng là một bước tiến kỳ diệu trong lịch sử vaên minh Taây AÂu. - Những gương mặt tiêu biểu của văn hoá Phuïc höng: Leâ-oâ-na ñô Vanh-xi, Mi-ken-langiô, Ñan-teâ, Ra-bô-le, Xeùc-van-tet, Seáchxpia… 2. Seách – xpia..

(168) - Sinh 23 / 4 / 1564 maát 23 / 4 /1616 taïi thò trấn Xtơ- rét- phớt- ôn-Ê-vơn, miền Tây Nam nước Anh. - Sớm vào đời tự lập kiếm sống vì hoàn cảnh gia ñình sa suùt. -PhÇn tiÓu dÉn SGK cã mÊy néi dung - 1585 lên Luân Đôn làm chân giữ ngựa, chÝnh nµo? h·y tãm t¾t? nhắc tuồng, diễn viên trước khi trở thành nhà viết kịch thiên tài của nước Anh. - Caùc saùng taùc cuûa Seách-xpia: +37 vở kịch. +Moät soá truyeän thô daøi. + 154 baøi xon- neâ.. * Hoạt động 2. HS đọc phân vai. GV hớng dẫn đọc và tìm hiểu bố cục ®o¹n trÝch.. - Đoạn trích coù bao nhieâu lời thoại?. 3. Vở kịch Rô-mê-ô & Giu-li-ét: - Xuất xứ: + Được viết khoảng năm 1594 – 1595. + Là vở kịch thơ xen lẫn văn xuôi, có 5 hồi. + Laáy boái caûnh taïi thaønh Veâ-roâ-na ( YÙ). + Thể loại: Kịch + Toùm taét: SGK – Tr 198 4. Đoạn trích. - Lớp 2, hồi II, cảnh Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét tại vườn nhà Ca-piu-lét sau đêm vũ hội hoá trang.. II. Đọc – tìm hiểu văn bản: * Hoạt động 3. GV híng dÉn HS t×m hiÓu néi dung vµ 1.Đọc phaân vai. 2. Bố cục nghÖ thuËt v¨n b¶n. Trao đổi cặp. - Từ lời thoại 1-6 : Lời độc thoại thổ lộ tình yeâu thaàm kín cuûa Roâ-meâ-oâ vaø Giu-li-eùt. -Từ lời thoại 7-16: Lời đối thoại của Rô-mê-ô - Thù hận xuất phát từ đâu? Nó được thể & Giu-li-eùt. hiện trong lời hai nhân vật như thế nào? Họ nhắc đến thù hận trong khi tỏ tình để 3. Giaù trị nội dung vaø nghệ thuật của văn bản. làm gì? 3.1. T×nh yªu trªn nền thï hận. - Sự thù hận xuất phát từ hai dòng họ cứ ám TiÕt 2. ảnh hai người trong suốt cuộc gặp gỡ. ổn định tổ chức. - Cả hai đều ý thức được sự thù hận, song nỗi KiÓm tra bµi cò. lo chung của cả hai là họ không được yêu nhau. Bµi míi: - Sự thù hận của hai dòng họ chỉ là cái nền. * Hoạt động 1. Tình yêu của hai người không xung đột với hận.

(169) Trao đổi thảo luận nhóm.. thù ấy. à khẳng định quyết tâm xây đắp tình yêu.. - Nhãm 1. Rô-mê-ô đã dùng những hình ảnh nào để nói lên vẻ đẹp của Giu-li-ét? Nªu ý nghÜa cña viÖc dïng nh÷ng h×nh 3.2. Taâm trạng cuûa Roâ-meâ-oâ. ¶nh Êy? * Khi nói một mình. -Giu-li-ét như: Vầng dương tươi đẹp. - Hôn caû Haèng Nga. - Ñoâi maét nhö:. Hai ngôi sao đẹp nhất. - Làn ánh sáng tưng bừng. - Ñoâi goø maù: Đẹp rực rỡ nhö aùnh saùng ban ngaøy. - Dùng nhiều thán từ “ôi!” - Nhãm 2. Tâm trạng của Rơ-mê-ơ khi -Ước gì ta là chiếc bao tay… mơn trớn gò má núi với Giu-li-et? Từ đó đánh giá chàng aỏy! lµ con ngêi nh thÕ nµo? => Với Rô-mê-ô, Giu-li-ét là hiện thân của những cái đẹp nhất trong thiên nhiên. =>Tình yªu đam cuoàng nhieät laøm naûy sinh khao khát chinh phục, gần gũi ở Rô-mê-ô.. * Khi nói với Giu-li-ét: - Sẵn sàng từ bỏ tên họ của mình. -Vượt qua bức tường cao và sự nguy hiểm nhờ đôi cánh của tình yêu . - Em nhìn toâi aâu yeám laø toâi chaúng ngaïi loøng - Nhãm 3. Tâm trạng của Giu – li – et khi haän thuø… nãi mét m×nh ? è Mãnh lực tình yêu vượt lên trên mọi nỗi sợ haõi vì “caùi gì tình yeâu coù theå laøm laø tình yeâu daùm laøm”. Toùm laïi: Rô-mê-ô là chàng trai mạnh mẽ, đến với tình yêu chân thành, say đắm và dám vượt lên - Nhãm 4. T©m tr¹ng cđa Giu-li-Ðt khi trên tất cả mọi trở ngại để được sống thật với nãi với R«-mª-«? rung caûm cuûa con tim.. * Hoạt động 2.. 3.3. Taâm traïng cuûa Giu-li-eùt. * Khi noùi moät mình: - Goïi teân Roâ-meâ-oâ tha thieát. - Mong Rô-mê-ô từ bỏ tên họ..

(170) GV híng dÉn HS tæng kÕt.. - Gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung ®o¹n trÝch?. Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK.. - Muốn Rô-mê-ô thề đã yêu mình. => Những rung cảm của Giu-li-ét trước tình yêu mãnh liệt. Lời bộc bạch chân thành không cần che giấu, không chút ngượng nguøng.. * Khi nói với Rô-mê-ô: - Vừa ngạc nhiên vừa lo lắng vì sự xuất hiện taùo baïo cuûa Roâ-meâ-oâ. - Thật sự lo sợ cho tính mạng của Rô-mê-ô. - Kín đáo chấp nhận tình yêu của Rô-mê-ô. => Giu-li-ét là thiếu nữ chân thành, trong sáng, đón nhận tình yêu bất chấp sự hận thù của hai dòng họ. Đó là khát vọng được sống với tình yeâu. III. KEÁT LUAÄN.. 1. Veà ngheä thuaät: - Đoạn trích đã tập trung được nghệ thuật xây dựng kịch của Sếch-xpia. -Lời thoại giàu nhạc điệu, hình ảnh, cảm xúc, bộc lộ được tâm trạng của nhân vật. -Tính cách nhân vật khắc họa qua ngôn ngữ và hành động kịch. 2. Noäi dung -Đoạn trích đã tôn vinh vẻ đẹp của một tình yêu trong sáng, dũng cảm, vượt lên trên cả haän thuø. -Rô-mê-ô và Giu-li-ét là những hình tượng đẹp của văn học Phục hưng ở Tây Âu và đã phản ánh được khát vọng sống của con người thời ấy. IV. Ghi nhớ. - SGK.. 3. Cñng cè - Đọc lại văn bản. - Nắm nội dung bài học..

(171) 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Nắm đợc diễn biến tâm trạng của nhân vật chính. b. Bµi míi - Soạn bài theo phân phối chương trình: Thực hành một số kiểu câu.... Ngµy so¹n: TiÕt 66. V¨n häc. ¤n tËp v¨n häc Líp d¹y 11B6. TiÕt. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh:. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng.

(172) 1. KiÕn thøc - Hệ thống hóa kiến thức cơ bản về văn học Việt Nam hiện đại đã học trong chơng trình Ng÷ v¨n 11. - Cñng cè vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc trªn hai ph¬ng diÖn lich sö vµ thÓ lo¹i. 2. KÜ n¨ng - Rèn luyện, nâng cao t duy phân tích và t duy khái quát, kĩ năng trình bày vấn đề một cách cã hÖ thèng. 3. Thái độ - Tr©n trong nh÷ng gi¸ trÞo lÞch sö v¨n häc. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò KiÓm tra vë so¹n v¨n, viÖc chuÈn bÞ bµi «n tËp ë nhµ cña HS. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. Hoạt động 1 GV híng dÉn HS «n tËp theo hÖ thèng c©u hái SGK: tõ c©u 1-4. C©u 1 Hoạt động 2 HS dựa vào bài soạn trình bày nội Tính phức tạp của VHVN từ đầu XX đến CM th¸ng T¸m 1945, thÓ hiÖn ë sù ph©n chia nhiÒu bé dung. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. phËn, xu híng kh¸c nhau: - Hai bé phËn v¨n häc: Hîp ph¸p vµ kh«ng hîp ph¸p. * V¨n häc giai ®o¹n nµy ph¸t triÓn mau lÑ v×: Do - Tại sao nói văn học giai đoạn này sự thúc đẩy của thời đại. Do xã hội mới đòi hỏi văn học phải đặt ra và giải quyết nhiều vấn đề. Do ph¸t triÓn mau lÑ, phi thêng? søc s«ng m·nh kiÖt m·nh liÖt cña d©n téc, chÞu ¶nh hëng cña c¸c phong trµo yªu níc vµ c¸ch m¹ng, cña §¶ng Céng s¶n. Do sù thøc tØnh cña c¸i t«i c¸ nh©n.. C©u 2. - Phân biệt tiểu thuyết trung đại và hiện đại?. Tiểu thuyết trung đại Ch÷ H¸n, ch÷ N«m Chú ý đến sự kiện, chi tiÕt Cốt tuyện đơn tuyến. Tiểu thuyết hiện đại Ch÷ Quèc ng÷ Chú ý đến thế giới bên trong nh©n vËt Cèt truyÖn phøc t¹p ®a tuyÕn C¸ch kÓ theo tr×nh tù C¸ch kÓ theo tr×nh tù thêi gian thêi gian, theo sù ph¸t triÓn t©m lÝ, t©m tr¹ng cña nh©n vËt T©m lÝ, t©m tr¹ng nh©n T©m lÝ, t©m tr¹ng nh©n vËt s¬ lîc vËt phong phó, phøc t¹p. Ng«i kÓ thø 3. Ng«i kÓ thø 3, thø.

(173) KÕt cÊu ch¬ng håi. - T×nh huèng truyÖn lµ g×?. nhÊt, kÕt hîp nhiÒu ng«i kÓ KÕt cÊu ch¬ng, ®o¹n.. C©u 3 - T×nh huèng truyÖn lµ nh÷ng quan hÖ nh÷ng hoµn cảnh nhà văn sáng tạo ra để tạo nên sự hấp dẫn, sức sống và thế đứng của truyện - Trong 1 truyÖn cã thÓ cã 1 t×nh huèng chñ yÕu, nhng còng cã thÓ cã nhiÒu t×nh huèng kh¸c nhau, cã vai trß kh¸c nhau.. + Trong Vi hµnh: T×nh huèng nhÇm lÉn lµ chÝnh. ngoài ra còn có tình huống trào phúng, đả kích ch©m biÕm, chÕ giÔu.. + Tinh thần thể dục: Tình huống trào phúng, đả - T×m vµ ph©n tÝch t×nh huèng trong kÝch ch©m biÕm, chÕ giÔu.. M©u thuÉn gi÷a h×nh mét sè truyÖn ng¾n sau? thức và nội dung, mục đích và thức chất, tốt đèp vµ tai ho¹... + Ch÷ ngêi tö tï: Ngêi viÕt ch÷ - ngêi xin ch÷. Coi ngôc - tö tï, c¶nh cho ch÷ xa nay cha tõng cã. + ChÝ PhÌo: Kh¸t väng sèng l¬ng thiÖn - kh«ng đợc làm ngời lơng thiện. C©u 4 - Hai đứa trẻ: Truyện không có truyện- truyện trữ tình. Cốt truyện đơn giản. Tình huống độc đáo: cảnh đợi tàu, ngôn ngữ giàu chất thơ, nhẹ nhàng tinh tÕ, h×nh ¶nh biÓu tîng... - Nhãm 1: C©u 4. - Ch÷ ngêi tö tï: H×nh tîng HuÊn Cao: Anh hïng Phân tích đặc sắc nghệ thuật các - nghệ sĩ - thiên lơng - nhân hậu - trong sáng; truyện: Hai đứa trẻ, Chữ ngời tử tù, Hình tợng quản ngục: biệt nhỡn liên tài; cảnh cho ChÝ PhÌo? chữ, xin chữ; ngôn ngữ vừa cổ kính vừa hiện đại tạo hình đặc sắc. - ChÝ PhÌo: Cèt truyÖn hÊp dÉn, c¸ch kÓ linh ho¹t, x©y dùng h×nh tîng ®iÓn h×nh, c¸ tÝnh ho¸ nh©n vËt, nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt s©u s¾c, ng«n ng÷ tù nhiªn d©n d·... Hoạt động 2 Trao đổi thảo luận nhóm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. C©u 5 - Thể hiện qua nhan đề - ViÖc kh¾c ho¹ tõng nh©n vËt - Nhãm 2. C©u 5 - T¶ toµn c¶nh, cËn c¶nh Nghệ thuật trào phúng trong đoạn - Cảnh đa đám, hạ huyện. trÝch: H¹nh phóc cña mét tang gia - Ng«n ng÷ kh«i hµi - Thủ pháp phóng đại. - Mục đích: Phê phán sự giả dối, bịm bợm, vô luân, đạo đức giả của xã hội t sản thành thị đơng thêi. C©u 6 - Bi kịch Vũ Nh Tô đợc xây dựng bởi 2 mâu thuẫn cơ bản: Nhân dân lao động >< hôn quan - Nhãm 3: c©u 6. b¹o chóa; Kh¸t väng s¸ng t¹o nghÖ thuËt >< ®iÒu Quan ®iÓm nghÖ thuËt cña NguyÔn kiÖn lÞch sö x· héi. Huy Tëng trong viÖc triÓn khai vµ - T¸c gi¶ gi¶i quyÕt m©u thuÉn thø nhÊt theo quan giải quyết mâu thuẫn của vở bi kịch điểm nhân dân: Nổi dậy giết vua, phá đài, nhng Vò Nh T«? kh«ng cho Vò Nh T« vµ §an ThiÒm cã téi. T¸c.

(174) gi¶ gi¶i quyÕt m©u thuÉn thø hai cha døt kho¸t bởi mâu thuẫn đó mang tính qui luật. Lời giải dành cho độc giả suy ngẫm. C©u 7 - NghÖ thuËt s¸ng t¹o cña Nam Cao tríc hÕt vµ c¬ - Nhãm 4. C©u 7. b¶n kh¸c h¼n c«ng viÖc cña nh÷ng ngêi thî khÐo HiÓu quan ®iÓm nghÖ thuËt cña Nam tay. C«ng viÖc cña nh÷ng ngêi thî lµ lµm theo Cao qua ®o¹n v¨n: V¨n ch¬ng kh«ng mÉu cã s½n. C«ng viÖc cña nhµ nghÖ sÜ lµ s¸ng t¸c cần đến những ngời thợ khéo văn chơng - sản phẩm tinh thần. Đặc trng cơ bản tay.......vµ s¸ng t¹o nh÷ng g× cha cã. lµ sù s¸ng t¹o, t×m ra c¸i míi, kh¬i nh÷ng nguån cha ai kh¬i...Mçi t¸c phÈm v¨n ch¬ng lµ duy nhÊt kh«ng gièng ai. - Muèn thÕ nhµ v¨n ph¶i cã n¨ng lùc t dy, ãc s¸ng t¹o, tr¸nh xa c¸i cò, s¸o mßn... - Quan điểm nghệ thuật này không mới nhng đợc phát biểu chân thành, diễn đạt theo cách riêng lại đợc chính những tác phẩm nhà văn kiểm chứng. §ã lµ nh÷ng t¸c phÈm míi mÎ, kh«ng b¾t chíc ai, đề tại quen thuộc nhng mang phong cách mới, hớng khai thác mới, hình tợng nghệ thuật bất hủ. Hoạt động 2 Híng dÉn luyÖn tËp vµ «n tËp ë nhµ. - ViÕt thµnh bµi v¨n bµi tËp 8. - Xem phÇn c©u hái bµi kiÓm tra tæng hîp cuèi häc k× I SGK tr208. 3. Củng cố - N¾m néi dung bµi häc. 4. Híng dÉn häc bµi ë nhµ a. Bµi cò - Đọc lại toàn bộ các tác phẩm đã học ở HKI để củng cố, nắm vững kiến thức. b. DÆn dß - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. ChuÈn bÞ bµi kiÓm tra häc k× I..

(175) Ngµy so¹n: TiÕt 69+70. Lµm v¨n. LuyÖn tËp: Pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn Líp d¹y 11B6. TiÕt. Ngµy d¹y. SÜ sè. V¾ng. I. Môc tiªu bµi häc Gióp häc sinh: 1. KiÕn thøc - Cñng cè nh÷ng tri thøc vÒ pháng vÉn vµ tr¶ lêi pháng vÊn. 2. KÜ n¨ng - Bíc ®Çu biÕt tiÕn hµnh c¸c thao t¸c chuÈn bÞ cho cuéc pháng vÊn vµ tr¶ lêi pháng vÊn. 3. Thái độ - Có thái độ tự tin và bình tĩnh trong mọi tình huống giao tiếp. II. PhÇn chuÈn bÞ 1. ChuÈn bÞ cña thÇy: - SGK, SGV ng÷ v¨n 11, tµi liÖu, gi¸o ¸n. 2. ChuÈn bÞ cña trß - SGK, s¸ch tham kh¶o, vë ghi, vë so¹n. III. TiÕn tr×nh lªn líp 1. KiÓm tra bµi cò Kh«ng. 2. Bµi míi Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 - Xác định chủ đề - Xác định mục đích - Xác định đối tợng - Xác định hệ thống câu hỏi. Yêu cầu cần đạt 1. ChuÈn bÞ cuéc pháng vÊn - Phỏng vấn và trả lời phỏng vấn về vấn đề dạy häc m«n Ng÷ v¨n ë trêng THPT.. 2. Thùc hiÖn cuéc pháng vÊn. - VÒ néi dung. Hoạt động 2 - VÒ ph¬ng ph¸p. Trao đổi thảo luận cặp. 2 HS một cặp: đóng vai ngời phỏng vấn - Về thái độ vµ ngêi tr¶ lêi pháng vÊn. GV híng dÉn HS thùc hiÖn. 3. Rót kinh nghiÖm Hoạt động 3 HS nhËn xÐt, cïng nhau rót kinh nghiÖm, bæ sung vµ hoµn thiÖn mét cuéc pháng vÊn. GV nhËn xÐt ®iÓm m¹mh, ®iÓm yÕu cña tõng cÆp. HS tự đánh giá cặp thành công nhất. Cho ®iÓm 3. Cñng cè - HÖ thèng kiÕn thøc c¬ b¶n 4. DÆn dß a. Bµi cò - Tập phỏng vấn và trả lời phỏng vấn với bạn bè về nhiều đề tài khác nhau. b. Bµi míi - VÒ nhµ xem l¹i c¸ch lµm bµi häc kú, giê sau tr¶ bµi.

(176) Ngµy so¹n: 8/ 1 / 2008. Ngµy gi¶ng: 19/ 1 / 2008. TiÕt 72.. Tr¶ Bµi kiÓm tra tæng hîp. ( KiÓm tra häc k× I ). A. Môc tiªu bµi häc. - Gióp HS nhËn râ u, khuyÕt ®iÓm trong bµi viÕt. - Rót ra nh÷ng kinh nghiÖm vÒ viÖc vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - T¨ng thªm lßng yªu thÝch häc tËp bé m«n. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - Gi¸o ¸n. - Bµi lµm cña HS. C.C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp thuyết giảng, phân tích kết hợp trao đổi. - Tr¶ bµi cho HS xem kÕt qu¶. Kh¾c phôc lçi viÕt. GV thu bµi lu v¨n phßng. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. 3. Bµi míi..

(177) Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. 1. NhËn xÐt chung. * ¦u ®iÓm. - Hiểu yêu cầu đề. - BiÕt c¸ch lµm mét bµi v¨n nghÞ luËn. - Nắm tơng đối chắc nội dung ba bài thơ. * Nhîc ®iÓm. - Bài viết cha mở rộng, cha bày tỏ đợc ý kiến cña m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. - Diễn đạt đôi chỗ còn chung chung, mờ nhạt. - Cha biết phân tích cụ thể, súc tích để tăng tính thuyÕt phôc. - Cha làm nổi bật trong tâm yêu cầu đề. - Bè trÝ thêi gian lµm bµi cha hîp lÝ, nªn bµi viÕt dang dë * KÕt qu¶. - §iÓm 7- 8: 8 em * Hoạt động 2. - §iÓm 5- 6,5: 26 em GV chữa đề theo đáp án thang - Điểm 3- 4,5: 9 em. ®iÓm. 2. Chữa đề. C©u 1. ( 3 ®iÓm) - Ng«n ng÷ lµ tµi s¶n chung, lµ ph¬ng tiÖn giao tiếp chung của cả cộng đồng. C©u 1. - Lời nói cá nhân là sản phẩm đợc cá nhân tạo ra trªn c¬ së vËn dông c¸c yÕu tè ng«n ng÷ chung vµ tu©n thñ c¸c qui t¾c chung.( 1,0) Hoạt động 1. GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶.. C©u 2.. - Giữa ngôn ngữ chung của cộng đồng xã hội và lêi nãi c¸ nh©n cã mèi quan hÖ hai chiÒu: Ng«n ngữ chung của xã hội là cơ sở để sản sinh và lÜnh héi lêi nãi c¸ nh©n. Ngîc l¹i trong lêi nãi c¸ nh©n võa cã phÇn biÓu hiÖn cña ng«n ng÷ chung võa cã nh÷ng nÐt riªng. H¬n n÷a c¸ nh©n có thể sáng tạo góp phần làm biến đổi và phát triÓn ng«n ng÷ chung. ( 2,0). *Yªu cÇu vÒ kü n¨ng. C©u 2. - HS xác định đợc kiểu bài nghị luËn v¨n häc - LËp luËn chÆt chÏ, bè côc râ rµng, diễn đạt lu loát, có cảm xúc. - Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, ng÷ ph¸p. - BiÕt vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi lµm. - Giíi thiÖu chung vÒ h×nh ¶nh ngêi phô n÷ ViÖt Nam qua 3 bµi th¬. - Th©n phËn ngêi phô n÷ ViÖt Nam thêi xa: + Bị ràng buộc không tự quyết định số phận của m×nh. + Cam chÞu trong mäi hoµn c¶nh. * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. - PhÈm chÊt cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam thêi xa: - HS cã thÓ tr×nh bµy theo nhiªu + Tần tảo, chịu thơng, chịu khó, yêu chồng thcách khác nhau, xong cần đảm bảo ơng con. c¸c ý : + Lu«n gi÷ g×n phÈn chÊt cña m×nh dï ë trong bÊt k× hoµn c¶nh nµo. + NiÒm khao kh¸t t×nh c¶m, t×nh yªu ch©n thµnh tha thiÕt.

(178) - LÊy thªm dÉn chøng trong ca dao. - So s¸nh víi h×nh ¶nh ngêi phô n÷ ngµy nay vµ nêu những đánh giá nhận xét của mình.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Kh¾c phôc lçi qua bµi viÕt.. Ngµy so¹n: 8/ 1/ 2008. Ngµy gi¶ng: 21/ 1 / 2008. TiÕt 73.. lu biÖt khi XuÊt d¬ng ( Phan Béi Ch©u ). A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Cảm nhận đợc vẻ đẹp lãng mạn, hào hùng của nhà chí sĩ cách mạng đầu thế kỉ XX - Thấy đợc những nét đặc sắc về nghệ thuật và giọng thơ tâm huyết của Phan Bội Châu. - Gi¸o dôc lßng yªu níc, ý thøc tù cêng d©n téc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích và bình giảng, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1. HS đọc tiểu dẫn SGK. Tóm tắt ý. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. 1. T¸c gi¶. - Tªn, n¨m sinh, n¨m mÊt. - Quª qu¸n. - Cuộc đời và sự nghiệp. - C¸c t¸c phÈm tiªu biÓu. - PhÇn tiÓu dÉn SGK tr×nh bµy 2. Giíi thiÖu bµi th¬. nh÷ng néi dung chÝnh nµo? - Năm 1905 sau khi vận động thành lập hội Duy T©n, Phan Béi Ch©u ra níc ngoµi më ®Çu phong trào Đông Du với mục đích đào tạo cốt cán cho c¸ch m¹ng. - Trớc lúc lên đờng sang Nhật Bản, ông làm bài thơ này để chia tay bạn bè, đồng chí. *Hoạt động 2. GV hớng dẫn 3 HS đọc văn bản II. Đọc hiểu văn bản. theo 3 phần. Sau đó nhận xét và h- 1. Đọc ớng dẫn HS đối chiếu phần dịch thơ 2. Giải thích từ khó. với phần dịch nghĩa và phiên âm để 3. Thể loại. bíc ®Çu hiÓu néi dung v¨n b¶n. - ThÊt ng«n b¸t có §êng luËt. ( c©u 6-8) - Bè côc: 4 phÇn. 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n..

(179) * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 4.1. Hai câu đề. - Khẳng định chí làm trai, lẽ sống cao đẹp. - Phải lạ: Phải biết sống cho phi thờng, biết mu đồ viÖc lín, xoay chuyÓn cµn kh«n, lu l¹i tiÕng th¬m - Nhãm 1. cho muôn đời. Đọc hai câu đề và cho biết quan - Đã làm trai phải tích cực, chủ động trong cuộc niệm về chí làm trai của tác giả đợc sống, không chịu khuất phục trớc số phận, trớc béc lé nh thÕ nµo? hoµn c¶nh. => LÝ tëng Êy t¹o cho con ngêi t thÕ míi, khoÎ - C«ng danh nam tö cßn v¬ng nî kho¾n, ngang tµng, ng¹o nghÔ, chø kh«ng tÇm thLuèng thÑn tai nghe chuyÖn Vò HÇu êng, bu«ng xu«i theo sè phËn. ( Ph¹m Ngò L·o ) - ChÝ lµm trai Nam B¾c §«ng T©y Cho phØ søc vÉy vïng trong bèn bÓ - Làm trai đứng ở trong trời dất Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng ( NguyÔn C«ng trø ). 4.2. Hai c©u thùc. - T¸c gi¶ tù ý thøc vÒ c¸i t«i – tù hµo vÒ vai trß của mình trong cuộc đời và trong lịch sử. - Chí làm trai gắn với cái tôi trách nhiệm đáng kính. Giữa cuộc sống tối tăm mà có đợc cái tôi ấy - Nhãm 2. quả là cứng cỏi và đẹp đẽ vô cùng. Đọc hai câu thực và cho biết ý thức - Câu hỏi tu từ có tính chất khẳng định, dục dã. trách nhiệm cá nhân của tác giả đợc => Quan niệm chí làm trai của Phan Bôi Châu mới béc lé nh thÕ nµo? mẻ tiến bộ và đáng kính. 4.3. Hai c©u luËn. - Nêu bật một quan niệm sống đẹp đẽ của kẻ sĩ trớc thời cuộc và lịch sử dân tộc: Đau về nỗi nhục mÊt níc, phñ nhËn c¸ch häc cò kü, l¹c hËu - Nhãm 3. ( đọc sách thánh hiền - đạo Nho ) không hợp thời, Đọc hai câu luận và cho biết thái độ vô nghĩa trong buổi nớc mất nhà tan. cña t¸c gi¶ tríc t×nh c¶nh níc mÊt => T tëng s©u s¾c, tiÕn bé nhÊt, thÓ hiÖn khÝ ph¸ch nhµ tan? ngang tµng, t¸o b¹o, cña nhµ c¸ch m¹ng tiªn phong, có tinh thần trách nhiệm cao độ trong thời đại mới. 4.4. Hai c©u kÕt. - T thế hăm hở ra đi tìm đờng cứu nớc. Thể hiện mét kh¸t väng lín, mét sù hoµ nhËp víi vò trô bao - Nhãm 4. la. §äc hai c©u kÕt vµ ph©n tÝch kh¸t - Con ngêi lµ trung t©m lång léng gi÷a trêi biÓn vọng, t thế lên đờng của nhà chí sĩ mênh mông, nh đang bay lên cùng muôn ngàn con c¸ch m¹ng? sãng - H×nh ¶nh l·ng m¹n, hµo hïng, giµu chÊt sö thi. * Hoạt động 4. III. Ghi nhí. GV híng dÉn HS tæng kÕt. -SGK. §äc ghi nhí SGK. 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc lßng bµi th¬. DiÔn xu«i. N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 17/ 1/ 2008. Ngµy gi¶ng: 22/ 1 / 2008. TiÕt 74.. NghÜa cña c©u.. A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Nắm đợc những nội dung cơ bản về hai thành phần nghĩa của câu. - Nhận dạng và phân tích đựơc hai thành phần nghĩa của câu. - Rèn kĩ năng đặt câu và diễn đạt đợc nội dung cần thiết của câu phù hợp với ngữ cảnh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn..

(180) - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Đọc hiểu, phân tích, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1. I. Hai thµnh phÇn nghÜa cña c©u. HS đọc mục 1 SGK và trả lời câu hỏi. GV định hớng và chuẩn xác 1. Khảo sát bài tập. kiÕn thøc. + cặp câu a1/ a2 đều nói đến một sự việc. Câu a1 cã tõ h×nh nh: Cha ch¾c ch¾n. C©u a2 kh«ng cã tõ hình nh: thể hiện độ tin cậy cao. - So s¸nh c¸c cÆp c©u ?. + cặp câu b1/ b2 đều đề cập đến một sự việc. Câu b1 bộc lộ sự tin cậy. Câu b2 chỉ đề cập đến sự việc. 2. KÕt luËn. - Mçi c©u thêng cã hai thµnh phÇn nghÜa: Thµnh phÇn nghÜa sù viÖc vµ thµnh phÇn nghÜa t×nh th¸i.. - Tõ sù sã s¸nh trªn em rót ra nhËn - C¸c thµnh phÇn nghÜa cña c©u thêng cã quan hÖ định gì? g¾n bã mËt thiÕt. Trõ trêng hîp c©u chØ cã cÊu t¹o b»ng tõ ng÷ c¶m th¸n. II. NghÜa sù viÖc. * Hoạt động 1. HS đọc mục II SGK và phân tích - Nghĩa sự việc của câu là thành phần nghĩa ứng những biểu hiện của nghĩa sự việc. với sự việc mà câu đề cập đến. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Mét sè biÓu hiÖn cña nghÜa sù viÖc: + Biểu hiện hành động. + Biểu hiện trạng thái, tính chất, đặc điểm. + BiÓu hiÖn qu¸ tr×nh. + BiÓu hiÖn t thÕ. +BiÓu hiÖn sù tån t¹i. + BiÓu hiÖn quan hÖ. - Nghĩa sự việc của câu thờng đợc biểu hiện nhờ nh÷ng thµnh phÇn nh chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷, khëi ng÷ vµ mét sè thµnh phÇn phô kh¸c. * Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK.. * Ghi nhí - SGK. * LuyÖn tËp. * Hoạt động 4. - Bµi tËp SGK. LuyÖn tËp. Th¶o luËn nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV nhËn + Bµi tËp1. xÐt vµ cho ®iÓm. - c©u 1: Sù viÖc.

(181) - câu 2: Sự vịêc - đặc điểm - c©u 3: Sù viÖc - qu¸ tr×nh - c©u 4: Sù viÖc - qu¸ tr×nh - câu 5: Trạng thái - đặc điểm - c©u 6: §Æc ®iÓm - t×nh th¸i - c©u 7: T thÕ - câu 8: Sự việc - hành động. - Nhãm 1: Bµi tËp 1 - 4 c©u ®Çu - Nhãm 2: Bµi tËp 1- 4 c©u cuèi. + Bµi tËp 2. - NghÜa t×nh th¸i: a/ kể, thực, đáng b/ cã lÏ c/ dÔ, chÝnh ngay m×nh.. - Nhãm 3: Bµi tËp 2.. + Bµi tËp 3. - Ph¬ng ¸n 3.. - Nhãm 4: Bµi tËp 3.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 17/1/2008. Ngµy gi¶ng: 22/1/2008. TiÕt 75. ViÕt Bµi lµm v¨n sè 5. ( NghÞ luËn v¨n häc). A. Môc tiªu bµi häc. - Biết vận dụng các thao tác lập luận luận, phân tích và so sánh để viết bài. - Rèn luyện năng lực thẩm định, đánh giá tác phẩm văn học. Củng cố kiến thức và kĩ năng lµm v¨n nghÞ luËn. - Thái độ làm bài nghiêm túc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 chuÈn. - ThiÕt kÕ gi¸o ¸n. - C¸c tµi liÖu tham kh¶o. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Häc sinh lµm bµi t¹i líp 1 tiÕt. - GV phát đề, yêu cầu HS thực hiện nghiêm túc qui định lớp học. - Thu bµi sau 45 phót. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. bµi míi.. ThiÕt lËp ma trËn. Mức độ NhËn biÕt Chủ đề TNKQ TNTL TiÕng ViÖt 1 0,5. Th«ng hiÓu TNKQ TNTL 1 0,5. V¨n häc ViÖt 2 Nam. 1. 0,5. 0,5. VËn dông TNKQ TNTL. Tæng 2 3. 1,0 1,5.

(182) V¨n häc níc ngoµi. 1. 1. 0,5. Lµm v¨n Tæng. 1 3. 1,5. 3. 1,5. 1. 7,0 7,0. 1 7. 0,5 7,0 10,0. Nội dung đề.. Hä vµ tªn:………………….. Líp: 11A. Bµi viÕt sè 5. ( Ch¬ng tr×nh líp 11 chuÈn. Thêi gian 45 phót ).. I. Tr¾c nghiÖm. ( 3 ®iÓm ). Câu 1. Nối cột A với cột B cho phù hợp với nội dung truyện Hai đứa trẻ - Thạch Lam: A 1. Những đám mây 2. §Ìn hoa k× 3. Vßm trêi hµng ngµn ng«i sao 4. Hµ Néi. B a. s¸ng rùc vµ vui vÎ, huyªn n¸o. b. ¸nh s¸ng nh hßn than s¾p tµn. c. leo lÐt. d. ganh nhau lÊp l¸nh.. Câu 2. Khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu câu phơng án trả lời đúng nhất: Vấn đề tình yêu và thù hận giữa Rô mê ô và Giu li ét thể hiện nh thế nào? A. Hä yªu nhau nhng còng hËn nhau. B. Họ yêu nhau và thù hận sự đối đầu của hai dòng họ. C. Chøng tá hai dßng hä cã mèi thï s©u s¾c, kh«ng thÓ vît qua. D. T×nh yªu cña hä vît lªn trªn sù thï hËn. Câu 3. Nhóm hình ảnh nào sau đây thể hiện đợc không khí cổ kính, trang nghiêm của cảnh cho ch÷ trong truyÖn ng¾n Ch÷ ngêi tö tï - NguyÔn Tu©n? A. TÊm lôa b¹ch, thoi mùc, l¹c kho¶n, bøc ch©m. B. Buồng tối, tờng, đất, khói. C. Chăm chú, khúm núm, run run, đĩnh đạc. D. Bã ®uèc, xiÒng xÝch, g«ng cïm. Câu 4. Hãy điền đúng ( Đ ), sai ( S ) vào trớc mỗi ý nêu lên các đặc trng của phong cách ng«n ng÷ b¸o chÝ. A. TÝnh khu«n mÉu. B. TÝnh th«ng tin ng¾n gän. C. Tính sinh động, hấp dẫn. D. TÝnh thuyÕt phôc. Câu 5. Chọn phơng án trả lời đúng nhất. BiÓu hiÖn ®Çu tiªn cña ChÝ PhÌo muèn trë thµnh ngêi l¬ng thiÖn? A. Cµng uèng rîu cµng tØnh. B. ¤m mÆt khãc rng røc. C. Nhận ra âm thanh đời thờng của cuộc sống. D. Đến nhà Bá Kiến đòi lơng thiện..

(183) Câu 6. Hãy điền đúng ( Đ ), sai ( S ) vào trớc mỗi ý biểu hiện nghĩa sự việc: A. Câu biểu hiện hành động, quá trình. B. Câu biểu hiện trạng thái, tính chất, đặc điểm, tồn tại. C. C©u biÓu hiÖn t thÕ, quan hÖ. D. Câu biểu hiện tình cảm, thái độ II. Tù luËn. ( 7 ®iÓm ). C¶m nhËn cña anh, chÞ vÒ h×nh tîng nh©n vËt ChÝ PhÌo trong truyÖn ng¾n cïng tªn cña Nam Cao. .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm. I. Tr¾c nghiÖm. C©u 1 1-b, 2-c 3-d, 4-a. C©u 2 D.. C©u 3 A. C©u 4 A+D: s B+C: ®. C©u 5 C. C©u 6 A+B+C: ® D: s. II. Tù luËn. *Yªu cÇu vÒ kü n¨ng. - BiÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi lµm v¨n nghÞ luËn v¨n häc. - Trình bày ngắn gọn, đủ ý, diễn đạt lu loát. - Bè côc râ rµng. V¨n cã c¶m xóc. - Không sai lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau nhng bµi viÕt cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - Nói rõ cuộc đời Chí Phèo qua các giai đoạn: + Tõ mét anh ChÝ hiÒn lµnh, khoÎ m¹nh, bÞ B¸ KiÕn ®Èy ®i ë tï oan 7 - 8 n¨m trêi..

(184) + Chế độ nhà tù đã biến Chí trở thành con quỉ dữ của làng Vũ Đại. + Sau khi ra tï, ChÝ PhÌo bÞ tha ho¸ c¶ nh©n h×nh lÉn nh©n tÝnh. - MÆc dÇu bÞ tíc ®o¹t quyÒn lµm ngêi l¬ng thiÖn nhng ChÝ PhÌo vÉn cha mÊt hÕt nh©n tÝnh: + Nhê t×nh yªu méc m¹c ch©n thµnh cña ThÞ Në. + Nhờ sự chăm sóc bởi bàn tay một ngời đàn bà. + Nhê h¬ng vÞ b¸t ch¸o hµnh ThÞ Në nÊu cho ChÝ PhÌo ¨n lóc èm. - ChÝ PhÌo thøc tØnh, nhËn ra ©m thanh cuéc sèng, khao kh¸t hoµn l¬ng. - Nguyên nhân dẫn đến sự tha hoá của Chí Phèo. - Chí Phèo là nạn nhân của bọn địa chủ, cờng hào ở nông thôn Việt Nam trớc cách mạng th¸ng T¸m. - Khẳng định giá trị nhân đạo của tác phẩm thông qua vẻ đẹp khát vọng hoàn lơng của nhân vËt ChÝ PhÌo. * Thang ®iÓm. - Điểm 7: Đáp ứng tất cả các yêu cầu trên. Bài viết còn mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt. - Điểm 5-6: Đáp ứng đợc 2/3 các yêu cầu trên. Bài viết còn mắc một số lỗi chính tả, diễn đạt. - Điểm 3-4: Đáp ứng đợc 1-2 nội dung yêu cầu trên. Bài mắc quá nhiều lỗi chính tả, diễn đạt. - Điểm 1-2: Trình bày thiếu ý hoặc còn sơ sài ý, mắc quá nhiều lỗi diễn đạt, ngữ pháp, chÝnh t¶. - Điểm 0: Hoàn toàn lạc đề.. Ngµy so¹n: 15/ 2 / 2008. Ngµy gi¶ng: 18/ 2 / 2008. TiÕt 78.. NghÜa cña c©u ( tiÕp ). A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Nắm đợc những nội dung cơ bản về hai thành phần nghĩa của câu. - Nhận dạng và phân tích đựơc hai thành phần nghĩa của câu. - Rèn kĩ năng đặt câu và diễn đạt đợc nội dung cần thiết của câu phù hợp với ngữ cảnh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Đọc hiểu, phân tích, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1. III. NghÜa t×nh th¸i. HS đọc mục III SGk và trả lời câu hái. 1. NghÜa t×nh th¸i lµ g×? - Nghĩa tình thái biểu hiện thái độ, sự đánh giá - NghÜa t×nh th¸i lµ g× ? của ngời nói đối với sự việc hoặc đối với ngời nghe..

(185) 2. C¸c trêng hîp biÓu hiÖn cña nghÜa t×nh th¸i. a/ Sự nhìn nhận đánh giá và thái độ của ngời nói - Các trờng hợp biểu hiện của nghĩa đối với sự việc đợc đề cập đến trong câu. t×nh th¸i? - Khẳng định tính chân thực của sự việc - Phỏng đoán sự việc với độ tin cậy cao hoặc thÊp. - Đánh giá về mức độ hay số lợng đối với một phơng diện nào đó của sự việc. §äc vÝ dô SGK. - §¸nh gi¸ sù viÖc cã thùc hay kh«ng cã thùc đã xảy ra hay cha xảy ra. - Khẳng định tính tất yếu, sự cần thiết hay kh¶ n¨ng cña sù viÖc. b/ Tình cảm, thái độ của ngời nói đối với ngời nghe. - T×nh c¶m th©n mËt, gÇn gòi. - Thái độ bực tức, hách dịch. §äc vÝ dô SGK. - Thái độ kính cẩn. * Hoạt động 2. HS đọc ghi nhớ SGK.. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm.. 3. Ghi nhí. - SGK. IV. LuyÖn tËp.. Bµi tËp 1.. NghÜa sù viÖc a. N¾ng Nhãm 1. Bµi tËp 1.. NghÜa t×nh th¸i Chắc: Phỏng đoán độ tin cËy cao b. ¶nh cña mî Du vµ Râ rµng lµ: Kh¼ng th»ng Dòng định sự việc c. c¸i g«ng Thật là: Thái độ mỉa mai d. Giật cớp, mạnh vì Chỉ: nhấn mạnh; đã liÒu đành: Miễn cỡng. Bµi tËp 2. Nói của đáng tội: Rào đón đa đẩy. Cã thÓ: Phãng ®o¸n kh¶ n¨ng Những: Đánh giá mắc độ( tỏ ý chê đắt). Kia mµ: Tr¸ch mãc( tr¸ch yªu, nòng nÞu ). Nhãm 2. Bµi tËp 2. -. Nhãm 3. Bµi tËp 3. Bµi tËp 3. - c©u a: H×nh nh - c©u b: DÔ - c©u c: TËn. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - Thuéc ghi nhí. - Lµm bµi tËp 4 SGK..

(186) - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 15/ 2/ 2008. Ngµy gi¶ng: 19/ 2/ 2008.. TiÕt 79+80:. véi vµng. Xu©n DiÖu.. A. Môc tiªu bµi häc. - Giúp học sinh cảm nhận nét đẹp trong tâm hồn nhà thơ và một quan niệm sống yêu đời, khao kh¸t giao c¶m, cèng hiÕn cña Xu©n DiÖu. - Hoàn thiện chân dung một nhà thơ với phong cách nghệ thuật độc đáo. - Giáo dục một thái độ sống, một nhân cách sống trong sáng, yêu đời, biết cống hiến tuổi trÎ cho lý tëng vµ x· héi. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích, bình giảng, kết hợp nêu vấn đề và so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. -TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕng ViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1.ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m mét ®o¹n th¬ ( tèi thiÓu 8 c©u ) g©y Ên tîng mạnh đối với em trong bài thơ Hầu trời ( Tản Đà), nói rõ ấn tợng đó? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. * Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dẫn SGK và tóm tắt nội 1. Tác gia Xuân Diệu. dung chÝnh. - Tªn thËt, n¨m sinh, n¨m mÊt. - Quª qu¸n. - Cuộc đời và sự nghiệp. - Mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu.  Cha đàng ngoài, mẹ đàng trong, lại là con vợ lẽ, đẹp trai, đa tình, đa tài. Trớc cách mạng là thµnh viªn cña nhãm Tù lùc v¨n ®oµn. Sau PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi c¸ch m¹ng lµ mét trong nh÷ng nhµ th¬ hµng dung chÝnh nµo ? đầu của thơ ca Việt Nam hiện đại. Lao động s¸ng t¹o nghÖ cÇncï, sù nghiÖp v¨n häc phong phó ®a d¹ng. ¤ng lµ nhµ th¬, nhµ v¨n, nhµ nghiªn cøu phª b×nh, nhµ dÞch thuËt, nhµ v¨n ho¸ lín cña ViÖt Nam thÕ kû XX. 2. Bµi th¬ : Véi vµng. - TrÝch trong tËp th¬ ®Çu tay : Th¬ th¬ ( 1938 ), mét trong nh÷ng bµi th¬ tiªu biÓu nhÊt cña Xu©n DiÖu tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn 1-2 HS đọc diễn cảm.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc..

(187) Sau đó GV nhận xét và đọc lại.. 2. Gi¶i thÝch tõ khã. - SGK. *Hoạt động 3. Trao đổi cặp. Gv chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 3. ThÓ lo¹i vµ bè côc. - ThÓ th¬ tr÷ t×nh, tù do. - Chia 4 ®o¹n: + §o¹n 1: 4 c©u ®Çu: ¦íc muèn k× l¹ + Đoạn 2: 9 câu tiếp theo: Cảm nhận thiên đờng trên mặt đất. - Cã thÓ chia bµi th¬ theo mÊy ®o¹n ? + §o¹n 3: 17 c©u tiÕp theo: Lý lÏ vÒ t×nh yªu, Néi dung tõng ®o¹n? tuæi trÎ, mïa xu©n, h¹nh phóc. + Đoạn 4: còn lại: Sự đắm say đến cuồng nhiệt khi tËn hëng h¹nh phóc cña tuæi trÎ, t×nh yªu n¬i trÇn thÕ. * Hoạt động 4. GV híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n qua 4. Néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. trao đổi cặp GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 4.1. §o¹n 1. Bèn c©u th¬ ®Çu. - NiÒm íc muèn k× l¹, v« lÝ: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ niÒm íc muèn + t¾t n¾ng cña t¸c gi¶ qua 4 c©u th¬ ®Çu? + buéc giã  Mục đích : Giữ lại sắc màu, mùi hơng. - Mục đích và thực chất trong cách nói Thực chất: Sợ thời gian trôi chảy, muốn níu béc lé niÒm íc muèn Êy lµ g×? kÐo thêi gian, muèn tËn hëng m·i h¬ng vÞ cña cuéc sèng - T¹i sao t¸c gi¶ l¹i më ®Çu b»ng 4 c©u - ThÓ th¬ ngò ng«n ng¾n gän, râ rµng nh lêi khẳng định, cố nén cảm xúc và ý tởng. th¬ ngò ng«n? - NhËn biÕt c¸c gi¸ trÞ nghÖ thuËt cã - §iÖp ng÷: T«i muèn / t«i muèn  mét c¸i t«i c¸ nhân khao khát giao cảm và yêu đời đến tha trong 4 c©u th¬ ®Çu? thiÕt. * Hoạt động 5. HS đọc đoạn 2.Trao đổi thảo luận nhãm.GV híng dÉn HS t×m hiÓu néi 4.2. §o¹n 2. ChÝn c©u th¬ tiÕp theo. dung. - Nhóm 1: Cảm nhận chung của em - Các câu thơ kéo dài thành 8 chữ để dễ dàng khi đọc đoạn thơ? Nhận xét hình thức, vẽ bức tranh cuộc sống thiên đờng chính ngay trên mặt đất, ngay trong tầm tay của mỗi kÕt cÊu so víi ®o¹n 1? chóng ta. - Hình ảnh đẹp đẽ, tơi non, trẻ trung: + đồng nội xanh rì Nhãm 2: Nh÷ng h×nh ¶nh, mµu s¾c, + cµnh t¬ ph¬ phÊt âm thanh trong đoạn thơ đều có đặc +ong bớm + hoa l¸ ®iÓm g×? +yÕn anh. + hµng mi chíp s¸ng + thÇn Vui gâ cöa.  C¶nh vËt quen thuéc cña cuéc sèng, thiªn nhiên qua con mắt yêu đời của nhà thơ đã biến thành chốn thiên đờng, thần tiên. - NhÞp th¬ nhanh, gÊp. §iÖp tõ: Ng¹c nhiªn,.

(188) - Nhãm 3: T×m c¸c gi¸ trÞ nghÖ thuËt cã trong ®o¹n th¬? C©u th¬ nµo theo em là mới mẻ và hiện đại nhất? Vì sao?. vui síng, nh tr×nh bµy, mêi gäi chóng ta h·y thëng thøc. - So s¸nh cuéc sèng thiªn nhiªn nh ngêi ®ang yêu, nh tình yêu đôi lứa đắm say, tràn trề hạnh phóc. - Th¸ng giªng ngon nh mét cÆp m«i gÇn: So sánh mới mẻ, độc đáo và táo bạo  . Gợi cảm gi¸c liªn tëng, tëng tîng rÊt m¹nh vÒ t×nh yªu đôi lứa, hạnh phúc tuổi trẻ.. - Thiên đờng đẹp nhất là mùa xuân và tuổi trẻ.Yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt bởi cảm - Nhóm 4: Quan niệm sống của Xuân nhận đợc cuộc sống trần thế cái gì cũng đẹp, Diệu là gì qua đoạn thơ đó? Hiểu 2 câu còng mª say, ®Çy søc sèng.  lÝ do muèn nÝu kÐo cuèi ®o¹n nh thÕ nµo? sù tr«i ch¶y cña thêi gian. - T©m tr¹ng ®Çy m©u thuÉn nhng thèng nhÊt: Sung síng >< véi vµng: Muèn sèng gÊp, sèng * DÆn dß. nhanh, sèng véi tranh thñ thêi gian. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - So¹n bµi tiÕp tiÕt 2.. TiÕt 2.. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra bµi cò: - Bµi míi.. * Hoạt động 1. Th¶o luËn nhãm. GV chuÈn x¸c kiÕn 4.3. §o¹n 3. Mêi b¶y c©u th¬ tiÕp theo. thøc. - Xu©n DiÖu ®a tiªu chuÈn: Con ngêi hång hµo mơn mởn là vẻ đẹp chuẩn mực trên thế gian. Nhng đời ngời có hạn, thời gian một đi không trở lại, thế giới luôn luôn vận động: + Xu©n tíi - xu©n qua - Nhãm 1. T×m hÖ thèng t¬ng ph¶n thÓ + Xu©n non - xu©n giµ hiÖn t©m tr¹ng tiÕc nuèi cña t¸c gi¶ vÒ + Xu©n hÕt - t«i mÊt. thêi gian, tuæi trÎ, t×nh yªu? + lòng rộng - đời chật.  Một hệ thống tơng phản để khẳng định một ch©n lý: tuæi xu©n kh«ng bao giê trë l¹i, ph¶i biÕt qói träng tuæi xu©n. - Ngêi buån  c¶nh buån : - Nhóm 2. Hình ảnh thiên nhiên đợc + Năm tháng ….chia phôi miªu t¶ nh thÕ nµo? cã g× kh¸c víi c¶m + S«ng nói…tiÔn bÞªt. + Giã…hên nhËn trong khæ th¬ trªn? + Chim…sî  Nãi thiªn nhiªn nhng lµ nãi lßng ngêi: t©m tr¹ng lo l¾ng, buån b·, tiÕc nuèi khi xu©n qua. + Mau ®i th«i! Mïa cha ng¶ chiÒu h«m : vÉn trẻ trung, vẫn đủ sức sống cống hiến tuổi xuân cho cuộc đời. - §iÖp tõ : NghÜa lµ…: §Þnh nghÜa, gi¶i thÝch, mang tính khẳng định tính tất yếu qui luật của - Nhãm 3. Gi¶i thÝch ý nghÜa cña thiªn nhiªn nh÷ng ®iÖp tõ vµ nh÷ng quan hÖ tõ cã.

(189) trong ®o¹n th¬?. * Hoạt động 2. HS đọc đoạn cuối. Trao đổi cặp GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - KÕt cÊu: Nãi lµm chi…nÕu..cßn…nhng ch¼ng cßn…nªn…; ®iÖp ng÷: ph¶i ch¨ng…: Sự lí lẽ, biện minh về chân lí mà nhà thơ đã ph¸t hiÖn ra.  Muốn níu kéo thời gian nhng không đợc. Vậy chỉ còn một cách là hãy sống cao độ giây phút cña tuæi xu©n. 4.4. §o¹n 4. ChÝn c©u th¬ cuèi.. - Lêi giôc gi· h·y sèng véi vµng, h·y ra søc - Tâm trạng Xuân Diệu đợc bộc lộ qua tận hởng tuổi trẻ, mùa xuân, tình yêu đắm say, h×nh ¶nh, ng«n tõ, giäng ®iÖu trong cuång nhiÖt, hÕt m×nh. - Bộc lộ sự ham hố, yêu đời, khao khát hòa ®o¹n th¬ ? nhËp cña t¸c gi¶ víi thiªn nhiªn vµ t×nh yªu tuæi trÎ. - §iÖp tõ: vµ… cho..: c¶m xóc µo ¹t, d©ng - Ph©n tÝch t¸c dông cña c¸c ®iÖp tõ ? trµo. - §iÖp ng÷: Ta muèn: béc lé sù ham hè, yªu ®iÖp ng÷ ? đời, khao khát hòa nhập của tác giả với thiên nhiªn vµ t×nh yªu tuæi trÎ. - Tôi  Ta : Sự hòa nhập đồng điệu trong tâm hån nhµ th¬, mang tÝnh phæ qu¸t. - NghÖ thuËt v¾t dßng víi 3 tõ vµ: Sù mª say vồ vập trớc cảnh đẹp, tình đẹp. - §éng tõ: «m…riÕt…say…th©u…h«n...c¾n… Mức độ tăng dần – càng mạnh càng mê đắm, - Phân tích ý nghĩa của các động từ ? cuồng nhiÖt. từ chỉ mức độ tình cảm ? - Từ chỉ mức độ: Chếnh choáng…đã đầy…no nª…: Sù hßa nhËp cña mét søc sèng nång nµn, Anh xin lµm sãng biÕc mª say. H«n m·i c¸t vµng em H«n thËt khÏ thËt ªm Hôn êm đềm mãi mãi. §· h«n råi h«n l¹i Đến tan cả đất trời Anh míi th«i dµo d¹t Còng cã khi µo ¹t Nh nghiÕn n¸t bê em. * Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK..  Sèng véi vµng, cuèng quÝt kh«ng cã nghÜa lµ ích kỷ, tầm thờng, thụ động, mà đó là cách sèng biÕt cèng hiÕn, biÕt hëng thô. Quan niÖm nh©n sinh cña thi sÜ. 5. KÕt luËn. - Một quan niệm sống nhân văn cao đẹp. Một tr¸i tim s«i næi, trÎ trung, kh¸t väng hëng thô và cống hiến cho đời. Xuân Diệu đã khẳng định đợc cái tôi trong quan bệ gắn bó với đời. III. Ghi nhí. - SGK.. 4. Cñng cè. - §äc l¹i bµi th¬: §äc diÔn c¶m. DiÔn xu«i. 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung bµi häc..

(190) - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 20/ 2 / 2008. Ngµy gi¶ng: 25/ 2 / 2008. TiÕt 81 Thao t¸c lËp luËn b¸c bá. A. Môc tiªu bµi häc. Gióp HS: - Hiểu đợc mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận bác bỏ - BiÕt vËn dông phèi hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Đọc hiểu, phân tích, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕngViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1. HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi.. Yêu cầu cần đạt I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận b¸c bá.. 1.Mục đích. - Dùng lí lẽ và dẫn chứng để phủ nhận những - Thế nào là bác bỏ? Bác bỏ nhằm ý kiến, những nhận định sai trái, nhằm bảo vệ mục đích gì? ý kiến, nhận định dúng đắn. 2. Yªu cÇu. - Cần phải chỉ ra đợc cái sai hiển nhiên của c¸c chñ thÓ ph¸t ng«n( ý kiÕn, quan ®iÓm, - Để bác bỏ thành công chúng ta cần nhận định..) nh÷ng thao t¸c nµo? - Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng kh¸ch quan, trung thực để bác bỏ các ý kiến, nhận định sai trái. - Có thái độ thẳng thắn, có văn hoá tranh luận và có sự tôn trọng ngời đối thoại, tôn * Hoạt động 2. trọng bạn đọc. HS đọc mục II SGK và trao đổi thảo luËn nhãm. II. C¸ch b¸c bá. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 1. Kh¶o s¸t bµi tËp. - Bµi tËp 1..

(191) - Nhãm 1: C©u a bµi tËp 1.. - Nhãm 2: C©u b bµi tËp 1.. - Nhãm 3: C©u c bµi tËp 1.. a/ ¤ng §inh Gia Trinh b¸c bá ý kiÕn «ng NguyÔn B¸ch Khoa cho r»ng “NguyÔn Du lµ mét con bÖnh thÇn kinh”. - B¸c bá b»ng c¸ch so s¸nh trÝ tëng tîng cña NguyÔn Du víi trÝ tëng tîng cña c¸c thi sÜ níc ngoµi. b/ ¤ng NguyÔn An Ninh b¸c bá ý kiÕn sai tr¸i cho r»ng: “TiÕng ViÖt nghÌo nµn” - Bác bỏ bằng cách khẳng định ý kiến sai trái Êy kh«ng cã c¬ së, so s¸nh hai nÒn v¨n häc Việt – Trung để nêu câu hỏi tu từ… c/ ¤ng NguyÔn Kh¾c ViÖt b¸c bá quan niÖm sai tr¸i: “T«i hót, t«i bÞ bÖnh, mÆc t«i” - Bác bỏ bằng cách phân tích tác hại đầu độc m«i trêng cña nh÷ng ngêi hót thuèc l¸ g©y ra cho nh÷ng ngêi xung quanh. 2. C¸ch thøc b¸c bá. - Dïng lÝ lÏ dÉn chøng g¹t bá nh÷ng quan điểm, nhận định sai trái…nêu ý kiến đúng đắn của mình nhằm thuyết phục ngời đọc. - B¸c bá b»ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau: b¸c bá một luận điểm, luận cứ, sau đó chỉ rõ tác hại, nguyªn nh©n hoÆc ph©n tÝch nh÷ng kh¸i c¹nh sai lầm ấy bằng thái độ khách quan, đúng mùc.. * Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK. III. Ghi nhí. - SGK.. IV. LuyÖn tËp. * Hoạt động 4. Bµi tËp 1. GV tổ chức cho HS trao đổi, thảo luận a/ Bác bỏ: “ Đổi cứng thành mềm” của kẻ sĩ nhãm lµm bµi tËp SGK. c¬ héi cÇu an. - B»ng lÝ lÏ vµ dÉn chøng. - Nhãm 1.Bµi tËp 1(a). - Nhãm 2. Bµi tËp 1(b). - Nhãm 3+4: Bµi tËp 2.. b/ Bác bỏ: “ thơ là những lời đẹp” - B»ng dÉn chøng cô thÓ. Bµi tËp 2. Gîi ý. - Khẳng định đây là qua nniệm sai về việc kÕt b¹n. - Ph©n tÝch häc yÕu kh«ng ph¶i lµ thãi xÊu, mµ chØ lµ nhîc ®iÓm chñ quan hoÆc kh¸ch quan chi phèi. - Khẳng định quan niệm đúng đắn là kết bạn víi nh÷ng ngêi häc yÕu lµ tr¸ch nhiÖm vµ tình cảm bạn bè nhằm giúp đỡ nhau cùng tiÕn bé.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi tiÕp theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 22/ 2 /2008 Ngµy gi¶ng: 26 / 2 / 2008 TiÕt 82. Trµng Giang ( Huy CËn ) A. Mục đích yêu cầu..

(192) - Giúp HS cảm nhận đợc nỗi buồn cô đơn trớc vũ trụ rộng lớn, nỗi sầu nhân thế, niềm khao khát hoà nhập cuộc đời và tình cảm đối với quê hơng đất nớc của tác giả. - Thấy đợc màu sắc cổ điển và hiện đại trong bài thơ mới. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t©m tr¹ng trong th¬ tr÷ t×nh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ V¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu - đọc diễn cảm. Phân tích, giảng bình kết hợp so sánh, nêu vấn đề qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Thuộc lòng và phân tích lòng yêu đời khao khát hoà nhập của Xuân DiÖu trong Véi Vµng. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. * Hoạt động 1. 1. T¸c gi¶. HS đọc tiểu dãn SGK và tóm tắt nội dung - Tên đầy đủ, năm sinh, năm mất. chÝnh. - Quª qu¸n. - Cuộc đời và sự nghiệp. - C¸c t¸c phÈm tiªu biÓu. - PhÇn tiÓu dÉn tr×nh bµy nh÷ng néi dung 2. Bµi th¬. chÝnh nµo ? - Bài thơ viết mùa thu 1939, đợc in trong tập löa thiªng- tËp th¬ tiªu biÓu vµ næi tiÕng cña «ng tríc c¸ch m¹ng th¸ng t¸m 1945. * Hoạt động 2. GV híng dÉn HS t×m hiÓu v¨n b¶n. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc. - Gọi HS đọc bài thơ: Giọng trầm lắng, ung dung, th thái, chú ý ngắt nhịp 4-3, 22-3. GV nhận xét, đọc lại. 2. Gi¶i thÝch tõ khã. - SGK. - NhËn xÐt thÓ th¬ vµ bè côc bµi th¬?. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - Em có suy nghĩ gì về nhan đề bài thơ?. - Cảm nhận của em về câu thơ đề từ?. 3. ThÓ th¬ vµ bè côc. - ThÓ th¬ thÊt ng«n - 4 khæ = bøc tranh tø b×nh: cã c¶nh cã t×nh 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. 4.1. Nhan đề và lời đề từ. - Nhan đề. Chiều trên sông Tràng giang + ChiÒu trªn s«ng: Cô thÓ, b×nh thêng kh«ng g©y Ên tîng. +Trµng giang: Kh¸i qu¸t, trang träng, võa cæ điển vừa hiện đại, gợi âm hởng lan toả, ngân vang. - Lời đề từ: Cảm hứng chủ đạo đợc tác giả nãi râ: + Mét thiªn nhiªn bao la, rîn ngîp + Mét dßng s«ng dµi, réng mªnh m«ng. + Mét nçi niÒm b©ng khu©ng, tha thiÕt nhí khi đứng trớc trời rộng sông dài..

(193) - Toµn bé c¶m xóc chi phèi c¶m høng s¸ng tác của tác giả  chìa khoá để hiểu bài thơ. 4.2. Khæ th¬ 1. + Sãng gîn: NhÑ, tõng líp mét nh lan to¶. Th¶o luËn nhãm. + Trµng giang: s«ng réng, dµi, lín… + §iÖp ®iÖp: Liªn tôc, nhiÒu lÇn. + ThuyÒn vÒ níc l¹i: Buån, chia ly, xa c¸ch - Nhãm 1. §äc khæ th¬ 1, t×m vµ x¸c + Cñi l¹c dßng: Tr«i næi trªn s«ng, c¶nh chia định ý nghĩa các giá trị nghệ thuật có lìa trống vắng, gợi sự chết chóc. trong khổ thơ đó?  Cảnh cô đơn, buồn vắng vô tận, nỗi buồn nh ngÊm vµo tËn da thÞt. 4.3. Khæ th¬ 2. - l¬ th¬ - cån nhá - đìu hiu - lµng xa - v·n chî chiÒu - Nhãm 2. §äc khæ th¬ 2, t×m vµ x¸c - c« liªu định ý nghĩa các giá trị nghệ thuật có  Không gian buồn vắng. Nghệ thuật dùng từ l¸y gîi t¶ sù h¾t hiu, thª th¶m... trong khổ thơ đó? - Kh«ng mét ©m thanh, kh«ng mét tiÕng động, có vẳng hơi tiếng con ngời ở một phiên chợ chiều đã vãn nhng mơ hồ - càng gợi sự tàn tạ, vắng vẻ, cô đơn. - Kh«ng gian hai chiÒu: + n¾ng xuèng/ trêi lªn/ s©u chãt vãt + s«ng dµi/ trêi réng/ bÕn c« liªu  Nghệ thuật đối, sự đối lập giữa con ngời với vò trô: con ngêi cµng nhá bÐ tríc kh«ng gian réng lín Êy. H×nh ¶nh th¬ mang mµu s¾c cæ ®iÓn. 4.4 Khæ th¬ 3. - Cảnh cô đơn, buồn, trống vắng đợc nhấn mạnh hơn bởi hai lần phủ định: + kh«ng cÇu. + không đò - Nhãm 3. §äc khæ th¬ 3 vµ nhËn xÐt  Kh«ng bãng ngêi, kh«ng sù giao lu. cảnh vật ở thổ thơ có gì đáng chú ý? H×nh ¶nh BÌo d¹t gîi cho em suy nghÜ + BÌo d¹t: h×nh ¶nh chia l×a, tan t¸c. gì? ý nghĩa dùng từ phủ định hai lần?  gîi h×nh ¶nh con ngêi mÊt quyÒn lîi, mÊt tù do, mÊt chñ quyÒn, kiÕp sèng lu l¹c trªn dòng đời, thân phận bèo bọt, vô nghĩa, cô đơn trớc đất trời. 4.5. Khæ th¬ 4. + líp líp - Nhóm 4. Đọc khổ thơ 4 và cho biết + đùn c¶nh vËt vµ c¶m xóc cña nhµ th¬ trong + nghiªng + sa khổ thơ có gì đặc biệt?  C¶nh hoµng h«n u ¸m, nÆng nÒ, tëng chõng nh đặc quánh lại. B¶n th¶o Huy CËn viÕt: Dên dîn. Do sù v« t×nh cña ngêi s¾p ch÷ in mµ thµnh dîn dîn. T¸c gi¶ cảm ơn sự vô tình đó của anh thợ sắp chữ máy +Dợn dợn: Gợi cảm giác bên trong, buồn.

(194) in.. v« h¹n, nhí quª h¬ng.. Câu thơ đợc gợi ra từ hai câu thơ trong Hoàng H¹c l©u cña Th«i HiÖu: Quª h¬ng khuÊt bãng + Kh«ng khãi …nhí nhµ: nÐt cæ ®iÓn mµ hoàng hôn/ Trên sông khói sóng cho buồn lòng hiện đại trong thơ Huy Cận. Nỗi nhớ da diết cña mét c¸i t«i l·ng m¹n. §ã chÝnh lµ lßng ai.. yªu níc thÇm kÝn cña Huy CËn tríc c¶nh ngộ đất nớc mất chủ quyền.. Trao đổi cặp.. - Em hiểu thế nào là vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong bài thơ?. * Hoạt động 4. HS đọc phần ghi nhớ SGK.. 4.6. Vẻ đẹp cổ điển và hiện đại trong bài th¬. YÕu tè cæ ®iÓn. Yếu tố hiện đại. - ThÓ th¬ thÊt ng«n t¶ c¶nh ngô t×nh. - Sö dông nhiÒu tõ H¸n ViÖt, thi liÖu truyÒn thèng. - Mang d¸ng dÊp §êng thi ë sù hµm súc, cô đọng, tao nh·, s©u s¾c, kh¸i qu¸t. - H×nh ¶nh íc lÖ, tîng trng.. - Nỗi buồn cô đơn nhng mang c¶m xóc b©ng khu©ng man m¸c nçi buån thêi đại. - C¶nh vËt quen thuéc gÇn gòi. - Trùc tiÕp béc lé cái tôi cô đơn trớc vò trô, lßng yªu quª hơng đất nớc thầm kÝn. - H×nh ¶nh gÇn gòi th©n thuéc.. III. Ghi nhí. - SGK.. 4. Cñng cè. - §äc diÔn c¶m bµi th¬. - Phát biểu cảm nhận của em về vẻ đẹp cổ điển trong bài thơ? 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - Thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh..

(195) Ngµy so¹n: 23/ 2 / 2008. Ngµy gi¶ng: 26/ 2 / 2008. TiÕt 83. LuyÖn tËp Thao t¸c lËp luËn b¸c bá.. A. Môc tiªu bµi häc. - Cñng cè vµ n©ng cao hiÓu biÕt vÒ thao t¸c lËp luËn b¸c bá. - BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn b¸c bá trong bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Đọc hiểu, phân tích, kết hợp nêu vấn đề gợi mở, so sánh qua hình thức trao đổi, thảo luận nhãm. - TÝch hîp ph©n m«n Lµm v¨n, TiÕng ViÖt, §äc v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1. I. Híng dÉn gi¶i bµi tËp SGK. GV híng dÉn HS gi¶i bµi tËp. Trao đổi nhóm. Đại diện nhóm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc, cho ®iÓm. Bµi tËp 1. - Nhãm 1. Bµi tËp 1(a) §o¹n v¨n a/. Vấn đề bác bỏ Cách bác bỏ Quan niÖm Dïng lÝ lÏ vµ sèng quÈn h×nh ¶nh so quanh, nghÌo s¸nh nµn cña nh÷ng ngêi trë thµnh n« lÖ cña tiÖn nghi.. - Nhãm 2. Bµi tËp 1(b). §o¹n v¨n b/. Thái độ dè dÆt, nÐ tr¸nh cña nh÷ng ngêi hiÒn tµi tríc v¬ng triÒu míi.. Dïng lÝ lÏ ph©n tÝch dÓ nh¾c nhë, kªu gäi nh÷ng ngêi hiÒn tµi ra gióp níc..

(196) - Nhãm 3. Bµi tËp 2.. - Nhóm 4. Đa ra quan niệm đúng đắn về cách học môn ngữ văn?. Bµi tËp 2. §o¹n v¨n a/. Vấn đề bác bỏ Cách bác bỏ - Quan niÖm - Dïng lÝ lÏ vµ phiÕn diÖn. dÉn chøng thùc tÕ.. §o¹n v¨n b/. - Quan niÖm - Dïng lÝ lÏ vµ phiÕn diÖn: dÉn chøng thùc tÕ.. Quan niÖm đúng đắn.. Muèn häc tèt m«n ng÷ v¨n cÇn ph¶i: - Sèng s©u s¾c vµ cã ý thøc tÝch luü vèn sèng thùc tÕ. - Có động cơ và thái độ học tập đúng đắn. - Cã ph¬ng ph¸p häc tËp phï hợp để nắm kiến thức cơ bản và hÖ thèng. - Thêng xuyªn trau dåi kiÕn thøc qua s¸ch, b¸o, t¹p chÝ vµ thu thập thông tin trên các phơng tiện thông tin đại chúng.. II. LuyÖn tËp . * Hoạt động 2. - Bµi tËp 3 SGK tr32. HS lµm bµi tËp 3 t¹i líp. GV gäi ch÷a bµi vµ nhËn xÐt cho ®iÓm. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - ¤n luyÖn lÝ thuyÕt phôc vô cho bµi viÕt sè 6. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 29/ 3 / 2008. Ngµy gi¶ng: 03 / 3/ 2008. TiÕt 84.. Trả Bài viết số 5. Ra đề bài số 6 về nhà. A. Môc tiªu bµi häc. - Gióp HS nhËn râ u, khuyÕt ®iÓm trong bµi viÕt. - Rót ra nh÷ng kinh nghiÖm vÒ viÖc vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - T¨ng thªm lßng yªu thÝch häc tËp bé m«n. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - Gi¸o ¸n..

(197) - Bµi lµm cña HS. C.C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp thuyết giảng, phân tích kết hợp trao đổi. - Tr¶ bµi cho HS xem kÕt qu¶. Kh¾c phôc lçi viÕt. GV thu bµi lu v¨n phßng. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1. GV nhËn xÐt nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm bµi viÕt. §¸nh gi¸ kÕt qu¶.. Yêu cầu cần đạt.. 1. NhËn xÐt chung. * ¦u ®iÓm. - Nhìn chung các em hiểu đề, biết cách triển khai ý. Nắm đợc nội dung yêu cầu đề bài. - Phần trắc nghiệm hầu hết làm đợc 5 câu hỏi ( Có 03 bạn làm đúng 100%). - Phần tự luận viết tơng đối đúng yêu cầu đề Không lạc đề. * Nhîc ®iÓm. - Bài viết cha mở rộng, cha bày tỏ đợc cảm nhận cña m×nh mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. §«i khi còn sa đà phân tích nhân vật - Diễn đạt đôi chỗ còn chung chung, mờ nhạt. - Cha biÕt triÓn khai ý, cã bµi viÕt hÇu nh chØ * Hoạt động 2. míi dõng l¹i ë d¹ng tãm t¾t néi dung v¨n b¶n. GV chữa đề theo đáp án thang * Kết quả. ®iÓm. - §iÓm 7: 03 em - §iÓm 8: 02 em - §iÓm 6,5 - 6,75: 06 em - §iÓm 5- 6,25: 30 em - §iÓm díi 5 : 02 em I. Tr¾c nghiÖm.. 2. Chữa đề. A. Tr¾c nghiÖm. C©u 1 1-b, 2-c 3-d, 4-a. II. Tù luËn.. C©u 2 D.. C©u 3 A. C©u 4 A+D: s B+C: ®. C©u 5 C. C©u 6 A+B+C: ® D: s. B. Tù luËn.. - Häc sinh cã thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c nhau nhng bài viết cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - Nói rõ cuộc đời Chí Phèo qua các giai đoạn: + Tõ mét anh ChÝ hiÒn lµnh, khoÎ m¹nh, bÞ B¸ KiÕn ®Èy ®i ë tï oan 7 - 8 n¨m trêi. + Chế độ nhà tù đã biến Chí trở thành con quỉ d÷ cña lµng Vò §¹i. + Sau khi ra tï, ChÝ PhÌo bÞ tha ho¸ c¶ nh©n * Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Häc sinh cã h×nh lÉn nh©n tÝnh. thÓ cã nh÷ng c¸ch tr×nh bµy kh¸c - MÆc dÇu bÞ tíc ®o¹t quyÒn lµm ngêi l¬ng thiÖn nhau nhng bài viết cần đảm bảo các nhng Chí Phèo vẫn cha mất hết nhân tính: ý c¬ b¶n sau: + Nhê t×nh yªu méc m¹c ch©n thµnh cña ThÞ Në..

(198) + Nhờ sự chăm sóc bởi bàn tay một ngời đàn bà. + Nhê h¬ng vÞ b¸t ch¸o hµnh ThÞ Në nÊu cho ChÝ PhÌo ¨n lóc èm. - ChÝ PhÌo thøc tØnh, nhËn ra ©m thanh cuéc sèng, khao kh¸t hoµn l¬ng. - Nguyên nhân dẫn đến sự tha hoá của Chí Phèo. - Chí Phèo là nạn nhân của bọn địa chủ, cờng hµo ë n«ng th«n ViÖt Nam tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m. - Khẳng định giá trị nhân đạo của tác phẩm thông qua vẻ đẹp khát vọng hoàn lơng của nhân vËt ChÝ PhÌo. 3. Ra đề bài viết số 6 về nhà. - Anh(chÞ) h·y tr×nh bµy suy nghÜ cña m×nh vÒ * Hoạt động 3. “bÖnh thµnh tÝch” – mét “c¨n bÖnh” g©y t¸c h¹i Ra đề về nhà. Hẹn lịch thu bài. không nhỏ đối với sự phát triển của xã hội hiện GV định hớng cách làm bài cho HS. nay.. Yªu cÇu viÕt bµi. - KiÓu bµi nghÞ luËn x· héi. - Bè côc 3 phÇn râ rµng. - C¸c thao t¸c lËp luËn cÇn sö dông: Ph©n tÝch, so s¸nh, b¸c bá. - T liÖu :Vèn sèng thùc tÕ.. a/ Yªu cÇu kiÕn thøc. - Thµnh tÝch lµ g× ? + Kết quả, thành tích xuất sắc đạt đợc đối với mét c«ng vÞªc cô thÓ sau mét thêi gian nhÊt định. - BÖnh thµnh tÝch lµ g×? + Việc báo cáo không đúng sự thật về kết quả làm việc, làm đợc ít hoặc không làm đợc nhng báo cáo bịa đặt là nhiều “ làm thì láo báo cáo thì hay” - C¨n bÖnh nµy kh«ng chØ lõa dèi cÊp trªn mµ cßn lõa dèi x· héi, lõa dèi chÝnh b¶n th©n m×nh, g©y ra mét thãi xÊu lµ chñ quan, tù m·n mét c¸ch v« lèi  C¸ch kh¾c phôc lµ t«n träng sù thËt, nghiªm kh¾c víi b¶n th©n m×nh, cã l¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm khi lµm viÖc. b/ Thang ®iÓm. - Điểm 10: Đảm bảo đày đủ các ý trên. bài viết rõ ràng bố cục, diễn đạt lu loát, hành văn trong s¸ng, cã vèn sèng phong phó. Kh«ng sai lçi c©u, chÝnh t¶. - Điểm 8: Diễn đạt tốt, đảm bảo tơng đối đầy đủ c¸c ý trªn, c¸c ý cha thùc sù l«gÝc, cßn m¾c mét vµi lçi nhá. - Điểm 6: Đảm bảo đợc một nửa ý trên. Diễn đạt tơng đối lu loát, còn mắc một số lỗi. - Điểm 4 : bài viết có ý nhng diễn đạt lộn xộn. Cha râ bè côc, sai lçi chÝnh t¶ nhiÒu. - §iÓm 2 : Cha biÕt c¸ch tr×nh bµy mét bµi v¨n, c¸c ý lén xén, thiÕu l«gÝc, sai nhiÒu lçi chÝnh t¶. - Điểm 0 : Không trình bày đợc ý nào, bài viết linh tinh, hoÆc bá giÊy tr¾ng.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Tập trung làm bài trong một thời gian nhất định không phân tán t tởng. - Xác định rõ yêu cầu nội dung, làm bài đúng hớng. - Nộp bài đúng thời gian qui định: Thứ 5(6/3).

(199) Ngµy so¹n: 29/ 2 / 2008. Ngµy gi¶ng: 03 / 3/ 2008. TiÕt 85+86.. §©y th«n VÜ d¹. ( Hµn MÆc Tö ). A. Mục đích yêu cầu. - Giíi thiÖu t¸c gi¶- mét giäng th¬ l¹ trong phong trµo th¬ míi. - Cảm nhận giá trị độc đáo của bài thơ qua phân tích nội dung, nghệ thuật. - Rèn kỹ năng đọc diễn cảm và phân tích thơ trữ tình. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - S¸ch gi¸o khoa v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu-đọc diễn cảm, Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại nêu vấn đề bằng hệ thống câu hỏi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Thuéc lßng bµi th¬ Trµng giang (Huy CËn) - Ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt tr÷ t×nh. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. * Hoạt động 1. HS đọc tiểu dẫn SGK Tãm t¾t néi dung chÝnh GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. 1. T¸c gi¶. - Tªn thËt, n¨m sinh, n¨m mÊt. - Quª qu¸n. - Cuộc đời và sự nghiệp. - Lµm th¬ tõ n¨m 16 tuæi víi nhiÒu bót - Mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu danh: Phong TrÇn, LÖ Thanh, Minh DuÖ ThÞ. - 1936 lÊy bót danh Hµn MÆc Tö. - Nhµ th¬ tµi n¨ng phong c¸ch nghÖ thuËt kú l¹. - Nhµ nghÌo, cha mÊt sím, khi ®ang lµm viÖc ë së §¹c ®iÒn th× m¾c bÖnh hñi( BÖnh phong) nªn bÞ ®uæi viÖc. §iÒu trÞ t¹i nhµ th¬ng Qui Nh¬n vµ mÊt t¹i đó. - Bªn c¹nh nh÷ng vÇn th¬ ®iªn lo¹n vÉn xuÊt hiÖn nh÷ng vÇn th¬ trong trÎo: Mïa xu©n chÝn, §©y th«n VÜ Gi¹... 2. Giíi thiÖu bµi th¬. - S¸ng t¸c 1938, in trong tËp Th¬ §iªn. - Bài thơ đợc gợi cảm hứng khi nhà thơ nhận đợc tấm bu thiếp phong cảnh do Hoµng Cóc göi ra tõ HuÕ khi «ng ®ang trªn giêng bÖnh.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n.. Hµn MÆc Tö : Con ngêi cña v¨n ch¬ng 1. §äc kÎ ®am mª v¨n ch¬ng. 2. Gi¶i thÝch tõ khã.. - SGK. 3. ThÓ th¬ vµ bè côc..

(200) - ThÓ th¬: ThÊt ng«n trêng thiªn(3 khæ/bµi, mçi khæ 4 c©u) - Bè côc: 3 khæ + Khæ 1: Vên tîc th«n VÜ + Khæ 2: S«ng níc th«n VÜ + Khæ 3: Ngêi xa th«n VÜ.. * Hoạt động 2. Th¶o luËn nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. thøc.. 4.1. Khæ th¬ 1. - C©u th¬ 1: + H×nh thøc: c©u hái. + Néi dung: lêi mêi, lêi tr¸ch mãc.  tù ph©n th©n, tù gi·i bµy t©m tr¹ng: nuèi tiÕc, nhí mong. - Bức tranh thôn Vĩ đợc khắc hoạ tơi đẹp, sống động. Hình ảnh: Nắng hàng cauNắng mới. à¸nh n¾ng ban mai tinh khiÕt trong lµnh Nhãm 1. T×m c¸c gi¸ trÞ nghÖ chiÕu lªn nh÷ng hµng cau cßn ít ®Ém s¬ng thuật và chỉ ra những nét đẹp của đêm. phong c¶nh trong khæ th¬ 1? N¾ng cã linh hån riªng. N¾ng mang hån xø HuÕ. - Sù lÆp l¹i 2 lÇn tõ “n¾ng” khiÕn c©u th¬ trµn ngËp ¸nh s¸ng. Thiên nhiên sống động rạng ngời , gợi cảm gi¸c khoÎ kho¾n, Êm ¸p. - §¹i tõ phiÕm chØ “ai” gîi c¸i ¸m ¶nh th¬ng nhí. -“Xanh nh ngäc”: BiÖn ph¸p so s¸nh gîi lªn mµu s¾c t¬i s¸ng cña vên c©y. - “MÆt ch÷ ®iÒn”: khu«n mÆt hiÒn lµnh phóc hËu. Vẻ đẹp: cảnh và ngời xứ Huế. Bøc tranh thiªn nhiªn trinh nguyªn, ®Çy ¾p ánh sáng, có màu sắc, có đờng nét.Hình ¶nh con ngêi: dÞu dµng e Êp. TiÕng nãi b©ng khu©ng r¹o rùc cña mét t©m hồn yêu đời, khát sống, hớng về cái trong trÎo, th¸nh thiÖn. 4.2. Khæ th¬ 2. - Gió, mây, sông nớc, hoa đợc nhân cách hoá để nói tâm trạng. - Cái ngợc đờng của gió, mây gợi sự chia ly Nhóm 2. Nhận xét nghệ thuật đôi ngả -> nỗi đau thân phận xa cách, chia miªu t¶ h×nh ¶nh giã, m©y, s«ng, l×a. tr¨ng trong khæ th¬ 2 vµ chØ ra nÐt  Kh«ng gian trèng v¾ng, thêi gian nh ngõng độc đáo có trong khổ thơ đó? l¹i, c¶nh vËt hê h÷ng víi con ngêi..

(201) - Hình ảnh thơ không xác định: “Thuyền ai”, “s«ng tr¨ng” à C¶m gi¸c huyÒn ¶o. àCảnh đẹp nh trong cõi mộng. - C©u hái tu tõ Èn chøa mét nçi mong chê tha thiết, đồng thời cũng chứa đầy nỗi phấp pháng hoµi nghi. àKhông gian mênh mông có đủ cả gió, mây, sông, nớc, trăng, hoa cảnh đẹp nhng buån v« h¹n. 4.3. Khæ th¬ 3. - Chñ thÓ: §Çy kh¸t väng trong tiÕng gäi - Kh¸ch thÓ: h ¶o, nh¹t nhoµ, xa x«i. à C©u th¬ ®Çy ®am mª, håi hép, ngìng väng, nhng hôt hÉng, xãt xa. - §iÖp tõ, ®iÖp ng÷, Nhãm 3. ë khæ th¬ thø 3 nhµ th¬ - Nh¹c ®iÖu s©u l¾ng vµ buån mªnh mang. béc lé t©m tr¹ng cña m×nh nh thÕ - C©u hái löng l¬ nöa nghÑn ngµo, nöa nµo? tr¸ch mãc, à Ch©n dung néi t©m cña t¸c gi¶: Khao khát yêu thơng, đồng cảm. - §¹i tõ phiÕm chØ : ai / t×nh ai ?  C©u th¬ cuèi dêng nh chÝnh lµ c©u tr¶ lêi cho c©u th¬ thø nhÊt. III. Tæng kÕt. ThÕ giíi thùc -Thêi gian: b×nh minh Khæ Kh«ng gian: MiÖt vên 1. khung c¶nh t¬i s¸ng, Êm ¸p, hµi hoµ gi÷a con ngêi vµ thiªn nhiªn. Nhãm 4. NhËn xÐt bót ph¸p miªu t¶ trong 3 khæ th¬ cã g× kh¸c nhau ( Thêi gian, kh«ng gian, khung c¶nh)?. ThÕ giíi méng - Thời gian: đêm trăng Khæ - Kh«ng gian: trêi, m©y, s«ng, níc 2 khung c¶nh u buån, hoang v¾ng, chia l×a… ThÕ giíi ¶o. Khæ Thêi gian: kh«ng xác định. 3 - Không gian: đờng xa, sơng khói. -khung c¶nh h ¶o…. * Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK..  Khát vọng yêu thơng, đồng cảm! IV. Ghi nhí. - SGK.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc lßng bµi th¬..

(202) - Tập bình câu thơ tâm đắc nhất. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 29/ 2 / 2008. Ngµy gi¶ng: 04/ 3/ 2008. TiÕt 87.. ChiÒu tèi. (TrÝch “NhËt kÝ trong tï” Hå ChÝ Minh ). A. Mục đích yêu cầu. - Giúp HS thấy đợc vẻ đẹp tâm hồn Hồ Chí Minh: dù trong hoàn cảnh khắc nghịêt đến đâu vÉn lu«n híng vÒ ¸nh s¸ng vµ sù sèng. - Cảm nhận đợc bút pháp tả cảnh ngụ tình vừa cổ điển vừa hiện đại. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t©m tr¹ng trong th¬ tr÷ t×nh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - S¸ch gi¸o khoa v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu-đọc diễn cảm, Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại nêu vấn đề bằng hệ thống câu hỏi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Thuéc lßng bµi th¬ §©y th«n VÜ D¹(Hµn MÆc Tö) - Ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt tr÷ t×nh. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1 HS đọc kĩ phần tiểu dẫn trong SGK. Trả lêi c©u hái. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - §äc xong phÇn tiÓu dÉn, em thÊy cã. Yêu cầu cần đạt. I. TiÓu dÉn. 1. Hoàn cảnh ra đời tập thơ " Nhật kí trong tï". - Là tập nhật kí viết bằng thơ, đợc Bác s¸ng t¸c trong thêi gian bÞ chÝnh quyÒn Tëng Giíi Th¹ch b¾t giam tõ mïa thu 1942.

(203) ®iÓm g× cÇn lu ý?. - 1943 t¹i tØnh Qu¶ng T©y. - TËp th¬ gåm 134 bµi b»ng ch÷ H¸n.. - Cho HS quan s¸t tranh b×a tËp th¬.. 2. XuÊt xø bµi " ChiÒu tèi". - Là bài thơ thứ 31, đợc sáng tác mùa thu 1942 trên đờng Bác đi đày từ Tĩnh Tây đến Thiªn B¶o.. Hoạt động 2 II. §äc - hiÓu v¨n b¶n. HS đọc diễn cảm toàn văn phần phiên âm, 1. Đọc. dÞch nghÜa, dÞch th¬. 2. Gi¶i thÝch tõ khã: (SGK) - Câu 2: Cha dịch đợc chữ "cô", "mạn - Đọc đúng nhịp thơ, giọng chậm rãi, bình mạn" tÜnh, tho¸ng chót vui, Êm ë c©u cuèi. Tõ " - C©u 3: dÞch thõa tõ " tèi", lµm mÊt ®i ý hồng" đọc hơi to và kéo dài hơn. vÞ" ý t¹i ng«n ngo¹i", hµm sóc cña th¬ cæ. - So s¸nh phÇn phiªn ©m, dÞch nghÜa víi phÇn dÞch th¬ cña Nam Tr©n, em thÊy chç nào cha dịch đạt?. 3. ThÓ th¬. - ThÊt ng«n tø tuyÖt §êng luËt.. *Hoạt động3. Th¶o luËn nhãm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 4.1. Hai c©u th¬ ®Çu. - Bøc tranh thiªn nhiªn víi h×nh ¶nh: + C¸nh chim sau mét ngµy rong ruæi, trong giê kh¾c cña ngµy tµn ®ang vÒ rõng t×m n¬i tæ Êm. §©y lµ c¸nh chim " mái"( c¶m nhËn rÊt s©u tr¹ng th¸i bªn trong cña sù vËt). + áng mây cô đơn, lẻ loi đang trôi chầm chËm gi÷a bÇu trêi cao réng. §©y lµ chßm mây mang tâm trạng, có hồn ngời, cô đơn, lÎ loi vµ lÆng lÏ.. Nhãm 1: - Ph©n tÝch bøc tranh thiªn nhiªn ë 2 c©u th¬ ®Çu?. Nhãm 2 - So sánh sự tơng đồng và khác biệt giữa thiªn nhiªn vµ con ngêi?. 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt.. - So s¸nh thiªn nhiªn vµ con ngêi: + Tơng đồng về hình thức: đều cô đơn, mệt mỏi, mong muốn tìm đợc tổ ấm. + Kh¸c biÖt vÒ b¶n chÊt: thiªn nhiªn tù do cßn con ngêi mÊt tù do, ®ang bÞ ¸p gi¶i. Hai câu thơ mang vẻ đẹp cổ điển, tả ít mà gîi nhiÒu, chØ hai nÐt ph¸c häa mµ gîi lªn hồn cảnh vật. Qua đó, thể hiện bản lĩnh kiªn cêng cña ngêi chiÕn sÜ. Bëi v× nÕu kh«ng cã ý chÝ vµ nghÞ lùc, kh«ng cã phong th¸i ung dung tù chñ vµ sù tù do hoµn toµn vÒ tinh thÇn th× kh«ng thÓ cã nh÷ng c©u th¬ c¶m nhËn thiªn nhiªn thËt s©u s¾c vµ tinh tÕ nh thÕ trong hoµn c¶nh khắc nghiệt của tù đày. 4.2. Hai c©u th¬ sau - Tõ bøc tranh thiªn nhiªn trë thµnh bøc tranh đời sống, từ mây, trời, chim muông trở thành bức tranh con ngời lao động.. Nhãm 3: - Bức tranh đợc miêu tả trong câu 3,4 là g×?. - Hình ảnh con ngời lao động trẻ trung ( thiÕu n÷), nhÞp ®iÖu cña cuéc sèng lao động( xay ngô), đã đa lại cho ngời đi đờng lóc chiÒu h«m chót h¬i Êm cña sù sèng, chút niềm vui và hạnh phúc trong lao động cña con ngêi, con ngêi Êy tuy vÊt v¶ mµ tù.

(204) do.. - Bµi th¬ quy tô trong mét ®iÓm s¸ng rùc rì" rùc hång" - " nh·n tù". - ý nghÜa: Nhãm 4: + Gîi cuéc sèng sum vÇy, Êm ¸p, lµm - Quy tụ điểm sáng trong 2 câu thơ cuối là vợi đi ít nhiều nỗi đau khổ của ngời đi đày, chi tiết nào? ý nghĩa của chi tiết đó? mang l¹i niÒm vui, søc m¹nh, sëi Êm lßng ngêi tï. + Sù lu©n chuyÓn vÒ thêi gian: buæi chiÒu kết thúc, thời gian chuyển sang đêm tối nhng là đêm tối ấm áp, bừng sáng. + Sự vận động từ nỗi buồn đến niềm vui, từ bóng tối đến ánh sáng. + NiÒm tin, niÒm l¹c quan.  Thông qua bức tranh cuộc sống lao động, thể hiện vẻ đẹp trong tâm hồn ngời tù: lạc quan, tin tëng vµo t¬ng lai t¬i s¸ng. 5. T tëng bµi th¬ - Cảm quan thiên nhiên của Bác xét đến cïng lµ c¶m quan nghÖ thuËt. Trung t©m bài thơ chính là con ngời lao động và ngọn löa cña sù sèng. V× thÕ, bµi th¬ tuy viÕt vÒ c¶nh chiÒu tèi nhng l¹i th¾p s¸ng lªn trong lòng ngời đọc một ngọn lửa hồng ấm áp của niềm tin yêu đời.. - Gi¸ trÞ t tëng bµi th¬ ?. III. Ghi nhí -SGK. Hoạt động 4 - HS đọc ghi nhớ 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc lßng bµi th¬. - N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 12/ 3 / 2008. Ngµy gi¶ng: 17 / 3/ 2008. TiÕt 88.. Tõ Êy ( Tè H÷u).

(205) A. Mục đích yêu cầu. - Giúp HS thấy đợc niềm vui sớng, say mê mãnh liêt6j của Tố Hữu trong buổi đàu gặp gỡ lí tởng cộng sản và tác dụng kì diệu của lí tởng đối với cuộc đời nhà thơ. - Hiểu đợc sự vận động của các yếu tố trong thơ trữ tình - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t©m tr¹ng trong th¬ tr÷ t×nh. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - S¸ch gi¸o khoa v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu-đọc diễn cảm, Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại nêu vấn đề bằng hệ thống câu hỏi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Thuéc lßng bµi th¬ ChiÒu tèi( Phiªn ©m, dÞch th¬) - Ph©n tÝch bµi th¬. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. * Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dẫn SGK, tóm tắt nội dung 1. Tác gia Tố Hữu. chÝnh. - Tªn khai sinh, n¨m sinh, n¨m mÊt. - Quª qu¸n. - Cuộc đời 2. Bµi th¬ : Tõ Êy. - Tiểu dẫn SGK trình bày những nội - Ngày đầu khi đợc đứng trong hàng dung chÝnh nµo ? ngũ của Đảng, làm bài thơ để ghi lại kỉ niệm đáng nhớ ấy. - Bµi th¬ n»m trong phÇn M¸u löa cña tËp th¬ Tõ Êy. - TËp Tõ Êy gåm 71 bµi chia lµm 3 phÇn: M¸u löa, XiÒng xÝch, Gi¶i phãng. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc.. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn HS đọc : - Giäng ®iÖu phÊn khëi, vui t¬i, hå hëi. 2. Gi¶ithÝch tõ khã. - SGK Chú ý nhịp thơ thay đổi 3. ThÓ th¬ vµ bè côc. - ThÊt ng«n: 7 ch÷/c©u; 4 c©u/khæ; 3 khæ/bµi. - Khæ 1: NiÒm vui síng, say mª khi gÆp lÝ tëng cña §¶ng, c¸ch m¹ng. - Khæ 2: NhËn thøc míi vÒ lÏ sèng. - Khæ 3: Sù chuyÓn biÕn trong t×nh c¶m. 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n.. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, GV chuÈn 4.1. Khæ 1. Tõ Êy trong t«i bõng n¾ng h¹ x¸c kiÕn thøc. MÆt trêi ch©n lÝ chãi qua tim Hån t«i lµ mét vên hoa l¸ RÊt ®Ëm h¬ng vµ rén tiÕng chim….

(206) - Nhóm 1. Tố Hữu đã dùng những hình - Hình ảnh ẩn dụ : nắng hạ, mặt trời ảnh nào để chỉ lí tởng và biểu hiện chân lí, chói qua tim. niềm vui sớng, say mê khi gặp lí tởng?  Khẳng định lí tởng cộng sản nh một nguån s¸ng míi lµm bõng s¸ng t©m hån nhµ th¬. - H×nh ¶nh Èn dô vµ so s¸nh : Hån t«ivên hoa l¸ - ®Ëm h¬ng – rén tiÕng chim.  DiÔn t¶ niÒm vui síng, say mª nång nhiÖt cña nhµ th¬ khi b¾t gÆp lÝ tëng míi. 4.2. Khæ 2. T«i buéc lßng t«i víi mäi ngêi - Nhóm 2. Khi đợc ánh sáng của lí t- Để tình trang trải với muôn nơi ởng soi rọi, nhà thơ đã có những nhận Để hồn tôi với bao hồn khổ thøc míi vÒ lÏ sèng nh thÕ nµo? Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời. - Sù g¾n bã hµi hoµ gi÷a c¸i t«i c¸ nhân với cái ta chung của xã hội - đặc biệt là với những ngời lao động nghèo khæ. + Buéc: ý thøc tù nguyÖn, quyÕt t©m cao độ. + Trang tr¶i: T©m hån tr¶i réng víi cuộc đời, tạo sự đồng cảm sâu sắc. + Tr¨m n¬i: Ho¸n dô – chØ mäi ngêi sèng ë kh¾p n¬i. + Khối đời: ẩn dụ – Khối ngời đông đảo cùng chung cảnh ngộ, đoàn kết chặt chẽ, cùng phấn đấu vì mục tiêu chung.  Nhà thơ đã đặt mình giữa dòng đời và m«i trêng réng lín cña quÇn chóng lao khổ và ở đó Tố Hữu đã tìm thấy niềm vui vµ søc m¹nh kh«ng chØ b»ng nhËn thøc mµ cßn b»ng t×nh c¶m mÕn yªu cña tr¸i tim nh©n ¸i. 4.3. Khæ 3. Tôi đã là con của vạn nhà Lµ em cña v¹n kiÕp ph«i pha Lµ anh cña v¹n ®Çu em nhá Kh«ng ¸o c¬m, cï bÊt cï b¬…. - Nhãm 3. Sù chuyÓn biÕn s©u s¾c trong tình cảm của nhà thơ đợc thể - Điệp từ: là, của, vạn… hiÖn ra sao trong khæ th¬ 3? - §¹i tõ nh©n xng: Con, em, anh - Sè tõ íc lÖ: v¹n.  Nhấn mạnh và khẳng định một tình cảm gia đình đầm ấm, thân thiết, gắn bã ruét thÞt. Sù c¶m nhËn s©u s¾c m×nh lµ thµnh viên của đại gia đình quần chúng lao khæ..

(207)  Sự biểu hiện xúc động, chân thành khi nãi tíi nh÷ng kiÕp ngêi bÊt h¹nh, d·i dÇu s¬ng giã. * Hoạt động 4. GV híng dÉn HS tæng kÕt bµi.. III. Tæng kÕt. - Bµi th¬ lµ tuyªn ng«n vÒ lÝ tëng vµ nghÖ thuËt cña Tè h÷u. - Giäng ®iÖu ch©n thµnh, c¶m xóc hå hëi, n¸o nøc bµi th¬ nªu bËt mét quan niÖm míi mÎ vµ nhËn thøc s©u s¾c vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸ nh©n vµ quÇn chóng lao khæ, víi nh©n lo¹i cÇn lao. IV. Ghi nhí. - SGK.. * Hoạt động 5. HS đọc ghi nhớ SGK. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Thuéc lßng bµi th¬ - Bình những câu thơ tâm đắc nhất. - So¹n bµi tiÕp theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 12/ 3 / 2008. Ngµy gi¶ng: 18 / 3/ 2008. TiÕt 89.. §äc thªm.. - lai T©n - Nhớ đồng - T¬ng t - ChiÒu xu©n.. A. Mục đích yêu cầu. - Giúp HS tự học có phơng pháp, có kết quả qua những gợi ý về kiến thức và kĩ năng đểthấy râ gi¸ trÞ néi vµ nghÖ thuËt cña 4 t¸c phÈm tr÷ t×nh. - Trang bị kiến thức về tác giả, rèn kỹ năng đọc và cảm thụ tác phẩm thơ. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - S¸ch gi¸o khoa v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu-đọc diễn cảm, Phân tích, bình giảng, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại nêu vấn đề bằng hệ thống câu hỏi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: - Thuéc lßng bµi th¬ Tõ Êy. - Ph©n tÝch (theo khæ) 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt.. * Hoạt động 1. I. Bµi th¬: Lai t©n (Hå ChÝ Minh) GV định hớng cách học 4 bài thơ trong 1. Đọc 1 tiÕt. 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c. - SGK. 3. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt. * Hoạt động 2. GV định hớng cách học 4 bài thơ đọc - Chỉ bằng 3 câu thơ hiện lên trớc mắt thªm trong 1 giê häc. ngời đọc cả bộ máy của huyện Lai tân:.

(208) - Trao đổi nhóm.. + Ban trởng: Chuyên đánh bạc + C¶nh s¸t trëng: ¨n hèi lé + HuyÖn trëng: Hót thuèc phiÖn  Sù thèi n¸t cña chÝnh quyÒn Lai T©n. Nh÷ng ngêi thùc thi ph¸p luËt l¹i vi - Nhóm 1: Đọc và xác định chủ đề bài phạm pháp luật Sự thái bình giả tạo – th¬ Lai t©n? mØa mai ch©m biÕm cña t¸c gi¶.  Nh÷ng c¶m nhËn vµ suy nghÜ cña ngêi tï vÒ thùc tr¹ng x· héi Trung Quèc ë huyÖn Lai T©n – Qu¶ng T©y: Sù thèi n¸t cña chÝnh quyÒn, sù sa ®o¹ cña quan chøc nhµ níc. II. Bài thơ: Nhớ đồng(Tố Hữu) 1. §äc 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c. - SGK. 3. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt. - Trong hoµn c¶nh bÞ giam cÇm, t¸ch biÖt thÕ giíi bªn ngoµi, tiÕng hß ¸m ¶nh nhµ th¬, gîi nhí quª h¬ng, gîi kØ niệm về đồng bào đồng chí. - §iÖp khóc: Kh¾c s©u vµ t« ®Ëm ©m vang cña tiÕng hß, khªu gîi nçi nhí th¬ng cña t¸c gi¶ vÒ c¶nh quª, ngêi quª. - Nhãm 2: §äc vµ ph©n tÝch ý nghÜa - T×nh yªu ht¬ng vµ nçi nhí da diÕt thÓ c¸c biÖn ph¸p tu tõ cã trong bµi th¬ hiÖn qua nhiÒu h×nh ¶nh quen thuéc: cánh đồng, dòng sông, đồng lúa, nhà Nhớ đồng? tranh, cån b·i… - §iÖp tõ ®iÖp ng÷: G¾n kÕt, mong mái, håi hép, hi väng.  Nỗi niềm thơng nhớ đồng quê, cảnh vật, con ngời, đồng chí của ngời tù céng s¶n trÎ tuæi trong nh÷ng ngµy ®Çu bÞ giam cÇm ë nhµ lao Thõa Thiªn. III. Bµi th¬: T¬ng t(NguyÔn BÝnh) 1. §äc 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c. - SGK. 3. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt. - Giãi bày nỗi lòng mong nhớ của đôi trai g¸i ®ang yªu nhau, ®ang cïng m¾c bÖnh t¬ng t. IV. ChiÒu xu©n(Anh Th¬) 1. §äc - Nhãm 3: Bµi th¬ T¬ng t nãi vÒ néi 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c. dung g×? C¨n cø vµo nh÷ng chi tiÕt nµo - SGK. mà em xác định nh vậy? 3. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt. - C¶nh chiÒu xu©n ë n«ng th«n miÒn.

(209) Bắc đẹp, tĩnh lặng, êm đềm, thơ mộng, nhng buån: + Con đò/dòng sông/quán tranh/hoa xoan/cỏ non/đàn sáo/bớm bay/trâu bò/cánh đồng/đàn cò...cô gái nông dân. - Nhóm 4 : Tìm những nét đẹp trong c¸ch miªu t¶ phong c¶nh chiÒu xu©n ?. - Nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh th¬ gîi t¶ ©m thanh, h×nh d¸ng, c¶m xóc.  bøc tranh thu nhá t¶ c¶nh chiÒu xu©n trên cánh đồng ven đê xứ Bắc.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - §äc thuéc lßng 2/4 bµi th¬. - Tập bình những câu thơ tâm đắc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 05 / 3 / 2008. Ngµy gi¶ng: 10 / 3/ 2008. TiÕt 90.. TiÓu sö tãm t¾t. A. Mục đích yêu cầu. Giúp học sinh: 1. Nắm được mục đích, yêu cầu của văn bản tiểu sử tóm tắt. 2. Biết cách viết một văn bản tiểu sử tóm tắt. 3. Có ý thức sưu tầm tài liệu, tra cứu tư liệu và thận trọng khi viết văn bản tiểu sử tóm tắt. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn..

(210) - S¸ch gi¸o khoa v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu, phân tích, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại nêu vấn đề bằng hệ thèng c©u hái th¶o luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: Vë so¹n. 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: HS đọc kĩ mục I - SGK, trả lời câu hỏi. GV chuẩn xác kiến thức. - Tiểu sử tóm tắt là gì?. - Tiểu sử tóm tắt được viết nhằm mục đích gì?. - Bản tiểu sử tóm tắt cần đáp ứng những yêu cầu cơ bản nào?. Yêu cầu cần đạt. I. Mục đích, yêu cầu của tiểu sử tóm tắt. 1. Khái niệm: - Tiểu sử tóm tắt là văn bản thông tin một cách khách quan, trung thực những nét cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp của một cá nhân nào đó. - Ví dụ: Tiểu sử một nhà hoạt động chính trị, nhà khoa học, nhà văn, nhà thơ; tiểu sử của một cán bộ, giáo viên... 2. Mục đích: - Giới thiệu cho người đọc, người nghe về cuộc đời, sự nghiệp và những cống hiến của người được nói tới. - Giúp những người có trách nhiệm làm công tác tổ chức. - Giúp chúng ta trong việc lựa chọn bạn bè, giới thiệu cán bộ lãnh đạo. - Nắm được tiêủ sử nhà văn, nhà thơ, thêm cơ sở để hiểu đúng, hiểu sâu hơn các sáng tác của họ. 3. Yêu cầu: - Thông tin một cách khách quan, chính xác về người được nói tới: phải ghi cụ thể, chính xác những số liệu, mốc thời gian, thành tích, đóng góp nổi bật. - Nội dung và độ dài của văn bản cần phù hợp với mục đích viết tiểu sủ tóm tắt. - Văn phong cần cô đọng, trong sáng, giản dị, không sử dụng các biện pháp tu từ, phương thức chủ yêú là thuyết minh.. Hoạt động 2 II. Cách viết tiểu sử tóm tắt. Thảo luận nhóm. Đại diện trình bày. GV 1. Khảo sát ví dụ: chuẩn xác kiến thức. Văn bản tiểu sử tóm tắt nhà bác học ".

(211) Lương Thế Vinh" ( SGK-T. 54). - Nhãm 1: V¨n b¶n gåm mÊy phÇn ? §ã lµ nh÷ng phÇn nµo ?. - Nhãm 2: C¸c tài liệu được lựa chọn trong tiểu sử tãm tắt của Lương Thế Vinh là những tài liệu như thế nào?. - Bản tiểu sử tóm tắt gồm 4 phần: + Nhân thân: họ tên, tự, hiệu,quê quán. + Các hoạt động chính: các mốc thời gian: từ nhỏ, chưa đầy 20 tuổi, năm 21 tuổi... + Những đóng góp chủ yếu: trong lĩnh vực toán học, văn chương, nghệ thuật,... + Đánh giá chung: có tài kinh bang tế thế, tài hoa, danh vọng vượt bậc ( Lê Quý Đôn). - Các tài liệu được lựa chọn: cụ thể, chính xác, chân thực, tiêu biểu về thân thế và cuộc đời của Lương Thế Vinh: + Ghi rõ họ tên, quê quán, các mốc thời gian. + Dẫn chứng cụ thể: Cuốn " Đại thành toán pháp", "Hí phường phả lục".... - Nhóm 3: Tác giả đã đánh giá về Lương - Đánh giá chính xác, toàn diện, khách quan: Thế Vinh như thế nào? + So sánh với các sĩ phu đương thời. + Dựa vào lời đánh giá của Lê Quý Đôn. - Qua khảo sát ví dụ, em hãy cho biết tiểu sử tóm tắt thường gồm có mấy 2. Kết luận. phần? 2.1. Các phần của tiểu sử tóm tắt: 4 phần + Giới thiệu khái quát nhân thân( lịch sử cá nhân): họ tên, ngày tháng năm sinh, năm mất, nghề nghiệp, học vấn, gia đình, gia tộc, quê quán,... + Giới thiệu ngắn gọn lĩnh vực hoạt động xã hội: làm gì, ở đâu,... + Những đóng góp, những thành tựu tiêu biểu. + Đánh giá vai trò, tác dụng. + Để viết tiểu sử tóm tắt cần làm gì?. * Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ.. 2.2. Các bước viết tiểu sử tóm tắt: + Sưu tầm tài liệu về đối tượng thông qua việc đọc sách, tra cứu hồ sơ lưu trữ, hỏi nhân chứng... + Sắp xếp, chọn lọc những tài liệu tiêu biểu. + Sử dụng ngôn ngữ thích hợp viết thành văn bản. + Kiểm tra, sửa chữa lại văn bản đã viết. III. Ghi nhớ.

(212) - SGK IV. Luyện tập. *Hoạt động 4. Luyện tập. Thảo luận nhóm Nhóm 1: Làm BT 1. Bài tập 1: - Trường hợp viết tiểu sử tóm tắt: c,d - Các trường hợp còn lại: a- viết văn bản thuyết minh. b- viết sơ yếu lí lịch. e- viết điếu văn. Bài tập 2: Văn bản. Nhóm 2: So sánh Tiểu sử tóm tắt và Điếu văn?. Gièng nhau. TiÓu sö tãm t¾t §iÕu v¨n. Nhóm 3: So sánh Tiểu sử tóm tắt và Sơ yếu lí lịch?. Nhóm 4: So sánh Tiểu sử tóm tắt và văn bản thuyết minh?. S¬ yÕu lÝ lÞch VB thuyÕt minh. §Òu viÕt vÒ mét nh©n vật nào đó. Kh¸c nhau §èi tîng lµ mét ngêi nµo đó, do ngời kh¸c viÕt. Sù tiÕc th¬ng, lêi chia buån víi gia quyÕn. Do b¶n th©n viÕt, theo mẫu cố định. §èi tîng réng h¬n, cã c¶m xóc.. 4. Hướng dẫn về nhà - Nắm vững kiến thức,vận dụng làm bài tập. - Soạn bài tiếp theo phân phối chương trình. Ngµy so¹n: 12/ 3 / 2008. Ngµy gi¶ng: 18 / 3/ 2008. TiÕt 91+92.. đặc điểm loại hình của tiếng việt. A. Mục đích yêu cầu. - Giúp HS nắm đợc đặc điểm loại hình của Tiếng Việt và mối quan hệ gần gũi giữa Tiếng ViÖt víi c¸c ng«n ng÷ cã cïng lo¹i h×nh. - Biết vận dụng các đặc điểm loại hình của Tiếng Việt vào việc dùng từ, đặt câu đúng qui tắc ng÷ ph¸p. - Cñng cè, «n tËp kiÕn thøc vÒ nguån gèc TiÕng ViÖt - Giáo dục thái độ trân trọng và ý thức giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu, phân tích, kết hợp so sánh, tái hiện, đàm thoại, nêu vấn đề bằng hệ thèng c©u hái gîi më vµ th¶o luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức:.

(213) 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi: Hoạt động của GV và HS * Hoạt động 1. HS đọc mục I và trả lời câu hỏi.. Yêu cầu cần đạt. I. Lo¹i h×nh ng«n ng÷. - Lo¹i h×nh ng«n ng÷ lµ mét kiÓu cÊu t¹o ngôn ngữ, trong đó bao gồm một hệ thống những đặc điểm có liên quan với nhau, chi phèi lÉn nhau.. - Lo¹i h×nh ng«n ng÷ lµ g× ? Theo em TiÕng ViÖt thuéc lo¹i h×nh nµo? - TiÕng ViÖt thuéc lo¹i h×nh ng«n ng÷ đơn lập. II. §Æc ®iÓm lo¹i h×nh ng«n ng÷. 1. Tiếng là đơn vị cơ sở của ngữ pháp. * Hoạt động 2. - VÒ mÆt ng÷ ©m, tiÕng lµ ©m tiÕt. HS đọc mục 2. GV phân tích ví dụ, - Về mặt sử dụng, tiếng là từ hoặc yếu tố so s¸nh víi ng«n ng÷ tiÕng Anh, cÊu t¹o tõ. Nga vµ chuÈn x¸c kiÕn thøc. VÝ dô: Sao anh kh«ng vÒ ch¬i th«n VÜ?  7 tiÕng / 7 tõ / 7 ©m tiÕt.  Đọc và viết đều tách rời nhau  §Òu cã kh¶ n¨ng cÊu t¹o nªn tõ: Trë vÒ / ¨n ch¬i / th«n xãm…. 2. Từ không biến đổi hình thái. - NhËn xÐt T«i1 vµ t«i2; anh Êy1 vµ anh ấy2 ngữ âm, chữ viết có thay đổi Ví dụ: Tôi1 tặng anh ấy1 một cuốn sách, không? lấy ví dụ để so sánh với anh ấy2 tặng tôi2 một quyển vở. tiÕng Anh?  Từ trong Tiếng Việt không biến đổi hình th¸i khi biÓu thÞ ý nghÜa ng÷ ph¸p. 3. Biện pháp chủ yếu để biểu thị ý nghĩa ngữ pháp là sắp đặt từ theo thứ tự trớc sau vµ sö dông c¸c h tõ.. - Quan s¸t vÝ dô vµ rót ra nhËn xÐt?. * Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ SGK.. VÝ dô: - T«i ¨n c¬m / ¨n c¬m víi t«i / ¨n phÇn c¬m cña t«i nhÐ. - T«i ®ang ¨n c¬m - Tôi đã ăn cơm rồi - T«i sÏ ¨n c¬m - T«i võa ¨n c¬m xong  Trật tự sắp đặt từ ngữ và h từ thay đổi thì ý nghĩa của câu cũng thay đổi.. III. Ghi nhí TiÕt 2. Th¶o luËn nhãm. - SGK. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. IV. LuyÖn tËp..

(214) Nhãm 1+2: Bµi tËp 1.. Bµi tËp 1. -. Nô tÇm xu©n(1): Bæ ng÷ Nô tÇm xu©n (2): Chñ ng÷. BÕn(1):Bæ ng÷. BÕn (2):Chñ ng÷ TrÎ(1):Bæ ng÷ /TrÎ (2): Chñ ng÷ Giµ(1):Bæ ng÷/Giµ(2):Chñ ng÷. Bèng (1): §Þnh ng÷. Bèng (2)(3)(4):Bæ ng÷. Bèng(5)+(6):Chñ ng÷.. Bµi tËp 2. - LËp b¶ng so s¸nh: Nhãm 3+4: Bµi tËp 2.. T. ViÖt. T. Nga. T. Anh. QuyÓn vë C« gi¸o §äc. Тетрат Yчитеникца Чйтат. Book Teacher Read. - I’m read book - Я чйтаю кнйгу - Tôi đọc sách. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp cßn l¹i - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh..

(215) Ngµy so¹n: 20/ 3/ 2008. Ngµy gi¶ng: 25/ 3/ 2008 TiÕt 94.. T«i yªu em ( Puskin ). A. Mục tiêu cần đạt. - Giúp HS cảm nhận đợc vẻ đẹp giản dị, trong sáng, tinh tế cả về nội dung và hình thức của bài thơ. Qua đó thầy đợc sự cao thợng, chân thành, vị tha… của nhân vật trữ tình. - BiÕt lµm bµi v¨n ph©n tÝch t©m tr¹ng trong th¬ tr÷ t×nh. - Gi¸o dôc v¨n hãa t×nh yªu, niÒm tin vµ nghÞ lùc trong cuéc sèng. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc. - M¸y chiÕu. C. C¸ch thøc tiÕn hµnh. - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. Phân tích, bình giảng kết hợp so sánh nêu vấn đề bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức: 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë so¹n. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1 I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dẫn SGK. Tóm tắt nội 1. Tác giả. dung. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc - Tên đầy đủ, năm sinh, năm mất. - Quª qu¸n - Cuộc đời và sự nghiệp - C¸c t¸c phÈm tiªu biÓu 2. Bµi th¬. - Tiểu dẫn SGK trình bày những nội - Bài thơ có liên quan đến nữ nhân vật Ôlênhia dung chÝnh nµo ? – con g¸i «ng viÖn trëng viÖn Hµn l©m nghÖ thuËt Nga, n¬i Puskin thêng xuyªn lui tíi. Nhµ th¬ ngá lêi yªu, nhng cuéc t×nh kh«ng thµnh. H×nh ¶nh c« g¸i lu«n lµ nguån c¶m høng trong th¬ Puskin. - Bài thơ viết năm 1829, đợc in trong tập Những b«ng hoa ph¬ng B¾c, xuÊt b¶n 1930, lóc nhµ th¬ 30 tuæi. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn HS cách đọc văn bản. Nhận xét và đọc lại.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc. 2. Gi¶i thÝch tõ khã. - SGK. 3. Nhan đề bài thơ..

(216) - Bài thơ vốn không có nhan đề - Puskin không đặt nhan đề cho bài thơ. - Em hiểu nhan đề bài thơ nh thế nào ?. - Tôi yêu em là nhan đề do ngời dịch tự đặt căn cø vµo m¹ch t×nh c¶m cña bµi th¬. - Cách xng hô: Tôi – Em: Nói đúng tình cảm quan hÖ gi÷a nh©n vËt tr÷ t×nh vµ em – võa gÇn vừa xa, vừa đằm thắm vừa dang dở. Có thể coi ®©y lµ bøc th t×nh.. - NhËn xÐt kÕt cÊu bµi th¬?. 4. KÕt cÊu. - C¨n cø vµo dÊu c©u , bµi th¬ cã 2 ý lín ( 4 c©u ®Çu/ 4 c©u sau ). - C¨n cø vµo l«gÝc ý, bµi th¬ chia lµm 3 ®o¹n, b¾t ®Çu b»ng côm tõ T«i yªu em - Bài thơ đợc viết theo thể thơ phức tạp nhất.. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. Đại diện 5. Giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản. nhãm tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn 5.1. Bèn c©u ®Çu. thøc. - Tôi yêu em…đến nay…ngọn lửa tình cha tàn phai  bµy tá quan ®iÓm ch©n thµnh, giäng ®iÖu trÇm l¾ng, dÌ dÆt, ngËp ngõng, c¸ch nãi kh«ng hoa mĩ, giản dị trong cách diễn đạt để nhằm khẳng Nhóm 1. Cách thổ lộ tình yêu của nhân định : tình yêu cha hoàn toàn tắt lụi trong tôi. vËt tr÷ t×nh nh thÕ nµo? - Tình yêu ấy trớc kia điên dại, mê say, đến bây giê vÉn ©m thÇm ch¸y trong tim. - Nhng không để em bận lòng…hay hồn em phải u hoµi  mạch thơ đột ngột thay đổi, khẳng định tình yêu kh«ng mang l¹i h¹nh phóc cho em th× ph¶i chÊm døt, tr¶ l¹i sù thanh th¶n cho t©m hån em. - Lý trÝ muèn chèi bá, t×nh yªu l¹i tu«n trµo : Nhãm 2. Sù m©u thuÉn gi÷a t×nh c¶m Ngän löa t×nh / kh«ng muèn bËn lßng. VËy lµ và lý trí trong con ngời nhân vật trữ tình thế trong bài thơ là tình yêu đơn phơng. t×nh lµ g× ? - Nh©n vËt tr÷ t×nh tuyªn bè mét kiÓu yªu cao thîng: T×nh yªu lµ tù nguyÖn, lµ hiÕn d©ng, lµ hi sinh. NhËn sù thua thiÖt, chØ mong cho ngêi m×nh yªu h¹nh phóc.  §ã chÝnh lµ v¨n hãa t×nh yªu! 5.2. Bèn c©u sau. - Thẳng thắn bộc lộ tình yêu của mình, rất đời thêng, gièng nh bao t×nh yªu kh¸c : ¢m thÇm/ kh«ng hi vong/ rôt rÌ/ hËm hùc / ghen. Nhóm 3. Diễn biến phức tạp của nhân - Đau khổ khi yêu mà không đợc đền đáp, yêu vật trữ tình đợc thể hiện nh thế nào ? mµ kh«ng hi väng. T×nh yªu ë ®©y lµ sù hiÕn d©ng, sù hi sinh thÇm lÆng. - Nhân cách của nhân vật trữ tình đợc bộc lộ ở hai câu thơ cuối : Yêu chân thành đằm thắm/.

(217) cầu em đợc ngời tình nh tôi đã yêu em.  C©u th¬ hay nhÊt, s¸ng t¬i sau bao sãng giã, t×nh yªu Êy vÉn vÑn nguyªn dï bao ®au khæ. Nhãm 4. T¹i sao nãi hai c©u kÕt lµ bÊt - C©u th¬ cuèi bÊt ngê xuÊt hiÖn nh©n vËt thø 3 trong bµi th¬ : CÇu em…ngêi t×nh : C¸ch nãi ngê, hµm chøa nhiÒu ý vÞ ? đẩy ra, kéo vào, từ chối mà khẳng định. Không yêu đợc vẫn chúc phúc cho ngời yêu. Coi hạnh phóc cña ngêi yªu lµ h¹nh phóc cña m×nh. Mét t×nh yªu cao thîng, bao dung, nã vît qua thãi Ých kû tÇm thêng hµng ngµy, t×nh yªu chØ cho mµ kh«ng hÒ nhËn. V¨n hãa t×nh yªu. 6. KÕt luËn. - Bài thơ tình đặc sắc, bộc lộ một tình yêu riêng t, s«i næi, ch©n thµnh, cao thîng cña nh©n vËt tr÷ t×nh, mét t×nh yªu ©m thÇm cña mét tr¸i tim thñy chung.. - Em học đợc điều gì qua bài thơ?. - Đề cao phong cách tình yêu : Chân thành đằm th¾m mµ kh«ng th« thiÓn mï qu¸ng, thiÕt tha say sa mµ vÉn tØnh t¸o vµ cao thîng. - Bµi th¬ thÓ hiÖn râ tµi n¨ng ®iªu luyÖn cña mét mặt trời thơ Nga. Puskin xứng đáng với tên gọi th©n yªu cña c«ng chóng Nga: Nhµ th¬ cña tuæi trÎ vµ t×nh yªu.. * Hoạt động 4. HS đọc ghi nhớ SGK.. III. Ghi nhí. - SGK.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc lßng bµi th¬. N¾m néi dung bµi häc. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 28/ 3/ 2008. Ngµygi¶ng: 01 / 4/ 2008. TiÕt 95. Hớng dẫn đọc thêm:. Bµi th¬ sè 28 ( R. Ta - Go ). A. Mục đích yêu cầu. - Tìm hiểu cuộc đời, sự nghiệp sáng tác của nhà thơ ấn Độ. - Hiểu đặc trng t duy ngời ấn - Triết lý và trữ tình. - RÌn luyÖn vµ gi¸o dôc vÒ t×nh yªu tuæi trÎ. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Phơng pháp phân tích, bình giảng kết hợp so sánh nêu vấn đề qua hình thức trao đổi thảo luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức..

(218) 2. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi th¬ T«i yªu em. Nªu suy nghÜ sau khi häc xong bµi thơ đó. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc tiểu dẫn và tóm tắt nội dung. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. 1. T¸c gi¶. - Ngời Châu á đầu tiên đợc nhận giải thởng Nôben văn học năm 1913. 2. Giíi thiÖu tËp th¬: Ngêi lµm vên. * Hoạt động 2. Hớng dẫn HS đọc văn bản.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. §äc.. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm.. - Nhóm 1. Hình tợng đôi mắt đợc miêu tả nh thÕ nµo ? ThÓ hiÖn niÒm khao kh¸t g× trong t×nh yªu ?. 2. §Þnh híng néi dung vµ nghÖ thuËt. 2. 1. Sù gi·i bµy t×nh c¶m cña nh©n vËt tr÷ t×nh. - Hình ảnh đôi mắt: Băn khoăn, buồn cha thùc sù tin tëng, muèn nh×n th¼ng vµo t©m tëng- khao kh¸t hoµ nhËp t©m hån. - Đáp ứng nguyện vọng đó, chàng trai ph¬i bµy trÇn trôi tÊt c¶: Ch©n thùc, gi¶n dÞ, kh«ng c©u nÖ. - Nhng thËt nghÞch lý lµ ngêi yªu kh«ng biết gì về anh và tiếp tục đòi hỏi cao hơn n÷a. 2.2. Sù hi sinh v× nhau nhng ®Çy m©u thuÉn trong t×nh c¶m cña nh©n vËt tr÷ t×nh. - §Ó ngêi yªu thÊu hiÓu, chµng trai hi sinh cuộc đời mình, hiến dâng tất cả cuộc đời cho t×nh yªu: + §êi lµ viªn ngäc: §Ëp n¸t nã ra + §êi lµ ®o¸ hoa: XÐ nhá nã ra + §êi lµ tr¸i tim: Em lµ n÷ hoµng cña V¬ng quèc.. - Nhóm 2. Chàng trai làm gì để đáp ứng Nhng tất cả em cũng đều không biết gì về nguyÖn väng cña ngêi yªu? anh.  Sự tăng tiến tình cảm trong sự đòi hỏi và giãi bày: Từ giãi bày - đến hi sinh - cuối cïng lµ hoµ hîp. - CÆp quan hÖ tõ: Nhng - nÕu - th×: NhÊn m¹nh sù hi sinh, tÊm lßng hiÕn d©ng cao c¶ cho t×nh yªu.  Nh©n vËt tr÷ t×nh võa lµ con ngêi t×nh nh©n võa lµ con ngêi triÕt nh©n . §ã chÝnh là đặc trng của thể loại thơ triết lý - trữ t×nh Tago. - Trái tim tình yêu không đơn giản là vật chất. Tiềm ẩn trong đó sự đối lập: Vui s-.

(219) - Nhãm 3. T¹i sao cµng gi·i bµy, cµng hi íng vµ khæ ®au; thiÕu thèn vµ giµu sang sinh ngêi yªu l¹i cµng kh«ng hiÓu? đó là tất yếu của tình yêu. - Nhãm4. Néi dung hai c©u th¬ cuèi lµ g×?. - Suy nghÜ cña em sau khi häc xong bµi th¬?. 2.3. Khát vọng hoà đồng, tình yêu rộng më. - Hai c©u cuèi mang tÝnh chÊt triÕt lý s©u s¾c. - T×nh yªu lµ sù v« cïng kh«ng ranh giíi. - Tình yêu luôn đòi hỏi sự thống nhất trọn vÑn, lu«n khao kh¸t biÕt trän nã. §ã lµ ch©n lý cña Tago. 3. KÕt luËn. - Con ngêi giµu lßng nh©n hËu, khao kh¸t cống hiến cho cuộc đời. - Bµi th¬ tr÷ t×nh giµu chÊt triÕt lý, h×nh ảnh sinh động, quan niệm tình yêu trong s¸ng lµnh m¹nh: §ã lµ t×nh yªu hoµ hîp, gÇn gòi, thÊu hiÓu cña hai t©m hån híng đến cái vĩnh hằng, duy nhất và tuyệt đối trong t×nh yªu.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - Thuéc lßng bµi th¬. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. - Su tÇm nh÷ng bµi th¬ t×nh hay nhÊt thÕ giíi..

(220) Ngµy so¹n: 28/ 3/ 2008. Ngµygi¶ng: 01 / 4/ 2008. TiÕt 96. LuyÖn tËp viÕt tiÓu sö tãm t¾t.. A. Mục đích yêu cầu. - Cñng cè kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng vÒ viÕt tiÓu sö tãm t¾t - Tập viết tiểu sử tóm tắt theo định hớng SGK. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - HS thực hiện theo các tình huống SGK hớng dẫn bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: §äc thuéc lßng bµi th¬ sè 28 ( Tago). Nªu suy nghÜ sau khi häc xong bài thơ đó. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc mục I SGK và trả lời các câu hỏi. 1. Tình huống có những đặc điểm cần lu ý : - Giíi thiÖu mét ®oµn viªn u tó + Ngêi trÎ tuæi(Häc sinh, sinh viªn…) + Có năng lực tổ chức các hoạt động tập thÓ - Tham gia øng cö vµo ban chÊp hµnh HLH thanh niªn cña tØnh hoÆc thµnh phè(mét tæ chøc ®oµn thÓ mang tÝnh x· héi ho¸ cao) 2. Qui tr×nh gåm c¸c bíc: - Xác định mục đích và yêu cầu viết tiểu sö tãm t¾t - Xác định nội dung trình bày trong bản tãm t¾t - Tìm hiểu ngời giới thiệu để có những th«ng tin cÇn thiÕt - ViÕt b¶n tiÓu sö tãm t¾t.. * Hoạt động 2. GV híng dÉn HS tr×nh bµy b¶n tiÓu sö 3. Tr×nh bµy b¶n tiÓu sö tãm t¾t tríc líp. tãm t¾t tríc líp. Tha c¸c b¹n ! Trong đại hội Liên hiệp thanh niên của thµnh phè s¾p tíi, t«i xin giíi thiÖu Nhận xét cách trình bày của bạn.. GV bổ bạn……vào danh sách đề cử của ban chấp hµnh nhiÖm k× míi. sung vµ kÕt luËn. B¹n …sinh ngµy…th¸ng…n¨m…,.

(221) t¹i…hiÖn ®ang lµ häc sinh… Suốt ba năm học bạn …đều là….. bạn kh«ng chØ häc giái mµ cßn lµ ngêi cã n¨ng lùc tæ chøc vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t động tập thể một cách có hiệu quả… Víi uy tÝn vµ kinh nghiÖm c«ng t¸c của bạn …tôi tin là…sẽ có những đóng gãp tÝch cùc cho phong trµo thanh niªn cña thµnh phè. V× vËy t«i xin tr©n träng giới thiệu bạn …vào danh sách đề cử. *Hoạt động 3. Rất mong các bạn đồng tình, ủng hộ Hoạt động nhóm(4 nhóm) ý kiÕn cña t«i vµ tËp trung phiÕu bÇu cho GV híng dÉn HS luyÖn tËp viÕt tiÓu sö b¹n … tãm t¾t. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. 4. LuyÖn tËp, cñng cè. - ViÕt tiÓu sö tãm t¾t c¸c nh©n vËt: +NguyÔn Du +NguyÔn Tr·i +Xu©n DiÖu + Một nhân vật nào đó mà em kính phục 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - TËp viÕt tiÓu sö tãm t¾t - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 30/ 3/ 2008. Ngµy gi¶ng: 1/ 4/ 2008. TiÕt 97+98. Ngêi trong bao.. A.P. Sª- khèp A. Mục đích yêu cầu. - Hiểu đợc sự phê phán sâu sắc của nhà văn đối với lối sống thu mình vào trong bao của mét bé phËn tri thøc Nga cuèi thÕ kû XIX. - Thấy đợc những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm; xây dựng biểu tợng và nhân vật điển hình, cách kể chuyện đặc sắc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11..

(222) - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Phơng pháp phân tích, bình giảng kết hợp so sánh nêu vấn đề qua hình thức trao đổi thảo luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë so¹n. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc và tóm tắt tiểu dẫn SGK. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. 1. T¸c gi¶. - An t«n P¸p l« vÝch Sª-khèp (1860-1904), nhµ v¨n Nga kiÖt xuÊt. - Sinh ra và lớn lên trong gia đình buôn b¸n nhá ë thÞ trÊn Ta-gan-rèc bªn bê biÓn Adèp. - Tèt nghiÖp y khoa, võa lµm b¸c sÜ, võa viÕt b¸o, viÕt v¨n. - Tiểu dẫn SGK trình bày những nội dung - Năm 1900 đợc bầu làm Viện sĩ danh dự chÝnh nµo ? ViÖn hµn l©m khoa häc Nga. - §Ó l¹i h¬n 500 truyÖn ng¾n, truyÖn võa + Anh bÐo vµ anh gÇy + Con k× nh«ng + Phßng sè 6 + H¶i ©u + Ba chÞ em +Vờn anh đào.  Các tác phẩm lên án chế độ xã hội bất c«ng, thãi cêng b¹o cña tÇng líp cÇm quyền Nga đơng thời; phê phán sự bất lực cña giíi tri thøc vµ sù sa ®o¹ vÒ tinh thÇn cña mét bé phËn trong sè hä.  Nhµ c¸ch t©n thiªn tµi vÒ thÓ lo¹i truyÖn ng¾n vµ kÞch nãi. §¹i biÓu lín cuèi cïng cña CN hiÖn thùc Nga cuèi XIX. 2. TruyÖn ng¾n: Ngêi trong bao - Sáng tác trong thời gian nhà văn đang dỡng bệnh tại bán đảo Crm - thời kì xã hội Nga ®ang ng¹t thë trong bÇu kh«ng khÝ chuyªn chÕ nÆng nÒ cuèi 19 – m«i trêng ấy đẻ ra lắm kiểu ngời kì quái, và Ngời trong bao – Bªlicèp lµ mét nghÖ thuËt độc đáo, đặc sắc nhà văn.. *Hoạt động 2. GV híng dÉn HS kÓ l¹i néi dung theo sù II. §äc hiÓu v¨n b¶n. chuẩn bị bài soạn và đọc ở nhà. 1. §äc, kÓ tãm t¾t. *Hoạt động 3. Trao đổi cặp nhỏ.. 2. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n. 2.1. Ch©n dung vµ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt ngêi trong bao – Bªli cèp..

(223) * Ch©n dung. - CÆp kÝnh ®en, g¬ng mÆt nhît nh¹t, nhá bÐ, cho¾t l¹i nh mÆt chån. - ăn mặc : đều màu đen - Chân dung của nhân vật Bêlicốp đợc cụ - Phục sức : đều để trong bao( giầy, ủng, thÓ ho¸ b»ng nh÷ng nÐt vÏ nh thÕ nµo? kÝnh, «…) - ý nghÜ : giÊu vµo bao - Tªn Bªlicèp Ýt ai gäi ngêi trong bao  Ch©n dung k× qu¸i, lËp dÞ, thu m×nh trong vá, t¹o cho m×nh mét c¸i bao ng¨n c¸ch, bảo vệ khỏi những ảnh hởng, tác động của cuéc sèng bªn ngoµi. * TÝnh c¸ch. - C©u nãi cöa miÖng : Nhì l¹i x¶y ra chuyÖn g× th× sao - Nét nổi bật nhất trong tính cách của - Nhút nhát, sống cô độc, luôn lo lắng, sợ h·i tÊt c¶, thÝch sèng rËp khu«n nh c¸i m¸y Bªlicèp lµ g×? t¹i sao? v« hån. - Lu«n tho¶ m·n, hµi lßng víi lèi sèng cæ lç, b¶o thñ vµ lu«n cho r»ng sèng nh thÕ míi lµ sèng, míi lµ ngêi c«ng d©n tèt, lµ nhµ gi¸o cã tr¸ch nhiÖm. - Kh«ng hiÓu mäi ngêi chung quanh, kh«ng hiÓu x· héi, cø nhën nh¬, tù nhiªn, đắm chìm trong sự tôn sùng quá khứ - Kh¸i qu¸t con ngêi vµ tÝnh c¸ch Bªlicèp  Bøc ch©n dung vÒ mét con ngêi k× qu¸i, lạc lõng, khủng khiếp: hèn nhát - cô độc bằng những từ ngữ, hình ảnh nào? m¸y mãc - gi¸o ®iÒu- thu m×nh trong bao, trong vá èc, vµ c¶m thÊy m·n nguyÖn trong đó. - Lèi sèng vµ con ngêi Bªlicèp ¶nh hëng  Lèi sèng vµ con ngêi Bªlicèp ¶nh hëng nh thế nào đến những ngời xung quanh đến cuộc sống và tinh thần của anh chị em n¬i y ®ang sèng vµ lµm viÖc? gi¸o viªn trong trêng n¬i y lµm viÖc, trong d©n c thµnh phè n¬i y sèng. TÊt c¶ mäi ngêi sî y, ghÐt y, tr¸nh xa y.. TiÕt 2.. - ổn định tổ chức. - Bµi míi * Hoạt động 1. Trao đổi thảo luận nhóm.. Nhãm 1. V× sao Bªlicèp chÕt?. 2.2. C¸i chÕt cña Bªlicèp. - Nguyªn nh©n: + Vì ngã đau, dẫn đến mắc bệnh, lại kh«ng chÞu ch÷a ch¹y + Vì bị sốc trớc thái độ của chị em Varenca + Sâu xa hơn đó là cái chết của Bêlicốp là tÊt yÕu: víi t¹ng ngêi, c¸ch sèng cña y, dẫn đến cái chết nh thế là tất yếu..

(224)  Cuối cùng Bêlicốp đã tìm cho mình một cái bao tốt nhất - đó cũng là mong muốn cña y. - Sau khi h¾n chÕt, mäi ngêi c¶m thÊy nh tho¸t khái g¸nh nÆng, thÊy nhÑ nhµng. Nhng ch¼ng bao l©u cuéc sèng l¹i diÔn ra nh - Nhãm 2. Nªu ý nghÜa c¸i chÕt cña cò. Bªlicèp?  Do ảnh hởng, tác động nặng nề dai dẳng của lối sống, kiểu ngời Bêlicốp đã đầu độc không khí trong sạch, lành mạnh của đạo đức, văn hoá nớc Nga đơng thời.  HiÖn tîng, lèi sèng, kiÓu ngêi Bªlicèp mang tÝnh qui luËt trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. 2.3. NghÖ thuËt biÓu tîng c¸i bao. Nhóm 3. Nêu ý nghĩa của nghệ thuật biểu - Nghĩa gốc: Vật hình túi(hộp) dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hoá... tîng c¸i bao? - NghÜa chuyÓn: Lèi sèng vµ tÝnh c¸ch cña Bªlicèp  KiÓu ngêi, lèi sèng thu m×nh trong bao – cuộc sống trói buộc, tù hãm, đối với nhân d©n Nga, tri thøc Nga cuèi thÕ kû 19. 2.4. §Æc s¾c nghÖ thuËt. - Chän ng«i kÓ: + Ngêi kÓ chuyÖn: Bu r¬ kin – nh©n vËt T«i + Ngêi thuËt l¹i c©u chuyÖn Bu r¬ kin kÓ lµ t¸c gi¶.  TÝnh kh¸ch quan, g©y c¶m gi¸c ch©n thËt, Nhãm 4. Theo em truyÖn ng¾n cã nh÷ng gÇn gòi, t¹o cÊu tróc kÓ: truyÖn lång trong đặc sắc nghệ thuật nào? truyÖn. - Giäng kÓ: MØa mai, ch©m biÕm, trÇm tÜnh vÎ ngoµi b×nh th¶n. - NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt ®iÓn h×nh: Từ chân dung, lời nói, hành động…đều kh¸i qu¸t thµnh tÝnh c¸ch, lèi sèng. - NghÖ thËt t¬ng ph¶n: Lèi sèng, tÝnh c¸ch cña Bªlicèp >< chÞ em Valenca, gi¸o viªn, nh©n d©n … - NghÖ thuËt biÓu tîng: H×nh ¶nh c¸i bao, ngêi trong bao, c¸i chÕt cña Bªlicèp. - Kết thúc truyện: Ngời nghe – ngời đọc giả định trực tiếp phát biểu chủ đề t tởng – tạo ấn tợng cho ngời đọc. 2.5. Chủ đề t tởng. - Theo em gi¸ trÞ t tëng cña truyÖn ng¾n lµ - Lªn ¸n m¹nh mÏ kiÓu ngêi trong bao. g×?.

(225) Lối sống trong bao và tác hại của nó đối víi hiÖn t¹i vµ t¬ng lai níc Nga.. * Hoạt động 2. HS đọc ghi nhớ SGK. - Lêi c¶nh b¸o vµ kªu gäi mäi ngêi cÇn phải thay đổi cách sống, không thể sống tÇm thêng, hÌn nh¸t, Ých kØ. III. Ghi nhí. - SGK.. * Hoạt động 3. GV híng dÉn HS luyÖn tËp theo bµi tËp SGK. Gäi ch÷a BT lÊy ®iÓm. IV. LuyÖn tËp - Lµm bµi tËp SGK. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - Tãm t¾t néi dung truyÖn. - Su tÇm nh÷ng c©u thµnh ng÷, tôc ng÷ gÇn gòi víi lèi sèng, kiÓu sèng trong bao ? - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 30/ 3/ 2008. Ngµy gi¶ng: 1/ 4/ 2008. TiÕt 99. A. Mục đích yêu cầu. Gióp HS :. Thao t¸c lËp luËn b×nh luËn.

(226) - Hiểu đợc mục đích, yêu cầu và tầm quan trọng của thao tác lập luận bình luận. - Nắm đợc những nguyên tắc và cách thức cơ bản của thao tác lập luận bình luận. - BiÕt vËn dông thao t¸c lËp luËn b×nh luËn vµo bµi viÕt v¨n vµ øng xö trong cuéc sèng B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, phân tích, thuyết giảng kết hợp so sánh, nêu vấn đề qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë so¹n. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi. GV chuÈn x¸c vµ chèt kiÕn thøc.. I. Mục đích, yêu cầu của thao tác lập luận b×nh luËn. 1. Mục đích của bình luận - Là đánh giá ( xác định phải trái, đúng sai, hay dở) và bàn bạc (trao đổi ý kiến) 2. Yªu cÇu cña b×nh luËn - Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề đợc b×nh luËn. - Lập luận để khẳng đợc nhận xét, đánh giá của mình là đúng đắn. - Bàn bạc, mở rộng vấn đề một cách sâu s¾c vµ cã søc thuyÕt phôc. 3. So s¸nh: B×nh luËn, gi¶i thÝch, chøng minh. - B×nh luËn: §Ò xuÊt vµ thuyÕt phôc ngêi đọc tin, tán đồng với ý kiến(đề xuất) của mình về một vấn đề nào đó. - Gi¶i thÝch: Dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng gióp ngời đọc hiểu về một vấn đề nào đó. - Chøng minh: Dïng dÉn chøng vµ lÝ lÏ khiến ngời đọc tin một vấn đề nào đó..  B×nh luËn cã vai trß vµ tÇm quan träng trong cuéc sèng con ngêi. Muèn c¸c cuéc - B×nh luËn cã vai trß vµ tÇm quan träng tranh luËn cã hiÖu qu¶ vµ bæ Ých chóng ta nh thÕ nµo trong cuéc sèng con ngêi ? cÇn thµnh th¹o kÜ n¨ng b×nh luËn. * Hoạt động 2. HS đọc mục II SGK và trả lời câu hỏi GV chèt kiÕn thøc.. II. C¸ch b×nh luËn. Mét bµi b×nh luËn thêng cã c¸c bíc sau: - Bớc 1: Nêu vấn đề cần bình luận. + Nêu rõ đợc thái độ và sự đánh giá của ngời bình luận trớc vấn đề đa ra. + Tr×nh bµy râ rµng, trung thùc - Bớc 2: Đánh giá vấn đề cần bình luận + Đứng hẳn về một phía mình cho là đúng.

(227) để bác bỏ cái sai. +Kết hợp phần đúng của mỗi phía và loại bỏ phần sai để tìm ra tiếng nói chung trong sự đánh giá. + Đa ra cách đánh giá của riêng mình. - Bớc 3: Bàn về vấn đề cần bình luận. + Bàn về thái độ, hành động, cách giải quyết trớc vấn đề đang đợc xem xét. + Bµn vÒ nh÷ng ®iÒu rót ra khi liªn hÖ víi thời đại, hoàn cảnh, lứa tuổi … + Bàn về những vấn đề sâu xa hơn mà vấn đề đợc bình luận gợi ra. III. Ghi nhí. - SGK. * Hoạt động 3. HS đọc ghi nhớ SGK * Hoạt động 4. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK. Ch÷a bµi tËp vµ cho ®iÓm.. IV. LuyÖn tËp Bµi tËp 1. - B×nh luËn kh«ng ph¶i lµ gi¶i thÝch, chøng minh hay kÕt hîp gi¶i thÝch víi chøng minh. V×: + Mục đích 3 kiểu bài này khác nhau + B¶n chÊt cña b×nh luËn lµ tranh luËn vÒ vần đề mà tất cả ngời tham gia bình luận đều đã biết và đều có ý kiến riêng về vấn đề đó.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 3/ 4/ 2008. Ngµy gi¶ng: 8/ 4/ 2008. TiÕt 100+101. ngêi cÇm quyÒn kh«I phôc uy quyÒn V. Huy- g«. A. Mục đích yêu cầu. Gióp HS: - Nắm đợc những nét đặc trng của bút pháp lãng mạn qua h cấu, diễn biến và nghệ thuật v¨n b¶n. - Cảm nhận đợc sức mạnh của tình thơng yêu mà Huygô muốn gửi gắm. - HiÓu vµ biÕt c¸ch ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt trong t¸c phÈm tù sù. - Gi¸o dôc lßng kÝnh träng vµ th¬ng yªu con ngêi. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. - Phơng pháp phân tích, bình giảng kết hợp so sánh nêu vấn đề qua hình thức trao đổi thảo luËn nhãm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò:.

(228) -Truyện ngắn Ngời trong bao và hình tợng Bêlicốp để lại trong em những ấn tợng và cảm xóc g×? -V× sao nãi truyÖn ng¾n Ngêi trong bao cã ý nghÜa thêi sù rÊt réng r·i vµ s©u s¾c? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. I. §äc hiÎu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dãn SGK và tóm tắt nội dung 1. Tác giả chÝnh. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - VÝch-to Huy-g« : 1802-1885 - Cuộc đời gắn kiền với nớc Pháp thế kỷ 19. Từ một nhà thơ thần đồng, một quí tộc thµnh nhµ v¨n l·ng m¹n cã t tëng d©n chñ, - Tiểu dẫn SGK trình bày những nội đứng về phía nhân dân chống lại chính quyền phong kiến phản động dung nµo ? Tãm t¾t ? - Nhà văn Pháp đầu tiên đợc chôn cất trong hÇm mé ®iÖn P¨ng tª «ng – n¬i dµnh riªng cho vua chóa vµ danh tíng - V. Huyg« - danh nh©n nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. - Tác phẩm đồ sộ : + TiÓu thuyÕt : Nhµ thê §øc bµ Pari, ChÝn m¬i ba, Nh÷ng ngêi khèn khæ… + Th¬ ca : L¸ thu, Tia s¸ng vµ bãng tèi, Trõng ph¹t… + KÞch: HÐc na ni…. - §äc phÇn tãm t¾t néi dung t¸c phÈm.. - Nội dung từ đầu đến đoạn trích : Gi¨ng van gi¨ng- thî xÐn c©y- bÞ kÐt ¸n tï khæ sai chỉ vì lấp trộm bành mì cho 7 đứa cháu đói kh¸t vµ nh÷ng lÇn vît ngôc kh«ng thµnh. Sau 19 năm tù đầy Giăng van giăng đợc tha nhng bị mọi ngêi xua ®uæi. §îc gi¸m môc Mirien c¶m ho¸, ông quyết tâm làm lại cuộc đời. Nhờ nghị lực, th«ng minh vµ may m¾n, Gi¨ng v¨n gi¨ng trë thành thị trởng Mađơ len và chủ nhà máy sản xuÊt thuû tinh giµu cã.¤ng ra søc lµm viÖc thiÖn. §Ó cøu mét ngêi nghÌo bÞ b¾t vµ kÕt ¸n oan, Giăng van giăng quyết định tự tố cáo mình với nhà chức trách và chờ cảnh sát đến bắt mình.. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn HS đọc văn bản.. 2. T¸c phÈm Nh÷ng ngêi khèn khæ. - CÊu tróc: Gåm 5 phÇn, h¬n 2000 trang, hµng tr¨m nh©n vËt - Néi dung: T¸i hiÖn khung c¶nh Pari vµ níc Ph¸p ba thËp kû ®Çu thÕ kû 19, xoay quanh nhan vạt Giăng Van giăng từ khi đợc ra tù đến lúc qua đời, với một thông điệp : Trên đời, chỉ có một điều ấy thôi, đó lµ th¬ng yªu nhau. - Tãm t¾t t¸c phÈm: SGK. 3. §o¹n trÝch. - XuÊt xø; TrÝch ch¬ng IV, quyÓn 8, phÇn I, tËp 1. - Tãm t¾t néi dung ®o¹n trÝch. Ngêi cÇm quyÒn kh«i phôc uy quyÒn kÓ l¹i t×nh huèng thanh tra c¶nh s¸t Gia ve – một hung thần ác sát đối với thế giới tội phạm dẫn lính đến bắn Giăng Van giăng khi «ng ®ang chøng kiÕn c¶nh c« thî kh©u Ph¨ng tin hÊp hèi.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n..

(229) 1. §äc, kÓ ®o¹n trÝch. * Hoạt động 3. Trao đổi cặp. GV gọi trình bày, nhận xét 2. Giá trị nội dung và nghệ thuật của văn vµ cho ®iÓm. b¶n. 2.1. H×nh tîng nh©n vËt Gia ve. - Nh©n vËt Gia ve lµ ai ? §¹i diÖn cho thÕ - Ch¸nh thanh tra c¶nh s¸t, ngêi cÇm lùc nµo trong x· héi? quyÒn kh«i phôc uy quyÒn, con ¸c thó gi÷ nhµ cho chÝnh quyÒn t s¶n.. - T×m nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt miªu t¶ - Giäng nãi nh ¸c thó gÇm, cÆp m¾t phãng vµo téi ph¹m nh mãc s¾t, c¸i cêi ghª tëm ch©n dung nh©n vËt Gia ve ? ph« c¶ hai hµm r¨ng. - ChØ b»ng hai tiÕng: Mau lªn: céc lèc, ngắn ngủi, mà đã đã có cái gì man rợ, điên cuång. - H¾n võa xÊu hæ, nhôc nh· võa c¨m tøc - Thái độ và tính cách của Gia ve khi đối trớc sự mạnh mẽ và tấm lòng nhân hậu của diÖn víi Gi¨ng van gi¨ng ? Gi¨ng van gi¨ng. - Hắn hả hê, khoái trá trong sự đắc thắng của con thú khi săn đợc mồi. - Không hề động lòng thơng trớc lời nói, hành động khi Phăng tin hấp hối. - H¾n rÊt nÓ sî tríc søc m¹nh phi phµm vµ b¶n lÜnh cña Gi¨ng van Gi¨ng. TiÕt 2. - ổn định tổ chức - KiÓm tra bµi cò..  Nghệ thuật ẩn dụ so sánh: Chân dung độc đáo, đầy ấn tợng. Chân dung một con ngời – thó.. * Hoạt động 1. Trao đổi thảo luận nhóm. Đại diện nhóm tr×nh bµy. GV nhËn xÐt, chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 2.2. H×nh tîng Gi¨ng Van gi¨ng. - Từ một ông thị trởng Ma đơ len giàu có sang träng trë thµnh tªn tï khæ sai Gi¨ng Van gi¨ng khèn khæ. - Cö chØ ®iÒm tÜnh, ng«n ng÷ nhÑ nhµng, Nhãm 1+2 T×m nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt nh· nhÆn, kh«ng hÒ khiÕp sî tríc Gia ve. miêu tả ngôn ngữ, cử chỉ, thái độ và hành - Hạ giọng, nhún mình cầu xin cho Phăng tin. động của Giăng Van giăng? - Khi Phăng tin chết: Thái độ và hành động của ông trở nên mạnh mẽ, quyết liệt. Sù b×nh tÜnh cña «ng lµ cho Gia ve khiÕp sî, kh«ng d¸m ra tay. - Sẵn sàng chịu bắt sau khi đã hoàn tất mọi thủ tục cần thiết để tiễn đa Phăng tin vào câi vÜnh h»ng.  Miªu t¶ trùc tiÕp: Ng«n ng÷, cö chØ, hµnh - Nhóm 3+4. Nghệ thuật kể chuyện góp động >< với Gia ve. phÇn lµm næi bËt h×nh tîng nh©n vËt Gi¨ng Van gi¨ng nh thÕ nµo?  Miªu t¶ gi¸n tiÕp qua Ph¨ng tin, qua bµ.

(230) Xơ : Hình ảnh của một vị cứu tinh, đấng cøu thÕ.  Miêu tả ngoại đề của tác giả thông qua hµng lo¹t c©u hái vµ lêi b×nh luËn: H×nh ¶nh cña mét con ngêi phi thêng, l·ng m¹n. Hình tợng ngời anh hùng lãng mạn đối lập với cờng quyền – nhân vật trung tâm đợc Huygô dồn hết tâm huyết và bút lực đẻ miêu tả và qua đó gửi gắn thông điệp về tình thơng yêu con ngêi.. * Hoạt động 2. HS đọc ghi nhớ SGK.. * Tãm l¹i. Nh÷ng thñ ph¸p nghÖ thuËt vµ c¸ch kÕt cÊu sù ph¸t triÓn cña t×nh tiÕt trong kể chuyện đều hớng tới việc tô đậm, ca ngợi con ngời khác thờng, đều qui tụ về thÕ giíi lÝ tëng. III. Ghi nhí. - SGK. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. §äc l¹i v¨n b¶n. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 6/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 8 / 4/ 2008. TiÕt 102.. LuyÖn tËp thao t¸c lËp luËn b×nh luËn. A. Mục đích yêu cầu. - Cñng cè kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng thao t¸c lËp luËn b×nh luËn..

(231) - Vận dụng thao tác lập luận bình luận vào việc nhận xét, đánh giá, bàn bạc một số vấn đề cô thÓ. - RÌn luyÖn t duy l«gÝc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn. - SGK Ng÷ v¨n 11. - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - HS thực hiện theo các bài tập SGK hớng dẫn bằng hình thức trao đổi, thảo luận nhóm. D. TiÕn tr×nh giê häc. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë so¹n 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. 1. Qui tr×nh viÕt bµi v¨n lËp luËn b×nh HS đọc yêu cầu bài tập 1 và thực hiện luận. theo híng dÉn. Các nhóm làm việc độc lập. §Ò tµi : Lêi ¨n tiÕng nãi cña mét häc sinh v¨n minh, thanh lÞch. - Xác định kiểu bài : Bình luận xã hội. - Diễn đạt một luận điểm trong phần thân bµi.. * Hoạt động 2. GV gäi HS tr×nh bµy tríc líp. NhËn xÐt vµ 2. Tr×nh bµy luËn ®iÓm tríc líp. cho ®iÓm. * Hoạt động 3. HS đọc bài viết tham khảo SGK.. 3. Tham kh¶o mét sè bµi viÕt trong SGK.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - TËp viÕt ®o¹n v¨n b×nh luËn. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 10/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 16 / 4/ 2008. TiÕt 103+104. VÒ lu©n lÝ x· héi ë níc ta. ( Trích Đạo đức và luân lí Đông - Tây ) Phan Ch©u Trinh. A. Mục đích yêu cầu. - Giúp HS cảm nhận đợc tinh thần yêu nớc, t tởng tiến bộ của Phan Châu Trinh khi kêu gọi g©y dùng nÒn lu©n lÝ x· héi ë níc ta. - Hiểu đợc nghệ thuật văn chính luận. - Rèn kĩ năng đọc - hiểu, phân tích đặc điểm văn chính luận. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm; kết hợp bình giảng, phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, Lµm v¨n..

(232) D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: Phân tích sự đối lập về tính cách giữa Giăng Văn giăng – Gia ve? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt *Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn HS đọc tiểu dẫn SGK. Tóm tắt nội dung. 1. Tác giả. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Phan Ch©u Trinh (1872-1926), tù Tö C¸n, hiÖu Hi m·. - Quª qu¸n - Cuộc đời sự nghiệp - Mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu 2. §o¹n trÝch VÒ lu©n lÝ x· héi ë níc ta - Thuộc phần 3 cuả bài Đạo đức và luân lí Đông Tây, đợc ông diễn thuyết vào đêm 19/11/1925, t¹i nhµ Héi Thanh niªn Sµi Gßn( nay thuéc TP Hå ChÝ Minh) - Nhan đề do nhà biên soạn sách đặt II. §äc hiÓu v¨n b¶n. * Hoạt động 2. 1. §äc. Hớng dẫn HS đọc văn bản, tìm hiểu thể - Rõ ràng, mạch lạc, hùng hồn, khi đau lo¹i, bè côc. xãt, khi tha thiÕt. Chó ý c©u hái c¶m th¸n, c©u hái tu tõ. 2. Gi¶i thÝch tõ khã. - SGK 3. ThÓ lo¹i, bè côc. - ThÓ lo¹i: V¨n chÝnh luËn (nghÞ luËn vÒ một vấn đề chính trị-xã hội: Vấn đề luân lÝ x· héi 1925 ë níc ta) - Bè côc: 3 phÇn + PhÇn 1: ë VN cha cã lu©n lÝ x· héi + PhÇn 2: So s¸nh lu©n lÝ x· héi Ch©u ¢u (Ph¸p) víi níc ta. + PhÇn 3: Gi¶i ph¸p cña Phan Ch©u Trinh để Việt Nam có luân lí xã hội * Hoạt động 3. Trao đổi cặp. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 4. T×m hiÓu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n.. Theo em hiÓu lu©n lÝ x· héi lµ g× ?. 4.1. LuËn ®iÓm 1: ë ViÖt nam cha cã lu©n lÝ x· héi. - Lu©n lÝ x· héi: Kh¸i niÖm dïng chØ những quan niệm, nguyên tắc, qui định hîp lÝ lÏ thêng chi phèi mäi quan hÖ, ho¹t động và phát triển của xã hội... - Cách đặt vấn đề trực tiếp, trực diện, nhấn - Nhận xét cách nêu vấn đề và phân tích mạnh và phủ định: “xã hội luân lí trong nluận điểm của tác giả ? ớc ta tuyệt nhiên không ai biết đến” - Ph©n tÝch luËn ®iÓm: + Söa l¹i quan niÖm phiÕn diÖn, hÑp hßi:.

(233) quan hÖ b¹n bÌ kh«ng thay thÕ cho lu©n lÝ. Quan niÖm Nho gia xa : xã hội đợc chỉ là bộ phận nhỏ của luân lí  B×nh thiªn h¹ lµ gãp phÇn cho x· héi giµu x· héi. cã, h¹nh phóc. + Quan niÖm Nho gia xa bÞ hiÓu mét c¸ch  Bình thiên hạ là cai trị xã hội, đè nén nhân d©n, trôc lîi c¸ nh©n h thÕ nµo ?. sai lÖch.  Cách nêu vấn đề và phân tích luận điểm cña t¸c gi¶ béc lé quan niÖm t tëng cña mét nhµ Nho uyªn b¸c, s¾c s¶o vµ thøc thêi.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - §äc l¹i v¨n b¶n - S¹on bµi tiÕp tiÕt 2. TiÕt 2.. VÒ lu©n lÝ x· héi ë níc ta. ( Trích Đạo đức và luân lí Đông - Tây ) Phan Ch©u Trinh.. - ổn định tổ chức. - KiÓm tra bµi cò : Tr×nh bµy luËn ®iÓm 1 - Bµi míi Hoạt động của GV và HS. Yêu cầu cần đạt. * Hoạt động 1. 4.2. LuËn ®iÓm 2 : So s¸nh lu©n lÝ x· héi Trao đổi, thảo luận nhóm. bªn Ch©u ¢u (Ph¸p) vµ ë níc ta. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, GV nhËn xÐt vµ Lu©n lÝ XH níc ta Lu©n lÝ XH Ch©u ¢u chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - Nhãm 1. T¸c gi¶ so s¸nh vµ ph©n tÝch hai nÒn lu©n lÝ x· héi §«ng (níc ta) vµ T©y(Ch©u ¢u vµ Ph¸p) nh thÕ nµo?. - Kh«ng hiÓu, cha hiÕu, ®iÒm nhiªn nh - RÊt thÞnh hµnh vµ ngñ, ch¼ng biÕt g× ph¸t triÓn (thê ¬, tª liÖt) - DÉn chøng : Khi ngêi - DÉn chøng :Ph¶i ai cã quyÒn thÕ hoÆc nÊy hay, ai chÕt mÆc chÝnh phñ, cËy quyÒn ai, cháy nhà hàng thế, sức mạnh đè nén, xãm b×nh ch©n nh v¹i, ¸p bøc quyÒn lîi riªng đèn nhà ai nhà nấy của cá nhân hay đoàn rạng, chỉ nghĩ đến sự thể thì ngời ta tìm mọi yên ốn của riêng cách để giành lại công m×nh, bÊt c«ng còng b»ng x· héi. cho qua. - Nguyªn nh©n : Cã - Nguyªn nh©n : Cha ®oµn thÓ, cã ý thøc s½n cã ®oµn thÓ, ý thøc sµng lµm viÑc d©n chñ kÐm chung(công đức), có ¨n häc (v¨n ho¸)cã tinh thÇn d©n chñ, biÕt nh×n xa tr«ng réng.. - T¸c gi¶ lÝ gi¶i nguyªn nh©n t×nh tr¹ng d©n kh«ng biÕt ®oµn thÓ, kh«ng träng c«ng Ých. +Trớc đó ông cha ta có ý thức đoàn thể, biết đến công ích : góp gió làm bão, gom c©y lµm rõng. +VÒ sau : Bän Vua chóa quan l¹i, bän tri - Nhãm 2. T¸c gi¶ lÝ gi¶ v× sao d©n ta cha thøc T©y häc h¸o danh, h¸o quyÒn, tham.

(234) cã ý thøc ®oµn thÓ, ý thøc d©n chñ kÐm?. lam trà đạp lên dân tình  Học trò có những suy thoái đạo đức, luân lÝ. - Thái độ của tác giả. + §èi víi bän l¹i, tri thøc T©y häc : c¨m ghét cao độ, đả kích mạnh mẽ - Nhóm 3. Thái độ của tác giả trớc tình + Đối với nhân dân: Vừa đau xót, vừa mỉa trạng đó nh thế nào? mai, võa c¶m th«ng. T¸c gi¶ kÕt luËn b»ng hai c©u c¶m th¸n cho thÊy tinh thÇn ph¶n phong cña t¸c gi¶ hết sức mạnh mẽ, triệt để. 4.3. LuËn ®iÓm 3: Gi¶i ph¸p cña Phan Chu Trinh - Mục đích: Nớc Việt Nam tự do độc lập - Gi¶i ph¸p tríc m¾t vµ l©u dµi: Nh©n d©n - Nhóm 4. Tác giả đa ra giải pháp gì để phải xây dựng đoàn thể, đẩy mạnh truyền b¸ t tëng x· héi trong nh©n d©n. ph¸t triÓn lu©n lÝ x· héi ë níc ta? 4.4. NghÖ thuËt. - KÕt hîp chÆt chÏ yÕu tè biÓu c¶m vµ yÕu tè nghÞ luËn. + yÕu tè nghÞ luËn: LËp luËn chÆt chÏ l«gÝc, biÓu hiÖn t duy s¾c s¶o, giäng v¨n m¹nh mÏ, hïng hån. + YÕu tè biÓu c¶m: Dïng nhiÒu c©u c¶m th¸n, lêi v¨n nhÑ nhµng tõ tèn. Ph¸t biÓu - NhËn xÐt nghÖ thuËt v¨n chÝnh luËn ? chÝnh kiÕn kh«ng chØ b»ng lÝ trÝ mµ cßn b»ng c¶ tr¸i tim thÊm thÝa nçi ®au vÒ t×nh trạng tăm tối của xã hội Việt Nam đơng thêi. III. Ghi nhí. - SGK. * Hoạt động 2. HS đọc ghi nhớ SGK. 4. Cñng cè. - §äc l¹i v¨n b¶n. - Tr¶ lêi c©u hái SGK 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 10/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 18 / 4/ 2008. TiÕt105.. §äc thªm:. Tiếng mẹ đẻ – nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức.

(235) NguyÔn An Ninh. A. Mục đích yêu cầu. - Gióp HS hiÓu gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi v¨n chÝnh luËn. + Vai trß cña TiÕng ViÖt + Tính chiến đấu trong cách lập luận của bài văn. - Rèn kĩ năng đọc - hiểu. Củng cố kỹ năng phân tích đặc điểm văn chính luận. - Giáo dục thái độ tôn trọng và giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm. kết hợp trao đổi thảo luận nhóm tìm hiểu nội dung v¨n b¶n qua hÖ thèng c©u hái SGK. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Lu©n lÝ x· héi níc ta kh¸c víi lu©n lÝ x· héi ph¬ng T©y nh thÕ nµo? nguyªn nh©n? Gi¶i ph¸p? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn HS đọc tiểu dãn SGk và tóm tắt nội dung 1. Tác giả. chÝnh. - 1899 – 1943, sinh ra ë quª mÑ, lín lªn ë quª cha. - Cha lµ nhµ yªu níc lín - Lµ nhµ b¸o, nhµ v¨n vµ tríc hÕt lµ nhµ yªu níc tiÕn bé næi tiÕng ®Çu thÕ kû XX. 2. T¸c phÈm - S¸ng t¸c 1925 díi bót danh NguyÔn TÞnh, ®¨ng trªn b¸o TiÕng chu«ng rÌ.. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn HS đọc và tìm hiểu văn bản II. Đọc hiểu văn bản. qua hÖ thèng c©u hái SGK 1. §äc. 2. §Þnh híng t×m hiÓu v¨n b¶n.. - Nhãm 1. C©u 1.. - Nhãm 2. C©u 2. C©u 1. Thói học đòi Tây hoá của một bộ phận tri thøc, quan l¹i ViÖt Nam thÓ hiÖn ë : + ThÝch nãi tiÕng Ph¸p h¬n tiÕng ViÖt + Cãp nhÆt nh÷ng c¸i tÇm thêng cña v¨n hoá Châu Âu để loè đồng bào mình + KiÕn tróc, trang trÝ nhµ cöa lai c¨ng l¹i cho lµ v¨n minh Ph¸p. + Từ bỏ tiếng mẹ đẻ, cho là Tiếng Việt nghÌo nµn. C©u 2. Tiếng nói có tầm quan trọng đặc biệt đối víi vËn mÖnh d©n téc + Là ngời bảo vệ quí báu nhất nền độc lập d©n téc + Lµ yÕu tè quan träng nhÊt gióp gi¶i phãng d©n téc C©u 3. Nhận định Tiếng việt không nghèo dựa.

(236) trªn c¬ së : + Ng«n tõ th«ng dông, da d¹ng, phong phó + Ng«n ng÷ giµu cã cña NguyÔn Du + Ngêi ViÖt cã thÓ dÞch c¸c t¸c phÈm Trung Quèc sang tiÕng ViÖt, s¸ng t¸c nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc hay b»ng TiÕng ViÖt. - Nhãm 3. C©u 3. C©u 4. Quan niÖm cña t¸c gi¶ vÒ mèi quan hÖ gi÷a ng«n ng÷ níc ngoµi vµ ng«n ng÷ níc m×nh. + Ngêi trÝ thøc ch©n chÝnh ph¶i biÕt Ýt nhất một thứ tiếng châu Âu, để hiểu văn ho¸ ch©u ¢u + Tuyên truyền cho đồng bào cùng hiểu những hiểu biết của mình, chứ không đợc gi÷ lµm cña riªng. + Học tiếng nớc ngoài để làm giàu cho ng«n ng÷ níc m×nh chø kh«ng ph¶i tõ bá tiếng mẹ đẻ.. - Nhãm 4. C©u 4. 4.Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - §äc l¹i v¨n b¶n. - So¹n bµi theo ph©n ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 16/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 17 / 4/ 2008. TiÕt 106+107.. Ba cống hiến vĩ đại của các mác. ¨ng - ghen. A. Mục đích yêu cầu. - Nhận thức đợc những đóng góp quan trọng của Các Mác đối với lịch sử nhân loại - Rèn kỹ năng đọc hiểu, nắm đợc nghệ thuật lập luận của Ăng ghen - Thái độ biết ơn và trân trọng những thành quả CM mà các bậc tiền bối đã đặt ra. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm; kết hợp bình giảng, phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra bµi so¹n 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dẫn SGK, tóm tắt nội dung 1. Ăng ghen (1820-1895) chÝnh. - Nhà hoạt động cách mạng nổi tiếng của phong trµo thÕ giíi vµ Quèc tÕ céng s¶n..

(237) - Ngêi viÕt tiÕp vµ hoµn chØnh t¸c phÈm næi tiÐng nhÊt cña M¸c : Bé T b¶n, vµ cïng M¸c so¹n Tuyªn ng«n §¶ng céng s¶n. 2. C¸c M¸c (1818-1885) - Nhà triết học và lí luận chính trị vĩ đại ngêi §øc - Có đóng góp rất lớn cho cuộc đấu tranh - Ngêi nµo ®em l¹i h¹nh phóc cho nhiÒu ngêi nhÊt chèng ¸ch thèng trÞ t s¶n. thì ngời đó là kẻ hạnh phúc nhất. - Là ngời thầy, lãnh tụ vĩ đại nhất của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn - Ngời đi đờng không biết mẹt mỏi. thÕ giíi (Lª DuÈn) Quan niÖm vÒ h¹nh phóc cña M¸c : - Hạnh phúc là đấu tranh.  T×nh b¹n cña C¸c M¸c vµ ¡ng - ghen lµ tình bạn vĩ đại và cảm động nhất của hai nhµ thiªn tµi, hai nhµ c¸ch m¹ng. 3. Văn bản : Ba cống hién vĩ đại của Các M¸c. - Nhan đề: Do nhà biên soạn sách đặt - Lµ bµi ®iÕu v¨n - chÝnh luËn do ¡ng ghen đọc trớc mộ Các Mác tại nghĩa trang Hai – ghÕt (Lu©n §«n - Anh )  Đánh giá cống hiến vĩ đại của Mác, biểu lé lßng tiÕc th¬ng cña nh÷ng ngêi céng s¶n tríc tæn thÊt to lín nµy.. * Hoạt động 2. GV hớng dẫn HS đọc văn bản, tìm hiểu bố II. §äc hiÓu v¨n b¶n. côc, thÓ lo¹i 1. §äc - Giäng trÇm hïng, nhng trang nghiªm døt kho¸t vµ tù hµo. 2. Gi¶i thÝch tõ khã. - SGK 3. ThÓ lo¹i vµ bè côc - ThÓ lo¹i: V¨n tÕ - Bè côc: 3 phÇn + PhÇn 1: Sù trèng v¾ng vµ mÊt m¸t cña giai cÊp v« s¶n vµ nh©n d©n thÕ gií khi Mác qua đời. + Phần 2: Đánh giá ba cống hiến vĩ đại cña C¸c M¸c. + PhÇn 3: Gi¶I thÝch v× sao M¸c bÞ nhiÒu ngêi thï ghÐt vµ vu khèng nhng l¹i kh«ng cã kÎ thï c¸ nh©n. §¸nh gi¸ sù bÊt tö cña M¸c.. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. Đại diện nhóm 4. Tìm hiểu giá trị nội dung và nghệ thuật tr×nh bµy. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc cña v¨n b¶n - NhËn xÐt phÇn më ®Çu?. 4.1. PhÇn më ®Çu - Ng¾n gän, gi¶n dÞ, cïng lóc cã nh÷ng.

(238) t¸c dông: + Th«ng b¸o cô thÓ, râ rµng thêi ®iÓm ra ®i m·i m·i cña M¸c + Sự ra đi của Mác rất đời thờng, giản dị nh mét sù viÖc trong cuéc sèng hµng ngµy. + Mèi quan hÖ gi÷a c¸i b×nh thêng vµ vÜ đại, bình thờng bỗng hoá thiêng liêng - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ M¸c: Nhµ t tëng vĩ đại nhất trong số những nhà t tởng hiện - Tâm trạng của tác giả trớc lời đánh giá đại. đó ?  Béc lé niÒm th¬ng tiÕc s©u s¾c v× sù tæn thÊt, trèng v¾ng mang tÇm thÕ giíi, nh©n lo¹i tríc sù ra ®i cña M¸c.. TiÕt 2.. - ổn định tổ chức - KiÓm tra bµi cò - Bµi míi. 4.2. Ba cống hiến vĩ đại của Mác. a/ Cống hiến vĩ đại thứ nhất. - T×m ra qui luËt ph¸t triÓn cña lÞch sö x· Nhãm1: héi loµi ngêi. ( mang tÇm vÜ m«) - Cống hiến vĩ đại thứ nhất của Các – - Nội dung cụ thể của quy luật : Mác là gì? Tác giả đã sử dụng nghệ thuật + Đó là lịch sử hình thành và phát triển của kinh gì để làm nổi bật cống hiến đó? Nhận xét tế xã hội + Đó là mối quan hệ giữa cơ sở hạ tầng và thtác dụng của cống hiến đó với xã hội. Trong KHTN (sinh häc) Cèng hiÕn vÜ đại của Đác uyn: T×m ra quy luËt tiÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn cña thÕ giíi h÷u c¬ (mu«n loµi). Trong KHXH (Sö vµ triÕt) Cèng hiÕn vĩ đại của Các M¸c: T×m ra quy luËt ph¸t triÓn cña loµi ngêi.. îmg tÇng kiÕn tróc… + Mỗi giai đoạn phát triển kinh tế nhất định của một dân tộc hay một thời đại tạo ra cơ sở để phát triÓn thîng tÇng kiÕn tróc t¬ng øng..  Phát hiện mới mẻ, quan trọng đến mức vĩ đại. Nó làm đảo lộn và phá sản tất cả các cách giải thích về lịch sử xã hội trớc đó và đơng thời. Nó trở thành hạt nhân của chủ nghÜa duy vËt lÞch sö  Cách trình bày và đánh giá giản dị, dễ hiÓu th«ng qua c¸ch b×nh luËn vµ so sánh tơng đồng.. b/ Cống hiến vĩ đại thứ hai. - T×m ra gi¸ trÞ thÆng d (m) vµ qui luËt cña Nhãm 2. Cèng hiÕn thø hai cña M¸c lµ g×? T¸c gi¸ trÞ thÆng d. dông cña cèng hiÕn hai? - T¸c dông cña cèng hiÕn: mang tÇm vi m«, rÊt míi mÎ vµ tinh vi. §ã lµ qui luËt vận động riêng của phơng thức sản xuất t bản chủ nghĩa đơng thời và của xã hội t sản do phơng thức ấy đẻ ra.  Vĩ đại hơn cống hiến 1, với cống hiến nµy, lËp tøc mét ¸nh s¸ng xuÊt hiÖn.

(239)  Chỉ cần một trong hai cống hiến Mác đã đủ trở thành nhà t tởng vĩ đại. Nhãm 3. c/ Cèng hiÕn thø ba. Cống hiến vĩ đại thứ ba của Mác là gì ? - Mác đã kết hợp giữa lí luận với thực NhËn xÐt con ngêi M¸c qua cèng hiÕn tiÕn, biÕn c¸c lÝ thuyÕt c¸ch m¹ng khoa học thành hành động. nµy ?  M¸c kh«ng chØ lµ mét nhµ b¸c häc, nhµ t tởng vĩ đại mà còn là nhà cách mạng. Ông vừa là ngời thầy, ngời đồng chí, ngời bạn kÝnh träng tin tëng vµ th©n yªu cña giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thÕ giíi. Nhãm 4. Vì sao Mác có nhiều kẻ đối địch nhng cha ch¾c cã kÎ thï riªng ? Nhng ai khãc th¬ng «ng nhiÒu nhÊt ? V× sao ?. - Gi¸ trÞ cña bµi v¨n trong c¸ch lËp luËn?. * Hoạt động 4. HS đọc ghi nhớ SGK.. 4.3. §o¹n kÕt. - §¸nh gi¸ tæng hîp vÒ con ngêi cña M¸c trong c¸c mèi quan hÖ… - M¸c cã nhiÒu kÎ thï v× chóng bÞ v¹ch trÇn ch©n tíng, chóng c¨m ghÐt, run sî v× đó là sự thật mà chúng không thể chối cãi hay b¸c bá. - M¸c kh«ng cã kÎ thï riªng v× môc tiªu phê phán, đấu tranh của Mác là xã hội t sản và học thuyết phản động, duy tâm ph¶n khoa häc cña chóng, chø kh«ng ph¶i mét c¸ nh©n cô thÓ nµo.  Hµng triÖu ngêi : Giai cÊp c«ng nh©n, nhân dân lao động toàn thế giới thơng tiếc «ng, chÝnh lµ b»ng chøng hïng hån nhÊt chøng tá søc m¹nh vµ sù bÊt tö cña häc thuyÕt M¸c. 4.4. NghÖ thuËt lËp luËn. - M« h×nh chung lËp luËn toµn bµi: Th«ng báo về cái chết - đánh giá sự nghiệp ngời qu¸ cè – bµy tá sù th¬ng tiÕc. - LËp luËn võa trïng ®iÖp võa t¨ng tiÕn, vµ so sánh khẳng định Mác là nhà t tởng vĩ đại nhất trong số những nhà t tởng vĩ đại hiện đại. - Nét đặc biệt của bài văn tế: đề cao+ca ngîi+th¬ng tiÕc, kh«ng bi ai, khu«n s¸o. III. Ghi nhí. - SGK.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc. - §äc l¹i v¨n b¶n, thuéc dÉn chøng minh ho¹. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 20/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 22/ 4/ 2008. TiÕt 108.. Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn. A. Mục đích yêu cầu. - Hiểu đợc khái niệm, các loại văn bản và đặc điểm của phong cách ngôn ngữ chính luận..

(240) - RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch vµ viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra bµi so¹n. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc mục 1 và trả lời câu hỏi GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. V¨n b¶n chÝnh luËn vµ ng«n ng÷ chÝnh luËn. 1. T×m hiÓu v¨n b¶n chÝnh luËn. - ThÓ lo¹i : V¨n b¶n chÝnh luËn - Mục đích viết: Thuyết phục ngời đọc b»ng lÝ lÏ vµ lËp luËn dùa trªn quan ®iÓm - Đọc 3 ví dụ SGK và xác định thể loại, chính trị nhất định. mục đích, thái độ và quan điểm của ngời - Thái độ ngời viết : Ngời viết có thể bày viÕt ? tỏ thái độ khác nhau tuỳ theo nội dung, nhng nh×n chung bao giê còng thÓ hiÖn thái độ dứt khoát trong cách lập luận để gi÷ v÷ng quan ®iÓm cña m×nh. - Quan ®iÓm ngêi viÕt: Dïng nh÷ng lÝ lÏ và bằng chứng xác đáng để không ai có thể bác bỏ đợc  có sức thuyết phục lớn đối với ngời đọc. * Hoạt động 2. HS đọc mục II và nhận xét. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. 2. NhËn xÐt chung vÒ v¨n b¶n chÝnh luËn vµ ng«n ng÷ chÝnh luËn - Ph¹m vi sö dông: Ng«n ng÷ chÝnh luËn đợc dùng trong các văn bản chính luận và c¸c lo¹i tµi liÖu chÝnh trÞ kh¸c..Tån t¹i ë c¶ d¹ng viÕt vµ d¹ng nãi.. - Mục đích- đặc điểm: Ngôn ngữ chính luËn chØ xoay quanh viÖc tr×nh bµy ý kiÕn - Xác định phạm vi, mục đích, đặc điểm hoặc bình luận, đánh giá một sự kiện, một cña ng«n ng÷ chÝnh luËn ? vấn đề chính trị, một chính sách, chủ trơng về văn hoá xã hội theo một quan điểm chính trị nhất định. - Ph©n biÖt ng«n ng÷ chÝnh luËn víi ng«n ng÷ dïng trong c¸c v¨n b¶n kh¸c: + Ngôn ngữ trong các văn bản khác là để - Phân biệt ngôn ngữ chính luận với ngôn bình luận về một vấn đề nào đó đợc quan ng÷ dïng trong c¸c v¨n b¶n kh¸c ? tâm trong đời sống xã hội, trong văn häc…dùa trªn h×nh thøc nghÞ luËn( nghÞ luËn x· héi, nghÞ luËn v¨n häc ) + Ng«n ng÷ chÝnh luËn: dïng tr×nh bµy một quan điểm chính trị đối với một vấn đề nào đó thuộc lĩnh vực chính trị. * Hoạt động 3.. 3. Ghi nhí..

(241) Gọi HS đọc ghi nhớ SGK. GV chèt kiÕn thøc.. - SGK 4. LuyÖn tËp cñng cè. - Ph©n biÖt kh¸i nÞªm:. * Hoạt động 4. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK.. NghÞ luËn - Lµ thao t¸c t duy, lµ ph¬ng tiÖn biÓu đạt- một kiểu bài lµm v¨n trong nhµ trêng.. ChÝnh luËn - Lµ phong c¸ch chøc n¨ng ng«n ng÷, h×nh thµnh vµ tån t¹i nh mét phong cách độc lËp, do c¸ch thøc sö dông ng«n ng÷ đã hình thành những đặc trng tiªu biÓu.. - Thao tác đợc sử dông ë tÊt c¶ mäi lÜnh vùc khi tr×nh bày, diễn đạt.. - Thao t¸c chØ thu hÑp trong ph¹m vi tr×nh bµy quan điểm về vấn đề chÝnh trÞ. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - Lµm tiÕp c¸c bµi tËp cßn l¹i - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 21/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 25 / 4/ 2008. TiÕt 109+110.. Một thời đại trong thi ca. Hoµi Thanh. A. Mục đích yêu cầu. - Hiểu đợc quan niệm của Hoài Thanh về tinh thần thơ mới trong ý nghĩa văn chơng và xã héi. - Thấy rõ nghị luận văn chơng khoa học, chặt chẽ, thấu đáo và cách diễn đạt tài hoa tinh tế, giµu c¶m xóc cña t¸c gi¶. - Gi¸o dôc lßng tr©n träng vµ ý thøc g×n gi÷ tinh hoa v¨n ch¬ng d©n téc. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, đọc diễn cảm; kết hợp bình giảng, phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp kiÓm tra lÊy ®iÓm trong qu¸ tr×nh gi¶ng. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. I. §äc hiÓu tiÓu dÉn. HS đọc tiểu dẫn SGK và tóm tắt nội dung 1. Tác giả. chÝnh. - Tªn khai sinh NguyÔn §øc Nguyªn : 15/7/1909 – 14/3/1982..

(242) - Xuất thân trong một gia đình nhà nho nghÌo, sím tham gia phong trµo yªu níc. ViÕt v¨n tõ nh÷ng n¨m ngoµi 20 tuæi, ho¹t động chủ yếu trong ngành văn hoá nghệ thuËt - Nhµ phª b×nh v¨n häc xuÊt s¾c nhÊt cña - Tiểu dẫn SGK trình bày những nội dung văn học Việt Nam hiện đại. nµo ? H·y tãm t¾t ? - T¸c phÈm s¸ng gi¸ nhÊt: Thi nh©n ViÖt Nam(1942) đợc in tới 33 lần - Gi¶i thëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt 2000. 2. TiÓu luËn nghiªn cøu phª b×nh phong trào thơ mới: Một thời đại trong thi ca. - §Æt ë ®Çu cuèn Thi nh©n ViÖt Nam - §o¹n trÝch thuéc phÇn cuèi bµi tiÓu luËn. II. §äc hiÓu v¨n b¶n * Hoạt động 2. 1.§äc Hớng dẫn HS đọc văn bản, tìm hiểu chú thÝch vµ bè côc 2. T×m hiÓu chó thÝch 3. Bè côc - Phần 1 : Nêu vấn đề đi tìm thơ mới, nh÷ng khã kh¨n vµ ph¬ng ph¸p thùc hiÖn - PhÇn 2 : Ph©n tÝch, chøng minh néi dung tinh thÇn th¬ míi - PhÇn 3: C¸c nhµ th¬ míi gi¶i quyÕt bi kÞch cña m×nh, t×m hi väng vµo ngµy mai 4. Gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt. * Hoạt động 3. Trao đổi thảo luận nhóm. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 4.1. PhÇn mét. - Cách vào đề ngắn gọn, trực tiếp: tinh thÇn th¬ míi.  §ã lµ néi dung, b¶n chÊt, cèt lâi chi phèi toàn bộ thơ mới, dùng để phân biệt thơ míi víi th¬ cò. - Tác giả đề nghị phơng pháp nhận diện - Nhóm 1. Vấn đề cốt lõi làm nên đặc trng thơ mới: Phơng pháp so sánh đối chiếu của thơ mới là gì? làm thế nào để nhận ( cùng thời và tổng thể) diÖn tinh thÇn th¬ míi? 4.2. PhÇn 2. - Tinh thÇn th¬ míi lµ ë ch÷ T«i + Ch÷ t«i g¾n víi c¸i riªng c¸ nh©n, c¸ - Nhãm 2. Tinh thÇn th¬ lµ g×? Em hiÓu thÓ; ch÷ ta g¾n víi c¸i chung, tËp thÓ, thời đại chữ Tôi và thời đại chữ Ta nh thế cộng đồng, xã hội. nµo? - Chữ tôi cá nhân xuất hiện trong thi đàn ViÖt Nam vµo nh÷ng n¨m 20 thÕ kû XX, nhng l¹c lâng, b¬ v¬… v× t¸ch khái c¸i ta chung  C¸i t«i l·ng m¹n. + T¶n §µ, ThÕ L÷, L Träng L, Hµn MÆc Tö, Xu©n DiÖu, Huy CËn… 4.3. PhÇn 3. - Tìm lại lòng tin đã mất, gửi vào tình yêu Tiếng Việt, dồn tình yêu quê hơng đất nớc.

(243) - Nhóm 3. Các nhà thơ mới tìm con đờng trong tình yêu tiếng mẹ đẻ. gi¶i tho¸t bi kÞch tuyÖt väng, bÕ t¾c, buån  Miªu t¶ b»ng h×nh ¶nh, so s¸nh víi th¬ sÇu Êy nh thÕ nµo? cña Cao B¸ Nh¹, B¹ch C DÞ…t×m hi väng trong thÊt väng.  Con đờng riêng của thơ mới, tuy có nh÷ng t¸c dông nhng cßn h¹n chÕ. Tuy nhiên nó cũng đáng đợc lịch sử ghi nhận vµ tr©n träng. 4.4.§Æc s¾c nghÖ thuËt - TÝnh khoa häc. + HÖ thèng luËn ®iÓm chuÈn x¸c, s©u s¾c. + DÉn chøng chän läc, lËp luËn chÆt chÏ ®Çy søc thuyÕt phôc. + Sử dụng biện pháp đối chiếu, so sánh đạt hiệu quả cao. + Nhìn nhận đánh giá vấn đề ở tầm sâu - Nhãm 4. NhËn xÐt nghÖ thuËt viÕt v¨n réng, nhiÒu mÆt, biÖn chøng vµ kh¸ch quan. nghÞ luËn phª b×nh cña t¸c gi¶? - TÝnh nghÖ thuËt + Lời văn tình cảm, giãi bày chia sẻ, đồng c¶m. + NhiÒu h×nh ¶nh gîi c¶m, gîi h×nh, gîi liªn tëng. + T×nh c¶m ch©n thµnh, nång nhiÖt. + Giäng v¨n nghÞ luËn phª b×nh nhng kh«ng kh« khan mµ dÞu dµng, hÊp dÉn.. * Hoạt động 4. HS đọc ghi nhớ SGK. 4. Cñng cè.. III. Ghi nhí. - SGK. Tinh thÇn th¬ míi Chữ tôi(tuyệt đối) – bi kịch tâm hồn của thanh niên thời ấy.. NghÖ thuËt lËp luËn khoa häc, chÆt chÏ 5. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - §äc l¹i v¨n b¶n - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 21/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 25/ 4/ 2008.. V¨n phong tµi hoa, tinh tÕ, thấu đáo, giàu cảm xúc..

(244) TiÕt 111.. Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn (tiÕp theo). A. Mục đích yêu cầu. - Nắm đợc các phơng tiện diễn đạt và đặc trng của phong cách ngôn ngữ chính luận. -Ôn tập và củng cố những kiến thức và kĩ năng đã học ở tiết trớc. - Vận dụng kiến thức đã học vào việc phân tích và xây dựng văn bản chính luận. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh, gợi mở. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra bµi so¹n. 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1 HS đọc mục II SGK và trả lời câu hỏi GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. II. Các phơng tiện diễn đạt và đặc trng của phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn 1. Các phơng tiện diễn đạt a/ VÒ tõ ng÷ - Sö dông vèn tõ ng÷ th«ng thêng vµ nhiÒu tõ ng÷ chÝnh trÞ.. HS đọc lại văn bản chính luận đã học ở tiết tríc vµ : - NhËn xÐt vÒ tõ ng÷, ng÷ ph¸p vµ c¸c biÖn ph¸p tu tõ trong phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn ?. b/ VÒ ng÷ ph¸p - C©u v¨n cã kÕt cÊu chÆt chÏ, chuÈn mùc, c¸c c©u cã sù g¾n kÕt l«gÝc trong m¹ch suy luËn. - Thêng sö dông nh÷ng c©u phøc cã quan hÖ tõ: do vËy, bëi thÕ, tuy… nhng, cho nªn… c/ VÒ biÖn ph¸p tu tõ. - Sö dông kh¸ nhiÒu biÖn ph¸p tu tõ, gióp cho viÖc lËp luËn thªm hÊp dÉn, truyÒn c¶m nh»m t¨ng søc thuyÕt phôc 2. Các đặc trng cơ bản.. a/ TÝnh c«ng khai vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ. - Ngời nói(viết) thể hiện đờng lối, quan điểm, thái độ, chính trị của mình một cách c«ng khai, døt kho¸t, kh«ng che giÊu, óp - Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn cã mÊy më. đặc trng cơ bản ? Đó là những đặc trng b/ Tính chặt chẽ trong diễn đạt và suy nµo ? luËn - Phong c¸ch chÝnh luËn thÓ hiÖn tÝnh chÆt chÏ cña hÖ thèng lËp luËn. §ã lµ yÕu tố làm nên hiệu quả tác động đến lí trí và tình cảm ngời đọc(nghe). c/ TÝnh truyÒn c¶m, thuyÕt phôc.

(245) - Ngôn ngữ chính luận là công cụ để trình bµy, thuyÕt phôc, t¹o nªn tÝnh hÊp dÉn l«i cuốn ngời đọc(nghe) bằng giọng văn hùng hån, tha thiÕt; ng÷ ®iÖu truyÒn c¶m.  Ba đặc trng của phong cách ngôn ngữ chÝnh luËn thÓ hiÖn tÝnh chÊt trung gian gi÷a ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ ng«n ng÷ khoa học. Nó ảnh hởng trực tiếp đến các phong c¸ch ng«n ng÷ kh¸c vµ gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña TiÕng ViÖt. 3.Ghi nhí. -SGK. *Hoạt động 2. HS đọc ghi nhớ SGK. 4. LuyÖn tËp * Hoạt động 3 - Bµi tËp SGK, tr108 Híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK theo nhãm (3 nhãm) 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - Lµm bµi tËp cßn l¹i - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 21/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 29/ 4/ 2008. TiÕt 112+113.. Mét sè thÓ lo¹i v¨n häc: KÞch, nghÞ luËn.. A. Mục đích yêu cầu. - Hiểu khái quát đặc điểm của một số thể loại văn học: kịch, nghị luận - Vận dụng những hiểu biết đã học vào việc đọc và cảm thụ văn B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh, gợi mở. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: §Æc trng cña phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn ? 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1. HS đọc mục I và trả lời câu hỏi. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. I. KÞch 1. Kh¸i lîc vÒ kÞch - KÞch lµ mét lo¹i h×nh nghÖ thuËt tæng.

(246) - Em đã đợc học những tác phẩm kịch nào hợp, có sự tham gia của nhiều ngời: đạo trong ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THPT? diễn, diễn viên, hoạ sĩ, nhạc công, vũ đạo, ca sÜ, kÜ thuËt ©m thanh, ¸nh s¸ng, ghi hình…(trong đó 3 đối tợng quan trọng nhất là kịch bản, đạo diễn và diễn viên). - §èi tîng ph¶n ¸nh cña kÞch lµ nh÷ng mâu thuẫn xung đột trong đời sống xã hội và con ngời – xung đột kịch. - Xung đột kịch có vai trò quan nhất, tạo - Kịch là gì ? Nêu những đặc điểm cơ bản tính kịch, hấp dẫn, lôi cuốn. cña thÓ lo¹i kÞch? - Hành động kịch do nhân vật kịch thể hiện góp phần thể hiện xung đột kịch. - Nh©n vËt kÞch: (chÝnh, phô; ph¶n diÖn, chính diện…) bằng lời thoại và hành động thể hiện tính cách, xung đột kịch, qua đó thể hiện chủ đề vở kịch. - Cốt truyện kịch: phát triển theo xung đột kÞch, qua c¸c giai ®o¹n: më ®Çu – th¾t nút – phát triển - điểm đỉnh – giải quyÕt - Thêi gian, kh«ng gian kÞch: cã thÓ mét địa điểm, nhiều địa điểm; một ngày, nhiều ngµy, hµng n¨m, nhiÒu n¨m, nhiÒu thÕ hÖ… - Ng«n ng÷ kÞch: ThÓ hiÖn trong lêi tho¹i, mang tính hành động và khẩu ngữ: đối thoại và độc thoại, làm nổi bật tính cách nh©n vËt. - Bố cục kịch: Một vở kịch đợc chia thành nhiÒu mµn (håi) kh¸c nhau. Mçi mµn(håi) lại đợc chia thành nhiều lớp (cảnh ) khác nhau. - Theo em cã bao nhiªu lo¹i h×nh kÞch ?. - Ph©n lo¹i kÞch + C¨n cø vµo tÝnh truyÒn thèng hay hiÖn đại: Kịch dân gian (chèo, tuồng, cải lơng…), kịch cổ điển (trớc XX) , kịch hiện đại (từ XX) +C¨n cø vµo tÝnh chÊt : bi kÞch, hµi kÞch, chính kịch (xung đột trong cuộc sống), kÞch lÞch sö + Căn cứ vào ngôn ngữ diễn đạt: Kịch nói, kÞch h¸t móa, kÞch th¬, kÞch rèi, kÞch c©m…. - Khi đọc và tìm hiểu kịch chúng ta phải đọc nh thế nào? 2. Yêu cầu đọc kịch bản văn học. - §äc kÜ phÇn giíi thiÖu, tiÓu dÉn - TËp trung vµo lêi tho¹i cña nh©n vËt - Phân tích hành động kịch - Khái quát chủ đề t tởng, đánh giá giá trị TiÕt 2. cña ®o¹n trÝch vµ toµn vë kÞch. - ổn định tổ chức.

(247) - Bµi míi - Em đã đợc học những thể loại văn nghị II. Nghị luận luËn nµo trong ch¬ng tr×nh THPT? * Hoạt động 2. HS đọc mục II SGK và trả lời câu hỏi.. 1. Kh¸i lîc vÒ v¨n nghÞ luËn - NghÞ luËn lµ mét thÓ lo¹i v¨n häc dïng lÝ lẽ, phán đoán, chứng cứ để bàn luận về một vấn đề nào đó( xã hội, chính trị, văn häc …) nh»m tranh luËn, thuyÕt phôc, b¸c bỏ, khẳng định, phủ nhận…giúp ngời đọc hiểu rõ vấn đề nêu ra.. - Mục đích của văn nghị luận là gì? Căn cứ - Căn cứ vào thời gian xuất hiện: Nghị luËn d©n gian (tôc ng÷), nghÞ luËn trung để phân loại văn nghị luận? đại (chiếu, hịch, cáo, th dụ…), nghị luận hiện đại(tuyên ngôn, lời kêu gọi, xã luận, phª b×nh…) - Căn cứ vào đối tợng và vấn đề nghị luận: NghÞ luËn x· héi – chÝnh trÞ (chÝnh luËn ), nghÞ luËn v¨n häc(phª b×nh,. nghiªn cøu, b×nh gi¶ng, ph©n tÝch…) 2. Yêu cầu đọc văn nghị luận - T×m hiÓu th©n thÕ t¸c gi¶, hoµn c¶nh ra - Cần chú ý những yêu cầu gì khi đọc văn đời tác phẩm. - Phát hiện chính xác luận đề và hệ thống nghÞ luËn? luËn ®iÓm. - §¸nh gi¸ gi¸ trÞ cña hÖ thèng luËn ®iÓm. - T×m hiÓu ph¬ng ph¸p luËn chøng lµm s¸ng tá luËn ®iÓm. - Tìm hiểu và đánh giá thái độ, cảm xúc, t×nh c¶m cña ngêi viÕt. - Tìm hiểu và đánh giá sự đặc sắc độc đáo riªng cña ngêi viÕt. * Hoạt động 3. 3. Ghi nhí HS đọc ghi nhớ SGK - SGK 3. LuyÖn tËp cñng cè. - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp SGK - Gäi HS ch÷a bµi vµ chÊm ®iÓm. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung bµi häc - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. - Hoµn thiÖn vë so¹n v¨n, nép chÊm ®iÓm..

(248) Ngµy so¹n: 21/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 29/ 4/ 2008. TiÕt 114.. LuyÖn tËp vËn dông kÕt hîp c¸c thao t¸c lËp luËn. A. Mục đích yêu cầu. - Củng cố kiến thức và kĩ năng cơ bản về các thao tác lập luận đã học - Vận dụng các thao tác đã học để viết đợc một văn bản nghị luận ngắn về một hiện tợng gÇn gòi quen thuéc trong cuéc sèng hµng ngµy. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Vë so¹n 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt *Hoạt động 1. HS lµm bµi tËp SGK GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. Bµi tËp 1. a/ §o¹n trÝch viÕt vÒ sù ¶nh hëng m¹nh mẽ của dòng thơ lãng mạn Pháp đối với c¸c nhµ th¬ trong phong trµo Th¬ míi. b/ T¸c gi¶ chñ yÕu sö dông thao t¸c lËp luËn so s¸nh, ngoµi ra cßn sö dông thao tác lập luận phân tích để làm nổi bật vấn đề đợc nêu ra.. - Nhãm 1+3. Bµi tËp 1. - Nhãm 2+4. Bµi tËp 2.. c/ Mét bµi v¨n cã søc l«i cuèn thêng sö dông nhiÒu thao t¸c lËp luËn. - XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu nªu bËt néi dung vấn đề đợc bàn luận trong bài văn để chọn chính xác thao tác lập luËn. - Dùa vµo søc l«i cuèn, thuyÕt phôc của nội dung trong bài văn đạt đến mức độ nào để đánh giá sự thành c«ng cña viÖc vËn dông tæng hîp nhiÒu thao t¸c lËp luËn. Bµi tËp 2 a/ Bíc thø nhÊt - Chủ đề bài văn bàn về tinh thần ham học hái cña ngêi thanh niªn ngµy nay. - Dµn ý: + Sự học ở thì đại nào cũng cần thiết và có ý nghĩa to lớn đối với bản thân ngời học + Thanh niªn ngµy nay tríc nh÷ng yªu cÇu cña thùc tÕ cÇn cã tinh thÇn ham häc. + Cã ý thøc ham häc hái sÏ thµnh c«ng trong cuéc sèng. + TÝch luü kinh nghiÖm, thêng xuyªn häc hái ë ngêi kh¸c..

(249) b/ Bíc thø hai - Tr×nh bµy mét luËn ®iÓm trong dµn ý. c/ Bíc thø ba * Hoạt động 2 - Diễn đạt các ý thành đoạn văn nghị luận GV gäi HS tr×nh bµy ®o¹n v¨n nghÞ luËn tr×nh bµy tríc líp. tríc líp, nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - Hoµn thiÖn bµi tËp 3. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 22/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: 02/ 5/ 2008. TiÕt 115+116.. ¤n tËp phÇn v¨n häc. A. Mục đích yêu cầu. - N¾m v÷ng vµ hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n líp 11, kú II - Rèn kĩ năng cảm thụ, phân tích văn học theo từng cấp độ. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp so sánh, phân tích hệ thống câu hỏi ôn tập qua hình thức trao đổi, thảo luận - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Vë so¹n 3. Bµi míi..

(250) * GV híng dÉn HS «n tËp theo hÖ thèng b¶ng qua c©u hái SGK. * HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc vµo b¶ng so s¸nh. Yêu cầu cần đạt I. Néi dung «n tËp 1. Văn học Việt Nam từ đầu XX đến cách mạng tháng Tám 1945 Th¬ 1. XuÊt d¬ng lu biÖt (Phan béi Ch©u), ch÷ Hán, thể đờng luật 2. HÇu trêi(T¶n §µ), Quèc ng÷, thÊt ng«n trêng thiªn. 3. Véi vµng (Xu©n DiÖu), Quèc ng÷, th¬ míi 4. Trµng giang(Huy CËn) Quèc ng÷, th¬ míi 5. §©y th«n VÜ D¹ (Hµn MÆc Tö) Quèc ng÷, th¬ míi 6. T¬ng t(NguyÔn BÝnh) Quèc ng÷, th¬ míi 7. ChiÒu xu©n(Anh Th¬) Quèc ng÷, th¬ míi 8. Mé(Hå ChÝ Minh ), ch÷ H¸n, §êng luËt 9. Tõ Êy(Tè H÷u), Quèc ng÷, thÊt ng«n trêng thiªn 10. Lai t©n(Hå ChÝ Minh), Ch÷ H¸n, thÊt ng«n tø tuyÖt 11. Nhớ đồng(Tố Hữu), Quốc ngữ, thất ngôn trêng thiªn. V¨n nghÞ luËn 1. VÒ lu©n lÝ x· héi ë níc ta( Phan Ch©u Trinh ), Quèc ng÷, nghÞ luËn x· héi.. 2. Một thời đại trong thi ca( Hoài Thanh ), Quèc ng÷, nghÞ luËn v¨n häc 3. Tiếng mẹ đẻ – nguồn giải phóng c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc ( NguyÔn An Ninh ), Quèc ng÷, nghÞ luËn x· héi. 2.Phân biệt sự khác nhau giữa thơ mới và thơ trung đại Việt Nam. C¸c b×nh diÖn. Thơ trung đại Việt Nam Thời đại chữ ta nặng tính Nội dung cảm hứng cộng đồng, xã hội, xem nhÑ tÝnh c¸ nh©n C¸ch c¶m nhËn thiªn C¶m nhËn b»ng con m¾t nhiªn, con ngêi, giµ cçi, c«ng thøc, íc lÖ, cuéc sèng khu«n s¸o Cảm hứng phò vua giúp nCảm hứng chủ đạo íc, tá lßng, lóc sôc s«i, lóc buồn rầu, bất đắc chí.. H×nh thuËt. thøc. - Chø H¸n, ch÷ N«m - ThÓ th¬ truyÒn thèng: §êng luËt, cæ phong, lôc b¸t, nghÖ song thÊt lôc b¸t. - Niªm luËt chÆt chÏ, diÔn đạt ớc lệ, nhiều điển tích ®iÓn cè. - TÝnh qui ph¹m nghiªm ngÆt. Th¬ míi ViÖt Nam Thời đại chữ tôi, coi trọng cá nhân, tách biệt với cộng đồng, xã héi C¶m nhËn b»ng cÆp m¾t trÎ trung, xanh non, yêu đời Nçi buån, tuyÖt väng cña c¸i t«i c¸ nh©n tríc hiÖn thùc ®au th¬ng vì mất độc lập chủ quyền của nớc nhµ - Ch÷ quèc ng÷. - ThÓ th¬ kÕt hîp truyÒn thèng vµ hiện đại - Luật lệ đơn giản, diễn đạt phãng kho¸ng, tù do, gÇn gòi víi ng«n ng÷ hµng ngµy. - Ph¸ bá tÝnh qui ph¹m.. II. Ph¬ng ph¸p. - Trên cơ sở làm đề cơng ôn tập ở nhà, HS chọn một trong 8 câu hỏi SGK, kiểm tra lại đề cơng và thuyết trình trớc lớp. - GV gäi nhËn xÐt, hoµn thiÖn kiÕn thøc vµ cho ®iÓm..

(251) 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Hoàn thiện đề cơng ôn tập. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 22/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: / 5/ 2008. TiÕt 117.. Tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn. A. Mục đích yêu cầu. - Hiểu đợc mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn bản nghị luận - BiÕt c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt * Hoạt động 1 HS đọc mục I SGK và trả lời câu hỏi GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. - Mục đích của tóm tắt để làm gì?. - Yªu cÇu cña viÖc tãm t¾t nh thÕ nµo ? * Hoạt động 2. I. Mục đích, yêu cầu của việc tóm tắt văn b¶n nghÞ luËn 1. Mục đích - Để hiểu đợc bản chất của văn bản - §Ó lµm tµi liÖu phôc vô trong nhiÒu trêng hîp kh¸c nhau - Để rèn kĩ năng đọc hiểu văn bản, có dịp rèn luyện t duy và cách diễn đạt 2. Yªu cÇu. - Ph¶i trung thµnh víi c¸c luËn ®iÓm, luËn cø cña v¨n b¶n gèc. - Lîc bá nh÷ng yÕu tè kh«ng phï hîp víi mục đích tóm tắt. - Diễn đạt ngắn gọn, hàm súc, mạch lạc. II. C¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn.

(252) HS đọc mục II SGK và tìm hiểu văn bản : 1. Tìm hiểu ví dụ : Văn bản ôvề luân lí xã VÒ luËn lÝ x· héi ë níc ta – Phan Ch©u héi ë níc ta »- Phan Ch©u Trinh. Trinh. 2. KÕt luËn. - Để tóm tắt tốt cần : đọc kĩ vă bản gốc, chän nh÷ng chi tiÕt phï hîp víi môc - Muốn tóm tắt đợc văn bản nghị luận tốt, lựa đích tóm tắt, nắm đợc những luận điểm chóng ta cÇn ph¶i lµm thÕ nµo ? luận cứ và diễn đạt chúng một cách mạch lạc. Sau đó kiểm tra lại kết quả tóm tắt. * Hoạt động 3 HS đọc ghi nhớ SGK.. * Hoạt động 4 GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 2 SGK.. III. Ghi nhí. - SGK IV. LuyÖn tËp Bµi tËp 2. - Vấn đề nghị luận: Sự lãng phí nớc sạch. - Mục đích nghị luận: Nhắc nhở mọi ngời ý thøc tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ nguån níc quý gi¸. - C¸c luËn ®iÓm: + Níc lµ nguån tµi s¶n quÝ thêng bÞ huû ho¹i, l·ng phÝ nhiÒu nhÊt + D©n sè t¨ng, nguèn níc cung cÊp sÏ không đáp ứng đợc nhu cầu + Mét sè quèc gia hiÖn nay ®ang thiÕu níc, cã sù tranh chÊp vÒ nguån níc, t×nh tr¹ng « nhiÔm níc ngµy cµng trÇm träng. - Tãm t¾t b»ng 3 c©u: Níc ngät lµ thø tµi s¶n thiªn nhiªn ban tÆng mµ kh«ng ph¶i quốc gia nào cũng có. Với tốc độ gia tăng dan sè vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nh hiÖn nay th× nguån níc ngµy cµng trë nªn c¹n kiÖt vµ bÞ « nhiÔm nÆng nÒ. H·y tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ nguån níc ngät quÝ gi¸ cho h«m nay vµ mai sau.. 4. Híng dÉn vÒ nhµ - Lµm bµi tËp cßn l¹i - N¾m néi dung bµi häc - TËp tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn lµm t liÖu häc tËp - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 27/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: / 5/ 2008..

(253) TiÕt upload.123doc.net.. «n tËp tiÕng viÖt. A. Mục đích yêu cầu. - Củng cố, hệ thống hoá những kiến thức về tiếng Việt đã học từ đầu năm - RÌn kÜ n¨ng thùc hµnh tiÕng ViÖt vµ kh¶ n¨ng sö dông tiÕng ViÖt thµnh th¹o B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - GV híng dÉn HS «n tËp qua hÖ thèng c©u hái SGK - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận nhóm. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. * HS dùa vµo bµi so¹n, tr¶ lêi c©u hái trong SGK (theo nhãm) * GV chuÈn x¸c kiÕn thøc nh÷ng c©u hái khã, lËp b¶n so s¸nh. C©u 1. Ph©n biÖt ng«n ng÷ chung vµ lêi nãi c¸ nh©n Ng«n ng÷ chung - Bao gåm nh÷ng yÕu tè chung cho mäi thµnh viªn trong x· héi nh: ©m, tiÕng, tõ… - Cã qui t¾c ng÷ ph¸p chung mµ mäi thµnh viªn ph¶i tu©n thñ nh: tæ chøc c©u, trËt tù tõ, dÊu c©u… - Là sản phẩm chung của xã hội, đợc dùng lµm ph¬ng tiÖn giao tiÕp x· héi.. Lêi nãi c¸ nh©n - Sự vận dụng các yếu tố chung để t¹o thµnh c¸c lêi nãi cô thÓ. - VËn dông linh ho¹t c¸c qui t¾c ng÷ ph¸p. - Mang dấu ấn cá nhân về nhiều phơng diện nh : Trình độ, hoàn cảnh sèng, së thÝch c¸ nh©n.. C©u 5. So s¸nh nghÜa sù viÖc vµ nghÜa t×nh th¸i Kh¸i niÖm Nh÷ng biÓu hiÖn thêng gÆp.. NghÜa sù viÖc NghÜa chØ sù vËt, sù viÖc trong c©u - Hành động, quá trình, t thế, sù tån t¹i, quan hÖ… ( t¬ng øng víi c¸c thµnh phÇn chñ ng÷, vÞ ng÷, tr¹ng ng÷, khëi ng÷). NghÜa t×nh th¸i Nghĩa chỉ tình cảm, thái độ, hoàn c¶nh…cña c©u nãi - Sự nhìn nhận, đánh giá và thái độ ngời nói đối với sự việc, thái độ ngời nói đối với ngời nghe.. C©u 6. Ph©n tÝch 2 thµnh phÇn nghÜa trong c©u nãi: H«m nay trong «ng gi¸o còng cã tæ t«m. DÔ hä kh«ng ph¶i ®i gäi ®©u. - NghÜa sù viÖc: Kh«ng ph¶i ®i gäi hä - NghÜa t×nh th¸i: Sù pháng ®o¸n (dÔ… ®©u) Câu 7. Tìm ví dụ minh hoạ cho những đặc điểm loại hình tiếng Việt và ghi vào bảng so s¸nh. §Æc ®iÓm lo¹i h×nh tiÕng ViÖt 1. Tiếng là đơn vị ngữ pháp cơ sở. Mỗi tiÕng lµ mét ©m tiÕt(©m tiÕt cã thÓ lµ tõ hoÆc lµ yÕu tç cÊu t¹o tõ). VÝ dô Chóng/ta / ®ang / «n/tËp / tiÕng/ViÖt. (7 tiÕng, 7 ©m tiÕt, 4 tõ ).

(254) 2. Từ không thay đổi hình thái 3. TrËt tù tõ vµ h tõ lµ biÖn ph¸p chñ yÕu để biểu thị ý nghĩa ngữ pháp. T«i rÊt nhí anh Êy vµ anh Êy còng rÊt nhí t«i Anh yªu em >< em yªu anh Anh vµ em. C©u 8. §Æc trng c¬ b¶n cña phong ng«n ng÷ b¸o chÝ vµ phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn Phong c¸ch ng«n ng÷ b¸o chÝ 1. TÝnh th«ng tin thêi sù 2. TÝnh ng¾n gän 3. Tính sinh động hấp dẫn. Phong c¸ch ng«n ng÷ chÝnh luËn TÝnh c«ng khai vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ Tính chặt chẽ trong diễn đạt và suy luận TÝnh truyÒn c¶m thuyÕt phôc. 4. Híng d·n vÒ nhµ. - Hoàn thành đề cơng ôn tập phục vụ cho việc kiểm tra học kỳ II đợc tốt. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh.. Ngµy so¹n: 27/ 4/ 2008. Ngµygi¶ng: / 5/ 2008. TiÕt 119.. luyÖn tËp tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn. A. Mục đích yêu cầu. - N¾m v÷ng h¬n c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn. - Vận dụng kỹ năng đã học vào việc tóm tắt các văn bản nghị luận trong chơng trình THPT. - Biết cách tóm tắt một văn bản nghị luận có độ dài 1000 chữ. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - GV híng dÉn HS «n tËp qua hÖ thèng c©u hái SGK - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, trao đổi. - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. Hoạt động của GV và HS Yêu cầu cần đạt *Hoạt động 1.. Bµi tËp 1..

(255) HS đọc yêu cầu mục 1 và trả lời câu hỏi. GV nhËn xÐt, bæ sung.. - Bæ sung 2 ý : + Nhîc ®iÓm cña th¬ míi lµ kh«ng nãi đến đấu tranh cách mạng. + Thơ mới đã đổi mới sự biểu hiện của c¶m xóc, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña tiÕng ViÖt.. * Hoạt động 2. HS tìm hiểu câu 2 và làm đáp án. GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.. Bµi tËp 2. - Vấn đề nghị luận: Tinh thần thơ mới. - Mục đích nghị luận: Giúp ngời đọc nhận thức đúng về cuộc cách mạng của thơ mới víi hai thµnh tùu næi bËt lµ c«ng bè c¸i t«i Th©n bµi gåm c¸c ý sau: – c¸ nh©n, vµ ®a tiÕng ViÖt lªn mét tÇm * C¸i khã trong viÖc t×m ra tinh thÇn th¬ cao míi. mới và xác định cách tiếp cận đúng đắn - Bècôc ®o¹n trÝch: * Nh÷ng biÓu hiÖn cña c¸i t«i - c¸ nh©n + PhÇn më ®Çu: c©u ®Çu trong th¬ míi + Th©n bµi (ba ý). * T×nh yªu, sù t«n vinh tiÕng ViÖt. + PhÇn kÕt : NhÊn m¹nh tÝnh thÇn th¬ míi 4. Híng dÉn vÒ nhµ. - N¾m néi dung «n luyÖn. TËp tãm t¾t mét v¨n b¶n nghÞ luËn kho¶ng 1000 ch÷. - So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh. Ngµy so¹n: 27/ 4/ 2008. Ngµy gi¶ng: / 5/ 2008. TiÕt 120.. «n tËp lµm v¨n. A. Mục đích yêu cầu. - Củng cố, hệ thống hoá những kiến thức về làm văn đã học từ đầu năm. - BiÕt c¸ch lËp luËn vµ vËn dông c¸c thao t¸c lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn. - BiÕt c¸ch tãm t¾t v¨n b¶n nghÞ luËn, viÕt tiÓu sö tãm t¾t vµ b¶n tin. B. Ph¬ng tiÖn thùc hiÖn - SGK, SGV Ng÷ v¨n 11 - ThiÕt kÕ bµi häc - M¸y chiÕu C. C¸ch thøc tiÕn hµnh - GV híng dÉn HS «n tËp qua hÖ thèng c©u hái SGK - Phơng pháp đọc hiểu, kết hợp phân tích, so sánh qua hình thức trao đổi thảo luận - TÝch hîp ph©n m«n TiÕng ViÖt, §äc v¨n, Lµm v¨n. D. TiÕn tr×nh giê häc 1. ổn định tổ chức 2. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng 3. Bµi míi. * HS dùa vµo bµi so¹n, tr¶ lêi c©u hái trong SGK (theo nhãm). * GV chuÈn x¸c kiÕn thøc nh÷ng c©u hái khã, lËp b¶ng so s¸nh. I. Néi dung «n tËp. 1. Thèng kª, hÖ thèng ho¸ c¸c bµi lµm v¨n trong SGK ng÷ v¨n 11. Lo¹i bµi häc KiÕn thøc KÜ n¨ng 1. NghÞ luËn x· héi Khái niệm, đặc điểm Phân tích đề, lập dàn ý, viết bµi hoµn chØnh 2. NghÞ luËn v¨n häc Thùc hµnh 3. Tóm tắt văn bản ng.luận Mục đích, đặc điểm Tãm t¾t 4. ViÕt tiÓu sö tãm t¾t Thùc hµnh 5. ViÕt b¶n tin Mục đích, đặc điểm Thùc hµnh 6. Tr¶ lêi pháng vÊn Mục đích, đặc điểm.

(256) 7. C¸c thao t¸c lËp luËn - Ph©n tÝch - So s¸nh - B¸c bá - B×nh luËn. Khái niệm, đặc điểm. Thùc hµnh. Khái niệm, đặc điểm. Thùc hµnh. II. LuyÖn tËp. - Chia 3 nhãm theo 3 bµi tËp SGK. - Các nhóm làm việc và cử đại diện trình bày. - GV nhËn xÐt vµ chuÈn x¸c kiÕn thøc, cho ®iÓm. * Híng dÉn vÒ nhµ: So¹n bµi theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh..

(257)

Ngu van 11 Chuan KTKN

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về