hoa 9 ki 2 2013 tran thuy

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (447.21 KB, 59 trang )

(1)Tuần 20 Tiết 37 Ngày soạn: 06/01/2013. Ngày dạy: 08/01/2013. Bài 29: AXIT CACBONIC VÀ MUỐI CACBONAT I - MỤC TIÊU: HS biết được : - Axit cacbonic là axit yếu, không bền. - Muối cacbonat có các tính chất hoá học của muối như: tác dụng với axit, với dung dịch muối, với dung dịch kiềm. Ngoài ra muối cacbonat dễ bị phân huỷ ở nhiệt độ caogiải phóng CO2. - Muối cacbonat có ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: * Các thí nghiệm :NaHCO3 và Na2CO3 tác dụng với dung dịch HCl. Na2CO3 tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 Na2CO3 tác dụng với dung dịchCaCl2 *Tranh vẽ: Chu trình cacbon trong tự nhiên. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Hoạt động 1: Axit cacbonic ( H2CO3) Hoạt động của giáo viên G: Y/c hs n/cøu sgk -Trong tự nhiên H2CO3 đợc hình thµnh nh thÕ nµo? -Cho biÕt t/c ho¸ häc cña H2CO3? -T¹i sao nãi H2CO3 lµ axit yÕu? Kh«ng bÒn? ViÕt ptp? H: N/cøu sgk tr¶ lêi c©u hái.. Hoạt động của học sinh 1.Tr¹ng th¸i tù nhiªn vµ tÝnh chÊt vËt lÝ -Hoµ tan CO2 víi H2O-> H2CO3 2.TÝnh chÊt ho¸ häc -H2CO3 là axit yếu: quỳ tím đỏ nhạt - H2CO3 lµ axit kh«ng bÒn H2CO3 H2O + CO2. Hoạt động 2: Muối cácbonat Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV giới thiệu 2 loại muối. 1. Phân loại: Em hãy lấy ví dụ về muối Hiđro cacbonat? Muối cacbonat trung hoà? - Muối cacbonat trung hoà. Phân tử không có nguyên tử Hiđro Ví dụ: Na2CO3: NatriCacbonat. CaCO3: Canxi cacbonat. - Muối cacbonat axit Phân tử còn có nguyên tử Hiđro Ví dụ:NaHCO3: Natri hiđro cacbonat. Ca(HCO3)2:Canxi hiđro cacbonat. 2- Tính chất. Cho học sinh quan sát bảng tính tan a- Tính tan: để học sinh đưa ra độ tan của muối. - Đa số muối cacbonat đều không tan trongnước trừ Na2CO3 và K2CO3. - Tất cả muối Hiđro cacbonat đều tan trong nước. b- Tính chất hoá học. Cho học sinh làm các thí nghiệm : * Tác dụng với dung dịch axit. 1.

(2) thí nghiệm 1: Na2CO3 và NaHCO3 tác dụng với dd HCl. Nhận xét hiện tượng , viết phương trình phản ứng?. Học sinh tiến hành làm thí nghiệm theo từng nhóm. NaHCO3 + HCl   NaCl + H2O (dd) (dd) (dd) (l). Em có kết luận gì?. Na2CO3 + 2HCl   2NaCl + H2O (dd) (dd) (dd) (l) Nhận xét: Muối cacbonat phản ứng với dung dịch axit tạo thành dung dịch muối mới và giải phóng CO2. * Tác dụng với dung dịch bazơ. Học sinh làm thí nghiệm .. Cho học sinh làm thí nghiệm cho muối cacbonat tác dụng với dung dịch kiềm. Nhận xét hiện tượng viết phương trình phản ứng? Em có nhận xét gì?. Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm Na2CO3 tác dụng với dung dịch caCl2. Nhận xét hiện tượng và viết phương trình phản ứng? Em có kết luận gì?. Hướng dẫn học sinh viết phương trình hóa học .. Cho học sinh đọc SGK và tự nêu ra ứng dụng.. K2CO3 + Ca(OH)2   CaCO3 +2KOH (dd) (dd) (r) (dd) NaHCO3 + NaOH   Na2CO3 + H2O (dd) (dd) (dd) (l) Nhận xét: Môt số muối cacbonat phản ứng với dung dịch bazơ tạo thành muối không tan và bazơ mới. * Tác dụng với dung dịch muối. Học sinh làm thí nghiệm. Có vẫn đục màu trắng. Na2CO3 + CaCl2   CaCO3 + 2NaCl (dd) (dd) (r) (dd) Nhận xét: Dung dịch muối cacbonat tác dụng với một số dung dịch muối tạo thành 2 muối. * Muối cacbonat bị nhiệt phân huỷ to CaCO3   CaO + CO2 (r) (r) (k) to 2NaHCO3   Na2CO3 + H2O + CO2 (r) (r) (l) (k) 3- Ứng dụng. (SGK). Hoạt động 3: Chu trình cacbon trong tự nhiên. Hoạt động của giáo viên GV treo tranh và giới thiệu IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ: GV yêu cầu HS làm bài tập: Bài tập 1.. Hoạt động của học sinh Học sinh tự ghi bài. 2.

(3) Trình bày phương pháp nhận biết các chất bột: CaCO3, NaHCO3, Ca(HCO3)2, NaCl. Bài tập 2: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau: C  CO2  Na2CO3  BaCO3 NaCl V- DẶN DÒ: -Học bài. -Làm bài tập 2,3,4,5 sgk. ********************************************* Tuần 20 Tiết 38 Ngày soạn: 06/01/2013. Ngày dạy: 11/01/2013. Bài 30: SILIC- CÔNG NGHIỆP SILICAT I- MỤC TIÊU: - Silic là phi kim HĐHH yếu, Silic là chất bán dẫn . - Silic điôxit là chất có nhiều trong tự nhiên dưới dạng đất sét trắng, cao lanh, thạch anh... - Silic đioxit là 1 oxit axit. - Từ các vật liệu chính là đất sét, cát, kết hợp với các vật liệu khác, với kỹ thuật khác nhau, công nghiệp Siliccat đã sản xuất ra sản phi kim ẩm có nhiều ứng dụng như: đồ gốm sứ, xi măng, thuỷ tinh... - Rèn kĩ năng thu thập thông tin, xây dựng kiến thức. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC : Các vật mẫu, tranh ảnh về gốm sứ; đất sét, cát trắng, ximăng, thuỷ tinh... III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1) Bài cũ: -Nêu các tính chất hoá học của muối cácbonat? Viết phương trình phản ứng minh họa ? 2) Bài mới: Hoạt động 1: Silic. Hoạt động của giáo viên Yêu cầu các nhóm học sinh thảo luận và nêu trạng thái thiên nhiên của silic.. Nêu tính chất hóa học của silic?. Hoạt động của học sinh 1. Trạng thái thiên nhiên: Silic là nguyên tố phổ biến thứ 2 sau oxi. Chiếm 1/4 khối lượng vỏ trái đất. Silic tồn tại ở dạng hợp chất, trong đất sét, cát trắng….. 2.Tính chất: - Chất rắn, xám, khó nóng chảy, dẫn diện kém Chất bán dẫn. - Nhiệt độ cao phản ứng với oxi. 3.

(4) Si + O2 SiO2 (r) (k) (r) Silic được dùng để chế tạo pin mặt trời. Hoạt động 2: Silic đioxit. Hoạt động của giáo viên Đặt vấn đề: SiO2 thuộc loại hợp chất nào? Tính chất hóa học? Cho các nhóm thảo luận và đưa ra kết luận.. Hoạt động của học sinh SiO2 là oxit axit - có đầy đủ tính chất hóa học của oxit axit. - Tác dụng với kiềm. SiO2 + NaOH NaSiO3 + H2O. - Tác dụng với oxit bazơ. SiO2 + CaO CaSiO3 .. Hoạt động 3: Sơ lược về công nghiệp silicat. Hoạt động của giáo viên GV giíi thiÖu: C«ng nghiÖp silicat gồm sản xuất đồ gốm, thuỷ tinh, xi m¨ng tõ nh÷ng hîp chÊt tù nhiªn cña silic Yªu cÇu HS quan s¸t mÉu vËt, tranh ¶nh råi kÓ tªn c¸c s¶n phÈm cña ngành công nghiệp sản xuất đồ gốm, sø? - Nguyên liệu để sản xuất? - C¸c c«ng ®o¹n chÝnh? - Kể tên các cơ sở sản xuất đồ gốm sứ ë ViÖt Nam?. Hoạt động của học sinh. 1. Sản xuất đồ gốm , sứ - Sản phẩm đồ gốm sứ gồm: gạch ngãi, g¹ch chÞu löa, sµnh sø a,Nguyªn liÖu : §Êt sÐt, th¹ch anh, fenpat b, C¸c c«ng ®o¹n chÝnh - Nhào đất sét, thạch anh và fenpat với nớc để tạo thành bột dẻo rồi tạo hình, sấy khô các đồ vật - Nung các đồ vật trong lò ở nhiệt độ cao thÝch hîp c, KÓ tªn c¸c c¬ së s¶n xuÊt 2. S¶n xuÊt xi m¨ng HS ng/c th«ng tin, th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái - Thµnh phÇn chÝnh cña xi m¨ng lµ Yêu cầu các nhóm đọc thông tin SGK canxi silicat và canxi aluminat vµ th¶o luËn nhãm theo néi dung - Thµnh phÇn chÝnh cña xi m¨ng 3 S¶n xuÊt thuû tinh - Nguyªn liÖu chÝnh HS nªu c¸c néi dung - C«ng ®o¹n chÝnh - C¬ së s¶n xuÊt xi m¨ng ë níc ta Cho HS quan s¸t c¸c mÉu vËt b»ng thuỷ tinh, đọc SGK và nêu các nội dung chÝnh sau: - Thµnh phÇn cña thuû tinh - Nguyªn liÖu chÝnh - C¬ së s¶n xuÊt IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ: GV nhận xét kết quả hoạt động của các nhóm. 4.

(5) V- DẶN DÒ: -Học bài. -Làm bài tập 2,3,4 sgk. ********************************************** Tuần 21 Tiết 39 Ngày soạn: 07/01/2013. Ngày dạy: 15/01/2013. Bài 31: SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC(Tiết 1) I- MỤC TIÊU: - Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố theo chiều tăng dần của diện tích hạt nhân. - Cấu tạo của bảng hệ thống tuần hoàn gồm: Ô, chu kì, nhóm. - Quy luật biến đổi tính chất trong chu kì, nhóm áp dụng với chu kì 2,3 nhóm I,II. - Dựa vào vị trí của nguyên tố (20 nguyên tố đầu) suy ra cấu tạo nguyên tử , tính chất cơ bản của nguyên tố và ngược lại. - Dự doán tính chất cơ bản của nguyên tố khi biết vị trí của nó trong bảng tuần hoàn. - Biết cấu tạo nguyên tử suy ra vị trí và tính chất của nó. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: - Bảng hệ thống tuần hoàn phóng to. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1) Bài cũ: Công nghiệp Silicat là gì? kể tên một số ngành công nghiệp chính? Nguyên liệu, các công đoạn chính? 2) Bài mới: Hoạt động 1: Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn. Hoạt động của giáo viên GV treo bảng tuần hoàn của Đ.I Menđeleep nói từ cơ sở sắp xếp của bảng hệ thống tuần hoàn .. Hoạt động của học sinh Hơn 100 nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng đần của điện tích hạt nhân.. Hoạt động 2: Cấu tạo bảng tuần hoàn. Hoạt động của giáo viên Giới thiệu khái quát bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Giới thiệu ô nguyên tố .. Cho Học sinh lấy ví dụ ô số 12 Magiê. Ô số 12 cho biết những gì? Cho Học sinh nhận xét đặc điểm các nguyên tố cùng 1 hàng. Gọi đại diện nhóm nêu ý kiến của. Hoạt động của học sinh 1- Ô nguyên tố - Số hiệu nguyên tử ( số thứ tự) Số hiệu nguyên tử = Số p = số e. - Kí hiệu hóa học. - Tên nguyên tố . - Nguyên tử khối. 2- Chu kì: Bảng tuần hoàn có 7 chu kì: + Chu kì 1,2,3 là chu kì nhỏ. + Chu kì 4, 5, 6, 7 là chu kì lớn 5.

(6) nhóm. Nhận xét?. Trong chu kì từ trái sang phải điện tích hạt nhân tăng dần. - Số lớp e của mỗi nguyên tố trong chu kì = số thứ tự chu kì. 3 - Nhóm. - Bảng hệ thống tuần hoàn gồm có 8 nhóm: I VIII. - Số điện tích hạt nhân tăng dần.. Cho Học sinh nhận xét các nguyên tố ở cùng 1 cột. Thảo luận: Bảng tuần hoàn gồm bao nhiêu nhóm? Trong 1 nhóm số điện tích hạt nhân thay đổi như thế nào? IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ: GV yêu cầu học sinh làm bài tập 1 vào phiếu học tập. Bài tập 1: Cho các nguyên tố có số thứ tự 14, 15, 19, 20. - Vị trí: + Số thứ tự, tên nguyên tố , kí hiệu. + Chu kì + Nhóm. - Đặc điểm về cấu tạo nguyên tử của các nguyên tố đó. + Điện tích hạt nhân. + Số proton trong hạt nhân. + Số electron . V- DẶN DÒ: -Học bài. -Làm bài tập 1 sgk Tuần 21 Tiết 40 Ngày soạn: 08/01/2013. Ngày dạy: 17/01/2013. Bài 31: SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC(Tiết 2) I- MỤC TIÊU: Học sinh biết được. - Nguyên tắc sắp xếp của các nguyên tố theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. - Cấu tạo bảng tuần hoàn mới ở lớp 9 gồm: ô nguyên tố , chu kì, nhóm. - Quy luật biến đổi tính chất trong chu kì, nhóm áp dụng chu kì 2,3. Nhóm I, VII. - Dựa vào vị trí của nguyên tố suy ra cấu tạo nguyên tử, tính chất cơ bản của nguyên tố và ngược lại. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động 1: Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn. Hoạt động của giáo viên GV treo bảng hệ thống tuần hoàn. Quan sát chu kì 2,3.. Hoạt động của học sinh 1- Trong 1 chu kì.. 6.

(7) Nhận xét tính chất của các nguyên tố hóa học theo nội dung: - Đi từ đầu chu kì đến cuối chu kì? - Sự thay đổi tính chất như thế nào? Cho học sinh đưa ra kết luận. - Từ đầu chu kì đến cuối chu kì: + Tính kim loại giảm dần , tính phi kim tăng. Đầu chu kì là kim loại mạnh, cuối chu kì là phi kim mạnh, kết thúc là khí hiếm. Cho học sinh quan sát nhóm I và nhóm VII. Thảo luận theo nội dung: - Tính kim loại và tính phi kim ? Cho học sinh đưa ra kết luận.. 2- Trong 1 nhóm. - Đi từ đầu nhóm đến cuối nhóm. Tính kim loại tăng, tính phi kim giảm.. Cho học sinh làm bài tập 2: Bài 2: Sắp xếp lại các nguyên tố theo thứ tự : a- Tính kim loại giảm dần:K,Mg, Na, Al. b- Tính phi kim giảm dần: S, Cl, F, P. Giải thích?. - K, Na, Mg, Al. - F, Cl, S, P. - Giải thích dựa vào sự biến thiên tính chất các nguyên tố trong một chu kỳ và trong một nhóm.. Hoạt động 2: Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Hoạt động của giáo viên GV lấy VD: VD1: Biết nguyên tố A có số hiệu 17,chu kì 3, nhóm VII. Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử và tính chất của nguyên tố A?. GV lấy VD: Nguyên tử của nguyên tố X có điện tích hạt nhân là 12. Có 3 lớp e, só e lớp ngoài cùng là 2. Hãy cho biết vị trí của X trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.. Hoạt động của học sinh 1- Biết vị trí suy đoán cấu tạo nguyên tử, tính chất nguyên tố. - Z= 17. + Điện tích hạt nhân: 17. + Có số p = sốe = 17. + Chu kì 3: có 3 lớp e. + Nhóm VII: có 7 e lớp ngoài cùng. A là phi kim mạnh. 2- Biết cấu tạo nguyên tử, dự đoán vị trí trong bảng tuần hoàn. - Số thứ tự 12. - Chu kì 3. - Nhóm II. 7.

(8) IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ: GV yêu cầu HS làm bài tập 3 sgk. V- DẶN DÒ: -Học bài. -Làm bài tập 4,5,6 sgk *********************************************** Tuần 22 Tiết 41 Ngày soạn: 16/01/2013. Ngày dạy: 22/01/2013. Bài 32.LUYỆN TẬP CHƯƠNG III I- MỤC TIÊU - Giúp học sinh hệ thống hóa lại các kiến thức đã học. - Tính chất của phi kim, tính chất của Clo, Cacbon, Silic, Oxit Cacbon, Axit Cacbonic. Tính chất muối Cacbonat. - Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn – ý nghĩa. - Viết PTPƯ biến đổi theo mối quan hệ. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC -Bảng phụ. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Kiến thức cần nhớ. Hoạt động của giáo viên Cho h/s điền vào sơ đồ và viết phương trình PƯ? Giáo viên cho học sinh khác nhận xét, bổ sung.. Cho h/s điền vào sơ đồ và viết phương trình PƯ? Cho HS khác nhận xét, bổ sung (nếu cần). Hoạt động của học sinh 1.Tính chất hóa học của phi kim. (1) H2 + Cl2 2 HCl (2) C + O2 CO2 (3) Mg + Cl2 MgCl2 2. Tính chất hóa học của một số phi kim cụ thể. a)Tính chất hóa của Clo PTPƯ: H2 + Cl2 2 HCl Mg + Cl2 MgCl2 Cl2 + 2NaOH NaCl + NaClO + H2O Cl2 + H2O HCl + HClO b)Tính chất hóa học của Cacbon và các hợp chất của Cacbon C + O2 2CO C + O2 CO2 2CO + O2 CO2 CO2 + C 2CO 8.

(9) GV: -Ô nguyên tố cho ta biết những thông tin nào? -Nêu cấu tạo của một chu kì? -Nêu cấu tạo của nhóm? - Trong 1 chu kì tính chất của các nguyên tố biến đổi như thế nào? - Trong 1 nhóm tính chất của các nguyên tố biến đổi như thế nào? -Nêu ý nghĩa của bảng tuần hoàn?. CO2 + CaO CaCO3 CaCO2 + 2NaOH Na2CO3 + H2 O CaCO3 CaO + CO2 CaCO3 + 2HCl 2NaCl + CO2 +H2O 1. Bảng tần hoàn các nguyên tố hóa học: a) cấu tạo bảng tuần hoàn HS suy nghĩ trả lời câu hỏi.. b) Sự biến đổi tính chất trong bảng tuần hoàn: HS suy nghĩ, trả lời. c) Ý nghĩa của bảng tuần hoàn: HS nêu ý nghĩa của bảng tuần hoàn.. Hoạt động 2: Bài tập. Hoạt động của giáo viên Bài tập 1: Trình bày phương pháp hóa Học để phân biệt các chất khí không màu. Đựng trong bình riêng biệt bị mất nhãn CO, CO2, H2. Hoạt động của học sinh Các nhóm trao đổi hoàn thành bài tập. đại diện nhóm lên trình bày. Các nhóm khác nhận xét, bổ sung. Yêu cầu làm được: Lần lượt dẫn các khí vào dd nước vôi trong dư. Nếu dd nước vôi trong vẫn đục là khí CO2 Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O Đốt 2 khí còn lại rồi cho qua dd nước vôi trong làm đục dd là khí CO 2CO + O2 2CO2 CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O Còn lại là khí H2.. Bài tập 2: Cho 10,4 gamhỗn hợp gồm: MgO, MgCO3, hòa tan hoàn toàn HS suy nghĩ làm bài tập. trong 1 HS lên bảng làm bài. dd HCl.Toàn bộ khí sinh ra được hấp Lớp nhận xét, bổ sung. thụ hoàn toàn bằng dd Ca(OH)2 dư, 9.

(10) thấy thu được10g kết tủa. Tính khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ -GV yêu cầu HS làm bài tập 4 sgk. V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 5,6 sgk. ******************************************** Tuần 22 Tiết 42 Ngày soạn: 17/01/2013. Ngày dạy: 25/01/2013. Bài 33.Thực hành TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA PHI KIM I- MỤC TIÊU - Khắc sâu kiến thức về phi kim, tính chất đặc trưng của muối Cacbonat, muối Clorua. - Tiếp tục rèn luyện kỹ năng thực hành hóa học, giải bài tập thực nghiệm hóa học. - Rèn luyện ý thức nghiêm túc, cẩn thận… trong học tập thực hành hóa học. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC + Dụng cụ: - Giá ống nghiệm: 4 - ống nghiệm: 12 - Đèn cồn: 4 - Giá thép: 4 - Ống dẫn khí: 4 Ống hút: 4 + Hóa chất: CuO, C, dd Ca(OH)2, NaHCO3, Na2CO3,, NaCl, dd HCl, H2O III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: GV hướng dẫn thí nghiệm. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV: Hướng dẫn HS cách làm TN. Thí nghiệm 1: C khử CuO ở nhiệt độ Hãy lắp dụng cụ Hình 3.9 trang 83 cao Lấy một ít bột C trộn với bột CuO rồi nung trên đèn cồn HS ghi nhớ cách làm. Lắp dụng cụ như hình 1.10 (89) - Lấy một thìa nhỏ NaHCO3 cho vào ống nghiệm.. Thí nghiệm 2: Nhiệt phân NaHCO3. 1.

(11) - Đun nóng ống nghiệm trên đèn cồn Yêu cầu h/s nhận biết 3 lọ đựng 3 chất: NaCl, Na2CO3 và CaCO3. Thí nghiệm 3: Nhận biết muối Cacbonat và muỗi Clorua. HS tự nghiên cứu cách nhận biết.. Hoạt động 2: HS tiến hành thí nghiệm. Hoạt động của giáo viên GV quan sát HS tiến hành thí nghiệm. Giúp đỡ các nhóm khi cần thiết.. Hoạt động của học sinh -Nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm. - Các nhóm cùng tiến hành thí nghiệm. Mỗi thí nghiệm sau khi tiến hành và quan sát cần : -Nêu hiện tượng. -Giải thích hiện tượng. -Viết PTPƯ minh họa( nếu có) Các nhóm hoàn thành bản thu hoạch.. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ - GV nhận xét thái độ làm việc và kết quả làm việc của các nhóm. - Chấm điểm cho những nhóm hoàn thành tốt. V- DẶN DÒ - Dọn vệ sinh trong phòng thực hành - Chuẩn bị cho bài mới. ***********************************************. Tuần 23 Tiết 43 1.

(12) Ngày soạn: 22/01/2013. Ngày dạy: 29/01/2013. CHƯƠNG IV:. HIĐROCACBON NHIÊN LIỆU Bài 34.KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ VÀ HÓA HỌC HỮU CƠ. I- MỤC TIÊU - Học sinh hiểu thế nào là hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Phân biệt được các chất hữu cơ thông thường với các chất vô cơ. - Nắm được cách phân loại các hợp chất hữu cơ II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Tranh ảnh và một số đồ dùng chứa các hợp chất hữu cơ. - Thí nghiệm: Thành phần hợp chất hữu cơ chứa Cacbon. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Khái niệm về hợp chất hữu cơ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu: GV: Giới thiệu các mẫu vật, các hình HS: Quan sát H 4.1 vẽ, tranh ảnh… - Hợp chất có hầu hết trong lương thực, ? Hợp chất hữu cơ có ở đâu? thực phẩm, trong đồ dùng và trong coe thể sinh vật. GV: làm thí nghiệm biểu diễn: Đốt 2. Hợp chất hữu cơ là gì? cháy bông úp ống nghiệm phía trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào rồi lắc đều. ? Hãy nêu hiện tượng quan sát được: ? giải thích tại sao nước v«i lại vẩn HS đọc kết luận đục? Hợp chất hữu cơ là hợp chất cacbon. GV: Tương tự khi đốt các chất hữu Đa số hợp chất cacbon là hợp chất hữu cơ khác đều tạo ra CO2. cơ trừ CO, CO2, H2CO3 GV: Chốt kiến thức 3. Hợp chất hữu cơ được phân loại như GV: Thuyết trình thế nào? Dựa vào thành phần phân tử hợp - Hiđro cacbon: Phân tử có 2 nguyên tố: chất hữu cơ được chia làm 2 loại: C và H Hiđrocacbon và dẫn xuất - Dẫn xuất hiđrocacbon: Ngoài C, H , hiđrocacbon trong phân tử còn có các nguyên tố khác ? Em có nhận xét về thành phần của như N, O, Cl2 …. 1.

(13) hiđrocacbon và dẫn xuất hiđrocacbon? Bài tập 1: Cho các chất sau đây: NaHCO3, C2H2, C6H12O6, CO, CH3OH, C2H5COOH, C3H7OH, MgCO3 Trong các hợp chất trên đâu là hợp chất hữu cơ đâu là hợp chất vô cơ, hiđrocacbon, dẫn xuất hiđrocacbon. GV: Gọi HS lên bảng làm bài tập GV: Kết luận. HS làm bài tập vào vở. HS khác nhận xét bổ sung. Hoạt động 2: Khái niệm về hóa học hữu cơ. Hoạt động của giáo viên GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK để trả lời các câu hỏi - Ho¸ häc h÷a c¬ lµ g×? - Ho¸ häc h÷u c¬ cã vai trß g× đối với đời sống con ngời và xã hội?. Hoạt động của học sinh HS đọc SGK và trả lời các câu hái: - Ho¸ häc h÷u c¬ lµ nghµnh ho¸ häc chuyªn nghiªn cøu vÒ c¸c hîp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chóng - Nghành hoá học hữu cơ đóng vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ 1. Làm bài tập số 2 SGK 2. Nhóm các chất dều gồm các hợp chất hữu cơ: A. K2CO3, CH3COOH, C2H6 B. C6H6, Ca(HCO3)2, C2H5Cl C. CH3Cl, C2H6O, C3H8 Nhóm các chất gồm các hiđrocacbon là: A. C2H4, CH4, C2H5OH B. C3H6, C4H10, C2H4 C. C2H4, CH4, C3H7Cl V- DẶN DÒ - Học bài. - Làm bài tập 2,3 ,4,5sgk.. Tuần 23 Tiết 44 Ngày soạn: 24/01/2013. 1.

(14) Ngày dạy: 01/02/2013. Bài 35.CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ I- MỤC TIÊU H/s hiểu được: - Trong các hợp chất hữu cơ các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử theo mạch Cacbon, theo trật tự sắp xếp giữa các nguyên tử trong phân tử. - H/s hiểu được CTCT của chất là công thức biểu diễn đầy đủ liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC -Mô hình phân tử rỗng. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Đặc điểm cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ. Hoạt động của giáo viên Giáo viên thông báo về hóa thị của : cacbon, oxi, hiđro. Hoạt động của học sinh 1. Hóa trị và liên kết giữa các nguyên tử: Trong các hợp chất hữu cơ, cacbon luôn có hóa trị IV, Hiđro có hóa trị I, oxi có hóa trị II. Dùng mỗi nét gạch là 1 đơn vị hóa trị, ta có: -C-. -O-. H-. VD: CH4: H H–C–H H CH3OH: H H–C–O–H H Các nguyên tử liên => Các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị của chúng. Mỗi liên kết được biểu diễn bằng một nét gạch nối giữa 2 nguyên tử. Em hãy biểu diễn các liên kết trong 2.Mạch các bonCác nguyên tử C liên phân tử C2H5 kết với nhau thành mạch Cacbon. CT đúng: H H H– C – C–H H H Có ba loại mạch Cacbon Em có nhận xét gì? Mạch thẳng: 1.

(15) Cho h/s viết tất cả các sắp xếp Các liên kết của công thức C4H10 Giáo viên giới thiệu các dạng mạch Cacbon. H. H. H. H. H– C – C – C – C – H H H H H Mạch nhánh: H H H H– C – C – C – H HH–C–H H H Mạch vòng: H. H. H – C – C – H H – C – C – H. Gv đặt vấn đề: Với CTPT C2H6O có hai chất khác nhau: Rượu Etilic: H H. H H 3. Trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.. H – C – C – O – H H Đimetyl Ete: H H. H. H – C – O – C – H H H Em hãy nhận xét về cách sắp xếp Kết luận: mỗi hợp chất hữu cơ có một các liên kết ? trật tự liên kết xác định giữa các GV thuyết trình: Hai hợp chất trên có nguyên tử trong phân tử. sự khác nhau về trật tự liên kết giữa các nguyên tử. Đó là nguyên nhân làm cho rượu etylic có tính chất khác với đimety ete. GV yêu cầu HS rút ra kết luận Hoạt động 2: Công thức cấu tạo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho h/s tìm hiểu SGK CTCT: biểu diễn đầy đủ liên kết giữa 1.

(16) các nguyên tử trong phân tử. VD: H Mêtan:. H–C–H. H Viết gọn: CH4 Rượu Etylic: H H H–C–C–O–H. Vậy em có nhận xét gì về CTCT Khác với CTPT?. H H Viết gọn: CH3CH2 – OH Kết luận: Công thức cấu tạo cho biết thành phần của phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử.. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ - GV yêu cầu HS làm bài tập 1,2 sgk. V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 3,4,5 sgk. Tuần 24 Tiết 45 Ngày soạn: 02/02/2013. Ngày dạy: 05/02/2013. Bài 36.METAN CTPT: CH4 PTK: 16 I- MỤC TIÊU - Nắm được CTCT, tính chất vật lý, tính chất hóa học của Mêtan - Nắm được định nghĩa liên kết đơn – phản ứng thế - Biết trạng thái tự nhiên và ứng dụng của Mêtan. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Mô hình phân tử rỗng. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho học sinh quan sát lọ đựng CH4, - Có ở mỏ khí, mỏ dầu, mỏ than, bùn tìm hiểu SGK => cho biết trạng thái ao, Biogaz…. tự nhiên và t/c vật lý của metan? - Là chất khí không màu, không mùi, 1.

(17) nhẹ hơn không khí, ít tan trong nước. Cho học sinh làm bài tập 1 SGK. Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh H Hướng dẫn học sinh lắp ráp mô hình phân tử khí metan dạng rỗng và quan CTCT: H C H sát mô hình dạng đặc. Nhận xét về đặc điểm cấu tạo? H - Phân tử có 4 liên kết đơn C - H Liên kết đơn được biểu diễn bằng một nét " - " Hoạt động 3: Tính chất hóa học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Gv làm thí nghiệm đốt Metan trong 1- Tác dụng với Oxi không khí. Khí CO2 vì làm đục nước vôi trong. Sản phẩm? Hơi nước: bám vào ống nghiệm. Viết ptpư? PTPƯ. CH4 + 2O2 CO2 + 2 H2O + Q Dựa vào phản ứng trên CH4 có ứng (k) (k) (k) (h) dụng gì? Nhiên liệu. GV giới thiệu hỗn hợp nổ. nCH4 : nO2 = 1: 2 GV làm thí nghiệm CH4 tác dụng với khí clo. 2- Tác dụng với khí clo. Nhận xét, nêu hiện tượng. - Màu vàng lục của clo mất đi. - Giấy quì tím chuyển dần sang màu Viết phương trình phản ứng? đỏ. Phản ứng trên thuộc loại phản ứng CH4 + Cl2 CH3Cl + HCl gì? Phản ứng thế. Những Hiđrô Cacbon có liên kết đơn trong phân tử đều có khả năng tham gia phản ứng thế. Hoạt động 4: Ứng dụng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh - Làm nhiên liệu trong đời sống và Cho học sinh nêu các ứng dụng của trong sản xuất. Metan. - Đ/c H2. to, xt CH4 + 2 H2O CO2 + 4H2 (k) (h) (k) (k) - Đ/c bột than: 1.

(18) CH4 + O2. C + 2H2O. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Bài tập 2: : Bµi tËp a, Tính thể tích oxi cần dùng (đktc) để đốt cháy hết 3,2 g khí mê tan b, Toàn bộ sản phẩm cháy đợc dẫn vào bình đựng nớc vôi trong d. Sau TN thÊy khèi lîng b×nh t¨ng m1g vµ cã m2 g kÕt tña. TÝnh m1, m2? V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 3,4,5 sgk. Tuần 24 Tiết 46 Ngày soạn: 02/02/2013. Ngày dạy: bµi 37.ETYLEN CTPT: C2H4 PTK: 28 đvC I- MỤC TIÊU Học sinh nắm được: - CTCT, tính chất vật lí và tính chất hóa học của Etilen. - Khái niệm về liên kết đôi, đặc điểm của nó. -Hiểu rõ phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp : đặc trưng của liên kết đôi. - Biết được ứng dụng của etilen. - Biết cách viết phương trình phản ứng cộng. III- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC -Mô hình phân tử rỗng. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Tính chất vật lí. Hoạt động của giáo viên Giới thiệu tính chất vật lí của Etilen.. Hoạt động của học sinh Là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, nhẹ hơn không khí.. Cho học sinh lập tỉ khối của Etilen / không khí.. dC2H4/kk = 28/29. Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hướng dẫn học sinh lắp ráp mô hình phân tử khí Etilen. Em hãy viết CTCT của Etilen. Học sinh lắp ráp theo nhóm: H. H C=C. H H Giữa 2 nguyên tử cacbon có một liên kết đôi C=C 1.

(19) Liên kết đôi kém bền, dễ bị đứt trong phản ứng hóa học Hoạt động 3: Tính chất hóa học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 1- Etilen Có cháy không? Tương tự như CH4 Etilen cháy trong Oxi tạo ra CO2 và nước. C2H4 + 3O2 2 CO2+ 2 H2O. Gọi 1 học sinh lên bảng viết PTPƯ. 2- Etilen có làm mất màu dung dịch Brôm không? Etilen có tính chất hóa học khác với H H metan không? C=C + Br- Br H H H. H. Br - C - C - Br Ngoài dung dịch brôm, Etilen còn tham gia cộng nhiều chất như:H2, Cl2. H H Đi Brom Etan Phản ứng cộng phản ứng đặc trưng của liên kết đôi.. 3- Các phân tử Etilen có liên kết với Những chất có liên kết đôi trong phân nhau không? tử đều có khả năng tham gia phản to, xt,p ứng cộng …+ CH2- CH2 + CH2- CH2+…. ….- CH2- CH2- CH2- CH2-…….. Poli (Etilen) GV giới thiệu phản ứng qua mô hình, Viết gọn to, xt,p giới thiệu chất dẻo P.E n CH2=CH2 ( - CH2- CH2-)n P.E Phản ứg trùng hợp Những chất có liên kết đôi trong phân tử đều có khả năng tham gia phản ứng trùng hợp. GV có thể lấy thêm ví dụ. Hoạt động 4: Ứng dụng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Treo sơ đồ ở bảng phụ. Gv giới thiệu các ứng dụng của Etilen. Ứng dụng - P.E (SGK) - Rượu Etilic. Xt CH2=CH2 + H2O C2H5OH 1.

(20) - PVC. IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GV yêu cầu HS làm bài tập: Bài tập 1. Trình bày các phương pháp hóa học phân biệt các chất khí riêng biệt không màu, mất nhãn: CH4, C2H4, CO2. Bài tập 2: Dẫn 3,36 l hỗn hợp khí (đktc) gồm khí CH 4, C2H4 vào dung dịch brôm dư, sau phản ứng thấy có 8 g Brom đã tham gia phản ứng. Tính thể tích mỗi khí có trong hỗn hợp? V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 1,2,3,4 sgk. *************************************************** Tuần 25 Tiết 47 Ngày soạn: 02/02/2013. Ngày dạy: Bµi 38.AXETYLEN Công thức phân tử: C2H2 Phân tử khối: 26. I- MỤC TIÊU Học sinh hiểu được: - Khái niệm và đặc điểm của liên kết ba, CTHH, tính chất vật lí, tính chất hóa học của Axetilen - Củng cố kiến thức chung về Hiđro cacbon. - Ứng dụng của Axetilen và kỹ năng viết PTPƯ cộng. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC Mô hình phân tử rỗng. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1) Bài cũ: - Cấu tạo phân tử etylen? - Nêu tính chất hóa học của etylen? viết phương trình hóa học minh họa? 2) Bài mới: Hoạt động 1: Tính chất vật lí. Hoạt động của giáo viên Gv làm thí nghiệm thu Axetilen. Nhận xét.. Hoạt động của học sinh Axetilen là chất khí không màu, không mùi, ít tan trong nước, nhẹ hơn không khí. ( d= 26/29). Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV lắp mô hình phân tử đặc Học sinh lắp mô hình phân tử rỗng. 2.

(21) Cho học sinh nhận xét, viết CTCT.. CTCT: H - C = C - H Viết gọn: CH = CH Đặc điểm: - Giữa 2 nguyên tử Cacbon có liên kết ba. - Trong liên kết ba có 2 liên kết kém bền, dễ bị đứt trong phản ứng hóa học. Hoạt động 3: Tính chất hóa học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Em hãy dự đoán tính chất hóa học 1- Axetilen có cháy không? của Axetilen? Dẫn Axetilen vào dung dịch xà phòng rồi đốt. - Đốt Axetilen đầu vòi thủy tinh vót Axetilen cháy trong không khí với nhọn. ngọn lửa màu sáng. Nhận xét, kết luận. - Phản ứng tỏa nhiệt. 2C2H2 + 5O2 4CO2 + 2H2O + Q 2- Làm mất màu dung dịch brôm. Cho C2H2 lội qua dung dịch brôm . Thí nghiệm. Nhận xét, viết phương trình phản - Dung dịch brôm mất màu. ứng? CH = CH+ Br- Br Br CH = CHBr (da cam) (không màu) Br CH = CHBr + Br- Br Cho học sinh so sánh cấu tạo và tính Br2CH - CHBr2 chất giữa C2H4 và C2H2. (tetrabrometan) Hoạt động 4: Ứng dụng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho học sinh tìm hiểu ứng dụng của - Nhiên liệu. Axetilen. - Nguyên liệu. Cho học sinh viết ptpư cháy. Đ/c PVC. C2H2 + HCl CH2 = CHCl nCH2 = CHCl (- CH2 - CH -)n Cl Viết ptpư đ/c Axitaxetic, cao su… Hoạt động 5: Điều chế Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho học sinh nhắc lại cách điều chế CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2 Axetilen đã làm. Cho Cacbua canxi tác dụng với nước. Trong công nghiệp C2H2 còn được 2.

(22) điều chế từ nhiệt phân CH4. 600oc,lln 2CH4 C2H2 + 3H2 IV- KIỂM TR ĐÁNH GIÁ Bài tập 1. Cho các hợp chất sau: CH4, C2H2, C2H4. - Viết các công thức cấu tạo của các chất trên. - Trong các chất trên, chất nào phản ứng với khí Clo, dung dịch brôm ? Viết phương trình phản ứng? 2. Trình bày phương pháp hóa học để nhận biết 3 bình mẫu nhãn sau: C 2H2, CO2, CH4 V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 2,3,4 sgk. ************************************************ Tuần 25 Tiết 48 Ngày soạn: 02/02/2013. Ngày dạy: Bµi 39.BENZEN Công thức phân tử: C6H6 Phân tử khối: 78 I- MỤC TIÊU - Học sinh nắm được công thức phân tử của benzen, từđó hiểu được tính chất hóa học của benzen. - Rèn luyện kỹ năng quan sát thí nghiệm , trừ các thí nghiệm rút ra tính chất - Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng thế, tiếp tục rèn luyện kỹ năng làm toán. II- ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Thí nghiệm tính chất vật lí của benzen. - Thí nghiệm benzen tác dụng với brôm lỏng, không tác dụng với dung dịch brôm. - Mô hình phân tử benzen dạng rỗng. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1- Bài cũ: Kiểm tra 15 phút Viết các công thức cấu tạo của các chất : CH4, C2H2, C2H4 . Trong các chất trên, chất nào phản ứng với khí Clo, dung dịch brôm ?Viết phương trình phản ứng? Hướng dẫn chấm: Nội dung - Viết CTCT - Cả 3 chất đều p.ư với Cl2 và 2. Điểm - Viết đúng mỗi CTCT: 1đ - 1đ.

(23) Br2 - Viết PTPƯ. - Viết đúng mỗi PTPƯ: 1đ. Hoạt động 1: Tính chất vật lý Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Giới thiệu bài, cho học sinh quan sát - Là chất lỏng, không màu, không benzen . mùi, ít tan trong nước, nhẹ hơn -Thí nghiệm benzen không tan trong không khí, hòa tan được nhiều chất. nước, dầu ăn tan trong benzen. Gọi học sinh kết luận. Hoạt động 2: Cấu tạo phân tử Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Cho học sinh lắp mô hình phân tử benzen. Gọi 1 học sinh lên bảng viết công thức CTCT: cấu tạo.. CH HC HC. Nhận xét về đặc điểm cấu tạo ?. CH CH. CH Vòng 6 cạnh, 3 liên kết đôi xen kẽ 3 liên kết đơn.. Cho học sinh làm bài tập 1,2 SGK. Hoạt động 3: Tính chất hóa học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Em hãy dự đoán tính chất hóa học của benzen theo cấu tạo. Thí nghiệm đốt cháy benzen, sản phẩm gồm những khí gì? Thí nghiệm benzen làm mất màu dung dịch brôm . - Không làm mất màu dung dịch brôm. Thí nghiệm cho benzen phản ứng với brôm lỏng (Đỏ nâu) có bột Fe làm xúc tác. Quan sát , nhận xét hiện tượng. Brôm mất màu, khí bay ra làm đỏ giấy quì ướt. Đây là phản ứng gì? Cho học sinh làm BT 3 SGK.. 1- Benzen có cháy không? Sản phẩm: CO2, H2O, C. 2. Benzen có phản ứng thế với brôm không? Phương trình hóa học: C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr - Phản ứng thế. Nguyên tử brôm thay thế nguyên tử H.. 3-Benzen có phản ứng cộng không? Giới thiệu phản ứng cộng của benzen. * Ưu tiên phản ứng thế. Cho học sinh viết các phương trình Phản ứng cộng ở điều kiện thích 2.

(24) phản ứng cộng Clo, Hiđro…. hợp.. Hoạt động4: Ứng dụng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Em hãy nêu các ứng dụng của HS nêu các ứng dụng của benzen. benzen? - Là nguyên liệu để sản xuất chất dẻo, thuốc trừ sâu, phẩm nhuộm… IV- KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GV yêu cầu HS làm bài tập 2,4 sgk. V- DẶN DÒ -Học bài. -Làm bài tập 3 sgk. *********************************. Tuần 26 Tiết 49 Ngày soạn: 18/02/2013. Ngày dạy: 26/02/2013. Bµi 40.DẦU MỎ VÀ KHÍ THIÊN NHIÊN I. Mục tiêu: 1.Kiến thức:Học sinh nắm được: - Tính chất vật lý, trạng thái thiên nhiên, thành phần , cách khai thác, chế biến và ứng dụng của dầu mỏ, khí thiên nhiên. - Biết crăckinh là phương pháp quan trọng để chế biến dầu mỏ. Nắm được đặc điểm cơ bản của dầu mỏ Việt Nam, vị trí số mỏ dầu, mỏ khí và tình hình khai thác dầu khí ở nước ta. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng quan sát, viết PTHH, làm toán hóa học. 2.

(25) 3. Thái độ: biết sử dụng an toàn sp dầu mỏ II. Chuẩn bị của thầy và trò: Bé s¶n phÈm dÇu má Sơ đồ chng cất dầu mỏ III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1: Dầu mỏ. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh 1. TÝnh chÊt vËt lÝ GV cho HS quan s¸t mÉu dÇu má HS quan s¸t rót ra tÝnh chÊt vËt lÝ - NhËn xÐt vÒ tr¹ng th¸i, mµu s¾c - DÇu má lµ chÊt láng s¸nh, maud n©u ®en, kh«ng tan trong níc, nhÑ h¬n níc 2, Tr¹ng th¸i thiªn nhiªn, thµnh phÇn cña dµu má. GV đọc SGK tóm tắt các kiến thức cần . Mỏ dầu thờng có 3 lớp häc. - Líp khÝ má dÇu: thµnh phÇn chÝnh lµ Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh vÎ 4.16 nªu khÝ mª tan cÊu t¹o cña má dÇu - Líp dÇu láng: lµ hçn hîp phøc t¹p cña nhiÒu hi®r«cacbon vµ nh÷ng lîng nhá c¸c chÊt kh¸c. - Líp níc mÆn * C¸ch khai th¸c - C¸c em h·y liªn hÖ thùc tÕ vµ nªu c¸ch 3. C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má khai th¸c dÇu má GV cho HS quan s¸t bé mÉu “ c¸c s¶n *C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má” vµ quan s¸t s - X¨ng đồ chng cất dầu mỏ và các ứng dụng của - Dầu thắp c¸c s¶n phÈm - DÇu nÆng - Nªu tªn c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu - DÇu mazut má? - Nhựa đờng Hoạt động 2: Khí thiên nhiên. Hoạt động của giáo viên GV thuyÕt tr×nh. Hoạt động của học sinh HS nghe vµ ghi bµi - KhÝ thiªn nhiªn cã trong c¸c má khÝ nằm dới lòng đất - Thµnh phÇn chñ yÕu lµ khÝ mª tan - Dïng lµm nhiªn liÖu vµ nguyªn liÖu trong đời sống và trong công nghiệp. Hoạt động 3: Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở Việt Nam. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV cho HS đọc SGK và tóm tắt kiến HS đọc SGK và tóm tắt kiến thức thøc - Tập trung chủ yếu ở thềm luch địa phía nam - Tr÷ lîng 3 - 4 tØ tÊn IV. Củng cố - luyện tập: Hãy chọn một câu trả lời đúng cho mỗi câu sau: Câu 1: A- Dầu mỏ là một đơn chất B- Dầu mỏ là một hợp chất phức tạp C- Dầu mỏ là một hiđrocacbon D- Dầu mỏ là một hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hiđrocacbon Câu 2: A- Dầu mỏ sôi ở một nhiệt độ nhất định 2.

(26) B- Dầu mỏ có nhiệt độ sôi khác nhau tùy thuộc vào thành phần của dầu mỏ C- Thành phần chủ yếu của dầu mỏ chỉ gồm xăng và dầu lửa D- Thành phần chủ yếu của dầu mỏ chỉ gồm xăng và dầu lửa. Câu 3: Phương pháp để tách riêng các sản phẩm từ dầu thô là: A- Khoan giếng dầu B- Crăckinh C- Chưng cất dầu mỏ D- Khoan giếng dầu và bơm nước hoặc khí xuống V.Híng dÉn vÒ nhµ; BT 4,5 *************************************** Tuần 26 Tiết 50 Ngày soạn: 18/02/2013. Ngày dạy: 01/03/2013. Bµi 41.nhiªn liÖu I. Môc tiªu - Nắm đợc nhiên liệu là những chất cháy đợc, khi cháy toả nhiệt và phát sáng - Nắm đợc cách phân loại nhien liệu, đặc điểm và ứng dụng của một số nhiên liệu th«ng dông - Nắm đợc cách sử dụng hiệu quả nhiên liệu II. §å dïng d¹y häc: Các biểu đồ SGK III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: - Nªu c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má? - Gäi HS ch÷a bµi tËp 2 SGK 3. Bµi míi: Hoạt động 1: Nhiên liệu là gì?. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của HS I. Nhiªn liÖu lµ g×? - Em h·y kÓ tªn mét vµi nhiªn liÖu th- - Mét vµi nhiªn liÖu thêng gÆp: Than, êng dïng? cñi, dÇu ho¶, khÝ ga... - Các chất trên khi cháy đều toả nhiệt và phát sáng, ngời ta gọi các chất đó là chất đốt hay là nhiên liệu - VËy nhiªn liÖu lµ g×? - Nhiên liệu là những chất cháy đợc, khi ch¸y to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng GV: Các nhiên liệu đóng vai trò quan - Một số nhiên liệu có sẵn trong tự trọng trong đời sống và sản xuất nhiªn: than, cñi, dÇu má.. - Một số nhiên liệu đợc điều chế từ các nguån nguyªn liÖu cã s½n trong tù nhiên nh: cồn đốt, khí than.. Hoạt động 2: Nhiên liệu được phân loại như thế nào. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của HS II. Nhiên liệu đợc phân loại nh thế - Dùa vµo tr¹ng th¸i em h·y ph©n lo¹i nµo? c¸c nhiªn liÖu? - Dùa vµo tr¹ng th¸i ngêi ta cã thÓ chia nhiªn liÖu thµnh 3 lo¹i chÝnh: r¾n, láng, GV thuyÕt tr×nh vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh khÝ. than má 1. Nhiªn liÖu r¾n: Than má, gç... Thuyết trình về đặc điểm của các loại than gÇy, than mì, than bïn, than gç 2.

(27) 2. Nhiªn liÖu láng: Gåm c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má nh x¨ng, dÇu ho¶.. GV cho HS đọc SGK đặc điểm và ứng và rợu dông cña c¸c lo¹i nhiªn liÖu láng khÝ vµ 3. Nhiªn liÖu khÝ: Gåm c¸c lo¹i khÝ tãm t¾t thiªn nhiªn, khÝ má dÇu, khÝ lß cèc, khÝ lß cao, khÝ than Yªu cÇu HS lÊy vÝ dô vÒ nhiªn liÖu khÝ. Hoạt động 3: Sử dụng nhiên liệu như thế nào cho có hiệu quả. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của HS III. Sö dông nhiªn liÖu nh thÕ nµo cho hiÖu qu¶ GV nªu c¸c c©u hái: HS tr¶ lêi c¸c c©u hái - V× sao chóng ta ph¶i sö dông nhiªn - Ta ph¶i sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶ liÖu cho hiÖu qu¶? v×: NÕu nhiªn liÖu ch¸y kh«ng hoµn toµn sÏ võa g©y l·ng phÝ võa lµm « nhiÔm - Sö dông nhiªn liÖu ntn lµ hiÖu qu¶? m«i trêng - Sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶ lµ ph¶i làm cho nhiên liệu cháy hoàn toàn, đồng thời tận dụng đợc lợng nhiệt do quá - Muèn sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶ tr×nh ch¸y t¹o ra chóng ta thêng thùc hiÖn nh÷ng biÖn - Muèn sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶ ph¸p g×? chóng ta thêng thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p sau: + Cung cấp đủ oxi (không khí) cho sự ch¸y: nh thæi kh«ng khÝ vµo lß, x©y èng khói cao để hút gió + T¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc cña nhiªn liÖu víi oxi (kh«ng khÝ) b»ng c¸ch: . Trộn đều nhiên liệukhí, lỏng với không khÝ . ChÎ nhá cñi . Đập nhỏ than khi đốt cháy + Điều chỉnh lợng nhiên liệu để duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết phù hợp với nhu cÇu sö dông nh»m tËn dông lîng nhiÖt do sù ch¸y t¹o ra IV. Cñng cè: Gäi HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi V. DÆn dß: Bµi tËp vÒ nhµ 1 - 4 SGK ************************************ Tuần 27 Tiết 51 Ngày soạn:01/03/2013. Ngày dạy: 05/03/2013. Bµi 42. luyÖn tËp ch¬ng 4: hi®r«cacbon I. Môc tiªu - Củng cố cá kiến thức đã học về hiđrôcacbon - HÖ thèng mèi quan hÖ gi÷a cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña c¸c hi®r«cacbon - Củng cố các phơng pháp giải bài tập nhận biết, xác địng công thức hợp chất hữu c¬ II. §å dïng d¹y häc: M¸y chiÕu, giÊy trong bót d¹ III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: KiÓm tra trong qu¸ tr×nh luyÖn tËp 3. Bµi míi: I. KiÕn thøc cÇn nhí 2.

(28) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV cho HS th¶o luËn nhãm víi c¸c néi HS: Th¶o luËn vµ hoµn thµnh b¶ng tæng kÕt dung: Nhí l¹i cÊu t¹o tÝnh chÊt cña mª tan, ªtilen, axetilen, benzen råi hoµn thµnh b¶ng tæng kÕt theo mÉu sau: GV chiÕu lªn mµn h×nh b¶ng tæng kÕt cña c¸c nhãm Mª tan Etilen Axetilen Benzen CTCT H H H H | C=C | H-C≡C-H H C H H C H H- C C-H | H H -C C -H C | H ĐĐ cấu Liên kết đơn t¹o. Cã mét liªn kÕt Cã mét liªn - M¹ch vßng 6 c¹nh khÐp đôi kÕt ba kÝn - Có 3 liên kết đôi xen kẻ 3 liên kết đơn PƯ đặc Phản ứng thế Ph¶n øng céng Ph¶n øng Ph¶n øng thÕ víi br«m trng céng láng II. Bµi tËp Bµi tËp 1 Bµi tËp 1 Cho c¸c hi®r«cacbon sau: C2H4, C2H2, HS lµm bµi tËp vµo vë CH4, C2H6, C6H6, C3H6 HS viÕt c¸c ph¬ng tr×nh - ViÕt CTCT cña c¸c chÊt trªn Bµi tËp 2: - Chất nào có phản ứng đặc trng là phản HS làm bài tập vào vở øng thÕ? a, Ph¬ng tr×nh ph¶n øng - ChÊt nµo lµm mÊt mµu dd níc br«m? CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O - ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra? (1) x x 2C2H2 + 5O2 → 4CO2 + 2H2O Bµi tËp 2: §èt ch¸y hoµn toµn 1,68 lit hçn hîp (2) y 2y gåm mª tan vµ axetilen råi hÊp thô toµn bé s¶n phÈm vµo níc v«i trong d, thu ®- CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (3) îc 10 gam kÕt tña. a, ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra? b. V× níc v«i trong lÊy d nªn ph¶n øng b, TÝnh thÓ tÝch mçi khÝ trong hçn hîp gi÷a CO2 vµ Ca(OH)2 t¹o thµnh muèi trung hoµ: ban ®Çu? c, NÕu dÉn tõ tõ 3,36 lÝt hçn hîp trªn n CaCO3 = 10 : 100 = 0,1 ( mol) vµo dd níc br«m d th× khèi lîng br«m Theo ptr 1, 2, 3: n CO2(1+2) = n CO2(3) = n CaCO3 = 0,1 tham gia ph¶n øng lµ bao nhiªu? (mol) C¸c khÝ ®o ë ®ktc n hçn hîp = 1,68 : 22,4 = 0,075 (mol) Gäi sè mol mª tan, axetilen cã trong hçn hîp ban ®Çu lµ x, y. Ta cã hÖ ph¬ng tr×nh x + y = 0,075 x + 2y = 0,1 Gi¶i hÖ ta cã: x = 0,05; y = 0,025 V CH4 = 0,05 . 22,4 = 1,12 (lit) V C2H2 = 1,68 - 1,12 = 0,56 (lit) c, Trong 3, 36 lÝt hç hîp (®ktc) cã: 2.

(29) 4. DÆn dß:. n CH4 = 0,1 (mol) n C2H2 = 0,05 (mol) C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 (4) n Br2 = 2. n C2H2 = 2 . 0,05 = 0,1 (mol) Khối lợng brôm đã tham gia phản ứng lµ: n Br2 = 0,1 . 160 = 16 (gam) Bµi tËp vÒ nhµ c¸c bµi tËp trong SGK Ôn tập tốt để kiểm tra 1 tiết *****************************. Tuần 27 Tiết 52 Ngày soạn: 01/03/2013. Ngày dạy: 07/03/2013. Bµi 43.thùc hµnh vÒ hi®r«cacbon I. Môc tiªu - Cñng cè kiÕn thøc vÒ hi®r«cacbon - TiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng thùc hµnh ho¸ häc - Gi¸o dôc ý thøc cÈn thËn, tiÕt kiÖm trong häc tËp, thùc hµnh ho¸ häc II. §å dïng d¹y häc: Dông cô: èng nghiÖm cã nh¸nh, èng nghiÖm, nót cao su kÌm èng nhá giät, gi¸ thÝ nghiệm, đèn cồn, chậu thuỷ tinh Hoá chất: Đất đèn, dd brôm, nớc cất III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y I. TiÐn hµnh thùc hµnh. Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của HS 1. ThÝ nghiÖm 1: §iÒu chÕ axetilen GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm HS lµm thÝ nghiÖm theo híng dÉn cña GV l¾p s½n cho HS c¸c bé dông cô nh GV h×nh 4.25 a Híng dÉn cho c¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm theo c¸c bíc: - Cho vµo èng nghiÖm cã nh¸nh 1 mÉu CaC2, sau đó cho khoảng 2 - 3 ml nớc - Thu khÝ axetilen b»ng c¸ch ®Èy níc GV yªu cÇu HS quan s¸t vµ nhËn xÐt tÝnh chÊt vËt lÝ cña axetilen HS nhËn xÐt tÝnh chÊt vËt lÝ cña axetilen: GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm vÒ tÝnh - Lµ chÊt khÝ kh«ng mµu chÊt ho¸ häc cña axetilen - Ýt tan trong níc + t¸c dông víi dd br«m: 1. ThÝ nghiÖm 2: - DÉn khÝ axetilen tho¸t ra ë èng nghiÖm HS: C¸c nhãm lµm TN vµ ghi chÐp c¸c A vào ống nghiệm C đựng dd nớc brôm. hiện tợng, viết phơng trình phản ứng + T¸c dông víi oxi (ph¶n øng ch¸y) - DÉn khÝ axetilen qua èng thuû tinh vuốt nhọn rồi châm lửa đốt (lu ý phải để HS: Nêu hiện tợng cho khí thoát ra một lúc để đuổi hết - ở ống C màu da cam của dung dịch kh«ng khÝ ) nh¹t dÇn GV: Gäi 1 vµi HS nhËn xÐt hiÖn tîng C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 GV: Híng dÉn - Khi đốt axetilen cháy với ngọn lửa - Cho 1 ml benzen vào ống nghiệm đựng màu xanh 2ml nớc cất, lắc kĩ. Sau đó để yên quan 2C2H2 + 5O2 → 4CO2 + s¸t 2H O 2 - TiÕp tôc cho thªm 2 ml dd br«m 3. ThÝ nghiÖm 3 loãng, lắc kĩ sau đó để yên, tiếp tục quan s¸t mµu cña dd HS: Nªu hiÖn tîng vµ ghi chÐp 2.

(30) TT. II. ViÕt b¶n têng tr×nh Néi dung thÝ nghiÖm HiÖn tîng Gi¶i thÝch vµ viÕt ph¬ng tr×nh. IV. Cñng cè: hµnh V. DÆn dß.. GV híng dÉn HS thu håi dông cô ho¸ chÊt HS thu dän ho¸ chÊt dông cô, dän dÑp vÖ sinh phßng thùc Nghiªn cøu bµi míi *****************************. Tuần 28 Tiết 53 Ngày soạn: 06/03/2013. Ngày dạy: 12/03/2013. KIỂM TRA MỘT TIẾT I. Môc tiªu 1.Kiến thức: - Đánh giá kiến thức, mức độ tiếp thu kiến thức của HS ở chương 4. 2.Kỹ năng: - Rèn luyện kỹ năng trình bày khoa học, tính cẩn thận. 3.Thái độ: Nghiêm túc khi làm bài II. ChuÈn bÞ §Ò bµi + §¸p ¸n + BiÓu ®iÓm III. TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định lớp : 2.Kiểm tra bài cũ: Kh«ng kiÓm tra 3. Bài mới. Ma trËn. Chủ đề Nhận biết TN TL C§1: 1 c©u Ph©n 1® lo¹i C§ 2: CTCT C§3: 1 c©u 1 ý TCHH 1® 2® C§4: bµi tËp định lợng Céng 2 c©u 1 c©u 2® 2® Đề bài:. Th«ng hiÓu TN TL. VËn dông TN TL. VËndông cao TN TL. Céng 1 c©u 1®. 1 c©u 1®. 1 c©u. 1 c©u 1® 2 c©u 4.5® 1 c©u. 4® 1c©u 4®. 4® 5 c©u 10®. 1ý 1®. 1 c©u 1®. 3. 1ý 1®.

(31) PhÇn I : Tr¾c nghiÖm Hãy chọn đáp án đúng Cõu 1 Hẫy chọn đáp án đúng. Dãy chất nào sau đây thuộc hợp chất hữu cơ: A. C2H2, CO2, CH4, C6H5OH B.C3H8,CH3COOH,C2H5OH, C2H6 C. CH3Cl, C6H6, H2CO3, CaC2 D. CaCO3, CH3OH, C4H10, C2H4 C©u 2. Benzen không làm mất màu nước Brom vì: A. Bezen là chất lỏng. B. Vì phân tử có cấu tạo vòng. C. Vì phân tử có 3liên kết đôi D. Vì phân tử có cấu tạo vòng trong đó có 3liên kết đôi, xen kẽ 3liên kết đôi. Câu 3: Các cặp chất nào sau đây làm mất màu dd nước Brom: A.CH4, C2H2 B.CH4, C2H4 C. C2H4, C2H2 D.C2H4,C6H6 PhÇn II: Tù luËn Câu 4: Cho các chất sau đây: CH4, C2H6, C2H4, C3H6 a. Chất nào tác dụng được với clo chiếu sáng. b. Chất nào làm mất màu dd nước brom Giải thích và viết PTHH minh họa? Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn 11,2l hỗn hợp khí CH 4 và H2 ở ĐKTC thu được 16,2 g H2O. a. Viết PTHH. Tính thành phần phần trăm về khối lượng của các chất khí trong hỗn hợp. b. Tính thể tích khí CO2 tạo ra ở ĐKTC Đáp án và biểu điểm: Câu Câu1:. Đáp án B. Điểm 1đ. Câu2:. D. 1đ. C©u 3. C. 1đ. Câu4:. - CH4, C2H6 : Tác dụng với clo chiếu sáng vì trong phân tử có 0,5 đ liên kết đơn - C2H4,C3H6 : làm mất màu nước brom vì trong phân tử có liên 0,5 đ kết đôi. CH4(k) + Cl2(k) as CH3Cl(k) + HCl(k) 0,5 đ 3.

(32) Câu5: 4 điểm. C2H6(k) + Cl2(k) as C2H5Cl(k) + HCl(k) C2H4(k) + Br2(k) C2H4Br2(k) C3H6(k) + Br2(k) C3H6Br2 (k) 11,2 n hh khí = = 0,5mol 22,4 16,2 n H2O = = 0,9mol 18 t PTHH: CH4 + O2 CO2 + H2O t 2H2 + O2 2H2O gọi số mol của CH4 là x, số mol của H2 là y Theo bài ra ta có hệ phương trình: x + y = 0,5 2x + y = 0,9 Giải ra ta có x = 0,4 y = 0,1 VCH4 = 0,4 . 22,4 = 8,98l V H2 = 0,1 . 22,4 = 2,24l 8,98 % CH4 = . 100% = 80% 11,2 2,24 % H2 = . 100% = 80% 11,2. 0,5 đ 0,5 đ 0,5 đ 0,25 đ. 0,25 đ 0,25 đ 0,25 đ 0,25 đ 0,25 đ. 0,5 đ 0,5 đ 0,5 đ 0,5 đ. 0,5 đ. IV. NhËn xÐt giê kiÓm tra V. DÆn dß : chuÈn bÞ bµi sau *********************************** Tuần 28 Tiết 54 Ngày soạn:06/03/2013. Ngày dạy:14/03/2013.. CHƯƠNG 5:. DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON. . Bµi 44.rîu etylic ( C2h6o) I. Môc tiªu - HS nắm đợc công thức phân tử, công thức cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hoá häc cña rîu etylic - Biết nhóm - OH là nhóm nguyên tử gây ra tính chất hoá học đặc trng của rợu - Biết độ rợu, cách tính độ rợu, cách điều chế rợu - Viết phơng trình phản ứng của rợu với natri, biết cách giải một số bài tập về độ rợu II. §å dïng d¹y häc: 3.

(33) III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y Hoạt động I. TÝnh chÊt vËt lÝ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV cho HS quan sát lọ đựng rợu etylic HS: Quan s¸t Gäi HS nªu c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ cña rîu HS nhËn xÐt c¸c tÝnh chÊt cña rîu etylic etylic * §é rîu lµ sè ml rîu etylic cã trong GV: Tuú thuéc vµo lîng rîu hoµ tan mµ 100 ml hçn hîp rîu víi níc chóng ta cã c¸c dd rîu kh¸c nhau. §Ó VD: Rîu 45 0 cã nghÜa lµ: ph©n biÖt c¸c dd nµy ngêi ta dïng kh¸i Cø 100 ml dd rîu cã chøa 45 ml rîu niệm độ rợu. Vậy độ rợu là gì? etylic nguyªn chÊt HS lµm bµi tËp Gäi HS gi¶i thÝch Khèi lîng dd : 150 + 50 = 200 ml Trong 200 ml dd cã 50 ml rîu nguyªn GV cho HS lµm bµi tËp: Hoµ tan 50 ml chÊt rợu etylic vào 150 ml nớc. Tính độ rợu Vậy 100 ml dd có x ml --------cña dd? x = 50 . 100 : 200 = 25 ml DD có độ rợu là 25 0 Công thức tính độ rợu: - Từ bài tập nếu gọi độ rợu là Đr thì §r = Vr . 100 / Vdd c«ng thøc tÝnh ntn? Hoạt động II. CÊu t¹o ph©n tö Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Cho c¸c nhãm quan s¸t m« h×nh ph©n tö HS quan s¸t m« h×nh rîu etylic - ViÕt CTCT cña rîu etylic? ViÕt CTCT: CH3 - CH2 - OH - Em hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo của Trong phân tử rợu etylic có một rîu ªtylic? nguyªn tö H kh«ng liªn kÕt víi GV: ChÝnh nhãm OH nµy lµm cho rîu nguyªn tö C mµ liªn kÕt víi nguyªn tö etylic có tính chất đặc trng O t¹o ra nhãm - OH lµm cho rîu cã tính chất đặc trng Hoạt động III. TÝnh chÊt ho¸ häc Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS 1. Rîu etylic cã ch¸y kh«ng? GV yêu cầu các nhóm làm TN đốt rợu HS làm TN theo nhóm quan sát hiện tđể trả lời câu hỏi trên ợng để rút ra nhận xét - Em h·y nªu hiÖn tîng? - Rîu etylic ch¸y víi ngän löa xanh, - Rót ra nhËn xÐt g×? to¶ nhiÒu nhiÖt - ViÕt ph¬ng tr×nh? - Rîu etylic t¸c dông m¹nh víi oxi khi GV: Híng dÉn HS lµm TN đốt nóng - Cho một mẫu Na vào cốc đựng rợu PT: C2H5OH + 3O2 → 2CO2 + etylic 3H2O - Cho một mẫu Na vào cốc đựng nớc để 2. Rợu etylic có phản ứng với natri so s¸nh kh«ng? GV gäi HS nªu hiÖn tîng, nhËn xÐt vµ HS lµm TN viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng? HS nªu hiÖn tîng: Na tan dÇn vµ cã bät GV giíi thiÖu ph¶n øng cña rîu etylic khÝ tho¸t ra víi axit axetic PT: 2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2 3. Ph¶n øng víi axit axetic ( sÏ häc sau) Hoạt động IV. øng dông Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ những HS quan sát sơ đồ rút ra ứng dụng của rứng dụng quan trọng của rợu etylic îu etylic 3.

(34) - Nªu øng dông cña rîu etylic? GV nhÊn m¹nh: Uèng nhiÒu rîu cã h¹i cho søc khoÎ. Hoạt động V. §iÒu chÕ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS - Rợu etylic thờng đợc điều chế bằng HS: Rợu etylic thờng đợc điều chế c¸ch nµo? b»ng c¸ch: GV giới thiệu: Ngời ta có thể điều chế r- - Chất bột (hoặc đờng) Lên men Rợu îu etylic b»ng c¸ch cho etilen t¸c dông etylic víi níc theo ph¬ng tr×nh - Cho etilen t¸c dông víi níc: C2H4 + H2O → C2H5OH IV. Cñng cè: V. DÆn dß:. Gäi HS nh¾c l¹i tÝnh chÊt hãa häc cña rîu etylic Lµm bµi tËp 2 SGK Bµi tËp vÒ nhµ 1 - 5 SGK. Tuần 29 Tiết 55 Ngày soạn: 16/03/2013. Ngày dạy: 19/03/2013. Bµi 45.axit axetic ( C2h4o2) I. Môc tiªu - Nắm đợc công thức cấu tạo, tính chất vật lí, tính chất hopá học và ứng dụng của axit axetic - BiÕt nhãm - COOH lµ nhãm nguyªn tö g©y ra tÝnh axit - BiÕt kh¸i niÖm este vµ ph¶n øng este ho¸ - Viết đợc phản ứng của axit axetic với các chất II. §å dïng d¹y häc: M« h×nh ph©n tö axit axetic Dụng cụ: Giá ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút,giá sắt, đèn cồn, cốc thuỷ tinh, hÖ thèng èng dÉn khÝ Ho¸ chÊt: CH3COOH, Na2CO3, NaOH, phenolphtalein, quú tÝm III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: - Nêu đặc điểm cấu tạo và tính chất của rợu etylic? - Gäi HS lµm bµi tËp 2 3. Bµi míi: Hoạt động I. TÝnh chÊt vË lÝ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Cho các nhóm quan sát lọ đựng Làm theo yêu cầu của GV và rút ra tính CH3COOH vµ liªn hÖ víi thùc tÕ giÊm chÊt vËt lÝ cña CH3COOH ¨n lµ dd CH3COOH 3- 5% - Em cã chËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt vËt lÝ - Axit axetic lµ chÊt láng, kh«ng mµu, cña CH3COOH? vÞ chua, tan v« h¹n trong níc Cho c¸c nhãm HS nhá vµi giät CH3COOH vào ống nghiệm đựng nớc, quan s¸t vµ nhËn xÐt? Hoạt động II. CÊu t¹o ph©n tö Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Cho c¸c nhãm quan s¸t m« h×nh ph©n tö Quan s¸t m« h×nh 3.

(35) axit axetic - ViÕt CTCT cña axit axetic? - CTCT: - Em hãy nhận xét đặc điểm cấu tạo của H O axit axªtic? H-C-C H O-H Hay: CH3COOH *N.xÐt:Trong ph©n tö axit axetic cã nhãm - COOH. Nhãm nµy lµm cho ph©n tö cã tÝnh axit. Hoạt động III. TÝnh chÊt ho¸ häc Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Gäi 1 HS nªu tÝnh chÊt chung cña axit Nªu tÝnh chÊt chung cña axit Đặt vấn đề: axit axetic có tính chất của 1. Axit axetic có tính chất của axit axit kh«ng? kh«ng? GV yªu cÇu c¸c nhãm lµm TN LÇn lît nhá dd CH3COOH vµo mÉu quú HS tiÕn hµnh c¸c TN theo yªu cÇu cña tím, ống nghiệm đựng dd Na2CO3, ống GV nghiÖm chøa NaOH nhá vµi giät pp Ghi l¹i hiÖn tîng Yªu cÇu HS nªu hiÖn tîng vµ viÕt c¸c - TN01: Nhá mét giät dung dÞch ph¬ng tr×nh ph¶n øng CH3COOH vµo mÈu giÊy quú. - Làm quỳ tím hoá đỏ - TN02: Nhá vµi giät CH3COOH vµo èng nghiÖm cã chøa dung dÞch Na2CO3. - T¸c dông víi muèi: Na2CO3+2CH3COOH→2CH3COON a + H2O + CO2 - TN03: Nhá tõ tõ dung dÞch CH3COOH vµo èng nghiÖm cã chøa dung dÞch NaOH cã vµi giät phenolphtalein. - T¸c dông víi baz¬: CH3COOH +NaOH → CH3COONa + H2O - Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh chÊt cña axit * Axit axetic lµ mét axit h÷u c¬ cã tÝnh chÊt cña mét axit yÕu axetic? GV: Ngoµi c¸c tÝnh chÊt chung cña axit. Axit axetic cßn cã tÝnh chÊt ho¸ häc nµo n÷a kh«ng? GV tiÕn hµnh TN: Cho CH3COOH t¸c HS nhËn xÐt: Axit axetic t¸c dông rîu etylic dông víi rîu etylic gäi HS nhËn xÐt GV kÕt luËn: Ph¶n øng gi÷a axit axetic 2. T¸c dông víi rîu etylic H2SO4 víi rîu etylic thuéc lo¹i ph¶n øng este 0 đặc, t ho¸ CH3 C OH + HO C2H5 Gv híng dÉn HS viÕt ph¬ng tr×nh O. CH3 C. OC2H5 + H2O. O Hoạt động IV. øng dông Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Yêu cầu HS quan sát sơ đơ\ồ ứng dụng HS nêu các ứng dụng của axit axetic cña axit axetic 3.

(36) Gäi 1 vµi HS nªu c¸c øng dông Hoạt động V. §iÒu chÕ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV thuyÕt tr×nh vÒ c¸ch s¶n xuÊt axit HS ghi bµi axetic trong c«ng nghiÖp tõ butan - Trong công nghiệp axit axetic đợc ®iÒu chÕ theo c¸ch sau: 2 C4H10 + 5O2 xóc t¸c,t 4 CH3COOH + - Em h·y nªu c¸ch SX giÊm ¨n trong 2H2O thùc tÕ? - §Ó SX giÊm ¨n ngêi ta dïng ph¬ng ph¸p lªn men dd rîu etylic lo·ng C2H5OH + O2 men giÊm CH3COOH + H2O IV. Cñng cè: - Gäi HS nªu cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña axit axetic - ViÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra khi cho axit axetic t¸c dông víi: Ba(OH)2, CaCO3, Na, MgO, CH3OH V. DÆn dß:Hoc bµi vµ lµm bµi tËp SGK ******************************************* Tuần 29 Tiết 56 Ngày soạn: 16/03/2013. Ngày dạy:21/03/2013. Bµi 46. mèi liªn hÖ gi÷a etilen, rîu etylic vµ axit axetic I. Môc tiªu - Nắm đợc mói liên hệ giữa hiđrô cacbon, rợu, axit và este với các chât cụ thể là etilen, rîu etylic, axit axetic vµ etyl axetat. - Viết các phơng trình phản ứng theo sơ đồ chuyển hoá giữa các chất II. §å dïng d¹y häc: III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: - Nªu cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña axit axetic? - Gäi HS ch÷a bµi tËp 2 vµ 7 3. Bµi míi: Hoạt động I. Sơ đồ mối liên hệ giữa etilen, rợu etylic và axit axetic Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV giíi thiÖu: Gi÷a c¸c hîp chÊt h÷u c¬ cã mèi liªn hÖ víi nhau GV chiếu sơ đồ, yêu cầu HS điền hoàn HS hoàn thành sơ đồ thành sơ đồ Etilen. Rîu etylic. Axit axetic. Etyl axetat. O2 + Rîu etylic Men giÊm H2SO4 ®, t0 GV yªu cÇu HS viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n HS viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng minh ho¹ øng minh ho¹? cho sơ đồ trên Axit C2H4 + H2O C2H5OH 3.

(37) C2H5OH + O2 men giÊm CH3COOH + H2O CH3COOH + C2H5OH Axit sunfuric đặc, t CH3COOC2H5 + H2O Hoạt động II. Bµi tËp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp HS: Lµm bµi tËp 1 1 SGK trang 144 CH2 = CH2 + Br - Br  CH2Br - CH2Br nCH2 = CH2 p, xt, t (- CH2 - CH2-)n HS lµm bµi tËp 2 Bµi tËp 2.(SGK- 114) Cho hai chÊt láng lµ axit axetic vµ rîu etylic. Tr×nh bµy hay ph¬ng ph¸p ph©n biÖt chóng b»ng ph¶n øng hãa häc.. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 4 SGK HS lµm bµi tËp 4 Gi¶i: TÝnh n CO2 = 44 : 44 = 1 (mol) → khèi lîng C cã trong 23 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 1 . 12 = 12 (gam) nH2O = 27 : 18 = 1,5 (mol) → khèi lîng H cã trong 23 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 1,5 . 2 = 3 (gam) Khèi lîng O cã trong 23 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 23 (12 + 3) = 8 (gam) a. VËy hîp chÊt A cã 3 nguyªn tè: C, H, O b. Gi¶ sö A cã c«ng thøc lµ: C xHyOz (x, y, z lµ sè nguyªn d¬ng) Ta cã : x : y : z = 12/12 : 3/1 : 8/16 = 1 : 3 : 0,5 =2:6:1 → c«ng thøc cña A lµ: ( C2H6O1) k (k lµ sè nguyªn d¬ng) MA = 23 . 2 = 46 GV: KÕt luËn vÒ c¸c bíc V× Ta cã: MA = (12 . 2 + 6 + 16 . 1)k = 46 gi¶i bµi to¸n lËp CTHH →k=1 Bµi tËp:. VËy c«ng thøc cña A lµ: C2H6O Cho 23g rîu etylic t¸c dông víi kali. a) ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n HS lµm bµi tËp øng ; b) Tính thể tích rợu đã dïng, biÕt khèi lîng riªng = 0,8g/ml ; c) TÝnh thÓ tÝch hi®ro sinh ra (®o ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn).. 3.

(38) IV. DÆn dß:. Häc bµi vµ lµm c¸c bµi tËp SGK ¤n tËp tèt chuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt *************************************. Tuần 30 Tiết 57 Ngày soạn: 21/03/2013. Ngày dạy:26/03/2013. Bµi 47.chÊt bÐo I. Môc tiªu - Nắm đợc địng nghĩa chất béo - Nắm đợc trạng thái tự nhiên, tính chất vật lí. tính chất hoá học của chất béo - Viết đợc CTPT của glixerol, CT tổng quát của chất béo - Viết đợc sơ đồ bằng chữ của chất béo II. §å dïng d¹y häc: Dông cô: èng nghiÖm (2) , kÑp gç Ho¸ chÊt: Níc, benzen, dÇu ¨n III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: 3. Bµi míi: Hoạt động I. ChÊt bÐo cã ë ®©u? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS - Trong thùc tÕ chÊt bÐo cã ë ®©u? HS tr¶ lêi: GV cho HS quan s¸t tranh - ChÊt bÐo tËp trung ë m« mì, qu¶ vµ h¹t Hoạt động II. TÝnh chÊt vËt lÝ cña chÊt bÐo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yªu cÇu c¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm: HS lµm thÝ nghiÖm Nhá vµi giät dÇu ¨n lÇn lît vµo 2 èng nghiệm đựng nớc và đựng benzen, lắc nhÑ vµ quan s¸t HS nªu hiÖn tîng GV gäi HS nªu hiÖn tîng vµ nhËn xÐt - ChÊt bÐo kh«ng tan trong níc, nhÑ tÝnh chÊt vËt lÝ cña chÊt bÐo h¬n níc - Chất béo tan đợc benzen, dầu hoả, x¨ng... Hoạt động III. Thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña chÊt bÐo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV giíi thiÖu: §un chÊt bÐo víi níc ë HS nghe vµ ghi bµi nhiệt độ, áp suất cao, ngời ta thu đợc glixerol (glixerin) vµ c¸c axit bÐo GV giíi thiÖu c«ng thøc cña glixerol vµ 3.

(39) c«ng thøc c¸c axit bÐo. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ thµnh phÇn cña HS nhËn xÐt: chÊt bÐo? ChÊt bÐo lµ hçn hîp cña nhiÒu este cña glixerol víi c¸c axit bÐo vµ cã c«ng thøc chung lµ: (R - COO)3C3H5. Hoạt động IV. TÝnh chÊt ho¸ häc quan träng cña chÊt bÐo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS 1. Ph¶n øng thuû ph©n GV giíi thiÖu: ®un nãng chÊt bÐo víi n- HS nghe vµ ghi bµi íc cã axit lµm xóc t¸c t¹o thµnh c¸c axit (R - COO)3C3H5 + 3H2O bÐo vµ glixerol (GV chiÕu lªn mµn h×nh → 3RCOOH + C2H5(OH)3. ph¬ng tr×nh) axit bÐo Glixerol 2. Ph¶n øng víi dung dÞch kiÒm (R - COO)3C3H5 + 3NaOH GV: Ph¶n øng thuû ph©n kh«ng chØ x¶y → 3RCOONa + ra ë m«i trêng axit mµ cßn x¶y ra trong C 2H5(OH)3 m«i trêng kiÒm vµ t¹o ra glixerol vµ muèi cña c¸c axit bÐo. GV giíi thiÖu: Hçn hîp muèi natri cña c¸c axit bÐo lµ thµnh phÇn chÝnh cña xµ phßng nªn ph¶n øng thuû ph©n trong → Ph¶n øng xµ phßng ho¸ m«i trêng kiÒm cßn gäi lµ ph¶n øng xµ phßng ho¸. Hoạt động V. øng dông cña chÊt bÐo Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ rót ra tÝnh HS nªu c¸c øng dông cña chÊt bÐo chÊt ho¸ häc cña chÊt bÐo? - ChÊt bÐo lµ thøc ¨n giµu n¨ng lîng cho GV liên hệ thực tế cho HS: Khi để lâu ngời và ĐV trong không khí chất béo có mùi ôi do - Dùng để điều chế glixerol và xà phòng t¸c dông cña h¬i níc, oxi vµ vi khuÈn. Để hạn chế cần bảo quản ở nhiệt độ thấp hoÆc ®un chÊt bÐo (mì) víi 1 Ýt muèi ¨n. IV. Cñng cè: Lµm bµi tËp 1, 2 SGK Cho HS lµm bµi tËp: Hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng sau a, ( CH3COO)3C3H5 + NaOH → ? + ? b, ( C17H35COO)3C3H5 + H2O → ? + ? c. (C17H33 COO)3C3H5 + ? → C17H33 COONa + ? d. CH3COOC2H5 + ? → CH3 COOK + ? V. DÆn dß: Bµi tËp vÒ nhµ 2- 5 SGK ****************************** Tuần 30 Tiết 58 Ngày soạn: 21/03/2013. Ngày dạy:28/03/2013. Bµi 48.luyÖn tËp: rîu etylic - axit axetic vµ chÊt bÐo I. Môc tiªu - Cñng cè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ rîu ªtylic, axit axetic vµ chÊt bÐo -RÌn kÜ n¨ng gi¶i mét sè bµi tËp II. §å dïng d¹y häc: - B¶ng phô, b×a tr¾ng, bót d¹ III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 3.

(40) 2. Bµi cñ: 3. Bµi míi:. CTCT TÝnh chÊt vËt lÝ TÝnh chÊt ho¸ häc Hoạt động I. KiÕn thøc cÇn nhí Rîu etylic C H OH Láng kh«ng mµu, T¸c dông víiHS Oxi 2 5 Hoạt động cña gi¸o viªn tan v« h¹n trong níc, Ho¹t động cña T¸c dông víi Na GV treo b¶ng phô néi dung: 0 s«i ë 78,3 , nhÑ h¬n T¸c dông víi axit axetic CTCT níc TÝnh chÊt vËt lÝ TÝnh chÊt ho¸ häc Rîu etylic Axit CH Láng kh«ng mµu,vÞ TÝnh axit 3COOH Axit axetic axetic chua, tan v« h¹n T¸c dông víi rîu etylic ChÊt bÐo trong níc GV ChÊt yªu c¸c luËn để hoànChất thµnh HS th¶o hoµn thµnh b¶ng bÐonhãm (Rth¶o -COO) láng s¸nh, nhÑluËnPnhãm thuû ph©n 3C3H5 b¶ng trªn §¹i diÖn nhãm lªn ®iÒn h¬n níc, kh«ng tan Pø xµ phßngvµo ho¸b¶ng GV chốt lại đáp án đúng trong níc Sau khi HS hoµn thµnh b¶ng GV yªu cÇu HS viÕt c¸c ph¬ng tr×nh minh ho¹ HS viÕt ph¬ng tr×nh minh ho¹ Hoạt động II. Bµi tËp Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS Gv yªu cÇu HS lµm bµi tËp 2 HS lµm bµi tËp 2 C¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng. GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 3 Gäi lÇn lùt HS lªn b¶ng ch÷a bµi Líp nhËn xÐt bæ sung. CH3COOC2H5 + H2O→ HCl CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + NaOH→ CH3COON+ C2H5OH HS lµm bµi tËp 3 a. 2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2 b. C2H5OH + 3O2 → 2CO2 + 3H2O c. CH3COOH + KOH → CH3COOK + H2O d. CH3COOH + C2H5OH Axit sunfuric đặc, t CH3COOC2H5 + H2O e. Na2CO3 + 2CH3COOH → 2CH3COONa + H2O + CO2 f. 2CH3COOH + 2Na →2CH3COONa + H2. h. ChÊt bÐo + dd kiÒm → glixerol + Muèi cña c¸c axit bÐo Bµi tËp 7. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 7 Bµi to¸n cho biÕt g×? yªu cÇu tÝnh g×?Ta PT: NaHCO3 + CH3COOH → CH3COONa + H2O + CO2 gi¶i bµi to¸n nµy theo c¸ch nµo? H·y a. Khèi lîng CH3COOH cã trong 100g tr×nh bµy c¸c bíc gi¶i? dd : m CH3COOH = 12 (g) → n CH3COOH = 12/60 = 0,2 (mol) Theo ptr: n NaHCO3 = n CH3COOH = 0,2 (mol) → m NaHCO3 = 0,2 x 84 = 16,8 (g) Khèi lîng dd NaHCO3 cÇn dïng lµ: m dd NaHCO3 = 16,8/8,4 . 100 = 200 (g) b. Dung dÞch sau ph¶n øng cã muèi CH3COONa Theo ptr: nCO2 = nCH3COONa = nCH3COOH = 0,2 (mol) m CH3COOH = 0,2 . 82 = 16,4 (g) Khèi lîng dd sau ph¶n øng: 200 + 100 - 0,2 . 44 = 291, 2 (g) 4.

(41) Nồng độ phần trăm của dd sau phản ứng lµ: C% = 16,4/291, 2. 100% = 5,6 % IV.DÆn dß:. Bµi tËp vÒ nhµ 1, 4, 5, 6 SGK ***************************************. Tuần 31 Tiết 59 Ngày soạn:24/03/2013. Ngày dạy:02/04/2013. Bµi 49.thùc hµnh: tÝnh chÊt cña rîu etylic - axit axetic I. Môc tiªu - ¤n l¹i c¸c tÝnh chÊt cña rîu etylic vµ axit axetic - RÌn kÜ n¨ng lµm thÝ nghiÖm vµ quan s¸t c¸c hiÖn tîng thÝ nghiÖm II. §å dïng d¹y häc: Dông cô: Gi¸ 4, gi¸ s¾t 4, èng nghiÖm 10, èng nghiÖm cã nh¸nh, cã nót, cã èng dÉn khÝ 4, đèn cồn 4, cốc thuỷ 5. Hoá chất: Axit axetic, axit sunfuric đặc, nớc, kẽm, CaCO3, CuO, quỳ tím, C2H5OH III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định. 2. Bµi cñ: 3. Bµi míi:. Hoạt động I. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS 1. TÝnh axit cña axit axetic GV yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: quan s¸t hiÖn tîng vµ viÕt ph¬ng tr×nh Cho vµo 4 èng nghiÖm : mÉu quû tÝm, ph¶n øng x¶y ra mẫu kẽm, mẫu đá vôi, một ít bột CuO, tiÕp tôc cho kho¶n 2 ml dd axit axetic Quan s¸t, nªu hiÖn tîng: Quỳ tím hoá đỏ KÏm tan cã bät khÝ tho¸t ra §¸ v«i tan cã bät khÝ tho¸t CuO mµu ®en tan dÇn thµnh dd ViÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra 2. Ph¶n øng cña rîu etylic vµ axit axetic GV yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm: quan s¸t hiÖn tîng vµ viÕt ph¬ng tr×nh Cho vµo èng nghiÖm A 2 ml rîu etylic, 2 ph¶n øng x¶y ra ml dd axit axetic vµ 1 ml dd axit sunfuric đặc, lắp ống nghiệm vào giá sắt ®Çu èng nghiÖm ®Ëy b»ng nót cao su cã 4.

(42) ống dẫn khí dẫn tới ống nghiệm B đặt trong cốc đựng nớc. Dùng đèn cồn hơ đều rồi đun nóng nhẹ èng nghiÖm A cho chÊt láng bay h¬i tõ tõ sang èng B, khi chÊt láng cßn 1/3 th× ngõng ®un. LÊy èng nghiÖm B ra cho thªm vµo 2 ml dd muối ăn bão hoà lắc đều rồi để yên. NhËn xÐt mïi chÊt láng trªn mÆt níc. HS nhËn xÐt mïi chÊt láng: cã mïi th¬m Hoạt động II. ViÕt b¶n têng tr×nh Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yªu cÇu HS hoµn thµnh b¶ng têng HS hoµn thµnh b¶n têng tr×nh víi néi tr×nh dung: - C¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm - Hiện tợng quan sát đợc - Gi¶i thÝch, viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng IV. Cuèi giê: GV nhËn xÐt giê thùc hµnh Yªu cÇu HS thu dän ho¸ chÊt, dông cô, vÖ sinh phßng thùc hµnh Thu b¶n têng tr×nh V. DÆn dß: ChuÈn bÞ bµi luyÖn tËp Tuần 31 Tiết 60 Ngày soạn: Ngày dạy: KIỂM TRA MỘT TIẾT 1.Kiến thức: - Đáng giá kiến thức, khả năng tiếp thu kiến thức của HS trong chương 5. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện tính cẩn thận trình bày khoa học. 3. Thái độ tình cảm - Giáo dục lòng yêu môn hóa, tính cẩn thận. II. ChuÈn bÞ Đề – ma trận - đáp án – thang điểm III.TiÕn tr×nh lªn líp 1.ổn định lớp : 2. Bài mới: Ma trËn Chủ đề. C§1: Ph©n lo¹i C§ 2: TCHH. NhËn biÕt. Th«ng hiÓu. VËn dông. TN 1 c©u 1® 1 c©u 1®. TN. TN. TL. TL. 1 c©u 1® 4. 2 c©u 3.5®. TL. VËndông cao TN TL. Céng. 1 c©u 1® 4 c©u 5.5®.

(43) CĐ3: bài tập định lîng. Céng. 2 c©u 2®. 1 c©u 1®. 2 c©u 3.5®. 1c©u 2.5®. 1ý 1®. 1 c©u 3.5®. 1c©u 2.5®. 1ý 1®. 6 c©u 10®. Hä vµ tªn: …………………………………………….. Líp: …………………………………………………... Lêi phª cña thÇy gi¸o. §iÓm. ……………………………………………….. ………………………………………………. ……………………………………………….. Câu I:Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước đầu câu đúng: 1. Cặp chất nào sau đây tham gia phản ứng este hóa: A. C2H2, CH3COOH B. CH3COOH, C2H5OH C. CH3Cl, CH3COOH D. CH3OH, C2H5OH 2. Dãy chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch CH3COOH. A. NaOH, H2CO3, Na, C2H5OH B. Cu, C2H5OH, CaCO3, KOH C. KOH, NaCl, Na, C2H5OH D. C2H5OH, NaOH, Zn, CaCO3 3. Chất sau đây thuộc dẫn xuất hiđrocacbon: A.CH4, C3H8 B. CH3COOH, C3H7OH B .C2H6, C2H2 D . C4H8, C2H2 Câu II: Hãy chọn chất thích hợp điền vào chỗ trống và điền điều kiện của phản ứng Các chất cho là: CH3COOH, NaOH, C2H5OH, Na, CH3COOC2H5 CH3COOH + ………….. CH3COONa + H2O CH3COOH + C2H5OH …………… + H2O ……………. + C2H5OH C2H5ONa + H2 C2H4 + H2O …………. Câu III: Viết phương trình thực hiện chuỗi biến hóa: C2H4 C2H5OH CH3COOH CH3COOC2H5. 4.

(44) Câu IV: Hỗn hợp X gồm axit axetic và rượu etylic. Cho mg hồn hợp X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH 0,1M thì hết 200ml. Mặt khác cho mg hỗn hợp X tác dụng hết với Na dư thấy thoát ra 1,336l khí H2 ( ĐKTC). a. Viết phương trình hóa học xảy ra. b. Hãy xác định m. . Đáp án - biểu điểm: Câu Câu I: 3đ. Câu II: 2đ. Câu III: 1,5 đ. Đáp án. Điểm. 1. Chọn B 2. Chọn D 3. Chän B. 1đ 1đ 1đ. Phương trình 1 điền: NaOH Phương trình 2 điền: CH3COOC2H5 và H2SO4đ, t0 Phương trình 3 điền: Na Phương trình 4 điền: C2H5OH .. 0,5đ 0,5đ 0,5đ 0,5đ. C2H4 + H2O axit C2H5OH + O2. 0,5đ 0,5đ. C H OH CH3COOH + H2O H2SO4đ, t0 CH3COOH + C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O 2 5 Men dấm. a. PTHH xảy ra: Câu IV: CH3COOH + NaOH 3,5 đ ( 1) 2CH3COOH + 2Na ( 2) 2C2H5OH + 2 Na. 0,5đ. CH 3COONa + H2O 0,5đ 0,5đ 2CH 3COONa + H2 0,5đ 2 C2H5ONa + H2. Theo đề bài: n NaOH = 0,1. 0,2 = 0,02 mol Theo PT (1) n CH3COOH = 0,02 mol Theo PT (2) n H2 = 1/2 n CH3OOOOH = 0,01mol 0,336 Theo đề bài: nH2 = = 0,015 mol 22,4 Vậy nH2 ở PT (3) = 0,015 - 0,01 = 0,005 mol Vây m hh = 0,02 . 60 + 0,01. 46 = 1,66g IV.NhËn xÐt giê kiÓm tra V.Híng dÉn vÒ nhµ 4. ( 3) 0,5đ 0,5đ. 0,5đ 0,5đ.

(45) ChuÈn bÞ bµi sau Tuần 32 Tiết 61 Ngày soạn: Ngày dạy: Bµi 50. gluc«z¬ (C6H12O6 = 180) Bµi 51.saccar«z¬ (C12H22O11= 342) I. Môc tiªu Nắm đợc CTPT, trạng thái thiên nhiên, tính chất vật lí, và ứng dụng của gluc«z¬ , cña saccaroz¬ II. §å dïng d¹y häc: Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn Ho¸ chÊt: Gluc«z¬, dd AgNO3, dd NH3. III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y Hoạt động I. Tr¹ng th¸i thiªn nhiªn Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin HS nghiªn cøu th«ng tin SGK tr¶ lêi c©u SGK hái - Gluc«z¬ cã ë ®©u? - Gluc«z¬ cã trong hÇu hÕt c¸c bé phận của cây, đặc biệt là quả nho chín - Cã trong c¬ thÓ ngêi vµ §V - Saccaroz¬ cã trong nhiÒu loµi thùc ? Saccaroz¬ cã ë ®©u? vật nh: mía, củ cải đờng, thốt nốt.... Hoạt động II. TÝnh chÊt vËt lÝ Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV cho HS quan sát đờng glucôzơ HS quan s¸t rót ra tÝnh chÊt vËt lÝ Hoà tan đờng vào nớc → rút ra tính chất - glucôzơ là chất rắn kết tinh không mµu, kh«ng mïi, vÞ ngät m¸t, dÔ tan vËt lÝ cña gluc«z¬ trong níc Gv híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm - Lấy đờng saccarozơ cho vào ống nghiÖm quan s¸t tr¹ng th¸i, mµu s¾c - Thªm níc vµo l¾c nhÑ, quan s¸t GV gäi HS nhËn xÐt. HS: Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm. HS: NhËn xÐt Saccaroz¬ lµ chÊt r¾n kÕt tinh kh«ng mµu, vÞ ngät, dÔ tan trong níc Hoạt động III.tính chất hóa học Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV: Làm thí nghiệm biểu diễn: Nhỏ vài A.tính chất hóa học glucozơ giọt dd bạc nitơrat vào dd amoniac, 1. Phản ứng oxi hóa glucozơ: thêm dd glucozơ, cho vào cốc nước C6H12O6 +Ag2O NH3,t C6H12O7 + 2Ag nóng. (dd) (r) (dd) 4.

(46) ? Hãy quan sát hiện tượng? ( r) GV: Phản ứng này là phản ứng tráng gương. Trong phản ứng này glucozơ đã bị oxi hóa thành gluconic. GV: Giới thiệu về phản ứng lên men 2.Phản ứng lên men rượu rượu C6H12O6 men 2C2H5OH +2 CO2 B.tính chất hóa học saccarozo GV: Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm - Đã xảy ra phản ứng tráng gương. đó theo hướng dẫn. là khi đun nóng dd saccarozo có axit - Thí nghiệm 1: Cho dd saccarozo vào làm chất xúc tác, saccarozo bị thủy dd AgNO3 trong NH3sau đó đun nhẹ. phân tạo ra glucozơ và fructozơ - Thí nghiệm 2: Cho dd saccarozao vào C12H12O11 + H2O axit, t C6H12O6 + ống nghiệm, thêm một giọt dd H2SO4 C6H12O6 đun bóng 2 đến 3 phút. Thêm dd NaOh Saccarozo Glucozơ vào để trung hòa. Cho dd vừa thu được Fructozơ vào ống nghiệm chứa dd AgNO3 trong dd NH3 ? Hãy quan sát hiện tượng và nhận xét? GV: Giới thiệu về đường fructozơ Hoạt động IV. øng dông Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yêu cầu HS đọc thông tin về ứng HS nêu ứng dụng của glucôzơ dông cña gluc«z¬ - Gluc«z¬ lµ chÊt dinh dìng quan träng của ngời và ĐV, đợc dùng để pha huyết thanh, s¶n xuÊt vitamin C, tr¸ng g¬ng.... Yªu cÇu HS nªu øng dông cña HS tr¶ lêi saccaroz¬? - Saccaroz¬ dïng lµm thøc ¨n cho ngêi, lµm nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ nguyªn liÖu pha chÕ thuèc. GV gọi HS nghiên cứu sơ đồ sản xuất đờng saccarozơ từ mía và nắm đợc qúa tr×nh s¶n xuÊt. IV. Cñng cè: Cho HS lµm bµi tËp 1. Trình bày cách phân biệt 3 ống nghiệm đựng dd glucôzơ, dd axit axetic và rợu etylic. 2. Khoanh tròn vào một trong các chữ A, B, C, D đứng trớc đáp án đúng Gluc«z¬ cã tÝnh chÊt ho¸ häc nµo sau ®©y A. Làm đỏ quỷ tím B. T¸c dông víi dung dÞch axit C. T¸c dông víi dd b¹cnitrat trong am«ni¨c D. T¸c dông víi kim lo¹i s¾t 3. Hoàn thành các phương trình cho sơ đồ sau: Saccarozo Glucozơ Rượu etylic. Axit axetic Etyl axetat. 4. Axetatkali.

(47) Axetat natri. V. DÆn dß.. Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1- 4 SGK **************************. Tuần 32 Tiết 62 Ngày soạn: Ngày dạy: Bµi 52. tinh bét vµ xenluloz¬ I. Môc tiªu - Nắm đợc công thức chung, đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột và xenlulozơ - Nắm đợc tính chất vật lí, tính chất hoá học và ứng dụng của tinh bột và xenlulozơ - Viết đợc phơng trình phản ứng thuỷ phân của tinh bột và xenlulozơ và phản ứng t¹o thµnh nh÷ng chÊt nµy trong c©y xanh II. §å dïng d¹y häc: Ho¸ chÊt: Tinh bét, xenluloz¬, i«t, níc Dụng cụ: ống nghiệm, ống hút, đèn cồn Tranh: øng dông cña tinh bét vµ xeluloz¬ III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: - Nªu c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña saccaroz¬? - Gäi 2 HS lµm bµi tËp 2, 4 3. Bµi míi: Hoạt động I. Tr¹ng th¸i tù nhiªn Hoạt động của GV Hoạt động của HS - En h·y cho biÕt tr¹ng th¸i tù nhiªn cña HS tr¶ lêi c©u hái tinh bét vµ xenlul«z¬? - Tinh bét cã nhiÒu trong c¸c lo¹i h¹t, qu¶, cñ nh: lóa, ng«, khoai, s¾n..... - Xenlul«z¬: cã nhiÒu trong sîi b«ng, tre, gç, nøa..... Hoạt động II. TÝnh chÊt vËt lÝ Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm vµ quan s¸t nghiÖm: LÇn lît cho mét Ýt tinh bét vµ xenlul«z¬ HS: Nªu hiÖn tîng: vào 2 ống nghiệm, thêm nớc vào lắc - Tinh bột là chất rắn, không tan trong nnhẹ, sau đó đun nóng 2 ống nghiệm ớc ở nhiệt độ thờng, nhng tan đợc trong Quan s¸t tr¹ng th¸i, mµu s¾c, sù hoµ tan níc nãng t¹o thµnh dd keo gäi lµ hå tinh trong níc cña tinh bét vµ xenlul«z¬ tríc bét vµ sau khi ®un nãng - Xenluloz¬ lµ chÊt r¾n mµu tr¾ng, GV gọi đại diện các nhóm nêu hiện tợng không tan trong nớc ngay cả khi đun nãng Hoạt động III. §Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV giíi thiÖu HS nghe vµ ghi bµi - Tinh bét vµ xenluloz¬ cã ph©n tö khèi rÊt lín - Phân tử tinh bột và xenlulozơ đợc tạo thµnh do nhiÒu nhãm (- C6H10O5 -) liªn kÕt víi nhau: - C6H10O5 - C6H10O5 - C6H10O5 - C6H10O5 ... 4.

(48) ViÕt gän: (- C6H10O5 -)n - Nhóm : - C6H10O5 - đợc gọi là mắt xích cña ph©n tö - Sè m¾t xÝch trong ph©n tö tinh bét Ýt h¬n trong ph©n tö xenluloz¬ Tinh bét: n = 1 200 → 6 000 Xenluloz¬: n = 10 000 → 14. 000 Hoạt động IV. TÝnh chÊt ho¸ häc Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Ph¶n øng thuû ph©n GV giíi thiÖu: HS nghe vµ ghi bµi - Khi ®un nãng trong dd axit lo·ng, tinh bét hoÆc xenluloz¬ bÞ thuû ph©n thµnh gluc«z¬ Axit, t (- C6H10O5 -)n + nH2O n C6H12O6 - ở nhiệt độ thờng, tinh bột hoặc xenluloz¬ bÞ thuû ph©n thµnh gluc«z¬ nhê xóc t¸c cña enzim thÝch hîp 2. T¸c dông cña i«t víi tinh bét GV yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm: HS lµm thÝ nghiÖm - Nhá vµi giät dd i«t vµo èng nghiÖm đựng hồ tinh bột, quan sát HS nªu hiÖn tîng - §un nãng èng nghiÖm, quan s¸t - Nhá dd iot vµo hå tinh bét sÏ thÊy xuÊt GV yªu cÇu HS nªu hiÖn tîng thÝ hiÖn mµu xanh nghiÖm - Đun nóng, màu xanh biến mất, để GV: Dùa vµo hiÖn tîng thÝ nghiÖm i«t ®- nguéi l¹i hiÖn ra. ợc dùng để nhận biết hồ tinh bột. Hoạt động V. øng dông Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV giíi thiÖu: Tinh bột và xenlulôzơ đợc tạo thành nhê qu¸ tr×nh quang hîp 6nCO2 +5n H2O Clorophin(- C6H10O5 -)n +6n O2 - Tõ thùc tÕ em h·y cho biÕt øng dông + Tinh bét lµ l¬ng thùc quan träng cña cña tinh bét, xenluloz¬? con ngời, là nguyên liệu để sản xuất đờng glucozơ và rợu etylic + Xenluloz¬: SX giÊy, vËt liÖu x©y dùng, đồ dùng gia đình, vải sợi IV. Cñng cè: - Tõ nguyªn liÖu ®Çu lµ tinh bét h·y viÕt c¸c ph¬ng tr×nh ph¶n øng ®iÒu chÕ etyl axetat? V. DÆn dß: Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1 - 4 SGK ************************************ Tuần 33 Tiết 63 Ngày soạn:10/04/2013. Ngày dạy:16/04/213.. luyÖn tËp I. Môc tiªu - Còng cè c¸c kiÕn thøc vÒ Glucoz¬, Saccaroz¬, tinh bét, xenluloz¬, dông c¸c kiÕn thøc trªn vµo lµm bµi tËp. II. §å dïng d¹y häc: III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 4. - VËn.

(49) 2. Bµi cñ: 3. Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Bµi tËp 1. ViÕt ph¬ng tr×nh hãa häc thùc hiện sơ đồ chuyển đổi hóa học sau: (1) (2) Glucoz¬ rîu etylic Axitaxetic GV yªu cÇu HS tù suy nghØ vµ lµm bµi tËp. Gäi 1HS lªn b¶ng tr×nh bµy. Bµi tËp 2: Nªu c¸ch ph©n biÖt c¸c dung dÞch sau b»ng ph¬ng ph¸p hãa häc: Rîu etylic, axit axetic, saccaroz¬ ? Ch¸t chÊt Rîu etylic, axit axetic, saccaroz¬ cã nh÷ng tÝnh chÊt g×? ? Nªu c¸ch ph©n biÖt?. Bµi tËp 3: Hoµn thµnh c¸c ph¬ng tr×nh phản ứng theo sơ đồ chuyển hoá sau: Tinh bét → Gluc«z¬ → Rîu etylic → Axit axetic → Etylaxetat → Natri axetat ↓ Kali axetat. Hoạt động của HS HS: (1)C6H12O6 2CO2. men rîu. 2C2H5OH + to. men giÊm. (2) C2H5OH CH3COOH + H2O. +. O2. HS: TN1: Dùng quỳ tím nhận đợc axit axetic. TN2: Cho vµo mçi dd vµi giät axit H2SO4, đun nóng, sau đó trung hòa bằng dd NaOH råi thùc hiÖn ph¶n øng tr¸ng g¬ng. Dung dÞch nµo cã ph¶n øng tr¸ng g¬ng đó là saccarozơ. Chất còn lại là Rợu etylic. Axit, t 1).(- C6H10O5 -)n + nH2O n C6H12O6 2).C6H12O6 men 2C2H5OH +2 CO2 men giÊm 3). C2H5OH + O2 CH3COOH + H2O H2SO4 0 đặc, t 4).CH3 C OH + HO C2H5. O. CH3 C. OC2H5 + H2O. O IV. Cñng cè: Häc bµi vµ n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc vÒ Glucoz¬, Saccaroz¬, tinh bét, xenluloz¬, V. DÆn dß: Lµm bµi tËp SBT. **************************************** Tuần 33 Tiết 64 Ngày soạn: 10/04/2013. Ngày dạy:18/04/2013. Bµi 55. thùc hµnh: tÝnh chÊt cña gluxit I. Môc tiªu - Củng cố các kiến thức về phản ứng đặc trng của glucôzơ, saccarozơ, tinh bột - TiÕp tôc rÌn kÜ n¨ng thùc hµnh thÝ nghiÖm , rÌn ý thøc cÈn thËn, kiªn tr× trong häc tËp vµ thùc hµnh ho¸ häc II. §å dïng d¹y häc: - ống nghiệm, giá đựng ống nghiệm, cốc đựng nớc nóng - Dung dÞch glucoz¬, hå tinh bét, saccaroz¬,NaOH, AgNO3, NH3 III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. Bµi cñ: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña phßng thÝ nghiÖm - KiÓm tra lÝ thuyÕt vÒ gluc«z¬ vµ saccaroz¬, tinh bét 4.

(50) 2. Bµi míi:. Hoạt động I. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS 1. ThÝ nghiÖm 1: T¸c dông cña glucoz¬ GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm víi b¹c nitrat trong amoniac - Cho vµi giät dd AgNO3 vµo dd NH3, HS: l¾c nhÑ - Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm - Cho tiếp 1ml dd glucozơ vào rồi đặt - Quan sát và ghi chép hiện tợng vµo trong cèc níc nãng HS: Nªu hiÖn tîng GV gäi 1 vµi HS nªu hiÖn tîng thÝ - Cã Ag t¹o thµnh nghiÖm nhËn xÐt vµ viÕt ph¬ng tr×nh Ph¬ng tr×nh C6H12O6 + Ag2O NH3 t0 C6H12O7 + 2Ag 2. ThÝ nghiÖm 2: Ph©n biÖt glucoz¬, GV: Đặt vấn đề saccaroz¬, tinh bét. Cã 3 dd glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét đựng trong 3 lọ bị mất nhãn. Em hãy nªu c¸ch ph©n biÖt 3 lä dd trªn. GV gäi HS tr×nh bµy c¸ch lµm HS tr×nh bµy c¸ch lµm + Nhá 1 - 2 giät dd iot vµo 3 dd trªn trong 3 èng nghiÖm: - NÕu thÊy xuÊt hiÖn mµu xanh lµ hå tinh bét + Nhá 1- 2 giät dd AgNO3 trong NH3 vµo 2 dd cßn l¹i, ®un nãng nhÑ - NÕu thÊy xuÊt hiÖn Ag kÕt tña b¸m vµo thµnh èng nghiÖm lµ dd glucoz¬ GV yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ - Cßn l¹i lµ dd saccaroz¬ nghiÖm theo c¸c bíc trªn HS: TiÕn hµnh thÝ nghiÖm Hoạt động II. ViÕt b¶n têng tr×nh GV yªu cÇu HS lµm b¶n têng tr×nh HS lµm b¶n têng tr×nh theo mÉu IV. Cñng cè: GV nhËn xÐt ý thøc cña HS trong buæi thùc hµnh Yªu cÇu c¸c nhãm thu dän ho¸ chÊt, dông cô V. DÆn dß: Hoµn thµnh b¶n têng tr×nh *********************************** Tuần 34 Tiết 65 Ngày soạn: 19/04/2013. Ngày dạy:23/04/2013. Bµi 53.pr«tªin I. Môc tiªu: KT: - Nắm đợc prôtêin là chất không thể thiếu của cơ thể sống - Nắm đợc prôtêin có khối lợng phân tử rất lớn có cấu tạo phân tử rất phức tạp do nhiÒu amin« axit t¹o nªn - Nắm đợc 2 phản ứng quan trọng của prôtêin đó là thuỷ phân và sự đông tụ KN: - Vận dụng kiến thức đã học về prôtêin để giải thích một số hiện tợng thực tế II. §å dïng d¹y häc: Ho¸ chÊt: Lßng tr¾ng trøng, H2O, C2H5OH, tãc Dụng cụ: Cốc, ống nghiệm, kẹp gỗ, đèn cồn, ống hút III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 5.

(51) 2. Bµi cñ: - Nêu đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột và xenlulôzơ? Tính chất ho¸ häc cña chóng? - Gäi HS ch÷a bµi tËp 1, 2, 4 SGK 3. Bµi míi: I. Tr¹ng th¸i tù nhiªn. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS - Từ sinh học chúng ta đã biết prôtêin. - Prôtêin có trong cơ thể ngời, động vật VËy pr«tªin cã ë ®©u? vµ thùc vËt nh: thÞt, trøng, s÷a, m¸u, sõng tãc mãng, rÔ, th©n, l¸ ... II. Thµnh phÇn vµ cÊu t¹o ph©n tö 1. Thµnh phÇn nguyªn tè GV giíi thiÖu vµ chiÕu lªn mµn h×nh HS nghe vµ ghi bµi - Thµnh phÇn nguyªn tè chñ yÕu cña pr«tªin lµ C, H, O, N vµ mét lîng nhá S, P, Kl.... GV giíi thiÖu vµ chiÕu lªn mµn h×nh 2. CÊu t¹o ph©n tö - Pr«tªin cã ph©n tö khèi rÊt lín tõ vµi vạn đến vài triệu đvC và có cấu tạo rất phøc t¹p do nhiÒu m¾t xÝch cÊu t¹o nªn - Mçi m¾t xÝch lµ 1 ph©n tö amin«axit: aminoaxit đơn giản là: H2N- CH2 COOH III. TÝnh chÊt 1. Ph¶n øng thuû ph©n GV giíi thiÖu Khi ®un nãng pr«tªØntong dd axit hoÆc baz¬ pr«tªin bÞ thuû ph©n sinh ra c¸c - Em h·y viÕt ph¬ng tr×nh ch÷ minoaxit Pr«tªin + H2O Axit , t cao Hçn hîp aminoaxit 2. Sù ph©n huû bëi nhiÖt Khi ®un nãng m¹nh vµ kh«ng cã níc pr«tªin bÞ ph©n huû t¹o ra nh÷ng chÊt GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm bay h¬i cã mïi khÐt Cho 1 ít lòng trắng trứng vào 2 ống 3. Sự đông tụ nghiÖm HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm - èng 1: thªm 1 Ýt níc l¾c nhÑ råi ®un nãng - ống 2: cho thêm 1 ít rợu rồi lắc đều GV gäi HS nªu hiÖn tîng vµ rót ra nhËn HS nªu hiÖn tîng: XuÊt hiÖn kÕt tña xÐt tr¾ng trong c¶ 2 èng nghiÖm NhËn xÐt: Khi ®un nãng hoÆc cho thªm rîu etylic, lßng tr¾ng trøng bÞ kÕt tña KL: Một số prôtêin tan đợc trong nớc t¹o thµnh dung dÞch keo, khi ®un nãng hoÆc thªm ho¸ chÊt vµo dd nµy thêng xảy ra kết tủa. Hiện tợng đó gọi là sự đông tụ. IV. øng dông - Em h·y nªu nh÷ng øng dông cña - Lµm thøc ¨n, lµm nguyªn liÖu cho CN: pr«tªin? dÖt, da, mÜ nghÖ... 4. Cñng cè: - Em h·y nªu hiÖn tîng x¶y ra khi v¾t chanh vµo s÷a bß hoÆc s÷a ®Ëu nµnh? 5. DÆn dß: Bµi tËp vÒ nhµ 1 - 4 SGK *************************************** 5.

(52) Tuần 34 Tiết 66 Ngày soạn: 19/04/2013. Ngày dạy:25/04/2013. Bµi 53.p«lime I. Môc tiªu - Nêu đợc định nghĩa, cấu tạo. cách phân loại, tính chất chung của các pôlime - Từ công thức cấu tạo của một số pôlime viết công thức tổng quát từ đó suy ra c«ng thøc cña monome vµ ngîc l¹i II. §å dïng d¹y häc: III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. ổn định 2. Bµi cñ: - Tr×nh bµy tr¹ng th¸i tù nhiªn, thµnh phÇn vµ cÊu t¹o cña pr«tªin? - Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cña pr«tªin? 3. Bµi míi: 1. P«lime lµ g×? Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV dẫn dắt vấn đề và yêu cầu HS đọc HS nêu định nghĩa th«ng tin SGK - Polime lµ nh÷ng chÊt cã ph©n tö khèi - Polime lµ g×? rÊt lín, do nhiÒu m¾t xÝch liªn kÕt víi - Polime đợc phân loại ntn? nhau. - Theo nguồn gốc polime đợc chia làm 2 lo¹i: + Polime thiªn nhiªn: tinh bét, t¬ t»m ... + Polime tæng hîp: polietilen, PVC ... 2. CÊu t¹o vµ tÝnh chÊt a. CÊu t¹o GV gọi HS đọc SGK - CÊu t¹o cña polime do nhiÒu m¾t xÝch cÊu t¹o nªn VD: Tinh bét (C6H10O5)n PE: (CH2- CH2)n PVC: (CH2- CHCl)n GV giới thiệu hình vẽ sơ đồ mạch - Các mắt xích có thể kiên kết với nhau polime t¹o thµnh m¹ch th¼ng hoÆc m¹ch nh¸nh b. TÝnh chÊt - C¸c polime thêng lµ chÊt r¾n, kh«ng GV yªu cÇu HS liªn hÖ thùc tÕ vµ rót ra bay h¬i tÝnh chÊt cña polime - HÇu hÕt polime kh«ng tan trong níc hoÆc trong c¸c dung m«i thêng 4. Cñng cè: Bµi tËp 1 H·y chØ ra c¸c m¾t xÝch trong ph©n tö cña mçi polime sau: PVC, Polipropilen, Poli etilen Bµi tËp 5SGK 5. DÆn dß: Häc bµi vµ lµm bµi tËp: 1, 2, 4 SGK Tuần 35 Tiết 67 Ngày soạn: 26/04/2013 Ngày dạy:02/05/2013. I. Môc tiªu. luyÖn tËp a. Kiến thức Biết được: 5.

(53) - Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử (do nhiều amino axit tạo nên) và khối lượng phân tử của protein . - Tính chất hoá học: Phản ứng thuỷ phân có xúc tác là axit, hoặc bazơ hoặc enzim, bị đông tụ khi có tác dụng của hoá chất hoặc nhiệt độ ; dễ bị phân huỷ khi đun nóng mạnh - Định nghĩa, cấu tạo, phân loại polime (polime thiên nhiên và polime tổng hợp). - Tính chất chung của polime . - Khái niệm chất dẻo, tơ, cao su và những ứng dụng chủ yếu trong đời sống, sản xuất.. II. §å dïng d¹y häc: III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y. Hoạt động của giáo viên Bài tập: Tương tự như axit axetic, axit amino axetic (H2N-CH2-COOH) có thể tác dụng được với Na, Na2CO3, NaOH, C2H5OH. Em hãy viết các ptpư đó.. Hoạt động của HS *protein . HS làm bài tập vào vở: 1, 2H2N-CH2-COOH + 2Na  2 H2N-CH2-COONa + H2 2, 2H2N-CH2-COOH + Na2CO3  2H2N-CH2-COONa + H2O + CO2 3, H2N-CH2-COOH + NaOH  H2N-CH2-COONa + H2O 4, H2N-CH2-COOH + C2H5OH H2SO4 đ,to H2N-CH2-COOC2H5 + H2O. Polime là gì ? Polime là những chất có phân tử khối lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau. Theo nguồn gốc polime được chia làm 2 loại: Polime thiên nhiên và polime tổng hợp - Polime thiên nhiên: Có sẵn trong tự nhiên. VD: Tinh bột, xenlulozơ, protein, cao su thiên nhiên… - Polime tổng hợp: Do con người tổng hợp từ các chất đơn giản. VD: Polietilen, polivinylclorua. 3. DÆn dß. Tuần 36 Tiết 68 Ngày soạn: 04/05/2013 Ngày dạy:07/05/2013. «n tËp häc k× ii 5.

(54) PhÇn I: Ho¸ v« c¬ I.Môc tiªu HS lập đợc mối quan hệ giữa các chất vô cơ: kim loại, PK, oxit, axit, bazơ, muối đợc biểu diễn bởi sơ đồ trong bài học BiÕt thiÕt lËp mèi quan hÖ gi÷a c¸c chÊt v« c¬ dùa trªn tÝnh chÊt vµ ph¬ng ph¸p ®iÒu chÕ chóng Biết chọn chất cụ thể để chứng minh cho mối quan hệ đợc thiết lập Vận dụng tính chất của các loại hợp chất vô cơ đã học để viết đợc các PTHH biểu diÔn mièi quan hÖ gi÷a c¸c chÊt II. §å dïng d¹y häc: B¶ng phô, giÊy tr¾ng khæ lín, bót d¹ III.TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y 1. Bµi cñ: 2. Bµi míi: Hoạt động 1 KiÕn thøc cÇn nhí. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV: Gọi HS lần lợt hệ thống lại nội HS lần lợt phát biểu ý kiến để hệ thống lại các nội dung kiến thức cơ bản đã học dung đã học (phần vô cơ) 1. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i chÊt v« - Ph©n lo¹i c¸c chÊt v« c¬ c¬ - TÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c lo¹i chÊt v« c¬ - Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c chÊt v« c¬: yªu Kim Phi cầu các nhóm thảo luận để viết PTPƯ lo¹i kim cho sơ đồ (1) (3) (6) (9) Oxit baz¬. (2) Baz¬. GV : Treo bảng phụ sơ đồ lên bảng. (4) (5). Muèi. (7) (8). Oxit axit. (10) Axit. 2. Ph¶n øng ho¸ häc thÓ hiÖn mèi quan hÖ (1) 2Cu + O2  2CuO CuO + H2  Cu + H2O (2) Na2O + H2O  2NaOH 2Fe(OH)3  Fe2O3 + 3 H2O (3) Mg + Cl2  MgCl2 CuSO4 + Fe  Cu + FeSO4 (4) Na2O + CO2  Na2CO3 GV: Treo bµi lÇm cña c¸c nhãm vµ tæ CaCO3  CaO + CO2 chøc HS nhËn xÐt, söa sai (5) 2Fe(OH)3 + 3HCl  FeCl3 + 3 H2O FeCl3 + 3KOH  Fe(OH)3+ 3KCl (6) 2KClO3  2KCl + 3O2 Fe + S  FeS (7) K2 SO3 + 2HCl  2KCl + H2O + SO2 SO3 + 2NaOH  Na2SO4 + H2O (8) BaCl2 + H2SO4  BaSO4 + 2HCl 2HCl + Cu(OH)2  CuCl2 + 2H2O (9) 4P + 5O2  2P2O5 (10) 3 H2O + 2P2O5  2H3PO4 Hoạt động 2 5.

(55) Bµi tËp Có thể có dãy chuyển đổi nh sau: GV híng dÉn HS thµnh lËp d·y råi yªu FeCl3 Fe(OH)3Fe2O3Fe  FeCl2 cÇu HS viÕt c¸c PT Bµi tËp 5 CuSO4 + Fe  Cu + FeSO4 Bµi tËp 5 1 mol 1mol GV: Khi cho hh vµo dd CuSO4 th× cã Fe2O3 + 6HCl  2FeCl3 + 3 H2O mÊy ph¶n øng x¶y ra? ViÕt PT? 1mol 6mol - Chất rắn màu đỏ là Cu có số mol là: 3,2 : 64 = 0,05 (mol)  Sè mol s¾t tham gia lµ: 0,05 mol % Fe = (0,05. 56/4,8) 100% = 58,33% % Fe2O3 = 100% - 58,33% = 41,67% 3. DÆn dß. Yªu cÇu HS lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i: 3, 4 TiÕp tôc «n tËp c¸c kiÕn thøc. Tuần 36 Tiết 69 Ngày soạn: 04/05/2013 Ngày dạy:09/05/2013. «n tËp häc k× ii PhÇn iI: Ho¸ h÷u c¬ I. Môc tiªu Củng cố lại những kiến thức đã học về hoá hữu cơ H×nh thµnh mèi quan hÖ c¬ b¶n gi÷a c¸c chÊt Cñng cè c¸c kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp II. §å dïng d¹y häc: B¶ng phô, giÊy tr¾ng khæ lín, bót d¹ III. TiÕn tr×nh gi¶ng d¹y Hoạt động 1 KiÕn thøc cÇn nhí:. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của HS GV yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn theo néi HS th¶o luËn nhãm vµ ghi vµo vë dung - C«ng thøc cÊu t¹o cña mªtan, etilen, axetilen, benzen, rîu etylic, axit axetic - §Æc ®iÓm cÊu t¹o cña c¸c hîp chÊt trªn - Phản ứng đặc trng - øng dông Hoạt động 2. Bµi tËp GV yªu cÇu HS hoµn thµnh c¸c bµi tËp HS hoµn thµnh bµi tËp Bài tập 1: Trình bày pp hoá học để phân a. Lần lợt dẫn các khí vào nớc vôi trong, biÖt: nếu dd nớc vôi trong đục là khí CO2 5.

(56) a. C¸c chÊt khÝ: CH4, C2H4, CO2 Ca(OH)2 + CO2  CaCO3 + H2O b. c¸c chÊt láng: C2H5OH, CH3COOH, DÉn 2 khÝ cßn l¹i vµo dd níc br«m, dd C6H6 níc brom mÊt mµu lµ C2H4 C2H4 + Br2  C2H4Br2 Cßn l¹i lµ mªtan b. §¸nh sè thø tù c¸c lä ho¸ chÊt vµ lÊy mÉu thö LÇn lît cho c¸c chÊt t¸c dông víi Na2CO3 nÕu chÊt nµo sñi bät lµ CH3COOH 2CH3COOH+ Na2CO3  2CH3COONa + H2O + CO2 Cho 2 chÊt cßn l¹i td víi Na nÕu cã sñi bät lµ: C2H5OH Bµi tËp 2: ( Bµi 3 SGK) 2H5OH + 2Na  2C2H5ONa + H2 GV yªu cÇu HS viÕt c¸c PTHH thùc 2C Kh«ng cã hiÖn tîng g× lµ C6H6 hiÖn d·y chuyÓn ho¸. Bµi tËp 3: (Bµi 6 SGK) GV híng dÉn HS hoµn thµnh bµi tËp. Bµi tËp 2 HS hoµn thµnh c¸c PTHH Bµi tËp 3: (Bµi 6 SGK) HS cïng hoµn thµnh bµi tËp Gi¶i: TÝnh n CO2 = 6,6 : 44 = 0,15 (mol) → khèi lîng C cã trong 4,5 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 0,15 . 12 = 1,8 (gam) nH2O = 2,7 : 18 = 0,15 (mol) → khèi lîng H cã trong 4,5 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 0,15 . 2 = 0,3 (gam) Khèi lîng O cã trong 23 gam chÊt h÷u c¬ A lµ: 4,5 - (1,8 + 0,3) = 2,4 (gam) a. VËy hîp chÊt A cã 3 nguyªn tè: C, H, O b. Gi¶ sö A cã c«ng thøc lµ: C xHyOz (x, y, z lµ sè nguyªn d¬ng) Ta cã : x : y : z = 1,8/12 : 0,3/1 : 2,4/16 = 0,15 : 0,3 : 0,15 = 1 : 2 : 1 → c«ng thøc cña A lµ: ( C1H2O1) k (k lµ sè nguyªn d¬ng) V× MA = 60 Ta cã: MA = (12 + 2 + 16 )k = 60 →k=2 VËy c«ng thøc cña A lµ: C2H4O2. 4. Cñng cè- DÆn dß: Yªu cÇu HS häc bµi vµ hoµn thµnh c¸c BT Ôn tập tốt để chuẩn bị để KT học kì II ******************************* Tuần 37 Tiết 70 Ngày soạn: 08/05/2013 Ngày dạy:. 5.

(57) KIỂM TRA HỌC KÌ II – NĂM HỌC MÔN: HOÁ - LỚP 9 THỜI GIAN: 45 PHÚT ( Không kể thời gian giao đề ). MA TRẬN ĐỀ THI HỌC KÌ II - NĂM HỌC 2009-2010 Nội dung Chương 4:hiđrocacbon Chương 5: Dẫn xuất h-c Tổng. Biết TN 1,3,6,8 1đ 2,4 0,5đ 6 1,5đ. Hiểu TL 13 1,5đ 1 1,5đ. TN 5,7,10 1,25đ 9,11 1,25đ 5 2,5đ. TL 12 1,5đ 1 1,5đ. Vận dụng TN TL 14 3đ 1 3đ. Tổng 7 2,25đ 7 7,75đ 14 10đ. ĐỀ: A. TRẮC NGHIỆM ( 4Đ) I. Khoanh tròn vào một trong các chữ A,B,C,D trước phương án chọn đúng: ( 2đ) 1. Dãy chất gồm toàn hợp chất hữu cơ là: A. CH4 , C2H4 , CaCO3, C2H6O. B. C2H2, CH3Cl, C2H6O, CH3COOH. C. CO2, CH4, C2H5Cl, C2H6O. D. CaO, CH3Cl, CH3COOH, CO2. 2. Chất vừa tác dụng với Na, vừa tác dụng với NaOH là : A. C2H5OH. B. C6H12O6 . C. CH3COOH. D. C6H6. 3. Chất hữu cơ X khi cháy tuân theo PTHH: X + 3O2  2CO2 + 2H2O. CTPT của X là: A. C2H4O2 B. C2H4 C. C2H2 D. C2H6O 4. Phản ứng este hoá là phản ứng giữa: A. Axit với bazơ. B. Rượu với chất béo. C. Axit với chất béo. D. Rượu với axit. 5. Biết 0,01 lít hiđro cacbon X có thể tác dụng tối đa với 100ml dung dịch brom 0,1M. X là: A. CH4. B. C2H4. C. C2H2. D. C6H6. 6. Phản ứng cháy của axetilen, tỉ lệ số mol giữa H2O và CO2 là: A. 2 : 1 B. 1 : 1 C. 1 : 2 D. 1 : 3 7. Khí metan có lẫn tạp chất là etilen, dùng chất nào sau đây để làm sạch khí metan: A. Dung dịch nước vôi trong. B. Dung dịch sút. C. Dung dịch brom D. Nước biển. 8. Phản ứng đặc trưng của liên kết đôi, liên kết ba là: A. Phản ứng thế với clo. B. Phản ứng thế với brom. C. Phản ứng trùng hợp. D. Phản ứng cộng với brom. II. Chọn những từ, cụm từ thích hợp điền vào chổ trống cho phù hợp với kiến thức đã học: 9. Glucozơ là chất ………….., không màu, vị ……………, dễ tan ……………. 5.

(58) 10. Hiđro cacbon có tính chất hoá học giống nhau là tham gia …………………, sản phẩm là ………………. và ………….. 11. Dầu mỏ là ……………….. phức tạp của nhiều loại ……………….và lượng nhỏ các hợp chất khác. B. TỰ LUẬN (6Đ) 12.Viết PTHH thực hiện những chuyển đổi hoá học sau: C6H12O6  C2H5OH  CH3COOH  (CH3COO)2Ca 13. Bằng phương pháp hoá học, hãy phân biệt ba chất khí sau: metan, etilen, cacbonic. 14. Bài toán : Hoà tan hoàn toàn 13g kim loại kẽm vào 200g dung dịch axit axetic. a. Tính thể tích khí H2 sinh ra ( ở đktc). b. Tính nồng độ phần trăm của dd axit đã dùng. c. Đun lượng axit axetic trên vừa đủ với 50ml rượu etilic ( chưa rõ độ rượu ) có xúc tác. Hãy tính độ rượu đem phản ứng. ( Cho Dr = 0,8g/ml , Zn = 65, C = 12, H = 1, O = 16 ) Bài làm ĐÁP ÁN A. TRẮC NGHIỆM : ( 4đ ) I. Chọn phương án đúng ( 2đ ) Mỗi phương án chọn đúng 0,25đ x 8 = 2đ 1- B, 2- C, 3- B , 4- D , 5- B , 6- A , 7- C , 8- D . II. Chọn từ ,cụm từ : ( 2đ ) . Mỗi từ, cụm từ đúng 0,25đ. 9. kết tinh, ngọt, trong nước 10. phản ứng cháy, khí CO2 , H2O 11 . hỗn hợp, hiđrocacbon B. TỰ LUẬN ( 6đ ) 12. ( 1,5đ ) - Viết đúng mỗi PTHH ( 0,5đ ) – Thiếu điều kiện hoặc cân bằng sai – 0,25đ / PT. 13. ( 1,5đ ) - Nhận biết CO2 bằng dd nước vôi trong và viết PTHH ( 0,5đ ) - Nhận biết C2H4 bằng dd brom và viết PTHH ( 0,75đ ) - Còn lại là CH4 ( 0,25đ ) 14. ( 3đ ) - Viết đúng PTHH ( 0,5đ ) - Tính đúng số mol Zn = 0,2 (mol) ( 0,25đ) a.- Tính đúng thể tích khí H2: V = 4,48(lit) ( 0,5đ ) b. - Tính đúng khối lượng axit m = 24g ( 0,25đ ) - Tính đúng C% = 12% (0,5đ ) 5.

(59) c.- Viết đúng PTHH - Tính đúng khối lượng rượu m = 18,4g - Tính đúng thể tích rượu V = 23ml - Tính đúng độ rượu = 46o. 5. ( 0,25đ ) ( 0,25đ ) ( 0,25đ) ( 0,25đ ).

(60)

hoa 9 ki 2 2013 tran thuy

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về