Phuong phap day hoc theo du an

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN </b>

<i><b>a. Khái quát v</b><b>ề</b><b> p</b><b>hương pháp </b><b>d</b><b>ạ</b><b>y h</b><b>ọ</b><b>c theo d</b><b>ự</b><b> án </b></i>

Dạy học theo dự án (PBL) là một trong những phần cốt lõi của chương trình Intel
Teach to the Future – (Chương trình dạy học cho tương lai của Intel). Nội dung cơ

bản của phương pháp này là giáo viên phổ thơng dựa trên cơ sở chương trình nội dung
giảng dạy của lớp hoặc cấp lớp mình phụ trách , liên hệ đến những vấn đề đang diễn
ra trong cuộc sống có lien quan trực tiếp hoặc gián tiêp tới nội dung giảng dạy, nêu
lên thành những đề tài yêu cầu học sinh giải quyết bằng hình thức học tập làm việc

nhóm. Để hỗ trợ cho học sinh có hướng đi đúng đắn và nhanh chóng tìm ra lời giải

đáp, cũng như dể kích thích hứng thú và phát triển tư duy, giáo viên sẽ đưa ra bộ câu
hỏi định hướng gồm có: Câu hỏi khái quát, câu hỏi bài học và câu hỏi nội dung.

Câu hỏi khái quát thường có nội dung rất rộng, là những câu hỏi mở, là cầu nối
giữa bài học và môn học và cịn có thể là cầu nối giữa các mơn học với nhau. Câu hỏi
bài học thường liên quan đến bài học cụ thể nhưng yêu cầu học sinh phải vận dụng

các thao tác tư duy bậc cao như phân tích, tổng hợp… mới có thể tìm ra lời giải đáp.

Câu hỏi nội dung liên quan trực tiếp đến nội dung bài học, và HS dễ dàng tìm ra
câu trả lời trong sách giáo khoa, trong các tài liệu tham khảo…

Để học sinh có thể trả lời trọn vẹn câu hỏi nội dung, câu hỏi bài học và phần nào
giải quyết câu hỏi khái quát; để tất cả trở thành một tổng thể, một nhiệm vụ lơi cuốn,
hấp dẫn, kích thích HS tìm tịi, theo dõi và quyết tâm tìm ra lời giải đáp, giáo viên cần
phải đề ra “Dự án”. học sinh thực hiện dự án nghĩa là từng bước giải quyết hệ thống
câu hỏi tình huống trên, qua đó HS phát triển tư duy – theo các cấp độ phân loại của
Bloom: Biết – Hiểu - Ứng dụng – Phân tích – Tổng hợp – Đánh giá, trong chừng mực

nhất định chú ý đến sự phát triển tư duy bậc cao (phân tích, tổng hợp, đánh giá). Để

hoàn thành dự án, học sinh phải tham khảo nhiều tài liệu có liên quan từ sách giáo
khoa, báo chí, sách tham khảo các loại, đặc biệt nguồn tài liệu hết sức phong phú ngày
nay là Internet. Học sinh cần được trang bị những năng lực cơ bản về Tin học và thể

hiện kết quả đề tài qua 3 sản phẩm chính có thể xem như 3 bài tập:

Bài tập1: Thiết kế một bài trình diễn đa phương tiện bằng MS Powerpoint để trình
bày những kiến thức thu nhận được từ sách giáo khoa và tài liệu tham khảo (do giáo
viên cung cấp hoặc tự tìm kiếm) qua đó trả lời các câu hỏi nội dung, câu hỏi bài học
và phần nào hướng đến câu hỏi khái quát, đồng thời thể hiện ý tưởng của dự án.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

quảng cáo, tuyên truyền, cổ động… cho một vấn đề đang được quan tâm hoặc một
vấn đề cố liên quan trực tiếp hay gián tiếp đến đề tài.

Bài tập 3: Thiết kế một trang web bằng MS Publisher để công bố kết quả nghiên
cứu, những thông tin, những giải pháp… nhằm phổ biến, thu thập và trao đổi thông
tin… về dự án được giao.

Tùy theo biểu hiện cụ thể và tùy theo năng lực, học sinh có thể hồn thành từ một

đến hai hoặc tất cả các sản phẩm trên.

<i><b>b. V</b><b>ậ</b><b>n d</b><b>ụ</b><b>ng</b><b> phương pháp dạ</b><b>y h</b><b>ọ</b><b>c theo d</b><b>ự</b><b> án vào bài d</b><b>ạy đị</b><b>a lí </b><b>ở trườ</b><b>ng trung </b></i>
<i><b>h</b><b>ọ</b><b>c ph</b><b>ổ</b><b> thơng </b></i>

Ví dụ 1: Tên bài dạy: Bài 41 – <b>“Mơi trườ</b>ng và tài ngun thiên nhiên”, Địa lí 10.

<i>Đề tài:</i> Ơ nhiễm nước ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Câu hỏi khái quát<b>:</b> Làm thế nào để phát triển bền vững?
Câu hỏi bài học:

1. Tại sao môi trường ngày càng biến đổi mạnh quá mẽ?

2. Ảnh hưởng của môi trường tự nhiên đối với sự phát triển của kinh tế xã hội?
3. Chứng minh rằng hoạt động của con người là nguyên nhân gây ơ nhiễm sơng
ngịi ở Thành phố Hồ Chí Minh?

Câu hỏi nội dung:

1. Có mấy loại môi trường? Nêu định nghĩa?

2. Môi trường tự nhiên là gì? Hãy kể tên một số thành phần tự nhiên của Môi

trường tự nhiên?

3. Môi trường tự nhiên và môi trường nhân tạo khác nhau như thế nào?

4. Nêu các quan điểm về vai trị của mơi trường nhân tạo đối với sự phát triển của
xã hội?

5. Hiện trạng vấn đề về môi trường ở địa phương em?

Tóm tắt tài bài học: học sinh được giao nhiệm vụ như các chuyên gia về môi

trường, được giao nhiệm vụ nghiên cứu hiện trạng ô nhiễm môi trường nước ở Thành
phố Hồ Chí Minh, tìm ra được ngun nhân, từ đó đề xuất các biện pháp giải quyết,

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Học sinh phải nắm vững định nghĩa và đặc điểm của các loại mơi trường, vai trị của

Mơi trường tự nhiên đối với sự phát triển của xã hội cũng như tác động ngược lại của

con người đối với Môi trường tự nhiên. Trên cơ sở đó, học sinh nghiên cứu tình hình

mơi trường ở địa phương (khảo sát thực tế, thu thập tài liệu từ các nguồn: Internet,
sách, báo, truyền hình, phỏng vấn, điều tra…) từ đó nêu lên hiện trạng mơi trường ở
địa phương.

Học sinh làm bài tập 1 nhằm giới thiệu trong lớp học những nét khái quát về mơi

trường nói chung và hiện trạng môi trường nước ở Thành phố Hồ Chí Minh. Phân
tích, tổng hợp để tìm ra giải pháp tốt nhất đã được đề xuất. Bài tập 2 là thực hiện một
bản tin trình bày đơi nét sơ lược về tình trạng ơ nhiễm nước ở TP HCM, đề xuất các
biện pháp giải quyết và lý giải vì sao chọn biện pháp đó, thơng qua đó khơi gợi ý thức
bảo vệ mơi trường. Cuối cùng là thiết kế một trang Web – Bài tập 3, nêu lên các vấn

đề nóng bỏng về môi trường hiện nay ở Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam và thế

giới. Qua trang web, HS trao đổi ý kiến với nhiều đối tượng (các chuyên gia về môi

trường, học sinh ở các trường khác, các nơi khác, bạn đọc…) từ đó khơng ngừng thu
thập thơng tin về mơi trường, tìm ra biện pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ mơi trường ở
địa phương.

Ví dụ 2: Tên bài dạy: Bài 40 - “Địa lí ngành thương mại”, - Địa lý 10.

<i>Đề tài:</i> Hệ thống chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh – Hiện trạng và giải pháp.

Câu hỏi khái quát: Chúng ta phải làm gì để cải thiện mối quan hệ của con người

ngày càng tốt đẹp hơn?

Câu hỏi bài học:

1. Tại sao người ta lại gọi đồng Đô la, đồng Yên, đồng Mac là những ngoại tệ

mạnh?

2. Vì sao nói “Thương mại là khâu nối giữa khâu sản xuất và tiêu dùng”?

3. Thực trạng về hoạt động chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh; nguyên nhân và giải

pháp”?

4. Làm thế nào để ngành thương mại Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng hiệu

quả?

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

2. Quy luật hoạt động của thị trường?
3. Thương mại và vai trò của thương mại?

4. Cán cân xuất nhập khẩu là gì?

5. Hoạt động chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra như thế nào?

Tóm tắt bài học: Học sinh được giao nhiệm vụ như một chuyên gia thương mại,
được Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu nghiên cứu hoạt động chợ ở

Thành phố Hồ Chí Minh và tìm giải pháp để hoạt động chợ diễn ra hiệu quả hơn. Học

sinh phải nắm vững thị trường là gì và những hoạt động của nó diễn ra như thế nào. Nắm

vững thương mại là gì và các hoạt động của thương mại. Trên cơ sở những kiến thức lý

thuyết cũng như thực tiễn, học sinh sẽ nghiên cứu hoạt động chợ ở Thành phố Hồ Chí
Minh. Trong q trình làm việc học sinh sẽ tham khảo sách giáo khoa, sách tham khảo,

báo chí, tài liệu trên mạng, trao đổi với các chun gia, nếu được, sau đó tìm ra biện pháp
để hoạt động chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra hợp lý hơn, đáp ứng được nhu cầu

của người dân.

Học sinh thiết kế bài tập đa phương tiện (Bài tập 1) nhằm giới thiệu trong lớp vai

trò của ngành thương mại, hiện trạng về hoạt động chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh, những

tồn tại, nguyên nhân và đề xuất biện pháp giải quyết.

Học sinh thiết kế Bài tập 2 nhằm đề xuất giải pháp giải quyết những tồn tại ở chợ

Thành phố Hồ Chí Minh và lý giải được vì sao chọn các hướng giải quyết đó.

Sản phẩm cuối cùng là thiết kế một trang web (Bài tập 3) nhằm nêu lên một số vấn
đề về chợ Việt Nam và chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh. Qua trang web, học sinh thu thập,
trao đổi ý kiến với tất cả các bạn học sinh khác, cũng như những ai có quan tâm đến vấn
đề này nhằm tìm ra giải pháp tốt nhất làm cho chợ ở Thành phố Hồ Chí Minh hoạt động

ngày càng hiệu quả.

<i><b>c. Tác d</b><b>ụng của phương pháp dạy học </b><b>theo d</b><b>ự án </b></i>

Giáo viên và học sinh biết vận dụng kỹ năng sử dụng máy vi tính vào việc dạy -
học (thiết kế phần trình diễn Power Point, tạo các Newsletter, thực hiện các trang web),

góp phần hiện đại hố q trình dạy học, tiếp cận với các phương tiện hiện đại và phương

pháp dạy học tiên tiến của thế giới. Vận dụng phương pháp dạy học theo dự án hiệu quả

sẽ tạo điều kiện tốt cho việc thực hiện phương châm “Học đi đôi với hành, lý luận gắn

liền với thực tiễn”. Học sinh sẽ quan tâm đến những vấn đề của cuộc sống và cố gắng suy

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Địa lý với các mơn học khác. Tăng cường tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh,

tăng cường hứng thú môn học. Thông qua việc thực hiện dự án, tinh thần tập thể được

nâng cao, mối quan hệ với bạn bè, với cộng đồng càng được thắt chặt, các phẩm chất về

tinh thần đồng đội được phát huy. Đặc biệt là qua quá trình thực hiện dự án, học sinh có
thể sẽ tự phát hiện năng lực bản thân, từ đó sẽ có được những định hướng đúng đắn cho

sự chọn lựa nghề nghiệp sau này.

Ý tưởng về dự án không hoàn toàn mới với việc dạy học địa lý từ trước đến nay.
Nhưng qui trình thực hiện, phương tiện để thực hiện lại gần như hoàn tồn mới mẻ.

Những khó khăn sẽ gặp phải trong quá trình thực hiện là điều tất yếu. Tuy nhiên cần phải

biết hướng đến tương lai và phải đặt nền móng cho tương lai ấy ngay từ hiện tại.

</div>

<!--links-->