Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn quận phú nhuận, thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

TRƯƠNG TẤN DUY

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN PHÚ NHUẬN,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN BÁ MINH

Nghệ An - 2012


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tác giả đã nhận được sự giúp đỡ của nhiều
tập thể và cá nhân.
Xin bày tỏ lòng biết ơn đến Ban giám hiệu Trường Đại học Vinh, Ban
chủ nhiệm Khoa Sau đại học, các giảng viên, nhà khoa học đã tận tình giảng
dạy và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu.
Tác giả cũng chân thành cảm ơn các đồng chí trong ban lãnh đạo và
chuyên viên Phòng Giáo dục – Đào tạo quận Phú Nhuận, các đồng chí Hiệu
trưởng, Phó Hiệu trưởng, Chủ tịch cơng đồn, Tổ trưởng chun mơn, giáo
viên các trường Tiểu học trong quận, bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ tác giả

trong q trình học tập và hồn thành luận văn.
Đặc biệt, tác giả xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Nguyễn Bá Minh người thầy trực tiếp hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ bảo và giúp đỡ tơi
trong suốt q trình nghiên cứu để hồn thành luận văn này.
Dù đã rất cố gắng, song luận văn chắc vẫn cịn những thiếu sót nhất định,
tác giả rất mong nhận được ý kiến chỉ dẫn thêm của quý thầy cơ và ý kiến
đóng góp chân tình của các bạn đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn !
Nghệ An, tháng 7 năm 2012.
TÁC GIẢ

Trương Tấn Duy


MỤC LỤC
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Lịch sử các vấn đề nghiên cứu ...................................................................6
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài ...............................................10
1.3. Vai trò của người giáo viên trong trường tiểu học ...................................19
1.4. Chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học .....................................................21
1.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học ......................................29
1.6. Những định hướng về nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học....37
Kết luận chương 1
Chương 2: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU
HỌC QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.
2.1. Khái quát chung về tình hình phát triển của quận Phú Nhuận ................
2.2. Thực trạng tình hình phát triển giáo dục và giáo dục tiểu học của quận
Phú Nhuận .......................................................................................................45
2.3. Thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên các trường tiểu học trên địa bàn
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ......................................................52

2.4. Thực trạng công tác quản lý nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các
trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh .............................68
2.5. Đánh giá chung về thực trạng và nguyên nhân ........................................74
Kết luận chương 2
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ
GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp ............................................................
3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường
tiểu học trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh...............80


3.2.1. Tiếp tục hồn thiện cơng tác tuyển dụng, sử dụng và quy hoạch đội
ngũ giáo viên tiểu học ...................................................................................81
3.2.2. Đổi mới công tác bồi dưỡng giáo viên tiểu học ...............................85
3.2.3. Tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá đối với đội ngũ
giáo viên tiểu học ..........................................................................................95
3.2.4. Tiếp tục hồn thiện một số chế độ, chính sách đãi ngộ đối với đội
ngũ giáo viên tiểu học .................................................................................101
3.2.5. Tăng cường các điều kiện xây dựng môi trường làm việc, mơi
trường văn hóa sư phạm trong trường học ...............................................109
3.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp ..............................................................114
3.4. Thăm dị tính khả thi của các giải pháp ..................................................115
Kết luận chương 3
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Kí hiệu

Chữ viết đầy đủ

CBQL

Cán bộ quản lý

CNTT

Công nghệ thông tin

CSVC

Cơ sở vật chất

GD - ĐT

Giáo dục và đào tạo

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

HĐGDNGLL

Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp

NXB

Nhà xuất bản

PPDH

Phương pháp dạy học

PPGD

Phương pháp giảng dạy

QL

Quản lý

QLGD

Quản lý giáo dục

TW

Trung ương

UBND

Ủy ban nhân dân

SGK

Sách giáo khoa

SKKN

Sáng kiến kinh nghiệm

XHHGD

Xã hội hóa giáo dục


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xu thế đổi mới giáo dục của thế kỉ XXI đang đặt ra những yêu cầu
và thách thức mới trong công tác giáo dục về phẩm chất và năng lực của
đội ngũ giáo viên. nhằm làm thay đổi vai trò, chức năng của người giáo
viên sao cho thích ứng với nhu cầu của xã hội về đào tạo nguồn nhân lực
với mục tiêu: Con người là trung tâm của sự phát triển xã hội, một xã hội
phát triển dựa vào sức mạnh của tri thức, lấy việc phát huy nguồn lực
con người làm nhân tố cơ bản của sự phát triển nhanh chóng và bền
vững. Con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển. vì
lợi ích của bản thân và tương lai của dân tộc, giáo dục phải là công cụ
vừa cho cá nhân vừa cho tập thể nhằm xây dựng nguồn lực con người
thành động lực cho sự phát triển bền vững.
Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng
về việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý

giáo dục cũng đã khẳng định: “Phải tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý giáo dục một cách toàn diện” với “ mục tiêu là xây dựng đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo về chất
lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo, thơng
qua việc quản lý phát triển đúng hướng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục để
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự
nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI Đảng Cộng sản Việt
Nam chỉ rõ: “Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển và nâng
cao chất lượng giáo dục, đào tạo coi trọng phát triển năng lực sáng
tạo, kỹ năng thực hành, xây dựng đội ngũ giáo viên giáo viên đủ về
số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng”. Bồi dưỡng và phát triển


2

kiến thức tồn diện cho đội ngũ giáo viên nói chung và giáo viên ở
các trường tiểu học nói riêng là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên, vừa
có ý nghĩa cấp thiết trước mắt, vừa đáp ứng yêu cầu lâu dài nhằm
xây dựng đội ngũ nhà giáo đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng
giáo dục và đào tạo mà Đảng, Nhà nước và xã hội đề ra.
Giáo dục tiểu học là bậc học cơ bản, nền tảng của của bậc học phổ
thông, của hệ thống giáo dục quốc dân. Chính vì thế, muốn nâng cao
chất lượng GD - ĐT thì cần thiết phải bắt đầu từ việc nâng cao chất
lượng giáo dục của cấp học tiểu học. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục
thì yếu tố quan trọng hàng đầu là nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và đội
ngũ cán bộ quản lý giáo dục. Đối với cấp học tiểu học thì trước hết phải đẩy
mạnh và quan tâm hơn nữa đến công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo
viên vì đây chính là lực lượng quyết định chất lượng giáo dục tiểu học.

Trong nhiều năm qua, giáo dục tiểu học thành phố Hồ Chí Minh nói
chung và quận Phú Nhuận nói riêng đã có bước phát triển đáng ghi nhận
nhằm thực hiện mục tiêu: nâng cao chất lượng giáo dục để học sinh được
phát triển một cách toàn diện. Tuy nhiên bên cạnh những thành tựu đã
đạt được, vẫn còn một thực trạng: đội ngũ giáo viên tiểu học dù đa số đã
đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ đào tạo nhưng vẫn cịn một bộ phận
giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục, chưa
đáp ứng yêu cầu của việc đổi mới phương pháp dạy học; tình trạng vừa
thừa, vừa thiếu giáo viên vẫn còn; tỉ lệ giáo viên lớn tuổi vẫn cịn cao; bên
cạnh đó nhà trường vẫn chưa được giao quyền tự chủ, tự chịu trách
nhiệm trong khâu tuyển chọn đội ngũ giáo viên; chế độ, chính sách động
viên giáo viên cịn nhiều bất cập…
Từ những tồn tại nêu trên đã dẫn đến chất lượng và hiệu quả giáo dục
tiểu học ở thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận Phú Nhuận nói
riêng tuy đã có những chuyển biến tích cực về các mặt nhưng vẫn chưa


3

thực sự đáp ứng được nhu cầu của xã hội đối với sự nghiệp cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước trong giai đoạn hiện nay. Từ những lý do nêu
trên và để phù hợp với thực tế công tác và nhiệm vụ của bản thân đang
đảm nhận, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao
chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh” làm đề tài luận văn.
2. Mục đích nghiên cứu

Đề xuất một số giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng đội
ngũ giáo viên ở các trường tiểu học trên địa bàn quận Phú Nhuận, thành
phố Hồ Chí Minh.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1.

Khách thể: Công tác nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các

trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
3.2.

Đối tượng: Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở

các trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các giải pháp có cơ sở khoa học và có tính khả thi
thì có thể nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu và hệ thống hóa cơ sở lý luận của đề tài nghiên cứu.
5.2. Phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ giáo viên ở các

trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
5.3.

Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở

các trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1.

Nghiên cứu lý luận:

Nghiên cứu các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, các bộ


4

mơn và chun đề đã được học, các cơng trình nghiên cứu và các tài liệu
khoa học có liên quan làm cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu.
6.2. Nghiên cứu thực tiễn:
6.2.1. Phương pháp quan sát
Cá nhân nghiên cứu tiếp cận và xem xét hoạt động giảng dạy của đội ngũ
giáo viên tiểu học nhằm tìm hiểu về thực trạng, chất lượng và các mặt hoạt
động giảng dạy của giáo viên đồng thời nhờ phương pháp này có thể khẳng
định thực trạng việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu
học ở quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
6.2.2. Phương pháp điều tra
Xây dựng hệ thống câu hỏi điều tra theo những nguyên tắc và nội dung
chủ yếu là thu thập các số liệu nhằm minh chứng thực trạng chất lượng đội
ngũ giáo viên ở các trường tiểu học để có cơ sở xây dựng các giải pháp nhằm
nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học quận Phú
Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
6.2.3. Phương pháp chuyên gia
Xây dựng hệ thống các câu hỏi về tính hợp lý và khả thi của các giải
pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học quận Phú
Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh tới các chuyên gia (lãnh đạo, chuyên viên
Phòng GD - ĐT, cán bộ quản lý, tổ trưởng, tổ phó chun mơn, giáo viên
mạng lưới chun mơn ở các trường tiểu học trong tồn quận) với mục đích
xin ý kiến của các chuyên gia về tính hợp lý và khả thi của các giải pháp quản
lý được đề xuất.
6.2.4. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng một số thuật toán thống kê áp dụng trong nghiên cứu giáo dục

để xử lý các kết quả điều tra, phân tích kết quả nghiên cứu; đồng thời để đánh
giá mức độ tin cậy của phương pháp điều tra.


5

7. Những đóng góp của đề tài
Phân tích và làm sáng rõ cơ sở lý luận của các giải pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ giáo viên tiểu học thành phố Hồ Chí Minh nói chung và quận
Phú Nhuận nói riêng.
Nghiên cứu và đánh giá được thực trạng của đội ngũ giáo viên ở các
trường tiểu học ở quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở
các trường tiểu học ở quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, báo
cáo khoa học của đề tài gồm ba chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ
giáo viên ở các trường tiểu học
Chương 2: Thực trạng đội ngũ giáo viên ở các trường tiểu học quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
Chương 3: Các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên ở các
trường tiểu học quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.


6

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Theo các nhà kinh tế của chủ nghĩa Mác - Lênin thì con người vừa là điểm
khởi đầu vừa là sự kết thúc, là trung tâm của sự biến đổi lịch sử, là chủ thể
chân chính của q trình xã hội. Người thầy giáo trong đội ngũ nhà giáo với
tư cách là chủ thể trong đổi mới giáo dục và đào tạo yêu cầu cần phải giỏi về
chuyên môn, nghiệp vụ, có sức khoẻ và đạo đức trong sáng.
Trên phương diện nghiên cứu lý luận và thực tiễn giáo dục, các nhà xã hội
học, đặc biệt là giáo dục học đã có nhiều cơng lao to lớn trong việc nghiên
cứu, hồn chỉnh hệ thống lý luận về cơng tác quản lý xã hội nói chung trong
đó có hệ thống lý luận về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên.
Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là một trong những nội dung đặc biệt
quan trọng của công tác quản lý giáo dục.
Trong thời gian qua, nhiều nhà nghiên cứu ở nước ngoài đã quan tâm đến
việc tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên để từ đó họ đã
đề xuất được nhiều giải pháp có hiệu quả.
Các nhà nghiên cứu quản lý giáo dục của đất nước Xô Viết trước đây
(Liên bang Nga ngày nay) cho rằng: “Kết quả toàn bộ hoạt động của nhà
trường phụ thuộc rất nhiều vào công việc tổ chức đúng đắn và hợp lý công tác
hoạt động của đội ngũ giáo viên”.
V.A Xukhômlinxki khẳng định: “Một trong những giải pháp hữu hiệu nhất
để xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên là phải bồi dưỡng đội
ngũ giáo viên, phát huy được tính sáng tạo trong lao động của họ và tạo ra
khả năng ngày càng hoàn thiện tay nghề sư phạm, phải biết lựa chọn giáo viên
bằng nhiều nguồn khác nhau và bồi dưỡng họ trở thành những giáo viên tốt


7

theo tiêu chuẩn nhất định, bằng những biện pháp khác nhau”. Một số giải

pháp để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mà tác giả quan tâm là tổ chức
hội thảo chun mơn qua đó giáo viên có điều kiện trao đổi những kinh
nghiệm về chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao trình độ của mình.
V.A Xukhơmlinxki và Xvecxlerơ cịn nhấn mạnh đến biện pháp dự giờ,
phân tích bài giảng, sinh hoạt tổ nhóm chun mơn… Trong cuốn “Vấn đề
quản lý và lãnh đạo nhà trường”, V.A Xukhômlinxki đã nêu rất cụ thể cách
tiến hành dự giờ và phân tích bài giảng giúp cho thực hiện tốt và có hiệu quả
giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Do đó yêu cầu về cơ cấu lại
đội ngũ giáo viên để thích ứng với sự thay đổi trở thành áp lực thường xuyên.
Khi bàn về các điều kiện cơ bản để phát triển giáo dục như môi trường kinh
tế giáo dục, chính sách và cơng cụ thể chế hóa giáo dục, cơ sở vật chất kĩ
thuật và tài chính giáo dục, đội ngũ giáo viên và người học thì các nhà nghiên
cứu của nhiều nước đều khẳng định giáo viên là điều kiện cơ bản nhất, quyết
định sự phát triển của giáo dục.
Đã có những tài liệu nghiên cứu về vấn đề này như:
-

Thực hiện chính sách đảm bảo chất lượng giáo dục đại học trong

khu vực Đông Nam Á SEAMEO 2002.
-

Hệ thống quy trình đánh giá và đảm bảo chất lượng giáo dục đại

học tại một số nước Châu Âu, tạp chí Giáo dục, số 29/2002.
-

James H.Stronge, Những phẩm chất của người giáo viên hiệu quả,

Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 2011.

1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Ở góc độ nghiên cứu lý luận về quản lý giáo dục, dựa trên cơ cở lý luận
khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, các nhà xã hội
học và đặc biệt là các nhà giáo dục học đã tiếp cận hệ thống lý luận quản lý
giáo dục và quản lý nhà trường chủ yếu dựa vào nền tảng của lý luận giáo dục
học. Hầu hết các tác phẩm về giáo dục học của các tác giả trong nước thường


8

có một chương về quản lý trường học, các cơng trình tiêu biểu đều có đề cập
tới chất lượng đội ngũ giáo viên.
Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cũng là một vấn đề được các nhà
nghiên cứu ở Việt Nam quan tâm trong nhiều năm qua. Khi nghiên cứu, các tác
giả đã nêu lên nguyên tắc chung của việc nâng cao chất lượng đội ngũ giáo
viên như sau: “Xác định đầy đủ nội dung hoạt động chuyên môn của giáo
viên; xây dựng hoàn thiện quy chế đánh giá, xếp loại chuyên môn của giáo
viên; tổ chức đánh giá xếp loại chuyên môn của giáo viên; sắp xếp điều
chuyển những giáo viên không đáp ứng yêu cầu về chuyên mơn”.
Trong những năm qua đã có những cơng trình nghiên cứu khoa học liên
quan đến vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo:
- Phạm Minh Hạc, Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa thế kỉ XXI,
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội năm 2002.
- Trần Hồng Qn, về vai trị của giáo viên và vị trí của hệ thống sư
phạm, Tạp chí nghiên cứu giáo dục số 3/1996, trang 1.
- Nguyễn Ngọc Hợi, Đổi mới phương pháp giảng dạy ở Trường Đại
học Vinh, Tạp chí Giáo dục số 37/2002.
- Nguyễn Văn Tứ, Một số giải pháp tổ chức quản lý giảng viên trong
quá trình đa dạng hóa ở trường đại học, Tạp chí phát triển Giáo dục số
9/2003.

- Nghiêm Đình Vì, Kinh tế tri thức và vấn đề đặt ra trong việc đào tạo
giáo viên ở nước ta, Tạp chí Giáo dục số 16/2001.
- Chương trình Tiểu học mới và những yêu cầu đặt ra cho cơng tác bồi
dưỡng giáo dục tiểu học, Tạp chí Giáo dục số 53/2004.
- Thái Văn Thành, Đổi mới phương pháp đào tạo giáo viên Tiểu học để
có thể dạy tốt Chương trình Tiểu học 2000, Tạp chí Giáo dục số 34/2002.
- Đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của người giáo viên, Tạp chí Giáo
dục số 69/2006.


9

- Một số đổi mới trong công tác bồi dưỡng giáo viên tiểu học phục vụ
dạy học theo chương trình sách giáo khoa mới, Tạp chí Giáo dục số 74/2006.
- Đội ngũ giáo viên là quan trọng, quyết định trực tiếp chất lượng giáo
dục trong nội dung chương trình Hội thảo: Làm thế nào để nâng cao chất
lượng GD - ĐT tháng 12 năm 2003.
- Gần đây nhất có dự án phát triển giáo viên tiểu học của Bộ GD - ĐT
với cơng trình nghiên cứu: Các giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng đội ngũ
giáo viên của các tác giả trong Trường Đại học Vinh do PGS.TS Nguyễn
Ngọc Hợi chủ nhiệm đề tài, đã đề ra được những giải pháp cơ bản, có tính hệ
thống, tính chất lượng để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Song do đề
tài này nghiên cứu trên phạm vi rộng với nhiều đối tượng giáo viên (từ tiểu
học đến trung học phổ thơng) vì thế, nếu đưa vào áp dụng trên một địa bàn
phạm vi hẹp thì địi hỏi phải có những giải pháp sao cho phù hợp với đặc
điểm tình hình kinh tế, văn hóa xã hội và giáo dục của địa phương đó.
Từ các nguyên tắc chung, các tác giả đã nhấn mạnh vai trị của quản lý
chun mơn trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Bởi do tính chất nghề
nghiệp mà hoạt động chun mơn của giáo viên có nội dung rất phong phú.
Ngồi giảng dạy và chủ nhiệm lớp, hoạt động chun mơn cịn bao gồm cả

các công việc như tự bồi dưỡng và bồi dưỡng, giáo dục học sinh ngoài giờ lên
lớp, sinh hoạt chuyên mơn, nghiên cứu khoa học... hay nói cách khác, quản lý
chuyên môn của giáo viên thực chất là quản lý quá trình lao động sư phạm
của người thầy.
Tùy các mức độ khác nhau, tất cả các đề tài khoa học, các dự án nêu
trên đều đề cập đến vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên.
Như vậy, vấn đề nâng cao chất lượng giáo viên từ lâu đã được các nhà
nghiên cứu trong và ngoài nước quan tâm. Qua các cơng trình nghiên cứu, ta
dễ dàng nhận thấy một điểm chung, đó là: Khẳng định vai trị quan trọng của


10

các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong việc nâng
cao chất lượng giáo dục. Đây cũng là một trong những tư tưởng chiến lược
về phát triển giáo dục của Đảng ta.
1.2. Các khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Quản lý giáo dục và quản lý nhà trường
1.2.1.1. Quản lý giáo dục
Trong lịch sử phát triển của khoa học quản lý, quản lý giáo dục ra đời
sau quản lý kinh tế. Trên thế giới nói chung đã có nhiều cơng trình nghiên
cứu khoa học quản lý nói chung và quản lý giáo dục nói riêng. Kết quả của
các cơng trình nghiên cứu khoa học này đã được ứng dụng rộng rãi trong
công tác quản lý nhà trường và mang lại một số kết quả nhất định.
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý giáo dục là hệ thống những tác
động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể giáo dục (hệ giáo
dục) nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của
Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục, đa hệ giáo dục đến
mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất”.

Như vậy, bản chất của hoạt động quản lý giáo dục là quản lý hệ thống
giáo dục, là sự tác động có mục đích, có hệ thống, có kế hoạch, có ý thức của
chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý theo những quy luật khách quan nhằm
đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt tới kết quả mong muốn.
Các yếu tố hợp thành quá trình giáo dục vừa có tính độc lập tương đối
vừa có đặc trưng riêng của mình, quan hệ mật thiết với nhau, tác động tương
hỗ lẫn nhau tạo thành một thể thống nhất. Có thể biểu hiện qua sơ đồ sau:


11

Mục tiêu

GV

HS

Quản lí
Phương
pháp

Nội dung

CSVC

Sơ đồ 1: Các yếu tố hợp thành quá trình quản lý
Sự liên kết của các thành tố trong quá trình giáo dục phụ thuộc rất lớn
vào chủ thể quản lý, nói cách khác, người quản lý biết liên kết các thành tố lại
với nhau tạo thành mối quan hệ chặt chẽ để phát huy tác dụng của các thành
tố; biết tác động vào cả quá trình giáo dục hoặc tăng thành tố làm cho quá

trình vận động tới mục tiêu đã định, tạo được kết quả giáo dục, đào tạo của
nhà trường.
1.2.1.2. Quản lý nhà trường
* Khái niệm
Vấn đề quản lý nhà trường ở nước ta hiện có nhiều quan điểm khác
nhau. Tác giả Thái Văn Thành cho rằng: “Quản lý nhà trường là quản lý vi
mơ, đó là một hệ thống con của quản lý vĩ mơ: Quản lý nhà trường có thể hiểu
là một chuỗi tác động hợp lý (có mục đích, tự giác, hệ thống, có kế hoạch)
mang tính tổ chức sư phạm của chủ thể Quản lý đến tập thể giáo viên và học
sinh, đến những lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường nhằm huy động
họ cùng cộng tác phối hợp, tham gia vào hoạt động của nhà trường, làm cho
quá trình này vận hành tối ưu, đạt được những mục tiêu dự kiến”.
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “ Quản lý nhà trường là tập hợp
những động tác tối ưu (cộng tác, tham gia, hỗ trợ, phối hợp, huy động, can
thiệp) của chủ thể quản lý tác động đến tập thể cán bộ giáo viên, học sinh
nhằm tận dụng nguồn nhân lực dự trữ do nhà nước đầu tư, nguồn lực do các


12

lực lượng xã hội đóng góp và xây dựng, hướng vào việc đẩy mạnh mọi hoạt
động của nhà trường mà tiêu điểm hội tụ là đào tạo thế hệ trẻ thực sự có chất
lượng, mục tiêu và kế hoạch đào tạo là đưa trường tiến lên một trạng thái
mới”.
Tác giả Trần Hồng Quân lại có quan điểm: “Quản lý nhà trường phổ
thông là quản lý dạy và học tức là làm sao đưa các hoạt động từ trạng thái này
sang trạng thái tốt hơn để tiến dần tới mục tiêu giáo dục”.
Với tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường là thực hiện đường
lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình - đưa nhà trường
vận hành theo nguyên lý giáo dục tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo

đối với ngành giáo dục, thế hệ trẻ và từng học sinh”.
Ngồi ra, ơng cũng cho rằng: “Việc quản lý nhà trường phổ thông là
quản lý tổ chức hoạt động dạy học. Có tổ chức được hoạt động dạy học, thực
hiện được các tính chất của nhà trường phổ thông Việt Nam XHCN mới quản
lý được giáo dục, tức cụ thể hóa đường lối giáo dục của Đảng và biến đường
lối đó thành hiện thực, đáp ứng được yêu cầu của xã hội.
Qua những nghiên cứu trên cho thấy quản lý nhà trường thực chất là hệ
thống tác động có định hướng, có kế hoạch của chủ thể quản lý lên tất cả các
nguồn lực nhằm đẩy mạnh các hoạt động của nhà trường và thực hiện mục
tiêu dự kiến. Quản lý giáo dục trong nhà trường chính là quản lý các thành tố
của quá trình dạy học.
* Đối tượng và khách thể trong quản lý nhà trường
Chủ thể là hiệu trưởng, có sự tham gia của đoàn thể quần chúng, đại
diện cán bộ, giáo viên, học sinh trong nhà trường và sự lãnh đạo của tổ chức
cơ sở Đảng.
Đối tượng là giáo viên, học sinh và cán bộ công nhân viên với những
hoạt động giảng dạy, giáo dục của giáo viên, hoạt động học tập, rèn luyện của


13

học sinh và các hoạt động khác, cùng phương tiện và điều kiện để thực hiện
các hoạt động đó.
Khách thể trong quản lý nhà trường là trạng thái hoạt động của nhà
trường, sự thực hiện điều lệ nhà trường, mục tiêu và kế hoạch đào tạo của nhà
trường.
* Các mối quan hệ trong quản lý nhà trường
- Hiệu trưởng - giáo viên : Quan hệ quản lý, quan hệ đồng nghiệp.
- Giáo viên - giáo viên

: Quan hệ đồng nghiệp.

- Giáo viên - học sinh

: Quan hệ thầy trò.

- Hiệu trưởng - học sinh : Quan hệ quản lý, quan hệ thầy trò.
Như vậy, quản lý nhà trường thực chất là quản lý quá trình lao
động sư phạm của người thầy, hoạt động học và tự học của trò. Song do
tính chất quản lý nhà trường vừa mang tính Nhà nước, vừa mang tính xã
hội nên trong q trình quản lý nhà trường còn bao gồm cả quản lý các
hoạt động phối kết hợp với các lực lượng xã hội để thực hiện mục tiêu
giáo dục.
1.2.2. Trường tiểu học
1.2.2.1. Định nghĩa trường tiểu học

Trường tiểu học là cơ sở giáo dục bậc tiểu học - bậc học nền tảng của
hệ thống giáo dục quốc dân. Trường tiểu học có từ lớp 1 đến lớp 5.
1.2.2.2. Vị trí trường tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân
Điều 2 - Điều lệ trường tiểu học (ban hành kèm theo Thông tư số 41/
2010/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ GD - ĐT)
đã có quy định: Trường tiểu học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống
giáo dục quốc dân, có tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
1.2.2.3. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường tiểu học
Điều 3 - Điều lệ trường tiểu học đã có quy định về nhiệm vụ và quyền
hạn của trường tiểu học như sau:


14

1/ Tổ chức giảng dạy, học tập và hoạt động giáo dục đạt chất lượng
theo mục tiêu, chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học do Bộ trưởng Bộ
GD - ĐT ban hành.
2/ Huy động trẻ em đi học đúng độ tuổi, vận động trẻ em khuyết tật, trẻ
em đã bỏ học đến trường, thực hiện phổ cập giáo dục và chống mù chữ trong
cộng đồng. Nhận bảo trợ và giúp các cơ quan có thẩm quyền quản lý các hoạt
động giáo dục của các cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục
tiểu học theo sự phân cơng của cấp có thẩm quyền. Tổ chức kiểm tra và cơng
nhận hồn thành chương trình tiểu học cho học sinh trong nhà trường và trẻ
em trong địa bàn trường được phân công phụ trách.
3/ Xây dựng, phát triển nhà trường theo các quy định của Bộ GD - ĐT
và nhiệm vụ phát triển giáo dục của địa phương.
4/ Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục.
5/ Quản lí cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh.
6/ Quản lí, sử dụng đất đai, cơ sở vật chất, trang thiết bị và tài chính
theo quy định của pháp luật.
7/ Phối hợp với gia đình, các tổ chức và cá nhân trong cộng đồng thực
hiện hoạt động giáo dục.
8/ Tổ chức cho cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên và học sinh tham
gia các hoạt động xã hội trong cộng đồng.
9/ Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp
luật.
Trường tiểu học vừa là một thiết chế xã hội trong quản lý quá trình đào
tạo, vừa là một bộ phận của cộng đồng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Cho
nên, hoạt động quản lý của trường tiểu học phải thể hiện đầy đủ bản chất của
hoạt động quản lý, mang tính xã hội, tính khoa học, tính kĩ thuật và nghệ thuật
của hoạt động quản lý.


15

Chủ thể quản lý của trường tiểu học chính là bộ máy quản l1 giáo dục
trường học đứng đầu là hiệu trưởng. Quản lý trường tiểu học chủ yếu gồm
quản lý quá trình GD-ĐT; quản lý trường sở, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học;
quản lý nhân sự; quản lý hành chính, tài chính; quản lý mơi trường giáo
dục,...
Trong các trường tiểu học hiện nay cơ cấu bộ máy quản lý và các mối
quan hệ, phối hợp các lực lượng trong quản lý bao gồm:
- Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng do Nhà nước bổ nhiệm chịu trách
nhiệm quản lý các hoạt động của nhà trường. Hiệu trưởng được bổ nhiệm
theo định kỳ, quản lý các hoạt động của nhà trường theo chế độ thủ trưởng.
- Tổ chức Đảng trong nhà trường tiểu học lãnh đạo nhà trường và hoạt
động trong khuôn khổ quy định của Hiến pháp và Pháp luật.
- Cơng đồn giáo dục, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các
tổ chức xã hội khác hoạt động trong trường theo quy định của pháp luật giúp
nhà trường thực hiện mục tiêu, nguyên lý giáo dục.
- Mỗi trường tiểu học có một giáo viên đảm nhận công tác Tổng phụ
trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, có trách nhiệm phối hợp với
nhà trường tổ chức và quản lý các hoạt động của Đội và các Hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Mỗi trường tiểu học chịu sự quản lý trực tiếp về chuyên môn, hành
chính của Phịng GD - ĐT và cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương nơi
trường trú đóng. Sự phối hợp giữa chính quyền và các tổ chức đồn thể trong
nhà trường tạo nên một sức mạnh tổng hợp trong việc quản lý trường học.
1.2.3. Giáo viên tiểu học và đội ngũ giáo viên tiểu học
1.2.3.1. Giáo viên tiểu học
Điều 33 – Điều lệ trường tiểu học đã nêu: Giáo viên tiểu học là những
giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu học và
cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục tiểu học.

16

Như vậy, giáo viên là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong
nhà trường hoặc các cơ sở đào tạo khác nhằm thực hiện mục tiêu của giáo dục
là xây dựng và hình thành kỹ năng và nhân cách cho người học, đáp ứng yêu
cầu của sự phát triển xã hội.
Giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu
học, nếu chỉ đề cập đến đặc điểm của ngành thì đội ngũ đó chủ yếu bao gồm
đội ngũ giáo viên và đội ngũ quản lý giáo dục”.
1.2.3.2. Đội ngũ giáo viên tiểu học
Đội ngũ giáo viên tiểu học là những giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy,
giáo dục học sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện
chương trình giáo dục tiểu học.
Tập hợp giáo viên của một trường tiểu học gọi là đội ngũ giáo viên của
trường tiểu học đó. Tập hợp giáo viên của một quận gọi là đội ngũ giáo viên
của quận đó. Khi nói đến đội ngũ giáo viên tiểu học ta phải hiểu và xem xét
trên quan điểm hệ thống. Đó khơng phải là một tập hợp rời rạc, mà các thành
tố trong đó có mối quan hệ lẫn nhau, bị ràng buộc bởi những cơ chế nào đó.
Vì vậy, mỗi tác động vào các thành tố đơn lẻ của hệ thống vừa có ý nghĩa cục
bộ vừa có ý nghĩa tồn thể.
Đội ngũ giáo viên tiểu học là một bộ phận rất quan trọng trong một tập
thể sư phạm của trường tiểu học. Đội ngũ giáo viên trong trường tiểu học là
lực lượng chủ yếu để tổ chức quá trình dạy học và giáo dục học sinh. Trong
nhà trường, chất lượng dạy học và công tác giáo dục học sinh đạt hiệu quả
cao hay thấp phụ thuộc rất lớn vào đội ngũ giáo viên.
Như vậy đội ngũ giáo viên là một tập thể người có cùng chức năng,
nghề nghiệp (nghề dạy học) cấu thành một tổ chức và là nguồn nhân lực của
tổ chức đó; cùng chung một nhiệm vụ là thực hiện mục tiêu GD-ĐT đã đề ra
cho tập thể đó. Họ làm việc theo kế hoạch đồng thời chịu sự ràng buộc của

những quy tắc hành chính của ngành và theo quy định của pháp luật.


17

1.2.4. Chất lượng và chất lượng đội ngũ giáo viên
1.2.4.1.Chất lượng
Khái niệm "chất lượng" được Từ điển Tiếng Việt định nghĩa như sau:
"Chất lượng là phạm trù triết học biểu thị những thuộc tính bản chất của sự
vật, chỉ rõ nó là cái gì, tính ổn định tương đối của sự vật, phân biệt nó với các
sự việc khác. Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật, chất lượng biểu
hiện ra bên ngồi qua các thuộc tính. Nó là liên kết các thuộc tính lại làm một,
gắn bó với sự vật như một tổng thể, bao quát toàn bộ sự vật và không thể tách
rời sự vật. Sự vật trong khi vẫn cịn là bản thân nó thì khơng thể mất chất
lượng của nó. Sự thay đổi chất lượng kéo theo sự thay đổi của sự vật về căn
bản. Chất lượng của sự vật bao giờ cũng gắn liền với tính quy định về số
lượng của nó và khơng thể tồn tại ngồi tính quy định ấy. Mỗi một sự vật bao
giờ cũng có sự thống nhất của chất lượng và số lượng".
Hiểu theo nghĩa thông dụng, chất lượng là cái tạo nên phẩm chất, giá trị
của một người, một sự vật, sự việc. Đó là tổng thể những thuộc tính cơ bản,
khẳng định sự tồn tại của một sự vật và phân biệt nó với những sự vật khác.
Nói đến số lượng, là nói đến số lượng của một chất lượng nhất định.
1.2.4.2.Chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học
Chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học được xem xét, đánh giá trên cơ sở
của 03 yếu tố:
- Cơ cấu
- Phẩm chất, năng lực
- Thực hiện chức năng nhiệm vụ
Chất lượng đội ngũ giáo viên quyết định q trình dạy và học: Thầy
giỏi sẽ có trị giỏi, để đáp ứng yêu cầu giảng dạy ở tiểu học địi hỏi người giáo

viên phải khơng ngừng nâng cao trình độ trên chuẩn về mọi mặt, đặc biệt là
tiếp cận nhanh phương pháp giảng dạy mới. Người giáo viên phải là người
biết tổ chức giờ dạy, kiểm soát được tất cả đối tượng học sinh, xếp loại học


18

sinh sao cho đạt hiệu quả cao nhất. Chất lượng giáo viên về phẩm chất là năng
lực nghề nghiệp và phẩm chất nhân cách của họ, chứ không chỉ đơn thuần là
sự phù hợp với mục tiêu.
Về phẩm chất đạo đức, tư tưởng chính trị, người giáo viên tiểu học cần
phải đáp ứng được các yêu cầu sau: yêu nước, trung thành với tổ quốc, với
chủ nghĩa xã hội; là một cơng dân tốt, có phẩm chất đạo đức mà nghề dạy học
đòi hỏi đối với cấp tiểu học.
Về kiến thức, người giáo viên tiểu học cần phải đáp ứng các yêu cầu
như: nắm vững kiến thức khoa học cơ bản liên quan đến các mơn học trong
chương trình tiểu học để dạy được tất cả các khối lớp của cấp tiểu học; đáp
ứng nhu cầu học tập của từng đối tượng học sinh, có kiến thức về tâm lí lứa
tuổi, sư phạm và giáo dục học, phương pháp dạy học các mơn ở tiểu học, có
kiến thức phổ thơng về kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội và quản lí hành
chánh nhà nước, dân số, mơi trường…
Về kỹ năng sư phạm, người giáo viên tiểu học cần có: kỹ năng dạy học,
kỹ năng giáo dục học sinh, kỹ năng tự học và nâng cao trình độ, kỹ năng phối
hợp với các lực lượng giáo dục, kỹ năng nghiên cứu khoa học giáo dục.
Từ đó, chúng ta thấy: chất lượng giáo viên tiểu học là sự tập hợp các
yếu tố bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống, lương tâm nghề nghiệp
và trình độ chun mơn đảm bảo cho người giáo viên đáp ứng đòi hỏi ngày
càng cao của sự nghiệp giáo dục trong công cuộc đẩy mạnh cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước.
1.2.5. Giải pháp

Theo Từ điển Tiếng Việt, khái niệm “giải pháp” được hiểu như sau: “Giải
pháp là phương pháp giải quyết một vấn đề nào đó”.
Như vậy, nói đến giải pháp là nói đến những cách thức tác động nhằm thay
đổi chuyển biến một hệ thống, một quá trình, một trạng thái nhất định tập


19

trung lại, nhằm đạt được mục đích hoạt động. Giải pháp càng thích hợp, càng
tối ưu, càng giúp con người giải quyết tốt những vấn đề đặt ra.
Tuy nhiên, để có những giải pháp như vậy, cần phải dựa trên những cơ sở
lí luận và thực tiễn đáng tin cậy.
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này, chúng ta có thể hiểu: Để đạt
được mục đích hoặc cho ra một kết quả nào đó phải có một hệ thống các cách
thức tiến hành cụ thể trong hoạt động thực tiễn hay nói cách khác là phải có
các giải pháp.
Từ vấn đề nêu trên, ta có thể hiểu: Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ
giáo viên tiểu học là những cách thức tác động hướng vào việc tạo ra những
biến đổi về chất lượng trong đội ngũ giáo viên tiểu học. Cho nên muốn nâng
cao chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học thì nhà quản lý giáo dục cần có
một hệ thống các cách thức hoạt động thực tiễn, hay nói cách khác đó là hệ
thống các giải pháp phù hợp.
1.3. Vai trò của người giáo viên trong trường tiểu học
Giáo viên tiểu học là nhân tố quan trọng trong việc xây dựng cấp tiểu học
trở thành cấp học nền tảng của bậc học phổ thông, của hệ thống giáo dục quốc
dân, tạo điều kiện cơ bản để nâng cao dân trí và trang bị những cơ sở ban đầu
hết sức quan trọng để phát triển toàn diện nhân cách của con người Việt Nam
trong tương lai.
Giáo viên tiểu học là người giữ vai trò chủ yếu trong việc thực hiện phổ
cập giáo dục tiểu học. Do vậy người giáo viên trở thành người sâu sát, gần gũi

nhất với mọi người và là người thầy đầu tiên đối với mỗi người công dân
tương lai.
Học sinh tiểu học tiềm ẩn nhiều khả năng phát triển song do chưa có kinh
nghiệm về cuộc sống nên các em tiếp thu không chọn lọc cả “cái tốt” lẫn “cái
xấu” trong xã hội. Giáo viên tiểu học là người có uy tín, là “thần tượng” đối


20

với các em ở lứa tuổi tiểu học. Lời thầy là sự thuyết phục, cử chỉ của thầy là
mẫu mực, cuộc sống là lao động cuả thầy, là tấm gương đối với các em. Giáo
viên tiểu học giữ vai trò quyết định sự phát triển đúng hướng của các em, ấn
tượng về người giáo viên tiểu học giữ mãi trong tâm trí của các em.
Phù hợp với đặc điểm tâm lý, mỗi lớp tiểu học chủ yếu có một giáo viên
làm chức năng “tổng thể” tương ứng với cả một ê-kíp giáo viên ở các bậc học
khác. Do đặc điểm lao động sư phạm ở tiểu học, nghề dạy học ở tiểu học là
nghề quan trọng và người giáo viên tiểu học cũng là nhân tố quyết định sự
phát triển về chất lượng giáo dục của mỗi lớp học của từng học sinh tiểu học.
* Nhiệm vụ của giáo viên tiểu học
Điều 34 - Điều lệ trường tiểu học quy định nhiệm vụ của giáo viên tiểu
học:
1) Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục,

kế hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh;
quản lý học sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham
gia các hoạt động chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả
giảng dạy và giáo dục.
2) Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất,
danh dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử
công bằng và tôn trọng nhân cách của học sinh; bảo vệ các quyền và lợi ích

chính đáng của học sinh; đồn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
3) Học tập, rèn luyện để nâng cao sức khỏe, trình độ chính trị, chun
mơn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy.
4) Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
5) Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và của
ngành, các quyết định của Hiệu trưởng; nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân
công, chịu sự kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng và các cấp quản lí giáo dục.