Lời nói đầu
Thủ tục hành chính là vấn đề nóng bỏng của Thủ đô Hà nội nói riêng và
của nước ta nói chung hiện nay, nhất là khi Việt nam dự kiến tham gia vào
hội nhập kinh tế quốc tế vào cuối năm 2006. Điều "nóng bỏng" này cũng là
vấn đề được Quốc hội nhắc tới trong phiên họp gần đây cùng với dự thảo
Luật chống tham nhũng đã được toàn thể nhân dân góp ý, bàn luận sôi nổi. Để
có biện pháp tích cực, nói đi đôi với làm Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị
về một số biện pháp cần làm ngay để chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính
trong giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp - Chỉ thị số
32/2006/CT-TTg ngày 07/9/2006 .
Hà nội đã được Thủ tướng Chính phủ thăm và làm việc về tình hình
phát triển kinh tế - xã hội ngày 18/9/2006 trong đó Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng đã nhấn mạnh tới cải cách hành chính và chỉ đạo Hà nội phải là địa
phương đi đầu trong cả nước.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo Thủ tướng, Bí thư Thành uỷ Hà Nội đã tổ chức
Hội nghị Ban Thường vụ Thành uỷ ngày 06/9/2006 về công tác cải cách hành
chính và phân cấp quản lý trên các lĩnh vực và quản lý cán bộ,
Thực hiện chỉ đạo của Bí thư Thành uỷ Hà nội, Chủ tịch UBND Thành
phố ngày 21/9/2006 đã tổ chức cuộc họp với Ban Chủ nhiệm Chương trình
“Đẩy mạnh cải cách hành chính, góp phần nâng cao hiệu lực của chính quyền
các cấp giai đoạn 2006-2010”,
Từ nhu cầu cấp thiết và thực tế trên em có ý tưởng : "Tại sao các cơ
quan liên quan không phối hợp thực hiện các công việc làm sao cho nhanh
chóng, giảm tối đã thủ tục hành chính, giúp đỡ các Doanh nghiệp trong việc
thành lập doanh nghiệp - Khởi đầu trong hoạt động sản xuất - kinh doanh để
thúc đẩy đầu tư?" . Vì vậy em đã thực hiện ý tưởng này bằng chuyên đề phân
tích Đề án: “Một cửa liên thông” trong việc thực hiện cải cách hành chính
1
thành lập doanh nghiệp: Cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, cấp giấy
phép khắc dấu, giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu, cấp mã số thuế tại Thành
phố Hà Nội.
Các sở, ban, ngành thực hiện là: Sở Kế hoạch và Đầu tư, Công an
Thành phố, Cục Thuế Hà Nội, Sở Nội vụ, Sở Tài chính . Nội dung cơ bản để
xây dựng Đề án “Một cửa liên thông” trong việc thực hiện cải cách thủ tục
hành chính thành lập doanh nghiệp tại địa bàn Hà Nội (sau đây viết tắt là Đề
án 1 cửa liên thông).
Đề án này nêu lên những cơ sở pháp lý, nguyên tắc giải quyết các công
việc, quy trình giải quyết các công việc, mối liên hệ trong công tác của 3 cơ
quan có liên quan là Sở Kế hoạch và Đầu tư, Công an Thành phố, Cục Thuế
Hà nội dựa trên công cụ đắc lực là ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại. Tại
Đề án cũng phân tích rõ các phương án, và phương án lựa chọn (OPT).
Hy vọng ý tưởng này sẽ sớm được triển khai vào thực tế, tạo điều kiện
thông thoáng để mời chào các nhà đầu tư trong và ngoài nước đẩy mạnh hoạt
động đầu tư tại TP Hà nội ở tất cả các lĩnh vực mà pháp luật không cấm theo
Luật đầu tư và Nghị định hướng dẫn số 108/2006/NĐ-CP ngày 22/9/2006 đã
vừa được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành.
2
PHẦN THỨ NHẤT
SỰ CẤN THIẾT CỦA ĐỀ ÁN
1. Giải thích một số khái niệm:
- “Thủ tục 1 cửa”: Phương thức giải quyết thủ tục hành chính tại cơ quan nhà
nước theo cơ chế “một cửa”.
- “Thủ tục 1 cửa liên thông”: Phương thức phối hợp giữa các cơ quan nhà
nước có nhiệm vụ giải quyết thủ tục hành chính có liên quan với nhau, nhằm
giảm thời gian chờ đợi giải quyết thủ tục, giảm thiểu số lượt đi lại để tiến
hành các thủ tục cho doanh nghiệp.
- “Hỗ trợ đăng ký qua mạng”: Phương thức tiếp nhận hồ sơ hành chính qua
mạng Internet, tiến hành một số giao dịch giữa cơ quan nhà nước với doanh
nghiệp qua mạng.
- “Các bước thực hiện để thành lập doanh nghiệp”:
Loại trừ các yếu tố ý tưởng kinh doanh, khảo sát và đánh giá thị trường.
. . , thì khi thành lập doanh nghiệp phải trải qua các bước cơ bản sau:
1. Đăng ký kinh doanh.
2. Đăng ký khắc dấu và xin cấp giấy phép sử dụng con dấu.
3. Xin cấp mã số thuế và mua (In) hóa đơn.
4. Mở tài khoản giao dịch tại ngân hàng
5. Có địa điểm để làm trụ sở hoặc xây cơ sở sản xuất.
6. Xây dựng nhà xưởng (nếu cần).
7. Xin giấy phép kinh doanh hoặc thực hiện các điều kiện kinh doanh.
2. Những căn cứ pháp lý:
- Luật Doanh nghiệp, Luật đầu tư,Luật Doanh nghiệp nhà nước, Luật Hợp tác
xã và các văn bản hướng dẫn thi hành của Chính phủ, các bộ, ngành liên
quan.
3
- Nghị định 58/2001/NĐ-CP ngày 24/8/2001 của Chính phủ về quản lý và sử
dụng con dấu; Thông tư liên tịch của Bộ Công an – Ban Tổ chức cán bộ
Chính phủ số 07/2002/TT-LT ngày 06/5/2002 về việc hướng dẫn thực hiện
một số quy định tại nghị định 8/2001/NĐ-CP ngày 24/8/2001 của Chính phủ
về quản lý và sử dụng con dấu;
- Quyết định của Thủ tướng chính phủ số 75/1998/QĐ-TTg ngày 4/4/1998
quy định mã số đối tượng nộp thuế ; Thông tư 10/2006/TT-BTC ngày
14/2/2006 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành quyết định số 75/1998/QĐ-
TTg ngày 4/4/1998 quy định mã số đối tượng nộp thuế
- Chỉ thị số 32/2006/CT-TTg ngày 07/9/2006 của Thủ tướng Chính phủ về
một số biện pháp cần làm ngay để chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính
trong giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp,
3. Nguyên tắc xây dựng đề án.
Đề án được xây dựng dựa trên những nguyên tắc cơ bản sau:
- Tạo điều kiện thuận lợi trong việc tư vấn, hướng dẫn hỗ trợ người
thành lập doanh nghiệp khi mới khởi sự doanh nghiệp, và tiến hành các
thủ tục thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh, tổ chức lại doanh
nghiệp, HTX (sau đây gọi chung là doanh nghiệp).
- Tiến hành tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả về cấp Giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh, Giấy chứng nhận thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh,
Đăng ký hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp
(sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh), Giấy
phép khắc dấu, Giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu, con dấu, Giấy
chứng nhận đăng ký mã số thuế của cơ quan Đăng ký kinh doanh-Sở
Kế hoạch và Đầu tư, Công an Thành phố, Cục Thuế tại một địa điểm.
- Các cơ quan Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư,
Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (PC13) thuộc Công
an Thành phố, Phòng Xử lý dữ liệu thuộc Cục Thuế Hà Nội thực hiện
4
nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của mình theo quy
định của pháp luật hiện hành.
- Doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký kinh doanh; hồ sơ khắc dấu; hồ sơ
đăng ký thuế và nhận Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; Giấy phép
khắc dấu, con dấu, giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu; Giấy chứng
nhận đăng ký thuế tại bộ phận tiếp nhận và trả hồ sơ theo cơ chế 1 cửa
liên thông tại một địa điểm.
- Phương án được lựa chọn phải đảm bảo yêu cầu trước mắt vừa là tiền
đề để thực hiện cải cách các thủ tục hành chính “1 cửa liên thông” triệt
để hơn, hiện đại hơn.
4. Mục tiêu của đề án:
- Thực hiện một bước về cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều
kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và mọi công dân tham gia khởi sự doanh
nghiệp. Đơn giản hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian khai sinh
doanh nghiệp và đưa doanh nghiệp vào hoạt động kinh doanh. Đồng thời tăng
cường hiệu quả quản lý của nhà nước trước và sau đăng ký kinh doanh.
- Đưa ra các giải pháp cụ thể về cải cách thủ tục hành chính nhằm rút
ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính từ khi nhận hồ sơ hợp lệ đến
khi trả kết quả “Khai sinh doanh nghiêp” tối đa không quá 20 ngày làm việc.
ST
T
Tên thủ tục hành chính Thời gian (Theo ngày làm việc)
Theo quy
định
Thực tế Phấn đấu
giảm
1. Đăng ký kinh doanh 10 10-11 8
2. Thủ tục,hồ sơ xin khắc
dấu
7 7-10 5
3. Đăng ký mã số thuế 5 5-8 3
Tổng cộng 22 22-29 16
5. Đối tượng của đề án:
5
Đề án này xây dựng quy trình 1 cửa liên thông áp dụng cho các trường
hợp sau:
- Các tổ chức, cá nhân thực hiện các thủ tục thành lập doanh nghiệp
mới theo các hình thức quy định tại Luật Doanh nghiệp.
- Các doanh nghiệp đã được thành lập thực hiện thủ tục đăng ký các
thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh (sẽ được ghi lại hoặc ghi bổ sung trên
Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh), đăng ký hoạt động chi nhánh, văn
phòng đại diện, tổ chức lại doanh nghiệp.
6. Phạm vi thực hiện của đề án.
Các thủ tục hành chính:
Đăng ký kinh doanh.
Khắc dấu và giấy phép sử dụng con dấu.
Cấp mã số thuế.
6
PHẦN THỨ HAI
THỰC TRẠNG THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THÀNH LẬP
DOANH NGHIỆP VÀ CÁC PHƯƠNG ÁN “1 CỦA LIÊN THÔNG”
1.Thực trạng của thủ tục hành chính trong việc khai sinh doanh nghiệp
trên địa bàn Hà Nội.
Luật Doanh nghiệp năm 1999 đã thực sự đi vào cuộc sống, nó đã thực
sự cởi mở với các doanh nghiệp, cho phép mọi người dân được kinh doanh
những ngành nghề mà pháp luật không cấm, nó đã góp phần giải phóng và
phát triển sức sản xuất và tăng trưởng kinh tế. Từ ngày 01/7/2006 Luật Doanh
nghiệp 2005 đã thay thế Luật Doanh nghiệp 1999. Luật Doanh nghiệp đã có
những bước tiến mới, nhưng vẫn còn có những bất cập trong việc tạo môi
trường thuận lợi cho doanh nghiệp đăng ký kinh doanh và hoạt động sau đăng
ký kinh doanh.
1.1. Về đăng ký kinh doanh:
Phần lớn các doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký kinh doanh tại Bộ
phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực
đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư), 18 đường Yên Phụ, quận Ba
Đình; Một số rất nhỏ doanh nghiệp thuộc lĩnh vực bảo hiểm, tư vấn pháp
luật... theo quy định đăng ký tại các cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành.
Quy trình tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành chính về đăng ký
kinh doanh (hiện hành theo Hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO
9001:2000 tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội):
(Xem sơ đồ trang sau)
7
Đơn vị, cá nhân
thực hiện
Trình tự công việc Biểu mẫu, tài liệu
liên quan
Bộ phận tiếp nhận
HSHC
Tiếp nhận, kiểm tra mục lục tài liệu hồ sơ ĐKKD
Xem xét tính hợp lệ của hồ sơ
Hẹn DN đến ký vào GCN ĐKKD
Doanh nghiệp ký vào GCN ĐKKD
Sắp xếp hồ sơ, trình duyệt cấp GCN ĐKKD
Duyệt ký
Sao chụp, đóng dấu
Gửi bản sao GCN
Thu lệ phí và Trả kết quả
Lưu hồ sơ ĐKKD
8
Song song với hình thức đăng ký kinh doanh bằng nộp hồ sơ trực tiếp
là hình thức hỗ trợ đăng ký kinh doanh qua mạng. Đây là một tiến bộ lớn,
nhưng kể từ khi triển khai thực hiện hình thức này (năm 2001), tại Hà Nội số
lượt doanh nghiệp tham gia mới chỉ chiếm tỷ lệ khiêm tốn (5% trên tổng số
doanh nghiệp đăng lý kinh doanh và số lượt doanh nghiệp đăng ký thay đổi
nội dung đăng ký kinh doanh). Đồng thời, bình quân mỗi ngày có 5 doanh
nghiệp ứng dụng diễn đàn giải đáp trực tuyến (gửi câu hỏi qua mạng, đề nghị
Phòng Đăng ký kinh doanh hướng dẫn, giải đáp về thủ tục đăng ký kinh
doanh).
Quy trình hỗ trợ đăng ký kinh doanh qua mạng tóm tắt như sau:
Doanh nghiệp gửi hồ sơ đăng ký kinh doanh qua Website của Sở Kế hoạch và
Đầu tư Hà Nội (www.hapi.gov.vn), cán bộ Phòng đăng ký kinh doanh thụ lý
hồ sơ điện tử, trả lời tính hợp lệ của hồ sơ bằng thư điện tử (email). Sau đó,
doanh nghiệp nộp hồ sơ giấy hợp lệ, ký đăng ký kinh doanh, nhận giấy hẹn
9
ngày nhận Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (cộng tất cả là 2 lần đến, nếu
hồ sơ in trên giấy của doanh nghiệp giống hồ sơ gửi qua thư điện tử) tại Bộ
phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính lĩnh vực
đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư).
Ngoài các hồ sơ đăng ký kinh doanh, hồ sơ thay đổi nội dung đăng ký
kinh doanh, còn có các loại hồ sơ khác như: cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh, tạm ngừng kinh doanh, giải thể doanh nghiệp... cũng được tiếp
nhận và trả kết quả tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết thủ
tục hành chính lĩnh vực đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư).
1.2. Về đăng ký cấp dấu:
Thủ tục đăng ký cấp dấu được thực hiện duy nhất tại Phòng Cảnh sát
quản lý hành chính về trật tự xã hội (Công an Thành phố Hà Nội), 92 phố
Nguyễn Du, quận Hoàn Kiếm.
Quy trình: (Đề nghị xem sơ đồ trang sau)
10