Tiểu luận hoàn thiện chiến lược truyền thông marketing trên mạng xã hội

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI CẢM TẠ


Qua những năm tháng học tập và rèn luyện tại Học viện Công nghệ Bưu chính
Viễn thơng cơ sở Tp Hồ Chí Minh, từ những bài học đầu tiên còn bỡ ngỡ, em đã
nhận được sự giảng dạy tận tình của q thầy cơ, giúp em trang bị những kiến thức,
lý luận chung về chuyên môn cũng như tác phong làm việc của một sinh viên kinh
tế. Thầy cơ ngồi việc giảng dạy cịn chỉ bảo chúng em biết cách làm việc, học tập
và cách sống tốt.
Nhân đây, em xin chân thành cảm ơn các thầy cô trong khoa Quản Trị Kinh
Doanh đã giảng dạy và truyền đạt kiến thức cho em trong suốt thời gian em học tập
tại trường. Đặc biệt em xin cảm ơn cô Chi, người đã theo dõi và giảng dạy chúng
em trong suốt 4 năm qua, người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ, giải đáp
những thắc mắc và ln khích lệ chúng em trong suốt thời gian học tập và bây giờ
là thời gian thực tập.
Lời cảm ơn tiếp theo, em xin trân trọng gửi đến ban lãnh đạo cùng anh chị và
bạn bè trong công ty tư nhân giải pháp phần mềm 5S đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều
kiện thuận lợi để em được đến doanh nghiệp thực tập và làm việc. Cảm ơn công ty
đã cung cấp số liệu thực tế giúp em hoàn thành tốt chuyên đề tốt nghiệp của mình.
Bản thân em nhận xét rằng, mình chưa có kinh nghiệm nhiều cho một bài
nghiên cứu, nên sẽ không tránh khỏi những sai sót, khuyết điểm. Kính mong nhận
được sự thơng cảm, đóng góp từ thầy cơ của Khoa, các anh chị trong doanh nghiệp,
cùng toàn thể các bạn để chuyên đề được hồn thiện hơn.
Một lần nữa, xin gửi đến thầy cơ, các anh chị, lời cảm ơn chân thành và lời
chúc sức khỏe, thành cơng và hạnh phúc.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2018
Người thực hiện

Vũ Thị Minh Phương

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI CAM KẾT

Tôi xin cam đoan bài khóa luận tốt nghiệp này là do tự bản thân thực hiện
có sự hỗ trợ từ giáo viên hướng dẫn và khơng sao chép các cơng trình nghiên
cứu của người khác. Các dữ liệu thông tin thứ cấp sử dụng trong bài khóa luận
tốt nghiệp là có nguồn gốc và được trích dẫn rõ ràng.
Tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm về lời cam đoan này!

Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2018
Người thực hiện

Vũ Thị Minh Phương


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.................................................................................................1
CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG VỀ MARKETING TRÊN MẠNG
XÃ HỘI.............................................................................................................3
1.1 Khái niệm và đặc điểm marketing truyền thông trên mạng xã hội......3
1.1.1 Khái niệm truyền thông trên mạng xã hội..............................................3
1.1.2 Khái niệm marketing truyền thông xã hội..............................................5

1.1.3 Đặc điểm của marketing truyền thông trên mạng xã hội........................6
1.1.3.1 Sự phụ thuộc nhiều vào công nghệ hiện đại...........................6
1.1.3.2 Tính đối thoại đa chiều...........................................................7
1.1.3.3 Tính lây lan nhanh trong cộng đồng mạng.............................8
1.1.3.4 Thời gian và công sức đầu tư lớn...........................................9
1.1.3.5 Khó khăn trong việc kiểm sốt thơng tin và đo lường
hiệu quả.............................................................................................10
1.2 Công cụ truyền thông được sử dụng trong marketing truyền thông
xã hội...............................................................................................................11
1.2.1 Các công cụ được sử dụng phổ biến.....................................................11
1.2.1.1 Mạng xã hội ( Social Networking sites )...............................11
1.2.1.2 Mạng chia sẻ ( Sharing Websites).........................................12
1.2.1.3 Blog và Microblog................................................................12


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

1.2.1.4 Diễn đàn ( Forum )...............................................................13
1.2.2 Một số công cụ khác.............................................................................15
1.2.2.1 Website tổng hợp truyền thông tin mạng xã hội....................15
1.2.2.2 Website mở.............................................................................15
1.2.2.3 Thế giới ảo............................................................................15
1.2.2.4 Chuỗi các tập thông tin kĩ thuật số.......................................15
1.2.2.5 Ứng dụng Widget..................................................................15
1.3 Marketing mix trong marketing truyền thông xã hội..........................16
1.3.1 Marketing mix truyền thống trong marketing truyền thông xã hội......16
1.3.2 Quan điểm về 4Ps mới trong marketing truyền thông xã hội...............17
1.3.2.1 Con người (People)...............................................................17
1.3.2.2 Nền tảng công nghệ ( Platform)............................................18
1.3.2.3 Sự tham gia của doanh nghiệp ( Participation)....................19

1.3.2.4 Việc tiếp xúc và hỗ trợ kinh doanh (Promotion)...................20
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CHIẾN LƯỢC MARKETING TRÊN MẠNG
XÃ HỘI CỦA CÔNG TY TNHH GIẢI PHÁP PHẦN MỀM DOANH NGHIỆP
5S.......................................................................................................................21
2.1 Tổng quan về cơng ty.................................................................................21
2.1.1 Q trình hình thành và phát triển.......................................................21


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

2.1.2 Cơ cấu tổ chức.....................................................................................21
2.1.2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức.............................................................21
2.1.2.2 Nhiệm vụ và công việc cơ bản của từng phịng....................21
2.1.2.3 Cơ cấu phịng Marketing của cơng ty...............................24
2.1.3 Sản phẩm.............................................................................................24
2.1.4 Dịch vụ................................................................................................24
2.1.5 Khách hàng truyền thống....................................................................25
2.1.6 Đối tác chính.......................................................................................25
2.1.7 Nhà cung cấp.......................................................................................25
2.2 Phân tích mơi trường đến hoạt động truyền thông Social media marketing
của công ty .....................................................................................................26
2.2.1 Các nhân tố cơ bản của môi trường vi mô..........................................26
2.2.1.1 Công ty .................................................................................26
2.2.1.2 Khách hàng...........................................................................26
2.2.1.3 Đối thủ..................................................................................26
2.2.1.4 Công chúng trực tiếp.............................................................26
2.2.2 Các nhân tố cơ bản của môi trường vĩ mơ.......................................27
2.2.2.1 Mơi trường kinh tế................................................................29
2.2.2.2 Mơi trường chính trị pháp lý.................................................30
2.2.2.3 Mơi trường văn hóa – xã hội..............................................................30

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

2.2.2.4 Môi trường công nghệ.............................................................31
2.2.2.5 Môi trường nhân khẩu học.................................................................31
2.3 Tình hình hoạt động và sản xuất kinh doanh của công ty...................31
2.3.1 Giới thiệu sản phẩm của công ty .....................................................32
2.3.2 Kết quả kinh doanh của công ty từ 2014 - 2017 .............................37
2.4 Thực trạng chiến lược Marketing trên mạng xã hội của công ty........39
2.4.1 Một số đánh giá chung về thực trạng áp dụng marketing truyền thông trên
mạng xã hội của các doanh nghiệp .........................................................39
2.4.2 Thực trạng chiến lược Marketing trên mạng xã hội Facebook của
công ty.......................................................................................................41
2.4.2.1 Đối tượng cơng ty hướng tới cho Fanpage...................41
2.4.2.2 Mục đích cốt lõi tạo Fanpage ......................................41
2.4.2.3 Chiến lược phát triển Fanpage.....................................41
2.4.2.4 Thực trạng hoạt động Marketing trên mạng xã hội
Facebook...................................................................................42
2.5 Đánh giá tính hiệu quả và nhận xét hoạt động truyền thông marketing của
công ty thông qua dữ liệu thứ cấp ...............................................................45
2.5.1 Phân tích hoạt động Website ...........................................................45
2.5.2 Social media (Mạng xã hội cộng đồng Facebook)...........................51
2.5.3 Nhận xét chung hoạt động truyền thông trên mạng xã hội của


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

công ty......................................................................................................56
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HỒN THIỆN HOẠT ĐỘNG TRUYỀN

THƠNG MARKETING TRÊN MẠNG XÃ HỘI CỦA CÔNG TY TNHH GIẢI
PHÁP PHẦN MỀM DOANH NGHIỆP 5S.................................................57
3.1 Phân tích SWOT......................................................................................57
3.1.1 Điểm mạnh.....................................................................................57
3.1.2 Điểm yếu........................................................................................57
3.1.3 Cơ hội.............................................................................................57
3.1.4 Thách thức......................................................................................57
3.2 Khách hàng mục tiêu...............................................................................58
3.3 Mục tiêu, phương hướng hoạt động công ty trong thời gian tới.........58
3.3.1 Mục tiêu của công ty trong thời gian tới .....................................58
3.1.2 Mục tiêu của chiến lược truyền thông marketing trên mạng xã hội của
công ty trong thời gian tới ....................................................................58
3.4 Một số giải pháp hồn thiện chiến lược truyền thơng marketing trên mạng
xã hội cho cơng ty .........................................................................................59
3.4.1 Tối ưu hóa Facebook Ad .............................................................59
3.4.2 Đẩy mạnh và mở rộng các kênh mạng xã hội nổi bật..................59
KẾT LUẬN....................................................................................................61


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 : Các chỉ tiêu hoạt động kinh doanh từ năm 2014 – 2017...............37
Bảng 2.2 : Doanh mục thuần từ năm 2014 – 2017..........................................38
Bảng 2.3 : Thống kê về Website Công ty 5S...................................................48
Bảng 2.4 : Số lượng thành viên tham gia Fanpage từ tháng 8/2017 – 1/2018 51
Bảng 2.5 : Số lượng thành viên Share bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018.....53
Bảng 2.6 : Số lượng thành viên Like bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018.......53
Bảng 2.7 : Số lần Admin và Thành viên comment từ tháng 8/2017 – 1/2018 54
Bảng 2.8 : Số lượng tv Đã tiếp cận bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018..........55

Bảng 2.6 : Số lượng thành viên Đã tiếp cận với lượt like Fanpage bài đăng từ tháng
8/2017 – 1/2018...............................................................................................57

DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức........................................................................22
Hình 2.2 Fanpage Facebook Cơng ty..............................................................42
Hình 2.3 Bài đăng tuyển dụng của Fanpage....................................................43
Hình 2.4 Bài đăng thơng tin của Fanpage.......................................................44
Hình 2.4.1 Thứ hạng Website..........................................................................46
Hình 2.5 Các thống kê về người dùng truy cập và website 5 Stars.com.vn....46
Hình 2.6 Nguồi truy cập Website 5S...............................................................46


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Hình 2.7 SEO của website 5S..........................................................................47
Hình 2.8 Thống kê truy cập từ mạng xã hội....................................................47
Hình 2.9 Giao diện Website của Công ty .......................................................50

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Tình hình hoạt động kinh doanh của cơng ty từ 2014 – 2017....37
Biểu đồ 2.2 : Doanh thu thuần của công ty từ năm 2014 – 2017....................38
Biểu đồ 2.3: Tình hình tăng trưởng doanh thu thuần của cơng ty từ năm 2014 –
2017.................................................................................................................39
Biểu đồ 2.4: Thống kê truy cập về Website.....................................................49
Biểu đồ 2.5: Số lượng tv tham gia Fanpage từ tháng 8/2017 – 1/2018...........52
Biểu đồ 2.6 : Số lượng tv Share bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018...............53
Biểu đồ 2.7: Số lượng thành viên Like bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018....54
Biểu đồ 2.8 : Số lần Admin và Tv comment từ tháng 8/2017 – 1/2018..........55
Biểu đồ 2.9 : Số lượng tv Đã tiếp cận bài đăng từ tháng 8/2017 – 1/2018.....56

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI MỞ ĐẦU

LỜI MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Thời nay, trong các loại hình truyền thơng trên internet, mạng xã hội (MXH) đã
và đang phát triển một cách nhanh chóng, hiệu quả và được nhiều doanh nghiệp
đang sử dụng. Trên thế giới có đến gần 2 tỷ người sử dụng MXH. Ở Việt Nam, ước
tính có khoảng 35 triệu người dùng MXH, chiếm 37% dân số. Trung bình mỗi ngày
người Việt Nam vào MXH khoảng 2 giờ 18 phút. Tận dụng được lợi thế lớn này, các
doanh nghiệp Việt Nam đã nhanh chóng có nguồn khách hàng khổng lồ mới, sản
phẩm được quảng bá rộng rãi, giúp doanh nghiệp tăng doanh thu, từ đó gia tăng mức
độ nhận biết thương hiệu , kết nối với khách hàng, đồng thời giữ vững và phát triển
thương hiệu của bạn trên thị trường cạnh tranh gay gắt hiện nay.
Đối với những người làm marketing, việc sử dụng truyền thông xã hội trong
các chiến dịch marketing truyền thơng của mình hiện đang phổ biến hơn bao giờ hết.
Song song với điều đó là sự xuất hiện của khái niệm marketing truyền thông trên
mạng xã hội ( Social Media Marketing). Mặc dù mới ra đời nhưng marketing truyền
thông này đã trở nên ngày càng phổ biến trong hoạt động marketing tại các doanh
nghiệp Việt Nam. Vì vậy, việc đánh giá và đưa ra giải pháp nhằm hồn thiện chiến
1
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI MỞ ĐẦU

lược marketing truyền thông trên mạng xã hội vào hoạt động sản xuất kinh doanh
của các doanh nghiệp mang ý nghĩa thực tế to lớn và có giá trị. Do đó, em đã quyết
định chọn đề tài “ Hồn thiện chiến lược truyền thơng marketing trên mạng xã hội
của Công ty Giải pháp phần mềm doanh nghiệp 5S” để làm đề tài thực tập tốt nghiệp
của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích trước tiên của bài luận văn này là nhằm tổng hợp khái niệm cũng như
những lý thuyết cơ bản nhất của marketing truyền thơng xã hội, từ đó nghiên cứu,
đánh giá thực trạng hoạt động marketing truyền thông xã hội tại Công ty Giải pháp
phần mềm doanh nghiệp 5S, đồng thời đề xuất ra các giải pháp nhằm giúp cho
doanh nghiệp có thể sử dụng marketing truyền thông trên mạng xã hội trong các hoạt
động sản xuất kinh doanh của mình một cách hiệu quả hơn.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu của bài luận này là:
- Nghiên cứu hoạt động Social media marketing của công ty
- Các hình thức social media marketing mà cơng ty đã và đang sử dụng.
- Khi hiểu và biết được thực trạng social media marketing của công ty tác sẽ
đưa ra giải pháp và kiến nghị nhằm khắc phục hạn chế, khó khăn cịn tồn tại.
 Phạm vi nghiên cứu
2
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI MỞ ĐẦU

- Phạm vi nội dung: Nghiên cứu tổng quan hoạt động kinh doanh của công ty

sau đó đi sâu nghiên cứu hoạt động social media marketing của công ty rồi đưa ra
giải pháp, kiến nghị.
- Phạm vi không gian: 345/134 Trần Hưng Đạo - Phường Cầu Kho - Quận 1 TP Hồ Chí Minh
- Phạm vi thời gian: Các số liệu liên quan đến doanh thu, lợi nhuận, chi phí,
thu nhập…
4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong khóa luận là: phương pháp duy
vật biện chứng; phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp; phương pháp thu
thập và phân tích thơng tin từ các nguồn dữ liệu thứ cấp; phương pháp thống
kê.

Kết cấu của khóa luận
Nội dung bài khóa luận gồm 3 phần như sau:
CHƯƠNG I: Lý thuyết chung về Marketing trên mạng xã hội
CHƯƠNG II: Thực trạng chiến lựơc marketing trên mạng xã hội của Công ty
Giải pháp phần mềm doanh nghiệp 5S
CHƯƠNG III: Một số giải pháp hoàn thiện chiến lược marketing trên mạng xã
3
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

LỜI MỞ ĐẦU

hội của Công ty Giải pháp phần mềm doanh nghiệp 5S.
Do những kiến thức còn có phần hạn chế cũng như những phân tích cịn
chưa sắc sảo. Rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô. Cuối cùng em xin gửi
lời cảm ơn chân thành đến cô Chi - giảng viên đã hướng dẫn và giảng dạy cho
chúng em trong suốt những năm học vừa qua.

Xin chân thành cảm ơn cơ!

4
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG VỀ MARKETING TRÊN MẠNG XÃ HỘI
1.1 Khái niệm và đặc điểm marketing truyền thông trên mạng xã hội
1.1.1 Khái niệm truyền thông trên mạng xã hội
Ngày nay, “ truyền thông xã hội” ( Social media ) là một trong những thuật ngữ
được nhắc đến ngày càng nhiều trong lĩnh vực truyền thông và marketing. Người ta coi
truyền thông xã hội như một hướng đi mới cho truyền thông thế giới, khác biệt với
truyền thông đại chúng. Mặc dù thu hút được nhiều sự chú ý và quan tâm của dư luận
như vậy song một trong những câu hỏi cơ bản nhất về khái niệm này lại vẫn còn bỏ
ngỏ, chưa có câu trả lời thống nhất và chính xác. Đó chính là câu hỏi : “Truyền thơng
xã hội là gì?”
Cho đến nay, thực ra cũng đã có khơng ít những nỗ lực cố gắng định nghĩa khái
niệm mới mẻ và thú vị này. Tuy nhiên, chưa một định nghĩa nào trong số đó được các
chuyên gia marketing nói riêng và những người quan tâm nói chung coi là hồn chỉnh
và thỏa đáng. Có thể kể ra một số định nghĩa phổ biến nhất và được đa số tương đối tán
thành:
Theo trang web Wikipedia , truyền thông xã hội được định nghĩa là : “kênh
truyền thông được thiết kế để truyền đạt thông tin thông qua các tương tác xã hội, được
tạo ra bằng cách sử dụng các kĩ thuật xuất bản có phạm vi rộng và sức ảnh hưởng mạnh
3
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

mẽ. Truyền thông xã hội sử dụng các công nghệ dựa trên nền tảng web để chuyển đổi
hình thức độc thoại trong truyền thơng đại chúng sang hình thức đối thoại.”
Cịn theo giáo sư marketing Andreas Kaplan đến từ trường Đại học kinh tế
ESCP Europe và người đồng nghiệp Michael Haenlein đề cập đến trong cuốn sách
“Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media” (2010),
NXB Business Horizon thì truyền thơng xã hội là : “ một nhóm các cơng cụ trên mạng
Internet được xây dựng dựa trên nền tảng ý tưởng và cơng nghệ của Web 2.0. Nó cho
phép tạo ra và trao đổi những nội dung do người sử dụng tự sản xuất (user-generated
content)”
Một khái niệm truyền thông xã hội nữa cũng thu hút được khá nhiều sự chú ý từ
phía những người quan tâm là khái niệm của Joseph Thorley – Giám đốc điều hành của
công ty Thorley Fallis. Theo ông này, truyền thông xã hội là : “các phương tiện truyền
thơng trực tuyến trong đó có sự di chuyển linh hoạt giữa vai trò tác giả và khán giả của
các cá nhân tham gia. Để làm được điều này, chúng sử dụng các phần mềm mang tính
xã hội cho phép cả những người khơng chun có thể đăng tải, bình luận, chia sẻ hay
thay đổi nội dung từ đó hình thành nên những cộng đồng cùng chung sở thích.”
Tóm lại, mặc dù tồn tại nhiều cách hiểu khác nhau song nhìn chung khái niệm
truyền thơng xã hội bao gồm một số điểm cơ bản sau:
Thứ nhất, truyền thơng xã hội là một hình thức truyền thơng được hình thành và
phát triển dựa trên nền tảng web, cụ thể ở đây là web 2.0 (thế hệ web thứ hai với nhiều
4
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI

THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

ưu điểm nổi bật hơn so với web 1.0) và sử dụng các công cụ của mạng Internet để
truyền đạt thông tin.
Thứ hai, truyền thơng xã hội có sự khác nhau cơ bản khi so sánh với truyền
thông đại chúng (Mass Media) – hình thức truyền thơng truyền thống đã tồn tại từ rất
lâu. Điểm khác biệt này chủ yếu thể hiện ở các điểm sau :
(1) Trong truyền thông đại chúng, thông tin được cung cấp theo một chiều, từ
phía các phương tiện như báo, tạp chí, các kênh phát thanh, truyền hình đến phía độc
giả hay khán thính giả. Q trình cung cấp thơng tin một chiều này tạo nên “tính độc
thoại” (one-to-many) trong truyền thơng đại chúng. Trong khi đó, các phương tiện của
truyền thông xã hội nhƣ mạng xã hội, blog, diễn đàn lại cho phép thông tin được cung
cấp và chia sẻ nhiều chiều giữa người sản xuất nội dung và những người khác. Đó
chính là “tính đối thoại” (many-to-many) trong truyền thông xã hội.
(2) Đa số các tác giả tham gia vào việc sản xuất và cung cấp thông tin trên các
phương tiện truyền thông đại chúng đều phải qua đào tạo. Họ là những nhà báo, phóng
viên đưa tin chuyên nghiệp. Trong khi đó, vào thời kì bùng nổ Internet hiện nay, bất kể
ai, dù có hay khơng có chun mơn cũng có thể tham gia sản xuất, cung cấp thông tin
trên các phương tiện truyền thông xã hội. Đây là hiện tượng người dùng tự sản xuất nội
dung (user-generated content) đã đề cập đến ở trên.
(3) Nếu như việc xuất bản thông tin trong truyền thơng đại chúng thường theo
các kì nhất định (theo ngày, theo tuần thậm chí là tháng) thì việc xuất bản thơng tin
5
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

trong truyền thông xã hội có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Một trang blog có thể đăng tải
5-6 bài viết một ngày hay 3-4 ngày mới xuất hiện một bài viết mới, không cần theo
khuôn mẫu nào cả.
(4) Thông tin trong truyền thông đại chúng một khi đã xuất bản và khơng may
phát hiện ra sai sót thì phải đăng đính chính trong các lần xuất bản tiếp theo. Trong khi
nếu điều này xảy ra trong truyền thông xã hội, vấn đề có thể nhanh chóng được giải
quyết bằng việc đăng tải các bình luận hay sửa chữa trực tiếp, ví dụ tác giả chỉnh sửa
nội dung của bài viết trên blog, trên diễn đàn. Với những đặc điểm khác biệt như trên
khi so sánh với truyền thông đại chúng, nhiều chuyên gia hiện nay còn sử dụng các
thuật ngữ ngắn gọn để nói về truyền thơng xã hội như “Hậu truyền thông đại chúng”
(Post Mass Media) hay “Sự dân chủ hóa kiến thức” (The democratizaton of
knowledge) – nhằm nhấn mạnh đến việc trao quyền sản xuất và cung cấp thông tin cho
tất cả mọi người .

1.1.2. Khái niệm marketing truyền thông trên mạng xã hội
Đối với đối tượng doanh nghiệp, truyền thông xã hội thường được sử dụng
trong hoạt động marketing nhằm giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng mục tiêu của
mình. Việc các chuyên gia marketing tìm đến với truyền thông xã hội đang ngày càng
trở nên phổ biến, thậm chí nhiều chun gia cịn cho rằng đây là hướng Khoa kinh tế &
kinh doanh quốc tế Trường ĐH Ngoại Thương đi mới của marketing trong tương lai.
6
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

Cũng từ đó, một khái niệm mới đã xuất hiện bên cạnh khái niệm truyền thơng xã hội.
Đó chính là marketing truyền thơng xã hội (Social Media Marketing).
Do tính chất mới mẻ của loại hình marketing này mà hiện cũng tồn tại nhiều
cách định nghĩa khác nhau cho khái niệm này. Có thể kể ra một số ví dụ tiêu biểu:
Theo trang web Wikipedia, marketing truyền thông xã hội là : “một thuật ngữ
miêu tả việc sử dụng các mạng xã hội, các cộng đồng trực tuyến, blog, wiki hay bất kì
các phương tiện truyền thông tương tác trực tuyến khác phục vụ cho mục đích
marketing, bán hàng, quan hệ cơng chúng và dịch vụ khách hàng.”
Còn theo trang web Formic Media, marketing truyền thông xã hội là : “một
dạng của marketing trực tuyến được sử dụng nhằm đạt được các mục tiêu marketing và
thương hiệu thông qua việc tham gia vào các mạng xã hội khác nhau (MySpace,
Facebook, LinkedIn), các mạng đánh dấu và lưu trữ đường link (Digg, Stumbleupon),
các mạng chia sẻ (Flickr, YouTube), các trang web đánh giá (ePinions, BizRate), các
blog, diễn đàn, hệ thống đọc tin trực tuyến và mạng ảo 3D (SecondLife,
ActiveWorlds).”
Có thể nhắc tới một định nghĩa khác cũng khá tương đồng với định nghĩa trên
từ trang web Internet marketing & Website design. Theo đó, marketing truyền thông xã
hội là : “một chiến lược marketing trực tuyến cụ thể dựa trên việc sử dụng các website
truyền thông xã hội như Twitter, Digg, YouTube, StumbleUpon,….”

7
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

Nhìn chung các khái niệm marketing truyền thông xã hội nêu trên đều đƣợc
định nghĩa dựa vào các cơng cụ mà loại hình marketing này thường sử dụng. Để hiểu

rõ hơn khái niệm này cần phải nhấn mạnh và lưu ý một số điểm sau:
(1) Do sử dụng các công cụ là các trang web và các ứng dụng khác của truyền
thông xã hội trên mạng Internet nên marketing truyền thông xã hội hiện đƣợc xếp vào
một trong nhiều loại hình của marketing trực tuyến (Online marketing/ Internet
marketing). Các loại hình khác của marketing trực tuyến gồm có email marketing,
quảng cáo qua các banner trên các trang web (web banner), quảng cáo qua cơng cụ tìm
kiếm ( search engine marketing – SEM),… So với các loại hình marketing trực tuyến
kể trên, marketing truyền thơng xã hội cịn rất mới mẻ, tuy nhiên nó đang dần khẳng
định được những ưu thế nhất định của mình và ngày càng được sử dụng phổ biến hơn
trong hoạt động marketing trực tuyến nói riêng và hoạt động marketing nói chung của
các doanh nghiệp trên thế giới.
(2) Marketing truyền thông xã hội thường được sử dụng với mục đích tạo hiệu
quản lan truyền cho các chiến dịch marketing mà doanh nghiệp đang tiến hành. Nhìn
chung có thể hình dung loại loại hình marketing này giống như marketing truyền miệng
được tiến hành trong môi trường là các công cụ của truyền thơng xã hội. Một mục đích
nữa của marketing truyền thông xã hội là giúp doanh nghiệp xây dựng các cuộc đối
thoại trực tuyến và nâng cao khả năng tương tác với khách hàng.
(3) Việc sử dụng marketing truyền thông trên mạng xã hội cũng giống như tất
cả các loại hình marketing khác cuối cùng vẫn là hướng tới việc đạt được các mục tiêu
8
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

marketing căn bản như gia tăng lợi nhuận, doanh số, thị phần,… cũng như thiết lập mối
quan hệ với khách hàng, củng cố và xây dựng hình ảnh thương hiệu.
(4) Ngồi ra, cũng cần phân biệt rõ hai khái niệm “truyền thông xã hội” và

“marketing truyền thông xã hội”. Trong khi truyền thông xã hội là một loại hình truyền
thơng được sử dụng để cung cấp và chia sẻ thông tin đến các đối tượng khác nhau thì
marketing truyền thơng xã hội là một loại hình marketing được sử dụng để phục vụ cho
hoạt động marketing của các doanh nghiệp và tổ chức.

1.1.3 Đặc điểm của marketing truyền thông trên mạng xã hội
1.1.3.1 Sự phụ thuộc nhiều vào công nghệ hiện đại
Marketing truyền thơng xã hội nói riêng và truyền thơng xã hội nói chung phụ
thuộc rất lớn và cơng nghệ hiện đại, cụ thể ở đây là công nghệ web 2.0. Đây là thế hệ
web thứ hai xuất hiện sau thế hệ thứ nhất là web 1.0. Thuật ngữ này lần đầu tiên được
nhắc đến bởi Dale Dougherty, phó chủ tịch tỉnh của Oreilly Media, đưa ra tại hội thảo
web 2.0 lần thứ nhất do Oreilly Media và MediaLive International tổ chức vào tháng
10/2004.
Thoạt đầu, khi nhắc đến web 2.0 người ta chỉ chú ý đến yếu tố công nghệ,
nhấn mạnh tới vai trị nền tảng ứng dụng với hàng loạt cơng nghệ mới được phát triển
nhằm cho ứng dụng trên web “ mạnh” hơn, nhanh hơn và dễ sử dụng hơn. Tuy nhiên

9
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

đến hội thảo lần thứ hai web 2.0 tổ chức vào tháng 10/2005. một yếu tố quan trọng và
sâu xa hơn của web 2.0 đƣợc nhắc đến, đó là tính chất cộng đồng.
Theo đó, web 2.0 được coi là tập hợp của “trí tuệ số đông”. Việc chuyển từ
"duyệt và xem" sang "tham gia" hay sự thay thế những trang web mang nội dung tĩnh
(Static Webpage) sang những trang web có tính tương tác cao, nội dung thơng tin dễ

dàng chia sẻ ví dụ như các mạng xã hội là cuộc cách mạng thực sự, làm thay đổi thói
quen sử dụng Internet của con người.
Nắm bắt được đặc điểm này của Web 2.0 các chuyên gia marketing “thời kì
2.0” đã tìm cách tận dụng được những ứng dụng cụ thể của công nghệ này để đƣa vào
các chiến dịch marketing truyền thông xã hội của mình.
Chính vì thế, các đặc điểm khác của marketing truyền thơng xã hội được trình
bày trong phần này ít nhiều đều xuất phát từ đặc điểm này. Nhìn chung, để hoạt động
marketing truyền thông xã hội đạt hiệu quả cần có sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa yếu
tố nội dung và công nghệ. Một ý tưởng marketing truyền thơng xã hội độc đáo và sáng
tạo địi hỏi cần có sự lựa chọn hợp lý các ứng dụng cơng nghệ để triển khai cũng như
kiến thức về các ứng dụng cơng nghệ đó và cách thức sử dụng chúng. Chỉ như vậy thì
các đặc điểm lợi thế của marketing truyền thơng xã hội nhƣ tính đối thoại đa chiều,
tính lây lan nhanh trong cộng đồng mới có thể đƣợc tận dụng một cách tối đa.

1.1.3.2 Tính đối thoại đa chiều
Công nghệ web 2.0 từ khi ra đời đã đƣợc đánh giá là “trí tuệ của số đơng”
10
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

đem lại tính chia sẻ và tương tác cao cho người sử dụng Internet, cho phép người sử
dụng đối thoại được với nhiều người khác thông qua các ứng dụng của web 2.0.
Trong khi đó, nhìn từ góc độ cơng nghệ, marketing truyền thơng xã hội là
hình thức marketing hình thành và phát triển dựa vào web 2.0. Chính vì thế có thể
nói rằng marketing truyền thơng xã hội mang tính đối thoại đa chiều. Vậy tính đối
thoại đa chiều ở đây được hiểu là gì ?

Đó chính là việc đối thoại giữa doanh nghiệp với khách hàng và giữa chính
các khách hàng với nhau. Nó thể hiện ở việc khách hàng nhận xét, đánh giá, chia sẻ
các thông tin về doanh nghiệp cho bạn bè trong cộng đồng mạng của mình cũng như
việc doanh nghiệp tương tác với khách hàng thông qua q trình trị chuyện, phản hồi
ý kiến, đăng tải thơng tin trên các trang web truyền thông xã hội mà doanh nghiệp
tham gia.
Ví dụ, trên một trang web đơn thuần của một doanh nghiệp có thể có các
thơng tin về bản thân doanh nghiệp, sản phẩm hay dịch vụ mà doanh nghiệp kinh
doanh. Sự tương tác giữa khách hàng và doanh nghiệp sẽ chỉ dừng lại ở mức khách
hàng truy cập trang web, tiếp nhận thông tin một cách thụ động, nhiều nhất là gửi
email phản hồi về chất lượng sản phẩm hay dịch vụ hoặc trò chuyện trực tuyến (chat)
với doanh nghiệp trên trang web này. Ở đây ta thấy chỉ có một chiều đối thoại giữa
doanh nghiệp và khách hàng.
Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp xây dựng một trang Fan Page trên Facebook thì
11
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

điều này lại hồn tồn khác. Với các ứng dụng cơng nghệ phong phú, trang Fan Page
này sẽ tạo điều kiện cho khách hàng được tương tác với doanh nghiệp thông qua các
thao tác khác nhau trên trang web.
Ví dụ như bình luận (comment) cũng như phản hồi lại các bình luận khác, thể
hiện sự thích thú (like) hay quan trọng nhất là chia sẻ (share) những thông tin họ
muốn từ trang Fan Page đó với những ngƣời trong danh sách bạn bè (Friend List)
của họ trên Facebook. Như vậy, đối thoại ở đây đã được chuyển từ một chiều sang đa
chiều. Trong cộng đồng mạng mà mình tham gia, doanh nghiệp lúc này có cơ hội

được tham gia đối thoại với nhiều khách hàng cùng một lúc đồng thời tạo cơ hội cho
chính những khách hàng này đối thoại với nhau.
Đó chính là biểu hiện của tính đối thoại đa chiều trong marketing truyền thông
xã hội. Đặc điểm này tạo cơ hội cho doanh nghiệp xây dựng đƣợc một mối quan hệ
sâu sắc hơn với khách hàng và dễ dàng tiếp cận họ hơn trong các chiến dịch
marketing của mình.

1.1.3.3 Tính lây lan nhanh trong cộng đồng mạng
Song song với tính đối thoại đa chiều là tính lây lan nhanh trong cộng đồng
mạng. Hay nói cách khác, đây chính là yếu tố “viral” trong marketing truyền thơng xã
hội. Có thể nói chính các cuộc đối thoại đa chiều được nhắc đến ở trên đã tạo ra sức lây
lan nhanh chóng cho loại hình marketing này.
12
GVHD: TS. HỒNG LỆ CHI


THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CHƯƠNG I: LÝ THUYẾT CHUNG

Phần 1.1.2. của chương này cũng đã khẳng định marketing truyền thông xã hội
giống như marketing truyền miệng được thực hiện thông qua các công cụ truyền thông
xã hội. Tất nhiên để tận dụng được đặc điểm này của marketing truyền thông xã hội đòi
hỏi các chuyên gia marketing phải nghĩ ra được những ý tưởng marketing độc đáo,
những đoạn băng, tranh ảnh quảng cáo thú vị nhằm đem lại sự thích thú cho khách
hàng.
Có như vậy, khách hàng mới có động lực để lan truyền, chia sẻ thông tin về sản
phẩm, dịch vụ cho những người khác trong cộng đồng mạng của họ.
Ví dụ vào mùa thu năm 2009 vừa qua, hãng đồ nội thất nổi tiếng của Thụy Điển
IKEA đã hết sức thành công với một chiến dịch marketing truyền thông xã hội đơn

giản mà hiệu quả. Nhằm giới thiệu cửa hàng mới ở thành phố Malmo, Thụy Điển,
IKEA đã tiến hành lập một tài khoản Facebook cho quản lý cửa hàng, ông Gordon
Gustavson. Từ tài khoản Faceboook này, IKEA đã đăng tải hàng loạt bức ảnh sản phẩm
của mình và tổ chức một cuộc thi thông qua các bức ảnh này. Khách hàng nào là người
đầu tiên “tag” (một chức năng khi đăng tải ảnh lên trang Facebook) được tên mình vào
một sản phẩm bất kì trong bức ảnh sẽ thắng được sản phẩm đó của IKEA. Một ý tưởng
đơn giản nhưng đã đem lại thành công lớn cho IKEA khi mà chỉ sau một thời gian
ngắn, chiến dịch nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của khách hàng. Nhu cầu về các bức
ảnh mới liên tiếp tăng lên.
Không chỉ dừng lại ở đó, bản thân những ngƣời tham gia cịn tun truyền về
cuộc thi cho bạn bè của mình biết thơng qua các tính năng của Facebook như cập
13
GVHD: TS. HOÀNG LỆ CHI