Tài liệu DẠY HỌC HOÀ NHẬP TRẺ KHIẾM THỊ pdf

DẠY HỌC HỒ NHẬP TRẺ KHIẾM THỊ

I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRẺ KHIẾM THỊ

*
KHÁI NIỆM
1.
Khái niệm về khiếm thị :

- Khiếm thị là trẻ dưới 18 tuổi có khuyết tật thị giác, khi đã có phương tiện trợ giúp
nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động cần sử dụng mắt.
-Trẻ khiếm thị có những mức độ khác nhau về thị lực và thị trường của thị giác.
2. Khái niệm thị lực, thị trường
-Khái niệm thị lưc: Thị lực là khả năng của mắt phân biệt ở hai điểm gần nhau nhất
trong một khoảng cách nhất định.Thị lực bình thường của mỗi mắt là 1 Vis dưới góc
nhìn 1 phút. VIS là đơn vị đo thị lực của mắt.
-Khái niệm thị trường : Thị trường (còn gọi là trường thị giác) là khả năng nhìn bao
qt của mắt trong khơng gian xác định với tư thế bất động đầu và cầu mắt của con
người.
* Mắt là giác quan đầu tiên đặt hình thành của thai nhi – ngày thứ 7.
-22 tháng tuổi mắt đã phát triển đầy đủ về mặt cấu trúc và chức năng.
-12-14 năm tuổi trưởng thành 100% về cấu trúc, giải phẫu và chức năng.
-Mắt được ví như một phận não bộ được đảy ra ngồi.
3. Những bệnh của mắt thường gặp ở trẻ em
- Bệnh đục thuỷ tinh thể bẩm sinh.
- Bệnh glôcơm bẩm sinh
- Bệnh khơ mắt do thiếu vitamin A
- Bệnh mắt hột
- Bệnh lậu ở mắt
4. Tật khúc xạ mắt ở trẻ em
-M¾t b×nh thường lµ m¾t mµ tiªu ®iĨm sau n»m trªn vâng m¹c.

-ViƠn thÞ lµ tiªu ®iĨm n»m phÝa sau vâng m¹c.
-CËn thÞ lµ tiªu ®iĨm sau n»m phÝa trước vâng m¹c.
-Lo¹n thÞ lµ tiªu ®iĨm kh«ng héi tơ t¹i mét điểm, ¸nh s¸ng bÞ khóc x¹ kh«ng ®Ịu.
V× vËy h×nh ¶nh héi tơ thường bÞ lƯch l¹c.
5. Chức năng của mắt
-M¾t lµ c¬ quan chđ u gióp cho trỴ nhËn thøc thÕ giíi bªn ngoµi. (số lượng,
chất lượng và tốc độ)
-M¾t cã thĨ quan s¸t kh«ng gian réng lín, vươn tíi mäi ®èi tượng lé thiªn, kh«ng
cÇn tiƯm cËn. M¾t gióp ta hiĨu được c¸c diƠn biÕn thay h×nh ®ỉi d¹ng cđa sù vËt, hiƯn
tượng.
-M¾t gióp con người ®Þnh hướng b¶n th©n vµ ®iỊu khiĨn c¸c định hướng
-M¾t lµ c¬ quan c¶m quang, c¶m s¾c, c¶m thơ thÈm mü cđa mäi sù vËt, hiƯn tượng
xung quanh.
-Mắt nhận biết 8 dấu hiệu cơ bản: mµu s¾c, h×nh d¹ng, kÝch thước, ®é xa gÇn,
phương hướng, thùc thĨ, yªn tÜnh vµ chun ®éng.
-Nhê m¾t, trỴ cã thĨ dƠ dµng b¾t trước theo h×nh miƯng cđa gi¸o viªn khi lun
ph¸t ©m ë giai ®o¹n häc tiÕng.
Mắt cận thị
M¾t cËn thÞ lµ m¾t cã trơc nh·n
cÇu dµi h¬n b×nh thường, khi ®ã h×nh
¶nh cđa vËt r¬i vµo phÝa trước cđa
vâng m¹c. Người bÞ cËn thÞ nh×n xa
mê nhưng nh×n gÇn vÉn râ nhê vµo
chøc n¨ng ®iỊu tiÕt cđa m¾t. §iỊu
chØnh m¾t cËn thÞ lµ ®eo kÝnh ph©n k×
®Ĩ gióp cho ¶nh cđa vËt r¬i ®óng vµo
vâng m¹c vµ khi ®ã vËt sÏ được nh×n
râ.

Mắt viễn thị
M¾t viƠn thÞ ngược l¹i víi m¾t
cËn thÞ lµ m¾t cã trơc nh·n cÇu ng¾n h¬n
b×nh thường, khi ®ã h×nh ¶nh cđa vËt r¬i
vµo phÝa sau cđa vâng m¹c. người bÞ
viƠn thÞ nh×n xa râ h¬n nh×n gÇn. §iỊu
chØnh m¾t viƠn thÞ b»ng ®eo kÝnh héi tơ
®Ĩ kÐo ¶nh cđa vËt vỊ ®óng trªn vâng
m¹c. CÇn lu ý lµ m¾t viƠn thÞ thường g©y
nhược thÞ vµ cã thĨ lµ u tè g©y ra l¸c
nªn cÇn ph¶i được ph¸t hiƯn vµ ®iỊu trÞ
sím.


*các tật của mắt
- Lác cơ năng:
+ Sự lệch trục của nhãn cầu
+Sự rối loạn thò lực của hai mắt
- Sụp mi



II- ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ MÙ
*
RÌn lun vµ ph¸t triĨn kÜ n¨ng nhËn thøc:

1. Ph¸t triĨn kü n¨ng nhËn thøc c¶m tÝnh .
1.1. Ph¸t triĨn xóc gi¸c:
+ C¸c biÕn sè : H×nh d¹ng, kÕt cÊu, kÝch cì, chÊt liƯu, träng lượng, nhiƯt ®é vµ c¸c đường nÐt
+ Phương ph¸p tiÕp xóc ®å vËt: TiÕp xóc tỉng thĨ, tiÕp xóc mét tay, hai tay, chi tiÕt…

1.2.Các bước rèn luyện:

- Th«ng b¸o cho trỴ biÕt trước nhiƯm vơ §Ỉt ®èi tượng sê ®óng chiỊu, nhưng sê bøc tranh nỉi:
phÝa ®Çu lªn trªn, phÝa ch©n xng dưới
- Gióp trỴ hướng ®óng vµo vËt quan s¸t, ®óng chç quan s¸t.
- Sê kh¸i qu¸t toµn thĨ vËt cÇn quan s¸t. Chó ý vỊ mèi quan hƯ cđa c¸c bé phËn.
2-Phát Triển Thính Giác:
-Phân biệt các loại âm thanh. Định hửụựng nơi phát ra, khoảng cách và hửụựng chuyển động
của âm thanh.
-Cảm thụ các loại âm thanh trong môi trửụứng tự nhiên và xã hội: đoán ủửụùc tính tình, trạng
thái tâm lý là một phần tính cách của ngửụứi nói chuyện.
-Rèn luyện độ nhạy cảm về âm thanh và sự rèn luyện độ nhạy cảm của bộ máy thính giác.
Ngồi cách xa trẻ từ 1-2 m yêu cầu lắng nghe âm thanh và cho biết vật gì đã rơi. Lần lửụùt làm
rơi chiếc thìa, cốc nhựa, bao diêm, đôi đũa. Phát hiện và so sánh các loại âm thanh
-Tổ chức các trò chơi nhỡn Bắt chửụực âm thanh, đoán âm thanh gì.... Thay đổi vị trí phát ra
âm thanh để trẻ định hửụựng .
-Phát hiện tiếng động khác nhau.
-Tập cho trẻ phân biệt từng bửụực chân của nam giới và nữ giới, bửụực chân của ngửụứi thân.
-Phân biệt tiếng bửụực chân đi trên nền đất, sỏi...; Tiếng bửụực chân đi lại gần và đi xa.....
-Khái quát mọi chi tiết, kết hợp từng bộ phận để có hình ảnh trọn vẹn của sự vật hiện tửụùng.
-Những vật thể có hình đối xứng và không đối xứng.
-Kĩ thuật sờ.
4. Phát triển kĩ năng khứu giác v vị giác:
-Sử dụng khứu giác, vị giác tìm hiểu, nhận biết và phân loại mùi, vị chủ yếu của các sự vật
xung quanh.
- Xác định đợc vị trí, hửụựng của nguồn phát ra mùi.
-Kết hợp khứu giác, vị giác với các giác quan khác trong nhận biết sự vật và hiện tửụùng.
-Có hành vi ứng sử thích hợp khi gặp các mùi, vị tửụng ứng.
-Phân biệt mùi mồ hôi.

-Phân biệt mùi thức ăn, hoa quả
-Phân biệt mùi hoá - mĩ phẩm,
-Phân biệt các địa danh: Công viên, nhà máy, chợ...
5 . Phát triển kĩ năng nhìn còn lại :
-Nhận ủửụùc hửụựng phát ra nguồn sáng;
-Nhận biết và phân biệt ủửụùc các màu cơ bản;
-Tự bảo vệ thị giác khỏi các tác nhân gây hại;
-Kết hợp với các giác quan tìm hiểu, khám phá các sự vật, hiện tửụùng.
-Quay trẻ một vài vòng sau đố trẻ đâu là cửa ra vào, cửa sổ;
-Dùng nến, đèn di chuyển và đề nghị trẻ chỉ hửụựng chuyển động;
-Dùng gửụng thay đổi hửụựng của ánh sáng cho trẻ dõi mắt theo (dạy trẻ tự chơi sẽ gây hứng
thú nhiều hơn)...
-Chọn vật theo màu, chọn màu theo tên gọi; Tô màu, trang trí theo tranh vẽ; Trò chơi xây
dựng, xếp hình, ghép hình, nối hình (các khối đồng màu, khác màu);
-Cắm cờ theo màu sắc;
-Trò chơi xâu hạt (đồng màu, phối màu);
-Trò chơi Em đi qua ngã tử ...
6- Hình thnh biểu
tửụùng
cho trẻ khiếm thị:
6.1. Khái niệm:
Biểu tửụùng là hình ảnh đã ủửụùc khắc sâu trong trí nhớ, nhờ kết quả tri giác sự vật, hiện tửụùng
trửụực đó, nay xuất hiện lại trong trí não mà không có sự tác động trực tiếp của chúng lên cơ quan
cảm giác.
Như vËy, BiĨu tượng lµ møc ®é ph¶n ¸nh cao, kh¸i qu¸t nh÷ng thc tÝnh, b¶n chÊt
nhÊt cđa sù vËt - hiƯn tượng, nh÷ng g× kh«ng tri gi¸c được th× kh«ng cã biĨu tượng.
6.2.
biĨu
TƯNG
cđa NGƯỜI khiÕm thÞ

6.2.1 §Ỉc ®iĨm
-h×nh ¶nh ®o¹n khóc, ch¾p v¸, dËp khu«n, m¸y mãc, møc ®é kh¸i qu¸t hãa rÊt thÊp vµ h×nh
thøc chđ nghÜa, gi¸o ®iỊu
-BiĨu tượng phơ thc: vèn tri thøc, kinh nghiƯm, ®Ỉc ®iĨm ho¹t ®éng, ®iỊu kiƯn gi¸o dơc vµ
häc tËp
-BiĨu tượng phơc thuộc vµo qu¸ tr×nh kh¸i qu¸t, ph©n tÝch c¸c dÊu hiƯu, thc tÝnh chđ u,
møc ®é tư duy vµ kÜ n¨ng quan s¸t.
-BiĨu tượng mang tÝnh gi¸o ®iỊu ®ỵc hiĨu như lµ sù ph¸ hđy mèi quan hƯ cđa c¶m gi¸c vµ
nhËn thøc trong biĨu tượng
6.2.2 Nguyªn nh©n:
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh biĨu tượng.

¾ Giai ®o¹n thø nhÊt: t×m hiĨu ®ường viỊn, c¸c bé phËn cÊu thµnh, c¸c đường nÐt, dÊu hiƯu nỉi
tréi.
¾ Giai ®o¹n hai: lµm râ nh÷ng dÊu hiƯu chung vµ riªng, so s¸nh c¸c dÊu hiƯu cđa chÝnh sù vËt.
¾ Giai ®o¹n ba: ph©n tÝch dÊu hiƯn chđ u cđa sù vËt; mèi quan hƯ gi÷a chóng. So s¸nh víi c¸c
biĨu tượng ®· cã vµ thiÕt lËp mèi quan hƯ víi c¸c biĨu tượng ®ã
7. Hình thành biểu tượng
*Nhóm 1, : Xây dựng biểu tượng con Bò
*Nhóm 2, : Xây dựng biểu tượng con vịt.
*Nhóm 3, : Xây dựng biểu tượng quả Xoài
III. PHƯƠNG PHÁP PHÁT TRIỂN NHỮNG KỸ NĂNG

1.
Ph¸t triĨn kü n¨ng nhËn thøc lý tÝnh

-Hướng
dÉn vμ yªu cÇu trỴ quan s¸t (sê) vËt thĨ ®óng ngay tõ ®Çu, b¶o ®¶m
ph¶n ¸nh

được
nguyªn b¶n khi tri gi¸c;
-CÇn gi¶i thÝch râ rμng nh÷ng chi tiÕt, nh÷ng hiƯn
tượng
mμ HS mï kh«ng trùc
tiÕp sê â
được
;
-Khi trỴ quan s¸t tỉng thĨ cÇn
hướng
dÉn cho trỴ tri gi¸c ®óng chi tiÕt chÝnh,
nh÷ng dÊu hiƯu c¬ b¶n, ®Ỉc
trưng
.
-Kh«ng
đặc
ra c¸c t¸c ®éng dån dËp, liªn tơc tíi gi¸c quan;
-Tr¸nh qu¸ t¶i khi t¸c ®éng ®Õn trỴ, ®iỊu nμy cã thĨ lμm ph¸ hủ sù nh¹y c¶m
cđa c¸c gi¸c quan h¬n lμ kÝch thÝch nã ho¹t ®éng hiƯu qu¶;
-CÇn lùa chän th«ng tin cÈn thËn, cÇn thiÕt, theo mät trËt tù l« gÝch; nh÷ng t¸c ®éng tíi c¸c
gi¸c quan trong nh÷ng hoμn c¶nh, ®iỊu kiƯn hỵp lý vμ vÊn ®Ị ®Ỉt ra ®óng lóc sÏ mang nhiỊu ý
nghÜa cho trỴ;
-Chó ý ®Ĩ phèi hỵp c¸c gi¸c quan tiÕp nhËn, ®iỊu nμy sÏ cho kÕt qu¶ nh¹y c¶m h¬n, trỴ kh¸m
ph¸ thÕ giíi n¨ng ®éng, kiĨm so¸t vμ ®iỊu chØnh hỵp lý trong nhiỊu t×nh hng kh¸c nhau;
-Tr¸nh ®Ĩ c¸c gi¸c quan ho¹t ®éng ®¬n lỴ lμm cho qu¸ tr×nh thu nhËn th«ng tin bÞ khiÕm
khut, trỴ sÏ dƠ dμng cã nh÷ng hiĨu biÕt sai lÇm vỊ c¸c biĨu
tượng
cđa ®å vËt.
2. Khái Niệm Bù trừ
Bù

trừ là năng lực tổng hợp của cơ thể, bằng
cách
này hay
cách khác

bù
lại sự rối loạn
hay sự thiếu hụt của những chức năng bÞ tỉn th¬ng.
Bất kỳ khut tật nào cũng làm cho thể chất hoặc
tâm
lý bị tổn thương. Hậu quả của tật
gây rối loạn
phát
triển và như
cá tính
tự
nhiên,
trong cơ thể xuất hiện tù động
thường
một
chức năng míi ®ã lμ chức năng
bù
trừ sinh vật học.
2. Các yếu tố tác động đến Bù - Trừ
2.1 .Cấu
trúc
đặc biệt của người (thể loại người)
2.2 Độ tuổi
cá nhân
(càng sớm

bù trừ thích
nghi
thì
càng đạt hiệu quả trong
quá trình

tiến triển)
2.3. ý chÝ cao (
có
ý thức theo mục
đích
chủ
tâm
thực hiện bằng được
bù
trừ)
2.4. Đặc điểm khuyết tật
2.5. Khuyết tật phụ
kèm
theo khuyết tật
chính

2.6.
Cá
c yếu tố thuộc
môi
trường ngồi và điều kiện
xã
hội
3. NHỮNG NGUN TẮC Vμ CƠ SỞ SINH LÝ Bï TRỪ

Tất cả sự
xây
dựng lại
các
mối
liên
kết thực hiện một
các
h tự động
hoá

Khuyết tật càng nặng
thì
số lượng bộ
máy
của cơ thể tham gia vào
quá trình

bù
trừ
càng nhiều.
3.1. Nguyên
tắc cơ bản :
-
Nguyên
tắc
nhân
quả
-
Nguyên

tắc thống nhất
phân tích
và tổng hợp
-
Nguyên
tắc cấu
trúc hoá

a. Nguyên
tắc
nhân
quả

Bất kỳ một khuyết tật nào cũng tạo ra phản ứng đáp lạị của cơ thể. Bù trừ phụ thuộc khơng chỉ vào mức độ phá
hủy của chức năng này hay chức năng khác hoặc của cơ thể mà còn phụ thuộc vào trạng thái của cơ thể và các điều
kiện khác xung quanh nó: mối liên hệ thần kinh tạm thời khép kín trong vỏ bán cầu đại não.
Q trình bù trừ còn phụ thuộc tới rất nhiều các yếu tố tâm lý, ý tưởng mục đích các thuộc tính nhân cách v.v… và
yếu tố xã hội nh điều kiện sống, giáo dục v.v

b. Ngun tắc thống nhất phân tích và tổng hợp
- Khả năng phân tích những tác động phức tạp từ ngồi lên cơ thể của hệ thống thần kinh thành những bộ phận
riêng biệt, đồng thời lại tổng hợp chúng thành một khối thống nhất.
- Khả năng tổng hợp của các bộ máy tiếp nhận ngoại biên và cơ cấu của vỏ não.
- Khả năng xây dựng lại tất cả hệ phân tích cảm giác, nhờ vậy mà khả năng thích ứng với hoạt động phân tích
và tổng hợp được bảo tồn mặc dù phạm vi mức độ, trình độ và con đường phân tích.
c.
Nguyên
tắc cấu
trúc hoá

Ngun tắc cấu trúc: hệ thống năng động của vỏ bán cầu não mới có thể phân tán, tập trung tạo mối quan hệ
cảm ứng của q trình hưng phấn ức chế và cũng trên cơ sở ấy để tạo thành mối liên hệ thần kinh tạm thời
mới.
Chính nhờ có hệ thống năng động của hoạt động thần kinh bậc cao mà khi chức năng của một bộ máy
cảm giác nào đó bị rối loạn sẽ lập tức được hỗ trợ thay thế bằng con đường bù trừ.
Đồng thời sự thay thế còn làm xuất hiện mối quan hệ thần kinh phản xạ khơng điều kiện mới, lặp lại sù
cân bằng các mối quan hệ giữa cơ thể với mơi trường ngồi đã bị gián đoạn.
3.2 Các yếu tố đặc biệt
- C
¸c u tè ®Ỉc biƯt
Ngun
tắc huy động luỹ tiến (vận động tiến triển) của cơ cấu
bu
ø
trừ
(khả năng ®Ị kh¸ng vμ c¸c nang lùc cßn tiỊm Èn to lớn của cơ thể)
- Ngun
tắc dẫn truyền ngược: ThÇn kinh trung

ương
liªn tơc ®iỊu khiĨn th«ng tin hai chiỊu.
- Ngun
tắc
phê

chuẩn dẫn truyền: C¸c mèi liªn hƯ t¹m thêi
được
thÇn kinh trung
ương
duy tri

vμ ph¸t triĨn
- Ngun
tắc bền vững tương đối của
thích nghi bù

trừ (kh¶ nang phơc håi cđa c¸c mèi liªn hƯ bÞ
mÊt hc gi¸n ®o¹n.)
IV.
THIẾT KẾ BÀI HỌC CÓ HIỆU QUẢ

1. ThiÕt kÕ bμi häc cã hiƯu qu¶
-X©y dùng mơc tiªu bμi d¹y
-LËp kÕ ho¹ch bμi häc
-Chn bÞ
phương
tiƯn ®å dïng d¹y häc
-Lùa chän néi dung vμ h×nh thøc tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc.
-Giao nhiƯm vơ vỊ nhμ
2. ThiÕt kÕ vμ tiÕn hμnh bμi häc cã hiƯu qu¶




Lùa chän
Mơc tiªu
Néi dung
vμ ph¬ng
ph¸p d¹y

HiĨu n¨ng lùc vμ nhu cÇu vμ së

thÝch cđa trỴ
TrỴ cã n¨ng lùc g×?
trỴ cã nhu cÇu g× ?
TrỴ cã së thÝch g×?









TiÕn hμnh giê d¹y
Më bμi:

Gi¶i qut vÊn ®Ị:

KÕt thóc bμi häc:





§¸nh gi¸ kÕt
qu¶ häc tËp

1. biÕt
2. hiĨu
3. ¸p
dung
4.
Phân

tÝch
5. tỉng

hỵp
6.
®¸nh
gía

HiĨu n¨ng lùc vμ nhu cÇu vμ së thÝch cđa trỴ
*TrỴ cã n¨ng lùc g×?
TrỴ ®· biÕt g×
trước
khi häc?
*TrỴ cã nhu cÇu g× ?
TrỴ cÇn biÕt thªm g×, lμm râ nh÷ng g×, ®é s©u s¾c kiÕn thøc ®Õn ®©u?

*TrỴ cã së thÝch g×?
TrỴ thÝch c¸c ho¹t ®éng theo kiĨu g× (8 d¹ng n¨ng lùc cđa trỴ theo Gardner) ?
3.KH¸i niƯm mơc ®Ých & mơc tiªu
-Kh¸i niƯm Mơc ®Ých: Mơc ®Ých lμ c¸i ®Ých
hướng
®Õn khi thùc hiƯn mét c«ng viƯc nμo
®ã.
-Kh¸i niƯm Mơc tiªu gi¸o dơc: Mơc tiªu gi¸o dơc lμ kÕt qu¶ gi¸o dơc cÇn ®¹t ®ỵc th«ng
qua viƯc tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dơc trong ®iỊu kiƯn, thêi gian nhÊt ®Þnh.
Thy cô hiểu nh
ử
thế no về bức tranh dới đây


4.
Cấp độ nhận thức của Bloom l cơ sở cho chúng ta lm gì?

4.1 . Biết (Nh lại, nhc li máy móc)
4.2 . Hiểu (Diễn đạt lại, kể lại bằg lời của mình)
4.3 . áp dụng (Vận dụng, giải thích, chững minh)
4.4 . Phân tích (phân loại, so sánh, thử nghiệm)
4.5 . Tổng hợp (Lập kế hoạch, sáng tác mới)
4.6 . Đánh giá (Đánh giá, lập luận, phê phán)

5. Xây dựng mục tiêu
5.1. Mục tiêu theo yêu cầu của Bộ
5.2. Mục tiêu hnh vi
-Các cơ sở để xây dựng mục tiêu
-Các yếu tố của mục tiêu hnh vi
5.3. Thiết kế mục tiêu hnh vi theo mẫu

*.VitMctieõuhnhvica1bihc
(cúmctieõu rieõng

nucnthit)
1. Kinthc
2. Knng
3.
Thaựi

*Cỏc
tieõuchớ

camc
tieõu
hnhvi
1. itngthchinhnhvi
2. iukinthchinhnhvi
3. Hnhvicúthquansỏt/lnggiỏc
4. Tiờuchớỏnhgiỏmcthnhcụng.


Biểu đồ biu din
gỡ
? (F. Gause )

12% 26% 24% 26% 12%

Biu Treõn giuựp giaựo vieõn iu chnh vn gỡ?
*Lựa chọn
1. Mục tiêu:
* Mục tiêu chung cho đa số học sinh
* Mục tiêu riêng cho trẻ khiếm thị
Kiến thức đến mức độ no?
Kĩ năng nhuần nhuyễn đến đâu?
2. Nội dung:
* Kiến thức no trẻ đã biết?
*Cần tập trung vo kiến thức no?
*Môi trờng sống của trẻ đã tạo nền cho trẻ những gì?
3. Phửụng pháp
Khi no? với nội dung no?
*Học ton lớp
*Học cá nhân
*Học hợp tác nhóm
*Kĩ năng đặc thù đ
ửụùc
sử dụng thế no?
*Đồ dùng dùng, thiết bị dạy học?
*
Thiết kế v tiến hnh hoạt động dạy học trong lớp có HS khiếm
thị học ho nhập

1. Mở bi:

Mở bi cần đáp ứng đợc 3 yêu cầu sau đây:
Trẻ thấy đ
ửụùc
sự cần thiết của bi học
Gây
đửụùc
hứng thú tập trung vo bi học
Mọi trẻ đ
ửụùc
tham gia
*Thực hiện tiến trình bi dạy
*Lựa chọn nội dung dạy học.
*Lựa chọn các hình thức dạy học.
*Lựa chọn ph
ử
ơng pháp dạy học.
*Điều chỉnh bi học phù hợp với trẻ
*Khái niệm
Điều chỉnh l sự thay đổi mục tiêu, nội dung, ph
ửụng
pháp, ph
ửụng
tiện, hình thức
v cách thức kiểm tra, môi trờng học tập trong quá trình dạy học nhằm giúp trẻ
phát triển tốt nhất trên cơ sở những năng lực của cá nhân.
*Tại sao phải điều chỉnh
-Phù hợp với mục tiêu của bi học
-Phù hợp với nhận thức của trẻ
-Phù hợp với sở thích v cách học của trẻ
*Một số nội dung điều chỉnh

-Điều chỉnh mục tiêu bi dạy.
-Điều chỉnh môi trờng lớp học
-Điều chỉnh bi giảng
-Điều chỉnh cách hớng dẫn
-Điều chỉnh các ph
ửụng
tiện hỗ trợ
-Điều chỉnh kiểm tra
*Điều chỉnh môi trờng lớp học
Sắp xếp chỗ ngồi cho trẻ theo nhu cầu
Ví dụ:
Trẻ kt xếp chỗ ngồi xa tiếng ồn
Giảm thiểu cản trở về tầm nhìn
Đảm bảo phòng thông thoáng
Giới hạn tiếng động gây sao nhãng
Tạo không gian lớp học hợp lý
Không để những vật dụng không cần thiết lm gây xao nhãng lớp học
Lập thời khoá biểu sinh sinh hoạt hng ngy dán lên.
*Điều chỉnh bi giảng
Bi tập
Giảm BT hoặc có BT thay thế
Giảm bi lm m đáp án chỉ l một từ hoặc một cụm từ
Khi giảng bi
Tạo khoảng thời gian nghỉ ngơi
Thiết kế bi học có nhiều hoạt động phong phú, đa dạng
Đ
aởt
các câu hỏi tr
ửụực
khi thảo luận

Đ
aởt
ra các h
ửụựng
dẫn cụ thể
Dạy khái niệm
Chia nhỏ nhiệm vụ
Cho HS lm thử
Đ
aởt
ra dn bi tổng quát, các dụng cụ trực quan
Thay đổi giọng khi cần nhấn ý chính
Lặp lại các điểm quan trọng
Cho HS tóm tắt những ý chính
Lm mẫu khi cần thiết
Sử dụng những kiến thức cũ của HS để đ
aởt
vo mở rộng bi học
Sử dụng các câu chuyện khôi hi để giữ sự tập trung
*Điều chỉnh cách h
ửụựng
dẫn HS
Sử dụng ph
ửụng
pháp vận dụng nhiều giác quan khác nhau khi giảng bi
Phải chú ý đến yếu tố mỗi HS có cách tiếp thu khác nhau khi giảng
Phải sử dụng các vật dụng ví dụ để minh hoạ khái niệm
Cho học sinh diễn đạt lại cách h
ửụựng
dẫn

Nêú học sinh khó khăn khi ghi chép từ bảng xuống thì giáo viên viết riêng
ra giấy để lên bn HS
Đơn giản hoá v lm ngắn gọn các yêu cầu
Dnh thời gian vo đầu giờ học để xem lại kiến thức cũ v liên hệ với bi
học mới.Dnh ít thời gian vo cuối buổi để ôn tập

*Đơn giản hoá v lm ngắn gọn các yêu cầu
Dnh thời gian vo đầu giờ học để xem lại kiến thức cũ v liên hệ với bi học mới.
Dnh ít thời gian vo cuối buổi để ôn tập

*Điều chỉnh các ph
ửụng
tiện hỗ trợ
Viết chữ to
Thay đổi giọng điệu
Sử dụng ph
ửụng
tiện trực quan hỗ trợ
Diễn đạt bằng lời thay cử chỉ, thái độ
Thay thế tranh, ảnh bằng vật thật, tiêu bản, mẫu vật.

*Điều chỉnh kiểm tra

-Hỏi bằng các câu hỏi có nhiều lựa chọn
-Thiết kế bi kiểm tra từ dễ đến khó
-Thay đổi yêu cầu ra đề
-Dùng đồng hồ để chỉ rõ thời gian kiểm tra
-Bi kiểm tra nên chia lm nhiều giai đoạn
-Kiểm tra nói

*
Th thut dy hc c
o
ự
hiu qu

*Nguyên tắc giải thích có hiệu quả
Giáo viên tổ chức chuyển tải thông tin một cách lôgic v sinh động
Đ

ví dụ điển hình, đơn giản về vấn đề cần đề cập
Trình by thông tin phù hợp, cô đọng, chính xác
Nên trình by mẫu v ví dụ tr
ửụực
.
*Đặc điểm của ví dụ điển hình:
o Nhấn mạnh đ
ửụùc
những đặc điểm chính, không gây ra sự nhầm lẫn hoặc tranh cãi
o Chính xác, rõ rng
o Sau đó mới đ
aởt ra ủửụùc
những ví dụ dễ gây nhẫm lẫn
o Giới thiệu những ví dụ
*Nguyên tắc sử dụng bảng có hiệu quả
Giải thích bằng lời thật kỹ, tr
ửụực
khi viết chữ lên bảng.
Mô hình hoá các kiến thức. Để biểu diễn các mối quan hệ giữa tri thức ny với tri thức

khác, nên sử dụng mô hình một cách hợp lý.
Từ ngữ ngắn gọn, đủ nhìn.
Xoá phần cũ, không liên quan tr
ửụực
khi giới thiệu những thông tin mới.

*Cách đặt câu hỏi để kiểm tra mức độ lĩnh hội

Câu hỏi phải ngắn gọn v rõ rng
Cho học sinh đủ thời gian để suy nghĩ
Đ
aởt
ra câu hỏi cho cả lớp trớc khi yêu cầu cá nhân trả lời.
Giáo viên phải dự đoán t
rửụực
các câu trả lời của học sinh
Quan sát các biểu hiện thông qua ngôn ngữ v phi ngôn ngữ để đoán biết suy nghĩ của
chúng.
Đ
aởt
ra những câu hỏi gợi mở khi cần
*Biện pháp tạo động cơ học tập của học sinh

Dạy những kiến thức có liên quan ít nhiều tới vấn đề trẻ đã biết v thích thú.
Tạo cho học sinh có đ
ửụùc
những thnh công trong học tập
Giúp cho học sinh có trách nhiệm v mối quan tâm tới bi học.
Thay đổi mức độ tập trung tuỳ thuộc từng đối tợng.
Tạo bầu không khí trong lớp học: trong đó các thnh viên cảm thấy tin t

ửụỷng
lẫn nhau,
vui vẻ, ho hứng nh
ử
ng không thái quá.
Học sinh hiểu đ
ửụùc
rằng những kiến thức mình đang học l rất có ý nghĩa với cuộc sống
Đánh giá rất rõ rng về kết quả đạt đ
ửụùc
của học sinh: Hãy chỉ cho học sinh biết chúng
sai hay đúng ở điểm no.
Khen ngợi, động viên kịp thời, đúng lúc. Tránh khen ngợi, động viên một vi em no đó
*Biện pháp khuyến khích việc tham gia học ở trẻ
Dựa vo điểm mạnh của trẻ nhằm tôn trọng nhân phẩm học sinh
Đứng gần trẻ
Sử dụng tên của trẻ
Sử dụng quy
ử
ớc, ký hiệu riêng khi cần thiết
Nhắc nhở riêng
Ghi chép đầy đủ về hoạt động của từng học sinh
Dựa vo đặc điểm riêng của từng học sinh:
*Thủ thuật ghi nhớ có hiệu quả
Liên hệ với những kiến thức đã đ
ửụùc
học
Lấy thông tin ny so sánh với thông tin khác
Liên hệ kiến thức đang học với cuộc sống v sự quan tâm của trẻ v minh hoạ bằng
chính trải nghiệm của thầy

Sử dụng sơ đồ một cách có ý nghĩa
Sử dụng các mốc để ghi nhớ.
Giáo viên phải dạy tốt ngay từ khi giới thiệu thông tin đó với HS
Tạo ra bầu không khí hợp lý trong lớp học.
Khi giới thiệu thông tin đó với học sinh giáo viên chú ý trình by sao cho logic, cung cấp
liều l
ửụùng
thông tin hợp lý.
Đảm bảo cho học sinh đ
ửụùc
thực hnh ngay khi nắm bắt đ
ửụùc
tri thức mới.

4. Kết thúc bi học
*Tóm lại, kết thúc bi học cần đ
ửụùc
c tiến hnh theo cách:
Để học sinh tự biểu đạt những phát hiện chính qua bi học.
Để học sinh tự tóm tắt những thông tin mới lĩnh hội.
Trẻ biết vận dụng kiến thức vừa học vo thực tiễn
6.Qúa trình hình thnh v phát triển của hệ thống ký hiệu
braille
*Hệ thống ký hiệu của Braille
- Sự ra đời của hệ thống kí hiệu Braille
- Sự chấp nhận của ngời mù với hệ thống kí hiệu Braille.
- Cấu trúc của hệ thống kí hiệu Braille
*Hệ thống ký hiệu của Braille

Nhng hạn chế của hệ thống ký hiệu

Braille

- Số chấm nhiều nhất của một hng l 6, số chấm ít nhất của ký hiệu l 2, tối đa l 12 -
nh
ử
vậy các ký hiệu quá cồng kềnh phức tạp,
ngửụứi
mù muốn đọc phải đếm số chấm của các
ký hiệu từng con chữ.
- Ký hiệu Braille l ký hiệu âm thanh ký (dễ nhầm lẫn)
- Chiều di ton bộ ký hiệu l 11,25 milimet, quá lớn so với tr
ửụứng
xúc giác của các đầu
ngón tay v t
aỏm
giấy khi viết.
*Những u điểm hệ thống ký hiệu
braille

1- Chỉ có loại chữ bằng chấm nổi mới thích hợp cho tay sờ đọc
2- Bố trí các chấm nổi thnh ký hiệu có hai cột chấm thẳng đứng song song.
3- Bố trí khoảng cách các chấm nổi phù hợp với khả năng sờ của tay.
4- Chế tạo bảng viết đơn giản, dễ sử dụng, rẻ tiền.
* Sơ lợc lịch sử Lui Braille
- Hệ thống kí hiệu nm 1829
- Hệ thống kí hiệu nm 1836