Tài liệu Các bước xử lý, ngăn chặn hành vi bạo lực học đường của giáo viên chủ nhiệm

Tài liu, lunTrường
vn 1 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO AN GIANG
TRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH

CỘNG HỊA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
An Giang, ngày 16 tháng 02 năm 2019

BÁO CÁO
KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

I. Sơ lược lý lịch tác giả:
- Họ và tên: LÊ THỊ KIM CHI

Nam, nữ: nữ

- Ngày tháng năm sinh: 1986
- Nơi thường trú: Ấp Thương I, TT Trấn Phú Mỹ - Phú Tân - An Giang.
- Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Chí Thanh - Phú Tân - An Giang.
- Chức vụ hiện nay: Giáo viên.
- Trình độ chuyên môn: Đại học Tin Học
- Lĩnh vực công tác: Giáo viên dạy tin học.
II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị:
1. Đặc điểm tình hình đơn vị:
Qua nhiều năm giảng dạy ở trường THPT Nguyễn Chí Thanh- Phú Tân - An

Giang, bản thân nhận thấy đa số các em học sinh có lực học trung bình, kỹ năng ứng
xử với mọi người còn chưa tốt đặc biệt là kỹ năng sống cơ bản vẫn còn thấp, còn các
em có học lực khá giỏi thì vẫn cịn lúng túng trong việc giải quyết các vấn đề trong
cuộc sống, ngại va chạm với bạn bè chính vì thế dễ dẫn đến mẫu thuẫn.
2. Những Khó Khăn và Thuận lợi:
a. Về phía nhà trường:
* Những thuận lợi:
+ Được Ban giám hiệu nhà trường và tổ chun mơn có sự quan tâm và tạo nhiều
điều kiện trong công tác của giáo viên chủ nhiệm.
+ Có sự hỗ trợ tích cực của q thầy cô trong tổ bộ môn.
+ Bản thân luôn nhiệt tình, tâm huyết trong cơng tác giảng dạy, có tinh thần trách
nhiệm trong công việc, đặc biệt trong việc giáo dục tư tưởng cho các em .
+ Đa số học sinh chăm ngoan.
+ Hoạt động của đoàn thanh niên chủ động và sáng tạo.
khóa lun, tài liu 1 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 1


Tài liu, lunTrường
vn 2 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

* Những khó Khăn:
+ Việc giáo dục đạo đức, nhân cách, kỹ năng sống cho học sinh chưa thường
xuyên và chưa thực hiện bằng nhiều kênh khác nhau.
+ Đa số học sinh rất hiếu động, đây cũng là nhược điểm lớn của các em khi thực

hiện. Vì nếu có một mâu thuẫn nhỏ các em cũng có thể dẫn đến các hành vi bạo lực
học đường. Các hành vi bạo lực học đường diễn ra rất phức tạp nó diễn ra ở mọi lúc
mọi nơi; nên giáo viên chủ nhiệm chưa xử lí kịp thời.
+ Các hành vi bạo lực học đường không chỉ đơn thuần là giữa các thành viên
trong lớp chủ nhiệm, giữa lớp này với lớp kia trong trường, mà cịn diễn ra phức tạp
hơn khi có sự tham gia của các thanh niên ngoài trường học và cả thân nhân của học
sinh với nhau…
+ Phần lớn giáo viên chủ nhiệm cịn trẻ chưa có kinh nghiệm xử lí triệt để khi có
các hành vi bạo lực học đường diễn ra, giáo viên chỉ xử lí qua loa cho các em viết tự
kiểm là xong; nên đôi khi các vấn đề càng diễn ra nghiêm trọng hơn. Mặt khác giáo
viên chủ nhiệm còn dành nhiều thời gian cho chuyên môn nên thời gian dành cho công
tác rèn luyện đạo đức, kỹ năng sống cho các em còn hạn chế…
b. Về phía lớp 10C6
* Những thuận lợi:
- Sĩ số lớp không quá đông: 42 học sinh. Gồm 20 học sinh nam và 22 học sinh
nữ.
- Đa số học sinh nhà ở gần khu vực trường học, thuộc địa phương.
- Hầu hết các em có ý thức kỷ luật tốt, lễ phép với thầy cơ, hồ đồng với bạn.
- Tích cực tham gia hoạt động tập thể do Đồn thanh niên và nhà trường tổ chức.
- Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, sát sao trong vấn đề bảo đảm an ninh
trường lớp.
- Đội ngũ giáo viên bộ mơn trẻ có chun mơn khá vững nhiệt tình trong giảng
dạy.
- Ban chi hội phụ huynh học sinh rất nhiệt tình với cơng việc của lớp, ln quan
tâm tới học sinh và thường xuyên phối hợp với GVCN để giải quyết các vấn đề liên
quan tới học sinh trong lớp.

khóa lun, tài liu 2 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 2


Tài liu, lunTrường
vn 3 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

* Những thuận lợi:
- Trường nằm trên địa bàn TT Chợ Vàm – Phú Tân – An Giang có những phức
tạp về các tệ nạn xã hội, tập trung nhiều trường học, trong các giờ cao điểm rất dễ xảy
ra các hiện tượng xích mích, mất trật tự ATGT,…
- Một số học sinh trong lớp chưa có ý thức trong học tập và tu dưỡng đạo đức.
- Các em đang ở lứa tuổi 16- 17, có nhiều thay đổi về tâm sinh lý, dễ thay đổi, dễ
bị kích động, thích thể hiện mình…..
- Một số em thiếu thốn tình cảm: bố mất sớm ( em Lâm Văn Ca), bố mẹ li dị ( em
Hồ Thị Kim Hên, Đỗ Thị Kim Ngân), đa số các em sống với ông bà do ba mẹ đi làm
ăn xa ở THPT Hồ Chí Minh, Bình Dương…
- Tên sáng kiến: CÁC BƯỚC XỬ LÝ, NGĂN CHẶN HÀNH VI “BẠO LỰC
HỌC ĐƯỜNG” CỦA GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM.
- Lĩnh vực: công tác chủ nhiệm lớp.
- Đối tượng nghiên cứu: là học sinh lớp 10C6 trường trung học phổ thơng

Nguyễn Chí Thanh - Phú Tân - An Giang.
III. Mục đích yêu cầu của đề tài, sáng kiến:
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
Bây giờ chúng ta dễ dàng bắt gặp một bộ phận học sinh bậc phổ thơng có tính
tình hung hăng, ngang ngược; các em sẵn sàng đánh các bạn trong trường dù có khi vì
một lý do rất đơn giản. Một học sinh dù học giỏi đến đâu mà thiếu đạo đức cũng trở

thành người vơ dụng. Tệ hại hơn có tài mà khơng có đức thì các em có thể dùng trí tuệ
của mình làm hại người khác với mức độ nguy hiểm hơn một người ít học. Để chú tâm
vào việc rèn luyện đạo đức cho học sinh trong nhà trường khơng chỉ là những khẩu
hiệu sng mà cần có biện pháp cụ thể và cần làm lâu dài. Trong những năm gần đây
vì áp lực chất lượng bộ mơn đã đè nặng lên giáo viên; nên giáo viên bộ mơn chỉ tập
trung sâu vào chun mơn. Vì vậy việc dạy đạo đức cho học sinh không được thường
xuyên, chỉ khi nào phát hiện học sinh vi phạm thì mới nhắc nhở nên dần dần các học
sinh cá biệt đã lôi kéo theo các em khác trong lớp gây mất trật tự trong giờ học cũng
như gây mâu thuẫn đánh nhau. Như vậy, để giáo dục đạo đức cho học sinh và góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục thì cần giải quyết phần gốc của vấn đề chứ không
phải là phần ngọn. Phong trào xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”
khóa lun, tài liu 3 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 3


Tài liu, lunTrường
vn 4 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

đến nay đã và đang tiếp tục nhận được sự đồng thuận cao của tồn xã hội vì sự hướng
đến giáo dục một nhân cách toàn diện cho những chủ nhân tương lai. Tuy nhiên, để tới
đích, vẫn có khơng ít khó khăn, trở ngại. Nhất là trong thời gian gần đây, một số tệ nạn
xã hội vẫn tiếp tục xâm nhập vào trường học, trong đó, đáng báo động là tình trạng
bạo lực học đường có chiều hướng gia tăng ở tất cả các bậc học, cấp học. Nhận thức rõ
điều này, chúng ta cần phải tìm ra các giải pháp phối kết hợp “Ngăn chặn và phòng
chống bạo lực học đường”.

2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
Gần đây vấn đề bạo lực học đường đang được dư luận rất quan tâm và được coi
là một hiện tượng xã hội đã đến mức nguy hiểm và nghiêm trọng. Có rất nhiều cuộc
hội thảo về chun đề phịng chống bạo lực trong nhà trường để đưa ra những biện
pháp nhầm giải quyết hiện tượng bạo lực trong học sinh. Có ý kiến cho rằng “Một
trong những nguyên nhân cơ bản dẫn tới hiện tượng trên đó chính là tình trạng nặng
về dạy chữ, nhẹ về dạy người làm giảm hiệu quả của việc giáo dục đạo đức, lối sống
cho học sinh, chưa quan tâm đầy đủ và huy động các nguồn lực cần thiết cho công tác
giáo dục đạo đức học sinh”. Việc giáo dục đạo đức, nhân cách, kỹ năng sống cho học
sinh là việc làm thường xuyên và cần phải thực hiện bằng nhiều kênh khác nhau. Tuy
nhiên, trong nhà trường vấn đề tu dưỡng đạo đức cho học sinh là trách nhiệm của các
thầy cô giáo, khơng thể phủ nhận vai trị của người giáo viên chủ nhiệm trong việc
hình thành nhân cách của học sinh. Với thực trạng bạo lực trong học đường hiện nay,
người giáo viên chủ nhiệm cần phải làm gì để ngăn chặn và giúp học sinh phát triển
nhân cách trở thành những con người lao động sáng tạo, làm chủ bản thân, làm chủ đất
nước, có đức có tài?
Là một giáo viên trẻ cịn rất ít kinh nghiệm trong cơng tác chủ nhiệm, song tôi
cũng mạnh dạn nêu ra một vài kinh nghiệm của bản thân, một số công tác giáo dục học
sinh đã làm tại lớp chủ nhiệm, đã thực hiện tại đơn vị đang công tác trong việc ngăn
ngừa tình trạng học sinh đánh nhau mang tính bạo lực. Với những cách làm này nó sẽ
ngăn chặn, răn đe các em cịn lại và đồng thời xóa hết những mâu thuẫn mà các em đã
gây ra.
IV. Nội dung sáng kiến
1. Cơ sở lý luận của vấn đề:
1.1. Bạo lực học đường là gì?
khóa lun, tài liu 4 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 4

Tài liu, lunTrường
vn 5 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Bạo lực học đường là một thuật ngữ dùng để chỉ các hành động làm tổn hại đến
thể chất, tinh thần và vật chất đến những người đang trực tiếp tham gia vào quá trình
giáo dục trong nhà trường, dưới những hình thức khác nhau diễn ra trong mơi trường
học đường.

1.2. Hành vi bạo lực học đường là gì?
Hành vi bạo lực học đường là hành vi sử dụng sức mạnh từ một học sinh hay
nhóm học sinh này đến học sinh khác hoặc nhóm học sinh khác làm tổn hại đến thể
chất, tinh thần và vật chất của người khác dưới hình thức khác nhau diễn ra trong mơi
trường học đường.
1.3. Phân Loại bạo lực học đường: có 4 loại: bạo lực về vật chất, bạo lực về thể
chất, bạo lực về tâm lí tình cảm, bạo lực về tình dục.
1.4. Ngun tắc giáo dục học sinh có hành vi bạo lực học đường
1.4.1. Vì sao chúng ta phải quan tâm giáo dục học sinh có hành vi bạo lực
học đường:
- Trong tập thể nhà trường luôn tồn tại những học sinh dễ giáo dục và những học
sinh khó giáo dục, hay có những hành vi khơng mong đợi. Những học sinh khó giáo
dục là những em thường có những thái độ, hành vi không phù hợp với giá trị, nội quy,
truyền thống của tập thể, không thực hiện tròn bổn phận và trách nhiệm của người học
sinh, hoặc thiếu văn hóa, thiếu đạo đức trong quan hệ ứng xử với mọi người mặc dù đã
khóa lun, tài liu 5 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 5


Tài liu, lunTrường
vn 6 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

được nhà trường, gia đình quan tâm chỉ dẫn, giáo dục… Nếu hành vi không mong đợi
của các em lặp lại thường xuyên và trở thành hệ thống thì trong thực tiễn nhà trường
hiện nay được gọi là học sinh cá biệt. Những học sinh này được giáo viên coi là khó
dạy, thậm chí hư hỏng.
- Trách nhiệm của giáo dục nói chung và giáo viên nói riêng về lý thuyết khơng
được để cịn những học sinh có hành vi chưa phù hợp với giá trị, chuẩn mực xã hội và
những qui định chung của nhà trường, lớp học, cộng đồng. Bởi giáo dục có sứ mạng là
hình thành và phát triển nhân cách vừa có cá tính (mang bản sắc riêng của mình)
nhưng phải biết sống hài hịa với các giá trị chung của loài người, dân tộc và cộng
đồng để có cuộc sống hạnh phúc.
- Nếu trong lớp tồn tại những học sinh cá biệt, ln có những hành vi tiêu cực,
khơng phù hợp thì sẽ ảnh hưởng đến tập thể, những thành viên khác. Trong thực tế
nhiều giáo viên chủ nhiệm cảm thấy rất bị áp lực, có khi bất lực khi trong lớp có
những học sinh được gọi là cá biệt. Bởi vì giáo viên chủ nhiệm khơng chỉ gặp khó
khăn trong ứng phó với chính học sinh đó, mà đơi khi cịn gây ảnh hưởng đến học sinh
khác, đến tập thể lớp. Biểu hiện phổ biến của học sinh được coi là cá biệt có thể như
sau:
+ Có những thay đổi khác lạ trong thái độ, cách cư xử: trở nên lãnh đạm, khơng
chan hịa, khơng muốn hịa đồng, cáu kỉnh, xúc phạm người khác, thậm chí gây gổ dẫn
đến đánh nhau.
+ Khơng quan tâm, hứng thú với những trường học và việc học, học sa sút,

thậm chí là bỏ học.
+ Thiếu tự tin vào bản thân, không tin cậy người khác.
+ Thường xuyên vi phạm nội qui của lớp, trường.
+ Cố thu hút sự chú ý của người khác bằng những hành vi như phá phách, vơ lễ,
ăn cắp, nói dối…
+ Hay đánh đập bạn, hay ồn trong giờ học, bỏ học trốn học để đi chơi.
+ Thậm chí có những em rơi vào con đường nghiện ngập ma túy và các tệ nạn
xã hội khác…Tóm lại học sinh cá biệt là những học sinh có sự bất thường về tính
cách, khơng có động cơ học tập, tâm lý không ổn định.
+ Trong số những học sinh được coi là cá biệt, đôi khi có những em có tiềm
năng về cá tính, do giáo viên khơng hiểu được, khơng có cách tiếp cận và tác động phù
khóa lun, tài liu 6 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 6


Tài liu, lunTrường
vn 7 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

hợp hoặc không được sự giúp đỡ kịp thời, đúng cách… mà dẫn đến sự biểu hiện
những hành vi không phù hợp của học sinh.
Vì vậy, đối với học sinh cá biệt, giáo viên chủ nhiệm thực sự cần là kỹ sư tâm
hồn, có trách nhiệm phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà
trường, mà trước hết là với tập thể lớp giúp những em này điều chỉnh, thay đổi
niềm tin, thái độ, hành vi của mình để các em có tương lai tốt đẹp hơn.
1.4.2. Tìm hiểu các căn nguyên của hành vi bạo lực học đường:

a. Tìm hiểu nguyên nhân của hiện tượng này.
* Nguyên nhân do yếu tố sinh học:
Một số em sinh ra đã có vấn đề, bản thân tính hay gây gổ, hung hăng… do tình
trạng cha mẹ yếu về thể chất, tinh thần, học sinh kém dinh dưỡng…
* Nguyên nhân do yếu tố tâm lí – xã hội:
Các chuyên gia tâm lí và những người nghiên cứu về hành vi của học sinh ở
trường học kết luận rằng những vấn đề thái độ và cách cư xử bất thường của các em
phần lớn bắt nguồn từ những vấn đề thực tế mà các em phải đối mặt trong cuộc sống.
Đó là những vấn đề có liên quan đến mơi trường, hồn cảnh sống của các em. Có thể
các em gặp các vấn đề trong gia đình, hoặc trong quan hệ với bạn bè, thầy cô, hoặc
những trở ngại khác… nên ln gây khó chịu trong các mối quan hệ khiến mọi người
khơng bằng lịng. Do đó mọi người lại đối xử khắt khe, khơng thơng cảm. Chính sự
khắt khe, thiếu quan tâm, bỏ mặc, không lắng nghe, thiếu thông cảm và tha thứ của
mọi người lại càng làm cho các em thấy cô đơn, dẫn đến sa sút trong học tập, bng
thả trong lối sống.
Trong số những học sinh có những hành vi khơng mong đợi, thậm chí trở thành
học sinh cá biệt có cả những học sinh tiềm năng nhưng vì ngun nhân nào đó cảm
thấy chán nản về năng lực của mình, mất dần hứng thú, động cơ học tập, hoạt động.
Học sinh đó tin rằng mình khơng thể “khá” lên được, đánh giá thấp về bản thân mình,
khơng vượt qua được khó khăn, dễ bỏ giữa chừng, kém tự tin.
Các nhà nghiên cứu về giáo dục đã kết luận rằng “tất cả những học sinh “hư” hay
có hành vi không phù hợp đều là những học sinh chán nản”. Khi chán nản, học sinh
khơng cịn hứng thú hoạt động và động cơ hoạt động nữa. Chán nản là nguyên nhân
khóa lun, tài liu 7 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 7


Tài liu, lunTrường

vn 8 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

của hầu hết những thất bại học đường, đặc biệt với những học sinh mới lớn. Một số em
cho rằng mình khơng đáp ứng được mong mỏi của thầy cơ, cha mẹ. Cảm giác, tâm
trạng chán nản của học sinh nảy sinh còn do những nhu cầu cơ bản như: an tồn, u
thương, tơn trọng… khơng được đáp ứng, hoặc gặp những vấn đề trong tình cảm, học
sinh sẽ buồn rầu, có cảm xúc tiêu cực, cảm thấy bất hạnh, có thể khơng kiềm chế được
bản thân.
b. Mục đích hành vi tiêu cực của học sinh:
Giáo viên cần phải tìm hiểu mục đích hành vi tiêu cực của học sinh. Có rất nhiều
lí do được đưa ra nhưng lại khơng giúp lí giải được mục đích hành vi tiêu cực của học
sinh. Xét cho cùng tất cả các hành vi đều có mục đích và có lí do, nó khơng xảy ra một
cách ngẫu nhiên. Giáo viên cần xác định được mục đích hành vi tiêu cực hay cư xử
khơng phù hợp của học sinh để hiểu được tại sao học sinh lại làm như vậy và có cách
xử trí thích hợp, hiệu quả.
Mục đích hành vi tiêu cực của học sinh thường tồn tại dưới các dạng sau:
+ Thu hút sự chú ý: Đằng sau hành vi thu hút sự chú ý là suy nghĩ sai lệch của
học sinh “Mình chỉ cảm thấy quan trọng khi nhận được sự quan tâm, chú ý của cha
mẹ, thầy cô”. Đến tuổi mới lớn, học sinh thường hướng hành vi này tới bạn cùng tuổi
nhiều hơn. Muốn được chú ý là nhu cầu, động cơ phổ biến ở bất cứ học sinh nào. Nếu
không thu hút được sự chú ý thông qua việc được điểm cao, thành tích thể thao, hoạt
động nhóm lành mạnh thì học sinh sẽ làm bằng cách tiêu cực khác.
+ Thể hiện quyền lực: Học sinh liên tục cố gắng khám phá xem mình “mạnh”
đến mức nào. Đằng sau hành vi chứng tỏ mình cũng có “quyền lực” có thể để ra oai
với bạn bè, hoặc muốn chứng tỏ mình xứng đáng làm thủ lĩnh… “Mình chỉ cảm thấy
quan trọng nếu là người điều khiển và có những gì mình muốn” là suy nghĩ sai lệch
của học sinh. Hoặc là một số học sinh chỉ cảm thấy quan trọng khi chúng thách thức

quyền lực của người lớn, vi phạm nội quy, không làm theo lời cha mẹ, thầy cơ.
+ Trả đũa: Học sinh cho rằng “Mình cảm thấy bị tổn thương và không được yêu
quý, không được đối xử tơn trọng, cơng bằng, bị trừng phạt, mình phải đáp trả”. Học
sinh làm người khác (anh chị em hay bạn cùng lớp) và cha mẹ, thầy cô bị tổn thương
vì trước đó học sinh cảm thấy bị tổn thương, bị đối xử khơng cơng bằng. Do đó để
khóa lun, tài liu 8 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 8


Tài liu, lunTrường
vn 9 ofTHPT
102. Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

tránh học sinh có thái độ và hành vi với mục đích là trả đũa nhà trường, cha mẹ học
sinh cần rất thận trọng trong ứng xử với các em sao cho không để lại những ấn tượng
tiêu cực này.
+ Thể hiện sự khơng thích hợp: Hành vi thể hiện sự khơng thích hợp chính là
hành vi rút lui, né tránh thất bại của học sinh vì cảm thấy nhiệm vụ quá sức so với
mong mỏi của thầy cô. Trong trường hợp này học sinh sẽ thiếu tự giác, không muốn
thực hiện các nhiệm vụ, bổn phận của người học sinh, có thể có biểu hiện của sự tự ti
trước những yêu cầu chung của lớp.
c. Những dạng suy nghĩ khơng hợp lí cũng dẫn đến học sinh có hành vi bạo
lực học đường trong quan hệ với người khác hoặc đối với những sự việc, hiện
tượng hay những việc cần làm.
- Suy nghĩ trắng – đen: nhìn sự vật, hiện tượng một cách tuyệt đối hoặc trắng
hoặc đen.

- Khái qt hóa q mức: Nhìn sự vật hiện tượng như một khuôn mẫu luôn như
vậy.
- Định kiến: Chỉ tập trung vào điểm tiêu cực, bỏ qua điểm tích cực.
- Hạ thấp các điểm tích cực: Cho rằng những gì đã đạt được là không đáng kể.
- Kết luận vội vã: Nhanh chóng cho rằng người khác phản ứng với mình một
cách tiêu cực khi chưa có bằng chứng rõ ràng.
- Phóng đại hoặc đánh giá thấp: Phóng đại sự việc, hiện tượng hoặc hạ thấp tầm
quan trọng của sự việc, hiện tượng.
- Suy đốn cảm tính: Suy đốn từ trạng thái cảm xúc.
- Suy nghĩ là “phải” thế này hay thế kia: phê phán bản thân hay người khác, cho
rằng mình hay người khác “phải” hay “khơng được” thế này hay thế kia.
- Chụp mũ: Đồng nhất mình với những khiếm khuyết của bản thân. Đáng lẽ nghĩ
“mình có sai lầm” thì lại nghĩ “mình đúng là thằng ngu”.
- Cá nhân hóa và đổ lỗi: Đổ lỗi cho bản thân và người khác về những gì mà bản
thân hay họ khơng phải chịu trách nhiệm hồn tồn.

khóa lun, tài liu 9 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 9


Tài liu, lunTrường
vn 10 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

1.4.3. Nội dung và biện pháp giáo dục học sinh có hành vi bạo lực học
đường:

a. Nội dung cần giáo dục học sinh có hành vi bạo lực học đường:
Từ ngun nhân và mục đích của những hành vi khơng mong đợi, để cho các em
có thể tự thấy cần phải thay đổi… ta cần giáo dục các em bao gồm:
* Nhận thức đúng điểm mạnh và điểm yếu của bản thân:
Để học sinh có những ứng xủ phù hợp trong mối quan hệ, trong các tình huống,
trước hết cần giúp học sinh nhận thức đúng được bản thân, trong đó xác định được
đúng mình là ai? Mình có điểm mạnh, điểm yếu gì? Đây vừa là một kĩ năng sống quan
trọng của mỗi cá nhân, nó càng trở nên quan trọng đối với những người hay có những
thái độ, hành vi ứng xử khơng phù hợp, gây khó chịu, phản cảm cho mọi người.
* Nhận thức được những giá trị đối với bản thân:
Việc nhận thức được điều gì có nghĩa và quan trọng đối với mình và những điều
đó có phải thực sự là chân giá trị của con người và đời người không? Rất quan trọng
nữa là cần nhận thấy bên cạnh những hạn chế nhất định, mình là người có giá trị thì
học sinh mới có nhu cầu, động lực để hoàn thiện bản thân.
* Tự tin về giá trị và những điểm mạnh của mình để làm điểm tựa cho
những hành vi và ứng xử một cách tích cực:
Trên cơ sở làm cho học sinh nhận thức được những điểm mạnh, giá trị của bản
thân khích lệ để các em tự tin phát huy những điểm mạnh và giá trị đó, đồng thời cố
gắng khắc phục những hạn chế, những niềm tín vào cái phi giá trị hoặc phản giá trị để
thay đổi hành vi, thói quen xấu, tiêu cực theo hướng lành mạnh và tích cực lên.
* Nhận thức được hậu quả của những hành vi tiêu cực và tất yếu phải thay
đổi thói quen hành vi cũ:
Giáo viên phối hợp với tập thể lớp giúp học sinh dần nhận thức được nếu cứ hành
động, ứng xử theo cách làm mọi người khó chịu, làm mọi người tổn thương, cản trở sự
phát triển chung… thì khơng chỉ làm khổ, làm hại người khác, mà nguyên tắc sống
trong tập thể, xã hội không cho phép bất cứ ai làm cũng vậy.

khóa lun, tài liu 10 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 10


Tài liu, lunTrường
vn 11 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Nếu khơng thay đổi hành vi, thói quen tiêu cực thì sẽ ảnh hưởng đến tương lai,
đến sự thành cơng và chất lượng cuộc sống của bản thân. Thay đổi hay là chấp nhận
mọi sự rủi ro, thất bại?
Sau khi nhận thức được điều này và học sinh có nhu cầu thay đổi hành vi, thói
quen tiêu cực thì giáo viên chủ nhiệm cần giúp các em xây dựng kế hoạch thay đổi
hành vi, thói quen cũ. Thay đổi thói quen, hành vi tiêu cực không phải là chuyện dễ,
không chỉ cần có kế hoạch thực hiện mà cịn phải có ý chí, quyết tâm, kiên định thực
hiện kế hoạch để biến kế hoạch thành hiện thực, do đó giáo viên chủ nhiệm và tập thể
lớp cần luôn theo dõi sự tiến bộ để khích lệ và phịng ngừa hoặc hỗ trợ, giúp đỡ khi có
dấu hiệu lập lại thói quen cũ.
* Suy nghĩ tích cực và suy nghĩ trước khi hành động:
Cùng với việc khắc phục những suy nghĩ, niềm tin, thói quen, hành vi tiêu cực
của học sinh, giáo viên cần tạo cho học sinh thói quen suy nghĩ cẩn trọng trước khi
hành động để tránh những hành vi không mong đợi và các hậu quả đáng tiếc khác.
* Giáo dục kỉ luật tích cực:
Thơng thường đối với những học sinh có hành vi bạo lực học đường, giáo viên
chủ nhiệm thường khó kiểm sốt cảm xúc nên rất dễ có những lời nói hoặc hành vi gây
tổn thương cho học sinh về tinh thần hoặc thể chất. Cách ứng xử này đang bị ngành
giáo dục nghiêm khắc xử lý. Để tránh xảy ra những trường hợp đáng tiếc như giáo
viên sử dụng hình thức trừng phạt đối với học sinh có hành vi tiêu cực, một mặt giáo
viên chủ nhiệm cần học cách kiểm soát cảm xúc, mặt khác cần giáo dục kỉ luật tích

cực cho các em. Giáo dục kỉ luật tích cực thay thế cho trừng phạt là giải pháp khơng
chỉ có ý nghĩa nhân văn, mà còn đem lại hiệu quả giáo dục cao.
Giáo dục kỉ luật tích cực dựa trên sự điều chỉnh bên trong hơn là kiểm sốt bên
ngồi. Giáo dục kỉ luật tích cực là giáo dục dựa trên nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất của
học sinh, mang tính phịng ngừa, tôn trọng trẻ, không làm tổn thương đến thể xác và
tinh thần của các em, có sự thỏa thuận của giáo viên và học sinh và phù hợp với đặc
điểm tâm, sinh lí của học sinh.
b. Giáo viên chủ nhiệm cần phải làm như thế nào để thay đổi thái độ, hành
vi tiêu cực của học sinh:
khóa lun, tài liu 11 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 11


Tài liu, lunTrường
vn 12 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Một là: Giáo viên chủ nhiệm cần phải quan tâm đến những khó khăn của
học sinh.
Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và những khó khăn về mặt tâm lí của
học sinh để kịp thời hỗ trợ, khích lệ các em hành động đúng sẽ giúp các em tránh được
những hành vi không mong đợi.

Hai là: Giáo viên chủ nhiệm cần phải tìm hiểu mục đích hành vi tiêu cực của
học sinh để có cách ứng xử phù hợp.
Nhiều người cho rằng học sinh hư vì bản thân học sinh có tính hay gây gổ hoặc

được nng chiều quá mức, hư vì cha mẹ hay anh chị đều hư, vì gia đình q nghèo
hoặc q giàu… có rất nhiều lí do được đưa ra nhưng lại khơng giúp lí giải được mục
đích hành vi tiêu cực của học sinh. Xét cho cùng tất cả các hành vi đều có mục đích và
lí do, nó khơng xảy ra một cách ngẫu nhiên. Hành vi tiêu cực hay cư xử không phù
hợp của học sinh cũng vậy. Giáo viên chủ nhiệm cần xác định được mục đích hành vi
tiêu cực của học sinh để hiểu được tại sao học sinh lại làm như vậy và có cách xử trí
thích hợp, hiệu quả. Điều đáng lưu ý là nhiều khi học sinh không ý thức được những
suy nghĩ, niềm tin sai lệch của mình. Do đó giáo viên chủ nhiệm cần cố gắng bình
tĩnh, hiểu học sinh, tơn trọng học sinh và dùng các phương pháp kỷ luật tích cực, lắng
nghe tích cực, khích lệ, kiềm chế bản thân để giải quyết.
khóa lun, tài liu 12 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 12


Tài liu, lunTrường
vn 13 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Ba là: Giáo viên chủ nhiệm cần tiếp cận cá nhân đối với những học sinh có
hành vi bạo lực học đường:
Giáo viên một mặt cần phát huy tối đa được những điểm mạnh, phát triển tiềm
năng, mặt khác phải hạn chế, phịng ngừa những hành vi khơng mong đợi của từng học
sinh. Muốn đạt được điều đó, giáo viên cần quán triệt cách tiếp cận cá nhân.
Bốn là: Trong tình huống học sinh thực hiện các hành vi khơng mong đợi,
giáo viên chủ nhiệm cần đặt mình vào vị thế của các em để lắng nghe tích cực các
vấn đề của các em, khích lệ những suy nghĩ và thái độ hành vi tích cực đối với

những vấn đề các em đang phải đương đầu.
Tôn trọng quyền tự ra quyết định và giải quyết vấn đề của các em. Giáo viên chỉ
giữ vai trò khơi gợi những hướng giải quyết tích cực, hoặc phản biện những suy nghĩ,
thái độ có thể dẫn đến hành vi có nguy cơ rủi ro.
Ngun tắc chủ yếu là trong các tình huống đó, giáo viên chủ nhiệm cần cố gắng
bình tĩnh, hiểu học sinh, tôn trọng học sinh và dùng các phương pháp kỷ luật tích cực,
khích lệ, kiềm chế bản thân để giải quyết. Giáo viên chủ nhiệm cần kiềm chế, không
nên thể hiện thái độ quá nóng nảy, căng thẳng trước mặt học sinh. Nếu giáo viên chủ
nhiệm khơng kiểm sốt được cảm xúc thì có thể khiến học sinh trở nên tức giận hơn,
làm học sinh suy nghĩ tiêu cực dẫn đến hậu quả không lường. Đồng thời cũng cần
tránh hồ đồ và quan liêu đưa ra những lời chỉ trích chưa tìm hiểu ngun nhân, mục
tiêu của hành vi không mong đợi.
Năm là: Giáo viên chủ nhiệm muốn thay đổi hành vi của học sinh một cách
hiệu quả, giáo viên chủ nhiệm cần có sự hợp tác của học sinh, được học sinh tin
cậy. Do đó, giáo viên cần chủ động tiếp xúc với học sinh để nắm bắt về điều kiện,
hoàn cảnh, tâm sự, sức khỏe… của học sinh. Học sinh cần được giáo viên hiểu những
khó khăn, nhu cầu tình cảm của mình. Do đó giáo viên chủ nhiệm cần quan sát và tìm
ra ngun nhân khơng được đáp ứng những nhu cầu tình cảm của các em và phải quan
tâm đến những khó khăn của học sinh. Việc tìm hiểu những trở ngại trong học tập và
những khó khăn về mặt tâm lí của học sinh sẽ giúp giáo viên chủ nhiệm không phải
dùng biện pháp xử phạt mà vẫn giáo dục học sinh có kết quả.

khóa lun, tài liu 13 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 13


Tài liu, lunTrường
vn 14 THPT

of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Sáu là: Giáo viên chủ nhiệm cần sử dụng biện pháp khích lệ và củng cố tích
cực:
Khi giáo viên chủ nhiệm giao cho các em nhiệm vụ gì cần thức tỉnh lịng tự
trọng, kết hợp với tin tưởng và tơn trọng học sinh, kể cả trong quá trình các em thực
hiện bằng những câu hỏi mang tính khích lệ như: “thầy/cơ tin tưởng ở em đấy; thầy/cơ
nghĩ em có thể làm được hơn thế.”
Bảy là: Giáo viên chủ nhiệm cần sử dụng phương pháp sử dụng hệ quả tự
nhiên và hệ quả lơgic:
Mục đích chủ yếu của việc sử dụng hệ quả tự nhiên và hệ quả lôgic dạy cho học
sinh có ý thức trách nhiệm về các hành vi của chính mình, khích lệ học sinh đưa ra
những quyết định có trách nhiệm, do đó cách làm này có thể thay thế cho trừng phạt:
học sinh vẫn học được cách ứng xử tốt giúp cho mối quan hệ ấm áp hơn, ít xung đột
hơn.
Tám là: Giáo viên chủ nhiệm cần sử dụng những hình thức xử phạt phù hợp
nhất quán:
Khi những yêu cầu, mong đợi đã được đặt ra rõ ràng thì cũng cần có những biện
pháp xử phạt cụ thể, rõ ràng đối với những hành vi vi phạm và các biện pháp phải
được áp dụng một cách nhất quán. Giáo viên chủ nhiệm cần lưu ý những điều sau đây
khi sử dụng các biện pháp xử phạt:
Các biện pháp xử phạt phải nhằm mục đích dạy học sinh biết rằng thái độ, hành
vi của các em như vậy là sai. Khơng bao giờ sử dụng những hình phạt khiến học sinh
cảm thấy mình là đồ bỏ đi, vơ dụng. Tuyệt đối khơng sử dụng hình thức phạt mang
tính bạo lực. Sử dụng những hình phạt bạo lực khơng những khơng có tác dụng đối với
học sinh mà chỉ thể hiện sự bất lực và còn vi phạm những điều giáo viên chủ nhiệm
không được làm và vi phạm pháp luật. Các hình thức phạt cần phù hợp với mức độ vi
phạm.

Những hình phạt nên mang tính tích cực để thơng qua những hình phạt học sinh
có thể học thêm được một kỹ năng nào đó.

khóa lun, tài liu 14 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 14


Tài liu, lunTrường
vn 15 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

* Biện pháp xử phạt có thể vận dụng là:
- Tước bỏ hoạt động yêu thích cho đến khi khắc phục được lỗi.
- Tạm dừng việc học tập để học sinh tự kiểm điểm bản thân với mục đích để giúp
học sinh thoát ra khỏi trạng thái căng thẳng để kiềm chế bản thân và tạo điều kiện cho
học sinh bình tĩnh trở lại.
- Yêu cầu viết báo cáo hằng ngày với mục đích là để học sinh nhận biết được
những lỗi thường xuyên mắc phải và tạo cho các em cơ hội điều chỉnh.
Lưu ý: không nên phạt học sinh bằng cách giao thêm bài tập, hoặc nhiệm vụ lao
động cho học sinh sẽ khiến cho các em nghĩ rằng học tập hay lao động là sự trừng
phạt.
Chín là: Giáo viên chủ nhiệm cần phát huy tối đa vai trò của tập thể thân
thiện, các mối quan hệ gắn bó, chia sẻ, thiện chí, tạo điều kiện để các em tham gia
vào các hoạt động đa dạng của lớp để các em được trãi nghiệm những cảm xúc tích
cực.
Mười là: Giáo viên chủ nhiệm cần phải nói chuyện với cha mẹ các em về vấn

đề của các em để cùng phối hợp hỗ trợ.
Trong những trường hợp đó, tình yêu thương, sự động viên của cha mẹ, thầy cô
sẽ có sức thuyết phục giúp các em phát triển những suy nghĩ tích cực khắc phục được
những tâm trạng căng thẳng.
Mười một là: Những điều giáo viên chủ nhiệm cần tránh trong giáo dục học
sinh có hành vi bạo lực học đường, học sinh cá biệt:
- Không dùng các biện pháp trừng phạt thể chất hoặc tinh thần đối với học sinh.
Nếu giáo viên trừng phạt học sinh thì khơng những khơng mang lại hiệu quả mà cịn
gây hại cho học sinh, làm học sinh lo âu và hạn chế kết quả học tập và phát triển của
bản thân. Nếu dùng các hình phạt mang tính xúc phạm sẽ đẩy học sinh đi xa hơn, làm
cho học sinh muốn chống đối hơn là hợp tác. Nếu học sinh có thay đổi thì có thể vì ép
buộc nhiều hơn là muốn hay tự nguyện thay đổi.
- Đánh giá học sinh thiếu khách quan, thiếu thận trọng. Trong trường hợp bị đánh
giá không đúng, học sinh sẽ quyết định không đáp lại các mong mỏi, các yêu cầu do
khóa lun, tài liu 15 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 15


Tài liu, lunTrường
vn 16 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

người lớn đặt ra cho học sinh nữa. Học sinh mất dần hứng thú và cố gắng. Hầu hết
người lớn thường nhìn nhận học sinh đang có vấn đề về cảm xúc hoặc hành vi một
cách tiêu cực hơn thực tế (“bơi đen”). Khi đó, các em có thể biểu hiện sự chán nản,
cảm thấy giận dữ, bất lực, có khi trầm cảm. Học sinh cảm thấy chán đến trường, dần

dần học sinh sợ đi học và không cố gắng nữa. Học sinh mất dần động cơ hoạt động.
Khi các hành vi của người lớn ở nhà và ở trường tạo cho học sinh cảm xúc bất lực, đau
đớn, sợ hải, ngượng ngùng và bất an thì học sinh khó phát triển bình thường, khỏe
mạnh. Giáo viên cũng cảm thấy căng thẳng và bất lực khi có những học sinh hư, gây
rối trong lớp.
- Tập thể lớp khơng nên có thái độ thiếu thiện chí đối với bạn. Nếu một học sinh
cảm thấy bất lực và gặp thêm những thất bại, học sinh sẽ càng cảm thấy khơng có hy
vọng. Nếu bị bạn học trêu chọc thêm, học sinh càng cảm thấy chán nản hơn.
2. Các biện pháp mà bản thân đã tiến hành để giải quyết vấn đề:
Ở đề tài này tơi chỉ tập trung vào việc xử lí những vụ việc gây mâu thuẫn đánh
nhau trong và ngoài nhà trường.
Ở đầu năm học các em mới vào trường có nhiều cảnh vật mới, con người mới,
bạn bè mới nên em nào cũng muốn thể hiện mình. Nắm được điều này nên đầu năm
học thông qua phiếu thông tin học sinh giáo viên chủ nhiệm cần chọn được một đến
hai em cán sự lớp làm công tác theo dõi an ninh trật tự của lớp trong và ngoài trường
học. Nếu có mâu thuẫn hoặc đe dọa đón đường đánh nhau là lên báo cho giáo viên chủ
nhiệm hoặc các đồng chí trong Ban thường vụ Đồn trường để kịp thời giải quyết. Đây
là một biện pháp ngăn chặn có hiệu quả nhất vì nó đã ngăn chặn được trước khi có
hành vi bạo lực diễn ra.
Với nhiệm vụ là giáo viên chủ nhiệm lớp và phụ trách an ninh trật tự của
lớp chủ nhiệm nhiều năm liền đã cho tơi những kinh nghiệm và việc làm có hiệu
quả sau:
1. Bước thứ nhất: Khi phát hiện hoặc có nguồn tin từ các em báo lên thì chúng
ta phải xác minh và mời tất cả các em có liên quan lên để điều tra làm rõ nguyên nhân
vì đây là một bước ngoặc khá quan trọng, muốn được như thế thì người phụ trách phải
tách riêng từng em một cho các em viết tường trình. Trong q trình viết đó ta phải
khóa lun, tài liu 16 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 16

Tài liu, lunTrường
vn 17 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

xâu chuỗi lại sự việc nếu phát hiện có sự dối trá, bao che thì chúng ta sẽ làm việc với
từng em một để cho các em tường trình lại cho đúng vì khi viết tường trình em nào
cũng muốn khai những cái sai của đối phương, nói cái đúng của mình và bao che cái
sai của mình đã gây ra. Từ đó nắm được mấu chốt quan trọng để các em khai đúng có
được điểm chung thống nhất giữa các em (nếu các em khai khơng đúng thì phải cho
các em viết lại đến khi nào đúng mới thôi).
2. Bước thứ hai: Sau khi đã có được điểm chung tiếp tục mời các em liên quan
trực tiếp để phân tích cho các em tìm ra cái sai, cái đúng, cái lợi, cái hại trong việc làm
của các em. Sau đó cho các em nhận xét rút kinh nghiệm và ký cam kết bảo lãnh cho
nhau từ đó về sau.
3. Bước thứ ba: Giáo viên chủ nhiệm sẽ gọi các em lại để các em tường trình lại
vụ việc để kể từng giai đoạn, diễn biến, nguyên nhân của sự mâu thuẫn. Trong lúc này
có thể sẽ xuất hiện nhiều tình tiết mới, chúng ta phải tơn trọng các em, khơng nên thiên
vị hay đàn áp các em vì rất dễ dẫn đến xung đột thậm chí đánh nhau trong lúc ta đang
xử lí đối với những em có cá tính mạnh, bất đồng… Tường trình song các em đã thống
nhất tình tiết của sự mâu thuẫn chúng ta cho từng em một nhận xét về hành vi và
khuyết điểm của mình trước các bạn. Việc làm này nhằm để từng em một thấy được
cái sai của mình, cái đúng của bạn để rút kinh nghiệm. Sau khi từng em một nhận xét
xong chúng ta chốt lại cái sai, cái đúng của các em như thế nào, mức độ nào, tự nhận
hình thức kỷ luật nào. Sau đó cho các em ký cam kết bảo lãnh cho nhau và bắt tay giải
hòa.
4. Bước thứ tư: Sau khi bắt tay giải hịa xong tơi kêu viết một bản tự kiểm gởi

giáo viên chủ nhiệm. Tiếp theo giáo viên chủ nhiệm mời phụ huynh học sinh của các
em lên cùng một ngày để hòa giải trước bước một. Khi mời phụ huynh học sinh lên
chúng ta phải là trung gian hòa giải.
Còn những mâu thuẫn xuất phát từ gia đình của các em thì chúng tơi cố gắng là
trung tâm hịa giải, làm sao cho gia đình hịa thuận để cùng dạy dỗ các em vì chuyện
học của các em là quan trọng. Cịn những mâu thuẫn khơng thể giải quyết thì chúng tơi
phải nhờ đến Đồn trường và ban giám hiệu vào để cùng làm việc.

khóa lun, tài liu 17 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 17


Tài liu, lunTrường
vn 18 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

5. Bước thứ năm: Ra hội đồng kỷ luật sau khi nghe tường trình lại vụ việc song,
các thành viên cịn lại tiếp tục phân tích cái đúng, cái sai của các em và hội đồng ra
mức kỷ luật đối với từng em một.
Lưu ý: Tùy vào mức độ của các hành vi và sự thống nhất của gia đình và sự
thành khẩn nhận lỗi mà chúng ta đề nghị hay không đề nghị đưa ra hội đồng kỷ luật,
Trong khi xử lý thì chúng ta phải đặt cơng tác giáo dục và hoàn thiện nhân cách cho
các em là chính, rèn luyện kỹ năng sống cho các em, hướng các em đến chổ phải biết
kiềm chế bản thân và biết từ chối trước những lời nói khích tướng của bạn bè…
3. Tình huống cụ thể tại lớp 10C6
Sự việc vào ngày 3/10/2018 được thông báo của nhà trường 2 em Huỳnh Nguyễn

Phước Duy và em Bùi Quốc Thái có mâu thuẫn với các bạn lớp 10C2. Sau khi nhận
thông tin từ đoàn trường, bản thân là giáo viên chủ nhiệm bắt đầu tiến hành:
Bước 1: Bản thân đi xác minh lại chính xác sự việc mâu thuẫn giữa các em thơng
qua thơng tin từ Ban giám hiệu, từ đồn trường, và một số em học sinh tại sự việc xãy
ra mâu thuẫn. Sau đó, tách 2 em Duy và Thái ra và viết tường minh sự việc.
Bước 2: Sau khi biết rõ sự việc và dựa vào hoàn cảnh của từng em mà trước đó
giáo viên chủ nhiệm đã tìm hiểu đầu năm, bản thân đua ra hướng giải quyết
+ Đối với em Duy do gia đình là con một gia đinh rất là chiều em nên tính tình
rất ỷ lại và rất thích thể hiện bản thân mình.
+ Đối với em Thái do ba mẹ lớn tuổi lo làm ăn khơng có thời gian giáo dục em,
chỉ thơng qua người anh hai quản lí em. Do giữa em Thái và người anh Hai khơng gẫn
gũi nên khơng có sự đồng cảm dẫn đến tính tình của em ít nói, suốt cả ngày chỉ biết
chơi game.
Bản thân đã phân tích sự việc mâu thuẫn giữa các em, đưa ra những việc đúng và
sai cho các em nhân xét và rút kinh nghiệm của thân.
Bước 3: Báo thông tin về gia đình các em.
Bước 4: Mời Phụ huynh của các em và các em ngồi lại với nhau để hòa giải mâu
thuẫn giữa các em và sau đó cho các em viết cam kết gửi lại giáo viên chủ nhiệm.

khóa lun, tài liu 18 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 18


Tài liu, lunTrường
vn 19 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Bước 5: Tại lớp, giáo viên chủ nhiệm nhắc nhở các em đồng thời cũng để các em
học sinh trong lớp rút kinh nghiệm cho bản thân. Đồng thời bản thân cũng sắp xếp
thực hiện mơ hình đơi bạn cùng tiến cho em Duy được ngồi kế Tiến học sinh rất ngoan
ln ln có trách nhiệm, tham gia tốt phong trào của lớp. Cịn Thái thì được xếp ngồi
kế bạn Hồng là phó học tập, tính tình rất mềm mỏng. Sau thời gian thực hiện cách này
đồng thời bản thân giáo viên chủ nhiệm luôn theo dõi hai em và tình hình lớp, đã thấy
hai em có sự tiến bộ rất rõ, ít vi phạm nội vi hơn, học có tiến bộ. Đặc biệt tính tình của
hai em Duy và Thái đã hòa đồng hơn với các bạn trong lớp.
V. Hiệu quả đạt được:
Trước khi thực hiện đề tài, tôi đã tìm hiểu trao đổi với một số học sinh về thái độ
đối với vấn đề nguyên phân phát sinh và cách phòng tránh bạo lực học đường. Kết quả
khảo sát 1 lớp khối 10C6 như sau :
Hiểu nắm chắc

Cơ bản hiểu về

Số phiếu

về bạo lục học

kiến thức bạo

phát hành

đường

lục học đường

Tổng số

phiếu 42

Cịn chưa rõ và

Hồn tồn

mơ hồ về bạo

chưa hiểu về

lục học đường

bạo lục học
đường

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

2

4,7%

13

31%

22

52,4 %

5

11,9%

- Học sinh lớp 10C6 gồm 42 học sinh, gồm đa số các em đạt học lực trung
bình, nhưng lại thích thể hiện bản thân, cái “tơi” lớn… các em khơng thích bị áp đặt
nhưng lại chưa ý thức được vai trò, vị trí của mình trong lớp, trường cũng như trong
gia đình. Do đó các em thực hiện nội quy của lớp, của trường không tốt. Nhưng do
thiếu các kĩ năng sống cơ bản thuộc nhóm kĩ năng giao tiếp – hịa nhập cuộc sống nên
các em được xếp vào nhóm học sinh cá biệt dễ dẫn đến nạn bạo lực học đường.
(Phiếu khảo sát giáo dục kiến thức về bạo lực học đường ) – PHẦN PHỤ LỤC
Sau một thời gian thực hiện một số biện pháp giáo dục bạo lực học đường vơi
vai trò giáo viên chủ nhiệm, bản thân đã nhận ra rằng nếu chúng ta càng quan tâm đến
các em và giải quyết triệt để các mâu thuẫn thì số học sinh vi phạm nội qui giảm đi rất
nhiều. ví dụ: khi vào đầu năm học, khi nhận chủ nhiệm học sinh lớp 10 mới vào
trường, do các em quá hiếu động nên chỉ có một mâu thuẫn nhỏ thì các em có thể đánh
khóa lun, tài liu 19 of 102.

GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 19


Tài liu, lunTrường
vn 20 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

nhau. Nhưng sau thời gian học tập tại trường thì các em đã nhận thức được vấn đề, nên
mâu thuẫn đó giảm đi rất nhiều. Vào đầu năm học bản thân là giáo viên chủ nhiệm
phải giải quyết các mâu thuẫn giữa các em rất nhiều nhưng dần dần đến cuối học kì I
và học kì II thì khơng cịn nữa và đặc biệt hơn là những mâu thuẫn đó chỉ thường xảy
ra với học sinh khối 10.
Chỉ sau nửa học kì thực hiện những biện pháp trên bản thân thấy sự gắn bó giữa
các em ngày càng mật thiết hơn, bạn bè thêm thương nhau hơn, những vướng mắc
mâu thuẫn của học sinh khơng cịn nữa và thay vào đó là những tình bạn, tình đồng
đội… Ngồi ra các em còn biết quan tâm đến mọi người, hăng hái đóng góp xây dựng
lớp học tốt hơn, các em cịn biết đồn kết gắn bó giúp đỡ các bạn gặp khó khăn trong
lớp, góp phần giữ gìn sự đồn kết của trường THPT Nguyễn Chí Thanh ngày càng tốt
hơn.
Nội dung khảo sát

Học kỳ I

Học kỳ II

01 cuộc

00

01 lần

00 lần

00

00

Học sinh vi phạm tệ nạn xã hội.

00

00

Học sinh vi phạm nội qui của lớp 10C6

12

5

Số lần xử lý kỷ luật
Số lần học sinh đánh nhau
Số học sinh vi phạm an toàn giao thơng.
Khơng có giấy phép lái xe.

trên 1 tuần
Kết quả khảo sát lại kiến thức bạo lục học đường sau học kì 1 năm học 20182019 tại lớp 10C6 là:

Hiểu nắm chắc

Cơ bản hiểu về

Số phiếu

về bạo lục học

kiến thức bạo

phát hành

đường

lục học đường

Tổng số
phiếu 42

Cịn chưa rõ

Hồn tồn

và mơ hồ về

chưa hiểu về

bạo lục học

bạo lục học

đường

đường

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

26

61,9%

15

35.8%

1

2,3 %

0

0%

khóa lun, tài liu 20 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 20


Tài liu, lunTrường
vn 21 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

Từ những kết quả trên thì các em đã nhận thấy rằng giáo viên chủ nhiệm là nơi
để các em tin tưởng và là nơi để các em chia sẻ những buồn vui, một chỗ dựa tinh thần
vững vàng cho các em trong cuộc sống.
VI. Mức độ ảnh hưởng:
1. Khả năng ứng dụng:
Mỗi trường, mỗi giáo viên chủ nhiệm có sự quản lí học sinh khác nhau, nhưng
với việc gây mâu thuẫn đánh nhau, nếu chúng ta giải quyết theo các bước trên thì nó
có thể ngăn chặn được hành vi bạo lực học đường.
Cần có tài liệu hướng dẫn và mở các lớp tập huấn cho giáo viên chủ nhiệm về
cơng tác xử lí, ngăn chặn hành vi bạo lực trong học đường.
2. Điều kiện áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:

Sáng kiến này có thể là tài liệu hữu ích đối với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ
môn, bí thư đồn trường.
VII. Kết luận:
1. Khẳng định tính sáng tạo về khoa học và thực tiễn của vấn đề:
Đây là một trong những biện pháp mà tôi đã áp dụng trong HK1 năm học 20182019 tại lớp 10C6 trường THPT Nguyễn Chí Thanh thơng qua cơng tác theo dõi việc
thực hiện nội qui của học sinh lớp 10C6 và trực tiếp xử lí các mâu thuẫn đánh nhau
của học sinh. Các biện pháp này nó đã giúp cho lớp chủ nhiệm(10C6) rất nhiều và đã
hạn chế đến mức thấp nhất những hành vi bạo lực.
2. Những bài học kinh nghiệm trong q trình xử lí:
Qua q trình thực hiện nhiệm vụ bản thân rút ra một số kinh nghiệm sau:
a. Khi xử lí phải tuyệt đối cương quyết và nghiêm khắc, khơng qua loa đại khái.
Vì nếu khơng các em sẽ ỉ lại và xem nhẹ nội qui nhà trường làm cho mâu thuẫn ngày
càng nhiều và nghiêm trọng.
b. Khi xử lí cần xét hỏi tìm ra nguồn gốc của mâu thuẫn đó. Vì nếu khơng thì khi
giải quyết nó khơng thể làm cho các em vừa lịng và nể phục.
c. Trong q trình xử lí phải tùy trường hợp mà dùng biện pháp khích tướng để
các em bọc lộ yếu điểm của mình. Nhưng cần lưu ý phải tùy đối tượng học sinh vì nếu
khơng các em dễ bị đánh nhau tại lúc xử lí.
khóa lun, tài liu 21 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 21


Tài liu, lunTrường
vn 22 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

d. Trong xử lý học sinh là chúng ta phải biết chờ đợi và kiên nhẫn không nên
quát tháo và gắn ép các em, vì sau mỗi sự việc thì các em bao giờ cũng dành phần phải
về mình và cố tìm cách né tránh hoặc chối bỏ trách nhiệm.
e. Khi xử lý chúng ta phải thu thập thông tin thật chính xác có như vậy hiệu quả
mới cao và chính xác.
g. Phải có sự phối hợp chặt chẽ với gia đình và địa phương để ngăn chặn triệt để
hơn.
3. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm:
Học sinh ở trường trung học phổ thông rất hiếu động, nhưng cũng rất nhanh bắt
kịp vào cuộc sống, sự cần thiết ở đây là chúng ta biết quan tâm đến các em, sự quan
tâm không phải của một cá nhân, mà phải là một tập thể và công tác này phải được
làm thường xuyên, chúng ta cần phải thật nghiêm khắc với các em nhưng cũng cần
phải nhẹ nhàng khi xử lý, điều quan trọng là chúng ta phải cho các em biết mình đã
làm gì? Phải khắc phục như thế nào? Một điều quan trọng trong xử lý học sinh là
chúng ta phải biết chờ đợi và kiên nhẫn không nên quát tháo và gắn ép các em, vì sau
mỗi sự việc thì các em bao giờ cũng danh phần phải về mình và có tìm cách né tránh
hoặc chối bỏ trách nhiệm, do đó khi xử lý chúng ta phải thu thập thơng tin thật chính
xác có như vậy hiệu quả mới cao. Để khơng cịn hành vi bạo lực trong trường học thì
nhà trường – gia đình – xã hội chung tay góp sức xây dựng ngơi trường khơng bạo lực.
Tôi cam đoan những nội dung báo cáo là đúng sự thật./.
Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến

Người viết sáng kiến

Lê Thị Kim Chi

khóa lun, tài liu 22 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 22

Tài liu, lunTrường
vn 23 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

PHỤ LỤC
TRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH
HỌ TÊN:…………………………………
LỚP 10C6

PHIẾU KHẢO SÁT
Nội dung: Bạo lực học đường
Em hãy trả lời trung thực các câu hỏi sau:
1. Em đã từng chứng kiến học sinh đánh nhau: Có  ; Khơng 
2. Thái độ, hành động của em khi chứng kiến học sinh đánh nhau:
a. Can ngăn

b. Báo cho người lớn biết để can thiệp (cha mẹ, thầy cô…)

c. Không can ngăn, để mặc đánh nhau



3. Em có can ngăn hoặc báo cho người lớn can thiệp khi chứng kiến học sinh
đánh nhau không: Có  ; Khơng 
Nếu khơng, vì sao:
a. Sợ “bị trả thù”


b. Việc riêng của ai, người đó tự giải quyết

c. Ý kiến khác: ...........................................................................
................................................................................................................................
................................................................................................................................
..............................................................................................................
4. Em đã từng đánh nhau: Có  ; Khơng 
5. Ngun nhân em đánh nhau với bạn (hoặc em biết nguyên nhân vì sao các bạn
đánh nhau) ?
a. Bị khiêu khích nên đánh

b. Đánh vì lý do tình cảm

c. Khơng ưa thì đánh

d. Người khác nhờ đánh

e. Khơng có lý do gì cũng đánh

g. Ý kiến khác:
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
..........
khóa lun, tài liu 23 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 23

Tài liu, lunTrường
vn 24 THPT
of 102.Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh nghiệm

6. Khi đánh nhau với học sinh khác (hoặc chứng kiến) em thường dùng (hoặc
thấy) hình thức nào?
a. 1 đánh 1

b. Từ 2 học sinh trở lên đánh 1 học sinh

7. Thái độ của cha, mẹ khi biết em đánh nhau với bạn?
a. La mắng, đánh đập

b. Cha mẹ không quan tâm



c. Yêu cầu xin lỗi bạn



d. Ý kiến khác:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................
....................................................................................................................................
8. Em hãy đề xuất biện pháp để ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường.
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
.....................

khóa lun, tài liu 24 of 102.
GV: Lê Thị Kim Chi

Trang 24


Tài liu, Trường
lun vn 25
of 102.
THPT
Nguyễn Chí Thanh

Sáng kiến kinh

nghiệm

MỤC LỤC
Trang
BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
I. Sơ lược lý lịch tác giả

II. Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị
1. Đặc điểm tình hình đơn vị
2. Những Khó Khăn và Thuận lợi
III. Mục đích u cầu của đề tài, sáng kiến
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
IV. Nội dung sáng kiến
1. Cơ sở lý luận của vấn đề
1.1. Bạo lực học đường là gì?
1.2. Hành vi bạo lực học đường là gì?
1.3. Phân Loại bạo lực học đường
1.4. Nguyên tắc giáo dục học sinh có hành vi bạo lực học đường
2. Các biện pháp mà bản thân đã tiến hành để giải quyết vấn đề
3. Tình huống cụ thể tại lớp 10C6
IV. Hiệu quả đạt được
V. Mức độ ảnh hưởng
1. Khả năng ứng dụng
2. Điều kiện áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
VI. Kết luận
1. Khẳng định tính sáng tạo về khoa học và thực tiễn của vấn đề
2. Những bài học kinh nghiệm trong q trình xử lí
3. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
4. Phụ Lục

GV: Lê Thị Kim Chi
khóa lun, tài liu 25 of 102.

1
1
1

1
1
3
3
4
4
4
4
5
5
5
16
18
19
20
20
20
20
21
21
22
23