Bài giảng Đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Chương 2 - Trường ĐH Công nghiệp Thực phẩm TP.HCM

Chương 2
ĐƯỜNG LỐI ĐẤU TRANH GIÀNH CHÍNH QUYỀN (1930 – 1945)

BÁC HỒ đọc Tun ngơn độc lập

Quảng trường Ba Đình ngày
2/9/1945


NỘI DUNG CHƯƠNG 2
1. Chủ trương đấu tranh từ năm 1930 - 1939
1.1. Trong những năm 1930 - 1935
1.2. Trong những năm 1936 - 1939

2. Chủ trương đấu tranh từ năm 1939 - 1945
2.1. Hoàn cảnh lịch sử và sự chuyển hướng chỉ đạo chiến lược
CM
2.2. Chủ trương phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền


1. Chủ trương đấu tranh từ năm 1930 đến năm 1939

1.1 Trong những năm 1930 – 1935
1.1.1 Luận cương Chính trị tháng 10/1930 của Đảng
- Hội nghị BCHTW Đảng tháng 10/1930
Đổi tên từ ĐCSVN thành ĐCSĐD

Thơng qua Luận cương Chính trị

Bầu ra BCHTƯ chính thức
Đ/c.Trần Phú -Tổng Bí thư đầu

tiên của Đảng (1930 – 1931)


- Luận cương Chính trị của Đảng
Nội dung chính của Luận cương: + Phương hướng chiến lược
+ Nhiệm vụ cơ bản
+ Lực lượng cách mạng
+ Lãnh đạo CM
+ Phương pháp CM
+ Đoàn kết quốc tế
- So sánh với Cương lĩnh tháng 2: => Hạn chế Luận cương:
+ Nhiệm vụ cơ bản
+ Lực lượng CM


1.1.2 Phong trào cách mạng những năm 1930 – 1935

Phong trào
XVNT

Khôi phục phong trào
CM sau thời gian
Khủng bố của TD
Pháp

PT cách mạng
bị TD Pháp
khủng bố

1930-1931

1932-1935

Phần mộ của TBT Trần Phú


6/1932: Ban lãnh đạo Trung ương thảo ra
“chương trình hành động” của Đảng.
Nội dung:
- Đòi các quyền tự do tổ chức, xuất bản, ngôn
luận, đi lại trong nước và ra nước ngồi.
- Bỏ những hình luật đặc biệt đối với người bản
xứ, trả tự do cho tù chính trị, giải tán Hội đồng
đề hình.
- Bỏ thuế thân, thuế ngụ cư và các thứ thuế vô lý
khác.
- Bỏ độc quyền về rượu, muối và thuốc phiện


1.1.3 Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ I của Đảng (3/1935)
* Nội dung Đại hội:
- Nhận định tình hình

Lê Hồng Phong
Tơng Bí thư của Đảng
(1935 – 1936)

- Đề ra 3 nhiệm vụ trước mắt
- Bầu ra BCHTW mới
* Hạn chế: Chưa thấy được nguy cơ xuất

hiện của chủ nghĩa phát xít
* Ý nghĩa Đại hội: Đánh dấu sự phục hồi
hệ thống tổ chức Đảng và phong trào
CM của quần chúng, chuẩn bị điều
kiện để bước vào thời kỳ đấu tranh
mới.


1.2. Trong những năm 1936-1939
1.2.1. Hoàn cảnh lịch sử
* Thế gii:

Phát xít Đức
PX c

Hittle Quc trng
ca
c quc xó

PX í

PX Nhật

Trục phát xít Berlin - Roma - Tokyo

Mussolini (Ý)


- Đại hội lần thứ VII của Quốc tế Cộng sản (7-1935)
Nghị quyết Đại hội xác định:

KẺ THÙ
CHÍNH:
CHỦ
NGHĨA
PHÁT XÍT

QUANG CẢNH ĐẠI HÔI VII CỦA QUỐC
TẾ CỘNG SẢN VÀ G. DIMITƠRỐP
TBT BAN CHẤP HÀNH QTCS

NHIỆM VỤ
CHÍNH:
DÂN CHỦ
HỒ
BÌNH

THÀNH LẬP
MẶT TRẬN
NHÂN DÂN

Lê Hồng Phong Nguyễn Thị Minh Khai
Thành viên đoàn đại biểu Đảng Cộng sản
Đông Dươngdự đại hội


* Tình hình trong nước:
- Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933.
- Bọn phản động cầm quyền Pháp ra sức vơ vét thuộc địa.
Làm mâu thuẫn ngày càng gia tăng giữa mọi tầng lớp, giai cấp trong
xh với thực dân Pháp.

b. Chủ trương và nhận thức mới của Đảng
* Chủ trương đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ:
2.Nhiệm vụ trước mắt: địi
những quyền dân chủ,
dân sinh

3. Phương pháp đấu tranh:
cơng khai,
nửa công khai,
hợp pháp nửa hợp pháp

HNTW 2(7.1936)

1. Kẻ thù trước mắt: bọn
phản động
thuộc địa+ tay sai

4. Tổ chức: lập mặt trận
dân chủ rộng rãi


Một số phong trào đấu tranh công khai

Phong trào
đông dương
đại hội

Mitting đón

Chính phủ Pháp
Phong trào
dân chủ
1936-1939

Đấu tranh
báo chí

Đấu tranh
nghị trường


Một số tờ báo trong thời kỳ 1936 - 1939


Nhận thức mới về mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc, dân chủ

- Chung quanh vấn đề chiến sách mới (10-1936)
Đảng nêu quan điểm mới: có thể tập trung giải quyết
vấn đề dân tộc trước, rồi sau mới giải quyết vấn đề
điền địa.
- Tuyên ngôn của ĐCSĐD (3-1939): Họa phát xít
đang đến gần, TD Pháp đang bóp ngẹt quyền dân
chủ, tập trung nhiệm vụ chống đế quốc, chông chiến
tranh.
- Tác phẩm “Tự chỉ trích” (7-1939): do TBT Nguyễn
Văn Cừ viết, đã phân tích, tổng kết kinh nghiệm
cơng tác xây dựng Đảng.

2. Chủ trương đấu tranh từ năm 1939 - 1945

2.1. Hoàn cảnh lịch sử và chủ trương chuyển hướng của
Đảng
a. Thế giới và trong nước
* Chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ
- Ngày 1.9.1939 Đức tấn công Balan, 3.9.1939 Anh, Pháp
tuyên chiến với Đức
- Tháng 6.1940 Đức tấn công Pháp, Pháp đầu hàng Đức
*Chính sách thống trị thời chiến của Pháp-Nhật ở Đông
Dương”.


2.1.2. Nội dung chủ trương chuyển hướng chiến lược
CM của Đảng
Bắt đầu
Hội nghị BCHTW 6
(11-1939)

Nội dungchuyển hướng
chiến lược
CM của Đảng:

Tiếp tục
Hội nghị BCHTW 7
(11-1940)

Hoàn
thiên
Hội nghị BCHTW 8

(5-1941)

- ĐẶT VẤN ĐỀ GPDT HÀNG ĐẦU,
- QUYẾT ĐỊNH THÀNH LẬP
MẶT VIỆT MINH
- XÚC TIẾN CHUẨN BỊ
KN VŨ TRANG.


2.2. Chủ trương phát động tổng khởi nghĩa giành chính
quyền
2.2.1. Phát động cao trào kháng Nhật, cứu nước, làm tiền đề
tổng khởi nghĩa
* Phát động cao trào kháng Nhật, cứu nước

Tình hình quốc tế

Tình hình trong nước

(Cuối 1944- đầu 1945)

Liên Xơ thắng
Lớn

Anh – Mĩ
Mở mặt trận
thứ 2

Nhật đảo
chính Pháp

9-3-1945

Hội nghị BTV
TƯ Đảng
Họp 9-3-1945


Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị
“Nhật – Pháp bắn nhau
và hành động của chúng ta”
12-3-1945

Nhận định
tình hình:
Chính trị
khủng hoảng,
thời cơ chưa
chín muồi

Kẻ thù
chính,
duy nhất
là phát
xít Nhật

Phương
châm đấu
tranh: Phát
động chiến
tranh du

kích, khởi
nghĩa từng
phần…

Dự kiến

thời cơ
CM


* Đẩy mạnh khởi nghĩa từng phần, giành chính quyền từng
bộ phận

Phong trào
phá kho thóc

KN từng phần

Cao trào tiền KN

Thành lập
VN GPQ

Khu GP
Ra đời


2.2.2. Chủ trương phát động tổng khởi nghĩa
* Phát động tồn dân tổng KN giành chính quyền
- CTTG II bước vào giai đoạn kết thúc:

Ngày 9-5-1945, PX Đức đầu hang vô điều kiện,
Ngày 14 – 8- 1945, PX Nhật đầu hàng vô điều kiện. CTTG II kết thúc
Trung ương Đảng quyết định:
Hội nghị toàn quốc (13-15/8/1945)
(Tân Trào - Tuyên Quang)

Phát động tổng
KN

Ngun tắc
KN

Chính sách
Đối nơi, đối ngoại


Nguyên tắc chỉ đạo cuộc khởi nghĩa tháng Tám:
Bức tranh tái hiện Đại hội
Quốc dân tại Đình Tân
Trào ngày 16-8-1945 để
chuẩn bị tổng khởi nghĩa.
Ảnh: Tư liệu

- Tập trung

- Thống nhất
- Kịp thời


HCM ra lời kêu gọi toàn quốc KN

“Giờ quyết định cho vận mệnh dân
tộc ta đã đến, toàn quốc đồng bào hãy
đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng
cho ta”


Q trình phát triển CMT 8-1945

Thắng lợi

Nước
VNDCCH

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tun ngơn độc lập

Bảo Đại thối vị
Sài Gịn

Huế

Hà Nội
Cách
mạng
bùng
nổ
phía
Bắc

14-8

19-8

23-8

25-8

30-8

2-9

Thời gian


Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tun ngơn
độc lập

Chđ tÞch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn
độc lập tại Quảng trờng Ba ỡnh Hà
Nội

Quân dân Việt Nam
tại quảng trờng Ba Đình 2-9-1945


2.2.3. Kết quả, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi và bài học kinh
nghiệm CMT8

Kết quả và ý nghĩa
Đối với dân tộc

Lập nên
Nhà nước Là bước phát
Đập tan
do ND
triển nhảy vọt
xiềng xích
lao động
mở ra kỷ
nơ lệ của
làm chủ:
ngun mới:
CNĐQ – PX
nước
ĐLDT gắn với
VNDCCH
CNXH

Đối với thế giới

Mở đầu
Góp phần làm
sự sụp đổ
Cổ vũ phong
phong phú
của
trào GPDT
lý luận
CNTD
trên TG

CNML
kiểu cũ