Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng anh ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện tây sơn, tỉnh bình định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

LÝ THANH BÌNH

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIẾNG ANH
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TÂY SƠN, TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chuyên ngành :
Mã số

QUẢN LÝ GIÁO DỤC

: 8 14 01 14

Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Sỹ Thư


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của cá
nhân tôi. Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực và đúng
với khảo sát trên thực tế. Kết quả của luận văn chưa từng được
công bố trong cơng trình nào khác.
Tác giả luận văn

Lý Thanh Bình


LỜI CẢM ƠN
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành đến Quý thầy, cô

giảng viên trường Đại học Quy Nhơn và giảng viên của các
trường Đại học khác tham gia giảng dạy ngành quản lý giáo dục
tại trường Đại học Quy Nhơn đã nhiệt tình giảng dạy, tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho tơi hồn thành tốt việc học tập tại
trường.
Tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Nguyễn Sỹ Thư,
người đã nhiệt tình, tận tâm, ân cần chỉ dạy, động viên, hướng
dẫn giúp tơi nghiên cứu hồn thành luận văn.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý thầy, cơ, đồng
nghiệp, cơ quan Phịng Giáo dục và Đạo tạo huyện Tây Sơn và
các Trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn đã ủng hộ,
giúp đỡ tôi học tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn.
Bình Định, tháng 7 năm 2020

Tác giả luận văn

Lý Thanh Bình


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu .............................................................................. 4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................ 4
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................ 4

5. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................. 5
6. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 5
7. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................ 5
8. Đóng góp của đề tài ................................................................................ 6
9. Cấu trúc luận văn.................................................................................... 7
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TIẾNG ANH TIỂU HỌC ............................................................................... 8
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .............................................................. 8
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về đội ngũ giáo viên và đội ngũ giáo
viên tiếng Anh tiểu học........................................................................... 8
1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên tiếng
Anh tiểu học ........................................................................................... 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài .................................... 10
1.2.1. Quản lý ....................................................................................... 10
1.2.2. Quản lý giáo dục ......................................................................... 10
1.2.3. Quản lý nhà trường ..................................................................... 11
1.2.4. Đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học.......................................... 11
1.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học .......................... 12


1.3. Đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học ................................................ 12
1.3.1. Vai trò của giáo viên tiếng Anh tiểu học ..................................... 12
1.3.2. Đặc điểm lao động sư phạm của giáo viên tiếng Anh tiểu học .... 14
1.3.3. Yêu cầu đối với đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học ................. 15
1.4. Nội dung phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học .................. 21
1.4.1. Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu
học ....................................................................................................... 21
1.4.2. Tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học ........ 22
1.4.3. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học ........... 24
1.4.4. Thực hiện chế độ chính sách đãi ngộ, xây dựng mơi trường thuận

lợi cho đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học phát triển ......................... 27
1.4.5. Kiểm tra và đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên tiếng
Anh tiểu học ......................................................................................... 29
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh
tiểu học ................................................................................................. 30
1.5.1. Yếu tố khách quan ...................................................................... 30
1.5.2. Yếu tố chủ quan .......................................................................... 30
Tiểu kết chương 1..................................................................................... 31
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIẾNG
ANH Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TÂY SƠN,
TỈNH BÌNH ĐỊNH ...................................................................................... 32
2.1. Khái quát về khảo sát thực trạng ........................................................ 32
2.1.1. Mục đích khảo sát ....................................................................... 32
2.1.2. Nội dung khảo sát ....................................................................... 32
2.1.3. Đối tượng khảo sát và địa bàn khảo sát ....................................... 33
2.1.4. Thời gian khảo sát ...................................................................... 33
2.1.5. Phương pháp khảo sát và xử lý kết quả khảo sát ......................... 33
2.2. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội, giáo dục tiểu học và tình hình
dạy học mơn tiếng Anh ở tiểu học của huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định .... 35


2.2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội ........................................ 35
2.2.2. Khái quát về tình hình giáo dục tiểu học và tình hình dạy học mơn
tiếng Anh ở tiểu học ............................................................................ 36
2.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường tiểu học trên địa
bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ......................................................... 40
2.3.1. Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên tiếng Anh về
tầm quan trọng đối với nhiệm vụ dạy học tiếng Anh ............................ 40
2.3.2. Số lượng giáo viên tiếng Anh ..................................................... 40
2.3.3. Cơ cấu đội ngũ giáo viên tiếng Anh ............................................ 42

2.3.4. Chất lượng đội ngũ giáo viên tiếng Anh ..................................... 44
2.3.5. Đánh giá chung về đội ngũ giáo viên tiếng Anh .......................... 49
2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường tiểu
học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ...................................... 50
2.4.1. Thực trạng nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giáo
viên tiếng Anh về tầm quan trọng đối với công tác phát triển đội ngũ
giáo viên tiếng Anh .............................................................................. 50
2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên tiếng
Anh ...................................................................................................... 51
2.4.3. Thực trạng tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên tiếng Anh ..... 53
2.4.4. Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tiếng Anh........ 55
2.4.5. Thực trạng thực hiện chế độ chính sách đãi ngộ, xây dựng mơi
trường thuận lợi cho đội ngũ giáo viên tiếng Anh ................................. 58
2.4.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá công tác phát triển đội ngũ giáo viên
tiếng Anh .............................................................................................. 61
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên Tiếng
Anh ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định ....... 62
2.5.1. Thực trạng các yếu tố chủ quan .................................................. 62
2.5.2. Thực trạng các yếu tố khách quan ............................................... 63


2.6. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định .............. 64
Tiểu kết chương 2..................................................................................... 66
CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TIẾNG ANH
Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TÂY SƠN, TỈNH
BÌNH ĐỊNH ................................................................................................. 67
3.1. Các nguyên tắc cơ bản của việc đề xuất biện pháp ............................. 67
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích ............................................. 67
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.............................................. 67

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển ........................... 67
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ............................................... 68
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi................................................. 68
3.2. Các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường tiểu
học huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định .......................................................... 69
3.2.1. Đổi mới xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên tiếng
Anh ...................................................................................................... 69
3.2.2. Đổi mới tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên tiếng Anh ......... 71
3.2.3. Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá năng lực nghề nghiệp đội ngũ
giáo viên tiếng Anh .............................................................................. 73
3.2.4. Đẩy mạnh công tác bồi dưỡng chuyên môn - nghiệp vụ cho đội
ngũ giáo viên tiếng Anh ....................................................................... 79
3.2.5. Xây dựng môi trường thuận lợi cho đội ngũ giáo viên tiếng Anh
phát triển .............................................................................................. 82
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................ 86
3.4. Khảo nghiệm về tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp .............. 87
3.4.1. Mục đích và nội dung khảo nghiệm ............................................ 87
3.4.2. Phương pháp khảo nghiệm và thang đánh giá ............................. 88
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm .................................................................. 88
Tiểu kết chương 3..................................................................................... 91


KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 92
1. KẾT LUẬN .......................................................................................... 92
2. KHUYẾN NGHỊ .................................................................................. 93
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Định ............................ 93
2.2. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tây Sơn ...................... 93
2.3. Đối với các trường tiểu học ........................................................... 94
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 95
PHỤ LỤC

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (bản sao)


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt đầy đủ

Chữ viết tắt
CBQL

Cán bộ quản lý

CNH - HĐH

Cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐNGV

Đội ngũ giáo viên

ĐNGVTA

Đội ngũ giáo viên tiếng Anh

ĐNGVTATH

Đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

GDPT

Giáo dục phổ thông

GV

Giáo viên

GVTA

Giáo viên tiếng Anh

GVTATH

Giáo viên tiếng Anh tiểu học

GVTH

Giáo viên tiểu học

HĐSP

Hội đồng sư phạm

HS

Học sinh

HTCTTH

Hồn thành Chương trình tiểu học

KT-XH

Kinh tế - xã hội

NNL

Nguồn nhân lực

TBDH

Thiết bị dạy học

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông


DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Tổng hợp số phiếu 02 đối tượng (CBQL và GVTA các trường
tiểu học) ....................................................................................... 33
Bảng 2.2. Mức điểm quy ước tương ứng các mức độ ................................... 34
Bảng 2.3. Quy mô phát triển trường, lớp, học sinh bậc tiểu học trong 3
năm học (2016-2019).................................................................... 36
Bảng 2.4. Chất lượng giáo dục bậc tiểu học trong 3 năm học (2016-2019) ... 37
Bảng 2.5. Quy mô trường, lớp, học sinh học tiếng Anh từ lớp 3 đến lớp 5
trong 3 năm học (2016-2019) ....................................................... 38
Bảng 2.6. Kết quả học tập của học sinh môn tiếng Anh từ lớp 3 đến lớp 5
trong 3 năm học (2016-2019) ....................................................... 39
Bảng 2.7. Kết quả khảo sát thực trạng nhận thức của đội ngũ CBQL và
GVTA về tầm quan trọng đối với nhiệm vụ dạy học tiếng Anh .... 40
Bảng 2.8. Kết quả đánh giá phẩm chất ĐNGVTA ........................................ 44
Bảng 2.9. Thống kế văn bằng, chứng chỉ của ĐNGVTA ở các trường tiểu
học trên địa bàn huyện Tây Sơn năm học 2019-2020.................... 46
Bảng 2.10. Kết quả khảo sát thực trạng nhận thức của đội ngũ CBQL và
GVTA về tầm quan trọng đối với công tác phát triển ĐNGVTA .. 50
Bảng 2.11. Kết quả khảo sát thực trạng xây dựng kế hoạch phát triển
ĐNGVTA ..................................................................................... 51
Bảng 2.12. Kết quả khảo sát thực trạng tuyển dụng, sử dụng ĐNGVTA ...... 53
Bảng 2.13. Kết quả khảo sát thực trạng đào tạo, bồi dưỡng ĐNGVTA......... 55
Bảng 2.14. Kết quả khảo sát thực trạng thực hiện chế độ chính sách đãi
ngộ, xây dựng mơi trường thuận lợi cho ĐNGVTA ...................... 58
Bảng 2.15. Kết quả khảo sát thực trạng thực kiểm tra, đánh giá công tác
phát triển ĐNGVTA ..................................................................... 61


Bảng 2.16. Kết quả khảo sát thực trạng mức độ ảnh hưởng trong các yếu
tố chủ quan đến phát triển ĐNGVTA ........................................... 62
Bảng 2.17. Kết quả khảo sát thực trạng mức độ ảnh hưởng trong các yếu

tố khách quan đến phát triển ĐNGVTA ........................................ 63
Bảng 3.1. Tiêu chí đánh giá năng lực nghề nghiệp đội ngũ giáo viên tiếng
Anh ở các trường tiểu học trên địa huyện Tây Sơn ....................... 75
Bảng 3.2. Kết quả đánh giá mức độ cấp thiết của các biện pháp ................... 89
Bảng 3.3. Kết quả đánh giá mức độ khả thi của các biện pháp ..................... 90


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Thống kê số lượng GVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn
huyện Tây Sơn trong 3 năm (2016-2019) ..................................... 41
Biểu đồ 2.2. Tỷ lệ độ tuổi của giáo viên tiếng Anh tiểu học năm học 20192020 ............................................................................................. 42
Biểu đồ 2.3. Tỷ lệ giới tính của giáo viên tiếng Anh tiểu học năm học
2019-2020 .................................................................................... 43
Biểu đồ 2.4. Kết quả đánh giá năng lực chuyên môn - nghiệp vụ
ĐNGVTA ở các trường tiểu trên địa bàn huyện Tây Sơn ............. 47
Sơ đồ 1.1. Sơ đồ khái niệm quản lý giáo dục ................................................ 11
Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên
tiếng Anh tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn ............................ 86


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục đóng vị trí quan trọng trong phát triển nguồn nhân lực. Giáo
dục là con đường ngắn nhất và khoa học nhất để truyền thụ tri thức cho học
sinh một cách cơ bản có hệ thống và hiệu quả; là yếu tố cơ bản nhất để sản
sinh ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho mỗi Quốc gia. Nghị quyết Đại hội
đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng khẳng định: “Phát triển giáo dục là
quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo

hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,
trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán
bộ quản lý là khâu then chốt” [19]. Đây là đường lối của Đảng và Nhà nước
mang tầm chiến lược thể hiện quan điểm khách quan, khoa học, toàn diện đối
với việc phát triển nguồn nhân lực trong giáo dục.
Hiện nay, trước yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
nói chung, đổi mới dạy học tiếng Anh nói riêng, đặt ra những yêu cầu cao về
phẩm chất và năng lực đối với ĐNGVTA. Môi trường giáo dục mới, chủ
trương đổi mới dạy học tiếng Anh theo Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ
thống giáo dục Quốc dân giai đoạn 2017-2025” cũng đang đặt ra cho
ĐNGVTA những yêu cầu mới về phát triển tổ chức, xây dựng mơi trường văn
hóa, năng lực, tư duy, sáng tạo của mỗi GV. Bên cạnh đó, nước ta đang trong
quá trình hội nhập với thế giới trên nhiều lĩnh vực, ngoại ngữ nói chung và
tiếng Anh nói riêng đã thực sự là công cụ quan trọng để khai thác những tri
thức của nhân loại phục vụ cho sự phát triển của Đất nước. Nhận thức được
vai trò của ngoại ngữ trong quá trình phát triển, Đảng và Nhà nước ta đã có
những chủ trương, chiến lược để nâng cao khả năng ngoại ngữ nói chung và
tiếng Anh nói riêng của người Việt Nam cụ thể: Quyết định số 1400/QĐ-TTg,


2

ngày 30 tháng 8 năm 2008 về việc phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ
trong hệ thống giáo dục Quốc dân giai đoạn 2008-2020”; Quyết định số
2080/QĐ-TTg ngày 22 tháng 12 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc
phê duyệt điều chỉnh, bổ sung Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống
giáo dục Quốc dân giai đoạn 2017-2025” (gọi tắt Đề án dạy và học Ngoại ngữ
Quốc gia); Quyết định số 2658/QĐ-BGDĐT, ngày 23 tháng 7 năm 2018 của
Bộ Giáo dục và Đào tạo về Ban hành kế hoạch triển khai Đề án “Dạy và học
ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục Quốc dân giai đoạn 2017-2025”, đây là

minh chứng của Đảng và Nhà nước cho việc tạo ra nguồn nhân lực có thể hội
nhập với thế giới. Đề án đưa ra những vấn đề làm thay đổi nhận thức của xã
hội, trong đó 2 vấn đề được xem là hết sức quan trọng đó là:
Thứ nhất, môn tiếng Anh là một môn tự chọn sẽ trở thành một môn học
bắt buộc từ lớp 3 và chiếm vị trí quan trọng như Tốn, Tiếng Việt… và có
thời gian học dài 10 năm.
Thứ hai, dạy học tiếng Anh theo Đề án giúp cho lực lượng lao động Việt
Nam trong tương lai có trình độ sử dụng tiếng Anh thành thạo, giao tiếp tốt
với mọi người trên toàn thế giới, giúp nâng cao thu nhập cho người lao động
đảm bảo cuộc sống.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đang triển khai Đề án “Dạy và học ngoại ngữ
quốc gia”. Để nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh ở các trường phổ thơng
nói chung và cấp tiểu học nói riêng, đội ngũ giáo viên tiếng Anh phải đạt
chuẩn những yêu cầu gồm: chuẩn trình độ đào tạo GVTA ở tiểu học; chuẩn
nghề nghiệp giáo viên; chuẩn năng lực giáo viên tiếng Anh phổ thông; chuẩn
năng lực ngoại ngữ (Khung chuẩn năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt
Nam); chuẩn kỹ năng Tin học để ứng dụng công nghệ thông tin cho giáo viên
dạy tiếng Anh phổ thông. Tuy nhiên, trước thực trạng ĐNGVTA và thực
trạng phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học còn nhiều hạn chế, bất cập


3

như chất lượng đầu vào nguồn GVTA tuyển dụng chưa đáp ứng được yêu
cầu; bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng sư phạm cho GVTA cịn hình thức, chưa
chú trọng đến những vấn đề xuất phát từ thực tiễn; Việc tự đánh giá chất
lượng của GVTA và đánh giá GVTA của các cấp cịn hình thức gặp nhiều
khó khăn vì chưa có hệ thống tiêu chí đánh giá về phẩm chất, năng lực cụ thể
cho ĐNGVTA ở cấp tiểu học. Song song với chất lượng ĐNGVTA ở các
trường tiểu học thì số lượng ĐNGVTA ở các trường tiểu học chưa được đảm

bảo cịn tình trạng thừa thiếu cục bộ thậm chí có nơi thiếu ĐNGVTA đến mức
khơng thể tổ chức dạy tiếng Anh theo quy định của Đề án.
Giáo dục tiểu học là cấp học quan trọng, tạo cơ sở để học sinh bước qua
các giai đoạn giáo dục tiếp theo. Là giai đoạn giáo dục bắt buộc không những
xây dựng nền móng nhân cách và năng lực của những cơng dân mà còn tạo ra
nguồn nhân lực cho Đất nước trong tương lai. Để phù hợp với xu thế phát
triển chung giáo dục của các nước trên thế giới. Ngoài các môn học đã thực
hiện như trước đây, từ năm 2008 môn ngoại ngữ trở thành môn học bắt buộc
trong chương trình tiểu học (khi Đề án Ngoại ngữ quốc gia ra đời). Đây là
bước ngoặt lớn trong nhận thức cũng như hành động trong việc bắt kịp xu thế
phát triển chung giáo dục của các nước trên thế giới. Vì vậy, địi hỏi phát triển
ĐNGVTA ở trường tiểu học là một trong những vấn đề hết sức quan trọng và
cấp thiết để tổ chức, thực hiện một cách đồng bộ, hiệu quả thực hiện thắng lợi
Đề án “Dạy và học ngoại ngữ quốc gia”.
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển KT-XH của tỉnh Bình
Định nói chung và huyện Tây Sơn nói riêng đã làm cho giáo dục huyện nhà
từng bước phát triển. Cùng với sự phát triển đó là thách thức phát triển
ĐNGV nói chung và ĐNGVTA ở các trường tiểu học nói riêng về việc hoạch
định chiến lược lâu dài về nguồn nhân lực giáo dục trong đó có đội ngũ giáo
viên tiếng Anh đảm bảo về số lượng, chất lượng và cơ cấu nhằm thực hiện


4

thắng lợi Đề án “Dạy và học Ngoại ngữ quốc gia” và đáp ứng trước yêu cầu
đổi mới chương trình và sách giáo khoa ở phổ thông trong thời gian tới. Nghị
quyết Đại hội đại biểu lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định:
“Phát triển nguồn nhân lực là nhiệm vụ hàng đầu và là khâu đột phá trong
chiến lược phát triển KT-XH và chiến lược phát triển GD&ĐT ở Việt Nam
trong thời kỳ CNH-HĐH [18].

Xuất phát từ thực tiễn trên, tôi nhận thấy rằng phát triển ĐNGVTA ở các
trường tiểu học là vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết để ĐNGVTA ở các
trường tiểu học không thừa, không thiếu cục bộ, đảm bảo chất lượng, cơ cấu
phù hợp trong thời gian dài từ đó biến thách thức thành cơ hội để giáo dục
huyện nhà không ngừng phát triển trong tương lai.
Trên cơ sở những lý do nêu trên, phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu
học vừa mang tính chiến lược, vừa là địi hỏi của thực tiễn. Vì vậy, tơi chọn
đề tài: “Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường tiểu học trên
địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định” làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về phát triển ĐNGVTA tiểu học và khảo
sát phân tích, đánh giá thực trạng phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học
trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, luận văn đề xuất các biện pháp
phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh
Bình Định.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể: Đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các trường tiểu học
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các
trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
4. Giả thuyết khoa học
Hiện nay, ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn,


5

tỉnh Bình Định chưa thực sự đáp ứng yêu cầu đổi mới dạy và học tiếng Anh,
công tác phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học còn nhiều hạn chế, bất
cập. Nếu xây dựng được hệ thống lý luận về phát triển ĐNGVTA tiểu học và
đánh giá khách quan được thực trạng phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu
học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định thì sẽ đề xuất được các biện

pháp phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn,
tỉnh Bình Định một cách hợp lý, khả thi.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển ĐNGVTA tiểu học.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng ĐNGVTA và phát triển ĐNGVTA ở
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
5.3. Đề xuất các biện pháp phù hợp và có tính khả thi nhằm nâng cao
hiệu quả của công tác phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn
huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
6. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng công tác phát triển ĐNGVTA ở
các trường tiểu học công lập trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
Trên cơ sở đó đề xuất các biện pháp phát triển ĐNGVTA của Hiệu trưởng ở
các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
Đề tài khảo sát 19/19 trường tiểu học công lập trên địa bàn huyện Tây
Sơn, tỉnh Bình Định.
Thời gian khảo sát: Từ năm học 2016-2017 đến 2018- 2019.
7. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng 3 nhóm phương pháp nghiên cứu chính, đó là:
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa lý luận các
quan điểm, các cơng trình nghiên cứu, các tài liệu khoa học có liên quan đến


6

đề tài nhằm xác lập cơ sở lý luận của cơng tác phát triển ĐNGVTA tiểu học.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn, bao gồm những phương pháp
nghiên cứu sau:

7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Sử dụng hệ thống bảng câu hỏi dành cho CBQL và GVTA các trường
tiểu học nhằm thu thập thông tin về thực trạng ĐNGVTA và phát triển
ĐNGVTA ở các trường tiểu học.
Ngồi ra, cịn dùng để khảo sát tính cấp thiết, khả thi của các biện pháp
đề xuất.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn trực tiếp với một số CBQL, GVTA, các chuyên gia nhằm tìm
hiểu sâu hơn về thực trạng phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa
bàn huyện.
7.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Thông qua nghiên cứu các báo cáo về ĐNGVTA ở tiểu học, phát triển
ĐNGVTA ở tiểu học, kế hoạch phát triển ĐNGVTA của Phịng GD&ĐT Tây
Sơn, Sở GD&ĐT Bình Định, kế hoạch giảng dạy của GVTA ở các trường tiểu
học,… để hỗ trợ cho đánh giá thực trạng và góp phần xác định các biện pháp
phát triển ĐNGVTA ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện.
7.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý các số liệu của phiếu
hỏi, kết hợp các bảng số liệu nhằm thống kê, phân tích các thơng tin liên
quan.
8. Đóng góp của đề tài
- Hệ thống hóa và xác lập lý luận về phát triển ĐNGVTA tiểu học.
- Xác định thực trạng và đề xuất các biện pháp phát triển ĐNGVTA ở


7

các trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
9. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ

lục, luận văn có cấu trúc nội dung gồm 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu
học.
Chương 2. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các
trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.
Chương 3. Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh ở các
trường tiểu học trên địa bàn huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định.


8

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TIẾNG ANH TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Các cơng trình nghiên cứu về đội ngũ giáo viên và đội ngũ giáo viên
tiếng Anh tiểu học
Trong những thập niên gần đây có nhiều cơng trình nghiên cứu về
ĐNGV nói chung và ĐNGVTA nói riêng. Đa số những cơng trình nghiên cứu
này chủ yếu nghiên cứu về năng lực của GV. Một số cơng trình nghiên cứu
như:
Nguyễn Thị Bình (2013) trong đề tài nghiên cứu đề xuất các giải pháp
cải cách công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên phổ thông. Với đề tài này đã
đặt ra GV những năng lực gồm: năng lực tìm hiểu học sinh; năng lực giao
tiếp; năng lực dạy học; năng lực đánh giá; năng lực hoạt động xã hội [22].
Đối với GVTA ở tiểu học đang đứng trước việc đổi mới dạy và học tiếng
Anh. Trước yêu cầu triển khai thực hiện Đề án dạy và học Ngoại ngữ Quốc
gia, đã có một số cơng trình nghiên cứu năng lực của GVTA như Lê Văn
Canh (2012), Áp dụng khung tham chiếu Châu Âu: dạy, học, đánh giá vào
điều kiện Việt Nam - Những vấn đề cân nhắc; Hoàng Văn Hoạt (2012), Ứng

dụng khung quy chiếu Châu Âu trong thực tiễn dạy và học ngoại ngữ hiện
nay tại Việt Nam… Các cơng trình nghiên cứu trên đều tập trung nghiên cứu
tìm hiểu CEFR để từ đó rút ra các bài học áp dụng vào dạy và học Ngoại ngữ
ở Việt Nam đạt hiệu quả tốt nhất.
Như vậy, những cơng trình nghiên cứu trên đề cập đến năng lực GV nói
chung và GVTA nói riêng để nâng cao chất lượng đội ngũ đáp ứng yêu cầu
của môn học.


9

1.1.2. Các cơng trình nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh
tiểu học
Khi xác định đội ngũ giáo viên là nguồn nhân lực của một lĩnh vực cụ
thể, các nhà nghiên cứu đã có nhiều cơng trình nghiên cứu đề cập đến phát
triển đội ngũ giáo viên (quản lý đội ngũ giáo viên) theo tiếp cận lý thuyết
quản lý nguồn nhân lực cụ thể:
Nguyễn Phúc Châu (2010), phát triển đội ngũ trong một tổ chức là hoạt
động nhằm tạo ra một lực lượng lao động đủ về số lượng, đảm bảo chất
lượng, đồng bộ về cơ cấu đáp ứng được nhiệm vụ và chức năng của tổ chức
đó, đồng thời đáp ứng được yêu cầu phát triển KT-XH. Ông cho rằng: “Đội
ngũ của một tổ chức cũng chính là nguồn nhân lực của tổ chức đó, vì vậy việc
phát triển đội ngũ cũng chính là phát triển nguồn nhân lực” [21].
Phan Văn Kha (2007), đội ngũ giáo viên là nguồn nhân lực của một cấp
học, ngành học, tác giả cho rằng: “quản lý đội ngũ giáo viên bao gồm các nội
dung: (1) Lập kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên (về đào tạo, bồi dưỡng
giáo viên; tuyển dụng và sử dụng giáo viên; đầu tư trang thiết bị làm việc; các
chính sách đối với giáo viên…) (2) Tổ chức và chỉ đạo thực hiện quy hoạch;
(3) Kiểm tra, đánh giá công tác xây dựng và triển khai thực hiện quy hoạch
phát triển đội ngũ giáo viên” [25].

Trần Kiểm, nội dung quản lý đội ngũ giáo viên phải mang tính tồn diện,
chú trọng trên cả ba mặt: nhận thức, hành vi, thái độ, cần phải chú ý đến vấn
đề tuyển dụng và sử dụng và chú trọng công tác tập sự của giáo viên sau khi
tuyển dụng [27].
Từ các nghiên cứu trên có thể khái quát, phát triển đội ngũ GVTA được
nghiên cứu với các nội dung: Lập kế hoạch phát triển; Tuyển dụng, sử dụng;
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ; Tạo môi trường phát triển; Kiểm tra, đánh giá
công tác phát triển đội ngũ.


10

Trong thời gian gần đây, có nhiều cơng trình nghiên cứu về quản lý
nguồn nhân lực của những tác giả như: Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Quốc Chí,
Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Phan Văn Kha, Trần Kiểm…, Bên cạnh đó, cơng trình
nghiên cứu về quản lý ĐNGVTA ở tiểu học của tác giả Lê Thị Thanh Thuỷ
đã khái quát cụ thể hơn về quản lý nguồn nhân lực ở lĩnh vực cụ thể.
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Quản lý
Trần Kiểm (2004) cho rằng: “Quản lý là những tác động có định hướng,
có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng bị quản lý trong tổ chức để vận
hành tổ chức nhằm đạt mục đích nhất định”. Ơng cũng cho rằng: “Có nhiều
quan điểm khác nhau về khái niệm quản lý, song có chung những dấu hiệu
chủ yếu: Hoạt động quản lý được tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm
xã hội được tác động có tính hướng đích và có sự phối hợp của các cá nhân
nhằm thực hiện mục tiêu của tổ chức” [27].
1.2.2. Quản lý giáo dục
* Đối với cấp vĩ mô: Quản lý giáo dục được hiểu là những tác động tự
giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ
thể quản lý đến tất cả các mắc xích của hệ thống (từ cấp cao nhất đến các cơ

sở giáo dục là nhà trường) nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục tiêu
phát triển giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ mà xã hội đặt ra cho ngành giáo dục.
* Đối với cấp vi mô: Quản lý giáo dục được hiểu là hệ thống những tác
động tự giác (có ý thức, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ thể
quản lý đến tập thể giáo viên, công nhân viên, tập thể học sinh, cha mẹ học
sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm thực hiện có
chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường.
Từ những khái niệm trên, dù là cấp vĩ mô hay vi mô, ta có thể thấy rõ
bốn yếu tố quản lý giáo dục đó là: chủ thể quản lý, đối tượng bị quản lý (đối


11

tượng quản lý), khách thể quản lý và mục tiêu quản lý được thể hiện qua sơ
đồ sau: [27]

Chủ
thể
quản
lý

Đối
tượng
quản lý

Mục tiêu
quản lý

Khách
thể quản

lý

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ khái niệm quản lý giáo dục

1.2.3. Quản lý nhà trường
Phạm Viết Vượng (2000), có nêu “Quản lý trường học là hoạt động của các
cơ quan quản lý nhằm tập hợp và tổ chức các hoạt động của giáo viên, học sinh
và các lực lượng giáo dục khác, cũng như huy động tối đa các nguồn lực giáo
dục để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trong nhà trường” [24].
1.2.4. Đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học
Luật Giáo dục (2005) quy định “Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng
dạy, giáo dục trong các nhà trường hoặc các cơ sở giáo dục khác”. Nhà giáo
dạy các cơ sở giáo dục phổ thông gọi là giáo viên [16].
Điều lệ trường tiểu học (2010) đã nêu “Giáo viên làm nhiệm vụ giảng
dạy, giáo dục học sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện
chương trình giáo dục tiểu học” [2]. Như vậy, giáo viên tiếng Anh tiểu học là
giáo viên dạy môn tiếng Anh tại các trường tiểu học.
Từ điển Giáo dục học (2001) định nghĩa, “đội ngũ giáo viên là tập thể
những người đảm nhiệm công tác giáo dục và dạy học có đủ tiêu chuẩn đạo
đức, chuyên môn và nghiệp vụ quy định; là lực lượng quyết định hoạt động
giáo dục của nhà trường” [12].
Như vậy, có thể hiểu ĐNGVTA ở tiểu học là lực lượng giáo viên (tập hợp
giáo viên trong một trường tiểu học hoặc trong một huyện…) thực hiện dạy
chương trình tiếng Anh tại các trường tiểu học theo quy định của Bộ GD&ĐT.


12

1.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học
Lê Thị Thanh Thuỷ (2016) cho rằng: “phát triển đội ngũ” về cơ bản điều

mang các thành tố như: Lập kế hoạch quy hoạch phát triển đội ngũ; Tuyển
dụng, sử dụng đội ngũ; Sắp xếp, bố trí cơng việc một cách hợp lý, phù hợp
với số lượng, chất lượng và cơ cấu đội ngũ; Thực hiện các chính sách chế độ
để đảm bảo sức khoẻ và dinh dưỡng cho giáo vên, tăng cường cơ chế dân chủ
hoá trong nhà trường, giải phóng giáo viên khỏi những việc làm khơng cần
thiết giúp họ tự phát triển bản thân, tạo ra môi trường làm việc tốt nhất, đảm
bảo tính hợp lý, tính xã hội hố và tính đồng thuận trong tổ chức…[20].
Như vậy, phát triển ĐNGV trong giáo dục là sự phát triển của đội ngũ
những người làm nghề dạy học hoặc tham gia vào quá trình tổ chức các hoạt
động giáo dục ở các cơ sở giáo dục. Phát triển đội ngũ giáo viên là làm cho
đội ngũ không ngừng biến đổi, trở thành những con người có năng lực và
phẩm chất cao hơn, tốt hơn, thỏa mãn nhu cầu phát triển của thời đại. Phát
triển đội ngũ giáo viên là tạo ra một đội ngũ nhà giáo đủ về số lượng, đảm bảo
về chất lượng, đồng bộ về cơ cấu chun mơn, độ tuổi, giới tính, đáp ứng u
cầu nhân lực giảng dạy và giáo dục của nhà trường, thực hiện có hiệu quả
mục tiêu giáo dục của nhà trường.
1.3. Đội ngũ giáo viên tiếng Anh tiểu học
1.3.1. Vai trò của giáo viên tiếng Anh tiểu học
Trong Luật Giáo dục (2019), quy định: “Nhà giáo có vai trị quyết định
trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục, có vị thế quan trọng trong xã hội,
được xã hội tôn vinh” [17].
Giáo dục tiểu học là cấp học cơ sở của giai đoạn giáo dục bắt buộc.
Nhiệm vụ của giáo dục ở giai đoạn này là xây dựng nền móng về phẩm chất
và năng lực của những công dân tương lai. Khi Đề án dạy học Ngoại ngữ
Quốc gia ra đời (2008) môn tiếng Anh trở thành môn học bắt buộc trong


13

chương trình tiểu học (từ lớp 3), từ đó làm thay đổi nhận thức cũng như hành

động của dạy học tiếng Anh ở tiểu học.
Mục tiêu của Đề án tạo ra nguồn nhân lực trong thời kỳ hội nhập có năng
lực cạnh tranh trên tồn cầu, góp phần vào cơng cuộc xây dựng và phát triển
Đất nước; tạo nền tảng đến năm 2025 phổ cập ngoại ngữ cho giáo dục phổ
thơng [26]. Trước mục tiêu trên và Chương trình GDPT môn tiếng Anh
(2018), ĐNGV sử dụng phương pháp giáo dục chủ đạo là đường hướng dạy
ngôn ngữ giao tiếp, cho phép sử dụng nhiều phương pháp dạy học khác nhau,
nhấn mạnh vào việc hình thành và phát triển năng lực giao tiếp của HS thơng
qua các kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết. Vì vậy, GV đảm nhiệm nhiều vai trị,
trong đó bốn vai trị nổi bật: (1) Vai trị là người dạy học và nhà giáo dục, GV
giúp HS học kiến thức và phát triển kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Anh, giáo
dục các em trở thành những công dân tốt, có trách nhiệm; (2) Với vai trị là
người cố vấn, GV là người tạo điều kiện cho quá trình giao tiếp giữa HS với
nhau trong lớp học, giữa HS với sách giáo khoa và với các nguồn học liệu
khác, hướng sự tham gia tích cực của HS vào những hoạt động thực tế nhất
trong khi học tiếng Anh để đạt hiệu quả cao trong học tập; (3) Trong vai trị là
người tham gia vào q trình học tập, GV như là một thành viên tham gia vào
quá trình học tập ở trên lớp của các nhóm HS. Hơn nữa, GV là nguồn tham
khảo cho HS, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc, giúp HS tháo gỡ những khó khăn
trong quá trình học tập, trong thực hành giao tiếp ở trong và ngồi lớp học;
(4) Vai trị là người học và người nghiên cứu, GV hiểu và chia sẻ những khó
khăn cũng như những trách nhiệm học tập với HS. Bên cạnh đó, có thể đóng
góp khả năng và kiến thức của mình vào quá trình dạy - học tiếng Anh [7].
Như vậy, GVTA ở tiểu học đóng vai trị quan trọng trong việc thực hiện
Đề án dạy học Ngoại ngữ Quốc gia, là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng
dạy học tiếng Anh cấp tiểu học, là những người đặt nền móng cơ sở cho việc