Báo cáo thực tập quá trình và thiết bị tại nhà máy hóa chất tân bình 2
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (822.21 KB, 43 trang )
Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
Trường Đại học Bách Khoa
Khoa Kỹ thuật Hóa học
BỘ MƠN Q TRÌNH & THIẾT BỊ
---------------------------------
BÁO CÁO THỰC TẬP
QUÁ TRÌNH & THIẾT BỊ
Tên đơn vị thực tập: NHÀ MÁY HĨA CHẤT TÂN BÌNH 2
CB.NM HD: Anh Phạm Trần Đức Biên
Thầy phụ trách: Thầy Nguyễn Sỹ Xuân Ân
Ngành: Kỹ thuật hóa học
Năm học 2019 - 2020
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
LỜI CẢM ƠN
Đợt thực tập Q trình và Thiết bị này đã kết nối chúng em rất nhiều từ kiến thức trên giảng
đường cho tới sản xuất thực tế ở nhà máy. Qua một tháng đi thực tập, chúng em đã học hỏi được
nhiều điều bổ ích và nhận được sự hướng dẫn nhiệt tình từ các anh chị kỹ sư đang làm việc tại
Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2. Chúng em đã được tìm hiểu và làm quen với dây chuyền công
nghệ sản xuất, các thiết bị chủ lực và môi trường làm việc thực tế của nhà máy.
Chúng em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2, các anh chị kỹ
sư đang công tác tại nhà máy, đặc biệt là anh Phạm Trần Đức Biên, người đã hướng dẫn nhiệt
tình và giúp đỡ chúng em hồn thành bài báo cáo này.
Chúng em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến quý thầy cô hướng dẫn của bộ mơn Q
trình& Thiết bị, khoa Kỹ thuật Hóa Học trường Đại học Bách Khoa TP. Hồ Chí Minh , đặc biệt là
thầy Nguyễn Sĩ Xuân An, đã tạo điều kiện thuận lợi nhất để chúng em có thể hoàn thành tốt đợt
thực tập này.
Cuối cùng, chúng em gửi lời chúc sức khỏe đến quý thầy cô của bộ mơn Q trình & Thiết bị,
Ban lãnh đạo, các anh chị kỹ sư và tồn thể cơng nhân Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2.
TP. HCM, ngày
tháng
năm
NHĨM SINH VIÊN THỰC TẬP
2
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Nhận xét của Đơn vị thực tập
Sinh viên:
Thời gian thực tập: từ ngày 10/7/2017 đến 10/8/2017.
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
TP.HCM, ngày
3
tháng
năm 2017
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Nhận xét của thầy cơ hướng dẫn
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................
TP. HCM, ngày
4
tháng
năm 2017
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................................1
Nhận xét của đơn vị thực tập........................................................................................................2
Nhận xét của thầy cô hướng dẫn..................................................................................................3
Danh mục hình ảnh........................................................................................................................6
Danh mục bảng..............................................................................................................................7
MỤC LỤC......................................................................................................................................4
Phần I: Tổng quan về nhà máy hóa chất Tân Bình 2.................................................................8
I. Lịch sử hình thành và phát triển................................................................................................8
I.1. Vị trí địa lý..........................................................................................................................8
I.2. Lịch sử hình thành và phát triển của nhà máy....................................................................9
II. Ngành nghề, các sản phẩm chính và địa bàn kinh doanh..........................................................9
II.1..................................................................... Các sản phẩm chính và thị trường tiêu thụ
............................................................................................................................................9
I.1.1. Tình hình phát triển kinh doanh................................................................................9
I.1.2. Chủng loại sản phẩm...............................................................................................10
I.1.3. Ứng dụng của sản phẩm..........................................................................................10
I.1.4. Tiêu chuẩn quy định chất lượng sản phẩm..............................................................11
I.1.5. Thị trường tiêu thụ...................................................................................................11
II.2............................................................................................... Tổ chức mặt bằng cở sở
..........................................................................................................................................12
II.2.1. Giao thông..............................................................................................................12
II.2.2. Sơ đồ tổ chức mặt bằng..........................................................................................12
II.2.3. Bố trí dây chuyền sản xuất.....................................................................................12
II.2.4. Hệ thống cung cấp nguồn năng lượng cho cơ sở...................................................13
II.2.5. Hệ thống cấp nước..................................................................................................13
II.2.6. Hệ thống thoát nước...............................................................................................14
III. Tổ chức nhân sự.......................................................................................................................14
III.1.Sơ đồ tổ chức nhân sự.......................................................................................14
III.2.Phân công nhân sự.............................................................................................18
IV. Các quy định về an toàn lao động trong nhà máy....................................................................19
V. Xử lý nước – khí thải và vệ sinh cơng nghiệp.........................................................................19
Phần II: Dây chuyền công nghệ
I. Thông tin khái quát về phân xưởng sản xuất axit ..................................................................20
I.1. Tính chất của axit sulfuric..................................................................................20
I.2. Vai trị của axit sulfuric.....................................................................................................20
I.3. Cơ sở lý thuyết sản xuất axit bằng phương pháp tiếp xúc................................................20
I.3.1. Chế tạo khí sulfuro...................................................................................................20
I.3.2. Oxi hóa SO2 thành SO3 với xúc tác V2O5................................................................21
I.3.3. Hấp thụ SO3 thành axit sulfuric...............................................................................22
II. Nguyên liệu và nhiên liệu.......................................................................................................23
II.1.Lưu huỳnh..........................................................................................................24
II.2.Chất xúc tác.......................................................................................................24
II.3.Khơng khí..........................................................................................................25
5
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
II.4.Nước..................................................................................................................26
II.5.Dầu DO, FO.......................................................................................................26
II.6.Dầu DO, FO
III. Dây chuyền cơng nghệ............................................................................................................27
III.1.Sơ đồ cơng nghệ...............................................................................................27
III.2.Mơ tả quy trình.................................................................................................28
IV. Các thiết bị chính....................................................................................................................29
IV.1.Hầm lưu huỳnh.................................................................................................29
IV.2.Tháp sấy ...........................................................................................................30
IV.3.Lị đốt lưu huỳnh..............................................................................................32
IV.4.Nồi hơi..............................................................................................................34
IV.5.Tháp chuyển hóa...............................................................................................35
IV.6.Tháp hấp thụ 1..................................................................................................39
IV.7.Tháp hấp thụ 2..................................................................................................41
V. Các thiết bị phụ.......................................................................................................................42
V.1. Thiết bị trao đổi nhiệt.....................................................................................................42
V.2. Thiết bị giải nhiệt............................................................................................................43
V.3. Bồn tuần hoàn axit .........................................................................................................44
VI. Sản phẩm................................................................................................................................44
VI.1.Sản phẩm chính.................................................................................................44
VI.2.Chất thải............................................................................................................44
Phần III: Các sự cố và biện pháp khắc phục
I. Đối với từng thiết bị................................................................................................................45
II. Trong quá trình sản xuất.........................................................................................................49
KẾT QUẢ, KIẾN NGHỊ VÀ GIẢI PHÁP....................................................................................50
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................................51
6
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
DANH MỤC HÌNH ẢNH
STT
Tên hình vẽ
Trang
1
Hình ảnh Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2
8
2
Ứng dụng của Axit Sulfuric trong cơng nghiệp
12
3
Sơ đồ bố trí phân xưởng của nhà máy
14
4
Sơ đồ tổ chức Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2
17
5
Lưu huỳnh nguyên liệu dạng bột
27
6
Các hình dạng của xúc tác V2O5
8
Sơ đồ quy trình sản xuất axít H2SO4 và các nguồn phát sinh chất
thải
Hầm lưu huỳnh
29
9
Tháp sấy
30
10
Lò đốt
32
11
Nồi hơi
34
12
Tháp chuyển hóa
13
Tháp hấp thụ 1
39
14
Thiết bị trao đổi nhiệt
42
7
7
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
DANH MỤC BẢNG
STT
Tên bảng
2
Chương Qui trình sản xuất và tiêu thụ Axit Sunfuric (đơn vị:
tấn/năm)
Chủng loại sản phẩm của nhà máy
3
Định mức tiêu hao nguyên vật liệu cho một tấn Axit Sunfuric
4
Đặc điểm chất xúc tác V2O5 được Nhà máy sử dụng
1
Tran
g
10
11
Phần 1: Tổng quan về nhà máy hóa chất Tân Bình 2
8
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
I. Lịch sử hình thành và phát triển
I.1. Vị trí địa lý
Việc lựa chọn địa điểm có ý nghĩa hết sức quan trọng vì địa điểm ảnh hưởng lớn đến hiệu quả
đầu tư cũng như đến điều kiện xã hội và môi trường sinh thái.
Qua khảo sát, việc lựa chọn địa điểm đầu tư tại vị trí đất: Đường số 5, KCN Biên Hịa 1,
phường An Bình, thành phố Biên Hịa, tỉnh Đồng Nai và cách trung tâm thành phố Hồ Chí
Minh khoảng 25 km là thiết thực và dễ thực hiện nhất. Với lý do:
-
Có thể sử dụng chung nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất các sản phẩm.
- Lượng nhiệt dư của phân xưởng axit để sử dụng cho các công đoạn sản xuất cô đặc xút, sản
xuất axit clohydric (của nhà Máy Hóa chất Biên Hịa), hoặc dùng hơi cho sản xuất các sản
phẩm gốc sulfat, gốc muối (của xưởng nghiên cứu thực nghiệm), lượng nhiệt dư này nếu quy
-
ra dầu FO sử dụng cho lò hơi hàng năm cũng khá lớn.
Gần trung tâm, gần thị trường tiêu thụ sản phẩm, thuận tiện trong việc sản xuất và bán hàng.
Giảm chi phí đầu tư vì đã có sẵn cơ sở hạ tầng.
9
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
I.2. Lịch sử hình thành và phát triển của nhà máy
Nhà máy Hóa Chất Tân Bình 2 là một trong 5 thành viên trực thuộc Công ty TNHH Một
Thành Viên Hóa Chất Cơ Bản miền Nam – nhà sản xuất hóa chất vơ cơ cơ bản hàng đầu Việt
Nam, trực thuộc tập đồn Hóa Chất Việt Nam. Qúa trình hình thành và phát triển của Nhà máy đã
trải qua nhiều giai đoạn.
Năm 1969, Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình có tên gọi là COPHATA được xây dựng và do một
người Hoa làm chủ. Lúc bấy giờ nhà máy sản xuất axit sulfuric và phèn đơn. Đến năm 1973, nhà
máy sản xuất thêm hidroxit nhôm.
Sau ngày miền Nam hồn tồn giải phóng, nhà máy được Nhà nước tiếp quản và giao cho
Cơng ty Hóa Chất Cơ Bản Miền Nam quản lý. Kể từ đó nhà máy đổi tên thành Hóa Chất Tân
Bình. Năm 2001, thực hiện chủ trương của Hội đồng Nhân Dân Tp.HCM trong bảo vệ môi
trường, Nhà máy tiến hành di dời 3 dây chuyền sang nhà máy Hóa Chất Biên Hịa và Tân Bình 2.
Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình 2 được tổng Cơng ty Hóa chất Việt Nam thành lập theo quyết
định số 164/QĐ_HCVN ngày 24/4/2009 trên cơ sở tách một phần nhà máy Hóa chất Biên Hịa
tọa lạc tại KCN Biên Hịa I.
Hiện nay, Nhà Máy Hịa chất Tân Bình 2 hoạt động với 2 dây chuyền sản xuất: dây chuyền sản
xuất axit sulfuric công suất 60.000 tấn/năm và dây chuyền sản xuất muối nhôm sunfat công
suất 8.000 tấn/năm. Các chủng loại sản phẩm được sản xuất bao gồm:
-
Axit sulfuric (cấp kỹ thuật).
Nhôm hidroxit.
Phèn nhôm sulfat: 17% Al2O3 và 15% Al2O3.
Natri bisulfit NaHSO3.
Tuy chỉ mới thành lập, nhưng nhà máy đã và đang hoạt động hiệu quả, phát huy các thế mạnh
với ưu thế được tiếp cận và đầu tư dây chuyền công nghệ sản xuất tiên tiến. Các sản phẩm của
nhà máy là một trong những hợp chất vơ cơ, đóng vai trị quan trọng phục vụ cho các ngành cơng
nghiệp khác trong cả nước.
Định hướng phát triển của nhà máy là mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển ổn
định và trở thành một trong những nhà máy uy tín cung cấp hợp chất vơ cơ cơ bản khu vực phía
Nam. Với tuổi đời cịn trẻ nhà máy ln củng cố, xây dựng nhằm hồn thiện lại bộ máy quản lý,
nâng cao hiệu quả công tác quản lý và sản xuất phù hợp với các hệ thống quản lý chất lượng,
quản lý mơi trường.
• Số điện thoại: (0251) 8826527 – 8826528.
10
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
• Số fax: (0251) 8826530.
• Website: />• Email:
II. Ngành nghề, các sản phẩm chính và địa bàn kinh doanh
II.1.
Các sản phẩm chính và thị trường tiêu thụ
II.1.1. Tình hình phát triển kinh doanh:
ST
Năm
T
Kế hoạch
2016
2017
2018
2019
1
Sản xuất
54,300
55,000
61,000
69,000
2
Sử dụng sản xuất nội bộ
2,500
2,810
2,345
1,956
3
Kinh doanh (trong nước
51,800
52,190
58,655
& xuất khẩu)
Bảng 1. Chương trình sản xuất và tiêu thụ axit sulfuric (đơn vị: tấn/năm)
67,044
Vì phần báo cáo này tập trung vào dây chuyền sản xuất axit sulfuric, trên đây là bảng thống kê
chương trình sản xuất và tiêu thụ axit sulfuric giai đoạn 2008 – 2013.
Đối với sản phẩm axit sulfuric, với nhu cầu thị trường ngày càng tăng, kế hoạch sản xuất từ
năm 2009 đạt 100% thiết kế sẽ đảm bảo được nhu cầu tiêu thụ. Vì vậy, nhà máy sẽ có hướng đầu
tư nâng cơng suất dây chuyền lên 100.000 tấn/năm cho tương lai.
II.1.2. Chủng loại sản phẩm:
Tên sản phẩm
Cơng thức hóa học
Hàm lượng chính
H2SO4
50% và 98% H2SO4
Cấp kỹ thuật:
Được sản xuất từ nguyên liệu lưu huỳnh theo phương pháp tiếp
xúc.
Dùng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như sản xuất phèn lọc
Axit Sulfuric
nước, ắc quy, luyện kim, chất tẩy rửa, chế biến dầu mỏ, phân bón,
(cấp kỹ thuật/
phẩm nhuộm, thuốc nổ, tơ sợi, giấy, sơn, dược phẩm, chất dẻo, các
cấp
tinh
sản phẩm gốc sunfat...
khiết)
Cấp tinh khiết:
Được sản xuất từ nguyên liệu lưu huỳnh theo phương pháp tiếp
xúc.
Dùng trong phòng thí nghiệm, cơng nghệ điện tử và sản xuất các
sản phẩm chất lượng cao.
Phèn Nhôm Sulfat
Al2(SO4)3.nH2O
17 % Al2O3 (dạng rắn)
11
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
(cấp kỹ thuật)
II.1.3.
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
15 % Al2O3 (dạng rắn)
7,5 % Al2O3 (dạng lỏng)
- Được sản xuất từ nguyên liệu Hidroxit Nhôm Al(OH)3 và
Axit Sulfuric cấp kỹ thuật.
- Dùng trong ngành sản xuất giấy, lọc nước, dược phẩm…
Bảng 2. Chủng loại sản phẩm chính của nhà máy
Ứng dụng của sản phẩm
II.1.4. Tiêu chuẩn qui định chất lượng sản phẩm
-
Chất lỏng sánh, tỷ trọng
> 1,8 g/cm2
H2SO4 97%
Fe
0,01%
Cặn không bay hơi
0,02%
II.1.5. Thị trường tiêu thụ
Đối với ngành sản xuất công nghiệp trong nước, đây là nguồn nguyên liệu chủ yếu:
12
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
-
Hiện nay Nhà máy có một lượng khách hàng truyền thống và những hộ tiêu thụ lớn, ổn
-
định sẽ ký hợp đồng tiêu thụ hằng năm.
Các sản phẩm có thể bán tại Nhà máy hoặc cung cấp đến nơi hộ sử dụng tùy theo yêu cầu
của khách hàng.
Đối với thị trường quốc tế: xuất khẩu sản phẩm có thể thực hiện theo các phương thức giao
hàng tại biên giới (đối với Campuchia, Lào) hoặc đối với các nước tùy theo yêu cầu của khách
hàng với đầy đủ thủ tục buôn bán quốc tế.
Nhằm tăng sự cạnh tranh và mở rộng thị trường Cơng ty đã có sự điều chỉnh về giá cả, trong
dự án sẽ tính đến hội nhập thị trường AFTA, sản phẩm xuất khẩu sẽ có mức giá bán thấp hơn giá
bán ở thị trường trong nước và ngang bằng với các nước có sản xuất các sản phẩm này.
Để đảm bảo tránh tồn kho lớn, ứ đọng sản phẩm, việc lập kế hoạch và chương trình giao hàng
được thực hiện thao từng quý trong năm nhằm góp phần chủ động và tăng hiệu quả trong hoạt
động sản xuất kinh doanh.
II.2. Tổ chức mặt bằng cơ sở
II.2.1. Giao thơng:
Hiện nay Nhà máy đã có hệ thống giao thơng đường bộ hồn chỉnh. Dự án tính đến phần
đường nội bộ dành cho khu đất xây dựng các phân xưởng mới, đảm bảo thuận lợi cho việc vận
chuyển nguyên liệu và sản phẩm vào ra và đi lại trong Nhà máy.
Các giải pháp đảm bảo kết cấu hạ tầng và phục vụ sản xuất được tính toán trên cơ sở đảm bảo
đáp ứng cho sản xuất và mang tính kinh tế nhất.
II.2.2. Sơ đồ tổ chức mặt bằng
Dựa vào công suất, phương án kỹ thuật công nghệ và bố trí lắp đặt thiết bị đối với từng dây
chuyền sản xuất, dự án đã xác định được quy mơ các hạng mục cơng trình như sau:
−
−
−
−
Nhà bảo vệ: 18 m2
Nhà vận hành axit sulfuric: 54 m2
Nhà quạt gió và turbine: 120 m2
Phân xưởng axit sulfuric: 1924 m2
−
−
−
−
13
Hệ thống xử lý nước thải: 45
m2
Trạm biến thế: 16 m2
Bể chứa nước cấp: 48 m2
Bể chứa nước thải công
nghiệp: 36 m2
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
II.2.3. Bố trí dây chuyền sản xuất
-
Hình 1. Sơ đồ bố trí phân xưởng của nhà máy
II.2.4. Hệ thống cung cấp nguồn năng lượng cho cơ sở
Nguồn điện: Cơng ty Điện lực Biên Hịa, mạng lưới điện quốc gia.
Nguồn xăng dầu: các Công ty xăng dầu thuộc khu vực TP.HCM và Đồng Nai.
Nguồn hơi: Công ty cấp nước Đồng Nai và trạm bơm nhà máy Hóa chất Biên Hòa cung cấp cho
các lò hơi trong nhà máy.
II.2.5. Hệ thống cấp nước
14
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Hiện trạng cấp nước: theo thực tế Nhà máy Hóa Chất Tân Bình 2 được cấp nước cho sản xuất
và sinh hoạt từ 2 nguồn – nguồn nước thủy cục của khu công nghiệp và nguồn nước bơm trực
tiếp từ sông Đồng Nai. Hiện nay nhu cầu sử dụng nước cho sản xuất tăng từ 85 – 90 m 3/h và 30
m3/ngày đêm đối với nước cấp sinh hoạt.
Yêu cầu về chất lượng nước:
- Đối với nước cấp cho sản xuất (các khâu bổ sung nước cho các q trình phản ứng, làm
-
nguội…) có thể sử dụng nguồn nước thủy cục không qua xử lý.
Đối với nước cấp cho các lị hơi có chất lượng pH ≥ 7, độ cứng ≤ 15 ppm, Fe ≤ 0,3 mg/l.
Đối với nước cấp cho sinh hoạt phải đạt tiêu chuẩn 55/1992/QĐYT là pH 6,5-7,5, độ cứng ≤ 40
ppm, Fe ≤ 0,3 mg/l.
II.2.6. Hệ thống thoát nước
Nguồn nước thải từ quá trình sản xuất chủ yếu là do vệ sinh thiết bị, nhà xưởng nên có nồng
độ axit cao (pH = 2 – 3).
Phương án xử lý: Tập trung nguồn thải vào bể chứa nước thải của từng phân xưởng – xử lý sơ
bộ sau đó qua hệ thống xử lý chung trước khi thải ra ngoài. Chất lượng nước thải sau khi xử lý
phải đạt tiêu chuẩn cấp nước thải.
Hiện tại, ở Nhà máy Hóa Chất Tân Bình 2 đã có hệ thống xử lý nước thải cho từng dây chuyền
sản xuất. Trong dự án chỉ cần bổ sung thêm hệ thống nước thải của các phân xưởng mới và hồ xử
lý tập trung trước khi thải ra sông.
III. Tổ chức nhân sự
III.1. Sơ đồ tổ chức nhân sự:
15
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Hình 2. Sơ đồ tổ chức Nhà máy Hóa chất Tân Bình 2
III.2. Phân cơng nhân sự:
•
•
•
-
Dây chuyền sản xuất axit sulfuric hoạt động liên tục 24/24 giờ.
Một ngày làm 3 ca.
Một ca 8 giờ.
Tổng thời gian hoạt động liên tục 300 ngày/năm.
Biên chế nhân lực cho phân xưởng sản xuất axit sulfuric :
Cán bộ quản lý, kỹ thuật phân xưởng: chịu trách nhiệm phụ trách nguồn lực và điều hành sản
xuất của xưởng – 4 kỹ sư.
Cơng nhân vận hành: phụ trách vận hành tồn bộ dây chuyền – 16 công nhân.
Công nhân phụ trợ: phụ trách vệ sinh công nghiệp, bốc xếp, sản xuất phụ – 33 công nhân.
IV. Các quy định về an tồn lao động trong nhà máy
Để phịng chống các sự cố cháy nổ cần áp dụng đồng bộ các biện pháp về kỹ thuật, tổ chức
huấn luyện, tuyên truyền giáo dục và pháp chế:
-
Các máy móc thiết bị được bố trí đảm bảo trật tự, gọn và tạo khoảng cách an tồn cho cơng
-
nhân khi có sự cố cháy nổ xảy ra.
Hệ thống dây điện, các chỗ tiếp xúc, cầu dao điện có thể gây tia lửa được bố trí thật an toàn.
16
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
-
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Trong các khu sản xuất cần lắp đặt hệ thống báo cháy, hệ thống thông tin báo động. Bố trí các
bình cứu hỏa cầm tay ở những vị trí thích hợp nhất để tiện sử dụng, các phương tiện chữa cháy
-
sẽ luôn được kiểm tra thường xuyên và đảm bảo trong tình trạng sẵn sàng.
Cách ly các công đoạn dễ cháy ra khu vực riêng. Các chất dễ cháy như các loại hóa chất, nhiên
-
liệu được chứa trong các kho cách ly riêng biệt, tránh xa các nguồn có khả năng phát lửa.
Ngồi ra Nhà máy sẽ thường xuyên tổ chức tập luyện, nâng cao ý thức phịng cháy, chống
cháy tốt cho tồn thể CBCNV thơng qua các lớp tập huấn PCCC.
- Tất cả các vấn đề trên sẽ tuân thủ theo các hướng dẫn về PCCC do Bộ Công An ban hành.
V. Xử lý nước, khí thải và vệ sinh cơng nghiệp:
Vệ sinh cơng nghiệp:
Vệ sinh cơng nghiệp gồm bảo trì máy móc, thiết bị, vệ sinh phân xưởng và thu gom chất thải.
Cần dừng máy trước khi kiểm tra, bảo trì.
− Đối với hệ thống xử lý khí thải:
• Tháp xử lý khí thải: sử dụng cửa người để vào kiểm tra, sửa chữa.
• Hệ thống ống dẫn: kht lỗ ở vị trí thích hợp, vệ sinh bằng cách gõ sơ sulfat cho rớt cặn,
sau đó đem cặn đi xử lý. Nếu có chỗ bị mịn, ta có thể hàn đắp hoặc hư hỏng nhiều chỗ thì
−
thay mới.
Đối với lị đốt: kiểm tra bằng cách thổi lưu huỳnh từ đầu đến cuối nhưng do nhiệt độ trong
lò rất cao (900 – 1100 oC) nên cần để nguội. Thỉnh thoảng phải kiểm tra (trong vịng 15-20
−
ngày/lần).
Tháp hấp thụ:
• Kiểm tra đường ống SO3 vào và ống dẫn acid vào ra.
• Do chênh lệch áp cao ở 2 đầu vào và ra, thiết bị lọc mù có thể bị móp, cần đánh giá mức độ
hư hại để thay mới.
• Máng tưới cần được kiểm tra và thay mới.
• Đệm khơng cần vệ sinh (đã sử dụng 10 năm chưa thay mới).
−
Thiết bị cần vệ sinh nhiều nhất là tháp chuyển hóa (nhất là lớp 1) do bề mặt bị bụi bám
nhiều gây trở lực.
Xử lý nước, khí thải:
-
Đối với nguồn gây ơ nhiễm khơng khí:
• Xây dựng các hệ thống xử lý khí cho dây chuyền sản xuất axit sulfuric và dây chuyền sản xuất
xuất sản phẩm gốc sulfate. Nguồn khí thải sau khi qua các hệ thống xử lý khí đến ống khói và
được thải ra môi trường - đạt tiêu chuẩn QCVN 19:2009.
17
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
• Khí thải máy phát điện được phát tán ra mơi trường bằng ống khói có chiều cao 5m, nồng độ
khí thải được pha lỗng và tải đi xa. Ngoài ra, máy phát điện chỉ sử dụng dự phòng khi điện
lưới mất nên thời gian hoạt động là rất nhỏ - do vậy ảnh hưởng của khí thải máy phát điện xem
như là khơng đáng kể.
- Đối với nguồn gây ơ nhiễm nước:
• Nước thải sản xuất: xây dựng hệ thống xử lý nước thải, nước thải từ các phân xưởng sản xuất
được thu gom về bể thu gom qua hệ thống ống dẫn. Tại bể thu gom, nước thải được trung hòa
đến pH = 7 (nhờ bộ điều khiển pH tự động) sau đó được bơm vào thiết bị lắng (quá trình lắng
được thực hiện liên tục hoặc gián đoạn), nước trong sau lắng được đến bể thải chung, điều
chỉnh pH lần cuối trước khi thải ra nguồn tiếp nhận là sông Đồng Nai. Bùn lắng được bơm về
•
bồn chứa bùn sau đó phơi khơ tự nhiên và thu gom chôn lấp.
Nước thải sinh hoạt: Xây dựng hệ thống nước sinh hoạt và các hầm tự hoại đúng theo quy
định của Bộ Xây Dựng.
- Đối với nguồn gây ơ nhiễm tiếng ồn:
• Xây dựng phịng cách âm đối với nhà quạt gió – đảm bảo chỉ đo đạc nhỏ hơn tiêu chuẩn cho
phép.
- Đối với nguồn thải rắn:
• Dây chuyền sản xuất axit: Cặn lưu huỳnh.
• Đối với chất thải trong q trình sản xuất thu gom theo định kỳ và hợp đồng với đơn vị chức
năng là Công ty Môi trường đô thị xử lý.
• Đối với các loại rác thải sinh hoạt được thu gom vào thùng rác và đổ bỏ theo đúng quy
định.
Phần II: DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT AXIT SULFURIC
I. Thơng tin khái qt về phân xưởng sản xuất
I.1. Tính chất của axit sulfuric:
Axit sulfuric có cơng thức hóa học là H2SO4, là một chất lỏng không màu, không mùi và sánh. Nó khó
bay hơi và hịa tan trong nước tỷ lệ bất kỳ.
Axit sulfuric đậm đặc có nồng độ vào khoảng 98 – 98,5%, hút nước mạnh với phản ứng tỏa nhiệt cao,
vì thế khi pha lỗng, tuyệt đối phải cho từ từ hợp chất này vào nước mà không được ngược lại, để tránh
nguy hiểm do phản ứng gây ra. Vì có tính axit mạnh và oxi hóa mạnh, axit sulfuric cũng là một chất ăn
mòn mạnh.
18
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Khi tiếp xúc, axit sulfuric có thể gây bỏng hóa chất nghiêm trọng, ngay cả khi ở nồng độ vừa phải. Vì
thế phải thật cẩn trọng khi làm việc với axit này.
I.2. Vai trò của acid sulfuric:
Axit sunfuric là hóa chất hàng đầu, được sử dụng rộng rãi nhất trong nền kinh tế quốc dân và cũng là
một sản phẩm có khối lượng lớn của cơng nghiệp hóa học.
Được sử dụng nhiều trong các ngành cơng nghiệp sản xuất với vai trị là ngun liệu chính hoặc chất
xúc tác: sản xuất phân bón, chất giặt tẩy rửa tổng hợp, phèn lọc cho xử lý nước thải; chế biến nhiên liệu
lỏng; tổng hợp hữu cơ; sản xuất chất dẻo, thuốc nhuộm; dùng trong ngành luyện kim, mạ điện, ....
I.3. Cơ sở lý thuyết sản xuất axit sulfuric bằng phương pháp tiếp xúc:
Hiện nay, dây chuyền công nghệ sản xuất axit sulfuric của Nhà máy hóa chất Tân Bình 2 được bố trí và
vận hành theo phương pháp tiếp xúc. Phương pháp tiếp xúc dựa trên việc oxi hóa khí anhydrit sulfuro SO 2
trên xúc tác rắn thành khí anhydrit sulfuric SO 3. Phương pháp này gồm 3 giai đoạn chính:
I.3.1. Chế tạo khí SO2:
S + O2 → SO2 ΔH= - 297 kJ/mol
Lưu huỳnh sau khi được nung chảy, gia nhiệt sẽ được cho tiếp xúc trực tiếp với khơng khí. Ở nhiệt độ
thích hợp, phản ứng trên sẽ xảy ra. Đây là phản ứng tỏa nhiệt, giảm thể tích do đó nên về mặt lý thuyết ta
có thể thay đổi điều kiện phản ứng để tăng lượng SO 2 như: tăng lượng oxy trong khơng khí vào lò đốt
hoặc giảm nhiệt độ lò. Tuy nhiên, những điều kiện này cần được tinh chỉnh phù hợp, nếu quá mức sẽ gây
ảnh hưởng đến quá trình sản xuất thực tế.
Nếu tăng quá nhiều oxy thì nồng độ SO 2 sẽ giảm do hỗn hợp ra lò đốt còn quá nhiều khơng khí. Lưu
huỳnh phun vào lị đốt cần duy trì ở nhiệt độ 140 oC vì ở nhiệt độ này lưu huỳnh có độ nhớt thấp. Để tránh
đóng rắn lưu huỳnh (to = 119,3oC) làm tắc béc phun ta phải gia nhiệt cho dòng lưu huỳnh bằng hơi nước
bão hịa. Ngồi ra, để tránh tạo mù axit ở các cơng đoạn sau ta phải sấy khơ khơng khí trước khi đưa vào
lị đốt.
Bên cạnh đó, có thể xảy ra hiện tượng lưu huỳnh thăng hoa do lưu huỳnh chưa cháy hết. Bởi vậy, khi
làm nguội khí chứa lưu huỳnh thì lưu huỳnh sẽ bị đóng rắn lại gây tắc thiết bị hay ống dẫn. Nguyên nhân
dẫn đến tình trạng này là do thiếu khơng khí hay do nhiệt độ cháy quá thấp và thường xảy ra khi khởi
động hay dừng xưởng.
Để tránh tình trạng đó người ta thường tiến hành đốt dầu DO hay FO trước khi phun lưu huỳnh vào
đốt, nhằm sấy hệ thống tạo độ đồng đều trong hệ thống. Đồng thời tránh tình trạng nóng cục bộ khi đốt
nóng lưu huỳnh (do lưu huỳnh cháy tỏa nhiệt rất mạnh).
19
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Đốt lưu huỳnh trong khơng khí có thể thu hỗn hợp khí chứa 21% SO 2. Trên thực tế sản xuất thường lấy
dư khơng khí nên chỉ thu được hợp khí chứa 9,5% SO 2.
I.3.2. Chuyển hóa khí SO2 thành SO3 với xúc tác V2O5
SO2 + O2 SO3 + Q
Dịng khí SO2 từ giai đoạn trước sẽ được cho tiếp xúc với xúc tác để chuyển hóa thành SO 3 Phản ứng
oxi hóa tạo SO2 là phản ứng tỏa nhiệt, giảm thể tích, cân bằng sẽ dịch chuyển về phía thu SO 3 khi giảm
nhiệt độ và tăng áp suất. Tuy nhiên, ở những giai đoạn đầu oxy hố, thậm chí ngay cả khi có mặt những
chất xúc tác mạnh vẫn cần phải tăng nhiệt độ cao hơn 400°C để tăng vận tốc phản ứng
Tác dụng chất xúc tác Vanadi rắn với phản ứng oxi hóa SO 2: làm giảm năng lượng hoạt hóa so với
năng lượng hoạt hóa của phản ứng trong pha khí. Cụ thể:
-
Khơng có xúc tác: E = 209,5 kJ/mol
Có xúc tác Vanadi: E = 96,5 kJ/mol
Sở dĩ năng lượng hoạt hóa của phản ứng giảm là do phản ứng xảy ra theo cơ chế mới nhờ tác dụng hóa
học trung gian giữa các chất tham gia phản ứng với chất xúc tác.
Ở nhiệt độ làm việc của quá trình (410°C – 610°C) các hợp chất này ở dạng nóng chảy trên bề mặt chất
mang SiO2 Sau đó O2 và SO2 bị hấp thụ trên bề mặt xúc tác và hòa tan vào chất nóng chảy đó, sẽ tác dụng
với V2O5 theo phương trình:
V2O5 + SO2 → V2O4+ SO3
V2O4 + O2 → V2O5
Cơ chế q trình oxi hố SO2 dựa trên xúc tác V2O5 chia thành các giai đoạn:
-
Khuếch tán cấu tử phản ứng (SO2 và O2) từ dịng khí đến bề mặt hạt xúc tác, sau đó
khuếch tán vào trong các mao quản của xúc tác.
Hấp thụ oxy bằng chất xúc tác (chuyển điện tử từ chất xúc tác đến các nguyên tử oxy).
Hấp phụ phân tử SO2 để tạo thành phức [SO2.O.Xt].
Chuyển nhóm điện tử để tạo thành phức [SO3.Xt].
Giải hấp phụ SO3.
Khuếch tán SO3 từ các mao quản của khối tiếp xúc và từ bề mặt của các hạt ra ngồi.
Q trình oxy hóa SO2 thành SO3 diễn ra trong tháp tiếp xúc hay còn được gọi là tháp chuyển hóa. Hỗn
hợp khí SO2 sau lị đốt có nhiệt độ 950°C – 1050°C sẽ đi qua nồi hơi để tận dụng nhiệt dư, trao đổi nhiệt
với nước. Tại nồi hơi nhiệt độ hỗn hợp khí giảm xuống cịn 420°C – 440°C, sau đó tiếp tục qua thiết bị lọc
bụi rồi đi vào lớp 1 của tháp chuyển hóa.
I.3.3. Hấp thụ dịng khí SO3 chuyển thành H2SO4
Là q trình tách SO3 ra khỏi hỗn hợp khí và chuyển thành H2SO4. Tùy theo hỗn hợp khí có chứa hơi
nước hay khơng mà quá trình tách là khác nhau. Nếu hỗn hợp khí trước khi vào tháp tiếp xúc đã được sấy
20
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
khơ thì q trình tách là q trình hấp thụ cịn nếu hỗn hợp khí đi thẳng vào tháp tiếp xúc mà khơng sấy thì
q trình tách là quá trình ngưng tụ H 2SO4 (dùng axit có nồng độ từ 95 – 98,3%). Trường hợp hấp thụ
thường xảy ra hơn. Trên thực tế, người ta thường sử dụng H2SO4 98,3% để hấp thụ SO3 theo phản ứng:
Đầu tiên SO3 hòa tan vào dung dịch axit sau đó cho phản ứng lại với nước:
nSO3 + H2SO4 H2SO4.nSO3
nSO3.H2SO4 + nH2O (n+1) H2SO4
Tùy theo tỷ lệ giữa SO3 và H2SO4 mà nồng độ axit thu được sẽ khác nhau:
-
Khi n > 1 sản phẩm là oleum.
Khi n = 1 sản phẩm là monohydrate.
Khi n < 1 sản phẩm là dung dịch axit lỗng.
Trong tháp hấp thụ, q trình hấp thụ được thực hiện trên bề mặt đệm, mặt đệm càng lớn đường kính
tháp lớn tăng vốn đầu tư. Vận chuyển khí trong tháp tăng tăng diện tích tiếp xúc (H 2SO4 và SO3) tăng
cường độ hấp thụ. Chính vì vậy khi thiết kế tháp hấp thụ cần được tính toán cẩn thận vừa đảm bảo hiệu
quả sử dụng vừa tiết kiệm chi phí đầu tư.
Để bảo vệ mơi trường thì lượng SO3 cần phải được hấp thụ hồn tồn.
Ưu điểm của phương pháp tiếp xúc so với các phương pháp khác: Dùng phương pháp này có thể sản
xuất được H2SO4 thành phẩm với nồng độ trên 98%, có thể sản xuất ở quy mô lớn. Nguyên liệu, nhiên liệu
dễ tìm hoặc sẵn có. Dây chuyền sản xuất của nhà máy theo kiểu tiếp xúc và hấp phụ kép nên chất thải của
q trình có thể được xử lý, khơng gây nguy hại đến mơi trường. Ngồi ra, dây chuyền cịn sinh ra một
lượng nhiệt có thể tận dụng.
II. Ngun liệu và nhiên liệu sản xuất
II.1. Lưu huỳnh
Lưu huỳnh nguyên tố là một trong những dạng nguyên liệu tốt nhất để sản xuất axit sunfuric. Việc sử
dụng lưu huỳnh thay cho các nguyên liệu khác là do:
-
Khi đốt lưu huỳnh ta thu được hỗn hợp khí có hàm lượng SO 2 cao. Điều này rất quan trọng trong
-
quy trình sản xuất axit sulfuric theo phương pháp tiếp xúc.
Khi sản xuất quy mơ lớn và xa vùng ngun liệu thì lưu huỳnh nguyên tố lại là nguyên liệu rẻ tiền.
Lưu huỳnh chứa rất ít tạp chất, đặc biệt là khơng có Arsen, và khi cháy không tạo xỉ, không gây
-
ngộ độc xúc tác nên các công đoạn sản xuất được rút ngắn rất nhiều.
Sử dụng lưu huỳnh sẽ bớt đi một số cơng đoạn tinh chế khí, dẫn đến bớt đi được các thiết bị: lị
-
tầng sơi, lọc điện khơ, tháp rửa, lọc điện ướt từ đó giảm chi phí đầu tư.
Nếu sử dụng quặng pyrit làm nguyên liệu khi đốt sẽ dẫn đến tạo nhiều chất thải rắn nhất là xỉ pyrit
rất khó xử lý, dẫn đến tăng chi phí đầu tư và thường gây ô nhiễm môi trường (thực tế thường kết
21
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
hợp với sản xuất thép, lưu huỳnh là sản phẩm phụ). Muối sulfat là nguồn nguyên liệu phong phú
để sản xuất axit sulfuric. Trong đó, được dùng nhiều nhất là CaSO 4. Tuy nhiên, khi dùng nguồn
nguyên liệu này để sản xuất thì tiêu tốn vốn đầu tư cơ bản nên thường kết hợp với quá trình sản
xuất ximăng.
Lưu huỳnh là sản phẩm từ mỏ thiên nhiên hoặc được thu hồi từ các nguồn khí thải (chủ yếu hiện nay là
thu hồi từ các nhà máy lọc dầu). Nước ta khơng có mỏ lưu huỳnh và cơng nghiệp hóa dầu chưa phát triển
nên phải nhập khẩu từ các nước trong khu vực như Singapore, Malaysia, Indonesia và các nước Trung
Đông.
Phương thức vận chuyển: bằng đường biển tới cảng Sài Gịn và sau đó bằng đường bộ về kho nhà máy.
Khối lượng đóng gói: bao 50 kg, bao 1 tấn.
Nhu cầu sử dụng của nhà máy: 20.000-21.000 tấn/năm. Lượng lưu huỳnh dự trữ tối đa: 3.400 tấn (2
tháng sản xuất).
Yêu cầu về lưu huỳnh được sử dụng cho dây chuyền sản xuất:
-
Lưu huỳnh dạng bột, hàm lượng S: 99,5%.
Độ ẩm: 2 %.
Độ tro: 0,5 %.
Acid tự do: 0,02 %.
Tạp chất khác: 0,1 %.
Hình. Lưu huỳnh nguyên liệu dạng bột
II.2. Chất xúc tác
Q trình oxi hóa SO 2 trên xúc tác được xem là q trình oxi hóa dị thể. Có rất nhiều chất có khả năng
xúc tác cho phản ứng oxi hóa này như các kim loại nhóm Platin, sắt oxit, đồng oxit, vanadi oxit,… Giai
đoạn chuyển hóa SO2 thành SO3 trong dây chuyền sản xuất axit sulfuric của Nhà máy Hóa Chất Tân Bình
2 cũng sử dụng V2O5 làm chất xúc tác.
-
Các thành phần chính có trong xúc tác Vanadi:
•
Oxit V2O5 là thành phần hoạt tính của xúc tác, chiếm khoảng 5 – 12% hàm lượng.
22
Báo cáo thực tập Q trình & Thiết bị
•
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Muối của kim loại Kiềm (K, Na, Li, …) là chất kích động, làm tăng hoạt tính xúc tác lên hàng
trăm lần. Tỉ lệ kim loại kiềm và vanadi oxit (Me 2O : V2O5) dao động từ 1:1 đến 6:1. Khi tăng tỉ lệ
•
này lên, nhiệt độ hoạt tính xúc tác giảm và độ bền nhiệt tăng.
Ngồi nhóm kim loại kiềm, các ngun tố nhóm Lantan (La, Ce, Pr, …) cũng là chất kích động tốt
•
cho xúc tác Vanadi.
SiO2 ở dạng xốp (silicagel, zeolit, kali silicat,…) đóng vai trị chất màng, có tác dụng tăng bề mặt
tiếp xúc pha của chất xúc tác và ổn định chất hoạt tính (V 2O5) trên bề mặt xúc tác.
V2O5 được dùng làm xúc tác trong quá trình sản xuất H 2SO4 tại Nhà máy Hóa Chất Tân Bình 2 do các
ưu điểm sau:
-
Xúc tác V2O5 có hoạt tính mạnh và rẻ hơn các xúc tác khác (khoảng 130 triệu/m 3).
Độ nhiễm độc arsen của V2O5 kém hơn Pt vài ngàn lần.
Độ bền nhiệt, bền cơ học cao.
Chất xúc tác Vanadi được chế tạo dưới dạng viên, hình trụ có gờ, vịng, hạt, hình cầu,...
Hình. Các hình dạng của xúc tác V2O5
Nhà máy Hóa Chất Tân Bình 2 sử dụng xúc tác V2O5 có những đặc điểm sau:
Loại
VK-38
Thành phần
Hình dáng
chính
- Viên trụ có gờ.
- Đường kính ngồi 10 mm.
- Đường kính trong 4 mm.
- Chiều dài trung bình: 9,5 – 12 mm.
- V2O5: 6 – 8%.
- K2O: 9 – 10%.
- SiO2:60 –
65%.
Giới hạn nhiệt độ
Có thể hoạt động liên
tục ở 630oC và đạt
đỉnh ở 650oC.
Bảng. Đặc điểm chất xúc tác V2O5 được Nhà máy sử dụng
II.3. Khơng khí
Sử dụng khơng khí chứa 21% O2 và 79% N2 với lưu lượng 10.000 m3/h Oxy dùng trong q trình oxy
hóa S thành SO2 và oxy hóa SO2 thành SO3 (với sự có mặt của xúc tác V 2O5). Nitơ là khí trơ không tham
23
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
gia phản ứng (tại điều kiện nhiệt, áp suất của lị). Khơng khí phải được lọc sạch bụi và sấy khô bằng axit
sulfuric đến độ ẩm ≤0,01% hay 0,08 g/cm 3 khí. Nếu độ ẩm này vượt quá giới cho phép sẽ sinh ra mù axit
ngay tại tháp chuyển hóa và tháp hấp thụ.
II.4.
Nước
Tại phân xưởng nước được sử dụng vào một số mục đích sau:
-
Hơi nước bão hồ dùng để hóa lỏng lưu huỳnh.
Nước ngưng xả ra từ các giàn gia nhiệt được dẫn về thùng chứa để sử dụng lại.
Nước dùng để pha vào axit monohydrat ở thùng tuần hồn và pha lỗng axit.
Nước mềm cấp cho nồi hơi để sản xuất hơi bão hòa cung cấp cho hầm nấu lưu huỳnh và được
-
bơm lên thùng chứa để tái sử dụng. Ở đây, chúng được xử lí rồi lại bơm đến nồi hơi.
Nước làm lạnh axit là nước tuần hoàn tưới cho các dàn làm lạnh axit. Yêu cầu nước làm lạnh phải
có độ pH từ 7 – 7,5, nhiệt độ cao nhất không quá 35oC.
II.5. Điện
Trong quá trình sản xuất điện được sử dụng để vận hành các trang thiết bị, máy móc.
II.6. Dầu DO
Dầu DO là nhiên liệu để phục vụ cho việc khởi động lại xưởng sau mỗi lần dừng dây chuyền để đại tu,
sửa chữa trong thời gian dài nhằm gia nhiệt cho các thiết bị như lò đốt lưu huỳnh, tháp tiếp xúc, tháp
sấy,... Áp lực cấp dầu vào khoảng 8 kg/cm2.
Lượng tiêu hao nguyên liệu cũng như nhiên liệu cho dây chuyền sản xuất trong 1 năm được liệt kê ở
bảng dưới:
STT
1
2
3
4
5
Nguyên liệu – Nhiên liệu
Lưu huỳnh
Xúc tác V2O5
Nước
Điện
Dầu DO
Đơn vị tính
Lượng tiêu hao
Tấn
Tấn
m3
kW
Lít
23.000
1,5
70.000
4.000.000.000
15.000
Bảng. Lượng tiêu hao nguyên liệu – nhiên liệu để sản xuất axit sulfuric trong 1 năm
(Số liệu năm 2019)
1.4. Các sản phẩm của nhà máy
1.4.1. Sản phẩm chính
24
Báo cáo thực tập Quá trình & Thiết bị
Nhà máy hóa chất Tân Bình 2
Thành phần axit sulfuric thành phẩm: - Hàm lượng H2SO4 98,3%.
- Hàm lượng Fe < 0,02%.
Lượng axit thành phẩm sản xuất được trong 1 năm: 69.000 tấn (số liệu năm 2019)
1.4.2. Chất thải
Khí thải xả vào khơng khí với lưu lượng 7.000-8.000 m 3/h được kiểm sốt khơng q 0,05 mg SO 2 /m3 khí
thải.
Khí SO3 thoát ra ở thiết bị hay đường ống sẽ kết hợp với nước trong khơng khí ẩm tạo thành mù
axit cho nên không được để hàm lượng SO3 trong không khí ở khu vực sản xuất quá 0,08 mg/m3.
Nếu axit sulfuric bị rò rỉ từ một số thiết bị hay đường ống, phải tìm cách khắc phục chỗ rị rỉ ngay. Axit từ
ống gang giàn làm lạnh rò ra làm nước tuần hồn có tính axit, phải trung hịa dịng nước bằng vơi đến pH
7 – 7,5.
III. Quy trình cơng nghệ
III.1. Sơ đồ công nghệ
25
