Tài liệu Một số vấn đề về xây dựng Đảng trong tư tưởng Hồ Chí Minh doc

Nguyễn Đình Thao Sưu Tầm
Một số vấn đề về xây dựng Đảng trong tư tưởng Hồ Chí Minh
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam được hình thành
trên cơ sở vận dụng và phát triển sáng tạo học thuyết Mác - Lê-nin về chính đảng
vô sản vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, một nước thuộc địa nửa phong kiến
kinh tế nông nghiệp lạc hậu, giai cấp công nhân còn nhỏ bé.
Việc sáng lập và rèn luyện Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành đội tiền phong, bộ
tham mưu chiến đấu của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của cả dân tộc
trở thành người tổ chức và lãnh đạo duy nhất của cách mạng Việt Nam là một cống
hiến to lớn của Hồ Chí Minh về lý luận và tổ chức thực tiễn đối với cách mạng Việt
Nam và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới; làm phong phú thêm lý luận của
chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng đảng kiểu mới của giai cấp vô sản.
Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập (1930) không chỉ là sản
phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân mà còn với
phong trào yêu nước. Nhận định về lòng yêu nước của người Việt Nam, Bác khẳng
định: ''Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta.
Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành
một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn nó
nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước''. Quy luật hình thành Đảng vô sản kiểu
mới ở một quốc gia dân tộc có nền văn hiến lâu đời, trong đó thần thái và bản sắc dân
tộc chiếm vai trò chủ đạo của lịch sử tư tưởng đã được Bác chỉ ra từ năm 1953: ''Đảng
kết hợp phong trào cách mạng Việt Nam với chủ nghĩa Mác - Lênin'', và khái quát lại
vào năm 1960: ''Chủ nghĩa Mác - Lê-nin kết hợp với phong trào công nhân và phong
trào yêu nước đã dẫn tới việc thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương vào đầu năm
1930''.
Nhân tố đóng vai trò quyết định bảo đảm sự chuyển biến về chất của phong trào công
nhân và phong trào yêu nước Việt Nam là chủ nghĩa Mác – Lênin, thông qua vai trò
truyền bá có hệ thống của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Vận dụng sáng tạo tư tưởng của Lê-
nin, trong tác phẩm Đường cách mệnh, Bác viết: ''Không có lý luận cách mệnh, thì
không có cách mệnh vận động... Chỉ có theo lý luận cách mệnh tiền phong, Đảng cách
mệnh mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiền phong''. Và Bác khẳng định: ''Đảng

muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt, trong Đảng ai cũng phải hiểu, ai cũng phải
theo chủ nghĩa ấy. Đảng mà không có chủ nghĩa cũng như người không có trí khôn,
tàu không có bàn chỉ nam”. Lý luận cách mạng tiền phong đó là chủ nghĩa Mác -
Lênin. Theo Người, với cách mạng Việt Nam thì chủ nghĩa chân chính nhất chắc chắn
nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Mác-Lênin. Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã
khẳng định tư tưởng đó. Các phong trào yêu nước cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX đều
không có chủ nghĩa chân chính, cách mạng, khoa học soi đường nên không thể giành
thắng lợi. Chỉ có chủ nghĩa Mác - Lênin mới chỉ ra mục tiêu, con đường và phương
pháp đúng đắn làm cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ
nghĩa trong điều kiện chủ nghĩa đế quốc đã trở thành hệ thống thế giới.
Song, chủ nghĩa Mác - Lênin là kim chỉ nam chứ không phải là kinh thánh, lấy chủ
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
1
Nguyễn Đình Thao Sưu Tầm
nghĩa Mác - Lênin làm “cốt” không có nghĩa là rập khuôn máy móc, giáo điều, mà là
học phép biện chứng, nắm vững lập trường quan điểm, phương pháp của chủ nghĩa
Mác - Lênin, đồng thời học hỏi kinh nghiệm của các Đảng anh em, vận dụng sáng tạo
vào thực tiễn Việt Nam. Đang kết hợp lý luận, kinh nghiệm và thực hành của cách
mạng Việt Nam; áp dụng lập trường, quan điểm và phương pháp Mác - Lênin vào giải
quyết các vấn đề thực tế của cách mạng Việt Nam. Nhờ nắm vững phương pháp biện
chứng của học thuyết Mác – Lênin, kế thừa tinh hoa văn hoá nhân loại một cách có
phê phán và chọn lọc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng chính cương, đường lối
cách mạng phù hợp với thực tiễn của đất nước nên đã đưa cách mạng Việt Nam đến
thành công.
Việc xác định phong trào yêu nước là một trong ba thành tố hình thành Đảng Cộng
sản Việt Nam trở thành điểm xuất phát để Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng đinh : Đảng
Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân Việt Nam, đồng thời là Đảng của
dân tộc Việt Nam. Theo lý luận Mác - Lênin đảng bao giờ cũng mang bản chất của
một giai cấp, không có đảng chung chung của nhiều giai cấp; Đảng Cộng sản là đảng
của giai cấp vô sản, đấu tranh cho quyền lợi của giai cấp mình và của cả dân tộc, là

đội tiền phong có tổ chức và là tổ chức cao nhất, bộ tham mưu của giai cấp vô sản,
đấu tranh lật đổ giai cấp thống trị giành chính quyền về tay giai cấp vô sản và quần
chúng nhân dân lao động. Vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn
cách mạng Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng thành công một đảng vô sản
kiểu mới Đảng Cộng sản Việt Nam. Theo Người, Đảng Cộng sản Việt Nam mang bản
chất của giai cấp công nhân Việt Nam. Cái quyết định bản chất giai cấp công nhân của
Đảng không phải chỉ ở thành phần xuất thân của đảng viên, mà cơ bản là ở nền tảng tư
tưởng, cương lĩnh, đường lối chính trị, nguyên tắc tổ chức và ở thực tiễn lãnh đạo
phong trào đấu tranh cách mạng. Các văn bản, nghị quyết của Đảng từ l930 đến nay
đều thể hiện rõ tư tưởng của Người: Về nền tảng tư tưởng - lấy chủ nghĩa Mác - Lênin
làm “cốt”; Về cương lĩnh, đường lối – giai cấp công nhân thông qua Đảng Cộng sản
lãnh đạo toàn dân đấu tranh để giải phóng dân tộc, thực hiện dân chủ mới, tiến lên chủ
nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản; Về thành phần xuất thân của đảng viên - Điều lệ
Đảng năm 1930 do Người soạn thảo đã nêu rõ: ''Ai tin theo chủ nghĩa cộng sản,
chương trình Đảng và Quốc tế Cộng sản, hăng hái tranh đấu và dám hi sinh, phục tùng
mệnh lệnh Đảng và đóng kinh phí, chịu phấn đấu trong một bộ phận Đảng thời được
vào Đảng. Thợ vào Đảng thời phải có một đảng viên giới thiệu và phải dự bị 3 tháng,
thủ công nghiệp nghèo, dân cày phải có hai đảng viên giới thiệu và dự bị 6 tháng, học
sinh, các giai cấp khác và người đảng phái khác phải có hai đảng viên giới thiệu và
phải dự bị 9 tháng''. Đó là những người tiền phong giác ngộ nhất của giai cấp công
nhân, của nông dân, trí thức, của nhân dân lao động tự nguyện phấn đấu cho mục tiêu
lý tưởng của Đảng. Thực tiễn đấu tranh cách mạng đã khẳng định Đảng Cộng sản Việt
Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập rèn luyện và lãnh đạo thực sự là đội tiền
phong cách mạng tận trung với nước, tận hiếu với dân, là người tổ chức và lãnh đạo
nhân dân Việt Nam lập nên những kỳ tích trong thế kỷ XX. Khi nói Đảng ta là Đảng
của nhân dân lao động và của toàn dân tộc Bác không bao giờ xa rời bản chất giai cấp
công nhân của Đảng; đó là hệ tư tưởng Mác – Lênin, mục tiêu cách mạng là chủ nghĩa
xã hội và chủ nghĩa cộng sản, được tổ chức theo nguyên tắc tổ chức xây dựng Đảng
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
2

Nguyễn Đình Thao Sưu Tầm
của giai cấp vô sản.
Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chỉ rõ, chỉnh đốn đảng là công việc thường xuyên, nhưng
phải đặc biệt chú ý khi hoàn thành từng chặng đường, từng nhiệm vụ và buớc sang
một chặng đường, nhiệm vụ mới. Chỉnh đốn đảng là nhằm bảo đảm cho Đảng luôn
trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là đội tiền phong của giai cấp, dân tộc, là tổ chức
tiền phong chiến đấu vì lợi ích của nhân dân, của Tổ quốc; không phải là một tổ chức
làm quan, phát tài, sinh ra quan liêu, mệnh lệnh, độc đoán. Đảng phải trong sạch, phải
loại bỏ mọi phần tử cơ hội, thoái hoá; làm cho đội ngũ cán bộ, đảng viên luôn giữ
vững đạo đức cách mạng. Và Bác nhấn mạnh: chỉnh đốn đảng là công việc rất hệ
trọng, liên quan đến toàn bộ xã hội. Vì vậy, phải làm từng bước, phải có trọng tâm;
chỉnh huấn về mặt tư tưởng phải gắn với chỉnh đốn về tổ chức; chỉnh huấn cán bộ cao
cấp là mấu chốt của chỉnh huấn đảng; Trung ương phải tập trung làm trước và trực
tiếp chỉ đạo; chỉnh đốn đảng không phải là ''chỉnh'' và “đốn”, mà làm cho mỗi cán bộ,
đảng viên thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình.
Trong mối quan hệ giữa xây dựng và chỉnh đốn đảng, Bác yêu cầu phải trên cơ sở xây
dựng mà chỉnh đốn, chỉnh đốn để nhằm xây dựng đảng vững mạnh hơn, trong sạch
hơn. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, nội dung chỉnh đốn đảng là: học tập chủ nghĩa, dùi
mài tư tưởng, nâng cao lý luận, chấn chỉnh tổ chức. Tức là, Đảng lấy chủ nghĩa Mác –
Lênin làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động; phải tuân thủ và vận dụng
linh hoạt các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng; xây dựng và rèn luyện đội ngũ cán
bộ, đảng viên. Về sự cần thiết phải xây dựng và chỉnh đốn đảng, Bác đưa ra luận
điểm: ''Một dân tộc, một Đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp
dẫn lớn, không nhất định hôm nay và ngày mai vẫn được mọi người yêu mến và ca
ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân... Ta phải biết
làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất
dần đi, đó là thái độ của người cách mạng''.
Tuân theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn đảng, toàn dân, toàn quân ta đang
ra sức thực hiện cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn đảng nâng cao năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu của Đảng, làm cho Đảng luôn trong sạch, vững mạnh, xứng đáng

là người lãnh đạo, người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Đó là nhiệm vụ then
chốt, là cội nguồn thắng lợi của sự nghiệp cách mạng nước ta. Tình hình nhiệm vụ
cách mạng trong từng thời kỳ có sự thay đổi, song những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí
Minh về công tác xây dựng đảng vẫn là những giáo huấn quan trọng đối với các tổ
chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên hiện nay. Việc học tập, quán triệt và vận dụng
có hiệu quả tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cuộc sống là nhiệm vụ của toàn
Đảng, toàn dân, toàn quân ta, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của sự nghiệp đổi
mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo.
Thượng tá Nguyễn Tiến Dũng
In bài Gửi phản hồi
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
3
Nguyễn Đình Thao Sưu Tầm
Về đầu trang
Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh
4