Mạch đếm số xe trong gara

Mạch đếm số xe trong gara
Số chỗ trống.
Bấm nút vào, ra
Báo hết chỗ.


Linh kiện:
• Linh kiện gồm: - 3 IC đếm 74192
• 2 điện trở
• 2 button
• 3 IC 74247
• 3 led anot chung
• led yellow
• IC 74LS00
• IC 74LS02


Ngun tắc hoạt động:
Khi xe vào gara thì ấn cơng tắc vào,đèn LED hiển thị số xe có
trong gara.
Khi xe ra thì ấn cơng tắc xe ra,số hiển thị giảm đi theo số lần
bấm công tắc.
Khi đầy xe tương ứng đèn LED hiển thị số 99 và đèn báo sáng
lên..
Giới thiệu về các linh kiện:
Do đếm từ 0 đến 99 nên ta cần có 2 con ic đếm 74192 và 2 IC 74247 để giải
mã ra led 7 đoạn.
Trước hết ta nên tìm hiểu về:
IC 74192: đây là IC đếm thuận nghịch thập phân.

Bảng chức năng của IC:

L

CLR

CLK - UP

CLK - DOWN

MODE

X

1

X

X

Xóa

1

0

1

1

Đếm thuận (UP)

1

0

1

1

Đếm nghịch (DOWN)

0

0

X

X

Nạp dữ liệu

1

0

1

1

Ngừng đếm

• IC có 4 nối vào lập trình là A,B,C,D.
• IC có 4 ngõ ra dữ liệu QA,QB,QC,QD.
• Chân 11 lấy mức thấp từ đầu vào, khi nạp dữ liệu xong thì nối chân này với
chân Carry nếu dếm tiến (chân 12), nối với chân Borrow nếu đếm lùi (chân
11) .
• Khi thực hiện đếm thuận thì chân 4 đấu với nguồn dương, chân 5 nối với
xung clock; còn khi thực hiện đếm lùi thì 4 nối với xung clock, chân 5 nối
với nguồn dương; chân 13:khi đếm lùi hết một vòng đưa ra một xung am để
chốt lại giá trị ban đầu mà mình đã đặt, chân 12:khi đếm tiến hết một vịng
thì đưa ra một xung âm để chốt lại giá trị ban đầu mình đã đặt
*)2 ngõ dữ liệu vào nối tiếp :
-UP (chân số 5) khi có xung kích vào thì IC 74192 tạo ra mã nhị
phân tăng lên 1 đơn vị so với mã có sẵn để đưa vào IC 74247.
-DOWN( chân số 4) khi có xung kích vào thì IC tạo ra mã nhị
phân giảm xuống 1 đơn vị so với mã có sẵn và đưa vào IC 74247.
*)RESET có tác dụng xóa dữ liệu.
=> IC có nhiệm vụ nhận xung vào và đưa ra mã nhị phân phù hợp.
(*) IC 74247:
Bảng trạng thái của IC:

INPUTS

OUTPUTS

BI/RBO

LT

RBI

D

C

B

A

H

H

L

L

L

L

H

X

L

L

L

H

X

L

L

H

X

L

H

X

H

HIỂN THỊ

A

B

C

D

E

F

G

H

1

1

1

1

1

1

0

0

H

H

0

1

1

0

0

0

0

1

H

L

H

1

1

0

1

1

0

1

2

L

H

H

H

1

1

1

1

0

0

1

3

L

H

L

L

H

0

1

1

0

0

1

1

4

X

L

H

L

H

H

1

0

1

1

0

1

1

5

H

X

L

H

H

L

H

1

0

1

1

1

1

1

6

H

X

L

H

H

H

H

1

1

1

0

0

0

0

7

H

X

H

L

L

L

H

1

1

1

1

1

1

1

8


H

X

H

L

L

H

H

1

1

1

1

0

1

1

9

H

X

H

L

H

L

H

0

0

0

1

1

0

1

10

H

X

H

L

H

H

H

0

0

1

1

0

0

1

11

H

X

H

H

L

L

H

0

1

0

0

0

1

1

12

H

X

H

H

L

H

H

1

0

0

1

0

1

1

13

H

X

H

H

H

L

H

0

0

0

1

1

1

1

14

H

X

H

H

H

H

H

0

0

0

0

0

0

0

15

X

X

X

X

X

X

L

0

0

0

0

0

0

0

BI

H

L

L

L

L

L

L

0

0

0

0

0

0

0

RBI

L

X

X

X

X

X

H

1

1

1

1

1

1

1

LT



Tác dụng :nhận mã nhị phân từ 74192 chuyển sang chữ số tương ứng và hiển thị
trên LED 7 đoạn,IC có xung ra ở mức thấp

(*)LED 7 đoạn sử dụng Anot chung có chức năng nhận xung từ IC 74247 để hiển
thị sang LED tương ứng.
(*)Các nút ấn:
+)button 1(số xe vào): nếu ở trạng thái bình thường thì khơng tạo ra xung
kích cho mạch.Nhưng khi nhấp 2 lần vào cơng tắc thì sẽ tạo ra 1 xung nhịp đưa
vào IC để mạch đếm lên.
+)button 2(số xe ra): nếu ở trạng thái thường thì khơng tạo xung kích cho
mạch.nhưng khi nhấp 2 lần vào thì sẽ tạo ra một xung nhịp vào IC để mạch đếm
xuống.

(*)IC 74LS00 và 72LS02 là IC cổng NAND và NOR


(*)LED 7 đoạn sử dụng Anot chung có chức năng nhận xung từ IC 74247 để hiển
thị sang LED tương ứng
(*)1 đèn led yellow thông thường sáng khi báo đầy xe trong gara

NGUN LÍ HOẠT ĐỘNG:
Khi ấn các button thì IC 74192 nhận xung và tạo ra mã nhị phân tăng hoặc
giảm dần theo xung kích và đưa vào IC 74247,IC này có nhiệm vụ giải mã nhị
phân thành số tương ứng và hiển thị trên LED 7 đoạn.Phím button 1 để đếm số xe
vào, phím button 2 để đếm số xe ra, tức là khi ấn button1 , mạch thực hiện đếm
thuận và ấn button 2 mạch đếm xuống.
Khi ấn 2 lần button 1 thì chúng ta sẽ tạo ra một xung cung cấp cho mạch, lúc
này thì chân 5 được lối với clock , chân 4 đc lối với nguồn dương mạch sẽ thực
hiện đếm lên và tăng thêm 1 đơn vị; ngược lại khi ấn 2 lần button 2 thì sẽ tạo
được một xung , chân 5 lại được nối với nguồn dương, chân 4 được nối với clock
nên mạch thực hiện đếm xuống và ấn 2 lần button thì trên led 7 đoạn lại giảm một
đơn vị.Khi ấn đến 99 thì lập tức đèn sáng và có ấn button 1 thế nào đi nữa thì vẫn
hiển thị là 99,và khi đến 99 thì đèn sẽ báo sáng (tức là đầy chỗ, vì gara chứa tối đa

được 99 xe) hoặc khi ở vị trí 0 thì mạch chỉ thực hiện đếm lên.
Ta có thể giải thích ngun lí hoạt động của tồn bộ mạch như sau: Ở đây 2
chân của 2 button đươc nối với đất, một chân của button 1 đuợc nối vào 1 chân
của U9, chân còn lại của U9 được nối vào đầu ra của U8, đầu ra của U9 được nối
chung cùng với chân 5 của U1(IC 74192) và một chân của điện trở Res2; chân còn
lại của button 2 được nối vào một chân của U14, chân còn lại của U14 được nối
với đầu ra của U4, đầu ra của U4 được nối với chung với chân4 của U1(74192) và
một chân của điện trở Res 1; 2 chân còn lại của Res1 và 2 được nối với nguồn
dương , vì thực hiện đếm, nên chân 14 của U1 va U2 được nối đất, chân 13 của
U1 được nối vào chân 5 của U2, chân 12 của U1 được nối vào với chân 5 của U2,
các lối vào dữ liệu D0,D1,D2,D3 của 2 ic đếm có thể được nối với nguồn dương
hay với đất tuỳ ý (vì ở đây chúng ta thực hiện đếm từ 0-99). Ban đầu trên 2 Led 7
đoạn hiển thị là 00, khi ấn button 1 (vị trí xe vào gara) lần 1 thì đầu ra của U9, 1


đẩu của Res2 , chân 5 của U1 đều ở mức thấp, tiếp tục ấn button 1 lần 2
lúc này chân 5 sẽ ở mức cao, vậy sau 2 lần ấn button 1 sẽ tạo ra 1 xung
nhịp cung cấp cho mạch ,mặt khác xe chân 4 của U1 lúc này ở mức cao
lên mạch thực hiên đếm, 2 lần ấn button1 là lại một xe vào tưc tăng
thêm một đơn vị, khi đếm đến 09 thì U1 lại cung cấp một xung vào chân
5 của U2 (chân 4 cuả U2 đươc nối với nguồn duơng) nên sẽ hiển thị là
10 và cứ như vậy mạch sẽ đếm xe cho đến 99 sẽ báo đầy chỗ (đèn led
sáng), ở vị trí 99 đèn led sáng vì lí do sau đây: Ta nhận thấy khi ở 99 thị
giá trị nhị phân sẽ là 1001 1001, U6 và U7 là 2 cổng nand 2 lối vào được
nối vào 2 chân Q0 và Q3 của U1 và U2, sau đó 2 đầu ra của U6 và U7
được nối với 2 đầu vào của U8 , đầu ra của U8 được nối vào anot của
điot phát quang tức là Led, đầu còn lại của Led được nối với đất , khi 99
thì đẩu ra của U8 sẽ ở mức cao nên sẽ làm cho Led phát sáng. Mặt khác
đầu ra của U8 được nối với một đầu vào của U9, đầu vào còn lại của U9
đươc nối với một đầu của button 1, nên khi ở 99 thì đầu ra của U9 ln

ở mức cao nên chân 5 của U1(74192) cũng ở mức cao nên có ấn button
1 thế nào đi nữa sẽ khơng tạo được xung nên vẫn hiển thị ở 99 (không trở về
0). Khi thực đếm số xe ra ta ấn button 2, Khi hiển thị là 00 thì mạch chỉ thực hiện đếm lên bởi vì
00 thì giá trị nhị phân sẽ là 0000 0000, nên ta dùng 2 cổng OR 4 lối vào tức là U11 và U12, các
đầu vào của U11 và U12 chính là Q0, Q1, Q2,Q3 của U1 và U2, 2 đầu vào U4 chính là 2 đầu ra
của U11 va U12, đâu ra của U4 là một lối vào của U14, nối vào còn lại la một đầu button , đầu ra
U14 được nối với chân 4 của U1, khi hiển thị 00 thì đẩu ra của U14 sẽ ở mức cao (đầu 5 lúc này
cũng ở mức cao), nên có ấn button 2 bao nhiêu thì vẫn chỉ hiên thị là 00 (khơng xuống 99), cịn
khi Led hiển thị số khác thì ấn button 2 nó sẽ giảm đi một đơn vị (bớt một xe), bởi vì chân 5 lúc
này ln ở mức cao , còn chân 4 sẽ thay đổi từ mức thấp đến mức cao tạo ra một xung nhip để
thực hiện đếm lùi.

___THE END__