Bai 1 Con Rong chau Tien

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Tuần 1, bài 1
Tiết 1, văn học

<b>CON RỒNG CHÁU TIÊN</b>
<i>(Truyền thuyết)</i>

<b>I. Mục tiêu cần đạt:</b>
1. Kiến thức:

 Bước đầu nắm được định nghĩa truyền thuyết. Hiểu nội dung, ý nghĩa và
những chi tiết tưởng tượng kì ảo của truyện con rồng cháu tiên và bánh
chưng bánh giầy trong bài học. Kể được 2 truyện này.

 Tích hợp với phần tiếng Việt ở khái niệm: từ đơn, từ phức, cấu tạo từ với
phần TLV ở khái niệm: văn bản nghệ thuật, nghe, kể, tóm tắt truyện.
<b>2. Kĩ năng: đọc văn bản nghệ thuậtn nghe kể tóm tắt truyện.</b>

<b>II. Chuẩn bị:</b>
Giáo viên:
 Giáo án.

 Tranh ảnh về LLQ và ÂC cùng 100 người con lên rừng xuống biển.
 Tranh ảnh về đền Hùng và đất Phong Châu.

<b>III. Khởi động</b>

<b>1. Ổn định trật tự</b>
<b>2. Dẫn vào bài mới:</b>
Người xưa có câu:

“Con người có tổ có tơng

<i>Như cây có cội như sơng có nguồn”</i>

Nghĩa là mỗi con người sinh ra đều có nguồn gốc, dân tộc của mình. Cội
nguồn dân tộc thường được gửi gắm trong những thần thoại, truyền thuyết
kì diệu. Các em có muốn biết dân tộc Kinh chúng ta bắt nguồn từ đâu
không? Chúng ta cùng vào bài hôm nay: Con rồng cháu tiên.

<b>IV. Giáo án:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>của trị</b>
<b>HĐ1: Đọc, tìm hiểu chung</b>

*Yêu cầu đọc, kể:

- Rõ ràng, mạch lạc, nhấn
mạnh các chi tiết li kì,
tưởng tượng. Giọng của
LLQ: ân cần, chậm rãi.
Giọng của ÂC: lo lắng,
than thở.

*Tóm tắt

LLQ và ÂC gặp nhau và nên
duyên vợ chồng. ÂC mang
thai và sinh ra 1 bọc trăm
trứng nở ra 1ô người con trai
hồng hào khoẻ manh. LLQ
không thể sông lâu trên cạn
nên đành từ biệt vợ mang theo

50 người con xuống biển, 50
người con còn lại theo mẹ lên
non. Người con cả được tơn

<b>I. Đọc, tìm hiểu chung</b>
<b>1. Đọc, kể:</b>

<b>2. Thể loại: truyền thuyết</b>
+ Là loại truyện dân gian
tuyền miệng, kể về các
nhân vật và sự kiện có liên
quan đến lịch sử thời q
khứ.

+ Thường có yếu tố tưởng
tượng kì ảo.

+ Thể hiện thái độ và cách
đánh giá của nhân dân đối
với các sự kiện và nhân vật
lịch sử.

<b>3. Tóm tắt</b>
<b>4. Bố cục:</b>

+ Từ đầu _ Long Trang:
giới thiệu LLQ và Âc
+ Tiếp theo_ lên đường:
Chuyện sinh nở kì lạ của
ÂC và cuộc chia tay, chia

con.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

lên làm vua, lấy hiệu là vua
Hùng, lập nước là Văn lang.
*Giải thích từ khó:

- Truyền thuyết, ngư tinh, tập
qn, nịi, vơ địch…

- Truyền thuyết:

<b>HĐ2: Hướng dẫn đọc hiểu</b>
<b>chi tiết văn bản</b>

1. Nhân vât: LLQ và ÂC
? LLQ, ÂC là ai? Hình
dáng của mỗi thần như thế
nào? Nhận xét tài năng
LLQ?

<b>5. Giải thích từ khó</b>

<b>II. Đọc, hiểu chi tiết tác</b>
<b>phẩm:</b>

<b>1. Nhân vật Lạc long Quân</b>
<b>và Âu cơ: đều là thần:</b>

<b>a. Nguồn gốc, hình dạng, tài</b>
<b>năng:</b>

Lạc LQ Âu Cơ
Nguồn

gốc



cao quý

Con trai
thần
Biển,
nịi
Rồng,
quen
sống
dưới
nước

Con gái
thần
Nơng,
dịng
Tiên,
ưa sống
trên cạn

Hình
dạng



kì lạ

Mình
rồng,
khơi

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

2. Kết duyên và sinh nở:
? Cuộc tình duyên kì lạ này
mang ý nghĩa gì?

? chuyện ÂC sinh nở có gì kì
lạ?

? chi tiết “cái bọc trăm trứng
<i>nở ra trăm con” có ý nghĩa gì?</i>
GV: kì lạ, hoang đường, giàu
ý nghĩa

+ Bắt nguồn từ thực tế: rồng,
rắn đẻ trứng, tiên (chim) cũng
đẻ trứng.

+ Đồng bào: cùng 1 bọc, 1 bào
thai. Tất cả người VN đều sinh
ra từ cùng 1 bọc trứng của mẹ
ÂC. Dân tộc ta vốn khoẻ
mạnh, đẹp đẽ, phát triển

nhanh.
ngô dáng
Sự
nghiệp
mở
nước
(Tài
năng)

phi
thường
Vô
địch,
nhiều
phép lạ,
diệt trừ
yêu
quái,
dạy dân
làm ăn
dạy dân
phong
tục, lễ
nghi.

<b> b. Kết duyên và sinh nở</b>
- Sự kết hợp tuyệt vời những
gì đẹp nhất của thiên nhiên và
con người, của hai giống nòi
đẹp đẽ, tài giỏi và phi thường

- Chi tiết “cái bọc trăm trứng
<i>nở trăm con”:</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

3. Chia tay và chia con: LLQ
và Âc đã chia tay và chia con
như thế nào? Ý nghĩa chi tiết
ấy?

GV: Rồng quen ở dưới nước,
không thể ở mãi trên cạn. Tiên
quen sông trên cạn, không thể
theo chồng ra chốn bể khơi.
Xa nhau la tất yếu.



Đây là sự tưởng tượng về
cách thức phân chia những
dòng người đi khai phá và gây
dựng các miền đất nước: miền
đồng bằng, miền biển, miền
núi…Nói lên tinh thần đoàn
kết của các dân tộc trên mọi
miền Tổ quốc.

<b>HĐ3: hướng dẫn tìm hiểu ý</b>
<b>nghĩa các chi tiết hoang</b>
<b>đường, kì ảo?</b>

? 1 bạn tổng kết lại trong

truyện co mấy chi tiết tưởng
tượng, kì ảo? Đó là những chi
tiết nào?

? Vậy e hiểu chi tiết hoang
đường, kì ảo là gì?

GV: Trong truyện cổ dân gian,
các chi tiết tưởng tượng, kì ảo
ln gắn bó mật thiết với

c. Chia tay và chia con:
50 con theo cha xuống
biển, 50 con theo mẹ lên
non. Khi có việc cần thì
giúp đỡ lẫn nhau



giải thích nguồn gốc các
dân tộc Việt Nam sinh
sống trên khắp đất nước.
Phản ánh nhu cầu khai phá
và gây dựng các miền đất
nước. Thể hiện tinh thần
đồn kết

<b>2. Ý nghĩa các chi tiết tưởng</b>
<b>tượng, kì ảo:</b>

<i><b>* Khái niệm:</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

nhau. Đó là những chi tiết ko
có thật, được tác giả dân gian
sáng tạo nhằm mục đĩh nhất
định. Để chỉ những chi tiết
này, có thể dùng những khái
niệm như chi tiết thần kì, lạ
thường, hoang đường, hư
cấu…Nó gắn với quan niệm
của người xưa về thế giới (trần
gian, âm phủ, thuỷ phủ…),
quan niệm vạn vật đều có linh
hồn…

<i><b>* Ý nghĩa:</b></i>

- Tơ đậm tính chất kì lạ,
lớn lao, đẹp đẽ của
nhân vật, sự kiện.

- Thần kì hố, linh thiêng
hố nguồn gốc giống
nòi dân tộc. Qua đó,
thêm tự hào, tơn kính
dân tộc, tổ tiên…

- Tăng sức hấp dẫn của
tác phẩm.

<b>III. Tổng kết:</b>
<b>1. Nội dung:</b>

- Định nghĩa truyền
thuyết.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

của người Việt
<b>2. Nghệ thuật:</b>

- Nhiều chi tiết tưởng
tượng kì ảo

<b>IV. Luyện tập:</b>

<b>1. Tham khảo: truyện quả bầu mẹ của người Khơmú</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

khoét lỗ rộng thêm, thì người Thái, người Lào, người Lự lại ra theo. Người
vợ sốt ruột lấy củi phang vỡ quả bầu. Người Kinh, người Hán ra nốt, người
Xá dính nọ nên đen, người Kinh người Hán ra sau nên trắng.

<b>Chim Ây Cái Ứa</b>

Thuở xưa, khi con người chưa xuất hiện, trời làm hạn hán, cây cối khô mà
chết, rồi trời lại mưa. Một trận mưa to chưa từng thấy. Nước chảy thành suối
thành sông. Đất lở bồi thành đồng bằng. Đá lăn chất đầy thành gò thành
đống, thành đồi thành núi. Từ dưới đất mọc lên một cây si. Cây si lớn như
thổi trở thành to lớn, cành lá che kín cả bầu trời. Cây si bị sâu đục ăn làm cho
gãy cành dụng lá. Từ gốc cây si đẻ ra một đôi chim. Chim Ây là đực, Cái ứa
là cái. Đôi chim rủ nhau bay lên cành câu si làm tổ. Cành si gãy. Chim bay
lên cây đa làm tổ. Cây đa đổ. Chim Ây và Cái ứa lại rủ nhau bay lên núi đá

lấy cỏ làm thành tổ Hang Hao. Cái ứa đẻ ra trăm ngàn quả trứng. Trứng chim
nở ra thành mn lồi mn vật. Cịn lại một trăm cái trứng thì nở ra con
người. Đó là người Mường và người Kinh.

</div>

<!--links-->