Tài liệu PHÁP LUẬT VỀ HỢP TÁC XÃ doc

CHƯƠNG 5
PHÁP LUẬT
VỀ HỢP TÁC XÃ
Luật HTX 2003.

Hợp tác xã là một loại hình kinh tế tập thể đã
xuất hiện và tồn tại từ lâu ở nước ta.
Trong quá trình phát triển hợp tác xã đã luôn
tự đổi mới mình để phù hợp với từng giai đoạn
phát triển của nền kinh tế đất nước trên cơ sở các
qui định của Nhà nước.
Đây là hình thức kinh tế thuộc sở hữu tập thể
được Đảng và Nhà nước ta quan tâm khuyến khích
phát triển.

1. Khái niệm:
Theo Điều 1, Luật hợp tác xã qui định:
" HTX là một tổ chức kinh tế do cá nhân, hộ
gia đình, pháp nhân có nhu cầu, lợi ích chung, tự
nguyện góp vốn, góp sức lập ra theo qui định của
luật này để phát huy sức mạnh tập thể của từng xã
viên tham gia HTX, cùng giúp nhau thực hiện có
hiệu quả các hoạt động sản xuất, kinh doanh và
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, góp phần
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước"

2. Đặc điểm của HTX.
- Là một tổ chức kinh tế có tư cách pháp
nhân hoạt động như một DN (hoạt động theo cơ
chế thị trường chứ Nhà nước không bao cấp).

Nói HTX như một DN bởi HTX sử dụng các
chức năng của DN để kinh doanh nhằm phục vụ
lợi ích xã viên.
Khác với DN chú trọng yếu tố KT thì HTX
chú trọng yếu tố xã hội.

- Xã viên trong hợp tác xã ngoài nghĩa vụ
góp vụ góp vốn theo điều lệ HTX còn phải đóng
góp sức lao động vào HTX.
Xã viên vừa là chủ sở hữu vừa là người lao
động trong hợp tác xã.
- Vốn góp của xã viên không được quá 30%
vốn điều lệ của hợp tác xã.
- Xét về góc độ xã hội hoạt động của HTX
mang tính xã hội sâu sắc thể hiện trong nguyên tắc
tổ chức và hoạt động của mình.

- HTX phân phối theo lao động, vốn góp và
mức độ tham gia dịch vụ.
Đặc điểm này nói lên sự khác biệt so với các
loại hình DN được thành lập bởi LDN. Sự khác
biệt này không chỉ nói lên bản chất mà còn khẳng
định ưu thế, vị trí của HTX trong nền KT thị
trường.
- Số lượng xã viên HTX phải từ 7 trở lên.

3. NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG CỦA
HTX.
*/Tự nguyện:
Cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân, cán bộ,

công chức nhà nước có đủ điều kiện theo quy định,
tán thành Điều lệ hợp tác xã và có đơn xin gia
nhập hoặc xin ra hợp tác xã.
Việc hợp tác xã tham gia liên hiệp hợp tác xã
phải được Đại hội xã viên biểu quyết thông qua.

*/Dân chủ, bình đẳng và công khai:
Tất cả xã viên cùng tham gia quản lý hợp tác
xã thông qua biểu quyết, quyết định các vấn đề của
hợp tác xã. Biểu quyết của xã viên có giá trị như
nhau;
Xã viên có quyền đề đạt và yêu cầu Ban
quản trị, Ban kiểm soát giải thích và trả lời về
những vấn đề xã viên quan tâm. Trường hợp
không được trả lời, xã viên có quyền đưa ra Đại
hội xã viên để giải quyết;

Hợp tác xã công khai tới xã viên trong Đại
hội xã viên hoặc thông báo bằng văn bản định kỳ
trực tiếp tới từng xã viên, nhóm xã viên cùng sinh
sống theo địa bàn hoặc thông tin trên bản tin hàng
ngày tại trụ sở hợp tác xã về:
- Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh;
việc trích lập các quỹ; chia lãi theo vốn góp, theo
mức độ sử dụng dịch vụ của hợp tác xã; các đóng
góp xã hội;
- Các quyền lợi, nghĩa vụ của từng xã viên,
trừ những vấn đề thuộc về bí mật kinh doanh, bí
quyết do Đại hội xã viên quy định.

* Tự chủ, tự chịu trách nhiệm và cùng có lợi:
Hợp tác xã tự quyết định: lựa chọn phương
án sản xuất, kinh doanh; phân phối kết quả sản
xuất, kinh doanh; lập và mức trích lập các quỹ;
mức tiền công, tiền lương đối với những người
làm việc cho hợp tác xã;
Hợp tác xã tự lựa chọn và quyết định: hình
thức, thời điểm huy động vốn; chủ động sử dụng
vốn và tài sản của mình; chủ động tìm kiếm thị
trường, khách hàng và ký kết hợp đồng; tổ chức
thực hiện hợp đồng và chịu trách nhiệm theo pháp
luật về hợp đồng đã ký kết;

Hợp tác xã tự chịu trách nhiệm về những rủi
ro trong quá trình hoạt động.
Mỗi xã viên trong hợp tác xã cùng chịu trách
nhiệm về những rủi ro của hợp tác xã trong phạm
vi vốn góp của mình, cùng nhau quyết định những
giải pháp khắc phục rủi ro.

*/ Hợp tác và phát triển cộng đồng:
Xã viên hợp tác xã phải có ý thức phát huy
tinh thần xây dựng tập thể và hợp tác với nhau
trong hợp tác xã, trong cộng đồng xã hội.
Các hợp tác xã cùng hợp tác với nhau trong
sản xuất, kinh doanh và trong xây dựng, phát triển
phong trào hợp tác xã.

2. Thành lập và đăng ký kinh doanh:
a. Thành lập:

Việc thành lập hợp tác xã phải tuân thủ các
bước sau:
- Các sáng lập viên báo cáo bằng văn bản với
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi dự định đặt trụ sở
chính của HTX về ý định thành lập, phương hướng
và chương trình, kế hoạch hoạt động của hợp tác
xã.

- Sau khi được sự đồng ý của Ủy ban nhân
dân cấp xã, sáng lập viên được phép tiến hành các
hoạt động tuyên truyền, vận động những người có
nhu cầu tham gia HTX, xây dựng phương hướng
sản xuất kinh doanh, dịch vụ, dự thảo điều lệ hợp
tác xã và xúc tiến các công việc cần thiết để tổ
chức hội nghị thành lập HTX.