QUY TRÌNH vận HÀNH, KIỂM TRA và bảo DƯỠNG sửa CHỮA tụ bù hạ THẾ

QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 0 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

TỔNG CÔNG TY ĐIỆN LỰC MIỀN BẮC
CÔNG TY ĐIỆN LỰC SƠN LA

Mã hiệu:

QTTBHT

Lần ban hành:

Lần thứ hai

Ngày ban hành:

/09/2015

Trang:

45

QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ BẢO DƯỠNG

SỬA CHỮA TỤ BÙ HẠ THẾ

Họ và tên

Người soạn thảo

Người kiểm tra

Người phê duyệt

Hoàng Tạ Ân

Đỗ Đức Minh

Lê Quang Thái

Chữ ký
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 0/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ
Ngày

/09/2015

/09/2015

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 1 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

/09/2015

MỤC LỤC
1. THEO DÕI SỬA ĐỔI
2. DANH SÁCH PHÂN PHỐI
3. ĐỊNH NGHĨA, VIẾT TẮT VÀ TÀI LIỆU VIỆN DẪN
4. QUY TẮC AN TOÀN
5. NỘI DUNG
PHẦN I

: NHỮNG ĐIỀU KHOẢN CHUNG

PHẦN II : CÁC YÊU CẦU VỀ THIÉT KẾ LẮP ĐẶT TỤ

PHẦN III : NGHIỆM THU VÀ ĐƯA TỤ ĐIỆN VÀO VẬN HÀNH
PHẦN IV : QUẢN LÝ VẬN HÀNH TỤ
PHẦN V : HƯỚNG DẪN KIỂM TRA, VẬN HÀNH VÀ BẢO DƯỠNG
PHẦN VI: NHỮNG HIỆN TƯỢNG BẤT THƯỜNG TRONG VẬN HÀNH
6. PHỤ LỤC:
PHỤ LỤC I: HƯỚNG DẪN KIỂM TRA, VẬN HÀNH MỘT SỐ LOẠI TỤ
ĐANG ĐƯỢC LẮP ĐẶT TRÊN LƯỚI ĐIỆN HẠ THẾ.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 1/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 2 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

1. THEO DÕI SỬA ĐỔI
NGÀY

PHẦN

NỘI DUNG SỬA ĐỔI

12/08/2015

II

Điều 15

12/08/2015

III

Điều 23 ; 27

13/08/2015

IV

Điều 29 ; 35

14/08/2015

V

Điều 48 ; 49

17/08/2015

6

Phụ lục I : Hướng dẫn
kiểm tra, vận hành một số
loại tụ đang được lắp đặt
trên lưới điện hạ thế.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

SỐ TRANG
SỬA ĐỔI

SỐ

BAN HÀNH

Trang 2/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 3 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

2. DANH SÁCH PHÂN PHÔI TÀI LIỆU
SỐ TT

NƠI PHÂN PHỐI TÀI LIỆU

PHÂN PHỐI (*)

SỐ BẢN

1

Ban Giám đốc



05

2

Phòng Kế hoạch vật tư



01

3

Phòng Tổ chức



02

4

Phòng Kỹ thuật



02

5

Phòng Giám sát điện năng



01

6

Phòng Điều độ



01

7

Phòng quản lý xây dựng



01

8

Phòng Kinh doanh điện năng



01

9

Phòng An tồn



01

10

Phân xưởng XDSC & Thí nghiệm
điện



01

11

Các Điện lực



11

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 3/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ

BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 4 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

3. ĐỊNH NGHĨA, VIẾT TẮT VÀ TÀI LIỆU VIỆN DẪN
Điều 1. Định nghĩa
- Công ty: Công ty Điện lực Sơn La.
- Tổng Công ty: Tổng Công ty Điện lực miền Bắc.
- Điện lực: Các Điện lực trực thuộc.
- Nhân viên trực vận hành Điện lực bao gồm: Trực chính, trực phụ.
- Điều độ lưới điện phân phối : Điều độ lưới điện của Công ty Điện lực
Sơn La.
- Đơn vị: Được hiểu các Đơn vị trực thuộc Công ty Điện lực Sơn La được
giao nhiệm vụ quản lý vận hành các đường dây và trạm biến áp phân phối khu
vực (Các Điện lực).
Điều 2. Giải thích các từ viết tắt
- KTVATCT: Kỹ thuật viên an toàn chuyên trách.
- ATVSV : An toàn vệ sinh viên.
- TBĐL

: Nhân viên trực vận hành Điện lực.

- ĐT

: Đội trưởng đội SXKD.

- QLVH

: Quản lý vận hành.

- TB

: Tụ bù hạ thế.

Điều 3. Tài liệu viện dẫn
1- Quyết định số: 420 /QĐ-PCSL ngày 01/06/2015 của Công ty Điện lực
Sơn la về v/v Ban hành Quy định chức năng, nhiệm vụ các phòng nghiệp vụ và
phân xưởng trực thuộc Công ty Điện lực Sơn La.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 4/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 5 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

2- Quy định thời hạn, hạng mục, khối lượng thí nghiệm định kỳ cho thiết bị
nhất thứ ban hành kèm theo công văn số 3075/CV-EVN-KTLĐ ngày 14 tháng 7
năm 2003 của Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (nay là Tập đoàn Điện lực Việt

Nam).
3- Quy chuẩn kỹ thuật điện Quốc gia Tập 5 kiểm định trang thiết bị hệ thống
điện kèm theo Thông tư số 40/2009/TT-BCT ngày 31/12/2009 Quy định Quy
chuẩn kỹ thuật quốc gia về kỹ thuật điện.
4- Quy chuẩn kỹ thuật điện Quốc gia Tập 7 thi cơng các cơng trình điện kèm
theo Thơng tư số 40/2009/TT-BCT ngày 31/12/2009 Quy định Quy chuẩn kỹ
thuật quốc gia về kỹ thuật điện.
5- Quy trình an tồn điện ban hành kèm theo Quyết định số 1157/QĐ-EVN
ngày 19 tháng 12 năm 2014 của Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
6- Quy phạm nối đất và nối không các thiết bị điện ban hành kèm quyết định
số 3639/QĐ của viện nghiên cứu KHKT-BHLĐ-Tổng liên đồn lao động Việt
Nam.
4. QUY TẮC AN TỒN
Điều 4. Các nhân viên quản lý vận hành, lắp đặt và bảo dưỡng, sửa chữa
tụ bù hạ thế phải hiểu rõ nguy hiểm có thể xảy ra khi vận hành và sửa chữa.
Điều 5. Các dụng cụ an toàn phải để nơi cố định thuận tiện việc sử dụng
và được kiểm tra chất lượng thường xuyên.
Điều 6. Không được vận hành khi bình tụ bị sự cố.
Điều 7. Khi tiến hành kiểm tra trong vận hành phải dùng bút thử điện hạ
thế kiểm tra các thiết bị xem có bị rị điện và phải đảm bảo khoảng cách an tồn
với các thiết bị đang mang điện hạ thế.
Điều 8. Không dùng các dụng cụ nặng gõ vào đầu cực của tụ hoặc va đập
vào bình tụ làm bình tụ bị phồng và biến dạng.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 5/45


QUY TRÌNH

VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 6 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

5. NỘI DUNG
PHẦN I
NHỮNG ĐIỀU KHOẢN CHUNG
Điều 9. Mục đích: Quy trình này nhằm mục đích kiểm sốt q trình vận
hành và bảo dưỡng tụ điện lắp đặt trên lưới điện hạ thế thuộc Công ty Điện lực
Sơn La.
Điều 10. Phạm vi áp dụng:
Quy trình này quy định các yêu cầu cho công tác quản lý vận hành tụ điện
hạ thế là tài sản của Công ty Điện lực Sơn La giao cho các Điện lực quản lý vận
hành.
Điều 11. Những đối tượng sau đây phải nắm vững và thực hiện bản quy
trình này:
1. Cơng nhân vận hành quản lý đường dây hạ thế và trạm biến áp phân
phối có lắp đặt tụ điện đầu trạm và trên cột.
2. Phó Giám đốc kỹ thuật, Trưởng phịng kỹ thuật các Điện lực có lắp đặt
tụ điện hạ thế.
3. Kỹ thuật viên an toàn chuyên trách.
4. Đội trưởng, tổ trưởng tổ sản xuất.
5. Điều độ viên Công ty Điện lực Sơn La.
6. Nhân viên thí nghiệm thuộc Phân xưởng XDSC& thí nghiệm.
Điều 12. Những đối tượng sau đây phải hiểu biết Quy trình này:

1. Trưởng, phó Phịng kỹ thuật, các chun viên Phịng kỹ thuật Cơng ty
Điện lực Sơn La.
2. Trưởng, phó phịng Điều độ Cơng ty Điện lực Sơn La.
3. Giám đốc, Phó Giám đốc phụ trách kinh doanh các Điện lực có lắp đặt
tụ bù hạ thế.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 6/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 7 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

4. Trưởng, phó phịng An tồn, chun viên, cán bộ Phịng An tồn Cơng
ty Điện lực Sơn La.
5. Quản đốc, phó Quản đốc Phân xưởng XDSC& thí nghiệm.
Điều 13. Hàng năm các nhân viên vận hành phải được kiểm tra sát hạch
lại quy trình này.
PHẦN II
CÁC YÊU CẦU VỀ THIÉT KẾ LẮP ĐẶT TỤ
Điều 14. Các tổ tụ có dung lượng lớn hơn 1500kVAr thì phải dùng máy
cắt hạ thế. Các tổ tụ có dung lượng nhỏ hơn 1500kVAr thì dùng áp tơ mát để bảo
vệ.

Điều 15. Các tổ tụ lắp trên đường dây hạ thế 0,4kV cần phải lắp đặt theo
trình tự sau:
1. Đối với tụ bù tĩnh một cấp bù cố định:
a) Dùng áp tô mát hoặc máy cắt để bảo vệ.
b) Tổ tụ điện đóng cố định.
c) Ngồi ra cịn có thiết bị bảo vệ q điện áp dùng chống sét van hạ thế
(Gz500).
2. Đối với tụ bù tĩnh một cấp bù có rơ le thời gian:
a) Dùng áp tô mát để bảo vệ.
b) Tổ tụ điện có rơ le thời gian điều khiển.
c) Ngồi ra cịn có thiết bị bảo vệ q điện áp dùng chống sét van hạ thế
(Gz500).
3. Đối với tụ điện tĩnh đa cấp bù tự động:
- Dùng áp tô mát hoặc máy cắt tổng để bảo vệ.
- Các khởi động từ đóng cắt được điều khiển bởi rơ le điều khiển.
- Các áp tơ mát bảo vệ cho từng nhóm tụ.
- Các nhóm tụ điện.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 7/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 8 /45

Sửa đổi /Ban hành: 01/02

- Ngồi ra cịn có thiết bị bảo vệ quá điện áp (dùng chống sét van), các
đèn LED hiển thị, cơng tắc chuyển mạch điện áp, cầu chì bảo vệ...
Điều 16. Khi lắp đặt cần chú ý tới đấu nối đầu cực bình tụ, vấn đề tiếp địa
nhóm bình tụ điện thật chắc chắn với hệ thống tiếp địa trạm hoặc tiếp địa cột.
Điều 17. Khi chọn thiết bị đóng cắt cho tụ điện phải chọn thiết bị có dòng
điện chịu được tối thiểu là 1,43 Iđm của tổ tụ điện
Điều 18. Khoảng cách giữa 2 bình tụ và khoảng cách giữa bình tụ với các
thiết bị khác phải theo quy phạm hiện hành.
Điều 19. Phần nối vào 2 cực của tụ điện là dây đồng mềm có tiết diện phù
hợp. Mục đích để 2 đầu sứ xuyên của tụ không bị ứng lực lớn khi lắp dây cứng
hoặc các biến động cơ điện khác. Ứng lực này có thể gây rò rỉ dầu hoặc hỏng
đầu sứ
Điều 20. Khi đặt bộ tụ điện vào tủ phải xiết chặt tụ vào giá đỡ bằng bu
lông. Bắt tiếp địa tụ vào hệ thống tiếp địa chung của trạm hoặc cột điện.
Điều 21. Khi đặt bộ tụ điện trong nhà hay ngoài trời cần phải có tủ bảo vệ
theo theo quy phạm hiện hành và đảm bảo thơng gió cho tụ tốt.
Điều 22. Khi vận chuyển tụ điện không được để va chạm vào sứ cách
điện. Phải cố định các bình tụ khơng để xơ lệch, va chạm gây méo, móp vỏ tụ
làm ảnh hưởng đến cách điện của tụ điện.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 8/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA

TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 9 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

PHẦN III
NGHIỆM THU VÀ ĐƯA TỤ ĐIỆN VÀO VẬN HÀNH
Điều 23. Kiểm tra trước khi đưa tụ mới vào vận hành.
1. Kiểm tra thử nghiệm tụ.
- Kiểm tra thiết bị ở mạch nhất thứ.
- Kiểm tra mạch đầu nhị thứ và mạch đấu nội bộ tủ.
- Kiểm tra hệ thống nối đất.
- Đo điện trở cách điện của tụ điện với vỏ.
- Kiểm tra các thiết bị đóng cắt phải tốt, đảm bảo sẵn sàng làm việc.
- Trong khi kiểm tra thiết bị cần chú ý đấu chập mạch các cực tụ điện và
nối với hệ thống tiếp địa. Phải tuyệt đối giữ đúng khoảng cách an toàn với
những phần đang mang điện xung quanh. Sau khi kiểm tra xong phải gỡ tiếp địa
và gỡ dây nối ngắn mạch tụ điện ra.
2. Đối với tủ tụ bù có điều khiển tự động cần kiểm tra thêm.
- Thông số cài đặt cho rơ le điều khiển.
- Số lượng các máy biến dòng điện được cấp kèm theo tủ.
- Tỷ số biến các máy biến dịng lấy tín hiệu phải phù hợp với dòng điện
phụ tải. Nếu tỷ số biến quá cao so với dịng điện thực sẽ hoạt động khơng đảm
bảo, nếu tỷ số biến quá thấp sẽ bù không chính xác, giảm hiệu quả của việc bù.
3. Kiểm tra chất lượng lắp đặt của cơng trình, thao tác thử không điện các
trang bị thao tác.
- Kiểm tra tiếp địa của tụ điện.
4. Kiểm tra các văn bản pháp lý liên quan.

- Biên bản thí nghiệm tụ trước và sau khi lắp đặt.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 9/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 10 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

- Biên bản thí nghiệm các áp tơ mát, khởi động từ, rơ le điều khiển, rơ le
thời gian…
- Trị số điện trở tiếp địa tại vị trí lắp đặt tụ.
- Các tài liệu xuất sứ của nhà chế tạo.
- Tài liệu chứng nhận kiểm định các máy biến dòng.
Điều 24. Sau khi kiểm tra các biên bản nghiệm thu, biên bản thí nghiệm,
các tiêu chuẩn đạt yêu cầu mới được phép đóng tụ điện vào vận hành.
Điều 25. Trình tự đưa bộ tụ điện trên đường dây hạ thế vào làm việc.
Sau khi đã kiểm tra các thiết bị, tụ điện đảm bảo sẵn sàng làm việc thì
thực hiện các bước sau:
1. Điều kiện an toàn:
- Người thao tác và người giám sát phải nắm vững bản quy trình này.
- Phải có phiếu thao tác và trang bị đầy đủ an toàn khi thao tác các thiết bị
ngoài trời và trên cột điện. Phải tuyệt đối tuân thủ theo Quy trình An tồn điện

hiện hành.
2. Trình tự thao tác:
* Trường hợp khi đường dây hạ thế khơng có điện:
- Báo cáo trực ca vận hành Điện lực và lãnh đạo đơn vị về kết quả kiểm
tra tụ và các thiết bị liên quan khác. Sau khi đã có ý kiến của trực ca vận hành
Điện lực cho phép thao tác thì:
+ Đóng áp tơ mát bảo vệ tụ điện.
+ Báo cáo trực ca vận hành Điện lực và lãnh đạo Điện lực đã thực hiện
thao tác đóng áp tô mát của bộ tụ.
* Trường hợp khi đường dây hạ thế đang có điện:
- Kiểm tra các thơng số dòng điện, điện áp của đường dây hạ thế sau các
điểm lắp đặt tụ.
- Báo cáo trực ca vận hành Điện lực và lãnh đạo đơn vị cho phép đóng áp
tơ mát tổng tại tủ. Sau khi đã có ý kiến của trực ca vận hành Điện lực cho phép
đóng điện thì:
+ Thao tác đóng áp tơ mát tổng tại tủ tụ bù.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 10/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 11 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

+ Đóng áp tơ mát của các nhóm tụ điện.
+ Kiểm tra điện áp và dòng điện tại tủ tụ bù.
+ Kiểm tra các khởi động từ.
+ Kiểm tra các tín hiệu và thơng số trên rơ le điều khiển (đối với nhóm tụ
tự động có rơ le điều khiển).
+ Báo cáo trực ca vận hành Điện lực và lãnh đạo Điện lực đã thực hiện
thao tác đóng điện tốt bộ tụ đưa vào vận hành.
PHẦN IV
QUẢN LÝ VẬN HÀNH TỤ
Điều 26. Khơng được phép đóng tụ điện trở lại lưới điện khi điện áp trên
điện cực của tụ điện lớn hơn 50V so với định mức
Ví dụ: tụ có ghi điện áp định mức là 0,4kV (hoặc 400V) thì khi kiểm tra
điện áp lưới là 0,45kV (hoặc 450V) thì khơng được phép đóng tụ điện vào lưới.
Điều 27. Khi muốn cắt áp tơ mát tổng của trạm thì phải cắt áp tô mát của
tụ bù trước rồi mới thao tác cắt nguồn, việc đóng tủ tụ bù được thực hiện ngược
lại.
Việc cắt điện các trạm biến áp có các bộ tụ bù đấu nối vào đường dây hạ
thế phải tuân thủ theo quy định sau đây:
- Phải cắt các bộ tụ điện ra khỏi đường dây bằng áp tô mát trước khi tiến
hành cắt điện máy biến áp.
- Tuyệt đối không được cắt điện máy biến áp đang vận hành có tụ điện nối
vào lưới hạ thế bằng cầu chì tự rơi.
Điều 28. Thơng số cài đặt cho các tủ bù tự động: thời gian đóng vào lưới
của 02 bộ tụ liền kề phải được đặt tối thiểu 30s (tối đa có thể đặt 60s). Nghiêm
cấm đóng liên tục các bộ tụ. Thời gian cắt không quy định có thể cắt đồng loạt
các bộ tụ.
Điều 29. Tụ điện được chế tạo với điện áp làm việc là 1,05 U đm so với
điện áp danh định của mạng. Khi làm việc thực tế, nếu điện áp làm việc tăng
trên 1,1Uđm thì việc vận hành tụ sẽ khơng đảm bảo an toàn cho bộ tụ. Khi này

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 11/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 12 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

phải cắt tụ điện ra khỏi mạng điện nếu khơng tụ sẽ bị phình và có thể gây nổ
bình tụ.
Điều 30. Không cho phép thao tác cắt tổ tụ ra khỏi vận hành rịi lại đóng
lại ngay tụ vào vận hành. Sau khi cắt tụ ra 30 phút sau mới được đóng tụ vận
hành trở lại.
Điều 31. Trước khi tiến hành cơng việc trên đường dây hạ thế có lắp đặt
tụ bù cần phải:
1. Cắt điện các bộ tụ điện đấu vào đường dây và cắt điện toàn đường dây
trong trường hợp làm việc cần cắt điện.
2. Sau khi thử hết điện đường dây đảm bảo an tồn thì đấu chập mạch 2
đầu cực tụ điện và nối tiếp địa chắc chắn sau đó mới tiến hành cơng việc.
Điều 32. Sau khi kết thúc công việc trên tụ điện, để trả lại tổ tụ điện cho
vận hành cần chú ý:
1. Gỡ tiếp địa và gỡ đầu đấu chập mạch 2 đầu cực của tụ điện.
2. Tiến hành thao tác đóng tụ vào vận hành tuân thủ theo điều 25 của quy

trình này.
Điều 33. Muốn đưa các tổ tụ ra khỏi vận hành trình tự thao tác như sau:
1. Báo cáo lãnh đạo Điện lực, trực ca vận hành Điện lực cho cắt nhóm tụ
muốn tách ra.
2. Cắt các áp tơ mát cấp cho các bình tụ.
3. Cắt áp tơ mát tổng của tủ tụ bù.
4. Chờ khoảng 05 phút sau khi cắt tụ ra mới làm các biện pháp an toàn
chập mạch các đầu cực của tụ, tiếp địa cực tụ chắc chắn sau đó mới tiến hành
các cơng việc trên tụ.
Điều 34. Trong trường hợp cần kiểm tra đột xuất các tổ tụ điện, sau khi
thao tác cắt điện các tổ tụ điện như điều 33 của quy trình này phải làm các biện
pháp an tồn mới được vào làm việc ở tụ điện và các thiết bị liên quan.
Điều 35. Tuyệt đối không được dùng cầu dao cách ly thường thay thế áp
tô mát cắt mạch của tụ điện.
Điều 36. Tại các đơn vị quản lý vận hành phải có đầy đủ các tài liệu sau:
1. Hồ sơ thiết kế KTTC.
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 12/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 13 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

2. Sổ theo dõi vận hành tụ bù được cập nhật đầy đủ các thơng số vận
hành, tình trạng sự cố, sửa chữa và thay đổi nâng cấp tụ.
3. Các phiếu kiểm tra định kỳ, đột xuất, biên bản điều tra sự cố phải được
lưu giữ đầy đủ tại Phòng kỹ thuật và tổ quản lý vận hành Điện lực ít nhất 12
tháng.
4. Lý lịch bộ tụ bù do đơn vị quản lý vận hành tự lập trình cấp có thẩm
quyền phê duyệt. Lý lịch tủ tụ bù phải thể hiện đầy đủ các thông số như sau:
Nước chế tạo:
Hãng chế tạo:
Kiểu:
Điện áp định mức:
Công suất định mức:
Điện dung định mức tương ứng:
Tần số:
Số cực:
Rơ le điều khiển: Kiểu

; Nước sản xuất:

; Điện áp:

Khởi động từ: Kiểu

; Nước sản xuất:

; Điện áp:

Mức chịu đựng điện áp xung giữa các cực tụ:

(kV)

Mức chịu đựng điện áp xung giữa cực tụ với đất:

(kV)

Mức chịu đựng điện áp tần số công nghiệp giữa các cực tụ:

(kV)

Nơi đặt (**): Trong nhà hay ngoài trời.
Vỏ tụ: Thép không gỉ và phải nối đất.
Cấp chịu nhiệt độ môi trường:
Tổn thất công suất:

W/kvar.

Năm sản suất:
Điều 37. Hàng tuần nhân viên vận hành phải đi kiểm tra các vị trí có lắp
tụ điện. Nếu phát hiện có bình tụ nào có hiện tượng như phồng, chảy dầu thì
phải loại ra khỏi vận hành và báo cáo lãnh đạo đơn vị.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 13/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA

TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 14 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Điều 38. Khi phát hiện một trong các trường hợp sau đây cần báo cáo trực
ban vận hành Điện lực.
1. Cầu chì hạ thế bảo vệ bộ tụ tác động.
2. Bình tụ bị chảy dầu hay phồng rộp.
3. Các sứ bị phóng điện bề mặt hoặc vỡ.
4. Khởi động từ bị kẹt, cháy.
Điều 39. Tham khảo mức quá điện áp của tụ theo tiêu chuẩn IEC 871-1-2
thí điện áp của tụ chịu đựng được như sau:
1. Quá điện áp tần số công nghiệp: 1,1 Uđm: 12 giờ/ngày
2. Quá điện áp tần số công nghiệp: 1,15 Uđm: 30 phút/ngày
Điều 40. Bộ tụ điện là thiết bị điện nên các đơn vị quản lý vận hành phải
lập sổ theo dõi trong quá trình vận hành, bảo dưỡng, kiểm tra và báo cáo cấp
trên như các thiết bị khác.
PHẦN V
HƯỚNG DẪN KIỂM TRA, VẬN HÀNH
VÀ BẢO DƯỠNG TỤ BÙ HẠ THẾ
Điều 41. Khi có bình tụ điện bị chảy dầu cần phải xử lý tách bình tụ bị
chảy dầu ra khỏi vận hành, làm các biện pháp an toàn để vào làm việc ở tụ điện
và tìm các biện pháp khắc phục chảy dầu (nếu có thể). Sau khi khắc phục xong
hiện tượng bất thường của tụ điện. Nếu tốt lại đưa tụ điện vào vận hành nhưng
cần phải tìm ra nguyên nhân chảy dầu hoặc các hiện tượng bất thường khác.
Điều 42. Khi có sự cố ngắn mạch xảy ra ở các tổ tụ điện cần phải:
1. Kiểm tra vỏ bình tụ điện, cầu chì, khởi động từ và các đầu tiếp xúc.

2. Nếu khơng có biểu hiện gì ở bên ngồi tụ thì phải đo điện dung của
từng bình tụ bằng điện dung kế, đo điện trở cách điện giữa các đầu cực với đất.
3. Thử điện áp tăng cao cho các bình tụ (nếu thấy cần thiết)
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 14/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 15 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Điều 43. Mỗi năm một lần tách hệ thông tủ tụ bù ra khỏi vận hành làm
công tác tiểu tu. Nội dung tiểu tu bao gồm:
1. Xử lý các khiếm khuyết phát hiện được trong vận hành
2. Vệ sinh cơng nghiệp, kiểm tra các bình tụ, xiết chặt các êcu đầu cực, bu
lông bắt tụ với giá đỡ, nếu tụ có hiện tượng chảy dầu tì loại bình tụ ra và tìm
nguyên nhân chảy dầu và xử lý. Nếu bình tụ bị phồng to thì phải thay thế bình tụ
khác. Nếu bình tụ bị chóc sơn thì thực hiện sơn lại các bình tụ.
3. Thí nghiệm các thơng số của bình tụ
4. Kiểm tra các thiết bị liên quan với các bình tụ như cầu dao, cầu chì, rơ
le điều khiển, khởi động từ, các mối nối tiếp xúc, hệ thống tiếp địa, chống sét.
Điều 44. Mạch điều khiển tụ bù bị hỏng tiến hành kiểm tra nguyên nhân
có thể dẫn tới bị hư hỏng:

- Kiểm tra xem có phải do côn trùng chui vào cắn đứt dây của mạch điều
khiển.
- Do bụi bẩn, mạng nhện, cơn trùng bị vắt ngang các đầu vào và ra của rơ
le điều khiển gây ngắn mạch pha làm hỏng mạch điều khiển có ngun nhân từ
việc khơng kiểm tra vệ sinh cơng nghiệp tủ và không bịt các lỗ hổng trong tủ.
Điều 45. Đứt dây cầu chì bảo vệ làm cho mạch điều khiển không hoạt
động: khi phụ tải thường xuyên thay đổi, tụ bù sẽ đóng cắt liên tục dễ làm đứt
cầu chì bảo vệ mạch điều khiển . Đây là trường hợp thường xảy ra nhất, khi cầu
chì bị đứt đèn gắn trên cầu chì khơng sáng.
Để khắc phục phải thường xuyên kiểm tra ít nhất một tháng một lần. Khi
phát hiện thấy cầu chì bị đứt phải thay thế cầu chì khác tương đương. Thường sử
dụng cầu chì ống có Iđm = 5A.
Điều 46. Hỏng tiếp điểm của khởi động từ: có hệ số Cos của phụ tải thay
đổi thường xuyên nên các khởi động từ cũng thường xuyên đóng và cắt theo
lệnh của rơ le điều khiển làm các tiếp điểm của khởi động từ dẽ bị cháy và dính
lại với nhau. Nếu xảy ra trường hợp này khi điều khiển đóng khởi động từ sẽ
phát ra tiếng kêu lớn hơn bình thường, khi phát hiện cần khắc phục bằng cách cô
lập tủ tụ bù, xả tụ và thay khởi động từ mới.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 15/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008

Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 16 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Điều 47. Hỏng tụ bù: Do bụi bẩn, mạng nhện, cơn trùng bị vắt ngang gây
ngắn mạch giữa các pha làm hỏng tụ bù.
Điều 48. Công suất và tuổi thọ của các bình tụ đều suy giảm nhanh do vận
hành thường xuyên: mỗi tổ tụ bù thường gồm nhiều bình tụ ghép lại với nhau
trong đó có một số tụ thường xun đóng gọi là tụ nền, số cịn lại được điều
khiển tự động đóng vào hay cắt ra tuỳ theo phụ tải cao hay thấp. Khi phụ tải hoạt
động, phần bù nền có tác dụng giữ cho hệ số Cos ổn định đồng thời giảm bớt
số lần đóng cắt của khởi động từ. Tuy nhiên khi phụ tải khơng hoạt động phần
bù nền vẫn cịn hoạt động sẽ gây quá bù và làm tăng tổn thất điện năng đồng
thời làm giảm tuổi thọ của bản thân tụ bù. Vì vậy khi ngừng hoạt động của các
thiết bị sản xuất chính phải cắt tụ bù ra để vừa giảm được tổn thất điện năng vừa
nâng cao tuổi thọ cho tụ bù.
Điều 49. Khi tụ bù khơng hoạt động có thể do chưa đóng các áp tơ mát
trong tủ tụ bù hoặc chưa nhấn nút khởi động từ (nếu đặt chế độ điều khiển bằng
tay) hoặc chưa đấu dây trung tính của lưới vào vỏ tụ bù. Do đó phải kiểm tra các
áp tơ mát và ln đặt nó ở vị trí "ĐĨNG" khởi động từ khi làm việc ở chế độ
đóng bằng tay thì dây trung tính của lưới phải nối vào vỏ tụ bù.
PHẦN VI
NHỮNG HIỆN TƯỢNG BẤT THƯỜNG TRONG VẬN HÀNH
Điều 50. Trong vận hành khi kiểm tra phát hiện bình tụ điện bị chảy dầu
cần nhanh chóng tách bình tụ ra khỏi vận hành và báo cấp trên để xử lý. Việc
tách bình tụ ra khỏi vận hành phải thực hiện như điều 39 của quy trình này.
Điều 51. Trong vận hành bình thường cho phép tụ điện bị phình ra tới
khoảng 115% chiều dầy của bình tụ. Nếu phình quá 130% chiều dầy tụ phải tách
bình tụ ra khỏi vận hành và báo cáo cấp trên để xử lý.
Điều 52. Khi nhiệt độ môi trường xung quanh cao quá 40 độ C phải có

biện pháp cưỡng bức làm giảm nhiệt độ, nếu khơng có biện pháp làm giảm nhiệt
độ hoặc có biện pháp nhưng nhiệt độ khơng suy giảm thì phải tách tổ tụ ra khỏi
vận hành.
Điều 53. Các bộ tụ điện được vận hành với nhiệt độ môi trường sau:
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 16/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 17 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Đối với tụ điện đặt ngoài trời (theo tiêu chuẩn VDE: 0560 và IEC 871-1)
Cấp nhiệt độ của
bộ tụ

Nhiệt độ mơi trường tối đa cho phép (0C)
Trung bình trong
1h

Trung bình trong
24h

Trung bình trong
12 tháng

40

40

30

20

45

45

40

30

50

50

45

35

Đối với tụ điện đặt trong nhà (theo tiêu chuẩn VDE: 0560 phần 4-4a)
Cấp nhiệt độ

Nhiệt độ môi trường tối đa cho phép (0C)

30

30

35

35

40

40

6. PHỤ LỤC
PHỤ LỤC I:
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 17/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 18 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

HƯỚNG DẪN KIỂM TRA, VẬN HÀNH MỘT SỐ LOẠI TỤ
ĐANG ĐƯỢC LẮP ĐẶT TRÊN LƯỚI ĐIỆN HẠ THẾ.
I. Tụ bù động sử dụng Rơ le thời gian TB 118E7:
1. Cấu tạo cơ bản của tủ tụ bù: mỗi tủ tụ bù điều khiển theo thời gian cơ bản
bao gồm các bộ phận chính: 01 ATM tổng của bộ tụ; 01 Rơle thời gian
TB118KE7 điều khiển cho 01 bụ bù;).
2. Bộ Rơle thời gian TB118KE7:
- Rơle thời gian TB118KE7cho phép chỉnh định thời gian 24h có 03
khoảng đặt thời gian và 01 đường out ra điều khiển, nguồn dự phòng cho bộ
Rơle là pin 300g tự sạc được gắn kèm.
- Điện áp nguồn nuôi cho Rơle vận hành ở dải từ 220-240V AC
- Mỗi bộ Rơle thời gian đi kèm với 03 bộ jum đặt khoảng thời gian điều
khiển cho phép người sử dụng (NSD) có thể cài đặt đến 03 khoảng thời gian
gian đóng cắt tụ theo ý muốn.
3. Các bước cài đặt cho Role thời gian TB118KE7:
Bước 1: Điều chỉnh thời gian về thời gian thực bằng cách xoay đĩa quay
thời gian theo chiều kim đồng hồ sao cho dấu mũi tên trên mặt đĩa quay chỉ
đúng với thời gian thực.
Bước 02: Đặt ngưỡng thời gian tác động cho Role bằng cách gắn các jum
vào các rãnh định thời gian tương ứng trên đĩa quay. Jum màu đỏ đặt thời gian
đóng bộ tụ, Jum màu trắng đặt thời gian cắt bộ tụ (có thể đặt tối đa 03 ngưỡng
thời gian cho mỗi bộ rơle trong 1 ngày (24h)).
Bước 03: Kiểm tra và điều chỉnh nút trạng thái: sau khi đặt các ngưỡng
thời gian tiến hành kiểm tra lại trạng thái, nếu hiện tại đang ở trong ngưỡng thời
gian điều khiển đóng bộ tụ thì kiểm tra và đặt nút trạng thái ở vị trí đóng (nằm
ngang), nếu đang ở trong ngưỡng thời gian cẳt bộ tụ thì đặt nút trạng thái ở vị trí
cắt (thẳng đứng),
Sau khi đặt đúng Rơle sẽ tự chuyển trạng thái tương ứng khi vận hành.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 18/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 19 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

*Lưu ý: muốn cho bộ tụ đóng liên tục, người sử dụng tiến hành rút hểt các
Jum điều khiển ngưỡng đóng cắt khỏi đĩa quay thời gian và chỉnh nút trạng thái
ở vị trí đóng (tương tự như vậy khi cho bộ tụ cắt liên tục)

Giao diện của Role thời gian TB118KE7
Bước 04: Kiểm tra lại sơ đồ đấu dây và các cài đặt đã đúng thì tiến hành
cấp nguồn cho tủ tụ bù bằng cách đóng ATM tổng của bộ tụ.
- Với các tủ có lắp đặt cảm biến nhiệt TS1 thì người sử dụng tiến hành
xoay núm điều chỉnh đặt ở nhiệt độ 45 0C, khi nhiệt độ trong tủ tụ bù >45 0C cảm
biến nhiệt sẽ đóng khởi động quạt làm mát đến khi nhiệt độ trong tủ giảm xuống
dưới nhiệt độ đặt (450C).
4. Theo dõi vận hành tụ: sau khi đưa bộ tụ vào vận hành cần tiến hành theo dõi
quá trình làm việc của bộ tụ.
+ Kiểm tra tình trạng hoạt động của bộ tụ có hoạt động đúng với các
ngưỡng thời gian đã cài đặt hay không.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 19/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 20 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

+ Kiểm tra điện áp tại bộ điều khiển và tại phụ tải gần nhất đảm bảo nằm
trong phạm vi đảm bảo vận hành, tránh trường hợp quá áp gây hư hỏng bộ tụ và
thiết bị của khách hàng.
+ Kiểm tra hệ số cos φ sau khi bộ tụ hoạt động đảm bảo yêu cầu hay
không (người sử dụng có thể đặt 02 bộ làm việc độc lập (mỗi bộ tụ làm việc
trong 01 ngưỡng thời gian) hoặc kết hợp tuỳ thuộc biểu đồ phụ tải và nhu cầu bù
của lưới hiện trạng)
- Cần thường xuyên theo dõi tình hình vận hành của bộ tụ để có phương
án vận hành khai thác tối ưu hiệu quả của bộ tụ tại mỗi vị trí lắp đặt.
- Qua thống kê theo dõi biểu đồ phụ tải các trạm biến áp công cộng trên
lưới điện trực thuộc các Điện lực quản lý và quá trình tiến hành cài đặt Rơle thời
gian của các tủ tụ bù hạ áp sau các đường dây hạ thế tại các Điện lực trong các
năm.
Các Điện lực có thể tham khảo các ngưỡng đóng cắt tụ bù điều khiển

bằng Rơle thời gian thường cài đặt như sau để khai thác hiệu quả tụ bù và đảm
bảo hệ số cos φ lưới điện đảm bảo đúng quy định:
- Ngưỡng đóng Rơ le thời gian tụ lần thứ 1: Đặt Jum mầu đỏ lúc 9h30;
Đặt Jum mầu trắng lúc 11h30.
- Ngưỡng đóng Rơ le thời gian tụ lần thứ 2: Đặt Jum mầu đỏ lúc 13h30;
Đặt Jum mầu trắng lúc 16h00. (áp dụng với các đường dây nhiều phụ tải kinh
doanh dịch vụ, sản xuất làng nghề…. khu vực thành phố, thị xã, thị trấn);
- Ngưỡng đóng Rơ le thời gian tụ lần thứ 3: Đặt Jum mầu đỏ lúc 17h00;
Đặt Jum trắng lúc 21h00.
II. BỘ TỤ BÙ TỰ ĐỘNG SỬ DỤNG RƠ LE THỜI GIAN MIKRO
1. Đấu đúng sơ đồ:
- Trường hợp 1:
+ Điện áp pha cấp cho rơ le và tín hiệu dịng điện cùng 1 pha (Đối với rơ
le Mikro, SK).

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 20/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

- Trường hợp 2:

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 21 /45

Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Tải bản FULL (46 trang): />Dự phịng: fb.com/TaiHo123doc.net

+ Tín hiệu dịng điện lấy trên 1 pha cịn tín hiệu điện áp dây cấp cho rơ le
lấy trên 2 pha còn lại (đối với loại rơ le SK, Mikro, REGO-Ducati).
Riêng đối với rơ le REGO có thể đấu một trong 3 sơ đồ:
+ FF-1(Biến dòng 1 pha, điện áp dây 2 pha còn lại);
+ FF2 (Biến dòng 1 pha, điện áp dây pha lắp biến dòng);
+ FF-n ( Biến dòng và điện áp pha cùng 1 pha).
Sơ đồ đấu phải được cài đặt trong rơ le, thông thường sử dụng sơ đồ FF-1

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 21/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 22 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

Tải bản FULL (46 trang): />Dự phòng: fb.com/TaiHo123doc.net
- Vị trí lắp đặt biến dịng:
+ Biến dịng lấy tín hiệu đưa vào rơ le điều khiển tụ bù phải bao gồm cả

dòng điện của tải và dòng điện qua tụ.
+ Nên lắp đúng cực tính của biến dịng: dịng sơ cấp đi vào K đi ra L, tín
hiệu dịng thứ cấp cực K, L của biến dòng nối với cực K, L của rơ le. (Mặc dù đa
số các rơ le có thể tự động chọn cực tính).
+ Tủ hạ thế có nhiều xuất tuyến thì biến dịng phải lắp tại cáp liên lạc.

Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 22/45


QUY TRÌNH
VẬN HÀNH, KIỂM TRA VÀ
BẢO DƯỠNG SỬA CHỮA
TỤ BÙ HẠ THẾ

HTQLCL: ISO9001:2008
Ký hiệu TL:QTTBHT-2015
Số trang: 23 /45
Sửa đổi /Ban hành: 01/02

2. Cách khắc phục một số lỗi thường gặp:
- Rơ le REGO (Ducati) thường hay bị reset giá trị cài đặt về mặc định do
đó khơng đưa lệnh đi điều khiển tự động được,
mặc dù chức năng điều khiển bằng tay vẫn bình thường. Khắc phục: kiểm tra và
cài đặt lại thông số vận hành phù hợp cho rơ le.
- Trong q trình lắp đặt khơng đấu đúng tín hiệu dòng điện và điện áp
cấp cho rơ le nên không đo được giá trị cos phi. Khắc phục bằng cách đấu nối lại
đúng sơ đồ quy định đối với rơ le và thử tải để kiểm tra các chế độ đóng và cắt
của rơ le theo thơng số cài đặt.

5466908
Lần ban hành / sửa đổi: 02/01

Trang 23/45