ly thuyet xe gan may

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.89 MB, 120 trang )

(1)Häc phÇn 4: Söa ch÷a xe g¾n m¸y  Néi dung häc phÇn: ch¦¬ng1: cÊu t¹o tæng qu¸t vÒ xe g¾n m¸y ch¦¬ng 2: c¬ cÊu ph©n phèi khÝ ch¦¬ng 3: hÖ thèng cung cÊp nhiªn liÖu ch¦¬ng 4: hÖ thèng b«i tr¬n chƯơng 5: hệ thống truyền chuyển động ch¦¬ng 6: hÖ thèng ®iÖn.

(2) Ch¦¬ng 1: cÊu t¹o tæng qu¸t vÒ xe g¾n m¸y 1.1: ph©n lo¹i xe g¾n m¸y. Xe gắn máy đợc phân loại chủ yếu dựa vào động cơ có 3 cách ph©n lo¹i sau:. 1.1.1. Dựa vào nguyên lý hoạt động của động cơ :  . §éng c¬ 2 kú §éng c¬ 4 kú. 1.1.2. Dựa vào kết cấu và cách lắp đặt động cơ :    . Động cơ đặt đứng Động cơ đặt nằm dọc Động cơ đặt nằm ngang Động cơ đặt chữ V.

(3) 1.1: ph©n lo¹i xe g¾n m¸y. Xe gắn máy đợc phân loại chủ yếu dựa vào động cơ có 3 cách ph©n lo¹i sau:. 1.1.3. Dựa vào dung tích xylanh động cơ :     . §éng c¬ 50cc §éng c¬ 70cc §éng c¬ 90cc §éng c¬ 100cc ÷ 350cc vv….. Ngoài ra xe gắn máy còn đợc phân loại theo năm sản xuất, theo hệ thống đánh lửa, theo kiểu dáng khung…...

(4) 1.2: cÊu t¹o tæng qu¸t vÒ xe g¾n m¸y. Th«ng thêng mét chiÕc xe g¾n m¸y gåm nh÷ng bé phËn chÝnh sau: 1.2.1. §éng c¬: Lµ côm m¸y gåm nhiÒu chi tiÕt vµ hÖ thèng l¾p ghÐp liªn hÖ mật thiết với nhau, là nơi đốt cháy nhiên liệu toả nhiệt biến thành cơ năng rồi sinh ra động lực truyền sang hệ thống truyền chuyển động làm cho xe di chuyển. Muốn vậy trong động cơ ph¶i cã c¸c c¬ cÊu vµ hÖ thèng sau:     . C¬ cÊu trôc khuûu- thanh truyÒn C¬ cÊu ph©n phèi khÝ. HÖ thèng b«i tr¬n, lµm m¸t. HÖ thèng nhiªn liÖu. Hệ thống đánh lửa..

(5) 1.2.2. Hệ thống truyền chuyển động: Có nhiệm vụ truyền chuyển động quay từ động cơ đến bánh xe chủ động, thay đổi tốc độ, mô men của bánh xe tuỳ theo tải trọng và tình trạng mặt đờng , hệ thống này gồm:  Bé ly hîp .  Hép sè .  Nh«ng xÝch . 1.2.3. HÖ thèng ®iÒu khiÓn: Có nhiệm vụ thay đổi hớng chuyển động của xe. Cho xe chạy chậm lại hoặc dừng hẳn để đảm bảo an toàn khi di chuyÓn, hÖ thèng nµy gåm:  Tay lái (Ghi đông).  C¸c cÇn ®iÒu khiÓn nh tay c«n, tay ga.  HÖ thèng phanh..

(6) 1.2.3. HÖ thèng ®iÖn : Cã t¸c dông t¹o tÝn hiÖu hoÆc chiÕu s¸ng khi xe dõng ,rÏ , đi trong đêm tối hoặc chỗ đông ngời để đảm bảo giao thông. HÖ thèng nµy gåm: . Các đèn chiếu gần, chiếu xa, đèn sig nan (báo rẽ), đèn báo đồng hồ tốc độ, đèn báo số , đèn phanh, b¸o phanh, cßi…...

(7)  1.3. Cấu tạo động cơ 1.3.1: n¾p quy l¸t.. a C«ng dông:  N¾p quy l¸t lµ mét chi tiÕt ®Ëy kÝn phÝa trªn khèi xy lanh, cùng với gioăng đệm, nắp quy lát đợc lắp chặt với xy lanh b»ng gur«ng vµ ®ai èc h·m.  ở động cơ 4 kỳ nắp quy lát là nơi gắn buzi, trục cam, b¸nh r¨ng cam, xup¸p vµ cß mæ.  ở động cơ 2 kỳ nắp quy lát là nơi gắn buzi..

(8) 1.3.1.1 CÊu t¹o:  Nắp quy lát đợc chế tạo bằng hîp kim nh«m cã tÝnh biÕn dạng nhỏ ở nhiệt độ cao, truyền dÉn nhiÖt nhanh.  MÆt tiÕp xóc cña mÆt quy l¸t với xy lanh đợc làm phẳng, phía trong cã d¹ng lâm h×nh chám cầu để cùng với đỉnh pittông và xy lanh t¹o thµnh buång ch¸y.  Phía ngoài mặt quy lát có đúc các cánh tản nhiệt để gia t¨ng diÖn tÝch lµm m¸t t¬ng øng víi nhiÖt lîng to¶ ra, trªn nắp quy lát có khoan 4 lỗ để lắp guzông và 1 lỗ lắp buzi M 14X 1,25 ..

(9) 1.3.1.2. H háng, ph¬ng ph¸p kiÓm tra n¾p m¸y:  Dùng thớc kiểm phẳng và căn lá để kiểm tra độ phẳng của mặt quy lát, hoặc dùng bột mầu và bàn máp để kiểm phẳng.  Nếu độ cong vênh > 0,05/100mm chiều dài thì phải tiến hµnh c¹o rµ l¹i  Nếu độ cong vênh lớn quá thì phải tiến hành mài phẳng tr íc khi c¹o sau khi söa ch÷a xong dung tÝch cña buång ch¸y không đợc nhỏ hơn 95% dung tích ban đầu.  Nếu dung tích giảm có thể thay thế gioăng đệm khác dày h¬n  Đối với mặt quy lát có van giảm áp (của đông cơ 2 kỳ kh«ng cã hép sè ) nÕu bÞ rß rØ ph¶i mµi rµ l¹i t¬ng tù nh mµi rµ xup¸p.

(10) 1.3.2: xy lanh .. 1.3.2.1. C«ng dông:  Xy lanh là một chi tiết hình trụ để piston chuyển động và cùng với piston và nắp máy tạo thành buồng đốt, đốt cháy nhiên liệu thực hiện chu trình công tác của động cơ. 1.3.2.2. Ph©n lo¹i: Gåm cã 3 lo¹i sau: - Xy lanh đúc bằng hợp kim nhôm - Xy lanh đúc bằng gang hợp kim - Xy lanh tæng hîp.

(11) 1.3.2.3. CÊu t¹o:  Đối với động cơ xe gắn máy xy lanh đợc đúc liền khối phía ngoài có đúc các cánh tản nhiệt để làm m¸t, ë xung quanh xylanh cã khoan 4 lỗ để luồn gurông để lắp n¾p quy l¸t víi xy lanh vµ c¸c te, phía trong lòng xy lanh đợc mài bóng để piston chuyển động.  Đối với động cơ 2 kỳ lòng xy lanh có lỗ nạp, lỗ xả và lỗ hút.  Phía trên xy lanh đợc làm phẳng để lắp kín với nắp quy lát  Phía dới xy lanh đợc làm phẳng để lắp kín với các te  Dọc thân xy lanh còn đợc khoan một lỗ dẫn đờng dầu hồi từ trôc cam, dµn cß mæ vÒ c¸c te..

(12) 1.3.2.4. Nh÷ng h háng & phu¬ng ph¸p kiÓm tra xy lanh: + Nh÷ng h háng : Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc xylanh chÞu ma s¸t cña piston,xÐc măng dới nhiệt độ cao, áp suất lớn, do vậy làm việc lâu sẽ sinh ra mòn không đều nhau, khi piston ở ĐCT thì vị trí xÐc m¨ng sè 1 ¶nh hëng nhÊt khi piston ë §CD xylanh bÞ mßn Ýt h¬n §CT, trong xylanh nh÷ng vÞ trÝ kh«ng bÞ mßn lµ nh÷ng vÞ trÝ mµ xÐc m¨ng kh«ng tiÕp sóc. Khi xylanh bÞ mßn sÏ lµm mÊt d¸ng vÎ h×nh trô vµ g©y ra hiÖn tîng sau: - Giảm công suất động cơ. - Lät khÝ, sôc dÇu….. Làm ảnh hởng đến hoạt động của động cơ nên phải tiến hành sửa chữa (Tham khảo phần s/c xylanh động cơ ôtô).

(13) + kiÓm tra xylanh : Một xylanh có thể tiếp tục dùng đợc nếu các khe hở cßn trong giíi h¹n vµ lßng xylanh kh«ng bÞ trÇy síc. - KiÓm tra sù trÇy síc cã thÓ nh×n b»ng m¾t thêng nÕu cã trÇy síc lµ do thiÕu dÇu b«i tr¬n, thanh truyÒn cong, hoÆc khe hë gi÷a piston vµ xylanh qu¸ nhá. - KiÓm tra sù mßn khuyÕt lÊy tay sê vµo lßng xylanh ë vïng ĐCT nếu thấy có gợn sóng là xylanh đã quá mòn thì phải doa và lên cốt , thờng có 4 cốt sửa chữa mỗi cốt có đờng kính cách nhau 0.25mm. - Ta còng cã thÓ kiÓm tra sù mßn khuyÕt cña xylanh b»ng c¸ch cho xÐc m¨ng vµo lßng xy lanh dïng ®Çu piston ®Èy xÐc m¨ng xu«ng §CD vµ lªn §CT nÕu khe hë miÖng xÐc m¨ng ë hai vÞ trÝ nµy kh¸c nhau chøng tá xy lanh bÞ mßn c«n..

(14) 1.3.3. Piston : 1.3.3.1. NhiÖm vô : Piston lµ chi tiÕt m¸y cïng víi n¾p m¸y, xylanh tao nªn buồng đốt, Piston chịu lực nén của áp suất khí cháy trong xylanh qua chèt piston truyÒn tíi c¬ cÊu thanh truyÒn , trôc khuỷutạo động lực cho động cơ hoạt động. 13.3.2. CÊu t¹o : + Phần đỉnh piston: Hình dạng đỉnh piston rất đa dạng, với động cơ xăng 2 kỳ phần lớn sử dụng piston đỉnh cầu lồi và đỉnh bằng, đỉnh cầu có cờng độ tốt , đối với buồng đốt hình bán cầu thích hợp với luồng khí hoán đổi quét khí tốt nhng hấp thụ nhiệt cao, với piston đỉnh bằng tính năng quét khí kém đờng quét khí ngắn.

(15) + PhÇn ®Çu piston: PhÇn l¾p xÐc m¨ng, sè r·nh xÐc măng tuỳ theo nhà chế tạo. Thờng động cơ 2kỳ có 2 rãnh xéc măng, động cơ 4ky cã 3 r·nh xÐc m¨ng. Đối với động cơ 2kỳ dùng cho xe gắn máy trong mỗi rãnh xéc măng đều có chốt định vị có tác dụng không cho xéc m¨ng dÞch chuyÓn xoay trong r·nh ? Vì xylanh của động cơ 2kỳ có các cửa nạp, quét và xả khí xÏ lµm g·y xÐc m¨ng. + PhÇn th©n piston: §Ó dÉn híng cho piston vµ truyÒn nhiÖt cho piston, phÇn th©n thêng cã d¹ng h×nh «van . Đầu piston tiếp xúc trực tiếp với khí cháy chịu nhiệt độ cao, áp suất lớn nên thờng đờng kính phần đầu bao giờ cũng nhỏ hơn đờng kính phần thân khoảng 0,03 - 0,05%..

(16) 1.3.3.3. Ph¬ng ph¸p kiÓm tra piston: - Piston nÕn cã vÕt cµo síc nhá th× dïng giÊy nh¸m mịn đánh lại - KiÓm tra khe hë r·nh xÐc m¨ng b»ng c¸ch dïng xéc măng để lng xéc măng vào rãnh và xoay xéc măng xung quanh r·nh võa xoay võa quan s¸t víi mäi vÞ trÝ xÐc m¨ng đều nằm lọt dới ranh và thấp hơn khoảng 0.25mm không đ îc kÑt cøng ë bÊt kú vÞ trÝ nµo. - Khe hở giữa piston và xylanh quy định là 0.01mm nÕu > 0.15mm ph¶i thay míi. - Theo kinh nghiệm đặt piston và xylanh đúng chiều lấy ngón tay tỳ nhẹ lên đỉnh piston, piston có thể di chuyển xuống nhẹ nhàng là đợc. - NÕu bu«ng tay ra mµ piston tù ®i xuèng lµ qu¸ láng, nÕu ph¶i lÊy tay ®Èy m¹nh míi xuèng lµ qu¸ chÆt..

(17) 1.3.4. XÐc m¨ng : 1.3.4.1. NhiÖm vô : - Lµm kÝn piston vµ xylanh. - TruyÒn nhiÖt cho xylanh. - G¹t dÇu vµ b¬m dÇu b«i tr¬n lßng xylanh. - ở động cơ 2kỳ chỉ có 2 xéc măng là chặn lửa và làm kín không co xéc măng dầu vì dầu bôi trơn đợc hoà trộn với x¨ng ch¸y vµ th¶y ra ngoµi cïng khÝ ch¸y.. 1.3.4.2. CÊu t¹o: . ở động cơ 2kỳ chỉ có 2 xéc măng khí không có xéc măng dầu vì dầu bôi trơn đợc hoà trộn với xăng tạo thành hỗn hợp nạp vào các te động cơ trớc khi nạp vào buồng đốt..  ở động cơ 4kỳ chỉ có 3 xéc măng.. 2 XÐc m¨ng khÝ: 1 XÐc m¨ng dÇu:..

(18) XÐc m¨ng khÝ:. - XÐc m¨ng trªn cïng tiÕp xóc trùc tiÕp víi khÝ ch¸y gäi lµ xÐc m¨ng löa mÆt ngoµi cã m¹ cr«m nªn cã mÇu tr¾ng s¸ng. - XÐc m¨ng thø hai gäi lµ xÐc m¨ng Ðp (xÐc m¨ng lµm kÝn) h×nh d¹ng gièng xÐc m¨ng trªn nhng kh«ng m¹ cr«m nªn cã mÇu x¸m ®Ëm. Về kết cấu ở động cơ xe gắn máy sử dụng phổ biến hai lo¹i xÐc m¨ng khÝ lµ: - XÐc m¨ng h×nh c«n. +ưu điểm không bị dính, kẹt mà hiệu quả làm kín tơng đối tốt +Nhîc ®iÓm gia c«ng mÆt c«n trong khã kh¨n thêng lµ 700.

(19) XÐc m¨ng khÝ: - XÐc m¨ng h×nh ch÷ nhËt +ưu điểm gia công dễ, tính dẫn nhiệt tơng đối tốt. +Nhîc ®iÓm tiÕp xóc vµ lµm kÝm kÐm dÔ bÞ kÑt dÝnh kh«ng phï hîp víi xÐc m¨ng sè 1..

(20) XÐc m¨ng dÇu:. Lµ xÐc m¨ng cuèi cïng cã t¸c dông g¹t líp dÇu b«i tr¬n cßn d trªn thµnh xylanh trë vÒ c¸cte. - XÐc m¨ng dÇu chñ yÕu cã hai lo¹i: + Loại thông thờng, loại này thờng đợc chế tạo băng gang hợp kim ở giữa mặt trụ tròn có tiện 1 đờng rãnh và các lỗ nhá lµm t¨ng ¸p lùc tiÕp xóc vµ kh¶ n¨ng g¹t dÇu qua c¸c lç vÒ c¸cte hép trôc khuûu tèt. + Loại xéc măng dầu tổ hợp, loại này đợc chế tạo bằng thép gåm hai l¸ thÐp lµm nhiÖm vô g¹t dÇu vµ mét lß xo l¸ n»m gi÷a hai l¸ thÐp ..

(21) 1.3.4.3. ph¬ng ph¸p kiÓm tra xÐc m¨ng :  KiÓm tra khe hë miÖng. + Th¸o xÐc m¨ng ra khái piston, röa s¹ch piston vµ xÐc m¨ng + §Æt xÐc m¨ng voµ lßng xylanh. + Dïng ®Çu piston ®©û xÐc m¨ng xuèng 1/2 kho¶ng ch¹y. + Dïng c¨n l¸ ®o khe hë miÖng xÐc m¨ng, khe hë cho phÐp trong kho¶ng : 0,01- 0,02mm.  KiÓm tra khe hë xÐc m¨ng vµ r·nh xÐc m¨ng. + Th¸o xÐc m¨ng ra khái piston, röa s¹ch piston vµ xÐc m¨ng + Lấy xéc măng để lng xéc măng vào rãnh tơng ứng + Xoay xÐc m¨ng xung quanh r·nh xÐc m¨ng + Vừa xoay vừa quan sát ở tất cả mọi vị trí xéc măng đều nằm lọt vµ thÊp h¬n r·nh 0,25mm, khe hë c¹nh trong kho¶ng 0,01 -0,045mm. + Nếu khe hở nhỏ quá xéc măng sẽ bị kẹt trong rãnh, nếu khe hở lớn quá động cơ sẽ lên dầu , phải thay xÐc m¨ng míi..

(22) 1.3.5: thanh truyÒn (biªn). 1.3.5.1. CÊu t¹o: + Thanh truyền đợc chế tạo bằng thép đặc biệt có pha thªm cr«m vµ Niken hay Vanadium để tăng độ cøng v÷ng gåm cã 3 phÇn: §Çu nhá, th©n, ®Çu to . §Çu nhá thanh truyÒn. Là ống thép hình tròn đợc rèn liền khối với thân và đợc nối với piston nhê chèt piston. ë gi÷a cã Ðp mét b¹c èng cã tr¸ng mét lớp hợp kim đỡ xát (hoặc vòng bi kim) , phía ngoài có khoan một lỗ để dẫn dầu vào bôi trơn..

(23) . Th©n thanh truyÒn.. Nèi gi÷a ®Çu to vµ ®Çu nhá thanh truyÒn, th©n thêng cã tiÕt diÖn d¹ng trßn rçng hoÆc tiÕt diÖn ch÷ I, hiÖn nay chñ yếu sử dụng dạng tiết diện chữ I vì nó vừa nhẹ và đảm bảo độ cøng v÷ng cao.  §Çu to thanh truyÒn Cã d¹ng èng h×nh trßn rÌn liÒn khèi víi th©n thanh truyền. Đầu to thanh truyền đợc lắp vào cốt máy nhờ chốt, gi÷a ®Çu to thanh truyÒn vµ chèt lµ vßng bi kim, ë ngoµi cã khoan lỗ để dẫn dầu bôi trơn 1.3.5.2. H háng cña thanh truyÒn. Sau một thời gian sử dụng, do sự tác động của truyền lực giữa piston vµ trôc khuûu , thanh truyÒn thêng gÆp nh÷ng h háng sau:.

(24) 1.3.5.2. H háng cña thanh truyÒn.  Thanh truyÒn bÞ cong . Lµ t©m gi÷a ®Çu to vµ ®Çu nhá thanh truyÒn kh«ng song song. NÕu cong Ýt th× piston mau nãng m¸y, piston bÞ trÇy xíc mét bªn, nÕu cong qu¸ th× piston cã thÓ bÞ kÑt lu«n trong xylanh . Thanh truyÒn kªu (khua).. Lµ khe hë gi÷a ®Çu to thanh truyÒn, vßng bi kim vµ chèt thanh truyÒn lín h¬n giíi h¹n cho phÐp  Chèt piston . Lµ khe hë gi÷a ®Çu nhá thanh truyÒn vµ chèt piston lín h¬n giíi h¹n cho phÐp  Thanh truyÒn bÞ ch¸y. Lµ do thiÕu dÇu b«i tr¬n, lµm ch¸y vßng bi kim g©y ch¸y lét thanh truyÒn..

(25) 1.3.6. trôc khuûu. 1.3.6.1. CÊu t¹o. Là chi tiết chính của động cơ, nó nhận năng lợng của kỳ nổ và biến chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay trßn qua truyÒn lùc trung gian thanh truyÒn.. Trôc khuûu cña xe g¾n m¸y lµ côm c¸c chi tiÕt l¾p ghÐp l¹i víi nhau, gåm c¸c chi tiÕt sau: . ¾c biªn (chèt khuûu). . hai m¸ khuûu (tr¸i, ph¶i). . Trôc tay quay..

(26) 1.3.7..ưBánhưđà: 1.3.7.1. NhiÖm vô. Bánh đà có nhiệm vụ tích trữ năng lợng sinh ra trong qu¸ tr×nh ch¸y gi·n në vµ truyÒn n¨ng lîng Êy cho c¸c qu¸ tr×nh tiªu hao năng lợng nh hút,nén,xả, nhờ vậy giúp động cơ vợt qua các điểm chết và giúp khởi động động cơ dễ dàng...

(27) Ch¬ng 2: c¬ cÊu ph©n phèi khÝ 2.1. C«ng dông: HÖ thèng ph©n phèi khÝ cã nhiÖm vô ®a hoµ khÝ hót vµo xylanh và cho khí cháy thoát ra ngoài đúng lúc, đúng thời ®iÓm. 2.2. Ph©n lo¹i: HÖ thèng ph©n phèi khÝ trªn xe g¾n m¸y sö dông chñ yÕu cã hai lo¹i sau:  HÖ thèng ph©n phèi khÝ dïng va trît.  HÖ thèng ph©n phèi khÝ dïng xup¸p..

(28) 2.3. CÊu t¹o: Trên động cơ 4 kỳ sử dụng chñ yÕu c¬ cÊu xup¸p treo, xup¸p đợc bố trí ở nắp quy lát gồm các chi tiÕt sau:.

(29) 2.3. CÊu t¹o: Trên động cơ 4 kỳ sử dụng chủ yếu cơ cấu xupáp treo, xupáp đợc bố trí ở nắp quy lát gồm các chi tiết sau:.

(30) 2.4. Nguyªn lý lµm viÖc:.

(31) 2.3.C¬cÊuc¨ngxÝchcam.. 2.3.1. C¬ cÊu c¨ng xÝch cam cã nhiÖm vô lµm cho xÝch cam luôn luôn căng và thẳng tự động, nếu xích cam chùng sẽ phát ra tiếng kêu, máy chạy không ổn định . 2.3.2. CÊu t¹o: c¬ cÊu nµy chñ yÕu gåm : . Mét b¸nh cao su dÉn h ớng đỡ xích cam lắp ở h«ng bªn tr¸i xylanh.. . Mét b¸nh r¨ng ®iÒu khiÓn b¬m dÇu. . Mét b¸nh r¨ng cao su. . Mét cÇn tú b¸nh r¨ng .. . Mét piston b¬m dÇu..

(32) 4.KiÓmtra®iÒuchØnhc¬cÊuph©nphèikhÝ. a. §Æt cam. Đặt cam nghĩa là đặt bánh răng cam đúng vị trí tơng ứng để điều khiển trục cam dẫn động cho xupáp hút , xả đóng mở đúng lúc đúng thời điểm, thông qua truyền động xích . Phơng pháp đặt cam nh sau:. . Quay bánh đà trục cơ để piston ở ĐCT ứng với dấu T trên bánh đà chùng với vạch dấu trên lỗ kiểm của các te bên trái . . . Quay trục cam ở vị trí cả hai xupáp đều đóng. Lïa b¸nh r¨ng cam vµo xÝch cam vµ xoay sao cho dÊu "0" trªn b¸nh r¨ng cam chïng víi dÊu kh¾c trªn n¾p m¸y..  . Xiết chặt bulông định vị lại. Thử lại bằng cách quay bánh đà đi 2 vòng để dấu T trên bánh đà chïng víi dÊu kh¾c trªn lç kiÓm trªn c¸cte bªn tr¸i vµ dÊu "0" trªn b¸nh r¨ng cam ph¶i chïng víi dÊu kh¾c trªn mÆt bÝch cña mÆt m¸y ..

(33) b. §iÒu chØnh khe hë nhiÖt xup¸p. Ph¬ng ph¸p thùc hiÖn nh sau: . Th¸o n¾p ®Ëy xup¸p hót vµ x¶.. . Tháo hai nắp lỗ thăm và lỗ kiểm tra trên bánh đà .. . Quay bánh đà để piston lên ĐCT ở cuối kỳ nén lúc này dấu (F) trên bánh đà trùng với vạch chìm trên lỗ kiểm các te .. . Níi èc h·m vÝt ®iÒu chØnh trªn ®Çu cß mæ , xoay vÝt ®iÒu chỉnh để có khe hở nhiệt thích hợp ( khe hở cho phép : 0,05 – 0,07) .. . Gi÷ nguyªn vÝt ®iÒu chØnh vµ xiÕt chÆt èc h·m l¹i. . KiÓm tra l¹i b»ng c¸ch quay vol¨ng 2 vßng vµ kiÓm tra khe hë..

(34) Ch¬ng 3: hÖ thèng nhiªn liÖu  Néi dung ch¬ng 3 3.1: cÊu t¹o chung. 3.2: Nguyªn lý lµm viÖc chung cña hÖ thèng 3.3: cÊU t¹o C¸c chi tiÕt chÝnh cña hÖ thèng 3.4: ph¬ng ph¸p kiÓm tra ®iÒu chØnh bé chÕ hoµ khÝ. 3.5: mét sè pan vÒ hÖ thèng nhiªn liÖu..

(35) 3.1: cÊu t¹o chung.. . CÊu t¹o gåm: . Bé phËn cung cÊp x¨ng (Gåm: thïng x¨ng, kho¸ x¨ng, läc x¨ng vµ chÐn läc cÆn, èng dÉn x¨ng).. . bé phËn läc giã.. . Bé chÕ hoµ khÝ..

(36) 3.2: Nguyªn lý lµm viÖc chung cña hÖ thèng. Thïng x¨ng Läc khÝ Läc. §éng c¬. ChÕ. Kho¸. Sơ đồ nguyên lý.

(37) 3.1: c©u t¹o C¸c chi tiÕt chÝnh cña hÖ thèng. 3.1.1. Kho¸ x¨ng: Có nhiệm vụ đóng mở đờng xăng từ thùng xăng đến bộ chế hào khí, căn cứ vào cấu tạo thì khoá xăng hiện nay đợc chia lµm hai lo¹i:  Lo¹i van xoay (c¬ khÝ). . Loại màng (đóng mở tự động nhờ lực hút chân không từ họng hút).. 3.1.1. 1 Lo¹i van xoay. Lo¹i nµy th«ng thêng cã 2 vÞ trÝ  VÞ trÝ "ON" nghÜa lµ më  VÞ trÝ "OFF" nghÜa lµ kho¸ ngoµi ra cßn mét sè kho¸ x¨ng kh¸c cã thªm vÞ trÝ kh¸c lµ vÞ trÝ "Res" dù tr÷. Tøc lµ khi møc x¨ng trong thïng cßn Ýt møc x¨ng thÊp h¬n chiÒu cao cña èng x¨ng chÝnh, ta vÆn khoá xăng về vị trí "Res" khi đó xăng từ thùng chứa qua ống dự trữ thấp hơn để xuống bộ chế hoà khí..

(38) 3.1.1.Kho¸x¨ng: 3.1.1.2. Lo¹i mµng. §êng x¨ng vµo Lo¹i nµy cã cÊu t¹o gåm: 1. Buång x¨ng 1 2. PhiÕn mµng ch©n kh«ng. 3. Buång ch©n kh«ng 4. Lß xo. §êng Loại này hoạt động dựa 2 x¨ng ra vµo lùc hót ch©n kh«ng tõ chÕ häng hót, ë kú hót lùc hót 3 ch©n kh«ng lín th¾ng søc 4 §êng ch©n c¨ng lß xo 4 kÐo tÊm mµng kh«ng tõ häng 3 ®i xuèng , x¨ng tõ thïng hót sÏ xuèng CHK. ë kú kh¸c lực hút chân không nhỏ lò xo đẩy màng đi lên đóng kín đ êng x¨ng vµo ..

(39) 3.1.1.3.Nh÷ngHhángchÝnh. Tªn chi tiÕt. Kho¸ lo¹i van xoay. Kho¸ lo¹i mµng. Nguyªn nh©n. HiÖn tîng. §éng c¬ khã khëi ống xăng bẩn, tắc, động hoặc không thể chảy xăng dẫn đến khởi động, động cơ cấp xăng không đủ hoạt động không ổn định hoặc chết máy . èng ch©n kh«ng bÞ t¾c hoÆc thñng, dÉn đến không cấp xăng .. §éng c¬ kh«ng thÓ hoạt động. Lß xo, mµng ch©n kh«ng bÞ háng.. §éng c¬ kh«ng thÓ hoạt động.

(40) 3.1.2.BéchÕhoµkhÝ. ChÕ hoµ khÝ lµ t¹o ra mét hçn hîp khÝ ch¸y gi÷a x¨ng vµ không khí để hỗn hợp khí cháy, cháy trọn vẹn trong buồng đốt với khoảng thời gian rất ngắn : 1/200 giây. Bộ phận để tạo ra hỗn hợp đó gọi là bộ chế hoà khí (CHK). a. TØ lÖ hoµ khÝ (x¨ng + kh«ng khÝ). Tỷ lệ hoà khí : thực nghiệm cho thấy rằng muốn đốt cháy trọn vẹn 1 gam x¨ng trong mét b×nh kÝn ph¶i cÇn 15 gam kh«ng khÝ. TØ lÖ 1/15 gọi là tỉ lệ thích hợp , Nhng trên thực tế do hoạt động của động c¬ lóc nhanh lóc chËm, trong lóc gi÷a x¨ng vµ kh«ng khÝ cã tØ träng khác nhau . Nên trên thực tế tỉ lệ giữa xăng và không khí thay đổi từ : 1/9 - 1/18 , tơng ứng với các chế độ hoạt động của động cơ : khởi động, chạy cầm chừng , tốc độ trung bình và tốc độ cao ..

(41) a.TØlÖcñax¨ngvµgiã. 1. 2. 3. 4. 1/5. 1. Khởi động. 2. CÇm chõng. 3. Trung b×nh. 4. Tèi ®a.. TØ lÖ 1/10 hoµ khÝ 1/15 x¨ng giã 1/20 10. 20. 30. 40. 50. 60. 70. Tốc độ xe Km/h. Hình bên trình bày sự liên hệ giữa tỉ lệ hoà khí và tốc độ xe. Tỉ lệ 1/9 lúc khởi động động cơ. TØ lÖ 1/11 - 1/12 lóc ch¹y cÇm chõng. Tỉ lệ 1/15 - 1/18 lúc động cơ hoạt động với tốc độ trung bình. Tỉ lệ 1/12 - 1/13 lúc động cơ chạy ở tốc độ cao .. 80.

(42) b. Bộưchếưhoàưkhíưđơnưgiản. . CÊu t¹o: (H×nh vÏ). 6. 1. Phao x¨ng. 2. Buång phao.. 4. 3. JÝc l¬ chÝnh.. 7. 4. Buång chÕ khÝ.. 5. 5. Kim 3 c¹nh. 6. Bím ga.. 1. 7. Häng khuÕch t¸n . 8. èng tia.. 2. 8. 3.

(43) . Nguyªn lý lµm viÖc: (H×nh vÏ). Khi động cơ làm việc, lúc ở thì hút piston ®i tõ §CT xuèng §CD, xupáp hút mở, xupáp xả đóng. Do sù chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a bªn trong vµ bªn ngoµi xylanh kh«ng khí đợc hút từ ngoài vào qua lọc gió vµo xylanh, khi ngang qua häng khuếch tán tốc độ gió tăng lên, áp suất giảm hút xăng từ bình x¨ng qua lç tia chÝnh phun ra èng khuÕch t¸n vµo xylanh. Khi di chuyển hơi xăng và không khí đợc trộn đều với nhau tạo thành hoà khí. tuỳ theo vị trí bớm ga (trụ ga) mà hoà khí đợc hút vào xylanh nhiều hay ít do tốc độ động cơ nhanh hay chËm. Khi x¨ng phun ra èng khuÕch t¸n mùc x¨ng trong bÇu phao c¹n dÇn, phao x¨ng h¹ xuèng , x¨ng tõ thïng bæ xung vµo bÇu phao, khi x¨ng trong bÇu phao ®Çy phao næi lªn kim 3 cạnh đóng kín đờng xăng vào cứ nh vậy BCHK làm việc ..

(44) . Khuyết điểm của BCHK đơn giản. Bộ chế hoà khí đơn giản vừa trình bày trên lợng hoà khí biến đổi theo tốc độ động cơ, trọng lợng hoà khí hút vào tuỳ thuộc vµo vÞ trÝ bím ga. Nhng xăng và gió có mật độ khác nhau, phải tuân theo những quy luËt di chuyÓn kh¸c nhau. TØ träng cña kh«ng khÝ hót vµo xy lanh nhiều hay ít tuỳ thuộc vào sức hút động cơ mạnh hay yếu, trong lúc ấy tỉ trọng xăng không thay đổi, vì thế BCHK đơn giản sẽ cho một hoà khí d xăng lúc máy chạy nhanh và thiÕu x¨ng lóc m¸y ch¹y chËm. Do vậy BCHK đơn giản không cung cấp một tỉ lệ hoà khí phù hợp với tốc độ động cơ và sự thay đổi không khí nhất là lúc trời l¹nh. Hiện nay hầu hết các BCHK trên xe gắn máy đều cho một tỉ lệ hoà khí phù hợp với mọi chế độ hoạt động của động cơ những bộ chế hoà khí đó gọi là BCHK tự động..

(45) 3.1.2.1.ưCấuưtạoưcủaưbộưchếưhoàưkhíưtựưđộng. 1. Gio¨ng 2. Kim ga, phe cµi 3. Phao, chèt 4. N¾p trô ga 6. 8.VÝt x¨ng, giã vµ lß xo. 7. Lß xo vµ trô ga. 9. gio¨ng 11. Vá chôp . 12.20. Vit b¾t d©y le giã 21. VÝt vµ long ®en 23. zic l¬ chÝnh. 13. N¾p chup.. 13. N¾p chôp. 16. ChÐn läc cÆn. 19. èng dÉn x¨ng. 14. Kim 3 c¹nh. 17. Líi läc. 22. Vßng kÑp. 15. èng khuÕch t¸n. 18. èng dÉn x¨ng thõa. 24. Lç tia cÇm chõng.

(46) 3.1.2.2.NguyªnlµmviÖc..

(47) 3.1.2.3.BéchÕ®iÒukhiÓngi¸ntiÕpxetayga..

(48) 3.1.2.4: ph¬ng ph¸p kiÓm tra ,®iÒu chØnh Bé CHK.. a). §iÒu chØnh mùc x¨ng trong bÇu phao. Nếu mực xăng trong bầu phao thấp hơn mức quy định thì động cơ thiếu xăng. Nhng nếu cao hơn động cơ d xăng dẫn đến ngợp xăng. Khi xe có hiện tợng d hoặc thiếu xăng thì phải điều chỉnh lại mức xăng trong bầu phao cho đúng mức quy định bằng cách.   . Tháo BCHK ra khỏi động cơ. Th¸o n¾p BCHK ra khái bÇu phao. Th¸o phao x¨ng vµ kim 3 c¹nh ra .. . Thay đổi chiều cao lỡi gà trên bầu phao, nếu nhiêù xăng thì n©ng lìi gµ lªn, nÕu Ýt x¨ng th× h¹ lìi gµ xuèng.. . Một số BCHK mức xăng đẫ đợc điều chỉnh cố định tuy nhiên nếu muốn điều chỉnh lại bằng cách, thay đổi bề dầy đệm lót, thay kim phao khác....

(49) b). §iÒu chØnh m¹ch kh«ng t¶i.  Dựng xe cho động cơ nổ 3 - 5 phút cho máy nóng. . Gi÷ tay ga ë 1/4 vßng, vÆn hÕt vÝt chØnh x¨ng vµo råi nh¶ ra 1,5 vßng.. . Vặn vít gió vào đến khí máy có hiện tợng muốn tắt máy, tạm gäi lµ ®iÓm A.. . Vặn vít gió ra đến khí máy có tiếng rú lớn và xe rung, tạm gọi lµ ®iÓm B.. . Vặn vít gió trở vào để tìm điểm trung bình giữa A và B rồi bu«ng h¼n tay ga.. . Kế tiếp vặn vít xăng vào hoặc ra để tìm điểm tiếng máy nổ thÝch nghi.. . Tuú theo t×nh tr¹ng xe míi hay cò mµ tiÕng næ Ralentie cã thÓ lín hay nhá kh¸c nhau miÔn lµ khi bu«ng h¼n tay ga mà động cơ không chết máy là đợc không hẳn tiếng nổ Ralentie ph¶i thËt ªm tai..

(50) c). Điều chỉnh tỉ lệ hoà khí ở tốc độ trung bình đến nhanh. Tỉ lệ hoà khí này là một trong các chỉ tiêu đánh gi¸ xe tèn Ýt hay nhiÒu x¨ng.  NÕu xe ch¹y ra khãi ®en, më buzi thÊy buzi cã đóng muội thanđen, có tiếng nổ bất thờng ở ống tho¸t, xe ch¹y nhanh th× tèt nhng ch¹y chËm th× × ạch, không bốc đó là triệu chứng hoà khí d xăng. - §iÒu chØnh b»ng c¸ch th¸o trô ga ra, th¸o kim ga ra khái trô ga thay vÞ trÝ vßng chÆn ë ®u«i kim ga, vÝ dô vßmg chÆn ®ang ë vÞ trÝ 3 ta thay lªn vÞ trÝ 2 hoÆc 1. . 1 2 3 4 5. 6. 7. Nếu động cơ lên ga lớn máy bị sợng, máy nóng đôi lúc nổ dội lại BCHK , lªn ga th× gÇm m¸y nhng nÕu kÐo le (giã) th× xe ch¹y b×nh thêng, th¸o buzi cã mÇu x¸m tr¾ng chøng tá hoµ khÝ thiÕu x¨ng, ®iÒu chØnh b»ng c¸ch thay vÞ trÝ vßng chÆn xuèng vÞ trÝ 4 hoÆc 5..

(51) d). Điều chỉnh mạch xăng ở tốc độ nhanh. ở tốc độ này lu lợng xăng phun ra tuỳ thuộc vào tiết diện lỗ tia chÝnh. . Nếu xe chạy ra ở tốc độ trung bình thì tốt mà lên ga thì xe giËt nhÑ nÕu bít ga th× xe ch¹y b×nh thêng, hoÆc kÐo đóng le gió thì tốc độ xe lại tăng lên, điều này chứng tỏ thiếu xăng ở tốc độ nhanh. Điều chỉnh bằng cách thay jicl¬ chÝnh cã tiÕt diÖn lín h¬n.. . Nếu xe chạy ở tốc độ nhanh có xả nhiều khói đen hoặc buzi đóng nhiều muội than. Chứng tỏ hoà khí d xăng. §iÒu chØnh b»ng c¸ch thay jÝcl¬ chÝnh cã tiÕt diÖn nhá hơn hoặc dùng sợi đồng nhỏ chêm cho tiết diện nhỏ lại..

(52) e). Ph¬ng ph¸p t×m pan x¨ng. Nếu đã thử có tia lửa điện cao thế ở buzi, tình trạng động cơ sức nén tốt mà động cơ vẫn không nổ thì 90% do pan xăng. Vậy để tìm pan xăng nhanh chóng và có phơng pháp ta thực hiÖn nh sau:  Ph¶i ch¾c ch¾n trong thïng x¨ng cßn x¨ng vµ cã lç th«ng h¬i. . Đóng khoá xăng lại, mở ống dẫn xăng từ thùng chứa đến BCHK.. . Më khãa x¨ng, nÕu cã x¨ng ch¶y ra chøng tá pan ë BCHK.. . NÕu kh«ng cã x¨ng ch¶y ra hoÆc ch¶y nhá giät chøng tá pan ë thïng chøa nhiªn liÖu, läc hoÆc èng dÉn x¨ng do:.  NghÑt ë thïng chøa, èng dÉn x¨ng.  Läc x¨ng qu¸ bÈn bÞ nghÑt, chÐn l¾ng cÆn bÈn.  Khoá xăng mở không đúng vị trí..

(53) . NÕu x¨ng cã ch¶y xuèng CHK th× pan ë BCHK cã thÓ lµ:  ThiÕu x¨ng do:  Kim 3 cạnh kẹt đóng, xăng không xuống đợc CHK.  Mùc x¨ng trong bÇu phao qu¸ thÊp.  JÝcl¬ bÞ t¾c hoÆc qu¸ nhá .  CHK bắt vào động cơ không chặt hoặc bị vênh .  D x¨ng :  Kim 3 c¹nh kÑt më, x¨ng xuèng CHK qu¸ nhiÒu.  Phao x¨ng bÞ ch×m, kÑt  Mùc x¨ng trong bÇu phao qu¸ cao.  JÝcl¬ kh«ng chÆt hoÆc bÞ tuét, lç jÝcl¬ qu¸ mßn .  BÇu läc giã qu¸ bÈn .  §ãng le giã qu¸ l©u ..

(54) Ch¬ng 4: hÖ thèng b«i tr¬n 4.1. C¸c h×nh b«i tr¬n :. ? 4.1.1. Đối với động cơ hai kỳ : ở động cơ hai kỳ dầu bôi trơn không đổ vào các te vì . Vì các te động cơ hai kỳ dùng để ép hoà khí, dầu bôi trơn đợc pha vào nhiên liệu với tỉ lệ 3 ữ 5% khi đó hơi nhớt sẽ chui cào c¸c khe hë b«i tr¬n cho c¸c bé phËn chi tiÕt khi vËn chuyÓn. Đối với hộp số, ly hợp đợc bôi trơn bằng cách đổ dầu vào các te ly hîp (C¸c te ly hîp, hép sè th«ng nhau) khi vËn chuyÓn c¸c b¸nh r¨ng sÏ t¸t nhít vung tÐ lµm tr¬n c¸c bé phËn trong ly hîp, hép sè. 4.1.2. Đối với động cơ 4 kỳ : Cã 2 ph¬ng ph¸p b«i tr¬n:  B«i tr¬n b»ng c¸ch vung tÐ dÇu.  B«i tr¬n b»ng cìng bøc.

(55) 4.2.ưHệưthốngưbôiưtrơnưcưỡngưbức.. Ph¬ng ph¸p nµy chñ yÕu trªn c¸ lo¹i xe hiÖn nay vµ nã hoạt động nh sau: Dầu đợc một bơm dầu điều khiển bởi bánh răng bơm dÇu bªn tr¸i ë c¬ cÊu c¨ng xÝch cam, hót dÇu tõ c¸c te theo mạch dầu đến bôi trơn các bộ phận chi tiết cọ sát..

(56) M¹ch dÇu ®i nh sau: DÇu tõ c¸c te qua líi läc vµ b¬m dÇu sau khi ra khái b¬m dÇu chia lµm 2 m¹ch ®i b«i tr¬n nh sau:  m¹ch thø 1: Dầu theo đờng dẫn dầu ở thµnh xylanh (theo lç gur«ng bªn tay ph¶i phÝa dới đờng mầu vàng) lên nắp quy lát bôi trơn cho trục giàn cò mổ và xupáp và trở về các te theo đờng dầu hồi .  m¹ch thø 2: Theo đờng mầu đỏ nh hình vẽ vào bôi trơn cho ly hợp, ở ly hợp dầu đợc lọc theo kiểu lọc ly tâm và theo đờng dầu khoan gi÷a trôc khuûu vµo b«i tr¬n cho trôc khuûu, thanh truyÒn, v¨ng lªn b«i tr¬n cho piston, xÐc m¨ng, xylanh..

(57) 4.3. C¸c chi tiÕt cña hÖ thèng b«i tr¬n : a. Líi läc.. Líi läc cã nhiÖm vô läc c¸c chÊt bÈn, c¸c m¹t kim lo¹i lÉn trong dầu để bảo vệ bơm dầu, tránh làm nghẹt các đờng dầu, tr¸nh sù mµi mßn c¸c chi tiÕt. b. B¸nh r¨ng ®iÒu khiÓn b¬m dÇu.. B¸nh r¨ng ®iÒu khiÓn b¬m dÇu l¾p chung víi c¬ cÊu c¨ng xích cam. giữa bánh răng có khoan và ren lỗ để lắp trục điều khiÓn b¬m dÇu. c. b¬m dÇu.. Cã nhiÖm vô hót dÇu tõ c¸c te ®a tíi c¸c chi tiÕt cÇn thiÕt để bôi trơn theo các mạch dầu có sẵn, bơm dầu sử dụng trên xe g¾n m¸y thêng cã hai lo¹i:.  . B¬m dÇu kiÓu b¸nh r¨ng ¨n khíp ngoµi. B¬m dÇu kiÓu r« to..

(58) . B¬m dÇu kiÓu b¸nh r¨ng ¨n khíp ngoµi . CÊu t¹o gåm: 1,3. Vá b¬m. 2, 4. §Öm. 5, 7. B¸nh r¨ng. 13,14,15. VÝt. 12,16. Long đệm.. . 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. B¬m dÇu kiÓu r« to. CÊu t¹o gåm: 1. 7. §Öm. 2. Vá b¬m. 3. R« to ngoµi. 4. VÝt. 5. R« to trong. 6. Trôc ®iÒu khiÓn. 8. N¾p b¬m,. 8.

(59) 4.4. Nh÷ng h háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra hÖ thèng b«i tr¬n :. Hệ thống bôi trơn khi h hỏng thờng làm cho động cơ mau nãng m¸y, m¸y ch¹y kh«ng bèc, hao x¨ng, nÕu trÇm träng sÏ dÉn đến hiện tợng bó kẹt, làm h hỏng động cơ .. Nh÷ng nguyªn nh©n cã thÓ g©y ra t×nh tr¹ng dÇu b¬m yếu hay không lên đến dàn đầu của động cơ là:. . Läc nhít bÞ t¾c. . Các đờng ống dẫn dầu bị nghẹt. . B¬m dÇu bÞ mßn, c¸c b¸nh r¨ng vµ trôc ®iÒu khiÓn b¬m dÇu bÞ mßn.. . Dầu máy quá loãng hay sử dụng không đúng chủng loại. . DÇu m¸y ë c¸cte qu¸ Ýt..

(60) . Ph¬ng ph¸p kiÓm tra nh sau:. Ta ph¶i kiÓm tra xem hÖ thèng cã lµm viÖc hay kh«ng b»ng c¸ch: . Më èc ®Ëy xup¸p hót phÝa trªn. . Cho động cơ chạy ở tốc độ trung bình. . Lên ga từ từ tăng tốc độ xem dầu có văng ra ở lỗ đậy xup¸p hay kh«ng. . NÕu dÇu v¨ng ra tõng tia nhá chøng tá hÖ thèng lµm viÖc tèt, nÕu kh«ng th× kiÓm tra tiÕp b»ng c¸ch sau: . Níi ®ai èc ®Çu bß bªn ph¶i phÝa díi xem dÇu cã trµo lªn hay kh«ng. . Nếu dầu không lên chứng tỏ bị tắc đờng dầu từ các te lên mặt máy (Có thể khi lắp gioăng đệm quên không khoet lỗ dầu ở đệm). Nếu không có thể là vì các ly do h hỏng nh phần trên..

(61) Chơng 5 : hệ thống truyền chuyển động  Néi dung bµi häc 5. 1: ly hîp. 5.1.1. Ph©n lo¹i. 5.1.2. bé ly hîp ly t©m. 5.1.3. bé ly hîp ma s¸t. 5. 1.4. h háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra. 5. 2. hé sè. 5.2.1. Ph©n lo¹i. 5.2.2. hép sè c¬ khÝ. 5.2.3. hộp số tự động. 5.2.4. h háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra..

(62) 5.1: Ly hîp. A.NhiÖMVô Ly hợp đặt giữa động cơ và hộp số có công dụng sau: . Làm cho động cơ truyền đợc mô men quay với hệ thống truyền động một cách êm dịu.. . C¾t t¹m thêi mèi liªn hÖ Êy trong lóc sang sè.  Làm cho xe dừng mà động cơ vẫn hoạt động.  Bảo vệ động cơ khi xe quá tải. b. PH¢N LO¹I. Ly hợp sử dụng trên xe gắn máy đại đa số đều dùng đĩa ma sát ớt, nghĩa là toàn bộ ly hợp đợc ngâm trong dầu nhớt có thÓ chia lµm lo¹i sau:  Ly hợp có đĩa ma sát có tay điều khiển . . Ly hợp có đĩa ma sát không có tay điều khiển sử dụng lực ly tâm để đóng ngắt (Ly hợp ly tâm)..

(63) 5.1.2.Lyhîplyt©m. 5.1.2.1. CÊu t¹o. 1. 2. 1. M¸ng dÇu 2. Qu¶ v¨ng ly t©m và đĩa phát động 3. Vành đĩa tiếp động 4. N¾p bÇu läc li t©m 4. 3.

(64) 5.1.2.2. Nguyªn lý lµm viÖc. Khi động cơ làm việc.

(65) 5.1.3. Ly hîp ma s¸t. 5.1.3.1. CÊu t¹o bé ly hîp ma s¸t kh«ng cã tay ®iÒu khiÓn. 1. Các đĩa ma sát. 5 6. 2. B¹c lãt. 3. 7. 8. 4. 3. 9. §Üa vµ lâi chñ động 4. Lß xo Ðp.. 9 10 11. 2. 5. §ïm ly hîp. 12. 6. N¾p Ðp lß xo. 7.8.10.11.12. Kho¸,c¨n vµ ®ai èc h·m. 13. §Üa thÐp.. 13 1.

(66) 5.1.3.2. CÊu t¹o bé ly hîp ma s¸t cã tay ®iÒu khiÓn.. 1. Vßng bi. 2. VÝt 3. L¾p vá ngoµi. 1 4. Gioăng đệm. 2 5. §ai èc. 6. vòng đệm. 7. Lß xo gi¶m chÊn. 8. Vá ly hîp. 9. Lß xo Ðp. 10. M©m Ðp.. 3 45 6 7. 8 9 10 11 12 13 14 15. 17. 19 16 18. 11. 13. §Üa ma s¸t. 18. Bạch đồng. 12. 14. §Üa s¾t. 19. èng chÆn. 15. Vßng h·m. 16. Lâi. 17.Bánh răng chủ động..

(67) 5.1.3.3. nguyªn lý .  . Ly hîp ë vÞ trÝ më. Ly hợp ở vị trí đóng.. Khi muèn sang sè th× bãp tay ®iÒu khiÓn ly hîp, qua trung gian c¬ cÊu ®iÒu khiÓn ly hîp c¸c lß xo bÞ Ðp l¹i. Cèt m¸y vÉn quay, đùm ly hợp quay, đĩa ma sát quay nhng đĩa sắt và đĩa ma sát không bị lò xo ép nên tách khỏi nhau nên đĩa sắt không quay theo, chuyển động từ cốt máy sang hộp số bị ngắt giúp cho việc sang sè dÔ dµng. Bình thờng khi động cơ làm việc cốt máy quay, đùm ly hợp quay theo (trờng hợp đĩa ma sát quay theo đùm, đĩa sắt quay theo lõi), lúc này đĩa ma sát và đĩa sắt bị lò xo ép chặt vào nhau.

(68) 5.1.4: h háng vµ ph¬ng ph¸p kiªm tra. 1. §iÒu chØnh bé ly hîp.. a. §iÒu chØnh bé ly hîp cã tay ®iÒu khiÓn. . . . §Ó xe ë vÞ trÝ sè “0”. Bóp tay điều khiển ly hợp từ từ đồng thời đạp cần khởi động. Khi đạp cần khởi động thấy trơn tuột, lúc ấy khoảng chạy của tay điều khiển từ 1- 2 cm là đúng hoặc theo tầm tay của ngời sử dụng..

(69) . . NÕu kho¶ng ch¹y nhá qu¸ (Võa bãp lµ ng¾t) hay lín qu¸ (bãp s¸t vµo míi ng¾t) th× ta ph¶i ®iÒu chØnh l¹i èc hiÖu chØnh ë vá d©y cho thÝch hîp. Sau khi điều chỉnh xong thử lại bằng cách đạp chân đạp cho máy nổ cần khởi động không trợt. Bóp tay điều khiển ly hợp sang sè dÔ dµng xe kh«ng giËt, kh«ng chÕt m¸y, tõ tõ nh¶ tay điều khiển đồng thời lên ga xe di chuyển êm dịu là tốt.. b. §iÒu chØnh bé ly hîp kh«ng cã tay ®iÒu khiÓn..  . . Điều chỉnh ly hợp tự động tức là hiệu chỉnh khoảng cách từ đĩa lót tới đùm ly hợp. Dïng clª 14 níi láng èc h·m ë h«ng c¸cte ly hîp. Dùng tuốclơvít vặn vít hiệu chỉnh vào đến khi thấy chăt, xong vÆn ra 1/6 - 1/4 vßng. Gi÷ nguyªn vÝt hiÖu chØnh, siÕt chÆt ®ai èc h·m..

(70) Xong thö l¹i b»ng c¸ch: . Đạp cần khởi động cho máy nổ, để tốc độ cầm chừng, đạp cÇn sang sè, sè vµo nhÑ nhµng khi nh¶ ch©n sè xe giËt nhÑ và đứng yên không trờn tới hoặc chết máy, từ từ lên ga xe chuyÓn tíi nhÑ nhµng .. . Nếu lúc đạp cần số khi buông ra xe giật và chết máy có thể do hiệu chỉnh tốc độ cầm chừng không đúng (quá cao). Cũng có thể hiệu chỉnh ly hợp cha đúng.. . Nếu khi buông chân số ra lên ga thật lớn xe mới tiến đến có thể là do các đĩa ma sát mòn hoặc do điều chỉnh ly hợp cha đúng ta phải điều chỉnh lại..

(71) 2. H háng vµ söa ch÷a ly hîp.. Ly hîp cã tay ®iÒu khiÓn. a. DÝnh ly hîp.  HiÖn tîng. Lúc xe cha nổ máy, bóp tay điều khiển ly hợp đạp cần khởi động rất rít, khi xe nổ máy bóp tay điều khiển ly hợp vào số th× xe chÕt m¸y hoÆc xe ch¹y lu«n.  Nguyªn nh©n. - §iÒu chØnh ly hîp sai . - Dầu nhớt quá đặc . - §Üa ma s¸t dµy qu¸ tiªu chuÈn . - §Üa ma s¸t bÞ ch¸y do thiÕu dÇu nhít . - Lß xo Ðp qu¸ m¹nh ..

(72) b. Ly hîp bÞ trîtt.  HiÖn tîng. - Đạp cần khởi động thấy trợt hoặc rít mặc dù không bóp tay ®iÒu khiÓn. - Khi m¸y næ bãp tay ®iÒu khiÓn ly hîp sang sè tõ tõ bu«ng tay điều khiển đồng thời lên ga xe vẫn đứng yên hoặc tiến tíi rÊt chËm. - Khi ®i sè lín hoÆc trë nÆng lªn ga tiÕng m¸y ró lín nhng tốc độ xe không tăng.  Nguyªn nh©n. - Kho¶ng ch¹y qu¸ nhá hoÆc kh«ng cã. - Đĩa ma sát, đĩa sắt mòn hoặc gẫy chấu. - Lß xo Ðp qu¸ yÕu. - Tay ®iÒu khiÓn hoÆc bé phËn ®iÒu khiÓn bÞ kÑt. - Xe trë qu¸ t¶i..

(73) c. Ly hîp bÞ kªu.  HiÖn tîng. - Cã tiÕng kªu khi bãp hoÆc nh¶ Tay ®iÒu khiÓn hoÆc lªn, xuèng ga. . Nguyªn nh©n. - Lß xo, cao su gi¶m ChÊn thiÕu hoÆc g·y. - ThiÕu dÇu nhít. - Bé ly hîp siÕt kh«ng chÆt. d. Ly hîp bÞ kªu.  HiÖn tîng. - Mçi lÇn bãp råi nh¶ Ly hîp dï bu«ng tõ tõ xe còng giËt råi míi ch¹y b×nh thêng.  Nguyªn nh©n. - Lß xo Ðp c¸i m¹nh c¸i yÕu. - §Üa s¾t bÞ cong vªnh..

(74) - Chó ý: CÆp nh«ng ®iÒu khiÓn cèt s¬ cÊp, mét nhá, mét lín (Nhá g¾n ë cèt m¸y, lín g¾n ë trôc s¬ cÊp hoÆc dÝnh liÒn víi vá ly hîp nÕu ly hîp g¾n ë trôc s¬ cÊp hép sè) gäi lµ cÆp nh«ng hó khi bÞ mßn nã ph¸t ra tiÕng hó cã thÓ lµm cho bít hó b»ng c¸ch đổi đầu nhông nhỏ hoặc thay bạc thau phía trong nhông nhỏ đồng thời lật mặt nhông lớn, phát hiện bằng cách bóp tay điều khiển hoặc đè chân số nếu hết tiếng hú là đúng. e. H háng ë ly hîp kh«ng cã tay ®iÒu khiÓn.  HiÖn tîng. - Vµo sè lªn ga lín xe míi ch¹y. - Vµo sè cha lªn ga xe t¾t m¸y hoÆc ch¹y lu«n.  Nguyªn nh©n. - Đĩa ma sát, đĩa sắt mòn . - Đĩa ma sát, đĩa sắt quá dày. - Qu¶ V¨ng ly t©m mßn, lß xo kÐo yÕu hoÆc qu¸ m¹nh..

(75) 5.2. h«p sè. 5.2.1.Ph©nlo¹i. a. Hép sè c¬ khÝ. b. Hộp số tự động..

(76) 5.2.2.Hépsèc¬khÝ..

(77) 5.2.2.1.CÊut¹o..

(78)

(79)

(80) Chơng 5 : hệ thống truyền chuyển động.

(81) Chơng 5 : hệ thống truyền chuyển động 5.2. h«p sè. 5.2.2. Hép sè c¬ khÝ. 5.2.2.2. Nguyªn lý lµm viÖc..

(82) Chơng 5 : hệ thống truyền chuyển động 5.2.3.ưHộpưsốưtựưđộng.. 5.2.3.1. CÊu t¹o. 1. Trục khuỷu 2. Má puli sơ cấp di động 3. Con lăn ly tâm 4. Má puli sơ cấp cố định 5. Má puli thứ cấp di động 6. Trục sơ cấp của hộp giảm tốc 7. Nồi li hợp 8. má li hợp (bố ba càng) 9. Dây đai V 10. Má puli thứ cấp cố định.

(83) Chơng 5 : hệ thống truyền chuyển động. 5.2.3.2. Hoạt động của bộ phận truyền động.

(84) 1. Động cơ đang ở chế độ ralanti:. Động cơ đang ở chế độ ralanti Lúc này tốc độ động cơ còn thấp, lực kéo và chuyển động của động cơ đợc truyền từ trục khuỷu qua puly sơ cấp, dây đai V, puly thø cÊp vµ tíi côm m¸ ma s¸t (Bè 3 cµng). Tuy nhiªn do lùc ly t©m của cụm ma sát nhỏ cha thắng đợc lực lò xo của các má ma sát nªn m¸ ma s¸t kh«ng tiÕp xóc víi vá nåi ly hîp. V× vËy lùc kÐo vµ chuyển động không đợc truyền tới bánh xe sau, xe không chuyển động.

(85) 2. Bắt đầu khởi hành và chạy ở tốc độ thấp:. Chạy ở tốc độ thấp Khi tăng tốc độ động cơ lớn khoảng 2700 – 3000 v/ph. Lúc này lực ly tâm của cụm ma sát đủ lớn và thắng sức căng lò xo kéo nên c¸c m¸ ma s¸t v¨ng ra vµ tiÕp xóc víi nåi ly hîp. Nhê lùc ma s¸t giữa các má ma sát và nồi ly hợp nên lực kéo và chuyển động đợc truyÒn qua bé b¸nh r¨ng gi¶m tèc. T¹i thêi ®iÓm nµy, d©y ®ai V cã vÞ trÝ n»m trong cïngë puly s¬ cÊp vµ vÞ trÝ ngoµi cïng cña puly thứ cấp. Tỷ số truyền lúc này là lớn nhất nên lực kéo ở bánh xe đủ lớn để kéo xe khởi tình trạng dừng và tăng tốc..

(86) 3. Khi chạy ở tốc độ trung bình. Chạy ở tốc độ trung bình Tiếp tục tăng tốc độ động cơ lên, do lực ly tâm lớn làm các con l¨n ë puly s¬ cÊp v¨ng ra xa t©m h¬n vµ Ðp m¸ puly s¬ cÊp di động tiến về phía puly sơ cấp cố định và chèn dây đai V ra xa tâm hơn. Vì độ dài của dây đai không đổi nên phía puly thứ cấp, dây đai sẽ bị di chuyển vào gần tâm hơn cho đến khi nó cân b»ng víi lùc nÐn cña lß xo lín ë puly thø cÊp. Nh vËy tØ sè truyền của bộ truyền sẽ giảm dần và tốc độ của puly thứ cấp sẽ tăng lên làm tăng tốc độ động cơ..

(87) 4. Khi ch¹y ë tèc cao. Chạy ở tốc độ cao Tiếp tục tăng tốc độ động cơ lên cao, dới tác động của lực ly tâm lín lµm c¸c con l¨n v¨ng ra xa t©m nhÊt vµ Ðp m¸ puly s¬ cÊp di động tiến lại gần nhất về phía puly sơ cấp cố định và chèn dây đai V ra xa tâm nhất. Và ngợc lại đờng kính ở puly thứ cấp lúc nµy lµ nhá nhÊt. Nh vËy tØ sè truyÒn cña bé truyÒn lóc nµy sÏ nhỏ nhất và tốc độ của puly thứ cấp sẽ là lớn nhất tốc độ động c¬ cao nhÊt..

(88) 5. Khi leo dốc hoặc tăng tải đột ngột.. Khi leo dốc hoặc tăng tải đột ngột Tiếp tục tăng tốc độ động cơ lên cao, dới tác động của lực ly tâm lín lµm c¸c con l¨n v¨ng ra xa t©m nhÊt vµ Ðp m¸ puly s¬ cÊp di động tiến lại gần nhất về phía puly sơ cấp cố định và chèn dây đai V ra xa tâm nhất. Và ngợc lại đờng kính ở puly thứ cấp lúc nµy lµ nhá nhÊt. Nh vËy tØ sè truyÒn cña bé truyÒn lóc nµy sÏ nhỏ nhất và tốc độ của puly thứ cấp sẽ là lớn nhất tốc độ động c¬ cao nhÊt..

(89)

(90) 5.2.4. h¦ háng, ph¬ng ph¸p kiÓm tra.

(91)

(92) Ch¦¬ng 6: hÖ thèng ®iÖn xe g¾n m¸y  Néi dung bµi häc 6.1: Mạch đánh lửa. 6.2: M¹ch N¹p ¾c quy.. 6.3: Mạch khởi động. 6.4: M¹ch chiÕu s¸ng, tÝn hiÖu.

(93) 6.1: Mạch đánh lửa. 6.1.1: c«ng dông vµ ph©n lo¹i. a. C«ng dông. Hệ thống đánh lửa có nhiệm vụ cung cấp dòng điện cao thế, tạo tia lửa mạnh đánh lửa qua buzi đúng lúc, đúng thời điểm để đốt cháy hoà khí. b. PH¢N LO¹I. Trªn m«t« vµ xe g¾n m¸y thêng dïng 3 lo¹i hÖ thèng đánh lửa sau: . Hệ thống đánh lửa bằng điện từ,. . Hệ thống đánh lửa dùng nguồn điện một chiều của ắc quy.. . Hệ thống đánh lửa b điện tử CDI..

(94) 6.1.2: hệ thống đánh lửa điện từ volant magnetique.. a. cÊu t¹o. 1. Cuộn đèn. 2. VÝt löa 4 3 3. Vo l¨ng. 4. Cam ng¾t ®iÖn. 5. Cuén löa. 2 6. Tô ®iÖn. 7. Kho¸ ®iÖn. 8. B« bin. 1 9. Công tắc đèn. 10. Buzi. 11. ¾c quy. 12. Dièt n¾n ®iÖn.. 5. 7. 6. 8. 9. 12. 11. 10.

(95) b. nguyªn lý lµm viÖc.. 7 4. 5. 8. 6. 3 9 2. 1 12. 11. 10.

(96) . Chó ý:. Tia löa ë buzi m¹nh hay yÕu tuú thuéc vµo: - Lùc tõ nam ch©m vÜnh cöu m¹nh hay yÕu. - Sù biÕn thiªn tõ trêng nhanh hay chËm (Tuú thuộc vào tốc độ động cơ). - Hai mặt vít lửa phải sạch và khe hở phải đảm b¶o 0,3 - 0,4 mm..

(97) 6.1.3: hệ thống đánh lửa dùng nguồn ắc quy. a. cÊu t¹o. 2 1. ¾c quy. 2. Kho¸ ®iÖn 3. B«bin. 4. m¸ vÝt. 1 5. Buzi. 6. Cam ng¾t ®iÖn. 7. tô ®iÖn.. 3. K§. W1. W2. 4 C KK’. 5 7 6.

(98) b. nguyªn lý lµm viÖc. 2 3. K§. W1. W2. 4. 1 C. KK’. 5 7. 6.

(99) 6.1.4: hệ thống đánh lửa điện tử cdi. 6.1.4.1.u, khuyÕt ®iÓm. a. ¦u ®iÓm:  Nâng cao đợc điện áp thứ cấp lên tới 30.000 vol, nhờ vậy tia löa m¹nh vµ cã thÓ t¨ng khe hë buzi lªn tíi 1- 1,2 mm, dễ dàng đốt cháy nhiên liệu triệt để điều này đảm bảo tăng công suất động cơ và tiết kiệm nhiên liệu. . Có đặc tính đánh lửa tốt, nghĩa là điện áp thứ cáp không phụ thuộc và tốc độ động cơ tức là tia lửa ở buzi luôn mạnh ở cả tốc độ động cơ cao hay thấp.  C¸c lÞnh kiÖn cã tuæi thä cao, chÞu rung xãc vµ Ýt tèn c«ng ch¨m sãc. b. KhuyÕt ®iÓm: . Khã kh¾c phôc söa ch÷a khi h háng.. . Gi¸ thµnh c¸c linh kiÖn b¸n dÉn cao..

(100) 6.1.4.2. sơ đồ cấu tạo. 1- Ma-nhª-t« 2- Biến áp đánh lửa 3- Buzi 4- Kho¸ ®iÖn 5- Cuén kÝch WN - Cuén nguån §1, §2- §i«t thêng §§K - §i«t ®iÒu khiÓn CT – Tô ®iÖn W1 – Cuén s¬ cÊp b« bin W2 –đánh Cuénlöa thø cÊp b« bin đánh lửa.

(101) 6.1.4.3. Nguyªn lý lµm viÖc..

(102) 6.1.5: H háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra. *. Sơ đồ chân IC đánh lửa.

(103) 1. C©n löa.

(104)

(105) 2. Phơng pháp xác định h hỏng..

(106) 2. Phơng pháp xác định h hỏng..

(107) 2. Phơng pháp xác định h hỏng..

(108)

(109) 3. Kiểm tra các chi tiết chính của hệ thống đánh lửa..

(110) 6.2. M¹ch n¹p ¾c quy. 6.2.1. Sơ đồ mạch điện..

(111) 6.2. M¹ch n¹p ¾c quy. 6.2.2. Nguyªn lý lµm viÖc..

(112) 6.2.3. H háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra. - Không nạp đợc điện cho ắc quy. - §iÖn ¸p n¹p yÕu. - §iÖn ¸p n¹p qu¸ cao. - Đèn đêm hay cháy ở tốc độ cao. - Đèn đêm tối..

(113) 6.3. Mạch khởi động. 6.3.1. Sơ đồ mạch điện..

(114) 6.3.2. Nguyªn lý lµm viÖc..

(115) 6.3.3. H háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra...

(116) 6.4. M¹ch chiÕu s¸ng, tÝn hiÖu. 6.4.1. Mạch đèn chiếu sáng..

(117) 6.4.2. Mạch đèn tín hiệu (sinhan)..

(118) 6.4.2. Mạch đèn tín hiệu (báo số)..

(119) 6.4.2. Mạch đèn tín hiệu (còi và đèn báo phanh)..

(120) 6.4.3. H háng vµ ph¬ng ph¸p kiÓm tra..

(121)

ly thuyet xe gan may

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về