Giao an hoa lop 11

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (620.8 KB, 116 trang )

(1)Ngày soạn:21/08/11 Tiết ppct :1 ÔN TẬP ĐẦU NĂM. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Ôn tập cơ sở lý thuyết hoá học về nguyên tử, liên kết hoá học, định luật tuần hoàn, BTH, phản ứng oxy hoá – khử, tốc độ Pứ và cân bằng HH. 2) Kĩ năng: - Vận dụng các phương pháp để giải các bài toán về ngtử, ĐLBT, BTH, liên kết hoá học… -Lập PTHH của phản ứng oxy hoá – khử bằng P2 thăng bằng electron. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Chuaån bò phieáu hoïc taäp veà caâu hoûi vaø baøi taäp, BTH caùc nguyeân toá. 2> Hs: ôn lại kiến thức cơ bản của ct hó học lớp 10. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Hoạt động theo nhóm, tranh luận giữa các nhóm. Hướng dẫn hs tự ôn tập. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2. Bài mới về ôn tập đầu năm: Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Hệ thống lại các kiến thức cơ bản trọng tâm của chương trình hoá lớp 10 về: Cơ sở lý thuyết hoá học, giúp hs thuận lợi khi tiếp thu kiến thức HH lớp 11. Hs: Tự ôn tập để nhớ lại kiến thức và vận dụng tổng hợp kiến thức thông qua việc giải bài tập. Hoạt động 2: Gv: Cho hs vận dụng lý thuyết để giải bt về ngtử, BTH, ÑLTH. Bài 1: Cho các ngtố A,B,C có số hiệu ngtử lần lượt là 11,12,13. a. Viết cấu hình e của ngtử. b. Xác định vị trí của các ngtố đó trong BTH. c. Cho bieát teân ngtoá vaø kí hieäu hh cuûa caùc ngtoá. d. Viết CT oxít cao nhất của các ngtố đó. e. Sắp xếp các ngtố đó theo chiều tính kim loại  daàn vaø caùc oxít theo chieàu tính bazô giaûm daàn. Hs: Thảo luận theo nhóm, cử đại diện lên trình baøy. Gv: Nhận xét và sữ sai nếu có. Hoạt động 3: Gv: Cho hs vận dụng liên kết hoá học để giải bài taäp 2. a. So saùnh lieân keát ion vaø lk CHT b. Trong caùc chaát sau ñaây, chaát naøo coù lk ion, chaát. Noäi dung ghi baûng A/ Các kiến thức cần ôn tập: -Về cơ sở lý thuyết hoá học. -Cấu tạo ngtử. BTH các ngtố hoá học và ĐLTH. Liên kết hoá hoïc -Phản ứng hoá học -Tốc độ pứ và cân bằng hh. B/ Baøi taäp aùp duïng: 1.Vận dụng lý thuyết về ngtử ĐlTH, BTH. Baøi 1: a. Vieát caáu hình e - (Z = 11): 1s2 2s2 2p6 3s1 - (Z = 12): 1s2 2s2 2p6 3s2 - (Z = 13): 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 b. Xaùc ñònh ví trí : BTH - Stt 11: Chu kì 3: Nhoùm IA - Stt 12: Chu kì 3. “ IIA - Stt 13: Chu kì 3 “ IIIA c. Na, Mg, Al d. Na2O, MgO, Al2O3 e. Saép xeáp caùc ngtoá theo chieàu -Tính kim loại  : Al < Mg < Na -Caùc oxít: Na2O > MgO > Al2O3 2. Vận dụng liên kết hoá học: Baøi 2:.

(2) naøo coù lk cht NaCl, HCl, H2O, Cl2. c. CTE, CTCT. Hs: Thảo luận theo nhóm và đưa ra lời giải. Gv: Nhận xét và sửa sai nếu có.. a. So saùnh –Giống nhau: Các ngtử liên kết với nhau tạo ptử để có cấu hình e bền của khí hiếm. -Khaùc: * Lk CHT : Sự dùng chung e * LK ION: Lk được hình thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion mang đt trái dấu.Sự cho và nhận e b. Lk ion: NaCl Hoạt động 4: LK CHT: HCl, H2O, Cl2 Gv: Cho hs vận dụng lý thuyết pứ hoá học để c. CTe: CTCT hoàn thành pthh bằng p2 thăng bằng e. H: Cl H – Cl Bài 3: Cân bằng PTHH: xác định chất oxi hoá, Cl : Cl: Cl – Cl chất khử. H: O: H H–O–H a. KMnO4 + HClKCl + MnCl2 + H2O + Cl2 3/ Vận dụng phản ứng hoá học: b.Cu+HNO3Cu(NO3)2+NO2+H2O Baøi 3: +7. -1. +2. 0. a. 2KMnO4+16HCl  2 MnCl2+ 5Cl2 + 2KCl + 8H2O Chất khử: HCl Chất oxy hoá: KMnO4. Hoạt động 5: Gv: Cho hs vận dụng tốc độ Pứ & CB hoá học để 0 +5 +2 +4 giaûi. b.2Cu+8HNO33Cu(NO3)2+2NO2+4H2O Bài 4: Cho pứ xảy ra trong bình khí: Chất khử: CuO  Chất oxi hoá: HNO3 CaCO3 (r) CaO (r) + CO2(k) 4/ Vận dụng tốc độ pứ & CBHH: H = +178 KJ Baøi 4: a. Toả nhiệt hay thu nhiệt. a. Thu nhieät vì H>O b. Caân baèng chuyeån dòch veà phía naøo ? o b. Theo nglyù chuyeån dòch CB thì -Giảm t của pứ - Chieàu  khi to giaûm -Theâm khí CO2 vaøo bình - Chieàu  khi neùn theâm khí CO2 vaøo bình. -Taêng dung tích cuûa bình. - Chieàu  khi taêng dt cuûa bình.. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ngày soạn: 23/08/11 Tiết ppct :2 TIẾT 2: ÔN TẬP ĐẦU NĂM (tt) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: - Hệ thống hoá tính chất vật lý, hoá học các đơn chất và hợp chất của các ngtố trong nhoùm Halogen, oxi – löu huyønh. 2) Kĩ năng: -Giải 1 số dạng bài tập cơ bản như xác định tp hỗn hợp, xác định tên ngtố, bài tập về chaát khí… -Vận dụng các P2 cụ thể để giải như lập hay P2 đại số, áp dụng ĐLBT khối lượng… II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Chuẩn bị phiếu học tập về câu hỏi và bài tập để ôn tập 2> Hs: ôn lại kiến thức về halogen, oxi – lưu huỳnh. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC:.

(3) Thaûo luaän theo nhoùm caùc phieáu hoïc taäp Hướng dẫn hs tự ôn tập. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2. Bài ôn tập đầu năm tt: Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Hệ thống hoá các kiến thức, làm rõ quy luật phụ thuộc giữa t/c hoá học của các nhóm halogen. Oxi – lưu huỳnh với các đặc điểm cấu tạo ngtử, liên kết hoá học. Hs: Tự ôn tập các kiến thức mà gv vừa nêu, sau đó vận dụng giải bài tập. Hoạt động 2: Gv:cho bt. Baøi. Noäi dung ghi baûng A/ Các kiến thức cần ôn tập. -Tính chất hoá học của nhóm halogen oxi, lưu huỳnh. -Đặc điểm cấu tạo ngtử, liên kết hoá học của chúng.. B/ Vaän duïng giaûi baøi taäp:. Ngày soạn: 28/08/2011 CHƯƠNG I: SỰ ĐIỆN LI Bài 1: SỰ ĐIỆN LI. Tieát ppct: 3. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: - Hs biết: khái niệm về sự điện li, chất điện li, chất điện li mạnh, chất điện li yếu. 2) Kó naêng: - Hs quan saùt, so saùnh caùc thí nghieäm, roài ruùt ra nhaän xeùt. -Viết đúng phương trình điện li. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH:.

(4) 1> Gv: vẽ Sẵn hình 11(sgk) để mô tả tn . 2> Hs: Xem lại hiện tượng dẫn điện đã học ở chương trình vật lí lớp 7. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Nêu vấn đề, đàm thoại dẫn dắt theo hệ thống câu hỏi… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2. Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: I/ Hiện tượng điện li: Gv: gv moâ taû tn sgk cho hs quang saùt. 1/ Thí nghieäm: sgk Hs: Quan saùt, nhaän xeùt vaø ruùt ra keát luaän. *Keát luaän: -Dung dòch muoái, axít, bazô: daãn ñieän. -Caùc chaát raén khan: NaCl, NaOH. và 1 số d2 rượu, đường: không dẫn điện. Hoạt động 2: 2/ Nguyeân nhaân tính daãn ñieän cuûa caùc dd axít, bazô, Gv: Đặt vấn đề: tại sao dd này có chất dẫn điện mà muối trong nước: -Các muối, axít, bazơ khi tan trong nước phân li ra các dd khaùc laïi coù chaát ko daãn ñieän. Hs: Vận dụng kiến thức dòng điện đã học lớp 9 và ion làm cho dd của chúng dẫn điện. sgk về nguyên nhân tính dẫn điện của các dd axít, -Quá trình phân li các chất trong nước ra ion là sự điện li. bazơ, muối trong nước để trả lời. Gv: Giới thiệu kn: sự điện li, chất điện li, biểu diễn pt -Những chất tan trong H2O phân li thành các ion gọi là chaát ñieän li. ñieän li. -Hướng dẫn hs cách viết pt điện li của NaCl, HCl, -Sự điện li được biểu diễn bằng pt điện li. NaCl  Na+ + ClNaOH. HCl  H+ + ClHs: Leân vieát pt ñieän li cuûa bazô muoái. NaOH Na+ + OH-. Hoạt động 3: II/ Phân loại các chất điện li: Gv: Mô tả TN 2 của 2 dd HCl và CH 3COOH ở sgk và 1/ Thí nghiệm: sgk cho hs nhaän xeùt vaø ruùt ra keát luaän. *Nhận xét: ở cùng nồng độ thì HCl phân li ra ion nhiều hôn CH3COOH . 2/ Chaát ñieän li maïnh vaø chaát ñieän li yeáu : Hoạt động 4: a/ Chaát ñieän li maïnh: Gv: Đặt vấn đề: Tại sao dd HCl 0,1M dẫn điện -Kn: là chất khi tan trong nước, các phân tử hoà tan đều maïnh hôn dd CH3COOH 0,1m? phaân li ra ion. Hs: Nghiên cứu sgk để trả lời: Nồng độ các ion trong -Phương trình điện li NaCl: dd HCl lớn hơn nồng độ các ion trong dd CH 3COOH, NaCl  Na+ + Clnghĩa là số ptử HCl phân li ra ion nhiều hơn số ptử 100 ptử  100 ion Na+ và 100 ion ClCH3COOH phân li ra ion. -Goàm: Gv: Gợi ý để hs rút ra các kn chất điện li mạnh. Caùc axít maïnh HCl, HNO3, H2SO4… Gv: Khi cho các tính thể NaCl vào nước có hiện Các bazơ mạnh:NaOH,KOH, Ba(OH)2 tượng gì xảy ra ? Haàu heát caùc muoái. Hs: Viết pt biểu diễn sự điện li. Gv: Keát luaän veà chaát ñieän li goàm caùc chaát naøo. Hoạt động 5: Gv: Lấy ví dụ CH3COOH để phân tích, rồi cho hs rút b/ Chất điện li yếu: -KN: là chất khi tan trong nước, chỉ có 1 phần số ptử ra ñònh nghóa veà chaát ñieän li yeáu..

(5) -Cung caáp cho hs caùch vieát pt ñieän li cuûa chaát ñieän li yeáu. Gv: Yeâu caàu hs ñaëc ñieåm cuûa quaù trình thuaän nghòch và từ đó cho hs liên hệ với quá trình điện li.. hoà tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng ptử trong d2. -Pt ñieän li CH3COOH  CH3COO- + H+ -Goàm: Caùc axít yeáu: H2S , HClO, CH3COOH Bazô yeáu: Mg(OH)2, Ba(OH)3. *Quaù trình phaân li cuûa chaát ñieän li yeáu laø quaù trình động, tuân theo nglí Lơsatơliê.. 3/ Cuûng coá baøi vaø daën doø: Gv: Sử dụng bài tập 3 sgk/7 để củng cố bài . Daën doø:Veà nhaø laøm caùc baøi taäp 4,5 sgk trang 7. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn: 30/08/11. Tieát ppct : 4 BAØI 2: AXÍT, BAZÔ VAØ MUOÁI.. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: - Hs biết : Định nghĩa axít, bazơ, hiđrôxít lưỡng tính muối theo thuyết A-Rê-Ni-Ut. 2) Kĩ năng: Viết pt điện li của 1 số axít, bazơ, hiđrôxít lưỡng tính & muối. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv : chuẩn bị các dụng cụ trực quang liên quan đến bài học. Hs : chuẩn bị bài học trước o nhà III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Nêu vấn đề, nên hs viết pt điện li của các chất. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Cho hs nhắc lại các khái niệm về axít đã học ở các lớp dưới và cho vd. Gv: Các axít là những chất điện li. Hãy : -Vieát pt ñieän li cuûa caùc axít HCl, CH3COOH.. Noäi dung ghi baûng I/ Axít 1/ Ñònh nghóa: (theo A-Reâ – Ni – UÙT) -Axít là chất khi tan trong nước phân li ra cation H +. Vd: HCl  H+ + ClCH COOH  CH COO + H+. 3. 3.

(6) -Nhaän xeùt veà caùc ion do axít phaân li? Hs: Leân baûng vieát, roài ruùt ra nhaän xeùt. Gv: Kết luận: Axít là chất khi tan trong nước phân li ra ion H+. Hoạt động 2: Gv: Dựa vào pt điện li hs viết trên bảng cho hs nhận xét về số ion H+ được phân li ra từ mỗi ptử axít. Gv: Phaân tích caùch vieát pt ñieän li 2 naác cuûa H 2SO4 vaø 3 naác cuûa H3PO4. Gv: Daãn daét hs hình thaønh kn axít 1 naác vaø axít nhieàu naác. Hs: Neâu KN. Gv: Lưu ý cho hs: đối với axít mạnh và bazơ mạnh nhiều nấc thì chỉ có nấc thứ nhất điện li hòan toàn. Hoạt động 3: Gv: Cho hs nhắc lại các kn về bazơ đã học ở lớp dưới. Gv: Bazơ là những chất điện li. -Haõy vieát pt ñieän li cuûa NaOH, KOH. -Nhaän xeùt veà caùc ion do bazô phaân li ra Hs: Neâu kn veà bazô. Hoạt động 4: Gv: Đặt vấn đề: tại sao Zn(OH)2 là hiđroxít lưỡng tính? Gv: Giaûi thích: vì Zn(OH)2. -Phaân li theo kieåu axít Zn(OH)  2H+ + ZnO 22. 2. 2/ Axít nhieàu naác : -Axít mà 1 ptử chỉ phân li 1 nấc ra ion H + là axít 1 naác. Vd: HCl, CH3COOH , HNO3… -Axít mà 1 ptử phân li nhiều nấc ra ion H + là axít nhieàu naác. Vd: H2SO4, H3PO4 H2SO4  H+ + HSO4 HSO -  H+ + SO 24. 4. H3PO4  H PO -  2. H + H2PO4+. H+ + HPO4 2-. 4. HPO4 2-  H+ + PO4 3II/ Bazô: -Ñn (theo thuyeát a-reâniuùt) Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion OHVd: NaOH Na+ + OHKOH  K+ + OHIII/ Hiđroxít lưỡng tính: *Ñònh nghóa: sgk Vd: Zn(OH)2 là hiđroxít lưỡng tính Zn(OH)  Zn 2+ + 2 OH2. -Phaân li theo kieåu bazô Zn(OH)  Zn 2+ + 2OH 2-. Zn(OH)2  ZnO2 2- + 2 H+ *Đặc tính của hiđroxít lưỡng tính. 2 -Thường gặp:Al(OH)3,Cr(OH)3,Pb(OH)2… Gv: Lưu ý thêm về đặc tính hiđroxít lưỡng tính. -ít tan trong H2O Hoạt động 5: Gv: Yêu cầu hs cho biết muối là gì ? Và được chia làm -Lực axít và bazơ của chúng đều yếu. mấy loại ?Vd? IV/ Muoái: Hs: Nguyên cứu sgk, rồi trả lời. Gv: Lưu ý cho hs: Những muối được coi là ko tan thì thực 1/ Định nghĩa: sgk 2/ Phân loại: tế vẫn tan 1 lượng rất nhỏ, phần nhỏ đó điện li. -Muối trung hoà: là muối ma anion gốc axít ko còn hidro coù khaû naêng pli ra ion H+ Vd : NaCl. Na2SO4, Na2CO3… -Muoái axít : laø muoái maø anion goác axit vaãn coøn hidro coù khaû naêng pli ra ion H+ Vd : NaHCO3, NaH2PO4… 3/ Sự điện li của muối trong nước. -Hầu hết muối tan đều pli mạnh. -Nếu gốc axít còn chứa H có tính axít thì gốc này ply yeáu ra H+. Vd: NaHSO3  Na+ + HSO3HSO -  H+ + SO 2-. 3. 4. Cuûng coá baøi vaø daën doø:. 3.

(7) Gv: Củng cố những kiến thức trọng tâm -Baøi taäp veà nhaø: 4,5,6,7,8, sgk trang 10 ----------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn : 04/09/11 Tieát ppct: 5-6 BAØI 3: SỰ ĐIỆN LI CỦA NƯỚC, PH, CHẤT CHỈ THI AXÍT – BAZƠ. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: Đánh giá độ axít và độ kiềm của các dd theo nồng độ H + và PH màu của 1 số chất chỉ thị thông dụng trong dd ở các PH khác nhau. 2) Kó naêng: Giúp hs làm 1 số dạng toán đơn giản có liên quan đến [H +], [OH-], PH và xác định môi trường axít, kieàm hay trung tính. 3) Thái độ – Tình cảm : Aùp dụng kiến thức về PH để xác định tính chất về môi trường, từ đó có ý thức bảo vệ và cải tạo. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: -Gv: Tranh veõ coù lieân quan baøi hoïc. - Hs: Chuẩn bị bài trước ở nhà. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Trực quan, gợi mở, vấn đáp, rèn kĩ năng tính. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh. Noäi dung ghi baûng.

(8) Hoạt động 1: Gv: Nêu vấn đề: Thực nghiệm đã xác nhận rằng, nước là chất điện li rất yếu hãy biểu diễn quá trình điện li của nước theo thuyết a-rê-ni-út. Hs: theo thuyeát A-Reâ-Ni-Uùt: H2O  H+ + OHHoạt động 2: Gv: Trình bày để hs hiểu được do độ điện li H 2O rất yeáu neân ta coù: K H2O = [H+]. [OH -] -K H2O là hằng số cân bằng ở to xác định gọi tích số ion của nước. -ở 25OC: K H2O = 10 -14 Gv gợi ý: Dựa vào hằng số cân bằng và tích số ion của nước. Hãy tính nồng độ ion H+ và OH. Hs: [H+] = [OH] = 10-7 M Gv KL : Nước là môi trường trung tính nên môi trường trung tính là môi trường có [H +]=[OH -]=10-7 M. Hoạt động 3: Gv: Kết hợp giảng và cùng hs giải toán, hướng dẫn các em so sánh kết quả để rút ra kết luận, dựa vào nglí chuyeån dòch caân baèng. Gv: Tính [H+] vaø [OH -] cuûa dd HCl 10-3 M. Hs: Tính toán cho KQ: [H+] =10-3 M [OH -]= 10-11 M. => [H+] > [OH -] hay [H+] >10-7 M. Gv:Tính [H+] vaø [OH -] cuûa dd NaOH 10-5 M. Hs: Tính toán cho KQ:[H+] = 10-9 M, [OH -] = 10-5 M =>[H+] < [OH -] hay [H+] < 10-7 M. Gv tổng kết : Từ các vd trên: [H+] là đại lượng đánh giá độ axít, độ bazơ của dd: - Môi trường tyung tính: [H+] = 10-7 M; -Mt bazô : [H+] < 10-7 M; - Mt axít : [H+] > 10-7 M. Hoạt động 4: Gv cho hs làm thêm bài tập bổ sung để năm vững thêm kiến thức. Bài 1: Một dd bazo mạnh Ba(OH) 2 có nồng độ ion [Ba2+]= 5.10-5 M. Tính [H+]vaø [OH-]. Bài 2: Trong d d HNO3 0,010M. Tính nồng độ của OH- trong dd.. I/ Nước là chất điện li rất yếu. 1/ Sự điện li của nước -Nước là chất điện rất yếu. Pt điện li: H2O  H+ + OH2/ Tích số ion của nước -Ở 25OC, hằng số K H2O gọi là tích số ion của nước. K H2O = [H+]. [OH -] = 10-14 =>[H+] = [OH -] = 10-7 -Nước là môi trường trung tính, nên môi trường trung tính là mt trong đó. [H+] = [OH] = 10-7. 3/ Ý nghĩa tích số ion của nước. a) Trong môi trường axít. -Vd: tính [H+] vaø [OH -] cuûa dd HCl HCl  H+ + Cl10-3 M 10-3 M => [H+] = [HCl] = 10-3 M. =>[OH-] = 10-14 = 10-11M 10-3 => [H+] > [OH-] hay [H+] >10-7 M. b) Trong môi trường bazơ . -vd: tính [H+] vaø [OH-] của dd NaOH 10-5 M NaOH  Na+ + OH10-5 M 10-5 M => [OH-] = [NaOH] = 10-5 M => [H+] = 10-14 = 10-9 M 10-5 =>[OH ] > [H+] *Vậy [H+] là đại lượng đánh giá độ axít, doä bazô cuûa dd. Mt trung tính: [H+] = 10-7 M Mt bazô : [H+] <10-7 M Hoạt động 5: Mt axít: [H+] > 10-7 M Gv: Giaûng cho hs hieåu taïi sao caàn duøng PH ? dd được sử dụng nhiều thường có [H +] trong khoảng II/ Khái niệm về PH chất chỉ thị axít 10 -1  10-14 M để đánh giá độ axít hay bazơ của dd. Để – bazơ..

(9) tránh ghi giá trị [H+] với số mũ âm, người ta dùng PH. Gv: Giúp hs nhận biết về mối liên hệ giữa PH và [H+] , khi đã biết [H+] . Hs: Môi trường axít có PH<7 Môi trường bazơ có PH >7 Môi trường trung tính có PH = 7.. 1/ Khaùi nieäm PH: [H+] = 10-PH M hay PH= -lg [H+] Neáu [H+] = 10-a M thì PH = a Vd: [H+] = 10-3 M => PH=3 mt axít. [H+] = 10-11 M => PH = 11: mt bazô [H+]= 10-7 M => PH = 7:mt trung tính. Kết luận: -Môi trường axít có PH<7 -Môi trường bazơ có PH >7 Hoạt động 6: -Môi trường trung tính có PH = 7. Gv : hãy cho biết nhưng chất chỉ thị mà em đã biết. 2/ Chaát chæ thò axít – bazô : Hs : quyø tím,phenolphtalein. Gv: quỳ tím,phenolphtalein.được gọi là chất chỉ thị -Là chất có màu biến đổi phụ thuộc vaøo giaù trò pH cuûa dd. axít-bazo. Vaäy chaát chæ thò axít-bazo laø gì? Vd: Quyø tím, phenolphtalein, chæ thò Hs: trả lời. vaïn naêng. Gv:toång keát laïi. Hoạt động 7: Bài tập bổ sung Hướng dẫn giải: Bài 1: Cho dd H2SO4 0,005M.tính PH của dd. H 2 SO 4  2 H   SO42  Bài 1: Bài 2: cho dd NaOH 0,01M.tính PH của dd. 0,005 0,01=10-2 Bài 3: cho 100ml d d Ba(OH)2 0,15M tác dụng với [H+]=10-2 pH= 2 100ml d d HCl 0,5M.tính PH của dd. Bài 2:NaOHNa+ + OH0,01 0,01 0,01 + -14 [H ].[OH ] =10 ,[H+]=10-14/10-2 =10-12 pH= 12 Baøi3: Ba(OH ) 2  2 HCl  BaCl2  H 2O 0,015 0,03 nHCl dö =0,05-0,03=0,02mol [H+] =0,02/0,2=0,1M=10-1. pH =1 4.Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: Cuûng coá baøi baèng caâu hoûi. Em haõy cho bieát giaù trò [H+] , giaù trò laø bao nhieâu trong moãi mt: axít , bazô, muoái. Baøi taäp veà nhaø: 4,5,6 sgk trang 14. 5.Daën doø, ruùt kinh ngheäm : Về nhà làm bt sgk,sbt và chuẩn trước bài mới.. Ngày soạn:10/09/11 Tiết ppct : 7 Bài 4: PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:.

(10) 1) Kiến thức: Hs hiểu bản chất và điều kiện xảy ra của phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chaát ñieän li. 2) Kĩ năng: Hs viết đúng phương trình ion đầy đủ và phương trình ion rút gọn của phản ứng. 3) Thái độ – tình cảm: Có ý thức cải tạo môi trường nhờ các phản ứng hóa học. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: -Bảng tính tan của một số chất trong nước. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Thuyết trình, đàm thoại dẫn dắt theo hệ thống câu hỏi… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Mơ tả TN và yêu cầu hs viết PTHH dưới dạng phân tử. Hs: Thaáy  traéng BaSO4 xuaát hieän. Na2SO4 + BaCl2  BaSO4 + 2 NaCl. Gv: Hướng dẫn hs viết pt ion đầy đủ 2Na   SO 4 2  Ba 2 + 2Cl  BaSO 4   2Na  + 2Cl .. Noäi dung ghi baûng I/ Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dd caùc chaát ñieän li. 1/ Phản ứng tạo thành chất kết tủa: * TN: Dd Na2SO4 phản ứng với dd BaCl2  BaSO4  trắng. Pt phân tử: Na2SO4 + BaCl2  BaSO4 + 2 NaCl -Pt ion đầy đủ:  2 2    Gv: Loại bỏ các ion ko pứ ở 2 vế pt, pt ion rút gọn: 2Na  SO 4  Ba + 2Cl  BaSO 4   2Na + 2Cl . SO4 2  Ba 2  BaSO 4  - Pt ion ruùt goïn: SO4 2  Ba 2  BaSO 4  Gv kết luận: Pt ion rút gọn thực chất là pứ giữa ion Ba vaø SO4 2- taoï keát tuûa BaSO4. Hoạt động 2: Gv: Mơ tả TN và yêu cầu hs viết PTHH dưới dạng phân tử. -Viết pt phân tử, pt ion đầy đủ, pt ion rút gọn giữa 2 dd NaOH vaø HCl. Hs: NaOH + HCl  NaCl + H2O Na   OH   H  + Cl   Na   Cl +H 2O 2+. H + OH  H2O Gv kết luận: Bản chất vủa phản ứng do ion H + và ion OH- kết h với nhau tạo H2O . Gv: Tương tự cho dd Mg (OH)2 pứ với HCl. -Yêu cầu hs viết pt phân tử, ion đầy đủ, ion rút gọn. -Rút ra bản chất của pứ đó. Hoạt động 3: Gv: Mơ tả TN và yêu cầu hs viết PTHH dưới dạng phân tử. -viết pt phân tử dựa vào t/c các chất tham gia pứ. Hs: HCl+ CH3COONa CH3COOH + NaCl. H  + Cl   CH3COO   Na   CH3COOH  Na   Cl  . +. -. H+ + CH3COO- CH3COOH. Gv Kết luận: Trong dd các ion H + sẽ kết hợp với các. 2/ Phản ứng tạo thành chất điện li yếu: a/ Tạo thành nước: * TN: Dd NaOH phản ứng với dd HCl  H2O. Pt phân tử: NaOH + HCl  H2O + NaCl Pt ion đầy đủ: +. -. +. -. +. -. Na + OH + H + Cl  H2O + Na + Cl Pt ion ruùt goïn: H+ +OH-  H2O . Mg(OH)2 + 2HCl  MgCl2 + 2H2O Mg(OH)2 + 2H+ + 2Cl-  Mg2+ +2Cl-+2H2O Mg(OH)2 + 2 H+  Mg 2+ + 2 H2O . b/ Phản ứng tạo thành axít yếu: *TN: Cho dd HCl vào phản ứng dd CH3COONa. - Pt Phân Tử: HCl + CH3COONa  CH3COOH+ NaCl -Pt Ion Đầy Đủ:.

(11) ion CH3COO- taïo thaønh chaát ñieän li yeáu laø CH3COOH . H+ + CH3COO- CH3COOH Hoạt động4: Gv: Mơ tả TN và yêu cầu hs viết PTHH dưới dạng phân tử. -Viết pt phân tử, pt ion đầy đủ, pt ion rút gọn của dd HCl vaø Na2CO3. -Rút ra bản chất của pứ. Hs: -Thấy có khí CO2 thoát ra. 2 HCl + Na2CO3 2 NaCl + CO2  + H2O 2 H+ + CO3 2-  CO2  H2O. Gv: Cho vd tương tự cho hs tự làm, cho CaCO 3 pứ với dd HCl. Gv: Lưu ý cho hs: các muối cacbonat ít tan trong nước nhöng tan deã daøng trong caùc dd axít. Hoạt động5: Gv cho hs thảo luậân để rút ra: - Bản chất của phản ứng các chất điện li trong dung dòch -Điều kiện để phản ứng trao đổi ion xảy ra. -Pt Ion Ruùt Goïn: H+ + CH3COO-  CH3COOH.. 3/ Phản ứng tạo thành chất khí: TN: cho dd HCl vào dd Na2CO3  khí thoát ra. Pt Phân tử: 2HCl + Na2CO3  2NaCl+CO2 + H2O -Pt ion đầy đủ: +. -. +. 2-. +. -. 2H+2Cl+2Na+CO32Na+2Cl+CO2+ H2O -Pt ion ruùt goïn:2H++CO32-CO2+ H2O. CaCO3 + 2 HCl  CaCl2 + H2O + CO2  Pt ion: CaCO3  2H   2Cl  Ca 2   2Cl   CO2 +H 2O pt ion ruùt goïn CaCO3  2H   Ca 2  CO 2 +H 2O II/ Keát Luaän: -Phản ứng xảy ra trong dd các chất điện li là phản ứng giữa các ion. - điều kiện để phản ứng trao đổi ion xảy ra + Chaát keát tuûa + Chaát ñieän li +Chaát khí. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: -Nắm bản chất và điều kiện xảy ra của phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li. -viết đúng phương trình ion đầy đủ và phương trình ion rút gọn của phản ứng. Phản ứng tạo thành chất kết tủa: Phản ứng tạo thành chất điện li yếu Phản ứng tạo thành chất khí: 5.Daën doø ruùt kinh nghieäm: -Baøi taäp veà nhaø: 5 ,7 sgk trang 20 -Hoïc baøi cuõ, xem lí thuyeát vaø laøm baøi taäp phaàn luyeän taäp.

(12) Ngày soạn:12/9/2011 Tieát ppct:8 Baøi 5: LUYEÄN TAÄP : AXÍT, BAZÔ VAØ MUOÁI PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DD CÁC CHẤT ĐIỆN LI. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Củng cố các kiến thức về axít, bazơ, hiđroxít lưỡng tính, muối trên có sở thuyết A-Rê-NiUùt. 2) Kĩ năng: -Viết pt ion đầy đủ và pt ion rút gọn. -Giải các bài toán có liên quan đến [H+] , [OH-]. PH và môi trường a xít, trung tính hay kiềm. II/ CHUAÅN BÒ : * Gv: Caâu hoûi vaø baøi taäp sgk * Hs: ôn lại lý thuyết và chuẩn bị trước bài tập sgk. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Thảo luận, gợi ý_ nêu vấn đề và giải quyết vấn. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: kết hợp trong giờ học. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Cho hs tra đổi vấn đề 1: -Em hãy đ/n axít, bazơ, hiđroxít lưỡng tính, muoái theo thuyeát A-Reâ-Ni-Uùt ? Hs: Neâu caùc ÑN Gv: Cho hs trao đổi vấn đề 2. -Điều kiện xảy ra pứ trao đổi trong dd, chất. Noäi dung ghi baûng A/ Các kiến thức cần nhớ: -KN axít, bazơ, muối, PH, hiđroxít lưỡng tính. -Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi trong dd chất ñieän li. -Yù nghóa cuûa ion ruùt goïn..

(13) ñieän li laø gì ? Cho ví duï ? Hs: Trả lời Gv: Cho hs trao đổi vấn đề 3. -Phöông trình ion ruùt goïn coù yù nghóa gì ? Neâu caùch vieát pt ion ruùt goïn ? Hs: Trả lời. Hoạt động 2: Gv: Thông qua vấn đề 1 và rèn cho hs kĩ năng vieát pt ñieän li. Gv: Cho hs laøm baøi taäp 1 sgk/22 Yeâu caàu hs leân baûng trình baøy.. B/ Baøi taäp: 1/ Pt ñieän li: a. K2S  2K+ + S2b. Na2HPO4  2Na+ + HPO42HPO42-  H+ + PO43c. NaH2PO4  Na+ H2PO4H2PO4-  H+ + HPO42HPO42-  H++ + PO43d. Pb(OH)2  Pb2+ + 2OHPb(OH)2  PbO22- + 2H+ e. HBrO  H+ + BrOg. HF  H+ + Fh. HClO4  H+ + ClO44/ Pt ion ruùt goïn: 2+. 2-. a. Ca + CO3  CaCO3 . Hoạt động 3: 2+ Gv: Thông qua vấn đề 2 và rèn cho hs kĩ năng b. Fe + 2OH  Fe(OH)2  vieát pt ion ruùt goïn. + Gv: Cho hs laøm baøi taäp 4 sgk/22 c. HCO3 + H  CO2  + H2O. Hs: Leân baûng trình baøy. 2d. HCO3 + OH  H2O + CO3 e. Khoâng coù. +. 2+. g. Pb(OH)2 ® + 2H  Pb + 2H2O -. 2-. h. H2PbO2 ® + 2OH  PbO2 + 2H2O Gv: Cho hs laøm baøi taäp 5 sgk/23 Hs: Trả lời c Gv: Cho hs laøm baøi taäp 6 sgk/23 Hs: Trả lời b Gv: Cho hs laøm baøi taäp 7 sgk/23 Hs: Lần lượt lấy ví dụ để tạo thành . 2+. 2-. i. Cu + S  CuS  5/ Đáp án C 6/ Đáp án B:  CdS  7/ Pt phân tử, pt ion rút gọn: Cr(NO3)3+3NaOHCr(OH)3+NaNO3 AlCl3 + 3KOH  Al(OH)3  + 3KCl Ni(NO3)2+2NaOHNi(OH)2+2NaNO3. 2/ Ta coù: [H+] = 10-2 => PH = 2 [OH-] = 10-14/10-2 = 10-12 [H+] = 10-2 > 10-7M: Mt axít.  Quỳ tím có màu đỏ. Hoạt động 4: 3/ PH = 9.0 thì [H+] = 10-9M Gv; thông qua vấn đề 3 và rèn cho hs kĩ năng [OH-] = 10-14/10-9 = 10-5M tính [H+], [OH-], pH và môi trường. [H+] = 10-9 < 10-7M: Mt kieàm..

(14) Gv: Cho hs laøm baøi taäp 2 sgk/22 Hs:Thảo luận, rồi đưa ra lời giải..  Phenolphtalein khoâng maøu..

(15)

(16) Ngày soạn:12/9/2011 Tiết ppct:9 Bài 9: BAØI THỰC HAØNH 1: TÍNH AXÍT – BAZƠ. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức:Củng cố các kiến thức về axít-bazơ và điều kiện xảy ra phản ứng trong dd các chất ñieän li. 2) Kĩ năng: Rèn kĩ năng tiến hành tno trong ống nghiệm với lượng nhỏ hoá chất . II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Duïng cuï thí nghieäm: Ốáng nghiệm, mặt kính đồng hồ, ống nhỏ giọt, đũa thuỷ tinh, bộ giá tno thìa xúc hoá chất bằng thuỷ tinh. 2> Hoá chất: NH3, HCl, CH3COOH, NaOH, CaCl2 (ñaëc), Na2CO3 (ñaëc), Phenolphtalein, Giaáy PH. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, quan sát tno, rèn cho hs các thao tác làm tno. IV/ TIEÁN HAØNH THÍ NGHIEÄM : 1.Ổn định lớp: 2.Gv chia hs trong lớp ra thành 4 nhóm thực hành. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Thí nghiếm: Tính axít-bazơ. Gv: Cho hs tieán haønh tno 1 nhö sgk yeâu caàu các hs quan sát hiện tượng xảy về sự màu cuûa giaáy chæ thò ph vaø giaûi thích. Gv: Quan sát hs làm tno và nhắc nhở hs làm tno với lượng hoá chất nhỏ, không để hoá chất bắn vào người, quần áo.. Noäi dung ghi baûng 1/ Tính axít – bazô -Nhoû dd HCl 0,1M leân maãu giaáy PH, giaáy chuyeån sang màu ứng với PH = 1: Mt axít mạnh. -Thay dd HCl baèng dd NH3 0,1M, giaáy chuyeån sang màu ứng với PH = 9: mt bazơ yếu. -Thay dd NH4Cl baèng dd CH3COOH 0,1M, giaáy chuyển sang màu ứng với PH = 4. mt axít yếu. -Thay dd HCl baèng dd NaOH 0,1M, giaáy chuyeån sang màu ứng với PH = 13. mt kiềm mạnh. *Giải thích: muối CH3COONa tạo bởi bazơ mạnh và gốc axít yếu. Khi tan trong nước gốc axít yếu bò thuyû phaân laøm cho dd coù tính bazô. 2/ Phản ứng trao đổi ion trong dd các chất điện li. a/ Nhoû dd Na2CO3 ñaëc vaøo dd CaCl2 ñaëc xuaát hieän keát tuûa traéng CaCO3. Na2CO3 + CaCl2  CaCO3  + 2 NaCl. b/ Hoà tan kết tủa CaCO3 vừa mới tạo thành bằng Hoạt động 2:Thí nghiệm 2: Phản ứng trao dd HCl loãng : Xuất hiện các bọt khí CO 2, kết tủa đổi ion trong dd các chất điện li. tan thì CaCO3 + 2 HCl  CaCl2 + CO2 + H2O. Gv: Cho hs tieán haønh tno 2. c/ Nhoû vaøi gioït dd phenolphtalein vaøo dd NaOH Yeâu caàu caùc em quan saùt tno vaø giaûi thích. loãng chứa trong ống nghiệm, dd có màu hồng Gv lưu ý: ống nhỏ giọt không được tiếp xúc tím. Nhỏ từ từ từng giọt dd HCl vào, vừa nhỏ vừa với thành ống nghiệm. Nếu sử dụng naoh lắc, dd sẽ mất màu. Phản ứng trung hoà xảy ra đặc màu hồng có thể biến mất ngay khi cho tạo thành dd muối trung hoà NaCl và H 2O môi phenolphtalein. trường trung tính. NaOH + HCl  NaCl + H2O. *Khi lượng NaOH bị trung hoà hết, màu hồng của.

(17) Phenolphtalein trong kieàm khoâng coøn dd chuyeån thaønh khoâng maøu. 3.Dặn dò rút kinh ngiệm: .Chuẩn bị bài để kiểm tra 1 tiết-chương 1 IV/ Nội dung tường trình: -Yêu cầu hs thu dọn dụng cụ, hoá chất, vệ sinh phòng tno. -Viết tường trình, theo mẫu. 1. Họ & tên HS . . . lớp . . . 2. Teân baøi TH . . . 3. Nội dung tường trình. Teân TN Caùch tieán haønh Hình veõ. PTPU và kĩ thuật để TN thaønh coâng. 1/ . . .. 2/ . . . Tiết ppct:11 ChuNG II NITÔ – PHOTPHO. Bài: 7 NITÔ. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Viết được cấu hình e của nguyên tử nitơ và cấu tạo phân tử của nó, biết các tính chất vật lý, hoá học, ứng dụng và điều chế 2) Kĩ năng: Vận dụng đặc điểm cấu tạo phân tử của nitơ để giải thích tính chất vật lý, hoá học cuûa nitô II/ CHUAÅN BÒ: 1. Gv: Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học và hệ thống câu hỏi để hs hoạt động 2. Hs: Xem lại cấu tạo p.tử nitơ ( phần LKHH sgk hĩa học 10 ) III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Hướng dẫn, thông báo, bổ sung,nêu vấn đề,kết hợp giải bt . IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1.Ổ định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: I/ Vị trí và cấu hình e ngtử. -Vò trí cuûa n trong BTH. Gv: Neâu caâu hoûi: Ô thứ 7, nhóm VA, chu kì 2. - Vò trí N trong BTH: oâ, chu kyø, nhoùm? - Viết cấu hình e và nhận xét về lớp e ngoài -Cấu hình e của N: 1s 22s22p3 có 5e ở lớp ngoài cuøng. cùng của ngtử N ? - Viết CTCT của ptử N và nhận xét về đặc -Ptử N gồm 2 ngtử N, liên kết với nhau bằng 3 Lk CHT không cực. điểm liên kết giữa 2 ngtử N. Gv kết luận: Phtử N gồm 2 ngtử N, 2 ngtử N lk -CTCT: N  N. với nhau bằng 3 lk CHT II/ Tính chaát vaät lí: Hoạt động 2: -Là chất khí,không màu, không mùi, không vị. Gv neâu caâu hoûi: N coù tính chaát vaät lyù naøo ? - Không độc, ít tan trong nước. Hs : ng/cứu sgk và trả lời câu hỏi. - Không duy trì sự sống..

(18) Hoạt động 3: Gv nêu vấn đề: N là phi kim khá hoạt động (ĐAĐ là 3) nhưng ở to thường khá trơ về mặt hình hoïc vì sao? Số oxi hĩa của N ở dạng đơn chất là bn? - Dựa vào các Số oxi hĩa  tính chất hĩa học của N Hs trả lời - Số oxi hóa cuûa N2 laø 0 - Số oxi hĩa của N trong các hợp chất CHT với những ngtố có ĐAĐ khác nhau : -3, +1, +2 , +3, +4 , +5 - Dựa vào sự thay đổi số oxi hĩa của N mà tính chất hĩa học của N là tính khử hay tính oxi hoá Gv neâu keát luaän: - Ơû to thường N2 khá trơ về mặt hh - Ơû to cao N2 trở nên hoạt động hơn và có thể t/d với nhiều chất - N thể hiện tính khử và tính oxi hoá Hoạt động 4: Gv đặt vấn đề:Hãy xét xem N thể hiện tính khử hay tính oxi hoá trong trường hợp nào? - Thông báo phản ứng của N với H và kim loại hoạt động Hs: Xác định số oxi hĩa của N trước và sau phản ứng cho biết vai trò của N trong phản ứng. Gv:Thông báo pứ của N2 và O2 Hs: Xác định số oxi hĩa của N trước và sau pứ cho biết vai trò của N trong pứ . Gv kết luận: N thể hiện tính khử khi tác dụng với ngtố có ĐAĐ lớn hơn và thể hiện tính khử khi tác dụng với ngtố ĐAĐ nhỏ hơn. Hoạt động 5: Gv nêu câu hỏi: N có ứng dụng gì ? Hs: ngcứu kiến thức thực tế vào sgk Hoạt động 6: Gv nêu câu hỏi: Trong tự nhiên N có ở đâu và daïng toàn taïi cuûa noù laø gì ? Hs: ngcứu sgk để trả lời Hoạt động 7: Gv :Người ta điều chế N bằng cách nào? Hs tìm hiểu sgk và trả lời .. III/ Tính chất hoá học: -Ở to thường N khá trơ về mặt hoá học. Còn ở t o cao N trở nên hoạt động. -Tuyø thuoäc ÑAÑ cuûa chaát p/ö maø N coù theå theå hiện tính khử hay tính oxi hoá.. Các mức oxi hoá của nitơ -3 0 +1 +2 +3 +4 +5 Tính OXH Td với CK. Tính Khử Td với C oxi hóa. 1/ Tính oxi hoá: a/ Tác dụng với kim loại mạnh. (Li,Ca,Mg,Al.. tạo nitrua kim loại) 0. -3. 6 Li + N2 2 Li3N 0. t. o. -3. 3 Mg + N2  Mg3N2 b/ Tác dụng với hiđrô: to cao,P cao, XT. o. -3 t o , p , xt.    N2 + 3 H2   2 NH3 2/ Tính khử: -Tác dụng với oxi : ở 3000OC hoặc hồ quang điện. O. +2 3000o C.    N2 + O2   2NO -NO dễ dàng kết hợp với O2 tạo NO2 (màu nâu đỏ), 2 NO + O2  2 NO2 -Moät soá axít khaùc cuûa N: NO2, N2O3, N2O5 chuùng không điều chế trực tiếp từ N và O. *Kl: N thể hiện tính khử khi tác dụng với ngtố có ĐAĐ lớn hơn và thể hiện tính khử khi tác dụng với ngtố ĐAĐ nhỏ. IV/ Ưùng dụng: sgk. V/ Traïng thaùi thieân nhieân:sgk VI/ Ñieàu cheá: a/ Trong CN: Chưng cất phân đooạn kk lỏng. b/ Trong PTN, (đọc thêm) to NH4NO2   N2 + 2 H2O.

(19) to. NH4Cl + NaNO2   NaCl + N2 + 2H2O 4. Cuûng coá: - Tính chất hoá học cơ bản của nitơ là gì ? Giải thích nguyên nhân, cho thí dụ minh hoạ. - Gv: Cuûng coá baøi baèng caùch duøng bt4 sgk/31 . 5. dặn dò, rút kinh nghiệm: - Bt về nhà: - chuẩn bị trước bài 8: AMONIAC VÀ MUỐI AMONI. BÀI 8: AMONIAC & MUOÁI AMONI I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết : ĐĐ cấu tạo của ptử Amoniac . Tính chất vật lý, tính chất hoá học và ứng duïng cuûa amoniac 2) Kó naêng: - Dựa vào cấu tạo ptử để giải thích tính chất vật lý, tính chất hoá học của NH 3 - Viết PTHH biểu diễn tính chất hoá học của NH 3 - Đọc và tóm tắt thông tin về ứng dụng quan trọng của NH 3 3) Thái độ – tình cảm: Nhận biết được NH3 và muối amoni có trong môi trường, có ý thức giữ gìn vệ sinh để giữ bầu kk và nguồn nước trong sạch không bị ô nhiễm bởi NH 3. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: * Thí nghiệm về sự hoà tan của NH3 trong nước.. -Chậu thuỷ tinh đựng nước. -Lọ đựng khí NH3 với nút cao su có ống thuỷ tinh vuốt nhọn xuyên qua. *Thí nghiệm cứu tinh bazơ yếu của NH3. -Giaáy quyø tím aåm. -Dung dòch AlCl3 vaø d2 NH3 -Dung dòch HCl ñaëc, H2SO4 vaø d2 NH3. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Hướng dẫn, gợi ý, thông báo, bổ sung, rút ra kết luận. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv nêu câu hỏi: Dựa vào cấu tạo của ngtử N và H hãy mô tả sự hình thành ptử NH3 ? Viết CTE và CTCT ptử NH3? Hs: Dựa vào kiến thức lớp 10 và sgk : Trong ptử NH3 - Ngtử N lk với 3 ngtử H bằng 3 LK CHT có cực. - Ngtử N còn có 1 cặp e hoá trị. - Ngtử N có SOXH thấp nhất -3 Gv bổ sung: ptử NH3 có cấu tạo hình tháp, ngtử N ở đỉnh tháp còn 3 ngtử H nằm ở 3 đỉnh của tam giác đều là đáy của hình tháp  có cấu tạo ko đối xứng nên ptử NH3 phân cực. Hoạt động 2:. Noäi dung ghi baûng A/ AMONIAC I. Cấu tạo phân tử: - CTPT : NH3 ... - CTe: H :. N ... :H. H --. - CTCT: H. N. H. H - Sơ đồ cấu tạo p/tử:  p/tử NH3 H phân cực .. N H.

(20) Gv:Yêu cầu hs quan sát bình đựng khí NH3 tính tỉ khối của NH3 ra với kk, thí nghiệm thử tính tan cuûa NH3 (h23 sgk). Hs: Ruùt ra nhaän xeùt veà traïng thaùi, maøu saéc, muøi, tæ khoái, tính tan cuûa NH3 trong H2O. Gv: Làm TN thử tính tan của khí NH3. Hs: Quan sát hiện tượng và giải thích. - Khí NH3 tan nhiều trong nước làm giảm P trong bình và nước bị hút vào bình. Phenolphtalein chuyeån thaønh maøu hoàng  NH3 coù tính bazô. Gv: thông báo thêm: D2 nh3 đậm đặc trong phòng tno có nồng độ 25% (N = 0,91g/cm3). Hoạt động 3: Gv thống báo cho hs: Thí nghiệm thử tính tan của NH3 trong nước đã chứng tỏ d2 NH3 có tính bazô yeáu. Hs: Khi tan trong nước, 1 phần nhỏ các ptử NH 3 kết hợp với H+ của nước  NH4+ + OH-. Gv hoûi : - Khi cho dd AlCl3 vào dd NH3 sẽ xảy ra pứ nào? - Khi cho dd NH3 vào dd H2SO4 pứ ra sao ? Hoạt động 4: Gv: Yeâu caàu hs cho bieát: SOXH cuûa N trong NH 3 và nhắc lại các SOXH của N. Từ đó dự đoán TCHH tiếp theo của NH 3 dựa vào sự thay đổi SOXH cuûa N. Hs: Trong ptử NH3, N có SOXH -3 -N coù caùc SOXH: -3,0,+1,+2,+3,+4,+5. -Như vậy trong các pứ hh khi có sự thay đổi SOXH, SOXH cuûa N trong NH 3 chæ coù theå taêng lên  tính khử. Gv: Cho hs quan sát hiện tượng (h2.4 sgk). -Yêu cầu hs cho biết chất tạo thành khi đốt cháy NH3, vieát PTHH. to Hs: 4 NH3 + 3O2  2N2 + 6 H2O Saûn phaåm laø khí N2. Gv: Yêu cầu hs viết ptpứ của NH3 với clo. Hs: 2 NH3 + 3Cl2  N2 + 6 HCl Gv bổ sung: Nếu NH3 còn dư sẽ có pứ NH3 + HCl NH4Cl (khoùi traéng) Gv keát luaän: Veà TCHH cuûa NH3. -Tính bazô yeáu. -Tính khử Hoạt động 5: Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và trình bày ứng dụng.. H. II. Tính chaát vaät lyù: - Laø chaát khí ko maøu, muøi khai, xoác, nheï hôn khoâng khí - Tan nhiều trong nước, tạo thành d2 có tính kieàm. III. Tính chất hoá học 1. Tính bazô yeáu a. Tác dụng với nước - Khi hoà tan khí NH3 vào nước 1 phần các ptử NH3 phản ứng  d2 NH3 là bazơ yeáu: NH + H O  NH ++ OH3. 2. 4. - Laøm quyø tím chuyeån sang maøu xanh b. Tác dụng với d2 muối: - D2 NH3 coù khaû naêng laøm keát tuûa nhieàu hidroxít kim loại AlCl3 + 3 NH3 + 3 H2O  Al(OH)3  + 3 NH4Cl. Al3++3NH3+3H2OAl(OH)3  + 3NH4+ c. Tác dụng với axít NH3 + 2H2SO4  (NH4)2SO4 NH3 (k) + HCl (k)  NH4Cl (khoâng maøu) (ko maøu) (khoùi traéng) 2. Tính khử a. Tác dụng với oxi to 4 NH3 + 3O2  2N2 + 6 H2O b/ Tác dụng với Clo 2 NH3 + 3Cl2  N2 + 6 HCl - Neáu NH3 dö NH3 + HCl NH4Cl (khoùi traéng) *Kết luận: Amoniac có các tính chất hoá hoïc cô baûn. -Tính bazô yeáu -Tính khử.

(21) IV/ Ưùng dụng: sgk 4. Daën doø vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố lại kiến thức trọng tâm của bài. Baøi taäp veà nhaø: 1,2,7,8 shk/37 – 38. ----------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn: 25/ 9/2011 Tieát ppct:13 Baøi 8: AMONIAC & MUOÁI AMONI (tt). I/ Muïc tieâu baøi hoïc: 1) Kiến thức:hs biết: -Phöông phaùp ñieàu cheá amniac trong PTN vaø trong CN. -Về muối amoni: tp phân tử, tính chất vật lý, tính chất hoá học. 2) Kĩ năng: Viết PTHH biểu diễn tính chất hoá học của muối amoni. II/. Phöông phaùp daïy hoïc: Hướng dẫn, gợi ý, bổ sung, rút ra kết luận từ các tno III/ Chuaån bò : *Gv: Chuaån bò giaùo aùn, noäi dung baøi hoïc *Hs: Xem bài trước ở nhà IV/ Tieán trình daïy hoïc: 1.Ổn định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3. Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1:. Noäi dung ghi baûng V/ Ñieàu cheá:.

(22) Gv: Đặt vấn đề: NH3 được điều chế bằng pp naøo trong PTN vaø coâng nghieäp. Gv: Yêu cầu hs nghiên cứu sgk và trả lời . - Tno điều chế NH3 được thực hiện ntn? - NH3 thu được sau pứ thướng có lẫn chất nào? - Làm thế nào thu được NH3 tính khiết . - Vieát PTHH? Hs: Trả lời - Muối amoni pứ với d2 kiềm, to. - NH3 có lẫn hơi nước. -Để thu NH3 tinh khiết dẫn qua CaO Gv: Yêu cầu hs nghiên cứu sgk, tóm tắt quá trình ñieàu cheá NH3, trong CN. Gv: Yêu cầu hs sử dụng nglí lơsatơlie để làm cho caân baèng dòch chuyeån veà NH3. Hs: - N2 + 3H2  2 NH3, H<o -Taêng aùp suaát heä , giaûm to, duøng chaát xt. Gv boå sung: p: 200 – 300 atm to: 450 – 500OC Chaát xuùc taùc: Fe/ Al2O3, K2O. -Vận dụng chu trình khép kín để nâng cao hiệu suất pứ. Hoạt động 2: Gv: Yeâu caàu hs k/n veà muoái amoni, laáy 1 soá vd veà muoái amoni. Hs: thaûo luaän nhoùm trình baøy. Gv: Yêu cầu hs nghiên cứu sgk, cho biết về traïng thaùi, maøu saéc, tính tan cuûa muoái amoni. Hs: Tinh thể rắn, tất cả các muối amoni đều tan nhiều trong nước, ion NH4+ không màu. Hoạt động 3: Gv: Laøm TN: Nhoû vaøi gioït dd NaOH ñaëc vaøo ống nghiệm đựng dd (NH4) 2SO4 đặc đun nóng nhẹ. Đưa giấy quỳ tím ướt trên miệng ống no. Gv: Yêu cầu hs quan sát, nhận xét, viết pứ dạng ptử và ion rút gọn. Hs: Quan sát hiện tượng và viết ptpu Gv bổ sung: Phản ứng trên dùng để điều chế NH3 vaø nhaän bieát muoái amoni Hoạt động 4: Gv laøm TN: Laáy 1 ít boät NH4Cl vaoø oáng nghieäm khoâ, ñun noùng oáng nghieäm. Gv: - yêu cầu hs quan sát hiện tượng. -Viết PTHH của pứ nhiệt phân NH4Cl (NH4)2CO3, NH4HCO3. Hs: Quan sát, mô tả hiện tượng: Có khí bay. 1/ Trong PTN: -Đun nóng muối amoni với dd kiềm to 2NH4Cl+Ca(OH)2CaCl2+2NH3+2H2O -Để làm khô khí, ta cho khí NH 3 có lẫn hơi nước qua bình vôi sống CaO. -Điều chế nhanh 1 lượng nhỏ khí NH3, ta đun nóng dd NH3 đậm đặc. 2 Trong CN: to,p N2 (k) + 3H2 (k)  2 NH3 (k) , H <o Xt o O T : 450 – 500 C P: 200- 300 atm Chaát xt: Fe/Al2O3, K2O. B/ Muoái amoni: -Chaát tinh theå ion goàm cation amoni NH4+ vaø anion goác axít. Vd: NH4Cl, (NH4)2SO4 , (NH4)2CO3 I/ Tính chaát vaät lyù:Sgk. II/ Tính chất hoá học: 1/ Tác dụng với bazơ kiềm: (NH4)2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2NH3  + 2H2O. NH4+ + OH-  NH3  + H2O  Ñieàu cheá NH3 trong PTN vaø nhaän bieát muoái amoni.. 2/ Phản ứng nhiệt phân: *Muối amoni tạo bởi axít không có tính oxy hoá: (HCl,H2CO3) NH3.

(23) lên, chất rắn trắng bám vào miệng kính đặt ở phía treân thaønh oáng nghieäm. -Giaûi thích : do NH4Cl bò phaân huyû NH3 (k) vaø HCl(k). Khi đến gần miệng ống nghiệm có t o thấp nên kết hợp với nhau thành NH4Cl. -PTHH nhieät phaân: to NH4Cl ®   NH3(k) + HCl(k) to. (NH4)2CO3 ®   NH3 (k) + NH4HCO3®. to NH4HCO3®   NH3(k) + CO2(k) + H2O. to. NH4Cl l®   NH3 (k) + HCl (k). to (NH4)2CO3 ®   NH3 (k) + NH4HCO3®. o. t NH4HCO3®   NH3(k) + CO2(k) + H2O *Muối amoni tạo bởi axít có tính oxy hoá: (HNO2, HNO3)  N2 , N2O to NH4NO3   N2O + 2H2O o. t NH4NO2   N2 + 2H2O. Gv: Yêu cầu hs nhắc lại pứ điều chế N2 trong PTN to Hs:NH4NO2   N2 + 2 H2O Gv: Bổ sung thêm pứ to NH4NO3   N2O + 2H2O. Gv keát luaän: -Nhiệt phân muối amoni tạo bởi axít ko có tính oxi hoá  sp NH3. -Nhiệt phân muối tạo bởi axít có tính oxy hoá sp N2, N2O. 4. Daën doø vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: yeâu caàu hs toùm taét ngaén goïn veà tính chaát cuûa muoái amoni vaø giaûi bt2 sgk/37 Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5,6 sgk/37-38. --------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngày soạn: 30/09/2013 AXIT NITRIC & MUOÁI NITRAT..

(24) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: -Cấu tạo ptử, tính chất vật lý, tính chất hoá học, ứng dụng của HNO 3. 2) Kĩ năng: Hs: Dự đoán tinh chất hoá học của HNO3, dựa vào CTPT và SOXH của N. -Viết PTHH chứng minh tính axít và tính oxi hoá của HNO3. - Nhận biết NO3-, xử lý chất thải sau TN về tính chất của HNO 3. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Quyø tím, CuO ®, dd NaOH, CaCO3 ® vaø HNO3, Cu, HNO3 ñaëc, HNO3 (l). 2> Hs: ôn lại pp cân bằng phản ứng oxi hoá – khử. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, gợi mở, vấn đáp, trực quan… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Trình bày t/c vật lí và t/c hoá học của muối amoni. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Yêu cầu hs viết ctct của ptử HNO 3. Xác định soxh cuûa nitô trong HNO3. Hs: H – O – N = O O -Trong ptử HNO3, N có SOXH + 5. Hoạt động 2: Gv: Giới thiệu lọ đựng dd HNO3. -Yêu cầu Hs quan sát và nghiên cứu nội dung bài hoïc trong sgk, ruùt ra tính chaát vaät lyù cuûa HNO3. Hs: Nêu trạng thái, màu sắc, độ bền tính tan trong nước, nồng độ của dd đậm đặc và khối lượng riêng. Gv: Nhaän xeùt, boå sung vaø keát luaän. Hoạt động 3: Gv: Đặt câu hỏi: dựa vào CTCT của HNO 3 hãy dự đoán HNO3 có tính chất hoá học cơ bản nào ? Taïi sao ? Hs: Thaûo luaän ruùt ra keát luaän HNO3 có tính axít và tính oxy hoá. Gv boå sung: HNO3 laø axít maïnh, khi tan H 2O phân li hoàn toàn :HNO3  H+ + NO3=> Mang đầy đủ t/c của 1 axít. -HNO3, coù N SOXH: +5 laø SOXH cao nhaát khi tham gia vào pứ hh SOXH của N chỉ có thể giảm xuống: -3, 0, +1  +4 => HNO3 có tính oxy hoá. Gv: Yeâu caàu hs laáy ví duï veà tính axít cuûa HNO 3, viết ptpứ.. Noäi dung ghi baûng A/ Axít nitric: I/ Cấu tạo ptử: -CTCT: H – O – N = O O -Trong ptử HNO3: N có SOXH + 5 II/ Tính chaát vaät lyù: Sgk. III/ Tính chất hoá học: HNO3  H+ + NO3- => laø axit maïnh +5. H N O3.  SOXH cao nhaát neân chæ coù theå giaûm=> tính oh 1/ Tính axít : HNO3 laø axít maïnh: -Quỳ tím hoá đỏ -Tác dụng với oxít bazơ, bazơ, muối của caùc axít yeáu muoái nitrat. 2 HNO3 + CuO  Cu(NO3)2 + H2O 2HNO3 +Ba(OH)2Ba(NO3)2+2H2O 2 HNO3 + CaCO3  Ca(NO3)2 + CO2 + H2O.

(25) Hs: làm quỳ hoá đỏ, td với axít baz bazơ, muối cuûa axít yeáu. Hoạt động 4: Gv:Biểu diễn TN Cu t/d với HNO3đặc, HNO3(1) - Yeâu caàu quan saùt vaø vieát pthh. Hs: Nhận xét màu sắc khí thoát ra và viết p/ư Gv: Tuỳ theo vào nồng độ đặc, loãûng của HNO 3, kim loại khử mạnh hay yếu mà sp có thể : N 2, N2O, NO, NO2, NH4NO3 .5 Mg + 12 HNO3 (1)  5Mg(NO3)2 + N2 + 6H2O 8 Al + 30 HNO3(l)  8 Al(NO3)3 + 3N2O + 15 H2O 4 Zn + 10 HNO3(l) 4 Zn (NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O Hs: CB baèng pp thaêng baèng e Gv: HNO3 đặc, nóng oxi hoá 1 số phi kim: C,S,P (đưa phi kim lên mức oxi hoá cao nhất)  NO2 - laáy Vd vaø yeâu caàu Hs vieát vaø CBPU Hs: Đọc sgk để biết thêm: Gv: HNO3 đặc tiếp xúc với vải, giấy mùn cưa, daàu thoâng… seõ boác chaùy. - laáy Vd vaø yeâu caàu Hs vieát vaø CBPU. 2/ Tính oxy hoá: - HNO3có SOXH + 5 có thể khử thành: o. +1. +2. +4. -3. N2, N2O, NO, NO2, NH4NO3 tuyø theo nồng độ HNO3 và khả năng khử của chất tham gia. a/ Tác dụng kim loại: -Oxy hoá hầu hết k.loại (trừ Au, Pt). O. +5. +2. +4. Cu + 4HNO3ñ  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O 0. +5. +2. +4. 3Cu +8HNO3(l)  3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O - Fe, Al thụ động hoá với HNO3đ, nguội b. Tác dụng với phi kim HNO3đ, nóng OXH được 1 số phi kim C,S,P  NO2 C+ 4HNO3  CO2 + 4 NO2 + 2H2O S+6HNO3 H2SO4 + 6NO2+ 2H2O Hoạt động 5: Gv: Yêu cầu hs nghiên cứu sgk cho biết ứng dụng c. Tác dụng vời hợp chất - HNO3 đặc oxi hoá nhiều hc vô cơ & cuûa HNO3. Hs: Điều chế phân đạm, sản xuất thuốc nổ, thuốc hcơ - Vaûi, giaáy, muøn cöa, daàu thoâng….bò phaù nhuộm, dược phẩm. huyû khi tieáp xuùc HNO3 ñaëc IV. Ưùng dụng: sgk 4. Cuûng coá vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: Củng cố những kiến thức trọng tâm của bài chủ yếu là t/c hoá học HNO 3 Baøi taäp veà nhaø: 1,2,3 sgk/45. --------------------------------------------------------------------------------------------------. A XÍT NITRIC &MUOÁI NITRAT (tt).. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: Tính chất của các muối nitrat -Ñieàu cheá HNO3 trong PTN vaø CN 2) Kó naêng:.

(26) - Nhận biết NO3-, xử lý chất thải sau TN về tính chất của HNO 3. - Quan sát tn, nêu hiện tượng, giải thích và rút ra kết luận muối nitrát. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: -Tính tan: 2 ống nghiệm đựng KNO3 và NH4NO3, nước. -Phản ứng nhiệt phân muối nitrát: đèn cồn, giá ống nghiệm, ống nghiệm chịu nhiệt đựng KNO 3 raén. -Nhận biết ion NO3-: 2 ống nghiệm đựng miệng Cu và dd NaNO 3 ống nghiệm (2) thêm HCl (l) và ñun noùng nheï. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, gợi mở, trực quan, đàm thoại… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Nêu câu hỏi: HNO3 được điều chế ntn? Gv: Cho hs đọc, quan sát h2.7 sgk -Yeâu caàu hs cho bieát caùch ñieàu cheá HNO 3 trong PTN. Viết pt hoá học. tO Hs: NaNO3 + H2SO4(ñ)  HNO3 + NaHSO4. Gv: Cho hs nghiên cứu nội dung sgk và rút ra quy trình vaø p2 saûn xuaát HNO3 vieát pthh. Hs: Có 3 giai đoạn Sx HNO3 từ NH3 và O2. -3. O 850 – 900 C.  Pt. +2. Noäi dung ghi baûng A. AXIT NITRIC V/ Ñieàu cheá 1. Trong PTN: - Cho tinh theå NaNO3 (KNO3) taùc duïng H2SO4 ñaëc, ñun noùng tO NaNO3 + H2SO4(ñ)  HNO3 + NaHSO4 2. Trong CN: * Sx HNO3 từ NH3, không khí: 3 giai đoạn - Oxi hoá khí NH3 bằng oxi kk thành NO -3. O 850 – 900 C.  Pt. +2. 4NH3 + 5O2 4NO + 6H2O H < 0 -Oxi hoá NO thành NO2 bằng oxi kk ở đk thường : 2NO + O2  2NO2 -NO2 tác dụng với nước và oxi kk tạo HNO3: 4NO2 + O2 + 2H2O  4HNO3 *DD HNO3 có nồng độ 52 – 68 % Để HNO3 có nồng độ cao hơn: Chưng cất với H2SO4 đậm đặc. B/ Muoái nitraùt: M(NO3)x I/ Tính chaát cuûa muoái nitraùt: 1/ Tính chaát vaät lyù: -Tất cả các muối nitrát đều tan trong H 2O vaø laø chaát ñieän li maïnh. Ca(NO3)2  Ca 2+ + 2NO3KNO3  K+ + NO3Hoạt động 3: 2/ Tính chất hoá học: Gv: Cho hs đọc và thu thập thông tin từ sgk. o Gv: Nêu các TN nhiệt phân của KNO3, AgNO3, -Các muối nitrát đều kém bền bởi t khi Cu(NO3)2 vaø phaùt phieáu hoïc taäp cho hs giaûi ñun noùng muoái nitraùt laø chaát OXH maïnh. -Saûn phaåm phaân huyû phuï thuoäc vaøo baûn thích vaø ruùt ra nhaän xeùt. 4NH3 + 5O2 4NO + 6H2O H < 0 2NO + O2  2NO2. 4NO2 + O2 + 2H2O  4HNO3 Gv chuù yù: -Điều kiện của pứ :to = 850 – 900oC, xt : Pt Dd HNO3 thu được 52 - 68%. Để đạt nồng độ cao hơn, chưng cất axít này với H 2SO4 đậm đặc (có vai trò là chất hút nước). Hoạt động 2: Gv: cho hs nghiên cứu sgk, cho biết đặc điểm veà tính tan cuûa muoái nitrat. Vieát pt ñieän li cuûa 1 soá muoái. Hs: -Tất cả các muối đều tan và điện li mạnh. -pt ñieän li: KNO3  K+ + NO3-.

(27) chất của cation lim loại. Hs: o - Muối nitrat của kim loại hoạt động mạnh * KL trước Mg  t muối Nitrit + O2 Na,K… muoái nitrat + O2 to VD: 2KNO3   2KNO2 + O2 to VD: 2 KNO3   2KNO2 + O2 * Mg đến Cu  Oxit KL + NO2 + O2 o -Muối nitrat của kim loại : Mg, Zn, Cu, Fe …  t 2CuO + 4NO2 + O2 VD: 2Cu(NO 3)2 oxít k.loại + NO2 + O2. to to   KL + NO2 + O2 * KL sau Cu VD: 2Cu(NO3)2   2 CuO + 4 NO2 + O2 -Muối nitrat của k.loại: Ag, Hg,Au  kim loại + VD: 2AgNO3  2Ag + 2 NO2 + O2 NO2 + O2. to. VD: 2AgNO3   2Ag + 2 NO2 + O2 Hoạt động 4: Gv: Laøm tn, bieåu dieãn. - oáng (1): maûnh Cu vaøo dd NaNO3, ñun nheï - oáng (2): maûnh Cu vaøo dd NaNO 3, theâm dd H2SO4 loãng vào, đun nhẹ. Gv: Yêu cầu hs quan sát hiện tượng, giải thích, vieát pthh. Hs: Trả lời. - ống (1): không có hiện tượng. - ống (2): Dd đang từ ko màu chuyển sang màu xanh, có khí ko màu  sau đó hoá nâu trong kk. -Pt: 3Cu + 8H+ +2NO3-  3Cu2+ +2NO + 4 H2O 2 NO + O2  2NO2. Hoạt động 5: Gv Cho hs nghiên cứu sgk và tìm hiểu thực tế cho biết muối nitrat có ứng dụng gì ? Hs: Phân đạm, thuốc nổ đen. Hoạt động 6: Gv: Cho hs sử dụng sgk và h.2.8/tr44 -Trong tự nhiên nitơ có mặt ở đâu ? -Tồn tại ở dạng nào ? -Nitơ luân chuyển trong tự nhiên như thế nào ? Hs: Lần lượt trả lời.. 3/ Nhaän bieát muoái nitraùt. -Trong mt axít, ion NO3- theå hieän tính oxh gioáng HNO3: 3Cu+8H+ +2NO3-  3Cu2++ 2NO+ 4H2O (xanh) 2 NO + O2  2NO2 (naâu). II/ Ứng dụng muối nitrat: Sgk. C/ Chu trình của nitơ trong tự nhiên. 1/Quá trình tự nhiên: -Qt chuyển hoá qua lại giữa N dạng vô cơ sang N dạng hữu cơ: -Qt chuyển hoá qua lại giữa N dạng tự do và N hoá hợp. 2/ Quaù trình nhaân taïo.. 4.Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố các kiến thức trọng tâm của bài. Baøi taäp veà nhaø: 4,5,6,7 sgk/45. -----------------------------------------------------------------------------------------------. PHOTPHO. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức:Hs biết: - Vị trí của photpho trong BTH -Caùc daïng thuø hình vaø tính chaát cuûa photpho..

(28) -Cách điều chế và ứng dụng của ngtố P. 2) Kĩ năng: -Biết dự đoán t/c hh cơ bản của P. -Viết các PTHH chứng minh t/c của P. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: BTH caùc ngtoá HH, heä thoáng caâu hoûi. -Dụng cụ gồm: ống nghiệm, kẹp gỗ, giá sách, đèn cồn. Hoá chất gồm: P trắng và P đỏ. 2> Hs: xem laïi baøi hoïc cuõ. III/ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Đàm thoại, gợi mở, vấn đáp, trực quan… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Yeâu caàu hs trình baøy vò trí cuûa p trong BTH và nhận xét hoá trị có thể có trong hợp chất của P. Hs: vò trí : Z = 15,chu kì 3, nhoùm IIA. -Caáu hình e: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3. -Hoá trị có thể có: 5 và 3 Hoạt động 2: Gv: Cho hs quan sát P đỏ và P trắng và nghiên cứu sgk để trả lời. -Photpho coù maáy daïng thuø hình ? -Sự khác nhau về tính chất vật lí của các dạng thuø hình laø gì ? Hs: - Có 2 dạng thù hình: Pđỏ & P trắng. -So sánh tt màu sắc, cấu taọ ptử độc tính, tính bền của P đỏ & trắng. GV: Làm TN chứng minh sự chuyển hoá photpho đỏ và photpho trắng. Gv bổ sung: Nếu để lâu ngày p trắng dần chuyển thành P đỏ. Do đó cần bảo quản P trắng trong nước, P trắng rất độc còn P đỏ ko độc kết luận: P có 2 dạng thù hình chính là đỏ và trắng. Hai dạng này có thể chuyển hoá cho nhau. Hoạt động 3: Gv: Cho hs căn cứ số e lớp ngoài cùng, ĐAĐ. Cho bieát SOXH coù theå coù cuûa p? Và dựa vào đó dự đoán khả năng phản ứng của P? Viết PTPỨ? Hs: Trong các hợp chất, P có SOXH -3,+3,+5 -Khi tham gia pứ hh P thể hiện:. Noäi dung ghi baûng I/ Vò trí cuûa photpho trong BTH vaø caáu hình e ngtử: -Ví trí: Z = 15, chu kì 3, nhoùm VA -Caáu hình e: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3. -Hoá trị có thể có của P: 5 và 3 II/ Tính chaát vaät lí: 1/ Photpho traéng: -Tinh thể màu trắng, gồm các ptử P 4 lk với nhau bằng lực tương tác yếu => P trắng meàm, tonc =.44,1oC -Rất độc, ko tan trong nước, dễ tan trong d.môi hữu cơ. -Phaùt quang trong boùng toái. 2/ Photpho đỏ: -Chất bột màu đỏ, có cấu trúc polime P n bền => khoù noùng chaûy, khoù bay hôi. -ko độc: as. P traéng. P đỏ. t, ngöng tu hoi. III/ Tính chất hoá học: Trong các hợp chất, P có SOXH -3,+3,+5  P vừa có tính Oh vừa có tính khử. 1/ Tính oxy hoá: Khi tác dụng với kim loại mạnh o. o. +1 -3 to. 3 Na + P   Na3P o. +2 -3.

(29) -Tính Oh khi t/d KL: SOXH cuûa P giaûm O  -3. -Tính khử khi tác dụng PK hoạt động và những chaát Oh maïnh. -Viết PTHH minh hoạ. Gv: Tại sao ở điều kiện thường photpho hoạt động mạnh hơn nitơ ? Hs: Do liên kết đơn trong ptử P kém bền hơn liên kết ba trong ptử N2. Gv: Nhaän xeùt yù kieán cuûa hs vaø chuù yù nhaán mạnh đặc điểm khác với N2 và đưa ra kết luận. -P hoạt động mạnh hơn N ở đk thường do liên kết đơn trong ptử P kém bền hơn lk ba trong ptử N2. -P trắng hoạt động mạnh hơn P đỏ. -P vừa có tính oxy hoá vừa có tính khử. Hoạt động 4: Gv: Photpho có những ứng dụng gì ? Hs: Đọc sgk và tìm trong thực tế để nêu các ứng dụng của P. Gv bổ sung: P đỏ được dùng trong SX diêm. Thuốc quét ở vỏ bao diêm là bột P đỏ. Khi quẹt que diêm vào vỏ bao diêm, P đỏ tác dụng KClO3 ở đầu que diêm có pứ cháy. Hoạt động 5: Gv: Nêu câu hỏi: Trong tự nhiên P tồn tại ở những dạng nào ? Hs: Tìm hiểu sgk trả lời: P không tồn tại ở trạng thaí tự do vì nó khá hoạt động về mặt hoá học: 2 khoáng vật của P: Photphorít Ca3(PO4)2, Apatít 3 Ca3(PO4)2, CAF2. Gv: Trong CN photpho được sản xuất bằng cách nào? Viết PT phản ứng? Hs: Nung hỗn hợp quặng photpho rít, cát và than cốc ở 1200 OC trong lò điện. o. t 2 P + 3Ca   Ca3P2 (canxi photphua) 2/ Tính khử: Khi tác dụng với phi kim hoạt động và những ch oxy mạnh. *Với oxi: o. o. 5 -2. 5O2 (dö) pentaoxit) o. to. +. 4P   2P2O5 (ñiphotpho. o. +3 -2 to. 3O2(thieáu) + 4P   2P2O3(ñiphotpho trioxit) *Với clo: o. o. +5. 5Cl2(dö) + pentaclorua) o. o.  t 2PCl5(photpho. 2P o. +3 -1 o. t 3Cl2(thieáu) + 2P   2PCl3(photpho triclorua) * Với hợp chất: P + 5HNO3 ñ,n  H3PO4 + 5NO2 + H2O. IV/ Ứng dụng: Sgk. V/ Trạng thái tự nhiên: Sgk. VI/ Ñieàu cheá: to Ca3(PO4)2 + 3 SiO2 + 5C  5 CO+2P CaSiO3. hôi. + 3. 4.Cuûng coá vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: dùng bt 1,2 sgk/49 để củng cố kiến thức trọng tâm của bài. Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5 sgk/49. ------------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 17: AXIT PHOTPHORIC & MUỐI PHOTPHAT I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức:Hs biết: Cấu tạo ptử, tính chất vật lí ứng dụng, phương pháp điều chế H 3PO4 và muối photpho. Nhaän bieát ion PO4 -3.

(30) -T/c hh cuûa H3PO4 vaø muoái photpho. 2) Kĩ năng: Vận dụng kt về H3PO4 và muối photpho để làm các bài tập. II/ CHUAÅN BÒ : 1> Gv: Dụng cụ ống nghiệm, ống nhỏ giọt, đũa thủy tinh. Hoá chất: nước cất, Na3PO4, AgNO3, NaCl, NaNO3, Ca3(PO4)2, NaH2PO4 H3PO4 , NaOH. 2> Hs: 1 số phiếu giao việc để hs tính cực xây dựng kt mới. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, gợi ý, đàm thoại, vấn đáp.. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Trình bày tính chất hoá học của photpho. Viết ptpứ. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Hướng dẫn hs: -Hãy viết CTCT phân tử H3PO4 -Bản chất giữa các liên kết ngtử trong ngtử là gì ? -Trong hợp chất này SOXH của photpho là bao nhieâu? Hs: Trả lời các câu hỏi Gv: Nhaän xeùt yù kieán cuûa hs. Hoạt động 2: Gv: Cho hs quan sát lọ đựng H 3PO4 để rút ra nhận xét về: Trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, tính tan, tính bay hơi, tính độ của H3PO4 rắn. -Hs: Nhaän xeùt vaø cho bieát tính chaát vaät lí cuûa H3PO4. Gv: Bổ sung; H3PO4 tan trong nước theo bất kì tỉ lệ nào là do sự taọ thành liên kết h giữa các ngtử H3PO4 với các ptử H2O. Hoạt động 3: Gv: Hướng dẫn hs nghiên cứu tính axit của H 3PO4 trong sgk. -Viết pt điện li của H3PO4 để chứng minh là axít 3 nấc và là axít có độ mạnh TB. -Cho biết trong dd H3PO4 tồn tại những loại ion naøo ? Hs: Vieát pt ñieän li H3PO4: 3 naác. -Dd H3PO4 toàn taïi caùc ion H +, H2PO4-, HPO4 2-, PO4 3- và các ptử H3PO4. Gv: Yêu cầu hs viết pthh giữa dd NaOH và H 3PO4 (dự đoán muối tạo thành) Gv: Giúp hs dựa vào tỉ lệ số mol giữa H 3PO4 và kiềm để xác định muối sinh ra. Ñaët : a = n NaOH n H3PO4.. Noäi dung ghi baûng A/ Axít photphoric: I/ Cấu tạo phân tử:. H–O H–O P=O H–O -Trong hợp chất H3PO4, P có Soxh cao nhất +5. II/ Tính chaát vaät lyù:Sgk. III/ Tính chất hoá học: 1/ Tính axít: -Trong dd H3PO4 tan trong H2O phaân li theo 3 naác. H PO  H+ + H PO 3. H2PO. 4. 4. 2. . 4. H + HPO4 2+. HPO4 2-  H+ + PO4 3-Dd H3PO4 coù tính chaát chung cuûa 1 axít vaø có độ mạnh TB: Nấc 1 > nấc 2 > nấc 3 2/ Tác dụng với bazơ: -Tuỳ theo lượng chất tác dụng mà H 3PO4 sinh ra muối axít hoặc muối trung hoà.. H3PO4 + NaOH  NaH2PO4 + H2O H3PO4 + 2 NaOH  Na2HPO4+ H2O H3PO4 + 3 NaOH  Na3PO4 + 3H2O.

(31) Neáu a = 1  NaH2PO4 (1) Neáu a = 2  Na2HPO4 (2) Neáu a = 3  Na3PO4 (3) Neáu 1<a< 2 xaûy ra (1) vaø (2) Neáu 2<a<3 xaûy ra (2) vaø (3) Hs: viết ptptử Gv: Đặt câu hỏi : H3PO4 có tính oxi hoá ko? Tại sao ? Gv: Thoâng baùo: Maëc duø p coù SOXH cao nhaát + 5 nhưng H3PO4 ko có tính oxy hoá như HNO 3 vì trong d2 ion PO4 3- rất bền vững . Hs kết luận: H3PO4 là axít 3 nấc có độ mạnh tb và ko có tính oxy hoá. Hoạt động 4: Gv: Yêu cầu hs đọc sgk và trả lời, -Trong ptno H3PO4 ñieàu cheá baèng caùch naøo ? Vieát PTHH. -Trong CN H3PO4 được sx bằng cách. Hs: Trả lời. Gv: Yêu cầu hs đọc và tóm tắt thông tin từ sgk về ứng dụng của H3PO4. Hoạt động 5: Gv: Cho biết các loại muối photphat và lấy ví dụ Hs: Trả lời Gv: Dựa vào bảng tính tan và sgk cho biết đặc ñieåm veà tính tan muoái photphat. Hoạt động 6: Gv:Laøm Tno, nhoû d2 AgNO3 vaøo d2 Na3PO4 sau đó nhỏ vài giọt d2 HNO3 vào  .. 3/ H3PO4 không có tính oxy hoá. IV/ Ñieàu cheá: 1/ Trong PTN:. to P + 5HNO3 (ñaëc)  H3PO4 + 5 NO2 + H2O 2/Trong CN: to * Ca3(PO4)2 + 3 H2SO4 (ñ)  2H3PO4 + 3CaSO4   pp naøy H3PO4 ko tinh khieát.. * 4 P + 5O2  2 P2O5 P2O5 + 3 H2O  2 H3PO4  p2 này H3PO4 có độ tinh khiết và nồng độ cao hôn. V/ Ưùng dụng: sgk B/ Muối photphat: 2 loại -Muối trung hoà: Na3PO4, (NH4)3PO4, Ca3(PO4)2 Muoái axít: -Ñihiñrophotphat: NaH2PO4, NH4H2PO4, Ca(H2PO4)2 Gv: Yêu cầu hs nhận xét hiện tượng, giải thích và -Hiđro photphat: Na2HPO4 ,(NH4)2HPO4, CaHPO4. viết ptpứ. I/ Tính tan:Sgk Hs: Coù  maøu vaøng, keát quaû tan trong HNO3. II/ Nhaän bieát ion photphat: Gv: Yêu cầu hs nêu ứng dụng của pứ này. Hs: D2 AgNO3 làm thuốc thử nhận biết muối tan -TN: cho dd AgNO3 vào dd Na3PO4 3Ag+ + PO4 3-  Ag3PO4  (maøu vaøng) photphat.  DD AgNO3 làm thuốc thử nhận biết muối tan photphat.. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: dùng bài tập 2 sgk để củng cố bài. Bài tập về nhà: 3,4,5 sgk/54.. TIẾT 18: PHÂN BÓN HOÁ HỌC.. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: -Cây trồng cần những ngtố dinh dưỡng nào ? -Tp hoá học và cách điều chế của các loại phân đạm, phân lân, phân kali. Một số nhà máy sx phân hoá học ở Việt Nam..

(32) 2) Kĩ năng: Vận dụng kt để đánh giá các loại phân bón và làm các bài tập II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 1 số loại phân bón hoá học đang có hiện nay. Tno về tính tan của 1 số phân bón: cốc thuỷ tinh, đũa, phân bón hh. -Nhận biết 1 số phân bón hoá học. 2> Hs: tìm hiểu các ứng dụng. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, gợi ý, đàm thoại, vấn đáp.. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Trình baøy t/c hh cuûa H3PO4 . 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Yêu cầu hs đọc nội dung sgk cho biết. -Cây trồng cần những ngtố dinh dưỡng nào, dưới dạng ion, ptử hay ngtử? -Taïi sao laïi boùn phaân cho caây. -Từ đó nêu phân bón hoá học là gì? -Gồm có các loại phân bón chính nào? Hs: Trả lời dựa vào nd sgk. Gv boå sung: Roài keát luaän phaân boùn HH. Hoạt động 2: Gv: Hãy cho biết vai trò của phân đạm. -Cách đánh giá chất lượng đạm dựa vào đâu ? Hs: Trả lời. Hoạt động 3: Gv: Yeâu caàu hs. -Hãy kể tên các muối amoni mà em đã học ? -Trình bày cách điều chế đạm amoni -Viết 1 pứ pứ minh hoạ. Hs: NH4NO3, NH4Cl, (NH4)2SO4. -ñ/c: 2NH3 + H2SO4  (NH4)2SO4 . Hoạt động 4: Gv: Haõy keå teân caùc muoái nitrat maø em bieát trình bày cách điều chế đạm nitrat. - Viết 1 pt pứ minh hoạ. Hs: Hoàn thành các câu hỏi trên. Hoạt động 5: Gv: Cho hs quan sát lọ đựng phân đạm urê, neâu cthh cuûa ureâ vaø tæ leä % N chieám trong ureâ cho hs bieát. Gv: Yeâu caàu hs trình baøy caùch ñieàu cheá vaø quá trình biến đổi trong đất của urê to,p. Noäi dung ghi baûng * Phân bón hoá học: là những hóa chất có chứa các ng/tố dinh dưỡng, được bón cho caây nhaèm naâng cao naêng suaát muøa maøng. - Có 3 loại: phân đạm, phân lân và phân kali. I/ Phân đạm: -Cung cấp N hoá hợp dưới dạng NO3-, NH4+ -Kích thích quá trình sinh trưởng, làm tăng tỉ lệ protein thực vật  Cây trồng phát triển nhanh, cho nhieàu haït, cuû, quaû. -Đánh giá theo tỉ lệ % k/lg của ngtố N 1/ Phân đạm amoni: NH4Cl , NH4NO3, (NH4)2SO4 … Đ/c: amoniac tác dụng axít tương ứng: 2NH3 + H2SO4  (NH4)2SO4. 2/ Đạm nitrat: NaNO3, KNO3, NH4NO3… ñ/c :Axít nitrat taùc duïng cacbonat kl CaCO3+2HNO3Ca(NO3)2 + CO2 +H2O.. 3/ Urê: (NH2)2 CO chứa khoảng 46%N -Loại phân đạm tốt nhất, tỉ lệ % N cao -Ñ/c: to,p CO2 + 2NH3  (NH2)2CO + H2O Trong đất có biến đổi. (NH2)2CO + 2 H2O  (NH4)2CO3. => Nhược điểm: Dễ chảy nước nên phải bảo.

(33) quaûn nôi khoâ raùo. Hs: CO2 + 2NH3  (NH2)2CO + H2O (NH2)2CO + 2 H2O  (NH4)2CO3. II/ Phaân laân: 3Gv bổ sung thêm: Các loại phân đạm trên có -Cung cấp P cho cây dưới dạng ion PO4 ưu điểm, tuy nhiên vẫn có nhược điểm dễ -Tăng q/tr sinh hoá, trao đổi chất, trao đổi năng lượng của cây. chảy nước nên cần bảo quản nơi khô ráo. Gv: urê được sx tại nhà máy Bắc Giang, Phú -Đánh giá theo tỉ lệ % k/lg P2O5. 1/ Supephotphat: Myõ. * Supephotphat ñôn:(Ca(H2PO4)2, CaSO4) Hoạt động 6: Gv:-Yeâu caàu hs cho bieát vai troø cuûa phaân laân, -Ñ/c: Ca3(PO4)2+2H2SO4(ñ)  Ca(H2PO4)2 +2CaSO4  daïng toàn taïi cuûa phaân laân laø gì ? Chất lượng phân lân được đánh giá dựa vào => (14 – 20% P2O5) * Supephotphat keùp: Ca(H2PO4)2 đại lượng nào. (40 – 50% P2O5) Hs: Nghiên cứu sgk rồi trả lời. -Ñ/c : Ca3(PO4)2 + 3 H2SO4 3 CaSO4  + 2 Hoạt động 7: H3PO4. Gv: Có mấy loại phân lân ? Kể tên ? . -Yêu cầu hs trình bày cách điều chế của từng Ca3(PO4)2 + 4 H3PO4  3 Ca(H2PO4)2 2/ Phaân laân nung chaûy: (12 – 14% P2O5) loại phân lân ?. Hs: Trình bày và viết các ptpứ điều chế ra các đ/c: Trộn bột quặng photphat và silicat Magie và C đã đập nhỏ, rồi nung ở t o cao loại phân lân. 1000OC. Sau đó làm nguội và tán thành bột. Hoạt động 8: Gv: Phân kali cung cấp cho cây ngtố ? Dưới III/ Phân kali: -Cung cấp kali dưới dạng ion K+. dạng gì ? Tác dụng kali được đánh giá ntn ? Hs: Tự đọc nội dung sgk và trà lời các câu hỏi -Tăng cường tạo ra đường, bột, xơ, dầu tăng khaû naêng choáng reùt, choáng beänh vaø chòu haïn treân. cho caây. Hoạt động 9: Gv: Cho hs đọc nội dung sgk đsể phân biệt -Đánh giá theo tỉ lệ % k/lg K2O khái niệm phân hỗn hợp và phân phức hợp ? IV/ Phân hỗn hợp và phân phức hợp: -Phân hỗn hợp: N,K,P Nêu các vd minh hoạ. -Phức hợp: đc sx bằng p2 hh. Hs: trả lời Vd: Amophot: NH4H2PO4 vaø (NH4)2HPO4. Hoạt động 10: Gv: Cho hs nghiên cứu sgk V/ Phân vi lượng: Nêu khái niệm về phân vi lượng thành phần -Cung cấp các ngtố: Bo, Mg, Zn, Cu, Mo… ở và tác dụng của phân vi lượng cách dùng dạng hợp chất. phân vi lượng có hiệu quả. -Cây trồng chỉ cần 1 lượng nhỏ nên các ngtố Hs: Hoàn thành các câu trả lời: trên đóng vai trò là vitamin cho thực vật. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: dùng bài tập 2 sgk để củng cố bài. Bài tập về nhà 1,3,4 sgk/58. --------------------------------------------------------------------------------------------------TIEÁT 19: LUYEÄN TAÄP Tính chất của nitơ, photpho & các hợp chất của chúng I/ MUÏC TIEÂU et1 1) Kiến thức: Củng cố kiến thức tính chất vật lí, tính chất hoá học, điều chế và ứng dụng của N 2, P, NH3, muối amoni, HNO3, muối nitrat và hợp chất của chúng. 2) Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức để giải bài tập hóa học. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Chuaån bò saün caùc baûng so saùnh veà noäi dung lí thuyeát caàn thieát. 2> Hs: ôn tập lí thuyết và làm đầy đủ bài tập ở nhà..

(34) III/ PHÖÔNG PHAÙP : Thảo luận theo nhóm và giải bài tập, chốt kiến thức bằng bảng phụ. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra sự chuẩn bị của hs: kết hợp trong giờ dạy. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: A/ Kiến thức cần nắm vững: Sgk Gv: Phaùt phieáu hoïc taäp soá 1 -Yeâu caàu hs toùm taét, so saùnh 1 soá tính chaát cô baûn cuûa N2, photpho. -Rút ra nhận xét, so sánh độ hoạt động hoá học của * Hoàn thành sơ đồ p/ư, ghi rõ điều Nitô, Photpho. kieän neáu coù: N2 NH3(NH4)2SO4NH3N2 Nitô Photpho NONO2HNO3NH4NO3N2O Cấu hình e, độ âm điện, cấu tạo ptư,û soxh có thể co,ù HNO3AgNO3 O2P2O5H3PO4 tính chất hoá học. (NH4)3PO4NH3 Ag3PO4 Hs: Ñieàn vaøo phieáu hoïc taäp. Gv: Chốt lại các kiến thức bằng bảng phụ đã so sánh saün. Hoạt động 2: Gv: Phaùt phieáu hoïc taäp soá 2,3,4: -Yêu cầu hs thảo luận để thấy mối liên hệ giữa các hợp chất của N2 và photpho. -Laäp baûng so saùnh tính chaát cuûa NH3 vaø muoái NH+. NH3 Tính chaát vaät lí. Tính chất hoá học. Ñieàu cheá Nhaän bieát.. NH4 +. -Laäp baûng so saùnh tính chaát cuûa 2 axit. HNO3 H3PO4 Ct caáu taïo, SOXH cuûa N,P Tính axít. Tính oxi hoá Nhaän bieát -Laäp baûng so saùnh tính chaát cuûa 2 muoái. NO3PO4 3Tính tan trong nước. Tính chaát muoái -Taùc duïng axít.

(35) -Tính OXH -Bò nhieät phaân huyû -Nhaän bieát. Hs: Thaûo luaän theo nhoùm vaø ñieàn vaøo phieáu hoïc taäp. Gv: Củng cố lại kiến thức trọng tâm bằng bảng phụ đã lập sẵn so sánh. Hoạt động 3: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 1 sgk/61 - Nhaéc laïi kó naêng xaùc ñònh SOXH - Dựa vào quy tắc xác định SOXH để tính SOXH ( tổng SOXH của các ngtử trong ion bằng điện tích cuûa ion) Hs: Trả lời.. B/ Baøi taäp: Baøi 1/61 *SOXH cuûa N -3,-3,+3,+5,-3 *SOXH cuûa P +3,+5,+5,+5,+5 Baøi 2/61 Choïn C:: Mg3P2 Baøi 4/61 to H2 + Cl2   HCl. Hoạt động 4: to,p Gv: cho hs laøm baøi taäp 4 sgk/61 N2 + 3H2  2NH3 xt Hs: Thảo luận theo nhóm và cử đại diện lên trình baøy. HCl + NH3  NH4Cl Baøi 3/61 a/ Caùc PTHH: 2NH3 + 3Cl2 (dö)  N2 + 6HCl Hoạt động 5: 8NH3 (dö) + 3Cl2  6NH4Cl + N2 Gv: Cho hs laøm baøi taäp 3 sgk/61. NH3 + CH3COOH  CH3COONH4 Hs: Trình baøy to (NH4)3PO4   H3PO4 + 3NH3 Gv: Cùng hs nhận xét và sửa những chỗ sai nếu có. to -Chú ý dựa vào bảng tính tan, xác định chất ko tan để 2Zn(NO3)2   2ZnO + 4NO2 + O2. viết pt hoá học dạng phân tử và dạng rút gọn của pứ. b/ Phương trình hoá học ở dạng phân tử vaø daïng ion ruùt goïn:. -----------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 20: LUYEÄN TAÄP (tt) Tính chất của nitơ, photpho & các hợp chất của chúng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Tiếp tục củng cố tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng. 2) Kĩ năng: Giải các bài tập tổng hợp có liên quan đến nội dung chương II. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Chuaån bò 1 soá baøi taäp laøm theâm veà phaân bieät muoái nitrat, amoni, PO 4 32> Hs: Laøm caùc baøi taäp coøn laïi. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Thaûo luaän theo nhoùm, reøn kó naêng giaûi caùc baøi taäp. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra sự chuẩn bị bài tập của HS :.

(36) 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 7 sgk/62 Gv: Hướng dẫn pp giải bài toán. -Yêu cầu hs viết ptpứ -Tính soá mol cuûa NO2 (Ñktc) -Nêu CT tính % khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp. . Hs: Lần lượt làm theo cách hướng dẫn GV và vận dụng tính toán để đi đến kết quả.. Noäi dung ghi baûng B/ Baøi taäp: Baøi 7/62 tO Cu + 4HNO3 (ñ)  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O x mol 2x Al + 6HNO3  Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O y mol 3y -Theo đề bài có hệ pt: 64 x + 27y = 3 x = 0,026 2x + 3y = 0,2 => y = 0,049. * Chú ý: có thể giải nhanh bằng pp bảo toàn e trong p/ư Oh – khử.. -% Khối lượng của mỗi kim loại % Cu = 0,026 x 64 x 100 = 55,5% 3 % Al = 0,049 x 100 = 44,5% 3 Baøi 8/62: Hoạt động 2: -Pthh: P2O5 + 3H2O  2H3PO4 Gv: Cho hs laøm baøi taäp 8 sgk/62 6 2.6 6 Gv: Hướng dẫn hs. n P2O5  n H3PO4   142 mol  142 71 mol -Yêu cầu viết ptpứ. -Tính khối lượng dd H3PO4 => k/lg dd sau -Khối lượng dd H3PO4 = 25x1,03 => Khối lượng phản ứng. dd sau pứ = mddH3PO4 + m P2O5 = 31,75 (g) -Tính khối lượng H3PO4 6% và k/lg của 25.1, 03.6 H3PO4 tạo thành khi pứ =>k/lg H 3PO4 sau -Khối lượng H3PO4 6%: 100 = 1,545g khi theâm P2O5. => khối lượng H3PO4 sau khi thêm P2O5 -Nêu CT tính nồng độ % của H3PO4 . 6 .98 m H3PO4 Hs: Trả lời theo chỉ dẫn của gv. = 1,545 + 71 = 9,83g 9,83 C% H3PO4 = .100 30,96% 31,75 Vaäy: Baøi 9/62: -1 ha khoai taây caàn 60kg N 2 =>10 ha khoai taây Hoạt động 3: caàn 600kg N2 Gv: Cho hs laøm baøi taäp 9 sgk/62 - NH4NO3  N2 Gv: Hướng dẫn hs. 80kg 28kg -Tính 10 hecta khoai taây caàn bn kg N2 ? 600.80 -Nhắc lại chỉ nêu đánh giá phân đạm dựa 28 kg  600kg N2 vaøo N . 2. -Cần bn phân đạm khi NH4NO3 chứa 97,5%. Hs: Làm theo sự gợi ý của gv.. => Phân đạm NH4NO3 cần = 80 x 600/28kg -100 kg phân đạm có 97,5 kg NH4NO3 xkg phân đạm  80 x 600 kg NH4NO3 28 => x = 800 x 600 x 100 = 1,76.103 (kg) 28.97,5.

(37) Hoạt động 4: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 5 sgk/62 Hs: ôn lại kiến thức và viết dãy chuyển hoá.. Baøi 5/62: Vieát PTHH to b/ P + Ca   Ca3P2. Ca3P2 + 6HCl  2PH3 + 3CaCl2 to 2PH3 + 4O2   P2O5 + 3H2O a/ Vieát pthh: tO,xt N + 3H  2NH 2. 2. 3. P. NH3 + HNO3  NH4NO3 NH4NO3 + NaOH  NaNO3 + NH3 + H2O tO,p N + O  2NO 2. 2. 2NO + O2  2NO2 4NO2 + O2 + 2H2O  4HNO3 4HNO3(ñ)+ Cu  Cu(NO3)2 + 2NO2+2H2O HNO3 + NH4Cl  NH4NO3 + HCl --------------------------------------------------------------------------------------------------. TIẾT 21 : BAØI THỰC HAØNH SỐ 2 TÍNH CHẤT CỦA 1 SỐ HỢP CHẤT NITƠ & PHOTPHO. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Củng cố các kiến thức HNO3, muối nitrat, muối photpho, phân bón hh..

(38) 2) Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng tiến hành thí nghiệm trong ống nghiệm với lượng nhỏ hoá chất. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Duïng cuï tn: Oáng nghiệm, giá thí nghiệm, ống nhỏ giọt, kẹp hoá chất, đèn cồn. -Hoá chất: Dung dòch HNO3 68% vaø 15% Phaân KCl, (NH4)2SO4, supephotphat keùp Cu maûnh, than , KNO3 (tinh theå). Dung dòch AgNO3, NaOH. 2> Hs: Xem trước cách tiến hành thí nghiệm. III/ TIEÁN HAØNH THÍ NGHIEÄM: Gv chia hs trong lớp ra thành 4 nhóm thực hành để tiến hành tno. Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: Tính OXH của HNO3 đặc và 1/ Tn1: Tính OXH của HNO3 đặc và loãng. loãng. -Cho 1ml HNO3 68% vaøo oáng nghieäm 1. Gv: Cho hs tieán haønh tn 1 nhö sgk. -Cho 1 ml HNO3 15% vaøo oáng nghieäm 2 cho -Yêu cầu hs quan sát hiện tượng xảy ra, vào mỗi ống nghiệm 1 mảnh Cu và đun nóng. viết PTHH của phản ứng, giải thích. *Quan sát hiện tượng xảy ra và giải thích. Gv: Lưu ý hs lấy hoá chất với lượng nhỏ. -Cho mảnh Cu vào ống nghiệm chứa HNO 3 -Vì trong sản phẩm pứ có những khí NO và đặc có khí NO2 màu nâu bay ra vì HNO 3 đặc NO2 rất độc. bị khử đến NO2. Dung dịch chuyển sang màu - HNO3 có thễ gây bỏng nặng hoặc làm xanh do tạo ra Cu(NO3)2. thuûng quaàn aùo. -Cho mảnh Cu vào ống nghiệm chứa HNO 3 -Đậy miếng bông tẫm xút lên miệng ống loãng và đun nóng có khí no ko màu bay ra vì nghiệm để giữ lại khí NO2. HNO3 loãng bị khử đến NO. Dung dịch chuyeån sang maøu xanh lam cuûa Cu(NO3)2 2/ Tn2: Tính oxi hoá KNO3 nóng chảy. Hoạt động 2: Tính oxi hoá của muối KNO3. *Tiến hành Tno: Như sgk Gv: Cho hs tieán haønh TN2 nhö sgk, yeâu caàu *Quan saùt, giaûi thích, vieát pthh. hs quan sát hiện tượng xảy ra, viết ptpứ và -Than nóng chảy đỏ sẽ bùng cháy trong KNO 3 giaûi thích. nóng chảy, có tiếng nổ lách tách đó là do Gv: Theo dõi và lưu ý cho hs làm tno với KNO3 nhiệt phân giải phòng oxi. lượng nhỏ KNO3, đun cho KNO3 nóng chảy -PT: tO hết mới cho thanh hồng vào ống nghiệm. 2HNO3  2KNO2 + O2 Hoạt động 3: Phân biệt 1 số loại phân bón Oxi làm cho than hồng bùn cháy. hh. 3/ Phân biệt 1 số loại phân bón hh: Gv: Hướng dẫn hs quan sát (màu sắc, dạng *Tiến hành Tn: Sgk tinh thể…) của (NH4)2SO4, KCl, Ca(H2PO4)2. *Quan sát hiện tượng và giải thích. -Yêu cầu thử tính tan trong nước. -Các phân bón hh khi hoà tan bằng nước cất  -Phân biệt NH4)2SO4 , supe photphat kép tan hoàn toàn. KCl. -Nhoû dd NaOH vaøo caùc oáng nghieäm, oáng naøo có mùi khai NH3 bay ra: nhận biết được (NH4)2SO4. NH4+ + OH-  NH3 + H2O -Nhỏ dd AgNO3 vào 2 ống nghiệm đựng KCl, Ca(H2PO4), oáng nghieäm naøo xuaát hieän keát tuaû màu vàng Ag3PO4: nhận biết được Ca(H2PO4)2...

(39) Ca(H2PO4)2+6AgNO32Ag3PO4+ Ca(NO3)2 + 4HNO3. -OÁNG coøn laïi: KCl. IV/ Nội dung tường trình: -Yêu cầu hs thu dọn dụng cụ, hoá chất, vệ sinh phòng tn. -Viết tường trình; theo mẫu. 1. Họ và tên…lớp 2. Teân baøi TH 3. Nội dung tường trình. a. Trình bày tn1 và 2 như sau:Tiến hành tn, mô tả hiện tượng quan sát, viết pthh, giải thích. b. Tn3: Ghi keát quaû vaøo baûng sau: Teân phaân boùn. Ct hoá học. Maøu saéc. Tính tan. PTHH của pứ với dd NaOH AgNO3. ------------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 22: KIEÅM TRA 1 TIEÁT CHÖÔNG 2 ĐỀ 1: I/ Traéc nghieäm khaùch quan: (4ñ) Mỗi câu đúng : 0,25đ Đáp án: đính kèm theo II/ Tự luận: (6đ).

(40) Caâu 1: (2ñ): to,xt N2 + 3H2  2NH3. HNO3 + NaOH  NaNO3 + H2O 4 NH3 + 5O2  4 NO + 6H2O 3NaNO3 + H3PO4  Na3PO4 + 3 HNO3 o t ,xt 2NO + O2  2NO2 Na3PO4 + 3 HCl  3 NaCl + H3PO4. 4 NO2 + O2 + 2 H2O  4 HNO3 Câu 2: (1,5đ): Cho các muối hoà tan trong nước, trích mỗi d2 ra 1 ít ống no Dùng d2 AgNO3 để nhận biết. +d2 nào có  màu vàng Ag3PO4: đó là d2 Na3PO4. Na3PO4 + 3 AgNO3  Ag3PO4  + 3NaNO3 . +d2 nào có  màu trắng AgCl: đó là d2 NaCl. NaCl + AgNO3 AgCl + NaNO3 +d2 naøo coù  maøu ñen Ag2S + 2 NaNO3 Caâu 3: (2,5ñ): to a/ Viết ptpứ: Cu + 4 HNO3 (đ)  Cu (NO3)2 + 2 NO2 + 2 H2O (1) y y 2y o t Fe + 6 HNO3(ñ)  Fe (NO3)3 + 3 NO2 + 3 H2O (2) x x 3x b/ n = 11,2 = 0,5mol NO2 22,4 3x + 2y = 0,5 x = 0,1 => 56x + 64y = 12 y = 0,1 m. Fe = 5,6 => % Fe = 5,6 x 100 = 46,7% 12 m Cu = 6,4 => % Cu = 100 – 46,7 = 53,3% c/ to 4 Fe(NO3)3  2 Fe2O3 + 12 NO2 + 3O2 to 2 Cu (NO3)2  2 CuO + 4 NO2 + O2 n Fe2SO3 = 1 n Fe (NO3)3 = 1 n Fe = ½ x0,1 = 0,05 mol => m Fe2O3 = 8(g) 2 2 n n CuO = Cu (NO3)2 = Cu = 0,1 => mCuO = 80 x 0,1 = 8 (g) m raén = m Fe2O3 + mCuO = 8 +8 = 16 (g). ĐỀ 2: I/ Traéc nghieäm khaùch quan (4ñ): Đáp án đúng : 0,25đ (đính kèm). II/ Tự luận: (6đ) to Caâu 1: (2ñ): NH4Cl + NaNO2  N2 + NaCl + 2H2O; 4 NO2 + O2 + 2 H2O  4HNO3 to , p N2 + 3 H2  2NH3 2 HNO3 + CuCl2  Cu(NO3)2 + 2HCl Xt to 4 NH3 + 5O2  4 NO + 6H2O 2 Cu(NO3)2  2 CuO + 4 NO2 + O2.

(41) to,xt 2NO + O2  2 NO2 CuO + 2 HCl  CuCl2 + H2O. Câu 2: (1,5đ) – Cho các muối hoà tan trong H2O và trích mỗi d2 ra ít ống no. -Dùng Ba(OH)2 để nhận biết. +d2  trắng BaSO4 và có khí mùi khai NH3: đó là (NH4)2SO4 (NH4)2SO4 + Ba(OH)2  BaSO4  + 2 NH3  + 2 H2O . +d2 có  màu trắng BaSO4 : đó là K2SO4 K2SO4 + Ba(OH)2  BaSO4  + 2KOH. +d2 có khí mùi khai bay lên: đó là NH4NO3 2 NH4NO3 + Ba(OH)2  Ba(NO3)2 + 2 NH3 + H2O . Caâu 3: (2,5ñ) a/ Viết ptpứ: Fe + 4 HNO3(l)  Fe(NO3)3 + NO + 2H2O CuO + 2 HNO3(l)  Cu(NO3)2 + H2O. n b/ NO = 0,448 = 0,02 (mol) 22,4 n HNO3(l) = 0,05 x 0,2 = 0,1 (mol) n Fe = n NO = 0,02 => m Fe = 1,12(g). n HNO3(2) = 0,1 – n HNO3(1) = 0,1 – 0,08 = 0,02 mol. n CuO = ½ n HNO3(2) = ½ 0,02 = 0,01 (mol) => m CuO = 0,01 x 64 – 16 = 0,8 (g). mH = m Fe + m CuO = 1,12 + 0,8 = 1,92 (g) % Fe = 1,12 x 100 = 58,3 % 1,92 % CuO = 100 – 58,3 = 41,7 % to c/ 4 Fe(NO3)3  2 Fe2O3 + 12NO2 + 3O2 to 2Cu(NO3)2  2 CuO + 4NO2 + O2 m Fe2O3 = ½ n Fe(NO3)2. m CuO = 0,01 x 80 = 0,8 (g) => m raén = 1,6 + 0,8 = 2,4 (g). ---------------------------------------------------------------------------------------------. CHÖÔNG 3: CACBON – SILIC TIEÁT 23: CACBON. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs hiểu. - Bieát caáu truùc vaø daïng thuø hình cuûa cacbon. - Hiểu được t/c vật lý, hóa học của C. - Vai trò của C đ/v đời sống và kĩ thuật. 2) Kó naêng: - Vận dụng được những t/c vật lý, hóa học của C để giải các bài tập HH có liên quan. - Biết sử dụng các dạng thù hình của C trong mục đích khác nhau. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Mô hình than chì, kim cương, Fuleren… BTH các ngtố hoá học. 2> Hs: Xem lại kiến thức về cấu trúc tt kim cương, t/c hh của C. III/ PHÖÔNG PHAÙP :.

(42) Hoạt động theo nhóm, tự đọc sgk, quan sát mô hình : báo cáo kết quả. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Yeâu caàu hs cho bieát vò trí cuûa ngtoá C trong BTH. Vieát caáu hình e cuûa noù. Hs: C(Z = 6): 1s22s22p2  nhoùm IVA, chu kì 2. Gv kết luận: Để đạt cấu hình e bền của khí hiếm ng/tử C tạo nên những cặp e chung với những ng/tử khác và trong các hợp chất chúng có số oxi hoùa -4, +2, +4. Hoạt động 2: Gv: Hướng dẫn Hs quan sát mô hình cấu tạo maïng tinh theå kim cöông, than chì, fuleren. Thu thập thông tin từ sgk điền kết quả vào bảng sau: Tính chaát lí hoïc Kim cöông Than chì Fuleren Caáu taïo Tính chaát Hs: Quan sát mô hình để tìm hiểu cấu trúc các daïng thuø hình cuûa C. -Dựa vào sgk và kiến thức thực tế trình bày t/c vaät lí caùc daïng thuø hình cuûa C. Gv mở rộng thêm cho Hs: Hấp phụ là khả năng hút và giữ trên bề mặt của nó các chất khí (trong mt khí) hoặc các chất tan (trong dd) Hoạt động 3: Gv yêu cầu hs: Dự đoán t/c hoá học của C dựa vaøo caùc SOXH cuûa C. Hs: Tính oxi hoá và tính khử. Gv: Yêu cầu hs cho biết C thể hiện tính oxi hoá, tính khử khi nào ? Viết pt phản ứng minh hoạ. ? Gv: Bổ sung thêm về tính khử -Vì ở to cao C khử đựơc CO2 do đó khi đốt cháy C trong oxi, ngoài CO2 sinh ra còn có CO. Nếu ở t o cao chuû yeáu CO . - Những oxít kim loại từ Al trở về trước không bị C khử. -Yêu cầu hs viết và cân bằng pứ. Hoạt động 4: GV y/c HS tìm ph/tr chứng minh tính OXH của C HS chỉ ra 2 p/ư với H2 và kim loại.. Noäi dung ghi baûng I/ Vị trí và cấu hình electron ngtử: * Vò trí : Z = 6, nhoùm VIA, chu kì 2 * Caáu hình e: 1s2 2s2 2p2 * SOXH coù theå coù cuûa C: -4, 0, +2 ,+4 II/ Tính chaát vaät lyù: Caáu truùc Tính chaát. Kim cương -Tứ diện đều -Ko màu -Ko daãn ñieän -Daãn nhieät keùm -Rất cứng. Than chì -Lớp -Các lớp lk yếu -Xaùm ñen, coù aùnh kim -Daãn ñieän toát -Các lớp dễ tách ra khỏi nhau. Fuleren Tinh theå C60 hình caàu Những 3sp C60 với KLK chất siêu dẫn Cacbon voâ ñònh hình -Tinh theå raát nhoû -Có ct vô trật tự -Ñen , xoáp -Haáp phuï caùc chaát khí, chaát tan. III/ Tính chất hoá học: Ơû tO thường, C khá trơ về mặt HH nhưng trở nên hoạt động khi đun nóng. -Trong các p/ứ C có tính khử, tính OXH. 1/Tính khử: (chủ yếu) 0. o. +4. t a/ T/d với oxi C + O2   C O2 +4. 0. +2. o. t - t cao: C O2 + C   2 C O b/ T/d với hợp chất: ở t O cao C có thể khử được nhiều oxít, pứ với nhiều chất OXH nhö HNO3 (ñ), H2SO4 ñaëc, KClO3 . . . O. o. +5. +4. +4. to. C + HNO3(ñ)   CO2 + 4NO2+2H2O 2/ Tính oxy hoá: a/ Tác dụng với hiđrô. O. -4 to. C + 2H2   CH4 b/ Tác dụng với kim loại:.

(43) Hoạt động 5:. o. -4 to. 3C + 4Al   Al4C3 Gv: Yeâu caàu hs cho bieát kim cöông, than chì, (nhoâm cacbua) than vô định hình có ứng dụng gì ? IV/ Ưùng dụng: Hs: Đồ trang sức, dao sắt thuỷ tinh, mũi khoan … Sgk Hoạt động 6: Gv: Yêu cầu hs dựa vào sgk và hiểu biết cuộc V/ Trạng thái tự nhiên: sống cho biết trạng thái tự nhiên của C. Sgk Gv: Bổ sung thêm các kiến thức thực tế. VI: Ñieàu cheá: o  100000atm,   3000  C Than chì Gv: Cung caáp cho hs phöông phaùp ñieàu cheá caùc nhaân taïo daïng thuø hình cuûa canbon. 1000o C , ko kk  - Than đá      o C , ko kk  2500    Than chì. Kim cöông Than. - Goã + O2 kk thieáu  Than goã to - CH4   C than muoäi + 2H2. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố bài về kiến thức trọng tâm của t/c hoá học. Baøi taäp veà nhaø: 2,3,4,5 sgk/70. -----------------------------------------------------------------------------------------------. TIẾT 24: HỢP CHẤT CỦA CABON.. coác.

(44) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết – tính chất vật lí, hoá học của CO, CO 2, H2CO3, muối cacbon nat. -Các pp điều chế và ứng dụng của CO và CO2 2) Kĩ năng: Vận dụng các kt để giải thích các t/c và ứng dụng của các oxít của cacbon rèn luyện kĩ năng giải các bài tập lý thuyết và tính toán có liên quan. II/ CHUẨN BỊ : Dụng cụ và hoá chất để biểu diễn TN: phản ứng CO 2 với dd Ca(OH)2, CaCO3 với dd HCl: NaHCO3 với d2 HCl, với dd NaOH. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Phát phiếu học tập, hoạt động theo nhóm, trực quan… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Nêu t/c hóa học của cácbon ? t/c nào là đặc trưng ? Cho vd minh hoạ. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Yêu cầu hs ng/cứu sgk cho biết TCVL CO . Hs: Khí ko maøu, ko muøi, ko vò, nheï hôn kk ít tan trong nước, khí CO rất độc. Gv: Yêu cầu hs từ soxh của ngtử C trong CO, có thể dự đoán CO có tính chất hoá học gì ? Dẫn ra các pứ hoá học và chỉ rõ vai trò của CO trong các ngtố đó. Hs: - CO có tính khử vì SOXH của C tăng + 2 +4 -CO tác dụng với oxi, với oxít kim loại. Gv bổ sung thêm: ở to thường, CO ko tác dụng với H2O axít, dd bazô neân coøn goïi oxít ko taïo muoái (CO laø oxít trung tính) Hoạt động 2: Gv : Yêu cầu hs nghiên cứu sgk và cho biết khí CO được điều chế ntn ? Viết các PTHH ? Hs: Thaûo luaän nhoùm, keát luaän veà caùc pp ñieàu cheá khí CO. Gv: Cho hs thấy ưu và nhược điểm của mỗi pp. Nếu cho hơi H2O qua than nóng đỏ thu được hh khí (khí than ướt): 44% CO, còn lại H 2, N2, CO2. Nếu cho CO2 qua than nóng đỏ thu hh khí (khí than khô): 25% CO, coøn laïi N2,CO2… Hoạt động 3: Gv: Phát phiếu học tập và yêu cầu hs hoạt động nhóm để trả lời các câu hỏi. -Nghiên cứu sgk và hiểu biết của mình hãy cho biết TCVL cuûa CO2. -Dựa vào SOXH của C trong CO2, dự đoán tchh của CO2. Vieát PTHH. Hs: -TCVL CO2: sgk - CO2 là oxít axít và có tính oxi hoá (+4 0, +2) .. Noäi dung ghi baûng A/ Cacbon monooxít. I/ Tính chaát vaät lyù:Sgk II/ Tính chất hoá học: 1/ CO là oxít ko tạo muối (oxít tt) ở tO thường: ko td với H2O, axít, kiềm. 2/ Tính khử: * CO cháy trong oxi hoặc kk . +2. +4 to. CO + O2   CO2 * Tác dụng với nhiều oxít k.loại +2. +3. +4. 0. to. 3CO + Fe2O3   3CO2 + 2Fe. III/ Ñieàu cheá: 1/ Trong PTN: t o ,H2SO4 dac  CO + H2O HCOOH      2/ Trong CN: . C + H2O. tO ~ 1050oC CO + H2 (khí than ướt). to. CO2 + C   2CO (khí than khoâ). B/ Cacbon ñioxít: I/ Tính chaát vaät lyù: sgk II/ Tính chất hoá học: a/ CO2 là khí ko duy trì sự sống và sự chaùy. b/ CO2 laø oxít axít tan trong nước tạo H2CO3. CO + H O  H CO (dd). 2(k). 2. (l). 2. 3.

(45) Gv bổ sung: - Về TCVL: ảnh hưởng của CO 2 đến môi trường. -TCHH ; SOXH +4 của C khá bền nên trong các pứ khó bị thay đổi. to III/ Ñieàu cheá: +Ơû to cao: CO2 + C   2CO 1/ Trong PTN: to +kl tính khử 3CO2 + 2Fe   3CO + Fe2O3 CaCO3 +2HClCaCl2+CO2+ H2O. Gv: Yêu cầu nghiên cứu sgk cho biết cách điều chế to 2/ Trong CN: CaCO3   CaO + CO2 CO2 trong CN vaø PTN. C/ Axít cacbonic vaø muoái cacbnat Hoạt động 4: Gv: Yêu cầu hs chứng minh H2CO3 là axít 2 nấc kém I/ Axít cacbonic: *H2CO3 laø axít 2 naác raát yeáu, keùm beàn beàn. Vieát PTHH. phaân huyû CO2 vaø H2O. Hs: Vieát pt phaân li cuûa H2CO3. H2CO3  H+ + HCO3HCO3-  H+ + CO3 2*Tác dụng với dd kiềm  muối. Trung hoà: Na2CO3, CaCO3… Axít: NaHCO3, Ca(HCO3)2… Hoạt động 5: Gv: Bieåu dieãn tính tan muoái cacbonat vaø yeâu caàu hs II/ Muoái cacbonat: xem bảng tính tan để rút ra kết luận về tính tan của 1/ Tính chất: a/ Tính tan: Sgk muoái cacbonat. Gv: Yêu cầu hs trình bày t/c của muối cacbonat và b/ Tác dụng với axít: NaHCO3+HCl  NaCl + CO2 + H2O viết pt minh hoạ. HCO3- + H+ CO2 + H2O Na2CO3 + 2HCl NaCl+CO2 + H2O Gv: Thông báo khả năng bị nhiệt phân của các loại CO32- + 2H+  CO2 + H2O muoái cacbonat vaø hiñrocacbonat yeâu caàu hs vieát pt c/ Tác dụng với dd kiềm: minh hoạ. Muối hidrocacbonat td với dd kiềm. NaHCO3 + NaOH  Na2CO3 + H2O Hoạt động 6: HCO3- + OH-  CO32- + H2O Gv: Cho hs nghiên cứu sgk về ứng dụng các muối d/ Phản ứng nhiệt phân: quan troïng cuûa cacbonat. * Muoái cacbonat tan: ko bò nhieät phaân. Hs: Nêu ứng dụng. to * Muoái cacbonat ko tan   oxít kim loại + CO2.. o. t VD: Mg CO3®   MgO® + CO2(k) to * Muoái hidrocacbonat   CO32- + CO2 + H2O. to VD: 2 NaHCO3®   Na2CO3® + CO2. + H2O b/ Ưùng dụng: Sgk. 4. Cuûng coá vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: cuûng coá kl baèng 2 baøi taäp 1 vaø 2 sgk/45 Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5,6 sgk/75. ------------------------------------------------------------------------------------------------TIẾT 25: SILIC & HỢP CHẤT CỦA SILIC..

(46) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: - Tính chất vật lý và hoá học của solic, các hợp chất silic. -Phương pháp điều chế và ứng dụng của các đơn chất và của các hợp chất silic 2) Kĩ năng: -Dự đoán tính chất hoá học của silic và so sánh với cacbon. -Viết PTHH của phản ứng chứng minh tính chất của silic và 1 số hợp chất của silic. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Gv - Hs: chuẩn bị 1 số mẫu vật, dd Na 2SiO3, HCl, phenolphtalein, cốc, ống nghiệm, đũa thuỷ tinh bảng tuần hoàn. III/ PHƯƠNG PHÁP : Đàm thoại, trực quan, gợi mở. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv nêu vấn đề: ngtố Si thuộc nhóm IVA dưới cacbon, hãy nghiên cứu tính chất, ứng dụng, trạng thái tự nhiên và điều chế silic. Hoạt động 2: Gv: Cho hs thaûo luaän nhoùm vaø baùo caùo. -Nêu TCVL đặc biệt của Si và so sánh với cacbon. Hs: Nghiên cứu sgk và trả lời -Coù 2 daïng thuø hình: Tinh theå vaø voâ ñònh hình. (gioáng C). -to sôi và nhiệt độ nóng cao (giống C) -Silic coù tinh baùn daãn (khaùc C). Hoạt động 3: Gv:Yêu cầu hs nghiên cứu sgk, rồi so sánh C với Si có tính chất hoá học giống và khác nhau như thế nào ? Lấy phản ứng minh hoạ ? Hs: - Giống nhau: Thể hiện tính khử và tính oxy hoá. - Khaùc nhau: Si coù theå tan trong dd kieàm, Si laø pk hoạt động < C Gv: Yêu cầu hs viết pthh thể hiện tính khử và tính oxy hoá của Si. Hs: Trình baøy.. Noäi dung ghi baûng A/ Silic:. I/ Tính chaát vaät lyù: Sgk. II/ Tính chất hoá học: -SOXH cuûa Si gioáng C: -4, 0, +2, +4 -Vừa có tính khử, vừa có tính oxy hoá. 1/ Tính khử: a/ Tác dụng với phi kim: -Với Flo ở đk thường. -Với halogen, O2: ở tO đun nóng -Với C,N,S: ở to rất cao Si + 2F2  SiF4 500o C Si + 2Cl2    SiCl4 o. 600 C Si + O2    SiO2 2000oC Si + C    SiC b/ Tác dụng với hợp chất: Si+2NaOH+H2O  Na2SiO3 + 2H2  2/ Tính oxy hoá: Khi tác dụng với kim loại ở tO cao 800 - 900o C Si + Mg     Mg2Si (Magie. Hoạt động 4: silixua) Gv : Yêu cầu hs nghiên cứu sgk và cho biết . -Trong tự nhiên Si có ở đâu ? Si có tồn tại ở dạng.

(47) naøo? Taïi sao ? -Si có những ứng dụng nào ? Ưùng dụng đó có liên quan tới tính chất nào của Si ? -Si đựơc điều chế như thế nào ? Hs: - Si ở trong vỏ trái đất. Không tồn tại ở dạng đơn chất. Si có trong tp hợp chất: SiO2, khoáng vật. -Ưùng dụng dựa vào tính bán dẫn để làm linh kiện điện tử, hợp kim . to -Ñ/c: SiO2 + 2 Mg  Si + 2 MgO. Hoạt động 5: Gv: Cho hs quan saùt maãu caùt saïch, tinh theå thaïch anh vaø cho nhaän bieát veà TCVL cuûa SiO2. Hs: Neâu TCVL trong sgk Gv: Dự đoán tchh của SiO 2 và viết pt phản ứng minh hoạ. Hs: SO2 theå hieän: - oxít axít -Khaû naêng tan HF Gv: Nhaän xeùt yù kieán cuûa hs vaø boå sung khi caàn thieát.. III/ Trạng thái tự nhiên: Sgk IV/ Ưùng dụng: Sgk. V/ Ñieàu cheá: -Dùng các chất khử mạnh như Mg, Al, C để khử SiO2 tO cao. to SiO2 + 2Mg  Si + 2MgO B/ Hợp chất của silic: I/ Silic ñioxít (SiO2) *T/c vaät lyù:Sgk *T/c hoá học: - Oxít axít nên td kiềm đặc nóng hoặc noùng chaûy. to SiO2 + 2NaOH   Na2SiO3 + H2O.. - SiO2 tan được trong HF. SiO2 + 4HF  SiF4 + 2H2O Hoạt động 6: II/ Axít silixic (H2SiO3): Gv: Yêu cầu hs đọc sgk, cho biết: -Kết tủa keo: Ko tan trong nước. -Tính chất vật lí và hoá học, ứng dụng của H2SiO3. -Dễ mất nước khi đun nóng to -Tính chất vật lí và ứng dụng cơ bản của muối H2SiO3   SiO2 + H2O silicat. -Laø axít yeáu, yeáu hôn caû H2CO3 Hs: Tóm tắt kiến thức theo nội dung trên. Na2SiO3+CO2+H2OH2SiO3  +Na2CO3 III/ Muoái silicat: -Ña soá muoái silicat ko tan. -Chæ coù muoái silicat cuûa kl kieàm tan trong H2O. 4. Cuûng coá vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố kiến thức bằng cách cho hs làm bài 3 sgk/79 Baøi taäp veà nhaø: 2,5,6 sgk/79. --------------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 26: COÂNG NGHIEÄP SILICAT..

(48) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết . - Thành phần, tính chất hoá học của thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng. -Phương pháp sản xuất các vật liệu: thuỷ tính, gốm, xi măng từ nguồn nguyên liệu tự nhiên. 2) Kĩ năng: Sử dụng: bảo quản đồ dùng băng các vật liệu thuỷ tinh, đồ gốm xây dựng như xi maêng. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Sơ đồ là quay sản xuất xi măng, hệ thống câu hỏi cho hs. 2> Hs: Sưu tầm tìm kiếm các mẫu vật bằng thuỷ tinh, gốm, sứ. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Trình bày tính chất hoá học của silic. Viết pt hoá học minh hoạ. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Mở bài: Công nghiệp silicat gồm những ngành sản xuất nào ? Cơ sở hoá học và quy trình saûn xuaát cô baûn laø gì ? Saûn phaåm cuûa chúng có ứng dụng gì ? Chúng ta hãy tìm hiểu. Hoạt động 2: Gv: Cho hs nghiên cứu sgk và thực tế hãy cho bieát. -Thuỷ tinh có thành phần hoá học chủ yếu gì ? -Tính chất, ứng dụng, ngtắc sản xuất của thuỷ tinh ? Hs: Trả lời Gv: Cho hs đọc sgk và cho biết. -Thuỷ tinh được chia làm mấy loại ? Hãy kể tên các loại thuỷ tinh đó ? -Nêu thành phần hoá học và ứng dụng với mỗi loại thuỷ tinh ? Hs: Trả lời sau khi thảo luận xong.. Noäi dung ghi baûng A/ Thuyû tinh: I/ Thành phần hoá học và tinh chất của thuỷ tinh: -Thành phần hoá học: Na2O.CaO.6 SiO2. -Tính chất: Không có nhiệt độ nóng chaỷ xác ñònh. -Ưùng dụng: Làm kính, chai, lọ. -Nguyên tắc sản xuất: Nấu chảy hỗn hợp các trắng, đá vôi, sođa ở 1400oC.. II/ Một số loại thuỷ tinh: -Thuỷ tinh thường: Na2O.CaO.6 SiO2. Laøm kính, göông soi. -Thuỷ tinh kali: Cát trắng, đá vôi, K2CO3, làm duïng cuï thí nghieäm, thaáu kính, laêng kính… -Thuyû tinh pha leâ: K2O. PbO.6 SiO2 duøng laøm đồ pha lê. -Thuyû tinh thaïch anh: Chuû yeáu SiO 2 laøm duïng cụ không bị nứt khi bị nóng và lạnh đột ngột. -Thuỷ tinh có màu: Thêm vào 1 số loại oxít có maøu: CaO, Cr2O3, Fe2O3, MnO… Hoạt động 3: B/ Đồ gốm: Gv: Yêu cầu hs báo cáo kết quả và thảo luận -Vật liệu: Đất sét và cao lanh. để rút ra các kiến thức. -3 loại: Gốm xd, gốm kt, gốm dân dụng. -Đồ gốm là gì ? Có mấy loại I/ Gaïch, ngoùi: -Gạch, ngói thuộc loại đồ gốm nào ? Chúng -Gạch và ngói thuộc loại gốm xây dựng. được sản xuất như thế nào ? -Nguyên tắc sản xuất: nhào đất cát + đất sét.

(49) -Sành, sứ được sản xuất như thế nào ? + H2O, tạo hình, xáy khô, nung ở 900 – Sành khác sứ như thế nào ?. 1000oC. -Kể tên 1 số vật làm bằng sành, sứ . II/ Sành sứ: Hs: Nghiên cứu sgk, liên hệ thực tế: trả lời hệ thoáng caùc caâu hoûi. Saønh Sứ Gv: Bổ sung và hoàn thiện. Vật liệu: đất sét Vaät lieäu: cao lanh fenspat, thaïch anh oxít kim loại. O -t nung: 1200 -tO nung: gt: 1000oC – 1300oC Gñ2: 1400 – 1450oC maøu saéc: Xaùm naâu -Maøu saéc: Traéng Hoạt động 4: Gv: Yêu cầu hs hoạt động nhóm và báo cáo kết quaû. -Xi măng có thành phần hoá học chủ yếu là gì ? Xi măng pooc lăng được sản xuất như thế nào ? -Quá trình đông cứng xi măng xảy ra như thế naøo ? Gv: Dùng sơ đồ lò quay sản xuất clanke để mô tả sự vận hành của lò. Hs: Nghiên cứu sgk và liên hệ thực tế để trả lời caùc caâu hoûi. Gv: Tóm tắt lại trên bảng trong hoặc bảng phụ.. C/ Xi maêng: I/ Thành phần hoá học: 3Ca2SiO3 , 2Ca2SiO3 , 3CaO.Al2O3. II/ Saûn xuaát xi maêng: Đá vôi, đất sét, một ít quặng sắt: đem nghiền nhỏ, nung trong lò quay hoặc đứng ở 1400 – 1600oC  Clanke. Nghiền Clanken với thạch cao ( 5%) và một soá chaát phuï gia  Xi maêng. III/ Quá trình đông cứng xủa xi măng: -Xi măng + H2O tạo khối nhỏ, sau vài giờ đông cứng do có sự kết hợp các hợp chất có trong xi măng với H2O tạo nên những tinh thể hidrat đan xen nhau thành khối cứng và bền.. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: cuûng coá baøi baèng caâu hoûi. Hãy kể tên 1 số nhà máy sản xuất: gồm , sứ, xi măng, t tinh. Baøi taäp veà nhaø: 3,4 sgk/83. --------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 27: LUYEÄN TAÄP: Tính chất của cacbon, silic & các hợp chất của chúng..

(50) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Củng cố kiến thức tính chất vật lý, tính chất hoá học, điều chế, ứng dụng của C, Si, CO, CO2, H2CO3, muoái cacbonat vaø hiñrocacbonat, axít. Silixic, muoái silicat. 2) Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức để giải bài tập. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Chuaån bò baûng toùm taét noäi dung lí thuyeát caàn thieát. 2> Hs:ôn tập lí thuyết và làm đầy đủ bài tập ở nhà. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Thaûo luaän nhoùm, giaûi baøi taäp. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra sự chuẩn bị của hs: kết hợp trong giờ dạy. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: A/ Kiến thức cần nắm vững: Sgk Gv: Chia lớp học ra làm 4 nhóm, mỗi nhóm sẽ thảo luận về nội dung của 1 bảng. Sau đó điền kết quả vào ô trống cảu bảng. Cử đại diện của moãi nhoùm leân baûng trình baøy. Baûng 1: So saùnh tính chaát cuûa cacbon vaø silic. T/C Cacbon Silic Caáu hình e SOXH coù theå coù caùc daïng thuø hình. Tính khử với O2, với halogen. Tính oxi hoá với H2, với k.loại. Baûng 2: So saùnh tính chaát cuûa H2CO3 vaø H2SiO3. H2CO3 H2SiO3 Tính beàn Tính axít Baûng 3: So saùnh CO, CO2 vaø SiO2. CO SiO2 SOXH cuûa C, Si. Trạng thái, độc tính td với kiềm tính khử. Tính oxi hoá. Baûng 4: so saùnh tính chaát cacbonat vaø muoái silicat. Muoái cacbonat Muoái silicat Tính tan trong H2O. Taùc duïng axít. Tác dụng với to. Hs: Quan saùt baøi treân baûng, nx, boå sung. Gv: Kết luận và hoàn thiện. Hoạt động 2: Gv: Yêu cầu hs vận dụng, kiến thức kĩ năng đã B/ Baøi taäp: biết để giải 1 số bài tập. Baøi 3/86 Hs: Leân laøm baøi 3,4,5,6 sgk/86.

(51) Gv cuøng hs: Nhaän xeùt, boå sung.. CCO2Na2CO3NaOHNa2SiO3H2SiO3. tO C + O2  CO2 CO2 + Na2O  Na2CO3. Na2SO3 + Ba(OH)2  BaCO3 + 2NaOH. tO 2NaOH + SiO2  Na2SiO3 + H2O. Na2SiO3 + CO2 + H2O  H2SiO3  + Na2SO3. Baøi 5/86 a/ Phöông trình : tO 2CO+ O2  2CO2 (1) x x/2 x O t 2H2 + O2  2H2O (2) y y/2 y N = 8,96 = 0,4 (mol) O2 22,4 Theo đầu bài : x + y = 0,8 28 x +2y = 6,8 => x =0,2 y =0,6 b/ % Vco = 0,2 x 100 = 25% 0,8 % VH2 = 100 – 25 = 75% c/ % m CO = 0,2 x 28 x 100 = 82,4 % 6,8 % mH2 = 0,6 x 2 x 100 = 17,6% 6,8 Baøi 6/86 m K2O. PbO.6 SiO2 = 677 g m K2CO3 = n.M K2CO3 = 6,77. 138 = 1,38 (taán). 677 m Pb CO3 = 6,77. 267 = 2,67 (taán) 677 m SiO2 = 6,77.60 => m6SiO2 = 0,6 x 6 = 3,6 (taán) 677. ----------------------------------------------------------------------------------------------------. CHƯƠNG 4: ĐẠI CƯƠNG VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ TIẾT 28: MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: - Các đặc điểm của hợp chất hữu cơ -Cách phân loại hợp chất hữu cơ.

(52) -Khaí nieäm veà phaân tích ngtoá 2) Kĩ năng: Hs nắm được 1 số thao tác tách biệt và tính chế hợp chất hữu cơ. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: bảng phân loại chất hữu cơ (sgk), tno về tính chất vật lí của HCHC. TN phân tích định tính các ngtố trong ptử HCHC. 2> Hs: ôn lại về hợp chất hữu cơ đã học ở cấp 2. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Trực quan, suy diễn, quy nạp, nêu vấn đề… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Có các chất sau: Muối ăn, nước, đường, ancol, đá vôi, giấm, bazơ (NaOH), axít (HCl), benzen, daàu aên… -Yêu cầu Hs xác định đâu là chất thuộc loại hợp chất hữu cơ và đâu là hợp chất vô cơ. Hs:- HCVC: muối ăn, nước, đá vôi, bazơ, axít. - HCHC: Đường, ancol, giấm, benzen, dầu ăn. Gv: yêu cầu hs tìm ra những đặc điểm chung về thaønh phaàn ngtoá taïo neân HCHC (C 12H22O11, C2H5OH, CH3COOH, C6H6…) Hs: HCHC là h/c của cacbon (trừ CO,CO2, muối cacbonnat, xianua, cacbua…) Gv bổ sung: Hoá học h/cơ là ngành hh nghiên cứu các hchc. Hoạt động 2: Gv: Ghi 1 soá ct cuûa HC vaø daãn xuaát cuûa HC. -Yêu cầu hs sắp xếp các chất trên thành 2 loại và gọi tên mỗi loại hợp chất. Gv: Cho hs xem bảng phân loại chất hữu cơ, đưa ra 1 số vd minh hoạ. Hoạt động 3: Gv: Dựa vào kiến thức về liên kết hoá học ở lớp 10. Yêu cầu Hs cho biết loại lkhh chủ yếu trong Hchc. Các chất có lk CHT thường có những đặc ñieåm gì veà tính chaát. Hs: Trả lời Gv: Giới thiệu bình có chứa xăng, yêu cầu hs quan saùt vaø ñöa ra nhaän xeùt veà tính chaát vaät lí (mùi, độ tan trong H2O ). Hs: xaêng: to n/c vaø to soâi thaáp. Khoâng tan trong nước  rút ra t/c vật lý Gv: Nêu vd minh hoạ về xăng  Hchc kém bền. Noäi dung ghi baûng I/ Khái niệm: về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ: -Hợp chất hữu cơ là hợp chất cuả cacbon (trừ các oxít của cacbon, muối cacbonat, xianua vaø caùc bua…) -Hoá học hữu cơ là ngành hoá học nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.. II/ Phân loại hợp chất hữu cơ. 1/ Dựa vào thành phần các ng/tố -Hidrocacbon: Chỉ chứa C và H. -Dẫn xuất của hidrocacbon: Ngoài H,C coøn coù O,Cl,N,S… 2/ Theo maïch cacbon: Voøng vaø khoâng voøng. III/ Đặt điểm chung của hợp chất hữu cô: 1/ Ñaëc ñieåm caáu taïo: -Từ các ngtố phi kim có ĐAĐ khác nhau khoâng nhieàu . -Lieân keát HH chuû yeáu laø lieân keát CHT. 2/ Tính chaát vaät lyù: Sgk 3/ Tính chất hoá học: - HCHC kém bền với nhiệt và dễ cháy. - P/ứ HH của hợp chất hh xảy ra chậm và theo nhiều hướng khác nhau trong 1 điều kiện nhiệt độ tạo hỗn hợp sản.

(53) nhieät vaø deã chaùy. -Nêu vd pứ hc trong đời sống: Lên men tinh bột để nấu rượu, làm giấm, nấu xà phòng. HS: ruùt ra nhaän xeùt . . . Hoạt động 4: Gv: Neâu muïc ñích vaø ngtaéc cuûa pp phaân tích ñònh tính. Gv: Laøm TN phaân tích glucozô Hs: Nhận xét hiện tượng và rút ra kết luận. CuO, t o * Glucozô    CO2 + H2O Nhaän ra CO2:CO2 +Ca(OH)2  CaCO3 + H2O Nhaän ra H2O:CuSO4 + 5 H2O  CuSO4. 5 H2O (xanh). * Kl: Trong tp glucozô coù C vaø H. Gv: Tổng quát lên với hợp chất hữu cơ bất kì.. phaåm. IV/ Sơ lượt về phân tích nguyên tố: 1/ Phaân tích ñònh tính: a/ Muïc ñích: Xaùc ñònh caùc ngtoá coù trong hợp chất hcơ. b/ Nguyên tắc: chuyển hợp chất hcơ thaønh caùc chaát vô cô ñôn giaûn, roài nhaän biết bằng phản ứng đt. c/ Phöông phaùp tieán haønh: * Xaùc ñònh C,H: CuSO4 khan CuSO4 (xanh): SPVC coù HCHC    SPVC H2O dd(Ca(OH)2 coù  : CuO, t o. SPVC coù CO2 *Xaùc ñònh nitô: Chyeån N thaønh NH3  quì hoùa xanh  coù N 2/ Phân tích định lượng: a/Mục đích: Xác định % khối lượng các Hoạt động 5: Gv: Neâu muïc ñích vaø ngtaéc cuûa pp phaân tích ñònh ngtoá trong pt hchc. b/ Nguyên tắc: cân 1 lượng chính xác lượng. HCHC (a gam), sau đó chuyển HCHC Hs: Ruùt ra phöông phaùp tieán haønh. Gv: Hướng dẫn hs cách thiết lập biểu thức tính thành HCVC, rồi định lượng chúng bằng PP khối lượng hoặc thể tích. phần trăm khối lượng cuả hầu hết các ngtố. c/ PP Tieán haønh: Sgk d/ Biểu thức tính: m CO2 m - mC  .12  %C = C .100% 44 a mH O m - m H  2. 2  %H = H .100% 18 a VN m - m N  2. 2 .14  %N = N .100% 22,4 a - mO a - (mC  mH  m N  ...)  %O = 100% - (%C+ %H+ %N+ ...). 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: - Gv: Chốt lại kiến thức trọng tâm của bài: pp p/tích định tính và định lượng. Hướng dẫn Hs làm bài 3- sgk/tr91. - Baøi taäp veà nhaø: 1,2,4 sgk/91. ---------------------------------------------------------------------------------------------------TIẾT 29: CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Biết CTPT, CT đ/giản nhất và phương pháp xác định các công thức đó. 2) Kĩ năng: Vận dụng giải các bài tập lập CTPT hợp chất hữu cơ. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH:.

(54) 1> Gv: một số bài tập xác định ctcp hợp chất hữu cơ. 2> Hs: ôn lại phương pháp phân tích định tính, định lượng các ngtố trong HCHC. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, lập luận, trực quan… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Gv: Nêu pp tiến hành và biểu thức tính của phân tích định lượng làm bài tập 3/91. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Cho hs nghiên cứu sgk để nắm được định nghĩa veà CTÑGN. Hs: Neâu yù nghóa cuûa CTÑGN. Hoạt động 2: Gv: Hướng dẫn hs rút ra biểu thức về tỉ lệ số ngtử caùc ngtoá trong hchc A. Hs: Làm theo các bước như sau. -Ñaët CTPT cuûa A. -Laäp tæ leä soá mol caùc ngtoá coù trong A. -Cho biết mối liên hệ giữa tỉ lệ mol và tỉ lệ số ngtử  CTÑGN cuûa A Gv: Laáy ví duï trong sgk cho hs hieåu veà CTÑGN. Vd: Hợp chất x cho biết % C= 40%, % H= 6,67 %, còn lại là oxi, lập công thức đơn giản nhất của X. Gv: Yêu cầu hs làm như các bước thiết lập CTÑGN. Hs: Ñaët CTPT cuaû X laø CxHyOz. - Laäp tæ leä 40 6,67 53,33  : : 16 = 3,33 : 6,67 : 3,33 x:y:z = 12 1. - Biến đổi thành tỉ lệ số nguyên đơn giản: 1:2:1. => CTÑGN laø: CH2O Hoạt động 3: Gv: Ñöa ra 1 soá thí duï veà CTPT: C 2H4 C2H4O2, C2H6O… Yeâu caàu hs nhaän xeùt veà Ctpt. Hs: Ruùt ra ñònh nghóa. Gv: Ñöa ra ví duï, yeâu caàu hs quan saùt vaø nhaän xeùt mgh giữa CTPT và CTĐGN. Hợp chất a.axetic CTPT CH4 C6H12O6 CTÑGN CH4. Metan etilen Glucozô C2H4 C2H6O CH2. C2H6O. Noäi dung ghi baûng I/ Công thức đơn giản nhất: 1/ Ñònh nghóa: -CTÑGN laø CT bieåu thò tæ leä toái giaûn veà ngtử của các ngtố trong phân tử. 2/ Caùch thieát laäp CTÑGN: -Gọi CTPT của hợp chất đó là: C xHyOz (x,y,z: Soá nguyeân döông) -Laäp tæ leä : m m m  C : H : O * x:y:z = nC : nH :nO 12 1 16 %C %H %O  : : 1 16 = a:b:c Hoặc x:y:z 12 =>CTĐGN của hợp chất: CaHbOC (a,b,c: số nguyeân toái giaûn) *Thí duï: Sgk. II/ Công thức phân tử: 1/ Ñònh nghóa: -CTPT là CT biểu thị số lượng ngtử của mỗi ngtố trong phân tử.. 2/ Mối qua hệ giữa ctpt và CTĐGN: Ancoletylic *Nx: -Số ngtử của mỗi ngtố trong CTPT là 1 số C2H4O2 nguyên lần số ngtử của nó trong CTĐGN. -Trong 1 số trường hợp:CTPT = CTĐGN CH2O CH2O -1 Soá chaát coù CTPT khaùc nhau nhöng coù.

(55) Hs: nhaän xeùt thoâng qua baûng. Hoạt động 4: Gv: Phân tích theo sơ đồ ở sgk -Yêu cầu hs làm vì dụ minh hoạ Vd: Phenol phtalein coù %m: %C = 75,47% , % H = 4,35%, % O = 20,18%. Khối lượng mol phân tử của phenolphtalein laø 318 g/mol. Haõy laäp CTPT cuûa noù. Hs: goïi CxHyOz (x,y,z laø soá ng/döông) x = 318.75,47% = 20 12.100% y = 318.4,35% = 14 1.100% z = 318.20,18 = 4 16.100% =>CTPT: C20H14O4 Hoạt động 5: Gv: Hướng dẫn hs tìm ra ctpt từ CTĐGN. -Yêu cầu hs xác định LKPT của (C aHbOc)n. Từ đó xaùc ñònh n vaø suy ra CTPT. Gv: Minh hoạ bằng thí dụ sgk. Hoạt động 6: Gv: Phân tích cách làm tính trực tiếp từ khối lượng sản phẩm đốt cháy. Gv: Yeâu caàu hs laøm vd sgk.. cuøng CTÑN. 3/ Caùch thieát laäp CTPT cuûa HCHC: a/ Dựa vào thành phần trăm về khối lượng caùc ngtoá. *Xét sơ đồ: CxHyOz  xC + yH + zO. Klg (g) M(g) 12x y 16z %m 100% C% H% Z%. M 12 x y 16 z    *Từ tỉ lệ: 100 %C %H %O M.%C M.%H M.%O x ,y  ,z  12.100% 100% 16.100% =>. *Ví duï: Sgk b/ Thoâng qua CTÑGN: -(CaHbOc)n  Mx = (12a + 1b + 16c) .n -Với a,b,c đã biết kết hợp Mx. -Tính được n => CTPT *Vd:Sgk c/ Tính trực tiếp từ khối lượng sản phẩm đốt cháy. CxHyOz+(x+y/4–z/2)O2 xCO2 + y H2O 2 1mol xmol y/2 mol n n x CO2 nH2O * x = nCO2 , y = 2nH2O n n x x M *Bieát X,x,y=>12x+1y+16z =Mx => z =. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: Cần khắc sâu kiến thức trọng tâm cho hs là pp để lập được CTPT hợp chất hữ cơ. Baøi taäp veà nhaø: 2,3,4,5,6 sgk/95 ---------------------------------------------------------------------------------------------------.

(56) TIẾT 30: CẤU TRÚC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: - Khái niệm về công thức cấu tạo. Nội dung cơ bản của thuyết cấu tạo hoá học. Ý nghĩa của thuyết cấu tạo hoá học. 2) Kĩ năng: Viết CTCT của các hợp chất hữu cơ. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Mô hình hoặc tranh vẽ về cấu trúc phân tử hữu cơ. 2> Hs: Xem trước bài học. III/ PHƯƠNG PHÁP: hướng dẫn, nêu vấn đề, phân tích. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Gv: yeâu caàu hs laøm baøi 5,6 trang 95. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Lấy thí dụ của ptử: C3H6 và viết CTCT: CH2 hoặc CH3 – CH = CH2 H2C CH2 Gv: Phaân tích thí duï veà ctpt, ctct vaø yeâu caàu hs rut ra khái niệm về cấu tạo hoá học. Hs: Nêu khái niệm về công thức cấu tạo. Hoạt động 2: Gv: Yêu cầu hs nghiên cứu sgk: cho biết có mấy loại công thức cấu tạo và khái niệm của từng loại công thức đó. Hs: Có 3 loại -Công thức cấu tạo khai triển: các liên kết đều bieåu dieãn treân maët phaúng. -CTCT thu gọn: Các ngtử, nhóm ngtử cùng liên kết với 1 ngtử c viết 1 nhóm. -CTCT rút gọn nhất: chỉ biểu diễn lk giữa các ngtử c và với nhóm chức. Hoạt động 3: Gv: Từ CTPT của C2H6O viết được những CTCT naøo ? Hs: CH3 _ CH2 _ OH, CH3 _ O _ CH3 Gv: Bổ sung thêm về tos, t/c vật lí vả t/c hoá. Noäi dung ghi baûng I/ Công thức cấu tạo: 1/ Khaùi nieäm: CTCT là CT biểu diễn thứ tự và cách thức liên kết (lk đơn, lk bội) giữa các ngtử trong ptử.. 2/ Các loại công thức cấu tạo: CTCT Khai trieån H H H H-C- C- C-H H C H H H H H H H H H-C- C- C=C H C H HHH CTCT Ruùt goïn CTCT Ruùt goïn nhaát CH3-CH-CH3 CH3 CH3-CH-CH=CH2 CH3.

(57) hoïc cuûa 2 CTCT treân. Hs: Từ sự so sánh trên nêu luận điểm 1.. Hoạt động 4: Gv: Đưa ra các thí dụ về các ctct của hợp chất hữu cơ: Gv: Yêu cầu hs trả lời -Trong caùc thí duï treân, soá lieân keát maø C coù theå taïo ra laø bao nhieâu ? -Hãy nhận xét về mạch C với các ngtử của các ngtoá khaùc. Hs: Trả lời Trong phân tử hchc, C luôn có hoá trị 4. Ngtử C có thể liên kết với nhau tạo mạch C (khoâng nhaùnh, coù nhaùnh, voøng) Hoạt động 5: Gv: yêu cầu hs quan sát bảng trong sgk, căn cứ vaøo caùc thoâng tin veà caùc chaát vaø ruùt ra nhaän xeùt. Hs: tính chất của hchc phụ e vào thành phần ptử (bản chất và số lg ngtử) và cấu tạo hoá học.. II/ Thuyết cấu tạo hoá học: 1/ Noäi dung: a/ Luaän ñieåm 1: sgk vd: Cho CTPT C2H6O  có 2 CTCT hoá học Ancol etylic Ñimeâtyl cte CH3-CH2-OH CH3-O-CH3 o ts = 78,3 C ts = - 23oC Tan nhieàu trong H2O Tan ít trong H2O Tác dụng với natri ko td với natri b/ Luaän ñieåm 2: sgk vd: Maïch ko nhaùnh: CH3-CH2-CH2-CH3 Maïch nhaùnh : CH3-CH-CH3 CH3 maïch voøng : CH2-CH2 CH2-CH2. c/ Luaän ñieåm 3: sgk vd: CH4 CCl4 khí loûng 2/ Ý nghĩa : Nhằm giải thích hiện tượng đồng đẳng, đồng phân. ------------------------------------------------------------------------------------------------.

(58) TIẾT 31: CẤU TRÚC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮ CƠ (tt) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: Khái niệm đồng đẳng, đồng phân . Sự hình thành liên kết đơn, đôi ba. 2) Kĩ năng: Lập được dãy đồng đẳng, viết CTCT từ các đồng phản ứng CTPT. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Mô hình hoặc tranh ảnh về cấu trúc phân tử hữu cơ: CH4, C2H4, C2H2. 2> Hs: xem laïi baøi cuõ. III/ PHƯƠNG PHÁP : trực quan, hướng dẫn, gợi ý. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Gv: Yêu cầu hs nhắc lại 3 luận điểm về nội dung của thuyết CT hoá học so sánh CTPT và CTCT . Cho thí dụ minh hoạ. 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Lấy thí dụ dãy đồng đẳng như sgk C2H4, C3H6, C4H8. Gv: Yeâu caàu hs -Nhận xét sự khác nhau về tp phân tử của mỗi chất trong từng dãy đồng đẳng -CTPT chung của dãy được kí hiệu ? Hs: Các chất trong dãy đồng đẳng. TPPT hôn keùm nhau 1 hay n nhoùm CH2 -Có cấu tạo hoá học tương tự nhau nên có t/c tự nhau. -CTPT chung CNH2N Gv: Yêu cầu hs nêu khái niệm về đồng đẳng và dãy đồng đẳng.. Noäi dung ghi baûng II/ Đồng đẳng, đồng phân: 1/ Đồng đẳng: a/ Thí duï: C2H4: CH2 = CH2 C3H6:CH2 = CH-CH3 C4H8:CH2=CH-CH2-CH3 CnH2n -Tp phân tử hơn kém nhau CH2. -Có tính chất tương tự nhau (tức là có cấu tạo hoá học tương tự nhau) b/ Ñònh nghóa: Sgk. 2/ Đồng phân:.

(59) Hoạt động 2: Gv: Nêu vấn đề: Các chất có TP hơn kém nhau 1 số nhóm CH2 và t/c hoá học tương tự nhau thì ta có khái niệm đồng đẳng. -Vaäy neáu caùc chaát coù cuøng CTCT nhöng CTCT khác nhau ta sẽ có khái niệm mới nào ? Gv: Đưa thí dụ cụ thể hình thành đồng phân.. Ancoleylic: CH3 _ CH2 _ OH. a/ Thí duï: CTPT C2H6O Ancol etylic: Ñi meâtyl ete CH3-CH2-OH CH3-O-CH3 b/ Khaùi nieäm: Sgk *Các loại đồng phân: Ñp maïch C Ñp vò trí lieân keát boäi Đp nhóm chức Ñp laäp theå. CTPT: C2H6O. Ñimeâtyl tet: CH3 _ O _ CH3 => Các chất trên đồng đẳng phân của nhau. -hs: Nêu khái niệm đồng phân. Gv: Hướng dẫn cho hs nghiên cứu sgk để phân biệt các loại đồng phân: Đp mạch c, dp vị trí liên kết bội đp nhóm chức, đp laäp theå. Hoạt động 3: Gv: Thông báo cho hs biết được lk CHT trong hợp chất hữu cơ chủ yếu. Có 2 loại liên kết: lk & và II tạo lk =, = . Gv: Yeâu caàu hs -Neâu khaùi nieäm lk ñôn (&), lk ñoâi (II)& ) lieân keát ba (1 & , 2 II) -Ñaëc ñieåm cuûa lk & , II Hs: Trả lời Gv: Cho hs quan sát hình vẽ CH4, C2H4, C2H2 để cuûng coá caùc khaùi nieäm lk ñôn, ñoâi, ba. Hs: Vận dụng xác định kiểu liên kết trong ptử CH 4, C2H4, C2H2.. III/ Liên kết hoá học và cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ. 1/ Lieân keát ñôn lieân keát ô) Tạo bởi 1 cặp e chung. Lk ô raát beàn H Vd: ptử CH4. H–C–H. H 2/ Lieân keát ba (1ô, 2II): Tạo bởi 3 cặp e chung. Vd: Ptử Acêtilen C2H2 CH = CH. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: Cuûng coá baøi baèng baøi 5/101 Baøi taäp veà nhaø: 6,7,8 sgk/ 101 ---------------------------------------------------------------------------------------------------.

(60) TIẾT 32: PHẢN ỨNG HỮU CƠ I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết: -Cách phân loại của phản ứng hoá học hữu cơ theo sự biến đổi phân tử. -Đặc điểm của phản ứng hoá học trong hoá học hữu cơ. 2) Kĩ năng: Hs phân biệt các phản ứng hoá học trong hoá học hữu cơ. II/ CHUAÅN BÒ : Gv: Giaùo aùn, phieáu hoïc taäp III/ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đặt vấn đề, gợi ý, rút ra kết luận. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Gv: goïi 2 hs leân baûng laøm baøi taäp soá 6 vaø 8 sgk 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Nhắc lại các phản ứng thường gặp trong phản ứng của các hợp chất vô cơ: pứ hoá hợp, pứ phân huỷ, pứ trao đổi, pứ thế. -Yêu cầu hs dựa vào sgk nêu các phản ứng đã gặp trong các hợp chất hữu cơ. Hs: Pứ thế, pứ cộng, pứ tách. Hoạt động 2: Gv: Lấy ví dụ pứ của Cl2 với CH4 và phản ứng của C2H5OH với CH3COOH và pứ của C2H5OH với HBr. -Yêu cầu hs lên viết ptpứ. -Ruùt ra nhaän xeùt. -Nêu định nghĩa về pứ thế.. Noäi dung ghi baûng I/ Phân loại phản ứng hữu cơ: Dựa vào sự biến đổi thành phần và cấu tạo ptử hợp chất hữu cơ.. 1/ Phản ứng thế: askt. *vd 1: CH4 + Cl2  CH3Cl + HCl *vd2: o , xt  t     CH3-C[-OH+H]-O-C2O5 CH3-COC2H5 . .

(61) Hs: Pứ là pứ trong đó 1 ngtử hoặc nhóm ngtử trong ptử hợp chất hữu cơ bị thay thế bởi 1 ngtử hoặc nhóm ngtử khác.. + H2O O *Vd3:. O o. Hoạt động 3: Gv: Lấy ví dụ về pứ cộng khi cho: C2H4 pứ với Br2, C2H2 pứ với HCl. -Yêu cầu hs lên bảng viết ptpứ. -Neâu nhaän xeùt vaø ruùt ra ñònh nghóa. Hs: Pứ cộng là pứ trong đó ptử hợp chất hữu cơ kết hợp với phân tử khác tạo thành ptử hợp chất mới.. t C2H5 [OH + H]Br   C2H5 Br + H2O => Ñònh nghóa: Sgk. 2/ Phản ứng cộng: *Vd1: C2H4 + Br2  C2H4Br2 HgCl2 ,t o  C2H3Cl *Vd2: C2H2 + HCl     => Ñònh nghóa: Sgk. Hoạt động 4: Gv: Lấy ví dụ về pứ tách khi 2/ Phản ứng tách: Tách H2O từ ancol etylic  etilen. *Vd1: -tách H2 từ ankan để điều chế anken. H  ,170o C Gv: Yêu cầu hs nêu định nghĩa về pứ tách. CH2 – CH2     CH2 = CH2 + H2O. Hs: Pứ tách là pứ trong đó 2 hay nhiều ngtử bị H OH tách ra khỏi phân tử hợp chất hữu cơ. Gv: Bổ sung thêm: Ngoài 3 loại pứ trên, còn có *Vd2: các loại pứ khác như pứ phân huỷ, pừ đồng CH3 – CH2 – CH2 – CH3 phân hoá, pứ oxi hoá… H2 + CH3 – CH = CH – CH3 Hoạt động 5: to,xt Gv: Moâ taû 2 thí nghieäm trong sgk: H2+CH2 = CH –CH2 –CH3 Khi troän NaOH + HCl (1) => Ñònh nghóa: Sgk Pứ este hoá của C2H5OH + CH3COOH (2) II/ Đặc điểm của pứ hoá học trong hoá -Yêu cầu hs nhận xét hiện tượng, so sánh và rút học hữu cơ. ra keát luaän 1/ Các pứ hh trong hữu cơ thường xảy ra Hs: Tn1: Xảy ra ngay lập tức chậm, do các lk pử các chất hữu cơ ít phân Tn2: Kéo dài nhiều giờ cực nên khó bị phân cắt. Gv: Pứ hữu cơ thường tạo ra nhiều sản phẩm do 2/ Pứ hữu cơ thường tạo ra nhiều sản phẩm. các lk trong ptử chất hữu cơ có độ bền khác nhau khoâng nhieàu  nhieàu lk cuøng phaân caét. 4. Cuûng coá baøi vaø baøi taäp veà nhaø: Gv: Cuûng coá baøi baèng caùch cho hs laøm baøi taäp 2 sgk/105 Baøi taäp veà nhaø: 1,3,4 sgk/105. -------------------------------------------------------------------------------------------------.

(62) TIẾT 33: LUYỆN TẬP: HỢP CHẤT HỮU CƠ, CTPT & CTCT. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức:củng cố các kiến thức - Hợp chất hữu cơ : Khái niệm; Phân loại; Đồng đẳng, đồng phân; Liên kết trong phân tử - Phản ứng của hợp chất hữu cơ. 2) Kó naêng: Reøn luyeän giaûi caùc baøi taäp: Xaùc ñònh CTPT, CTCT cuûa 1 soá chaát HC ñôn giaûn. Nhaän daïng 1 vài loại pứ của các chất hữu cơ đơn giản. II/ CHUAÅN BÒ : 1> Gv: Heä thoáng caâu hoûi vaø baøi taäp 2> Hs: Chuaån bò caùc baøi taäp sgk III/ PHÖÔNG PHAÙP: Hoạt động theo nhóm, hướng dẫn… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài tập của hs 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: I/ Kiến thức cần nắm vững: Sgk Gv: Tổ chức cho hs ôn tập về khái niệm hchc, thành phần các ngtố trong ptử hchc. -Phaùt phieáu hoïc taäp 1 Baì 1: Hãy viết 1 số vd về hchc , hcvc từ đó ñöa ra khaùi nieäm veà hchc. Bài 2: Hãy viết 1 số CTTQ để biểu diễn hchc, từ đó trình bày về thành phần các ngtố trong hchc. Hs: Cx Hy, Cx Hy Oz, Cx Hy Oz Nt, Cx Hy Clz. Hoạt động 2:.

(63) Gv: Tổ chức cho hs ôn tập phân loại hchc. Bài 3: Chia các chất sau đây thành 2 loại chính vaø ñaët teân goïi. C3H8, C5H12, CH3Cl, C6H12O6, CH3COOH. Hoạt động 3: Gv: Tổ chức cho hs ôn tập về liên kết trong ptử hchc. Bài 5: Có những lk nào trong các hchc sau. CH3 _ CH2 _ CH2 _ CH2 _ CH3 CH3 _ C = C _ CH2 _ CH3 CH3 _ CH = CH – CH2 – CH3 CH2 = CH – CH2 – C = CH Hs:lk - ,= , = : lk CHT Hoạt động 4: Gv: Tổ chức cho hs ôn về các loại CT biểu diễn pứ hchc. Baøi 6: Haõy keå caùc muõi teân theå hieän quan heä giữa các đơn vị kiến thức sau. Pt định tính  ct chung  đồng đẳng. Pt định lượng.. II/ Baøi taäp: Baøi 1: Hidro Cacbon: C6H6 Daãn xuaát hidro cacbon: Caùc chaát coøn laïi. Baøi 2: % O = 100% - (% C + % H) = 17,98% Goïi Ctpt Hchc: CxHyOz %C %H %O   11:14 : 2 1 16 x:y:z = 12. => CTÑGN : C11 H14 O2. Ctpt coù daïng: (C 11 H14 O2)n = 178 => n = 1 Vaäy ctpt: C11 H14 O2 CTĐGN  CTPT  CTCTđồng phân. Baøi 4: Choïn A Hoạt động 5: Baøi 5: Gv: Tổ chức cho hs ôn tập về các loại pứ hoá C3H8O: CH3 – CH2 – CH2 – OH hoïc hay gaëp trong hhc CH3 – CH – OH Bài 7: Trong hh hữu cơ thường gặp những loại pứ nào ? hãy nêu đặc điểm của từng loại pứ CH3 đó. C4H10 O:CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – OH Hoạt động 6: CH3 – CH – CH2 – CH3 Gv: Cho hs làm lần lượt các bài tập sau. OH Baøi 1/107 CH3 – CH – CH2 – OH Baøi 2/107 Gv: Hướng dẫn cụ thể CH3 B1: Xaùc ñònh tp % caùc ngtoá metylogenol. CH3 B2: Laäp CT ñôn giaûn nhaát cuûa M CH3 – C – OH B3: laäp CTCT thoâng qua CTÑGN. CH3 Baøi 4/107 Baøi 6: Baøi 5/107 Đồng đẳng: C3 H7 OH: C4 H9 OH Đồng phân:CH3 – O – C2H5, C2H5-O-C2H5 Baøi 7: Pứ thế: a,d Pứ cộng b Baøi 6/107 Pứ tách c.

(64) Baøi 7/107. Baøi 8: O. Ni, t a/ C2H4 + H2    C2H6 O C  600 C  3C2H2 C6H6 giaám  men   C2H5OH+O2(kk) 25 300 C CH3COOH+H2O. Baøi 8/107. 4. Cuûng coá baøi : -Kó naêng giaûi baøi taäp laäp CTPT -Cách viết pthh của các loại pứ. ----------------------------------------------------------------------------------------------. TIEÁT 34: OÂN TAÄP HOÏC KÌ I. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs nắm được: phần cơ sở lí thuyết hoá học ở Chương I: sự điện li -Hệ thống hoá những khái niệm cơ bản: sự điện, axít, bazơ, muối hiđroxit lưỡng tính, ph, phản ứng trao đổi ion trong dd chất điện li. 2) Kó naêng: Reøn luyeän giaûi caùc baøi taäp phaàn ñieän li. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Heä thoáng caâu hoûi, phieáu hoïc taäp, baøi taäp aùp duïng. 2> Hs: oân laïi lyù thuyeát vaø giaûi caùc baøi taäp sgk/saùch baøi taäp. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Laäp baûng toång keát, thaûo luaän nhoùm… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv:Cho hs thaûo luaän theo noäi dung cuûa phieáu hoïc taäp soá 1. -Thế nào là sự điện li, kể tên các chất điện li. -Khái niệm về: Axít, bazơ, muối, hiđro xít lưỡng tính theo thuyết điện li. Cho ví dụ minh hoạ. -Nêu công thức có liên quan đến PH. -Nêu điều kiện xảy ra pứ trao đổi giữa các ion trong dd. Hs: Trình baøy noäi dung thaûo luaän cuûa nhoùm, caùc nhóm trao đổi, nhận xét, bổ sung. Gv: Củng cố các kiến thức, nhận mạch phần. Noäi dung ghi baûng I/ hệ thống hoá kiến thức: *Chöông I: 1/ Sự điện li: -Chaát ñli maïnh: Axít, Bazo, muoái. -Chaát ñli yeáu: Axit vaø Bazo yeáu. 2/ Axít, bazơ, muối, hidroxít lưỡng tính. 3/ PH: 4/ Điều kiện xảy ra pứ trao đổi giữa các ion trong dd..

(65) troïng taâm cuûa baøi oân taäp. Hoạt động 2: Gv: Đưa ra các dạng bài tập có liên quan đến II/ Bài tập: chöông I. 1/ Vieát phöông trình ñieän li cuûa caùc chaát. Hs: Ghi nhaän. 2/ Tính nồng độ mol của các ion trong dd chaát ñieän li. 3/Tính[H+],[OH-],PH,dự đoán môi trường 4/ Viết pt phân tử, pt ion đầy đủ, pt ion rút goïn. Hoạt động 3: III/ Baøi taäp aùp duïng: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 1: Baøi 1: Vieát pt ñieän li Vieát pt ñieän li cuûa caùc chaát sau. K2CrO4  2K+ + CrO42K2CrO4, HCN, H2SO4, Pb(OH)2. NA2HPO4 HCN  H+ + CNHs: Trình baøy. H SO  H+ + HSO 2. 4. 4. HSO  4. Pb(OH)2  Pb(OH) . H + SO42+. Pb2+ + 2OH-. PbO22- + 2H+ Na2HPO4  2Na+ + HPO42HPO 2-  H+ + PO 32. Hoạt động 4: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 2 Tính PH cuûa dd sau khi troän 100ml dd KOH 0,25 với 400ml dd HCl 0,05 M (coi thể tích dd thay đổi không đáng kể). Hs: Thaûo luaän nhoùm, roài trình baøy.. 4. 4. Baøi 2: -Pt ñieän li KOH  K+ + OHHCl  H+ + ClH+ + OH-  H2O. n n OH  - KOH = 0,1 x 0,25 = 0,025 mol. =>[KOH]=[OH-]=0,05 (mol/l) -nHCl=nH+= 0,4 x 0,05 = 0,020 mol =>[HCl] = n[H+] = 0,04 (M) => [OH+] > [H+]: Mt bazô -[OH-] dö = 0,05 – 0,04 = 0,01 (M) => [H+] = 10 -12 (M) => PH = -lg [H+] = - lg 10 -12 = 12 Baøi 3: a/Fe(NO3)3+3KOH3KNO3+Fe(OH)3 . Hoạt động 5: Gv: Cho hs laøm baøi taäp 3: Fe3+ + 3OH-  Fe(OH)3  Viết pt dạng phân tử và ion rút gọn của các pứ b/ FeS® + 2HCl  H2S  + FeCl2 trong dd giữa các cặp chất. FeS® + 2H+  H2S  + Fe2+ Hs: Thaûo luaän nhoùm, roài trình baøy. c/ HClO + KOH  KClO + H2O a/Fe(NO3)3 + KOH HClO + OH-  H2O + ClOb/FeS ® + HCl d/ CuSO4 + Na2S  Na2SO4 + CuS  c/ HClO + KOH d/ CuSO4 + Na2S. Cu2+ +S2-  CuS  ----------------------------------------------------------------------------------------------.

(66) TIEÁT 35: OÂN TAÄP HOÏC KÌ I (tt). I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs nắm: Phần phi kim chương 2: nitơ và p và cHương 3; cacbon – silic. 2) Kĩ năng:Rèn kĩ năng giải các bài tập hoá học và hoạt động theo nhóm. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: Heä thoáng caùc caâu hoûi vaø baøi taäp, phieáu hoïc taäp. 2> Hs: Chuẩn bị bài ôn tập ở nhà. III/ PHƯƠNG PHÁP : Nêu vấn đề, hướng dẫn, hoạt động nhóm… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: Cho hs thảo luận với nội dung trong phiếu hoïc taäp. 1. So saùnh nitô – photpho vaø cacbon – silic. -Đặc điểm cấu tạo ngtử và lkhh. -Tính chất vật lí, hoá học của các đơn chất nitơ, P,C, Si và hợp chất của chúng. -Hiện tượng thù hình ở P và C. 2. Vai trò của N – P và C-Si đối với công, noâng nghieäp. Hs: Thảo luận nhóm, rồi cử đại diện trình baøy. Hoạt động 2: Gv: Củng cố lại các dạng bài tập tổng hợp. Noäi dung ghi baûng I/ Hệ thống hoá kiến thức: 1/ Chöông 2: Nitô vaø photpho 2/ Chöông 3: Cacbon vaø silic. II/ Caùc daïng baøi taäp: -Viết chuỗi biến hoá: -Nhaän bieát dd (ion NO3-,PO4 3-,Cl-, SO42-…).

(67) cho hs tự ôn tập. -Bài toán: Tính n, m, CM, V… Hs: Ghi nhaän Gv: Bổ sung và nhấn mạnh phần trọng tâm -Tính % về khối lượng, C% Xác định tên kim loại, phi kim. cuûa caùc chöông: 1 kim loại Baøi 1: HNO3 (đặc, loãng) + 2 kim loại -Lấy mỗi muối 1 ít vào từng ống n, thêm vào Kl + 1 oxít kl. H2O hoà tan muối, nhỏ dd AgNO3 vào từng Hoạt động 3: oáng no. Gv: Cho hs laøm baøi 1: Bằng p2 hoá học phân biệt các muối. +Dd nào có  trắng ko tan axít mạnh: Thì đó Na3PO4, NaCl, NaBr, Na2S, NaNO3. laø dd NaCl. Nêu rõ hiện tượng dùng để phân biệt và viết NaCl+AgNO3AgCl  (trắng) +NaNO3 PTHH của các pứ. +Dd naøo coù  vaøng nhaït ko tan axít maïnh thì Hs: Suy nghĩ và trả lời. đó là dd NaBr. NaBr+AgNO3  AgBr  + NaNO3 (vaøng nhaït). +Dd nào co  đen thì đó là dd Na2S. Na2S+2AgNO3Ag2S  (ñen)+NaNO3 Hoạt động 4: Gv: Cho hs laøm baøi 2 Cho caùc chaát sau: Ca3(PO4)2, P2O5,P H3PO4, NaH2PO4, NH4H2PO4, Na3PO4, Ag3PO4. Hãy lập 1 dãy biến hoá giữa các chất viết các pt hoá học. Hs: Suy nghó vaø trình baøy.. +Dd nào có  vàng tan trong axít mạnh thì đó laø dd Na3PO4. Na3PO4 +3AgNO3Ag3PO4  +3NaNO3.. (vaøng) +Dd không có hiện tượng gì là dd NaNO3. Baøi 2: *Dãy chuyển hoá giữa các chất: Ca3(PO4)2PP2O5H3PO4NH4H2PO4  Ag3PO4  NaPO4  NaH2PO4 *Các phương trình hoá học: 2000o C Ca3(PO4)2+3SiO2+5Cl    2P + 3CaSiO3 + 5CO.. o. t 4P + 5O2   2P2O5 P2O5 + 3H2O  2H3PO4 H3PO4 + NH3  NH4H2PO4 NH4H2PO4+NaOHNaH2PO4+NH3+H2O NaH2PO4 + 2NaOH  Na3PO4 + 2H2O Na3PO4+3AgNO3  Ag3PO4  + 3NaNO3. Hoạt động 5: Gv: Cho hs laøm baøi 3: Chia m gam hh A gồm Cu và Fe thành 2 phần bằng nhau: - Phần 1: Cho t/d với dd HCl dư thu được 4,48 lit khí (đktc) - Phần 2: Cho t/d với dd HNO3 đặc, nóng dư thu được 17,92 lit khí có màu nâu đỏ (đktc) và ddB.. Baøi 3: a/ Phương trình hoá học của các pứ: -Phần 1: chỉ có Fe t/d với HCl  H2: n H 2 0, 2 mol Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 0,2 0,4 0,2 0,2 (mol) - Phần 2: Fe + 6HNO3  Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O (1) 0,2 0,2 0,6 (mol).

(68) a/ Tính m? b/ Nếu cô cạn ddB rồi nung chất rắn thu được tới khối lượng không đổi thì thu được bao nhiêu gam chất rắn khan ? Bao nhiêu lit hh khí C (đktc) ? c/ Dẫn hh khí C thật chậm qua 0,8 lit nước dư. Tính nồng độ của sản phẩm tạo thành nếu hiệu suất của phản ứng là 75%. Hs: Thaûo luaän nhoùm trình baøy Gv: nhaän xeùt vaø boå sung theâm: coù theå giaûi baøi toán treân baèng caùch aùp duïng:  e nhuong  e nhan Hs: vaän duïng laøm. Cu + 4HNO3  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O (2) y y 2y (mol) 17,92 n NO2  0,8 mol 22, 4 a/ = 2y + 0,6  y = 0,1 mol Vậy: m = 2( 56.0,2 + 64.0,1) = 35,2g b/ Cô cạn ddB thu được: Fe(NO3)3, Cu(NO3)2. 2Fe(NO3)3 Fe2O3 + 6NO2 + 3/2 O2 0,2 0,1 0,6 0,15 (mol) Cu(NO3)2 CuO + 2NO2 + ½ O2 0,1 0,1 0,2 0,05 (mol) mraén khan = 0,1(160 + 80) = 24 g Vkhí = (0,6 + 0,15 + 0,2 + 0,05).22,4 = 22,4 lit c/ 4NO2 + O2 + 2H2O  4HNO3 0,8 0,2 0,8 (mol) 0,8.75 C M (HNO3 )  0, 75M 0,8.100 Maø H = 75% . CHÖÔNG 5: HÑRO CACBON NO Tieát 37: ANKAN (PARAFIN). I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: Hs biết : - công thức chung của dãy đồng đẳng ankan, CTCT và cách gọi tên của 1 soá an kan ñôn giaûn. 2) Kĩ năng: lập dãy đồng đẳng, viết các đồng phân gọi tên các ankan. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: bảng 5.1 sgk và mô hình p/tử butan và iso butan. 2> Hs: ôn lại lí thuyết về đồng đẳng, đồng phân. III/ PHƯƠNG PHÁP : Hướng dẫn, gợi ý, giải quyết vần đề, trực quan… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. Hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: yêu cầu hs nhắc lại khái niệm của đồng ñaúng. Hs: nelâu khái niệm về đồng đẳng. Gv: neâu ra heä thoáng caâu hoûi. -dãy đồng đẳng của CH4 là ankan. Hãy lập CT các chất đồng đẳng tiếp theo. -rút ra CT chung của dãy đồng đẳng ankan và cho bieát chæ soá n coù giaù trò nhö theá naøo. Hs: C2H6, C3H8, C4H10, C5H12 … CnH2n+2 (n ≥ 1). Gv: - cho hs quan sát mô hình ptử C4H10.. Phaàn ghi baûng I.Đồng đẳng,đồng phân,danh pháp: 1.Dãy đồng đẳng mêtan: -CH , C H , C H 4 2 6 3 8 … - CTTQ: C H (n 1) n 2n+2.

(69) -yêu cầu hs cho biết loại lk trong ptử ankan và góc lk trong ptử bằng bao nhiêu ? ngtử C trong ptử ankan có nằm trên 1 đường thẳng ko?. Hs: ngtử C tạo 4 lk đơn hướng về 4 đỉnh của tứ diện đều, các ngtử C ko nằm trên 1 đường thẳng. Hoạt động 2: Gv: đặt câu hỏi: với 3 chất đầu dãy. -haõy vieát CTCT cuûa CH4, C2H6, C3H8. -caùc chaát naøy coù 1 hay nhieàu CTCT. Hs: 3 chất đầu dãy đđ ankan có duy nhất 1 ctct Gv: yeâu caàu hs vieát caùc ctct cuûa C4H10, C5H12 Hs: vieát Nhaän xeùt boå sung: caùc chaát coøn laïi trong daõy ññ ankan coù caùc ctct maïch c khoâng phaân nhaùnh vaø maïch c phaân nhaùnh taïo thaønh caùc ñp maïch c. Hoạt động 3: Gv: giới thiệu bảng 5.1sgk/111 Hs: ruùt ra nhaän xeùt veà ñaëc ñieåm trong teân goïi cuûa ankan vaø goác ankyl. Gv: neâu quy taéc IUPAC vaø laáy ví duï phaân tích cho hs hiểu được quy tắc này.. 2.Đồng phân: Từ C H trở đi có đồng phân mạch C. 4 10 Vd:Viết các đồng phân của C H ? 5 12 CH3 - CH2 - CH2 – CH2 – CH3 pentan CH3 – CH - CH2 - CH3 | 2-metylbutan CH3 ( isopentan) CH3 | H3C – C – CH3 2,2-dimetylpropan | ( neopentan) CH3. 3.Danh phaùp: * Ankan khoâng phaân nhaùnh : Baûng 5.1 - Ankan – 1H = nhoùm ankyl (CnH2n+1-) Teân nhoùm ankyl= teân ankan - an + yl * Ankan phaân nhaùnh : Goïi theo DP thay theá. -Choïn maïch C chính ( Daøi nhaát vaø nhieàu nhaùnh nhaát ) -Đánh số thứ tự mạch C chính phía gần nhaùnh hôn. - Teân = chæ soá nhaùnh + teân nhaùnh + teân maïch chính Gv: cho hs nhận xét về số lượng ngtử c liên kết vd: 2,2 – dimetylpentan CH3 trực tiếp với mỗingtử c rồi rút ra đ/n bậc c. Hs: bậc c (trong ankan) = số ngtử c liênkết với CH3-CH2-CH2-CH2-CH3 ngtử c đó. CH3 CH3 Vd: 3- etyl- 2-metylpentan I II III II I 3 -Etyl - 2 -Metylpentan CH3 CH C2H5 CH CH3 – C – CH – CH2 – CH3 1 2 3 4 5 CH3 C2H5 CH3 CH3. *bậc C: được tính bằng số liên kết của nó với các ngtử C khác. Hoạt động 4: GV: dựa vào sgk, gv yêu cầu hs thống kê được caùc ñaëc ñieåm sau cuûa ankan traïng thaùi, quy luaät về sự biến đổi nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, II.Tính chất vật lí: sgk khối lượng riêng, tính tan. Hs: neâu t/c vaät lyù..

(70) 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: cuûng coá baøi baèng baøi 1,2 sgk/115 Baøi taäp veà nhaø:6,7 sgk/116. Tieát 38: ANKAN (tt). I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - tính chất hoá học của ankan và pứ đặc trưng của nó là pứ thế. - tầm quan trọng của HC no trong c/n và trong đời sống. 2) Kĩ năng:viết và xác định được các sản phẩm chính của pứ thế. Gọi tên ankan cũng như sản phẩm tạo ra trong các pứ đó. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:bộ dụng cụ điều chế CH4. 1 số ứng dụng: xăng, dầu, mở… 2> Hs:ôn lại các loại pứ và cách viết. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Hướng dẫn, gợi ý, rèn kĩ năng viết pt… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Gv: yêu cầu hs: -nêu CT chung của dãy đồng đẳng ankan. -vieát CTCT cuûa C4H10, C5H12 -goïi teân cuûa caùc CTCT cuûa chuùng. 3 Bài mới : hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv; yêu cầu hs đọc sgk và đưa ra nhận xét chung về đặc điểm cấu tạo và tính chất hoá hoïc cuûa ankan. Hs: trong ptử ankan chỉ chứa các lk đơn C - C, C – H: đó là các lk  bền vững. GV: vì lk  bền, do đó ankan khá trơ về mặt hh nên ankan có khả năng tham gia vào pứ thế, pứ tách, pứ oxi hoá.. phaàn ghi baûng III.Tính chaát hoùa hoïc: 1.phản ứng thế bởi halogen: vd: Cho CH4 pứ với Cl2 as CH4+ Cl2   CH3Cl. + HCl Clometan (metyl clorua) as CH3Cl + Cl2   CH2Cl2 + HCl diclometan (metylen clorua) as CH2Cl2+ Cl2   CHCl3 + HCl.

(71) - Lưu ý cho hs pứ đặc trưng của ankan là pứ theá. Hoạt động 2: Gv: yêu cầu hs nhắc lại khái niệm pứ thế và nêu quy tắc thế thay thế lần lượt từng ngtử H trong pứ thế của CH4 với Cl2. - Löu yù tæ leä mol CH 4 vaø Cl2 maø sp sinh ra khaùc nhau. Hs: thaûo luaän nhoùm vieát p/ö. Gv: yêu cầu hs xác định bậc của các ngtử C trong ptử CH3 – CH2 – CH3 và viết pthh . -rút ra nhận xét: hướng thế chính. Hs: hướng thế chính (thế dễ dàng) là ngtử H liên kết với ngtử C bậc cao hơn.. Hoạt động 3: Gv: vieát 2 p/ö taùch H vaø beõ gaõch maïch C cuûa butan. Hs: nhaän xeùt -dưới td của to, xt các ankan không những bị taùch H maø coøn bò beõ gaõy caùc leân keát C – C taïo ra các ptử nhỏ hơn. Hoạt động 4: Gv: đưa thông tin: gas là hỗn hợp của nhiều HC no khaùc nhau. -yêu cầu hs viết pt pứ cháy tổng quát của ankan. Hs: viết pthh của pứ cháy. Gv lưu ý: pứ cháy là pứ oxi hoá hoàn toàn khi thiếu O2 pứ cháy của ankan xảy ra ko hoàn toàn :sp cháy ngoài CO2, H2O còn có C, CO, … Hoạt động 5: Gv: vieát pt ñieàu cheá CH4 baèng caùch nung noùng CH3COONa với CaO, NaOH. Gv: giới thiệu p2 điều chế ankan trong cn. Hoạt động 6: Gv: cho hs ngiên cứu sgk, rút ra những ứng duïng cô baûn cuûa ankan.. triclometan (clorofom) as CHCl3+ Cl2   CCl4 + HCl tetraclometan (cacbon tetraclorua). * Vd2 : HCl as o C. CH3CH2CH3+Cl2 25 +HCl. (1-clopropan:43%) CH3-CHCl-CH3 (2-clopropan: 57%). * Nhận xét: Ng/tử H liên kết với ngtử C bậc cao hơn dễ bị thế hơn ngtử H liên kết với C bậc thaáp hôn.. 2.phản ứng tách: a.ñehidro hoùa: to , xt CH2=CH2+H2 vd: CH3-CH3 ⃗ to , Ni CH3CH2=CH2 + H2 CH3-CH2-CH3 ⃗ c.phản ứng crackinh: to CH4 + CH2=CH2 CH3-CH2-CH3 ⃗ to CH4+CH2=CH-CH3 CH3-CH2-CH2-CH3 ⃗ CH2=CH2 + CH3-CH3 3.phản ứng oxi hóa: 3 n+ 2 CnH2n+2 + O2 → nCO2 + (n+1)H2O 2 to CO2+H2O Vd: CH4+O2 ⃗ to 3CO2 + 4H2O C3H8 +5O2 ⃗. IV.Ñieàu cheá: 1.Trong phoøng thí nghieäm: CaO , to CH4+Na2CO3 CH3COONa+NaOH ⃗ 2.Trong coâng nghieäp: sgk V.Ứng dụng: sgk. 4. Cuûng coá baøi : - baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố lại kiến thức trọng tâm của bài. Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5,7 sgk/116. CH3 - CH2 -CH2Cl +.

(72) Tieát 39: XICLOANKAN. I/ MUÏC TIEÂU : 1) Kiến thức: hs biết: - ct chung, đồng đẳng, đồng phân, tên gọi và đặc điểm cấu tạo ptử của xicloankan . -tính chất vật lý, hoá học, ứng dụng của xicloankan 2) Kó naêng: - vieát caùc CTCT cuûa xicloankan, goïi teân caùc chaát. -viết được các pthh thể hiện tính chất hoá học của xicloankan II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:baûng 5.2 sgk 2> Hs:ôn lại kiến thức bài ankan. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Gv: trình bày tính chất hoá học của ankan. Viết ptpứ.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh PHAÀN GHI BAÛNG Hoạt động 1: I.Caáu taïo: Gv: ñaët caâu hoûi: Vd: -từ ctct của các xicloankan trong bảng 5.2 sgk, xiclobutan em hãy cho biết đặc điểm về cấu tạo ptử của xicloankan. xiclopropan -lập dãy đồng đẳng của xicloankan và từ đó cho bieát ct chung. xiclopentan Hs: xicloankan laø ~ hc no maïch voøng (1 hay nhieàu voøng). xiclohexan -mono xicloankan: CnH2n (n ≥ 3)..

(73) Hoạt động 2: Gv; goïi teân 1 soá mono xicloankan : Hs: nhaän xeùt, ruùt ra quy taéc goïi teân: -với mạch vòng (đơn) ko nhánh: Xiclo + tên ankan ko nhánh cùng số ngtử C. -với mạch vòng có nhánh: tên gốc hc mạch nhaùnh + xiclo + teân ankan ko nhaùnh cuøng soá ngtử C trong vòng. Gv ñaët caâu hoûi: ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa xicloankan là chỉ có lk  . hãy dự đoán tính chất hoá học của nó. Hs: pứ thế, tách và pứ cháy. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs nhắc lại kn pứ thế. -viết ptpứ theo vị dụ đưa ra . Hs: trả lời Gv lưu ý điều kiện: as hoặc đun nóng. Hoạt động 4: Gv cung caáp thoâng tin: caùc xicloankan (3, 4 cạnh) kém bền nên ngoài pứ thế tương tự ankan, còn dễ tham gia pứ cộng mở vòng. Gv phân tích: khi tham gia pứ cộng mở vòng 1 trong caùc lk c- c cuûa voøng bò beõ gaõy vaø taùc nhân cộng chia là 2 phần cộng hợp vào 2 đầu của lk vừa bị gãy tạo hợp chất no mạch hở. Gv: lấy ví dụ sgk và hướng dẫn hs viết các pthh. Hoạt động 5: Gv nêu vấn đề -tương tự như ankan, các xicloankan cũng bị taùch H2. -viết ptpứ. t o , xt  Hs: CH3    CH3 + 3H2 Gv: yêu cầu hs viết pthh chung của pứ cháy cho xicloankan. 3n to nCO2 + nH2O Hs: CnH2n + O2 ⃗ 2 Hoạt động 6: Gv: giới thiệu 2 cách điều chế và hướng dẫn hs vieát pt. Hs: trả lời Hoạt động 7: Gv: cho hs nghiên cứu sgk và thực tế cho biết ứng dụng của xicloankan. Hs: laøm nhieân lieäu, dung moâi laøm nguyeân lieäu để điều chế các chất khác.. -là những hidrocacbon no có mạch vòng. -CTTQ: CnH2n (n 3) -goïi teân: * voøng khoâng nhaùnh: xiclo + teân ankan khoâng nhánh có cùng số ngtử C * voøng coù nhaùnh: teân nhoùm ankyl maïch nhaùnh + xiclo + teân ankan khoâng nhaùnh coù cuøng soá ngtử C vd: CH3. metylxiclopropan. II.Tính chaát hoùa hoïc: 1.phản ứng thế: to + Br2 ⃗. Br + HBr. 2.phản ứng cộng mở vòng: a.với H2: chæ coù xiclopropan vaø xiclobutan. Ni , to CH3-CH2-CH3 +H2 ⃗ Ni , to CH3-CH2-CH2-CH3 + H2 ⃗ b.với Br2 hoặc acid: (chỉ có xiclopropan) Ni , to Br-CH2-CH2-CH3-Br +Br2 ⃗ Ni , to Br-CH2-CH2-CH3 +HBr ⃗ 3.phản ứng tách : o. t , xt  CH3   . CH3 + 3H2. 4.phản ứng oxi hóa: 3n to nCO2 + nH2O CnH2n + O2 ⃗ 2 9 to 3CO2 + 3H2O Vd: C3H6 + O2 ⃗ 2. III.Ñieàu cheá: sgk to , xt CH3-(CH2)5-CH3 ⃗. CH3+3H2.

(74) IV.Ứng dụng: sgk. 4. Cuûng coá baøi - baøi taäp veà nhaø: Gv: khắc sâu kiến thức về xicloankan. Ct chung, đặc điểm cấu tạo, pứ thế, tách, cộng. Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5 sgk/120.. Tieát 40: luyeän taäp : ankan & xicloankan.. I/ MUÏC TIEÂU : 1) Kiến thức: hs biết: - cấu trúc, danh pháp của ankan và xicloankan. -giống nhau và khác nhau về t/c vật lý, t/c hoá học. Ưùng dụng của ankan và xicloankan. 2) Kó naêng: - reøn kó naêng vieát ctct vaø goïi teân caùc ankan. -rèn luyện kĩ năng lập ctpt của hchc, viết pthh của pứ thế. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:-keû saün baûng toång keát nhö sgk, baûng phuï -heä thoáng baøi taäp baùm saùt noäi dung luyeän taäp. 2> Hs: hệ thống lại kiến thức đã được học, chuẩn bị các bài tập trong chương 5 khi đến lớp. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Đàm thoại, nêu vấn đề, hoạt động nhóm… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: kiểm tra sự chuẩn bị bài tập của hs.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: tổ chức cho hs ôn tập theo nhóm: *phaùt phieáu hoïc taäp 1: -ñieàu ct chung vaø nhaän xeùt veà caáu truùc cuûa ankan vaø xicloankan. -ñieàn ñaëc ñieåm danh phaùp vaø quy luaät veà t/c vaät lyù cuûa ankan vaø xicloankan. -điền tinh chất hoá học và lấy vd của ankan và xicloankan. -nêu ứng dụng và điều chế của ankan và.

(75) xicloankan. Hs: thảo luận theo nhóm, điền đầy đủ vào phiếu học tập phần để trống. Gv: nhận xét, khắc sâu kiến thức đã học cho hs baèng baûng toång keát. Ankan xicloankan. CTTQ CnH2n+2(n≥ 1) CmH2m (m ≥ 3) Caáu truùc - mạch hở chỉ có kh đơn C-C. -mạch C tạo đường gấp khúc. -maïch voøng chæ coù lk ñôn C-C. -trừ xiclopropan thì các C trong xicloankan ko cuøng naèm treân 1mp. Danh phaùp Teân goïi coù ñuoâi -an Teân goïi đuôi-an và tiếp đầu ngtử xiclo t/c vaät lyù -C1-C4: theå khí. -tnc, ts, klg riêng tăng theo ptử khối nhẹ hơn nước, ko tan trong nước. -C3-C4: theá khí -tnc, ts, klg riêng tăng theo ptử khối nhẹ hơn nước ko tan trong nước. t/c hoá học -phản ứng thế -pứ tách -pứ oxi hoá -pứ thế -pứ tách -pứ oxy hoá -pứ cộng mở vòng. Đ/c ứng dụng -từ dầu mỏ -laøm nhieâu lieäu, nguyeân lieäu Hoạt động 2: Gv: hướng dẫn hs hoàn thành các bài tập trong sgk và cho hs thảo luận theo nhóm. Sau đó cử đại diện trình bày. Baøi 1/123 Baøi 5/123 Baøi 6/ 123 Baøi 2/123 Baøi 3/123 Baøi 5/121 4. daën doø: chuaån bò baøi taäp phaàn oân taäp chöông..

(76) Tiết 41: BAØI THỰC HAØNH SỐ 3 Phaân tích ñinh tính nguyeân toá, ñ/c & t/c cuûa metan. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - xác định sự có mặt của c,h và halogen trong hchc. -p2 điều chế và tính chất hoá học của meta 2) Kĩ năng: - rèn kỹ năng thực hành thí nghiệm với lượng nhỏ hoá chất -quan saùt, nhaän xeùt vaø giaûi thích. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: * duïng cuï TN: * hoá chất -ống nghiệm, đèn cồn, kẹp, giá - đường C12H22O11, CuO -boä thuûy tinh 100 – 200ml - dd Ca(OH)2 -oáng daãn khí - CH3COONa, CaO -oáng huùt nhoû gioït - dd nước brom -nuùt cao su 1 loã - boâng III/ TIEÁN HAØNH THÍ NGHIEÄM: hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: nêu những tno thực hiện trong bài thực hành, những yêu cầu cần đạt và các điểm cần löu yù. Gv: bieåu dieãn cho hs xem caùch laép duïng cuï thí nghieäm h5.1 vaø h5.2 – SGK. Hoạt động 2: Gv: tn1: xaùc ñònh tính ngtoá cacbon vaø hiñroâ. Gv: yeâu caàu hs quan saùt vaø giaûi thích hieän tượng xảy ra. *löu yù -để nhận biết được H2O : cần làm với ống nghieäm saïch, khoâ. -sau khi laøm xong tno: phaûi ruùt oáng nghieäm chứa dd Ca(OH)2 ra trước sau đó mới tắc đèn.

(77) coàn. Hoạt động 3: Gv: tn2: điều chế và thử tính chất của metan. Gv: yêu cầu hs quan sát hiện tượng và giải thích. Hoạt động 4: công việc cuối buổi. Gv: yêu cầu hs dọn dụng cụ, hoá chất. -ruùt kinh nghieäm sau buoåi tno. - viết tường trình. Stt. Teân TN. Caùch tieán haønh. Hiện tượng- Giải thích. Ptpu. Chöông 6: HIDROCACBON KHOÂNG NO Tieát 42: ANKEN (OLEFIN). I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - cấu tạo, danh pháp, đồng phân, t/c vật lý. 2) Kĩ năng:viết được các đồng phân của anken và gọi tên . II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: tranh veõ moâ hình ñp hình hoïc cis – trans cuûa but – 2 – en. 2> Hs: xem lại bài ankan để so sánh với anken. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, trực quan, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: 3 Bài mới : Hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: giới thiệu chất đơn giản nhất của dãy anken laø CH2 = CH2 (cho Hs xem moâ hình) Hs: nhận xét về đặc điểm cấu tạo của C 2H4, từ đó nêu k/n anken. Gv: từ ct và k/n đồng đẳng hs đã biết, yêu cầu hs. -neâu daõy ññ cuûa C2H4. -vieát CTTQ cuõa daõy ññ C2H4. Hs: trả lời Hoạt động 2: Gv: trên cơ sở nhưng ctct hs đã biết, yêu cầu hs khái quát về loại đp cấu tạo của các anken. Hs: ñp maïch cacbon, ñp veà vò trí lk ñoâi. Hs: vaän duïng vieát caùc ctct cuûa C4H8. Gv giới thiệu: Trái với ankan p/tử có thể xoay chung quanh truïc C – C, trong anken ko coù chuyển động quay đó nên với 2 CTCT: cis,. phaàn ghi baûng I.Đồng đẳng,đồng phân,danh pháp: 1.Dãy đồng đẳng etilen: anken - C H , C H ,C H …. 2 4 3 6 4 8 - CTTQ: C H (n 2) n 2n  anken: HC ko no mạch hở có 1 lk đôi.. 2.Đồng phân: Từ C H trở đi có đồng phân 4 10 maïch C vaø vò trí lk ñoâi. vd: Vieát caùc ñp cuûa C4H8 -đồng phân mạch C và vị trí lk đôi. CH2=CH-CH2-CH3 but -1 – en CH3-CH=CH-CH3 but – 2 – en.

(78) trans (duøng moâ hình sau: laáy vd) CH2=C - CH3 metylpropen R1 R3 CH3   C=C R1 R2 vaø R3 R4 R2 R4 (R: H hoặc CnH2n+1-) * Cis-: 2 nhóm giống nhau hoặc tương tự nhau -đồng phân hình học. ở cùng phía mặt phẳng lk đôi C=C Vd: CH3 CH3 CH3 H * Trans-: … khaùc phía … C=C C=C - viết ctct của but-2-en dưới dạng cis và dạng H H H CH3 trans. cis-but-2-en trans-but-2-en Hs: nhận xét để rút ra kết luận về đp hình học.. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk và nêu quy tắc goïi teân, phaân bieät 2 caùch goïi teân: theo teân thông thường và tên hệ thống. Gv: ñöa ra 1 soá ctct anken cuï theå ra yeâu caàu hs goïi teân. Hs: vaän duïng quy taéc goïi teân 1 soá anken Gv lưu ý: cách đánh số thứ tự mạch chính (từ phía gần đầu nối đôi hơn sau đó mới xét tới nhaùnh).. 3.Danh phaùp : a) Tên thông thường :từ tên ankan thay đuôi an thaønh ñuoâi ilen Ví duï : CH2=CH-CH3 CH2=C-CH3 isobutilen Propilen CH3 2-metylpropen CH2=CH2 etilen b. teân thay theá: Teân ankan – an + en Soá chæ nhaùnh – teân nhaùnh – teân maïch C chính – soá chæ lk ñoâi – en * Ví duï : CH2=CH2 CH2=CH-CH3 Eten Propen 5 4 3 2 1 CH3-CH2-CH2-C=CH2 2-etylpent-1-en CH2-CH3 Hoạt động 4: CH3 Gv: hướng dẫn hs nghiên cứu sgk và trả lời các 6 5 4 3 2 1 câu hỏi liên quan đến t/c vật lý: trạng thái, quy CH3-C-CH2-CH2-CH=CH2 luật biến đổi về tnc, ts, khối lượng riêng, tính CH3 5,5-dimetylhex-1-en tan. Hs: trình baøy t/c vaät lyù cuûa anken. II.Tính chaát vaät lí: sgk Hoạt động 5 Gv: liên kết  ở nối đôi của anken kém bền III.Tính chaát hoùa hoïc: vững nên trong phản ứng dẽ bị đứt ra để tạo 1.phản ứng cộng: thành liên kết  với các nguyên tử khác . a.Coäng hiñroâ Gv:phản ứng cộng vào anken nói riêng và Ni ,t o    CnH2n+2 C H + H n 2n 2 hiđrocacbon không no nói chung được xét với b.coäng halogen: 3 taùc nhaân : H2 Br2 HX vd: CH2=CH2 + Cl2  ClCH2 - CH2Cl GV: giới thiệu cơ chế cộng , điều kiện phản CH3CH=CHCH2CH3 + Br2  ứng và gọi tên sản phẩm ở các vd trong bài CH3 – CH – CH CH2 - CH3 bằng cách dùng các mô hình rỗng, thể hiện sự Br Br đứt gãy liên kết , hình thành các sp.

(79) Gv laøm thí nghieäm : C2H4 + Br2 -Phản ứng có xảy ra không ? hiện tượng gì ? vieát ptpö ? hs: quan sát, nhận xét, dựa vào phần cộng H2, Br2 từ đó viết ra các sp tạo thành.. -Anken laøm maát maøu cuûa dung dòch brom  dùng để nhận biết anken .. IV. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv; cuûng coá laïi caùch vieát ctct vaø goïi teân anken. Baøi taäp veà nhaø: 1,2 sgk/132. Tieát 43: anken (TT) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: HS biết: - phương pháp điều chế & ứng dụng của naken. 2) Kĩ năng: viết các pthh thể hiện tính chất hoá học của anken. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: Oáng nghiệm, cặp ống nghiệm, giá đỡ, khí c2h4, dd brom, dd kmno4. III/ PHƯƠNG PHÁP : trực quan, nêu vấn đề, đàm thoại. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: dựa vào đặc điểm cấu tạo ptử anken; có 1lk II keùm beàn, deã bò phaân caét neân t/c hh ñaëc trưng của anken, dễ tham gia pứ cộng tạo hc no tương ứng. Gv: nêu vần đề: pứ cộng anken cũng như hc ko no phải được xét với 1 số tác nhân. Gv: giới thiệu pứ cộng h2 cùng đk: to ni. Hs: viết pthh etilen với h2, từ đó viết cttq anken coäng h2. Gv:laøm tno daãn khí c2h4 qua dd brom. Hs: nêu Hội thảo Linux ở Việt Nam và viết pthh của pứ. Gv bổ sung: pứ cộng brom của anken dùng để pb anken với ankan. Hoạt động 2: Gv: yêu cầu hs viết pthh pứ cộng c2h4 với hx. Gv: viết pthh và xđ sp chính c3h6 với hbr yêu cầu hs xác định bậc ngtử c và rút ra quy tắc coäng mac-cop-nhi-cop. Hs: vận dụng quy tắc cộng để viết đúng sp chính của pứ cộng anken. Hoạt động 3: Gv: nêu vần đề: các anken còn có thể tham gia pứ cộng hợp liên tiếp với nhau tạo thành ptử có.

(80) mạch rất dài và phân tử khới lớn. Gv: viết sơ đồ và pt pứ trùng hoà etilen. Hs: nêu kn và điều kiện của pứ trùng hợp. Gv: bổ sung kn mới: polime, monome, hệ số trùng hợp, mắt xích plime. Hoạt động 4: Gv: viết ptpứ cháy tổng quát, nhận xét tỉ lệ nco2 và nh2o sau pứ. Gv: làm tno dẫn khí c2h4 qua dd kmno4 loãng. Hs; quan saùt, nhaän xeùt HT. Gv: hướng dẫn hs viết pthh của pứ. Gv: lưu ý: pứ oxi hoá viết pthh của pứ. Gv lưu ý: pứ oxi hoá ko hoàn toàn anken bằng dd kmno4 đc dùng để phân biệt ankan với anken. Hoạt động 5: gv: giới thiệu p2 điều chế etilen trong ptno. Hs: nhận xét đk pứ và viết ptpứ. Gv: lấy ví dụ về pứ tách h2 từ an kan. Hs: khaùi quaùt vaø vieát pthh chung. Hoạt động 6: Hs: nghiên cứu sgk rút ra ứng dụng cơ bản của anken. Gv: bổ sung 1 số ứng dụng khác. IV. Cuûng coá baøi – naøi taäp veà nhaø: Gv: kiến thức trọng tâm cần củng cố: pứ cộng của anken. Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5,6 sgk/132.. Tieát 44: anka ñien I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - định nghĩa, phân loại của ankađien. -t/c hoá học, điều chế, ứng dụng của ankađien. 2) Kĩ năng: viết được 1số pthh của các pứ liên quan đến ankađien. II/ CHUAÅN BÒ: 1> Gv:giaùo aùn, heä thoáng caùc baøi taäp. 2> Hs:xem laïi baøi anken. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: Trình bày t/c của anken, viết ptpứ minh hoạ..

(81) 3 Bài mới : hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: laáy ví duï 1 soá ankañien, yeâu caàu hs khaùi quaùt ct chung vaø ñieàu kieän cuûa chæ soá n. Gv; yeâu caàu hs vieát caùc ctct cuûa ankañien coù ctpt c5h8, căn cứ vào vị trí giữa 2 lk đôi hãy phaân laoïi ankañien. Gv; lưu ý cho hs: trong các loại ankađien thì ankañien coù 2 lk = caùch nhau 1 lk – coù nhieàu ứng dụng (bita – 1,3 – đien, và isopren.) Hoạt động 2: Gv: phân tích ankađien tương tự anken trên cơ sở sự ptích cấu tạo của bita – 1,3, đien. Hs: viết các ptpứ với h2, hx Gv: cho bieát tæ leä % saûn phaåm coäng 1,2 vaø 1,4. Hs: ruùt ra nhaän xeùt -buta – 1,3 – đien có khả năng tham gia pứ coäng. Ơø to thấp ưu tiên tạo sản phẩm cộng 1,2 và ở cao öu tieân taïo thaønh sp tuaân theo quy taéc mac-coâp-nhi-coâp. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs nhắc lại kn phản ứng trùng hợp, điều kiện để có phản ứng trùng hợp. Gv; hướng dẫn hs viết pthh của pứ trùng hợp buta-1,3 –ñien.] Gv lưu ý: để có sản phẩm bền thì hướng trùng hợp chủ yếu là 1,4 khi có xúc tác. Hoạt động 4: Gv: gọi 1 hs viết ptpứ cháy. Gv: ñöa ra thoâng baùo Buta-1,3 –ñien vaø isopren cuõng laøm maát maøu dd kmno4 tương tự anken. Hoạt động 5: Gv: neâu phöông phaùp ñieàu cheá buat-1,3-ñien vaø isopren trong coâng nghieäp. Hs: viết pt pứ. Gv: cho hs nghiên cứu sgk rút ra 1 số ứng dụng cuûa ankañien. IV Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố lại kiến thức trọng tâm về pứ cộng ankađien. Baøi taäp veà nhaø: 2,3 sgk/135.

(82) Tieát 45: luyeän taäp: anken & ankañien I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - củng cố về tính chất hoá hoc của anken & ankeđien. -phân biệt ankan, anken, ankeđien bằng p2 hoá học. 2) Kĩ năng:rèn kĩ năng viết pthh minh hoạ t/c hoá học anken, ankeđien. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:bảng tóm tắt kiến thức cần nhớ. Bảng sơ đồ chuyển hoá giữa ankan, anken và ankeđien. 2> Hs:xem laïi baøi vaø giaûi baøi taäp. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: trong quaù trình luyeän taäp.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: hướng dẫn hs kẻ bảng tóm tắt và yêu cầu hs ñieàn vaøo. -công thức phân tử chung. -ñaëc ñieåm caáu taïo. -tính chất hoá học đặc trưng. -sự chuyển hoá giữa ankan & anken & ankeñien. Hs: trả lời vào bảng. Hoạt động 2: Gv: lựa chọn bài tập trong sgk hoặc bài tập tự soạn bài phù hợp với nội dung kiến thức trọng taâm. Hs: làm việc theo nhóm, cử đại diện nhóm trình baøy. Gv: kiểm tra, sửa sai và chốt kt. Gv: cho hs laøm baøi 1 sgk/137 Gv: cho hs laøm baøi 2 sgk/138 Gv: cho hs laøm baøi 3 sgk/138 Gv: cho hs laøm baøi 4 sgk/138 Gv: cho hs laøm baøi 5 sgk/138 Gv: cho hs laøm baøi 6 sgk/ 138 Gv: cho hs laøm baøi 7 sgk/138..

(83) Tieát 46: ankin I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - khái niệm ankin, ct chung, đồng đẳng, đồng phân, danh pháp. -tính chất hoá học và điều chế ankin. 2) Kó naêng: -vieát caùc pthh theå hieän caùc chaát. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: - tranh veõ moâ hình roãng, ñaëc cuûa c2h2 -hoá chất và dụng cụ: c2h2, dd agno3, dd nh3, ống nghiệm. 2> Hs: xem bài mới. III/ PHƯƠNG PHÁP : gợi mở, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: gv: lấy ví dụ 1 ankin đầu dãy c2h2 . -yeâu caàu hs thieát laäp daõy ññ. -nêu ct phân tử chung của ankin. -neâu kn cuûa ankin. Hs: nhaän xeùt. Ankin là ~ hc mạch hở có 1 lk = trong pt Hoạt động 2: Gv: yeâu caàu hs vieát ctct cuûa caùc ankin coù ctpt c4h8. -phân loại các đp vừa viết. Hs: trình baøy. Gv; gọi tên theo cách thông thường và IUPAC. Hs: từ ví dụ trên rút ra quy tắc gọi tên. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk và nêu t/c vật lý cuûa ankin. Hoạt động 4: Gv: nêu vấn đề: từ đặc điểm cấu tạo của ankin, hãy dự đoán về t/c hh của ankin. Hs: ankin coù lk = : goàm 1 ì , 2II lk II keùm beàn do đó dễ bị đức. -pứ cộng. -pứ thế (r-c= CH: có H linh động) Gv: yêu cầu hs viết pthh phản ứng cộng của ankin với h2, x, hx Hs:trình baøy. Gv löu yù cho hs:.

(84) Pứ cộng hx, h2o vào ankin. Hs: ghi nhaän Hoạt động 5: Gv: phân tích vị trí ngtử h ở lk = c ankin và làm tno daãn c2h2 qua dd agno3/nh3. -yêu cầu hs quan sát và nêu hiện tượng. -vieát pthh. Hs: coù  maøu vaøng nnaït: ag-c=c-ag Gv: nhaän xeùt. Pứ thế: r-c= CH với ahno3/nh3 giúp phân biệt ank-1-in với các ankin ≠. Hoạt động 6: Gv: yêu cầu hs viết pt pứ cháy của ankin bằng ct toång quaùt. Hs: vieát pthh Gv: thông báo: tương tự như anken và ankađien thì ankin cuõng laøm maát maøu dd kmno4. Hoạt động 7: Gv: hướng dẫn hs viết pthh của pứ điều chế c2h2 trong ptn vaø trong cn. Gv: yêu cầu hs tìm hiểu sgk, rút ra ứng dụng cơ baûn cuûa c2h2. Hs: nêu ứng dụng -laøm nhieân lieäu -laøm nguyeân lieäu. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố kiến thức trọng tâm cho hs: pứ cộng, pứ thế. Baøi taäp veà nhaø: 2,3,5 sgk/145. Tieát 47: luyeän taäp: ankin I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: -củng cố kiến thức về tình chất hoá học của ankin -phân biệt ankan, anken, ankin bằng p2 hoá học. 2) Kĩ năng: rèn luyện kĩ năng viết đồng phân, gọi tên và viết các pt hoá học minh hoạ tính chất của ankin. -giải các bài tâp về hỗn hợp hiđocacbon. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:bảng tóm tắt kiến thức cần nhớ. 2> Hs: ôn lại kiến thức đã học. III/ PHÖÔNG PHAÙP : Đàm thoại, nêu vấn dề, gợi ý… IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC:.

(85) 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: trong quaù trình luyeän taäp.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: hướng dẫn hs kẻ bảng tóm tắt các kiến thức cần nhớ và yêu cầu hs. -trình bày điểm giống nhau và khác nhau giữa enken vaø ankin. -ct chung -caáu taïo. -t/c hoá học -hãy biểu diễn chuyển hoá lẫn nhau giữa ankan, anken, ankin. Hs: lần lượt trả lơì các thông tin trên. Hoạt động 2: Gv: hướng dẫn hs giỉa các bài tập vận dụng. Gv: cho hs laøm baøi 1 sgk/ 147 Gv: cho hs laøm baøi 2 sgk/147 Gv: cho hs laøm baøi 3 sgk/ 147 Gv: cho hs laøm baøi 5 sgk/ 147 Gv: xho hs laøm baøi 6,7 sgk/147. Tiết 48: thực hành bài số 4 Ñieàu cheá & tính chaát cuûa c2h2, c2h4 I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết kiểm chứng, củng cố các kiến thức về c2h4 cách điều chế và thử tính chất cuả chuùng. 2) Kĩ năng: rèn cách điều chế chất khí từ chất lỏng. II/ CHUAÅN BÒ: *duïng cuï tnoi: Oáng nghiệm, ống nghiệm có nhánh, ống hút nhỏ giọt, ống dẫn khí, ống dẫn cao su, ống thuỷ tinh có đầu vuoát nhoïn, giaù tno. Kẹp ống nghiệm, đèn cồn, giá để ống n, chậu thuỷ tinh. *hoá chất: C2h5OH khan, đá bọt, cac2, dd agno3, nh3, h2so4 đ, dd kmno4. III/ PHƯƠNG PHÁP : hướng dẫn, gới ý. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: neâu muïc ñích caùc tno trong baøi yeâu caàu hs.

(86) cần đạt được và hãy cẩn thận khi làm tn với h2so4 đặc và đốt khí c2h2, c2h4. Gv: biểu diễn cách lắp dụng cụ tno để đốt cháy c2h2, c2h4. Hoạt động 2: Gv: nêu tn1: điều chế và thử tính chất của c2h4. Gv: hướng dẫn hs quan sát HT và giải thích. Bông tẩm naoh đ có td giữ lại so2, co2 là ~ sp phụ họp tạo nên do phản ứng của dde h2so4 đ với c2h5 OH. Hoạt động 3: Gv: neâu tn2: -yeâu caàu hs tieán haønh tn. -quan sát hiện tượng và giỉa thích. Gv: hướng dẫn cho hs trong khi làm tn. Hoạt động 4: Gv: hướng dẫn hs thu dọn dụng cụ, hoá chất, veä sinh phoøng ruùt kinh nghieäm tieát tn. Gv: yêu cầu hs viết tường trình. Stt tn. Caùch tieán haønh. Nêu hiện tượng qs. Tieát 49: kieåm tra 1 tieát Đề 2: I/ traéc nghieäm khaùch quan: (4ñ) 1c, 2b, 3b, 4b, 5a, 6a, 7d, 8a, 9c, 10a, 11c, 12b, 13c, 14b, 15a, 16a. II/ tự luận: (6đ) Câu 1: viết sơ đồ chuỗi biến hoá sau: 1500oC 2 ch4  CH = CH + 3h2 22 To,xt +h2 2CH= CH  CH = C-CH = CH2  CH2 = CH-CH= CH2 Pd/pbco3 To,xt,p N CH = CH – CH= CH2  (-CH2-CH=CH-CH2) n Caâu 2: nhaän bieát 3 bình khí maát nhaõn. -bính chứa khí c2h4 làm mất màu dd br2. CH2 = CH2 + Br2  CH2 Br – CH2Br. -bình khí C2H2 coù  maøu vaøng nhaït khi cho vaøo agno3/nh3 CH=CH + 2agno3 + 2nh3  agc = agc = cag + 2nh4no3.. Giaûi thích &pthh.

(87) -coøn bình khí coøn laïi: CH4. Caâu 3: - goïi laø anken: CnH2n, Cn+1 H2n+2 -ct chung cuûa 2 anken: Cn H2n-ta coù dcnh2n/h2 = 25.2 => m- cn- h2n- = 2 x 25,2 = 50,4 => 14n- = 50,4 => n- = 3.6 -maø n<n- < n+1 Neân: n= 3, n+1 = 4 a/ ctpt: C3H6, C4H8 b/ CtCt: CH2 = CH-CH3, CH2=CH-CH2-CH3, CH3 – CH = CH – CH3. c/ goïi a laø soá mol C3H6 b laø soá mol C4H8. Ta coù: m- h2 = 42a + 56b = 50,4 A+b => a= 2 b 3 %V C3H6 = % n C3H6 = 2/3b x 100 = 40 % 2/3 b + b % V C4H8 = %n C4H8 = 100% - 40% = 60% Đề 1: I/ traéc nghieäm khaùch quan: (4ñ) Ab, 2a, 3a, 4b, 5a, 6d, 7b, 8a, 9a, 10d, 11b, 12d, 13d, 14c, 15c, 16c. II/ tự luận: (6đ) Câu 1: hoàn thành sơ đồ chuyển hoá sau: 1500oC 2CH4  CH = CH 3H2 22 Pd/pbco3 to,ni CH = CH + H2  CH2 = CH2 + H2  CH3 – CH3 + Cl2  C2H5Cl + HCl Caâu 2: nhaän bieát caùc bình khí maát nhaõn. -bình khí C2H4: làm mất màu dd nước brom CH2= CH2 + Br2  CH2Br – CH2Br. -bình khí co2: coù  maøu traéng khi cho td ca(oh)2. Co2 + ca(oh)2  caco3 + h2o. -bình coøn laïi laø khí CH4. Câu 3: gọi 2 HC no, mạch hở: CnH 2n+2, Cn+1 H2n+4. Ct chung: Cn H2n + 2 n< n< n+1 Pứ cháy: Cn H2n+2 + 3n + ½ o2  n co2 + (n-+ 1) h2o -ta coù: n Cn h2n+2 = 1,344 = 0,06 mol 22,4 N h2o = 0,19 mol -ta cp1 pt: 0,06 (n-+1) = 0,19 => n = 2,16 => n = 2, n+1 = 3 a/ ctpt: C2H5, C3H8 b/ ctct: CH3 – CH3.

(88) CH3 – CH2 – CH3. c/ goïi : a laø soá mol cuûa C2H6 b laø soá mol cuûa C3H8 ta coù heä pt: a + b = 0,06 a = 0,05 3a + 4b = 0,19 => b = 0,01 % V C2H6 = %n C2H6 = 0,05 x 100 = 83,33 % 0,06 % V C3H8 = % n C3H8 = 16,67%. Chöông 7: hiñrocacbon thôm nguoàn hiñrocacbon thieân nhieân. Hệ thống hoá hiđrocacbon. Tiết 50: benzen & đồng đẳng. 1 số hiđrocacbon thơm khác I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết : -cấu tạo C6H6, đồng đẳng, đồng phân, danh pháp. -tính chất vật lý và hoá học của C6H6 và ankylbenzen. 2) Kĩ năng: rèn viết pthh theo quy tắc thế ở nhân C6H6. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:mô hình phân tử C6H6. 2> Hs:oân laïi tính chaát cuûa Hc No, HC khoâng no. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv neâu yeâu caàu: benzen coù ctpt C6H6 laø chaát đầu dãy đồng đẳng. Hãy viết ct chung dãy đồng đẳng của C6H6. Hs: Cn H2n-6 (n ≥ 6) Hoạt động 2: Gv: yeâu caàu hs quan saùt CTCT cuûa caùc hc thôm trong baûng 7.1 sgk. -rút ra nhận xét về loại đp hct. Hs: phaùt bieåu Gv: yêu cầu hs đọc tên các đp đơn giản và cách đánh số ngtử c của vòng C6H6 sao cho toång chæ soá trong teân goïi laø nhoû nhaát. Hs: phaùt bieåu Gv: giới thiệu 2 CTCT của C6H6 Hs: nhaän xeùt ruùt ra ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa C6H6. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs đọc sgk để biết về tính chất vật.

(89) lyù cuûa hc thôm. Hoạt động 4: Gv: hướng dẫn hs phân tích đ2 cấu tạo ptử C6H6 và đồng đẳng. Nên có 2 trung tâm phản ứng là vòng C6H6 và maïch nhaùnh. Gv: yêu cầu hs viết pthh của phản ứng thế trực tiếp vào vòng của C6H6 và tolum với Br2 và hno3 Gv: neâu theâm ñieàu kieän: boät fe vaø h2so4 ñaëc. Hs: nhận xét sản phẩm của tolum với Br2 và hno3. từ đó rur1 ra quy tắc thế. Gv: gợi ý hs viết pthh của pứ thế ngtử h của mạch nhánh ankyl benzen tương tự ankan. Hs: vieát pthh. Hoạt động 5: Gv: yêu cầu hs viết pthh dưới sự gợi ý của gv vaø löu yù ñieàu kieän. Hoạt động 6: Gv: tiến hành tn như sgk và pứ oxi hoá ko hoàn toàn. Hs: quan sát, nêu HT của phản ứng viết pthh. Gv: yêu cầu hs, viết pthh của pứ đốt chý HC thôm.. Tiết 51: benzen & đồng đẳng. 1 số hiđrocacbon thơm khác (TT) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - ctct của stiren và naphtalen. -tính chất hoá học của stiren và naphtalen. 2) Kĩ năng:phân biệt được benzen, đđ của C6H6 với các hiđrocacbon thơm ≠. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: laøm tn naphtalen thaêng hoa. 2> Hs: ôn lại các kiến thức benzen, HC no, HC ko no. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề, gợi mở. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: nêu t/c hoá học của C6H6 và ankyl benzen.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: neâu caâu hoûi: stiren coù ctpt laø C8H8 vaø coù 1 vòng benzen, 1 lk đôi ngoài vòng benzen. Hãy vieát ctct cuûa stiren. Hs: vieát ctct..

(90) Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk để cho biết về t/c vaät lí cuûa stiren. Hs: trả lời Hoạt động 2: Gv ñaët caâu hoûi: em ahyõ nhaän xeùt ñaëc ñieåm caáu tạo của sriren và ừ đó dự đoán t/c hoá học của stiren. Hs: coù ñaëc ñieåm phaàn nhaùnh gioáng C2H4 phaàn vòng giống C6H6. nên có t/c hoá học vừa gioáng anken, gioáng C6H6. Gv: yêu cầu hs viết các pthh của stiren với Br2, h2 và phản ứng trùng hợp. Hs: trình baøy. Gv: thông báo pứ oxi hoá của stiren có khả năng làm mất màu dd kmno4 ở to thường. Hoạt động 3: Gv: ñöa ra ctct voøng cuûa naphtalen vaø yeâu caàu hs vieát ctpt. Hs: C10H8 Gv: laøm tn veà tính thaêng hoa naphtalen. Hs: quan sát và nghiên cứu sgk để rút ra t/c vật lí cuûa C10H8 Hoạt động 4: Gv: dựa vào đặc điểm cấu tạo C10H8 em hãy nhận xét về tinh chất hoá học của naphtalen. Hs: C10H8 có t/c hoá học tương tự C6H6. Gv: yêu cầu viết pthh ủa phản ứng thế và pứ coäng. Gv gợi ý: nếu là pứ thế thì ưu tiên thế nào vị trí soá 1. Nếu là pứ cộng thì phải theo 2 mức như stiren. Hs: vieát pthh Hoạt động 5: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk cho biết ứng duïng naphtalen. Hs: trình baøy. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố kiến thức trọng tâm : t/c của 1 số hc thơm. Baøi taäp: 6,7,8,9,12,13/ 160 – 161.. Tieát 52: luyeän taäp: hiñrocacbon thôm I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: củng cố t/c hoá học cơ bản hc thơm..

(91) -so sánh t/ c hoá học của hc thơm vơi ankan, anken. 2) Kĩ năng:rèn viết pthh minh hoạ t/c hoá học của hc thơm giải bài toán về hc thơm. II/ CHUAÅN BÒ: 1> Gv: baûng phuï vaø giaùo aùn. 2> Hs:ôn tập kiến thức trong chương. III/ PHƯƠNG PHÁP : hướng dẫn, gợi ý, giải quyết vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: kèm theo trong giờ luyện tập. 3 tieán haønh: hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: yeâu caàu hs reøn luyeän kó naêng vieát ctct vaø goïi teân caùc hc thôm coù ctpt C8H8, C8H10. Hs: trình baøy. Hoạt động 2: Gv: yeâu caàu hs vieát pthh. -toluen td Br2 (boät fe), hno3 (h2so4 ñ). C6H6 với h2 (to, ni) Sitiren với dd Br2. Etyl benzen với cl2 (as), kmno4 (to) Hs: vieát pthh vaø ruùt ra t/c hh chung cuûa hc thôm. Hoạt động 3: Gv: cho hs giaûi caùc baøi taäp veà hiñrocacbon thơm, sau đó chữa bài tập và chốt lại kiến thức troïng taâm. Gv: cho hs laøm baøi taäp 2 sgk/ 162 Yêu cầu viết ctct các chất. Xác định thuốc thứ nhaän bieát. Hs: vieát pthh. Gv: cho hs laøm baøi taäp 3 sgk/ 162 Yêu cầu hs viết sơ đồ phản ứng viết pthh. Gv: cho hs laøm baøi taäp 4 sgk/ 162 Yeâu caàu vieát pthh daïng ctpt. Tìm m toluen, m2,4,6 trinolaluen ? Gv :cho hs laøm baøi taäp 5 sgk/ 162. Tieát 53: nguoàn hiñocacbon thieân nhieân: I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - thành phần, tính chất và tầm quan trọng của dầu mỏ khí thiên nhiên và than mỏ..

(92) Quá trình chưng cất, chế hoá dầu mỏ. 2) Kĩ năng: chế biến hoá học các sản phẩm chưng chất theo p2 crackinh, ryominh. II/ CHUAÅN BÒ: 1> Gv:tranh, ảnh, tư liệu về sản phẩm từ dầu mỏ. 2> Hs:tìm hiểu các thông tin liên quan đến bài học. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk. -về sự tồn tại của dầu mỏ trong tự nhiên -tuùi daàu laø gì -ñaëc ñieåm caáu taïo tuùi daàu? Hs: trả lời Hoạt động 2: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk. -veà tính chaát cuûa daàu moû. -taïi sao daàu moû laïi coù muøi khoù chòu vaø gaây haïi cho động cơ. -tại sao dầu mỏ ở vn lại thuận lợi cho việc chế hoá và sử dụng . Hs; trả lời. Gv: để khai thác dầu mỏ, ta làm gì hiện tượng nào xđ có mặt dầu khi lượng dầu giảm ta làm gì. Hs; trả lời. Hoạt động 3: Gv: nêu vấn đề: dầu mỏ mới lấy từ giếng lên gọi là dầu thô, cần nâng cao giá trị sử dụng daàu moû baèng caùch naøo? Gv:đặt câu hỏi, trong điuề kiện nào? Ưùng dụng của sp thu được là gì. Hs: trả lời. Gv: tại sao phải chế biến hoá học các phân đoạn dầu mỏ? Phương pháp nào thường dùng trong các gt đó ? Hs: viết pthh minh hoạ. Hoạt động 4: Gv: kẻ bảng nhưng để trống các phần ghi thoâng tin. Hs: nghiên cứu sgk để hoàn thành. Hoạt động 5: Gv: yêu cầu hs nghiên cứu sgk. -ng nhân hình thành than mỏ? Có ~ loại than.

(93) moû naøo. -để thu than cốc đi từ ng liệu nào ? điều kiện ra sao ? 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp: Khí loø coác: h2 caùc chaát deã chaùy. Tiết 54: hệ thống hoá về hiđrocacbon I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: hệ thống hoá các hiđrocacbon quan trọng. 2) Kĩ năng: làm được 1 số bài tập về hiđrocacbon. II/ CHUAÅN BÒ: 1> Gv: bảng phụ tóm tắt về 1 số loại hc quan trọng. 2> Hs:chuẩn bị kiến thức để tốn kết về hc. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: chia baûng laøm 5 coät nhö b 7.2 trong sgk. Gv: yêu cầu hs lần lượt lên bảng trình bày. -ct phân tử -đặc điểm cấu tạo ngtử. -tính chaát vaät lyù -tính chất hoá học -ứng dụng. Hs: trình baøy. Gv: treo bảng phụ đã chuẩn bị sẵn để hs so sánh phần làm trên bảng với nội dung trình bày, bổ sung, hoàn chỉnh bảng tóm tắt. Hoạt động 2: Gv: yêu cầu hs tìm hiểu sơ đồ mối quan hệ chuyển hoá giữa các loại hc trong sgk và vận dụng viết các pthh minh hoạ. Hs: laáy ví duï. Hoạt động 3: Gv: cho hs laøm baøi taäp 3 sgk. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố lại cho hs nắm mối liên hệ và chuyển hoá qua lại giữa các hc. Baøi taäp veà nhaø: 2,4,5 sgk/ 172. Chöông 8: daãn xuaát halogen, ancol, phenol. Tieát 55: daãn xuaát halogen cuûa hiñrocacbon. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC:.

(94) 1) Kiến thức: hs biết: - khái niệm, phân loại dx halogen của hc. t/c hóa học đặc trưng và ứng dụng của 1 số dx halogen. 2) Kó naêng:vieát ctct, vieát pthh cuûa dx halogen. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:1 số tư liệu về ứng dụng của dxhalogen, tn thuỷ phân C2H5 Br. 2> Hs:hệ thống hoá các pứ của hc có tạo ra hc chứa halogen. III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Gv: nêu sự khác nhau giữa ct (a) &(b) H H H–C–H. H–C–F. H (a) Cl (b) Hs: neâu ñònh nghóa: Gv; yêu cầu hs lấy ví dụ có liên quan đến pứ theá halogen, coäng halogen vaø coäng hiñrocacbon. Hs: laáy ví duï. Hoạt động 2: Gv: định hướng cho hs về sự phân loại dx halogen, dựa vào sự thay đổi của gốc hc và halogen trong ptử. Hs: nêu phân loại. Gv: người ta còn phân loại theo bậc của dx halogen. Hs: vận dụng để xđ bậc dx halogen. Hoạt động 3: Gv: cho hs đọc sgk để tóm tắt t/c vật lý của dx halogen. Đặc trưng quan tâm đến hoạt tính của chúng. Hs: neâu t/c vaát lyù. Hoạt động 4: Gv: thoâng baùo cho hs bieát veà ñaëc ñieåm caáu taïo, từ đó hs vận dụng suy ra t/c hoá học. -c –c  x 6Hs: lk c với x là lk phân cực vì đađ còn c mang 1 phần s+. do đặc điiểm này mà ptử dx halogen tham gia pứ thế OH bằng x, pứ tách hx. Gv: mô tả thí nghiệm và thông báo sơ lược về cơ chế pứ thế ngtử halogen & pứ tách hx. Hs: viết ptpứ.. phaàn ghi baûng.

(95) Hoạt động 5: Gv: yêu cầu hs viết ptpứ điều chế polime và nêu ứng dụng của polime đó. Hs: tự nghiên cứu các ứng dụng. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: cuûng coá veà t/c vaø phöông phaùp ñieàu cheá dx halogen. Baøi taäp veà nhaø: 4,5,6 sgk/177.. Tieát 56: ancol I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: định nghĩa, phân loại, đồng phân. Danh pháp, t/c vật lý. 2) Kĩ năng:rèn cách viết ctct của ancol và đọc tên ancol tương ứng. Rèn viết đúng công thức đồng phân của ancol. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: mô hình lắp ghép ptử ancol để minh hoạ đn, đp, bậc của ancol. Baûng to soâi cuûa 1 soá chaát. 2> Hs:xem bài mới. III/ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: cho hs vieát ct cuûa 1 vaøi ancol. Hs: C2H5 OH, CH2 = CH – CH2OH… Gv: yeâu caàu hs nhaän xeùt ñieåm gioáng nhau veà cấu tạo ptử của các ancol trên ? Hs: phaùt bieåu vaø gv keát luaän veà ñònh nghóa cuûa ancol. Hoạt động 2: Gv: nêu vấn đề. -dựa vào đặc điểm hc, ancol đc chia làm: ancol no, ancol ko no mạch hở, ancol thơm. -dựa vào số nhóm oh trong ptử acol đơn chức, ancol đa chức. -dựa vào bậc ancol. Gv: yêu cầu hs nghiên cứu nội dung sgk, cho biết sự phân loại ancol. Hs: phaùt bieåu. Gv: cho hs lấy ví dụ cho mỗi loại và tổng quát hoá công thức. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs liên hệ với cách viết đp của hc.

(96) và hướng dẫn hs cách viết ctct cảu các ancol d0p C4H9OH. CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – OH CH3 – CH2 – CH – CH3 OH CH3 – CH – CH2 – OH. CH3 CH3 CH3 – C – OH CH3. Hoạt động 4: Gv: trình bày quy tắc viết tên ancol, rồi đọc tên một chất để làm mẫu. Gv: cho hs vận dụng đọc tên các chất khác ở bảng 8.1, nếu hs đọc sai thì gv sửa. Hoạt động 5: Gv: hướng dẫn hs nghiên cứu bảng 8.2 để tìm ng nhân to nc, to sôi, độ tan trong nườc của ancol đều cao hơn so với các chất đp. Gv: kết luận: do ancol tạo được. -lk h2: -ảnh hướng của lk h2 đến tc vật lý. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: cho hs laøm baøi taäp 1 vaø bt 7 sgk.. Tieát 57: ancol (TT) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: tính chất hoá học của ancol, điều chế, ứgng dụng. 2) Kĩ năng:vận dụng t/c hoá học cuỷa ancol để giái đúng bài tập. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:dụng cụ : các ông n, giá để ống nghiệm, giá thí nghiệm, kẹp gỗ. Hoá chất: C2H5 khan, na, H2so4 đ, CH3cooh đặc, dd naoh, cuso4, dây cu, glicerol, ancol isoamylic. 2> Hs:xem lại bài tập tiết trước. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: cho hs nhắc lại đặc điểm cấu tạo của ptử ancol, để từ đó hs có thể vận dụng suy ra tính chaát chung cuûa ancol. | | s+ s- s+.

(97) Hs: - c – c  o  h Do có sự phân cựu của các lk. Các pứ hh của ancol xảy ra nhóm – OH pứ thế h của nhóm OIH, pứ thế cả nhóm OH, pứ tách nhóm OH cùng ngtử h trong gốc HC. Hoạt động 2: Gv: làm tn na td với c2h5oh tạo ancolat và h2. sau đó đốt khi` h2 cháy với ngọn lửa xanh mờ. Hs: quan saùt tn vaø vieát pthh. Gv: làm tn biểu diễn: glicerol hoà tan được cu(oh)2 và đối chứng với tn c2h5oh ko hoà tan cu(oh)2 Hs: quan saùt tn vaø vieát pthh Gv: pứ này là dùng để nhận biết ancol đơn chức với ancol đa chức có các nhóm oh cạnh nhau trong ptử. Hoạt động 3: Gv: yêu cầu hs viết pthh củ c2h5oh với br2. sau đó so sánh với pứ hbr với naoh. Gv: mô tà tn điều chế đietyl ete và viết ptpứ giaûi thích. Hs: nắm được bản chất sự biến đổi ancol thành ete: nhóm ro-của ptử này thay bằng nhóm – oh của ptử kia. Hoạt động 4: Gv: yêu cầu hs viết lại pứ điều chế c2h4 từ c2h5oh. Gv boå sung: nhoùm – oh cuûa ancol taùch ra cuøng ngtử h lk với ngtử c bên cạnh tạo thành 1lk ñoâi. Hoạt động 5: Gv: mô tả thí nghiệm đc anđehít từ cuo với c2h5oh. Viết ptpứ. Hs: nghiên cứu sgk biết được bản chất của sự biến đổi hchc, ngtử h của nhóm – oh tách ra cùng ngtử h lk với ngtử c gắn nhóm – oh tạo lk. O C H Gv: lưu ý cho hs: về sự khác nhau của sp hc khi oxi hoá ancol b1, b2. Gv: yêu cầu hs viết pứ cháy của ancol và nêu ứng dụng của nó. Hoạt động 6: Gv: yêu cầu hs đọc sgk và trà lời. -coù maáy caùch ñieàu cheá ? -nêu cụ thể từng p2 về quy mô điều chế và.

(98) viết ptpứ. Gv: cho các em tìm hiểu quy trình sx rượu uống trong nhaø maùy. Gv: cho hs nghiên cứu sgk và nêu ứng dụng cuûa ancol. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: củng cố lại kiến thức trọn tâm về tinh chất hoá học. Baøi taäp veà nhaø: 5,6,7,8,9/ 187. Tieát 58: phenol. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: hs biết: - kn về loại hợp chất phenol, cấu tạo, t/c phenol đơn giản . 2) Kĩ năng: phân biệt phenol với ancol thơm, viết các pthh của phenol thơm. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv:mô hình ptử ancol. Hoá chấtvà dụng cụ: phenol rắn, dd phenol bh, dd naoh, na, dd brom, c2h5oh, ống nghiệm, ống nhỏ giọt, đèn cồn, giá tno. III/ PHƯƠNG PHÁP : đàm thoại, trực quan, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: neâu 1 soá thí duï veà phenol vaø ko laø Oh oh ch2 –oh Phenol: oh Gv: em hãy cho biết đặc điểm cấu tạo ptử của 3 chaát treân. Hs: nhận xét và kết hợp sgk, từ đó, gv hướng dẫn để đi đến định nghĩa phenol. Gv: tương tự như ancol, phenol cũng phân loại dựa theo số lượng nhóm chức – oh. Hs: trình bày phân loại, lấy ví dụ . Gv: hướng dẫn hs cách gọi tên. Hoạt động 2: Gv: cho hs nghiên cứu sgk để biết ctct, ctpt của phenol. Gv: cho hs nêu trạng thái, màu sắc, độc tính, tính tan cuûa phenol. Hoạt động 3: Gv: cho hs so saùnh ñieåm gioáng vaø khaùc veà caáu tạo của phenol và ancol, hãy dự đoán t/c hh..

(99) Hs: phenol có pứ thế ngtử h của nhóm oh. Gv: phenol cuõng coù t/c voøng gioáng benzen neân có pứ thế ngtử h của vòng benzen. Gv: yêu cầu hs viết pthh của pứ phenol với na. Gv:làm tno phenol tác dụng với dd naoh. Hs: quan saùt, neâu HT vaø vieát pthh. Gv: taïi sao phenol laïi tan heát trong noah, ñìeâu naøy cho thaáy phenol theå hieän tính chaát gì ? Hs: do phenol coù tính axít. Gv: cho hs so sánh pứ của phenol với c2h5oh trong pứ naoh. Từ đó rút ra nhận xét. Hoạt động 4: Gv: làm tno pứ phenol với dd br2, thông báo 2,4,6 tru brom phenol coù maøu traéng vaø yeâu caàu hs viết ptpứ. Hs: tương tự viết ptpứ phenol với hno3. Gv: cho hs so sánh pứ của phenol với HC thơm trong pứ dd br2 hno3, từ đó rút ra nhận xét. Hoạt động 5: Gv: hướng dẫn hs nghiên cứu sgk nêu tóm tắt p2 ñieàu cheá. Hs: viết sơ đồ phản ứng. Hoạt động 6: Gv: cho hs nghiên cứu sgk để nêu ra ứng dụng. 4. Cuûng coá baøi – baøi taäp veà nhaø: Gv: cho hs nhaéc laïi t/c cuûa phenol Baøi taäp veà nhaø: 3,4,5 sgk/193.. Tieát 59: luyeän taäp: daãn xuaát halogen, ancol, phenol. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: - củng cố và hệ thống lại t/c hh của dx halogen và 1 số p2 đ/c. -mối quan hệ chuyển hoá giữa hc và ancol – phenol qua dx halogen. 2) Kĩ năng: viết pthh biểu diễn các pứ của ancol và phenol. Viết pthh của pứ chuyển hoá từ hc thành các dx. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: hệ thống câu hỏi liên quan kết đối hc với ancol, phenol, dx halogen. 2> Hs: ôn tập, so sánh etanol với phenol về đặc điểm cấu tạo & t/c hh. III/ PHƯƠNG PHÁP : hướng dẫn, thảo luận, nêu vấn đề. IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ: trong quaù trình toång keát.. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh. phaàn ghi baûng.

(100) Hoạt động 1: Gv: toång keát veà hc baèng caùch ñieàn vaøo baûng troáng theo caùc noäi dung trong sgk. Thoâng qua hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị. Gv: yeâu caàu hs ñieàn vaøo caùc oâ coøn troáng, phenol, ancol, dx. -bậc của nhóm chức. -thế x hoặc oh -theá – h cuûa –oh. -tách hx hoặc h2o -thế h ở còng benzen. -pứ oxu hoá ko hoàn toàn. -ñieàu cheá. Gv: thông qua bảng, giúp hs so sánh giữa lk dx halogen và ancol về mặt hình thức pứ thế, tách. Hoạt động 2: Gv: luyện tập về đồng phân, tên gọi của ancol vaø dx halogen. Gv: yeâu caàu hs laøm baøi taäp 1sgk. Viết ctct và gọi tên các chất đồng phân. Hoạt động 3: Gv: luyeän taäp veà t/c cuûa ancol, phenol. Gv: cho hs laøm baøi taäp 2 sgk. Gv: cho hs laøm baøi taäp 3 sgk Gv: cho hs laøm baøi taäp 4 sgk Gv: cho hs laøm baøi taäp 5 sgk Gv: cho hs laøm baøi taäp 6 sgk Gv: cho hs laøm baøi taäp 7 sgk. Tiết 60: thực hành bài số 3: tính chất etanol, glyxerol, phenol. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: củng cố kt t/c vl và tchh của c2h5oh, glyxerol, phenol 2) Kĩ năng: tiếp tục rèn kĩ năng tiến hành tn với lượng nhỏ hoá chất. II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: chuẩn bị dụng cụ và hoá chất. *duïng cuï: *hoá chất Oáng nghiệm, giá để ống nghiệm, kẹp ống tn na, c2h5oh khan, c3h5(oh)3 Nút cao su, ống hút nhỏ giọt, đèn cồn cuso4 2%, naoh 10% Oáng dẫn TT có đầu viết nhọn c2h5oh, dd brom. Oáng nghieäm coù nhaùnh. 2> hs: xem lại các kt có liên quan đến bài thí nghiệm. III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC:.

(101) 1. Oån định lớp: 2 Baøi tno : hoạt động giáo viên và học sinh phaàn ghi baûng Hoạt động 1: Gv: neâu muïc ñích cuûa caùc tno trong baøi, löu yù hs cẩn thận khi làm tno với c6h5oh, dd brom. Hoạt động 2: Gv: cho hs tiến hành tn1: etanol tác dụng với na. Gv: yêu cầu hs quan sát hiện tượng và giải thích. Gv löu yù theâm. -muoán coù c2h5oh khan: ta haõy c2h5oh 96o hoặc 99o thêm cuso4 khan vào lọ có nút kín, để 4-5 giờ, gạn lấy c2h5oh khan làm tno. -lấy na với lượng nhỏ. Hoạt động 3: Gv: cho hs tieán haønh tn2: Glicerol tác dụng với cu(oh)2. Gv: yêu cầu hs quan sát hiện tượng và giải thích. Hoạt động 4: Gv: cho hs tieán haønh tn3: Phenol tác dụng với nước brom. Gv: yêu cầu hs quan sát hiện tượng và giải thích. Gv lưu ý: ko để dính brom, c6h5oh ra người và aùo quaàn. Hoạt động 5: Gv: cho hs phaân bieät 3d2 c2h5oh, c6h5oh, c3h5(oh)3 bằng p2 hoá học. Gv: hướng dẫn hs phân biệt các hoá chất trên baèng 2 TT cu(oh)2 vaø dd brom. Hoạt động 6: Công việc sau cuối tiết thực hành. Gv: nhận xét, đánh giá kết quả tiết tno. Hs: thu dọn và rữa dụng cụ, hoá chất, vệ sinh ptn. Gv: yêu cầu hs viết tường trình theo mẫu.. Tieát 61: kieåm tra vieát. I/ traéc nghieäm khaùch quan: (4ñ) *đề 1: 1c, 2a, 3a, 4a, 5a, 6c, 7a, 8d, 9d, 10c, 11b, 12d, 13b, 14a, 15d, 16c. *đề 2: 1c, 2c, 3a, 4c, 5a, 6a, 7d, 8c, 9c, 10c, 11d, 12b, 13b, 14b, 15b, 16b. II/ tự luận: (6đ).

(102) *đề 1: 1/ hoàn thành chuỗi biến hoá sau: 1500oC 2ch4  CH = CH + 3h2 Ll 600oC 3CH = CH  Boät c Boät fe C6h6 + cl  c6h5cl + hcl C6h5 cl + naoh  c6h5oh + nacl Oh br oh br + 3br2  br + 3hbr 2. nhaän bieát: to -toluen laøm maát maøu kmno4 vaø coù  ñen: ch3 + 2kmno4  cook + 2mno2 + koh. -acetilen td agno3/nh3 coù  vaøng nhaït: CH = CH + 2agno3 + 2nh3  agc = cag  + 2nh4no3 + h2o. -benzen td hno3/ h2so4ñ: taïo chaát loûng maøu vaøng nhaït laéng xuoáng. C6h5 + hno3 – h2so4 ñ c6h5 – no2 + h2o -ancol etylic đen đốt. to C2h5oh + 3o2  2co2 + 3h2o 3/ bài toán: a/ nh2 = 2,24/22,4 = 0,1 mol. Cn h2n+1 oh, cn+1 h2n+3 oh ct chung cuûa 2 ancol: cn h2n+1 oh (n<n-<n+1) cn h2n+1 oh + na  cn h2n+1 ona + ½ h2. Theo pt: (14n- + 18) g 0,5 mol Theo đề : 10,6 g 0,1 mol => n- = 2,5 ctpt: c2h5oh, c3h7oh b/ x,y laø soá mol c2h5oh, c3h7oh 46 x + 60y = 10,6 x = 0,1 X + y = 0,2 => y = 0,1 %m c2h5oh = 46 x 0,1 x 100 = 43,4% 10,6 %m c3h7oh = 56,6 % *đề 2: 1/ hoàn thành cuỗi biến hoá sau: Boät fe C6h6 + br2  c6h5br + hbr To C6h5br + naoh  c6h5ona + hbr. C6h6ona + co2 + h2o  c6h5oh + nahco3 C6h5oh + 3hno3  3h2o + (no2) – c6h2 –oh 2.nhaän bieát: -glicerol td cu(oh)2 taïo thaønh dd maøu xanh lam..

(103) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH:.

(104) 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC:.

(105) 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh. phaàn ghi baûng.

(106) Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4:. phaàn ghi baûng.

(107) Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng.

(108) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng:. phaàn ghi baûng.

(109) II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP :.

(110) IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :.

(111) hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3:. phaàn ghi baûng.

(112) Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng.

(113) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức:. phaàn ghi baûng.

(114) 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs:.

(115) III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: S 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:.

(116) 3 Bài mới : hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng. I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1) Kiến thức: 2) Kó naêng: II/ CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH: 1> Gv: 2> Hs: III/ PHÖÔNG PHAÙP : IV/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1. Oån định lớp: 2.Kieåm tra baøi cuõ:. 3 Bài mới :. hoạt động giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Hoạt động 2: Hoạt động 3: Hoạt động 4: Hoạt động 5: Hoạt động 6: 4. Cuûng coá baøi :. phaàn ghi baûng.

(117)

Giao an hoa lop 11

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về