NÂNG CAO CHẤT LÝỢNG CÔNG TÁC QUY HOẠCH
CÁN BỘ LÃNH ÐẠO, QUẢN LÝ CỦA TỈNH BẮC GIANG
Khuông Tiến Thông
Sở Nội vụ tỉnh Bắc Giang
hủ tịch Hồ Chí Minh ðã nói: “Công việc thành công hoặc thất bại ðều do
cán bộ tốt hoặc kém”. Muốn có “cán bộ tốt” thì phải xây dựng ðýợc
nguồn cán bộ, sau ðó sẽ ðào tạo và bồi dýỡng họ. Nguồn cán bộ tốt là tập hợp những
ngýời có ðức, tài, có bản lĩnh chính trị vững vàng. Hệ thống các chủ trýõng, bồi
dýỡng ðể tạo nguồn cán bộ, xây dựng ðội ngũ cán bộ chính là nội dung của công tác
quy hoạch cán bộ. Chính vì vậy, ngay từ khi Ðảng ta ra ðời, Ðảng ðã coi trọng công
tác quy hoạch cán bộ.
Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, việc quản lý, chỉ ðạo, ðiều
hành nền kinh tế - xã hội ngày càng phức tạp. Vì vậy, ðội ngũ cán bộ lãnh ðạo, quản
lý thời kỳ mới cần phải ðýợc nâng cao chất lýợng, toàn diện hõn. Ngoài tiêu chuẩn
về ðạo ðức, bản lĩnh chính trị vững vàng, ngýời cán bộ lãnh ðạo, quản lý trong giai
ðoạn hiện nay cần phải có nãng lực hiểu biết bao quát các vấn ðề kinh tế - xã hội.
Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ X ðã khẳng ðịnh: “Xây dựng ðội ngũ cán bộ, trýớc
hết là cán bộ lãnh ðạo và quản lý ở các cấp, vững vàng về chính trị, gýõng mẫu về
ðạo ðức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và nãng lực hoạt ðộng thực tiễn,
sáng tạo gắn bó với nhân dân, thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
ðại hóa là chủ trýõng và chính sách lớn trong nội dung công tác cán bộ của Ðảng và
Nhà nýớc ta”. Bộ Chính trị ðã có Quyết ðịnh số 42-NQ/TW ngày 30/11/2004 về
công tác quy hoạch cán bộ lãnh ðạo, quản lý thời kỳ ðẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
ðại hóa.
Bắc Giang là một tỉnh miền núi, nền kinh tế phát triển còn chậm, chýa týõng
xứng với tiềm nãng và lợi thế của tỉnh. Một nguyên nhân dẫn ðến ðiều ðó là có yếu
tố bắt nguồn từ chất lýợng ðội ngũ lãnh ðạo, quản lý. Báo cáo Chính trị Ðại hội
Ðảng bộ tỉnh lần thứ XVI ðã xác ðịnh: “ðổi mới, nâng cao chất lýợng công tác cán
bộ” trong ðó nâng cao chất lýợng quy hoạch và thực hiện quy hoạch cán bộ là một
giải pháp quan trọng ðể thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện ðại hóa tỉnh nhà.
Nghị quyết Ðại hội IX của Ðảng nhấn mạnh: làm tốt công tác quy hoạch cán
bộ; mỗi cấp, mỗi ngành phải có kế hoạch tạo nguồn cán bộ lãnh ðạo, quản lý. Quy
hoạch cán bộ là quy hoạch “mở” và “ðộng”. Quy hoạch “mở” là phải tiến hành thật
C
sự dân chủ, công khai không khép kín trong phạm vi cõ quan, ðõn vị mà phải kết
hợp giữa quy hoạch của cõ quan, ðõn vị với quy hoạch của cấp trên và cấp dýới,
ðồng thời phải ðýợc mở rộng trong phạm vi ngành và ðịa phýõng. Quy hoạch
“ðộng” là quy hoạch một chức danh cho nhiều ngýời và một ngýời cho nhiều chức
danh; không phải khi ðã ðýa vào danh sách quy hoạch là xong mà phải thýờng xuyên
nhận xét, ðánh giá ðể ðiều chỉnh quy hoạch cho phù hợp. Cần phân biệt rõ giữa quy
hoạch cán bộ lãnh ðạo quản lý và quy hoạch cán bộ chuyên môn. Phải gắn công tác
quy hoạch với công tác ðào tạo, bồi dýỡng và luân chuyển cán bộ. Thông qua kết
quả hoạt ðộng thực tiễn, thông qua ðào tạo, bồi dýỡng, luân chuyển mà nhận xét,
ðánh giá, phát hiện cán bộ có nãng lực, từ ðó chủ ðộng bổ sung trở lại cho quy
hoạch. Quy hoạch cán bộ cần phải ðýợc tiến hành theo một quy trình chặt chẽ, bảo
ðảm dân chủ, công khai trong tập thể cấp ủy và lãnh ðạo cõ quan, ðõn vị, ðồng thời
tạo ðiều kiện ðể cán bộ, ðảng viên và quần chúng tham gia phát hiện, giới thiệu và
giám sát cán bộ, ngãn ngừa những sai phạm, tiêu cực trong công tác cán bộ.
Thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị và Quyết ðịnh của Thủ týớng Chính
phủ, việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ, công chức, viên chức lãnh ðạo, quản lý của
tỉnh ðã ðýợc tổ chức thực hiện chặt chẽ hõn, bảo ðảm ðúng quy trình, thủ tục hồ sõ
theo quy ðịnh hiện hành của Ðảng, Nhà nýớc; số cán bộ ðýợc bổ nhiệm, giữ các
chức vụ lãnh ðạo từ cấp phòng và týõng ðýõng trở lên ðều bảo ðảm ðýợc cả về tuổi
ðời, chuyên môn, chính trị và phát huy tốt tác dụng, nhiều ngýời ðến nay ðã trýởng
thành và ðýợc ðề bạt, bổ nhiệm giao giữ cýõng vị công tác cao hõn. Tuy nhiên, có
một số công chức, viên chức lãnh ðạo cấp phòng của một số sở thuộc UBND tỉnh do
không ðạt chuẩn về chuyên môn, nãng lực công tác yếu, phẩm chất ðạo ðức kém...
nên không ðýợc cấp có thẩm quyền bổ nhiệm lại và ðã bố trí sang làm công việc
khác phù hợp hõn hoặc giải quyết chế ðộ theo quy ðịnh.
Sau 3 nãm thực hiện công tác bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ, công chức, viên
chức lãnh ðạo, quản lý theo quy ðịnh mới của Bộ Chính trị và Thủ týớng Chính phủ;
tỉnh Bắc Giang ðã triển khai và tổ chức thực hiện bảo ðảm nghiêm túc, ðúng quy
trình, quy ðịnh của trung ýõng. Số cán bộ, công chức, viên chức ðýợc bổ nhiệm lần
ðầu, ðều có trình ðộ ðại học trở lên về chuyên môn (trừ cán bộ quản lý các trýờng
mầm non, tiểu học); tuổi bổ nhiệm lần ðầu ðều ðảm bảo ít nhất từ 2 nhiệm kỳ trở lên,
trong ðó có nhiều cán bộ trẻ dýới 35 tuổi. Số cán bộ, công chức, viên chức ðýợc bổ
nhiệm lại ðều bảo ðảm có ðủ ðiều kiện, tiêu chuẩn về tuổi ðời, trình ðộ chuyên môn,
chính trị và ðýợc tín nhiệm cao. Ðến nay, Bắc Giang ðã xây dựng ðýợc ðội ngũ cán
bộ, công chức, viên chức lãnh ðạo quản lý býớc ðầu ðáp ứng yêu cầu trong nền kinh
tế hội nhập, góp phần thực hiện thắng lợi các chýõng trình, mục tiêu phát triển kinh
tế - xã hội của tỉnh.
Ðể làm tốt công tác quy hoạch cán bộ lãnh ðạo, quản lý ðáp ứng yêu cầu trong
thời kỳ ðẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện ðại hóa cần quan tâm thực hiện một số giải
pháp sau:
Một là, ðổi mới nhận thức, quan niệm và cách làm quy hoạch.
Mục tiêu của quy hoạch là phải lựa chọn ðýợc những cán bộ thực sự có ðức,
có tài ðể ðýa vào nguồn kế cận, dự bị; từng býớc thử thách, giao nhiệm vụ từ thấp
ðến cao, có kế hoạch cụ thể ðào tạo, bồi dýỡng, rèn luyện ở trýờng, lớp và trong thực
tiễn nhằm tạo nguồn bổ sung cán bộ lãnh ðạo, quản lý các cấp có ðủ phẩm chất và
nãng lực ðáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ mới.
Quy hoạch cán bộ là quy hoạch “mở” và “ðộng”. Quy hoạch “mở” là phải tiến
hành thật sự dân chủ, công khai, không khép kín trong phạm vi một cõ quan, ðõn vị
mà phải kết hợp giữa quy hoạch của cõ quan, ðõn vị với quy hoạch của cõ quan, ðõn
vị mà phải kết hợp giữa quy hoạch của cõ quan quản lý cấp trên và cấp dýới; ðồng
thời phải ðýợc mở rộng trong phạm vi ngành và ðịa phýõng. Quy hoạch “ðộng” là
quy hoạch một chức danh cho nhiều ngýời và một ngýời cho nhiều chức danh;
thýờng xuyên nhận xét, ðánh giá ðể ðiều chỉnh quy hoạch cho phù hợp. Cần phân
biệt rõ giữa quy hoạch cán bộ lãnh ðạo, quản lý và quy hoạch cán bộ chuyên môn,
nghiệp vụ. Gắn công tác quy hoạch với công tác ðào tạo, bồi dýỡng, bố trí, sử dụng
và luân chuyển cán bộ. Thông qua kết quả hoạt ðộng thực tiễn, thông qua ðào tạo,
bồi dýỡng, luân chuyển mà nhận xét, ðánh giá, phát hiện cán bộ có nãng lực, từ ðó
chủ ðộng bổ sung quy hoạch. Cần khắc phục tý týởng ngại khó hoặc hình thức trong
công tác quy hoạch, bảo ðảm quy hoạch cán bộ sát với thực tế, có tính khả thi. Quy
hoạch cán bộ cần ðýợc tiến hành theo quy trình chặt chẽ, bảo ðảm dân chủ trong tập
thể cấp ủy và lãnh ðạo cõ quan, ðõn vị, ðồng thời tạo ðiều kiện ðể cán bộ, ðảng viên
và quần chúng tham gia phát hiện, giới thiệu và giám sát cán bộ, ngãn ngừa những
sai phạm, tiêu cực trong công tác cán bộ.
Hai là, xây dựng, cụ thể hóa tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh ðạo, quản lý
làm cãn cứ ðể xây dựng và thực hiện quy hoạch cán bộ. Thực hiện dân chủ, công
khai trong khâu ðánh giá, lựa chọn, bổ sung ðiều chỉnh cán bộ trong diện quy hoạch,
trên cõ sở ðó xác ðịnh rõ yêu cầu ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ và hýớng sử dụng cán
bộ.
Ba là, ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ theo quy hoạch và tạo nguồn cán bộ, lấy
chất lýợng và hiệu quả làm mục tiêu ðào tạo.
Công tác quy hoạch cán bộ phải gắn chặt với công tác ðào tạo, bồi dýỡng cán
bộ; ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ theo quy hoạch và lấy chất lýợng, hiệu quả làm mục
tiêu. Ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ nhằm trang bị những kiến thức và kỹ nãng cõ bản về
thế giới quan, phýõng pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lê -nin và tý týởng Hồ Chí
Minh; bổ sung kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và quản lý; ðáp ứng yêu cầu, nhiệm
vụ thời kỳ ðẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện ðại hóa. Ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ là
ðào tạo nâng cao, là sự tiếp tục của hệ thống giáo dục quốc dân; ðào tạo theo tiêu
chuẩn chức danh cán bộ ðã ðýợc Ðảng, Nhà nýớc ban hành.
Cán bộ trẻ trong diện quy hoạch nhất thiết phải ði học các lớp tập trung ở Học
viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh hay các phân viện. Bên cạnh ðội
ngũ cán bộ ðýõng chức, cần mở các lớp ðào tạo cán bộ nguồn mà ðối týợng tuyển
chọn là cán bộ trẻ có thành tích xuất sắc, những cán bộ xuất thân từ công nhân,
những sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi, con em công nông, gia ðình có công với
cách mạng, cán bộ dân tộc thiểu số, cán bộ nữ nhằm tạo nguồn cán bộ lâu dài.
Kiện toàn tổ chức, ðổi mới nâng cao chất lýợng hoạt ðộng của trýờng chính trị
tỉnh và các trung tâm chính trị cấp huyện.... Ðổi mới phýõng pháp giảng dạy và
phýõng thức ðào tạo theo hýớng phát huy tính tích cực, chủ ðộng của ngýời học,
biến quá trình ðào tạo thành quá trình tự ðào tạo. Hạn chế các lớp ðào tạo cao cấp lý
luận tại chức, tãng cýờng các lớp tập trung, các lớp bồi dýỡng ngắn hạn theo chuyên
ðề về quản lý kinh tế, quản lý nhà nýớc, về xây dựng ðảng, công tác quần chúng,
công tác dân tộc, tôn giáo... nhằm cập nhật chủ trýõng, ðýờng lối, chính sách của
Ðảng, pháp luật của Nhà nýớc ðối với cán bộ lãnh ðạo, quản lý các cấp, ðặc biệt là
cán bộ chủ chốt cấp xã, phýờng, thị trấn. Có chýõng trình riêng, phù hợp ðể ðào tạo,
bồi dýỡng lý luận chính trị ðối với cán bộ dân tộc thiểu số. Kết hợp chặt chẽ học ði
ðôi với hành, học tập lý luận với rèn luyện ðạo ðức trong quá trình ðào tạo, bồi
dýỡng cán bộ. Xây dựng và triển khai kế hoạch gửi cán bộ và thanh niên ýu tú ði ðào
tạo ở nýớc ngoài.
Bốn là, lấy quy hoạch làm cãn cứ ðể ðào tạo, luân chuyển, sử dụng và ðề
bạt cán bộ.
Xây dựng quy chế và kiên trì thực hiện ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ theo quy
hoạch, ðào tạo rồi mới bố trí, bổ nhiệm; bố trí, ðề bạt cán bộ phải trên cõ sở quy
hoạch, ðào tạo. Ðối với cán bộ dýới 40 tuổi ở ðịa phýõng trong diện quy hoạch cán
bộ lãnh ðạo chủ chốt từ cấp huyện trở lên nói chung phải ðýợc ðào tạo tập trung tại
Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh.
Ban tổ chức cấp ủy các cấp phối hợp với các cõ sở ðào tạo theo dõi, ðánh giá
kết quả học tập, rèn luyện của cán bộ, bổ sung hồ sõ làm cãn cứ ðể ðánh giá, bố trí,
sử dụng cán bộ. Mỗi khóa học có thể chọn một vài trýờng hợp có kết quả học tập,
rèn luyện ðặc biệt xuất sắc ðề nghị với các cõ quan có thẩm quyền xem xét ðề bạt, bổ
nhiệm ngay sau khi tốt nghiệp.
Nãm là, thực hiện kiên quyết và ðồng bộ các chủ trýõng, biện pháp luân
chuyển cán bộ theo quy hoạch ðể ðào tạo cán bộ lãnh ðạo, quản lý chủ chốt theo
Nghị quyết 11-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XI), coi ðây là một giải pháp mang
tính ðột phá trong công tác quy hoạch, ðào tạo, bồi dýỡng cán bộ hiện nay.
Sáu là, bảo ðảm sự lãnh ðạo, chỉ ðạo trực tiếp, thýờng xuyên của các cấp ủy
ðảng, coi ðây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của cõ quan, ðõn vị, ðặc biệt là
ngýời ðứng ðầu tổ chức phải ðích thân chỉ ðạo và chịu trách nhiệm về quy hoạch cán
bộ, phải thật sự dân chủ, sâu sát và công tâm trong công tác quy hoạch cán bộ. Tãng
cýờng công tác kiểm tra, hýớng dẫn thực hiện quy hoạch cán bộ ở các ngành, các
cấp, coi ðó là một tiêu chuẩn ðánh giá việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của cõ
quan, ðõn vị./.