Nhận thức về nghề nghiệp của sinh viên điều dưỡng đa khoa trường đại học kỹ thuật y tế Hải Dương năm 2019

BỌ GIẢO DỤC VÀ DÀO

BỌ Y TÉ

TRƯỜNG DẠI HỌC Y HÀ NỘI

DỎ THỊ IILÉ

NHẬN THỨC VÉ NGHÉ NGHIỆP
CỦA SINH VIÊN DIỀU DƯỠNG ĐA KHOA
TRƯỜNG DẠI HỌC KỸ THUẬT Y TÊ HẢI DƯƠNG
NĂM 2019
Chuyên ngành : Điều dưỡng
Mà số

: 8720301

LUẬN VÃN THẠC Sỉ

Người hướng dần khoa hục:
PGS.TS. LèThu Hoà

HÀ NỘI - 2020

-W-- -ÍM Qỉ ugc V Hl


LỜT CÁM ƠN
Trong quá trinh học tập và hoàn thành luận vờn lot nghiệp thục sĩ chuyên ngành
Diều Dường ngoài nhừng nỗ lực. cổ gắng cua ban thản, tịi ln nhận (tược sự giúp đỡ
dộng viên cua các thầy cỏ trường Dpi học Y Hà Nội. Ban Giám hiệu trưởng Dại học Kỹ

thuật Y tế Hai Dương. nơỉ công lác. bụn hè dồng nghìẽp và người thân trong gia dinh.
Tói xin gưi lởi cám ơn chân thành lởi Ban giám hiệu Trường Dạt học Y Hà Nội,
Phòng quân lỹ sau đại học. Khoa Diều dường - Hộ sinh . cùng tồn the q thầy cị cùa
Trường Dại học Y Hà Nội dà tạo diều kiện thuận lịri cho tỏi trong suốt thịi gian học
tụp. nghiên cứu và hồn thành luộn ván.
Tỏi xin chân thánh cam ơn Ban giùm hiệu trường Dại học Kỳ thuật Y tề Hài
Dương. khoa Diều dưỡng, các bạn sình viên Dại học Diều dưỡng 9. và Diều dường 12
dà tạo diếu kiên giúp dờ cung cầp thịng tin cần ĩhiềt dè tỏi thục hiên nghiên cừu.
Tói xin chán thành cam ơn Ọuý thầy cô trong hội dồng chấm luận ván dã dành
cho tơi nhùng lời góp ý sáu sắc. những kiến thức chuyên hoàn chinh nhất dê tịi hồn
thiện nghiên cừu cua mình.
Tịi xin dặc biệt gưí lời cam ơn tới PGS. TS. ỉ.é Thu Hịa. người thầy nhiệt tinh,
trách nhiêm dà tận tinh chi bao và hưởng dẫn tỏi trong suốt quà trình thực hiện dề lài.
Tòi xin cam ơn các bạn lớp cao học Diều dường khỏa 27 dã chia se kinh nghiệm,
trao doi kiến thức, giúp dỡ tịi trịng q trình liọC tập.
Cuối cùng ròi gin lời cam ơn dền tầt ca mọi người trong gia dinh là nguồn dộng
viên, khích lè dê tơi hồn thành dược luận vàn nàv.

HỌC MÊN

ĐƠ Thị Huề

-W-- -ÍM Qỉ ugc V Hl


LÒI CAM DOAN

Tỏi lã Đỏ Thi Hue. học viên cao hục khóa 27 Trường Đại học Y Hã Nội. chuyên ngành
Điều dường, xin cam đoan:
1. Đây là luận vân do ban thán tịi trực tiếp thực íriộn dưới sự hướng dần cưa

PGS.TS. Lẻ Thu Hỏa.
2. Cõng trinh nãy không trũng lặp với bắt kỳ nghiên cứu nào khác đà dược cơng bỗ
tại Việt Nam.
3. Các sổ liệu vả thịng tin trong nghiên cúu là hồn tồn chính xác. trung thực và
khách quan, đà được xác nhận và chấp thuận cua cơ sở nơi nghiên cứu.
Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm trước pháp luật ve nhùng earn kết nãy.
Hà Nội. ngày 09 thảng 09 nâtn 2020
Người viết cam đoan

Dồ Thị Huề

-W-- -ÍM Qỉ ugc V Hl


DANH .MỤC CHƠ MÉT TÁT
BS

Bác sf

CĐ

Cộng (lồng

cs

Chăm sóc

ĐD

Điều dưỡng

GĐNB

Gia đình người bộnh

NB

Người bệnh

NCKH

Nghiên cứu khoa học

QL
SK

Quan lý
sửc khoe

sv

Sinh viên

TTB-VT

Trang thictbị vật tư

MỤC LỤC

-W-- -ÍM Qỉ ugc V Hl H&

4.2.1.

Mỗi liên quan giừa nhận thức nghề nghi ộp và lý do học ngành diều

TÀI LIỆU THAM KHAO
PHỤ LỤC

DANH MỤC BÀNG

Bang 3.20. Liên quan giừa nhận thức nghe nghiệp và nguồn cung cấp thông

Bang 3.26.
Một số
yểu tố 55
liên quan đen nhận thúc nghe
nghiệp
cua sinh
viên....

.TÍM QỈ ugc V Hl


DANH MỤC BIÊU ĐỊ

-W-- -ÍM Qỉ Hgc V Hl


ĐẠT VÂN ĐÈ

Điều dường lã chia khoà cua sức khoe quồc gia. Điều dưỡng là một ngành nghệ
thuật vả khoa học; một tiâi tim và tâm trí1.Họ lã lực lượng chính mang dịch vụ chăm
sóc sức khoe tới cộng đồng vã mọi người. Điều dường chăm sóc. an ui người bệnh khi
năm viện.đồng thời cùng là người lư vẩn. hướng dản chăm sóc sức khoé tại cộng
đồng.Những nàm gần dây ngành Điều dường Việt Nam có nhiều thay dơi và phái iriên
cá YC sổ lượng và chất lượng, đạt được nhiều thành tựu lớn dóng góp cho sự phát trièn
chung cùa hệ thong y tế. Theo thống kè cua Tống cục thống kê. sổ lượng diều dường
viên tại các cơ sơ y tế trong ca nước nảm 2005 là 516.000 điều dường, năm 2017 đà
tảng lên 107.600 điều dường2. Đảo tạo diều dường không chi dừng lại ở trinh độ đại
hục. nhiêu trường trong nước đà đào tạo được trinh độ thạc SỆ chuyên khoa cấp I. ticn
SÈ Điều này khơng chi góp phần nâng cao chất lượng châm sóc người bệnh mà cơn lãm
thay địi nhận thức VC ngành Diều dưỡng cua mọi người trong xã hội và trong chính
ban thân đội ngủ nhân lực ngành diều dường.
3
4 5 6
Sinh
sự
phát
vicn
Điều
cua
dường
lã
một
Diêu
nhân
dường.
tố
quan
Có

nhận
trọng
thúc
quyết
tốt
định
dổi
vởi
trong
nghe
thánh
nghiệp
cơng
đóng
cã
nhản
một
vai
mà
cỏn
trị
trong
quan
trọng
phát
khơng
triển
chi
cua
nghề

quyết
nghiệp.Nhận
định
lựa
chọn
thức
học
về
ngành
nghề
diều
dưỡng
dường,
có
tiếp
liên
tục
quan
học
đến
hay
thay
nhận
dơi
thức
sang
một
nghiệp
ngành
giúp

hoc
phát
khác
triển
cua
sinh
sự
nghiệp
xiên
.
và
Nâng
tài
cao
nàng
nghiệp
của
. triển
Tuy
sinh
nhiên
viên,
vần
dồng
có
thịi
khơng
làm
ít
giám

sinh
các
viên
rào
có
cân
nhận
nghề
thức
chưa
nhau
tốt
dần
dối
đến
với
sinh
nghề
viên
nghiệp
chưa
thực
do
nhiêu
sự
hửng
ngun
thú.
nhân
quan

khác
lâm
den
việc
hục
khác
học
.
.nghề
Điều
nhiều
nãy
sinh
cho
viên
thấy
muốn
cần
thay
cỏ
nil
dơi
ừng
sang
thay
một
đổi
ngành
trong
cách

-ÍM Qỉ ugc V Hl


8

thức giáo dục. định hướng cho sinh viên đê sinh xiên cỏ nhận thức đúng với nghề
nghiệp cua chính mình.
Trường Đại học Kỳ thuật Y te Dương có 60 năm kinh nghiệm (lào tào Diều
dường các trinh độ từ trung cắp. cao đảng vả Dại học Diều dường. Trường lã cải nôi
đào lạo Diều dường không chi cho tinh Hai Dương mà còn cho nhiều tinh thành khác
ưong ca nước. Nhà trường luôn cập nhật kiến thức, dôi mới phương phảp dạy học dê
khơng chì cung cấp cho sinh xiên nhùng kicn thức, kỳ nâng chuyên môn tốt nhất mã
côn giúp cho si nil viên có nhận thức đủng và sáu sắc dối với nghe nghiệp. Tuy nhiên,
tại trường chưa có một nghiên cứu chỉnh thức nào (lánh giá về nhận thức cua sinh viên
Diều dường đôi với ngành nghe các em dang theo học.
Dê góp phần tâng cường hiệu quá cùa chương trinh dào tạo ngành Điều dưỡng
cua tại trưởng Đại học kỳ thuật Y tế Hái Dương, chúng tòi thực hiện nghiên cửu "Nhận
thức về nghề nghiệp cùa sinh viên Diều dường đu khoa trường Dụi học kỹ thuật }■ tế
Hài Dương năm 2019" với 2 mục tiêu:
ì. Mỏ ta thực trụng nhận thức về nghề nghiệp cua sinh viên diều dưởĩĩg đa khoa
chỉnh quy trưởng Dạĩ học kỳ thuật Ytề Hai Dương.
2. Mỏ
nghup
takỹ
cua
một
sinh
sổxièn
yểu

tồHai
Diều
hèn
dưỡng
quanda
dền
khoa
nhận
chinh
thứcquy
về trưởng
nghề
Dại
học
thuật
y tề
Dương.
CHƯƠNG 1
TONG QUAN

1.1.

Nghề Diều dường

1.1.1.

Khái niệm Diều dường

Florence Nightingale đà đưa ra định nghía về Diêu dưỡng cách đây hưn một (râm
nám; "Diều dưỡng lả một nghệ thuật sư dụng mối trường cua người bệnh dê hỗ trợ sự

phục hồi cua họ"S'9. Quan diêm cua Florence Nightingale VC diều dường phan ánh mối
quan tàm cua thời dại mà bà đang sống. Bã dật vai tro tr ọng tâm cua người điều dưỡng
lả giái quyết các yểu to mòi trưởng xung quanh người bệnh, đê người bệnh phục hồi
một cách tự nhiên.

-■c -ÍM Qỉ ugc V Hl


9

Viginia Handerson là một học gia người Mỳ. bà là một trong những người dầu
tiên dưa ra định nghía điêu dưỡng. Năm I960, bà cho rang "Chức nàng nghề nghiệp cơ
ban cũa người điều dường là hỗ ưự các hoạt dộng nàng cao. phục hồi sức khoe cùa con
người (bao gồm ca người khoe và người bệnh), hoặc làm cho cái chết được thanh than:
giúp dừcảc cã thể đạt được sự độc lập càng sớm càng tốt...". 10,8. Handerson cho ràng
con người cần dến sự giúp dờ cua điều dường khơng chi lúc ốm đau. mà ngay ca klìi
khoe mạnh thi vẫn cần đền sự chàm sóc cua điều dưịng.Khái niệm VC điều dường cua
Viginia Handerson được hội dồng diều dưỡng thế giói chấp nhận vào năm 1973 và nhận
được sự thống nhất cùa đa sổ các nhà học thuyết điều dường. Khái niệm này cho thấy
chức nâng nghề nghiệp cua người diều dường là châm sóc và hồ trự các người bệnh
thực hiện các hoạt dộng hãng ngày.
Theo Hợi điểu dưỡng Mỹ: "Diều dường là sự báo vệ. nâng cao. tối tru về sức
khoe và các kha nâng; dự phòng bệnh vã sang chấn; xoa dịu nồi đau qua chân đoán vả
điều trị dãp ứng con người; táng cường châm sóc các cá nhãn, gia dinh, cộng dồng vã
xà hội"5. Khái niệm về diều dường cua Hội điều dưỡng Mỷ là cơ sở đê dưa ra quy trinh
diều dường mà hiện nay dược áp dụng ớ nhiều nước trên thề giới.
Theo Hội diều dường Việt Nam:Tại Hội nghị toàn quốc chuycn ngành điều dường
Việt Nam nám 2005 dà đưa ra định nghía: Điều dường là khoa học chăm sóc bệnh
nhân, góp phần nâng cao chất lượng chắn đốn và điều trị tại bệnh viện và quá trinh
phục hồi sức khóc sau diều trị dê người bệnh đạt tới chất lượng cuộc sổng ngày càng tốt

hơn",
1.1.2.

Lịch sứ ngành Diều dưững

Ngành Điều dường có lịch sư phát triển đáng tự hão. Việc chàm sóc và mi
dường bắt nguồn lừ vai trị cứa nhùng người phụ nừ đổi với các thành viên trong gia
dinh. Xà hội ngây càng phát triền, gia táng dân số, có nhiều người ốm cần sự giúp dờ.
châm sóc. Từ dơ nhừng người phụ nừ trong gia đính tham gia vào các hoạt dộng xã hội.
Trong xà hội xuất hiện những cã nhàn, tố chức giúp đờ nhùng người đau ốm cấn chàm

-■c -ÍM Qỉ ugc V Hl


1
0

sôc. vã ngành Điều dường cũng ra đời từ dỏ.12 s.
1.1.2.

ỉ. Lịch sư ngành Diều dường thề giới

(I. Thời kỳ hình thành mồi liên kểt Y khoa Diều dường Tơn giáo
Khi trinh dộ khoa học vã sự hicu biết còn kém. người xưa cỏn tin vào thằn linh vả
thượng đe. họ cho rằng: thần linh, thượng đe ban sự sống cho mn lồi. Mỏi khi cõ
bệnh, họ mời pháp sư đến vừa diều trị,van xin thần linh Iha mạng sống. Các den mien
được xây dựng dè Ihờ thần thành vả dần dần ướ Thành nhừng trung tàm châm sóc và
điêu trị bệnh nhản. Tại đây có các pháp sư trị bệnh và nhôm nữ tu si' vừa giúp lẻ. vừa
phụ giúp châm sóc người bệnh. Từ dó hình thành mối liên ket V khoa - diều dường vả
tòn giáo.

h. Thời kỳ hình thành nghề Diều dường
Những năm
sau
Cơng
Ngun
dã cóbệnh.
những người phụ nữ tự
nguyện
làmdầu
cơng
tác
chăm
sóc người
Năm 60 sau Cõng Ngun. bà Phoebe (Hy lạp) đà đến từng gia dính cơ người dau
ốm dè châm sóc. Bà dược ngưỡng mộ và suy tơn lã người nữ diều dường đầu tièn trẽn
thế giói.
Thề ký thứ IV. bà Fabiola (La mâ) dà tự nguyện biến càn nhà sang trọng cua minh
thảnh bệnh viện dê đôn nhùng người nghèo khố đau ốm về đê tự bà chăm sóc ni
dưỡng.
Thời kỳ viền chinh ờ Châu Âu. bệnh viện dà dược xảy dựng dê châm sóc so lượng
lớn những người hành hương bị dau om. Từ đỏ nghê diêu dường bai dầu được coi
trọng.
Den the ký thử XVI. chế dộ nhà tủ ơ Anh và Châu Âu đã bị bài bờ. các tô chức
tôn giáo bị gi ái tán. dần den sự thiêu hụt nam trọng người chain sóc người bệnh.
Nhùng người phụ nừ phạm tội bị giam giừ dược tuyên chọn làm điều dường "ví đê thực
hiện án tù". B-ối cảnh nãy tạo ra những quan niệm vả thái độ xẩu cua xã hội đối vói
điều dường.
c. Thời kỳ hình llìành trưởng đào tạo Diêu dường
Giữa the ky XVIII dầu the ky XIX việc cai cách xà hội dã thay đỗi. vai trơ cùa

-■c -ÍM Qỉ ugc V Hl


1
1

người Điều dường dược thay đổi. Trong thin kỳ này một phụ nừ người Anh dược thế
giới tơn kính và suy tôn lã người sáng lập ra ngành điều dường the giới, dỏ là bà
Florence Nightingale (1820 - 1910).
Trtrởng Điều dường Nightingale cùng với chương trinh dào tạo một nám dà đặt
nền táng cho hộ thống dào tạo Điều đường khơng chí ờ nước Anh mã cịn nhiêu nước
trẽn thế gjứi.
Đê tưởng nhớ còng lao cua bà vã khảng định quyết tám tiếp tục sụ nghiệp mà
Florence dà dày công xảy dựng. Hội dồng Điều dường Thế giới đà quyết định lầy ngày
12 tháng 5 hãng năm (Ngày sinh cua Florence Nightingale) làm ngây Diều dưỡng Quốc
tế.
Hiộn nay. ngành diều dường cua thế giới dà dược xếp là một ngành riêng biệt,
ngang hảng với các ngành nghe khác. Có nhiều trinh độ điều dưỡng khác nhau: trung
học. đại học. trcn đại hục. Nhiều cản bộ điều dường đã có bang tiến si'. thạc si'... vã
nhiều công trinh khoa hợc Điều dường chuvên khoa, quân lý. dào tạo ....đà được thực
hiện, cỏ giá ưị cao trong chăm sóc sức khoe. ỉ. 1.2.2. Lịch sừ ngành Diều dường Việt
Nam
Lịch sứ ngành Điều dường Việt Nam gần liền với lịch sư phái triển cua dàn tộc.
phục vụ dắc lực cho sự nghivp xây dựng vã bao vệ Tò quốc. Trong suốt chặng đường
phát tri en. ngành Điều dường cùng đà trái qua những thăng tram, nhưng thế hệ diều
dưỡng di trước vàn luôn kiên ưì phấn dầu từng bước dira ngành Điều dưỡng vừng bước
di lèn. Quá trinh phát triền cua ngành Điều dường qua các thin ki có thê diêm lại một số
dầu mốc như sau:
a. Thời kỳ trưởc 1945
Cũng giống các nước trẽn the giới, người mẹ cũng là người diều dưỡng dầu tiên

trong lịch sư diet! dường Việt Nam.Từ thòi xa xưa các bà mẹ Việt Nam dã châm sóc.
ni dưỡng con cải và gia dính minh. Bên cạnh những kinh nghiệm châm sóc gia dính,
các bà cãc mẹ dã dược truyền lại cãc kinh nghiệm dàn gian de áp dụng trong diều ừị và

-■c -ÍM Qỉ ugc V Hl


1
2

chăm sóc người bệnh.
Hai danh y cua dân tộc là Tuệ Tinh ( the ký XIV) vã Hái Thượng Làn Óng (thế ký
XVIII) đã đe lại một gia san đồ sộ ve y đức vả V thuật cho nền y học nước ta.
Cuối the kv XVin. thực dân Pháp xáy dụng một số bộnh viện tại Việt Nam. Tại
dây các y tá dược dào tạo dưới hình thức cầm tay chi việc, lã phụ tã cùa bác si'.
Nâm 1901. mớ lớp nam y tá đầu tiên tại bệnh viện Chợ Quân. Tuy nhiên chinh
sách cua thực dân Pháp chi coi y tả chi lã người giúp việc, về lương bòng chi xếp ờ
ngạch hạ dâng.
Năm 1924.
lập.
đà dấu
Hội Y tả ải hừu vả nìr hộ sinh Địng Dương thành

-■c -ÍM Qỉ ugc V Hl


tranh với chính quyền thục dàn Pháp yèu cầu đối xư còng bằng vởi y tá ban xử. chấp
thuận cho y tã dược thi chuyên ngạch trung đăng, nhưng không được tãng lương mã chi
được hướng phụ cầp.
Nám 1937. Hội chừ thập do Píiáp tuyên sinh lớp nừ y tá đầu tiên ờ Việt Nam

b. Thời kỳ 1945 -1975
Sau cách mọng tháng 8 năm 1945jỉgành Y tế non trê mới ra đời. Lớp V tã dầu tiên
được dào tạo 6 tháng dược tò chức tại quản khu X (Việt Bấc).Nãm 1950,nhu cầu châm
sóc thương bệnh binh tâng mạnh,việc đào tạo y tá cấp tốc (3 tháng) đã cung cắp nhiều y
tã cho kháng chiền.
Sau năm 1954:
-

(5 miên Nam: năm 1956 có trường điều dường ricng đào tạo điểu dường 3 nám.
Nâm 1968 do thiếu diều dường trầm trọng nên đà mờ thêm ngạch điều dưỡng sơ
học 12 tháng. Năm 1970. Hội Điều dưỡng Việt Nam dược thành lập. Nãm 1973
mờ lớp điều dường y tế công cộng 3 nảm, lại Viện quổc gia y tể cõng cộng.

-

Ớ miền Bắc. Bộ Y te dã xây dựng chương trinh dào tạo y te sơ cấp hoàn chinh
để bổ túc cho số y tã học cấp tổc trong chiến tranh vảo nãm 1954. Năm 1968. Bộ
Y tề xây dựng tiếp chương trinh đào tạo y tà trung cầp. đồng thời gứi giang viên
di tập huấn ớ Liên Xó. Ba Lam Cộng hịa dán chú Đức...Nam 1960, một sổ bệnh
viện và trường trung học y tể trung ương đà mơ lóp dào tạo y tá trương như kíp
trung học y tẻ bệnh viện Bạch Mai.

c. Thời kỳ' 1975 đền nay
Nãmđó.
chi
1975
dạo
cõng
dắtdiều
nướcdường

tác
chàm
dượcsóc
thống
vã
nhất,
điều
ưị
Bộbệnh
Y nỏi
tenhản
đà
thống
ỡ ca
nhất
2
mien.
Từ
miền
Nam-Bắc.
nghe
bất
đầu
cõ tiếng
chung
giữa
hai
Từ năm 1975. liêu chuẩn tuyên chọn điều dường bất buộc phai tốt nghi ộp trung
hục phố thòng hay bỗ túc văn hỏa. Chương trinh dào tạo hoàn thiện lum.
Ngây 14 tháng 7 năm 1990. Bộ y tế ban hành quyết định số 570ÁBYT- QĐ thành

lập phòng diều dường trong các bệnh viện có trên 150 giường bệnh.
Ngày 14 tháng 3 năm 1992 Bộ trường Bộ Y tế ra quyết định 356/BYT- QĐ thành
lập phông y tá cua Bộ dặt trong Vụ quan lý sức khoe (Vụ điều trị).

-■c -ÍM CỊỈ ugc V Hl


Ngây 26 tháng 10 năm 1990 Hội Điều dường Việt Nam dược thành lập
Ngày 26 tháng 01 năm 2011 Bộ Y tc ban hãnh thông tư số 07/2011/TT- BYT
“Hưởng đản cơng tác điều dường về chăm sóc người bệnh trong bệnh viện”. Nám 2012.
Hội Điều dường Việt Nam ban hành “ Chuân dạo dức nghề nghiệp cùa Điều dường viên
Việt Nam”. Bộ Y tế ban hãnh “ Chuẩn nàng lực cơ ban của Điều dưỡng Việt Nam"
le đào tạo:
Nảm 1985. Bộ Y tế được Bộ dại học và trung học chun nghiệp dồng}' cho tơ
chửc khóa dào lạo dại học diều dường hệ vừa học vừa làm dầu tiên, tuy nhiên chi dào
tạo được hai khoã tlú dừng lọi.
Nám 1994. Bộ Giáo dục - Đào tạo và Bộ Y tế lại tiếp tục cho phcp đào tạo cư
nhãn cao dang điều dưỡng, nử hộ sinh, kỹ thuật viên y học tại trường.
Năm 1995. mờ mã ngành dào tạo hệ dại học Điều dường chính quy và dại học
Điều dường hộ vừa học vừa làm.
Nám 2006. trường Đại hục Y Dược thành phố Hồ Chí Minh dược phép dào tao
thạc SI* Diều dường.
Nãm 2010, trường Đụi học Y Dược Hue dược phcp đào tạo Diều dường chuyên
khoa cắp I.
Năm 2019. trường Dại học Diều dường Nam Định dược cấp phép dào tạo ngành
Diều dưỡng trình dộ tiến sí.
1.1.3. ỉ'ai trị, cltức năng và nhiệm vụ cúa Diều dưỡng
C huyên ngành Điểu dưỡng đã và dang phát triển thành một ngành khoa học da
khoa, có nhiều chuyên khoa với nhiều trinh độ khác nhau. Dịch vụ điều dường đà trờ
thảnh dịch vụ cõng cộng thiết yếu cần cho mọi người và vã mọi gia dính. Bộ Y tế dà ban

hành Thịng tư 07/201 l/TT-BYT "Hướng dàn công tác diều dường về chăm sóc người
bệnh tại bệnh viện", *• Chuấn năng lực cơ ban cua Điều dường Việt Nam”. Hội Điều
dường Việt Nam cùng dà ban hãnh Quyết định số 20/ QĐ-HĐD “ về việc ban hãnh
Chuẩn dạo dửc nghề nghiệp của điểu dưỡng viên Việt Nam"... Diều này chứng tó răng
vai trị . chức năng nhiệm vụ cua người diều dường cùng đà có nhiều thay đơi. người

-■c -ÍM CỊỈ ugc V Hl


diều dường không chi lã người phụ tã cho bác si*mã đà trở thành người cộng sự đác lực
cho bác si', một thành viên khơng thê thiếu cua một nhóm chăm 80^*5» w S3 J2.W,
1.1.3.1, ỉ 'ai trò cùa Diều duững
Người chăm sóc tồn điện
1
Châm
sóc
là
yểu
tố
cơ
ban
dê
thực
hành
điều
dường
hiệu
qua
lã
một

.và
Châm
thuộc
sóc
tính
lả
cơ
nền
bán
tang
cua
cua
người
mọi
điều
can
thiệp
dường.
diều
Chăm
dường
lã
vã
sự
quan
tác
hệ
dộng
giữa
qua

người
lại
với
giừa
người
người
thí
với
chảm
người.
sóc
Chi
mới
thõng
cỏ
hiệu
qua
qua
mối
bệnh
. !?
Châm
mà
khơng
sỏc
là
cõ
cẩn
chúm
thiết

sốc
dê
*.
chửa
Tuy
nhiên
bệnh,
mục
khơng
tiêu
thế
chăm
chửa
sóc
khỏi
người
người
b-ộnh
diều
từ
dường
viên
thuốc,
khơng
chi
đen
dừng
từng
lại
bừa

ơ
án
việc
giấc
chàm
ngũ
sóc
mà
cịn
cho
là
động
sự
thúc
thái
dẩy
độ
sự
đe
giao
giãi
tiếp,
quyết
hồ
các
trợ
nhu
người
cầu
bệnh

về
tinh
băng
thần
hành
vả
vãn
dù
cõ
hố
hiện
cua
đại
họ.
cùng
Chính
khơng
diều
thê
này
thay
làm
cho
thế
các
hoạt
thiết
động
bị
châm

mây
sóc
móc
cua
diều
dưỡng.
Người truyền dụt thơng tin
1S

Chăm sóc người bệnh cần dưực thực lũện tồn diện vã liên tục. Điểu nảy cần có sụ
trao đơi và hỏ trợ cùa các thành viên cùa nhóm châm sóc. trong đó có điều dường.
Người Điều dường càn truyền dạt thơng tin vời đồng nghiệp vả các thành vicn khác
trong nhóm châm sóc về kế hoạch châm sỏc và thực hiện kề hoạch chãm sóc cho người
bỳnh. Mỗi khi thực hiện một can thiệp về chăm sức người điều dường ghi chép vào hồ
sơ nhùng nhận xét và nhùng thũ thuật đà thực hiện cùng như mọi cláp ứng cùa người
bệnh. Người điều dường thường xuyên giao tiếp cá bẳng lời và bang ngôn ngữ mỗi khi
giao ca. mồi khi chuyến người bệnh tới khoa khác hoặc khi người bệnh ra viện hay
chuyên tói một cơ sư y té khác. Loại giao tiềp này dơi hói phái chính xác. rỗ ràng phủ
hợp.
Người giáo viên y tể
Sự gia láng cua các bộnli nứn tính và tật nguyền địi hoi người bệnh vã gia đính
phai có thêm kiến thức vã kỳ nâng de tự chàm sóc tại nhà. Bẽn cạnh đó. mọi người dang
chú trọng nhiều hom tới việc nâng cao và duy tri sữc khoe. Do dó vai trị giáo dục sức
khoe cua người diều dường dưực coi là một vai trô quan trọng. Người điều dường lã
người cung cắp nhùng kiến thửc giúp người bệnh phơng ngừa, chăm sóc và theo dỏi sire
klioc cùa minh.
Chun gia ítr vẩn
Sự Ihay dơi hành vi sire khoe dôi khi sẻ kẽo theo sự thay dôi về tám lý xà hội.Tư
vấn là quá tành giúp dừ người bệnh de nhận biết và đương dầu với nhùng stress về tàm
lý hoặc nhùng vấn để xà hội, đê cai thiện cảc mối quan hệ giừa người với người và dê

thúc dây sự phảt triển cua mồi người. Tư vần liên quan tới sự hở trự về tinh cam. tri
thữc vả tâm lý. Người Điều dường tập trung vào giúp cho người bệnh phát triển những

-■c -ÍM CỊỈ ugc V Hl


thái độ. tinh cam và cãc hãiili vi mới. Người Điều dường khuyển khích người bộnh tìm
kiềm những hãnh vi thay thề mới cỏ lợi cho sức khoe.
Người biện liộ
Biệai hộ nghía là hãnh động thay mặt hoặc bao vệ quyền Rà cho người khác. Vai
trị ngi biện hộ chính là việc điều dường xiên thực hiện đúng các quy định, nguyên
tảc... trong châm sóc người bệnh đê bão đam cho nhùng quyển lợi cùa người bệnh
khơng bị xâm phạm.
Ngồi nhùng vai trò cơ bán trên đây. người diều dường côn lã chẩt xúc tảc cho sự
thay dôi, hỗ trợ cho người khác thực hiện dược sự thay dôi cho chinh họ hay cho hệ
thống cùa họ. Người hồ trợ cho sự thay đôi cần xãc định vẩn đề. dánh giã những yểu tổ
thúc đấy người bệnh vả có khá năng tạo ra sự thay đối. Thúc dấy sự thay dơi là một
thành phần quan trọng cua chàm sóc diêu dường. Ngồi ra. người diêu dường cịn có vai
trị lã người lành dạo. quán lý. người làm công tãc nghiên cứu diều dường và là những
chuyên gia giói VC châm sóc lâm sàng.
ỉ.1'3.2, Chức nâng cùa điều dường
Chức nâng chu động (Chức năng độc lập)
Chức
nàng
chu
dộng
thê
hiện
bang
cách

diều
dường
chu
dộng
xi
kiến
thực
thức
hiện
dược
càc
đào
hoạt
tạo.
dộng
Đó
chăm
lã
nhừng
sóc
người
cõng
bênh
việc
ưong
dam
bao
phạm
nhu
vận

cẩu
dộng,
cơ
duy
ban
ưi
cua
thân
người
nhiệt,
bệnh:
vệ
hơ
sinh
hap.
cá
ân
nhản,
uống,
ngư
bài
ngln.
tiết,
an
tồn,
thần...Người
giao
tiếp,
diều
tín

dường
ngưỡng,
C11U
lao
dộng
dộng,
trong
học
thực
tập.
hiện
hồ
các
trợ
kỳ
tinh
thuật
nâng
chu
diều
dộng
dường,
cịn
liếp
thê
hiện
đón.
bằng
sơ
cấp

việc
cứu
người
diều
bộnh.
dường
Chức
chũ
dộng,
nghiên
tích
cứu
cực
khoa
tham
học...
gia
cua
cảc
điều
hoạt
dường.
dộng
dào
Chính
tạo,
diều
huấn
này
luyện,

đà
góp
trong
phần
nhóm
khàng
chúm
định
sóc
vị
người
tri.
bệnh
vai
nói
ưị
cua
riêng
người
xã
trong
điểu
dường
hệ
thống
y
tế
nói
chung.

-■c -ÍM CỊỈ ugc V Hl


17

Chức năng phối họp
Chức nũng phổi hợp liên quan đến việc thực hiện y lệnh, bão cảo tinh trạng cùa
người bệnh cho bác sf. Khi thực hiện chức nâng này. người điều dưỡng là người cộng
sự với bác sf chứ không phai lả người ượ giúp bác sf như quan đicm trưóc đây. Sự phối
họp cua điều dưỡng khơng chi với riêng bác S1' mà cỏn phối hợp với đồng nghiệp khác
đê hỗn thành cơng việc cùa mình.
1.1.3.3. Nhiệm vụ cua Điều dường
Tư vun, giáo dọc sức kltoẽ
Người bệnh năm viện dược diều dưỡng viên lư vắn, giáo dục sức khoe, hướng
dần tự chăm sóc. theo dịi. phịng bệnh trong thin gian nằm viện và khi ra viện.
Chiun sóc về tinh thần
Người điều dường dộng viên người bệnh và người nhả yên tàm điêu trị vã phổi
hợp nhân viên y tế trong quá trinh diều trị và chàm sóc. Những bàn khoản, thẩc mầc
trong quá trinh điều trị vã chàm sóc cua người bệnli cần được giai đáp kịp thời. Đồng
thời cần bao dâm an ninh, an toàn và yên tính, tránh anh hưởng dến tàm lý vả Tinh thần
cua người bênh.
Chũm sóc vệ sinh cá nhãn
Chăm sóc vệ sinh cá nhân cho người bệnh háng ngây bao gầm vệ si nil ràng
miệng, vệ sinh thân thê. hồ trự dại tiện, tiêu tiện và thay đối đồ vái. Mức độ chain sóc
vệ sinh cá nhàn cua điều dường vicn đối vói mỗi người bệnh nhân lã khác nhau
Chừnt sóc dinh dưỡng
Điều dường viên phối hợp với bãc sf diều tri đế đánh giá tính trạng vã nhu cầu
dinh dường cùa người bệnh. Người bệnh có chế độ ăn bệnh lý cần được theo dõi ghi kết
qua thực hiện che độ ản bệnh lý vào phiếu chàm sóc. Đối với người bệnh cỏ chi định ản
qua ồng thông phai cô diều dường viên trực tiếp thực hiện.

Ch ù nt sóc phục hồi chức nùng
Điều dường viên hướng đản. hồ ượ tập luyện vã phục hồi chức nàng sớm cho
người bệnh đế đề phòng các biến chứng và phục hồi cảc chức năng cùa cơ thê. Bẽn

-ÍM «£ ugc V Hl


18

cạnh đó diều dường cần phổi hợp với khoa Vật lý trị liệu- P11ỊIC hổi chức nâng đê
đánh giá. tư vấn. hướng dàn. ÚI ực hiện luyện tập. phục hồi chức nũng cho người bệnh.
Chàm sóc người bệnh có chi định phần thuật
Khi ngưòị bệnh cỏ chi định phẫu thuật, người điều dường phai hướng dần và hồ
trợ thực hiện chuân bị trước phẫu thuật theo yêu cầu cúa bác sf diều trị, theo dôi sát
người bệnh sau khi phẫu thuật, phát kịp sớm nhùng biến chứng de xư lý kịp thời.
Dùng thuốc và theo dời thuốc cho người bệnh
Khi dùng thuốc cho người bệnh, người điều dường cần phải:
-

Dùng thuốc theo đúng chi định cua bác SI*.

-

Chuẩn bị du và phũ họp cảc phương tiện cho người bệnh dũng thuốc.

-

Kiêm tra thuốc trước khi sir dụng cho người bệnh.

-

Theo dồi. phát hiện các tác dụng không mong muốn cua thuốc, bảo cào kịp thời
cho bác sfdicu trị.

-

Phối họp với bác SI*, dược sí trong dùng thuốc nhảm tâng hiệu qua dicu trị bang
thuốc vã hạn chế sai sót trong chi dịnh và sư dụng thuốc.
Chũm sóc người bệnh giai (loạn Itắp hổi tữ vong
Điều dường sầp xếp người bộnh giai đoạn hắp hối tư vong vảo phông bệnh thich

hợp. Bên cạnh dơ cần giãi thích với người nhà người bệnh vẻ tinh trụng cua người bệnh
và tạo diều kiện đe người nhà người bệnh ớ bên cạnh người bệnh. Khi ngưởi bệnh tư
vong, điều dường viên phối hợp cùng nhàn viên thực hiện vệ sinh tư thi. thực hiện thú
tục cần thiết như quan lỷ tư trang cùa người bệnh tư vong, bàn giao tư thi cho nhân viên
nhà dại the.
Thirc hiện các kỹ thuật diều dưỡng
Điểu dưỡng phai tuân thu quv trinh kỳ thuật chuyên môn. hướng dần cùa Bộ Y te.
Khi thực hiện kỳ thuật điều dường cần thực hiện các biện pháp phông ngừa, theo dỗi
phát hiện và bão cáo kịp thời càc tai biến cho bác SI*điều trị đê kịp thời xứ lý.
Theo dõi, dánh giả người bệnh
Đicu dường cần phối lh.jp với bác SI* diếu trị đè đánh gia, phân cấp chàm sõc vã

-ÍM Qỉ
«£ ugc
ugc V
V Hl
Hl
-■c -ÍM

19

thực hiện chàm sóc theo dịi phũ hợp cho từng người bệnh. Khi đánh già và theo dỏi
dicn biền bệnh, nếu phát hiện có dấu hiệu bắt thường, diều dường viên phai cỏ hành
động xứ lý phũ hợp trong phạm vi hoạt động chuyên món và báo cảo cho bác sfdicu trị
dê xư trí kịp thời.
Bũo dúm an tồn rị phịng ngừa sai sót chun mơn kỹ thuật trong chúm sớc
người bệnh
Diều dường viên thực hiện các biộn pháp phông ngừa nhiễm khuân bệnh viện,
bao đâm an toàn, tránh nhẩm lần cho người bệnh trong việc dũng thuốc, phầu thuật, thu
thuật.Bệnh viên thiết lập hộ thống thu nhập và bão cáo sự co. nhằm lần. sai sỏt chuyên
môn kỳ thuật tụi cảc khoa vã toàn bệnh viện. Định kỳ phân tích bão cão sự cỗ. sai sỏt
chun mơn kỳ thuật trong chàm sóc và có biện pháp phơng ngửa hiệu qua.
Ghi chép hồ sư bệnh án
Khi ghi chép hồ sơ bộiih án diều dường cần thực hiện yêu cầu sau:
-

Ghi thõng tin về người bênh chính xác vã khách quan.

-

Tliỗng nhất thõng tin về cóng tác châm sóc cùa diều dưỡng viên và bác SI* điều
trị. Nhùng khác biệt trong nhận định, theo dịi đánh giá lính trạng người bệnh
cần kịp thời trao đối vã thống nhất giừa nil ừng người trực tiếp chàm sóc. diều

trị người bệnh.
Ghi đầy đù. kip thin dicn biên bộnh và các can ứiiộp diều
dường
ỉ. ỉ. 4. Dinh hướng phái triển ngành f)iền dường

Ỉ.Ỉ.4.L Chiền lược tàng cường phát triển cua Tố chừcy tề thề giới
Diễn đàn toàn cầu dành cho các lành đạo ngành Điều dường vả Hộ sinh các nước
nảm 2016 tại Thụy Sf đà nêu rò mục tiêu phát triển ngành Điều dường giai đoạn 2016
-2O2Ox như sau:
-

Đàm bao lực lượng diều dưỡng cỏ học vấn. thâm quyền và động lực trong hệ
thống y tế. dáp ứng dược các hoàn cánh khác nhau.

-

Tối ưu hố xây dựng chính sách, lành đạo hiệu qua. quân lý vả quân trị cùa Diều
dưỡng

-

Phổi họp làm việc de phát huy tối đa năng lực vã tiềm nàng cùa Diều dường

-ÍM «£ ugc V Hl


20

thông qua quan hệ đối lác. tảng cường giáo dục vã phát triền nghề nghiệp
-

Huy động đầu tư xây dựng và phát triền ngành diều dưỡng dựa trên bảng chứng
hiệu qua.

Ỉ.Ị.4.2.Định hưởng phát triển ngành Diều dưỡng tại Việt Nam

Ớ Việt Nam. Điểu dường dã dóng góp vai trị quan trọng trong việc nàng cao chất
lượng chàm sóc người bệnh tại bệnh viện và dưa các dịch vụ châm sóc hướng ve cộng
đồng nhất lã nhừng vùng khó khán.Dê tiếp tục phát huy sự đóng góp cua Điều dường
vào việc thực hiện cãc mục tiêu cua ngành Y tc. "Ke hoạch phát triẽn nhản lực trong hệ
thống khám bệnh, chùa bệnh giai đoạn 2015- 2020" và •• Chương trinh hành dộng Quốc
gia về láng cưởng cóng lác đicu dường, nừ hộ sinh giai doạn 2016 2020" là những nội
dung hoạt động chinh
nhằm triền khai thực hiện chiến lược pỉiảt triền ngành Diều dường dà được chính phú
phê duyệt21.22.
“ Chương trinh quốc gia về tàng cưởng công tác Điều dương, nừ hộ sinh giai đoạn
2016 - 2020" dà đưa ra nhiều giái pháp cụ thê dè dạt dược mục tiêu: dền năm 2020 dịch
vụ chăm sóc sức khóe do diều dường cung cấp bao dam an toàn, chất lượng vã sự hái
lòng cua người bệnh tại các cư sư khám bệnh và chừa bệnh: ngành Điều dưỡng phát
triển đạt chuàn nghề nghiệp khu vực vã quổc tế.
Mục tiêu phát triển nhãn lực trong hệ thống khám bệnh. chừa bệnh đến năm 2020
đà nêu rỏ: phát triên đội ngũ nhàn lực kliám bệnh và chùa bệnh đu về sỗ lượng, mạnh về
chất lượng, hợp lý về cơ cấu theo hướng tối im về phân bố giũa các khu vực và phán bố
giữa các chuyên ngành . dáp úng yêu cầu chăm sóc súc khoe. nàng cao chắt lượng dịch
vụ khâm bệnh, chừa bệnh. thực hiện mục tiêu công bảng, hiệu quã. và phát triền.
1.1.5. Đảo tạo diều dirữttg tại Mệt Nam
Hiện nay trong ca nước cỏ 151 cư sờ đào tạo diều dường các trình độ-.Dào tạo
diều dường tụi nước ta đà dược tricn khai ờ 4 trinh độ lả trung cẩp. cao dâng, dại học và
sau đại học( thạc sf.ticn Si’, chuyên khoa cấp I). Điều dưỡng có trinh dộ trung cấp. hoặc
cao đàng cõ thê học lien thòng lèn dại học hình thức chinh quy hoặc vừa học vừa làm.

-ÍM Qỉ
«£ ugc
ugc V
V Hl
Hl

-■c -ÍM


21

Các trường dào tạo diêu dưỡng trong nước dã cỏ kinh nghiệm dào tạo diều
dường các trình dộ trong cấp. cao dăng, dại học. dặc biệt nước ta cõ 1 trưởng đại học
chuyên ngành điều dường. Tuy nhiên, dào tạo trinh độ sau đại hục ờ trong nước vần còn
non tre. chưa có nhiều kinh nghiệm. Nhiều trường đại học trong nước phai hụp tác với
cãc trường dại học nước ngồi đế dào tọo Trình độ thạc si*. tiến sì*.
Nội
nhiêu
dung,
thay
dối.
phương
Các
pháp
trường
tạo
dang
diều
chun
dường
dần
hiện
từ
nay
bãc
dà

SI*
códào
tạo
trưởng
đàgiúp
dưỡng
và
đang
sang
triên
diều
khai
dường
chương
dào
tạo
trình
giang
dường.
dạy
Nhiều
theo
nàng
...cua
lục
sinh
viên
phát
để
huy

sinh
kha
viên
nâng
có
quan
thê
sãt
vận
.tim
dụng
tỏi.
kiên
sàng
thức
tạo
dà
hục diều
dược
vào
các
tinh
huống
lãm
sàng
cụđiều
the. Điều này dà góp một phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhàn
lực diều dường.
1.2.

Nhận thức về nghề nghiệp và một số yếu tổ ánh hưóìig tói nhận thức về
nghề diều dưỡng cũa sinh viên

1.2.1.

Nhộn thức nghề nghiệp

Theo Từ diên Tiếng Việt (Hà Quang Năng .Nhà Xuất ban Đại học Quốc gia Hà
Nội. 2018) nhận thức là quá trinh con người tint hièu về sự vật và hiện tượng24.
Theo quan diêm triết học Màc-Lênin, nhận thức được định nghía là q trình
phán ánh biện chứng hiện thực khách quan vào trong bộ óc cua con người, có tinh tích
cực. nàng dộng, sáng tạo. trên cơ sơ thực tiền ■'■. Quá trinh dó dược thực hiện qua các
giai đoạn từ đơn gián đến phức tạp. từ thấp đen cao. tử cụ the đền trim tượng, từ hình
thửc bèn ngoài den bán chắt bẽn trong.
Roberts Fddman cho rang: Nhận thức lã quá trinh tinh thần bậc cao qua đó
chúng ta hicu thề giới, xử lý thơng tin. phán doán vã quyết định, và chia se hiêu biết với
người khác 26.
Như vậy. nhận thức nghề nghiệp là quá trinh con người nhận biết, tím hieu VC
nghe nghiệp minh dang quan tàm. lã quá trinh học tập và lũn hiểu VC ngành nghề cụ
the dã xác định từ dô hiểu dược tầm quan trọng cũa ngành nghề dang theo học và xác
định được vị trí nghề nghiệp cua cá nhản trong lương lai.
1.22. Mộtsồyểu tổ ánh hường tới nhận thúc nghề diều dtrihtg cùa sinh xiên
1.2.2.1.

Giới tinh

Tại Zambia, tãc giá Caroline Zulu và cộng sự dà chi ra rằng cỏ sự khác biệt về
nhận thức nghề nghiệp giữa sinh viên nam và nỏ. Trong đó ty lộ sinh viên nừcó nhận

-ÍM «£ ugc V Hl

22

thức tiêu cực nhiêu hơn sinh viên nanr '.MỘt nghiên cúu khác tại Pakistan cũng dã chi
ra rang, sinh Vlên diều dưỡng nam có sự quan tám đen nghe nghiệp nhiều hơn sinh viên
nử28.
1.2.2.2 .Thờigian theo học
Trẽn thế giới có nhiều nghiên cứu dã chi ra răng có sự khác biệt về nhận thức
nghê nghiệp giữa sinh viên nãm đầu vã nám cuối. Nghiên cửu cua tác gia Mariyappan
Chitra và cộng sự tại Án Độ dà cho thấy lả sinh viên nám đầu cỏ nhận thức tích cực hơn
về ngành Điểu dường so với sinh vicn năm cuối-' 9. Tuy nhiên một nghiên cửu khác cua
tác gia Ibrahim Ali Al Tawfiq Jarrah tại Jordan cho thấy cõ sự thay dôi tich cực về nhận
thức nghề nghiệp cua hưn một nưa sinh viên khi theo học ngành Điều dưỡng 33. Tác gia
Jarrah I. và cộng sự dã nghiên cứu và cho kềt quà ỉà nhận thức về tính chat chuyên
nghiệp cua người điều dường thay đối trong suốt thời gian học cua sinh viên, trong dó
tảng dâng kê ờ năm thứ hai vã nám thử tư3’-.
1.2.2.3.

.’Inh hướng từ người thâưbổ mẹ. bọn hè...)

Nhiều nghiên cứu trẽn the giới dà chi ra rang sinh viên khi theo học nghề Diều
dường thường có it nhất một người tỉiân bạn bè làm diều dường. Nghiên cứu cua tác gia
Abdel ElHalem củng cộng sự cho thấy 80.8% nguồn thòng tin về nghe Điều dường den
từ gia dính vã bạn bè3:. Một kết qua tương tự cùng dược tim thấy trong nghiên cửu cua
tác gia Momin vả cộng sự lả 80% gốc nhận thức về ngành điều dưỡng cua sinh viên là
xuằt phát từ ngưởi thân33 .Trong nghiên cứu tại Jordan dã chi ra rằng "Ý kiến cua gia
đính“ và •• mối quasi hệ vởi bạn bỏ" là yểu tố giúp thay đồi tích cực nhận thức về ngành
điều dường^0.
ỉ.2.2.4. Chương trinh giảo dục

Việc giang dạy lý thuyết và láin sàng lả một trong nhùng yếu tố làm thay dối
nhận thức cua sinh viên về ngành diều dường-' 3*Nghién cúu cua tác gia Caroline Zulu
vã cộng sự dà cho thấy có 80% sinh viên thay dơi nhận thức về ngành diều dường sau
khi bắt dầu học ngành diều dưỡng .Đa số sinh viên thay đôi nhận thức về nghề điều
dường theo hướng tích cực sau khi học ngành điều dưỡng2 ’.

-ÍM Qỉ
«£ ugc
ugc V
V Hl
Hl
-■c -ÍM


23

1.2.2.5. Quan diem cua xổ hội về nghề Diều dường
Nghiên cứu cua El-Halem A. vã cộng sự đà cho thấy rang quan điềm cua cua xà
hội có anh hường đến nhận thức nghe nghiệp cùa sinh viên trường Đại học Nam Điều
dưỡng tại Ai cộp theo chiều hướng rich cực vã ca tiêu cực Trong một nghiên cúu khác
ciia lác gia Dahshan Meae và cộng sự đà cho thấy quan điềm cua cộng dồng về nghe
điều dường có anh hương tói quyết định cỏ hoậc khơng lira chọn học nghề diều dường
cua sinh viên34.
1.3.

Tinh hình nghiên cứu cua thế gi ('rỉ vã Việt Nam về nhận thức cua sinh
viên về ngành điều dưỡng

1.3.1 Nghiên cứu trên thế giới
Nghiên cứu tại Zambia cho thay có 70% sinh viên diêu dường có nhận thức tích

cục về nghe điều dường. 80% sinh viên có sự thay đồi theo hướng tiêu cực sang tích cực
sau khi tham gia học diều dưỡng do nhiều yếu tổ khác nhau vã cần cỏ sự phối hựp giừa
nhà trường và cộng đồng đè cung cố nhận thức VC nghề diêu dường cua sinh xiên2 .
Tãc gia Anurag B. Patidar vã cộng sự nghiên cứu tại Án Độ đâ cho thấy cỏ 83,2%
sinh viên tự lựa chọn nghề diều dường. 99.1% sinh xiên nhận thức rang diều dường là
một cơ hội dê phục x-ụ nhãn loại, và là một cách đê dược công nhận trong xả
hội(69.6%).Nghièn cửu cùng dã chi ra rủng nhận thức cua sinh xiên về ngành diều
dường đang thay dối theo hướng tích cực28.
Tuybị
nhiên
một
nghiên
cứu
được
tiến
hành
trẽn
các
học
sinh
dự
2/3
học
đại
sinh
học
khơng
tại
Đại
xem

học
xẽt
Quassim
diều
dường
.nhàn
Angành
Rập
là
lựa
cho
chọn
thấy
nghề
rang
có
nghiệp
cịn
sợ
cua
hãi.
minh.
do
dự.
Một
Điều
so
này
quan
ngun

tàm
den
là
do
điều
họ
dường
lo
ngại
nhưng
quan đièm cua xà hội về nghe diều dường, sợ that bại. và do dự chắp nhận mi ro. khó
khăn. Đổi tưựng tham gia nghiên cứu chưa nhận thửc rị những lựi ích cũa nghề diều
dường. Nhà trường cần xây dựng nhùng buổi tiếp xúc giữa học sinh, điều dưỡng viên,
thầy cô giáo đế học sinh có thõng tin đầy dú về nghành diều dường, và những CƯ hội
cua mình khi học diều dưõng35.
Nghiên CÍ1U của tác giá Mikiyas Amara Getu vả cơng sự về nhận thức của điền
dường viên lãm việc tại cơ sơ V tế tại Ehiopia cho thấy cõ 52.4% diều dường cỏ nhận
thức tót về điều dường. Có mối quan hộ giừa thu nhập hàng tháng vã nhận thức cua diều

-ÍM «£ ugc V Hl


24

dường (p<0.05). Kỹ nũng và kiến thức diều dường cũng là yếu tổ anh hương đến nhận
thức về nghe diều dường -6.
1.3.2.

Nghiên cứu tọi Hệt Nam

Một nghiên cữu tại Đại học Y Dược Hue tiến hành nghiên cứu trẽn 319 sinh viên
điều dường từ năm thứ nhẩt den năm thử tir đà cho thấy nhận thức cua sinh viẽn về
ngành diều dường là "một nghe dơi hói dam inê và tính chun nghiệp” vả •• một nghe
buồn chán vã ãp lực"-5'.
Nghiên cúu cua tác giá Phi Thi Nguyệt Thanh về thái dộ cua sinh viên dổi với
ngành diều dường tại một số trường dại học đào tạo diều dường trong ca nước cho thấy
mức độ thoa màn đối với nghề nghiệp giam dần theo nâm học ờ các nhóm dối tượng.
Cụ thê sinh viên những năm cuối cỏ mức dộ thoá màn nghề nghiệp thằp hơn nhùng sinh
viên nãm dầu38.
Nghiên cứu cua tác gia Mai Thị Thu Hầng tại Đại học Điều dường Nam Định dã
chỉ ra: Phần lớn sinh viên cõ mức độ húng tìiú với nghe diều dưỡng chưa cao. nhận thức
về giã trị. mức độ cần thiết cua nghề diều dường trong chàm sóc sửc khoe tồn diện,
tầm quan trụng cua cãc môn học đồi vởi nghề nghiệp cịn chưa sâu sắc vã tồn diện5.
1.4.
Dào tạo Diều dường tại trường Đại học Kỹ thuật Y tể Hãi Dương
39
Trường
nghiệm
Đại
đào
học
tạo
Kỹ
Diều
thuật
dường
Ytỗt
tế
từ
Hai

trinh
Dương
độ
tnmg
có
60
cấp,
năm
cao
kinh
đãng,
đại
đào
học.
tạo
Điểu
Nhà
trường
dường
dựa
đã
xây
trẽn
dựng
nâng
vã
lục
triển
cho
khai

sinh
chương
viên
Dili
trinh
học
Diều
lâm
sảng
dưịng
cua
từ
sinh
năm
2019.CỔC
viên
dược
học
xậy
phần
dựng
lý
lại
thuyết,
theo
hướng
thực
hành
tích
và

hợp
cịn
dê
hicu
giúp
được
sinh
ban
viên
chắt
khơng
cua
vẩn
chi
dè.
có
cải
Mục
nliin
tiêu
cua
bao
nhả
qt
trường
lã
kiến
Dâo
thức
tạo

chun
Cứ
nhân
ngành
Diêu
Diều
dường
dưỡng
CO
kicn
và
kỳ
thức
năng
khoa
thực
học
hành
cơ
bán.
thành
việc
theo
thạo.
nhóm
CĨ
kha
dè
giái
nâng

quyết
làm
việc
các
dộc
vấn
lập.
de
thuộc
sáng
chun
tạo.
làm
ngành
phục
cộng
vụ
đồng;
u
cơ
cầu
phãm
chăm
chất
sóc
dạo
bao
đức
vệ
sức

Điều
khoe
dưỡng,
cho
tinh
người
thần
bệnh
trách
và
nhiệm
tác
với
cao.
đồng
tảc
nghiệp;
phong
thận
cõ
kha
trọng,
nàng
chinh
lự
hục
xác.
và
nghiên
chân

thành
cứu
khoa
hựp
học
Nhà
đáp
trường
úng
ln
nhu
cầu
chú
châm
trọng
sóc
dào
và
tạo
bao
Diều
vệ
sức
dưỡng
khoe
dê
nhân
khơng
dãn
chi

.
cung
cón
giúp
cầp
cho
càc
cãc
em
cung
em
nhùng
cố
và
kiến
nàng
thức
cao
chun
nhận
tìiức
mơn
vừng
nghe
vàng
nghiệp,
mà
trường.
cỏ
nhận

thức
nghề
nghiệp
ngay
từ
khi
cơn
trên
ghe
nhà
}mả

-ÍM Qỉ
«£ ugc
ugc V
V Hl
Hl
-■c -ÍM


25

CHƯ ƠNG 2
ĐỚI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PIIÁP NGHIÊN cú v
2.1.

Dối tượng, thời gian và (lịa diêm nghiên cứu

2.1.

ỉ. Dổi tượng Iigltiên cứu

2.1.1.1.

Tiêu chuẩn lựa chọn

-

Sinh viên Điều dường đa khoa hệ Dại học chính quy năm thứ nhất và năm thử tư
trưởng Dại học kỳ thuật ¥ tể Hai Dương.

-

Sinh viên dồng ý tham gia nghiên cữu.

2.1.1.2.
-

Tiêu chuẩn loọi trừ

Sinh viên khơng có mặt tụi trường trong thời gian nghiên cứu.

2.1.2. Dịu điếm nghiên cứu
Trường Đại học kỳ thuật Y tế Hai Dương
2.13. Tlìời gian nghiên cứu
Thảng 10/2019 đen tháng 3 nám 2020
2.2.

Phurcmg pháp nghiên cứu

Nghicn cứu được thiết kế theo phương pháp mô lá cất ngang.
2.3.

Chọn mẫu và cô mẫu

Chọn mầu: Sinh viên diều dường da khoa chính quy năm thứ nhắt và năm thứ tư
trường Đại học Kỳ thuật y Te Hai Dương
Sổ lượng sinh vicn dược tính theo cóng thức:
P-(l-p)

2
n

- z‘(t-0,2)

d*

—2----------

Z

‘(1. «2)= 1 -962. Z: hê số giói hạn tin cậy tương ứng với sai số a

p: ty lệ sinh viên cỏ nhận thức tích cực về nghe điều dường cua sinh viên diều
dường da khoa nám nhất trong nghiên cứu thư nghiệm tại trường Dại học kỳ thuật Y tế
Hai Dương là 86%
d: độ chinh xác mong muốn là 6%

-ÍM CỊỈ ugc V Hl