Lựa chọn một số bài tập nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai cho học sinh lớp 11 trường thpt nguyễn sỹ sách thanh chương nghệ an

LỜI CẢM ƠN
Trong q trình thực hiện đề tài khóa luận tốt nghiệp, trước hết tôi xin gửi
lời biết ơn sâu sắc tới thầy giáo Thạc sĩ Phan Sinh đã dành hết nhiều thời gian
và tâm huyết hướng dẫn nghiên cứu và giúp tơi hồn thành khóa luận tốt nghiệp.
Tơi xin chân thành cảm ơn đến các quý thầy cô trường ĐHV, đặc biệt
là các thầy cô trong khoa GDTC đã tận tình dạy bảo cho tơi trong suốt thời
gian học tập tại trường.
Nhân đây, cho tôi gửi lời cảm ơn đến ban giám hiệu và tập thể giáo
viên học sinh trường THPT Nguyễn Sỹ Sách, thư viện trường ĐHV.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã ln động viên, kích lệ và
tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tơi trong suốt q trình học tập và hồn thành
khóa luận này.
Do thời gian nghiên cứu có hạn, trình độ bản thân cịn hạn chế nên
khóa luận khó tránh khỏi những thiếu sót rất mong nhận được sự đóng góp ý
kiến của các thầy cơ giáo và các bạn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Vinh, tháng 5 năm 2012
Người thực hiện

Nguyễn Thị Thủy


NHỮNG TỪ VIẾT TẮT
TDTT:

Thể dục thể thao

GDTC:

Giáo dục thể chất

ĐHV:

Đại học vinh

NĐC:

Nhóm đối chứng

NTN:

Nhóm thực nghiệm

CNH - HĐH:

Cơng nghiệp hố - Hiện đại hố

XHCN:

Xã hội chủ nghĩa

THPT:

Trung học phổ thơng

TW:

Trung ương


MỤC LỤC

Trang
LỜI CẢM ƠN .....................................................................................................
NHỮNG TỪ VIẾT TẮT .....................................................................................
DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ ..............................................................
ĐẶT VẤN ĐỀ .................................................................................................. 1
MỤC TIÊU....................................................................................................... 3
Chương 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU......................... 4
1.1. Đặc điểm mơn bóng rổ ............................................................................... 4
1.2. Đặc điểm tâm lý và cơ sở sinh lý của huấn luyện thể thao học sinh THPT..... 5
1.2.1. Đặc điểm tâm lý của học sinh THPT ...................................................... 5
1.2.2. Cơ sở sinh lý của huấn luyện thể thao cho học sinh THPT .................... 6
1.3. Cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên trường THPT Nguyễn Sỹ Sách Thanh Chương - Nghệ An ................................................................................. 7
1.4. Cơ sở nguyên lý kỹ thuật ........................................................................... 8
1.5. Tầm quan trọng của việc xác định những sai lầm thường mắc..................... 10
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
CỨU ................................................................................................................ 11
2.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................... 11
2.2. Nhiệm vụ .................................................................................................. 11
2.3. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 11
2.3.1. Phương pháp đọc và phân tích tổng hợp tài liệu ................................... 11
2.3.2. Phương pháp điều tra phỏng vấn .......................................................... 12
2.3.3. Phương pháp quan sát sư phạm............................................................. 12
2.3.4. Phương pháp dùng test .......................................................................... 13
2.3.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ...................................................... 13
2.3.6. Phương pháp toán học thống kê ............................................................ 13


2.4. Tổ chức nghiên cứu .................................................................................. 14
2.4.1. Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 14
2.4.2. Địa điểm và đối tượng nghiên cứu ........................................................ 15

2.4.3. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................... 15
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................ 16
3.1. Những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên
vai của học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh Chương Nghệ An .......................................................................................................... 16
3.1.1. Khảo sát thực trạng học mơn bóng rổ của học sinh trường THPT
Nguyễn Sỹ Sách .............................................................................................. 16
3.1.2. Thực trạng về những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ
một tay trên vai của học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách............ 17
3.1.3. Nguyên nhân dẫn đến sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném
rổ một tay trên vai ........................................................................................... 21
3.2. Lựa chọn một số bài tập nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc khi
học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai cho học sinh lớp 11C8 trường
THPT Nguyễn Sỹ Sách ................................................................................... 23
3.2.1. Xác định và ứng dụng một số phương pháp, bài tập nhằm khắc phục
những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai. 23
3.2.2. Thực nghiệm và đánh giá tính hiệu quả của các bài tập khắc phục
những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai. 28
Chương 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................... 36
4.1. Kết luận .................................................................................................... 36
4.2. Kiến nghị .................................................................................................. 37
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 38
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 39


DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ
Trang
Bảng 3.1: Kết quả kiểm tra thực trạng việc học mơn bóng rổ của ................. 16
học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách ......................................... 16
Bảng 3.2: Kết quả quan sát sư phạm những sai lầm thường mắc khi học kỹ
thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai (n=40) .................................................. 18

Bảng 3.3: Kết quả phỏng vấn giáo viên những sai lầm thường mắc khi thực
hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai (n=11) ..................................... 20
Bảng 3.4: Nguyên nhân đẫn đến sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật ......... 22
tại chỗ ném rổ một tay trên vai ....................................................................... 22
Bảng 3.5: Nguyên nhân sai lầm và bài tập, biện pháp sửa chữa ..................... 27
Bảng 3.6: Kết quả phỏng vấn số buổi tập trong 1 tuần (n=6) ........................ 28
Bảng 3.7: Kết quả phỏng vấn thời gian trong một buổi tập (n=6) .................. 29
Bảng 3.8: Bảng thông số đánh giá kỹ thuật .................................................... 30
Bảng 3.9: Kế hoạch tập luyện trong 8 tuần nghiên cứu .................................. 30
Bảng 3.10: Kết quả kiểm tra đánh giá kỹ thuật trước thực nghiệm ................ 31
Bảng 3.11: Kết quả thành tích của 2 nhóm trước thực nghiệm ...................... 32
Bảng 3.12: Kết quả kiểm tra đánh giá kỹ thuật sau thực nghiệm ................... 33
Bảng 3.13: Kết quả thành tích ném rổ của 2 nhóm sau thực nghiệm ............. 34
Biểu đồ 3.1: Biểu đồ đánh giá kỹ thuật trước thực nghiệm ............................ 32
Biểu đồ 3.2: Kết quả kiểm tra đánh giá kỹ thuật sau thực nghiệm ................. 33
Biểu đồ 3.3: Biểu diễn thành tích của 2 nhóm trước và sau thực nghiệm ...... 35


1

ĐẶT VẤN ĐỀ
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, Đảng ta đã khẳng định đẩy mạnh
cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa (CNH - HĐH), nhằm mục tiêu dân giàu nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, vững bước đi lên XHCN: “Muốn
tiến hành CNH - HĐH thắng lợi, phải phát triển giáo dục, đào tạo, phát huy
nguồn lực con người - yếu tố cơ bản của sự phát triển bền vững”. Và cũng
trong đại hội này nghị quyết TW Đảng khóa VIII đã chỉ rõ nhiệm vụ của
ngành Giáo dục thể chất (GDTC) trong giai đoạn hiện nay:
“Phát triển phong trào Thể dục thể thao (TDTT) sâu rộng trong cả
nước, đạt 8 - 10% dân số tập luyện Thể thao, 50% trường học các cấp thực

hiện GDTC có nề nếp, tạo chuyển biến tích cực về chất lượng và hiệu quả
GDTC trong trường học, trong các lực lượng dự bị quốc phòng và lực lượng
vũ trang, xây dựng các trung tâm thể thao quốc tế...”.
Chính vì thế, TDTT ngày càng chiếm vị trí quan trọng trong cuộc sống
của chúng ta. TDTT không chỉ giúp cho con người tăng cường sức khỏe, nâng
cao năng lực hoạt động của cơ thể, góp phần rèn luyện những phẩm chất đạo
đức - ý chí cần thiết cho con người, phát triển các tố chất vận động: sức nhanh,
sức mạnh, sức bền, độ mềm dẻo và sự khéo léo. TDTT còn giúp con người lao
động học tập tốt. Không những thế, TDTT ngày nay còn giúp cho các Quốc gia
dân tộc tăng thêm tình hữu nghị và khẳng định sức mạnh của mình trên trường
thế giới.
Ý thức được tầm quan trọng đó, ngày nay cùng với xu thế chung của
nhân loại đồng thời được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước nên thể thao
nước ta đang phát triển mạnh mẽ và rộng khắp. Nó thâm nhập vào mọi tầng
lớp nhân dân, mọi cơ quan tổ chức, đặc biệt là trong các trường học.
Ở nước ta mơn bóng rổ là một trong những môn thể thao phát triển
muộn hơn so với các mơn thể thao khác như bóng đá, bóng chuyền, bóng


2

bàn... Nhưng hiện nay mơn bóng rổ đã và đang được phổ cập rộng rãi ở các
trường THPT. Nó đã chiếm được tình cảm của thế hệ trẻ và được thế hệ trẻ ưa
chuộng. Chính vì vậy, mà Bộ giáo dục và Đào tạo đã quyết định đưa mơn
bóng rổ vào chương trình dạy học, là một trong những mơn tự chọn trong
chương trình giáo dục phổ thơng.
Bóng rổ là mơn thể thao mới lạ, địi hỏi sự nhanh nhẹn, khéo léo, thơng
minh, sáng tạo, linh hoạt, trong các tình huống bất ngờ. Tập luyện bóng rổ sẽ
nâng cao tính dũng cảm, quyết chí quyết thắng, khắc phục khó khăn, dám
nghĩ, dám làm. Bóng rổ địi hỏi người tập hoạt động với khả năng rất lớn.

Tóm lại, bóng rổ là mơn địi hỏi phải có kỷ luật cao. Nó là mơn thể thao
cần tập luyện nhiều thì mới có thể tham gia thi đấu được. Trong mơn bóng rổ
có nhiều kỹ thuật phức tạp đặc biệt là kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai
rất khó thực hiện. Kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai là kỹ thuật làm tiền
đề cho nhiều kỹ thuật khác như: kỹ thuật tại chỗ bật nhảy ném rổ một tay trên
vai; kỹ thuật 2 bước ném rổ một tay trên vai. Đặc biệt hơn cả kỹ thuật ném rổ
một tay trên vai nó là một kỹ thuật đóng vai trò rất quan trọng khi thi đấu
(như thực hiện các quả ném phạt...).
Trong giảng dạy chúng ta cần đảm bảo tính liên tục, kỹ thuật cơ bản kết
hợp với phổ thông và hiện đại, các động tác tập luyện phải từ dễ đến khó, từ
nhẹ đến nặng, từ tập khơng bóng đến có bóng cần phải giảng dạy tỷ mỷ và
làm mẫu cho người tập tiếp thu được đúng kỹ thuật.
Cũng như các môn thể thao khác, kỹ thuật khác khi giảng dạy kỹ thuật
tại chỗ ném rổ một tay trên vai giáo viên cần nhắc nhở người tập những sai
lầm thường mắc khi học kỹ thuật này, đưa ra các biện pháp, phương pháp
khắc phục những sai lầm thường mắc đó. Chính vì những ngun nhân đó,
chúng tơi mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu đề tài này: "Lựa chọn một số bài
tập nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật tại


3

chỗ ném rổ một tay trên vai cho học sinh lớp 11 trường THPT Nguyễn Sỹ
Sách - Thanh Chương - Nghệ An".
MỤC TIÊU
Lựa chọn một số bài tập nhằm khắc phục những sai lầm thường mắc
trong học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai cho học sinh lớp 11 trường
THPT Nguyễn Sỹ Sách. Để giúp cho quá trình học tập và tiếp thu kỹ thuật
nhanh chóng, chính xác nâng cao khả năng thực hiện kỹ thuật khi học kỹ thuật
tại chỗ ném rổ một tay trên vai và làm phong phú thêm phong trào giáo dục thể

chất, giúp cho quá trình giảng dạy của giáo viên và học tập của các học sinh đạt
kết quả cao.


4

Chương 1
TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Đặc điểm mơn bóng rổ
Hiện nay bóng rổ đang được quan tâm và phát triển ở nhiều tầng lớp
trong nước đặc biệt là học sinh THPT. Đây đang là một môn thể thao thời
thượng, đang được giới trẻ yêu thích và quan tâm khơng chỉ nam giới mà cịn
cả nữ giới.
Bóng rổ là một môn thể thao giúp con người phát triển một cách cân
đối, toàn diện vươn lên tầm cao mới thể hiện cấu trúc thể thao đa dạng uyển
chuyển.
Với phong cách chơi hiện đại thể hiện rõ nét một môn thể thao đầy cá
tính, năng động kết hợp sự mềm dẻo, khéo léo, sự thơng minh sáng tạo, tính
đồng đội cao làm cho mơn bóng rổ càng trở nên hấp dẫn lơi cuốn người chơi
và người xem.
Các kỹ thuật chính trong bóng rổ: Cách cầm bóng, dẫn bóng, chuyền và
bắt bóng bằng hai tay trước ngực, tại chỗ ném rổ bằng một tay trên vai, hai
bước ném rổ bằng một tay trên vai. Sự kết hợp linh hoạt, điêu luyện của các
kỹ thuật bóng rổ đã đưa bóng rổ lên tầm cao mới. Và địi hỏi ở người chơi
bóng rổ sự thơng minh sáng tạo, quyết đốn, chuẩn xác, thể lực tốt.
Trong những năm gần đây bóng rổ đã được đưa vào chương trình thể
thao tự chọn, được giảng dạy chính thức ở trường phổ thơng. Do đó vấn đề
nâng cao chất lượng và hứng thú cho môn học là một vấn đề hết sức quan
trọng. Nắm bắt được điều đó chúng tơi dựa vào phân tích những tài liệu tham
khảo, đọc tài liệu chuyên môn, bằng sự trao đổi phỏng vấn lấy ý kiến thầy cô

giáo giảng dạy môn bóng, các thầy cơ trong trường THPT Nguyễn Sỹ Sách Thanh Chương - Nghệ An, trong khoa thể dục trường ĐHV đã cho chúng tôi


5

thấy tầm quan trọng của việc lựa chọn một số bài tập khắc phục những sai
lầm thường mắc trong khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai.
Theo phân phối chương trình mơn học thể dục tự chọn ở trường THPT
chúng tôi nghiên cứu các giờ học thể dục tự chọn ở khối học sinh lớp 11 và
chúng tôi quyết định chọn đối tượng nghiên cứu là học sinh lớp 11C8 trường
THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh Chương - Nghệ An.
1.2. Đặc điểm tâm lý và cơ sở sinh lý của huấn luyện thể thao học sinh THPT
1.2.1. Đặc điểm tâm lý của học sinh THPT
Là lứa tuổi mới bước vào tuổi thanh niên nên về hình dáng và suy nghĩ
của các em thay đổi, phát triển theo nhiều xu hướng khác nhau.
* Về đặc điểm ý thức.
Khi thành công ở lứa tuổi thanh niên mới lớn thường hay tự kiêu tự
mãn; cịn khi thất bại thì rụt rè, nản chí và tự trách mình.... Ở lứa tuổi này quá
trình tự ý thức diễn ra rất mạnh mẽ, sơi nổi và có đặc thù riêng, có nhu cầu
tìm hiểu và đánh giá những đặc điểm tâm lý của mình theo quan điểm về mục
đích sống và hồi bão của mình.
* Về đặc điểm hoạt động học tập.
Hoạt động của học sinh ở lứa tuổi này khác rất nhiều so với hoạt động
ở lứa tuổi thiếu niên. Thái độ học tập của các em đối với từng môn học có sự
lựa chọn hơn, ở các em đã hình thành được với sự hứng thú học và gắn liền
với việc lựa chọn nghề nghiệp.
* Về đặc điểm của sự phát triển trí tuệ.
Ở lứa tuổi này tri giác có mục đích đã đạt tới mức độ cao, quan sát trở
nên có mục đích, có hệ thống và tồn diện hơn. Quá trình quan sát đã chịu sự
điều khiển của hệ thống tín hiệu thứ 2 nhiều hơn và khơng tách khỏi tư duy

ngôn ngữ. Tuy vậy, quan sát của thanh niên học sinh cũng khó có hiệu quả nếu
thiếu có sự chỉ đạo của giáo viên. Do ở giai đoạn này quá trình hưng phấn


6

chiếm ưu thế hơn quá trình ức chế nên các em tiếp thu cái mới rất nhanh nhưng
cũng dễ nhàm chán, chóng qn và dễ bị mơi trường ngồi tác động vào.
Ở lứa tuổi thanh niên mới lớn này có khả năng đánh giá sâu sắc tốt hơn
so với thiếu niên về các phẩm chất, mặt mạnh, mặt yếu của bản thân mình và
những người xung quanh. Nhưng ở lứa tuổi thanh niên mới lớn này dễ có xu
hướng cường điệu trong tự đánh giá, hoặc là các em đánh giá thấp cái tích cực
hay quá cao năng lực của bản thân mình.
Vì vậy, sự phát triển tâm lí của thanh niên học sinh ở lứa tuổi này sẽ
gắn liền với sự hoạt động của họ trong đời sống thực tiễn và phụ thuộc chủ
yếu vào một dạng hoạt động chủ đạo.
Cho nên, khi tiến hành giảng dạy GDTC cho lứa tuổi học sinh THPT
thì giáo viên cần phải uốn nắn, nhắc nhở và chỉ đạo định hướng đúng đắn cho
các em; động viên các em hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao và sẽ có
kèm theo khen thưởng để khuyến khích, cần phê bình những em khơng hồn
thành tốt nhiệm vụ.
Giáo viên cần nắm bắt được những đặc điểm tâm lí của học sinh ở lứa
tuổi này để trong q trình giáo dục người giáo viên có thể áp dụng tốt những
phương pháp, biện pháp, bài tập phối hợp với các em nhằm mang lại kết quả
tốt nhất trong công tác giảng dạy GDTC ở trường THPT.
1.2.2. Cơ sở sinh lý của huấn luyện thể thao cho học sinh THPT
Đặc điểm quan trọng của công tác huấn luyện thể thao cho thanh thiếu
niên là quá trình huấn luyện diễn ra trên cơ thể đang phát triển. Điều đó chứng
tỏ công tác huấn luyện cho lứa tuổi này rất phức tạp và đòi hỏi phải nắm vững
các đặc điểm lứa tuổi cũng như áp dụng các mục tiêu và nội dung huấn luyện.

Trong huấn luyện thể thao đối với thanh thiếu niên, không chỉ cần quán
triệt các đặc điểm sinh lý lứa tuổi mà còn nắm vững các đặc điểm tâm lý. Do


7

đó đặc điểm tâm - sinh lý lứa tuổi được xem xét một cách hữu cơ trong huấn
luyện thể thao thanh thiếu niên.
Trong huấn luyện thể thao cần phải đặc biệt quan tâm đến sự phù hợp
giữa lượng vận động tập luyện với mức độ phát triển tâm – sinh lý của các
em. Lượng vận động cực đại hay quá mức đều gây ảnh hưởng đến sự phát
triển hoặc có thể gây rối loạn bệnh lý.
Đối với lứa tuổi này, tập luyện nóng vội, rút ngắn giai đoạn, sử dụng
các bài tập chun mơn hạn hẹp cũng có thể gây ảnh hưởng xấu. Vì vậy
những bài tập phát triển tồn diện, với số lượng vận động tối ưu phải được ưu
tiên sử dụng trong huấn luyện thể thao ở lứa tuổi này.
Khả năng vận động của cơ thể thanh thiếu niên cũng tuân theo những
đặc điểm lứa tuổi. Giai đoạn thích nghi với vận động của tuổi thanh thiếu niên
ngắn hơn so với người lớn. Trạng thái ổn định của vận động viên tuổi thanh
thiếu niên nói chung cũng ngắn hơn người lớn. Quá trình mệt mỏi và hồi phục
của vận động viên cũng phụ thuộc vào đặc điểm lứa tuổi.
1.3. Cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên trường THPT Nguyễn Sỹ Sách Thanh Chương - Nghệ An
Trường THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh Chương - Nghệ An là ngơi
trường có truyền thống và thành tích học tập rất cao. Bộ môn thể dục là bộ
môn được Ban lãnh đạo nhà trường rất quan tâm, tạo điều kiện để phát triển,
năm nào trường THPT Nguyễn Sỹ Sách cũng có các đội tuyển đi thi đấu các
giải dành cho học sinh THPT trong tỉnh.
Vì vậy, cơ sở vật chất dành cho bộ môn thể dục được nhà trường chú ý
đầu tư tương đối đầy đủ. Nhà trường có 1 sân bóng đá, 1 sân bóng rổ, 1 sân đá
cầu, 2 sân cầu lông, 2 hố nhảy cao, 2 hố nhảy xa. Trong mỗi giờ học chính khóa,

học sinh mang thẻ lên phòng bảo vệ mượn dụng cụ học tập. Chính vì vậy, giờ
học thể dục có đầy đủ sân bãi dụng cụ, học sinh có ý thức học tập rất tốt.


8

Đội ngũ giáo viên thể dục của trường gồm có 5 thầy cô giáo đều tốt
nghiệp tại trường ĐHV, trường Đại học TDTT Từ Sơn - Bắc Ninh. Các thầy
cô giáo thể dục của trường đều là những thầy cô rất nhiệt tình tâm huyết với
nghề, tuy nhiên khơng có thầy cơ giáo nào chun sâu mơn bóng rổ mà người
thì chun sâu thể dục, bóng đá, cầu lơng.
Do đó vấn đề giảng dạy bộ mơn bóng rổ ở nhà trường gặp nhiều khó
khăn và chỉ giảng dạy ở mức độ hạn chế. Vì vậy, cần phải tiến hành nghiên
cứu đề tài: Lựa chọn một số bài tập nhằm khắc phục những sai lầm thường
mắc trong học kỹ thuật tại chỗ ném rổ bằng một tay trên vai cho học sinh lớp
11 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh Chương - Nghệ An để góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục.
1.4. Cơ sở nguyên lý kỹ thuật
Kỹ thuật bóng rổ bao gồm di động nhảy ném rổ, tại chỗ ném rổ, di
động 2 bước ném rổ, quay người nhảy ném rổ… Những loại hình kỹ thuật này
có mối liên quan chặt chẽ với nhau nhưng lại có tính kế thừa nhau trong thi
đấu cụ thể là sự hoàn thiện của kỹ thuật này sẽ làm đòn bẩy thúc đẩy cho sự
phát triển của kỹ thuật kia hay nói cách khác kỹ thuật này muốn tồn tại và
nâng cao hiệu quả trong tập luyện và thi đấu thì phải ln được củng cố và
hoàn thiện.
Kỹ thuật tại chỗ ném rổ 1 tay trên vai được chia làm 3 giai đoạn:
- Giai đoạn chuẩn bị.
- Giai đoạn khi ném.
- Giai đoạn khi kết thúc.
Chính vì đây là một kỹ thuật cơ bản có giai đoạn kết nối, hỗ trợ nhau để

trở thành một động tác hồn chỉnh thơng qua các bộ phận cơ thể như một
chuỗi bài tập, kết hợp những điều kiện xung quanh (tâm lý, trạng thái, sức
khoẻ) và những yếu tố cơ bản khác. Bởi trong tập luyện các động tác và trong


9

thi đấu muốn đạt kết quả và chiến thắng trước hết phải hoàn thiện kỹ năng kỹ
xảo vận động cơ bản.
Do đặc điểm kỹ thuật tại chỗ ném rổ 1 tay trên vai là tiền đề để tiếp thu
các kỹ thuật khác. Chính vì thế, địi hỏi người tập khơng được mắc những sai
lầm dẫn đến sai các kỹ thuật khác.
Để hiểu rõ hơn khi xem động tác tại chỗ ném rổ 1 tay trên vai đúng hay
sai cần phải nắm vững kỹ thuật theo 3 giai đoạn sau:
- Giai đoạn 1: Tư thế chuẩn bị
Hai chân đứng rộng bằng vai chân trước chân sau chân cùng tay ném rổ
phải trước, hai tay cầm bóng trước ngực, trọng tâm dồn vào chân đặt trước.
- Giai đoạn 2: Khi ném
Bóng từ vị trí chuẩn bị được đưa lên vai thuận trước trán và cách trán
khoảng 10cm đồng thời đầu gối khuỵ. Tay ném rổ tạo ra 3 góc vng (cánh
tay vng góc với cẳng tay, khuỷu tay và lịng bàn tay vng góc với bảng
thơng qua tâm rổ). Khi ném duỗi chân rồi duỗi tay, tay duỗi 1 góc với trục
đứng của cơ thể 1 góc 750. Khi tay duỗi gần thẳng thì gập cổ tay miết các
ngón tay vào bóng.
- Giai đoạn 3: Kết thúc
Sau khi bóng dời tay 3 ngón giữa, bóng đi có độ xốy ngược trở lai với
đường bóng vào rổ, trọng tâm dồn vào chân trước.
Ngồi 3 giai đoạn thực hiện kỹ thuật khi học người tập cần chú ý tới
đặc điểm sau:
Đường vòng cung của bóng: Đường bóng vào rổ có 3 đường bóng

+ Đường bóng số 1: Là đường bóng thấp nhất bóng đi song song với rổ
Ưu điểm: Tiết kiệm lực
Nhược điểm: Hiệu quả bóng vào rổ rất thấp


10

+ Đường bóng số 2: Là đường bóng đỉnh cao nhất của bóng là 2/3 về phía người
ném rổ.
Ưu điểm: Vừa tránh được đường bóng song song với mặt phẳng của rổ và
khơng tốn sức.
+ Đường bóng sổ 3: Là đường bóng cao nhất
Ưu điểm: Bóng từ trên cao vào rổ gần như vng góc
Nhược điểm: Hiệu quả khơng cao vì tốn sức mất nhiều lực (trong bóng rổ
24" có một lần ném rổ)
Vì vậy, tùy theo đặc điểm của từng người mà lựa chọn đường bóng cho phù hợp.
Với đặc điểm của học sinh THPT thì khi tập luyện nên ném đường bóng số 2 là
phù hợp nhất.
1.5. Tầm quan trọng của việc xác định những sai lầm thường mắc
Kỹ thuật ném rổ 1 tay trên cao có tầm quan trọng rất lớn trong việc
giảng dạy và huấn luyện. ở đây người giáo viên cần truyền đạt những kiến
thức (kỹ - chiến thuật và những yếu lĩnh kỹ thuật động tác) cho người học.
Việc phát hiện những sai lầm thường mắc khi học được coi là một nghệ thuật
trong cơng tác của người dạy, trên cơ sở đó người dạy có thể đưa ra những
biện pháp phương pháp sửa chữa những sai lầm một cách hợp lý ngay từ đầu.
Đây là một trong những biện pháp cần thiết để tránh những sai lầm đến động
tác tiếp theo.


11

Chương 2
ĐỐI TƯỢNG, NHIỆM VỤ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu
+ Học sinh khối 11 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh Chương Nghệ An
+ Số lượng: 40 học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách
2.2. Nhiệm vụ
Để giải quyết đề tài trên chúng tôi đã đặt ra những nhiệm vụ sau:
+ Nhiệm vụ 1: Xác định những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật
tại chỗ ném rổ một tay trên vai.
+ Nhiệm vụ 2: Lựa chọn và đánh giá hình ảnh một số bài tập nhằm
khắc phục những sai lầm thường mắc trong học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một
tay trên vai.
2.3. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài chúng tôi dự kiến sử dụng
các phương pháp sau:
2.3.1. Phương pháp đọc và phân tích tổng hợp tài liệu
Để nghiên cứu một đề tài nào đó thì phương pháp đọc và phân tích tổng
hợp tài liệu là phương pháp sử dụng rộng rãi phổ biến nhất. Đó là phương
pháp thu thập thông tin bằng cách đọc và phân tích tài liệu để tham khảo, sau
đó người nghiên cứu tổng hợp và lựa chọn nội dung những ý chính mà mình
đã đặt ra để nghiên cứu.
Việc tham khảo tài liệu về chuyên môn, các thông tin khoa học và các
đề tài nghiên cứu khác để từ đó có thể rút ra cho bản thân những phương
hướng nghiên cứu và cách thức giải quyết vấn đề thật khoa học và hợp lý đối
với đề tài nghiên cứu. Ngoài ra tham khảo các tài liệu chuyên môn, các giáo


12

án, chương trình giảng dạy của các giáo viên và huấn luyện của các huấn
luyện viên chúng ta dựa vào đó có thể xây dựng được một số bài tập nhằm
nâng cao hiệu quả kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai phù hợp với điều
kiện thực tiễn cho học sinh lớp 11 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách.
2.3.2. Phương pháp điều tra phỏng vấn
Đây là một phương pháp để thu thập thơng tin cần thiết có tính sát thực
với thực tiễn tập luyện, bằng cách trao đổi, phỏng vấn trực tiếp hay gián tiếp
giữa nhà nghiên cứu với các cá nhân, các thầy cơ giáo có chun mơn kinh
nghiệm về các vấn đề mà nhà nghiên cứu quan tâm.
Thơng qua hình thức này giúp người nghiên cứu có thêm độ tin cậy và
lựa chọn một số bài tập phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật tại chỗ ném
rổ một tay trên vai của học sinh lớp 11 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách
Về phương pháp tổ chức phỏng vấn tơi tiến hành theo hai hình thức sau:
+ Phỏng vấn trực tiếp
+ Phỏng vấn gián tiếp
2.3.3. Phương pháp quan sát sư phạm
Quan sát sư phạm là phương pháp tự giác có mục đích một hiện tượng
giáo dục nào đó, để thu thập thơng tin, số liệu, tài liệu, sự kiện cụ thể đặc
trưng cho quá trình diễn biến của hiện tượng đó. Nói một cách chính xác hơn
phương pháp này được sử dụng để khảo sát, phân tích đánh giá khách quan
thực trạng GDTC của học sinh trường THPT Nguyễn Sỹ Sách. Tiếp cận đối
tượng nghiên cứu chấm điểm kỹ năng thực hành, đánh giá kết quả học tập,
đánh giá các điều kiện đảm bảo, cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ và phương
pháp giảng dạy nội khoá và ngoại khoá. Việc sử dụng các nguyên tắc này cịn
giúp chúng tơi có căn cứ để xác định hiệu quả của các giải pháp đề xuất, ứng
dụng vào giảng dạy và học tập được tốt hơn.


13

2.3.4. Phương pháp dùng test
Phương pháp này chính là việc sử dụng các test (các bài thử) nhằm
đánh giá kỹ thuật và hiệu quả ném rổ của học sinh lớp 11 trường THPT
Nguyễn Sỹ Sách.
Ngồi ra chúng ta có thể dùng các phiếu đánh giá, các câu hỏi đã có
giải đáp, câu hỏi đúng - sai ... về mơn bóng rổ để phát cho học sinh đọc và trả
lời. Đây mới chỉ là phương pháp gián tiếp. Để chính xác hơn chúng tôi thực
hiện theo các test trực tiếp để đánh giá kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên
vai cho học sinh lớp 11 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách.
Test 1: Thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ chính diện một tay trên vai
(mỗi học sinh thực hiện 5 lần).
Test 2: Thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai chếch 450
bên phải (mỗi học sinh thực hiện 5 lần).
Test 3: Thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai chếch 450
bên trái (mỗi học sinh thực hiện 5 lần).
2.3.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Sau khi giáo viên trực tiếp thị phạm và hướng dẫn học sinh tập luyện
bằng cách chia 40 đối tượng nghiên cứu ra thành 2 nhóm, mỗi nhóm có số
lượng học sinh là 20 người cùng lứa tuổi, cùng thời gian tập luyện ....
+ Nhóm thực nghiệm gồm 20 người và sử dụng các bài tập bổ trợ với
giáo án đã lựa chọn.
+ Nhóm đối chứng gồm 20 người và tập với giáo án theo tiến trình
giảng dạy của giáo viên.
Thông qua phương pháp này giúp người nghiên cứu đánh giá được hiệu
quả thiết thực của bài tập bổ trợ đã lựa chọn và trình độ thể lực của người học.
2.3.6. Phương pháp toán học thống kê
+ Cơng thức tính số trung bình cộng.
n

X 

x
i 1

n

i


14

Trong đó : xi là giá trị quan sát thứ i
n là tổng số cá thể
+ Cơng thức tính phương sai.
x

2

 (x


i

 X)

2

(với n  30 )

n 1

Trong đó :  x 2 là phương sai của mẫu
X là trị số trung bình của mẫu

xi là giá trị quan sát thứ i của mẫu
+ Cơng thức tính độ tin cậy của các kết luận.
T

XA  XB

 A2
nA



B2
nB

Trong đó : A là nhóm đối chứng
B là nhóm thực nghiệm
Tra bảng Stiudent tìm ra Tbảng so sánh với Ttính
* Nếu

Ttính

> Tbảng thì sự khác biệt có ý nghĩa ở ngưỡng xác suất P > 5%

* Nếu

Ttính

< Tbảng thì sự khác biệt khơng có ý nghĩa ở ngưỡng xác suất

P < 5%
2.4. Tổ chức nghiên cứu
2.4.1. Thời gian nghiên cứu
Để thực hiện đề tài này chúng tôi chia ra các giai đoạn nghiên cứu:
TT
1

Thời gian

3

Dự kiến kết quả

20/11/2010 -

Lựa chọn tên đề tài, viết Đọc và phân tích tài liệu có

30/12/2010

đề cương

01/01/2011 2

Nội dung

01/04/2011

Áp dụng thực nghiệm

liên quan đến đề tài
Lấy được số liệu cần
nghiên cứu

05/04/2011 -

Xử lí số liệu, viết hồn Đã đạt kết quả cao trong quá

20/05/2011

thành đề tài và nghiệm thu trình nghiên cứu và báo cáo


15

2.4.2. Địa điểm và đối tượng nghiên cứu
* Địa điểm nghiên cứu: Trường THPT Nguyễn Sỹ Sách và trường ĐHV
* Đối tượng nghiên cứu: 40 học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn
Sỹ Sách
2.4.3. Thiết kế nghiên cứu
Chúng tôi tiến hành nghiên cứu với đối tượng nghiên cứu là học sinh
lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách, với số lượng nghiên cứu là 40 học
sinh. Chúng tôi tiến hành chia đối tượng nghiên cứu làm 2 nhóm: nhóm đối
chứng (n=20) và nhóm thực nghiệm (n=20) để so sánh. Chúng tơi sử dụng 3
test để đánh giá kỹ thuật và đánh giá hiệu quả khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ
một tay trên vai trong 8 tuần thực nghiệm.
Tuần đầu tiên chúng tơi tiến hành trình độ ban đầu của nhóm đối tượng
nghiên cứu bằng cách cho kiểm tra 3 test trên và tiến hành phỏng vấn các thầy

cô giáo và các chuyên gia về các vấn đề có liên quan đến đề tài.
Cuối tuần thứ nhất chúng tôi bắt đầu áp dụng các bài tập của mình và
áp dụng cho đến cuối tuần thứ 8 chúng tôi tiến hành kiểm tra lại 3 test trên.


16

Chương 3
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay
trên vai của học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách - Thanh
Chương - Nghệ An
3.1.1. Khảo sát thực trạng học mơn bóng rổ của học sinh trường THPT
Nguyễn Sỹ Sách
Để xác định được thực trạng việc học mơn bóng rổ của học sinh THPT
Nguyễn Sỹ Sách chúng tôi tiến hành khảo sát 40 học sinh lớp 11C8 của trường
bằng cách tiến hành kiểm tra sư phạm lấy kết quả để từ đó tìm ra những sai lầm
thường mắc của kỹ thuật động tác và bước đầu tìm hiểu về tình hình học mơn
bóng rổ của trường từ đó có hướng nghiên cứu sát với thực tế hơn.
Bảng 3.1: Kết quả kiểm tra thực trạng việc học mơn bóng rổ của
học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách

TT

1

2

Kỹ thuật
động tác

Tại chỗ ném rổ chính
diện tự do
Kỹ thuật tại chỗ ném rổ
một tay trên vai

Tốt - Khá

Trung bình

Yếu

Số

Tỷ lệ

Số

Tỷ lệ

Số

Tỷ lệ

người

%

người

%

người

%

12

30%

22

55%

6

15%

10

25%

20

50%

10

25%

7

17,5%

25

62,5%

8

20%

Kỹ thuật tại chỗ ném rổ
3

một tay trên vai chếch
bên phải, bên trái 450


17

Qua bảng trên cho thấy thực trạng việc học bóng rổ hiện nay của học
sinh trường THPT Nguyễn Sỹ Sách còn hạn chế đa số học sinh chỉ mới thực
hiện ở mức trung bình chính vì vậy cần tăng cường tập luyện để nâng cao, kỹ
năng ban đầu tạo tiền đề cho việc học các kỹ thuật tiếp theo.
3.1.2. Thực trạng về những sai lầm thường mắc khi học kỹ thuật tại chỗ ném
rổ một tay trên vai của học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách
Qua học tập mơn bóng rổ tại trường ĐHV, cùng với sự quan sát các học
sinh trường THPT Nguyễn Sỹ Sách, chúng tôi thấy rằng về kỹ thuật đối với
học sinh chưa được chú ý tới, mà mỗi học sinh chỉ nghĩ rằng có thành tích là
đủ cho nên hiệu quả về kỹ thuật và thành tích khơng cao. Nhưng ở đây trình

độ đào tạo mà Bộ giáo dục và Đào tạo quan tâm, hướng tới đó là sự phát triển
cân đối và tồn diện cho học sinh chứ khơng phải là đào tạo những vận động
viên chuyên nghiệp. Muốn vậy mỗi học sinh khi học cần phải quan tâm chú ý
hơn nữa đến việc học chi tiết động tác.
Để làm sáng tỏ điều đó, chúng tơi tiến hành quan sát sư phạm và tiến
hành phỏng vấn kết quả thu được như sau:
* Quan sát sư phạm
Là phương pháp chủ yếu nhất khi nghiên cứu để rút ra những sai lầm
cơ bản nhất của học sinh THPT. Để có kết quả khách quan nhất chúng tôi tiến
hành quan sát rất nhiều buổi tập của học sinh khối 11 trường THPT Nguyễn
Sỹ Sách. Bởi kỹ thuật tai chỗ ném rổ một tay trên vai là động tác cơ bản nhất
được tập ngay từ những buổi học đầu tiên trong q trình giảng dạy mơn bóng
rổ nên nó được tiếp tục tập luyện nhiều vào các buổi học tiếp theo.
Từ đó chúng tơi tìm ra được 11 sai lầm thường mắc mà học sinh
thường mắc phải khi thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai.
Để có sự khách quan hơn, thực tế hơn, chính xác hơn chúng tơi tiến
hành quan sát sư phạm 40 học sinh lớp 11C8 trường THPT Nguyễn Sỹ Sách


18

để tìm ra những sai lầm mà chính người tập mắc phải khi thực hiện kỹ thuật
tại chỗ ném rổ một tay trên vai.
Bảng 3.2: Kết quả quan sát sư phạm những sai lầm thường mắc khi học
kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai (n=40)
TT

Tên sai lầm thường mắc

Kết quả quan sát

Số người

Tỷ lệ %

1

Ném rổ trong tư thế gị bó

12

30%

2

Cầm bóng sai khi thực hiện động tác

9

22,5%

3

Góc độ ra tay khơng đúng

26

65%

4

Khi ném người lao về phía trước

10

25%

30

75%

28

70%

32

80%

18

45%

13

32,5%

21

52,5%

35

87,5%

5
6
7
8
9

10
11

Đường vịng cung khi bóng bay tới rổ
khơng ổn định
Tay khi ném ngả ra sau đầu hoặc hạ thấp
Các ngón tay chưa ngập miết, tay chưa
duỗi hết khi kết thúc động tác
Trọng tâm cơ thể không đúng
Vội vàng không tập trung chú ý, tư duy
khi thực hiện động tác
Khả năng phối hợp sức tồn thân khơng
tốt, khơng nhịp nhàng
Chỉ chú ý thành tích mà khơng chú ý đến
kỹ thuật cơ bản

Qua kết quả trên cho ta thấy sai lầm mà học sinh thường mắc phải
chiếm tỷ lệ cao là:
- Tay khi ném ngả ra sau đầu hoặc hạ thấp chiếm tỷ lệ 70%

19

- Các ngón tay chưa gập miết, tay chưa duỗi hết khi kết thúc động tác
chiếm tỷ lệ 80%
- Góc độ ra tay không đúng chiếm tỷ lệ 65%
- Đường vịng cung khi bóng tới rổ khơng ổn định chiếm tỷ lệ 75%
- Khả năng phối hợp sức toàn thân không tốt, không nhịp nhàng chiếm
tỷ lệ 52,5%
- Chỉ chú ý thành tích mà khơng chú ý đến kỹ thuật cơ bản chiếm tỷ
lệ 87,5%
* Phỏng vấn
Để có được kết quả chính xác hơn chúng tơi tiến hành phỏng vấn các
giáo viên để tìm ra những sai lầm chính mà người tập thường mắc phải khi
thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai.
Sau khi phỏng vấn 11 giáo viên (5 giáo viên day thể dục trường THPT
Nguyễn Sỹ Sách và 6 giáo viên ở các trường THPT lân cận) là những giáo
viên có kinh nghiệm trong mơn bóng rổ thu được kết quả sau:


20

Bảng 3.3: Kết quả phỏng vấn giáo viên những sai lầm thường mắc khi
thực hiện kỹ thuật tại chỗ ném rổ một tay trên vai (n=11)
Tên sai lầm thường mắc

TT

Kết quả phỏng vấn
Số người

Tỷ lệ %

1

Ném rổ trong tư thế gị bó

2

18,2%

2

Cầm bóng sai khi thực hiện động tác

2

18,2%

3

Góc độ ra tay khơng đúng

9

81,8%

4

Khi ném người lao về phía trước

4

36,4%

7

63,6%

9

81,8%

10

90,9%

4

36,4%

3

27,3%

8

72,7%

10

90,9%

5
6
7
8
9

10

11

Đường vịng cung khi bóng bay tới rổ
khơng ổn định
Tay khi ném ngả ra sau đầu hoặc hạ thấp
Các ngón tay chưa ngập miết, tay chưa duỗi
hết khi kết thúc động tác
Trọng tâm cơ thể không đúng
Vội vàng không tập trung chú ý, tư duy khi
thực hiện động tác
Khả năng phối hợp sức tồn thân khơng tốt,
khơng nhịp nhàng
Chỉ chú ý thành tích mà khơng chú ý đến kỹ
thuật cơ bản

Để có kết luận chính xác hơn nữa về những sai lầm thường mắc của
học sinh THPT chúng tôi tiến hành so sánh đối chiếu giữa hai phương pháp là
phương pháp quan sát sư phạm và phương pháp phỏng vấn. Từ đó cho chúng
tơi kết luận:

Khi học kỹ thuật ném rổ một tay trên vai của học sinh THPT thường
mắc phải những sai lầm là: