bài 6 phân tích các điều kiện để hàng hoá được hưởng ưu đãi trong khu vực thương mại tự do ASEAN (AFTA) theo quy định của hiệp định thương mại hàng hoá ASEAN (ATIGA)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC
KHOA
BỘ MÔN PHÁP LUẬT CỘNG ĐỒNG ASEAN
.………………………..

BÀI TẬP HỌC KỲ
ĐỀ BÀI:

Phân tích các điều kiện để hàng hố
được hưởng ưu đãi trong khu vực
thương mại tự do ASEAN (AFTA)
theo quy định của Hiệp định thương
mại hàng hoá ASEAN (ATIGA).

1


MỞ ĐẦU
Hiệp định thương mại hàng hoá là xu
hướng hợp tác giữa các nước trên thế giới
và trong khu vực Châu Á, Thái Bình Dương.
Một làn sóng thương mại tự do về hàng hố
đang diễn ra rất sơi động trên thế giới và
AFTA cũng được hình thành trong bối cảnh
đó. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này em xin:
“Phân tích các điều kiện để hàng hố
được hưởng ưu đãi trong khu vực
thương mại tự do ASEAN (AFTA) theo
quy định của Hiệp định thương mại
hàng hoá ASEAN (ATIGA).” Bài viết cịn

nhiều thiếu xót mong thầy cơ góp ý để bài
viết của em thêm hoàn thiện hơn.
2


3


NỘI DUNG
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN
1.
Khái niệm hàng hố
Hàng hóa là sản phẩm của lao động,
thơng qua trao đổi, mua bán có thể thỏa
mãn một số nhu cầu nhất định của con
người. Hàng hóa có thể đáp ứng nhu cầu cá
nhân hoặc nhu cầu sản xuất.
2.

1

Khái niệm ASEAN (ATIGA)

Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN
(ATIGA - ASEAN Trade in Good Agreement)
kí ngày 26/2/2009 tại Cha-am, Thái Lan.
Hiệp định này được xây dựng trên cơ sở kế
thừa và thống nhất các quy định của các
văn bản trước đó về AFTA. Cụ thể ATIGA ra
1 Karl Marx

4


đời trên cơ sở tổng hợp các cam kết đã
được thống nhất trong Hiệp định khung về
tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN và Hiệp
định về chương trình ưu đãi thuế quan có
hiệu lực chung cho AFTA (CEPT) cùng các
hiệp định, nghị định thư có liên quan. Đồng
thời, trong ATIGA cũng có bổ sung các nội
dung mới nhằm điều chỉnh toàn diện và
nâng cấp tất cả các lĩnh vực hợp tác về
thương mại hàng hóa trong ASEAN cho phù
hợp với yêu cầu xây dựng Cộng đồng kinh
tế ASEAN (AEC). Như vậy, ATIGA không
phải sự thay thế mà chỉ là sự tổng hợp, bổ
sung các văn bản trước đó về AFTA nhằm

5


thúc đẩy tiến trình tự do hóa thương mại
trong AFTA.
3.

Khái niệm ASEAN (AFTA)
Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA)

ra đời năm 1992, AFTA là tên gọi được viết
tắt của cụm từ đầy đủ ASEAN Free Trade

Area là khu vực mậu dịch tự do ASEAN
hoặc có thể sử dụng với tên gọi khác là
hiệp định thương mại tự do khu vực Đông
Nam Á. Đây là bản hiệp định về thương mại
tự do theo hình thức đa phương giữa các
bước trong khu vực ASEAN hiện nay và là
FTA đầu tiên và là cơ sở quan trọng trong
sự hình thành liên kết kinh tế khu vực.

6


AFTA gồm có các nước: Brunei,
Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore,
Thái Lan, Campuchia, Lào, Myanma, Việt
Nam.
II. CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ HÀNG HOÁ
ĐƯỢC HƯỞNG ƯU ĐÃI TRONG KHU
VỰC THƯƠNG MẠI TỰ DO ASEAN
(AFTA)
 Điều kiện đầu tiên, hàng hố được
coi là có xuất xứ ASEAN
Hàng hóa chỉ được hưởng ưu đãi thuế
quan theo Hiệp định Thương mại Hàng hóa
ASEAN (ATIGA) nếu có xuất xứ từ khu vực
ASEAN. Một hàng hóa được coi là có xuất
xứ ASEAN nếu:

7

- Hàng hóa có xuất xứ thuần túy hoặc
được sản xuất tồn bộ trong khu vực
ASEAN.
- Hàng hóa đáp ứng được các yêu cầu cụ
thể về quy tắc xuất xứ trong Hiệp định
(Phụ lục 3 - Quy tắc xuất xứ cụ thể mặt
hàng). Có 03 loại quy tắc xuất xứ cụ thể
mặt hàng:
+ Hàng hóa phải có hàm lượng nguyên
liệu nội khối (RVC) ít nhất là 40%
+ Hàng hóa phải trải qua chuyển đổi HS
4 số
+ Hàng hóa phải trải qua một quy trình
sản xuất nhất định.
Các quy tắc này được áp dụng riêng hoặc
kết hợp. Đa số các sản phẩm có quy tắc
xuất xứ kết hợp, cho phép áp dụng đồng
8


thời cả RVC và Chuyển đổi HS/Quy trình
sản xuất.
 Điều kiện thứ hai, đáp ứng đầy đủ
những quy định của Chương 3 Hiệp
định Thương mại hàng hoá ASEAN
Theo Điều 32 Hiệp định Thương mại hàng
hoá ASEAN: Hàng hoá sẽ được hưởng ưu
đãi thuế quan nếu đáp ứng đầy đủ những
quy định của Chương này và phải được vận

chuyển trực tiếp từ lãnh thổ của Quốc gia
Thành viên xuất khẩu và Quốc gia Thành
viên nhập khẩu.
Những quy định của Chương 3 Quy tắc
xuất xứ được quy định từ Điều 25 đến Điều
39. Cùng với đó, ta có thể thấy Quốc gia
9


Thành viên xuất khẩu và Quốc gia Thành
viên nhập khẩu đó là chính 10 quốc gia
tham gia vào AFTA.
 Điều kiện thứ ba, hàng hố phải có
giấy chứng nhận xuất xứ
Theo Điều 38 Hiệp định thương mại hàng
hoá ASEAN: Để được cho hưởng ưu đãi về
thuế quan, hàng hoá phải có Giấy chứng
nhận xuất xứ (Mẫu D), như được nêu trong
Phụ lục 7 (Mẫu D) do cơ quan Chính phủ có
thẩm quyền được Quốc gia Thành viên chỉ
định cấp và thông báo tới các Quốc gia
Thành viên khác theo Thủ tục cấp giấy
chứng nhận xuất xứ nêu tại Phụ lục 8
(OCP).
10


Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of
origin – C/O) là một chứng từ trong bộ
chứng từ hàng hoá ghi "nước xuất xứ của

hàng hoá được khai trong giấy chứng nhận
xuất xứ đó do người xuất khẩu khai báo, ký
và được chứng thực bởi cơ quan có thẩm
quyền cấp C/O của nước xuất khẩu. Một bộ
C/O hàng hoá thường gồm một bản gốc và
các bản sao. Bản gốc được phân biệt theo
mẫu hoặc được đánh dấu hay in chữ
"ORIGINAL". Các bản sao cũng tương tự
được phân biệt bằng cách đánh dấu
"COPY". Trong một số trường hợp số thứ tự
của các bản sao được phân biệt bằng cách
đánh dấu số thứ tự của bản sao (ví dụ:
11


DUPLICATE, TRIPLICATE... ) hoặc cũng có
thể bằng các mẫu khác nhau đã được quy
định trước. Nước xuất xứ của hàng hoá là
nơi hàng hoá được thu hoạch, khai thác,
đánh bắt, sản xuất, chế tạo, gia cơng chủ
yếu ở đó. Cơ quan có thẩm quyền cấp C/O
là những tổ chức được Nhà Nước uỷ quyền
cấp. Hiện tại có hàng nghìn tổ chức cấp
C/O trên thế giới. Hàng năm các nước phải
thông qua Đại sứ qn của mình cơng bố
danh sách các tổ chức có thẩm quyền cấp
C/O, tên và mẫu chữ ký của ngời có thẩm
quyền ký C/O.
 Điều kiện thứ tư, hàng hoá vận
chuyển trực tiếp

12


Hàng hoá được vận chuyển từ nước thành
viên xuất khẩu tới nước thành viên nhập
khẩu; hoặc hàng hoá được vận chuyển qua
một hoặc nhiều nước thành viên, ngoài
nước thành viên nhập khẩu hoặc nước
thành viên xuất khẩu, hoặc qua nước
không phải là nước thành viên
 Điều kiện thứ năm, thủ tục chứng
nhận xuất xứ
Để được hưởng ưu đãi thuế quan, theo
ATIGA, nhà xuất khẩu phải xin Chứng nhận
xuất xứ form D tại một cơ quan có thẩm
quyền của nước xuất khẩu. Tại Việt Nam là
18 Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu thuộc
Cục Xuất Nhập khẩu – Bộ Công Thương và
13


37 Ban quản lý Khu công nghiệp, Khu chế
xuất do Bộ Cơng Thương ủy quyền.
Quy trình tự chứng nhận xuất xứ theo
ASEAN:
- Bước 1: Nhà xuất khẩu đăng ký với cơ
quan có thẩm quyền để trở thành nhà
xuất khẩu đủ điều kiện tự chứng nhận
xuất xứ.
- Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền kiểm

tra, đánh giá và chứng nhận nhà xuất
khẩu đủ điều kiện tự chứng nhận xuất
xứ.
- Bước 3: Nhà xuất khẩu đủ điều kiện khi
xuất khẩu lập tờ khai hóa đơn chứng
minh nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm
và gửi cho nhà nhập khẩu.
14


- Bước 4: Nhà nhập khẩu xuất trình tờ
khai hóa đơn cho cơ quan hải quan tại
thời điểm nhập khẩu để được hưởng ưu
đãi thuế quan.

15


KẾT LUẬN
Q trình hội nhập ASEAN của các nước
Đơng Nam Á đã được triển khai hiệu quả,
góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
trong hơn 20 năm qua. Tuy nhiên, để tận
dụng tốt các cơ hội của việc hình thành
Cộng đồng Kinh tế ASEAN và đảm bảo có
thể hội nhập một cách chủ động, tích cực
và phù hợp với lợi ích của cộng đồng doanh
nghiệp trong quá trình cạnh khu vực và
quốc tế, khai thác tốt hơn các ưu đãi trong
các AFTA trong khuôn khổ ASEAN; các

doanh nghiệp cần cải thiện năng lực cạnh
tranh, tìm ra cơ cấu sản phẩm hợp lý và
nâng cao nhận thức về quyền lợi và nghĩa
16


vụ của mình khi tham gia AFTA. Các Bộ,
ngành trong hội nhập kinh tế ASEAN cần
nâng cao hiệu quả công tác điều phối, phối
hợp; cải tiến cơ chế tham gia các cuộc họp
cấp kỹ thuật trong ASEAN để tiết kiệm
nguồn lực và ngân sách; cũng như xác định
chủ trương về vấn đề hàng hoá được ưu
đãi.

17


TÀI LIỆU THAM KHẢO
 Giáo trình
1.
Giáo trình pháp luật cộng đồng
ASEAN - Trường đại hoc Luật Hà Nội.
NXB CAND năm 2014.
 Tài liệu khác
1.
AFTA và những ảnh hưởng với kinh
tế các nước ASEAN - Tác giả Rosalinda
V. Tirona.
 Nguồn Internet

1.
Baomoi.com/Tham gia FTA lợi hay
hại.

18