Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (152.77 KB, 7 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần:17 Tiết: 65 - 66. CHỦ ĐỀ 19. Ngày soạn: 05. 12. 2015 Ngày dạy: 11. 12. 2015. MỘT SỐ THỂ LOẠI VĂN HỌC: THƠ, TRUYỆN A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT - Nhận biết loại và thể trong văn học. - Hiểu khái quát đặc điểm của một số thể loại trong văn học: Thơ, truyện. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc đọc văn. 1. Kiến thức: - Thơ tiêu biểu cho loại trữ tình. - Truyện tiêu biểu cho loại tự sự. 2. Kó naêng: - Nhận biết đặc trưng thể loại thơ, truyện. - Phân tích, bình giá tác phẩm theo đặc trưng thể loại. B. CHUẨN BỊ BAØI HỌC : Hệ thống câu hỏi phân tích, tổng hợp, dẫn chứng;Hệ thống bảng biểu, sơ đồ. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ CHỦ ĐỀ “TÁC PHẨM VĂN HỌC THUỘC THỂ LOẠI NGHỊ LUẬN” THEO ĐỊNH HƯỚNG NĂNG LỰC: Nhận biết. Thông hiểu. Vận dụng Vận dụng thấp. - Nêu khái quát tác giả, - Đánh giá, tác dụng của - Khái quát, lí giải được tác phẩm, hoàn cảnh ra các biện pháp nghệ thuật tư tưởng, chủ đề của tác tác phẩm. nổi bật. phẩm. - Sức thuyết phục của luận điểm... - Tìm được các biện pháp - Hiểu được nội dung văn nghệ thuật nổi bật trong bản. trong tác phẩm. - Phát hiện các dẫn chứng, lí lẽ làm rõ luận điểm của văn bản.. Vận dụng cao -. - Viết đoạn văn ngắn liên hệ cuộc sống của bản thân và cuộc sống xung quanh.. C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra vở soạn của hs. 3. Bài mới: Hoạt động của thầy & trò Nội dung cần đạt HĐ2 Gv yêu cầu học sinh đọc phần đầu trong I. Tìm hiểu chung về loại và thể: sgk/133 để tìm hiểu về Loại và Thể. 1. Loại là gì ? ? Hãy cho biết loại là gì? - Loại là phương thức tồn tại chung: loại hình, chủng loại, ? Tác phẩm văn học có những cách phân - Tpvh: gồm 3 loại lớn: loại như thế nào? + Loại trữ tình lấy cảm xúc, suy nghĩ, tâm trạng con người ? Loại trữ tình phản ánh điều gì ? làm đối tượng thể hiện, ? Dựa vào đâu mà người ta xây dụng được + Loại tự sự dùng lời kể, m tả để xd cốt truyện, khắc họa coát truyeän, tính caùch nhaân vaät trong taùc tính caùch nhaân vaät, phẩm tự sự ? + Loại kịch: thông qua lời thoại và hành động tái hiện mâu ? Loại hình kịch có những cách p/a ntn ? thuẫn, xung đột kịch. ? Thế nào là thể? Mỗi loại thường có những 2. Thể là gì ? theå naøo ? - Là sự hiện thực hóa của loại: thể tài, thể loại, kiểu, dạng, trong loại có nhiều thể: Thể:là sự hiện thực hóa của loại, nhỏ hơn.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> loại, nằm trong loại (thể tài, thể loại, kiểu daïng...). + Loại trữ tình có các thể: thơ ca, khúc ngâm,.. + Loại tự sự có các thể: truyện, kí,... + Loại kịch có các thể: chính kịch, bi kịch, hài kịch... (=> Thể loại là các phương thức tổ chức văn bản văn học khác là dạng thức của tác phẩm văn học được hình thành và tồn tại tương đối ổn định trong quá trình phát triển lịch sử văn học.). HĐ3 Gv yêu cầu học sinh đọc phần tiếp theo trong sgk/133 để tìm hiểu về thơ. ? Thơ là gì? Thơ bắt nguồn từ đâu? Thơ có từ bao giờ? Cốt lõi của thơ là gì? Thơ phân biệt với VX,K,NL ở những điểm nào ? Thơ xuất hiện rất sớm trong lịch sử loài người; từ những bài hát lao động thời cổ đại, từ kinh thi thời Khổng Tử, từ CD cổ. Thơ khởi phát tự lòng ngườ i(Lê Quý Đôn). Cốt lõi của thơ là tình cảm, cảm xúc, tâm trạng là cảm hứng dào dạt của người viết, là tiếng nói tâm hồn chở nặng suy tư của con người; Ng 2thể hiện cảm xúc, cô đọng giàu nhịp điệu hình ảnh và được tổ chức 1 cách đặc biệt theo thể thơ theo cảm xúc. (đ2 cơ bản để phân biêt.).. ? Em thường đọc thơ như thế nào? Khi đọc moät baøi thô laï caûm giaùc cuûa em ntn ?. ? Ngôn ngữ của thơ được thể hiện như thế naøo? Em haõy chæ ra caùch ngaét nhòp, hieäp vaàn, phoái thanh trong caâu thô sau: “Em ôi! Ba Lan muøa tuyeát tan Rừng bạch dương sương trắng nắng tràn” “Sương nương theo trăng ngừng lưng trời, Töông tö naâng loøng leân chôi vôi.” ? Từ các vấn đề trên em hãy nêu định nghĩa veà thô ?. Ngoài ra còn có các thể loại khác như nghị luận. (Kịch: là một loại hình nghệ thuật biểu diễn trên sân khấu, là nghệ thuật tổng hợp với sự tham gia diễn xuất của các diễn viên, đạo diễn, âm nhạc, hội họa, vũ đạo,... kịch phản ánh đời sống qua các xung đột, cốt truyện kịch được tổ chức sắp xếp thông qua hành động. Đối thoại kịch thực sự là 1 cuộc đối thoại về lí trí, trí tuệ, lương tâm đầy kịch tính...) (Tác phẩm vh: là những sáng tác cụ thể hoàn chỉnh và có ý nghóa(noùi caùch khaùc tpvh laø moät chænh theå thaåm mó) phaûn ánh đời sống bằng hình tượng được diễn đạt bằng ng 2 nhằm thể hiện tư tưởng tình cảm của con người.) II. Thô. 1. Khái lược về thơ: a. Đặc điểm về thể loại thơ: * Nội dung trữ tình: - Thơ là một thể loại văn học có phạm vi phổ biến rộng và saâu hôn, - Thơ tác động đến người đọc bằng nhận thức về c/s, khơi gợi những liên tưởng, tưởng tượng phong phú, kì diệu, - Thơ tiêu biểu cho loại trữ tình, là tấm gương phản chiếu cuûa taâm hoàn, - Thơ chú trọng đến cái đẹp phần thi vị của tâm hồn con người và c/s là tiếng nói tình cảm của con người, là những rung động của trái tim trước cuộc đời. * Ngôn ngữ thơ giàu nhịp điệu: - Ngôn ngữ thơ cô đọng, hàm súc, gợi cảm, giàu hình ảnh, nhaïc ñieäu,… + Hieäp vaàn: Caùch gieo vaàn, laëp aâm,... + Tieát ñieäu: Caùch ngaét nhòp, + Thanh điệu: cách sử dụng thanh điệu,(hài thanh). * Định nghĩa: Thơ là thể loại trữ tình, là tấm gương của tâm hồn, là tiếng nói tình cảm của con người, là những rung động của trái tim trước cuộc đời, (Ví duï: “Ñeâm khuya vaêng vaúng/ troáng canh doàn,(4/3) Trơ/ cái hồng nhan /với nước non” ( H X H ).(1/3/3) phá luật -> Câu thơ được phân dòng, hiệp vần, ngắt nhịp, phối thanh hài hòa tạo ra âm vang lan tỏa, tác động mạnh tới tình cảm người đọc. Khắc hoïa t/tr coâ ñôn leû loi cuûa t/g. - Thơ thường diễn tả mọi cung bậc tâm tư tình cảm tinh anh của tâm hồn con người.). ? Thơ có những kiểu loại nào? Dựa vào những tiêu chí nào để người ta phân loại các b. Phân loại thơ: loại thơ hiện nay ? - Theo nội dung biểu hiện: 3 loại + Thơ trữ tình: đi sâu vào tâm tư tình cảm, chiêm nghiệm ? Ứng với mỗi loại thơ em hãy kể tên các tác.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> phẩm thơ mà mình đã và sẽ được học trong con người, (thơ XD, HMT, XQ...khúc ngâm: CPN, CONK..), chöông trình ? + Thơ tự sự: Cảm nghĩ vận động theo mạch kể chuyện: (vd: sang thu - Hữu Thỉnh; Nói với con, hát nói, trường ca hiện đại,phú, văn tế) ? Dựa vào cách tổ chức, sắp xếp người ta + Thơ trào phúng: phủ nhận những điều xấu bằng lối viết mæa mai, khoâi haøi, (thô cuûa Tuù Xöông, Ng. Khuyeán); chia thơ ra làm mấy loại ? - Phân loại thơ theo cách tổ chức: 3 loại ? Hãy kể tên hoặc đọc một bài thơ văn xuôi + Thơ cách luật: viết theo luật đã định trước : Đường luật, luïc baùt, song thaát luïc baùt...), maø em bieát ? + Thơ tự do(không theo luật), ? Khi đọc thơ người đọc cần phải đáp ứng + Thơ văn xuôi (câu thơ gần như câu văn nhưng vẫn có nhòp ñieäu). những yêu cầu cơ bản nào ? HĐ4 Gv yêu cầu học sinh đọc phần tiếp 2. Yêu cầu về đọc thơ: theo - Caàn bieát roõ x2 cuûa baøi thô(t/g, naêm xuaát baûn vaø caùc thoâng trong sgk/135 để tìm hiểu về truyện. tin hỗ trợ khác; Tìm hiểu khái quát: tên bài, t/g, thể loại, ? Truyện là một thể loại như thế nào? h/c ra đời,) Truyện thường có những đặc điểm ntn ? - Đọc kĩ để hiểu đúng và rung cảm với từng lời hay ý đẹp ? Truyeän khaùc thô nhö theá naøo ? của bài thơ.(giải mă ngôn từ câu thơ, hình ảnh) Truyện thuộc loại tự sự. Là phương thức - Phát hiện đặc điểm nội dung của bài thơ. phản ánh hiện thực đời sống qua câu - Phát hiện những câu, từ ngữ, hình ảnh hấp dẫn nhất, từ đó chuyện sự kiện sự việc bởi người kể chuyện khái quát đặc điểm nghệ thuật bài thơ và đánh giá tài năng (traàn thuaät) moät caùch khaùch quan, ñem laïi cuûa t/g. một ý nghĩa t2 nào đó III. Truyeän: ? Có những cách phân loại truyện như thế 1. Khái lược về truyện: naøo ? (Khác với thơ in đậm dấu ấn chủ quan, truyện phản ánh đời sống trong ? Khi đọc truyện cần có những yêu cầu tính khách quan của nó qua con người, hành vi, sự việc được tả và kể lại bởi một người kể chuyện nào đó.) naøo ? ? Kiến thức cần nhớ nhất của bài học là gì ? a. Đặc trưng: Dùng lới kể và lời miêu tả để thông báo thời - Truyện phản ánh hiện thực trong tính khách quan của nó. gian địa điểm,gọi ra đặc điểm của nhân vật - Là loại văn bản tự sự, kể chuyện, trình bày sự việc, sự kiện phân tích tâm trạng, tình huống - Cốt truyện được tổ chức một cách nghệ thuật, nhằm làm hiện lên bức tranh đời sống. Cốt - Nhân vật được miêu tả chi tiết sống động, gắn với hoàn truyeän: nghóa laø coù bieán coá xaûy ra lieân caûnh, tiếp...xô đẩy nhau tới một đỉnh cao buộc - Phạm vi miêu tả không bị hạn chế về không gian và thời phải giải quyết xong thì truyện dừng lại. gian, Tpts có khả năng tái hiện toàn cảnh bức - Ngôn ngữ linh hoạt uyển chuyển gần gũi với ngôn ngữ đời sống. Có thể là lời của người kể hay là lời của nhân tranh đời sống.) vaät. b. Các loại truyện: - VHDG: Thần thoại, Truyền thuyết, Truyện cổ tích,.. - VHTĐ: Truyện viết bằng chữ Hán, chữ Nôm,… HĐ5 Gv đặt câu hỏi để HS tổng kết bài và - VHHĐ: Truyện ngắn, truyện vừa, truyện dài,… 2. Yêu cầu về đọc truyện: làm bài tập ở phần luyện tập. ? Bài tập 1 sgk/136 yêu cầu chúng ta làm - Cần phải biết hoàn cảnh xã hội, hoàn cảnh sáng tác để lấy làm cơ sở cảm nhận đúng nội dung của truyện. ñieàu gì ? Gv cho hs trình bày sau đó gọi hs khác nhận - Phải nhớ được cốt truyện hoặc những diễn biến của tình tieát chính. xeùt. Gv boå sung. ? Bài tập 2 sgk/136 yêu cầu chúng ta làm - Phải phát hiện được tính cách nhân vật. - Phải phát hiện được vấn đề mà truyện đặt ra, tìm hiểu ý ñieàu gì ?.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gv cho hs trình bày sau đó gọi hs khác nhận nghĩa tư tưởng và đặc điểm nghệ thuật của truyện. xeùt. Gv boå sung. * Ghi nhớ: sgk/136 ? Caûm nhaän cuûa em veà baøi thô treân laø gì ? IV. Luyeän taäp: 1. Cuûng coá: - Nắm những nét chính về thơ, truyện. - Đặc điểm của thơ và truyện; Những yêu cầu cần chú ý khi đọc, học hai thể loại này. - Căn cứ vào hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài để chuẩn bò baøi: Chí Pheøo - Nam Cao. 2. Hướng dẫn học bài ở nhà: a. Baøi taäp 1 sgk/136: - Về nghệ thuật: lấy động tả tĩnh. - Về nghệ thuật tả tình: lấy cảnh tả tình(thể hiện được cái - Nắm vững kiến thức về thể và loại, - Hiểu được khái niệm về thơ, phân loại về thanh cao, nhẹ nhàng, trong sáng) - Veà ng2: trong saùng, giaûn dò, daân daõ. thơ các yêu cầu của việc đọc thơ. -> Tự khám phá một văn bản thơ theo ý b. Bài tập 2 sgk/136: - Truyện ngắn “Hai đứa trẻ” là loại truyện không có cốt thích dựa trên các cách thức đã học. - Nắm được các vấn đề về truyện, các yêu truyện rõ ràng. Các nhân vật Liên, An, bác phở Siêu, mẹ con chị Tí, gđ bác Xẩm, bà cụ Thi “hơi điên”... đều được cầu về đọc truyện. khaéc hoïa theo loái rieâng nhaèm laøm noåi baät hai yù nghóa: cuoäc - Hoàn thành các bài tập còn lại - Soạn bài Phong cách ngôn ngữ báo chí tiếp sống vô vị, nhàm chán và ước mơ thay đổi cuộc đời. Lời kể chuyện nhỏ nhẹ, tình cảm như lời tâm sự( nên gọi là theo vaø baøi Taùc giaû Nam Cao. truyeän ngaén taâm tình) Tuần:17 CHỦ ĐỀ 20 Ngày soạn: 05. 12. 2015 Tiết: 67 - 68 Ngày dạy: 11. 12. 2015 OÂN TAÄP PHAÀN VAÊN HOÏC A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp HS - Nắm vững, đồng thời hệ thống hóa những tri thức cơ bản về văn học Việt Nam hiện đại và văn học nước ngoài trong chương trình Ngữ văn lớp 11, trên hai phương diện lịch sử và thể loại; - Có năng lực phân tích văn học theo từng cấp độ: sự kiện, tác phẩm, hình tượng, ngôn ngữ văn học. 1. Kiến thức: - Sự hình thành, phát triển của các dòng văn học; - Nội dung cơ bản và nghệ thuật đặc sắc của những tác phẩm văn xuôi vừa học. 2. Kĩ năng: - Năng lực hệ thống các tác phẩm đã học theo thể loại, nắm được hồn cốt của nhưng văn bản đã hoïc. B. CHUAÅN BÒ: 1.Thaày:-Thieát keá giaùo aùn ; 2.Troø:Chuaån bò baøi C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1.Ổn định tổ chức:KT sĩ số 2.Kieåm tra baøi cuõ:Khoâng 3.Tổ chức các hoạt động dạy học HOẠT ĐỘNG THẦY-TRÒ NỘI DUNG CẦN ĐẠT ? Yeâu caàu chuùng ta giaûi quyeát 1. Caâu 1: những vấn đề gì? Em hiểu gì - Hai bộ phận Vh (căn cứ vào sự hợp pháp hay không hợp pháp,công về hai bộ phận văn học công khai hay bí mật,phương thức tồn tại trước pháp luật của chính quyền khai hợp pháp và không công thục dân cầm quyền) để phân chia khai hợp pháp ? + Văn học công khai (hợp pháp) + Văn học không công khai(không hợp pháp,bí mật) - Nhiều xu hướng, trào lưu VH: Căn cứ vào phương pháp sáng tác, thái ? Văn học được chia làm độ chính trị,quan niệm VH của tác giả để phân chia nhiều xu hướng và trào lưu a. Bộ phận VH công khai có các xu hướng chính: nghóa laø nhö theá naøo ?.
<span class='text_page_counter'>(5)</span> ? Điểm tiến bộ của xu hướng vaên hoïc laõng maïn laø gì ?. ? Hãy nói về những hạn chế của xu hướng văn học lãng maïn ? ? Văn học hiện thực được thể hieän nhö theá naøo ? ? Điểm tiến bộ của xu hướng văn học hiện thực là gì ?. ? Hãy nói về những hạn chế của xu hướng văn học hiện thực?. ? Bộ phận văn học không hợp pháp được thể hiện như thế naøo ? ? Nguyên nhân của sự phân hóa phức tạp là do đâu ?. ? Haõy cho bieát nguyeân nhaân dẫn đến sự phát triển văn học mau lẹ, phi thường ?. -Văn học nô dịch phản động, chống lại nhân dân,cam tâm làm tay sai cho Pháp,chống lại phong trào yêu nước... - Vaên hoïc laõng maïn: + Tiếng nói cá nhân,khẳng định cái tôi ca nhân,bất hoà với thực tại, tìm đến thế giới tình yêu,quá khứ , nội tâm, tôn giáo + Thức tỉnh ý thức cá nhân,chống lễ giáo phong kiến,làm cho tâm hồn người đọc thêm phong phú, thêm yêuquê hương đất nước,yêu tiếng mẹ đẻ,ý thức nỗi nhục mất nước + Hạn chế: Ít gắn với đời sống chính trị, sa vào khuynh hướng đề cao chủ nghĩa cá nhân cực đoan. +Taùc giaû ,taùc phaåm tieâu bieåu: (HS xem laïi) - Văn học hiện thực : + Phản ánh hiện thực một cách khách quan: Xh thuộc địa bất công; tố cáo lên án các tầng lớp thống trị,phơi bày tình cảnh khốn khổ của các tầng lớp nhân dân,trí thức lao động nghèo; phản ánh những mâu thuẩn, xung đột XH giữa nhân dân lao động và giai cấp thống trị.Có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc + Hạn chế:Chưa thấy rõ tiền đồ của nhân dân lao động và tương lai của daân toäc + Caùc taùc giaû,taùc phaåm tieâu bieåu: (HS xem laïi) Lưu ý:VH LM ,VHHT,VH yêu nước CM tồn tại và phát triển song song vừa đấu tranh vừ ảnh hưởng,tác động qua lại,có khi chuyển hoá lẫn nhau,không đối lập nhau về giá trị>Xu hướng nào cũng có những cây buùt taøi naêng vaø taùc phaåm xuaát saéc (VD...) b. Bộ phận VH không hợp pháp(không công khai) -VH yêu nước CM, nhà văn là chiến sĩ,cây bút là vũ khí -Caùc taùc giaû ,taùc phaåm tieâu bieåu (HS XS) c. Nguyên nhân của sự phân hoá phức tạp: -Đó là kết quả của tình hình chính trị, XH, tư tưởng,văn hoá.. rất phức tạp ở nước ta lúc đó: + XH thực dân nửa phong kiến thuộc địa + Aûnh hưởng của Văn hoá phương Tây,văn hoá Hán suy tàn + Các giai cấp mới ra đời + Sự phát triển của báo chí,in ấn + Aûnh hưởng sâu rộng và mạnh mẽ của phong trào đấu tranh giải phóng đất nước,dân tộc... d.Nguyên nhân VH phát triển mau lẹ phi thường: - Sự thúc đẩy của thời đại - XH mới đòi hỏi Văn học phải dặt ra và giải quyết nhiều vấn đề trước đó chưa từng có - Sức sống mãnh liệt của dân tộc được tiếp sức ,chịu ảnh hưởng mạh mẽ của các phong trào yêu nước và cách mạng,của Đảng cộng sản Đông Döông - Sự thức tỉnh,trỗi dậy mạnh mẽ của ý thức về cái tôi cá nhân (nguyên nhân hết sức quan trọng góp phần tào nên nhịp độ khẩn trưong ,quyết liệt của sự phát triển văn học) 2.Caâu 2: a. Tieåu thuyeát TÑ Tieåu thuyeát HÑ - Chữ Hán, Nôm - Chữ quốc ngữ.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? Caâu hoûi soá hai yeâu caàu chúng ta làm những vấn đề gì ?. ? Hãy lập bảng để so sánh những vấn đề cơ bản theo yêu caàu cuûa caâu hoûi ?. ? Hãy chỉ ra những tồn tại của tiểu thuyết trung đại trong tiểu thuyết hiện đại của HBC ?. ? Nguyeân nhaân ? ? Những yếu tố đáng chú ý nhất của tiểu thuyết trung đại laø gì ? ? Nguyeân nhaân chính laø gì ?. ? Phân tích Tình huống độc đáo trong chuyện là gì ?. - Chú ý đến sự việc ,chi tiết - Coát truyeän ñôn tuyeán. - Chú ý đế thế giới nội tâm nhân vật - Cốt truyện phức tạp ,đa tuyến -Cách kể theo trình tự thời gian,theo -Cách kể theo trình tự thời sự phát triển của tâm lý,tâm trngj gian nhaân vaät -Taâm lyù ,taâm traïng nhaân vaät -Taâm lyù ,taâm traïng nhaân vaät phong sơ lược phú,phức tạp -Ngôi kể thứ 3 -Ngôi kể thứ 3,thứ nhất,két hợp nhiều -Keát caáu chöông hoài ngoâi keå -Kết cấu chương đoạn b. Những yếu tố của tiểu thuyết trung đại còn tồn tại trong tiểu thuyeát Cha con nghóa naëng: - Chú ý nhiều đến sự việc ,chi tiết - Taâm lyù nhaân vaät sô saøi,theå hieän coøn ñôn giaûn - Kể chuyện theo thời gian,sự việc - Ngôi kể thứ 3 - Xen những lời bình luận của tác giả lộ liễu - Thiên nhiên chưa gắn bó,hài hoà với nhân vật -Câu văn còn dáng dấp câu văn biền ngẫu,đăng đối thiếu tự nhiên -Tiểu thuyết chủ đề đạo lý,đạo đức giáo huấn * Nguyeân nhaân: - Một trong những tiểu thuyết đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ ở Nam Boä -Ngôn ngữ Tiếng Việt văn học chưa thoát khỏi phong cách trung đại -Kỹ thuật và nghệ thuật xây dựng tiểu thuyết hiện đại đang còn rất mới mẻ đối với các nhà văn Việt Nam 3.Caâu 3: Phaân tích tình huoáng ... -Tình huống truyện là những quan hệ,những hoàn cảnh nhà văn sáng tạo ra để tạo nên sự hấp dẫn,sức sống và thế đứng của truyện.Sáng tạo tình huống đặc sắc là vấn đề then chốt của nghệ thuật viết truyện - Có nhiều loại tình huống khác nhau.Trong 1 truyện có thể có một tình huoáng chuû yeáu ,nhöng cuõng coù theå coù nhieàu tình huoáng khaùc nhau,coù vai troø khaùc nhau trong coát truyeän - Phân tích ví dụ: Trong Vi hành và Tinh thần thể dục: đó là tình huống t/phúng nhằm gây cười ,đả kích ,châm biếm ,chế giễu đối tượng.Tuy nhiên ở từng truyện vẫn có sự khác nhau: + Vi haønh:Tình huoáng nhaàm laãn + Tinh thần thể dục:Mâu thuẩn giữa hình thức và nội dung,mục đích và thực chất,tốt đẹp và tai hoạ:Bắt buộc dân xem đá bóng.Dân sợ chạy trốn,thoái thác bằng mọi cáchÝ nghĩa... + Chữ nguời tử tù:Tình huống éo le:Tử tù sắp bị tử hình-người cho chữ,quản ngục coi tù-người xin chữ; cảnh cho chữ xưa nay chưa từng coùYÙ nghóa.... + Chí Phèo:Tình huống bi kịch:Mâu thuẩn giữa khát vọng sống lương thiện và không được làm người lương thiệnÝ nghĩa.... 4. Câu 4:Đặc sắc nghệ thuật:Hai đứa trẻ,Chữ người tử tù,Chí Phèo: - Hai đứa trẻ:+Truyện không có truyện-truyện trữ tình + Coát truyeän ñôn giaûn + Cảm giác và tâm trạng được đào sâu.
<span class='text_page_counter'>(7)</span> ? Neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät của truyện ngắn Hai đứa trẻ, Chữ người tử tù, Chí Phèo ?. ? Ngheä thuaät traøo phuùng trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia laø gì ? ? Vuõ Troïng Phuïng taäp trung pheâ phaùn ñieàu gì cuûa xaõ hoäi tö sản đương thời ?. + Tình huống độc đáo:Cảnh đợi tàu-tình huống tâm trạng + ngôn ngữ giàu chất thơ ,nhẹ nhàng tinh tế và lắng sâu + Hình aûnh aùm aûnh:Boùng toái... - Chữ người tử tù: + Hình tượng Huấn Cao(anh hùng - nghệ sĩ - thiên lương trong sáng) + Hình tượng quản ngục (người tri kỷ,biệt nhỡn liện tài,thanh âm trong trẻo giữa bản đàn nhạc luật xô bồ) + Tình huống cho chữ,xin chữ + Ngôn ngữ kể ,tả vừa cổ kính vừa hiện đại,rất tạo hình - Chí Pheøo: + Coát truyeän haáp daãn ly kyø + Cách kể,tả linh hoạt biến hoá,hiện đại + Xây dựng hình tượng điển hình(CP,BK,TN) + Cá tính hoá nhân vật sâu sắc và độc đáo + Ngheä thuaät taû,phaân tích taâm lyù,taâm traïng saâu saéc + Tình huống truyện đậm tính chất bi kịch + Ngôn ngữ vừa tự nhiên vừa dân dã vừa đậm tính chất triết lý 5.Câu 5:Nghệ thuật trào phúng trong đoạn trích Hạnh phúc... - Xây dựng mâu thuẩn trào phúng(tình hui\ống trào phúng cơ bản).Thể hieän: + Qua nhan đề chương 15 + Qua khắc hoạ từng nhân vật(cụ Cố Hồng,vợ chồng Văn Minh,Phán mọc sừng,Tuyết,Xuân Tóc Đỏ...) + Tả đám đông trung cảnh và cận cảnh:cảnh đưa đám,cảnh hạ huyệt + Ngôn ngữ khôi hài,nói ngược + Thủ pháp phóng đại,lặp lại câu nói,chi tiết ,hành động.. Mục đích: phê phán thói giả trá,bịp bợm,hình rhức sáo rỗng,vô luân ,vô nhân,đểu cáng khốn nạn của XH tư sản thành thị đương thời..
<span class='text_page_counter'>(8)</span>