BIỆN CHỨNG GIỮA VẬT CHẤT VÀ ý THỨC TRONG TRIẾT HỌC MÁC LÊNIN VÀ ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA NÓ đối VỚI CUỘC SỐNG VÀ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN HIỆN NAY

p tương đối và tác động trở lại vật chất.
Điều này được thể hiện trên những khía cạnh sau:
Thứ nhất, ý thức là sự phản ánh thế giới vật chất vào trong đầu óc con người,
do vật chất sinh ra, nhưng khi đã ra đời thì ý thức có "dời sống" riêng, có quy
luật vận động, phát triển riêng, khơng lệ thuộc một cách máy móc vào vật
chất.
Thứ hai, Sự tác động của ý thức đối với vật chất phải thông qua hoạt động
thực tiễn của con người.
Thứ ba, vai trị của ý thức thể hiện ở chỗ nó chỉ đạo hoạt động, hành động của
con người; nó có thể quyết định làm cho hoạt động của con người đúng hay
sai, thành công hay thất bại.
Thứ tư, xã hội càng phát triển thì vai trị của ý thức ngày càng to lớn, nhất là
trong thời đại ngày nay, thời đại thông tin, kinh tế tri thức, thời đại của cuộc
cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, khi mà tri thức khoa học đã trở
thành lực lượng sản xuất trực tiếp.
2. Ý nghĩa phương pháp luận của mối quan hệ biện chứng
Trong nhận thức và hoạt động thực tiễn, mỗi chủ trương, đường lối, kế hoạch,
mục tiêu, chúng ta đều phải xuất phát từ tế khách quan, từ những điêu kiện,
tiền đề vật chất hiện có. Phải tơn thực trọng và hành động theo quy luật khách
quan, nếu không làm như vậy, chúng ta phải gánh chịu những hậu quả tai hại
khôn lường. Nhận thức sự vật hiện tượng phải chân thực, đúng đắn, không
được gán cho đối tượng cái mà nó khơng có. Văn kiện Đại hội XII chủ trương


phải nhìn thẳng vào sự thật, phản ánh đúng sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói
rõ sự thật. Nhận thức, cải tạo sự vật hiện tượng, nhìn chung, phải xuất từ
chính bản thân sự vật hiện tượng đó với những thuộc tính, mối liên hệ bên
vốn có của nó. Cần phải tránh chủ nghĩa chủ quan, bệnh chủ quan duy ý trong
chí; chủ nghĩa duy vật tâm thường, chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa khách
quan. Phải phát huy tính năng động sáng tạo của ý thức, phát huy vai trò nhân
tố con người, phải coi trọng vai trò của ý thức, coi trọng công tác tư tưởng và

giáo dục tư tưởng, coi trọng giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin và tư
tưởng Hồ Chí Minh