skkn một số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện nói phân môn tập làm văn khối 6, khối 9

1
- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giảng dạy Ngữ văn 6, 9
- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Từ ngày 01 tháng 09 năm 2020
- Mô tả bản chất của sáng kiến:
Nhằm rèn kỹ năng nói cho học sinh khối 6, khối 9 tạo cơ hội cho các em được
trải nghiệm qua các hoạt động điều hành, phản biện, có kỹ năng hợp tác, chia sẻ, phản
biện nêu ý kiến quan điểm cá nhân trong hoạt động học tập từ đó giúp học sinh mạnh
dạn, tự tin trong giao tiếp. Sáng kiến là sự chia sẻ việc tự học tự bồi dưỡng của giáo
viên nhằm nâng cao năng lực trình độ đáp ứng theo định hướng phát triển của giáo
dục thông qua tổ chức một số kỹ thuật dạy học tích cực.
* Trước khi áp dụng sáng kiến:
Học sinh trường THCS Sùng Phài 100% là học sinh dân tộc nên phần lớn hạn
chế về kiến thức, vốn từ ít nhược điểm lớn nhất là phát âm Tiếng việt chưa đúng
chuẩn, với đặc điểm riêng của dân tộc Mông , Dao ngôn ngữ khi phát âm dùng âm gió
nhiều nên khi đến trường hoạt động giao tiếp bằng tiếng việt đối với các em đây là
một rào cản lớn, thời gian các em ở nhà chủ yếu là giao tiếp với người thân bằng tiếng
mẹ đẻ nên khi tiếp xúc với người khác các em rụt rè nhút nhát, chậm chạp, nghèo vốn
từ có em hiểu ý nhưng khơng biết cách diễn đạt, kỹ năng giao tiếp cịn hạn chế, làm
mất thời gian của tiết học.
Trong quá trình dạy học tiết luyện nói phân mơn tập làm văn do giáo viên
không phân loại đối tượng học sinh, chưa hướng dẫn các em chuẩn bị cụ thể nên với
tiết học thời lượng 45 phút thì đã dành 20 phút cho học sinh chuẩn bị bài tại lớp, thời
gian còn lại 25 phút khơng đủ cho học sinh luyện nói cá nhân.
Năm học 2020-2021, trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, tìm ra ưu điểm và hạn
chế của các biện pháp mà đồng nghiệp đi trước đã áp dụng, nhóm nghiên cứu chúng
tôi đã thảo luận, thống nhất và trực tiếp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện
nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 với mục tiêu rèn kỹ năng nói cho học sinh
tạo cho các em sự tự tin trước tập thể, chúng tôi áp dụng đồng bộ các biện pháp sau:


2

Biện pháp 1: Phân loại đối tượng học sinh
Điểm mới
Đối với khối lớp 6 các em vừa mới từ tiểu học lên môi trường mới, thầy cô mới
phương pháp dạy và học so với bậc tiểu học thì yêu cầu cao hơn, vì vậy các em cịn e
dè sợ sệt chưa chủ động trong giờ học. Giáo viên chưa có cơ hội quan sát tìm hiểu
học sinh để đưa ra phương pháp giảng dạy phù hợp.
Khối lớp 9 các em đã lớn tâm sinh lý thay đổi rõ rệt dễ xấu hổ, hay ngại ngùng
không muốn thể hiện chỗ đông người. Nếu như khơng phân loại đối tượng học sinh
nói tốt và chưa tốt sẽ không rèn được kỹ năng nói cho các em.
Cách thức thực hiện
Bước 1: khảo sát kỹ năng nói của học sinh
Trong tiết học đầu tiên giáo viên tạo bầu khơng khí vui vẻ bằng cách chủ động
giới thiệu về bản thân, giới thiệu về môn học sau đó lần lượt mời học sinh đứng lên
tự giới thiệu về bản thân: tên là gì? bao nhiêu tuổi, nhà ở đâu? gia đình có mấy người?
Bước 2: Phân tích kết quả khảo sát
Sau khi quan sát cách trả lời của từng em, giáo viên ghi đánh giá của mình vào
sổ sau đó chia nhóm.
02 nhóm đối tượng:

Nói tốt, diễn cảm, tự tin: khối 6 (21), khối 9(12)
Nói ngọng, nói lắp, tự ti: khối 6 (26), khối 9(14)

Bước 3: Phân nhóm
Dựa vào bảng kết quả phân loại giáo viên chia mỗi lớp có 04 nhóm (06 em một
nhóm), mỗi nhóm cử ra nhóm trưởng và thư ký, số đối tượng học sinh học nói chưa
tốt được biên chế vào cả 04 nhóm.
Sau khi chia nhóm giáo viên hướng dẫn học sinh tự đặt tên nhóm của mình
bằng tên các nhân vật văn học hoặc các loài hoa mà các em yêu thích để tạo tâm lý
vui vẻ khi bước vào tiết học.
Điều kiện thực hiện

- Thời gian thực hiện: Khảo sát đánh giá kỹ năng nói của học sinh đòi hỏi


3
người thực hiện khảo sát phải quan tâm định hướng ngay từ năm học.
- Người thực hiện: Giáo viên trực tiếp giảng dạy phối hợp với các giáo viên bộ
môn khác và giáo viên chủ nhiệm, gia đình học sinh.
- Điều kiện chung: Trong quá trình tổ chức lựa chọn, giáo viên cần phải quan
tâm, kiểm tra vốn kiến thức, khả năng của các em ở mức độ nào. Để định hướng, có
biện pháp kèm cặp giúp đỡ học sinh để các em phát huy đúng năng lực, sở trường
của mình.
Giáo viên cần tích cực tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ,
năng khiếu sư phạm của bản thân, thực sự hấp dẫn và thu hút học sinh bằng phương
pháp giảng dạy linh hoạt, kiến thức chuyên sâu, tạo niềm tin với học sinh.
Biện pháp 2: Hướng dẫn cho học sinh các kỹ năng cần thiết khi nói.
Điểm mới
Thực trạng
Điểm mới
Kỹ năng trình bày giao tiếp cịn hạn Sau khi được giáo viên hướng dẫn tư vấn
chế, khi trình bày các em khơng tìm các em đã có tiến bộ trong khi trình bày và
được những từ tương ứng để diễn đạt giao tiếp chỗ đông người sử dụng từ đúng
thoát ý hay phản biện dẫn đến mất thời nghĩa , mạch lạc phù hợp với lượng thời
gian của nhóm khác, của tiết học.

gian được quy định khơng ảnh hưởng đến
nhóm khác

Cách thức thực hiện
*Bước 1: Hướng dẫn học sinh những yêu cầu cụ thể khi trình bày vấn đề:
- Về ngôn từ

+ Xác định đề tài nói về vấn đề gì
+ Xác định đối tượng giao tiếp (nói trong hồn cảnh nào)
+ Xác định mục đích giao tiếp ( nói để làm gì)
+ Cách thức giao tiêp( nói cho thuyết phục người nghe)
+ Khi giới thiệu muốn có hiệu quả (phải thu thập thơng tin chọn điều cần nói)
+ Tạo tâm thế vững vàng khi nói: Tự tin, mạnh dạn.
+ Tác phong tự nhiên giọng to rõ ràng truyền cảm.


4
+ Yêu cầu tập thể chú ý lắng nghe theo dõi và ghi chép nhận xét cẩn thận.
- Về tác phong:
+ Tư thế đứng trình bày trước đám đơng: đứng thẳng, chếch 45 độ
+ Cử chỉ khi trình bày: Nhẹ nhàng dứt khốt, đứng bên nào thì cầm que chỉ
bằng tay phía đó
*Bước 2: hướng dẫn học sinh thực hành
+ Chia thành 04 nhóm, giáo viên nêu yêu cầu về cử chỉ, tác phong trình bày
+ Giao nhiệm vụ cho nhóm trưởng, thư ký ghi chép rõ ràng, đánh giá đúng kỹ
năng nói của từng cá nhân trong nhóm.
*Bước 3: Hướng dẫn học sinh các tiêu chí đánh giá
Yêu cầu mỗi học sinh phải có một cuốn sổ tay để ghi lại những đánh giá nhận
xét về phần trình bày nói của các bạn trong lớp, phải nắm vững các tiêu chí đánh giá
Mục đánh giá

Tiếu chí đánh giá
-Lời nói rõ ràng, lưu lốt, có ngữ điệu phù hợp
- Đảm bảo bố cục: Mở đầu (Lời chào, giới thiệu )

Điểm
2 điểm

0,5điểm

- Bài nói - Kết thúc( Lời cảm ơn, lời chúc)
Phong thái tự tin, bình tĩnh
1 điểm
-Kết hợp tốt biểu cảm( mắt, tay )
0,5điểm
Nội dung
Nói đúng yêu cầu, đảm bảo các ý theo dàn bài.
6 điểm
Ở bước này chúng tôi đã áp dụng kỹ thuật KWL khuyến khích học sinh nói lên
Hình thức

những điều đã biết chưa biết và muốn biết.
*Bước 4: Đánh giá
+ Nhóm trưởng báo cáo kết quả của nhóm, giáo viên tổng hợp và lưu ý những
học sinh nói chưa tốt từ đó có những cách thức khắc phục yếu điểm của các em.
+ Đến nay hầu hết các em đã có kỹ năng trình bày tốt lưu lốt, ngơn từ chuẩn
mực phù hợp với lứa tuổi, với bài học phong cách chững chạc tự tin.
Điều kiện thực hiện
- Thời gian thực hiện: Trong các tiết văn học, tiếng việt.
- Người thực hiện: Giáo viên trực tiếp giảng dạy, giáo viên nhóm bộ mơn, học
sinh khối 6, khối 9


5
- Điều kiện chung: Giáo viên có sổ theo dõi quá trình học tập, ghi những lưu ý,
chú ý về khả năng phát triển cũng như các hạn chế của từng em trong quá trình bồi
dưỡng; theo dõi đánh giá khả năng nhận thức, thái độ học tập thông qua hoạt động
học: tiếp nhận nhiệm vụ, tự học cá nhân, trao đổi thảo luận, tư duy sáng tạo học tập và

trình bày sản phẩm học tập, các kỹ năng thao tác thực hành
Tổ chức các hoạt động chủ yếu là khả năng trình bày của học sinh nhưng khơng
được gây áp lực, căng thẳng cho học sinh, nhắc nhở động viên cần thể hiện sự tôn
trọng các em.
Biện pháp 3: Hướng dẫn học sinh chuẩn bị nội dung luyện nói
Điểm mới
Thực trạng

Điểm mới

Trong thực tế giáo viên dạy tiết luyện Trong tiết luyện nói muốn học sinh có khả
nói thiếu chú trọng phần hướng dẫn năng trình bày tốt, giầu ngơn từ biểu đạt thì
chuẩn bị bài, chỉ nhắc học sinh về thực giáo viên cần hướng dẫn học sinh chi tiết,
hiện theo yêu cầu trong sách giáo cụ thể
khoa.
Trong tiết học giáo viên lo cháy giáo
án , dạy nhanh để hết kiến thức đủ với
lượng thời gian của một tiết.
Cách thức thực hiện
Bước 1: Cung cấp chủ đề
Giáo viên cung cấp chủ đề, nội dung cần khai thác của tiết học, hướng dẫn học
sinh khai thác kiến thức tiết luyện nói phân mơn tập làm văn rõ ràng mạch lạc, cụ thể.
Ví dụ: Hướng dẫn soạn bài kể chuyện tưởng tượng văn 6 tập 1. Giáo viên cung
cấp đề bài cho học sinh:
Đề bài: Do một lỗi lầm nào đó em bị phạt biến thành con chuột trong thời hạn
3 ngày. Trong 3 ngày đó em gặp những điều thú vị và rắc rối gì? Vì sao em mong
chóng hết hạn bị phạt để trở lại làm người.


6

Trả lời câu hỏi:
1. Nguyên nhân nào mà em mắc lỗi để bị phạt biến thành chuột ? Khi tưởng
tượng kể về chính bản thân nên dùng từ em hay tôi?
2. Lúc bị biến thành chuột cảm giác như thế nào: lo sợ hay thích thú
- Thú vị nhất là gì:

Gặp cộng đồng chuột
Tha hồ phá phách gặm nhấm
Được du ngoạn khắp nơi

- Rắc rối là gì:

Mèo vồ, vướng vào bẫy
Cảm giác sợ hãi khi tìm đường thốt thân

3. Ngun nhân nào làm cho em muốn trở lại thành người bình thường
4. khi tỉnh dậy em thấy như thế nào:

Khi vẫn là người bình thường
Cảm nghĩ khi biến thành chuột
Lời hứa

Khi các em đã biết cách để chuẩn bị bài thì rất muốn khám phá kiến thức tạo
tâm thế tốt để chuẩn bị bài học.
Bước 2: Thiết kế phiếu học tập
Khối 6: Tiết 35- Tập làm văn : Luyện nói kể chuyện
Đề bài: Tự giới thiệu về bản thân.
Giáo viên thiết kế phiếu và giao nhiệm vụ yêu cầu học sinh thảo luận trả lời các
câu hỏi trong phiếu
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

1.Lời chào và lí do tự giới thiệu: Em chào ai tác phong và lời giới thiệu như thế
nào
2.Tên, tuổi, học tập lớp mấy, trường nào. Hình dáng, tính cách, sở thích, ước mơ.
Gia đình ở đâu, là con thứ mấy.Những việc hàng ngày thường làm.
3.Khi mọi người lắng nghe em trình bày em có thái độ hành động ra sao.
* Khối 9- tiết 80- Tập làm văn luyện nói Tự sự kết hợp nghị luận và miêu tả
nội tâm


7
Đề bài: Đóng vai Trương Sinh để kể lại câu chuyện và bày tỏ niềm ân hận.
Giáo viên thiết kế phiếu giao nhiệm vụ yêu cầu học sinh thảo luận trả lời các
câu hỏi trong phiếu.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
1. Lời chào và lí do tự giới thiệu: Em chào ai tác phong và lời giới thiệu như thế nào
2. Trình bày phần dàn ý:
- Mở bài: Tự giới thiệu hồn cảnh của mình.
- Thân bài:
+ Tâm trạng khi chia tay để đi lính.
+ Chiên tranh kết thúc trở về nghe con nói, tâm trạng hành động của mình.
+ Khi biết vợ mình bị oan tâm trạng của mình có thay đổi.
- Kết bài: Nêu cảm nghĩ.
3. Khi mọi người lắng nghe em trình bày thì em phải có thái độ hành động ra sao.
Điều kiện thực hiện
- Thời gian thực hiện: Một ngày trước khi bước vào tiết luyện nói
- Người thực hiện: học sinh khối 6, khối 9 và giáo viên trực tiếp giảng dạy
- Điều kiện chung: Học sinh có đủ sách giáo khoa , sách bài tập có sổ tay văn
học lưu giữ những nội dung trao đổi thảo luận, tư duy sáng tạo và kỹ năng trình bày
sản phẩm học tập, thao tác thực hành.
Biện pháp 4: Rèn kỹ năng nói trong tiết luyện nói cụ thể.

Điểm mới
Thực trạng
Điểm mới
+ Giáo viên dạy chay chưa sử dụng +Giáo viên sử dụng kỹ thuật dạy học phù
các tiết bị dạy học để gây hứng thú hợp với yêu cầu của tiết dạy, gây hứng thú
cho học sinh.

cho học sinh.

+ Quantaam học sinh chưa hợp lý, -Trao cơ hội cho các em được phát biểu,
đặc biệt học sinh nhận thức chậm.

trình bày phần chuẩn bị của bản thân.

+ Học sinh trình bày khơng đúng trọng -Uốn nắn các em từ tác phong đến ngôn ngữ
tâm thiếu thời gian khắc phục

từng bước khắc phục nhược điểm của mình.


8
Cách thức thực hiện
Bước 1. Kiểm tra sản phẩm của học sinh.
Giáo viên yêu cầu các nhóm treo sản phẩm của mình lên 4 góc của lớp học để
tạo thành một phịng tranh sau đó giáo viên quan sát và đánh giá nhận xét phần chuẩn
bị bài của các nhóm.
Bước 2: Nêu yêu cầu của tiết luyện nói
Giáo viên dùng máy chiếu để nhấn mạnh những tiêu chí đánh giá nhận xét về
hình thức, nội dung, cách trình bày, Ngơn từ trình bày, tác phong trình bày và yêu cầu
học sinh tham quan các sản phẩm của các nhóm khác, yêu cầu học sinh phải có sổ tay

để ghi chép đánh giá.
Bước 3: tiến hành luyện nói
*Theo nhóm
Mỗi nhóm cử một nhóm trưởng, một thư ký các thành viên lần lượt trình bày
nội dung sản phẩm mà nhóm đã thảo luận chuẩn bị từ trước.
*Cá nhân
Giáo viên quan sát các nhóm kịp thời chữa lỗi cho các cá nhân kỹ năng trình
bày chưa tốt.
Bước 4: Đánh giá nhận xét
Sau khi kết thúc thời gian quy định theo yêu cầu của giáo viên, các nhóm
trưởng báo cáo tổng hợp kết quả. Giáo viên đánh giá nhận xét phần luyện nói của các
học sinh nêu rõ các ưu nhược điểm của từng nhóm lấy ví dụ điển hình để khuyến
khích khích lệ học sinh
Điều kiện thực hiện
- Thời gian thực hiện: Trong tiết luyện nói
- Người thực hiện: học sinh khối 6, khối 9
- Điều kiện chung: Học sinh có sự chuẩn bị bài chu đáo, chủ động trong việc
rèn kỹ năng nói bình tĩnh tự tin.
* Khả năng áp dụng của sáng kiến


9
Sáng kiến mang tính khả thi đã áp dụng hiệu quả trong giảng dạy phân môn tập
làm văn bộ môn Ngữ văn khối 6, khối 9 ở trường THCS Sùng Phài năm học 20202021. Theo chúng tôi các biện pháp trên có thể áp dụng trong giảng dạy phân mơn
tập làm văn ở các trường trên địa bàn thành phố Lai Châu và các trường THCS trong
cả tỉnh.
* Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của nhóm tác giả:
Khi áp dụng các biện pháp trên vào tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối
6, khối 9 trường THCS Sùng Phài năm học 2020- 2021, chúng tôi thấy kết quả khả
quan. Học sinh tích cực, chủ động và sáng tạo khi tiếp nhận kiến thức. Tiết học sinh

động, hào hứng có chất lượng. Kỹ năng nói của học sinh có tiến bộ các em năng động,
tự tin, chủ động giao tiếp.
*Bảng so sánh sự hứng thú học phân môn tập làm văn của hai khối 6, 9 năm
học 2019 - 2020 và năm học 2020 - 2021 trường THCS Sùng Phài
Tổng
Năm học

Đánh giá mức độ hứng thú học phân môn tập làm văn trước khi áp

số học

dụng sáng kiến và sau khi áp dụng sáng kiến
Rất thích
Thích
Bình thường
Khơng thích

sinh
2019 – 2020
Chưa áp dụng
2020 -2021
Đã áp dụng

So sánh

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

87

5

5,7

35

40,2

30

34,4

17

19,7

75

12

18,8

35

48,0

15

20,0

8

13,2

+12,3

+7,8

-14,4

-6,5


10

Năm học 2019- 2020

Năm học 2020-2021

Biểu đồ thể hiện mức độ hứng thú học phân môn tập làm văn
* Đánh giá lợi ích đã thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của đồng tác giả:
Lợi ích kinh tế:
Đối với giáo viên:
Trước đây, giáo viên soạn giáo án phải mày mị tìm kiếm các tư liệu để soạn giảng
nay có nhiều hình thức tìm hiểu tư liệu, giảm được thời gian
Biện pháp đưa ra được cả nhóm tham gia ý kiến và tư vấn có thể sử dụng cho các
năm sau và chỉ cần bổ sung, điều chỉnh, không mất nhiều thời gian.
Đối với học sinh:
Được hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà, đến lớp được giáo viên hướng dẫn các
em tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau, 100% các em được trình bày phần luyện nói của
mình, tiết kiệm được tối đa thời gian.
Lợi ích xã hội:
Đối với giáo viên: Từng bước tiếp cận với phương pháp dạy học đáp ứng được
yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới: Dạy học theo hướng phát triển năng
lực học sinh, lấy người học làm trung tâm, thấy rõ được vai trò giáo viên là người
định hướng thiết kế tổ chức dẫn dắt trong hoạt động dạy học.
Đối với học sinh: Các em biết vận dụng ngơn ngữ nói trong cuộc sống hàng
ngày, trong hoạt động chung của nhà trường. hình thành năng lực giao tiếp và hợp tác,
năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mĩ...


11
Hoạt bát vui vẻ không sợ sệt e dè tự tin khi giao tiếp với người khác, khuyến
khích những em nhút nhát, nói nhỏ, khơng dám nói đã mạnh dạn tự tin hơn u thích
mơn học hơn.
Nói được hiểu được trình bày được dù ở dạng ngơn ngữ nói hay viết. Sáng
kiến góp phần phát triển năng lực giao tiếp, hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề cho

học sinh.
Hình ảnh HS trình bày sản phẩm thảo Hình ảnh học sinh trải nghiệm hóa thân
luận của nhóm ( khối 6)

vào các nhân vật văn học (khối 9)

* Đánh giá lợi ích đã thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức,
cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến:
Trong quá trình nhân rộng áp dụng thực hiện sáng kiến tại trường THCS Giang
Ma huyện Tam Đường đa số học sinh tích cực học tập, yêu thích, hứng thú với tiết
luyện nói phân mơn tập làm văn. Từ đó chất lượng bộ mơn Ngữ văn khối 6, khối 9 tăng
lên đáng kể.
Cụ thể chất lượng bài kiểm tra môn Ngữ Văn của học sinh khối 6, khối 9
trường THCS Giang Ma:
Khối 6

TSbài

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm


<3

SL

%

92

16

17,2

93

11

Kỳ I
2019-2020
2020-2021
So sánh

Khối 9

7 → 8.75

SL

%

SL

%

SL

%

29 31,2

36

38,7

12

12,9

11,8

25 27,0

41

44,8

16

16,4

-5,4

-4,2

+6,1

+3,5

Điểm

Điểm

Điểm

Điểm

<3

3 → 4,75

5 → 6,75

7 → 8.75

9→10

SL

SL

%

SL

%

SL

%

%

2019-2020

78

12

16,3

19 24,3

32

42,8

13

16,6

2020-2021

78

8

10,2

15 19,3

40

51,2

15

19,3

-6,4

-5,0

So sánh

9→10

Điểm
TSbài

Kỳ I

12
3 → 4,75

5 → 6,75

+8,4

SL

%

+ 2,7

* Danh sách những người và đơn vị đã áp dụng sáng kiến
Ngày
TT

Họ và tên

tháng

Nơi cơng tác

Chức

Trình độ

danh

chun

năm sinh

Nội dung áp dụng

môn
Một số biện pháp rèn
Trường THCS

1

Nông Quý Hương 24/07/1975

Sùng Phài –TP Lai

3

Phan Thị Thanh

16/11/1978

Tổ Phó

Đại học

sinh trong tiết luyện

Châu

nói phân mơn tập làm

Trường THCS

văn khối 6, khối 9
Một số biện pháp rèn

Sùng Phài –TP Lai
2

kỹ năng nói cho học

Châu

Giáo
viên

Lại Thị Thanh

Trường THCS

Giáo

Vân

Giang Ma – huyện

viên

kỹ năng nói cho học
Đại học

sinh trong tiết luyện
nói phân mơn tập làm

Đại học

văn khối 6, khối 9
Một số biện pháp rèn
kỹ năng nói cho học


13
Tam Đường- tỉnh
Lai Châu

sinh trong tiết luyện
nói phân mơn tập làm
văn khối 6, khối 9

Chúng tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và
hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Sùng Phài , ngày 29 tháng 01 năm 2021
Người nộp đơn( Đồng tác giả)
(Ký và ghi rõ họ tên)
……………..Nông Quý Hương
…………......Phan Thị Thanh


14
PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG THCS SÙNG PHÀI

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

Số:

/BC-THCSSP

Sùng Phài, ngày ... tháng ... năm 2021
BÁO CÁO

ĐÁNH GIÁ TÍNH MỚI, PHẠM VI ẢNH HƯỞNG VÀ HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KỸ NĂNG NÓI CHO HỌC SINH TRONG TIẾT
LUYỆN NĨI PHÂN MƠN TẬP LÀM VĂN KHỐI 6, KHỐI 9 Ở TRƯỜNG THCS SÙNG

PHÀI THÀNH PHỐ LAI CHÂU"

I. Tính mới của sáng kiến trong phạm vi cấp cơ sở
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong
tiết luyện nói phân môn tập làm văn khối 6, khối 9 trường THCS Sùng Phài,
thành phố Lai Châu ”
Giải pháp của sáng kiến được công nhận không trùng với nội dung của giải
pháp đã được cơng nhận trước đó.
Năm học 2020-2021, trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, tìm ra ưu điểm và hạn
chế của các biện pháp mà đồng nghiệp đi trước đã áp dụng, nhóm nghiên cứu chúng
tơi đã thảo luận, thống nhất và trực tiếp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện
nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 với mục tiêu rèn kỹ năng nói cho học sinh
tạo cho các em sự tự tin trước tập thể, chúng tôi áp dụng đồng bộ các biện pháp sau
2. Tính mới: Nêu tính mới giải pháp trước và sau khi áp dụng sáng kiến
Qua quan sát và phỏng vấn trực tiếp chúng tôi nhận thấy kỹ năng nói trình bày

trước tập thể của học sinh khối 6 và khối 9 chưa tốt. Vì khối 6 mới lên học bậc trung
học cơ sở các em ngại giao tiếp vì nhút nhát e dè khi gặp thầy cơ, hoặc người lạ. Các
em lảng tránh khơng muốn nói chuyện, khối 9 các em đã lớn có sự thay đổi và phát
triển tâm sinh lý sự tự nhiên thay vào là ngại ngùng tự ti mặc cảm chính vì vậy trong
các giờ học các em không dám giơ tay phát biểu vì sợ sai vì xấu hổ do mình phát âm


15
chưa chuẩn. Chính vì vì ngun nhân này đã ảnh hưởng trược tiếp tới chất lượng của
môn Ngữ văn.
Sau khi áp dụng những biện pháp trong sáng kiến học sinh dân tộc đã có nhiều
thay đổi thiết thực trong mọi hoạt động, nhất là kĩ năng nói, các em tự tin giao tiếp với
các bạn cùng lớp hoặc khác lớp, các dân tộc khác trong trường. Biết quan tâm, động
viên, thăm hỏi, chăm sóc bạn bè lúc ốm đau, các em tự biết hòa giải và khuyên ngăn
bạn bè khi xảy ra mâu thuẫn
Cùng nhau tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động đền ơn đáp nghĩa, uống
nước nhớ nguồn; lao động cải tạo cảnh quan môi trường. Vốn từ của các em được bổ
sung nhiều hơn, các em biết đánh giá phê bình những hành vi tiêu cực, trong nhà
trường cũng như ngoài xã hội bằng vốn từ của mình.
II. Sáng kiến đã được áp dụng và mang lại hiệu quả tại cơ sở
Các biện pháp của sáng kiến “Một số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học
sinh trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 trường THCS
Sùng Phài, thành phố Lai Châu ” chưa được công khai trong bất kể văn bản, sách
báo, tài liệu kĩ thuật nào trên các trang mạng xã hội hay trong kho sáng kiến kinh
nghiệm đã được cơng nhận trước đó.
Trước đó, một số sáng kiến, bài viết, tài liệu đã đề cập đến một số kinh nghiệm,
phương pháp, rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn
xong các biện pháp thực hiện cịn mang tính lý thuyết chung chung, chưa cụ thể,
chưa sát với đối tượng học sinh, chưa rõ cách thức thực hiện và điều kiện để đảm bảo
giải pháp thành công và khả thi.

- Sáng kiến được áp dụng trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối 6 ,
khối 9 ở trường THCS Sùng Phài – Thành phố Lai Châu – Tỉnh Lai Châu.
- Thời gian áp dụng: Từ ngày 01/9/2020 đến 31 /01/2021
- Đối tượng áp dụng: Học sinh khối 6, khối 9 ở trường THCS Sùng Phài và
khối 6, khối 9 trường THCS Giang Ma huyện Tam Đường- tỉnh Lai Châu.
2. Hiệu quả mang lại của sáng kiến


16
a. Hiệu quả kinh tế:
Đối với giáo viên:
Trước đây, giáo viên soạn giáo án phải mày mị tìm kiếm các tư liệu để soạn
giảng nay có nhiều hình thức tìm hiểu tư liệu, giảm được thời gian, các tư liệu sẵn có trên
các trang mạng chính thống tải về chỉnh sửa phù hợp với yêu cầu bài dạy tiết kiệm được
kinh phí ví dụ: một tiết dạy giáo viên phải in ảnh mầu khổ A0 để học sinh quan sát chi phí
hết 320.000 VNĐ ( Ba trăm hai mươi ngàn đồng) thì với yêu cầu đổi mới giáo viên dùng
máy chiếu cho học sinh quan sát hình như vậy một tiết học đã tiết kiệm được 320.000
VNĐ ( Ba trăm hai mươi ngàn đồng).
Biện pháp đưa ra được cả nhóm tham gia ý kiến và tư vấn có thể sử dụng cho các
năm sau và chỉ cần bổ sung, điều chỉnh, không mất nhiều thời gian.
Đối với học sinh:
Được hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà, đến lớp được giáo viên hướng dẫn các
em tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau, 100% các em được trình bày phần luyện nói của
mình, tiết kiệm được tối đa thời gian.
b. Hiệu quả kỹ thuật:
Sáng kiến áp dụng với khối 6 và khối 9 của trường THCS Sùng Phài năm học
2020-2021 so với năm học 2019-2020 kết quả thu được như sau:
*Năm học 2020-2021
Khối lớp

Sĩ số

6
48
9
27
*Năm học 2019-2020
Khối

6
9

Kỹ năng nói tốt, phát

Kỹ năng nói chưa

Ghi chú

âm đúng, diễn cảm
Số lượng
Tỉ lệ
30
63,8
18
69,2

tốt, ngọng, tự ti
Số lượng
Tỉ lệ
17

36,2
08
30,8

1HSHN
1 HSHN

Sĩ số

Kỹ năng nói tốt, phát âm Kỹ năng nói chưa tốt, Ghi chú

46
41

đúng, diễn cảm
Số lượng
Tỉ lệ
28
60,8
25
61,0

ngọng, tự ti
Số lượng
Tỉ lệ
18
39,1
16
39,0

17
Như vậy học sinh khối lớp 6, 9 năm học 2020-2021 áp dụng sáng kiến có kỹ
năng nói tốt hơn khối 6, khối 9 năm học 2019-2020.
Qua tiết luyện nói phân môn tập làm văn, học sinh biết điều hành, đánh giá
nhận xét,đưa ra ý kiến của mình về phần trình bày của các cá nhân trong nhóm, trong
lớp mạnh dạn tự tin trình bày mọi vấn đề trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Hình ảnh HS trình bày sản phẩm thảo Hình ảnh học sinh trải nghiệm hóa thân
luận của nhóm ( khối 6)

vào các nhân vật văn học (khối 9)

c. Hiệu quả về mặt xã hội
Đối với học sinh: Các em biết vận dụng ngơn ngữ nói trong cuộc sống hàng
ngày, trong hoạt động chung của nhà trường. hình thành năng lực giao tiếp và hợp tác,
năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mĩ... trở nên hoạt bát vui vẻ không sợ sệt e dè tự tin
khi giao tiếp với người khác, khuyến khích những em nhút nhát, nói nhỏ, khơng dám
nói đã mạnh dạn tự tin hơn u thích mơn học hơn, nói được hiểu được trình bày
được dù ở dạng ngơn ngữ nói hay viết. Sáng kiến góp phần phát triển năng lực giao
tiếp, hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề... cho học sinh.
Đối với giáo viên: Từng bước tiếp cận với phương pháp dạy học đáp ứng được
yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới: Dạy học theo hướng phát triển năng


18
lực học sinh, lấy người học làm trung tâm, thấy rõ được vai trò giáo viên là người
định hướng thiết kế tổ chức dẫn dắt trong hoạt động dạy học.
5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:
Sáng kiến mang tính khả thi cao áp dụng với bộ môn Ngữ văn, và các môn học
khác khi áp dụng kỹ thuật dạy học tích cực theo chương trình đổi mới ở đơn vị sở tại

và trường THCS Giang Ma huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu. Có thể áp dụng với
những người làm cơng tác tun truyền, hịa giải.
Nơi nhận

HIỆU TRƯỞNG

- Phịng GD&ĐT Thành

(Ký ghi rõ họ tên và đóng dấu)

phố;
- Lưu: VT./.

Trần Lệ Qun

PHỊNG GD&ĐT TP. LAI CHÂU

CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG THCS SÙNG PHÀI

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

GIẤY CHỨNG NHẬN SÁNG KIẾN


19
CỦA HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS SÙNG PHÀI
Chứng nhận

Nhóm tác giả: Bà Nông Quý Hương, Bà Phan Thị Thanh – Giáo viên
trường THCS Sùng Phài
Là đồng tác giả của sáng kiến: “Mợt số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học
sinh trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 trường THCS Sùng
Phài, thành phố Lai Châu ”

Số:39/QĐ-THCSSP

Sùng Phài, ngày ... tháng... năm 2021
HIỆU TRƯỞNG
(Ký ghi rõ họ tên và đóng dấu)

Trần Lệ Quyên

Giấy Chứng nhận sáng kiến số: 39/QĐ-THCSSP

1. Tóm tắt nội dung sáng kiến
“Mợt số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học sinh trong tiết luyện nói phân
mơn tập làm văn khối 6, khối 9 trường THCS Sùng Phài, thành phố Lai Châu ”


20
Nhằm rèn kỹ năng nói cho học sinh khối 6, khối 9 tạo cơ hội cho các em được
trải nghiệm qua các hoạt động điều hành, phản biện, có kỹ năng hợp tác, chia sẻ, phản
biện nêu ý kiến quan điểm cá nhân trong hoạt động học tập từ đó giúp học sinh mạnh
dạn, tự tin trong giao tiếp. Sáng kiến là sự chia sẻ việc tự học tự bồi dưỡng của giáo
viên nhằm nâng cao năng lực trình độ đáp ứng theo định hướng phát triển của giáo
dục thông qua tổ chức một số kỹ thuật dạy học tích cực.

2. Lợi ích kinh tế - xã hội có thể thu được do áp dụng sáng kiến

a. Hiệu quả kinh tế:
Đối với giáo viên:
+Trước đây, giáo viên soạn giáo án phải mày mị tìm kiếm các tư liệu để soạn
giảng nay có nhiều hình thức tìm hiểu tư liệu, giảm được thời gian, các tư liệu sẵn có trên
các trang mạng chính thống tải về chỉnh sửa phù hợp với yêu cầu bài dạy tiết kiệm được
kinh phí,
ví dụ: một tiết dạy giáo viên phải in ảnh mầu khổ A0 để học sinh quan sát chi phí
hết 320.000 VNĐ ( Ba trăm hai mươi ngàn đồng) thì với yêu cầu đổi mới giáo viên dùng
máy chiếu cho học sinh quan sát hình như vậy một tiết học đã tiết kiệm được 320.000
VNĐ ( Ba trăm hai mươi ngàn đồng).
+Biện pháp đưa ra được cả nhóm tham gia ý kiến và tư vấn có thể sử dụng cho các
năm sau và chỉ cần bổ sung, điều chỉnh, không mất nhiều thời gian.
Đối với học sinh:
Được hướng dẫn chuẩn bị bài ở nhà, đến lớp được giáo viên hướng dẫn các
em tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau, 100% các em được trình bày phần luyện nói của
mình, tiết kiệm được tối đa thời gian.
b. Hiệu quả kỹ thuật:
Sáng kiến áp dụng với khối 6,khối 9 trường THCS Sùng Phài năm học 20202021 so với năm học 2019-2020 kết quả thu được như sau:
*Năm học 2020-2021
Khối lớp

Sĩ số

Kỹ năng nói tốt, phát

Kỹ năng nói chưa

Ghi chú

6
48
9
27
*Năm học 2019-2020
Khối

Sĩ số

21
âm đúng, diễn cảm
Số lượng
Tỉ lệ
30
63,8
18
69,2

tốt, ngọng, tự ti
Số lượng
Tỉ lệ
17
36,2
08
30,8

1HSHN
1 HSHN

Kỹ năng nói tốt, phát âm Kỹ năng nói chưa tốt, Ghi chú

đúng, diễn cảm
ngọng, tự ti
Số lượng
Tỉ lệ
Số lượng
Tỉ lệ
46
28
60,8
18
39,1
41
25
61,0
16
39,0
Như vậy học sinh khối lớp 6, 9 năm học 2020-2021 áp dụng sáng kiến có kỹ

6
9

năng nói tốt hơn khối 6, khối 9 năm học 2019-2020.
Qua tiết luyện nói phân mơn tập làm văn, giúp học sinh biết điều hành, đánh
giá nhận xét,đưa ra ý kiến của mình, mạnh dạn tự tin trong học tập và trong cuộc
sống.
c. Hiệu quả về mặt xã hội
Đối với học sinh: Biết vận dụng ngơn ngữ nói trong cuộc sống, trong hoạt
động của nhà trường. hình thành năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực ngôn ngữ,
năng lực thẩm mĩ... trở nên hoạt bát không sợ sệt tự tin khi giao tiếp, khuyến khích

những em nhút nhát, nói nhỏ mạnh dạn tự tin u thích mơn học hơn, nói được hiểu
được trình bày được dù ở dạng ngơn ngữ nói hay viết. Sáng kiến góp phần phát triển
năng lực giao tiếp, hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề... cho học sinh.
Đối với giáo viên: Từng bước tiếp cận với phương pháp dạy học mới: Dạy học
theo hướng phát triển năng lực học sinh.
PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG THCS SÙNG PHÀI

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Lai Châu, ngày … tháng … năm 2021
ĐƠN ĐỀ NGHỊ THỰC NGHIỆM SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Kính gửi: Trường THCS Giang Ma, huyện tam Đường, tỉnh Lai Châu
Chúng tôi ghi tên dưới đây:


Số

Họ và tên

22
Ngày tháng Đơn vị

TT

năm sinh

1

Nông Quý Hương

24/7/1975

2

Phan Thị Thanh

16/11/1978

Chức danh

cơng tác
THCS
Sùng Phài
THCS

Trình độ
chun mơn

Giáo viên

Đại học

Giáo viên
Đại học
Sùng Phài
Là nhóm tác giả đề nghị xét cơng nhận phạm vi ảnh hưởng và hiệu

quả áp dụng của sáng kiến:“Một số biện pháp rèn kỹ năng nói cho học
sinh trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 trường THCS Sùng
Phài, thành phố Lai Châu ”.
Cơ sở yêu cầu thí điểm sáng kiến: Trường THCS Giang Ma, huyện Tam Đường,
tỉnh Lai Châu.
Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Chuyên môn Ngữ văn
Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 01/10/2020
Nội dung các giải pháp thực hiện như sau:
Biện pháp 1: Phân loại đối tượng học sinh
Biện pháp 2: Hướng dẫn cho học sinh các kỹ năng cần thiết khi nói.
Biện pháp 3: Hướng dẫn học sinh chuẩn bị nợi dung luyện nói
Biện pháp 4: Rèn kỹ năng nói trong tiết luyện nói cụ thể.
Vậy kính mong Trường THCS Giang Ma, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu tạo điều
kiện để chúng tôi thực nghiệm sáng kiến và đánh giá hiệu quả của các biện pháp sau
khi thực hiện.
XÁC NHẬN CỦA TRƯỜNG THCS GIANG MA
HIỆU TRƯỞNG

NHĨM TÁC GIẢ ĐỀ NGHỊ
………........Nơng Q Hương

Nguyễn Thị Ngun

………..........Phan Thị Thanh


23

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
GIẤY XÁC NHẬN
PHẠM VI ẢNH HƯỞNG VÀ HIỆU QUẢ ÁP DỤNG SÁNG KIẾN TẠI TRƯỜNG
THCS GIANG MA NĂM HỌC 2020 – 2021
Trường THCS Giang Ma huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu xác nhận: Học kỳ I năm
học 2020-2021, trường THCS Giang Ma đã áp dụng sáng kiến: :“Mợt số biện pháp rèn kỹ
năng nói cho học sinh trong tiết luyện nói phân mơn tập làm văn khối 6, khối 9 trường


24
THCS Sùng Phài, thành phố Lai Châu ” do nhóm tác giả:
Số
TT

Ngày tháng

Họ và tên

1

Nông Quý Hương

2

Phan Thị Thanh

Đơn vị cơng

Trình độ

Ghi

năm
sinh GD&ĐT
tácTHÀNH PHỐ LAI CHÂU
CM
PHỊNG
THCS
TRƯỜNG
THCS SÙNG
PHÀI Đại học
24/7/1975
Giáo viên
Sùng Phài
THCS
16/11/1978
Giáo viên
Đại học
Sùng Phài

chú

Chức danh

Quá trình áp dụng thực hiện sáng kiến đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục bộ
môn Ngữ văn khối 6, khối 9 của nhà trường, kết quả cụ thể như sau:
I. Năm học 2020 – 2021
+ Giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn khối 6, khối 9: Lại Thị Thanh Vân
+ Chất lượng bài kiểm tra học kì I mơn Ngữ văn khối 6, khối 9 :
Khối 6, 9

Điểm
TSbài

<3

Điểm

Điểm

Điểm

MINH
KIẾN
3 →THUYẾT
4,75
5→
6,75 SÁNG
7→
8.75

Điểm
9→10

SLsố biện
% pháp
SL rèn
% kỹ năng
SL nói%cho học
SL sinh%trong tiết luyện nói

Một
văn khối
THCS Sùng Phài,
2020-2021
93( K6) phân
11 môn
11,8 tập
25làm
27,0
41 6, khối
44,8 9 trường
16
16,4
Lai Châu
2020-2021
78( K9) 8
10,2 15 19,3 thành
40 phố
51,2
15
19,3
Nhóm
tác
giả:
GIÁO VIÊN GIẢNG DẠY
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
Kỳ I

1) Nơng Q Hương

HIỆU TRƯỞNG

Trình độ chun mơn: Đại học sư phạm Ngữ Văn
ChứcVân
vụ: Tổ phó tổ XH
Lại Thị Thanh

Nguyễn Thị Nguyên

Đơn vị công tác: Trường THCS Sùng Phài – TP. Lai Châu
2) Phan Thị Thanh
Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Ngữ Văn
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THCS Sùng Phài – TP. Lai Châu

Sùng Phài, tháng 01 năm 2021


25