Phân tích tình hình tổ chức công tác hạch toán tại doanh nghiệp

Lời nói đầu
Trong nền kinh tế thị trường có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước, mọi thành
phần kinh tế đều có quyền bình đẳng như nhau, được tự do cạnh tranh với nhau.
Do vậy, để có thể tồn tại và phát triển doanh nghiệp phải phát huy được những
điểm mạnh, hạn chế và khắc phục được những điểm yếu của mình để nâng cao khả
năng cạnh tranh, tạo lập, củng cố và nâng cao vai trò và vị thế của doanh nghiệp
trên thị trường.
Để đạt được mục đích trên, đòi hỏi doanh nghiệp và các cán bộ quản lý
doanh nghiệp phải nhận thức và áp dụng các phương pháp quản lý kinh tế hữu
hiệu, trong đó có việc tổ chức cơng tác hạch tốn tại doanh nghiệp.
Tổ chức cơng tác hạch tốn tại doanh nghiệp là một cơng cụ hữu hiệu giúp
cho doanh nghiệp có thể nhận thức một cách chính xác và tồn diện về tình hình
hoạt động sản xuất kinh doanh, tình hình quản lý và sử dụng lao động, vật tư, tài
sản...của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh làm cơ sở để
đưa ra các quyết định thích hợp nâng cao hiệu quả kinh tế trong hoạt động của
doanh nghiệp.
Qua một thời gian thực tập, tìm hiểu thực tế cơng tác tài chính kế tốn tại
Cơng ty cổ phần Đại Kim, em đã lựa chọn đề tài “Phân tích tình hình tổ chức cơng
tác hạch tốn tại doanh nghiệp” với mong muốn áp dụng những kiến thức được
đào tạo trên ghế nhà trường vào thực tế công tác.Nội dung của đề tài bao gồm :
Phần thứ nhất : Tổng quan về công tác quản trị doanh nghiệp.
Phần thứ hai : Tổ chức cơng tác hạch tốn tại doanh nghiệp.
A. Kế tốn chi phí sản xuất và giá thành.
B. Kế tốn thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm xác định kết quả
tiêu thụ trong doanh nghiệp.
C. Kế toán nguồn vốn.
D. Báo cáo kế tốn
Phần thứ ba: Một số ý kiến nhằm hồn thiện tổ chức cơng tác kế tốn
1

PHẦN THỨ NHẤT
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP
TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN ĐẠI KIM
A. Q trình hình thành và phát triển của công ty cổ phần Đại Kim :
Công ty cổ phần Đại Kim đã qua 15 năm hình thành và phát triển.Khởi đầu là
Xí nghiệp nhựa Đại Kim, được thành lập ngày 01/07/1987 theo quyết định số
1622/QĐTC ngày 18/04/1987 của Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội trên cơ sở
một phân xưởng sản xuất đồ chơi trẻ em do UNICEF tài trợ thuộc Xí nghiệp nhựa
Hà Nội. Được thành lập và đi vào hoạt động trong thời kỳ đất nước đổi mới, xí
nghiệp được tự chủ hơn trong sản xuất kinh doanh nhưng cũng phải đối mặt với
nhiều khó khăn, thử thách. Về nội lực tính theo thời giá năm 1987 xí nghiệp chỉ có
9 triệu đồng vốn lưu động và một số máy móc cũ bàn giao lại. Trong khi đó sự
cạnh tranh trên thị trường gay gắt, quyết liệt hàng hố của Cơng ty cịn ít người
biết đến.Bằng mọi sự cố gắng, tồn thể ban lãnh đạo và cán bộ công nhân viên của
xí nghiệp đã đồn kết, nỗ lực từng bước thao gỡ khó khăn dần dần ổn định sản xuất
kinh doanh, vừa đảm bảo đời sống cho người lao động vừa làm nghĩa vụ với Nhà
nước.
Ngày 10/11/1993 xí nghiệp nhựa Đại Kim đổi tên thành công ty nhựa Đại
Kim theo Quyết định số 3008/QĐUB ngày 13/08/1993 của UBND thành phố Hà
Nội.
Trước xu thế hoà nhập nền kinh tế thế giới và khu vực, tham gia hiệp hội
ASEAN, nền kinh tế nước ta đang đứng trước nhiều thử thách và thách thức lớn.
Thực hiện nghị định 388/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) và
việc sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước, nhằm phát huy nội lực, tiềm năng của
nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp nói riêng. Đặc biệt là huy động và tập
trung các nguồn vốn
nhàn rỗi trong dân cư, phát huy tinh thần làm chủ của người lao động. Với tinh
thần
2

đó, Cơng ty nhựa Đại Kim là một trong những doanh nghiệp đầu tiên thuộc Sở
công nghiệp thành phố Hà Nội chuyển sang hình thức Cơng ty cổ phần.
Bắt đầu từ 01/01/2000, thực hiện nghị định số 5829/QĐUB ngày 29/12/1999
của UBND thành phố Hà Nội về việc chuyển doanh nghiệp Nhà nước Công ty
nhựa Đại Kim thành Công ty cổ phần Đại Kim.Thời gian đầu mới thành lập, trong
điều kiện nền kinh tế nước ta hoạt động theo cơ chế thị trường dưới sự quản lý của
Nhà nước Công ty gặp rất nhiều khó khăn. Với phần vốn ít ỏi, cơ sở vật chất nghèo
nàn, đội ngũ kỹ thuật marketing mỏng manh, mặt hàng sản xuất đơn điệu... Ban
lãnh đạo cùng toàn thể anh chị em trong đơn vị đã cùng nhau quyết tâm khắc phục
khó khăn, tiết kiệm vật tư tiền vốn nhằm từng bước ổn định sản xuất và thích ứng
với cơ chế thị trường.
Trong những năm gần đây, sản xuất kinh doanh đầy biến động do sức cạnh
tranh trên thị trường quyết liệt, cơn bão tài chính khu vực ảnh hưởng trực tiếp đến
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Xong với sự lãnh đạo nhiệt tình năng động
của cấp uỷ, ban giám đốc công ty, các phịng ban nghiệp vụ và tồn thể cán bộ
cơng nhân viên trong công ty ra sức phấn đấu cải tiến khoa học kỹ thuật, nâng cao
chất lượng sản phẩm, khai thác nhiều hợp đồng chiếm lĩnh thị trường, tạo đủ công
ăn việc làm cải thiện đời sống người lao động.
* Chức năng nhiệm vụ của Công ty cổ phần nhựa Đại Kim :
Hiện nay Công ty cổ phần Đại Kim sản xuất kinh doanh các mặt hàng sau:
-Sản xuất kinh doanh tư liệu sản xuất- tư liệu tiêu dùng.
- Sản xuất kinh doanh mút xốp PVR và các loại mút xốp phục vụ công
nghiệp.
- Sản xuất kinh doanh đồ chơi trẻ em bằng gỗ, nhựa.
- Sản xuất kinh doanh hàng trang trí nội thất.
- Xuất nhập khẩu trực tiếp, hàng đại lý cho các Cơng ty trong nước,
ngồi nước và hợp tác liên doanh, liên kết với các Công ty trong nước và
ngoài nước trong các lĩnh vực trên.
- Được phép mở văn phịng đại diện ở nước ngồi.

3


- Được mua, bán cổ phiếu trên thị trường chứng khốn theo quy định Nhà
nước.
Nhiệm vụ của Cơng ty là sản xuất kinh doanh các sản phẩm bằng nhựa phục
vụ cho công nghiệp và tiêu dùng. Sản xuất các mặt hàng bằng gỗ, nội thất, cơ
quan, trường học và gia đình. Đồng thời sản xuất các sản phẩm đồ chơi bằng nhựa,
bằng gỗ cho các cháu mẫu giáo ở trường cũng như ở gia đình.
B. Cơ cấu tổ chức và bộ máy của công ty cổ phần Đại Kim :
Sơ đồ 1: Bộ máy quản lý của công ty cổ phần Đại Kim
Đại hội cổ đông
Hội đồng quản trị

Ban kiểm sốt

Giám đốc cơng ty

P.Giám đốc kinh doanh

P.
Kinh
doanh

P.Tổ
chức
hành
chính

PX Nhựa

P.Giám đốc kỹ thuật

P.
Tài
vụ

P.
Kỹ
thuật

PX Mút xốp

P.
Bảo
vệ

PX Chế biến gỗ

Theo điều lệ của công ty cổ phần thì :
- Cơ quan quyết định cao nhất của công ty là Đại hội Cổ Đông.
- Đại hội cổ đông bầu ra Hội đồng quản trị để lãnh đạo công ty giữa nhiệm kỳ
đại hội, bầu ban kiểm sốt hoạt động của cơng ty.
- Điều hành hoạt động của công ty là giám đốc do đại hội cổ đơng đề ra.Chủ
tịch hội đồng quản trị chính là giám đốc công ty, giám đốc công ty chỉ đạo điều
hành chung mọi hoạt động theo đúng kế hoạch, chính sách pháp luật, ký kết các
4

hợp đồng sản xuất kinh doanh. Giám đốc là người chịu trách nhiệm về mọi hoạt
động sản xuất
kinh doanh của cơng ty. Có hai phó giám đốc giúp việc cho giám đốc là phó giám
đốc kỹ thuạt và phó giám đốc kinh doanh. Các phịng ban nghiệp vụ thực hiện
cơng việc chun mơn là có 5 phịng.
1. Phịng tổ chức hành chính:
Là bộ phận giúp giám đốc trong lĩnh vực nghiên cứu, bố trí lao động phù
hợp với tính chất của cơng việc. Nghiên cứu, bố trí, sắp xếp tổ chức bộ máy quản
lý, phân xưởng sản xuất trong công ty, là nơi nghiên cứu và thực hiện đầy đủ các
chính sách của nhà nước đối với cổ đơng, làm tốt công tác quản lý hồ sơ. Nghiên
cứu biện pháp bảo hộ lao động, xây dựng an toàn nhà xưởng, chăm lo đời sống sức
khoẻ người lao động góp phần hồn thành tốt nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của
cơng ty.
2. Phịng bảo vệ : có 10 người
Là bộ phận giúp giám đốc về công tác quân sự, PCCC và bảo vệ công ty
bằng việc: Nghiên cứu, đề xuất các chương trình, biện pháp, các phương án tác
chiến cụ thể nhằm giữ vững an ninh chính trị, an ninh kinh tế, giữ gìn pháp luật của
nhà nước, nội quy quy chế của cơng ty góp phần an tồn để sản xuất và sản xuất
phải an tồn.
3. Phịng kế hoạch : có 10 người
Căn cứ vào các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh của công ty đề ra theo phương
hướng phát triển ngắn hạn và dài hạn; Căn cứ vào khă năng kỹ thuật, tài chính, lao
động, thiết bị nhà xưởng lập các kế hoạch phương án tổ chức thực hiện về hợp
đồng kinh tế, cung ứng vật tư, điều độ sản xuất, phân bổ KHSX cho các đơn vị
phân xưởng sản xuất theo thời gian, từng yêu cầu cụ thể của hợp đồng.
- Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm.
- Thực hiện chế độ xuất nhập, cấp phát thanh toán hàng hoá, vật tư theo đúng
chế độ và định mức kỹ thuật mà hợp đồng quy định. Tổ chức tốt hệ thống kho tàng
vật tư hàng hoá.

5


- Điều độ sản xuất, kiểm tra kiểm soát các định mức lao động, đơn giá san
phẩm, tiền lương ở các đơn vị với kết quả hợp đồng đã ký kết. Chấn chỉnh điều
phối, đảm bảo công bằng về lao động, việc làm thu nhập ở các đơn vị.
4. Phòng tài vụ : có 5 người
Là bộ phận nghiệp vụ tham mưu giúp giám đốc về tồn bộ cơng tác quản lý
tài chính của cơng ty đảm bảo cho cơng ty làm ăn có lãi, đời sống, thu nhập của
cơng ty ngày càng cao. Chấp hành đúng pháp luật về kế tốn tài chính và luật thuế
Nhà nước.
5. Phịng kỹ thuật cơ điện : có 10 người
Là phịng nghiệp vụ tham mưu cho giám đốc về tồn bộ cơng tác kỹ thuật
sản xuất, chất lượng sản phẩm, nghiên cứu chế tạo sản phẩm mới nhằm sản xuất ổn
định hiệu quả, sản phẩm có chất lượng giữ uy tín trên thị trường.
Tổ cơ điện : là bộ phận duy trì tu bổ sửa chữa lắp đặt, chế tạo các thiết bị
khuôn mẫu phục vụ sản xuất của các phân xưởng.
* Công ty có 3 phân xưởng chính là :
- Phân xưởng nhựa
- Phân xưởng mút xốp
- Phân xưởng chế biến gỗ
Điều hành hoạt động của các phân xưởng có các quản đốc phân xưởng, trong
các phân xưởng lại chia thành các tổ nhóm sản xuất cụ thể. Giữa các tổ các nhóm
ln có
sự chuyển dịch theo u cầu cụ thể. Điều này có thuận lợi là người lao động được
luân chuyển, giảm được sự nhàm chán trong cơng việc. Xong địi hỏi người lao
động phải biết làm nhiều công việc khác nhau dẫn đến trình độ chun mơn hố
khơng cao, khó đáp ứng được công việc phức tạp.
Công ty điều hành quản lý theo kiểu trực tuyến chức năng, giám đốc cơng ty
có quyền ra mệnh lệnh trực tiếp tới các phòng ban nghiệp vụ. Các phòng nghiệp vụ

tham mưu cho giám đốc trong lĩnh vực cơng việc của mình và có quyền ra mệnh
lệnh đến cấp quản trị thấp hơn. Người ra mệnh lệnh và nhận mệnh lệnh là các cấp
trưởng.
6


* Đánh giá khái quát về bộ máy tổ chức :
Bộ máy kế tốn của Cơng ty được tổ chức theo mơ hình tập trung, Cơng ty
chỉ mở một bộ sổ kế toán, tổ chức một bộ máy kế toán để thực hiện tốt cả các giai
đoạn hạch toán kế tốn. Phịng kế tốn tài vụ của Cơng ty phải thực hiện tồn bộ
cơng tác kế tốn chứng từ, thu nhận, ghi sổ, xử lý và lập các báo cáo tài chính và
báo cáo quản trị. Có thể khái qt tổ chức bộ máy kế tốn của cơng ty theo mơ
hình tập trung qua sơ đồ sau:

Sơ đồ 2: Tổ chức bộ máy kế tốn
Kế tốn trưởng

KT TH thanh
tốn cơng nợ

KT cp sx,tính
giá thành sp

Kế tốn
tổng hợp

KT thanh
tốn tiền lg

Quan hệ lãnh đạo trực tiếp.

Quan hệ nghiệp vụ giữa các nhân viên kế tốn.
Thể lệ kế tốn Cơng ty áp dụng căn cứ vào pháp lệnh thống kê kế toán của
Việt Nam và các quy chế hiện hành của Bộ tài chính.
Năm tài chính của Cơng ty bắt đầu từ ngày 01/01 đến kết thúc vào ngày
31/12 hàng năm. Tiền tệ Công ty sử dụng để ghi chép là VNĐ, đối với các hoạt
động kế tốn phát sinh có liên quan tới ngoại tệ thí được quy đổi ra VNĐ theo tỷ
giá do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố. Hình thức kế tốn Cơng ty áp
dụng là hình thức Nhật ký chứng từ, kiểm kê hàng tồn kho theo phương pháp kiểm
kê thường xuyên.
Sơ đồ 3: Trình tự hạch tốn theo hình thức Nhật ký chứng từ
Chứng từ gốc và
các bảng phân bổ

Bảng kê

Nhật ký chứng từ
7

Sổ(thẻ)
thanh toán chi tiết


Sổ cái

Bảng tổng hợp

Báo cáo kế toán
Quan hệ đối chiếu.
Ghi hàng ngày.
Ghi cuối tháng.

C. Cơ cấu sản xuất của công ty cổ phần Đại Kim :
Cơng ty có 3 phân xưởng đó là: Phân xưởng nhựa, phân xưởng mút xốp và
phân xưởng chế biến gỗ. Sản phẩm của 3 phân xưởng hồn tồn khác nhau nên
cơng nghệ và quy trình sản xuất cũng hồn tồn khác nhau nên cơng nghệ và quy
trình sản xuất cũng hồn tồn khác nhau.
1. Phân xưởng nhựa:
Chuyên sản xuất đồ dùng bằng nhựa phục vụ cho tiêu dùng và công nghiệp.
Phân xưởng Nhựa được trang bị nhiều máy móc thiết bị hiện đại, bán tự
động.Người lao động cần phải có những hiểu biết nhất định về thiết bị sử dụng
đồng thời phải tuân thủ nghiêm ngặt những nội quy an toàn về sử dụng máy.
Quy trình cơng nghệ sản xuất nhựa: Với mỗi loại sản phẩm được sản xuất
trên mỗi máy khác nhau, có quy trình sản xuất riêng cho phù hợp. Nhưng nhìn
chung đều phải qua các công đoạn sau :
Sơ đồ 4: Quy trình sản xuất nhựa
Hạt nhựa và
phụ gia

Pha trộn

Xử lý
nhiệt độ

Kim phun
áp lực

Đóng gói và
nhập kho SP

Lấy SP và
sửa via

Làm
nguội

Khn
mẫu

8


Nguyên vật liệu chính được kiểm tra đầy đủ các thông số kỹ thuật theo tiêu
chuẩn. Tỷ lệ giữa các chất phụ gia phụ thuộc vào yêu cầu kỹ thuật đối với mỗi loại
sản phẩm sẽ được đưa vào bình nguyên liệu đặt trong máy. Tiếp đó nguyên vật liệu
được đưa xuống một bầu làm nóng dưới tác động của nhiệt độ cao vật liệu sẽ bị
nóng chảy thành chất lỏng. Dưới tác động của thuỷ lực, vật liệu sẽ được đưa vào
khn mẫu định hình. Sau một thời gian nhất định máy cho ra sản phẩm theo
khuôn mẫu.
2. Phân xưởng mút xốp :
Chuyến sản xuất các mặt hàng về mút xốp. Đầu tiên cho ra đời một khối mút
lớn sau đó đưa vào pha cắt. Tuỳ theo mỗi loại sản phẩm mà có các kích thước khác
nhau hoặc đặt dưỡng riêng cho từng chi tiết. Những phần còn lại được đưa vào
băm và sản xuất mút ép.
Một bộ phận phục vụ phân xưởng mút xốp đó là tổ may bọc. Chuyên may
đêm giường, đệm ghế salong...và các sản phẩm đặt hàng khác. Ngun vật liệu
chính là hố chất PUR, các chất hoá học khác TDI, PPG, các chất phụ gia trộn lẫn
với nhau theo tỷ lệ trong một thùng khuấy và giữ ở nhiệt độ ổn định có tác dụng
làm cho các chất hoá học phản ứng với nhau. Sau một thời gian dùng bơm thuỷ lực
bơm lên khuôn định hình sẽ tạo thành mút khối.
Sơ đồ 5: Quy trình sản xuất mút xốp
Các loại

ngun
liệu
Định hình

Pha
trộn

Hệ thống
bơm thuỷ
lực

Sản phẩm
thơ

Đổ ng.liệu
vào khuôn
Pha cắt

May bọc

Băng
chuyền
Thành phẩm
nhập kho

Đê xê sx mút ép

Bộ phận này hầu hết sử dụng lao động nam khi làm việc địi hỏi có sự phối
hợp nhịp nhàng và do có sự tiếp xúc với hố chất lỏng địi hỏi người lao động có
sức khoẻ.

9


3. Phân xưởng chế biến gỗ :
Nguyên vật liệu chính là các loại gỗ đã được sơ chế như sấy khô, xẻ tấm đưa
vào máy cưa, xẻ, bào, tiếp tục pha cắt, tạo dáng các loại sản phẩm thô tiếp tục mài
nhẵn,
sơn màu, in chữ... cuối cùng là lắp ghép sản phẩm hồn chỉnh.
Sơ đồ 6: Quy trình chế biến gỗ

Ngun
liệu

Pha cắt
chế biến

Sơn,
trang trí

Làm nhẵn

Nhập kho
Đóng gói
Lắp ráp
thành phẩm
Cơng việc đòi hỏi nhiều lao động nam trong bộ phận mộc nội thất, song ở bộ
phận đồ chơi có thể sử dụng nhiều lao động nữ vì ở đây địi hỏi sự kiên trì và khéo léo.
D. Đánh giá một số mặt công tác quản lý của công ty cổ phần Đại Kim :
1. Chất lượng đội ngũ lao động của công ty cổ phần Đại Kim :
Bảng 1 : Chất lượng đội ngũ của công ty

So sánh
Chỉ tiêu

Năm
2002

Năm
2003

Năm
2004

Tổng số
CBCNV
+ Từ đại học
trở lên
+ Cao
đẳng,THCN
+ Số CNKT
bậc 4 trở lên
+ Số CNKT
bậc 3 trở
xuống
+ Lao động
phổ thông

152

154

150

15

18

22

3

20

4

22,2

7

5

3

-2

- 28,57

-2

- 40

25

32

35

7

28

3

9,37

60

56

52

-4

- 6,66

-4

- 7,14

45

43

38

-2

- 4,4

-5

- 11,6

2003/2002
Chênh
Tỉ lệ
lệch
%
2
1,32

10

2004/2003
Chênh
Tỉ lệ
lệch
%
-4
- 2,59

Qua bảng 1 ta thấy trình độ cán bộ cơng nhân viên cơng ty 3 năm qua khơng
có nhiều biến đổi. Số người từ đại học trở lên năm 2003 tăng 3 người so với năm
2002 tương ứng với tỉ lệ tăng 20%. Năm 2004 tăng 4 người so với 2003 ứng với tỉ
lệ tăng 22,2% điều này cho thấy công ty rất chú trọng việc phát triển đến đội ngũ
quản lý của công ty. Số người CĐ và THCN đều giảm 2 người ở những năm 2003
và 2004 tương ứng tỉ lệ giảm 28,57% và 40% nguyên nhân chính là do công ty đã
gửi số người trên đi đào tạo ở cấp cao hơn và họ đã nâng cao được trình độ chun
mơn của mình. Cũng qua bảng trên ta thấy số công nhân kỹ thuật bậc 4 trở lên tăng
rất nhanh cụ thể là tăng 28% và 9,37% ở năm 2003 và 2004 điều này cũng chứng
tơ rằng về việc phát triển đội ngũ công nhân của công ty là hết sức được quan tâm
và chú trọng tới.
Số CNKT bậc 3 trở xuống và lao động phổ thông giảm 6,66% và 4,4% cùng
với 7,14% và 11,6% ở các năm 2003 và 2004 chính điều này đã thể hiện định
hướng của công ty là chú trọng vào đào tạo có chất lượng vì thế đội cơng nhân
viên của cơng ty ngày càng được phát triển.
Qua phân tích ta thấy trình độ của CNV ngày càng được nâng cao đảm bảo
yêu cầu thực tế bởi ngày nay con người cần phải có trình độ hiểu biết thì làm mọi
việc mới dễ dang thuận tiện. Nhìn chung về chất lượng đội ngũ cán bộ công nhân
viên của công ty cổ phần Đại Kim là tương đối tốt. Công ty cần phải cố gắng hơn
nữa để nâng cao chất lượng đội ngũ lao động của mình.
2.Tình hình nguồn vốn của cơng ty cổ phần Đại Kim :
Công ty cổ phần Đại Kim là doanh nghiệp nhà nước chuyển sang công ty cổ
phần. Nhà nước giữ một phần vồn bằng 20% phần còn lại là vốn của các cổ đơng
trong doanh nghiệp, ngồi doanh nghiệp là vốn liên doanh.
Sau khi cổ phần hoá vốn của công ty được xác định lại như sau :
Tổng số vốn điều lệ : 4.200.000.000 đ
Trong đó :
- Vốn nhà nước

: 840.000.000 đ (20%)

- Vốn cán bộ công nhân viên

: 2.940.000.000 đ (70%)
11


- Vốn huy động thêm bên ngoài đầu tư cho SX

: 420.000.000 đ (10%)

Vốn kinh doanh của công ty :
Tổng số vốn : 9.217.619.175 đ
Trong đó :
- Vốn cố định

: 5.343.738.880 đ

- Vốn lưu động

: 3.191.669.871 đ

- Vốn đầu tư xây dựng cơ bản

: 682.210.424 đ

Như vậy, sau khi tiến hành cổ phần hố cơng ty đã huy động được một lượng
vốn tương đối lớn từ nguồn cán bộ công nhân viên, Nhà nước, các nguồn khác.
Hiện nay công ty chủ động vốn đầu tư cho sản xuất kinh doanh, cho máy móc thiết

bị.

3. Kết quả sản xuất kinh doanh của công ty trong những năm gần đây :
Bảng 2 : Kết quả sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần Đại Kim
Đơn vị tính: Triệu đồng
STT
1
2
3
4
5
6

Chỉ tiêu
Doanh thu thuần
Lợi nhuận
Nộp ngân sách
Lao động (người)
Tiền lương bq
Hiệu suất trả cổ tức

2002

Năm
2003

2004

6395
438

514
152
632
6

5164
526
333
154
645
7

5418
536
368
150
658
6

Qua bảng kết quả kinh doanh thu của doanh nghiệp năm 2003 giảm hơn so
với năm 2002 nhưng đến năm 2004 doanh thu lại tăng lên lợi nhuận của doanh
nghiệp tăng : Tiền lương bình quân một tháng của người lao động tuy không cao
nhưng tương đối ổn định, số lao động lại có xu hướng giảm, hiệu xuất trả cổ tức ổn
định 6-7%.
Trước khi cổ phần, tỷ xuất lợi nhuận/vốn cổ phần là 7%. Từ khi cổ phần :
Tỷ suất lợi nhuận /vốn cổ phần là :
12


Năm 2002 : 8,75%

Năm 2003 : 12,40%
Tỷ xuất lợi nhuận/doanh thu là:
Năm 2002 : 6,83%
Năm 2003 : 10,06%
Như vậy có thể nói rằng, mặc dù rất cố gắng để đạt được nhưng kết quả nhất
định, xong quy mô sản xuất của cơng ty có phần thu nhỏ dần. Thể hiện ở doanh thu
giảm là do các nguyên nhân sau:
- Hoạt động theo cơ chế thị trường, cạnh tranh vô cùng gay gắt. Trên thị
trường xuất hiện nhiều hành giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng chốn thuế
giá rẻ. Do vậy việc sản xuất kinh doanh cung như tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó
khăn.- Cơn bão tài chính khu vực ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp, do vật tư nhập ngoại bằng Dolla, sản bán ra bằng tiền
Việt Nam trong khi đó đồng tiền Việt Nam lại sụt giá, giá hàng hoá bán ra khơng
tăng.
- Số lượng lao động bình qn trong năm giảm, một phần do sau khi cổ phần,
công ty sắp xếp lại lao động, giảm nhẹ bộ máy quản lý, một phần do thiếu việc làm
cho người lao động. Tuy vậy nhưng công ty vẫn đạt được lợi nhuận như vậy là do:
- Cơng ty đã tìm mọi biện pháp giảm chi phí như: chi phí quản lý, trích khấu
hao giảm do máy móc thiết bị sử dụng thấp, tiền lương giảm.
- Công ty được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm đầu của công
ty cổ phần.
- Cơng ty trang bị thêm một số máy móc hiện đại đầu tư cho sản xuất cũng
như văn phòng quản lý, cải tiến kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng
năng xuất lao động.
- Tuy trong thời gian cơng ty gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất
cũng như văn phòng quản lý, cải tiến kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng sản
phẩm, tăng năng suất lao động.
- Tuy trong thời gian cơng ty gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất
kinh doanh nhưng tiền lương bình quân đầu người vẫn tăng .Bởi vì trong quá trình
13

làm việc có nhiều người hồn thành tốt nhiệm vụ của mình do đó họ cần được
khen thưởng kịp thời để khuyến khích mọi người làm việc tốt hơn.
Tóm lại , qua phân tích trên ta thấy cơng ty cổ phần Đại Kim cũng có những
lúc làm ăn chưa đạt kết quả cao, nhưng đó là vấn đề khơng thể tránh khỏi của các
doanh nghiệp. Nhưng nhìn trung ta có thể kết luận rằng kết quả hoạt động sản xuất
kinh doanh của công ty qua 3 năm (2002-2004) là tương đối tốt.

PHẦN THỨ HAI
TỔ CHỨC CƠNG TÁC HẠCH TỐN TẠI
CƠNG TY CỔ PHẦN ĐẠI KIM
A. Kế tốn chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại công ty cổ phần Đại
Kim :
Đất nước ta đang từng bước hoà nhập vào dòng chảy thế giới. Từ một nền
kinh tế tập chung bao cấp chuyển sang cơ chế thị trưịng có sự điều tiết của nhà
nước, chúng ta đã thu được những thành tựu đáng kể thì những yếu tố tất yếu để
đứng vững và phát triển kịp đà của thế giới là thử thách lớn của chúng ta.
Trong nền kinh tế thị trường đầy sức cạnh tranh như hiện nay. Các doanh
nghiệp sản xuất muốn đứng vững tồn tại và tiến xa hơn nữa để đẩy mạnh sự phồn
vinh trong lĩnh vực kinh doanh của mình, ngồi những điều kiện cơ bản thì vấn đề
chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ln địi hỏi doanh nghiệp sản xuất
phải thường xuyên quan tâm đến. Về giá thành để xác định giá bán cho phù hợp
với định mức tiêu hao của xã hội, tìm mọi biện pháp để tiết kiệm chi phí và hạ thấp
giá thành. Giá thành sản phẩm chính xác sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm chi

14


phí sản xuất, xác định đúng giá bán sản phẩm, từ đó lập kế hoạch sản xuất kinh

doanh.
Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là những chỉ tiêu kinh tế quan
trọng luôn được các nhà quản lý doanh nghiệp quan tâm thơng qua những thơng tin
kế tốn cung cấp người quản lý sẽ có quyết định quản ký thích hợp.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc tính tốn xác định chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm có liên quan đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp và hiện nay các doanh nghiệp quan yâm đến vấn đề hạ giá thành sản
phẩm.
Đối với cơng ty cổ phần Đại Kim thì quy trình sản xuất sản phẩm khép kín,
việc sản xuất của cơng ty chia thành các phân xưởng, sản xuất các mặt hàng với
quy cách
kích cỡ khác nhau nên việc xác định đối tượng tập hợp chi phí là các phân xưởng
rất phù hợp với đặc điểm sản xuất của công ty.

Sơ đồ 7 : Tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
Chứng từ gốc

Bảng phân bổ
số 1, số 2, số 3

NKCT 1, 2, 5, 6

Sổ chi tiết chi
phí sản xuất

Bảng kê 4

NKCT số 7

Sổ cái

TK 621, 622, 627

Báo cáo 15i chính
tà

Bảng tổng hợp
chi tiết


Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu
Hàng ngày căn cứ vào các chứng từ gốc đã được kiểm tra hợp pháp, hợp lệ
kế toán lấy số liệu ghi trực tiếp vào các Nhật ký chứng từ liên quan; Bảng phân bổ
số 1, số 2, số 3, và Sổ chi tiết chi phí sản xuất. Từ sổ chi tiết chi tiết chi phí sản
xuất, cuối
tháng kế tốn lập bảng tổng hợp chi phí sản xuất. Từ các bảng phân bổ và các Nhật
ký chứng từ liên quan, kế toán vào Bảng kê số 4, cuối tháng tập hợp vào Nhật ký
chứng từ số 7 và sổ cái các TK 621, TK 622, TK 627, TK 154. Số liệu tổng cộng ở
sổ cái và một số chỉ tiêu chi tiết trong Nhật ký chứng từ, Bảng kê và các bảng tổng
hợp chi tiết được dùng để lập Báo cáo tài chính.
1. Cơng tác quản lý chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại công ty cổ
phần Đại Kim :
1.1. Đặc điểm chi phí sản xuất của cơng ty cổ phần Đại Kim :
Q trình sản xuất của cơng ty được diễn ra một cách thường xuyên, liên tục
nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường và hoàn thành kế hoạch sản xuất đối với những
đơn đặt hàng do đó nhu cầu về chi phí của cơng ty tương đối lớn.
Ngun vật liệu chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá thành (60- 70%). Hơn nữa
công ty lại sản xuất nhiều mặt hàng khác nhau lên nguyên vật liệu để sản xuất mỗi
loại mặt hàng cũng khác nhau. Việc xuất kho nguyên vật liệu sản xuất sản xuất dựa

trên nhu cầu thực tế của các phân xưởng. Chi phí nhân cơng trực tiếp cơng ty đã áp
dụng hình thức trả lương theo thời gian đối với các phịng ban, lương sản phẩm đối
với
cơng nhân phân xưởng, chi phí sản xuất chung được tập hợp theo từng phân
xưởng.
16


1.2. Phân loại chi phí sản xuất của cơng ty cổ phần Đại Kim :
Để thuận tiện và đảm bảo phù hợp giữa tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm đồng thời để đơn giản hố cơng tác tính giá thành. Chi phí sản xuất
của cơng ty được chia thành các khoản mục sau :
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp : khoản chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ở
công ty chiếm tỷ trọng khá lớn trong giá thành sản xuất sản phẩm khoảng (6070%) bao gồm:
+ Nguyên vật liệu chính : các loại hoá chất, các loại nguyên liệu nhựa và các
loại nguyên liệu gỗ...
+ Nguyên vật liệu phụ : bột màu đỏ, sơn kansai, mực in PE...
- Chi phí nhân cơng trực tiếp : bao gồm chi phí tiền lương, các khoản tính
theo lương, các khoản phụ cấp của cơng nhân trực tiếp sản xuất.
- Chi phí sản xuất chung : bao gồm chí phí khấu hao TSCĐ, chi phí QLPX,
chi phí mua ngồi khác...
1.3. Tổ chức cơng tác chi phí sản xuất của công ty cổ phần Đại Kim :
Trên thực tế để quản lý ngun vật liệu chính cơng ty đã sử dụng định mức,
tiền lương quản đốc phân xưởng được khốn theo tháng cịn các chi phí khác cơng
ty chưa tiến hành định mức được.
Bảng 3: Bảng cấu thành chi phí của cơng ty
Năm 2005
Khoản mục
- CP NVL trực tiếp

Số tiền
3.665.072.772

%
61,9

- CP NC trực tiếp

1.030.215.840

17,4

- CP sản xuất chung
Cộng

1.226.100.477
5.921.395.039

20,7
100

1.4. Đối tượng kế tốn tập hợp chi phí sản xuất :
Xác định đối tượng tập hợp chi phí phù hợp với đặc điểm và quy trình cơng
nghệ, phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh là một yếu tố cần thiết không thể
thiếu được đối với công tác hạch tốn chi phí sản xuất và tính giá thành.

17


Do đặc điểm tổ chức sản xuất của công ty là các phân xưởng, mỗi phân

xưởng
đều có quy trình cơng nghệ khép kín từ khâu đưa nguyên vật liệu vào cho đến khi
ra sản phẩm. Vì vậy đối tượng tập hợp chi phí sản xuất ở đây là từng phân xưởng
sản xuất.
1.5. Nội dung các khoản mục chi phí :
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp :
TK sử dụng : TK 621.
Tài khoản này dùng để phản ánh các chi phí nguyên vật liệu sử dụng trực tiếp
cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Chi phí nhân cơng trực tiếp :
TK sử dụng : TK 622.
Tài khoản này dùng để phản ánh chi phí lao động trực tiếp tham gia vào q
trình hoạt động sản xuất.
- Chi phí sản xuất chung :
TK sử dụng : TK 627.
Tài khoản này dùng để phản ánh chi phí sản xuất của tổ, phân xưởng sản xuất.
* Cơ sở tập hợp chi phí sản xuất theo từng khoản mục :
- Chi phí sản xuất chung :
Được tập hợp theo từng phân xưởng, từng tổ sản xuất, số liệu ghi vào bảng
phân bổ chi phí sản xuất chung được căn cứ vào sổ chi tiết chi phí sản xuất chung
và bảng nguyên vật liệu trực tiếp kỳ này.
- Chi phí nhân cơng trực tiếp :
Được tập hợp theo từng phân xưởng, kế toán lập bảng tính chi phí nhân cơng
trực tiếp để theo dõi và làm cơ sở để tính giá thành.
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp :
Được tập hợp cho từng phân xưởng
1.6. Phương pháp và quy trình tập hợp chi phí sản xuất :
a. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp :
Là cơ sở vật chất để chế tạo sản phẩm bao gồm
18

- Ngun vật liệu chính : các loại hố chất PPG, TDJ, hạt nhựa PE, PD, ABS,
các loại gỗ.
- Nguyên vật liệu phụ : Bột màu đỏ, sơn kansai, mực in PE...
Việc xuất dùng nguyên vật liệu cho các phân xưởng để sản xuất được quản lý
chặt chẽ, căn cứ vào nhiệm vụ sản xuất cụ thể hàng tháng, quý của công ty các
phân xưởng lập phiếu xin lĩnh vật tư trên cơ sở kế hoạch sản xuất và đề nghị của
phân xưởng. Trên phiếu xuất vật tư ghi rõ số lượng, chủng loại vật tư cần dùng để
sản xuất trình giám đốc ký duyệt. Thủ kho căn cứ vào phiếu xuất vật tư để xuất cho
các phân xưởng sản xuất.
Khi nhập vật tư về phân xưởng, nhân viên kế toán của phân xưởng ghi vào sổ
nhập vật tư của phân xưởng, hàng tháng phân xưởng tiến hành kiểm kê, tính tốn
số lượng vật tư cịn tồn tính đến thời điểm báo cáo gửi cho các bộ phận liên quan
như : phịng kế hoạch, phịng tài vụ.
Cơng cụ dụng cụ trong công ty bao gồm : máy mài nhỏ, máy đánh giấy giáp,
dây buộc, đinh, keo dán ... được xuất dùng để phục vụ cho các phân xưởng sản
xuất. Chi phí về cơng cụ dụng cụ chiếm tỉ lệ nhỏ trong chi phí nguyên vật liệu trực
tiếp .
Các số liệu trên được phản ánh vào bảng phân bổ vật liệu

Bảng 4 : Bảng phân bổ NVL, CCDC
Tháng 12 năm 2005
STT

HT

TK 152
TT

TK 153
HT
TT

1

TK 621- Chi phí
239.904.012

2.896.510

2

nhân cơng trực tiếp
TK 627- Chi phí
sản xuất chung
TK 641
TK 642
Cộng

7.286.000
0
0
247.190.012

1.006.500
225.000
531.817
4.659.827

3
4

19


b. Chi phí nhân cơng trực tiếp :
Là những khoản tiền lương biểu hiện bằng tiền được trả cho người lao động
nhằm bù đắp lại hao phí của họ trong q trình sản xuất kinh doanh như : lương
chính, lương phụ, các khoản phụ cấp... Do đó việc phân bổ chính xác tiền lương
vào giá thành sản phẩm, thực hiện đúng đắn chế độ tiền lương, tính đủ và kịp thời
tiền lương cho người lao động sẽ phát huy được tính năng động sáng tạo của người
lao động góp phần hoàn thành nhiệm vụ sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, tăng tích
luỹ và cải thiện đời sống. Do đặc điểm tổ chức sản xuất công ty áp dụng hai hình
thức trả lương :
- Trả lương theo thời gian : áp dụng đối với các phòng ban, nhân viên phân
xưởng. Căn cứ vào ngày làm công thực tế và cấp bậc lương của từng người :
Tiền lương =
Số ngày công
x
Cấp bậc
thời gian
LVTT
lương
- Trả lương theo sản phẩm áp dụng đối với công nhân sản xuất :
Tiền lương = Số lượng sp hoàn thành
sản phẩm
đủ tiêu chuẩn

x

Đơn giá tiền lương
sản phẩm

Hàng tháng căn cứ vào Phiếu nhập kho thành phẩm của các phân xưởng sản
xuất, kế toán dựa vào số liệu nhập kho và đơn giá tiền lương của từng loại sản
phẩm để tính tiền lương cho các phân xưởng, cơng ty cịn có các khoản lương phải
trả cho cơng nhân sản xuất như : lương độc hại ở phân xưởng xốp, khoản này được
cộng với lương chính và được trả vào cuối tháng ngồi ra những ngày làm thêm
của cơng nhân viên được tính như sau :
- Nếu làm thêm giờ vào ngày chủ nhật, lễ, tết thì được trả gấp đơi số ngày
làm bình thường
- Nếu làm thêm giờ vào ngày thường được trả bằng 1,5 lần số tiền cơng ngày
thường.
- Cịn đối với các khoản tiền lương phụ cấp được tính trên lương cơ bản
gồm : các khoản tiền trả cho công nhân viên trong thời gian nghỉ theo chế độ quy
định của nhà nước (nghỉ phép, lễ , tết) khoản này được trả bằng 100% lương cấp
bậc. Các khoản bảo hiểm cũng được tập hợp vào TK 622.
20


* Q trình hạch tốn chi phí nhân cơng trực tiếp :
Hàng tháng căn cứ vào bảng thanh toán lương, kế tốn tính các khoản bảo
hiểm theo chế độ quy định.
Kinh phí cơng đồn trích 2% trên lương thực tế tính vào giá thành sản phẩm
như vậy có 19% hạch toán vào giá thành sản phẩm, 6% người lao động phải nộp.
Tồn bộ chi phí nhân cơng được ghi vào bảng kê số 4.

21

STT

TK ghi có
TK ghi nợ

BẢNG PHÂN BỔ TIỀN LƯƠNG VÀ BẢO HIỂM XÃ HỘI
Tháng 12 năm 2005
TK 334
TK 338
Cộng có TK
TK 3382
TK 3383
TK 3384
338

Tổng cộng

1

TK 622
- PX Mút xốp
- PX Nhựa
- PX CB gỗ

83.902.350
35.724.420
38.535.210
9.642.720

1.678.047
834.591
771.704
120.530

12.634.132
5.358.663
5.780.281
1.446.408

1.678.047
714.489
770.705
192.855

15.990.226
6.907.743
7.322.690
1.759.793

99.892.576
42.632.163
45.857.900
11.402.513

2

TK 627
- PX Mút xốp
- PX Nhựa

- PX CB gỗ

16.199.500
12.025.000
2.010.000
2.164.500

323.990
514.500
40.170
42.095

2.620.510
1.803.750
301.500
324.675

323.990
241.500
41.200
44.290

3.268.490
2.558.750
382.870
326.870

1.946.790
14.583.750
2.392.870

2.491.370

3

TK 641

1.337.800

26.756

247.244

26.756

300.757

1.638.557

4

TK 642

24.756.000

495.120

4.038.380

495.120

2.028.620

26.784.620

5

TK 334

0

0

6.309.785,5

1.261.956,5

7.541.739

7.541.739

126.195.650

2.523.913

25.850.051,5

3.785.869,5

29.129.832

137.804.282

Tổng cộng

22


c. Chi phí sản xuất chung :
Là tất cả các chi phí liên quan đến phục vụ sản xuất trong phạm vi phân
xưởng gồm : chi phí nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ dùng cho các phân xưởng
sản xuất, chi phí tiền lương của nhân viên phân xưởng, các khoản bảo hiểm... chi
phí khấu hao tài sản cố định, chi phí bằng tiền khác.
- Chi phí về nguyên vật liệu, cơng cụ dụng cụ gồm : chi phí về dầu mỡ bơi
trơn máy khn giấy, bao bì, đinh ... và nhiều vật dụng khác phục vụ cho sản xuất.
Khi phát sinh các chi phí này kế tốn ghi vào phân bổ nguyên liệu vật liệu, công cụ
dụng cụ và phản ánh vào bảng kê số 4 .
- Chi phí tiền lương của nhân viên quản lý phân xưởng và các khoản bảo
hiểm là số tiền trả trước cho quản đốc, nhân viên. Khoản lương này áp dụng hình
thức trả lương theo thời gian nhưng có gắn liền với mức độ hoàn thành sản xuất
kinh doanh của phân xưởng, đồng thời cịn trả lương cho tổ cơ điện.
- Chi phí sửa chữa và dịch vụ mua ngoài : là các chi phí sửa chữa dùng ở các
phân xưởng sản xuất, thuê ngoài hoặc tự sửa chữa lấy và các chi phí khác bằng tiền
như điện, điện thoại, nước ... dùng cho các phân xưởng, các chi phí này ở cơng ty
được tập hợp vào Nhật ký chứng từ số 7 .

23


BẢNG KÊ SỐ 4
Tập hợp chi phí sản xuất theo phân xưởng

Tháng 12 năm 2005
S
T
T

TK
152

1

TK 621

3

TK 627

TK
334

TK
338

Cộng

239.904.012

TK
621

TK

622

TK
627

242.800.522

TK 622

4

TK
214

TK 154

2

TK
153

99.892.576

112.938.083

2.896.510

NKCT
số 3

Tổng
cộng
911.262.362
242.800.522

83.902.350

15.990.226

99.892.576
85.384.011

7.286.000

1.006.500

57.814.106

16.199.500

3.268.490

247.190.012

3.903.010

57.814.106

100.101.850

19.258.716

242.800.522

NHẬT KÝ CHỨNG TỪ SỐ 7
24

99.892.576

112.938.083

1.339.293.692


Tập hợp chi phí sản xuất tồn cơng ty
Tháng 12 năm 2005
S
T
T

TK
152

TK 621

3

TK 622

4

TK 627

7.286.000

5

TK 641

225.000

6

TK642

531.817

7

TK
334

TK
338

TK 154

2

TK

214

TK
621

TK
622

TK
627

242.800.522

1

TK
153

99.892.576

112.938.083

TK 155

239.904.012

TK
154

NKCT

số 3

Tổng
cộng
455.631.181

2.896.510

242.800.522
83.902.350

1.006.500

15.000.000

99.892.576

16.199.500

3.268.490

85.574.596

1.337.800

57.814.106

1.599.022

300.757

1.863.557

24.756.000

2.028.620

42.316.437
504.362.052

Cộng

Kế toán ghi sổ
( ký tên )

Kế toán tổng hợp
( ký tên )

25

504.362.052