NÂNG CAO HIỆU QUẢ VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT TRONG VIỆC BẢO ĐẢM AN NINH, TRẬT TỰ AN TOÀN XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

ĐỀ TÀI “NÂNG CAO HIỆU QUẢ VAI TRÒ CỦA
PHÁP LUẬT TRONG VIỆC BẢO ĐẢM AN NINH,
TRẬT TỰ AN TOÀN XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN
NAY”


MỤC LỤC:
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục tiêu nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phạm vi nghiên cứu
5. Bố cục đề tài
NỘI DUNG
CHƯƠNG I: Nhận thức chung về Pháp luật và vai trò của Pháp luật trong việc bảo đảm
an ninh, trật tự an toàn xã hội
1.1 Một số khái niệm liên quan
1.1.1“Pháp luật” và vai trò Pháp luật
1.1.2 Bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
1.2 Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về Pháp luật và vai
trị của Pháp luật
1.3 Tầm quan trọng của bảo đảm an ninh, trật tự an tồn xã hội
1.4 Q trình vận dụng Pháp luật trong việc bảo đảm an ninh trật tự, an tồn xã hội
1.4.1 Vai trị của pháp luật trong việc đảm bảo an ninh
1.4.2 Vai trò của pháp luật trong việc đảm bảo trật tự an toàn xã hội
CHƯƠNG II: Giải pháp nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm an
ninh, trật tự an toàn xã hội
2.1 Các giải pháp cơ bản
2.1.1 Tăng cường hơn nữa vai trò của nhà nước, sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là
việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp
2.1.2 Đẩy mạnh công tác tiếp thu ý kiến của nhân dân trong mọi lĩnh vực, đặc biệt

là luật pháp
2.1.3 Lập ra tổ tư vấn pháp luật miễn phí trong lĩnh vực an ninh, trật tự an toàn xã
hội
2.1.4 Đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức các lớp kiến thức pháp luật cho lực lượng công
an nhân dân
2.2 Lực lượng Cơng an trong việc góp phần nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong
việc bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:

Trong đời sống xã hội, pháp luật có vai trị đặc biệt quan trọng. Nó là cơng cụ
khơng thể thiếu, bảo đảm cho sự tồn tại, vận hành bình thường của xã hội nói chung và
của nền đạo đức nói riêng... Đối với Việt Nam chúng ta, từ khi thành lập năm 1945, Pháp
luật xã hội chủ nghĩa đã đóng vai trị quan trọng trong việc bảo đảm an ninh, chính trị xã
hội, giữ vững an ninh quốc phịng, mà cịn góp phần thúc đảy kinh tế xã hội phát triển.
Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ln đề cao vai trị của "Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa" như vậy việc thượng tôn pháp luật là vấn đề tất yếu. Vai trò của
Pháp luật thể hiện trên một số phương diện như Pháp luật là cơ sở để thiết lập, củng cố và
tăng cường quyền lực nhà nước, Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý mọi mặt
đời sống xã hội, Pháp luật góp phần tạo dựng những quan hệ mới, Pháp luật tạo ra môi
trường ổn định trong việc thiết lập các mối quan hệ giao ban giữa các quốc gia,… Qua đó
thấy được vai trị của Pháp luật là cực kỳ quan trọng trong đó có vai trò của Pháp luật
trong đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội
Từ khi Hiến pháp đầu tiên của nước ta được thông qua ngày 9/11/1946 đánh dấu
một bước phát triển của Luật pháp Việt Nam ta. Từ đó đến nay hệ thống pháp luật khơng
ngừng được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện trong từng giai đoạn lịch sử và thời gian cụ thể

đáp ứng nhu cầu thực tiễn của đất nước và con người Việt Nam góp phần quan trọng là
cơ sở pháp lý trong việc quản lý đất nước, là công cụ giúp Nhà nước thực thi vai trị và
thực hiện chức năng của mình. Tính đến nay nước ta đã có 5 lần sửa đổi Hiến pháp: Hiến
pháp năm 1946, Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1980, Hiến pháp năm 1992 (được
sửa đổi, bổ sung năm 2001) và bản Hiến pháp đang có hiệu lực là bản Hiến pháp năm
2013, các bộ luật như: Bộ luật dân sự, Bộ luật hình sự, Bộ luật tố tụng dân sự, Bộ luật tố
tụng hình sự, Bộ luật lao động, Bộ luật hàng hải và rất nhiều các văn bản dưới luật.
Bên cạnh đó, Luật pháp Việt Nam đang còn tồn tại những chỗ hở, những vấn đề
chưa đề cập tới, chưa được quy định trong thực tế hiện nay dễ bị các thế lực thù địch, các
loại tội phạm “lách” luật để thực hiện hành vi phạm tội của mình gây nguy hại tới an ninh
quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Cùng với sư phát triển của văn minh nhân loại, hội nhập
kinh tế quốc tế càng dễ làm tăng thêm các loại tội phạm công nghệ cao, tội phạm khủng
bố, tội phạm xuyên quốc gia, trộm cắp, cướp giật,… đe dọa tới an ninh, trật tự an toàn xã
hội.
Xuất phát từ những lý do trên em chọn đề tài “Nâng cao hiệu quả vai trò của Pháp
luật trong việc bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội ở Việt Nam hiện nay” làm đề tài
kết thúc học phần môn học Lý luận Nhà nước và pháp luật, Luật Hiến pháp.
2. Mục tiêu nghiên cứu:
Nắm vững hơn nữa vai trò của Pháp luật trong đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã
hội


Đưa ra được ý kiến chủ quan cá nhân về giải pháp nâng cao hiệu quả vai trò của
pháp luật trong đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội
Làm cơ sở lý luận phục vụ công tác quản lý xã hội trong lĩnh vực đảm bảo an
ninh, trật tự an toàn xã hội sau này
3. Đối tượng nghiên cứu: Vai trò của pháp luật
4. Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam và trong giai
đoạn hiện nay
5. Bố cục đề tài:

Gồm 2 chương:
Chương I: Nhận thức chung về Pháp luật và vai trò của Pháp luật trong việc bảo
đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
Chương II: Giải pháp nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm
an ninh, trật tự an toàn xã hội


NỘI DUNG
CHƯƠNG I: Nhận thức chung về Pháp luật và vai trò của Pháp luật trong việc bảo
đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
1.1 Một số khái niệm liên quan
1.1.1“Pháp luật” và vai trò Pháp luật
-Khái niệm “Pháp luật”: Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung, do nhà nước đặt
ra, thừa nhận và bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí và lợi ích của giai cấp thống trị trong
xã hội có giai cấp, là yếu tố điều chỉnh các quan hệ xã hội nhằm đưa đến trật tự, ổn định
và sự phát triển chung của xã hội
- “Vai trò của pháp luật”
Cũng như vai trò của Nhà nước, vai trò của pháp luật có thể được tiếp cận dưới
nhiều góc độ khác nhau. Tính đa dạng của mối quan hệ giữa pháp luật với các hiện tượng
khác trong xã hội quyết định vai trò rộng lớn của loại quy phạm xã hội này. Người ta
thường nói đến vai trị của pháp luật đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, vai trị của
pháp luật đối với văn hóa và đạo đức truyền thống, vai trò của pháp luật đối với nhà
nước, đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia…
Trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa khơng thể
khơng khẳng định vai trị quan trọng của pháp luật đối với quản lý Nhà nước, quản lý xã
hội. Ở Việt Nam, trong Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng
hoà, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói rõ rằng: nhiệm vụ ban hành hiến pháp là nhiệm vụ cấp
bách của Nhà nước lúc bấy giờ. Người cho rằng, thiếu luật pháp, chính phủ khơng thể
điều hành được đất nước.Điều 12 Hiến pháp nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
năm 1992 cũng quy định rằng: “Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật và không ngừng

tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa”.
Vai trò của pháp luật được thể hiện:
– Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý mọi mặt của đời sống xã hội
– Pháp luật là phương tiện thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mỗi công dân.
1.1.2 Bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
-Khái niệm “An ninh”
An ninh trước hết có thể hiểu là sự phát triển của một tập thể cộng đồng hay một xã
hội có kỷ cương, tổ chức hợp lý, mạnh mẽ, được phát triển dựa trên cơ sở quy định trong
những văn bản quy phạm pháp luật. Thực hiện nhiệm vụ bảo đảm sự ổn định thường
xuyên của xã hội.


An ninh được coi là một trong những vấn đề cấp bách và được đặt lên hàng đầu trong
sự phát triển tồn tại của đất nước. Muốn an ninh được ổn định đất nước ngày càng phải
chú tâm xây dựng và đưa ra những chính sách bảo vệ một cách hợp lý nhất.
-Khái niệm “Trật tự”
Trật tự xã hội được hiểu theo nghĩa là những hoạt động góp phần làm ổn định và hài
hòa, điều hành các mối quan hệ thành phần trong một cộng đồng, tập thể xã hội.
Trật tự xã hội giúp cho một đất nước duy trì được sự phát triển xã hội và đảm bảo
những cơ chế và thiết chế cho việc quản lý của một đất nước. Trật tự xã hội là một trong
những biểu hiện của đời sống xã hội, tính chuẩn mực của các hành động xã hội. Nhờ trật
tự xã hội mà tất cả mọi người đều có sự ổn định, cho phép nó hoạt động một cách có hiệu
quả, khơng cần phụ thuộc quá nhiều về các yếu tố bên trong và bên ngồi mơi trường.
1.2 Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về Pháp luật và vai
trò của Pháp luật
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về pháp luật: Pháp luật là một hiện
tượng xã hội mang tính lịch sử. Quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin cho rằng, cũng
như nhà nước, pháp luật là sản phẩm của sự phát triển xã hội. Pháp luật khơng phải là ý
chí của thượng đế hay của một lực lượng siêu nhiên nào ngoài trái đất gán ghép vào xã
hội. Pháp luật nảy sinh trong đời sống xã hội, là kết quả của sự biến đổi xã hội từ xã hội

khơng có giai cấp sang xã hội có giai cấp. Quan điểm Mác – Lenin cho rằng, pháp luật
được hình thành chủ yếu bằng hai con đường cơ bản như sau:
Thứ nhất, nhà nước tuyên bố (thừa nhận) một số các quy tắc đã có sẵn trong xã hội như
tập quán, đạo đức, tín điều tơn giáo … thành pháp luật và dung quyền lực nhà nước bảo
đảm cho chúng được tôn trọng, được thực hiện.
Thứ hai, nhà nước đặt ra những quy tắc xử sự mới. Những quy tắc này thường do các cơ
quan nhà nước có thẩm quyền đặt ra thơng qua những trình tự, thủ tục, hình thức nhất
định.
Chủ tịch Hồ Chí Minh ý thức rất sớm về tầm quan trọng của Hiến pháp và pháp
luật trong quản lý nhà nước và xã hội. Ngay từ năm 1919, trong bản "Yêu sách của nhân
dân An Nam" gửi tới Hội nghị Versaile, Nguyễn Ái Quốc đã yêu cầu phải "thay thế chế
độ ra sắc lệnh bằng chế độ ra các đạo luật". Đến năm 1922, Người đã khái quát, thể hiện
quan điểm của mình trong bài "Việt Nam yêu cầu ca": "Bảy xin Hiến pháp ban


hành/Trăm điều phải có thần linh pháp quyền". Có ý kiến cho rằng hai câu thơ lục bát nói
về yêu sách thứ 7 này không chỉ chuyển thể thành công nội dung thực chất của một yêu
sách chính trị mà còn nâng cao rõ rệt nội dung yêu sách thành: đòi ban hành Hiến pháp.
Hiến pháp là luật nhưng là luật cơ bản của một nước, tạo rường cột, cơ sở pháp lý cơ bản
cho tồn xã hội, định hình chế định cơ bản quyền con người, quyền công dân. Xa hơn
nữa, Nguyễn Ái Quốc còn chỉ ra cốt lõi, tinh tuý của một nhà nước pháp quyền chính là ở
chỗ đưa tinh thần thượng tôn pháp luật mà trước hết là thượng tôn Hiến pháp vào lĩnh
vực quản lý xã hội. Tinh thần cao cả ấy, thật tuyệt vời lại được Người diễn đạt một cách
rất độc đáo, xưa nay chưa từng thấy: thần linh pháp quyền. Có thể nói, Nguyễn Ái Quốc
đã tìm ra được một cách thể hiện độc đáo để nói lên ý nghĩa thiêng liêng, tôn quý của
Hiến pháp và pháp luật mà lại rất gần gũi, dễ cảm nhận, tiếp thu, dễ nhớ, dễ thuộc để làm
theo.
Tư tưởng về một Hiến pháp dân chủ làm nền tảng cho một nhà nước dân chủ và
thượng tơn pháp luật đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẩn trương thực hiện ngay sau khi
Cách mạng tháng Tám thành công. Với sự ra đời của Hiến pháp năm 1946, tư tưởng Hồ

Chí Minh về một nhà nước dân chủ và pháp quyền, về một nền pháp luật của dân, do dân
và vì dân đã trở thành hiện thực. Và những tư tưởng của Người vẫn luôn được tiếp thu, kế
thừa và phát triển thông qua việc Nhà nước tiếp tục sửa đổi, bổ sung nhiều Luật mới,
Hiến pháp mới (gần nhất là Hiến pháp 2013) cho thấy được tầm quan trọng của pháp luật
và tinh thần thượng tôn pháp luật của nhân dân Việt Nam.
1.3 Tầm quan trọng của bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
An ninh trật tự là một trong những nhiệm vụ cấp thiết được chú trọng và quan tâm
của nhà nước hiện nay. Việc số tội phạm tăng nên ngày càng lớn hết và đây là một trong
những nhiệm vụ hết sức nặng nề với nhiều khó khăn, phức tạp. Sự bảo vệ và giữ vững an
ninh lúc này chi phối và điều chỉnh các hành vi, bảo vệ và chống lại những đe dọa của
các thế lực thù địch. Bên cạnh đó những góp phần giữ vững vai trị bảo vệ Tổ quốc khỏi
mối đe dọa từ bên trong và bên ngoài.
Những mối đe dọa về an ninh phi truyền thống, tội phạm quốc tế, những nguy cơ
tiềm ẩn từ những tội phạm khủng bố, buôn bán ma túy,... Các vấn đề an ninh quốc gia
trong nước như an ninh về nguồn nước, an ninh năng lượng... không phải đơn giản một
quốc gia có thể xử lý được. Trong khi đó nhiệm vụ được nêu cao với phương châm “Xây
dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn” là một trong những sự cần thiết và phương châm
của an ninh trật tự nước ta lúc này. Thực hiện đúng các chủ trương về xây dựng một xã


hội đảm bảo đúng kỷ cương và an toàn cho người dân. Nếu khơng có những sự đảm bảo
này chắc chắn xã hội sẽ bị rối loạn.
An ninh trật tự đối với một đất nước không chỉ là hệ thống pháp luật về an ninh
Quốc gia, mà còn đưa hệ thống pháp luật đó vào thực tiễn quản lý nhà nước trong việc xử
lý và giải quyết những tội phạm, góp phần xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa ngày
càng vững mạnh và giàu đẹp hơn.
Là một trong những nền tảng mà Công an nhân dân sử dụng để bảo vệ quyền con
người, quyền công dân, phát huy quyền làm chủ ở mỗi người dân. Đồng thời thực hiện
những quyền về tự do, chính trị, thực hiện phát triển nền kinh tế, văn hóa và xã hội. Quy
định rõ ràng những chế độ bảo vệ nhân dân nếu bị xâm phạm nghiêm trọng tới quyền và

lợi ích.
Sự cần thiết của an ninh trật tự là gì trong các tổ chức và cá nhân? Nó góp phần
nâng cao ý thức pháp luật của toàn xã hội. Khi áp dụng những quy định về an ninh trật tự,
việc quản lý nhà nước về an ninh Quốc gia, phòng và chống tội phạm có tác động to lớn
đến lực lượng làm nhiệm vụ, đem lại các kiến thức hiểu biết pháp luật, giáo dục nhân dân
tôn trọng pháp luật, đấu tranh không khoan nhượng và sẵn sàng chống lại kẻ thù khi xâm
phạm đến an ninh trật tự của đất nước.
Tầm quan trọng và sự ảnh hưởng của an ninh trật tự có một vai trị hết sức quan
trọng đối với sự nghiệp bảo vệ đất nước nhất là trong điều kiện xây dựng Nhà nước của
nhân dân, do nhân dân và vì dân. An ninh trật tự bảo vệ pháp luật và nhân dân trong đời
sống xã hội. Vì vậy sự cần thiết của nó đối với đất nước là vơ cùng to lớn.
1.4 Quá trình vận dụng Pháp luật trong việc bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội
1.4.1 Vai trò của pháp luật trong việc đảm bảo an ninh
Ban hành một số văn bản dưới luật như: Chỉ thị số 09/CT-TW ngày 01/12/2011
của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với phong
trào tồn dân bảo vệ ANTQ trong tình hình mới”; Nghị quyết số 28/NQ-TW ngày
25/10/2013 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong
tình hình mới”. Chỉ thị số 03/CT-BCA-V28 ngày 03/6/2016 của Bộ Công an về “Tăng
cường công tác xây dựng phong trào tồn dân bảo vệ ANTQ trong tình hình mới”. Xét
vai trò của pháp luật trên hai phương diện cụ thể như sau:
*Pháp luật là vũ khí chính trị chống lại các lực lượng thù địch:


Pháp luật trở thành vũ khí chính trị để nhân dân Việt Nam chống lại những thế lực
thù địch thông qua việc ghi nhận các chính sách, mục tiêu của Nhà nước về đối nội, đối
ngoại. Bên cạnh đó, pháp luật quy định địa vị thống trị của lực lượng cầm quyền trong xã
hội, thậm chí cịn ghi nhận vai trò lãnh đạo của Đảng cầm quyền, sự liên minh giữa các
giai cấp, tầng lớp xã hội trong việc nắm giữ và thực hiện quyền lực nhà nước. Để làm
được việc này pháp luật thực hiện các biện pháp cưỡng chế rất nghiêm ngặt đối với các
hành vi xâm hại lợi ích của giai cấp thống trị, tổn hại đến lợi ích quốc gia.

* Pháp luật là cơng cụ đảm bảo vững chắc nền an ninh quốc gia:
Pháp luật quy định rõ “Bảo vệ an ninh quốc gia là sự nghiệp của tồn dân. Cơ
quan, tổ chức, cơng dân có trách nhiệm, nghĩa vụ bảo vệ an ninh quốc gia theo quy định
của pháp luật” trong Điều 8 Luật an ninh quốc gia được Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ 6
thông qua ngày 03 tháng 12 năm 2004. Việc quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của
mỗi tổ chức, cá nhân và những biện pháp áp dụng cần thiết khi quốc gia bị đe dọa đã
ngăn chặn, đấu tranh làm thất bại các hoạt động xâm hại đến an ninh quốc gia.
1.4.2 Vai trò của pháp luật trong việc đảm bảo trật tự an toàn xã hội
Ban hành một số chỉ thị như: Chỉ thị số 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính
trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với cơng tác phịng, chống tội phạm trong
tình hình mới”. Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 25/7/2018 của Thủ tướng Chính phủ; Kế
hoạch số 246/KH-BCA ngày 12/11/2018 của Bộ Công an về “Công tác đảm bảo an ninh,
trật tự đối với khu kinh tế, khu công nghiệp, doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài”.
Cụ thể hơn như sau:
*Trong lĩnh vực an sinh xã hội
Vai trò của pháp luật ở lĩnh vực an sinh xã hội thể hiện rõ nhất trong chính sách
lao động; chính sách y tế, chính sách xóa đói giảm nghèo.
Có thể thấy trong lĩnh vực lao động, pháp luật tạo cơ sở pháp lí cho việc hình
thành, phát triển thị trường lao động có cơ cấu, tổ chức ngày càng phù hợp: các chế định
về quyền, nghĩa vụ của người lao động và sử dụng lao động, chế định hợp đồng lao động,
thỏa ước tập thể ngày càng hoàn thiện, đảm bảo sự bình đẳng về địa vị pháp lí giữa các
bên tham gia hợp đồng. Khơng chỉ có vậy, pháp luật đã quan tâm giải quyết vấn đề tranh
chấp lao động, được quy định cụ thể ở Chương XIV: “Giải quyết tranh chấp lao động”
của Luật lao động, xác định rõ những nguyên tắc trong giải quyết tranh chấp, bảo đảm sự
phát triển ổn định của các quan hệ lao động.
Pháp luật trong lĩnh vực y tế là hệ thống được hình thành sớm và từng bước thể
chế chính sách bảo vệ sức khỏe nhân dân của Đảng và Nhà nước, phù hợp với điều kiện
phát triển thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa; là cơ sở xây dựng nền y học tiên tiến,

dân tộc và hiện đại; là cơ sở pháp lí quan trọng trong bảo đảm sự tham gia của xã hội
trong lĩnh vực bảo vệ sức khỏe nhân dân, góp phần bảo đảm cơng bẳng xã hội.
Đối với chính sách xóa đói giảm nghèo, pháp luật quy định biện pháp hỗ trợ trực
tiếp đối với các hộ nghèo và các chủ thể tham gia phát triển kinh tế xã hội vùng sâu, vùng
xa. Trong lĩnh vực nông nghiệp và nông thơn có các ưu đãi về quyền sử dụng, chuyển
nhượng hoặc thế chấp quyền sử dụng đất…được quy định cụ thể trong Luật Đất đai, Luật
Thuế sử dụng đất nông nghiệp... Khơng chỉ dừng lại ở đây, pháp luật cịn quy định những
biện pháp hỗ trợ, ưu đãi với người nghèo, vùng sâu, vùng xa: pháp luật giáo dục quy định
chính sách đối với người học thuộc diện chính sách xã hội trong các điều từ 89 đến điều
92 của Luật giáo dục 2006, với các chế độ ưu đãi về tuyển sinh, trợ cấp học phí, cấp học
bổng…
*Trong lĩnh vực bảo vệ môi trường
Bảo vệ môi trường là một vấn đề cấp thiết không chỉ với Việt Nam mà trên toàn
thế giới. Điều này phụ thuộc phần lớn vào ý thức của mỗi cá nhân. Luật bảo vệ môi
trường ra đời (lần đầu tiên vào năm 1993) được sửa đổi năm 2005 đã góp phần vào
những chuyển biến tích cực như: nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân, phát
triển công tác bảo tồn thiên nhiên và sự đa đạng của hệ sinh thái. Pháp luật cụ thể hóa các
chính sách bảo vệ mơi trường, khuyến khích những hành vi liên quan đến việc tuyên
truyền bảo vệ mơi trường, khai thác hợp lí tài ngun thiên nhiên đồng thời đề ra những
biện pháp trừng trị thích đáng với những hành vi có ảnh hưởng xấu đến môi trường như:
săn bắn, khai thác trái phép, xả rác bừa bãi
*Trong lĩnh vực an tồn giao thơng:
Pháp luật tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác bảo đảm trật tự an tồn giao
thơng đường bộ thơng qua việc ban hành Luật giao thông đường bộ nhằm tăng cường
hiệu lực quản lý nhà nước, đề cao ý thức trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân (Điều
4 Luật giao thông đường bộ năm 2001 quy định: “Bảo đảm an tồn giao thơng đường bộ
là trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân và của toàn xã hội”) để đảm bảo giao thông
đường bộ thông suốt, trật tự, an toàn, thuận lợi phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân và sự
nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Luật Giao thông đường bộ quy định quy tắc giao thơng
đường bộ (ví dụ như các quy tắc mà người tham gia giao thông đường bộ phải tuân theo,

như: người tham gia giao thông đường bộ phải đi bên phải chiều đi của mình, đi đúng
phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ,hiệu lệnh của cảnh
sát giao thông); các điều kiện đảm bảo an tồn giao thơng đường bộ của kết cấu cơ sở hạ
tầng, phương tiện và người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ, hoạt
động vận tải đường bộ và quản lý nhà nước về giao thông đường bộ.
*Trong lĩnh vực phòng chống tội phạm và các tệ nạn xã hội:


Phịng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh có hiệu quả với tội phạm và tệ nạn xã hội,
pháp luật đã đề ra những biện pháp cưỡng chế nghiêm khắc quy định các chế tài xử phạt;
kiểm soát các hoạt động liên quan đến các lĩnh vực như trộm cắp, ma túy, mại dâm, gây
rối trật tự cơng cộng.
Ví dụ như “Luật số 23/2000/QH10 của Quốc hội : Luật Phòng, Chống ma túy”
được Quốc hội thơng qua trong khóa X, kỳ họp thứ 8 ngày 09 tháng 12 năm 2000, đã quy
định rất rõ ràng về nội dung, trách nhiệm pháp lí của người dân cũng như các cơ quan cấp
cao về phịng chống tệ nạn ma túy, trong đó có cả xử lí vi phạm và khen thưởng được nêu
trong chương VII: “Cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức có thành tích trong đấu tranh
phịng, chống ma t thì được khen thưởng theo quy định của pháp luật” (Điều 52); “Mọi
hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống ma tuý phải được xử lý kịp thời, nghiêm
minh theo quy định của pháp luật; việc xử lý phải kiên quyết, công khai và thông báo cho
cơ quan, tổ chức, chính quyền cơ sở nơi người vi phạm làm việc hoặc cư trú” (Khoản 1
điều 53).
CHƯƠNG II: Giải pháp nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong việc bảo
đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
2.1 Các giải pháp cơ bản
2.1.1 Tăng cường hơn nữa vai trò của nhà nước, sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là
việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp
Đại hội Đảng lần thứ XII tiếp nối những quan điểm tại các kỳ Đại hội trước, trên
cơ sở Cương lĩnh xây dựng đất nước năm 1991, phát triển bổ sung năm 2011 và được cụ
thể hóa trong Hiến pháp năm 2013, trong đó đã xác định Đảng Cộng sản Việt Nam là

Đảng duy nhất cầm quyền và lãnh đạo, nhưng sự lãnh đạo của Đảng phải thông qua Nhà
nước, điều này đặt ra vấn đề là Đảng phải hóa thân vào nhà nước. Nói đến Nhà nước,
trước hết phải nói đến Quốc hội, vì Quốc hội có 3 chức năng rất quan trọng là lập pháp,
giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Quốc hội vừa là cơ quan đại
biểu cao nhất của nhân dân vừa là cơ quan quyền lực cao nhất thì Quốc hội chính là nơi
có các điều kiện tốt nhất để phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng trong thực hiện quản lý xã
hội, điều hành xã hội trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền.
Như vậy, vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước nói chung và Quốc hội nói
riêng đã được Hiến định, nhưng sự lãnh đạo của Đảng đối với Quốc hội lại cần được đổi
mới cho phù hợp với tình hình thực tiễn. Trong đó, hoạt động lập pháp là q trình thể
chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng thành các văn bản quy phạm pháp luật. Nếu
đường lối càng cụ thể, rõ ràng thì việc thể chế hố thành pháp luật càng thuận lợi để điều
chỉnh các quan hệ xã hội, do vậy, sự lãnh đạo của Đảng càng được tăng cường. Sự lãnh
đạo mang tính định hướng của Đảng đối với hoạt động lập pháp trước hết là sự chỉ đạo
trong việc xây dựng kế hoạch, chương trình lập pháp. Cùng với điều đó, nghị quyết của


Đảng cần định hướng một số nội dung thuộc về quan điểm như chính sách về đất đai, về
kinh tế thị định hướng xã hội chủ nghĩa, về cải cách tư pháp xây dựng Nhà nước pháp
quyền…
Bên cạnh đó, hoạt động lập pháp là do nhiều chủ thể khác nhau tham gia, muốn
nâng cao chất lượng công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của
đất nước, Đảng cũng cần định hướng, xây dựng và tổ chức đội ngũ cán bộ ngày càng
chuyên sâu về nghiệp vụ, nhạy bén về nhận thức chính trị.
Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng với hoạt động của cơ quan lập pháp chính là tiếp
tục nâng cao hơn nữa chất lượng của các Nghị quyết, Quyết định, Chỉ thị của Đảng, các
văn bản này càng sát thực, mang tính ổn định, lâu dài, minh bạch sẽ tạo điều kiện để
Quốc hội cụ thể hóa đầy đủ, chính xác trong các văn bản quy phạm pháp luật. Trong bối
cảnh mới hiện nay, việc tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng phương thức lãnh đạo
đặt ra yêu cầu các chủ trương, đường lối của Đảng vừa đảm bảo nhanh chóng để đáp ứng

với sự biến chuyển liên tục của tình hình thế giới và trong nước, vừa đảm bảo mềm dẻo,
linh hoạt, tránh tình trạng áp đặt, khn mẫu, để ý Đảng và lòng dân hòa làm một, đưa
đất nước vững bước đi lên.
Để cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013 và thể chế hóa Nghị quyết
Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ
thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Đảng đoàn Quốc hội cần tập trung
lãnh đạo, chỉ đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan
thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội
theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; tăng cường, phát huy dân chủ hơn nữa trong
phương thức hoạt động của Quốc hội, tăng cường tranh luận, phản biện, giám sát đối với
những vấn đề được cử tri và nhân dân quan tâm. Đặc biệt tích cực tranh luận, phản biện
các vấn đề còn tồn tại liên quan tới tình hình an ninh, trật tự an tồn xã hội đưa ra những
phương án giải quyết trong tình hình mới bằng mọi chính sách kể cả ban hành thêm các
văn bản dưới luật.
2.1.2 Đẩy mạnh công tác tiếp thu ý kiến của nhân dân trong mọi lĩnh vực, đặc biệt
là luật pháp
Hiện nay, nhà nước đã sử dụng nhiều biện pháp để tiếp thu ý kiến của người dân,
trong đó có các hình thức như lập chương trình truyền hình “dân hỏi bộ trưởng trả lời”,
các phiếu hỏi ý kiến người dân về sửa đổi, bổi sung, ban hành Hiến pháp mới,… những
biện pháp đó phần nào đã thực hiện được đúng nguyên tắc dân chủ của nhà nước Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, nhiều người dân chưa tiếp
xúc được với truyền hình, với các phiếu hỏi ý kiến,…


Nhà nước và các cơ quan ban ngành có thẩm quyền nên tiếp tục đẩy mạnh, nâng
cao hơn nữa việc tiếp thu ý kiến của người dân, đặc biệt là các cấp cơ sở, quan tâm hơn
nữa tới các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo. Các cấp cần thường
xuyên thanh tra, kiểm tra, rà soát việc tiếp xúc dân của các cấp cơ sở, ban hành các chỉ thị
ở các cấp để thúc đẩy người dân đóng góp ý kiến cho việc ban hành các luật và các văn
bản dưới luật, đặc biệt trong vấn đề an ninh, trật tự an toàn xã hội đang diễn ra ngày càng

khó dự báo trong giai đoạn hiện nay.
2.1.3 Lập ra tổ tư vấn pháp luật miễn phí trong lĩnh vực an ninh, trật tự an toàn xã
hội
Hiện nay các cơng ty Luật tư nhân đã có mở thêm các dịch vụ tư vấn pháp luật
nhưng đại đa số là để phục vụ nhu cầu của cá nhân khách hàng và nhu cầu của công ty tư
nhân, chứ không tư vấn nhiều tới vấn đề an ninh, trật tự an tồn xã hội. Vì vậy việc lập ra
tổ tư vấn pháp luật miễn phí là cấp thiết và góp phần tuyên truyền người dân thực hiện
theo pháp luật và ý thức tự giác cá nhân trong việc bảo đảm gìn giữ an ninh, trật tự an
tồn xã hội.
Để nhân dân tiếp cận các quy định của pháp luật, hiểu đúng, hiểu đầy đủ những
vấn đề liên quan pháp luật trên các lĩnh vực an ninh, trật tự an tồn xã hội nói riêng và
các lĩnh vực đời sống nói chung, Nhà nước nên lập ra các điểm tư vấn Pháp luật miễn
phí, để từ đó mỗi người tự ý thức, thực hiện tốt quyền và nghĩa vụ của cơng dân trong các
lĩnh vực, góp phần đảm bảo cuộc sống của người dân trên tất cả lĩnh vực, đồng thời giúp
họ nhận thức tốt trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng. Các đơn vị cần lồng ghép
tuyên truyền, phổ biển giáo dục pháp luật về phòng ngừa, ngăn chặn các hoạt động gây
ảnh hưởng đến an ninh, trật tự an tồn xã hội thơng qua các hội nghị, sinh hoạt tổ, nhóm;
các hoạt động trải nghiệm, ngoại khóa, sinh hoạt dưới cờ, tọa đàm, sinh hoạt Đồn, Đội,
qua Website, Blog, diễn đàn, đài phát thanh...; chủ động tổ chức thơng tin, phổ biến bằng
hình thức linh hoạt, phù hợp, bảo đảm thiết thực; kịp thời biểu dương, khen thưởng tập
thể, cá nhân có thành tích trong cơng tác phòng ngừa, ngăn chặn, tố giác các hoạt động
gây rối an ninh, trật tự an toàn xã hội; xử lý nghiêm những tập thể và cá nhân vi phạm.
2.1.4 Đào tạo, bồi dưỡng, tổ chức các lớp kiến thức pháp luật cho lực lượng cơng
an nhân dân
Xu thế tồn cầu hóa và hội nhập ngày càng sâu rộng, tác động rất lớn đến các lĩnh
vực của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, đặt ra nhiều thách thức,
tác động khơng nhỏ đến chính trị và cơng tác đảm bảo an ninh quốc gia. Tình hình đó địi
hỏi cấp thiết phải đổi mới giáo dục, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đáp
ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Để đáp ứng nhu đào tạo lực lượng công an
nhân dân với , nhiệm vụ trong cơng tác đấu tranh phịng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh

quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, các đơn vị cần tăng cường trong công tác đào


tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung và lực lượng cơng an nhân nói riêng, cần có nhiều hoạt
động hợp tác thiết thực, hiệu quả trong công tác đào tạo bồi dưỡng pháp luật. Ngoài ra,
cũng cần hướng dẫn, huấn luyện nghiệp vụ, bồi dưỡng kiến thức pháp luật đối với các tổ
chức quần chúng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự tại cơ sở, bảo vệ dân phố, dân phòng,
bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
Các trường đào tạo công an nhân dân cả học viện và trung cấp cần tăng thêm số
tiết học về các môn pháp luật, bổ sung thêm các lớp học cho học viên, đào tạo song song
hai bằng; xây dựng các đề án, các cuộc thi để cán bộ, sinh viên tích cực tham gia học tập,
trau dồi kiến thức pháp luật. Tích cực cho cán bộ, sinh viên đi học tập thực tế áp dụng
pháp luật,
2.2 Lực lượng Cơng an trong việc góp phần nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong
việc bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội
Thứ nhất, lực lượng Cơng an tích cực tham mưu với Đảng, chính quyền các cấp có
thẩm quyền liên quan trong việc ban hành thêm những văn bản dưới luật (nghị quyết, chỉ
thị, thông tư,…) về các phương diện, lĩnh vực mà pháp luật chưa đề cập tới mới phát sinh
từ thực tiễn
Thứ hai, chủ động trong công tác tổng kết, đúc rút kinh nghiệm từ thực thế công
tác về áp dụng các bộ luật, các văn bản dưới luật để nhìn nhận ưu điểm trong quá trình
thực thi nhiệm vụ để tiếp tục phát huy và nhìn ra nhược điểm để khắc phục những sai lầm
cho công tác sau này. Đồng thời giúp đồng chí, đồng đội sửa sai, chia sẻ kinh nghiệm,
thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.
Thứ ba, mỗi cán bộ, chiến sĩ cơng an nhân dân tích cực học tập, trau dồi tri thức,
“vững về chính trị, giỏi về Nghiệp vụ, tinh thông về pháp luật”. Đặc biệt trong giai đoạn
hiện nay, mỗi cán bộ, chiến sĩ cần chủ động tiếp cận, đọc thêm về các luật mới ban hành
các văn bản dưới luật do các cấp ban hành để phục vụ tốt nhiệm vụ công tác sau này.
Thứ tư, làm tốt công tác dân vận, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật tới
mọi người dân, đặc biệt là những nơi vùng sâu vùng xa, vùng biên giới, hải đảo ít được

tiếp cận với các phương tiện thơng tin truyền thông, các loại sách, báo, các loại văn bản
dưới luật được ban hành.
Thứ năm, lực lượng công an cần xây dựng, chủ động tiếp thu, làm việc có hiệu
quả với các ban ngành có liên quan tới luật pháp để phục vụ tốt hơn trong q trình cơng
tác cũng như hiểu biết sâu sắc hơn pháp luật Việt Nam.


Thứ sáu, phải là lực lượng tiên phong đi đầu trong việc chấp hành pháp luật và
thực thi pháp luật. Mỗi cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân phải là những người gương
mẫu của dân, chuẩn trong áp dụng pháp luật và thực thi pháp luật.


KẾT LUẬN
Đề tài tiểu luận “Nâng cao hiệu quả vai trò của Pháp luật trong việc bảo đảm an
ninh, trật tự an toàn xã hội ở Việt Nam hiện nay” mà em đã trình bày trên đây đã chỉ ra
được một số kiến thức cơ bản như khái niệm pháp luật, vai trò của pháp luật, chỉ ra được
quan điểm của Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về pháp luật cũng như
vai trị của pháp luật, đặc biệt là chỉ ra vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm an ninh,
trật tự an toàn xã hội ở Việt Nam hiện nay. Đồng thời đưa ra ý kiến chủ quan của cá nhân
về giải pháp nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong việc bảo đảm an ninh, trật tự
an toàn xã hội.
Ngày nay các vấn đề xoay quanh pháp luật rất nhiều, trên mọi phương diện, mọi
lĩnh vực của đời sống xã hội con người, ở đâu có xích mích ở đó có pháp luật giúp hịa
giải. Pháp luật là thứ khơng thể thiếu và mang tính cấp thiết cao, vấn đề thượng tôn pháp
luật cũng ngày càng được phổ biến rộng rãi. Đề tài tiểu luận trên chỉ nói về một khía cạnh
rất nhỏ trong cuộc sống con người nhưng nó cũng góp một phần nhỏ bé vào việc cung
cấp lý luận và góp phần cải thiện thực tiễn cuộc sống, đáp ứng nhu cầu của xã hội.
Trong bài tiểu luận này chỉ ra giải pháp mang ý kiến chủ quan của cá nhân em
nhằm góp phần vào việc nâng cao hiệu quả vai trò của pháp luật trong việc đảm bảo an
ninh, trật tự an toàn xã hội. Mong rằng những ý kiến giải pháp của em nêu trên sẽ góp

phần cải thiện vai trị của pháp luật và phù hợp với thực tiễn xã hội. Đồng thời qua bài
tiểu luận này, em mong rằng mọi người có thể thêm tin tưởng vào nhà nước Cộng hòa xã
hội chủ nghĩa Việt Nam, tin vào pháp luật xã hội chủ nghĩa và có tinh thần thượng tơn
pháp luật, có trách nhiệm trong việc giữ gìn an ninh, trật tự và an toàn xã hội.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Cơng an,Giáo trình Lý luận chung nhà nước và pháp luật, Học viện An ninh nhân dân,
Hà Nội, 2014
Vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội. Tác giả: PGS.TS Nguyễn Minh Đoan. Nxb
Chính trị quốc gia
Pháp luật, lối sống và văn hóa cơng sở. Tác giả: PGS.TS Nguyễn Minh Đoan. Nxb Tư
pháp
Những nội dung căn bản của môn học Lý luận nhà nước và pháp luật. Tác giả: PGS.TS
Nguyễn Thị Hồi. Nxb Tư pháp
Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII
Luật An ninh quốc gia, ngày 14 tháng 12 năm 2004.
Luật Giao thơng đường bộ, ngày 29 tháng 06 năm 2001
Luật Phịng, Chống ma túy, ngày 09 tháng 12 năm 2000