Tài liệu biện pháp giáo dục kĩ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong hoạt động có sản phẩm

tai lieu, document1 of 66.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Lý

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG HỢP TÁC
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG
HOẠT ĐỘNG CÓ SẢN PHẨM

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
luan van, khoa luan 1 of 66.


tai lieu, document2 of 66.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Nguyễn Thị Lý

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG HỢP TÁC
CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG
HOẠT ĐỘNG CÓ SẢN PHẨM
Chuyên ngành : Giáo dục học (Giáo dục Mầm non)
Mã số

: 8140101

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. MAI THỊ NGUYỆT NGA

Thành phố Hồ Chí Minh – 2018
luan van, khoa luan 2 of 66.


tai lieu, document3 of 66.

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi. Các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa được cơng bố trong các cơng trình
khác.
Người cam đoan

Nguyễn Thị Lý

luan van, khoa luan 3 of 66.


tai lieu, document4 of 66.

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn quý thầy cô Trường Đại học Sư phạm Thành phố
Hồ Chí Minh. Đặc biệt là những thầy cơ đã tận tình giảng dạy cho tơi trong suốt
thời gian học tại trường.
Bằng tấm lịng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn đến

TS. Mai Thị Nguyệt Nga, người đã hết lòng quan tâm, giúp đỡ tận tình, hướng dẫn
nghiên cứu và tạo điều kiện giúp tơi hồn thành luận văn.
Tơi cũng xin cảm ơn Ban giám hiệu, giáo viên trường Mầm non Abi Đồng
Nai và một số trường mầm non khác trực thuộc Thành phố Biên Hịa đã tạo điều
kiện cho tơi khảo sát để hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn q thầy cơ trong hội đồng đánh giá luận văn, đã cho
tơi những đóng góp q báu để tơi hồn thành luận văn.
Tác giả

Nguyễn Thị Lý

luan van, khoa luan 4 of 66.


tai lieu, document5 of 66.

MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG
HỢP TÁC CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 - 6 TUỔI TRONG
HOẠT ĐỘNG CÓ SẢN PHẨM ........................................................ 7
1.1. Lịch sử nghiên cứu của vấn đề ......................................................................... 7
1.1.1. Những nghiên cứu trên thế giới................................................................. 7
1.1.2. Những nghiên cứu tại Việt Nam ............................................................. 13

1.1.3. Khái niệm về biện pháp giáo dục kỹ năng hợp tác của trẻ 5-6 tuổi
trong hoạt động có sản phẩm................................................................... 17
1.1.4. Sự phát triển kĩ năng hợp tác ở trẻ mẫu giáo và trẻ 5-6 tuổi ................... 20
1.1.5. Mục tiêu, nội dung, hình thức, biện pháp giáo dục kỹ năng hợp tác
cho trẻ MG 5 - 6 tuổi trong hoạt động có sản phẩm ............................... 23
Tiểu kết Chương 1 ............................................................................................... 30
Chương 2. THỰC TRẠNG BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG
HỢP TÁC CHO TRẺ 5-6 TUỔI TRONG HOẠT ĐỘNG
CĨ SẢN PHẨM TẠI THÀNH PHỐ BIÊN HỊA .......................... 32
2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng pháp giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 56 tuổi trong hoạt động có sản phẩm tại Thành phố Biên Hịa ....................... 32
2.1.1. Vài nét về địa bàn khảo sát ...................................................................... 32
2.1.2. Mục đích, nhiệm vụ, nội dung nghiên cứu .............................................. 33
2.1.3. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................... 33

luan van, khoa luan 5 of 66.


tai lieu, document6 of 66.

2.2. Sử dụng phương pháp “mê cung” được đề xuất bởi E. E. Kravtsova để
tìm hiểu loại giao tiếp và hợp tác của trẻ mẫu giáo lớn với bạn trong
hoạt động cùng nhau ...................................................................................... 37
2.3. Thực trạng biện pháp giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ MG 5 – 6 tuổi
trong hoạt động có sản phẩm tại Thành phố Biên Hòa.................................. 40
2.3.1. Thực trạng nhận thức của giáo viên mầm non về kĩ năng hợp tác
cho trẻ mẫu giáo lớn thơng qua hoạt động có sản phẩm ......................... 40
2.3.2. Thực trạng các biện pháp giáo dục các kĩ năng hợp tác cho trẻ mẫu
giáo lớn thơng qua hoạt động có sản phẩm ............................................. 45
2.4. Mức độ phát triển các kĩ năng hợp tác của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong
hoạt động có sản phẩm................................................................................... 52

2.4.1. Mức độ phát triển các kĩ năng hợp tác của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi
trong hoạt động có sản phẩm................................................................... 52
2.4.2. Đánh giá mức độ phát triển kỹ năng hợp tác của trẻ mẫu giáo 5-6
tuổi qua quan sát và thực nghiệm ............................................................ 54
Tiểu kết Chương 2 .................................................................................................. 59
Chương 3. THỬ NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ 5-6 TUỔI TRONG HOẠT
ĐỘNG CÓ SẢN PHẨM TẠI TRƯỜNG MẦM NON ABI
ĐỒNG NAI 2 Ở THÀNH PHỐ BIÊN HÒA ................................... 61
3.1. Cơ sở để đề xuất các biện pháp phát triển kỹ năng hợp tác của trẻ mẫu
giáo 5-6 tuổi trong hoạt động có sản phẩm.................................................... 61
3.2. Đề xuất một số biện pháp giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5 –
6 tuổi trong hoạt động có sản phẩm tại Thành phố Biên Hòa ....................... 62
3.2.1. Biện pháp 1: Biện pháp sử dụng mơ hình “bậc thang” ............................ 62
3.2.2. Biện pháp 2: Biện pháp sử dụng phức hợp các biện pháp hình thành
kỹ năng cần cho trẻ ở mơi trường giai đoạn tương tác, đồng thời
giúp trẻ lĩnh hội các câu nói cần cho việc thiết lập sự hợp tác với
bạn trong hoạt động cùng nhau ............................................................... 63

luan van, khoa luan 6 of 66.


tai lieu, document7 of 66.

3.2.3. Biện pháp 3: Biện pháp hình thành mơ hình hợp tác và khả năng tự
lựa chọn mơ hình hợp tác ........................................................................ 65
3.3. Tổ chức nghiên cứu thử nghiệm và các kết quả nghiên cứu .......................... 67
3.3.1. Khái quát về tổ chức thử nghiệm ............................................................. 67
3.3.2. Đánh giá kỹ năng hợp tác của nhóm đối chứng và nhóm thử nghiệm
trước thử nghiệm ..................................................................................... 68

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 84
TÀI LIỆU THAM KH đẹp như vậy?
- Cơ cho 2 trẻ cùng làm lên nói về sản phẩm của nhóm:
+ Con có hài lịng khơng?
+ Con có ý kiến gì khơng?
+ Cảm xúc của con ra sao?
+ Lần sau con sẽ làm như thế nào?
- Cô khen trẻ và nhận xét chung
- Kết thúc: Đọc thơ bài “ Bạn mới”
Trẻ dọn đồ dùng vào đúng nơi quy định.

luan van, khoa luan 116 of 66.

- Trẻ nhận xét


tai lieu, document117 of 66.

PL18
TIẾT 2

Đề tài: Vẽ đồ chơi trong lớp tặng bạn ( Đề tài )
Hoạt động của cơ

Hoạt động của trẻ

* Hoạt động 1: Bé biết gì về những hoạt động của bé ở
trường?

- Trẻ cùng nhau trị

- Trị chuyện với trẻ về cơng việc của các cơ, các bác, của

chuyện.

bé trong một ngày.
- Ai cũng có một cơng việc, đều có ích cho cuộc sống.
* Hoạt động 2: Cùng đốn xem
+Phân tích – Đàm thoại :
- Ai biết qua những giờ học các bạn nam, bạn gái thường
chơi những đồ chơi gì ?

- Trẻ cùng nhau kể.

- Trẻ kể đến đồ chơi nào cô đưa đồ chơi đó ra cho trẻ
quan sát và hỏi những đồ chơi đó gồm có những gì?
- Cơ cho trẻ xem tranh vẽ về đồ chơi. Trẻ quan sát và nói

- Trẻ chú ý quan

tên đồ chơi đó.

sát.

- Cơ hỏi một số trẻ vẽ đồ chơi gì để tặng bạn mình thích?
- Những đồ chơi này các con tơ màu gì?
* Hoạt động 3: Cùng thi tài
- Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tạo nên một bức tranh

- Trẻ trả lời

về thế giới đồ chơi, để dành tặng nó cho một người bạn

- Trẻ trả lời

mà mình thích nhất nhé!
- Bức tranh này rất đặc biệt, nó được tạo từ 3 bạn và công
việc của mỗi bạn là cùng nhau vẽ ra những đồ chơi, sau

- Cả lớp cùng thực

đó cắt dán chúng vào bức tranh của nhóm, sắp xếp bố cục

hành.

phù hợp và hài hòa cần đối.
- Trẻ thực hành cô bao quát lớp, sửa cách ngồi, cách cầm
bút cho trẻ.

luan van, khoa luan 117 of 66.


tai lieu, document118 of 66.

PL19

- Trong quá trình thực hành, cô cũng nhắc lại bậc thang

- Cả lớp đọc.

chiến thắng

- 2 -3 trẻ lên chọn

+ Chúng ta hãy bàn xem mục tiêu tạo bức tranh là gì? Sẽ

tranh

tặng cho ai?
+ Ai sẽ vẽ đồ chơi nào để không bị trùng nhau, ai sẽ vẽ
trang trí trong tranh nhóm để các đồ chơi có kệ, có bàn,
…
+ Trao đổi với nhau về những khó khan trong các tình
huống gặp phải.
+ Cùng đối chiếu, đưa ra sự so sánh so với yêu cầu của
cô. Cùng lắng nghe ý kiến của nhau
+ Khuyến khích trẻ sử dụng nhiều mơ hình hợp tác khác
nhau: Cá nhân – cùng nhau, tuần tự cùng nhau, tương tác
cùng nhau.
- Đọc thơ: “Đồ chơi của lớp”
*Hoạt động 4: Triển lãm tranh
- Trẻ trưng bày những bức tranh đẹp lên giới thiệu.
- Mời trẻ lên chọn bức tranh vẽ đẹp. Giải thích tại sao?
Con tự nhận xét nhóm con hoạt động cùng nhau thế nào?
Có ai chưa chịu phối hợp cùng bạn không?
- Cô nhận xét bổ sung thêm những bức tranh chưa hoàn
thiện.
- Giáo dục trẻ đoàn kết với bạn bè.
- Kết thúc: Cho trẻ cất đồ dùng .

luan van, khoa luan 118 of 66.


tai lieu, document119 of 66.

PL20
TIẾT 3

Đề tài: Xé dán chân dung cô giáo em (mẫu)
Hoạt động của cô

Hoạt động của trẻ

* Hoạt động 1: Cô cho trẻ hát bài “Cô giáo em” trị
chuyện về nội dung bài hát. Cơ gợi ý cho trẻ nói nội dung
bài hát… đã miêu tả hỉnh ảnh cô giáo rất xinh đẹp, cô giáo

- Cô cho trẻ hát bài

hàng ngày đã dạy dỗ các con chăm sóc cho các con …. để

kết hợp vận động

tỏ lịng biết ơn và u q cơ giáo các con phải làm gì?

2-3 trẻ

Hơm nay cơ và các con cùng trổ tài vẽ chân dung cô giáo
nhé!
* Hoạt động 2: Hội thi bé khéo tay “Xé dán chân dung1cô giáo em”

- Để có thể dành chiến thắng trong hội thi lần này, các con
nhớ mình phải tuân thủ theo bậc thang chiến thắng không
nào? Bạn nào nhớ nhắc lại cho cả lớp cùng nghe nào?
- Cơ đưa mơ hình lên bảng cho trẻ nhớ lại sâu hơn
- Cô cho trẻ quan sát đàm thoại: (Trốn cô) cô đâu?

- Trẻ quan sát tranh

- Các con đốn xem cơ có bức tranh vẽ về ai đây? Ai có ý
kiến gì nhận xet về bức tranh chân dung cô giáo?

- Trẻ quan sát tranh

- Đầu có dạng hình trịn, đầu có tóc, tóc màu đen, trán

chân dung cơ giáo.

rộng. Có 2 tai, mặt nhỏ trái xoan, mắt nhỏ trịn có màu đen,
miệng màu đỏ cười rất tươi…
- Cổ cao áo dài màu xanh điểm những bông hoa màu đỏ
màu vàng rất đẹp.
- Cô xé mẫu gợi ý:
+ Để xé được chân dung cô giáo cô giáo cần dùng bằng tay
nào bằng mấy đầu ngón tay? Xé như thế nào?
+ Ở đầu cịn có gì? Có tóc, tai… tóc là những đường xé

luan van, khoa luan 119 of 66.

- Trẻ trả lời

tai lieu, document120 of 66.

PL21

thẳng, cong mềm mại…
+ Ngoài ra ở phần đầu cịn có gì? Mắt mũi, miệng, mắt và
miệng là những nét gì? Nét cong ngược nhau. Mắt có màu
gì?
- Các con nhìn tinh xem ở mặt cịn thiếu gì? Có mũi
- Các con nhìn tinh xem chân dung cơ giáo cịn vẽ thêm
những gì? Xé nhưng thế nào? Phần đầu nói với cổ là vai và

- Trẻ nhận xét

hại tạy cổ và vai được xé bằng những nét gì? Nét thẳng và
nét xiên…
- Để bức tranh chân dung đẹp thì phải làm gì?

- Bơi keo khơng

* Hoạt động 3: Trẻ thực hiện hội thi

quá ướt

- Cô trẻ đọc thơ “Cô giáo của em”

- Tư thế ngồi đúng

Cô cho trẻ đọc thơ đi nhẹ nhàng về chỗ cùng tham gia thực

hiện theo nhóm 2 bạn. Cơ gợi ý động viên khuyến khích

- Cả lớp đọc thơ đi

trẻ vẽ cách bố cục và phối màu tạo bức tranh đẹp. Đừng

về bàn cùng thực

quên bậc thang chiến thắng nhé!

hiện.

- Hướng dẫn những trẻ còn chậm, lúng túng. Giải quyết
các mâu thuẫn xung đột cần thiết
- Đối với những trẻ giỏi nhưng mạnh ai lấy làm, cô hướng
trẻ chú ý tới cảm xúc của bạn chơi
- Động viên trẻ phân chia công việc cho nhau hợp lý, phối
hợp nhịp nhàng để tránh xảy ra xung đột.
- Khi các tình huống có vấn đề xảy ra như: Không đúng ý
nhau, dán sai chỗ, tỏ vẽ khơng hài long và khó chịu khi
làm chung, để cho trẻ trao đổi với nhau, tự lĩnh hội các kỹ
năng cần thiết trong việc lập lại kế hoạch và phối hợp cùng
nhau làm. Chỉ can thiệp khi thực sự cần thiết.
- Trong quá trình làm. Trẻ lĩnh hội được việc mỗi cá nhân
sẽ xé riêng biệt 1 bộ phận rồi sau đó cùng nhau ráp chúng

luan van, khoa luan 120 of 66.

-Trẻ thực hiện

tai lieu, document121 of 66.

PL22

lại. Hoặc tuần tự cùng nhau dán tay trái, rồi đến tay phải,
không tranh dành cố chấp dán trước hay sau. Sau đó trẻ
tương tác với nhau trong suốt quá trình và tạo ra một sản
phẩm chung.
- Trước khi kết thúc giờ, cô nhắc nhở các nhóm xem lại bài
cịn thiếu sót gì và chưa hồn thiện chỗ nào, các nhóm sẽ
bàn bạc rồi chỉnh sửa lần cuối.
* Hoạt động 4: Nhận xét sản phẩm:
- Cô cho trẻ trưng bày sản phẩm cho trẻ và bạn tự nhận xét
bài của mình của bạn bạn vẽ như thế nào ?
Màu sắc đường nét bố cục…Cô nhận xét đơng viên

-Trẻ nhận xét

khuyến khích trẻ xé dán đẹp, bổ sung bài chưa đẹp đông
viên trẻ cố gắng cùng nhau sửa vào buổi chiều.
* Kết thúc: Cho trẻ hát bài “Hát bàn tay cơ giáo đi ra
ngồi”

luan van, khoa luan 121 of 66.

Cả lớp hát đi nhẹ…


tai lieu, document122 of 66.

PL23
TIẾT 4
Chủ đề: Bé vui đón tết trung thu
Đề tài: Trang trí đèn ơng sao

Hoạt động của cô

Hoạt động của trẻ

* Hoạt động 1: Ổn định tổ chức, gây hứng thú:
- Cho cả lớp hát bài: Rước đèn dưới ánh trăng

- Cả lớp hát

+ Cô và các con vừa hát bài hát nói về ngày gì nhỉ?
+ Bạn nào kể về ngày tết trung thu cho cả lớp cùng

- Trẻ nói về ngày Tết

nghe nào?

trung thu

+ Con thấy ngày Tết trung thu khơng khí như thế nào?
- Các con ạ. Ngày Tết trung thu các bạn được bố mẹ
mua cho rất nhiều thứ: bánh kẹo, đèn ông sao, mặt
nạ…và có rất nhiều bạn được bố mẹ mua đèn ơng sao
cho nữa. Có rất nhiều loại đèn ông sao được làm từ
nhiều vật liệu khác nhau và mỗi chiếc đèn ơng sao đều

có vẻ đẹp lung linh của riêng nó. (Cho trẻ quan sát các
loại đèn sao).
* Hoạt động 2: Quan sát đàm thoại mẫu:

- Trẻ quan sát các mẫu

- Nhân dịp Tết trung thu năm nay cơ đã tự tay trang trí

đèn ơng sao

những chiếc đèn ông sao bằng giấy với nhiều màu sắc
khác nhau đấy. Các con cùng quan sát nhé:
+ Cho trẻ quan sát những chiếc đèn ông sao mẫu của cô

- Cho trẻ quan sát mẫu

và đàm thoại: (Con thấy chiếc đèn ông sao này như thế

của cô

nào? Cắt dán? To hay nhỏ? Cách trang trí? Màu sắc?

- Trẻ trả lời

...).
* Hoạt động 3: Trang trí đèn ơng sao
- Cơ phát cho mỗi trẻ một thẻ màu, sau đó bật nhạc cho
trẻ đi vịng trịn, khi nhạc dừng trẻ phải tìm được bạn có
cùng màu với mình và tạo thành nhóm 4 bạn. Sau đó

luan van, khoa luan 122 of 66.

- Trẻ thực hiện.


tai lieu, document123 of 66.

PL24

trẻ cùng nhau vào bàn trang trí những chiếc đèn ơng
sao cơ đã in sẵn khổ giấy a3 cho trẻ. Cô nhắc các con
đừng quên bậc thang chiến thắng nhé. Hôm nay đội nào
chiến thắng sẽ tặng một huy chương ngôi sao may mắn

- Trẻ nhận xét bài bạn

nhé.
+ Các trẻ sẽ tự bàn nhau về mục tiêu làm việc chung là
gì?
+ Cùng nhau phân chia công việc, ai cát, xé, dán, vẽ, …
+ Tự lựa chọn mơ hình hợp tác cho việc cùng nhau giải
quyết nhiệm vụ. Trẻ lựa chọn một cách linh hoạt, có thể
ban đầu là cá nhân, mỗi người cắt 1 bông hoa, sau đó
luân phiên nhau dán ở mỗi cánh,…
+ Trẻ đối chiếu vị trị với bạn, xem mình và bạn đang
làm công việc phù hợp hay chưa.
+ Trẻ cùng nhau chi phối hành động, chỉnh sửa cân đối
* Hoạt động 4: Trưng bày sản phẩm:
Cùng mang đèn lồng lên để các bạn quan sát.
Mời 1 vài bạn nhận xét:

- Con thích đèn nào? Tại sao?
- Mời nhóm trẻ có sản phẩm đẹp giới thiệu về sản phẩm
của mình. Các con đã cùng nhau chiến thắng như thế
nào? Chia sẻ cho cả lớp nghe xem.
- Cuối cùng, cơ cũng nói lên ý thích của mình đối với
chiếc đèn nào? Cơ thích vì sao? Cơ giải thích nhóm đó
đã hợp tác với nhau rất chặt chẽ, không cãi nhau,
nhường nhịn và lắng nghe nhau, …
- Khen động viên cả lớp.
* Kết thúc:
Đọc thơ: Trăng sáng và ra chơi

luan van, khoa luan 123 of 66.

- Trẻ chú ý lắng nghe


tai lieu, document124 of 66.

PL25

PHỤ LỤC 3
MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA ĐỀ TÀI

Trẻ đang cùng nhau tham gia trò chơi “Mê cung”

Trẻ cùng nhau tạo ra sản phẩm từ hoạt động nặn

luan van, khoa luan 124 of 66.

tai lieu, document125 of 66.

PL26

Trẻ cùng nhau tạo ra sản phẩm từ hoạt động cắt - dán

luan van, khoa luan 125 of 66.


tai lieu, document126 of 66.

luan van, khoa luan 126 of 66.

PL27


tai lieu, document127 of 66.

PL28

Trẻ cùng nhau tạo ra sản phẩm từ hoạt động tạo hình

luan van, khoa luan 127 of 66.


tai lieu, document128 of 66.

PL29

Trẻ cùng nhau tạo ra sản phẩm từ hoạt động tạo hình

luan van, khoa luan 128 of 66.