Giao an Ngu Van 9 tuan 5

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn:5 Tieát:21 Ngaøy daïy:26/09/2016. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG. 1. Muïc tieâu: 1.1:Kiến thức :  Hoạt động 1: - HS biết: Hai phương thức chủ yếu phát triển nghĩa là ẩn dụ và hoán dụ. - HS hiểu: từ vựng - một ngôn ngữ không ngừng phát triển. Sự phát triển của từ vựng được diễn ra trước hết theo cách phát triển nghĩa của tư øthành nhiều nghĩa trên cơ sở nghóa goác.  Hoạt động 2: - HS biết: Làm các bài tập thực hành nhận biết về nghĩa gốc, nghĩa chuyển của một số từ ngữ. 1.2:Kó naêng: - HS thực hiện được: Phân biệt các phương thức tạo nghĩa mới của từ ngữ với các phép tu từ : Hoán dụ, ẩn dụ. - HS thực hiện thành thạo: Nhận biết ý nghĩa của từ ngữ trong các cụm từ và trong văn baûn . 1.3:Thái độ: - HS có thói quen: Làm giàu vốn từ vựng tiếng Việt của bản thân. - HS có tính cách: Giáo dục học sinh y ùthức sử dụng từ vựng tiếng Việt một cách hiệu quaû. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp: trao đổi về sự phát triển của từ tiếng Việt, tầm quan trọng của việc trau dồi vốn từ; kĩ năng ra quyết định:lựa chọn từ sử dụng từ thích hợp trong giao tiếp. - Tích hợp mơi trường: Sự biến đổi và phát triển nghĩa của các từ ngữ liên quan đến mơi trường, mượn từ ngữ nước ngoài về môi trường. 2. Noäi dung hoïc taäp: - Nội dung 1: Sự biến đổi và phát triển của nghĩa từ ngữ. - Noäi dung 2: Luyeän taäp. 3. Chuaån bò: 3.1.Giáo viên: Bảng phụ ghi các từ ngữ có sự biến đổi và phát triển nghĩa. 3.2.Học sinh: Sưu tầm một số từ nhiều nghĩa, đọc và tìm hiểu trước phần I. 4. Tổ chức các hoạt động học tập: 4.1:Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút) 9A1 : 9A2: 4.2:Kieåm tra mieäng: ( 5 phuùt)  Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ:  Thế nào là cách dẫn trực tiếp? Cách dẫn gián tiếp ? Cho VD minh hoạ ?(8đ).

<span class='text_page_counter'>(2)</span>  Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc của nhân vật và được đặt trong dấu ngoặc kép. VD:Cha ông ta có câu tục ngữ: “ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” .  Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người khác có điều chỉnh cho phù hợp, không đặt trong dấu ngoặc kép. VD: Cô giáo nhắc nhở mọi người ngày mai đi lao động .  Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:  Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay?(1đ)  Tìm hiểu sự biến đổi và phát triển của nghĩa từ ngữ.  Tìm một số câu thơ, văn có biện pháp tu từ ẩn dụ, hoán dụ ?(1đ)  Ngày xuân em hãy còn dài … Tiếng sáo theo chân hai người ..  GV gọi HS trả lời .  GV gọi HS nhận xét  GV nhận xét ghi điểm . 4.3:Tieán trình baøi hoïc: Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc  Vào bài : Ngôn ngữ là một hiện tượng xã hội, ngôn ngữ không ngừng biến đổi theo sự vận động của xã hội. Tiếng Việt là một ngôn ngữ đang phát triển mạnh mẽ. Để giúp các em có vốn từ vựng tiếng Việt phong phú, tiết học này, chúng ta sẽ tìm hiểu “Sự phát triển của từ vựng”. ( 1 phút)  Hoạt đơng 2: Hương dẫn tìm hiểu sự biến đổi I. Sự biến đổi và phát triển của nghĩa từ ngữ: và phát triển của nghĩa từ ngữ. ( 15 phút) VD1:  Gọi HS đọc VD 1.  Cho bieát từ “ kinh teá” trong caâu thô “Buûa tay oâm chaët baàu kinh teá” coù nghó laø gì?.  GV sử dụng kĩ thuật động não .  GV gọi HS phát biểu ý kiến và đóng góp ý kieán .  GV liệt kê các ý kiến lên bảng không loại trừ ý kiến nào. Trừ trường hợp trùng lặp.  Phân loại ý kiến.  Làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ ràng.  Gv tổng hợp ý kiến HS và rút ra kết luận.  Kinh tế: hình thức tóm tắt của “kinh bang tế thế”(trị nước cứu đời), “kinh tế thế dân”(trị đời cứu dân). Cả câu thơ ý nói tác giả ôm ấp hoài bão trông coi việc nước, cứu giúp người đời.. -Kinh tế: + Trị nước cứu đời ( Cảm tác vào nhà ngục Quảng Đông) +Là toàn bộ hoạt động của con người trong lao động sản xuất trao đổi phân phối và sử dụng của cải vật chất làm ra..

<span class='text_page_counter'>(3)</span>  Nghĩa ấy hiện nay có còn dùng nữa không? Nhận xét về nghĩa của từ này?  Nghĩa của từ này không phải là bất biến, nó có thể thay đổi theo thời gian, có nghĩa cũ mất đi và nghĩa mới hình thành.  GV mở rộng thêm để khắc sâu: Ngày nay không còn dùng với nghĩa như vậy mà dùng theo nghĩa: hoạt động sản xuất, trao đổi, phân phối, và sử dụng các sản phẩm làm ra. Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp: trao đổi về sự phát triển của từ tiếng Việt.  GV gọi HS đọc phần 2 SGK.  Cho biết nghĩa của từ “xuân” trong ví dụ a? Cho biết nghĩa của từ “tay” trong VD b?  GV sử dụng KT khăn phủ bàn.  GV chia lớp thành 4 nhóm. Mỗi nhóm có một tờ giấy Ao, chia giấy ra thành từng phần theo số người .  Moãi thaønh vieân suy nghó vaø cho bieát yù tưởng của mình ghi vào giấy.  Sau đó thảo luận nhóm tìm ra ý tưởng chung vaø vieát vaøo phaàn chính.  Xuaân (1): chæ muøa. Xuaân (2): tuoåi treû.  Trong 2 từ xuân và từ tay trên từ nào mang nghĩa gốc, từ nào mang nghĩa chuyển?  Xuaân (1): nghóa goác. - Xuaân (2): nghóa chuyeån. -Tay(1): boä phaän cuûa cô theå. - Tay(2): chuyeân gioûi veà moät maët nào đó.  Từ “Xuân” trên được chuyển theo phương thức nào?  Theo phương thức ẩn dụ, mượn mùa xuân để nói tuổi trẻ.  Từ “Tay” trên được chuyển theo phương thức nào?  Phương thức hoán dụ.  Qua phân tích những ví dụ trên, em có nhận xét gì về sự phát triển của từ vựng?  Ghi nhớ SGK trang 56.  Gọi HS đọc ghi nhớ.. VD2: a:- Xuân 1: Mùa xuân mở đầu một năm à nghĩa gốc. - Xuân 2: Thuộc về tuổi trẻà nghĩa chuyển .. ð Ẩn dụ.. b.-Tay1: Bộ phận cơ thể người. -Tay2: Chuyên giỏi về mặt nào đó. ð Hoán du.ï. *Ghi nhớ SGK trang 56..

<span class='text_page_counter'>(4)</span>  Giáo dục HS ý thức sử dụng từ ngữ trong giao tiếp được hiệu quả cao.  Tích hợp giáo dục môi trường: Tìm một số từ mượn nói về môi trường (cho HS nêu tự do).  Hoạt đông 3: Hướng dẫn luyện tập. (15 phuùt)  HS đọc tóm tắt yêu cầu bài tập 1.  Xaùc ñònh nghóa goác, nghóa chuyeån vaø phương thức chuyển nghĩa của từ “chân” trong câu dưới?  Gọi HS đọc yêu cầu của bài tập 2.  Cho HS thaûo luaän nhoùm.(3’).  Gọi đại diện nhóm trình bày.  Các nhóm khác nhận xét ..  Gọi HS đọc bài tập 4.  GV hướng dẫn HS làm tương tự các bài trên.  GV cho HS làm theo (4 nhóm 4 từ).  Gọi đại diện nhóm trình bày.  Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng ra quyết định: lựa chọn từ sử dụng từ thích hợp trong giao tiếp.. II. Luyện tập : * Bài 1 : a. Chaân: nghiõa goác. b. Nghĩa chuyển hoán dụ. c.Nghóa chuyeån aån duï * Bài 2 : Trà trong những cách dùng trên có nghiã là sản phẩm từ thực vật, được chế biến thành dạng khô dùng để pha nước uống. Trà chuyển nghĩa theo phương thức aån duï. * Bài 4 : A .Hội chứng: Tập hợp nhiều triệu chứng cuøng xuaát hieän cuûa beänh. VD: Hội chứng viêm đường hô hấp cấp. Nghĩa chuyển: Tập nhiều hiện tương sự kiện biểu hiện một tình trạng hay vấn đề xã hội. VD: Hội chứng lạm phát, thất nghiệp. b. Ngân hàng: tổ chức kinh tế hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh và quản lí tiền tệ. VD: Ngân hàng nhà nước VN. Nghĩa chuyển: Nơi lưu giữ bảo quản. VD: Ngân hàng máu, ngân hàng đề thi. c- Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng lên so với mức chuaån. VD: Sốt 37 độ. Nghĩa chuyển: tình trạng tăng đột ngột. VD: Sốt giá cả, sốt nhà đất. d. Vua: người đứng đầu nhà nước quân chuû. VD: Vua Nghĩa chuyển: Người được coi là đứng nhất một lĩnh vực nào đó. VD: Vua boùng ña,ù vua daàu moû.. 4.4:Toâûng keát: ( 5phuùt)  Câu 1: Đọc các câu thơ có hình ảnh “mặt trời” sau đây và trả lời câu hỏi..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> l Đáp án: Mặt trời (1) của bắp thì mọc trên đồi. Mặt trời (2) của mẹ con nằm trên lưng.  Câu 2: Hãy cho biết từ “mặt trời” nào mang nghĩa gốc? A. (1) B. (2) l Đáp án:A  Câu 3:Phương thức chủ yếu phát triển nghĩa của từ đó là phương thức nào? l Đáp án: Aån dụ và hoán dụ. « Giáo dục HS ý thức sử dụng từ tiếng Việt phù hợp để đạt hiệu quả cao trong giao tieáp. 4.5:Hướng dẫn học tập: ( 3 phút) à Đối với bài học tiết này: - Học thuộc ghi nhớ SGK trang 56. Hoàn thành bài tập 3, 5. - Tìm một số từ có nghĩa chuyển và nghĩa gốc, chỉ ra nghĩa chuyển và nghĩa gốc, chỉ ra trình tự trình bày nghĩa chuyển và nghĩa gốc. à Đối với bài học tiết sau: - Chuẩn bị bài tiết sau: “ Sự phát triển của từ vựng ( tt) “ +Đọc kĩ nội dung các VD ở SKH, trả lời các câu hỏi. +Tìm hiểu thêm về các cách phát triển từ vựng. “Hoàng Lê nhất thống chí.” +Đọc và tóm tắt văn bản tìm hiểu nét chính về nội dung và nghệ thuật của vaên baûn. +Trả lời các câu hỏi ở SGK vào vở bài tập. 5. Phuï luïc: Taøi lieäu: Thoâng tin phaûn hoài: -Taøi lieäu: + SGK, SGV Ngữ văn 9. + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9. + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức - kĩ năng Ngữ văn 9.. Tuaàn:5 Tieát:22 Ngaøy daïy:26/09/2016. HOAØNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ (Ngoâ Gia vaên phaùi). 1. Muïc tieâu: 1.1:Kiến thức :  Hoạt động 1: - HS biết: Đọc và tóm tắt một văn bản thuộc tiểu thuyết chương hồi. - HS hiểu: Loại tiểu thuyết chương hồi.  Hoạt động 2:.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - HS biết: Tìm những chi tiết, hình ảnh về vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ và sự thảm bại của bọn vua quan bán nước hại dân. - HS hiểu: Cảm nhận được vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc hoàng đế Quang Trung- Nguyễn Huệ trong chiến công hiểm hách phá quân Thanh, sự thảm bại của bọn xâm lược Tôn Sĩ Nghị và số phận thê thảm nhục nhã của bọn vua quan bán nước hại dân.  Hoạt động 3: - HS biết: Đánh giá giá trị của lối văn trần thuật kết hợp miêu tả chân thực, sinh động. - HS hiểu: Giá trị của lối văn trần thuật kết hợp miêu tả chân thực, sinh động và ý nghĩa cuûa vaên baûn. 1.2:Kó naêng: - HS thực hiện được: Quan sát các sự việc được kể trong đoạn trích trên bản đồ . - Cảm nhận sức trỗi dậy kì diệu của tinh thần dân tộc, cảm hứng yêu nước của tác giả, liên hệ với những văn bản liên quan . - HS thực hiện thành thạo: Đọc, cảm thụ phân tích nhân vật trong tiểu thuyết chương hồi qua việc kể, miêu tả lời nói, hành động. 1.3:Thái độ: - HS có thói quen: khâm phục những người anh hùng. - HS có tính cách: Giáo dục HS ý thức tự hào và lòng kính yêu những vị anh hùng dân toäc. 2. Noäi dung hoïc taäp: - Nội dung 1: Đọc hiểu văn bản. - Noäi dung 2: Phaân tích vaên baûn. - Noäi dung 3: Toång keát baøi hoïc. 3. Chuaån bò: 3.1.Giáo viên: Tác phẩm Hoàng Lê thống nhất chí; sơ đồ trận đánh đồn Hạ Hồi, Ngọc Hoài. 3.2.Học sinh: Đọc bài trước. Tìm hiểu kĩ phần chú thích, bố cục và và hình ảnh người anh huøng Quang Trung- Nguyeãn Hueä. 4. Tổ chức các hoạt động học tập: 4.1:Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút) 9A1 : 9A2: 4.2:Kieåm tra mieäng: ( 5 phuùt)  Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ:  Nêu giá trị nghệ thuật và ý nghĩa của văn bản: “ Chuyện người con gái Nam Xương”? (8ñ)  Ngheä thuaät : - Khai thác vốn văn học dân gian. - Sáng tạo về nhân vật ,sáng tạo trong cách kể chuyện sử dụng yếu tố truyền kì. - Sáng tạo nên một kết thúc tác phẩm không mòn sáo.  Ý nghĩa văn bản: Với quan niệm cho rằng hạnh phúc khi đã tan vỡ không thể hàn gắn được, truyện phê phán thói ghen tuơng mù quáng và ngợi ca vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam..

<span class='text_page_counter'>(7)</span>  Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:  Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay? (2đ)  Đọc văn bản. Tìm hiểu phần chú thích, bố cục và hình ảnh người anh hùng Quang Trung- Nguyeãn Hueä.  Nhaän xeùt chaám ñieåm. 4.3:Tieán trình baøi hoïc: Hoạt động của GV và HS  Vào bài: Cho đến nay, trong lịch sử VHVN chưa có TPVH nào tái hiện lại một cách chân thực và sinh động một giai đoạn lịch sử nước nhà như cuốn tiểu thuyết lịch sử Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô Gia văn phái(gia đình nhà văn họ Ngô). Và đoạn trích thứ 14 mà hôm nay chúng ta học chính là một trong những đoạn hay nhất của tác phẩm. ( 1 phút)  Hoạt động 1: Hướng dẫn đọc hiểu văn bản. ( 10 phuùt)  GV hướng dẫn cách đọc và đọc mẫu.  Đọc diễn cảm phân biệt lời đối thoại và lời tự sự .  Em haõy toùm taét ngaén goïn noäi dung chính cuûa đoạn trích.  Toùm taét ngaén goïn vaøi neùt veà taùc giaû?  Tập thể tác giả thuộc dòng họ Ngô Thì, ở Hà Taây. Hai taùc giaû chính laø Ngoâ Thì Chí vaø Ngoâ Thì Du.  Nêu xuất xứ của văn bản?  Trích hồi thứ 14.. Noäi dung baøi hoïc. I. Đọc – hiểu văn bản 1. Đọc- tóm tắt. 2. Chuù thích: a. Taùc giaû:. b.Tác phẩm: Thể loại “Tiểu thuyeát chöông hoài”. -Đoạn trích nằm ở hồi thứ 14, laø cuoán tieåu thuyeát coù qui moâ lớn, phản ánh những biến động lịch sử nước ta vào cuối TK VIII…  Hỏi HS về nghĩa của một số từ cơ bản. c. Từ khó:  Vaên baûn naøy chuùng ta coù theå chia laøm maáy 3. Bố cục: 3 phần. phaàn? Noäi dung chính cuûa moãi phaàn laø gì?  Phaàn 1: “Nhaéc laïi… 1788”: Nguyeãn Hueä leân ngoâi hoàng đế, cầm quân ra Bắc dẹp giặc. ° Phaàn 2: “Vua … vaøo thaønh”: Cuoäc haønh quaân thần tốc và chiền thắng lẫy lừng của vua Quang Trung. ° Phần 3: Còn lại: Sư ïđại bại của quân tướng Thanh và sự thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống. II. Phaân tích vaên baûn:  Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản. 1. Hình aûnh Nguyeãn Hueä-.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ( 20 phuùt)  Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi vào thời gian naøo? ° Ngaøy 25 thaùng chaïp naêm Maäu Thaân (1788).  Nhaèm muïc ñích gì? ° Để giữ yên lòng dân.  Ngay sau khi lên ngôi hoàng đế, vua Quang Trung đã làm gì?  GV sử dụng KT giao nhiệm vụ. - GV chia lớp thành 4 nhóm cùng trả lời câu hỏi. - Thực hiện trong 3’ trên giấy A4. - Gọi đại diện trình bày. - Caùc em nhaän xeùt khaéc saâu.  Em có nhận xét gì về lời phủ dụ quân bính ở Ngheä An cuûa Quang Trung? ° Khaúng ñònh chuû quyeàn cuûa daän toäc ta, leân aùn hành động xâm lăng phi nghĩa, nêu bật giã tâm của giaëc, nhaéc laïi truyeàn thoáng choáng giaëc cuûa daân toäc ta từ xưa, kêu gọi lính “đồng tâm hiệp lực”, ra kỉ luật nghieâm. ° Lời phủ dụ như một bài hịch ngắn gọn mà ý tứ ø phong phú sâu xa, kích thích lòng yêu nước và truyền thống quật cường của dân tộc.  Giáo dục HS ý thức chống giặc ngoại xâm, baûo veä Toå quoác.  Nguyễn Huệ đã xử lí các tướng Sở và Lân ở Tam Ñieäp nhö theá naøo ? ° Hiểu sở trường, sở đoản của các tướng sĩ, khen chê đúng việc.  Những chi tiết trên cho ta biết vua Quang Trung là người như thế nào?  Giáo dục HS lòng tự hào và lòng kính yêu những vò anh huøng daân toäc.. Quang Trung:. - Gặp người cống sĩ La Sơn. - Tự mình đốc suất đại binh. - Tuyeån moä quaân lính. - Duyệt binh ở Nghệ An. - Sinh hoạt với binh lính, thưởng phạt nghiêm minh..  Trí tueä saùng suoát, nhaïy beùn.. 4.4:Toâûng keát: ( 5 phuùt)  Câu 1: Tên tác phẩm “Hoàng Lê thống nhất chí” có nghĩa là gì? A. Vua Lê thống nhất đất nước. B. Ý chí thống nhất đất nước của vua Lê. C. Ghi chép về việc vua Lê thống nhất đất nước. D. Ý chí trước sau như một của vua Lê.  Đáp án: B.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>  Câu 2: Nhận định nào nói đúng nhất nội dung của hồi thứ 14? A. Ca ngợi hình tượng người anh hùng Quang Trung-Nguyễn Huệ. B. Nói lên sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh. C. Nói lên số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống . D. Cả A, B, C đều đúng.  Đáp án:D 4.5:Hướng dẫn học tập: ( 3 phút) à Đối với bài học tiết này: - Tóm tắt nội dung chính của hồi thứ 14? à Đối với bài học tiết sau: - Chuaån bò baøi tieát sau: Hoàng Lê nhất thống chí (tt) +Tìm hiểu sự thất bại thảm hại của quân tụớng nhà Thanh. + Hình ảnh bọn cướp nước và bán nước. + Nghệ thuật 5. Phuï luïc: Taøi lieäu: Thoâng tin phaûn hoài: -Taøi lieäu: + SGK, SGV Ngữ văn 9. + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9. + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức- kĩ năng Ngữ văn 9.. Tuần :5 Tieát:23 Ngaøy daïy:27/09/2016. HOAØNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ (TT). 1. Muïc tieâu: 2. Noäi dung hoïc taäp: Phaân tích vaên baûn. 3. Chuaån bò: 4. Tổ chức các hoạt động học tập: 4.1:Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút) 9A1 : 9A2: 4.2:Kieåm tra mieäng: ( 5 phuùt)  Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ:  Câu hỏi: Nêu nội dung chính của hồi thứ 14? (5đ)  Đáp án: Ca ngợi người anh hùng Quang Trung - Nguyễn Huệ và nói lên sự thảm hại của bọn bán nước, cướp nước.  Caâu hoûi: Hãy tóm tắt về sự thất bại của quân tướng nhà Thanh ? (3ñ)  Đáp án: HS nêu một số nét qua phần đọc văn bản .  Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:  Câu hỏi: Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay? (2đ).

<span class='text_page_counter'>(10)</span>  Đáp án: Tìm hiểu về sự tài trí của Nguyễn Huệ và sự thất bại của giặc.  GV nhận xét, chaám điểm . 4.3:Tieán trình baøi hoïc: Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc  Vào bài: Tiết trước, chúng ta đã được tìm hiểu về hình ảnh người anh hùng Nguyễn HuệQuang Trung, tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu về con người trí dũng song toàn này. ( 1 phút)  Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản. I/ Tìm hieåu vaên baûn: ( 30 phuùt) 1. Hình aûnh Nguyeãn HueäQuangTrung :(tt)  Trước khi cầm quân đi đánh giặc, - Phương thức chiến đánh: Nguyễn Huệ đã đưa ra phương lược chiến tranh không đến 10 ngày sẽ thắng naøo? giaëc.  Điều đó cho thấy Nguyễn Huệ là người  Tầm nhìn xa, trông rộng, ý chí nhö theá naøo? quyeát thaéng.  Ông đã đưa ra những kế hoạch như thế naøo? ° Kế hoạch sau khi đánh thắng giặc: giặc coù theå seõ baùo thuø.  Những chi tiết trên thể hiện điều gì ở Quang Trung?  Trước khi cầm quân ra Bắc đánh giặc, - Mở tiệc khao quân. vua Quang Trung đã làm gì? -Heïn 7 ngaøy seõ vaøo Thaêng  Em có nhận xét gì về lời tuyên đoán của Long ăn mừng. Quang Trung? ° Tuyên đoán như thần, chưa đánh đã hẹn - 25: xuất binh ở Phú Xuân. - 30: đến Tam Điệp. ngày ăn mừng. - Ñeâm 30 tieán quaân ra Baéc.  GV treo sơ đồ yêu cầu HS tóm tắt lại và chỉ dẫn trận đánh của vua Quang Trung. ° Ngày 25 tháng chạp xuất quân ở Phú - Nửa đêm mùng 3 chiến thắng Xuân, ngày 30 ra đến Tam Điệp ( cách Huế Hà Hồi. - Mờ sáng mùng 5 chiến thắng khoảng 300 km). ° Ñeâm 30 tieán quaân ra Baéc (caùch Tam Ngoïc Hoài. - Giữa trưa mùng 5 kéo binh vào Điệp khoảng 150 km). ° Đến sông Thanh Quyết, bắt toàn bộ quân thành. Thanh ñi do thaùm. ° Nửa đêm mùng 3 đến Hà Hồi vây kín làng, giặc đầu hàng. ° Mờ sáng mùng 5 chiến thắng ở đồn Ngọc.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hoài. ° Quân Thanh bỏ chạy, Sầm Nghi Đống thaét coå cheát. ° Giữa trưa mùng 5 kéo binh vào thành.  Em coù nhaän xeùt gì veà cuoäc tieán coâng naøy? ° Cuoäc tieán coâng thaàn toác, chieán thaéng  Trí dũng song toàn, người anh trước 2 ngày.  Qua việc tìm hiểu những chi tiết trên, em hùng dân tộc có tài cầm quân. coù nhaän xeùt gì veà Nguyeãn Hueä?  Em có suy nghĩ gì về người anh hùng ấy? ° Rất khâm phục và tự hào. - Nghệ thuật: tả, kể chân thực.  Giáo dục HS lòng tự hào và lòng kính yêu Laøm taêng tính oai phong laãm những vị anh hùng dân tộc. lieät cuûa Quang Trung.  Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät taû, keå, tường thuật của tác giả?  Caùch keå, taû nhö vaäy coù taùc duïng gì?  Cho HS thaûo luaän trong 3 phuùt.  Tại sao tác giả vốn trung thành với nhà Lê lại có thể viết thực và hay về người anh huøng Nguyeãn Hueä nhö theá? ° Tác giả tôn trong sự thật lịch sử. Vua Lê đã cõng rắn cắn gà nhà. Chiến công lẫy lừng của vua Quang Trung là niềm tự hào của dân tộc. Tác giả đã thể hiện ý thức tôn trong lịch sử và lòng tự hào dân tộc.  Giáo dục HS về lòng trung thực.  Gọi đại diện nhóm trình bày.  Nhaän xeùt. 4.4:Toâûng keát: ( 5phuùt)  Qua phần 1, em thấy vua Quang Trung là người thế nào?  Là người có tầm nhìn xa, trông rộng, ý chí quyết thắng. Trí dũng song toàn, người anh hùng dân tộc có tài cầm quân.  Em học tập được điều gì từ vị anh hùng lỗi lạc này?  HS trả lời. HS , GV nhậân xét. 4.5:Hướng dẫn học tập: ( 3 phút) à Đối với bài học tiết này: - Học thuộc phần ghi nhớ trong SGK trang 72. - Toùm taét laïi noäi dung vaên baûn, - Hoàn chỉnh bài tập trong phần luyện tập vào vở. à Đối với bài học tiết sau:.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Chuẩn bị bài tiết sau: Tìm hiểu về hình ảnh bọn bán nước được tác giả thể hiện trong vaên baûn. 5. Phuï luïc: Taøi lieäu: Thoâng tin phaûn hoài: -Taøi lieäu: + SGK, SGV Ngữ văn 9. + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9. + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức- kĩ năng Ngữ văn 9.. Tuần :5 Tieát:24 Ngaøy daïy: 29/09/2016. HOAØNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ (TT) 1. Muïc tieâu: 2. Noäi dung hoïc taäp: 3. Chuaån bò: 4. Tổ chức các hoạt động học tập: 4.1:Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút) 9A1: 9A2: 4.2:Kieåm tra mieäng: ( 5 phuùt)  Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ:  Qua việc tìm hiểu về nhân vật, em thấy Nguyễn Huệ là người thế nào? (4đ)  Nguyễn Huệ là ngườicó trí tuệ sáng suốt, nhạy bén. Có tầm nhìn xa, trông rộng, ý chí quyết thắng. Trí dũng song toàn, là người anh hùng dân tộc có tài cầm quân.  Đoạn trích có nét gì đặc sắc vềø nghệ thuật? (4đ)  Nghệ thuật: tả, kể chân thực.  Làm tăng tính oai phong lẫm liệt của Quang Trung.  Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:  Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay? (2đ)  Tìm hiểu về hình ảnh bọn bán nước, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản..  GV nhận xét cho điểm . 4.3:Tieán trình baøi hoïc: Hoạt động của GV và HS. Noäi dung baøi hoïc.

<span class='text_page_counter'>(13)</span>  Vào bài: Tiết trước, chúng ta đã được tìm hiểu về hình ảnh người anh hùng Nguyễn HuệQuang Trung, tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu về hình ảnh bọn bán nước, cướp nước. ( 1 phút)  Hoạt động 1: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản. ( 20 phuùt)  Trong luùc Quang Trung ñang tieán quaân ra Baéc thì toân Só Nghò ñang laøm gì?  GV sử dụng KT động não.  GV nêu câu hỏi trước cả lớp.  GV khuyến khích HS phát biểu và đóng góp ý kieán caøng nhieàu caøng toát . - Lieät keâ caùc yù kieán leân baûng . - Phân loại ý kiến . - Làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ ràng.  GV tổng hợp ý kiến của HS và rút ra kết luận .  Những việc làm trên dẫn đến kết quả như thế nào? Tìm những chi tiết miêu tả về sự thảm baïi cuûa nhaø Thanh?  GV cho HS neâu yù kieán cuûa mình  GV gọi HS khác bổ sung hoàn chỉnh.  GV nhaän xeùt chung .  Kết quả việc cướp nước quân Thanh như theá naøo?  Hình ảnh bọn bán nước cầu vinh được tác giaû mieâu taû nhö theá naøo?  Những chi tiết trên cho ta thấy như thế nào về bọn bán nước?  Bọn chúng là lũ người như thế nào?  Giáo dục HS ý thức phê phán bọn bán nước.  Qua phaàn tìm hieåu vaên baûn treân, em haõy cho bieát noäi dung cuûa vaên baûn treân noùi veà ñieàu gì? ° Trí dũng song toàn của người anh hùng daân toäc Nguyeãn Hueä vaø soá phaän thaûm baïi cuûa bọn bán nước cướp nước.  Hoạt động 2: Hướng dẫn tổng kết. ( 10 phút)  Qua phaàn tìm hieåu treân, em thaáy vaên baûn coù neùt gì ñaëc saéc veà ngheä thuaät?  Nhận xét về trình tự kể?  Caùch khaéc hoïa nhaân vaät?. II/ Tìm hieåu vaên baûn: 2.Hình ảnh bọn bán nước và cướp nước. a. Bọn cướp nước: - Tổng đốc Tôn Sĩ Nghị là tổng chæ huy quaân Thanh. - Khoâng lo nghe tin caáp baùo. - Chaêm chuù vaøo vieäc yeán tieäc vui mừng. - Khoâng lo baát traéc.. * Keát quaû: +Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử. + Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật. + Quân tướng bỏ chạy tán loạn. + Chết hàng vạn người. - Thaát baïi nhuïc nhaõ, naëng neà. b. Bọn bán nước: - Nghe tin coù bieán, voäi vaõ ra ngoài, đêm ngày đi gấp, đói mệt lử. - Hốt hoảng chạy theo giặc.  Heøn nhaùt, xaáu xa.. III. Toång keát: 1. Nghệ thuật: - Lựa chọn trình tự kể theo diễn biến các sự kiện lịch sử..

<span class='text_page_counter'>(14)</span>  Nhaän xeùt veà gioïng ñieäu traàn thuaät?.  Neâu yù nghóa cuûa vaên baûn?  Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK trang 72.  Giáo dục HS lòng tự hào và lòng kính yêu những vị anh hùng dân tộc.. - Khắc họa nhân vật lịch sử người anh hùng Nguyễn Huệ, hình ảnh bọn giặc xâm lược, hình ảnh vua toâi Lê Chiêu Thống với ngoân ngữ kể, tả chân thật sinh động. - Coù giọng điệu trần thuật thể hiện thái độ của tác giả đối với vương triều nhà Lê với chiến thắng của dân tộc, với bọn giặc cướp nước. 2. Ý nghĩa văn bản: Văn bản ghi lại hiện thực lịch sử hào hùng của dân tộc ta và hình ảnh anh hùng Nguyễn Huệ trong chiến thắng mùa xuân năm Kỷ Dậu (1789).. 4.4:Toâûng keát: (5 phuùt)  Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1.  GV sử dụng KT viết tích cực. - GV nêu yêu cầu bài tập 1, cho các em viết tự do câu trả lời. - GV yêu cầu HS viết ngắn gọn trong khoảng thời gian ngắn nhất. - GV yêu cầu vài HS chia sẻ trước lớp.  Vì sao tác giả vốn là quan trung thành với nhà Lê nhưng vẫn viết rất chân thực và hay veà Quang Trung-“keû thuø “ cuûa hoï? A. Vì họ tôn trọng lịch sử. B. Vì họ có ý thức dân tộc. C. Vì hoï luoân toân troïng keû maïnh. D. Cả A và B đều đúng. 4.5:Hướng dẫn học tập: (3 phút) à Đối với bài học tiết này: - Học thuộc phần ghi nhớ trong SGK trang 72. - Toùm taét laïi noäi dung vaên baûn, - Hoàn chỉnh bài tập trong phần luyện tập vào vở. à Đối với bài học tiết sau: - Chuẩn bị bài tiết sau:- Truyện Kiều – Nguyễn Du và đoạn trích “ Chị em Thúy Kiều”. + Tìm đọc tác phẩm, tác giả . + Trả lời các câu hỏi ở SGK. - “Sự phát triển của từ vựng “ (tt) + Tìm hiểu kĩ phần:Tạo từ ngữ mới và phần: Mượn từ của tiếng nước ngoài. + Sưu tầm một số từ mượn ..

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 5. Phuï luïc: Taøi lieäu: Thoâng tin phaûn hoài: -Taøi lieäu: + SGK, SGV Ngữ văn 9. + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9. + Ngữ văn 9 nâng cao. + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức- kĩ năng Ngữ văn 9.. Tuaàn:5 Tieát:25 Ngaøy daïy:30/09/2016. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TỪ VỰNG (TT). 1. Muïc tieâu: 1.1:Kiến thức :  Hoạt động 1: - HS biết: Cách mở rộng vốn tư øvà chính xác hóa vốn từ. - HS hiểu: Ngoài việc phát triển nghĩa của từ, từ vựng của một ngôn ngữ có thể phát triển bằng cách tăng thêm về số lượng và các từ ngữ nhờ cấu tạo thêm từ mới.  Hoạt động 2: - HS biết: Cách mượn từ của tiếng nước ngoài. - HS hiểu: Ngoài việc phát triển nghĩa của từ, từ vựng của một ngôn ngữ có thể phát triển bằng cách tăng thêm về số lượng nhờ mượn từ ngữõ của từ nước ngoài.  Hoạt động 3: - HS biết: Làm các bài tập về cách tạo từ ngữ mới và mượn từ. 1.2:Kó naêng: - HS thực hiện được: Sử dụng từ ngữ mượn tiếng nước ngoài phù hợp . - HS thực hiện thành thạo: Nhận biết từ ngữ mới được tạo ra và những từ ngữ mượn của tiếng nước ngoài. 1.3:Thái độ: - HS có thói quen: Sử dụng từ ngữ mượn tiếng nước ngoài phù hợp . - HS có tính cách: Giáo dục HS ý thức sử dụng tốt vốn từ tiếng Việt. - Tích hợp giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng ra quyết định: lựa chọn và sử dụng từ phù hợp với mục đích giao tiếp . 2. Noäi dung hoïc taäp: - Nội dung 1: Tạo từ ngữ mới. - Nội dung 2: Mượn tiếng nước ngoài. - Noäi dung 3: Luyeän taäp. 3. Chuaån bò: 3.1. Giáo viên: Từ điển tiếng Việt, từ điển Hán Nôm. 3.2. Học sinh: Tìm hiểu cách tạo từ ngữ mới và việc mượn từ nước ngoài..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> 4. Tổ chức các hoạt động học tập: 4.1:Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút) 9A1 : 9A2: 4.2:Kieåm tra mieäng: ( 5 phuùt)  Caâu hoûi kieåm tra baøi cuõ:  Nêu cách phát triển từ vựng? (2đ) ° Phát triển nghĩa của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc của chúng…  Nêu các phươngthức phát triển nghĩa của từ ngữ? (4đ) ° Phương thức ẩn dụ và hoán dụ.  Nêu ví dụ về sự phát triển nghĩa của từ ngữ? Tìm một số từ mượn thường dùng?(2đ) ° HS tự nêu.  Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:  Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay? (2đ)  Tìm hiểu cách tạo từ ngữ mới và việc mượn từ nước ngoài.  GV nhaän xeùt, chaám ñieåm . 4.3:Tieán trình baøi hoïc: Hoạt động của GV và HS Noäi dung baøi hoïc  Vào bài : Để giúp các em nắm vững về sự phát triển của từ vựng, tiết học này, chúng ta tiếp tục tìm hiểu về “ Sự phát triển của từ vựng”. (1 phút)  HĐ 1: Hướng dẫn tìm hiểu bài . (8 phuùt) I/ Tạo từ ngữ mới.  GV gọi HS đọc VD ở SGK và nêu câu hỏi.  Hãy cho biết trong thời gian gần đây có những từ ngữ nào mới được cấu tạo trên cơ sở các từ sau: Điện thoại, kinh tế, di động…..? Hãy giải thích những từ đó?  GV sử dụng PP phân tích tình huống và KT hỏi và trả lời : Mỗi HS tạo một từ mới và giải thích, sau đó yêu cầu bạn khác thực hiện . Từ đó HS rút ra kết luaän - Điện thoại di động: là vô tuyến nhỏ mang theo VD: - Điện thoại di động : người được sử dụng trong vùng phủ sóng.. - Kinh tế tri thức: nền kinh tế chủ yếu dựa vào việc - Kinh tế tri thức : saûn xuaát, löu thoâng, phaân phoái caùc saûn phaåm coù haøm lượng tri thưcù cao. - Đặc khu kinh tế: khu vực dành riêng để thu hút - Ñaëc khu kinh teá: vốn và công nghệ nước ngoài với những chính sách có ưu đãi. - Sở hữu trí tuệ: quyền sở hữu đối với sản phẩm do - Sở hữu trí tuệ: hoạt động trí tuệ mang lại, được pháp luật bảo hộ nhö :quyeàn taùc gia,û phaùt minh saùng cheá…  Em có nhận xét gì về việc tạo từ ngữ mới?.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> ° Làm cho vốn từ tăng lên.  Gọi HS đọc ví dụ 2 SGK trang 73.  Hãy tìm từ ngữ mới xuất hiện có cấu tạo theo mô hình: x + taëc. ° Lâm tặc: người cướp tài nguyên rừng. ° Tin taëc: duøng kó thuaät thaâm nhaäp traùi pheùp vaøo dữ liệu máy tính.  Em haõy tìm theâm moät soá ví duï khaùc nhö: x + ñen. ° Toùc ñen, da ñen, soá ñen, …  Từ ví dụ trên em có nhận xét gì về cấu tạo từ theo moâ hình naøy? ° Là hình thức phát triển từ vựng.  Gọi HS đọc ghi nhớ SGK trang 73.  Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu mục II. (7 phuùt)  Gọi HS đọc ví dụ a, b và tìm từ Hán – Việt. ° Thanh minh, tiết, tảo mộ, đạp thanh, yến anh, bộ hình, tài tử, giai nhân. ° Bạc mệnh, duyên phận, chứng giám, thiếp, đoan trang, trinh bạch, nhược, phỉ nhổ.. VD: Từ ngữ được cấu tạo theo moâ hình : x+..... * Ghi nhớ : SGK trang 73. II/ Mượn từ tiếng nước ngoài. VD1 : a.Các từ Hán Việt : Thanh minh, tiết, lễ, tảo mộ, hội, đạp thanh, yến anh, tài tử, giai nhaân... b. Baïc meänh, duyeân phaän, thần linh, chứng giám, thiếp... VD2: a. AIDS (eát).  Gọi HS đọc ví dụ 2.  Tiếng Việt dùng từ nào để chỉ: bệnh mất khả năng miễn dịch gây tử vong? ° Beänh AIDS.  Nghiên cứu một cách có hệ thống những điều  Mượn của tiếng Anh. kiện để tiêu thụ hàng hóa? ° Ma- ket- tinh.  Những từ này có nguồn gốc từ đâu? ° Từ tiếng Anh.  Để từ mượn thêm phong phú, ta có thể phát triển từ bằng cách nào ngoài cách tạo từ mới? ° Mượn từ của tiếng nước ngoài.  Qua những văn bản mà em đã được học, chúng *Ghi nhớ SGK 74. ta thường mượn tiếng nào nhiều nhất? ° Tieáng Haùn.  Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK 74.  Từ mượn làm góp phần phong phú tiếng Việt. Tuy nhiên nó cũng có những hạn chế, vậy những hạn chế đó là gì?.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ° Từ mượn đôi khi cũng khó hiểu. Nếu lạm dụng thì sẽ làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt.  Giáo dục HS : Không lạm dụng từ mượn.  Hoạt động 3: Hướng dẫn luyện tập. (15 phuùt)  GV:Hướng dẫn HS luyện tập.  Gọi HS đọc yêu cầu bài tập 1.  Cho HS thaûo luaän laøm vieäc theo nhoùm.  Tìm 2 mô hình có khả năng tạo ra từ mới kiểu x +…? - GV chia nhóm giao nhiệm vụ cho từng nhóm (4 nhoùm). - Gọi đại diện nhóm HS trình bày, HS trong nhoùm boå sung . - Caùc nhoùm khaùc theo doõi nhaän xeùt. GV nhaän xeùt.coát laïi noäi dung.  GV gọi HS đọc bài tập 2 SGK.  Tìm 5 từ ngữ mới được dùng phổ biến gần đây và giải thích nghĩa của những từ ngữ ? Giải thích từ ngữ mới có cấu tạo đó.. III. Luyện tập : * Bài 1: x + trường: chiến trường, công trường, nông trường, thương trường, … x + hóa: ô- xi hóa, hợp tác hoùa, kieân coá hoùa, … x + nghieäp: noâng nghieäp, laâm nghieäp, ngö nghieäp.... * Bài 2: + Cầu truyền hình: hình thức tại chỗ cuộc giao lưu, đối thoại qua caùc heä thoáng ca- meâ- ra giữa các điểm cách xa nhau. + Côm buïi: côm giaù reû trong quaùn nhoû. + Công viên nước: công vieân chuû yeáu coù caùc troø giaûi trí dưới nước. + Coâng nghieäp khoâng khoùi: coâng nghieäp chuyeân veà du lòch. + Thư điện tử: Hệ thống chuyển nhận thư từ qua các maïng maùy tính. * Bài 3: + Maõng xaø, bieân phoøng, tham oâ, toâ thueá, pheâ bình, pheâ phán, ca ngợi, nô lệ: tiếng Hán.  Dựa vào những kiến thức đã học ở lớp 6, 7 hãy chỉ + Các từ còn lại: thuộc rõ những từ sau đây từ nào mượn của tiếng Hán, từ ngôn ngữ châu Âu. nào mượn của châu Âu?. 4.4:Toâûng keát: (5 phuùt)  Câu 1: Nhận định nào nói đầy đủ nhất các hình thức phát triển từ vựng của tiếng Vieät? A. Tạo từ ngữ mới. B. Mượn từ của tiếng nước ngoài. C. Thay đổi hoàn toàn cấu tạo và ý nghĩa của các từ cũ. D. Cả A và B đều đúng..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> l Đáp án: D  Câu 2: Trong tiếng Việt, chúng ta dùng từ mượn của ngôn ngữ nào nhiều nhất? A. Tieáng Anh. B. Tieáng Haùn. C. Tieáng Phaùp. E. Tieáng La-tinh. l Đáp án B. 4.5:Hướng dẫn học tập: (3 phút) à Đối với bài học tiết này: - Học thuộc hai phần ghi nhớ trong SGK trang 73, 74. - Laøm baøi taäp 4 SGK. - Tìm thêm những từ ngữ thường dùng gần đây. à Đối với bài học tiết sau: - Chuẩn bị và xem trước bài “ Thuật ngữ” . Tìm một số từ ngữ chỉ các bộ môn. - Chuaån bò baøi tieát sau: “Truyeän Kieàu cuûa Nguyeãn Du”. + Đọc và tóm tắt phần I, II. + Đọc phần chú thích và tìm hiểu các câu hỏi trong phần: đọc hiểu văn bản. 5. Phuï luïc: Taøi lieäu: Thoâng tin phaûn hoài: -Taøi lieäu: + SGK, SGV Ngữ văn 9. + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 9. + Ngữ văn 9 nâng cao. + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức - kĩ năng Ngữ văn 9..

<span class='text_page_counter'>(20)</span>

<span class='text_page_counter'>(21)</span>