SKKN tạo sự hứng thú trong hoạt động thảo luận nhóm ở môn tin học

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Luận ngữ viết: “Biết mà học không bằng thích mà học, thích mà học
khơng bằng say mà học”. Vậy niềm yêu thích say mê chính là động lực thúc
đẩy, nuôi dưỡng sự cố gắng, nỗ lực học tập khơng ngừng của mỗi người. Vì
thế với vai trị tổ chức, hướng dẫn và điều khiển quá trình học tập của học
sinh, hơn ai hết việc phải tìm ra nhiều biện pháp để phát huy cao nhất tính
tích cực sáng tạo của người học, gây niềm hứng thú say mê học tập ở các em
chính là nhiệm vụ quan trọng đối với mỗi người giáo viên.
Trong thời đại hiện nay, sự bùng nổ công nghệ thông tin đã tác động
lớn đến công cuộc phát triển kinh tế xã hội, đóng vai trị khơng nhỏ trong sự
phát triển chung của nhân loại. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ ý nghĩa và
tầm quan trọng của tin học, Công nghệ Thông tin và Truyền thông cũng như
yêu cầu đẩy mạnh của ứng dụng Công nghệ Thông tin, đào tạo thế hệ trẻ
năng động, sáng tạo, nắm vững tri thức khoa học cơng nghệ để làm chủ trong
mọi hồn cảnh cơng tác và hoạt động xã hội trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.
Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên mơn Tin học đã được
Bộ giáo dục và Đào tạo đưa vào giảng dạy làm môn tự chọn trong nhà
trường. Ngay từ Tiểu học, học sinh được tiếp xúc môn Tin học để làm quen
dần với lĩnh vực công nghệ thông tin, tạo nền móng ban đầu để học những
phần nâng cao tiếp theo. Nhưng việc học Tin học ở trường Tiểu học phần
đông học sinh chưa phát huy tính tích cực, cịn thụ động, ỷ lại. Nhằm giúp
học sinh tham gia một cách tích cực, tránh tính thụ động, ỷ lại thì phương
pháp dạy học có một vai trị rất to lớn quyết định đến chất lượng học môn
Tin học của học sinh. Là giáo viên môn Tin học tôi luôn trăn trở làm thế nào
để học sinh hiểu và u thích mơn học, tích cực và húng thú trong từng tiết
học. Điều trăn trở đó chỉ được thực hiện khi đổi mới cách thức tổ chức hoạt

1


động học tập của học sinh. Việc tổ chức hoạt động dạy học nhằm phát huy

tích tích cực của học sinh là một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo
viên nhằm đưa chất lượng môn Tin học ngày càng tăng lên đáp ứng được với
việc tiếp tục học lên cấp học cao hơn. Là giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi
không ngừng phấn đấu trau dồi kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức
các môn liên quan, thường xuyên học hỏi kinh nghiệm để hồn thiện hơn
trong q trình giảng dạy.
Xuất phát từ vấn đề trên, qua quá trình nghiên cứu, áp dụng vào giảng
dạy môn Tin học tại trường Tiểu học Tân Dân, với mong muốn góp một
phần vào việc hình thành cho học sinh sự hứng thú, tìm tịi tích cực, khao
khát khám phá kiến thức mới trong mỗi giờ học nói chung và giờ Tin học nói
riêng để học sinh tích cực hơn nữa trong hoạt động học tập và khám phá tri
thức về Tin học. Đó là lí do để tơi chọn sáng kiến kinh nghiệm “Tạo sự
hứng thú trong hoạt động thảo luận nhóm ở môn Tin học”.

2


II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lí luận.
Luật Giáo dục, Điều 28.2 đã ghi: “Phương pháp giáo dục phổ thơng
phải phát huy tích tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của HS; phù hợp với
đặc điểm từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng
làm việc theo nhóm, rèn kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động
đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS”.
Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lí và giáo viên về biên soạn đề kiểm tra,
xây dựng thư viện câu hỏi và bài tập cũng đã viết: “Hoạt động giáo dục chỉ
đạt hiệu quả cao khi tạo lập được môi trường sư phạm lành mạnh, bầu khơng
khí thân thiện, phát huy ngày càng cao vai trị tích cực, chủ động, sáng tạo
của HS”.
Theo Từ điển Tiếng Việt - Nhà xuất bản Đà Nẵng, năm 2000, “hứng thú

là sự ham thích”.
Rõ ràng khi có được sự say mê hứng thú, con người sẽ làm việc tự
nguyện có hiệu quả hơn, thành cơng hơn. Hứng thú cịn có tác dụng chống
lại sự mệt mỏi. Học sinh cũng vậy, khi có hứng thú, các em sẽ kiên trì làm
bài tập, khơng nản chí trước câu hỏi khó. Khơng những thế cịn hăng hái trả
lời, nhận xét bổ sung câu trả lời của bạn, chủ động nêu câu hỏi, đưa ra những
thắc mắc để các bạn cùng trả lời, thầy cơ giải thích thấu đáo.
Vì vậy, mỗi thầy cô khi lên lớp, không phải “chăm chăm ôm bảng
giảng”, quan trọng hơn người thầy cô phải không ngừng tìm tịi nhiều biện
pháp hơn nữa để gây hứng thú cho học sinh. Có như vậy mới phát huy được
tính tích cực chủ động, độc lập sáng tạo của người học sinh đúng như định
hướng giáo dục hiện nay.
Tạo hứng thú cho người học luôn là một vấn đề quan trọng trong hoạt
động dạy - học. Bởi vì, như chúng ta biết, dạy - học là một hoạt động phức

3


tạp, trong đó chất lượng, hiệu quả cơ bản phụ thuộc vào người học. Và điều
này lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như: năng lực nhận thức, động cơ học
tập, sự quyết tâm...; nó cịn phụ thuộc vào mơi trường học tập, người tổ chức
quá trình dạy học.
Các nhà nghiên cứu tâm lý học cho rằng, hứng thú là thái độ đặc biệt
của cá nhân đối với đối tượng nào đó, nó có ý nghĩa đối với cuộc sống và có
khả năng mang lại hứng thú cá nhân trong quá trình hoạt động. Sự hứng thú
biểu hiện trước hết ở sự tập trung chú ý cao độ, sự say mê của chủ thể hoạt
động đem lại kết quả cao trong hoạt động. Ngược lại, nếu khơng có hứng
thú, dù là hoạt động gì cũng sẽ khơng đem lại hiệu quả cao. Đối với các hoạt
động nhận thức, sáng tạo, hoạt động học tập, khi khơng có hứng thú, kết quả
sẽ khơng cao, thậm chí xuất hiện cảm xúc tiêu cực. Việc học có tính chất đối

phó, miễn cưỡng, người học may lắm chỉ tiếp thu được một lượng kiến thức
rất ít, khơng sâu và dễ qn.
Khi có hứng thú, say mê trong nghiên cứu, học tập thì thì việc lĩnh hội
tri thức trở nên dễ dàng hơn. Khi nắm bắt được vấn đề, tức là hiểu được bài
thì người học lại có thêm hứng thú. Trên thực tế, những người khơng thích,
khơng hứng thú khi học mơn học nào đó thường là những người khơng học
tốt mơn học đó. Chính vì vậy, việc tạo hứng thú cho người học được xem là
yêu cầu bắt buộc đối với bất cứ ai làm công tác giảng dạy, đối với bất cứ bộ
môn khoa học nào. Để tạo được hứng thú trong quá trình học tập của học
sinh thì việc đổi mới phương pháp dạy học trở nên thật sự cần thiết.
Đổi mới phương pháp dạy học khơng có nghĩa là phủ nhận phương
pháp dạy học truyền thống và sử dụng phương pháp dạy học hoàn toàn mới.
Đổi mới phương pháp dạy học là sự vận dụng sáng tạo các phương pháp dạy
học truyền thống kết hợp với những phương pháp, phương tiện, công nghệ
và các kỹ thuật dạy học hiện đại sao cho phù hợp với đối tượng, nội dung

4


chương trình nhằm giúp học sinh học tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc
tiếp thu kiến thức, rèn luyện kỹ năng và vận dụng vào thực tế.
Bản chất của phương pháp dạy học là đổi mới quan niệm dạy học từ:
dạy học thụ động sang dạy học tích cực tham gia; dạy học bằng kể hay giải
thích chuyển sang dạy học bằng cách khám phá; dạy học độc thoại sang dạy
học đối thoại; dạy học tập trung vào cá nhân nay chuyển sang dạy học tập
trung vào nhóm; dạy học tập trung vào nội dung sang dạy học tập trung vào
quá trình; dạy học tập trung vào việc dạy sang tập trung vào việc học; dạy
kiến thức sang dạy cách làm cho học sinh;...
Làm như vậy thể hiện sự tôn trọng học sinh, tôn trọng vốn hiểu biết,
kinh nghiệm đã có của các em. Tạo điều kiện cho học sinh tự phát hiện vấn

đề, tự thực hành các thao tác trên máy tính, giúp học sinh dễ tiếp thu, dễ nhớ
và nhớ lâu hơn; giúp học sinh mạnh dạn tự tin hơn, phấn khởi hơn khi được
tham gia thực hành. Từ đó tạo khơng khí học tập vui vẻ, nhẹ nhàng, thoải
mái, không mệt mỏi, buồn ngủ,...
Bước đầu vận dụng một số phương pháp dạy học làm sao cho học sinh
được tham gia nhiều hơn, được trao đổi nhiều hơn và được thực hành nhiều
hơn. Đó chính là thay đổi nhận thức từ dạy học tập trung vào người dạy
chuyển sang dạy học tập trung vào người học.
Phương pháp làm việc theo nhóm có những ưu điểm:
+ Làm việc theo nhóm là một cách học mà tất cả các thành viên trong
nhóm cùng giải quyết một vấn đề được đưa ra. Các thành viên trong nhóm
phải có sự hợp tác chặt chẽ và phân cơng cơng việc trong nhóm.
Phương pháp này đưa ra những cách thức giải quyết đầy tính sáng tạo;
kích thích sự hợp tác của tất cả các thành viên trong nhóm cùng tham gia vào
việc giải quyết một vấn đề.

5


+ Làm việc theo nhóm thỏa mãn nhu cầu học tập cá nhân, phù hợp với
việc học hướng tới người học; khuyến khích sự độc lập tự chủ, người học có
thể đưa ra những giải pháp, cách biểu đạt riêng cho vấn đề nào đó. Nếu trong
phương pháp thuyết trình, người học chỉ có thể trao đổi với nhau được rất ít
thì trong làm việc theo nhóm các thành viên tham gia có cơ hội đưa ra quan
điểm của mình đối với chủ đề thảo luận, mặt khác ở đó cũng đòi hỏi tăng
cường tư duy độc lập và trao đổi lẫn nhau trong nhóm.
+ Trong khi thực hiện phương pháp làm việc theo nhóm, giáo viên
đóng vai trị là người chuyển giao kiến thức, tổ chức, theo dõi việc thực hiện
và đánh giá tổng kết kết quả làm việc của các nhóm. Như vậy vai trị điều
khiển của giáo viên trong hoạt động của học sinh là cần thiết để giúp cho các

nhóm đạt được kết quả trong việc tìm ra những giải pháp, câu trả lời cho vấn
đề được đưa ra.
2. Thực trạng của vấn đề.
Trong nhiều năm giảng dạy tại trường Tiểu học Tân Dân, tôi thấy
nguyên nhân dẫn đến việc học sinh khơng u thích mơn Tin học và chất
lượng mơn Tin học chưa cao vì:
- Học sinh tiếp thu kiến thức còn thụ động, lệ thuộc vào giáo viên, vào
sách giáo khoa.
- Các em thiếu sự nhiệt tình, tích cực trong hoạt động nhóm. Một vài
học sinh có biểu hiện ỷ lại vào các bạn trong nhóm. Chưa mạnh dạn bày tỏ
quan điểm, ý kiến cá nhân.
- Hoạt động trò chơi chưa đưa vào nhiều trong các tiết dạy, bài dạy của
giáo viên.
- Giáo viên dạy học theo lối truyền thụ kiến thức một chiều: thầy truyền
đạt, trò lắng nghe.

6


Bên cạnh đó, cịn có những ngun nhân gây mất hứng thú trong học
tập:
+ Do không hiểu bài
Không hiểu bài, các em sẽ thấy khó khăn, và khi thấy khó khăn thì học
sinh sẽ khơng thể nắm bắt được. Vì không thể nắm bắt được nên các em cảm
thấy mọi thứ đều tù mù, khơng rõ ràng. Do đó, các em đương nhiên sẽ khơng
thể có hứng thú học và kết quả học tập luôn đi xuống là điều dễ hiểu. Đây là
một hiện tượng không hiếm gặp trong bối cảnh giáo dục hiện nay.
+ Do phương pháp giảng dạy
Đôi khi khơng có hứng thú học cũng bắt nguồn từ công tác giảng dạy.
Chúng ta cần phải ý thức lại về việc giảng dạy. Giáo viên, trước hơn hết phải

là người gợi mở, dẫn dắt và phải tạo được sự hứng thú trong việc tiếp thu
kiến thức của học sinh. Với một cơ giáo nổi tiếng nghiêm khắc, thì đương
nhiên khó có thể tạo hứng thú học tập cho các em, mà thay vào đó chỉ là tâm
lí sợ sai mà các em ln phải duy trì trong suốt giờ học.
- Để tìm hiểu ý kiến của học sinh xung quanh vấn đề hứng thú học tập
môn Tin học, tôi đã tiến hành điều tra ngẫu nhiên 30 học sinh và kết quả đạt
được như sau:
1. Em có cảm giác thích thú khi đến tiết tin học khơng?
Thích: 28%

Khơng thích: 32%

Bình thường: 40%

2. Em có cảm giác mệt mỏi trong tiết tin học khơng?
Rất mệt mỏi: 26%

Bình thường : 66%

Khơng cảm thấy mệt mỏi: 8%
3. Điều gì có thể tạo hứng thú học tập cho em?
Phương pháp giảng dạy của cô giáo: 85%
Đặc thù môn học: 8%

Yếu tố khác: 0%

7


4. Khơng khí lớp học vui nhộn có tạo hứng thú học tập cho em học?

Có: 55%

Khơng: 28%

Bình thường: 15%

5. Yếu tố nào quyết định đến khơng khí lớp học?
Cách tổ chức của cô giáo: 28%
Phương pháp giảng dạy của cô giáo: 40%
Nội dung bài học: 7%
6. Theo em, trong giờ học cơ giáo có nên tạo một vài tình huống hài
hước gắn với nội dung bài học không?
Rất nên: 65%

Nên: 20%

Không nên: 15%

Kết quả điều tra các ý kiến được hỏi đều trả lời: yếu tố quan trọng nhất
tạo nên sự hứng thú cho người học phụ thuộc nhiều vào cách thức tổ chức
giờ dạy của giáo viên hay nói cách khác là nghệ thuật của giáo viên khi lên
lớp.
Ví dụ: Từ một tiết dạy Tin học lớp 3 (Bài: Làm quen với máy tính Người bạn mới của em) dưới hình thức dạy học cá nhân. Kết quả thu được:
Kết quả khảo sát chất lượng sau tiết dạy
Loại giỏi
Loại khá
Loại TB
Loại yếu
chức dạy học KS TS % TS
%

TS
%
TS
%
Dạy học cá nhân 75 15 20% 20 26.7% 33 44%
7
9.3%
Tạo sự hứng thú trong hoạt động thảo luận nhóm là một hoạt động dạy
Hình thức tổ

TS

học nhằm phát huy tính tích cực của người học, dạy học hướng về người
học. Việc tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm là đặt học sinh vào mơi
trường hoạt động tích cực. Trong nhóm, học sinh được thảo luận và hợp tác
làm việc với nhau. Học tập theo nhóm giúp học sinh học tập thông qua giao
tiếp, trao đổi tranh luận với nhau, chia sẻ và có cơ hội diễn đạt ý nghĩ của
mình, phát triển các kỹ năng giải quyết vấn đề. Giáo viên là người tổ chức,
hướng dẫn kích thích hỗ trợ học sinh lĩnh hội kiến thức bằng kinh nghiệm
giáo dục của mình.

8


3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
Đối tượng giảng dạy của chúng ta chính là học sinh Tiểu học. Đây là
lứa tuổi học sinh chuyển tiếp từ giai đoạn vui chơi sang giai đoạn học tập,
khả năng tri giác của các em rất tốt, hứng thú ngày càng bộc lộ và phát triển
rõ rệt. Đặc biệt là hứng thú nhận thức, hứng thú tìm hiểu thế giới xung
quanh. Các em thể hiện tính tị mị, ham hiểu biết. Tuy nhiên, sự phát triển

hứng thú học tập của học sinh phụ thuộc trực tiếp vào việc tổ chức học tập
cho học sinh của giáo viên. Vấn đề là làm thế nào để tạo hứng thú cho học
sinh khi giảng dạy môn Tin học?
Đây là một vấn đề khó, khơng có một cách thức, con đường chung cho
mọi người. Sự hứng thú của người học phụ thuộc nhiều yếu tố như phương
pháp giảng dạy, phong cách, ngôn ngữ, cách thức tổ chức quá trình học tập
của giáo viên. Chính vì vậy, để tổ chức hướng dẫn thực hiện các hoạt động
một cách gây hứng thú cho học sinh, theo tơi người giáo viên cần:
- Có kế hoạch bài dạy, xây dựng ý tưởng, thiết kế bài dạy phù hợp.
- Tạo khơng khí thi đua giữa các nhóm trong mỗi tiết học.
- Đánh giá và cho điểm trong và sau mỗi tiết học (HS tự đánh giá, GV
đánh giá HS, HS đánh giá HS).
- Nâng cao chất lượng các tiết “học và chơi cùng máy tính”.
- Tăng cường khai thác thông tin để phục vụ cho bài giảng.
Cụ thể, tôi đã triển khai như sau:
3.1. Xây dựng kế hoạch bài học.
a. Chuẩn bị:
Giáo viên
- Lập kế hoạch bài dạy: Đọc kỹ bài dạy nắm mục tiêu cần đạt.
- Xây dựng ý tưởng:
+ Kịch bản sư phạm.

9


+ Dự kiến các tình huống xảy ra trong khi thảo luận nhóm.
+ Dự kiến cách chia nhóm, số lượng nhóm.
+ Nhiệm vụ của các nhóm.
+ Thời gian thảo luận, trình bày.
- Thiết kế bài giảng: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi nhằm khuyến khích học

sinh tích cực, hào hứng suy nghĩ ở mức độ cao và sâu hơn.
- Chuẩn bị: Chuẩn bị chu đáo đồ dùng và thiết bị dạy học.
- Thực hiện kế hoạch dạy học.
+ Giáo viên giao việc cho học sinh trước khi kết thúc một tiết học.
+ Đưa ra câu hỏi cần thảo luận để học sinh chuẩn bị.
Học sinh:
- Đọc bài mới.
- Chuẩn bị kĩ kiến thức giáo viên yêu cầu.
b. Các bước tổ chức:
Bước 1: Giáo viên giao nhiệm vụ.
- Nêu và giải thích rõ ràng mục tiêu làm việc, giao nhiệm vụ một cách
rõ ràng cho từng nhóm làm việc để mỗi thành viên trong nhóm hiểu được
cơng việc cần phải làm và mô tả một cách cụ thể cách thực hiện các nhiệm
vụ đó. Cần lưu ý là nếu khơng đề ra nhiệm vụ rõ ràng thì khơng có được kết
quả thuyết phục. Những mục tiêu, nhiệm vụ, nội dung làm việc theo nhóm
có thể được viết ra giấy và phát cho mỗi nhóm.
- Định thời gian làm việc của mỗi nhóm kể cả giờ giải lao.
- Ấn định thời gian họp lại sau khi thảo luận nhóm (để báo cáo kết quả
làm việc ở nhóm).
- Nêu cách thức làm việc của nhóm.
- Cung cấp các thơng tin liên quan với chủ đề.
- Thông báo công việc của giáo viên trong thời gian các nhóm làm việc.

10


- Giáo viên hướng dẫn học sinh cách thảo luận.
Bước 2: Chia nhóm
Xác định số lượng người của mỗi phù hợp với yêu cầu làm việc. Thực
hiện việc chia nhóm theo những cách: ngẫu nhiên (phát bìa, thẻ, điểm số...),

theo sự chỉ định của giáo viên hoặc theo sở thích của người học.
Cung cấp những câu hỏi định hướng quá trình làm việc của nhóm.
Bước 3: Thảo luận nhóm
- Các nhóm tiến hành làm việc theo nhóm.
- Giáo viên tham gia quản lý và định hướng làm việc cùng các nhóm,
hỗ trợ cho các nhóm khi cần thiết.
- Giáo viên tổ chức hướng dẫn các hoạt động, gợi mở, khuyến khích
học sinh tích cực hoạt động.
- Giáo viên quản lí, giám sát học sinh thảo luận nhóm.
+ Trong q trình học sinh thảo luận giáo viên theo dõi, quan sát và bổ
sung khi cần.
+ Phát hiện các nhóm hoạt động khơng có hiệu quả uốn nắn điều chỉnh.
+ Nắm chắc đặc điểm tâm lý của từng học sinh để kịp thời động viên
khuyến khích nhằm tạo khơng khí phấn khởi tự tin trong học tập.
+ Ln có ý thức trách nhiệm trợ giúp tránh can thiệp sâu làm hạn chế
khả năng độc lập, sáng tạo của học sinh.
+ Xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa thầy và trò, giữa trị với trị
Bước 4: Tiếp nhận thơng tin phản hồi từ phía học sinh
+ Đại diện nhóm trình bày kết quả, thành viên nhóm bổ sung.
+ Nhóm khác đặt câu hỏi với sự gợi mở của giáo viên để các nhóm có
cơ hội trao đổi, tranh cãi, cải chính kiến thức của mình, đồng tình kiến thức
đúng, sửa chữa kiến thức sai, bổ sung kiến thức cịn thiếu. Từ đó làm nảy

11


sinh ý thức vươn lên trước bạn bè của mỗi thành viên trong nhóm nhằm phát
huy tính tích cực, chủ động trong học tập của học sinh.
+ Giáo viên tổng kết ngắn gọn theo từng nội dung thảo luận.
Bước 5: Tổng kết rút kinh nghiệm thảo luận nhóm

Khen thưởng các nhóm, các thành viên hoạt động tích cực, sáng tạo,
nhắc nhở tinh thần, thái độ cộng tác trong việc thảo luận nhóm.
Ví dụ: Bài làm quen với máy tính - Người bạn mới của em (lớp3).
Mục tiêu của bài học: Làm quen với máy tính, nhận biết hình dạng và
các bộ phận cơ bản của máy tính. Tơi đã xây dựng kế hoạch bài dạy, xây
dựng ý tưởng, thiết kế bài dạy như sau:
1. Lập kế hoạch bài dạy:
2. Chuẩn bị: - GV: Đồ dùng, thiết bị dạy học (máy tính).
- HS: Đồ dùng học tập (giấy, bút,...)
3. Các hoạt động dạy và học:
Bước 1: GV giao nhiệm vụ:
Quan sát và trả lời các câu hỏi ghi trong phiếu bài tập.
Bước 2: Chia nhóm học sinh (Phù hợp với từng lớp học).
Bước 3: Thảo luận nhóm
Các nhóm quan sát và thảo luận theo các câu hỏi:
Câu 1: Kể tên các bộ phận của máy tính để bàn?
Câu 2: Miêu tả hình dạng từng bộ phận của máy tính?
Bước 4: Tiếp nhận thơng tin phản hồi từ phía học sinh.
Đại diện nhóm trình bày kết quả, thành viên nhóm bổ sung. Nhóm khác
đặt câu hỏi để các nhóm có cơ hội trao đổi, tranh cãi, cải chính kiến thức của
mình, đồng tình kiến thức đúng, sửa chữa kiến thức sai, bổ sung kiến thức
còn thiếu.
Bước 5: Tổng kết rút kinh nghiệm thảo luận nhóm.

12


Khen thưởng các nhóm, các thành viên hoạt động tích cực, sáng tạo,
nhắc nhở tinh thần, thái độ cộng tác trong việc thảo luận nhóm.
Qua tiết dạy dưới hình thức hoạt động nhóm cho thấy các biện pháp đã

áp dụng vào việc dạy học Tin học lớp 3 như đã trình bày ở trên. Kết quả đạt
được: 100% các em nhận biết được các bộ phận của máy tính và miêu tả
được hình dạng của từng bộ phận. Các em không những nắm chắc kiến thức
mà thái độ học tập cịn phấn khởi hơn, tiếp thu bài nhanh hơn, có chất lượng
thực sự.
Bên cạnh phương pháp đã nêu ở trên, còn một số cách làm khác để tạo
hứng thú trong q trình học tập của học sinh. Đó là:
3.2. Tạo khơng khí thi đua.
Trong giờ thực hành, giáo viên tạo khơng khí thi đua giữa các nhóm
bằng cách phân cơng các nhóm làm bài thực hành, sau đó các nhóm khác
nhận xét, chấm chéo dưới sự chỉ dẫn của giáo viên để tạo được sự hào hứng
học tập và sáng tạo trong quá trình thực hành.
3.3. Đánh giá và cho điểm.
Đánh giá kết quả học tập môn Tin học trên tinh thần khuyến khích,
gây hứng thú cho học sinh đến lớp và hỗ trợ việc học tập các môn học khác
của học sinh. Sử dụng cách đánh giá: HS tự đánh giá, GV đánh giá HS, HS
đánh giá lẫn nhau. Phối hợp hình thức trắc nghiệm, kiểm tra trên máy. Việc
đánh giá và cho điểm cũng là tạo hứng thú học tập và hướng phấn đấu cho
học sinh.
3.4. Chơi để học.
Sưu tầm một số trị chơi có ích để rèn luyện về cách thức sử dụng
chuột (cờ ca - rô), luyện ngón khi sử dụng bàn phím (Mario Typing), phần
mềm luyện tư duy, tính tốn, nhanh nhạy, giải trí (Solitare). Thơng qua trị

13


chơi để học sinh được thư giãn nhưng vẫn tiếp thu kiến thức bài học một
cách hiệu quả.
3.5. Khai thác thơng tin.

Tận dụng những thơng tin sẵn có của máy vi tính, hoặc truy cập mạng
để tìm kiếm thơng tin, tìm kiếm tài nguyên trên Internet phục vụ cho quá
trình dạy và học.
Muốn có giờ dạy đạt hiệu quả, bản thân mỗi giáo viên dạy Tin học
nhận thức được cần phải có kế hoạch bồi dưỡng Tin học cho bản thân bằng
cách tự tìm tịi, tham khảo các tài liệu có liên quan và có thể học hỏi đồng
nghiệp của trường bạn. Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học môn Tin
học tự chọn cho học sinh Tiểu học.
Bên cạnh tìm hiểu kiến thức về Tin học, giáo viên cũng phải tìm hiểu
các kiến thức khác như văn hố, kinh tế, chính trị, xã hội để tự nâng cao
nhận thức của bản thân.
4. Hiệu quả của SKKN.
Sau một thời gian vận dụng q trình tổ chức thảo luận nhóm, tơi nhận
thấy phần đơng học sinh hứng thú, tích cực tham gia ý kiến, thoải mái, vui vẻ
mỗi khi đến tiết, thao tác hoạt động của học sinh nhanh nhẹn hơn, ý thức tập
trung hơn. Qua thảo luận nhóm học sinh học sinh thật sự mạnh dạng hơn, kỹ
năng diễn đạt tốt hơn, phá tan được bầu khơng khí n lặng của các học sinh
mệt mỏi, nhút nhát.
Cùng một đối tượng học sinh nhưng khi được giáo viên quan tâm tổ
chức thảo luận chu đáo thì chất lượng bộ mơn nâng lên rõ rệt, phần đông học
sinh hứng thú trong học tập, thoải mái mỗi lúc đến tiết học. Điều đó, để một
lần nữa khẳng định vai trị của việc tổ chức thảo luận theo nhóm là cần thiết
đối với mơn Tin học nói riêng và mơn học khác nói chung. Điều đặc biệt

14


quan trọng là học sinh yêu thích và hứng thú tìm hiểu sâu sắc hơn mơn học
này. So sánh hai cách dạy học, tôi tự nhận thấy:
Dạy học tập trung vào người dạy

Dạy học tập trung vào người học
1. Chưa chú ý đến kinh nghiệm và 1. Tôn trọng kinh nghiệm và vốn
vốn hiểu biết đã có của học sinh.

hiểu biết đã có của học sinh.

2. Tập trung vào việc dạy của thầy.

2. Tập trung vào việc học của trò.

3. Thầy độc thoại, phát vấn.

3. Đối thoại thầy - trò, trò - trò.

4. Học sinh thụ động nghe.

4. Học sinh tích cực, chủ động.

5. Thầy cung cấp thơng tin.

5. Thầy tổ chức, động viên, hướng
dẫn, gợi ý.

6. Thầy áp đặt kiến thức có sẵn.

6. Học sinh tự phát hiện, tự giải
quyết vấn đề, tự rút ra kết luận.

7. Học sinh học thuộc.

7. Học sinh học cách học, cách giải
quyết vấn đề.

8. Thầy tự đánh giá.

8. Kết hợp thầy đánh giá với tự đánh

giá của học sinh, của tập thể lớp.
Sau khi áp dụng phương pháp dạy học mới để giảng dạy mơn Tin học
ở Tiểu học, so sánh với hình thức dạy học cá nhân. Kết quả đạt được như
sau:
Hình thức tổ

TS

chức dạy học

KS

Kết quả khảo sát chất lượng sau tiết dạy
Loại giỏi
Loại khá
Loại TB
Loại yếu
TS
%
TS
%
TS
%

TS
%

Dạy học cá nhân
Dạy học theo nhóm

75
75

15
23

20%
30.7%

20
29

26.7%
38.7%

33
23

44%
30.6%

7
0

9.3%
0%

Dựa vào các nội dung so sánh nêu trên và thực tiễn trong quá trình
giảng dạy từ nhiều năm nay, tôi nhận thấy cách dạy học tập trung vào người
học có hiệu quả rõ rệt giúp cho các em tự tin cố gắng vươn lên trong học tập.
III. KẾT LUẬN

15


Tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm có hiệu quả không đơn thuần chỉ
là hoạt động đơn lẻ ở một giai đoạn nào đó trong tiết dạy mà là cả một quá
trình xâu chuỗi các khâu đổi mới phương pháp dạy học. Muốn khai thác tổ
chức cho học sinh thảo luận nhóm có hiệu quả cao nhất là sự hứng thú, sáng
tạo cho các em thì giáo viên đứng lớp phải chuẩn bị cho mình cả một quá
trình trước khi thực hiện trên lớp.
Việc tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm là đặt học sinh vào mơi
trường hoạt động tích cực. Trong nhóm, học sinh được thảo luận và hợp tác
làm việc với nhau. Học tập theo nhóm giúp học sinh học tập thông qua giao
tiếp, trao đổi, tranh luận với nhau, chia sẻ và có cơ hội diện đạt ý nghĩ của
mình, phát triển các kỹ năng giải quyết vấn đề. Giáo viên là người tổ chức,
hướng dẫn kích thích hỗ trợ học sinh lĩnh hội kiến thức bằng kinh nghiệm
giáo dục của mình.
Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm mà tôi đã áp dụng thành công vào
dạy Tin học trong nhiều năm đã góp phần nâng cao chất lượng học tập của
học sinh. Tôi mong muốn sáng kiến kinh nghiệm của tôi được áp dụng rộng
rãi. Để góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học môn Tin học ở Tiểu học.
Trong thời gian nghiên cứu và áp dụng SKKN tơi rất mong nhận được sự
đóng góp ý kiến của các bạn bè đồng nghiệp để sáng kiến “Tạo sự hứng thú

trong hoạt động thảo luận nhóm ở mơn Tin học” của tơi ngày càng hồn
thiện và đạt hiệu quả cao hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

16