van 6 AN DU

TRƯỜNG THCS TRUNG HIẾU

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ
THAO GIẢNG .


T̀n 26, tiết 95

Ngữ văn 6 – Tiếng
Việt

ẨN
DỤ


1) Kiểm tra bài cũ :

 Chỉ ra các phép so sánh trong hai
ví dụ dưới đây và nêu mô hình so
sánh .

a) Đường vô xứ Nghệ quanh
quanh
b) Dưới
gốc tre
, tua
tủa
Non
xanh nước

biếc
như
tranh họa
những
mầm măng
đồ
.
như. Măng
trồi lên nhọn hoắt như
một mũi gai khổng lồ
xuyên qua đất lũy mà
trỗi như
dậy .
Phú )

( Ngô văn


1) Ẩn dụ là gì ?
2) Các kiểu ẩn
dụ


1) n dụ là gì ?
* Thí dụ 1 :
Anh đội viên nhìn Bác
Càng nhìn lại càng
thương
Người
Cha Cha mái tóc

Người
bạc
Đốt lửa cho anh nằm .
Qua khổ thơ vừa nghe , cụm
từ
Người
Cha
Người Cha được dùng để
chỉ ai ?


Người
dùng để chỉ
Cha
Bác Hồ
Vì sao có thể ví Bác Hồ với Người
Cha ? Bác với Người Cha có điểm
gì giống nhau ?
Điểm giống nhau là tình yêu
thương
(nét tương đồng về phẩm
chất)


* Thí dụ 2 :

Con cò lặn lội bờ
sông
Gánh gạo nuôi chồng
 Hình ảnh “con cò” trong câu ca

tiếng
khóc
nỉ
non
dao trên ngầm chỉ đến ai ?
Nêu nét tương đồng giữa(hình
Caảnh
dao
“con cò”ø và người vợ ?

)


Phân tích thí dụ 1 và
thí dụ 2 :
Hình ảnh
Hình ảnh
Thí
dùng để
được so
sánh
so sánh
dụ
Bác
Thí dụ Người
cha
Hồ
1
Thí dụ Con
Người

cò
vợ
2

Nét
tương
đồng
Phẩm
chất
Phẩm
chất
Nhìn vào bảng phân tích, dựa
vào mô hình của phép so sánh,
em hãy xác định hình ảnh dùng
để so sánh , hình ảnh được so


Qua hai thí dụ trên, hình
ảnh “người cha” và “con
cò” người ta gọi là hình
ảnh ẩn dụ. Vậy em hiểu
như
thếnói
nàoẩn
làdụ
ẩncó
dụgì?

Cách


giống và khác với phép so
sánh ?
 Giống
hai sự vật,
nhau
hiện :tượng trong ẩn dụ và
so sánh phải có nét tương
đồng .


 Khác
nhau :

*So
*So sánh
sánh

*Ẩn
*Ẩn dụ
dụ

_ Có 2 vế A

_ Chỉ có 1 vế B

và B

, vế A được
đi .có từ

_giấu
Không

_ Có từ so sánh:

như , là…
_ So sánh trực
tiếp

so sánh
_ So sánh gián
tiếp

=>Ẩn dụ là một hình thức
so sánh ngầm. Vậy ẩn dụ
có tác dụng như thế nào ?


1) Ẩn dụÏ là gì ?

Ẩn dụ là gọisự
tên
vật, hiện
tượnghiện
này
………………………………….
sự vật,
tượng
khác
…………..

tên
gợ
tương bằng
i
đồng
……………………………………….
hình
, gợi
……….. có nét ………………..….
cảm
với nó nhằm tăng sức ….…
…….… , ……..……… cho sự diễn


*Bài tập : 2/SGK tr70

Tìm các ẩn dụ hình tượng và nêu nét tương
đồng.

a) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
b) Gần mực thì đen , gần đèn thì
sáng.
c) Thuyền về có nhớ bến chăng
Bến thì một dạ khăng khăng đợi
thuyền.
d) Ngày ngày Mặt trời đi qua trên
lăng


*Bài tập : 2/SGK

tr70
Hình ảnh
ẩn dụ

Hình ảnh được
ngầm so sánh

Nét
tương
đồng

a) Ăn quả
Trồng cây

Hưởng thành quả
Tạo thành quả

Cách thức

b) Mực , đen
Cái xấu
Phẩm chất
Đèn , sáng Cái tốt , cái hay

c) Thuyền
Bến
d)

Mặt trời( 2)

Người đi xa
Người ở lại

Phẩm chất

Bác Hồ

Phẩm chất


hình
hình ảnh
ảnh ẨN
ẨN DỤ
DỤ trong
trong
thơ
thơ
- Ngày ngày Mặt Trời đi qua trên lăng
Mặt
Thấy một
Mặt Trời trong lăng rất đỏ.
Trời
( Viếng lăng Bác _ Viễn Phương )

- Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt Trời chân lý chói qua tim .
Trời
( Từ Ấy _ Tố Hữu )

- Mặt Trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt Trời của mẹ em nằm trên lưng .
Trời
( Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng
mẹ _Nguyễn Khoa Điềm )


2)
2) Các
Các kiểu
kiểu ẩn
ẩn
dụ
dụ ::
a) Thí dụ : 1,2,3/tr 68,69 SGK

_thắp nở hoa (hiện tượng)Cách
thức
màu đỏ (màu Hình
thức
sắc)û

_lửa
hồng
_ nắng giòn
tan

Thị
giác
Vị

giác
Chuyển đổi
cảm


 Từ bài tập và thí dụ trên , em
hãy nêu lên một số kiểu tương
đồng giữa các sự vật hiện tượng
thường được sử dụng để tạo
phép ẩn dụ .

b) Có bốn kiểu ẩn dụ thường
gặp -là
: dụ hình
Ẩn

thức
- Ẩn dụ cách
thức
- Ẩn dụ phẩm
chất
- Ẩn dụ chuyển đổi
cảm giác


•Bài tập : 3/tr70 SGK

•Tìm những ẩn dụ chuyển đổi cảm giác và
nêu tác dụng.

a) … cho thấy mùi hồi chín chảy
qua mặt
Khứu giác sang xúc giác
b) … Ánh nắng chảy đầy vai .
Thị giác sang xúc giác

c) …Tiếng rơi rất mỏng như là rơi
nghiêng.
Thính giác sang thị giác
d) Em thấy cơn mưa rào
Ướt tiếng cười của bố.
Thính giác sang xúc giác


1)Ẩn dụ là
gì
?
Ẩn dụ là gọi tên

sự vật, hiện
tượng này bằng tên sự vật. hiện
tượng khác có nét tương đồng
với nó nhằm tăng sức gợi hình,
gợi cảm cho sự diễn đạt.

2) Các kiểu ẩn
dụ
:
1. Ẩn dụ hình thức.

2. Ẩn dụ cách thức.
3. Ẩn dụ phẩm chất
4. Ẩn dụ chuyển đổi
cảm giaùc


* Dặn dò :
1) Xem các ví dụ và học
phần ghi nhớ 1 , 2 tr 68 , 69
SGK .
2) Tìm một số thơ văn có
sử dụng phép ẩn dụ .
3) Chuẩn bị :Phương pháp tả
người.


Giáo viên : Huỳnh Thị Thu Thủy

• Xin cám ơn các
• thầy cô giáo
đã đến
• dự tiết thao
giảng.