Vẽ tháp dân số, nhận xét và giải thích - Kenya

I. Năm 2010
1. Xử lý số liệu
Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của Kenya năm 2010
Đơn vị: %
Nhóm tuổi Nam Nữ
0-4 8.5 8.4
5-9 7.1 7.0
10-14 6.0 5.9
15-19 5.3 5.3
20-24 5.1 5.1
25-29 4.4 4.3
30-34 3.5 3.4
35-39 2.7 2.5
40-44 2.0 1.9
45-49 1.5 1.6
50-54 1.2 1.4
55-59 1.0 1.1
60-64 0.7 0.8
65-69 0.5 0.5
70-74 0.3 0.4
75+ 0.4 0.5
2. Vẽ
Tháp dân số Kenya năm 2010
1
%
3. Nhận xét
- Hình dạng: tháp có đáy rộng, đỉnh nhọn và sườn thoải kiểu mở rộng –
đây là dạng tháp điển hình của các nước đang phát triển.
+ Đáy rộng: thể hiện nhóm 0 – 4 tuổi chiếm tới 18.6%, cho thấy Kenya
có mức sinh cao
+ Đỉnh nhọn: thể hiện tỉ lệ >75 tuổi chỉ đạt 0.9% rất thấp điều này

chứng tỏ tuổi thọ trung bình của Kenya thấp
+ Sườn thoải đồng nghĩa với việc dân số của Kenya chưa có nhiều biến
động.
- Cơ cấu theo nhóm tuổi:
+ Tỉ lệ dân dưới độ tuổi lao động (trẻ từ 0 – 14 tuổi) lớn chiểm tới
42.8% trong tổng số dân.
+ Trong khi đó tỉ lệ người già >60 tuổi quá ít chỉ chiếm 4.1% tức là chỉ
bằng 1/10 tỉ lệ người dưới độ tuổi lao động.
+ Như vậy, số người trong độ tuổi lao động chiếm phần lớn trong tổng
số dân 53%.
- Cơ cấu giới tính: tỉ lệ nam nữ của Kenya tương đối cân bằng thể hiện:
+ tỉ số giới tính SR = 99.99 như vậy cứ 100 nữ thì có sấp xỉ 100 nam.
+ tỉ lệ nam = tỉ lệ nữ ≈ 50%
+ tỉ lệ nam trong độ tuổi lao động là 26.5% trong khi đó tỉ lệ nữ trong
độ tuổi lao động cũng là 26.5%.
+ Tuy nhiên tuổi thọ của nữ giới luôn lớn hơn của nam giới.
Như vậy Kenya là một quốc gia có cơ cấu dân số trẻ với tỉ lệ nam nữ
tương đối cân bằng. Dân số trẻ sẽ tạo ra nguồn dự trữ lao động dồi dào, song
lại có hàng loạt những vấn đề đang được đặt ra mà xã hội phải giải quyết như
nhu cầu giáo dục, chăm sóc sức khỏe cho thế hệ trẻ…
4. Giải thích
- Tỉ lệ sinh cao cụ thể là 36.1 ‰ là nguyên nhân dẫn đến tỉ lệ người dân
dưới độ tuổi lao động cao cũng như đáy tháp mở rộng. Tỉ lệ sinh cao là do:
+ Do Kenya là nước đang phát triển, trình độ văn hóa của người dân có
phần hạn chế nên người dân thường hay đẻ nhiều đôi khi bất chấp những
chính sách bắt phạt của chính phủ.
+ Do người dân vẫn chưa ý thức được việc sinh đẻ có kế hoạch cũng
như gánh nặng của việc sinh đông con.
+ Cũng chính bởi dân trí còn thấp cùng với trình độ sản xuất còn thấp
nên xu hướng muốn đẻ nhiều để có thêm nguồn lao động là tư tưởng phổ biến

ở quốc gia này.
2
+ Do trình độ hạn chế và có những phong tục tập quán lạc hậu vẫn còn
tồn tại nên con người ít có khả năng điều chỉnh hành vi sinh đẻ của mình.
+ Do số người trong độ tuổi sinh đẻ khá cao 26.4% (từ 15 – 49 tuổi)
nhóm tuổi có mức sinh cao nhất từ 20 – 29 cũng đạt tới 9.3%.
- Đỉnh tháp nhọn cho thấy tuổi thọ của người dân Kenya thấp cũng như tỉ lệ
người già ở quốc gia này thấp là do Kenya là một nước đang phát triển nên
+ Trình độ giáo dục, các chương trình phúc lợi xã hội như y tế còn kém
+ Điều kiện, môi trường lao động còn khó khăn nên tuổi thọ trung bình
không cao.
+ Mức thu nhập không cao, đời sống khó khăn nên thể lực yếu ít có khả
năng chống lại bệnh tật.
- Nguyên nhân của việc tuổi thọ trung bình của nữ lớn hơn tuổi thọ trung bình
của nam là do đây là một xu hướng chung của các nước do nữ giới thường có
điều kiện làm việc ít khó khăn và vất vả hơn nam giới mà nữ giới chủ yếu
hoạt động trong môi trường đòi hỏi sự bền bỉ, khéo léo. Một phần cũng do khi
đến tuổi trưởng thành thì nam giới ít quan tâm đến sức khỏe của mình hơn nữ
giới và tỉ lệ nam giới hút thuốc, uống rượu bia…cũng nhiều hơn.
II. Năm 2030
2. Xử lý số liệu
Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi của Kenya năm 2030
Đơn vị: %
Nhóm tuổi Nam Nữ
0-4 6.2 6.1
5-9 5.9 5.8
10-14 5.7 5.7
15-19 5.5 5.5
20-24 5.1 5.1
25-29 4.3 4.3

30-34 3.6 3.5
35-39 3.1 3.0
40-44 2.8 2.7
45-49 2.4 2.2
50-54 1.8 1.7
55-59 1.3 1.2
60-64 0.9 0.9
65-69 0.7 0.8
70-74 0.5 0.6
75+ 0.4 0.6
3
2. Vẽ
Tháp dân số Kenya năm 2010
3. Nhận xét
- Hình dạng tháp: của Kenya năm 2030 vẫn là kiểu tháp mở rộng – điển hình
cho dân số của các nước đang phát triển với đáy rộng, đỉnh nhọn và sườn
thoải.
+ Đáy rộng: cho thấy mức sinh của Kenya vẫn còn cao thể hiện ở tỉ lệ
trẻ em 0 – 4 tuổi lớn chiếm tới 12.3%, tuy nhiên con số này đã giảm so với
năm 2010 (18.6%) chứng tỏ mức sinh tuy vẫn cao nhưng đã bước đầu giảm
dần.
+ Đỉnh nhọn: cho thấy tuổi thọ của dân số Kenya vẫn còn thấp. Tuy
nhiên tỉ lệ số người >75 tuổi đạt 1.1% tăng lên so với năm 2010 (0.9%). Điều
này đồng nghĩa với việc chất lượng cuộc sống của người dân Kenya đã được
cải thiện phần nào.
+ Sườn thoải ở phía trên và hơi dốc ở phần đáy cho thấy nguồn lao
động trẻ của Kenya chiểm tỉ lệ khá lớn trong tổng dân số. Đây chính là kết
quả của cơ cấu dân số trẻ ở một nước đang phát triển.
- Cơ cấu theo nhóm tuổi:
+ Trẻ em tuổi từ 0 – 14 vẫn chiếm khá đông đạt 35.4% (22.39 triệu

người) giảm so với 2010.
4
%
+ Tỉ lệ người già >60 tuổi có tăng so với năm 2010 song vẫn ở tỉ lệ
thấp 5.4%.
+ Như vậy tỉ lệ người trong độ tuổi lao động đã tăng lên từ 53% năm
2010 thành 59.2% năm 2030. Tuy nhiên đây là tốc độ tăng chậm đối với một
quốc gia có nguồn lực rồi rào như Kenya hay nói cách khác là tỉ lệ người
trong độ tuổi lao động tăng lên không nhiều so với tiềm năng vốn có của nó.
- Cơ cấu theo giới: Tỉ lệ Nam – Nữ của Kenya đã có chút thay đổi so với năm
2010. Đến năm 2030 tỉ lệ nam đã chút lớn hơn nữ.
+ Tỉ số giới tính SR = 100.77 như vậy cứ 100 nữ thì có khoảng 101
nam.
+ Tỉ lệ nam chiếm 50.2% trong tổng dân số và nữ chiếm 49.8%.
+ Tỉ lệ nam trong độ tuổi lao động là 29.9%, trong khi đó tỉ lệ nữ là
29.3%
+ Tuy nhiên tuổi thọ trung bình của nữ giới vẫn lớn hơn của nam giới.
Như vậy dân số Kenya năm 2030 tuy đã giảm mức sinh song vẫn còn
là mức sinh cao so với thế giới, vẫn mang bóng dáng đặc trưng của các nước
đang phát triển với cơ cấu dân số trẻ và tỉ lệ nam nữ có xu hướng chênh lệch
nam dần lớn hơn nữ. Dân số Kenya đang dần tiến đến thời kỳ dân số vàng.
4. Giải thích
- Mặc dù mức sinh của năm 2030 đã giảm so với năm 2010 song tỉ lệ sinh vẫn
cao 27.2‰. Điều này là do
+ Đời sống của người dân Kenya vào năm 2030 có phần được cải thiện khoa
học kỹ thuật cũng có nhiều tiến bộ, văn hóa giáo dục sẽ được nâng cao hơn
nên việc sinh đẻ có kế hoạch đã có một bộ phận người dân tiếp thu và thực
hiện
+ Cũng có thể do các chính sách tuyên truyền cũng như trách phạt có thể có
hiệu quả hơn nhưng có thể chưa triệt để nên mặc dù tỉ lệ sinh có giảm song

vẫn khá cao.
+ Một phần cũng do tỉ lệ tử không quá cao chỉ khoảng 8.4‰.
- Tỉ lệ dân số sau độ tuổi lao động tăng lên là do có thể do đời sống có phần
được cải thiện, các hoạt động phúc lợi diễn ra hiệu quả hơn nên tuổi thọ có
thể kéo dài hơn.
- Tỉ lệ trong độ tuổi lao động tăng lên là do kết quả tất yếu hay có thể nói là
ưu điểm của một quốc gia có cơ cấu dân số trẻ. Nguồn nhân lực rồi rào này sẽ
còn là ưu thế của quốc gia này trong vài chục năm nữa.
5
Tuy nhiên với tốc độ tăng còn chậm hay nói cách khác là tỉ lệ người trong độ
tuổi lao động tăng lên không nhiều so với tiềm năng vốn có của nó. Điều này
liên quan đến chỉ số gia tăng cơ giới hay tỉ suất chuyển cư thực của Kenya là
-0.2‰. Điều này có nghĩa là phần lao động của Kenya di cư nhiều hơn phần
lao động nhập cư. Đây là điều thường thấy ở các nước đang phát triển khi mà
việc lao động ở nước ngoài có thể giúp nâng cao chất lượng cuộc sống tốt
hơn.
- Dân số Kenya có xu hướng mất cân bằng giới tính là do mặc dù trình độ văn
hóa nhận thức của người dân đã có phần được cải thiện song vẫn còn lạc hậu
nên trong xã hội vẫn còn tồn tại những tư tưởng trọng nam khinh nữ, và cũng
một phần là do chất lượng y tế chưa thật tốt nên tỉ lệ bà mẹ mang thai và bé
gái tử vong còn tồn tại. những điều này đã làm cho dân số Kenya đang dần
mất cân bằng dân số.
III. KẾT LUẬN
Kenya là nước đang phát triển nên dân số mang những nét đặc trưng nhất của
kiểu tháp mở rộng. Đây là một quốc gia có dân số trẻ sự cân bằng về tỉ lệ nam
– nữ. Tuy nhiên xu hướng phát triển dân số của quốc gia này cũng là xu
hướng chung của các nước đang phát triển đó là tiến đến cơ cấu dân số vàng
rồi dân số già. Ở quốc gia này cũng có những dấu hiệu của việc bất cân bằng
giới tính. Tuy nhiên qua tình hình phát triển của dân số ta cũng có thể thấy
đời sống của người dân Kenya cũng dần được cải thiện tuy tốc độ chưa được

nhanh. Nhưng dân số trẻ là một ưu thế rất lớn về nguồn lao động trong tương
lai giúp quốc gia này phát triển. Mặc dù kéo theo đó là những vấn đề về văn
hóa, giáo dục, y tế…
6