CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
LỜI NÓI ĐẦU
Hạch toán kế toán giữ một vai trò quan trọng trong quản lý kinh doanh. hạch toán là
công cụ hữu hiệu nhất trong quản lý các hoạt động tính toán và kiểm tra việc sử dụng tài
chính, vật tư, tiền vốn nhằm đảm bảo quyền chủ động trong kinh doanh và tự chủ về tài
chính của doanh nghiệp.
Hoạt động kinh doanh thương mại là hoạt động mua bán, bảo quản, dự trữ, theo dõi
vật tư hàng hóa tức là hoạt động mua bán và xác định kế quả kinh doanh. Do đó việc tổ
chức đúng đắn, khoa học nghiệp vụ bán hàng có ý nghĩa quyết định đối với công tác kế
toán tại doanh nghiệp thương mại giúp cho lãnh đạo xử lý nắm bắt các thong tin cần thiết,
từ đó có quyết định quản lý chính xác nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của công tác kế toán bán hàng trong doanh
nghiệp kinh doanh thương mại nói chung và Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí nói
riêng. Được trang bị kiến thức tại Trường Đại học Kinh Tế Quốc Dân và sự hướng dẫn của
cô giáo Th.s Nguyễn Thị Thu Liên, cùng với sự chỉ bảo nhiệt tình của các anh chị trong
phòng kế toán của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí, sau một thời gian thực tập tại
công ty em quyết định chọn đề tài:
“HOÀN THIỆN HẠCH TOÁN THỤ HÀNG HÓA VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT
ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DẦU KHÍ ”
Chuyên đề của em gồm có các nội dung chính sau:
Phần I: Khái quát chung về công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Phần II: Thực trạng kế toán bán hàng tại Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Phần III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và nâng
cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí.
Kết luận
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
1
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
PHẦN I
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DẦU KHÍ
I. ĐẶC ĐIỂM TỔ CHỨC KINH DOANH CỦA CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN DẦU KHÍ
1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Công ty Đầu tư và Phát triển dầu khí có tên giao dịch quốc tế là “Petroleum
Investment & Development Company ” viết tắt là PIDC, là doanh nghiệp nhà nước trực
thuộc Tổng công ty Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam), có tư cách pháp nhân đầy đủ, có
con dấu riêng theo luật pháp Việt Nam, có tiền Việt Nam và tài khoản ngoại tệ tại ngân
hàng trong, ngoài nước. Công ty chính thức được thành lập ngày28 tháng 12 năm 2000
theo quyết định số 2171/ QĐ-HĐQT ngày 14 tháng 12 của Tổng công ty Dầu khí Việt
Nam.
Công ty có trụ sở chính tại133 Thái Thịnh Quận Đống Đa Thành phố Hà Nội
Tiền thân của công ty là công ty Petrovietnam – 1 ( PV- 1 ) đượng thành lập ngày 17 tháng
11 năm 1988 theo quyết định của Tổng cục Dầu khí Việt Nam với nhiệm vụ chính là giám
sát các hợp đồng thăm dò dầu khí tại thềm lục địa Phía Bắc và thu hút các công ty Dầu khí
Quốc tế vào đầu tư, khai thác Dầu khí tại Việt Nam
Vào cuối những năm 80 đầu những năm 90 của thế khỷ XX với số lượng các hợp đồng
chia sản phẩm dầu khí được ký kết tăng cao ( lúc cao điểm lên tới 40 hợp đồng ). Để nâng
cao hiệu quả quản lý giám sát số lượng các hợp đồng nói trên, Tháng 3 năm 1993 Tổng
công ty Dầu khí Việt Nam quyết định đổi tên PV- 1 thành PVSC (Petro Vietnam PSC
Supervising Co. ), Công ty Giám sát các hợp đồng chia sản phẩm Dầu khí.
2. Đặc điểm kinh doanh tại Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Là một doanh nghiệp nhà nước Công ty thực hiện khá nhiều hoat động sản xuất kinh
doanh:
Triển khai thăm dò khai thác tại Việt Nam:
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
2
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Tự điều hành các dự án tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí trên đất liền
thuộc Miền Vọng Hà Nội và các khu vực khác có vọng trên thềm lục địa của
Việt Nam.
Tham gia điều hành chung các hợp đồng dầu khí với các bên nước ngoài tại
Việt Nam.
Quản lý công tác phát triển – khai thác và tham gia bán dầu ở các lô như một
bên nhà thầu.
Thay mặt Tổng công ty Dầu khí Việt Nam quản lý, giám sát các hợp đồng dầu
khí của các nhà thầu nước ngoài khi được uỷ quyền của Tổng công ty Dầu khí
Việt Nam.
Triển khai hoạt động thăm dò khai thác tại nước ngoài:
Tự điều hành các hợp đồng dầu khí.
Tham gia điều hành chung các hợp đồng dầu khí.
Mua tài sản/ góp vốn đối với các hợp đồng dầu khí.
Với các hoạt động sản xuất kinh doanh như trên thì ta có thể thấy sản phẩm của Công
ty là dầu thô và khí.
Tình hình kinh doanh của công ty được thể hiện qua một số chỉ tiêu của báo cáo kết
quả kinh doanh sau:
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
3
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
TT CHỈ TIÊU NĂM 2005
1 Tổng doanh thu 19.026.333.586
2 giá vốn hàng bán 3.107.580.599
3 giá thành dịch vụ nhỏ 6.701.269.728
4 Lợi nhuận gộp 9.217.483.259
5 Chi phí bán hàng 76.000.000
6 Chi phí quản lý doanh nghiệp 1.434.564.250
7 Lợi nhuận trước thuế 8.827.280.473
8 Nộp ngân sách nhà nước 2.471.638.532
9 Lợi nhuận sau thuế 6.355.641.941
Biểu 1: Báo cáo kết quả kinh doanh của công ty năm 2005
II. TỔ CHỨC KẾ TOÁN, CÔNG TÁC KẾ TOÁN VÀ HÌNH THỨC SỔ KẾ
TOÁN ÁP DỤNG TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DẦU KHÍ
1. Mô hình tổ chức của công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Để đáp ứng yêu cầu hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, Công ty đã
xây dựng cho mình một mô hình tổ chức bộ máy một cách khoa học và hợp lý với ngành
nghề của mình Trong cơ cấu này thì giám đốc là người chịu trách nhiệm về mọi hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trước Tổng công ty Dầu khí Việt Nam. Các phòng
ban là bộ phận, các đơn vị trực thuộc, các liên doanh tham mưu giúp ban giám đốc điều
hành doanh nghiệp có hiệu quả hơn. Mệnh lệnh từ ban giám đốc được truyền trực tiếp đến
từng cơ sở, phòng ban trong công ty, đồng thời có sự hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau và thống nhất
trong hoạt động sản xuất kinh doanh (xem biểu số 2 trang 5)
BAN GIÁM ĐỐC PIDC
TỔNG CÔNG TY DẦU KHÍ VIỆT NAM (PETROVIETNAM)
CÁC PHÒNG BAN CHỨC NĂNG
CÁC ĐƠN VỊ TRỰC THUỘC VÀ LIÊN DOANH
P. Thăm dò
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
4
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
P. Công nghệ mỏ và khai thác
P. Khoan, an toàn & môi trường
P. Công nghệ thông tin-lưu trữ
P. Phát triển dự án
P. Quản lý dự án
P. Thương mại-hậu cần
P. Tài chính-kế toán
P. Tổ chức đào tạo
P. Kế hoạch
P. Hành chính
PIDC ALGER
PIDC IRAQ
XNđầu khí
Thái Bình
VP ĐD Hải Phòng
VP ĐD Đà Nẵng
CONSON JOC
VIETGAZPROM JOC
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
5
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Biểu 2: sơ đồ bộ máy quản lý của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Trong đó:
Ban giám đốc: có trách nhiệm kết hợp chặt chẽ với ban chấp hành Đảng uỷ và tổ chức
Công đoàn triển khai nhiệm vụ của Đảng uỷ trong việc định hướng kinh doanh, tổ chức bộ
máy, công tác cán bộ, giải quyết khó khăn và đưa đơn vị vào thế ổn định.
Ban giám đốc gồm có một Giám đốc và 5 Phó giám đốc:
o Giám đốc công ty: trực tiếp điều hành công tác cán bộ, tổ chức kinh doanh và quản lý tài
chính trong công ty.
o Phó giám đốc phụ trách Kỹ thuật và Ngiên cức khoa học: giúp giám đốc và cùng điều
hành các hoạt động về Khoa học, Kỹ thuật của Công ty.
o Phó giám đốc phụ trách Kinh tế - Hợp đồng: giúp giám đốc và cùng giám đốc điều hành
Công ty trong lĩnh vực tài chính, thực hiện thẩm định ký kết, điều hành các hợp đồng kinh
tế của Công ty.
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
6
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
o Phó giám đốc phụ trách dự án Algeria: giúp giám đốc và cùng điều hành mọi hoạt động
về tài chính,tìm kiếm, thăm dò khai thác dầu khí,… tại dự án Algeria.
o Phó giám đốc phụ trách dự án Iraq: giúp giám đốc và cùng điều hành mọi hoạt động về
tài chính, thăm dò, tìm kiếm, khai thác dầu khí ,… tại dự án Iraq.
Các phòng ban chức năng của công ty bao gồm:
Phòng thăm dò: giúp giám đốc có những thông tin chính xác về công tác tìm kiếm thăn dò
dầu khí ở các dự án để lên kế hoạch về việc khai thác khí
Phòng công nghệ mỏ và khai thác: giúp giám đốc trong việc nắm bắt tình hình công nghệ
của công ty và trên thế giới để lên kế hoạch về sửa chữa mua bán công nghệ cho phù hợp
với tình hình tìm kiếm thăm dò dầu khí của công ty
Phòng khoan, an toàn và môi trường: giúp giám đốc trong việc điều hành khoan, an toàn
lao động và bảo vệ môi trường.
Phòng công nghệ thông tin – lưu trữ: giúp giám đốc trong công tác lưu trữ hồ sơ, công
nghệ thông tin phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh
Phòng phát triển dự án: giúp giám đốc trong việc tìm kiếm, lên kế hoạch dự án và phát
triển dự án.
Phòng quản lý dự án: giúp giám đốc trong việc điều hành, quản lý dự án
Phòng thương mại – hậu cần: giúp giám đốc trong việc tìm kiếm bạn hàng, mở rộng thị
trường.
Phòng tài chính – kế toán: giúp giám đốc quản lý và thực hiện công tác tài chính, vốn và
tài sản; kế toán hạch toán kinh doanh tập trung ở công ty; kiểm toán các dự án của công ty
trong các hợp đồng dầu khí và các đơn vị trực thuộc công ty.
Phòng đào tạo: giúp giám đốc trong công tác đào tạo phát triển nhân lực và tuyển dụng
của công ty.
Phòng kế hoạch: giúp giám đốc trong việc lên các kế hoạch dự án, kế hoạch mặt hàng và
kế hoạch phát triển công ty trong tương lai.
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
7
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Phòng hành chính: giúp giám đốc công việc tổ chức bộ máy quản lý các bộ phận, cơ sở
vật chất phương tiện, tổ chức phục vụ của cán bộ và cơ sở làm việc của cán bộ công nhân
viên chức.
2. Tổ chức bộ máy kế toán
Căn cứ đặc điểm tổ chức bộ máy kinh doanh, tính chất và quy mô hoạt động kinh
doanh, công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí tổ chức một phòng kế toán tập trung tại công
ty chịu trách nhiệm hạch toán toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trực tiếp tại công ty
và tổng hợp số liệu của công ty (xem biểu số 3 trang 8)
Phòng kế toán có nhiệm vụ:
Thực hiện công tác tài chính, thu xếp vốn cho hoạt động của công ty và các dự án.
Quản lý, điều hành công tác kế toán, hạch toán, kiểm kê, thống nhất tập trung toàn công ty
đối với hoạt động của công ty và các dự án trong, ngoài nước.
Quản lý và thực hiện công tác thanh toán, quyết toán các công trình, các dự án, các hoạt
động của công ty; tham gia lập dự toán và chương trình đầu tư.
Lập báo cáo định kỳ theo tháng, quý, năm về công tác tài chính kế toán, vốn và tài sản, báo
cáo quyết toán năm.
Hoạt động giám sát và hỗ trợ hoạt động tài chính, kế toán, vốn góp, thuế, tài sản, kiểm toán
đối với các hợp đồng dầu khí và các đơn vị trực thuộc công ty.
Chủ trì theo dõi việc thực hiện công tác tài chính kế toán trong các hợp đồng dầu khí mà
công ty tham gia hoặc được uỷ quyền hỗ trợ, giám sát; thực hiện thu thuế đối với các nhà
thầu dầu khí khi được uỷ quyền.
Tham gia theo dõi thực hiện chương trình cộng tác với ngân sách, đàm phán hợp đồng,
thoả thuận và thanh lý hợp đồng.
Quản lý và giám sát tiền vốn, tài sản cố định, vật tư và nguồn vốn kinh doanh của công ty.
Tham gia đấu thầu trong hợp đông thương mại của công ty.
Phòng tài chính – kế toán của công ty có 10 người. Triển khai công việc theo tong
lĩnh vực chuyên môn và đơn vị phụ thuộc. Các bộ phận tương tự đơn vị trực thuộc là thành
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
8
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
phần không thể tách rời, hoạt động thống nhất, tập trung theo sự chỉ đạo của Kế toán
trưởng.
KẾ TOÁN TRƯỞNG
KẾ TOÁN TỔNG HỢP
Kế toán dự án Algeria
Kế toán dự án Iraq
Kế toán các dự án khác
Kế toán thanh toán
Kế toán tiền lương
Kế toán tiền mặt và NH
Phân tích tài chính
Thủ quỹ
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
9
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Biểu 3: Sơ đồ bộ máy kế toán của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Cơ cấu tổ chức bộ máy tài chính – kế toán của công ty:
Kế toán trưởng: kiêm trưởng phòng Tài chính – Kế toán, chịu trách nhiệm quản
lý và chỉ đạo chung về hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh; tham mưu cho giám đốc
các vấn đề về tài chính – kế toán.
Kế toán tổng hợp: kiêm phó phòng Tài chính - Kế toán, phụ trách việc lập phiếu
thu, chi theo lệnh, từ đó căn cứ vào các phiếu thu, phiếu chi kèm theo các giấy tờ hợp lệ để
nhập hoặc xuất quỹ, đối với các số dư trên sổ quỹ với số tiền thực có tại quỹ. Lập báo cáo
kế toán, trợ lý cho kế toán trưởng nếu có yêu cầu và giúp đỡ các bộ phận khác khi cần
thiết.
Kế toán dự án: có nhiệm vụ theo dõi tình hình hoạt động của các dự án
Kế toán thanh toán: có nhiệm vụ theo dõi tình hình công nợ phải trả và thanh
toán các khoản cho từng chủ nợ nhằm thực hiện tốt chế độ thanh toán tài chính.
Kế toán tiền mặt và ngân hàng: có nhiệm vụ theo dõi tiền mặt và tiền gửi ngân
hàng, lập phiếu, phiếu chi và tình hình thu, chi, trả lãi ngân hàng của công ty.
Kế toán tiền lương: có nhiệm vụ theo dõi tiền lương, các khoản phải trả công
nhân viên, các khoản tạm ứng, các chế độ BHYT, BHXH, công đoàn, …
Thủ quỹ: có nhiệm vụ thu chi và bảo quản tiền của công ty.
Phân tích tài chính: có nhiệm vụ phân tích tình tài chính của công ty và các dự
án.
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
10
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Công ty Đầu tư và phát triển dầu khí áp dụng hình thức tổ chức kế toán tập trung phù
hợp với đặc điểm kinh doanh của đơn vị. Việc áp dụng hình thức tổ chức công tác kế toán
này đảm bảo cho công tác kế toán được tiến hành một cách đầy đủ, kịp thời, thúc đẩy hạch
toán kế toán nội bộ và sự quản lý thống nhất của toàn công ty.
3. Chế độ kế toán áp dụng tại Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Niên độ kế toán của công ty trùng với năm dương lịch, bắt đầu từ ngày 01/01 và
kết thúc vào ngày 31/12 hàng năm
Đơn vị tiền tệ được sử dụng trong ghi chép kế toán và nguyên tắc, phương pháp
chuyển đổi các đồng tiền khác: Ghi chép bằng Đồng Việt Nam và chuyển đổi ngoại
tệ theo phương pháp tỷ giá thực tế, cuối năm tài chinh tiến hành điều chỉnh chênh
lệch.
Hình thức ghi sổ kế toán áp dụng: Chứng từ ghi sổ. Hiện nay công ty đang áp dụng
hệ thống tài khoản, hệ thống sổ kế toán, báo cáo tài chính, hệ thống chứng từ ban
hành theo QĐ số 1141 TC/QĐ/CĐKT ngày 01/11/1995 trên hệ thống sổ kế toán.
Phương pháp kế toán tài sản cố định: Tính khấu hao tài sản cố định theo phương
pháp khấu hao đường thẳng ( khấu hao đều ).
Phương pháp kế toán hàng tồn kho:
- Nguyên tắc đánh giá hàng tồn kho: theo giá thực tế.
- Hạch toán hàng tồn kho: Kiểm kê định kỳ
Trình tự ghi sổ ( biểu số 4 trang 11)
Chứng từ gốc
Sổ quỹ
Bảng tổng hợp chứng từ gốc
Chứng từ ghi sổ
Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ
Sổ cái
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
11
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
BẢNG CÂN ĐỐI TÀI KHOẢN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Bảng tổng hợp chi tiết
Sổ (thẻ) kế toán chi tiết
Ghi hàng ngày
Quan hệ đối chiếu
Ghi cuối kỳ
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
12
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Biểu 4: SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN TẠI CÔNG TY
Hàng ngày, kế toán căn cứ vào chứng từ gốc đã kiểm tra để lập chứng từ ghi sổ hoặc
căn cứ vào các chứng từ kế toán đã được kiểm tra và phân loại để lập Bảng tổng hợp chứng
từ kế toán theo từng loại nghiệp vụ, trên cơ sở số liệu của Bảng tổng hợp chứng từ kế toán
để lập Chứng từ ghi sổ. Chứng từ ghi sổ sau khi lập xong chuyển cho kế toán trưởng ký
duyệt, rồi chuyển sang cho kế toán tổng hợp đăng ký vào Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ để
ghi số và ngày vào chứng từ ghi sổ. Chứng từ ghi sổ chỉ sau khi đã ghi vào sổ Đăng ký
chứng từ ghi sổ thì mới sử dụng để ghi vào sổ cái và các sổ, thẻ kế toán chi tiết.
Sau khi phản ánh tất cả các Chứng từ ghi sổ đã lập trong tháng vào sổ cái, kế toán
tiến hành cộng số phát sinh Nợ, số phát sinh Có và tính số dư cuối tháng của từng tài
khoản. Sau khi đối chiếu khớp đúng, số liệu trên sổ cái được sử dụng lập “ Bảng cân đối tài
khoản”
Đối với các tài khoản phải mở sổ, thẻ kế toán chi tiết thì Chứng từ kế toán, Bảng
tổng hợp chứng từ kế toán kèm theo chứng từ ghi sổ là căn cứ để ghi vào sổ, thẻ kế toán
chi tiết theo yêu cầu của từng tài khoản.
Cuối tháng tiến hành cộng sổ, thẻ kế toán chi tiết, lấy kết quả lập Bảng tổng hợp chi
tiết theo từng tài khoản tổng hợp để đối chiếu số liệu trên sổ cái của tài khoản đó. Các
Bảng tổng hợp chi tiết của từng tài khoản sau khi đối chiếu được dùng làm căn cứ để lập
các Báo cáo Tài chính.
Tổ chức hệ thống báo cáo tài chính:
Hệ thống báo cáo tài chính của công ty thực hiện theo quy định của Bộ Tài Chính và
Báo cáo quản trị gồm các báo cáo: Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh,
Thuyết minh báo cáo tài chính, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ; các báo cáo quản trị gồm như:
Báo cáo sản lượng sản phẩm hoàn thành, Báo cáo chi tiết nguồn vốn, Báo cáo tình hình sử
dụng Tài sản cố định, báo cáo tình hình hàng tồn kho .v.v
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
13
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Công ty kết hợp kế toán thủ công với việc ứng dụng phần mềm kế toán Fast
Accounting 2004 vào công việc kế toán giúp giải phóng sức lao động thủ công nên tuy
phòng kế toán có ít người nhưng công việc vẫn được hoàn thành đúng tiến độ kế hoạch đề
ra. Trình tự công việc kế toán của công ty:
Chứng từ kế toán
Tệp số liệu
Tệp sổ cái
Tệp số liệu tổng hợp
Báo cáo kế toán,
sổ sách kế toán
Biểu 5: Trình tự kế toán trên máy của công ty
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
14
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
PHẦN II
THỰC TRẠNG HẠCH TOÁN TIÊU THỤ HÀNG HÓA VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN DẦU KHÍ
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TIÊU THỤ HÀNG HÓA VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QUẢ HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN DẦU KHÍ
1. Đặc điểm của hàng hóa và thị trường tiêu thụ của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu
khí
Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí là một doanh nghiệp Nhà Nước hoạt động trong
lĩnh vực thăm dò khai thác dầu khí. Với các xí nghiệp sản xuất chế biến của mình như: Xí
nghiệp dầu khí Thái Bình, Vietgazprom thì sản phẩm của công ty đa dạng với các sản
phẩm như: Dầu thô, khí, Gas và các sản phẩm phụ khác liên quan.
Với nhiệm vụ là đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia thì Công ty Đầu tư và Phát
triển Dầu khí còn có các hoạt động xuất, nhập khẩu Dầu khí: như gas, các phụ kiện phục
vụ ngành dầu khí ( bình, bồn chưa, tàu chở dầu,..)
Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí Giảm giá hàng bán ngay trên hóa đơn bán
hàng. Công ty đặt ra các mức giá cho người mua. Khách hàng mua hàng với số lượng
càng lớn thì giá càng thấp. Khách hàng có thể được giảm giá trong trường hợp Công ty
không thực hiện đúng hợp đồng như: giao hàng không đúng thời gian, địa điểm.
Do vậy mà công ty không sử dụng TK 532 – “giảm giá hàng bán” mà nó được
hạch toán trực tiếp trên TK 511 – Doanh thu bán hàng.
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
15
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Sản phẩm của công ty được sản xuất trên giây chuyền công nghệ hiện đại, được
kiểm tra chặt trẽ và cũng do đặc thù sản phẩm của công ty là các sản phẩm dầu khí. Do
đó công ty không có hàng bán bị trả lại, không có các khoản giảm trừ. Vì thế mà doanh
thu bán hàng chính là doanh thu thuần.
Công ty có thị trường tiêu thụ rộng lớn trong và ngoài nước với nhiều đối tác lớn như :
BP (Anh), TOTAL, SELL, PETRONAS (Công ty Dầu khí quốc gia Malaysia),
KNOC ( Nga),…
2. Phương pháp hạch toán hàng tồn kho
Công ty hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ
Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí hạch toán chi tiết hàng tồn kho theo thẻ song
song. Theo phương pháp này ở kho theo dõi về mặt số lượng còn ở phòng kế toán theo dõi
cả về số lượng và giá trị hàng hoá.
+ Ở kho: hàng ngày căn cứ và chứng từ xuất nhận được thủ kho tiến hành xuất theo
số lượng ghi trên hoá đơn, ghi nhận số lượng thực nhập căn cứ vào số lượng nhập xuất
thực kho ghi vào các cột tương ứng trên thẻ kho theo thứ tự thời gian.
+ Tại phòng kế toán: Căn cứ vào chứng từ xuất mà thủ kho gửi lên, phòng kinh
doanh sẽ nhập vào máy theo thứ tự thời gian nghiệp vụ phát sinh. Trên máy đã cài sẵn các
sổ cần thiết và mã hàng hoá. Khi nhập chứng từ phòng kinh doanh sẽ khai báo mã hàng
hóa cho máy và nhập số chứng từ, ngày, tháng, nội dung, số lượng. Khi đó máy sẽ tự động
gán mã hàng hoá sẵn có , cuối tháng cộng tổng số N-X-T. Sau khi vào chứng từ song, định
kỳ gửi lên phòng kế toán để nhập đơn giá hạch toán cho từng mặt hàng.
Căn cứ vào phiếu xuất kho và phiếu nhập kho, thu kho tiến hành ghi thẻ kho, định kỳ
chuyển lên phòng kế toán để phòng kế toán theo dõi giá trị hàng nhập xuất, đồng thời cũng
căn cứ và thẻ kho do thủ khi chuyển lên, kế toán theo dõi trên sổ chứng từ kế toán nhập
hàng và sổ chứng từ kế toán xuất hàng.
Trình tự hạch toán: (xem biểu 6 trang 16)
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
16
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Phiếu xuất
Thẻ kho
Sổ chi tiết
Sổ tổng hợp nhập xuất tồn
Kế toán tổng hợp
Ghi hàng ngày
Ghi cuối kỳ
Quan hệ đối chiếu
Biểu 6: Trình tự luân chuyển Phiếu xuất kho
Công ty chọn phương pháp thẻ song song để hạch toán hàng tồn kho đầu kỳ vì
phương pháp này có ưu điểm: đơn giản, dễ kiểm tra và đối chiếu khi cần thiết.
Để hạch toán giá vốn hàng bán, tại công ty có các chứng từ sau:
- Phiếu xuất kho
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
17
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
- Thẻ kho
- Bảng tổng hợp Nhập – Xuất – Tồn
- Hóa đơn GTGT
Xét một mẫu xuất kho: căn cứ vào hóa đơn thuế GTGT số 03056 kế toán lập phiếu
xuất kho:
Tổng công ty Dầu khí Việt Nam Mẫu số: 02 – VT
Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí Ban hành theo QĐ số 1141 – TC/QĐ/CĐKT
ngày 1 tháng 11 năm 1995
của Bộ Tài Chính
PHIẾU XUẤT KHO
Ngày 1 tháng 2 năm 2006
Họ tên người nhận hàng:
Địa chỉ:
Lý do xuất kho: Bán hàng
Xuất tại kho: Thái Bình
STT Tên hàng hóa Mã
số
Đơn
vị
Số lượng Đơn giá Thành tiền
Yêu cầu Thực xuất
A B C D 1 2 3 4
1 Khí m3 120.000 120.000 600 72.000.000
Cộng 120.000 120.000 72.000.000
Xuất, ngày tháng 2 năm 2006
Phụ trách cung tiêu Người nhận Thủ kho
(Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên)
Biểu 7: Phiếu xuất kho hàng hóa của công ty
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
18
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Căn cứ vào hóa đơn thuế giá trị gia tăng kế toán vào thẻ kho:
THẺ KHO KHÍ
Kho hàng: Thái Bình
Đơn vị tính: m3 Mã số : Tồn đầu kỳ:
Chứng từ
Diễn giải
Ngày N-
X
Số lượng
TồnSH NT Nhập Xuất
... ...
03052 2/2/2006 Nhập Khí từ mỏ Tiền Hải C 1/2/2006 400.000
03056 5/2/2006 Xuất Khí bán 5/2/2006 120.000
.... ...
0317020/2/2006Nhập Khí mỏ Tiền Hải C 20/2/2006 300.000
0318025/2/2006 Xuất bán 25/2/2006 200.000
… … …
Cộng
Biểu 8: Thẻ kho của công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
3. Phương pháp tính thuế giá trị gia tăng:
Dựa trên các báo cáo bán hàng trong quý, kế toán sẽ tính ra số thuế giá trị gia tăng
của hàng háo bán ra. Công ty tính thuế theo phương pháp khấu trừ với thuế suất chủ yếu là
10% và cơ sở để tính thuế là doanh thu bán hàng. Công ty không sản xuất hay bán hàng
thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nên doanh thu tính thuế là doanh thu chưa có thuế giá
trị gia tăng. Như vậy, vào cuối kỳ từ các hóa đơn giá trị gia tăng và các báo cáo bán hàng
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
19
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
mở cho từng loại hàng hóa, kế toán tính ra thuế giá trị gia tăng phải nộp trong kỳ, vào sổ
cái TK 33311 rồi lập tờ khai thuế giá trị gia tăng. Trên tờ khai thuế giá trị gia tăng phản ánh
thuế giá trị gia tăng đầu ra phải nộp, thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ và tính ra
số thuế giá trị gia tăng phải nộp hay được khấu trừ vào kỳ sau.
Trình tự lập và luân chuyển hóa đơn thuế giá trị gia tăng:
Khách khàng
P. Kế toán
-tài chính
Kế toán TM, TGNH
Thủ
quỹ
Thủ
kho
Kế toán
Đề nghị mua
Duyệt,
lập PXK
Lập HĐVAT, Phiếu thu
Thu
tiền
Xuất hàng
Ghi sổ
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
20
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Biểu 9:Trình tự luân chuyển chứng từ bán hàng
Hóa đơn được viết 3 liên, đặt giấy than, viết một lần:
Liên 1: màu tím, lưu tại quyển.
Liên 2: màu đỏ, giao cho khách hàng.
Liên 3: màu xanh, dùng để luân chuyển nội bộ.
Sau đây là mẫu hóa đơn thuế giá trị gia tăng của Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu
khí về một nghiệp vụ bán hàng:
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
21
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
HÓA ĐƠN GTGT Mẫu số 01 GTKT – 3LL
Liên 3 (lưu nội bộ) AT/2006
Ngày 5 tháng 2 năm 2006 Số: 03056
Đơn vị bán: Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Địa chỉ: 133 Thái Thịnh, Đống Đa, Hà Nội
Điện thoại: 04.8561186
Họ tên người mua hàng: Nguyễn Quốc Tuấn
Đơn vị: Nhà máy nhiệt điện Phả Lại
Địa chỉ:
Hình thức thanh toán: Tiền mặt
STT Tên hàng hóa, dịch vụ Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
A B C 1 2 3=1x2
1 khí M3 120.000 1300 156.000.000
Cộng tiền hàng 156.000.000
Thuế suất thuế GTGT 10% Tiền thuế: 15.600.000
Tổng cộng thanh toán : 171.600.000
Một trăm bảy mươi mốt triệu sáu trăm ngìn đồng
Người mua hàng Người bán hàng Thủ kho Thủ trưởng
(Ký, ghi rõ họ tên)
Nguyễn Quốc Tuấn
(Ký, ghi rõ họ tên)
Lê Thi Thủy
(Ký, ghi rõ họ tên)
Nguyễn Anh Tú
(Ký,ghi rõ họ tên)
Biểu 10: Hóa đơn giá trị gia tăng tại công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Căn cứ váo hóa đơn thuế giá trị gia tăng kế toán vào máy máy tính sẽ tự vào sổ chi
tiết TK 33311
SỔ CHI TIẾT
Tháng 2 năm 2006
TK 33311: Thuế GTGT
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
22
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
NH
GS
Chứng từ Diễn giải TK
ĐƯ
Số tiền Ghi
chú
SH NT Nợ Có
1 2 3 4 5 6 7 8
Số dư đầu kỳ
Số phát sinh
…..
5/2/ HĐ 03056 5/2 Bán Khí cho
nhà máy nhiệt
điện phả lại
111 15.600.000
…..
8/2/ HĐ 03065 8/2/ Bán khí 112 26.000.000
…
….
Cộng số phát
sinh
Số dư cuối kỳ
Biểu 11: Sổ chi tiết thuế giá trị gia tăng tại công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Sau khi vào sổ chi tiết thuế giá trị gia tăng máy tính sẽ tự vào tờ khai thuế giá tị gia
tăng:
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Độc lập – Tự do - Hạnh phúc
TỜ KHAI THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG
Tháng 2 năm 2006 Mẫu số 01/GTGT
(Dùng cho cơ sở tính thuế theo phương pháp khấu trừ)
Tên cơ sở: Công ty Đầu tư và Phát triển Dầu khí
Địa chỉ: 133 Thái Thịnh, Đống Đa, Hà Nội
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
23
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
TT Chỉ tiêu kê khai Doanh số chưa thuế Thuế GTGT
1 2 3 4
1 Hàng hóa dịch vụ bán ra 3.923.959.307 392.395.930
2 Hàng hóa chịu thuế 3.923.959.307 392.395.930
A Hàng hóa dịch vụ chịu thuế suất 0% 0 0
B Hàng hóa dịch vụ chịu thuế suất 5% 0 .0
C Hàng hóa dịch vụ chịu thuế suất 10% 3.923.959.307 392.395.930
3 Hàng hóa dịch vụ mua vào
4 Thuế GTGT của HH mua vào 3.482.258.691 348.225.869
5 Thuế GTGT được khấu trừ 3.482.258.691 348.225.869
6 Thuế GTGT phải nộp (+) hoặc được
khấu trừ trong kỳ (tiền thuế = 2 – 5)
441.700.616 44.170.061
7 Thuế GTGT kỳ trước kết chuyển qua
A Nộp thiếu
B Nộp thừa hoặc chưa được khấu trừ
8 Thuế GTGT đã nộp trong tháng này
9 Thuế GTGT được hoàn trả trong
tháng này
10 Thuế GTGT phải nộp trong tháng này
Số tiền phải nộp (ghi bằng chữ):
Hà Nội, ngày 28 tháng 2 năm 2006
Nơi gửi tờ khai:
- Cơ quan thuế: Thay mặt cơ sở
- Địa chỉ: ( Ký tên, đóng dấu)
Biểu 12: Tờ khai thuế giá trị gia tăng
4. Phương pháp xác định giá vốn hàng bán
Là trị giá vốn của sản phẩm vật tư, hàng hoá, lao vụ, dịch vụ đã tiêu thụ. Đối với sản
phẩm, lao vụ, dịch vụ, tiêu thụ, giá vốn là giá thành sản xuất hay chi phí sản xuất. Với vật
tư tiêu thụ, giá vốn là giá thực tế ghi sổ. Còn với hàng hoá tiêu thụ, gía vốn bao gồm trị giá
mua của hàng tiêu thụ cộng với chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ.
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
24
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẬP TỐT NGHIỆP GVHD: Th.s NGUYỄN THỊ THU LIÊN
Công ty xác định giá vốn hàng bán theo phương pháp nhập trước xuất trước. Với
những hàng hóa nào nhập kho trước thì xuất trước.
Công ty xác định giá vốn hàng bán đối với sản phẩm hàng hóa tiêu thụ của mình là
giá thành sản xuất các sản phẩm đó. Căn cứ vào các chứng từ kế toán liên quan như: Bảng
tính giá thành, Thẻ kho, Phiếu nhập kho để xác định giá vốn hàng bán.
Giá vốn hàng bán
=
Giá thành sản phẩm
x
Sản lượng sản phẩm thực tế tiêu thụ
Căn cứ vào các chứng từ liên quan kế toán phản ánh:
Trình tự hạch toán
TK 154, 156, 157
TK 111,112, 331
TK 611
TK 632
TK 911
TK 333
Trị giá hàng mua
Thuế GTGT
KC giá vốn hàng bán
XĐKQ HĐKD
Biểu 13: SƠ ĐỒ HẠCH TOÁN GIÁ VỐN HÀNG BÁN
SVTH: LÊ KHÁNH HƯNG LỚP KẾ TOÁN 44C
25