PHỊNG GD&ĐT TAM DƯƠNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC HỒNG HOA
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên sáng kiến: Giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc.
Tác giả sáng kiến: Nguyễn Thị Hồng Thu
Tam Dương, năm 2020
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu:
Thư viện là nơi để lưu trữ, cung cấp, truyền bá thơng tin, tài liệu tới tất
cả mọi người. Thư viện trường học khơng nằm ngồi số ấy. Hiện nay, mỗi
trường học đều có một hệ thống thư viện, nhiều nơi còn đạt Thư viện
chuẩn, nhưng vì sao thư viện trường học vẫn chưa được học sinh mặn mà lui
tới thường xuyên?
Nguyên nhân là do thực tế ngày nay, internet ngày càng phát triển thì
việc tiếp cận thông tin trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Chỉ cần một
cú click chuột là có thể tìm được nhanh chóng thơng tin mình cần. Và lẽ dĩ
nhiên nhiên nhiều người sẽ chọn cách này hơn là cất cơng lên thư viện, rồi
phải làm thẻ, tra cứu sách,… Có lẽ bởi vậy mà học sinh ngày càng thờ ơ với
thư viện, khơng thích cách đọc sách báo, tìm kiếm thơng tin theo cách truyền
thống. Cùng với sự phát triển của internet là những trị chơi game đã thu hút
lơi cuốn các em khiến nhiều em học sinh sao nhãng việc học hành ảnh hưởng
khơng nhỏ đến kết quả học tập và sức khỏe của các em.
Trăn trở trước thực trạng trên, một số cán bộ thư viện trường học đã có
những biện pháp cải tiến hoạt động thư viện bằng nhiều hình thức khác để
phát huy hết tiềm năng của thư viện, để truyền tải đến giáo viên và học sinh
những tài liệu và những thơng tin cần thiết phục vụ cho việc giảng dạy và
học tập trong nhà trường, lơi cuốn học sinh sử dụng sách, báo, kích thích sự
ham mê đọc sách báo, xem sách bào là người bạn đồng hành khơng thể thiếu
trong q trình học tập của mình. Đa số các trường đã quan tâm, chú trọng
đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, vốn tài liệu cho thư viện.
2
Nhưng trong q trình thực hiện vẫn cịn gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Phần
lớn thời gian của các em là dành cho việc học văn hóa ở trên lớp chỉ có chút ít
thời gian rảnh rỗi trong giờ ra chơi để dành cho các hoạt động khác như: Tập
thể dục, múa hát giữa giờ và lên thư viện. Một số trường cán bộ thư viện là
giáo viên kiêm nhiệm, chun mơn chưa sâu, một số trường đã có cán bộ thư
viện nhưng lại phải kiêm nhiệm thêm các cơng việc khác nên chưa tồn tâm
và dành chọn thời gian cho hoạt động thư viện. Chính vì vậy mà học sinh
đến thư viện đọc sách báo với niềm đam mê tìm tịi học hỏi rất ít, chủ yếu
chỉ mới thu hút số ít học sinh giỏi có lịng ham mê đọc sách báo và một số ít
thích đọc các loại truyện mang tính giải trí, hay học sinh chỉ đến thư viện sau
những buổi giới thiệu sách mới. Học sinh chưa có phương pháp đọc sách,
chưa thấy hết giá trị, tầm quan trọng của từng cuốn sách.
Trước thực trạng chung của xã hội,tơi ln băn khoăn làm thế nào để
thu hút được các em học sinh đến với thư viện đơng hơn và đọc sách hiệu
quả hơn. Tơi đã nghiên cứu, tìm hiểu kỹ ngun nhân và thực trạng của thư
viện trường tơi, từ đó tìm ra những giải pháp cụ thể áp dụng và thực tế thư
viện nhà trường để nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc.
2. Tên sáng kiến:
Giải pháp nâng cao chất lượng phục vụ bạn đọc.
3. Tác giả sáng kiến:
Họ và tên: Nguyễn Thị Hồng Thu
Địa chỉ tác giả sáng kiến: Trường Tiểu học Hoàng Hoa – Tam Dương
– Vĩnh Phúc
Số điện thoại: 0979409165
Email:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
Nguyễn Thị Hồng Thu – Nhân viên thư viện trường tiểu học Hoàng
Hoa
3
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Các biện pháp mà sáng kiến đưa ra có thể áp dụng trong các thư viện
trường học cấp tiểu học và THCS.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử:
Sáng kiến bắt đầu được áp dụng thử ngày 5 tháng 9 năm 2019.
7. Mơ tả bản chất sáng kiến
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường, thư viện trường
Tiểu học Hồng Hoa đã được chú trọng đầu tư về cơ sở vật chất, các trang
thiết bị và vốn tài liệu. Thư viện đã có kho sách và phịng đọc với đầy đủ giá
sách, bàn ghế cho giáo viên và học sinh ngồi đọc, vốn tài liệu phong phú hơn
2913 cuốn. Nhưng các em học sinh chưa nhận thức rõ được tầm quan trọng
của sách báo đối với việc học tập. Đa số các em chưa biết sử dụng thư viện ,
chưa biết khai thác sách báo, chưa biết tự học, tự bồi dưỡng bằng sách báo.
Bên cạnh đó những đặc điểm về tâm sinh lý cũng ảnh hưởng tới nhu cầu đọc
sách báo của các em học sinh. Từ tình hình thực tiễn đó tơi đã mạnh dạn đưa
ra một số giải pháp sau:
7.1 Tun truyền cho học sinh hiểu về tầm quan trọng của th ư
viện và việc đọc sách trong thư viện:
Mục tiêu: Giúp cho các em học sinh hiểu được tầm quan trọng của thư
viện, và tầm quan trọng của sách đối với việc học tập của các em.
Cách thức thực hiện:
Kết hợp với giáo viên chủ nhiệm tổ chức các buổi tun truyền hiểu
rằng:
Hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh trong trường phổ thơng là
giảng dạy và học tập. Cả hai hoạt động này đều phải sử dụng cơng cụ là
sách báo. Sách báo chỉ có thể được quản lý tốt và phát huy được tác dụng tích
cực của nó trên cơ sở tổ chức cơng tác thư viện. Vì vậy tổ chức thư viện nhà
4
trường nhằm thỏa mãn nhu cầu về sách, báo cho giáo viên và học sinh, là một
u cầu khách quan khơng thể thiếu được.
Đối với nhà trường, thư viện chẳng những là cơ sở vật chất trọng yếu
nó đảm bảo số lượng và chất lượng sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham
khảo mà cịn là trung tâm sinh hoạt văn hóa khoa học. Thư viện góp phần
quyết định chất lượng và khơng ngừng nâng cao năng lực giảng dạy của giáo
viên, mở rộng kiến thức và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học
sinh, đồng thời tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây
dựng nếp sống văn hóa mới trong nhà trường thư viện cịn giúp các em xây
dựng được phương pháp học tập và phong cách làm việc khoa học, biết sử
dụng sách , báo thư viện.
Ngày nay trong điều kiện kinh tế nước ta cịn gặp nhiều khó khăn tổ
chức tốt thư viện trong các trường học cũng có ý nghĩa kinh tế to lớn, bởi vì
thư viện chính là nơi đảm bảo việc sử dụng sách báo một cách hợp lý và tiết
kiệm nhất.
Hiệu quả: Các em học sinh đã biết u q hơn những cuốn sách mà
mình có và có nhu cầu mượn thêm những cuốn sách trong thư viện nhà
trường để tìm hiểu thêm.
7.2. Nghiên cứu nhu cầu hứng thú đọc cho học sinh để xây dựng
vốn tài liệu phù hợp.
Mục tiêu: Tìm hiểu nhu cầu đọc sách của học sinh để bổ xung những
tài liệu phù hợp vào thư viện nhà trường. Hứng thú đọc và nhu cầu đọc có
mỗi quan hệ chặt chẽ với nhau. Hứng thú đọc gắn liền với nhu cầu đọc, là
động cơ thúc đảy việc đọc. Việc nghiên cứu hứng thú, nhu cầu đọc sẽ giúp
cho việc phục vụ bạn đọc có hiệu quả., tiến hành việc hướng dẫn đọc có kết
quả; Giúp cho việc tuyên truyền sách đúng đối tượng.
Cách thức thực hiện:
5
Ngay từ đầu năm học, thư viện đã phát phiếu điều tra nhu cầu đọc cho từng
học sinh để nắm bắt được nhu cầu của các em thích đọc những tài liệu như
thế nào?
Phiếu điều tra nhu cầu đọc của học sinh
Họ và tên:………………………………………………………………………
Lớp:……………………………………………………………………………
Em hãy trả lời câu hỏi bằng cách tích dấu x vào ơ trống
1. Em có thường xun lên thư viện đọc sách khơng?
Thường xun
Ít
Khơng
2. Một tuần em lên thư viện mấy lần?.....................
3. Em có thích đọc sách, báo khơng?
Có Khơng
4. Em thích đọc những loại tài liệu gì?
Báo Nhi đồng
Tạpchí Măng non Vĩnh Phúc
Truyện tranh
Truyện ngắn
Truyện cổ tích
Sách tham khảo các mơn học (Giải bài tập, để học tốt, bộ đề ơn tập
và kiểm tra…)
5. Em có thường xun mượn sách về nhà khơng?
Có
Khơng
6. Mỗi lần em mượn mấy cuốn?
1
2
6
3
7. Em đọc sách như thế nào?
Nhanh
Chậm
Đọc đi đọc lại
8. Thư viện đã đáp ứng được nhu cầu của em chưa?
Có
Chưa
9. Có cuốn sách nào em cần mà khơng có trong thư viện khơng?
Có
Khơng
Nếu có thì đó là những cuốn sách gì?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Thư viện nhà trường xin cảm ơn các em dã dành thời gian để trả lời
những câu hỏi của cơ.
Sau đó tập hợp các phiếu điều tra để thống kê kết quả đã nghiên cứu
rồi rút ra kết luận.
Từ kết quả đã thu thập được, cán bộ thư viện sẽ xem lại thư viện của
trường mình có đủ những tài liệu để đáp ứng nhu cầu của học sinh trường
mình khơng, nếu khơng đủ thì phải có kế hoạch bổ sung để hồn thiện kho
sách và tìm ra những biện pháp phục vụ kịp thời.
Hiệu quả: Thư viện nhà trường đã kịp thời bổ xung những tài liệu phù
hợp với tâm lý, lứa tuổi và đáp ứng được nhu cầu đọc sách của học sinh.
7.3. Xây dựng kế hoạch đọc sách cho học sinh.
Mục tiêu:
7
Hướng dẫn cho học sinh tìm đọc những cuốn sách phù hợp với chương
trình học và lịch học của lớp mình để bổ sung thêm kiến thức đã học trên lớp.
Cách thức thực hiện:.
Cán bộ thư viện xây dựng kế hoạch đọc sách cụ thể dựa trên cơ sở
nghiên cứu chương trình học, lịch học của từng lớp và nhu cầu đọc của học
sinh.
Đầu năm học lượng kiến thức của các em chưa nhiều, nên chúng ta có
thể giới thiệu cho các em đọc những cuốn sách về đạo đức pháp luật như:
Kể chuyện đạo đức Bác Hồ, Búp xen xanh, Những câu chuyện đi suốt cuộc
đời trẻ thơ, Những tấm lịng cao cả……để bồi dưỡng tâm hồn của học sinh.
Hay những cuốn sách thiếu nhi như: 150 trị chơi dân gian dành cho học sinh
tiểu học, Đồng giao Việt Nam… để các em vận dụng trong những giờ ra
chơi.
Đến trước thi học kỳ chừng một tháng tơi tiến hành giới thiệu hướng
dẫn các em mượn đọc những cuốn sách như: giải bài tập, câu hỏi ơn tập, một
số đề kiểm tra… để bổ trợ cho những kiến thức cơ bản đã học trong sách
giáo khoa.
Hiệu quả:
Việc đọc sách theo kế hoạch đã giúp học sinh mở rộng vốn kiến thức
từ đó các em biết vận dụng vào việc học tập của mình và đạt kết quả cao
trong các bài thi.
7.4. Xây dựng mơ hình thư viện lớp học.
Mục tiêu:
Bên cạnh các hình thức phục vụ truyền thống như phục vụ đọc tại thư
viện và cho mượn về nhà, thư viện sáng tạo ra nhiều hình thức phục vụ bạn
đọc hiệu quả. 100 % các em học sinh được tiếp cận với các tài liệu của thư
viện nhà trường.
Cách thức thực hiện:
8
Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm phát động phong trào ủng hộ sách để
xây dựng thư viện lớp học. Đồng thời cán bộ thư viện sẽ lựa chọn những
cuốn sách trong thư viện phù hợp với lứa tuổi và chương trình học của từng
lớp để bổ sung vào thư viện của lớp đó.
Mua sắm mỗi lớp một tủ đựng sách. Các lớp tự trang trí tủ và sắp xếp
tài liệu theo ý tưởng của lớp mình.
Phân cơng cho ban cán sự lớp quản lý tủ sách của lớp mình và hướng
dẫn các bạn trong lớp sử dụng tài liệu lớp mình một cách khoa học và hiệu
quả. Sáng tạo ra nhiều hình thức đọc sách khác nhau tạo hứng thú cho học
sinh như:
Phương pháp đọc to nghe chung:
Vào các buổi thứ hai đầu tuần cán bộ thư viện đưa tài liệu xuống tủ
sách thư viện của từng lớp giao cho bạn lớp trưởng đọc cho cả lớp nghe
trong những giờ ra chơi, giờ sinh hoạt. Rồi chuyền tay nhau m ượn v ề nhà
đọc. Hết tuần cán bộ thư viện thu số sách đó về và lại ln chuyển sang lớp
khác. Cứ như thế các lớp ln chuyển cho nhau từ lớp này sang lớp khác.
Phương pháp này rất phù hợp và rất cần với lứa tuổi học sinh cấp I
đặc biệt là học sinh lớp 1,2,3. Với phương pháp này thì tất cả các em học sinh
trong trường đều được tiếp xúc với những cuốn sách trong thư viện nhà
trường
Phương pháp kể chuyện theo sách:
Kể chuyện đã trở thành một phân mơn trong mơn Tiếng Việt ở các lớp
cấp I và đóng vai trị quan trọng trong mơn học này. Đây là một hình thức
tuyên truyền giới thiệu sách có hiệu quả đối với học sinh.
Kể chuyện theo sách là kể lại cho nhiều người nghe một câu chuyện
mà người kể đã đọc trong sách.
Sau khi đưa sách về các lớp cho học sinh đọc, cán bộ thư viện hướng
dẫn cho học sinh nắm chắc và nhớ đầy đủ nội dung câu chuyện biết cách
9
dẫn dắt câu chuyện, biết dùng lại lâu ở những đoạn hay của câu chuyện, biết
kể lướt và tóm tắt ở những đoạn thứ yếu, rút ra bài học kinh nghiệm cho
người nghe.
Ví dụ: Hơm nay mình xin kể cho các bạn nghe câu chuyện mà mình
thích nhất về tình cảm gia đình, đó là câu chuyện “ Bó hoa đẹp nhất” trong
cuốn sách “ Truyện đạo đức xưa và nay” tập III. Câu chuyện như sau: Ly biết
từ khi sinh em My mẹ đã qn hẳn việc tổ chức sinh nhật cho mẹ Nhưng sinh
nhật của hai chị em tì bao giờ mẹ cũng nhớ. Hơm nay là sinh nhật mẹ, Ly băn
khoăn khơng biết nên tặng q gì cho mẹ Trong khi mẹ lúi húi nấu cơm trong
bếp, Ly bế em Ly ra ngõ chơi. Em My tụt xuống đất, chạy lăng quăng thích
thú. Nó chỉ bơng hoa râm bụt đỏ chói địi chị hái. À phải rồi mẹ rất u hoa
mà! Ly hái những bơng hoa cúc dại mọc đầy ven đường xếp thành một bó
Bên cạnh những bơng cúc trăng xinh xinh, Ly cài thêm những bơng hoa râm
bụt đỏ tươi rực rỡ Hai chị em Ly vào nhà với bó hoa ngày sinh nhật Mẹ vui
mừng ơm hai chị em vào lịng và nói “ Đây là bó hoa đẹp nhất mà mẹ được
tặng đấy”. Qua câu chuyện này chúng mình đã hiểu được tình cảm, tấm lịng
của cha mẹ dành cho chúng mình. Vì vậy chúng mình phải biết thương u,
nghe lời bố mẹ và đừng làm cho bố mẹ buồn nhé.
Một câu chuyện nữa về tình thầy trị, các em hãy chú ý lắng nghe bạn
Hoa kể câu chuyện “ Hãy tha lỗi cho em”.
Giờ giảng văn đầu tiên, nhìn cơ giáo Vân viết lên bảng nét chữ run run
khơng thẳng hàng, mấy bạn lớp tơii xì xào đưa mắt nhìn nhau. Bỗng dưng
Khơi đứng dậy nói to:
Thưa cơ chữ cơ viết khó đọc q!
Cơ Vân đứng lặng người. Đơi mắt cơ chơm chớp mặt cơ đỏ lên rồi tái
dần. Viên phấn trên tay cô rơi xuống phải mất vài phút cô mới giảng tiếp
được. Giờ học hôm nay kết thúc muộn.
10
Trước khi cho lớp nghỉ, cơ đã xin lỗi cả lớp và sẽ cố gắng trình bày
đẹp hơn để các em dễ đọc.
Một hơm đến phiên bàn Khơi trực nhật, các bạn ấy phải đến lớp sớm
hơn mọi ngày. Khi bước vào lớp các bạn ấy nhìn thấy cơ Vân đang mải mê
nắn nót tập viết. Đang viết, bỗng nhiên viên phấn trên tay cơ rơi xuống cơ
ngồi thụp xuống đất, mặt nhăn lại đau đớn cơ dùng tay trái nắn bóp tay phải
khá lâu. Hình như đau q, cơ lấy tay lau nước mắt. Các bạn hốt hoảng chạy
vào ơm lấy cơ, cầm bàn tay cơ và hỏi :
Cơ ơi, cơ làm sao thế? Em đi báo với các thầy cơ ở văn phịng nhé?
Khơng sao đâu các em ạ, một lát nữa là khỏi thơi. Thỉnh thoảng cơ lại bị
như thế. Chả là mảnh đạn cịn trong cánh tay cơ từ lúc ở chiến trường, gặp
khi trở trời vết thương ấy lại tấy lên thơi.
Lúc ấy bạn Khơi đã nhận ra lỗi của mình, cậu cúi đầu, rơm rớm nước
mắt, giọng nó nghèn nghẹn:
Cơ ơi! Cơ tha lỗi cho em nhé, em có lỗi với cơ.
Cơ Vân từ từ đứng dậy, qng tay lên vai học sinh của mình và nói:
Khơng sao đâu, cơ khơng giận các em đâu. Thơi chúng ta cùng chuẩn bị
đi sắp đến giờ học rồi.
Câu chuyện em kể chính là lịng vị tha, là tình cảm thiêng liêng của các
thầy cơ dành cho học sinh của mình. Các bạn ơi mình và các bạn hãy cùng cố
gắng học tập tốt , chăm chỉ, ngoan ngỗn trở thành con ngoan trị giỏi để đến
đáp cơng ơn dạy dỗ của các thầy cơ giáo.
Phương pháp này khắc phục được một phần tình trạng thiếu sách và
nhằm rèn luyện khă năng nói khă năng diễn đạt của các em học sinh. Có tác
dụng thiết thực đến việc rèn luyện ngơn ngữ, sử dụng ngơn ngữ hỗ trợ cho
môn Tiếng Việt trong nhà trường.
Hiệu quả:
11
Mơ hình thư viện lớp học mang lại hiệu quả rất cao, phù hợp với đặc
điểm, đặc thù của trường học. Các em có thể tận dụng được thời gian trong
giờ ra chơi hay giờ truy bài và các giờ sinh hoạt, hoạt động tập thể để đọc
sách mà khơng cần phải lên phịng thư viện của nhà trường. Tất cả các lớp
đều có tủ sách thư viện lớp học nên 100% các em học sinh đều được tiếp cận
với tài liệu trong thư viện. Các em khơng chỉ đọc sách thơng thường mà cịn
củng cố, khắc sâu được kiến đã đọc và rèn luyện được khả năng diễn đạt
của các em học sinh.
7.5. Sáng tạo nhiều hình thức giới thiệu sách , báo.
Mục tiêu: Giúp cho học sinh nẵm vững kiến thức theo từng chủ đề, và
giúp các em hiểu rõ ý nghĩa của những ngày lễ lớn.
Cách thức thực hiện:
Tổ chức các buổi giới thiệu sách nhân dịp kỷ niệm những ngày lễ lớn
như : 20/10, 20/11, 22/12, 3/2, 26/3, 30/4.... để các em tìm hiểu. Đồng thời qua
đó để các em hiểu biết thêm về những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.
Ví dụ:
BÀI GIỚI THIỆU SÁCH MỚI:
“ KHÁM PHÁ THẾ GIỚI ĐỘNG VẬT”
Q thầy, cơ và cá em học sinh thân mến!
Thế giới tự nhiên xung quanh chúng ta vơ cùng tươi đẹp nhưng cũng ẩn
chứa bao điều bí ẩn mà chúng ta chưa khám phá hết, đặc biệt những vấn đề
về thế giới động vật ln thu hút và lơi cuốn chúng ta. Để giúp cho các bạn
có thêm nhiều kiến thức bổ ích phuc vụ cho việc học tập và nghiên cứu, hơm
nay tơi xin giới thiệu với các bạn cuốn sách “ Khám phá thế giới động vật”
của nhóm tác giả nước ngồi do Tấn Chi và Chí Tuyến dịch ra tiếng Việt.
Cuốn sách được Xuất bản năm 2011 bởi 2 nhà xuất bản Dân Trí và Đơng Á.
Sách dày 160 trang, in trên khổ 19x26.5cm. “ Khám phá thế giới động vật”
cung cấp những thơng tin cơ bản, ngắn gọn, dễ hiểu. Với cuốn sách này các
12
bạn sẽ được biết đến thế giới tự nhiên vơ cùng đa dạng và độc đáo, từ những
lồi động vật khổng lồ như lồi voi, gấu, cá voi xanh…cho tới những sinh vật
nhỏ bé như kiến, ong, muỗi…Bạn đọc nhỏ tuổi cũng được chu du từ những
cánh rừng bạt ngàn, hoang dã nơi những con sư tử, nhữngcon hải ly,
kangaroo… sinh sống cho tới thế giới đại dương bao la là những con cá mập
phàm ăn, những chú cá heo đáng u, tinh nghịch và vơ vàn những lồi động
vật phong phú khác. Các em cũng có thể tìm thấy khơng ít điều thú vị ngay
trong chính các con vật ni ở gia đình mình.
Với 160 trang sách màu và hàng nghìn hình ảnh minh họa ấn tượng, sinh
động, bố cục chặt chẽ, hợp lý, từ ngữ chính xác, ngắn gọn, dễ hiểu “Khám
phá thế giới động vật” đã miêu tả đầy đủ, chân thực các đặc điểm, tập tính
của rất nhiều lồi vật trong nhiều sinh cảnh khác nhau.
Mở đầu cuốn sách là lồi cơn trùng những động vật bé nhỏ mà chúng
có thể bay vo ve, chạy lon ton, ngọ nguậy hay bị xung quanh chúng ta như
ong, kiến, muỗi, bọ rùa, sâu róm...Chúng có nhiều hình dạng kích cỡ và màu
sắc khác nhau, nhưng tất cả đều thuộc ngành động vật khơng xương sống.
Điều đó có nghĩa là cơ thể chúng đều khơng có xương sống. có hơn 3 triệu
lồi cơn trùng, nhiều hơn bất kỳ lồi động vật nào khác trên thế giới. Chúng ta
có thể thấy chúng ở khắp mọi nơi trên trái đất.
Các em nhỏ vẫn thường hay đuổi theo những chú bướm xinh đẹp nhiều
màu sắc sặc sỡ nhưng các em có biết chúng ăn gì và ngủ ở đâu khơng? Chúng
cần ăn nhiều chất đường như mật hoa để cung cấp năng lượng cho cơ thể,
chúng thè lưỡi dài của chúng ra và hút mật trong các bơng hoa. Khi khát nước,
bướm uống nước ở dưới ao hay suối. vào buổi tối và những hơm thời tiết
xấu chúng tìm một nơi n tĩnh dưới chồi cây, lá cây hay trên ngọn cỏ để
ngủ.
Từng đàn kiến dài nối đi nhau tha mồi về tổ cũng gây sự chú ý của
các em. Kiến tụ tập thành từng đàn để cùng nhau sống và kiếm ăn. Những
13
chú kiến nhỏ bé vậy nhưng rất khỏe đấy nhé. Kiến có thể mang vác những
đồ vật nặng gấp 20 lần trọng lượng của cơ thể chúng.
Tiếp theo là những lồi động vật có vú như chuột, dơi, báo, ca voi…
mặc dù trơng chúng rất khác nhau nhưng tất cả chúng đều thuộc lớp động vật
có vú. Động vật có vú là những động vật có chung các đặc điểm như: có máu
nóng, lơng mao bao phủ và bộ khung xương để nâng đỡ cơ thể. Các động vật
có vú hầu hết đều đẻ con và ni con bằng sữa mẹ.
Các bạn ơi, các bạn có thấy những con kangaroo này khơng? Chúng giữ
gì trong túi của chúng nhỉ? À thì ra là một chú kangaroo con mới được sinh ra,
nó chỉ dài khoảng 2cm. Chú ta q nhỏ bé để có thể sống sót được ở thế giới
bên ngồi, chính vì vậy mà nó có thể bị ngược lên và chui vào túi ấm áp của
mẹ. Sau khi chui vào trong túi, nó bú sưa mẹ và lớn dần lên. Sau 8 tháng nó đã
dủ lớn để nhảy ra khỏi túi và sống tự lập. Nhìn chúng thật đáng u phải
khơng các bạn!
Đi sâu tìm hiểu về lồi bị sát chúng ta mới thấy được sự sinh động của
thế giới tự nhiên. Những con thằn lằn to lớn, những con cá sấu đáng sợ
nhưng cá sấu lại được mệnh danh là những bà mẹ tốt đấy các bạn ạ. Chúng
canh giữ cẩn thận tổ của chúng. Khi nghe thâý tiếng kêu của cá sấu con, cá
sấu mẹ sẽ bới tổ và giúp con non nở ra. Sau đó chúng nhẹ nhàng dùng miệng
đưa cá sấu non xuống bờ sơng. Rồi những chú tắc kè hoa lại như có phép tàng
hình, để tránh bị kẻ thù phát hiện chúng có thể thay đổi để phù hợp với màu
sắc của mơi trường xung quanh ….
Bước sang thế giới của các lồi chim các em sẽ được chiêm ngưỡng
những vũ điệu đẹp mắt của lồi chim cơng. Chim cơng trống có bộ lơng sặc
sỡ và những chiếc lơng đi dài mượt chúng xịe chiếc đi ra như một cái
quạt và rung rung để phơ diễn những “con mắt” trên đó để gây ấn tượng với
chim mái. Trên thế giới có khoảng 9000 lồi chim khác nhau về hình dạng và
kích cỡ. Một số con chim ruồi chỉ to bằng chú ong nghệ, trong khi một con đà
điểu có thể cao hơn cả con người.
14
Các bạn đã từng được đi lên rừng hay xuống biển chưa? Tơi sẽ cùng
các bạn thử làm những nhà thám hiểm lặn xuống đáy đại dương bao la, hay
lên những khu rừng nhiệt đới để khám phá những điều kỳ thú mà thiên nhiên
đã ban tặng cho chúng ta qua những trang sách này nhé.Thế giới đại dương
bao la xanh thẳm với khoảng 28000 lồi cá khác nhau. Từng đàn cá màu sắc
sặc sỡ tư do tung tăng bơi lội. Trong đó có lồi cá ngựa là khác thường nhất
bởi vì cá đực mới là lồi đẻ ra cá con. Cá đực mà lại đẻ được con sao? Có
đúng vậy khơng? Các em hãy tìm hểu trong trang 101 để xem cá ngựa đực đẻ
con như thế nào nhé. Đi vào khu rừng nhiệt đới cũng có rất nhiều lồi động
thực vật phong phú.
Chúng bao gồm từ những lồi cơn trùng có nọc độc, ếch và rắn độc,
cho đến những lồi bướm to bằng con chim, những lồi vẹt kì lạ và những
lồi khỉ lớn…
Ơi! Cây gì mà lại giống như chiếc ấm pha trà của bố vậy nhỉ? À, cây
nắp ấm đấy các bạn ạ! Cây này cịn biết bắt cả cơn trùng nữa đấy. Cây nắp
ấm bắt cơn trùng và hút các chất dinh dưỡng trong cơ thể cơn trùng làm thức
ăn. Các lồi cây bắt cơn trùng là những cái bẫy có hình dạng như những chiếc
ấm hay bình chứa chất lỏng ở bên trong. Mật hoa ở xung quanh vành ấm thu
hút các lồi cơn trùng. Chúng đậu lên vành ấm trơn trượt đó, ngã lộn xuống và
bị chết đuối ở trong…Và cịn rất nhiều, rất nhiều những điều lý thú bổ ích
khác như: tại sao rắn lột xác? Tại sao châu chấu lại hát? Tại sao đom đóm lại
phát ra nhũng ánh sáng lấp lánh trong đêm? Hay tiếng sủa của chó có ý nghĩa
gì? Con gì ăn tới 60kg cỏ mỗi ngày?.... các em hãy đọc cuốn sách này để tìm
câu trả lời cho mình nhé. Mục thật kỳ lạ! với những ký họa ngộ nghĩnh sẽ
giúp các em biết thêm những điều vơ cùng độc đáo, mục À! Chúng ta đã
biết…lại tổng kết ngắn gọn những thơng tin, cịn trị chơi Tìm và trả lời kèm
theo để các bạn thử tài làm thám tử trong từng trang sách.
Với một khối lượng kiến thức phong phú, cuốn sách “Khám phà thế
giới động vật” sẽ giúp các bạn tăng cường tri thức, nâng cao khă năng sáng
15
tạo, trí tượng tượng của mình để từ đó các bạn sẽ càng thêm u q hành
tinh xanh này hơn.
Xin trân trọng kính mời các các thầy cơ và các em học sinh đến thư
viện của nhà trường để được tìm hiểu tất cả những điều kì thú đó.
Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, chú ý lắng nghe của các các thầy
cơ giáo và các em học sinh!
BÀI GIỚI THIỆU SÁCH NHÂN KỶ NIỆM
NGÀY “PHỤ NỮ VIỆT NAM”
Thưa các thầy cơ và các em!
Hơm nay, nhân chủ đề chào mừng Ngày phụ nữ Việt Nam 20/10. Tơi
xin phép được giới thiệu tới tồn thể các thầy cơ giáo và các em học sinh
quyển sách: “ Trái tim người mẹ” được rút ra từ bộ sách “ Câu chuyện từ trái
tim” của nhà xuất bản Trẻ.
Các em thân mến!
Mỗi trang sách mở ra sẽ đồng hành cùng các em trên con đường khám
phá những điều kỳ diệu của trái tim và hy vọng rằng các em sẽ tìm thấy sự
đồng cảm với những câu chuyện kể và đem tình u thương, lịng nhân ái của
mình đến với mọi người và đặc biệt là người mẹ kính u của mình.
Quyển sách dày 113 trang và có 32 câu chuyện. Mỗi câu chuyện là tình
cảm u thương nồng nàn, là sự kính trọng biết ơn vơ bờ của những đúa con
thân u dành cho mẹ mình, là tình cảm là sự chăm sóc nâng niu của mẹ dành
cho những đứa con. Mẹ là thiên thần, và thiên thần sẽ hát cho con nghe và
mỉm cười với con hàng ngày, sẽ dạy dỗ con, bảo vệ che chở cho con… đó là
những câu trích trong chuyện “ thiên thần của con” tr.55
Đã bao giờ các em thể hiện là mình u thương mẹ như thế nào chưa?
Cám ơn mẹ vì cơng ơn sinh thành dưỡng dục chưa?...
Hãy đọc cho mẹ nghe bài thơ: “ Cám ơn mẹ” – tr27, chắc chắn mẹ sẽ
cảm động lắm đó, hãy thử làm theo cách cơ vừa nói nhé, và lần sau gặp hãy
kể cho cơ nghe xem mọi việc như thế nào nhé!
16
Và cơ chắc chắn một điều nữa là quyển sách này cịn rất nhiều điều lý
thú và ý nghĩa hơn nữa. Các em hãy tự đọc và tự tìm hiểu khám phá nhé. Các
em có thẻ tìm tháy nó trong tủ sách đạo đức tại thư viện nhà trường. Sách do
NXB trẻ xb năm 2005, được 2 tác giả Cao Đăng và Thành Nam dịch, quyển
sách được thiết kế nhỏ gọn, và mầu sách bắt mắt. Mong rằng với quyển sách
này các em và các thầy cơ sẽ có những giây phút trải nghiệm vui vẻ và hạnh
phúc.
Cuối cùng chúc các thầy cơ và các em có một tuần học đạt kết quả
tốt./.
BÀI GIỚI THIỆU SÁCH NHÂN DỊP KỶ NIỆM
NGÀY “ NHÀ GIÁO VIỆT NAM”
Q thầy, cơ giáo kính mến !
Các em học sinh thân mến !
Tháng 11 lại về trong khơng khí hân hoan của cả nước hướng về ngày
nhà giáo Việt nam 20/11, ngày mà cả xã hội với tấm lịng trân trọng tơn vinh
cơng lao cao cả đối với nhà giáo, chúng ta ai củng có một niềm tin u của
một thời thơ ấu tuổi học trị, những tâm hồn trong trắng tuổi học trị cũng
đang suy nghĩ về thầy cơ kính mến của mình với lịng biết ơn sâu đậm và
niềm tơn kính vơ hạn.Hơm nay, chúng ta có mặt tại đây trong buổi sinh hoạt
trọng thể kỷ niệm lần thứ 28 năm ngày Nhà giáo Việt Nam .
Lời đầu tiên cho phép tơi gửi tới tất cả thầy giáo, cơ giáo, các cán bộ
viên chức của trường lời chào mừng thân thiết và lời chúc tốt đẹp nhất. Chúc
các em học sinh ngoan ngỗn, lễ phép, mãi mãi xứng danh là học sinh trường
THCS Tân Viên truyền thống.
Kính thưa q thầy, cơ giáo! thưa các em học sinh.
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 đang đến gần. Bên cạnh những món
q xinh xắn, những bơng hoa được chăm chút dành tặng người đứng trên bục
giảng, thì “Sách” là món q mang nhiều ý nghĩa và cũng là cửa sổ mở ra
những chân dung đẹp, những bài học giáo dục q giá cho chúng ta. Hơm nay
17
được sự cho phép của ban giám hiệu nhà trường, Cơ xin giới thiệu với các
em cuốn sách “Đề tặng thầy cơ” do các tác giả Hồi Miên, Huệ Chi, Kim
Hạnh tuyển chọn, được nhà XB trẻ tái bản lần thứ nhất .
Các em thân mến! Cuốn sách Đó là những lời u thương, những lời
cảm ơn từ trái tim gửi đến trái tim, những câu chuyện thắp sáng ký ức về
những người thầy, người cơ của riêng mỗi chúng ta. Trang bìa cuốn sách
được các hoạ sĩ thiết kế một cách đơn giản nhưng mang đầy ý nghĩa. Nổi bật
trên nền màu xanh là dịng chữ “Đề tặng thầy cơ”, bên cạnh dịng chữ là một
phần của cây trúc và cây bút mực. Nhìn hình ảnh này theo các em thì tác giả
muốn thể hiện điều gì? Mặt sau cuốn sách là những câu nói dành tặng cho
thầy,cơ. Cơ sẽ đọc cho các em nghe một vài dịng nhé!
“Những u thương và những lời cám ơn dành cho thầy, cơ những
người truyền đạt kiến thức cho bao thế hệ từ trái tim mình chứ khơng phải từ
sách vở”.
Sau khi cơ đọc xong thì các em có suy nghĩ gì? Cơ tin rằng mỗi em sẽ có
suy nghĩ cho riêng mình. Chúng ta bước vào trang sách nhé! Ngay từ những
trang đầu, tác giả đã giới thiệu cho chúng ta biết tấm lịng đầy nhiệt huyết
của một cơ giáo đối với học trị của mình, và ngun nhân để cơ có tấm lịng
nhiệt huyết đó.
Mọi người thường hỏi: “ Vì sao cơ lại dành nhiều thời gian và cơng sức
cho học trị của cơ vậy ?”
Có nhiều điều tơi có thể nói nhưng câu trả lời phải là “Bởi vì bọn
trẻ”.
Các em ạ ! Khơng những người thầy, người cơ trong cuốn sách này suy
nghĩ vậy đâu mà tất cả các thầy cơ đã dạy dỗ các em đều có một tấm lịng vĩ
đại vậy đó. Tiếp đó là những lời cám ơn thầy cơ: “ Con cảm ơn thầy…những
con người tuyệt vời, những tấm gương mẫu mực và chu đáo, con cám ơn
18
thầy vì thầy hiểu nhiều vấn đề và truyền đạt kiến thức cho chúng con”…Và
cịn rất nhiều, rất nhiều lời cám ơn chân thành và đầy mến thương.
Khi đi sâu vào phần nội dung ta thấy cuốn sách chia làm hai phần:
Phần 1: Những u thương dành cho thầy, cơ.
Phần 2: Người thầy của tơi.
Để mở đầu cho phần 1 một cách mới mẻ, các tác giả đã ghi những lời
ca ngợi hết sức ấn tượng: “Con đã tìm thấy sự hướng dẫn tình bạn, sự kỷ
luật và tình u thương tất cả ở một người đó chính là thầy cơ .”… Ngồi ra
cịn có rất nhiều mẫu chuyện và những bài thơ hay tiêu biểu như: Một thế
giới mới, Trong mắt trẻ thơ, Điều tơi đã học được… Mỗi câu chuyện như
một đố hoa có những màu sắc riêng, tạo nên một vườn hoa mn màu sắc,
toả ngát hương của tình u thương thầy trị, lắng đọng lại tâm hồn mỗi
người những cung bậc tình cảm khó có thể nào qn.
Trong phần 2 của cuốn sách “Đề tặng thầy cô” đó là những câu
chuyện thắp sáng ký ức về những người thầy đặc biệt trong cuộc đời mỗi
chúng ta. Có thể đó là lịng nhiệt tình của cơ giáo trong khi giảng bài đã khơi
nguồn hứng thú để chúng ta học tốt hơn. Hay đó là sự thấu hiểu của người
thầy trong qng thời gian khó khăn của chúng ta , những lúc tưởng chừng
khơng ai có thể hiểu được mình. Cụ thể như những câu chuyện: Món q
của cơ, thầy đã dạy tơi sự nỗ lực, hay câu chuyện Người thắp sáng niềm
tin nói về một cậu bé ngỗ ngược, chun gây chuyện nhưng rất thích làm
thơ, may mắn cậu lại được người thầy hiểu được sở thích của mình và
khuyến khích động viên cho cậu chắp cánh ước mơ để sau này cậu trở
thành một nhà thơ… Cuốn sách “Đề tặng thầy cơ” hiện có trên giá sách thư
viện trường.
Bên cạnh đó cơ cũng giới thiệu với các em cuốn sách cũng mang đầy
tình u thương của thầy cơ đó là cuốn Người thầy đầu tiên tác phẩm nổi
tiếng của nhà văn Nga Chinghiz Aitmatov, sáng tác năm 1962. Nội dung
19
truyện được đặt vào bối cảnh vùng q hẻo lánh của Kyrgyzstan. Thời đó,
trình độ phát triển ở đây cịn thấp, tư tưởng phong kiến, gia trưởng cịn nặng
nề, phụ nữ bị coi thường, trẻ mồ cơi bị rẻ rúng.Cơ bé Altynai mồ cơi sống
trong gia đình chú thím ở làng Kurkureu, chẳng được học hành ,và phải chịu
sự giám sát, sai khiến hà khắc của bà thím. Thầy Duishen được Đồn Thanh
Niên Cộng Sản cử về làng để mở trường, đã kịp thời cứu giúp, cho em đến
trường học. Sau này Altynai trở thành nữ viện sĩ cịn thầy Duishen về già đi
đưa thư...
Qua hai quyển sách, chúng ta có thể thấy đâu đó bóng dáng một người
Thầy, một người Cơ tương tự như những người đã dạy dỗ mình, thấy đâu đó
một chút mình trong đó, có những tình huống sao mà giống ta đến thế, có cả
những lời ta đã nói hay những lời ta muốn nói, muốn gởi đến q Thầy
Cơ. Khơng phải chỉ riêng ngày 2011, mà có thể bất kỳ ngày nào trong năm
chúng ta vẫn có thể gởi đến q Thầy Cơ của mình những lời tri ân, những
dịng tâm sự, những lời xin lỗi, thầy, cơ ln mở rộng vịng tay u thương để
đón nhận, cho dù ta thành cơng hay thất bại trên đường đời.
Các em thân mến ! Đề tặng thầy cơ và Người thầy đầu tiên có thể là
một trong những lựa chọn, một món q nhỏ nhưng ý nghĩa để chúng ta gởi
đến những thầy, cơ thân thương của mình nhân ngày nhà giáo VN 20/11 và cơ
tin tưởng rằng sau khi đọc xong 2 cuốn sách này, các em hãy học tập tốt hơn
nữa, làm được nhiều việc tốt hơn nữa ,đó là tấm lịng tri ân mà chắc chắn
thầy, cơ sẽ hài lịng nhất.
Trên đây là vài lời nhắn nhủ ân cần của Thư viện nhà trường đến với
các em, hầu thắp sáng trong các em lịng thành kính và hướng thiện, góp phần
nhỏ trong cơng tác xây dựng nền văn hố Việt nam tiên tiến đậm đà bản sắc
dân tộc. Và buổi giới thiệu sách hơm nay đến đây là hết.
Chúc q thầy, cơ và các em sức khoẻ có nhiều thành cơng trong cơng
tác giảng dạy và học tập.
20
Cảm ơn thầy, cơ và các em!
Tổ chức các cuộc thi như:
+ Thi vui đọc sách:
Thi vui đọc sách là một hình thức sinh hoạt văn hóa, gây hứng thú đọc,
có tác dụng hệ thống hóa, củng cố và kiểm tra kiến thức về một vấn đề, một
mơn học, rèn luyện trí nhớ và khả năng diễn đạt cho học sinh.
Thi vui đọc sách có thể đề cập đến nhiều đề tài trong nhà trường, từ
những vấn đề nhỏ xung quanh một đề tốn, một bài văn, bài thơ đến các đề
tài lớn như: Tìm hiểu những vấn đề về Đồn, về Đội, về Đảng, về Bác Hồ,
về những ngày lễ lớn…
Thi vui đọc sách được tổ chức dưới nhiều hình thức như: Thi đọc và
làm theo sách, hái hoa dân chủ…
Ví dụ: Nhân dịp kỷ niệm Ngày sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh thư
viện trường tiểu học n Lập kết hợp với Đồn thanh niên, Đội thiếu niên
của trường tổ chức “ Thi vui đọc sách” bằng hình thức thi hái hoa dân chủ.
Cơng việc cụ thể như sau:
Cán bộ thư viện đưa những cuốn sách về Hồ chủ tịch tới từng lớp học.
Sau đó chuẩn bị những câu hỏi và đáp án liên quan đến Bác Hồ:
1. Em hãy cho biết Bác Hồ sinh vào ngày tháng năm nào?
2. Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước năm nào?
3. Em hãy kể tên một số tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
4. Em hãy đọc một bài thơ của Hồ Chí Minh.
Với mỗi câu trả lời đúng phần thưởng cho các em sẽ là một cuốn sách
.
Hiệu quả:
Sau những buổi giới thiệu sách như vậy học sinh biết đến nhiều cuốn
sách hay trong thư viện, kích thích trí tị mị và ham hiểu biết của các em.
Học sinh đã biết tìm kiếm thơng tin theo từng chủ để, chủ điểm.
21
Kết quả đạt được:
Từ khi áp dụng sáng kiến trên hiệu quả cơng tác bạn đọc của thư viện
trường Tiểu học Hồng Hoa trong hai năm gần đây được nâng lên rõ rệt:
Tỷ lệ độc giả sử dụng thư viện nhà trường
Tỷ lệ bạn đọc đến
thư viện năm học
20152016
Tỷ lệ bạn đọc
đến thư viện
năm học 2016
2017
Tỷ lệ bạn đọc
đến thư viện
năm học 2017
2018
Giáo viên
100%
100%
100%
Học sinh
50%
85%
95%
CB, NV
60%
75%
100%
Bạn đọc
8. Những thơng tin cần bảo mật: Khơng
9. Các điều kiện cân thiết để áp dụng sáng kiến:
Để đề trài được đưa vào sử dụng đạt hiệu quả cao , theo tơi cần có
một số điều kiện sau:
Về phía nhà trường: Ban giám hiệu tạo điều kiện về cơ sở vật chất,
trang thiết bị và vốn tài liệu cho thư viện và tạo điều kiện về thời cho cán bộ
thư viện có thể tồn tâm tồn ý cho cơng tác thư viện.
Về phía cán bộ thư viện: Phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm
và tổng phụ trách Đội tổ chức tốt các buổi giới thiệu sách và quản lý, bảo
quản sách sách một cách hiệu quả.
10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến:
Kết quả thu được trước và sau thực nghiệm cho thấy các giải pháp trên
giúp cho học sinh hiểu được tầm quan trọng sách, đối với việc học tập của
mình.
22
Từ đó các em có hứng thú trong việc đọc sách, tìm kiếm thơng tin qua
những cuốn sách. Học sinh đã biết phương pháp đọc sách hiệu quả và tự biết
tìm kiếm những cuốn sách theo nhu cầu.
Xây dựng được mơ hình thư viện lớp học giúp cho việc xây dựng tình
đồn kết giữa các bạn học sinh trong lớp thơng qua những buổi sinh hoạt đọc
sách tập thể, tạo thói quen và rèn luyện tính cách tự gác của học sinh trong
nhà trường.
Qua thực nghiệm cũng có thể khẳng định các giải pháp này có thể áp
dụng rộng rãi trong các thư viện trường học cấp Tiểu học và Trung học cơ
sở. Tuy nhiên các biện pháp mà đề tài đưa ra chỉ là những gợi ý cơ bản. Cán
bộ thư viện của từng trường dựa vào tinh hình thực tế của thư viện trường
mình để áp dụng một cách linh hoạt và hiệu quả.
11. Danh sách những tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng
kiến lần đầu:
TT
1
Tên tổ chức, cá nhân
Học sinh trường Tiểu
học Hồng Hoa
Địa chỉ
Phạm vi/Lĩnh vực áp
dụng sáng kiến
Trường Tiểu học Hồng
Hoa
Một số biện pháp
được đề xuất ở mục
7
Hồng Hoa, ngày 03 tháng 03 năm 2020
Thủ trưởng đơn vị
Hồng Hoa, ngày 03 tháng 03 năm 2020
Tác giả sáng kiến
Trần Trung Kiên
Nguyễn Thị Hồng Thu
23