U nang buồng trứng

U nang buồng trứng

U nang buồng trứng là các túi chứa đầy dịch ở trong hoặc trên bề mặt
buồng trứng. Có 2 buồng trứng, mỗi buồng trứng có kích thước và hình dạng
bằng một quả hạnh nằm ở hai bên tử cung. Trứng phát triển và chín trong
buồng trứng và rụng theo chu kỳ hằng tháng trong độ tuổi sinh đẻ của phụ
nữ.
Nhiều phụ nữ bị u nang buồng trứng vào một thời điểm nào đó trong
đời. Phần lớn nang buồng trứng ít hoặc không gây khó chịu và không có hại.
Đa số nang buồng trứng biến mất trong vòng vài tháng mà không cần điều
trị.
Tuy nhiên, nang buồng trứng nhất là những nang đã vỡ đôi khi gây
các triệu chứng nghiêm trọng, và có thể đe doạ tính mạng. Cách tốt nhất để
bảo vệ sức khỏe của bạn là biết các triệu chứng và kiểu nang có thể báo hiệu
vấn đề nghiêm trọng hơn và phải cần khám khung chậu định kỳ.

Dấu hiệu và triệu chứng
Bạn không thể dựa hoàn toàn vào triệu chứng để biết mình có bị u
nang buồng trứng hay không. Trên thực tế, bạn có thể không có triệu chứng
nào cả. Hoặc nếu có, các triệu chứng có thể giống như triệu chứng của các
bệnh khác, như lạc nội mạc tử cung, bệnh viêm tiểu khung, chửa ngoài tử
cung hoặc ung thư buồng trứng. Thậm chí viêm ruột thừa và viêm túi thừa
có thể có các triệu chứng giống u nang buồng trứng vỡ.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải cảnh giác với bất cứ triệu chứng
hoặc thay đổi nào trong cơ thể và biết triệu chứng nào là nặng. Nếu bạn bị u
nang buồng trứng, bạn có thể có các dấu hiệu và triệu chứng sau:
 Kinh nguyệt không đều
 Đau vùng tiểu khung - đau âm ỉ liên tục hoặc từng cơn có thể
lan ra lưng dưới và đùi
 Đau vùng tiểu khung ngay trước khi có kinh hoặc sau khi hết
kinh

 Đau vùng tiểu khung khi giao hợp (giao hợp đau)
 Buồn nôn, nôn hoặc cương vú như đang mang thai
 Chướng hoặc đầy bụng
 Chèn ép trực tràng hoặc bàng quang khó hết hoàn toàn nước
tiểu trong bàng quang
Các dấu hiệu và triệu chứng báo hiệu cần đi khám ngay bao gồm:
 Đau bụng hoặc tiểu khung đột ngột, dữ dội
 Đau kèm theo sốt hoặc nôn
Nguyên nhân
Bình thường, mỗi tháng buồng trứng phát triển những cấu trúc giống
nang được gọi là nang trứng. Các nang trứng là những "nhà máy hóa chất"
nhỏ sản sinh hormon estrogen và progesteron và rụng một trứng khi bạn
rụng trứng. U nang xảy ra khi nang trứng không vỡ hoặc không rụng trứng
mà tiếp tục phát triển.
Đôi khi nang bình thường hằng tháng vẫn cứ phát triển. Khi điều này
xảy ra, nó trở thành nang chức năng. Điều này có nghĩa là nang bắt đầu với
chức năng bình thường của chu kỳ kinh. Có 2 loại nang chức năng:
 U nang trứng. Vào khoảng giữa chu kỳ kinh, tuyến yên giải
phóng nhiều hormon hoàng thể hóa (LH), báo hiệu cho nang giải phóng
trứng. Khi mọi việc tiến triển theo đúng kế hoạch, trứng thoát khỏi nang và
bắt đầu di chuyển theo ống dẫn trứng để thụ tinh. U nang trứng bắt đầu khi
lượng LH không tăng lên. Kết quả là nang không vỡ hoặc không giải phóng
trứng. Thay vì thế nó phát triển và trở thành u nang. U nang trứng thường
không có hại, hiếm khi gây đau và thường tự mất đi sau 2-3 chu kỳ kinh.
 U nang hoàng thể. Khi LH tăng mạnh và trứng được giải
phóng, u nang đã vỡ bắt đầu sản sinh một lượng lớn estrogen và progesteron
để chuẩn bị thụ thai. Điều này làm thay đổi giờ đây được gọi là hoàng thể.
Tuy nhiên, đôi khi, lỗ thông để trứng thoát ra bị bịt kín và dịch tích lũy bên
trong nang, khiến hoàng thể to lên thành nang. Mặc dù nang này thường tự
biến mất trong vài tuần, nó có thể phát triển tới đường kính gần 10cm và có

khả năng tự chảy máu hoặc xoắn buồng trứng, gây đau tiểu khung hoặc đau
bụng. Nếu nang chứa đầy máu, nang có thể vỡ, gây chảy máu trong và đau
đột ngột, dữ dội. Thuốc điều trị vô sinh clomiphen citrat (Clomid,
Serophen), được dùng để gây rụng trứng, làm tăng nguy cơ u nang hoàng thể
sau rụng trứng. Nang này không ngăn cản hoặc đe dọa thai nghén.
Khi nào cần đi khám bệnh
Nếu bạn bị đau dữ dội hoặc đau co thắt vùng bụng dưới, kèm theo sốt
và nôn, hãy đến khám bác sĩ. Các dấu hiệu và triệu chứng này hoặc các dấu
hiệu và triệu chứng của sốc như rét run, toát mồ hôi, thở nhanh và lơ mơ
hoặc yếu - báo hiệu tình trạng cấp cứu và cần chăm sóc y tế ngay.
Sàng lọc và chẩn đoán
U nang buồng trứng có thể được phát hiện khi khám tiểu khung, trong
đó bác sĩ sờ nắn buồng trứng. Nếu nghi ngờ u nang, bác sĩ thường khuyên
làm thêm xét nghiệm để xác định loại u nang và liệu bạn có cần điều trị hay
không.
Bác sĩ thường đưa ra một số câu hỏi để xác định chẩn đoán và giúp
quyết định điều trị: u nang của bạn có hình dạng bất thường không? Kích
thước như thế nào? Chứa đầy dịch, rắn hay hỗn hợp? U nang chứa đầy dịch
không có khả năng ung thư. U nang rắn hoặc hỗn hợp dịch và rắn có thể cần
đánh giá thêm để xác định xem liệu có bị ung thư hay không.
Để xác định loại u nang, bác sĩ có thể thực hiện các thủ thuật sau:
 Thử thai. Thử thai dương tính có thể cho thấy nang của bạn là u
nang hoàng thể, xảy ra khi nang trứng đã vỡ, giải phóng trứng, sau đó bịt kín
trở lại và chứa đầy dịch.