GIAO AN BUOI 2

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (478.54 KB, 92 trang )

(1)Ngµy so¹n: 30/9/2015 Ngµy d¹y: 7/9/2015(8C) 12/9/2015(8D). Tuần 1 A. Mục tiêu cần đạt: - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “Trong lßng mÑ” cña Nguyªn Hång B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña 1. Bµi tËp 1 em vÒ dßng c¶m xóc cña * LËp dµn ý: nh©n vËt “t«i” trong truyÖn a. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ truyÖn ng¾n “T«i ®i häc” vµ ngắn “ Tôi đi học” của cảm xúc của mình khi đọc truyện. Thanh TÞnh? b. Th©n bµi: - Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ truyÖn ng¾n vµ c¶m xóc cña nv “t«i”. - Ph©n tÝch dßng c¶m xóc cña nv “t«i” vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ: + Không gian trên con đờng làng đến trờng đợc cảm nhËn cã nhiÒu kh¸c l¹. C¶m gi¸c thÝch thó v× h«m nay t«i ®i häc. + Cảm giác trang trọng và đứng đắn của “tôi”: đi học là đợc tiếp xúc với một thế giới mới lạ, khác hẳn với ®i ch¬i, ®i th¶ diÒu. + C¶m nhËn cña nh©n vËt “t«i” vµ c¸c cËu bÐ khi võa đến trờng: không gian của ngôi trờng tạo ấn tợng lạ lÉm vµ oai nghiªm khiÕn c¸c cËu cïng chung c¶m gi¸c cho¸ng ngîp. + Hình ảnh ông đốc hiền từ nhân hậu và nỗi sợ hãi mơ hồ khi phải xa mẹ khiến các cậu khi nghe đến gäi tªn kh«ng khái giËt m×nh vµ lóng tóng. + Khi vµo líp “t«i” c¶m nhËn mét c¸ch tù nhiªn không khí gần gũi khi đợc tiếp xúc với bạn bè cùng trang lứa. Bài học đầu đời và buổi học đầu tiên khơi dËy nh÷ng íc m¬ hßa trén kØ niÖm vµ m¬ íc t¬ng lai nh cánh chim sẽ đợc bay vào bầu trời cao rộng. - Nh÷ng c¶m xóc hån nhiªn cña ngµy ®Çu tiªn ®i häc là kỉ niệm đẹp đẽ và thiêng liêng của một đời ngời. Giọng kể của nhà văn giúp ta đợc sống cùng những kØ niÖm. - ChÊt th¬ lan táa trong m¹ch v¨n, trong c¸ch miªu tả, kể chuyện và khắc họa tâm lí đặc sắc làm nên chÊt th¬ trong trÎo nhÑ nhµng cho c©u chuyÖn. c. KÕt bµi: Nªu Ên tîng cña b¶n th©n vÒ truyÖn ng¾n (hoÆc nªu nh÷ng c¶m nghÜ vÒ nh©n vËt “t«i” trong sù ViÕt bµi liªn hÖ víi b¶n th©n). * ViÕt bµi a. Më bµi: “ Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đờng rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lßng t«i l¹i nao nøc nh÷ng kØ niÖm m¬n man cña buæi tùu trêng...”. Nh÷ng c©u v¨n Êy cña Thanh TÞnh.

(2) đã xuất hiện trên văn đàn Việt Nam hơn sáu mơi n¨m råi! ThÕ nhng “T«i ®i häc” vÉn lµ mét trong nh÷ng ¸ng v¨n gîi c¶m, trong trÎo ®Çy chÊt th¬ cña v¨n xu«i quèc ng÷ ViÖt Nam. Kh«ng nh÷ng thÕ, t¸c phÈm cßn in ®Ëm dÊu Ên cña Thanh TÞnh – mét phong c¸ch tr÷ t×nh nhÑ nhµng, nhiÒu m¬ méng vµ trong s¸ng. Dßng c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” trong truyÖn vÉn ®Çy ¾p trong t©m trÝ ta nh÷ng nÐt th¬ ng©y đáng yêu của trẻ thơ trong buổi đầu đến lớp. HS triÓn khai phÇn th©n bµi b. Th©n bµi: theo c¸c ý trong dµn bµi. c. KÕt bµi: Truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh còn đọng mãi trong ta kỉ niệm đầu đời trong sáng hồn nhiên, ghi lại khoảnh khắc thật đẹp trong tâm hồn tuổi thơ. Nh÷ng trang v¨n tinh tÕ, giµu søc biÓu c¶m sÏ cßn làm biết bao thế hệ học sinh xúc động. 2. Bµi tËp 2 §Ò: Ph©n tÝch “Trong lßng * LËp dµn ý: mÑ”, em h·y lµm s¸ng tá a. Më bµi: nhận định sau: “Đoạn trích - Giới thiệu đoạn trích và nhận định Trong lòng mẹ đã ghi lại b. Thân bài: những rung động cực điểm *. Đau đớn xót xa đến tột cùng: cña mét t©m hån trÎ d Lúc đầu khi nghe bà cô nhắc đến mẹ, Hồng chØ cè nuèt niÒm th¬ng, nçi ®au trong lßng. Nhng khi bµ c« cè ý muèn l¨ng nôc mÑ mét c¸ch tµn nhÉn trắng trợn...Hồng đã không kìm nén đợc nỗi đau đớn, sù uÊt øc: “Cæ häng nghÑn ø l¹i , khãc kh«ng ra tiếng”. Từ chỗ chôn chặt kìm nén nỗi đau đớn, uất ức trong lßng cµng bõng lªn d÷ déi *. Căm ghét đến cao độ những cổ tục . Cuộc đời nghiệt ngã, bất công đã tớc đoạt của mÑ tÊt c¶ tuæi xu©n, niÒm vui, h¹nh phóc...Cµng yªu th¬ng mÑ bao nhiªu, thi nçi c¨m thï x· héi cµng s©u s¾c quyÕt liÖt bÊy nhiªu: “Gi¸ nh÷ng cæ tôc kia lµ mét vËt nh ......... míi th«i” *. Niềm khao khát đợc gặp mẹ lên tới cực ®iÓm Nh÷ng ngµy th¸ng xa mÑ, Hång ph¶i sèng trong ®au khæ thiÕu thèn c¶ vËt chÊt, tinh thÇn . Cã những đêm Noen em đi lang thang trên phố trong sự cô đơn và đau khổ vì nhớ thơng mẹ. Có những ngày chờ mẹ bên bến tầu, để rồi trở về trong nỗi buồn bực.....Nên nỗi khao khát đợc gặp mẹ trong lòng em lªn tíi cùc ®iÓm ......... *. NiÒm vui síng, h¹nh phóc lªn tíi cùc ®iÓm khi đợc ở trong lòng mẹ. NiÒm sung síng lªn tíi cøc ®iÓm khi bªn tai Hồng câu nói của bà cô đã chìm đi, chỉ còn cảm giác ấm áp, hạnh phúc của đứa con khi sống trong lòng mÑ. c. KÕt bµi: - Khẳng định lại nhận định. * ViÕt bµi a. Më bµi: “Nh÷ng ngµy th¬ Êu” lµ tËp håi kÝ trung thùc vµ c¶m động về tuổi thơ cay đắng của Nguyên Hồng trong chế độ cũ. Đây là tác phẩm có giá trị của Nguyên Hång vµ còng lµ t¸c phÈm cã gi¸ trÞ cña v¨n häc ViÖt Nam giai ®o¹n 1930 – 1945. “Trong lßng mÑ” lµ.

(3) chơng IV của tác phẩm đã miêu tả một cách sinh động những rung cảm mãnh liệt của môt tâm hồn trẻ dại đối với ngời mẹ, bộc lộ sâu sắc lòng yêu thơng mÑ cña bÐ Hång. b. Th©n bµi: c. KÕt bµi: T×nh th¬ng mÑ lµ mét nÐt næi bËt trong t©m hån bÐ Hång. Nã më ra tríc m¾t chóng ta c¶ mét thÕ giíi t©m hån phong phó cña bÐ. ThÕ giíi Êy lu«n lu«n làm chúng ta ngạc nhiên vì ánh sáng nhân đạo lấp l¸nh cña nã. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp Tøc níc vì bê. Ngµy so¹n: 8/9/2015 Ngµy d¹y:14/9/2015(8C) 19/9/2015(8D). Tuần 2 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n tù sù - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. Kiểm tra: ? Phân tích “Trong lòng mẹ”, em hãy làm sáng tỏ nhận định sau: “Đoạn trích Trong lòng mẹ đã ghi lại những rung động cực điểm của một tâm hồn trẻ dại”? (Nêu dµn ý) 2. ¤n tËp: Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 C¶m nhËn cña em vÒ nh©n * LËp dµn ý: vËt chÞ D©u qua ®o¹n trÝch a. Më bµi: Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Giíi thiÖu vÒ ®o¹n trÝch“Tøc níc vì bê” vµ c¶m xóc Tè cña m×nh vÒ nh©n vËt chÞ DËu. b. Th©n bµi: - Giíi thiÖu s¬ lîc vÒ ®o¹n trÝch“Tøc níc vì bê” - Lµ ngêi n«ng d©n nghÌo khæ, méc m¹c, hiÒn dÞu đầy lòng vị tha và đức hi sinh cao cả + Trong lúc nước sôi lửa bỏng một mình chị đôn đáo chạy xuôi chạy ngược lo xuất sưu cho chồng , cho chú Hợi- em trai chồng mình. Chị đã phải đứt ruột bán đứa con nhỏ 7 tuổi bán đàn chó chưa mở mắt cùng một gánh khoai vẫn chưa đủ tiền nộp sưu..

(4) Chồng chị vẫ bị đánh trói. - Chị đã phải vùng lên đánh nhau với người nhà lí trưởng và tên cai lệ để bảo vệ chồng của mình. + Ban ®Çu chÞ cè van xin tha thiÕt nhng chóng kh«ng nghe tên cai lệ đã đáp lại chị bằng quả “bịch” vào ngực chị mấy bịch rồi sấn sổ tới trói anh Dậu,chỉ đến khi đó chị mới liều mạng cự lại + Lóc ®Çu chÞ cù l¹i b»ng lÝ “chång t«i ®au èm «ng không đợc phép hành hạ” Lúc này chị đã thay đổi cách xng hô không còn xng ch¸u gäi «ng n÷a mµ lóc nµy lµ “ «ng- t«i”. B»ng sù thay đổi đó chị đã đứng thẳng lên vị thế ngang hàng nh×n th¼ng vµo mÆt tªn cai lÖ + Khi tªn cai lÖ kh«ng thÌm tr¶ lêi mµ cßn t¸t vµo mặt chị Dậu một cái đánh bốp rồi nhảy vào cạnh anh Dậu thì chị đã vụt đứng dậyvới niềm căm giận ngùn ngôt “ ChÞ DËu nghiÕn hai hµm r¨ng l¹i : mµy trãi ngay chồng bà đi bà cho mày xem”. Lúc này cách xng hô đã thay đổi đó là cách xng hô đanh đá của ngời đàn bà thể hiện sự căm thù ngùn ngụt khinh bỉ cao độ đồng thời thể hiện t thế của ngời đứng trên kẻ thù và sẵn sàng chiến đấu => CD tiềm ẩn một sức mạnh phản kháng bị đẩy đến bớc đờng cùng chị đã vùng lên chống trả quyết liệt thể hiện một thái độ bất khuất * Lµ ngêi n«ng d©n méc m¹c hiÒn dÞu ®Çy lßng vÞ tha và đức hi sinh cao cả, nhng không hoàn toàn yếu ®uèi mµ tiÒm Èn mét søc m¹nh ph¶n kh¸ng. c. KÕt bµi: ViÕt bµi Nªu Ên tîng cña b¶n th©n vÒ ®o¹n trÝch“Tøc níc vì bê” vµ c¶m nghÜ vÒ nh©n vËt chÞ Dëu. * ViÕt bµi a. Më bµi: Nhắc đến Ngô Tất Tố là ta nhớ đến tiểu thuyết Tắt đèn. Nói đến Tắt đèn ta nghĩ đến nhân vật chị Dậu. §ã lµ mét phô n÷ n«ng d©n nghÌo khæ, cÇn cï lao động, giàu tình thơng chồng thơng con, dũng cảm chống lại bọn cờng hào. Nhà văn đã xây dựng nhân vËt chÞ DËu tiªu biÓu cho c¶nh ngé khèn khæ vµ phẩm chất tốt đẹp của ngời đàn bà nhà quê trớc năm 1945. Đoạn trích“Tức nớc vỡ bờ” đã để lại bao ấn tHS triển khai phần thân bài ợng sâu sắc về nhân vật chị Dậu. theo c¸c ý trong dµn bµi. b. Th©n bµi: c. KÕt bµi: - Có thể nói CD là điển hình về cuộc đời và số phận cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò. Hä lµ nh÷ng ngêi nghèo khổ bị đẩy vào bớc đờng cùng, bị ức hiếp bị chà đạp vùi dập một cách trực tiếp hoặc gián tiếp dới bµn tay cña XHPK. Dï trong hoµn c¶nh nµo hä vÉn ánh lên phẩm chất cao đẹp của ngời nông đân hiền lµnh l¬ng thiÖn giµu t×nh yªu th¬ng vµ giµu lßng tù träng vµ lu«n tiÒm Èn mét søc m¹nh ph¶n kh¸ng. ? KÓ lai nh÷ng kØ niÖm s©u 2. Bµi tËp 2 s¾c cña ngµy ®Çu tiªn ®i * LËp dµn ý: häc? 1. Më bµi: Nêu cảm nhận chung: Trong đời học sinh, ngày đi học đầu tiên bao giờ cũng để lại dấu ấn sâu đâm nhất.

(5) HS vÒ nhµ viÕt bµi. 2. Th©n bµi: KÓ l¹i kØ niÖm theo diÔn biÕn cña buæi khai trêng. + §ªm tríc ngµy khai trêng : - Em chuẩn bị đầy đủ sách vở, quần áo mới. - T©m tr¹ng em n«n nao, h¸o høc l¹ thêng. + Trên đờng đến trờng: - Tung t¨ng ®i bªn c¹nh mÑ, nh×n c¸i g× còng thÊy đẹp đẽ đáng yêu(bầu trời, mặt đất, con đờng, chim mu«ng) - Thấy ngôi trờng thật đồ sộ, còn mình thì quá nhỏ bÐ. - Ngại ngùng trớc chỗ đông ngời. - Đợc mẹ động viên nên mạnh dạn hơn đôi chút. + Lóc dù lÔ khai trêng: - TiÕng trèng vang lªn gißn gi·, thóc giôc. - Lần đầu tiên trong đời, em đợc dự một buổi lễ long träng vµ trang nghiªm nh thÕ. - Ngì ngµng vµ l¹ lïng tríc khung c¶nh Êy. - Vui và tự hào vì mình đã là học sinh lớp một. - Rôt rÌ lµm quen víi c¸c b¹n míi. 3. KÕt bµi: Cảm xúc của em: Thấy rằng mình đã khôn lớn. Tự nhủ phải chăm ngoan, học giỏi để cha mẹ vui lòng.. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp: L·o H¹c. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 3 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n tù sù - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “L·o H¹c” cña Nam Cao. B. ChuÈn bÞ:.

(6) ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: ? C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt chÞ DËu qua ®o¹n trÝch “Tøc níc vì bê” cña Ng« TÊt Tè? (Nªu dµn ý) 2. ¤n tËp: Hoạt động của thầy và trò Néi dung 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các bài đã học về TLV 1. Bµi tËp 1 §Ò: TruyÖn ng¾n L·o H¹c * LËp dµn ý: cña Nam Cao gióp em hiÓu a. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ truyÖn ng¾n “L·o H¹c ” vµ g× vÒ t×nh c¶nh cña ngêi kh¸i qu¸t t×nh c¶nh cña ngêi n«ng d©n n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng? b. Th©n bµi: I. TruyÖn ng¾n L·o H¹c cña Nam Cao gióp ta hiÓu vÒ t×nh c¶nh thèng khæ cña ngêi n«ng d©n tríc c¸ch m¹ng. 1. L·o H¹c *. Nçi khæ vÒ vËt chÊt Cả đời thắt lng buộc bụng lão cũng chỉ có nổi trong tay mét m¶nh vên vµ mét con chã. Sù sèng lay l¾t cÇm chõng b»ng sè tiÒn Ýt ái do bßn vên vµ lµm thuê. Nhng thiên tai, tật bệnh chẳng để lão yên ổn. Bao nhiêu tiền dành dụm đợc, sau một trận ốm đã hết sạch sành sanh, lão đã phải kiếm ăn nh một con vật. Nam Cao đã dũng cảm nhìn thẳng vào nỗi khổ vÒ vËt chÊt cña ngêi n«ng d©n mµ ph¶n ¸nh. *. Nçi khæ vÒ tinh thÇn. §ã lµ nçi ®au cña ngêi chång mÊt vî, ngêi cha mÊt con. Nh÷ng ngµy th¸ng xa con, l·o sèng trong nçi lo ©u, phiÒn muén v× th¬ng nhí con v× cha lµm trßn bæn phËn cña ngêi cha. Cßn g× xãt xa h¬n khi tuổi già gần đất xa trời lão phải sống trong cô độc. Kh«ng ngêi th©n thÝch, l·o ph¶i kÕt b¹n chia sÎ cïng cËu vµng Nçi ®au, niÒm ©n hËn cña l·o khi b¸n con chã. Đau đớn đến mức miệng lão méo xệch đi .... Khổ sở, đau xót buộc lão phải tìm đến cái chết nh một sự giải thoát. Lão đã chọn cái chết thật dữ dội. Lão Hạc sèng th× mái mßn, cÇm chõng qua ngµy, chÕt th× thª thảm. Cuộc đời ngời nông dân nh lão Hác đã không cã lèi tho¸t 2. Con trai l·o H¹c Vì nghèo đói, không có đợc hạnh phúc bình dị nh m×nh mong muèn khiÕn anh phÉn chÝ, bá lµng ®i đồn điền cao su với một giấc mộng viển vông có bạc trăm mới về. Nghèo đói đã đẩy anh vào tấn bi kịch kh«ng cã lèi tho¸t. Không chỉ giúp ta hiểu đợc nỗi đau trực tiếp của ngời nông dân, truyện còn giúp ta hiểu đợc căn nguyªn s©u xa nçi ®au cña hä. §ã chÝnh lµ sù nghÌo đói và những hủ tục phong kiến lạc hậu II. Truyện ngắn Lão Hạc giúp ta hiểu đợc vẻ đẹp tâm hån cao quý cña ngêi n«ng d©n 1. Lßng nh©n hËu Con ®i xa, bao t×nh c¶m chÊt chøa trong lßng.

(7) l·o dµnh c¶ cho cËu vµng. L·o coi nã nh con, cu mang, chăm chút nh một đứa cháu nội bé bỏng côi cót: l·o b¾t rËn, t¾m, cho nã ¨n b»ng b¸t nh nhµ giµu, ©u yÕm, trß chuyÖn gäi nã lµ cËu vµng, råi l·o m¾ng yªu, cng nùng. Cã thÓ nãi t×nh c¶m cña l·o dµnh cho nó nh tình cảm của ngời cha đối với ngời con. Nhng tình thế đờng cùng, buộc lão phải bán cËu vµng. B¸n chã lµ mét chuyÖn thêng t×nh thÕ mµ với lão lại là cả một quá trình đắn đo do dự. Lão coi đó là một sự lừa gạt, một tội tình không thể tha thứ. Lão đã đau đớn, đã khóc, đã xng tội với ông giáo mong đợc dịu bớt nỗi đau dằng xé trong tâm can. Tù huû diÖt niÒm vui cña chÝnh m×nh, nhng l¹i xám hối vì danh dự làm ngời khi đối diện trớc con vật. Lão đã tự vẫn. Trên đời có bao nhiêu cái chết nhÑ nhµng, vËy mµ l·o chän cho m×nh c¸i chÕt thËt đau đớn, vật vã...dờng nh lão muốn tự trừng phạt m×nh tríc con chã yªu dÊu. 2. T×nh yªu th¬ng s©u nÆng Vợ mất, lão ở vậy nuôi con, bao nhiêu tình thơng lão đều dành cho con trai lão. Trớc tình cảnh và nçi ®au cña con, l·o lu«n lµ ngêi thÊu hiÓu t×m c¸ch chia sÎ, t×m lêi lÏ an ñi gi¶ng gi¶i cho con hiÓu d»n lòng tìm đám khác. Thơng con lão càng đau đớn xót xa khi nhËn ra sù thùc phò phµng: SÏ mÊt con vÜnh viÔn “ThÎ cña nã .............chø ®©u cã cßn lµ con t«i ”. Nh÷ng ngµy sèng xa con, l·o kh«ng ngu«i nçi nhí th¬ng, niÒm mong mái tin con tõ cuèi ph¬ng trêi . MÆc dï anh con trai ®i biÒn biÖt n¨m s¸u n¨m trêi, nhng mäi kû niÖm vÒ con vÉn lu«n thêng trùc ë trong l·o. Trong c©u chuyÖn víi «ng gi¸o , l·o kh«ng quªn nhắc tới đứa con trai của mình L·o sèng v× con, chÕt còng v× con : Bao nhiªu tiền bòn đợc lão đều dành dụm cho con. Đói khát, cơ cực song lão vẫn giữ mảnh vờn đến cùng cho con trai để lo cho tơng lai của con. Hoàn cảnh cùng cực, buộc lão phải đứng trớc sự lựa chọn nghiệt ngã: Nếu sống, lão sẽ lỗi đạo làm cha. Còn muốn trọn đạo làm cha thi phải chết. Và lão đã quyên sinh không phải lão không quý mạng sèng, mµ v× danh dù lµm ngêi, danh dù lµm cha. Sù hy sinh cña l·o qu¸ ©m thÇm, lín lao. 3. Vẻ đẹp của lòng tự trọng và nhân cách cao c¶ §èi víi «ng gi¸o ngêi mµ L·o H¹c tin tëng quý trọng, cũng luôn giữ ý để khỏi bị coi thờng. Dù đói khát cơ cực, nhng lão dứt khoát từ chối sự giúp đỡ của ông giáo, rồi ông cố xa dần vì không muốn mang tiÕng lîi dông lßng tèt cña ngêi kh¸c. Tríc khi tìm đến cái chết, lão đã toan tính sắp đặt cho mình chu đáo. Lão chỉ có thể yên lòng nhắm mắt khi đã göi «ng gi¸o gi÷ trän m¶nh vên, vµ tiÒn lµm ma. Con ngêi hiÒn hËu Êy, còng lµ con ngêi giµu lßng tù träng. Hä thµ chÕt chø quyÕt kh«ng lµm bËy. Trong x· héi ®Çy rÉy nh¬ nhuèc th× tù ý thøc cao vÒ nh©n phẩm nh lão Hạc quả là điều đáng trọng. III. TruyÖn gióp ta hiÓu sù tha ho¸ biÕn chÊt cña mét bộ phận tầng lớp nông dân trong xã hội đơng thời: Binh T v× miÕng ¨n mµ sinh ra lµm liÒu b¶n chÊt lu manh đã chiến thắng nhân cách trong sạch của con.

(8) ViÕt bµi. ngời. Vợ ông giáo vì nghèo đói cùng quấn mà sinh ra Ých kû nhá nhen, tµn nhÉn, v« c¶m tríc nçi ®au cña ngêi kh¸c . c. KÕt bµi: Kh¸i qu¸t vÒ cuéc sèng vµ phÈm chÊt cña ngêi n«ng d©n. C¶m nghÜ cña b¶n th©n. * ViÕt bµi a. Më bµi: Nói đến Nam Cao là phải nói đến Lão Hạc. Tác phẩm này đợc coi là một truyện ngắn hiện thực xuất s¾c trong trµo lu hiÖn thùc phª ph¸n cña thêi k× 1930 – 1945. TruyÖn kh«ng nh÷ng tè khæ ngêi n«ng d©n trớc tai trời ách đất, trớc xã hội suy tàn mà đáng chú ý hơn cả là đã nêu bật đợc hình ảnh một lão nông đáng kính với phẩm chất của một con ngời đôn hậu, giàu lòng tự trọng và rất mực yêu thơng con, để lại trong lòng ngời đọc niềm xót xa, cảmm thông và mÕn phôc. b. Th©n bµi:. c. KÕt bµi: HS triển khai phần thân bài - Có thể nói LH là điển hình về cuộc đời và số phận theo c¸c ý trong dµn bµi. cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò. L·o lµ ngêi nghèo khổ bị đẩy vào bớc đờng cùng, bị ức hiếp bị chà đạp vùi dập một cách trực tiếp hoặc gián tiếp dới bµn tay cña XHPK. Hoµn c¶nh cña l·o ph¶i b¸n chã thâm chí phải tự kết liễu đời mình vì quá túng quẫn c¬ cùc. Dï trong hoµn c¶nh nµo l·o vÉn ¸nh lªn phẩm chất cao đẹp của ngời nông đân hiền lành lơng thiÖn giµu t×nh yªu th¬ng vµ giµu lßng tù träng.. Ngµy so¹n:.

(9) Ngµy d¹y:. Tuần 4 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về tính thống nhất về chủ đề của văn bản và bố cục văn bản. - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ x©y dùng ®o¹n v¨n vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung - HD hs ôn tập về tính thống - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản: nhất về chủ đề của văn bản: + GV nêu câu hỏi, HS suy nghĩ trả lời. HS # nhận xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Chủ đề là đối tợng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. -Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. - Để viết hoặc hiểu một VB cần xác định đợc chủ đề thể hiện ở nhan đề, đề mục, trong quan hệ giữa c¸c phµn cña VB vµ c¸c tõ ng÷ then chèt thêng lÆp ®i lÆp l¹i. * HD hs «n tËp vÒ x©y dùng * X©y dùng ®o¹n trong v¨n b¶n. - Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên vb, bắt ®o¹n trong v¨n b¶n. ®Çu tõ ch÷ viÕt hoa lïi ®Çu dßng, kÕt thóc b»ng dÊu chấm xuống dòng và thờng biểu đạt 1 ý tơng đối hoµn chØnh. §o¹n v¨n thêng do nhiÒu c©u t¹o thµnh. - Đoạn văn thờng có từ ngữ chủ đề và câu chủ đề. Từ ngữ chủ đề là là các từ ngữ đợc dùng làm đề mục hoặc các từ ngữ đợc lặp lại nhiều lần (thờng là chỉ từ, đại từ, các từ đồng nghĩa) nhằm duy trì đối tợng đợc biểu đạt. Câu chủ đề mang nội dung khái quát, lời lẽ ngắn gọn, thờng đủ 2 thành phần chính và đứng ở đầu hoặc cuối đoạn văn. - C¸c c©u trong ®o¹n v¨n cã nhiÖm vô triÓn khai và làm sáng tỏ chủ đề của đoạn bằng các phép diÔn dÞch, quy n¹p... Bµi tËp 1 - KiÓu diÔn dÞch ? ViÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy L·o H¹c lµ mét n«ng d©n nghÌo khæ nhng cã phÈm theo c¸c kiÓu: diÔn dÞch, quy chÊt trong s¹ch, giµu lßng tù träng. Gia c¶nh tóng quẫn, không muốn nhờ vả hàng xóm lão đã phải bán n¹p, song hµnh? con chã vµng yªu quý. Trong nçi khæ cùc, l·o ph¶i ¨n cñ chuèi, cñ r¸y... nhng vÉn nhÊt quyÕt tõ chèi mọi sự giúp đỡ của ông giáo, nhất định dành tiền để nhờ ông giáo lo cho lão khi chết. Bất đắc dĩ phải bán con chó vàng, lão đau đớn dằn vặt lơng tâm và cuối cùng dùng bả chó kết liễu đời mình để tạ lỗi với cậu vàng. Lão thà chết để giữ tấm lòng trong sạch và nhất định không chịu bán mảnh vờn của con dù chỉ.

(10) * HD hs «n tËp vÒ Bè côc cña v¨n b¶n.. Em h·y viÕt 1 v¨n b¶n ng¾n vÒ t×nh mÑ cã bè côc 3 phÇn. - HD hs «n tËp vÒ Liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n:. mét sµo. * Bè côc cña v¨n b¶n. - Bè côc trong vb lµ sù tæ chøc c¸c ®o¹n v¨n thể hiện chủ đề. - VB thêng bè côc gåm 3 phÇn: MB, TB, KB. Mỗi phần có nội dung riêng nhng các nội dung đó có quan hÖ víi nhau trong vb. + MB: nêu ra chủ đề sẽ nói trong vb. + TB: cã 1 sè ®o¹n nhá tr×nh bµy c¸c khía cạnh của chủ đề. Nội dung đợc trình bày theo 1 thứ tự mạch lạc tuỳ thuộc vào kiểu vb, chủ đề, ý đồ giao tiếp của ngời viết. Nhìn chung, nội dung ấy thờng đợc sắp xếp theo trình tự thời gian, không gian, theo sù ph¸t triÓn cña sù viÖc hay theo m¹ch suy luận, sao cho phù hợp với sự triển khai của chủ đề và sự tiếp nhận của ngời đọc. + KB: tổng kết chủ đề của vb. Bµi tËp Em h·y viÕt 1 v¨n b¶n ng¾n vÒ t×nh mÑ cã bè côc 3 phÇn. - HS lµm bµi. - Gäi hs tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. - §äc bµi viÕt tham kh¶o - Liªn kÕt c¸c ®o¹n trong v¨n b¶n: + Khi chuyÓn tõ ®o¹n v¨n nµy sang ®o¹n v¨n khác, cần sử dụng các phơng tiện liên kết để thể hiện ý nghÜa cña chóng. + Cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng tiÖn liªn kÕt chñ yếu sau đây để thể hiện quan hệ giữa các đoạn văn: - Dïng tõ ng÷ cã t/d liªn kÕt: quan hÖ từ, đại từ, chỉ từ, các cụm từ thể hiện ý liệt kê, so sánh, đối lập, tổng kết, khái quát... - Dïng c©u nèi. Bµi tËp . §äc ®o¹n trÝch: “Nhận ra Bé đang xúc động ngắm nhìn mình, tõ rÊt xa, nh÷ng c©y bµng khÏ dung ®a, vÉy vÉy những chiếc lá đỏ tía lên chào Bé. Cø thÕ, c©y bµng lÆng lÏ th¾p s¸ng suèt c¶ mùa đông. Rồi những chiếc lá đỏ thắm lại lần lợt rời cµnh. §»ng sau nh÷ng th©n bµng ®en thÉm, BÐ l¹i nhận ra thấp thoáng ánh đỏ của những bông hoa g¹o ®Çu mïa.” a. Ph©n tÝch mqh ý nghÜa gi÷a 2 ®o¹n v¨n trong phÇn trÝch trªn. b. T×m c¸c tõ ng÷ liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong.

(11) phÇn trÝch. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các bài đã học --------------------------------------------------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 5 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ, tròng từ vựng. - Ôn tập lại các kiến thức về văn bản đã học. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung - HD hs ôn tập về cấp độ - Cấp độ khái quát của từ ngữ: kh¸i qu¸t cña tõ ng÷: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ réng h¬n (kh¸i qu¸t h¬n) hoÆc hÑp h¬n (Ýt kh¸i qu¸t h¬n) nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c: - Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa rộng khi phạm vi nghĩa của từ đó bao hàm phạm vi nghĩa của một số tõ ng÷ kh¸c. - Một từ ngữ đợc coi là có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của từ đó đợc bao hàm trong phạm vi nghĩa cña mét tõ ng÷ kh¸c. - Một từ ngữ có nghĩa rộng đối với những từ ngữ này, đồng thời có thể có nghĩa hẹp đối với một từ ngữ kh¸c. Bµi tËp 1 ? Các từ lúa, hoa, bà có * Lúa: - Có nghĩa rộng đối với các từ : lúa nếp, lúa nghĩa rộng đối với từ nào và tẻ, lúa tám... có nghĩa hẹp đối với từ nào? - Có nghĩa hẹp đối với các từ :.

(12) * HD hs «n tËp vÒ trêng tõ vùng. - nghÜ, nh×n, suy nghÜ, ngÉm, nghiÒn ngÉm, tr«ng, thÊy, túm, nắm, húc, đá, đạp, đi, chạy, đứng, ngồi, cúi,suy, ph¸n ®o¸n, ph©n tÝch, ngã, ngửi, xé, chặt, cắt đội, xéo, giÉm,.... l¬ng thùc, thùc vËt,... * Hoa - Có nghĩa rộng đối với các từ : hoa hồng, hoa lan,... - Có nghĩa hẹp đối với các từ : thùc vËt, c©y c¶nh, c©y cèi,.. * Bà - Có nghĩa rộng đối với các từ : bà nội, bà ngo¹i,... - Có nghĩa hẹp đối với các từ : ngêi giµ, phô n÷, ngêi ruét thÞt,... * Trêng tõ vùng + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - Trêng tõ vùng lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt nghÜa chung vÒ nghÜa. VD: nghÜ, suy nghÜ, ngÉm, ph¸n ®o¸n, nghiÒn ngÉm, phân tích, tổng hợp, kết luận… đều có nét nghĩa chung là chỉ hoạt động trí tuệ của con ngời. Nh vậy trờng từ vựng: hoạt động trí tuệ của con ngời là tập hîp tÊt c¶ nh÷ng tõ Êy. - 1 trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n. VD: Trêng tõ vùng: ngêi, bao gåm c¸c trêng từ vựng: bộ phận của ngời, hoạt động của ngời, trạng th¸i cña ngêi. Mçi trêng tõ vùng nµy l¹i bao gåm nhiÒu trêng tõ vùng nhá h¬n n÷a. Ch¼ng h¹n; trêng từ vựng: hoạt động của con ngời, bao gồm các trờng từ vựng: hoạt động trí tuệ, hoạt động tác động đến đối tợng, hoạt động dời chỗ, hoạt động thay đổi t thế. - 1 trêng tõ vùng cã thÓ bao gåm nh÷ng tõ kh¸c biÖt nhau vÒ tõ lo¹i. VD: trêng tõ vùng: tai, cã c¸c danh tõ nh: vành tai, màng nhĩ.; các động từ nh: nghe, lắng nghe; c¸c tÝnh tõ nh: thÝnh, ®iÕc. - Do hiÖn tîng nhiÒu nghÜa, 1 tõ cã thÓ thuéc nhiÒu trêng tõ vùng kh¸c nhau. VD: tõ: ngät, cã thÓ thuéc c¸c trêng tõ vùng: chØ mïi vÞ (tr¸i c©y ngät...), trêng ©m thanh (lêi nãi ngät...), trêng thêi tiÕt (rÐt ngät...). - Trong v¨n th¬ còng nh trong cuéc sèng h»ng ngµy, ngêi ta thêng dïng c¸ch chuyÓn trêng tõ vùng để tăng tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt của ngôn từ (phép nhân hoá, ẩn dụ...). Bµi tËp 2 * Các từ đều nằm trong TTV chỉ hoạt động của con ngêi. Chia ra c¸c TTV nhá: - Hoạt động trí tuệ: nghĩ, suy nghĩ,phán đoán, ngẫm, nghiÒn ngÉm,ph©n tÝch, tæng hîp, suy,... - Hoạt động của các giác quan để cảm giác: nhìn, tr«ng, thÊy, ngã, ngöi,... - Hoạt động của con ngời tác động đến đối tợng: + Hoạt động của tay: túm, nắm, xé, cắt, chặt,... +Hoạt động của đầu: húc, đội,... + Hoạt động của chân: đá, đạp, xéo, giẫm,... - Hoạt động dời chỗ: đi, chạy, nhảy, trờn, di.

(13) chuyÓn,... - Hoạt động thay đổi t thế: đứng, ngồi, cúi, lom khom,... * V¨n b¶n: Tøc níc vì bê: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. HD HS «n tËp vÒ vb Tøc níc - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. vì bê: * T¸c gi¶: Ng« TÊt Tè lµ 1 nhµ nho gèc n«ng d©n. ¤ng lµ 1 häc gi¶ cã nh÷ng c«ng tr×nh kh¶o cøu vÒ triÕt häc, vh cổ có giá trị, 1 nhà báo tiến bộ giàu tính chiến đấu, 1 nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c tríc cm, tËn tuþ trong c«ng t¸c tuyªn truyÒn phôc vô kh/ chiÕn chèng Ph¸p; §îc nhµ níc tÆng G¶i thëng HCM vÒ VHNT (1966). * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - §o¹n trÝch kh«ng chØ kh¾c ho¹ râ nÐt bé mÆt tµn ác, đểu cáng không chút tình ngời của tên cai lệ và ngêi nhµ lÝ trëng mµ chñ yÕu nªu lªn vµ ca ngîi 1 phẩm chất đẹp đẽ của ngời nông dân nghèo khổ trong chế độ cũ: đó là sự vùng lên chống trả quyết liÖt ¸ch ¸p bøc cña giai cÊp thèng trÞ mµ søc m¹nh chÝnh lµ lßng c¨m hên, uÊt hËn vµ t×nh th¬ng yªu chồng con vô bờ bến. Ngô Tất Tố đã nhìn thấy khả n¨ng ph¶n kh¸ng tiÒm tµng vèn lµ b¶n chÊt cña n«ng dân lao động nớc ta. - T×nh huèng truyÖn hÊp dÉn thÓ hiÖn næi bËt mèi xung đột, ngòi bút miêu tả sinh động, ngôn ngữ n/v rất tự nhiên, đúng với tính cách từng n/v. *V¨n b¶n: L·o H¹c: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. *HD HS «n tËp vÒ vb L·o * T¸c gi¶: Nam Cao (1915 - 1951) TrÇn H÷u Tri - Hµ H¹c: Nam. ¤ng lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c víi nh÷ng tp viết về ngời nông dân, ngời trí thức nghèo đói và trớc cm T8... * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Thể hiện 1 cách chân thực, cảm động về số phận ®au th¬ng cña ngêi n«ng d©n trong x· héi cò vµ phÈm chÊt cao quý tiÒm tµng cña hä. §ång thêi cho thấy tấm lòng yêu thơng trân trọng đối với ngời nông d©n vµ tµi n¨ng nghÖ thuËt xuÊt s¾c cña nhµ v¨n Nam Cao, đặc biệt trong miêu tả tâm lí n/v và cách kể chuyÖn.. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các bài đã học.

(14) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 6 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ tõ tîng h×nh,tõ tîng thanh - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n tù sù. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và Néi dung trß 1. Bµi tËp 1 ? Thế nào là từ tợng *Từ tợng hình gợi tả h/a dáng vẻ hoạt động trạng thái của h×nh, tõ tîng thanh? con ngêi VD? *Tõ tîng thanh gîi t¶ ©m thanh cña tù nhiªn , con ngêi *Công dụng: gợi đợc h/a âm thanh cụ thể sinh động có gi¸ trÞ biÓu c¶m cao. - C¸c tõ tîng h×nh tîng thanh lµ soµn so¹t, ha h¶, h× h×, h« hè, h¬ hí, bÞch, bèp - C¸c tõ tîng h×nh: Lß dß, khËt khìng,ngÊt ngëng, lom khom, dß dÉm, liªu xiªu. rãn rÐn, lÎo khÎo,cháng quÌo..

(15) VD: ? T×m c¸c tõ tîng h×nh, a) Lom khom díi nói tiÒu vµi chó tîng thanh trong c¸c Lác đác bên sông chợ mấy nhà VD sau? b) D«c lªn khóc khuûu, dèc th¨m th¼m Heo hót cån m©y sóng ngöi trêi c) Th©n gÇy guéc l¸ mong manh Mµ sao nªn lòy nªn thµnh tre ¬i d) Khi bê tre rÝu rÝt tiÕng chim kªu Khi mÆt níc chËp chên con c¸ nh¶y 2. Bµi tËp 2 * LËp dµn ý: Đề bài: ngời ấy sống a. Mở bài: Giới thiệu về ngời ấy và cảm xúc của mình đối m·i trong lßng t«i víi ngêi Êy. G: H/d lËp dµn ý b. Th©n bµi: - Giíi thiÖu vÒ ngêi Êy: h×nh d¸ng, tÝnh nÕt. - KÓ vÒ kØ niÖm s©u s¾c gi÷a m×nh vµ ngêi Êy. c. KÕt bµi: Nªu Ên tîng cña b¶n th©n vÒ truyÖn ng¾n (hoÆc nªu nh÷ng c¶m nghÜ vÒ nh©n vËt “t«i” trong sù liªn hÖ víi b¶n th©n). * ViÕt bµi a. Më bµi: ViÕt bµi Tuæi th¬ mçi ngêi g¾n liÒn víi nh÷ng ngµy th¸ng thËt ªm đềm. Tuổi thơ tôi cũng vậy, nhng sao mà mỗi lần nhắc đến, lòng tôi lại rung động và xót xa vô cùng. Phải chăng... điều đó đã vô tình khơi đậy trong tôi những cả xóc yªu th¬ng m·nh liÖt, da diÕt vÒ ngêi. §ã kh«ng ai kh¸c ngoµi néi. b. Th©n bµi: Nội sinh ra và lớn lên khi đất nớc còn trong chiến tranh HS triển khai phần thân lửa đạn. Do đó nh bao ngời cùng cảnh ngộ, nội hoàn toàn bµi theo c¸c ý trong dµn "mï ch÷". §· bao lÇn, néi nh×n tõng dßng ch÷, tõng con bµi. số với một sự thơ dại, nội coi đó nh một phép màu của sự sống và khát khao đợc cầm bút viết chúng, đợc đọc, đợc đánh vần. Thế rồi điều bà thốt ra lại đi ngợc lại những gì tôi kể: "Bà già cả rồi, giờ chẳng làm chẳng học đợc gì nữa đâu, chỉ mong sao cháu bà đợc học hành đến nơi đến chốn. Gía nh bà có thêm sức khoẻ để đợc chứng kiến cảnh cô cháu bé bỏng hôm nào đợc đi học nhỉ?..." Một ớc muốn cỏn con nh thế, vậy mà bà cũng không có đợc! Lên năm tuổi, bà tôi qua đời. Đó quả là một mất mát lớn lao, không gì bù đắp nổi. Bà đi đẻ lại trong tôi ba xúc cảm không nói đợc thành lời. Để rồi hôm nay, những xúc cảm đó nh những ngọn sóng đang trào dâng mạnh mẽ trong lßng. Nội là ngời đàn bà phúc hậu. Nội trở nên thật đặc biệt trong tôi với vai trò là ngời kể chuyện cổ tích đêm đêm. T«i nhí bµ kÓ rÊt nhiÒu chuyÖn cæ tÝch. H×nh nh bµ cã c¶ mét kho tµng chuyÖn cæ tÝch, bµ lÊy ®©u ra nhiÒu chuyÖn thú vị và kì diệu đến thế nhỉ??? Cũng giống nh chú bé Ali-ô-sa, tuổi thơ của tôi đã đợc sởi ấm bằng thứ câu chuyÖn cæ tÝch Êy. T«i lín lªn nhê chuyÖn cæ tÝch, nhê c¶ bà. Bà là ngời đàn bà tài giỏi, đảm đang. Bà thông thạo mäi chuyÖn trong nhµ ngoµi xãm. Bµ thµnh th¹o trong mọi viêc: việc nội trợ,... đến việc coi sóc tôi. Bà làm tất cả chỉ với đôi bàn tay chai sạn. Hình ảnh của bà đôi khi cứ hiÖn vÒ trong kÝ øc t«i, trong nh÷ng giÊc m¬ nh lµ mét bµ tiªn. Nhớ rất rõ những hôm có chợ đêm, hai bà cháu đi bộ ra đó chơi. Khung cảnh hiện lên rực rỡ màu sắc ánh đèn, chợ thật đông vui với đầy đủ các thứ hàng hoá... và thêm cả.

(16) trß ch¬i ®u quay "së trêng". " P»ng! P»ng! P»ng!" Bµ vÉy tay ®a m¾t dâi theo." Bay lªn nµo! H¹ xuèng th«i!... Bïm bïm chÐo!..." T«i thÝch thó v« cïng. §ªm vÒ ng· vµo vßng tay bµ nghe bµ ru vµ kÓ chuyÖn cæ tÝch. Giäng kÓ ªm ¸i vµ ®Çy ngät ngµo ®a t«i ch×m s©u vµo giÊc ngñ. c. KÕt bµi: ... Mới đó mà đã hơn chục năm trôi. Chục năm đã đi qua nhng " bµ ¬i, bµ µ ! Nh÷ng kØ niÖm vÒ bµ trong kÝ øc ch¸u vÉn cßn nguyªn vÑn. Dï cho bµ kh«ng cßn hiÖn diÖn trªn cõi đời này nữa nhng trái tim cháu, bà còn sống mãi". Ngời bà trong linh hồn của một đứa trẻ nh tôi cũng cũng giống nh thần tiên trong chuyện cổ tích. Mãi mãi còn đó kh«ng phai mê." Bµ ¬i, ch¸u sÏ ngoan ngo·n vµ cè g¾ng học hành chăm chỉ nh lời bà đã từng dạy bảo, bà nhé." Ch¸u g¸i bÐ báng cña bµ 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp C« bÐ b¸n diªm.... Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 7 A. Mục tiêu cần đạt:.

(17) - Ôn tập lại các kiến thức về từ ngữ địa phơng, biệt ngữ xã hội. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “C« bÐ b¸n diªm” cña An ®Ðc xen. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? Thế nào là từ địa phơng? -Từ ngữ địa phơng là từ ngữ chỉ đợc dùng ở 1 địa thÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? phơng nhất định. Cho VD? - Biệt ngữ xã hội chỉ đợc dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định. - Nãn: mò vµ nãn, th¬m: qu¶ døa, tr¸i: qu¶, chÐn: c¸i b¸t, c¸ lãc: c¸ qu¶, ghe: thuyÒn, v«: vµo. -MÌ ®en - võng ®en; qu¶ døa (Nam Bé). ? Gạch chân các từ ngữ địa VD: ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi a) Con ra tiÒn tuyÕn xa x«i trong c¸c VD sau. T×m tõ Yêu bầm (mẹ) yêu nớc cả đôi mẹ hiền ngữ toàn dân tơng ứng và b) Chuối đầu vờn đã lổ (trổ) tÇng líp sö dông biÖt ng÷ x· Cam đầu ngõ đã vàng héi nµy? Em nhí ruéng nhí vên Không nhớ anh răng (sao) đợc c) Nã ®Èy (b¸n) con xe víi gi¸ hêi d) LÖch tñ (kh«ng tróng phÇn m×nh häc) nªn nã không làm đợc bài kiểm tra. e) Con nín đi! Mợ (mẹ) đã về với các con rồi mà G: h/d häc sinh «n tËp truyÖn 2. Bµi tËp 2 “C« bÐ b¸n diªm” cña An 1. Giíi thiÖu thªm vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm: ®Ðc xen. Giíi thiÖu thªm vÒ t¸c gi¶, - An®ecxen lµ nhµ v¨n næi tiÕng cña §an M¹ch vµ thÕ giíi. ¤ng cã së trêng vÒ nh÷ng truyÖn viÕt cho t¸c phÈm: trÎ em. - TruyÖn cña «ng, dï lµ truyÖn thÇn tiªn hay truyÖn đời, đều bắt nguồn từ cuộc sống và đều chứa đựng mét ý nghÜa nh©n lo¹i rÊt s©u s¾c. Nh©n vËt cña «ng, từ thần tiên cho đến ngời đời, từ muông thú đến những vật tởng nh vô tri vô giác đều có một sinh mÖnh vµ mét linh hån v« cïng phong phó. Cho nªn, truyện của ông, dù viết ở những thế kỉ trớc mà đến nay ngời đọc vẫn thấy gần gũi, chân thật. Đúng nh Pautôpxki - nhà văn Liên Xô nổi tiếng đã nhận xét: "Trong mçi truyÖn cæ tÝch cho trÎ con cña «ng cßn cã mét truyÖn cæ tÝch kh¸c mµ chØ ngêi lín míi cã thÓ hiÓu hÕt ý nghÜa... ¤ng lµ nhµ th¬ cña nh÷ng ngêi nghèo khổ. Ông là một ca sĩ bình dân. Cả cuộc đời «ng chøng tá r»ng kho b¸u cña nghÖ thuËt ch©n chÝnh chØ cã ë trong tri thøc cña nh©n d©n vµ kh«ng ë mét n¬i nµo kh¸c". ?Tãm T¾t truyÖn “C« bÐ 2. Tãm T¾t truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”: b¸n diªm”: - Häc sinh tãm t¾t; - Giáo viên nhận xét, đánh gi¸. 3. Kh¸i qu¸t nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn “C« bÐ. 3. Kh¸i qu¸t nh÷ng thµnh c«ng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn “C« bÐ b¸n diªm”.

(18) b¸n diªm”. Gi¸o viªn tæng kÕt kh¸i qu¸t: Víi c©u chuyÖn vÒ cuộc đời cô bé bán diêm, nhà văn An đecxen đã gửi tới mäi ngêi bøc th«ng ®iÖp: H·y yªu th¬ng trÎ em, h·y giµnh cho trÎ em mét cuéc sèng b×nh yªn vµ h¹nh phóc! H·y cho trÎ em mét m¸i Êm gia đình! Hãy biến những mộng tởng đằng sau ánh lửa diªm thµnh hiÖn thùc cho trÎ th¬. ? §¸nh dÊu vµo nh÷ng c©u trả lời đúng:. ? Cho ®o¹n v¨n - Häc sinh đọc đoạn văn: “Cuối cùng em đánh liÒu quÑt mét que diªm... Hä đã về chầu Thợng đế”. a. Néi dung: - Tryện ngắn đã tái hiện đợc hiện thực về tình cảnh khốn khổ của “Cô bé bán diêm”, đồng thời vẽ lên thế giới mộng tởng với những khát khao đến tội nghiệp cña “C« bÐ b¸n diªm”: + Khát khao đợc sống trong tình yêu thơng. + Khát khao đợc thoát khỏi cuộc đời buồn đau, khổ ¶i. - Cũng qua đó, ta hiểu đợc tấm lòng trắc ẩn và niềm cảm thơng chân thành của nhà văn đối với những số phËn ph¶i chÞu nhiÒu thiÖt thßi, bÊt h¹nh. b. NghÖ thuËt : - Nghệ thuật đối lập, hình ảnh tơng phản - H×nh ¶nh ¶o - thùc ®an xen. - KÕt hîp hµi hoµ gi÷a tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m.. 4. Đánh dấu vào những câu trả lời đúng: Câu 1. Biện pháp nghệ thuật nào đợc sử dụng để làm næi bËt hoµn c¶nh cña C« bÐ b¸n diªm? a. Èn dô b. T¬ng ph¶n c. LiÖt kª d. So s¸nh C©u 2. NghÖ thuËt næi bËt nhÊt trong c¸ch kÓ chuyÖn cña An®ecxen ë truyÖn “C« bÐ b¸n diªm” a. Sử dụng nhiều hình ảnh tơng đồng với nhau. b. Sö dông nhiÒu h×nh ¶nh t¬ng ph¶n c. Sö dông nhiÒu tõ tîng thanh, tîng h×nh. d. §an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng ¶o C©u 3. Sù th«ng c¶m, t×nh th¬ng yªu cña nhµ v¨n dành cho “Cô bé bán diêm” đợc thể hiện qua những chi tiÕt nµo? a. Miªu t¶ méng tëng qua mçi lÇn quÑt diªm; b. Miªu t¶ c¶nh hai bµ ch¸u cïng bay lªn trêi. c. Miêu tả thi thể cô bé với đôi má hồng và đôi môi ®ang mØm cêi. d. Cả ba nội dung trên đều đúng. 5. Cho đoạn văn - Học sinh đọc đoạn văn: “Cuối cùng em đánh liều quẹt một que diêm ……. Họ đã về chầu Thợng đế”.

(19) a. DÊu hiÖu nµo cho biÕt thø tù c¸c lÇn quÑt diªm? Ngữ “đánh liều” cho ta biết tình trạng cô bé đó nh thÕ nµo? - §o¹n trÝch kÓ vÒ nh÷ng lÇn quÑt diªm cña c« bÐ - DÊu hiÖu: §¸nh liÒu quÑt mét que diªm. Em quÑt tÊt c¶ nh÷ng que diªm cßn l¹i - Ngữ “đánh liều” cho ta biết tình trạng cô bé lúc đó: quá rét, không chịu nổi nữa, buộc phải quẹt diêm để sởi ấm cho đỡ rét. b. Đoạn trích trên đợc biểu đạt theo phơng thức nµo? A. Miªu t¶ B. BiÓu c¶m C. Tù sù D. KÕt hîp tù sù + miªu t¶ + biÓu c¶m c. Tại sao Anđecxen lại đặt tình huống: Cô bé đi bán diªm mµ kh«ng ph¶i b¸n mét thø hµng nµo kh¸c? ý nghÜa cña h×nh ¶nh nghÖ thuËt nµy lµ g×? Gợi ý: Nhà văn đã để cho cô bé đi bán diêm mà kh«ng ph¶i lµ mét thø hµng nµo kh¸c lµ mét dông ý. V× diªm lµ nguån gèc cña ¸nh s¸ng, cña sù Êm ¸p, đối lập với bầu trời đêm giao thừa tối tăm, buốt giá, đối lập với cuộc sống đen tối, lạnh lùng của đất nớc §an M¹ch thÕ kû XIX, khi chñ nghÜa t b¶n cßn ®ang ngự trị. Đó cũng là cách tác giả thể hiện thái độ phủ nhận đối với cái xã hội bất công đơng thời, đồng thời thể hiện niềm tin và khát vọng sống tốt đẹp cho ? Cã ý kiÕn cho r»ng: nh÷ng con ngêi khèn khæ. Nh÷ng que diªm nhá bÐ 6. Cã ý kiÕn cho r»ng: Nh÷ng que diªm nhá bÐ kia đã trở thành "những que diêm hi vọng" của tâm kia đã trở thành "những que diêm hi vọng" của hồn trẻ thơ. Em có đồng ý tâm hồn trẻ thơ. Em có đồng ý với ý kiến đó: với ý kiến đó không? Vì Trong t¨m tèi khæ ®au, nh÷ng que diªm nhá bÐ thùc sao? sù lµ "nh÷ng que diªm hi väng" cña t©m hån trÎ th¬, bëi v×: - ánh sáng ấy xua tan cái lạnh lẽo, tăm tối để em bé có thể quên đi những bất hạnh, cay đắng của kiếp m×nh, sèng trong niÒm vui gi¶n dÞ víi nh÷ng niÒm hi väng thiªng liªng. - ánh sáng lửa diêm đã thắp sáng những ớc mơ đẹp đẽ, những khát khao mãnh liệt của tuổi thơ, đem đến thÕ giíi méng tëng víi nh÷ng niÒm vui, niÒm h¹nh phúc thực sự, những gì mà em bé không thể có đợc ở cuéc sèng trÇn gian. ? §»ng sau ngßi bót kÓ, t¶ kh¸ch quan lµ nh÷ng th¸i độ rất rõ ràng của tác giả. Em h·y chØ râ..  Ngän löa diªm cã ý nghÜa xo¸ mê hiÖn thùc, phñ nhËn hiÖn thùc, th¾p s¸ng lªn vµ gióp em bÐ v¬n tíi một thế giới tởng tợng không còn cô đơn, khổ đau và đói rét. 7. §»ng sau ngßi bót kÓ, t¶ kh¸ch quan lµ nh÷ng thái độ rất rõ ràng của tác giả. Em hãy chỉ rõ. - Miªu t¶ hoµn c¶nh cña em b»ng nçi xãt xa, th¬ng c¶m. - Miêu tả những mộng tởng của em bé với thái độ tr©n träng, n©ng niu..

(20) - Miêu tả thái độ vô tình của những ngời khách qua đờng mà ngầm bộc lộ sự bất bình, phẫn nộ 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Xem l¹i lý thuyÕt ë v¨n b¶n “C« bÐ b¸n diªm”. - Tãm t¾t v¨n b¶n;. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 8 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ trî tõ, th¸n tõ - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “§¸nh nhau víi cèi xay giã” cña Xecvantet. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? §äc c¸c vÝ dô sau vµ rót a. T«i th× t«i xin chÞu. ra trËt tù cña trî tõ? b. ChÝnh b¹n Lan nãi víi m×nh nh vËy. c. Ngay c¶ cËu còng kh«ng tin m×nh ? - Trợ từ dùng để nhấn mạnh: đứng ngay trớc từ mà nã muèn nhÊn m¹nh; - Trợ từ biểu hiện thái độ đánh giá sự vật, sự việc. ? Nêu đặc điểm của thán từ * Đặc điểm của thán từ: - Dùng để bộc lộ cảm xúc bất ngờ, trực tiếp của ngời nói trớc một sự việc nào đó - Thêng lµm thµnh phÇn biÖt lËp trong c©u hoÆc t¸ch thành câu độc lập. ? T×m nh÷ng c©u v¨n, c©u * T×m nh÷ng c©u v¨n, c©u th¬ cã dïng th¸n tõ thÓ thơ có dùng thán từ thể hiện hiện rõ hai đặc điểm trên. rõ hai đặc điểm trên. a. Bác đã đi rồi sao Bác ơi! Mùa xuân đang đẹp nắng xanh trời. b. Hång! Mµy cã muèn vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mî mµy kh«ng? ? Xác định ý nghĩa của trợ từ c. Vâng! Cháu cũng nghĩ nh cụ. qua c¸c vÝ dô sau? VD a. Nã h¸t nh÷ng mÊy bµi liÒn. b. Chính các cháu đã giúp Lan học tập tốt. c. Nã ¨n mçi b÷a chØ lng b¸t c¬m. d. Ngay c¶ b¹n th©n nã còng Ýt t©m sù. e. Anh t«i toµn nh÷ng lä lµ lä..

(21) Gîi ý: - Trêng hîp a, e: trî tõ nhÊn m¹nh sù qu¸ ngìng vÒ mức độ; hợp b, c, d: Nhấn mạnh độ chính xác, đáng ? §Æt c©u sö dông trî tõ, -tinTrêng cËy. th¸n tõ? A! Mẹ đã về! G: h/d häc sinh «n tËp truyÖn §Æt c©u Eo ¬i, con l¬n nh÷ng 20kg. “§¸nh nhau víi cèi xay giã” cña Xecvantet. ? Giíi thiÖu thªm vÒ t¸c 2. Bµi tËp 2 gi¶, t¸c phÈm: Giíi thiÖu thªm vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm: Xecvantec cã biÖt hiÖu "ngêi côt tay trong trËn Lêpantô". Ông đã từng tham gia quân đội và từng bị bän cíp biÓn b¾t vµ cÇm tï. Trë vÒ níc, «ng lµ mét viên chức nhỏ, gia đình có nhiều khó khăn về kinh tế. Chính vì vậy, ông phải viết sách để kiếm thêm tiền và trong hoàn cảnh đó, ông đã cho ra đời tiểu thuyÕt §«nkih«tª bÊt hñ. "§«n Kih«tª" cña Xecvantec lµ mét kiÖt t¸c gåm hai phÇn: phÇn I cã 52 ch¬ng, xuÊt b¶n n¨m 1605; phÇn II gồm 70 chơng, xuất bản năm 1615. Tác phẩm đã thể hiện đợc t tởng nhân đạo và nghệ thuật xây dựng t¸c phÈm cña nhµ v¨n, nhÊt lµ nghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt. Trong ®o¹n trÝch "§¸nh nhau víi cèi xay gió", bằng tài năng xây dựng nhân vật rất độc đáo, Xecvantec đã khắc hoạ rõ nét tính cách của §«nkih«tª vµ Xanch« Panxa. §©y lµ cÆp nh©n vËt bÊt ? §¸nh dÊu vµo c©u tr¶ lêi hủ mà Xecvantec đã góp vào văn học nhân loại. đúng nhất. 1. Đánh dấu vào câu trả lời đúng nhất. C©u 1: Khi nh×n thÊy nh÷ng chiÕc cèi xay giã, §«n Kih«tª ë vµo t×nh tr¹ng nh thÕ nµo? A. Hoµn toµn tØnh t¸o C. Mê muội đến mức mù quáng B. Kh«ng tØnh t¸o l¾m D. §ang say rîu Câu 2: ý nào không nói lên mục đích của cuộc giao chiÕn gi÷a §«n Kih«tª víi nh÷ng cèi xay giã? A. Thu đợc chiến lợi phẩm để trở nên giàu có. B. Đánh bại kẻ thù để trở nên vinh quang. C. Quét sạch cái giống xấu xa khỏi mặt đất. D. §Ó chøng tá søc m¹nh cña m×nh. C©u 3: C©u nãi sau ®©y cña §«n Kih«tª gióp em hiÓu g× vÒ con ngêi l·o? "... Ta kh«ng kªu ®au lµ v× c¸c hiÖp sÜ giang hå cã bÞ thơng thế nào cũng không đợc rên rỉ, dù xổ cả ruột ra ngoµi." A. §©y lµ mét ngêi hoµn toµn kh«ng biÕt sî ai hay mét thÕ lùc nµo? B. Đôn Kihôtê coi thờng tất cả mọi sự đau đớn. C. §«n Kih«tª muèn noi g¬ng c¸c hiÖp sÜ giang hå. D. Đôn Kihôtê đang cố tỏ ra không đau đớn trớc mặt Xanchô Panxa. Câu 4: Em đánh giá nh thế nào về những ớc vọng của Đôn Kihôtê đợc thể hiện trong đoạn trích? A. Chính đáng và tốt đẹp. C. Ngí ngÈn vµ ®iªn rå B. TÇm thêng vµ xÊu xa..

(22) D. Không phù hợp với thời đại. C©u 5: Trong ®o¹n trÝch, Xanch« Panxa lµ ngêi nh thÕ nµo? A. Lµ mét con ngêi xÊu xa. B. Lµ mét ngêi cã tÝnh c¸ch kh«ng râ rµng. B. Lµ mét gi¸m m· yÕu ®uèi. D. Lµ mét con ngêi võa cã mÆt xÊu võa cã mÆt tèt. C©u 6: C¸ch nµo kh«ng ph¶i lµ c¸ch nhµ v¨n dïng để làm nổi bật cá tính của Đôn Kihôtê và Xanchô Panxa? Kihôtê và Xanchô Panxa đợc thể hiện trong đoạn trÝch "§¸nh nhau víi cèi xay giã".  §«n Kih«tª vµ Xanch« Panxa lµ cÆp nh©n vËt t¬ng phản về mọi mặt: xuất thân, hình dáng, mục đích lí tởng, hành động, tính cách,.... ?Em h·y lËp b¶ng so s¸nh sự đối lập giữa hai nhân vËt §«n Kih«tª vµ Xanch« Panxa đợc thể hiện trong ®o¹n trÝch "§¸nh nhau víi cèi xay giã". ? X©y dùng cÆp nh©n vËt t¬ng ph¶n song song bªn nhau, nhµ v¨n cã dông ý g×?. ViÕt mét ®o¹n v¨n vÒ nh©n vËt §«n Kih«tª trong ®o¹n. 3. X©y dùng cÆp nh©n vËt t¬ng ph¶n song song bªn nhau, nhµ v¨n cã dông ý: - Đem đến cho ngời đọc lời nhắc nhở: Mỗi ngời đều ph¶i biÕt ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm, kh¾c phôc nh÷ng nhợc điểm của bản thân để hớng tới sự hoàn thiện nh©n c¸ch vµ t©m hån m×nh. - Hơn nữa, qua từng nhân vật, tác giả đã thể hiện rất rõ thái độ của mình đối với nhiều hạng ngời trong xã hội đơng thời. + Qua nh©n vËt §«n Kih«tª, t¸c gi¶ phª ph¸n nh÷ng lí tởng hiệp sĩ đã trở nên lỗi thời qua hàng loạt những suy nghĩ, hành động nực cời, hài hớc. + Qua nh©n vËt Xanch« Panxa, t¸c gi¶ c¶nh tØnh mäi ngời trớc lối sống thực dụng, chăm chút quá đến nh÷ng nhu cÇu cña b¶n th©n, khiÕn con ngêi trë nªn tÇm thêng, Ých kØ. - Viết bộ tiểu thuyết này, Xecvantex đã cố tình nh¹i l¹i nh÷ng tiÓu thuyÕt hiÖp sÜ ®ang nhan nh¶n trong đời sống xã hội đơng thời để nhằm phê phán, chế giễu, thậm chí kết tội loại tiểu thuyết đó.A. Sử dụng biện pháp tơng phản, đối lập. B. §Ó cho nh©n vËt tù béc lé m×nh. C. Để cho nhân vật này đánh giá về nhân vật kh¸c. D. Trực tiếp đa ra những lời đánh giá về nhân vËt. C©u 7: Néi dung t tëng cña ®o¹n trÝch "§¸nh nhau víi cèi xay giã" lµ g×? A. Thông qua việc đánh nhau với cối xay gió, t¸c gi¶ muèn thÓ hiÖn §«n Kih«tª võa lµ mét ngêi đáng trách, vừa là một ngời đáng thơng. B. Thông qua việc đánh nhau với cối xay gió, t¸c gi¶ muèn nãi lªn nh÷ng nÐt kh¸c thêng trong suy nghĩ và hành động của Đôn Kihôtê. C. Thông qua việc đánh nhau với cối xay gió, t¸c gi¶ muèn ca ngîi tÝnh c¸ch dòng c¶m cña §«n Kih«tª. D. Thông qua việc đánh nhau với cối xay gió, t¸c gi¶ muèn lµm râ sù t¬ng ph¶n vÒ mäi mÆt gi÷a §«n Kih«tª vµ Xanch« Panxa. 2. Lập bảng so sánh sự đối lập giữa hai nhân vật §«n.

(23) trÝch "§¸nh nhau víi cèi 4. ViÕt mét ®o¹n v¨n vÒ nh©n vËt §«n Kih«tª trong xay giã". ®o¹n trÝch "§¸nh nhau víi cèi xay giã". - GV gọi một số HS đọc trớc - HS viÕt bµi. líp, nhËn xÐt vµ ch÷a bµi. B¶ng so s¸nh: C¸c mÆt so s¸nh - XuÊt th©n - H×nh d¸ng - VËt cìi - NhËn thøc - Hành động - Kh¸t väng, lÝ tëng. §«n Kih«tª - Quý téc nghÌo, tr¹c 50 tuæi - GÇy gß, cao lªnh khªnh - Ngùa cßm R«xinantª - Mª muéi, ¶o tëng h·o huyÒn; - Dòng c¶m nhng ®iªn rå; - Đẹp đẽ, cao cả: Muốn trở thµnh mét hiÖp sÜ, hµnh hiÖp giang hồ để cứu khốn phò nguy.. Xanch« Panxa - N«ng d©n - BÐo, lïn - Lõa x¸m - TØnh t¸o, thùc tÕ; - HÌn nh¸t, nÐ tr¸nh - ¦íc muèn tÇm thêng: Muèn làm thống đốc một vài hòn đảo, muốn đợc ăn uống no nê.. - Ngêi dòng m·nh, kh¸t khao - Ngêi thËt thµ, chÊt ph¸c nhng c«ng lÝ, träng danh dù nhng gµn thùc dông, tÇm thêng... dë, ng«ng cuång.  Là nhân vật vừa đáng khâm  Cã c¶ u ®iÓm vµ nhîc ®iÓm phục, vừa đáng chê cời. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: BTVN: ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông trî tõ, th¸n tõ ? Gợi ý - Viết một đoạn văn về chủ đề học tập trong đó có sử dụng trợ từ, thán từ, Su tÇm nh÷ng c©u th¬ cã sö dông trî tõ, th¸n tõ mµ em biÕt. - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp: ChiÕc l¸ cuèi cïng... -------------------------------------------------------------------------------------------------------. - TÝnh c¸ch. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 9. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ t×nh th¸i tõ. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua bµi “ChiÕc l¸ cuèi cïng” cña O Hen ri. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ t×nh th¸i tõ? - Là những từ dùng để thêm vào câu và tạo các kiểu Cho vÝ dô? c©u. VD: µ, , hö, h¶, thay, sao? ®i, nµo, víi, ¹, nhÐ, c¬, mµ - Chức năng + Tạo câu nghi vấn, khẳng định, cảm ? T×nh th¸i tõ cã nh÷ng chøc th¸n n¨ng g×? Nªu c¸ch sö dông? + BiÓu thÞ s¾c th¸i cña c©u - Sö dông tÝnh th¸i tõ ph¶i chó ý sao cho phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. vÝ dô:.

(24) ? Cho ví dụ sau. Đọc kĩ và a. U nhất định bán con đấy à? U không cho con ở t×m t×nh th¸i tõ? nhµ n÷a ?  "µ, " t¹o c©u nghi vÊn. b. Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng Đèn ra trớc gió còn chăng hỡi đèn.  "ch¨ng" t¹o c©u nghi vÊn. c. Này u ăn đi! U ăn khoai đi để ….  "®i" t¹o c©u cÇu khiÕn. d. Em kh«ng! Nµo! Em kh«ng cho b¸n chÞ TÝ nµo!  "nµo" t¹o c©u cÇu khiÕn. e. MÑ cho con ®i víi.  "víi" t¹o c©u cÇu khiÕn. g. Síng vui thay tÊt c¶ cña ta å tÊt c¶ cña ta ®©y síng thËt!  "Thay, å, thËt" t¹o c©u c¶m th¸n. h. KiÕp ai còng thÕ th«i cô ¹! i. ThÕ nã cho b¾t µ?  "µ" t¹o c©u nghi vÊn. ? Xác định chức năng của Xác định t×nh th¸i tõ trong c¸c c©u a. Em chµo thÇy. sau b. Chµo «ng, ch¸u vÒ. c. Con đã đi học về rồi. ? Trong giao tiÕp, nh÷ng ph¸t d. MÑ ¬i, con ®i ch¬i mét l¸t. ng«n trªn thêng bÞ phª ph¸n?  Trong giao tiÕp, nh÷ng ph¸t ng«n trªn thêng bÞ phª V× sao? H·y söa l¹i. phán bởi nó cha thể hiện đúng thái độ tình cảm trong giao tiếp của ngời dới đối với ngời trên, của ngời nhỏ tuæi víi ngêi lín tuæi. Bëi vËy, cÇn thªm "¹" vµo cuèi ? Tõ “vËy” trong c¸c c©u sau mçi c©u. có gì đặc biệt? ý nghĩ của Ví dụ c¸c tõ "vËy" kh¸c nhau v× sao a. Anh b¶o sao t«i nghe vËy.  ChØ tõ.  T×nh th¸i tõ. ? §Æt c©u cã c¸c t×nh th¸i tõ b. Kh«ng ai h¸t th× t«i h¸t vËy. biểu thị thái độ khác nhau? c. Bạn Lan hát vậy là đạt yêu cầu.  Chỉ từ. §Æt c©u G: h/d häc sinh «n tËp truyÖn “ChiÕc l¸ cuèi cïng” cña O.Henri ? Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ O.Henri?. ?TruyÖn s¸ng t¸c vµo kho¶ng thêi gian nµo? VÞ trÝ ®o¹n trÝch? ?Truyện đợc kể theo ngôi thø mÊy? T¸c dông cña ng«i kÓ? ?V¨n b¶n sö dông ph¬ng thức biểu đạt nào?. - Con nhÊt thiÕt ph¶i ®i ¹!.  MiÔn cìng. - §· khuya l¾m råi mÑ ¹!.  KÝnh träng. - Con hay ngại việc nhất đấy nhé!  Thân mật 2. Bµi tËp 2 a. T×m hiÓu chung -T¸c gi¶: 1862 – 1910, nhµ v¨n Mü chuyªn viÕt truyÖn ng¾n.TruyÖn cña «ng phÇn lín híng vÒ nh÷ng ngêi nghÌo khæ, bÊt h¹nh víi t×nh yªu th¬ng s©u xa vµ cã kÕt cÊu chÆt chÏ, hÊp dÉn. -TruyÖn s¸ng t¸c kho¶ng cuèi thÕ kû XIX ®Çu thÕ kû XX. - §o¹n trÝch chiÕm kho¶ng 1/4 phÇn cuèi t¸c phÈm. -Ng«i kÓ: ng«i thø 3-T¹o cho sù viÖc mang tÝnh chÊt kh¸ch quan. -Phơng thúc biểu đạt: tự sự kết hợp miêu tả và biểu.

(25) c¶m. ? Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n-xi b.DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña Gi«n-xi - Bị bệnh nặng, nghèo, mang tâm trạng yếu đối gần nh bất lực trớc bệnh tật. Cô chỉ trông đợi chiếc lá cuèi cïng cña c¸i d©y leo giµ cçi kia rông xuèng th× cô lìa đời. Cô chán nản, mệt mỏi và tuyệt vọng bu«ng xu«i - Lóc nh×n thÊy chiÕc l¸ cuèi cïng cha rông vµo s¸ng h«m sau, Gi«n-xi Ng¹c nhiªn nhng råi l¹i trë l¹i t©m tr¹ng ban ®Çu - LÇn thø hai, khi trêi võa höng s¸ng Gi«n-xi l¹i kÐo mành lên hành động đó thể hiện tâm trạng tàn nhẫn, l¹nh lïng, thê ¬ víi chÝnh b¶n th©n m×nh - Khi thÊy chiÕc l¸ cuèi cïng vÉn dai d¼ng kiªn cêng chèng chäi l¹i kh¾c nghiÖt cña thiªn nhiªn, Giôn-xi đã Nhìn chiếc lá hồi lâu, cô gọi Xiu để tâm sự “ có cái gì đấy?muốn chết là một tội.”. Cô thèm ¨n ch¸o, uèng s÷a, íc m¬ vÏ vÞnh Napl¬... - Nguyên nhân dẫn đến tâm trạng hồi sinh ở Giôn – xi: Thuèc men, sù ch¨m sãc nhiÖt t×nh cña b¹n, kh©m phôc sù gan gãc kiªn cêng cña chiÕc l¸. §ã còn là quá trình đấu tranh của bản thân Giôn-Xi để chiến thắng cái chết. Chiếc lá cuối cùng ấy đã đem l¹i nhiÖt t×nh tuæi trÎ cña Gi«n-xi, trë l¹i cho c«, lµ ph¬ng thuèc mµu nhiÖm kú diÖu. Nã nh mét tia löa, Phân tích nhân vật cụ một động lực làm phát sinh, nội lực giúp Giôn-xi B¬men? thay đổi tâm trạng, có đợc tình yêu cộng sống và đấu trang để chiến thắng bệnh tật. c. Cô B¬ men -Lµ mét ho¹ sÜ nghÌo, kiÕm tiÒn b»ng c¸ch ngåi lµm mÉu vÏ cho c¸c ho¹ sÜ trÎ. Cô m¬ íc vÏ mét kiÖt t¸c nhng 40 năm nay cha thực hiện đợc. - Cô B¬-men ngã ra ngoµi cöa sæ nh×n d©y thêng xu©n sî sÖt khi thÊy d©y thêng xu©n ®ang rông dÇn hết lá. Có lẽ lúc này cụ đang nghĩ phải làm gì để cứu con bÐ téi nghiÖp. - Cụ Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm ma tuyÕt l¹nh lÏo, cô vÏ ©m thÇm, lÆng lÏ b»ng chøng lµ: “Ngêi ta t×m thÊy chiÕc thang … trén lÉn…”.

(26) - §ã lµ mét kiÖt t¸c v×: + nó giống nh thật đến nỗi 2 hoạ sĩ thật cũng không nhËn ra. + Nó ra đời trong hoàn cảnh khắc nghiệt của một t×nh yªu th¬ng m¹nh mÏ vµ sù hy sinh cao thîng. + Nã thæi vµo t©m hån Gi«n –xi h¬i Êm vµ nghÞ lùc, gióp c« vît qua c¸i chÕt trë vÒ sù sèng. Bøc vÏ lµ mét t¸c phÈm nghÖ thuËt híng tíi con ngêi - Cụ không hề nghĩ đến việc mình đang làm nghệ thuật, đang thực hiện công trình để có lu danh mà chỉ đơn giản là may ra có thể cứu đợc cô bé Giôn-xi đáng thơng. Điều đó càng làm tăng thêm giá trị nhân văn của tác phẩm và làm nổi bật đức hy sinh và lòng vÞ tha cña B¬-men :Yªu th¬ng lo l¾ng hÕt lßng cho số phận của Giôn-xi. Bức vẽ là một kiệt tác bởi nó đã cøu sèng mét con ngêi. §Ó hoµn thµnh nã ngêi ho¹ sÜ kh«ng chØ dïng bót l«ng, bét mµu mµ b»ng c¶ t×nh yêu thơng, đức hi sinh cao quý. Cụ đã đánh đổi cả mạng sống của mình để giành lại sự sống cho Giôn –Xi. *Cô B¬-men trë thµnh ngêi ch©m ngßi, ngêi kh¬i nguån lµm rùc lªn ngän löa t×nh yªu cuéc sèng vÜnh cửu cho Giôn-xi nhng chính nó đã đầy nhanh ngời sáng tạo ra nó về cõi h vô. cái nghĩa cử ấy của cụ Bơmen chính là một kiệt tác; không có bố cục, đờng nÐt, s¾c mµu nhng thËt kú diÖu vµ bÊt diÖt. * Nhµ v¨n muèn ca ngîi t×nh yªu th¬ng, tÊm lßng vÞ tha của những con ngời nghèo khổ trên đất Mỹ nói riêng, trên mọi miền trái đất nói chung -NghÖ thuËt ch©n chÝnh ph¶i híng tíi con ngêi vµ v× con ngêi. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: BTVN: ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ? Gợi ý - Viết một đoạn văn về chủ đề học tập trong đó có sử dụng trợ từ, thán từ, tình thái tõ. Su tÇm nh÷ng c©u th¬ cã sö dông trî tõ, th¸n tõ mµ em biÕt. - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp Hai c©y phong....

(27) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 10 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n “ Hai c©y phong” cña Ai- ma- tèp - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 Đề 1: Cảm nhận về hình ảnh - Vị trí, sự tồn tại của 2 cây phong to lớn trên đỉnh hai cây phong trong văn bản đồi phía trớc làng.Tác giả giới thiệu vị trí của 2 cây “Hai c©y phong” cña Ai- ma- phong víi niÒm tù hµo s©u s¾c tèp - Hai cây phong đợc so sánh nh ngọn hải đăng đặt trªn nói - chØ gi¸ trÞ tÝn hiÖu cña 2 c©y phong, kh¼ng định vai trò không thể thiếu của chúng đối với những ngêi ®i xa vÒ lµng, thÓ hiÖn niÒm tù hµo cña d©n lµng Ku-ku-rªu vÒ 2 c©y phong - Hai c©y phong cã tiÕng nãi riªng, t©m hån riªng, tiÕng th× thÇm thiÕt tha nång th¾m truyÒn qua l¸ cµnh nh một đốm lửa vô hình, tiếng thở dài một lợt nh thơng tiếc ngời nào, reo vù vù nh một ngọn lửa bốc ch¸y rõng rùc  c¸c h×nh ¶nh so s¸nh: “tiÕng th× thÇm tha thiÕt .....ch¸y rõng rùc” - Hai cây phong nghiêng ngả thân cây, lay động lá cành, khi mây đen kéo đến... xô gãy cành, tỉa trụi lá...  kể xen lẫn tả qua con mắt nhìn của hoạ sĩ nhng ''động hơn'' ''và còn rất p2 âm thanh, nghệ thuật so sánh, nhân hoá cao độ, hết sức sinh động. Ngời kể đã cảm đợc chúng trong trí tởng tợng và bằng tâm hồn cña ngêi nghÖ sÜ  Lµ tÝn hiÖu cña lµng, g¾n bã th©n thuéc, gÇn gòi víi con ngêi, cã sù sèng riªng..

(28) - Hai c©y phong lµ n¬i héi tô niÒm vui tuæi th¬, n¬i më réng ch©n trêi hiÓu biÕt. - Hai c©y phong g¾n víi ngêi trång – thÇy §uy-sen víi tÊm lßng cao c¶ nh lµ ©n nh©n cña lµng  Hai c©y phong lµ chøng nh©n lÞch sö cña trêng §uysen, n¬i ghi kh¾c biÕn cè cña lµng * Hai c©y phong cã søc sèng m·nh liÖt, biÓu tîng cho con ngêi th¶o nguyªn. 2. Bµi tËp 2 §Ò 2: C¶m nhËn vÒ nh©n vËt - Mỗi lần về quê nhân vật “tôi” đều coi bổn phận “t«i” – ngêi häa sÜ trong ®Çu tiªn ®a m¾t nh×n 2 c©y phong quen thuéc. Dï v¨n b¶n “Hai c©y phong” cña khã lßng tr«ng thÊy ngay nhng t«i th× bao giê còng Ai- ma- tèp cảm biết đợc chúng, lúc nào cũng nhìn rõ “ta sắp đợc thấy chúng cha, 2 cây phong sinh đôi ấy? ... ngây ngất''  Cảm nhận nh ngời thân yêu, coi đó là nhu cầu tình cảm không thể thiếu, nhân vật ''tôi'' đã tự bộc lộ tình cảm nhớ cây đắm say, mãnh liệt, nh tâm hån nÆng lßng th¬ng nhí con ngêi - Hai cây phong gắn chặt với tuổi thơ êm đềm vì thế khi xa quª mong trë vÒ quª sÏ n¶y sinh nçi buån, buồn vì sự xa cách những kỷ niệm tốt lành đẹp đẽ... - Nhân vật ''tôi'' nghe đợc cả tiếng nói riêng, tâm hồn riêng của 2 cây phong , điều đó cho thấy nhân vật ''t«i'' cã trÝ tëng tîng phong phó, t©m hån nh¹y c¶m, yªu 2 c©y phong còng lµ yªu lµng quª. - Hai c©y phong g¾n víi nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ tinh nghịch, ham hiểu biết, khám phá vẻ đẹp của quê hơng từ 2 cây phong - bệ đỡ cho những ớc mơ khát väng bay cao. - Điều mà nhân vật tôi cha hề nghĩ đến thời bé: ''Ai là ngời đã trồng... hi vọng gì?''  tình yêu thiên nhiên đợc mở rộng gắn bó với tình yêu con ngời: lòng biết ơn kính trọng thầy giáo - ngời đã vun trồng íc m¬, hi väng cho nh÷ng häc trß nhá cña m×nh. * Nh©n vËt ''t«i'' cã trÝ tëng tîng m·nh liÖt, t©m hån nh¹y c¶m, cã t×nh yªu s©u nÆng víi 2 c©y phong, con ngêi, lµng quª, cã t©m hån trong s¸ng, giµu c¶m xúc cao đẹp, tâm hồn ấy mang bản sắc quê hơng. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp: Th«ng tin vÒ ngµy Tr¸i §Êt n¨m 2000. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Tuần 11.

(29) A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh. - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n häc qua v¨n b¶n “Th«ng tin vÒ ngµy Tr¸i §Êt n¨m 2000” B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? Em hiểu nói quá là gì? Tác -Nói quá là biện pháp tu từ phóng đại mức độ, quy dông cña nãi qu¸? mô, tính chất của sự vật, hiện tợng đợc miêu tả. *T¸c dông: NhÊn m¹nh, g©y Ên tîng, t¨ng søc biÓu c¶m. ? Tìm 1 số câu thành ngữ có a) Chó ăn đá gà ăn sỏi b) BÇm gan tÝm ruét sö dông nãi qu¸? c) Ruột để ngoài da d) V¾t ch©n lªn cæ ? §Æt c©u cã sö dông nãi §Æt c©u +Thuý Kiều đẹp nghiêng nớc nghiêng thành. qu¸? + Ông cha ta đã phải lấp biển vá trời. + §oµn kÕt lµ søc m¹nh rêi non lÊp biÓn + Công việc lấp biển vá trời là việc của nhiều đời, nhiÒu thÕ hÖ míi cã thÓ lµm xong. + Những chiến sĩ mình đồng da sắt đã chiến thắng. + Mình nghĩ nát óc mà vẫn cha giải đợc bài toán này. 2. Bµi tËp 2 ? Em hiÓu nãi gi¶m, nãi - Nãi gi¶m, nãi tr¸nh lµ 1 biÖn ph¸p tu tõ dïng c¸ch tránh làgì? Tác dụng của nói diễn đạt tế nhị, uyển chuyển để tránh gây cảm giác qu¸ ®au buån, ghª sî, nÆng nÒ, tr¸nh th« tôc, thiÕu gi¶m, nãi tr¸nh ? lÞch sù. VD: ? §Æt c©u cã sö dông nãi ChÞ xÊu qu¸  chÞ Êy kh«ng xinh l¾m gi¶m, nãi tr¸nh ? Anh giµ qu¸!  Anh Êy kh«ng cßn trÎ. Giọng hát chua!  Giọng hát cha đợc ngọt lắm. - Cái áo của cậu không đẹp lắm - Bµi v¨n cña m×nh cha s©u l¾m - Chiếc đồng hồ đeo tờng không có hoa văn. 2. Bµi tËp 3 GV híng dÉn hs t×m hiÓu v¨n b¶n “Th«ng tin vÒ ngµy 1)Nh÷ng t¸c h¹i c¬ b¶n cña bao b× ni l«ng Tr¸i §Êt n¨m 2000” - G©y « nhiÔm m«i trêng do tÝnh chÊt kh«ng ph©n ? Nªu nh÷ng t¸c h¹i c¬ b¶n huỷ của Plaxtic từ đó gây ra hàng loạt tác hại khác: cña bao b× ni l«ng? + BÈn, bõa b·i kh¾p n¬i,g©y víng. + Lẫn vào đất, cản trở quá trình sinh trởng của thực vật, xói mòn đất ở vùng đồi. + Tắc đờng dẫn nớc thải gây ngập lụt, muỗi phát sinh, truyÒn dÞch bÖnh, lµm chÕt c¸c sinh vËt nuèt ph¶i + ¤ nhiÔm thùc phÈm, g©y bÖnh cho n·o, phæi... + Khí độc thải ra khi đốt gây ngất, gây ngộ đôc, gi¶m kh¶ n¨ng miÔn dÞch, ung th, dÞ tËt... +Rác thải đựng trong túi ni lông khó phân huỷ sinh ra các chất độc, thối, khai. * Dïng bao ni l«ng bõa b·i lµm « nhiÔm m«i trêng, ph¸t sinh nhiÒu bÖnh hiÓm nghÌo. 2. ViÖc xö lý bao bÝ ni l«ng hiÖn nay ? ViÖc xö lý bao bÝ ni l«ng - Cã nh÷ng biÖn ph¸p: hiÖn nay ntn? + Chôn lấp: Mất nhiều diện tích đất đai canh tác..

(30) + Đốt: chuyển hoá thành đi-ô-xin khí độc làm thủng tÇng «-z«n, khãi g©y buån n«n, khã thë, ph¸ vì hoãc-m«n... + T¸i chÕ: khã kh¨n do qu¸ nhÑ (1000bao/1kg) nªn ngời thu gom không hứng thú, giá thành tái chế đắt gấp 20 lần sản xuất mới, con-ten-nơ đựng bao bì ni l«ng cò rÊt dÔ bÞ « nhiÔm (lÉn vµi cäng rau muống,...)  vấn đề nan giải * C¸c biÖn ph¸p nªu ra rÊt hîp lÝ v×: + Nó tác động đến ý thức của ngời sử dụng (tự giác) + Dừa trên nguyên tắc chủ động phòng tránh, giảm thiÓu - Khi loài ngời cha có giải pháp để thay thế bao bì ni l«ng th× h¹n chÕ sö dông  thiÕt thùc 3. Lêi kiÕn nghÞ - 2 kiÕn nghÞ: ? Ngời viết đã đa ra lời kiến + Nhiệm vụ to lớn là bảo vệ trái đất khỏi nguy cơ ô nghị gì để bảo vệ môi trờng? nhiễm. + Hành động cụ thể: 1 ngày không dùng bao bì ni l«ng - NhÊn m¹nh viÖc b¶o vÖ m«i trêng lµ nhiÖm vô to lín, thêng xuyªn l©u dµi - Cßn viÖc h¹n chÕ dïng bao b× ni l«ng lµ tríc m¾t. * Sử dụng kiểu câu cầu khiến khuyên bảo, đề nghị mọi ngời hạn chế dùng bao bì ni lông để bảo vệ giữ gìn sự trong sạch của môi trờng trái đất  Đề xuất hîp t×nh hîp lý, cã tÝnh kh¶ thi. ? Nêu nghệ thuật đặc sắc của 4. Nghệ thuật đặc sắc của văn bản - Bè côc chÆt chÏ v¨n b¶n + MB: tóm tắt lich sử ra đời, tôn chỉ, quá trình hoạt động của tổ chức quốc tế bảo vệ môi trờng, lí do VN chọn chủ đề ''1 ngày...'' + TB: ®o¹n 1-nguyªn nh©n c¬ b¶n  hÖ qu¶ ®o¹n 2- liªn kÕt ®o¹n trong quan hÖ tõ ''v× vËy'' + KB: Dïng 3 tõ h·y øng víi 3 ý trong MB - Sö dông biÖn ph¸p liÖt kª, ph©n tÝch, c©u cÇu khiÕn  t¨ng tÝnh thuyÕt phôc. - Lời văn trang trọng, giải thích đơn giản, ngắn gọn. - Nªu t¸c h¹i cña sö dông tói ni l«ng vµ gi¶i ph¸p thùc hiÖn. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c©u ghÐp, v¨n b¶n thuyÕt minh..

(31) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 11 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u ghÐp. - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? Em hiÓu nãi qu¸ lµ c©u - C©u ghÐp lµ nh÷ng c©u do 2 hoÆc nhiÒu côm C-V ghép? Cách nối các vế câu không bao chứa nhau tạo thành. Mỗi cụm C-V này đợc trong c©u ghÐp? gäi lµ 1 vÕ c©u. - Cã 2 c¸ch nèi c¸c vÕ c©u +Dïng nh÷ng tõ cã t¸c dông nèi +Kh«ng dïng tõ nèi. ? §Æt c©u ghÐp LÊy VD + Nh÷ng ý tëng Êy t«i/ cha lÇn nµo ghi lªn giÊy, v× håi Êy t«i/ kh«ng biÕt ghi vµ ngµy nay t«i/ kh«ng nhí hÕt. - Vì trời ma to nên đờng rất trơn.  Trời ma to nên đờng rất trơn.  §êng rÊt tr¬n v× trêi ma to. 2. Bµi tËp 2 ThuyÕt minh kÝnh m¾t ThuyÕt minh kÝnh m¾t a. Më bµi: Chiếc mắt kính là một vật dụng quen thuộc với đời sèng h»ng ngµy. Kh«ng chØ cã kh¶ n¨ng ®iÒu trÞ c¸c tËt khóc x¹,kÝnh cßn ®em l¹i thÈm mü qua nhiÒu läai cã kiÓu d¸ng ,mµu s¾c phong phó. b. Th©n bµi Đa số ngời mang kính cận, viễn, loạn,... đều lấy lµm vui mõng nÕu hä kh«ng ph¶i mang kÝnh. Mét sè ngêi ph¶i bá ra mét sè tiÒn lín lµm phÉu thuËt nh»m thoát khỏi cảnh nhìn đời qua hai mảnh ve chai. S¶n phÈm míi nµo sÏ xuÊt hiÖn vµ kh¸ch hµng cña lo¹i s¶n phÈm míi nµy lµ ai, nÕu chóng ta thö c¾t bá thµnh phÇn chÝnh yÕu nhÊt cña trßng kÝnh thuèc ? C©u tr¶ lêi lµ s¶n phÈm míi sÏ lµ lo¹i kÝnh ®eo m¾t cã trßng kÝnh 0 ®i-èp vµ kh¸ch hµng cña lo¹i kÝnh nµy sÏ lµ mét sè ngêi thÝch ®eo kÝnh !!! T¹i sao cã ngêi l¹i thÝch ®eo kÝnh trong khi mét sè ngêi kh¸c ph¶i tèn tiÒn.

(32) để tháo bỏ kính ??? Lý do là những ngời này khi mang kính họ trông có vẻ thông minh, trí thức, đẹp trai, thời trang h¬n,..... hay hä thÝch ®eo kÝnh cho gièng thÇn tîng cña hä. VÝ dô rÊt nhiÒu em nhá sÏ rÊt thÝch ®eo kính để giống nh Harry Potter. Một sản phẩm mới, một thÞ trêng míi më ra cho c¸c h·ng s¶n xuÊt kÝnh víi sè tiÒn ®Çu t vµo nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn hÇu nh b»ng 0 Ngµy nay hÇu hÕt c¸c chÝnh kh¸ch vµ nh÷ng ngêi næi tiếng đều đeo kính thì phải. Thật thú vị nếu biết đợc r»ng lÞch sö sÏ ®i theo híng nµo nÕu ngµy xa c¸c bËc vua chúa đều đeo kính (tất nhiên nếu nh thật sự họ cần đến kính). Vì nh vậy họ đã có thể nhìn mọi vật, mọi việc tốt hơn và chắc hẳn đã trị vì các quốc gia tốt hơn! Kh«ng ai biÕt tªn cña ngêi lµm ra cÆp kÝnh ®Çu tiªn. Chỉ biết rằng vào năm 1266 ông Rodger Becon đã dùng chiếc kính lúp để có thể nhìn rõ hơn các chữ cái trên trang s¸ch. Cßn vµo n¨m 1352 trªn mét bøc ch©n dung ngời ta nhìn thấy hồng y giáo chủ Jugon có đeo một đôi kính có hai mắt kính đợc buộc vào một cái gọng. Nh vậy chúng ta chỉ có thể biết đợc rằng đôi kính đợc làm ra đâu đó giữa năm 1266 và 1352. Khi những cuốn sánh in ra đời thì những đôi kính còng trë nªn rÊt cÇn thiÕt. Vµo thÕ kû XV nh÷ng c¨p kính chủ yếu đợc sản xuất tại miền bắc nớc ý và miền nam níc §øc, lµ nh÷ng n¬i tËp trung nhiÒu ngêi thî giỏi. Năm 1629 vua Charles I của nớc Anh đã ký sắc lÖnh thµnh lËp hiÖp héi cña c¸c thî lµm kÝnh m¾t. Cßn vào năm 1784 Bedzamin Franklin đã sáng tạo ra những đôi kính có hai tiêu điểm. Ngày nay ngoài việc giúp con ngời đọc và nhìn tốt hơn , những chiếc kính còn đợc sử dụng vào những mục đích khác nhau. Những chiếc kính dâm giúp chúng ta đỡ chói mắt và cản những tia nắng mặt trời có thÓ lµm h¹i m¾t. Ngêi ta cßn s¶n xuÊt nh÷ng chiÕc kÝnh đặc biệt cho những ngời thợ thổi thuỷ tinh, những ngời trît tuyÕt, c¸c phi c«ng, c¸c nhµ th¸m hiÓm vïng cùc... để bảo vệ mắt khỏi những tia cực tím và tia hồng ngoại. Chóng ta cßn cã thÓ kÓ ra ®©y rÊt nhiÒu ngµnh nghÒ cÇn có những đôi kính đặc biệt để đảm bảo sức khoẻ và an toàn lao động. Các bác sĩ mắt cảnh báo, không hiểu do tiết kiệm tiền hay không đợc t vấn sử dụng mà rất nhiều b¹n trÎ dïng kÝnh ¸p trßng mµ kh«ng cã dung dÞch ng©m röa vµ nhá m¾t. Khi ®eo kÝnh ¸p trßng nÕu kh«ng đủ nớc sẽ làm mắt khô, kính cọ xát vào giác mạc dễ gây viêm, sng đỏ và rách giác mạc. NhiÒu b¹n trÎ kh«ng hÒ hay biÕt lµ ®eo kÝnh ¸p trßng trong vßng tõ 10-12 tiÕng, ngêi sö dông ph¶i nhá m¾t tõ 6-8 lÇn. KÝnh ¸p trßng ®a th¼ng vµo m¾t nªn ph¶i lu«n lu«n ng©m trong dung dÞch, nÕu kh«ng sÏ rÊt dÔ b¸m bôi g©y ®au m¾t, nhiÔm trïng c¸c vÕt xíc… c. KÕt bµi: Bạn cũng không nên đeo loại kính lão có độ làm sẵn vì loại kính này đợc lắp hàng loạt theo những số đo nhất định nên cha chắc đã phù hợp với từng ngời. KÝnh ®eo m¾t phï hîp sÏ gióp chóng ta rÊt nhiÒu khi sö dông m¸y tÝnh, nh gióp ta tr¸nh khái nhøc mái m¾t, ®au ®Çu, mái g¸y, mái cæ... 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp bµi ¤n dÞch thuèc l¸ - V¨n thuyÕt minh: ThuyÕt minh vÒ chiÕc nãn l¸.

(33) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 12 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc trong bµi ¤n dÞch thuèc l¸ - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ¤n tËp v¨n b¶n ¤n dÞch 1)Th«ng b¸o vÒ n¹n dÞch thuèc l¸. thuèc l¸ - Sö dông tõ th«ng dông cña ngµnh y tÕ, dïng phÐp ? NhËn xÐt vÒ c¸ch th«ng so s¸nh, th«ng b¸o ng¾n gän, chÝnh x¸c, nhÊn m¹nh báo, đặc điểm lời văn thuyết nạn dịch thuốc lá  Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức minh trong c¸c th«ng tin khoÎ vµ tÝnh m¹ng cña loµi ngêi cßn nÆng h¬n c¶ nµy? T¸c dông cña nã. AIDS ? Tác hại của thuốc lá đợc 2.T¸c h¹i cña thuèc l¸ thuyÕt minh trªn nh÷ng ph* Hai ph¬ng diÖn ¬ng diÖn nµo? + Thuốc lá đối với sức khoẻ con ngời + Thuốc lá đối với đạo đức con ngời ? Em hiÓu g× vÒ t¸c h¹i cña - Chứng cớ khoa học, đợc phân tích, minh hoạ bằng thuèc l¸? c¸c sè liÖu thèng kª, so s¸nh thuyÕt minh kÕt hîp biÓu c¶m, lËp luËn  Khãi thuèc l¸ chøa nhiÒu chÊt độc thấm vào cơ thể ngời hút huỷ hoại nghiêm trọng đến sức khoẻ con ngời và đầu độc những ngời xung.

(34) ? Em hiÓu thÕ nµo lµ chiÕn dÞch vµ chiÕn dÞch chèng thuèc l¸? ? Nh÷ng nÐt nghÖ thuËt néi dung đặc sắc. ThuyÕt minh vÒ chiÕc nãn l¸ *LËp dµn ý. * ViÕt bµi GV híng dÉn HS viÕt c¸c phÇn. quanh. Nó đe doạ sức khoẻ cộng đồng. Nêu gơng xấu cho ngời khác, huỷ hoại lối sống, nhân cách, đạo đức ngời VN, nhất là thanh thiếu niên. 3. - ChiÕn dÞch chèng thuèc l¸ - CÊm hót thuèc n¬i c«ng céng - Ph¹t nÆng nh÷ng ngêi vi ph¹m - CÊm qu¶ng c¸o thuèc l¸ trªn ti vi  L©u dµi vµ khã kh¨n. 4. Những nét nghệ thuật và nội dung đặc sắc * NghÖ thuËt: - ThuyÕt minh b»ng tr×nh bµy, gi¶i thÝch ph©n tÝch sè liÖu , dÉn chøng, so s¸nh * Néi dung: Thuốc lá là 1 ôn dịch gây tác hại nghiêm trọng đến sức khoẻ, kinh tế, đạo đức. Vì thế chúng ta cần quyết t©m chèng l¹i n¹n dÞch nµy. 2. Bµi tËp 2 *LËp dµn ý a. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ nãn l¸ b. Th©n bµi - Nguån gèc - CÊu t¹o, nguyªn liÖu vµ c¸ch lµm + Víi c©y m¸c s¾c, hä chuèt tõng sîi tre thµnh 16 nan vµnh mét c¸ch c«ng phu råi uèn thµnh vßng trßn trÞa bãng bÈy. + L¸ cä ph¬i kh« ,ngêi mua ph¶i ph¬i l¸ vµo s¬ng đêm cho bớt độ giòn và có màu trắng xanh. + Có đợc nan nón, lá nón ngời ta dùng cái khung hình chóp ,có 6 cây sờn chính để gài 16 cái vành nón lín nhá kh¸c nhau lªn khung. Bµn tay ngêi thî tho¨n tho¾t kluån mòi kim len xuèng sao cho lç kh©u thËt kÝn .nguêi thî khÐo cßn cã tµi lÈn chØ,khÐo lÐo giÊu nh÷ng nót næi vµo trong.ChiÕc nãn khi hßan chØnh vừa bền vừa đẹp ,soi lên ánh mặt trời thấy kín đều - Nãn l¸ ë ViÖt Nam cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau:Nãn dÊu ,nãn quai thao, nãn thóng, nãn khua, nãn bµi thơ....Có thể kể đến làng Phú Cam nổi tiếng với nón bài thơ Huế đã xinh ở dáng lại nhã ở màu,mỏng nhÑ,soi lªn ¸nh s¸ng thÊy râ nh÷ng h×nh træ giÊy vÒ phong c¶nh HuÕ kÌm theo líi th¬ cµi ë hai líp l¸.Hay x· NghÜa Ch©u(NghÜa Hng) tõ l©u næi tiÕng với nghề làm nón thanh thóat ,bền đẹp.Rồi nón Gò G¨ng ë B×nh §Þnh,Nãn l¸ ë lµng Chu«ng (Thanh Oai, Hà Tây), tất cả tô đẹp thêm cho nét văn hóa nón độc đáo của Việt Nam. - Còng chÝnh v× mang ®Çy tÝnh nghÖ thuËt mµ con ngêi lu«n biÕt tr©n träng s¶n vËt v¨n hãa nµy.Vµ råi, tÊt nhiªn,chiÕc nãn l¸ ®i vµo th¬ ca nhÑ nhµng nh mÆc nhiªn ph¶i vËy. - H×nh ¶nh chiÕc nãn l¸ trong m¾t nhµ th¬ lµ h×nh ¶nh cña ngêi thiÕu n÷ th¬ ng©y trong tµ ¸o dµi thanh khiết,của ngời phụ nữ mộc mạc chân tình gắn đời với m¶nh ruéng quª h¬ng,cña nh÷ng mèi t×nh thÇm kÝn göi qua bµi th¬ dÊu trong nãn l¸. c. Kết bài: Khẳng định vai trò của nón *ViÕt bµi a.Më bµi Nón lá có lịch sử lâu đời đã khắc trên trống đồng Ngọc Lũ, trên thạp đồng Đào Thịnh vào khỏang 2500-3000 năm. Nón lá gần với đời sống tạo nhiều.

(35) nÐt b×nh dÞ, ®oan trang, yªu kiÒu, duyªn d¸ng cho ngời con gái Việt Nam và thực tiễn với đời sống n«ng nghiÖp, mét n¾ng hai s¬ng. b. Th©n bµi c. KÕt bµi Mçi chiÕc nãn cã mét linh hån riªng ,mét ý nghÜa riêng.hiện nay ,Việt Nam ta có đến hàng chục lọai nãn cæ truyÒn kh¸c nhau,chøng minh cho nÒn v¨n hãa vµ ®Ëm s¾c nghÖ thuËt.§êi sèng v¨n minh,ph¸t triÓn nhung nãn l¸ ViÖt Nam vÉn thuÇn tóy nguyªn h×nh cña nã :gi¶n dÞ,duyªn d¸ng.ë bvÊt cø n¬i ®©u,tõ rừng sâu hẻo lánh,trên đồng ruộng mênh mông,dọc theo sông dài biển cả,đều thấy chiếc nón lá ngàn đời không đổi thay. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp bµi Bµi to¸n d©n sè - V¨n b¶n thuyÕt minh: ThuyÕt minh vÒ c©y bót bi. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 13 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc trong bµi Bµi to¸n d©n sè - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ.

(36) 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò. Néi dung. ¤n tËp v¨n b¶n Bµi to¸n 1. Bµi tËp 1 d©n sè 1. Thực chất vấn đề dân số ? Bµi to¸n d©n sè thùc chÊt lµ - Thực chất là vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia vấn đề gì? đặt ra từ bao giờ ? đình  sự gia tăng dân số của con ngời - Đó là vấn đề ds và KHHGD dờng nh đã đợc đặt ra từ thời cổ đại 2. Chứng minh giải thích vấn đề dân số - T¸c gi¶ ®a ra bµi to¸n cæ nh mét c©u chuyÖn ngu ngôn, đặt giả thiết so sánh, minh hoạ để gây tò mò hấp dẫn ngời đọc, để so sánh với sự gia tăng dân số, dẫn ngời đọc thấy đợc tốc độ gia tăng dân số của loài ngêi qu¸ nhanh. ? Tại sao tác giả cho rằng đó - Đa ra các con số chứng minh tỉ lệ sinh con của phụ là vấn đề tồn tại hay không nữ của một số nớc khác trên TG tồn tại của chính loài ngời ? + Châu á : ấn độ, Nêpan,Việt Nam + Ch©u Phi: Ru an ®a, Tadania, Ma-®a gatx ca để cắt nghĩa vấn đề gia tăng dân số từ năng lực sinh s¶n tù nhiªn cña phô n÷ rÊt cao. ViÖc thùc hiÖn sinh đẻ kế hoạch từ 1  2 con là rất khó. Sự gia tăng dân số chính là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo và lạc hậu của các quốc gia vì đất đai không sinh ra, không đáp ứng đủ cho sự phát triển quá nhanh của dân số 3. Con đờng tồn tại. - Vấn đề dân số là con đờng để tồn tại và phát triển của nhân loại vì muốn sống con ngời phải có đất đai. §Êt kh«ng thÓ sinh s«i, con ngêi ngµy mét nhiÒu hơn, do đó muốn sống con ngời phải điều chỉnh hạn chế sự gia tăng dân số, đây là vấn đề sống còn của ThuyÕt minh vÒ c©y bót bi nh©n lo¹i. GV híng dÉn HS lËp dµn ý 2. Bµi tËp: ThuyÕt minh vÒ c©y bót bi * LËp dµn ý a. Më bµi: Giíi thiÖu vÒ c©y bót bi b. Th©n bµi: - Nguån gèc: Tõ Ch©u ¢u, du nhËp vµo níc ta tõ rÊt l©u. - CÊu t¹o: gåm 2 phÇn chÝnh lµ ruét vµ vá, cã c¸c phÇn phô... + Ruét: gåm èng mùc vµ ngßi bót +Vỏ: thờng làm bằng nhựa để bảo vệ ruột và cầm viÕt cho dÔ dµng - Công dụng: dùng để viết, ghi chép... - Các loại bút bi: nhiều loại nhng đợc nhiều ngời yêu thÝch h¬n lµ bót Thiªn Long, BÕn NghÐ... - Cách bảo quản: không để bút rơi xuống đất... * ViÕt bµi: c. Kết bài: Khẳng định lại vai trò của bút bi * ViÕt bµi: a. Më bµi Con ngời đôi lúc thờng bỏ qua những gì quen thuộc, th©n h÷u nhÊt bªn m×nh. Hä cè c«ng tÝnh to¸n trung bình một ngời trong đời đi đợc bao nhiêu km, nhng cha cã thèng kª nµo vÒ sè lîng bót hä dïng trong đời! Ai làm thì chắc trao cho cái giải INobel thôi chứ gì? Nh vậy ta thấy bút bi thật cần thiết đối với đời sèng con ngêi b. Th©n bµi c. KÕt bµi Ngµy nay, thay v× cÇm bót n¾n nãt viÕt th tay, ngêi ta.

(37) gäi ®iÖn hay göi email, fax cho nhau. §· xuÊt hiÖn nh÷ng c©y bót ®iÖn tö th«ng minh. Nhng t¬ng lai bót bi vẫn có vai trò quan trọng đối với đời sống con ngời. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp vÒ dÊu c©u. - V¨n b¶n thuyÕt minh:ThuyÕt minh vÒ c¸i b×nh thñy. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 14 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ dÊu c©u - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n thuyÕt minh B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ¤n tËp vÒ dÊu c©u 1. Bµi tËp 1 ? Nêu tác dụng của các dấu *Dấu ngoặc đơn c©u? - §¸nh dÊu phÇn chó thÝch (gi¶i thÝch, thuyÕt minh, bæ sung th«ng tin) *DÊu hai chÊm - §¸nh dÊu (b¸o tríc) phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho phần trớc đó. - Đánh dấu (báo trớc) lời dẫn trực tiếp hay lời đối tho¹i *DÊu ngoÆc kÐp - §¸nh dÊu tõ, ng÷, ®o¹n dÉn trùc tiÕp. - Đánh dấu từ, ngữ, câu hiểu theo nghĩa đặc biệt, mỉa mai ThuyÕt minh vÒ c¸i b×nh - §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm, tê b¸o,... thñy 2. Bµi tËp 2:ThuyÕt minh vÒ c¸i b×nh thñy *GV híng dÉn HS lËp dµn * LËp dµn ý: 1. MB: Là thứ đồ dùng thờng có, cần thiết trong mỗi ý: gia đình. 2. TB: + CÊu t¹o: - ChÊt liÖu cña vá b»ng s¾t, nhùa - Màu sắc: trắng, xanh, đỏ... - Ruột: Bộ phận quan trọng để giữ nhiệt nên có cấu t¹o 2 líp thuû tinh, ë trong lµ ch©n kh«ng, phÝa trong líp thuû tinh cã tr¸ng b¹c - MiÖng b×nh nhá: gi¶m kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt.

(38) + Công dụng: giứ nhiệt dùng trong sinh hoạt, đời sèng. + C¸ch b¶o qu¶n. 3. KÕt luËn: - vật dụng quen thuộc trong đời sống của ngời Việt nam . * ViÕt bµi. Trªn c¬ së dµn ý HS triÓn * ViÕt bµi. khai c¸c phÇn a. Më bµi: Bªn c¹nh sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt nhiều đồ dùng hiện đại phục vụ đời sống sinh hoạt trong gia đình đã ra đơì song đa số trong các gia đình vẫn còn tận dụng những đồ dùng truyền thống. Một trong những đồ dùng nhỏ bé nhng vô cùng cần thiết kh«ng thÓ thiÕu trong sinh ho¹t hµng ngµy cña mçi gia đình đó là cái phích nớc . b. Th©n bµi c. KÕt bµi Có cấu tạo đơn giản, giá cả một cái phích rất phù hợp với túi tiền của đại đa số ngời lao động nhất là bµ con n«ng d©n. V× vËy tõ l©u c¸i phÝch trë thµnh một vật dụng quen thuộc trong nhiều gia đình ngời ViÖt Nam chóng ta. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp bµi Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng C¶m t¸c. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 15 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc trong bµi Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng C¶m t¸c - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n c¶m thô.

(39) B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò: Ph©n tÝch bµi th¬ “Vµo 1.Tìm hiểu đề nhµ ngôc Qu¶ng §«ng C¶m - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc t¸c” cña Phan Béi Ch©u - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: phong th¸i ung dung, đàng hoàng và khí phách kiên cờng, bất khuất vợt lên trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc Phan BCh©u - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lợt phân tích bài thơ theo bố cục: đề – thực – luËn – kÕt 2. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài: PBC (1867-1940) hiệu là Sào Nam quê ở tìm hiểu để viết bài đảm bảo Nam Đàn –Nghệ An. Ông là nhà nho yêu nớc, nhà c¸c ý c¬ b¶n sau c¸ch m¹ng lín nhÊt trong vßng 25 n¨m ®Çu thÕ kû XX víi nhiÒu t¸c phÈm thÓ hiÖn lßng yªu níc th¬ng dân, khát vọng độc lập dân tộc, ý chí kiên định bền bØ. Bµi th¬ Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng C¶m t¸c n»m trong t¸c phÈm “Ngôc trung th”- 1914 thÓ hiÖn phong thái ung dung, đàng hoàng và khí phách kiên cêng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc Phan BCh©u b. Th©n bµi - §iÖp tõ "vÉn": sang träng cña bËc anh hïng kh«ng thay đổi trong bất cứ hoàn cảnh nào. Các từ ''hào kiÖt'', ''phong lu'' cho ta h×nh dung vÒ 1 con ngêi cã tµi, cã chÝ nh bËc anh hïng, phong th¸i ung dung, đàng hoàng. - Nhịp thơ thay đổi từ 4/3=> 3/4 pha chút đùa vui hóm hỉnh. Nhà tù là nơi giam hãm, đánh đập, mất tự do mµ ngêi yªu níc coi lµ n¬i t¹m nghØ ch©n trong con đờng cứu nớc. Phan Bội Châu đã biến nhà tù thành trờng học CM  quan niệm sống và đấu tranh cña Phan Béi Ch©u vµ cña c¸c nhµ CM nãi chung. Giäng ®iÖu cña 2 c©u nµy võa cøng cái, võa mÒm m¹i diÔn t¶ néi t©m c©n b»ng, b×nh th¶n kh«ng hÒ c¨ng th¼ng hoÆc u uÊt cho dï c¶nh ngé tï ngôc lµ bÊt b×nh thêng. Hai c©u th¬ kh«ng chØ thÓ hiÖn t thÕ, tinh thÇn, ý chÝ cña ngêi anh hïng CM trong nh÷ng ngµy ®Çu ë tï mµ cßn thÓ hiÖn quan niÖm cña «ng vÒ cuéc đời và sự nghiệp. - Hai c©u th¬ thùc giäng ®iÖu trÇm h¼n xuèng, thèng thiết để bộc bạch tâm sự: khách không nhà và ngời cã téi. T¸c gi¶ tù nhËn m×nh lµ ngêi tù do, ®i gi÷a thÕ gian. Ông đã từng đi khắp 4 phơng trời không một mái ấm gia đình lại thờng xuyên bị kẻ thù săn đuổi, tõng bÞ trôc xuÊt khái NhËt, sèng kh«ng hîp ph¸p ë Trung Quèc, bÞ thùc d©n Ph¸p kÕt ¸n tö h×nh v¾ng mặt  ông là kẻ có tội vì yêu nớc đối với thực dân Pháp. Kể không phải để than thân bởi ông đã coi thờng hiểm nguy và tự nguyện gắn cuộc đời của mình với sự tồn vong của đất nớc '' Non sông đã chết sống thêm nhục''  nỗi đau đớn của ngời anh hùng đầy khí phách. Điều đó cho ta hiểu thêm tinh thần không khuÊt phôc, tin m×nh lµ ngêi yªu níc ch©n chÝnh, l¹c quan kiên cờng, chấp nhận nguy nan trên đờng tranh.

(40) đấu. - Hai c©u th¬ luËn thÓ hiÖn khÈu khÝ hµo hïng s¶ng kho¸i , dï ë t×nh tr¹ng bi kÞch vÉn theo ®uæi sù nghiệp cứu nớc, cứu đời, cời ngạo nghễ trớc mọi thủ ®o¹n cña kÎ thï. Lèi nãi khoa tr¬ng quen thuéc, NT đối cả ý và thanh, câu thơ kết tinh cao độ CX lãng m¹n hµo hïng cña t¸c gi¶  gîi t¶ khÝ ph¸ch hiªn ngang, kh«ng khuÊt phôc cña ngêi yªu níc PBC - Hai c©u th¬ kÕt thÓ hiÖn tinh thÇn cña ngêi chiÕn sĩ CM trong tù: còn sống, còn đấu tranh giải phóng d©n téc  thÓ hiÖn quan niÖm sèng cña nhµ yªu níc, ý chÝ gang thÐp, tin tëng vµo sù nghiÖp chÝnh nghÜa cña m×nh, bÊt chÊp thö th¸ch gian nan. §iÖp tõ ''còn'' ở giữa câu thơ buộc ngời đọc phải ngắt nhịp 1 c¸ch m¹nh mÏ  lêi nãi dâng d¹c, døt kho¸t, t¨ng ý khẳng định cho câu thơ  khẳng định t thế hiên ngang, ý chí sắt đá, tin tởng vào sự nghiệp đấu tranh gi¶i phãng d©n téc cña t¸c gi¶. c. KÕt bµi: Giäng th¬ hµo hïng, biÓu c¶m trùc tiÕp, GV gọi một số HS đọc bài và phép đối chặt chẽ, sử dụng nhiều từ Hán Việt cổ mà cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn vÉn vui, dÝ dám, bµi th¬ thÓ hiÖn phong th¸i ung dung, đàng hoàng và khí phách kiên cờng, bất khuất chØnh vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc Phan BCh©u 3. §äc vµ ch÷a bµi 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập bài Đập đá ở Côn Lôn. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 16 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức trong bài Đập đá ở Côn Lôn - RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: H×nh ¶nh ngêi anh 1.Tìm hiểu đề hïng cøu níc trong bµi th¬ - ThÓ lo¹i: Ph©n tÝch nh©n vËt “Đập đá ở Côn Lôn” của - ND: BËc anh hïng khi sa c¬ lì bíc r¬i vµo vßng tï Phan Ch©u Trinh? ngôc nhng ë hä cã khÝ ph¸ch ngang tµng lÉm liÖt ngay c¶ trong thö th¸ch gian lao ®e do¹ tÝnh m¹ng, ý chÝ kiªn trung, niÒm tin son s¾t vµo sù nghiÖp cña.

(41) m×nh. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. Lần lợt phân tích bài thơ theo bố cục: đề – thực – luËn – kÕt HS dựa vào kiến thức đợc 2. Viết bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo a. Mở bài c¸c ý c¬ b¶n sau Ngày đầu tiên Phan Châu Trinh đã ném 1 mảnh giấy vào khám để an ủi, động viên các bạn tù :'' Đây là trờng học tự nhiên. Mùi cay đắng trong ấy, làm trai trong thÕ kØ XX nµy kh«ng thÓ kh«ng nÕm cho biÕt. ''ë C«n §¶o ngêi tï ph¶i lµm c«ng viÖc khæ sai đập đá. Bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn”đợc khơinguồn từ cảm hứng đó. b. Th©n bµi - Bốn câu thơ đầu diễn tả thế đứng của con ngời trong đất trời, biển rộng non cao, đội trời đạp đất, t thế hiên ngang sừng sững toát lên vẻ đẹp hùng tráng  quan niÖm lµm trai cña nhµ th¬  hiªn ngang, đàng hoàng trên đất Côn Lôn - Ngời tù dùng búa khai thác đá rất cực khổ. Nghệ thuật đối, bút pháp khoa trơng, động từ mạnh, nhịp thơ mạnh diễn tả hành động quả quyết, mạnh mẽ phi thêng víi søc m¹nh ghª ghím  h×nh ¶nh mét con ngêi phi phµm, 1 anh hïng thÇn tho¹i ®ang thùc hiÖn một sứ mạng thiêng liêng khai sông phá núi, vạt đồi, chuyển đá vang động cả đất Côn Lôn - Từ công việc đập đá 4 câu thơ đầu đã dựng lên một bức tợng đài uy nghi về những tù nhân Côn Đảo, những anh hùng cứu nớc trong chốn địa ngục trần gian với khí phách hiên ngang lẫm liệt trong đất trời. Giäng th¬ hïng tr¸ng,khÈu khÝ ngang tµng ng¹o nghÔ gîi h×nh ¶nh mét ngêi anh hïng víi mét khÝ phách hiên ngang, lẫm liệt sừng sững trong đất trêi,trong tï ngôc xiÒng xÝch kh«ng hÒ chót sî h·i, coi thờng mọi thử thách gian nan, dám đơng đầu vợt lên chiến thắng hoàn cảnh biến lao động cỡng bức nÆng nhäc thµnh mét cuéc chinh phôc thiªn nhiªn dòng m·nh cña con ngêi cã søc m¹nh thÇn k× nh dũng sĩ thần thoại. 4câu thơ toát lên một vẻ đẹp cao c¶, hïng tr¸ng - Bèn c©u th¬ cuèi giäng ®iÖu trë sang béc b¹ch béc lé c¶m xóc - t¹o ra sù s©u l¾ng cña c¶m xóc cña t©m hồn. H/a đối lập, ẩn dụ: “ thân sành sỏi, dạ sắt son”, th¸ng ngµy: biÓu tîng cho sù thö th¸ch kÐo dµi,- th©n sµnh sái: gan gãc , bÊt chÊp gian nguy,- ma n¾ng: biÓu tîng cho gian khæ,- d¹ s¾t son: trung thµnh. Cµng khã kh¨n cµng bÒn chÝ, son s¾t mét lßng, bÊt chÊp gian nguy, trung thµnh víi ý tëng yªu níc  Muốn xứng danh anh hùng, để hoàn thành sự nghiệp cứu nớc vĩ đại phải bền gan vững chí, có tấm lòng son sắt, vững tin sắt đá. Tất cả những khó khăn trên kia chØ lµ sù thö th¸ch rÌn luyÖn tinh thÇn.T/g muèn khẳng định dù gian khổ hiểm nguy vẫn bền gan vững chí đó là tấm lòng sắt son của ngời chiến sỹ cm kh«ng g× lay chuyÓn næi - Giäng ®iÖu cøng cái, ngang tµng, s¶ng kho¸i hµo hïng h×nh ¶nh mang tÝnh biÓu tîng gîi t¶  nô cêi ng¹o nghÔ, nô cêi cña kÎ chiÕn th¾ng mµ kh«ng nhµ tï nµo khuÊt phôc næi. - Hình ảnh ẩn dụ, đối lập giữa những ngời giám mu.

(42) đồ sự nghiệp lớn đánh giặc cứu nớc cứu dân nh bà Nữ Oa đội đá vá trời – gian nan là việc cỏn con. Nhà thơ ngầm ví việc đập đá ở Côn Lôn nơi địa ngục trần gian giống nh việc của thần Nữ Oa đội đá vá trời tạo lập thế giới, vũ trụ, coi cảnh tù đày chỉ là một việc con con không gì đáng nói. - Hai câu kết ta cảm nhận đợc con ngời bản lĩnh, coi thờng tù đày gian khổ, tin tởng mãnh liệt vào sự nghiệp yêu nớc của mình - một hình tợng đẹp lẫm liÖt ngang tµng cña ngêi anh hïng cøu níc, dï gÆp gian nguy mµ kh«ng sên lßng, n¶n chÝ - «ng rÊt l¹c quan tin tởng sắt đá vào CM thắng lợi c. KÕt bµi Qua việc tả thực việc đập đá ở Côn Lôn tác giả thể hiện tâm thế, ý chí nam nhi muốn cứu nớc,cứu đời dù gặp bớc gian nan nhng vẫn không sờn lòng đổi chÝ. §ã lµ nh÷ng bËc anh hïng khi sa c¬ lì bíc r¬i vµo vßng tï ngôc nhng ë hä cã khÝ ph¸ch ngang tµng lÉm liÖt ngay c¶ trong thö th¸ch gian lao ®e do¹ tÝnh m¹ng, ý chÝ kiªn trung, niÒm tin son s¾t vµo sù nghiÖp cña m×nh. GV gọi một số HS đọc bài và 3. Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập bài Ông đồ. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 17 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức và rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Ông đồ B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Cảm nhận của em về 1.Tìm hiểu đề bài thơ “Ông đồ” của Vũ - Thể loại: Cảm thụ tác phẩm văn học.

(43) §×nh Liªn?. - Nội dung cần làm sáng tỏ: cảnh đáng thơng của ông đồ và niềm thơng cảm chân thành của nhà thơ. §ã còng lµ th¬ng cho nh÷ng nhµ nho cò, th¬ng tiÕc những giá trị tinh thần tết đẹp bị tàn tạ, lãng quên. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. 2. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo Vò §×nh Liªn (1913 – 1996) lµ nhµ gi¸o tõng c¸c ý c¬ b¶n sau viÕt v¨n vµ lµm th¬. ¤ng næi tiÕng trong phong trµo thơ mới với bài thơ “Ông đồ” viết theo thể ngũ ngôn trêng thiªn gåm cã 20 c©u th¬. Bµi th¬ thuéc lo¹i thi phÈm “tõ c¹n” mµ “tø s©u” biÓu lé mét hån th¬ nh©n hËu, giµu t×nh th¬ng ngêi vµ mang niÒm hoµi cæ b©ng khu©ng. b. Th©n bµi Ông đồ là nhà nho không đỗ đạt cao để đi làm quan, mµ chØ ngåi d¹y häc. ¤ng thêng xuÊt hiÖn vµo dịp tết, hoa đào nở cùng với mực tàu,giấy đỏ bên hè phố đông ngời qua lại để viết chữ, viết câu đối bán cho mọi ngời. Ông đồ xuất hiện vào mùa đẹp, góp phần thêm cho sự đông vui náo nhiệt của phố phờng ngµy tÕt, h¹nh phóc cña mäi ngêi. Tõ ''mçi n¨m'', ''l¹i thÊy'' diÔn t¶ sù lÆp l¹i cña thêi gian, «ng xuÊt hiÖn đều đặn hoà hợp với cảnh sắc ngày tết, không thể thiếu, trở nên thân quen mỗi khi Tết đến xuân về. Tài viết chữ của ông đồ đợc gợi tả qua các chi tiết Bao nhiªu ngêi thuª viÕt… Ông rất đắt hàng sự có mặt của ông đã thu hút bao ngời xúm đến, ông đồ trở thành trung tâm của sự chú ý, là đối tợng của sự ngỡng mộ của mọi ngời, hoà vào không khí vui tơi của trời đất, tng bừng rộn ràng của ngày tết; mực tàu, giấy đỏ của ông hoà vào màu đỏ của hoa đào. Họ đến để thuê viết và thởng thức tài viết chữ đẹp của ông: nh phợng múa, rồng bay. Ông đồ từng đợc hởng 1 cuộc sống có niềm vui và hạnh phúc: đợc sáng tạo, có ích với mọi ngời. Ông đợc mọi ngời mến mộ vì tài năng, mang hạnh phúc đến cho mọi ngời, đợc mọi ngời trọng vọng. Đằng sau lời thơ là thái độ quí trọng ông đồ, quí trọng một nếp sèng v¨n ho¸ cña d©n téc cña t¸c gi¶ Cùng với sự thay đổi của thời gian ông đồ dầnvắng kh¸ch. ¤ng vÉn xuÊt hiÖn vµo dÞp tÕt víi mùc tµu, giấy đỏ nhng cảnh tợng vắng vẻ đến thê lơng '' ngời thuª viÕt nay ®©u'' Giấy đỏ buồn không thắm Mực đọng trong nghiên sầu. Biện pháp nhân hoá đợc sử dụng rất đắt.Nỗi buồn của ông đồ lan sang cả những vật vô tri vô giác. Giấy đỏ cứ phơi ra đấy mà chẳng đợc đụng đến trở thành bẽ bàng, màu đỏ thành vô duyên không thắm lên đợc. Nghiên mực không hề đợc đợc bút lông chấm vào nên mực đọng lại bao sầu tủi. Ông đồ vẫn nh xa nhng tất cả đã khác xa, vắng khách, và buồn bã: ''Ông đồ vẫn ngồi đấy Qua đờng không ai hay'' L¸ vµng r¬i trªn giÊy Ngoµi giêi ma ... '' NghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh, ý t¹i ng«n ngo¹i trong th¬ tr÷ t×nh, ngo¹i c¶nh mµ l¹i lµ t©m c¶nh gîi t¶ sù.

(44) tàn tạ, buồn bã. Ông đồ ngồi ở chỗ cũ trên hè phố nhng ©m thÇm, lÆng lÏ trong sù thê ¬ cña mäi ngêi, «ng hoµn toµn bÞ quªn l·ng, l¹c lâng gi÷a phè phêng. Ma bôi bay chø kh«ng ma to giã lín, còng kh«ng phải ma dầm rả rích mà lại rất ảm đạm, lạnh lẽo  ma trong lòng ngời. Cả đất trời cũng ảm đạm, buồn b·. Víi kÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng øng chÆt chÏ thÓ hiÖn ë khổ 1 và 5, câu phủ định nói lên 1 sự thật: không còn hình ảnh ông đồ. Thiên nhiên vẫn đẹp đẽ, con ngời trë thµnh xa cò. C©u hái tu tõ thÓ hiÖn nçi niÒm th¬ng tiÕc kh¾c kho¶i cña nhµ th¬. C©u hái nh gieo vµo lòng ngời đọc những cảm thơng, tiếc nuối không døt. Nhµ th¬ th¬ng cho nh÷ng nhµ nho cò, th¬ng tiÕc những giá trị tinh thần tết đẹp bị tàn tạ, lãng quên. c. KÕt bµi Víi bµi th¬ ngò ng«n gåm nhiÒu khæ, mçi khæ 4 c©u thích hợp nhất với việc diễn tả tâm tình sâu lắng đã làm nổi bật tình cảnh đáng thơng của ông đồ và niềm th¬ng c¶m ch©n thµnh cña nhµ th¬. §ã còng lµ th¬ng cho nh÷ng nhµ nho cò, th¬ng tiÕc nh÷ng gi¸ trÞ tinh thần tết đẹp bị tàn tạ, lãng quên. 3. §äc vµ ch÷a bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra.

(45) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 18. Tập làm đề Kiểm tra tổng hợp A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc cña k× I - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n, lµm bµi hoµn chØnh B. ChuÈn bÞ: Thầy: Đề bài, đáp án Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp * §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (2.5®) 1. Bài tập 1 (1đ): Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòng chọn đáp án đúng nhất Câu 1: Ngô Tất Tố đã khắc hoạ bản chất nhân vật trong đoạn trích Tức nớc vỡ bờ thông qua: A. Ngôn ngữ độc thoại nội tâm nhân vật. B. Ngôn ngữ đối thoại và ngôn ngữ miêu tả hành động nhân vật. C. Ng«n ng÷ miªu t¶ ngo¹i h×nh nh©n vËt lµ chÝnh. D. Dïng ng«n ng÷ kÓ linh ho¹t kÕt hîp víi ng«i kÓ phï hîp. Câu 2: Tập hợp từ ngữ đợc gọi là Trờng từ vựng khi các từ trong tập hợp đó: A. Cã cïng tõ lo¹i. B. Cã cïng chøc n¨ng có ph¸p chÝnh; C. Cã Ýt nhÊt mét nÐt nghÜa chung D. Cã h×nh thøc ng÷ ©m gièng nhau. C©u 3: Cã thÓ ®a yÕu tè miªu t¶ vµo trong v¨n b¶n tù sù díi h×nh thøc: A. Miªu t¶ cµng nhiÒu chi tiÕt cµng tèt. B. Miªu t¶ ë mäi sù viÖc. C. Miêu tả bằng một vài từ ngữ thật đắt. D. Miêu tả hợp lý, nh: ngoại hình, tính cách nhân vật; khung cảnh; hành động của nh©n vËt... Câu 4: Trợ từ “đến” trong câu “Tôi dạy nó đến khổ mà nó vẫn không hiểu.” có chức năng: A. Nhấn mạnh hơn mức độ khổ; B. BiÓu lé c¶m xóc ®au xãt. C. ThÓ hiÖn sù khinh thêng; D. §¸nh gi¸ n¨ng lùc mét ngêi. 2. Bµi tËp 2 (1,5®): Ph©n tÝch ng÷ ph¸p cña c¸c c©u ghÐp sau: a. Lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt tôi đã cay cay. b. Lão chửi yêu nó (và) lão nói với nó nh nói với một đứa cháu. PhÇn II: Tù luËn Bµi tËp 3: C¶m nhËn cña em vÒ hai c©u th¬: “VÉn lµ hµo kiÖt, vÉn phong lu Ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï” (Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c – Phan Béi Ch©u) Bµi tËp 4: Giíi thiÖu vÒ nãn l¸ * §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (2.5®) 1. Bài tập 1 (1đ - mỗi câu đúng cho 0.25đ): 1B, 2C, 3D, 4D 2. Bài tập 2: (1.5đ - mỗi câu đúng cho 0.75đ) a. Lòng tôi/ càng thắt lại, khóe mắt tôi/ đã cay cay. C1 V1 C2 V2 b. Lão /chửi yêu nó (và) lão /nói với nó nh nói với một đứa cháu. C1 V1 C2 V2 PhÇn II: Tù luËn 3. Bµi tËp 3 (2.5®).

(46) - Điệp từ "vẫn": sang trọng của bậc anh hùng không thay đổi trong bất cứ hoàn cảnh nào. C¸c tõ ''hµo kiÖt'', ''phong lu'' cho ta h×nh dung vÒ 1 con ngêi cã tµi, cã chÝ nh bËc anh hùng, phong thái ung dung, đàng hoàng.(1đ) - Nhịp thơ thay đổi từ 4/3=> 3/4 pha chút đùa vui hóm hỉnh. Nhà tù là nơi giam hãm, đánh đập, mất tự do mà ngời yêu nớc coi là nơi tạm nghỉ chân trong con đờng cứu nớc. Phan Bội Châu đã biến nhà tù thành trờng học CM  quan niệm sống và đấu tranh của Phan Béi Ch©u vµ cña c¸c nhµ CM nãi chung. Giäng ®iÖu cña 2 c©u nµy võa cøng cái, võa mÒm m¹i diÔn t¶ néi t©m c©n b»ng, b×nh th¶n kh«ng hÒ c¨ng th¼ng hoÆc u uÊt cho dï c¶nh ngé tï ngôc lµ bÊt b×nh thêng. Hai c©u th¬ kh«ng chØ thÓ hiÖn t thÕ, tinh thÇn, ý chÝ cña ngêi anh hùng CM trong những ngày đầu ở tù mà còn thể hiện quan niệm của ông về cuộc đời vµ sù nghiÖp.(1.5®) 4. Bµi tËp 4 (5®): Giíi thiÖu vÒ nãn l¸ a.Më bµi(0.25®) Nón lá có lịch sử lâu đời đã khắc trên trống đồng Ngọc Lũ, trên thạp đồng Đào Thịnh vào khỏang 2500-3000 năm. Nón lá gần với đời sống tạo nhiều nét bình dị, đoan trang, yêu kiều, duyên dáng cho ngời con gái Việt Nam và thực tiễn với đời sống nông nghiệp, một n¾ng hai s¬ng. b. Th©n bµi (4.5®) - Nguån gèc - CÊu t¹o, nguyªn liÖu vµ c¸ch lµm + Víi c©y m¸c s¾c, hä chuèt tõng sîi tre thµnh 16 nan vµnh mét c¸ch c«ng phu råi uèn thµnh vßng trßn trÞa bãng bÈy. + Lá cọ phơi khô ,ngời mua phải phơi lá vào sơng đêm cho bớt độ giòn và có màu trắng xanh. + Có đợc nan nón, lá nón ngời ta dùng cái khung hình chóp ,có 6 cây sờn chính để gài 16 c¸i vµnh nãn lín nhá kh¸c nhau lªn khung. Bµn tay ngêi thî tho¨n tho¾t kluån mòi kim len xuèng sao cho lç kh©u thËt kÝn .nguêi thî khÐo cßn cã tµi lÈn chØ,khÐo lÐo giÊu nh÷ng nót nổi vào trong.Chiếc nón khi hòan chỉnh vừa bền vừa đẹp ,soi lên ánh mặt trời thấy kín đều - Nãn l¸ ë ViÖt Nam cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau:Nãn dÊu ,nãn quai thao, nãn thóng, nãn khua, nón bài thơ....Có thể kể đến làng Phú Cam nổi tiếng với nón bài thơ Huế đã xinh ở d¸ng l¹i nh· ë mµu,máng nhÑ,soi lªn ¸nh s¸ng thÊy râ nh÷ng h×nh træ giÊy vÒ phong c¶nh HuÕ kÌm theo líi th¬ cµi ë hai líp l¸.Hay x· NghÜa Ch©u(NghÜa Hng) tõ l©u næi tiÕng víi nghề làm nón thanh thóat ,bền đẹp.Rồi nón Gò Găng ở Bình Định,Nón lá ở làng Chuông (Thanh Oai, Hà Tây), tất cả tô đẹp thêm cho nét văn hóa nón độc đáo của Việt Nam. - Còng chÝnh v× mang ®Çy tÝnh nghÖ thuËt mµ con ngêi lu«n biÕt tr©n träng s¶n vËt v¨n hãa nµy.Vµ råi, tÊt nhiªn,chiÕc nãn l¸ ®i vµo th¬ ca nhÑ nhµng nh mÆc nhiªn ph¶i vËy. - H×nh ¶nh chiÕc nãn l¸ trong m¾t nhµ th¬ lµ h×nh ¶nh cña ngêi thiÕu n÷ th¬ ng©y trong tµ áo dài thanh khiết,của ngời phụ nữ mộc mạc chân tình gắn đời với mảnh ruộng quê hơng,của những mối tình thầm kín gửi qua bài thơ dấu trong nón lá. c. Kết bài (0.25đ): Khẳng định vai trò của nón Mỗi chiếc nón có một linh hồn riêng ,một ý nghĩa riêng. Hiện nay ,Việt Nam ta có đến hµng chôc läai nãn cæ truyÒn kh¸c nhau,chøng minh cho nÒn v¨n hãa vµ ®Ëm s¾c nghÖ thuËt.§êi sèng v¨n minh,ph¸t triÓn nhung nãn l¸ ViÖt Nam vÉn thuÇn tóy nguyªn h×nh cña nó :giản dị,duyên dáng, ở bất cứ nơi đâu,từ rừng sâu hẻo lánh,trên đồng ruộng mênh mông,dọc theo sông dài biển cả,đều thấy chiếc nón lá ngàn đời không đổi thay. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp - ChuÈn bÞ s¸ch HKII, so¹n bµi tiÕp theo.

(47) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 20. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Nhí rõng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Cảm nhận của em về 1.Tìm hiểu đề bµi th¬ “Nhí rõng” cña ThÕ - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc L÷? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t©m tr¹ng ch¸n ghÐt cña con hæ trong c¶nh ngé bÞ tï h·m ë vên b¸ch thó, qua đó thể hiện khát vọng về cuộc sống tự do, cao cả ch©n thËt. §ã còng lµ t©m tr¹ng cña thÕ hÖ con ngêi lóc bÊy giê. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. 2. Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm -Thế Lữ (1907- 1989) là nhà thơ tiêu biểu của phong b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau trµo th¬ míi. Bµi th¬ Nhí rõng in trong tËp “MÊy vần thơ” là bài thơ tiêu biểu của ông góp phần mở đờng cho sự thắng lợi của thơ mới. b. Th©n bµi * Khæ 1 - Tâm trạng của con hổ khi bị nhốt trong cũi sắt đợc biÓu hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷: GÆm mét khèi c¨m hên trong cũi sắt, bị nhục nhằn tù hãm, làm trò lạ mắt, đồ chơi  Đang đợc tung hoành mà giờ đây bị giam hãm trong cũi sắt  bị biến thành thứ đồ chơi, nỗi nhôc bÞ ë chung víi nh÷ng kÎ tÇm thêng, thÊp kÐm, nçi bÊt b×nh. - Tõ “gËm”, “Khèi c¨m hên” (GËm = c¾n, d»n … , Khèi = danh tõ chuyÓn thµnh tÝnh tõ) trùc tiÕp diÔn tả hành động, và t thế của con hổ trong cũi sắt ở vờn bách thú. Cảm xúc hờn căm kết đọng trong tâm hồn,.

(48) đè nặng, nhức nhối, không có cách nào giải thoát, đành nằm dài trông ngày tháng dần qua, buông xuôi bÊt lùc - NghÖ thuËt t¬ng ph¶n gi÷a h×nh ¶nh bªn ngoµi bu«ng xu«i vµ néi t©m hên c¨m trong lßng cña con hæ thÓ hiÖn nçi ch¸n ghÐt cuéc sèng tï tóng, khao kh¸t tù do. *Khæ 2 - C¶nh s¬n l©m ngµy xa hiÖn nªn trong nçi nhí cña con hổ đó là cảnh sơn lâm bóng cả, cây già, tiếng gió gµo ngµn, giäng nguån hÐt nói,thÐt khóc trêng ca d÷ dội... Điệp từ ''với'', các động từ chỉ đặc điểm của hành động gợi tả sức sống mãnh liệt của núi rừng đại ngµn, c¸i g× còng lín lao phi thêng, hïng vÜ, bÝ Èn chóa s¬n l©m hoµn toµn ngù trÞ… - Trên cái nền thiên nhiên đó, hình ảnh chúa tể muôn loài hiện lên với t thế dõng dạc, đờng hoàng, lợn tấm thân ...Vờn bóng ... đều im hơi. Từ ngữ gợi hình d¸ng, tÝnh c¸ch con hæ (giµu chÊt t¹o h×nh) diÔn t¶ cảm xúc vẻ đẹp vừa uy nghi, dũng mãnh vừa mềm m¹i, uyÓn chuyÓn cña chóa s¬n l©m. T©m tr¹ng hæ lóc nµy hµi lßng, tho¶ m·n, tù hµo vÒ oai vò cña m×nh * Khæ 3 - Cảnh rừng ở đây đợc tác giả nói đến trong thời điểm: đêm vàng, ngày ma chuyển bốn phơng ngàn, b×nh minh c©y xanh bãng géi, chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng  thiªn nhiªn rùc rì, huy hoµng, tr¸ng lÖ - Giữa thiên nhiên ấy con hổ đã sống một cuộc sống đế vơng: - Ta say mồi ... tan- Ta lặng ngắm ...Tiếng chim ca ...- Ta đợi chết ...  điệp từ ''ta'': con hổ uy nghi lµm chóa tÓ. C¶nh th× chan hoµ ¸nh s¸ng, rén r· tiÕng chim, c¶nh th× d÷ déi. ... c¶nh nµo còng hïng vÜ, th¬ méng vµ con hæ còng næi bËt, kiªu hïng, lÉm liệt. Đại từ “ta” đợc lặp lại ở các câu thơ trên thể hiện khÝ ph¸ch ngang tµng, lµm chñ, t¹o nh¹c ®iÖu r¾n rái, hµo hïng. - §iÖp ng÷, c©u hái tu tõ: nµo ®©u, ®©u nh÷ng,  tÊt c¶ lµ dÜ v·ng huy hoµng hiÖn lªn trong nçi nhí ®au đớn của con hổ và khép lại bằng tiếng than u uất ''Than «i!”. Con hæ béc lé trùc tiÕp nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do cña chÝnh m×nh. *Khæ 4 - C¶nh vên b¸ch thó hiÖn ra díi c¸i nh×n cña con hæ chỉ là hoa chăm, cỏ xén, lối phẳng, cây trồng, giải nớc đen giả suối ... mô gò thấp kém, ... học đòi bắt chớc  cảnh đáng chán, đáng khinh, đáng ghét. Tất cả chØ lµ ngêi t¹o, do bµn tay con ngêi söa sang, tØa tãt nên nó rất đơn điệu, nhàm tẻ, giả dối, tầm thờng chứ kh«ng ph¶i thÕ giíi cña tù nhiªn, m¹nh mÏ, bÝ hiÓm. - Giäng th¬ giÔu nh¹i, sö dông mét lo¹t tõ ng÷ liÖt kª liªn tiÕp, ng¾t nhÞp ng¾n, dån dËp  thÓ hiÖn sù chán chờng, khinh miệt, đáng ghét…, tất cả chỉ đơn điệu, nhàn tẻ không thay đổi, giả dối, nhỏ bé, vô hån. - Cảnh vờn bách thú tù túng đó chính là thực tại xã hội đơng thời đợc cảm nhận bởi những tâm hồn lãng mạn. Thái độ ngao ngán, chán ghét cao độ đối với cảnh vờn bách thú của con hổ cũng chính là thái độ của họ đối với xã hội. Tâm trạng chán chờng của hổ.

(49) còng lµ t©m tr¹ng cña nhµ th¬ l·ng m¹n vµ cña ngêi d©n ViÖt Nam mÊt níc trong hoµn c¶nh n« lÖ nhí l¹i thêi oanh liÖt chèng ngo¹i x©m cña d©n téc * Khæ 5 - GiÊc méng ngµn cña con hæ híng vÒ mét kh«ng gian oai linh, hùng vĩ, thênh thang nhng đó là không gian trong mộng (nơi ta không còn đợc thấy bao giờ) - kh«ng gian hïng vÜ. §ã lµ nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do. §ã còng lµ kh¸t väng gi¶i phãng cña ngêi d©n mất nớc.Đó là nỗi đau bi kịch. Điều đó phản ánh khát vọng đợc sống chân thật, cuộc sống của chính m×nh, trong xø së cña chÝnh m×nh. §ã lµ kh¸t väng gi¶i phãng, kh¸t väng tù do. c. KÕt bµi - Bµi th¬ trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n: m¹ch c¶m xóc s«i næi, cuån cuén tu«n trµo thÓ hiÖn t©m tr¹ng chán ghét của con hổ trong cảnh ngộ bị tù hãm ở vờn bách thú, qua đó thể hiện khát vọng về cuộc sống tù do, cao c¶ ch©n thËt. §ã còng lµ t©m tr¹ng cña thÕ hÖ con ngêi lóc bÊy giê. 3. ViÕt bµi 4.§äc vµ ch÷a bµi. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn, Quª h¬ng. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 21 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Quª h¬ng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn? 1. Bµi tËp 1 C¸c chøc n¨ng cña c©u nghi - C©u nghi vÊn lµ c©u cã c¸c tõ nghi vÊn, cã chøc vÊn? năng chính là dùng để hỏi, khi viết thờng kết thúc b»ng dÊu hái. +Nã ë ®©u ? +Tiếng ta đẹp nh thế nào? +Ai biÕt ?.

(50) §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Quª h¬ng” cña TÕ Hanh?. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. +Nã t×m g× ? +C¸ b¸n ë ®©u ? - Trong nhiÒu truêng hîp, c©u nghi vÊn kh«ng dïng để hỏi mà dùng để cầu khiến, khẳng định, phủ định, đe doạ, bộc lộ t/c cảm xúc và không cần ngời đối tho¹i tr¶ lêi. - Nếu không dùng để hỏi thì trong một số trờng hợp, c©u nghi vÊn cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, dÊu chÊm, dÊu chÊm löng. 2. Bµi tËp 2 *.Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dị mà gợi cảm, bài thơ Quê hơng của TH đã vẽ lên mét bøc tranh t¬i s¸ng vÒ mét lµng quª miÒn biÓn, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ khoắn, đầy sức sống của ngời dân làng chài và sinh hoạt lao động làng chµi. Bµi th¬ cho ta thÊy t/c quª h¬ng trong s¸ng tha thiÕt cña nhµ th¬. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. *. Dµn ý a. Më bµi - Giíi thiÖu vÒ bµi th¬ vµ néi dung chÝnh b. Th©n bµi 1 H×nh ¶nh quª h¬ng a. Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª - H/a quê hơng đợc tác giả giới thiệu: làm nghề chài líi, níc bao v©y ... s«ng. C¸ch giíi thiÖu rÊt tù nhiªn bình dị về nghề nghiệp và vị trí địa lí của làng ta thấy ®©y lµ mét lµng chµi ven biÓn. b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá - Đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh: trời trong, gió … hồng => một buổi sáng đẹp trời hứa hÑn mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi. -Trên đó nổi bật là h/a chiếc thuyền và cánh buồm, chiếc thuyền đợc diễn tả thật ấn tợng: ChiÕc thuyÒn nhÑ ...m· Ph¨ng m¸i...giang khÝ thÕ b¨ng tíi dòng m·nh lµm to¸t lªn mét søc sống mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn. - Cánh buồm đợc tác giả so sánh, nhân hoá: giơng to nh…gió. Sự cảm nhận tinh tế, cùng sự liên tởng độc đáo cánh buồm căng hiện lên với một vẻ đẹp lãng m¹n, bÊt ngê, h/a c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã biÓn kh¬i quen thuéc bçng trë lªn lín lao, thiªng liªng vµ rất thơ mộng. TH nh nhận ra đó chính là biểu tợng cña linh hån lµng chµi. Nhµ th¬ võa vÏ chÝnh x¸c c¸i hình vừa cảm nhận đợc cái hồn của sự vật. c. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về - Dân làng đón đoàn thuyền đánh cá trở về trong không khí ồn ào, tấp nập => cảnh đông vui náo nhiệt .Cảnh làng chài đón đoàn thuyền cá trở về là bức tranh sinh động, náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống và họ nh thầm cảm ơn trời biển đã cho ngời dân lµng chµi trë vÒ an toµn vµ c¸ ®Çy ghe - Ngời dân làng chài đợc miêu tả với làn da ngăm r¸m n¾ng, th©n ...vÞ xa x¨m.Víi bót ph¸p võa t¶ thùc vừa sáng tạo độc đáo, ngời lao động làng chài thật đẹp với nớc da nhuộm nắng gió, thân hình vạm vỡ.

(51) thÊm ®Ëm vÞ mÆn mßi, nång to¶ vÞ xa x¨m cña biÓn, trë nªn cã tÇm vãc phi thêng. - Con thuyền sau chuyến đi vất vả đợc tác giả miêu t¶: im …n»m, nghe …vá. NghÖ thuËt nh©n ho¸ miªu tả con thuyền có hồn nh một phần sự sống lao động cña lµng chµi. Con thuyÒn còng gièng nh con ngêi sau mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy mÖt mái, nã n»m nghØ ng¬i vµ c¶m nhËn vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i ®ang lan to¶ trong thí vá - Ngêi viÕt cã t©m hån tinh tÕ, tµi hoa vµ nhÊt lµ cã tÊm lßng g¾n bã s©u nÆng víi quª h¬ng 2. Nçi nhí quª h¬ng(khæ cuèi) - Xa quª nhng t¸c gi¶ “lu«n tëng nhí” quª h¬ng. Lèi biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhí vÒ quª h¬ng t¸c gi¶ nhí vÒ: Nhí mµu níc ...vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hơng luôn tởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trng của quê hơng Đó là hơng vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trng... * Quª h¬ng lµ nçi nhí thêng trùc trong t©m hån t¸c gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña ngêi d©n lµng chµi. c. KÕt bµi - Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt 3. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo a. Mở bài - TH cã mÆt trong phong trµo th¬ míi víi nh÷ng bµi c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi thơ mang nặng nỗi buồn và t/y quê hơng đất nớc. ''Quê hơng'' là bài thơ đợc in trong tập ''Hoa niên'' xuÊt b¶n n¨m 1945 më ®Çu cho nguån c¶m høng lín trong suốt đời thơ Tế Hanh. b. Th©n bµi c. KÕt bµi Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mµ gîi c¶m, bµi th¬ Quª hơng của TH đã vẽ lên một bức tranh tơi sáng về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên h/a khoẻ kho¾n, ®Çy søc sèng cña ngêi d©n lµng chµi vµ sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho ta thấy t/c quê h¬ng trong s¸ng tha thiÐt cña nhµ th¬. GV gọi một số HS đọc bài và 4.Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc Khi con tu hó. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:.

(52) TuÇn 22 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Cảm nhận của em về 1.Tìm hiểu đề bµi th¬ “Khi con tu hó” cña - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc Tè H÷u? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬. 2. Dµn ý a. Më bµi HS dựa vào kiến thức đợc - Tố Hữu đợc coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng tìm hiểu để lập dàn bài đảm và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú đợc viết trong b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau nhà lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đơng hoạt động c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, híng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi - Cảnh mùa hè đợc tác giả gợi ra bằng âm thanh của tiếng tu hú - tiếng chim đặc trng báo hiệu hè về - Tiếng chim tu hú đã thức dậy trong tâm hồn ngời chiến sĩ trẻ trong tù một khung cảnh mùa hè đẹp với tiÕng ve kªu r©m ran trong vên c©y, lóa chiªm chÝn vàng trên cánh đồng, bầu trời cao rộng với cánh diều chao lîn, §©y lµ mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì mµu sắc và hơng vị ngọt ngào, bầu trời khoáng đạt tự do.Cuéc sèng thanh b×nh ®ang sinh s«i, n¶y në, ngät ngào tràn trề nhựa sống đang sôi động trong tâm hồn ngời tù. Nhng tất cả đều trong tâm tởng. - Nhà thơ đã đón nhận mùa hè bằng thính giác, bằng t©m tëng, b»ng søc m¹nh cña t©m hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: Mµ ch©n …tan …«i. Ngét …uÊt th«i. Nhịp thơ 6/2; 3/3, động từ mạnh (đạp tan phòng, chÕt uÊt), sö dông nhiÒu th¸n tõ («i, th«i, lµm sao) ta cảm nhận đợc tâm trạng ngột ngạt uất ức cao độ, khao kh¸t tho¸t c¶nh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. TiÕng chim tu hó ë ®Çu bµi lµ tiÕng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ngêi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi  t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ngêi tï vît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do..

(53) c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy HS dựa vào kiến thức đợc 3. Viết bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo a. Mở bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi - Tố Hữu đợc coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú đợc viết trong nhà lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đơng hoạt động c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, híng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy. GV gọi một số HS đọc bài và 4.Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc - Giê sau kiÓm tra. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 23 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Tøc c¶nh P¸c Bã B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? 1. Bµi tËp 1 Chøc n¨ng? VD? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh: hãy, đừng, chớ,nào...hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yªu cÇu, ra lÖnh, khuyªn b¶o - Khi viÕt c©u cÇu khiÕn thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm than, nhng khi ý kiến không đợc nhấn mạnh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD: Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. §i th«i con. – yªu cÇu §Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ 2. Bµi tËp 2 bài thơ “Tức cảnh Pác Bó” *.Tìm hiểu đề cña HCM? - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc.

(54) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi. - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng c©u th¬. 2. Dµn ý a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi - Câu thơ 1 sử dụng phép đối về không gian và đối về thời gian, ngắt nhịp 4/3 sóng đôi tạo cảm giác nhịp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc sèng hµi hoµ th th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi nhÞp sèng cña nói rõng. - C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã s½n hµng ngµy trong b÷a ¨n cña B¸c. Giäng điệu đùa vui: lơng thực, thực phẩm ở đây đầy đủ và d thừa. Bữa ăn của Bác thật đạm bạc giản dị mà chan chứa tình cảm đó là toàn là sản vật của thiên nhiên ban tÆng cho con ngêi. §ã còng lµ niÒm vui cña ngêi chiÕn sÜ CM lu«n g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn - C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c làm việc bên bàn đá chông chênh rất giản dị, đơn sơ. Hình tợng ngời chiến sĩ đợc khắc hoạ thật nổi bật vừa chân thực vừa sinh động lại vừa nh có một tầm vãc lín lao, mét t thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh một bức tợng đài về vị lãnh tụ CM. HCM đang dịch sö §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn cán bộ đồng thời chính là xoay chuyển lịch sử VN. - Câu thơ thứ 3 là suy nghĩ của Bác về cuộc đời cách m¹ng. §ã lµ cuéc sèng gian khæ nhng lµ niÒm vui giữa chốn núi rừng – cuộc đời “ sang” - sang trọng giàu có. Đó là TT, cuộc đời làm CM lấy lý tởng cứu níc lµm lÏ sèng kh«ng hÒ bÞ gian khæ khuÊt phôc. Cuộc đời CM của Bác thật gian khổ nhng Bác thấy đó là niềm vui của ngời chiến sĩ CM giữa chốn lâm tuyền. Bác là ngời CM sống lạc quan tự tin yêu đời. c. KÕt bµi - là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha lẫn giọng đùa vui Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. 3. ViÕt bµi a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam Đàn – Nghệ An, là nhà lãnh tụ vĩ đại, nhà thơ lớn, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra đời trong thời gian Bác sống và làm việc tại hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh.

(55) ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi c. KÕt bµi - Tøc c¶nh P¸c Bã lµ bµi th¬ tø tuyÖt b×nh dÞ pha lÉn giọng đùa vui, cho thấy tinh thần lạc quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ngêi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. 4.§äc vµ ch÷a bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, - chuẩn bị ôn tập các kiến thức của bài Ngắm trăng, Đi đờng. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 24 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn - Ôn tập lại các kiến thức và rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Ngắm trăng, Đi đờng B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp.

(56) C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? - C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh: Cho VD? hãy, đừng, chớ,nào…hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để yêu cầu, ra lệnh, khuyên bảo - Khi viÕt c©u cÇu khiÕn thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm than, nhng khi ý kiến không đợc nhấn mạnh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm. VD a. Thôi đừng lo lắng – khuyên bảo. b. Cø vÒ ®i. – yªu cÇu. c. §i th«i con. – yªu cÇu 2. Bµi tËp 2 Đề bài: Phân tích bài thơ *.Tìm hiểu đề Ngắm trăng, Đi đờng của - Thể loại: Cảm thụ tác phẩm văn học HCM để thấy phong thái ung - Nội dung cần làm sáng tỏ: là bài thơ tứ tuyệt giản dung, tinh thÇn l¹c quan cña dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thÊy t/y thiªn nhiªn ngêi chiÕn sÜ cm? đến say mê và phong thái ung dung của BH ngay cả trong cảnh ngục tù khổ tăm tối. Đi đờng mang ý nghĩa t tởng sâu sắc, từ việc đi đờng núi đã gợi ra một chân lí đờng đời : vợt qua gian lao chồng chất sẽ tíi th¾ng lîi vÎ vang. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn lît ph©n tÝch bµi th¬ 2. Dµn ý a. Më bµi HS dựa vào kiến thức đợc Tõ tháng 8- 1942 đến tháng 9-1943, Bác Hồ bị tìm hiểu để lập dàn bài đảm chÝnh quyÒn TGT b¾t giam trong c¸c nhµ lao tØnh b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Quảng Tây. Trong bóng tối của lao tù, Ngời đã viết ra nh÷ng dßng ¸nh s¸ng. §ã lµ nh÷ng dßng th¬ trong Nhật kí trong tù. Ngắm trăng, Đi đờng là hai bài thơ tiªu biÓu cña tËp th¬ cho thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña ngêi chiÕn sÜ cm. b. Th©n bµi * Ng¾m tr¨ng - BH ngắm trăng trong một hoàn cảnh hết sức đặc biÖt: trong tï ngôc. BËc tao nh©n mÆc kh¸ch thëng thức trăng đang trong cảnh tù ngục bị đày đoạ vô cùng cực khổ. Không vớng bận với vật chất tầm thờng mà vẫn hoà lòng mình để ngắm trăng. - Câu thơ thứ 2 Vừa để hỏi vừa để bộc lộ cảm xúc của tác giả trớc cảnh đêm trăng đẹp. cã c¸i xèn xang bèi rèi rÊt nghÖ sÜ cña HCM tríc cảnh đêm trăng quá đẹp. Chứng tỏ Ngời yêu thiên nhiên một cách say đắm nên đã rung động trớc cảnh đêm trăng đẹp dù là trong tù ngục.- Cảm xúc xao xuyến của nhà thơ, không cầm đợc lòng trớc cảnh trăng đẹp. - Bất chấp mọi khó khăn thiếu thốn Ngời đã thả tâm hồn mình ra ngoài cửa sắt của nhà tù để tìm đến ngắm trăng tức là để giao hoà với thiên nhiên. - VÇng tr¨ng còng vît ra qua song cöa s¾t cña nhµ tï để đến với nhà thơ. Cả Ngời và trăng chủ động tìm đến nhau giao hoà với nhau. Ngời chủ động đến với trăng, trăng chủ động tìm đến với Ngời Dờng nh họ đã trở thành tri âm tri kỉ với nhau. => B¸c rÊt yªu thiªn nhiªn vµ g¾n bã víi thiªn nhiªn..

(57) * Đi đờng - Giäng suy ngÉm, nhÞp 4/3.Võa ®i hÕt nói nµy l¹i đến một lớp núi khác cứ thế khó khăn chồng chất khã kh¨n, gian lao liªn tiÕp gian lao.khã kh¨n gian khæ dêng nh lµ bÊt tËn. - Câu thơ mở ra ý nghĩa chủ đạo của bài thơ đó là nỗi gian lao của ngời đi đờng. Đó là suy ngẫm thấm thía rút ra từ bao cuộc đi đờng đầy khổ ải của nhà thơ. - giäng ®iÖu khÈn tr¬ng thanh tho¸t h¬n, mäi gian lao đã kết thúc, lùi về phía sau, ngời đi đờng lên đến đỉnh cao chót vót là lúc gian lao nhất nhng đồng thời cũng là lúc mọi khó khăn vừa kết thúc, ngời đi đờng đã đứng trên cao điểm tột cùng. - Cả một chặng đờng gian lao đã kết thúc, h/a nhân vật trữ tình không còn là ngời đi đờng núi vô cùng cực khổ trớc mắt sau lng đều là núi non, mà đã trở thành ngời khách du lịch đã đi đến đợc vị trí cao nhất để tha hồ thởng ngoạn phonh cảnh núi non hùng vĩ bao la tr¶i ra tríc m¾t. - Câu thơ diễn tả sự vui sớng đặc biệt bất ngờ đó là h¹nh phóc v« cïng lín lao cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng hoµn toµn th¾ng lîi qua bao gian khæ hi sinh. Câu thơ thấp thoáng hiện ra h/a con ngời đứng trên đỉnh cao thắng lợi với t thế làm chủ thiên nhiên. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thấy t/y thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ tăm tối. Đi đờng mang ý nghĩa t tởng sâu sắc, từ việc đi đờng núi đã gợi ra một chân lí đờng đời : vợt qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. 3. ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo 4.Đọc và chữa bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi - Ôn tập câu trần thuật, câu phủ định, chiếu dời đô..

(58) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 25 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi kiÓm tra trªn líp. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: * KiÓm tra: sù chuÈn bÞ * ¤n tËp I. §Ò bµi: 1. Bài tập 1: Khoanh tròn vào chữ cái chọn câu trả lời đúng C©u 1: Tõ nµo trong c©u th¬ sau thÓ hiÖn râ nhÊt sù c¨m hên cña Chóa s¬n l©m trong bµi th¬ "Nhí rõng" cña ThÕ L÷ ? “GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t” A. Tõ còi s¾t. B. Tõ c¨m hên, C. Tõ khèi. D. Tõ gËm. Câu 2: Biện pháp nghệ thuật gì đợc sử dụng, tác dụng của nó nh thế nào trong hai câu thơ sau: ChiÕc thuyÒn nhÑ h¨ng nh con tuÊn m·, Ph¨ng m¸i chÌo m¹nh mÏ vît trêng giang. (Quª h¬ng – TÕ Hanh). A. Nh©n ho¸: gîi h×nh ¶nh con ngêi. B. So s¸nh: thÓ hiÖn sù khoÎ kho¾n, m¹nh mÏ cña con thuyÒn. C. Èn dô: t¹o nªn søc gîi c¶m. D. Ho¸n dô: t¹o nªn ý nghÜa s©u xa. Câu 3: Biện pháp đối có tác dụng gì cho hai câu thơ cuối trong bài “Ngắm trăng” của Hồ ChÝ Minh. A.T¹o ©m hëng vang väng. B. Gîi ra sù tr¸i ngîc gi÷a ngêi vµ tr¨ng. C.Tạo sự cân xứng, hài hoà, đăng đối về hình thức; gợi ra sự giao hoà đặc biệt gia ngời vµ tr¨ng. D.Tạo nên màu sắc hiện đại cho hai câu thơ. C©u 4: C©u nµo trong c¸c c©u sau lµ c©u cÇu khiÕn: A. L·o kh«ng hiÓu t«i. B. T«i buån l¾m C. ThÕ nã cho b¾t µ ? D. Anh ®i ®i! Câu 5: Bài văn “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn đợc viết bằng thể loại: A C¸o; B. HÞch; C. V¨n tÕ; D. ChiÕu. Câu 6: Câu trần thuật sau đây dùng để làm gì ? “Mặt lão đột nhiên co rúm lại”. A. KÓ B. Béc lé c¶m xóc C. Miªu t¶ D. §Ò nghÞ. Câu 7:Yếu tố nào sau đây có thể đợc đa vào trong văn bản nghị luận ? A. Tình cảm, cảm xúc, thái độ. B. NiÒm h¹nh phóc. C. Nçi ®au buån. D. Sù tr©n träng. 2. Bài tập 2: Chuyển các câu khẳng định sau thành câu phủ định và giữ nguyên ý câu khẳng định. a. T«i ®i ch¬i. b. Nam häc b×nh thêng. c. Lan ®ang ë bªn trong. d. C« Êy h¸t hay. 3. Bài tập 3: Nối một ý cột A với một ý cột B để có nhận định đúng về tác giả và thể lo¹i trong c¸c thÓ lo¹i v¨n häc cæ: A B 1. HÞch, a. TriÒu thÇn tr×nh lªn nhµ vua. 2. C¸o, b. Vua dïng ban bè mÖnh lÖnh. 3. ChiÕu, c. Vua chúa hay thủ lĩnh viết ra để 4. TÊu sí. c«ng bè mét kÕt qu¶ hay mét sù nghiÖp cho mäi ngêi biÕt..

(59) d.Do vua chóa, thñ lÜnh viÕt kªu gäi mäi ngêi chèng thï trong,giÆc ngoµi. 4. Bµi tËp 4: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ "Khi con tu hó" cña Tè H÷u. 5. Bµi tËp 5: Giíi thiÖu vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh em yªu thÝch. II. §¸p ¸n 1. Bµi tËp 1: 1D , 2B, 3C, 4D, 5D, 6C, 7A 2.Bµi tËp 2: ChuyÓn nh sau: 1. T«i kh«ng ph¶i kh«ng ®i ch¬i. 2. Nam häc kh«ng giái còng kh«ng dèt. 3. Lan kh«ng ë bªn ngoµi. 4. C« Êy h¸t kh«ng ph¶i kh«ng hay. 3. Bµi tËp 3: 1d , 2c, 3b, 4a 4. Bµi tËp 4 a. Më bµi - Tố Hữu đợc coi là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến. Bài thơ Khi con tu hú đợc viết trong nhà lao Thừa Phủ(Huế) khi tác giả đơng hoạt động cách mạng, mới bị bắt giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, híng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi - Cảnh mùa hè đợc tác giả gợi ra bằng âm thanh của tiếng tu hú - tiếng chim đặc trng báo hiÖu hÌ vÒ - Tiếng chim tu hú đã thức dậy trong tâm hồn ngời chiến sĩ trẻ trong tù một khung cảnh mùa hè đẹp với tiếng ve kêu râm ran trong vờn cây, lúa chiêm chín vàng trên cánh đồng, bÇu trêi cao réng víi c¸nh diÒu chao lîn. §©y lµ mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì mµu s¾c và hơng vị ngọt ngào, bầu trời khoáng đạt tự do.Cuộc sống thanh bình đang sinh sôi, nảy nở, ngọt ngào tràn trề nhựa sống đang sôi động trong tâm hồn ngời tù. Nhng tất cả đều trong t©m tëng. - Nhà thơ đã đón nhận mùa hè bằng thính giác, bằng tâm tởng, bằng sức mạnh của tâm hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: Mµ ch©n …uÊt th«i. Nhịp thơ 6/2; 3/3, động từ mạnh (đạp tan phòng, chết uất), sử dụng nhiều thán từ (ôi, thôi, làm sao) ta cảm nhận đợc tâm trạng ngột ngạt uất ức cao độ, khao khát thoát cảnh tù ngục trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng chim tu hú. Tiếng chim tu hú ở đầu bài là tiếng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ngêi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi  t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ngêi tï vît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do. c. KÕt bµi: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy 5. Bµi tËp 5 a) Mở bài: Giới thiệu đối tợng cần đợc thuyết minh (có thể là một danh lam thắng cảnh: Hµ Néi, vÞnh H¹ Long, TP H¶i Phßng, HuÕ, Vòng Tµu, TP Hå ChÝ Minh, ... b) Th©n bµi: - Giíi thiÖu vÞ trÝ, - Nguån gèc h×nh thµnh xuÊt xø tªn gäi vµ sù tÝch(nÕu cã) - đặc điểm - qu¸ tr×nh trïng tu - gi¸ trÞ vª kinh tÕ, du lÞch, v¨n ho¸ truyÒn thèng; - bµi häc vÒ sù gi÷ g×n vµ t«n t¹o. c) Kết bài: có thể là lời đánh giá danh thắng đó. *. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập các kiến thức của bài câu trần thuật, câu phủ định, Chiếu dời đô - Giê sau kiÓm tra.

(60) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 26 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về câu trần thuật, câu phủ định - Rèn kĩ năng cảm thụ văn qua bài Chiếu dời đô B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung 1. Bµi tËp 1 ? ThÕ nµo lµ c©u trÇn thuËt? - C©u trÇn thuËt kh«ng cã kiÓu c©u cña c©u nghi vÊn, LÊy VD? câu cầu khiến, câu cảm thán, thờng để kể thông báo, nhận định, miêu tả… - Ngoµi chøc n¨ng chÝnh trªn ®©y, c©u trÇn thuËt cßn dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ t/c cảm xúc… ( vèn lµ chøc n¨ng chÝnh cña c¸c kiÓu c©u kh¸c) - Khi viÕt, c©u trÇn thuËt thêng kÕt thóc b»ng dÊu chấm, nhng đôi khi nó có thể kết thúc bằng dấu chÊm tham hoÆc dÊu chÊm löng. - Đây là kiểu câu cơ bản và đợc dùng phổ biến nhất trong giao tiÕp. VD: - ¤ng Êy lµ mét ngêi tèt. - Ngay mai cả lớp đi lao động. ? Thế nào là câu phủ định? 2. Bài tập 2 LÊy VD? - Câu phủ định là câu chứa những từ ngữ phủ định nh: kh«ng, cha, ch¼ng, ch¶, kh«ng ph¶i, ch¼ng ph¶i (lµ) ®©u cã ph¶i (lµ),... - Câu phủ định dùng để :.

(61) Đề bài: Qua bài Chiếu dời đô em h·y lµm s¸ng tá vai trß của LCU trong việc dời đô?. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. + Th«ng b¸o x¸c nhËn kh«ng cã sù vËt, sù viÖc, tÝnh chất, quan hệ nào đó ( câu phủ định miêu tả) + Phản bác một ý kiến, một nhận định( câu phủ định b¸c bá) VD: Nã kh«ng ®i Hµ Néi. T«i cha bao giê ch¬i th©n víi nã. 3. Bµi tËp 3 *.Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: vai trß cña LCU trong việc dời đô. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy đợc sự thuyÕt phôc khÐo lÐo, lùa chän s¸ng suèt cña LCU. *. Dµn ý a. Më bµi - LCU ( 974- 1028) tøc LÝ Th¸i Tæ, quª ë §×nh B¶ng – Tõ S¬n – B¾c Ninh. ¤ng lµ ngêi th«ng minh, nh©n ¸i, cã chÝ lín cã c«ng s¸ng lËp ra v¬ng triÒu LÝ. Năm 1010 LCU viết Chiếu Dời Đô để thuyết phục nhân dân tuân theo mệnh lênh của nhà vua dời đô từ Hoa L vÒ Thµnh §¹i La b. Th©n bµi - Để thuyết phục dời đô LCU đã nêu việc dời đô của các triều đại xa ở TQ: Nhà Thơng : 5 lần dời đô, Nhà Chu : 3 lần dời đô.Theo LCU việc dời đô về trung tâm của các triều đại TQ phù hợp với qui luật kh¸ch quan trªn v©ng lÖnh trêi, díi theo ý d©n, nh»m mục đích mu toan nghiệp lớn, xây dựng vơng triều phån thÞnh, tÝnh kÕ l©u dµi cho thÕ hÖ sau cho nªn kÕt qu¶ vËn níc l©u dµi, phong tôc phån thÞnh quèc gia giàu mạnh, đất nớc bền vững, phát triển thịnh vợng. Việc dời đô của các triều đại này chứng tỏ dời đô là việc làm thờng xuyên của các triều đại.Trong lịch sử cũng từng có chuyện dời đô và đã từng đem lại những điều tốt đẹp. Vậy việc dời đô của LTT không cã g× lµ kh¸c thêng. - LTT phê phán việc không dời đô của 2 triều Đinh và Lê cứ đóng yên đô thành ở vùng núi Hoa L, kh«ng theo mÖnh trêi, kh«ng häc ngêi xa nªn triÒu đại ngắn ngủi, nhân dân khổ cực, vạn vật không thÝch nghi, kh«ng thÓ ph¸t triÓn thÞnh vîng trong vùng đất chật chội. Soi sử sách vào tình hình thực tế thì thực ra 2 triều đó thế và lực cha đủ mạnh để ra nơi đồng bằng, đất phẳng, nơi trung tâm của đất nớc phải dựa vào thế núi rừng hiểm trở. Thời Lí, trong đà phát triển đi lên của đất nớc, việc đóng đô ở Hoa L kh«ng cßn phï hîp n÷a - Bên cạnh lí là tình ''Trẫm rất đau xót về việc đó'', lời văn tác động cả tới tình cảm ngời đọc, tác giả bộc lộ khát vọng xây dựng đất nớc lâu bền, hùng cờng. - Theo LCU thành Đại La có nhiều lợi thế để chọn làm kinh đô của đất nớc: + Về vị thế địa lí : ở nơi trung tâm đất trời, mở ra bốn hớng, lại có núi có sông, đất rộng mà bằng phẳng, cao mà thoáng tránh đợc nạn lụt lội , chật chéi… + VÒ vÞ thÕ chÝnh trÞ: lµ ®Çu mèi giao lu,''chèn tô héi của 4 phơng'' là mảnh đất hng thịnh''muôn vật cũng rÊt mùc phong phó tèt t¬i''.. * Nh vậy về tất cả các mặt thành Đại La có đủ mọi.

(62) điều kiện tốt nhất để trở thành kinh đô của đất nớc  nớc ta đang trên đà lớn mạnh, thể hiện ý chí tự cờng dân tộc. Lý Công Uẩn dời đô là vì lợi ích của trăm dân điều đó cho ta thấy ông là một vị vua sáng suèt cã tÇm nh×n xa tr«ng réng. - Hai c©u cuèi t¸c gi¶ kh«ng ra mÖnh lÖnh mµ l¹i ra câu hỏi mang tính chất trao đổi,đối thoại, tâm tình đồng cảm giữa vua và dân, thuyết phục bằng lí và tình mà vẫn thể hiện quyết định  đó là nguyện väng cña vua vµ d©n. * Liên hệ đến Thăng Long - Hà Nội để thấy sự đúng đắn của việc dời đô đã đợc chứng minh nh thế nào trong lich sö níc ta. Th¨ng Long - Hµ Néi lu«n v÷ng vµng trong mäi thö th¸ch lÞch sö lu«n lµ tr¸i tim cña Tæ Quèc. c. KÕt bµi - Chiếu dời đô phản ánh khát vọng của nhân dân về một đất nớc độc lập, thống nhất, đồng thời phản ánh ý chí tự cờng của dân tộc Đại Việt đang trên đà phát triển. Dời đô từ Hoa L ra vùng đồng băng chứng tỏ triều đình đủ sức chấm dứt nạn PK cát cứ, thế và lực s¸nh ngang ph¬ng B¾c, thùc hiÖn nguyÖn väng cña nhân dân thu giang sơn về một mối, xây dựng đất nớc độc lập tự cờng. Bài chiếu có sức thuyết phục HS dựa vào kiến thức đợc mạnh mẽ vì nói đúng đợc ý nguyện của nhân dân, có tìm hiểu để viết bài đảm bảo sự kết hợp hài hoà giữa lí và tình. c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi *. ViÕt bµi GV gọi một số HS đọc bài và *.Đọc và chữa bài cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị ôn tập Hịch tớng sĩ, Hành động nói - Giê sau kiÓm tra, «n tËp.. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 27 A. Mục tiêu cần đạt: - Ôn tập lại các kiến thức về hành động nói - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi HÞch tíng sÜ B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò. Néi dung.

(63) 1.Bµi tËp 1 ? Thế nào là hành động nói? - Hành động nói là hành động đợc thực hiện bằng lời Các kiểu hành động nói th- nói nhằm mục đích nhất định. êng gÆp? VD? - Một số kiểu hành động nói thờng gặp: Ngời ta dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thờng gặp là hỏi, trình bµy ( b¸o tin, kÓ,t¶…) ®iÒu khiÓn( cÇu khiÕn, ®e do¹…) høa hÑn, béc lé c¶m xóc. VD: - Hôm qua mình đợc 10 toán. ( thông báo) - T«i rÊt c¨m ghÐt tªn cai lÖ. ( béc lé c¶m xóc) §Ò bµi: Chøng minh HÞch t2.Bµi tËp 2 íng sÜ cña TQT cã sù kÕt hîp * Tìm hiểu đề chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: HÞch tíng sÜ cña TQT cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh. - Cách làm: phân tích các luận điểm để thấy đợc sự sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh (lÝ lÏ, dÉn chøng HS dựa vào kiến thức đợc và tình cảm) tìm hiểu để lập dàn bài đảm *. Dàn ý a. Më bµi: TrÇn Quèc TuÊn (1231-1300) lµ ngêi cã b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau phẩm chất cao đẹp, có tài năng văn võ song toàn, có c«ng lao lín trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mông Nguyên lần 2 và 3. Hịch tớng sĩ đợc ông viết kho¶ng tríc cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn lần 2 (1285) để khích lệ tớng sĩ học tập cuốn ''Binh th yÕu lîc''. §Ó thuyÕt phôc tíng sÜ HÞch tíng sÜ cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a lÝ vµ t×nh b. Th©n bµi - TQT đã nêu những tấm gơng trung thần trong sử s¸ch TQ. Hä lµ tíng Do Vu, VCK; gia thÇn nhá: Dù Nhîng, K§; quan nhá: Th©n kho¸i. T¸c gi¶ nªu tªn những trung thần nghĩa sĩ của TQ họ đã xả thân vì chúa bất chấp tính mạng để khích lệ ý chí xả thân vì níc. - Sau khi nªu g¬ng trung thÇn nghÜa sÜ t¸c gi¶ chØ ra hiện tình đất nớc dới tội ác của kẻ thù.Trong thời buổi loạn lạc sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đờng, uốn lỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh HTL mà đòi ngäc lôa, gi¶ hiÖu V©n Nam v¬ng mµ thu b¹c vµng ... Thật khác nào đem thịt mà nuôi hổ đói...  chúng ngang ngîc: ®i l¹i nghªnh ngang, b¾t n¹t tÓ phô. Chúng tham lam tàn bạo vơ vét, đòi hỏi, hạch sách hung hãn nh hổ đói. Bằng giọng văn mỉa mai châm biếm, lột tả bằng những hành động thực tế và hình ảnh so sánh ẩn dụ: ''lỡi cú diều'', ''thân dê chó'' để chỉ sø nhµ Nguyªn  nçi c¨m giËn vµ khinh bØ cña TrÇn Quốc Tuấn. Đặt những hình tợng đó trong thế tơng quan: ''lỡi cú diều''  ''sỉ mắng triều đình''; ''thân dê chó''  ''bắt nạt tể phụ''  kích động mọi ngời thấy nỗi nhục lớn khi chủ quyền đất nớc bị xâm phạm. - Lòng căm thù giặc của Trần Quốc Tuấn đợc biểu hiện cụ thể qua thái độ “ta thờng tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau nh cắt, nớc mắt đầm đìa chỉ c¨m tøc cha x¶ thÞt, lét da, nuèt gan, uèng m¸u qu©n thù, dẫu cho trăm thân này ... vui lòng.  Thái độ uất ức, căm tức đến tột cùng, đến bầm gan tím ruột khi cha trả đợc thù cho dân tộc, sẵn sàng hi sinh để rửa mối nhục cho đất nớc, vì nghĩa lớn mà coi thờng.

(64) xơng tan, thịt nát. Lòng căm thù đợc thể hiện bằng nh÷ng tr¹ng th¸i t©m lÝ cao nhÊt tét cïng cña sù lo l¾ng tét cïng cña sù ®au xãt. Mçi ch÷ mçi lêi nh ch¶y trùc tiÕp tõ tr¸i tim qua ngän bót trªn trang giấy đã khắc hoạ sinh động hình tợng ngời anh hùng yªu níc. Khi tù bµy tá nçi lßng m×nh chÝnh TrÇn Quốc Tuấn đã là một tấm gơng yêu nớc bất khuất có tác dụng động viên to lớn đối với tớng sĩ. - TrÇn Quèc TuÊn nªu mèi ©n t×nh gi÷a m×nh vµ tíng sĩ để khích lệ ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi ngời đối với đạo vua tôi, tình cốt nhục cũng nh đối với dân tộc. Cách c sử của TQT hằng ngày với tớng sĩ ân cần, quan tâm đến cuộc sống của họ “Kh«ng cã ¸o...cho ¸o,c¬m; quan nhá th× th¨ng chøc; l¬ng Ýt th× cÊp bæng; ®i bé …cïng nhau vui cêi”. Quan hÖ gi÷a TrÇn Quèc TuÊn vµ c¸c tíng sÜ lµ quan hệ tốt đẹp, ân tình trọn vẹn. Đó là mối quan hệ trên dới nhng không theo đạo thần chủ mà là quan hệ bình đẳng của những ngời cùng cảnh ngộ. - Tiếp theo ông phê phán thái độ sống, hành động sai lầm của tớng sĩ để tớng sĩ nhận rõ: nhìn chủ nhục mà kh«ng biÕt lo, thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt thÑn, thích chọi gà, đánh bạc, thích rợu ngon...  Họ đã đánh mất danh dự của ngời làm tớng thờ ơ, bàng quan trớc vận mệnh đất nớc, lao vào các thú vui hèn hạ, toan tính tầm thờng. Lối sống hởng lạc, thái độ bµng quan v« tr¸ch nhiÖm tríc vËn mÖnh cña TQ sÏ dẫn đến hậu quả tai hại khôn lờng: thái ấp bổng lôc kh«ng cßn, gia quyÕn vî con khèn cïng, tan n¸t; x· t¾c, tæ t«ng bÞ giµy xÐo, thanh danh bÞ « nhôc...  Một cảnh đau đớn u ám do chính họ gây ra. Có khi t¸c gi¶ dïng c¸ch nãi th¼ng, gÇn nh sØ m»ng; cã khi mØa mai, chÕ giÔu nghiªm kh¾c r¨n ®e lóc l¹i ch©n thành bày tỏ thiệt hơn ''cựa gà ...''  nghệ thuật đối lập để họ thấy đợc sự vô lí trong cách sống của mình, giọng khích tớng để họ mau chóng muốn chứng minh tµi n¨ng, phÈm chÊt cña m×nh. TrÇn Quèc TuÊn võa ch©n t×nh chØ ra nh÷ng c¸i sai tëng nh nhá nhÆt nhng cã tÝnh gi¸o dôc rÊt cao: võa phª ph¸n nghiªm khắc hành động hởng lạc, thái độ bàng quan trớc vận mệnhcủa đất nớc. Đó không chỉ là thờ ơ nông cạn mµ cßn lµ vong ©n béi nghÜa v« tr¸ch nhiÖm víi vËn mÖnh quèc gia. Sù ham ch¬i hëng l¹c kh«ng chØ lµ một vấn đề nhân cách mà còn là sự táng tận lơng tâm khi vận mệnh đất nớc đang nghìn cân treo sợi tóc.vừa chỉ ra những việc đúng nên làm, đó là nêu cao tinh thÇn c¶nh gi¸c ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghÖ. Lêi phª ph¸n nh mét lêi thøc tØnhcho c¸c tíng sÜ ham chơi bời hởng lạc để thay đổi cách sống đó. - Cùng với việc phê phán thái độ, hành động sai của họ, ông còn chỉ cho họ thấy những việc đúng lên làm lµ tinh thÇn c¶nh gi¸c, ch¨m lo luyÖn tËp vâ nghiÖp “Nên nhớ câu ''đặt .. răn sợ''- biết lo xa. Huấn luyện qu©n sÜ, tËp dît cung tªn  t¨ng cêng vâ nghÖ. Có thể bêu đầu, làm rữa thịt ...  chống đợc ngoại x©m. Ch¼ng nh÷ng th¸i Êp cña ta m·i m·i v÷ng bÒn ... mµ tªn hä c¸c ng¬i còng sö s¸ch lu th¬m” Những lời khuyên đó làm cho tớng sĩ thức tỉnh, để th¾ng kÎ thï, gi÷ v÷ng níc nhµ..

(65) - PhÇn cuèi cña bµi hÞch, «ng l¹i mét lÇn n÷a v¹ch râ ranh giới giữa 2 con đờng: chính và tà, sống và chết để thuyết phục tớng sĩ. Đó là thái độ rất dứt khoát hoặc là địch hoặc là ta. Ông kêu gọi tớng sĩ học tập Binh th bằng cách chỉ rõ 2 con đờng chính và tà, sống và chết  động viên ý chí quyết tâm chiến đấu cña mäi ngêi mét c¸ch cao nhÊt. c. KÕt bµi - Bµi HÞch tíng sÜ cña TQT ph¶n ¸nh tinh thÇn yªu níc nång nµn cña d©n téc ta trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc s©u s¾c, ý chÝ quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng kÎ thï x©m lîc. §©y lµ mét ¸ng v¨n chÝnh luËn xuÊt s¾c, cã sù kÕt hîp gi÷a lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n thèng thiÕt cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ. HS dựa vào kiến thức đợc * Viết bài tìm hiểu để viết bài đảm bảo *.Đọc và chữa bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi Níc §¹i viÖt ta - Giê sau kiÓm tra. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. A. Mục tiêu cần đạt:. TuÇn 28.

(66) - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n, lµm v¨n nghÞ luËn qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cña NguyÔn Tr·i. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Ph©n tÝch Níc §¹i 1.Bµi tËp 1 Việt ta để thấy đợc t tởng * Tìm hiểu đề nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i. - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t tëng nh©n nghÜa cña NguyÔn Tr·i qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c phÇn trong ®o¹n trÝch. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - NT lµ nhµ yªu níc, anh hïng d©n téc, danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiÕn lîc t©m c«ng. Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, đợc công bố vào ngày 17 tháng chạp n¨m §inh Mïi. §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta lµ phÇn đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi - Nh©n nghÜa theo quan niÖm nho gi¸o lµ quan hÖ giữa ngời với ngời, bó hẹp trong đạo vua tôi. Với NguyÔn Tr·i nh©n nghÜa lµ “yªn d©n” vµ ''®iÕu ph¹t'' “ trừ bạo”. Yên dân là làm cho dân đợc hởng thái bình hạnh phúc. Điếu phạt: thơng dân đánh kẻ có tội. Đặt trong hoàn cảnh Nguyễn Trãi viết ''Bình Ngô đại c¸o'' th× Ngêi d©n mµ mµ t¸c gi¶ nãi tíi lµ ngêi d©n §¹i ViÖt ®ang bÞ x©m lîc, cßn kÎ b¹o tµn chÝnh lµ giặc Minh cớp nớc. ở đây hành động điếu phạt là trừ giặc Minh bạo ngợc để cho dân có cuộc sống yên lµnh. §©y lµ t tëng nh©n nghÜa cña cuéc kh¸ng chiÕn. Nh vËy nh©n nghÜa g¾n liÒn víi yªu níc chèng x©m lîc, thÓ hiÖn trong mèi quan hÖ gi÷a d©n téc víi d©n téc. §ã lµ nÐt míi, là sù ph¸t triÓn cña t tëng nh©n nghĩa ở Nguyễn Trãi so với Nho giáo. Qua đó ta thấy t tëng cña nh÷ng vÞ l·nh tô khëi nghÜa Lam S¬n nh NguyÔn Tr·i, Lª Lîi lµ ngêi th¬ng d©n, tiÕn bé, lÊy dân làm gốc, vì dân mà đánh giặc. - Tám câu thơ tiếp tác giả khẳng định chủ quyền dân tộc. Một đất nớc có độc lập, chủ quyền là đất nớc có nền văn hiến lâu đời, có cơng vực lãnh thổ, phong tục tập quán, lịch sử riêng, chế độ riêng ''Núi s«ng ...''; ''phong tôc''; ''Tõ TriÖu ... '' . §ã lµ nh÷ng yÕu tè c¨n b¶n nhÊt cña mét quèc gia, d©n téc.  Nguyễn Trãi đã phát biểu một cách hoàn chỉnh về quèc gia d©n téc. Nh©n nghÜa g¾n liÒn víi chñ quyÒn dân tộc, vì có bảo vệ đợc đất nớc thì mới bảo vệ đợc dân, mới thực hiện đợc mục đích cao cả là ''Yên dân''. Nhắc đến điều này NT nhằm khẳng định nớc Đại Việt là nớc độc lập ngang hàng với phong kiến ph¬ng B¾c. §ã lµ thùc tÕ, tån t¹i víi ch©n lÝ kh¸ch quan của lịch sử không thể chối cãi đợc - điều mà kẻ.

(67) xâm lợc luôn tìm cách phủ định. Quan niệm về quốc gia, d©n téc cña NguyÔn Tr·i cã sù kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cao h¬n bëi tÝnh toµn diÖn vµ s©u s¾c cña nã. - PhÇn cuèi cña ®o¹n trÝch b»ng giäng v¨n hïng hån tác giả đã dẫn ra các dẫn chứng để làm sáng tỏ sức m¹nh cña nh©n nghÜa Lu Cung tham …b¹i. TriÖu TiÕt ………vong Cöa Hµm Tö……¤ M·. - NT đã đa ra những minh chứng đầy thuyết phục về søc m¹nh nh©n nghÜa, søc m¹nh cña chÝnh nghÜa. KÎ thï cè t×nh x©m ph¹m chñ quyÒn, ®i ngîc l¹i ch©n lÝ kh¸ch quan, lÊy t tëng níc lín b¸ quyÒn th× tríc sau còng thÊt b¹i: Lu Cung thÊt b¹i, Toa §«, ¤ M· bÞ giết bị bắt…Tác giả lấy chứng cớ còn ghi để chứng minh cho sức mạnh của chính nghĩa đồng thời thể hiÖn niÒm tù hµo d©n téc. 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyên ngôn độc lập: nớc ta là nớc có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riêng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. * ViÕt bµi 1. Më bµi HS dựa vào kiến thức đợc - NT là nhà yêu nớc, anh hùng dân tộc, danh nhân tìm hiểu để viết bài đảm bảo văn hoá thế giới. Trong cuộc kháng chiến chống c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi Minh, NguyÔn Tr·i d©ng lªn Lª Lîi ''BN s¸ch'' víi chiÕn lîc t©m c«ng. Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, NguyÔn Tr·i thõa lÖnh Lª Lîi viÕt BN§C - mét b¶n tuyªn ngôn độc lập, đợc công bố vào ngày 17 tháng chạp n¨m §inh Mïi. §o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta lµ phÇn đầu của bài BNĐC nêu luận đề chính nghĩa với hai néi dung chÝnh: nguyªn lÝ nh©n nghÜa vµ ch©n lÝ vÒ sự tồn tại độc lập chủ quyền của dân tộc Đại Việt. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Víi c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, chøng cí hïng hån, ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cã ý nghÜa nh mét b¶n tuyên ngôn độc lập: nớc ta là nớc có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thô riêng, có phong tục tập quán riêng, cã chñ quyÒn, cã truyÒn thèng lÞch sö, kÎ x©m lîc lµ phản nhân nghĩa nhất định sẽ thất bại. *.§äc vµ ch÷a bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, «n tËp v¨n nghÞ luËn - Bµi tËp vÒ nhµ: Đề bài: Dựa vào các bài ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo anh minh nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n..

(68) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 29. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn qua ®o¹n trÝch Níc §¹i ViÖt ta cña NguyÔn Tr·i vµ HÞch tíng sÜ cña TQT. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: Ra bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Dùa vµo c¸c bµi 1.Bµi tËp 1 ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng * Tìm hiểu đề sÜ'', h·y chøng minh r»ng: - ThÓ lo¹i: NL những ngời lãnh đạo anh - Nội dung cần làm sáng tỏ: ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch minh nh Lí Công Uẩn và tớng sĩ'', cho thấy những ngời lãnh đạo anh minh nh TrÇn Quèc TuÊn lu«n lu«n LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n lu«n quan t©m quan tâm đến việc chăm lo đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền của muôn dân. h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n *. Dµn ý d©n. a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: HS dựa vào kiến thức đợc ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau tìm hiểu để lập dàn bài đảm Song hào kiệt đời nào cũng có''. b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao nh÷ng vÞ anh hïng, nh÷ng vÞ vua anh minh vµ cã c¶ tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: - Tại sao họ đợc lu danh thiên cổ ? Phải chăng họ là nh÷ng ngêi xuÊt chóng, tµi ba lçi l¹c hay cßn v× lÝ do gì khiến họ thu phục nhân tâm đến nh vậy ? Hai tác phẩm ... đợc nhân dân ta biết đến bởi ngời viết đã xuÊt ph¸t tõ lßng yªu th¬ng con ngêi. - ''Chiếu dời đô'': Lí Công Uẩn biên soạn để thể hiện t tởng muốn rời kinh đô. + Việc dời đô là vất vả, to lớn, tốn kém, rắc rối; nếu muèn sèng yªn th©n th× vua kh«ng lµm nh vËy. Nhng.

(69) kinh đô ở nơi trung tâm trời đất, thế mạnh, binh hùng không sợ ngoại xâm, dân sẽ đợc hởng thái bình  vua đã không quản ngại viết ''Thiên đô chiếu'' + Ông đã đa ra các dẫn chứng cụ thể để thuyết phục lßng ngêi: nh nhµ Th¬ng, nhµ Chu; 2 triÒu §inh, Lª không theo dấu cũ nên triều đại không đợc lâu bền. Bằng nhãn quan tinh tờng, Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La làm kinh đô để dân đợc cuộc sống yªn æn, th¸i b×nh  th¬ng d©n, lo cho d©n, v¨n b¶n lµ bµi ca yªu níc. LÝ C«ng UÈn lµ ngêi nh×n xa tr«ng réng. + Lêi lÏ kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh: søc thuyÕt phục qua dẫn chứng cụ thể, tình đợc thể hiện ở việc không tự quyết định mà hỏi han, bộc lộ nỗi lòng ''trẫm rất đau xót về việc đó'', ''Trẫm muốn dựa .. nghĩ thế nào ?''  Lí Công Uẩn thấu tình, đạt lí, yêu d©n nh con. - HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn: + Lµ mét v¨n b¶n cã lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n giµu c¶m xóc vµ søc thuyÕt phôc. + V¨n b¶n thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc tét cïng, kh¬i dậy sự đồng lòng, quyết tâm bảo vệ Tổ Quốc của nh©n d©n ta  TrÇn Quèc TuÊn yªu d©n, th¬ng d©n nªn kiªn quyÕt, m¹nh mÏ, kh«ng chô lïi bíc tríc kÎ thï. + Quan tâm, lo cho dân, Trần Quốc Tuấn đã kể tội của giặc để khích lệ lòng căm thù giặc. + P2 , động viên tinh thần luyện tập đánh giặc, nêu ra nh÷ng kØ c¬ng nghiªm kh¾c. + KÕt hîp chÆt chÏ lÝ vµ t×nh: tÊm lßng cña vÞ chñ so¸i khi c¨m thï giÆc, khi ch¨m lo c¬ së vËt chÊt vµ tinh thÇn cho binh sÜ, vÏ ra 2 viÔn c¶nh khi níc mÊt nhµ tan vµ khi ca khóc kh¶i hoµn chiÕn th¾ng  minh chøng cho lßng yªu th¬ng binh sÜ. * 2 triều đại, 2 trái tim lúc nào cũng hớng về tơng lai tốt đẹp của nhân dân, trong thâm tâm họ lúc nào cũng nghĩ đến việc làm sao cho dân giàu nớc mạnh; chăm lo cho hạnh phúc lâu bền của muôn dân đợc đặt lên hàng đầu. c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. * ViÕt bµi HS dựa vào kiến thức đợc a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau tìm hiểu để viết bài đảm bảo Song hào kiệt đời nào cũng có''. c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao nh÷ng vÞ anh hïng, nh÷ng vÞ vua anh minh vµ cã c¶ tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n..

(70) (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. * §äc vµ ch÷a bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc - ¤n tËp v¨n nghÞ luËn. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 30 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc - ¤n tËp v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Qua bµi Bµn luËn vÒ 1.Bµi tËp 1 phép học em hiểu gì về phép * Tìm hiểu đề häc cña NguyÔn ThiÕp? Liªn - ThÓ lo¹i: NL hÖ thùc tÕ? - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: phÐp häc cña NguyÔn ThiÕp trong bµi Bµn luËn vÒ phÐp häc. Liªn hÖ thùc tÕ viÖc häc hiÖn nay. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. LÊy dÉn chøng thùc tÕ. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - NguyÔn ThiÕp lµ ngêi thiªn t s¸ng suèt, häc réng, hiÓu s©u, cã tÊm lßng v× níc, v× d©n. Bµn luËn vÒ phÐp häc lµ mét phÇn trÝch tõ bµi tÊu cña NguyÔn.

(71) ThiÕp göi vua Quang Trung 8/ 1791 bµn vÒ 3 ®iÒu lµ quân đức; dân tâm và học pháp. 2. Th©n bµi - Tác giả đã bày tỏ suy nghĩ của mình về việc học b»ng c©u ch©m ng«n: Ngäc kh«ng mµi... kh«ng biÕt rõ đạo. Cách nêu bằng hình ảnh ẩn dụ quen thuộc nhng lại nhấn mạnh bằng cách phủ định hai lần: kh«ng mµi... kh«ng thµnh; kh«ng häc.. kh«ng biÕt. Khái niệm học đợc giải thích bằng hình ảnh so sánh cô thÓ, dÔ hiÓu, lµm t¨ng lªn søc m¹nh, thuyÕt phôc. T¸c gi¶ cho r»ng chØ cã häc tËp con ngêi míi trë nªn tốt đẹp. Do vậy học tập là một quy luật trong cuộc sèng cña con ngêi. - Tiếp theo tác giả giải thích khái niệm đạo. Đạo là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi ngời. “Đạo” là khái niệm vốn trừu tợng, phức tạp nhng ở đây tác giả đã giải thích thật ngắn gọn rõ ràng. Kẻ đi học là học đạo, học luân thờng đạo lí để làm ngời. Đạo học ngày trớc lấy mục đích hình thành đạo đức, nhân cách con ngời. Đó là đạo tam cơng, ngũ thờng. Nh vậy mục đích chân chính của việc học là học để làm ngời. - Tác giả đã soi vào thực tế đơng thời để chỉ ra và phª ph¸n lèi häc chuéng h×nh thøc, cÇu danh lîi. Häc chuéng h×nh thøc lµ häc thuéc lßng c©u ch÷ mµ kh«ng hiÓu néi dung, chØ cã danh mµ kh«ng thùc chất. Lối học cầu danh lợi: học để có danh tiếng, đợc trọng vọng, đợc nhàn nhã, đợc nhiều bổng lộc. Đó là lối học lệch lạc sai trái và đem đến hậu quả tai hại: chóa tÇm thêng, thÇn nÞnh hãt, kh«ng cã thùc chÊt nên không có ngời tài đức dẫn đến thảm hoạ nớc mất nhà tan thật thảm khốc. Qua đó ta thấy tác giả xem thờng lối học chuộng hình thức, lấy mục đích danh väng c¸ nh©n lµ chÝnh, coi träng lèi häc lÊy mục đích thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Đó là thái độ đúng đắn và tích cực, cần phát huy. Tuy nhiên tác giả mới đề cập đến vấn đề đạo đức - đạo làm ngời, cha đề cập đến việc học tri thức khoa học. - Sau khi phª ph¸n nh÷ng biÓu hiÖn sai tr¸i, lÖch l¹c trong viÖc häc t¸c gi¶ ®a chñ tr¬ng ph¸t triÓn sù häc khẳng định quan điểm và phơng pháp đúng đắn trong häc tËp. Theo t¸c gi¶ cã thÓ më trêng häc ë phñ, huyÖn,c¸c trêng t, con ch¸u c¸c nhµ v¨n vâ, thuéc l¹i ở các trấn cựu triều để mọi ngời tuỳ đâu tiện đấy mà ®i häc. Réng ra ngµy nay häc ë trêng líp, ë thÇy, ë bạn, ở thực tế cuộc sống ''Đi một ngày đàng ... ''; ''Học thầy ... ''. Việc học phải đợc phổ biến rộng kh¾p kÕt hîp hai h×nh thøc trêng c«ng vµ trêng t. - Cách học phải theo Chu Tử, học tiểu học để bồi lấy gốc rồi tiến lên học đến tứ th, ngũ kinh, ch sử, phải biết luân thờng đạo lí: tam cơng, ngũ thờng. Việc häc (néi dung häc) ph¶i b¾t ®Çu tõ kiÕn thøc c¬ b¶n cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng råi n©ng dÇn lªn. Ph¬ng ph¸p học: từ thấp đến cao, học rộng, nghĩ sâu, biết tóm lợc điều cơ bản, cốt yếu nhất học đi đôi với hành. Cách häc kÕt hîp gi÷a réng vµ s©u, diÖn vµ ®iÓm, cèt n¾m lấy kiến thức cơ bản. Học để làm, học kết hợp với hành. Đây là chủ trơng đúng đắn và tiến bộ của tác gi¶ ... - Liªn hÖ thùc tÕ truyÒn thèng hiÕu häc cña nh©n d©n ta: ''muèn sang ...''; ''b¸n tù vi s ...''; néi dung häc.

(72) ''tiên học lễ ...'' học đạo đức trớc và tri thức sau. Bác Hå tõng nãi: ''ngêi cã tµi ... v« dông”. Nhµ níc ta cã chÝnh s¸ch khuyÕn häc, më nhiÒu trêng líp, më réng thµnh phÇn ngêi häc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ngêi ®i häc (trêng d©n lËp, b¸n c«ng, c«ng lËp, ...) - Tõ c¸ch häc nh vËy th× phÐp häc cã t¸c dông, ý nghĩa: ngời tốt nhiều, triều đình ngay ngắn, thiên hạ thịnh trị  mục đích học chân chính đợc đạt tới bằng cách học tích cực sẽ là cơ sở tạo ra ngời tài đức, cai trÞ quèc gia sÏ dÔ dµng, níc nhµ sÏ v÷ng vµng, bình ổn. Học là để rèn luyện con ngời, phát triển hiền tài, yên dân định nớc. Vì thế Nguyễn Thiếp mong đợc nhà vua xem xét, ban lệnh thực thi để đất nớc có nhiều nhân tài, chế độ vững mạnh, lòng ngời mới yên, đạo mới thịnh, xã hội mới ổn định phồn vinh, quèc gia hng thÞnh. 3. KÕt bµi - Víi lËp luËn chÆt chÏ, lêi v¨n m¹ch l¹c, râ rµng, dÔ hiểu Bàn luận về phép học bàn về mục đích của việc học để thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Việc học phải đợc phổ biến rộng khắp, có pp: học lấy gốc råi råi tuÇn tù tiÕn lªn, häc réng råi tãm lîc cho gän, theo điều học mà làm. Học đi đôi với hành là quan ®iÓm t¨ng cêng ý nghÜa øng dông vµ thùc hµnh cña m«n häc tr¸nh lèi häc vÑt, lÝ thuyÕt xu«ng khi b¾t tay vµo c«ng viÖc th× lóng tóng, vông vÒ. * ViÕt bµi 1. Më bµi - NguyÔn ThiÕp lµ ngêi thiªn t s¸ng suèt, häc réng, hiÓu s©u, cã tÊm lßng v× níc, v× d©n. Bµn luËn vÒ HS dựa vào kiến thức đợc phép học là một phần trích từ bài tấu của Nguyễn tìm hiểu để viết bài đảm bảo Thiếp gửi vua Quang Trung 8/ 1791 bàn về 3 điều là c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi quân đức; dân tâm và học pháp. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Víi lËp luËn chÆt chÏ, lêi v¨n m¹ch l¹c, râ rµng, dÔ hiểu Bàn luận về phép học bàn về mục đích của việc học để thành ngời tốt đẹp cho đất nớc vững bền. Việc học phải đợc phổ biến rộng khắp, có pp: học lấy gốc råi råi tuÇn tù tiÕn lªn, häc réng råi tãm lîc cho gän, theo điều học mà làm. Học đi đôi với hành là quan ®iÓm t¨ng cêng ý nghÜa øng dông vµ thùc hµnh cña m«n häc tr¸nh lèi häc vÑt, lÝ thuyÕt xu«ng khi b¾t tay vµo c«ng viÖc th× lóng tóng, vông vÒ. * §äc vµ söa bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ bµi ThuÕ m¸u, v¨n nghÞ luËn. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 31.

(73) A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi ThuÕ m¸u - RÌn kÜ n¨ng v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: Chøng minh ngßi bót 1.Bµi tËp 1 sắc sảo của NAQ trong đoạn * Tìm hiểu đề - ThÓ lo¹i: NL trÝch ‘ThuÕ m¸u’’ - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: ngßi bót s¾c s¶o cña NAQ trong ®o¹n trÝch ‘ThuÕ m¸u’’ - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. Chó ý yÕu tè nghÖ thuËt. HS dựa vào kiến thức đợc *. Dàn ý tìm hiểu để lập dàn bài đảm 1. Mở bài b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau - Những năm 20 của thế kí XX là thời kì hoạt động s«i næi cña ngêi thanh niªn yªu níc - ngêi chiÕn cộng sản kiên cờng Nguyễn ái Quốc. Trong đó có hoạt động văn chơng nhằm vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân, kêu gọi đấu tranh. - ''Bản án chế độ thực dân Pháp'' là tác phẩm đợc viết b»ng ch÷ Ph¸p, gåm 2 phÇn 12 ch¬ng vµ phÇn phô lôc, viÕt t¹i Ph¸p b»ng tiÕng Ph¸p, xuÊt b¶n t¹i Pa ri (n¨m 1925), t¹i Hµ Néi (n¨m 1946). §o¹n trÝch “ThuÕ m¸u” n»m trong ch¬ng I cña t¸c phÈm thÓ hiÖn râ phong c¸ch viÕt cña NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi - Đây là một văn bản phóng sự chính luận có luận đề ''Thuế máu'' đợc triển khai bằng hệ thống 3 luận điểm: Chiến tranh và ''Ngời bản xứ''; Chế độ lính t×nh nguyÖn; KÕt qu¶ cña sù hi sinh.TÊt c¶ c¸c tiªu đề chơng mục đều do tác giả đặt, gợi lên quá trình lừa bịp, bóc lột đến cùng kiệt thuế máu của bọn thực dân cai trị: ngời thuộc địa phải gánh chịu nhiều thứ thuÕ bÊt c«ng, v« lÝ, song tµn nhÉn nhÊt lµ sù bãc lét xơng máu.  thể hiện tính chiến đấu, p2 triệt để của NguyÔn ¸i Quèc - Mở đầu chơng sách, NAQ nói về thái độ của các quan cai trị thực dân Pháp đối với ngời dân thuộc địa ë 2 thêi ®iÓm: tríc vµ sau chiÕn tranh (1914) Trớc chiến tranh thực dân Pháp gọi dân thuộc địa là nh÷ng tªn da ®en bÈn thØu, nh÷ng tªn An-Nam-mÝt bẩn thỉu, là những tên kéo xe tay và ăn đòn của các quan cai trị họ đợc xem là giống ngời hạ đẳng, bị đối xử đánh đập nh xúc vật. Khi chiến tranh bùng nổ họ trở thành những đứa con yêu, bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ công lí và TD  họ đợc tâng bốc,, vỗ về, phong cho danh hiệu cao quý, những vinh dự hão huyền để råi hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh.ThÓ hiÖn tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p, g©y lßng c¨m thï phÉn né cña thùc d©n Ph¸p. - Giäng ®iÖu mØa mai, hµi híc: hä chØ lµ, giái l¾m th×, cuéc chiÕn tranh vui t¬i võa bïng næ, th× lËp tøc, đùng một cái ...kết hợp với yếu tố tự sự qua nghệ thuËt liÖt kª, t¬ng ph¶n, sö dông tÝnh tõ, danh tõ.

(74) vang lªn rÊt kªu, hµo nho¸ng, thÓ hiÖn nh÷ng thñ ®o¹n lõa bÞp d©n chóng mét c¸ch rÎ m¹t, che giÊu bản chất tàn bạo, độc ác của thực dân Pháp. - Tác giả làm rõ số phận của ngời dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa. Họ phải đột ngét xa l×a vî con, quª h¬ng, ®i ph¬i th©y trªn c¸c b·i chiÕn trêng ch©u ¢u, ... bá x¸c t¹i nh÷ng miÒn hoang vu ..., anh dòng ®a th©n cho ngêi ta tµn s¸t, lÊy m¸u m×nh tíi nh÷ng vßng nguyÖt quÕ, lÊy x¬ng m×nh ch¹m lªn nh÷ng chiÕc gËy, 8 v¹n ngêi kh«ng bao giê còn trông thấy mặt trời trên quê hơng ... Tác giả đã sö dông nghÖ thuËt liÖt kª c¸c dÉn chøng, lêi kÓ chua xãt, th¬ng c¶m, giäng giÔu cît, xãt xa: Êy thÕ mµ, lËp tøc, ®i ph¬i th©y, tíi, ch¹m ...ph¶n ¸nh sè phËn thảm thơng của ngời dân thuộc địa trong các cuộc chiến tranh phi nghĩa, vì mục đích vô nghĩa, đem mạng sống mà đổi lấy những danh dự hão huyền. M©u thuÉn trµo phóng cßn tiÕp tôc béc lé trong ®o¹n trÝch gi÷a lêi høa hÑn nh÷ng c¸i to t¸t, hµo nho¸ng víi nh÷ng c¸i gi¸ ph¶i tr¶ trong cuéc chiÕn tranh vui t¬i Êy. - Cßn sè phËn cña nh÷ng ngêi b¶n xø ë hËu ph¬ng ph¶i v¾t kiÖt søc trong c¸c xëng thuèc sóng, kh¹c ra tõng miÕng phæi ch¼ng kh¸c g× hÝt ph¶i h¬i ng¹t. Tuy kh«ng ph¶i trùc tiÕp ra mÆt trËn nhng nhiÒu ngêi d©n thuộc địa làm việc chế tạo vũ khí, phục vụ chiến tranh cũng chịu bệnh tật, cái chết đau đớn. Lời kể chua xãt, giäng giÔu cît, xãt xa, víi viÖc nªu hai con sè ë cuèi ®o¹n v¨n gãp phÇn tè c¸o m¹ng mÏ téi ¸c cña gän thùc d©n, g©y lßng c¨m thï phÉn né trong quảng đại của thực dân thuộc địa. - Đến phần hai Nguyễn ái Quốc đã tập trung vạch trÇn, tè c¸o téi ¸c vµ thñ ®o¹n b¾t lÝnh cña chÝnh quyền thực dân ở 3 nớc Đông Dơng. Bọn thực dân đã sử dụng những thủ đoạn mánh khoé tinh vi để bắt lÝnh: tiÕn hµnh nh÷ng cuéc lïng sôc lín vÒ nh©n lùc trªn toµn câi §«ng D¬ng. Tho¹t tiªn chóng tãm những ngời khoẻ mạnh, nghèo khổ. Sau đó chúng mới đòi đến con cái nhà giàu muốn không đi lính t×nh nguyÖn th× s× tiÒn ra. Chóng s½n sµng trãi, xÝch, nhốt ngời ta nh nhốt xúc vật, đàn áp dã man nếu nh có chống đối.  thực chất là bắt bớ, cỡng bức. là cơ hội làm giàu, củng cố địa vị, thăng quan tiến chức, tỏ lßng trung thµnh. §ã lµ nh÷ng vô nhòng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn ¨n tiÒn c«ng khai tõ cuéc tuyÓn qu©n, tù do làm tiền không còn luật lệ. Từ đó ta thấy thực tr¹ng lÝnh t×nh nguyÖn lµ c¬ héi bãc lét ngêi b¶n xø làm giàu cho bọn thực dân Pháp, là cơ hội để thăng quan tiÕn chøc. - Để chống lại các nhà cầm quyền, để chốn lính buộc nh÷ng ngêi b¶n xø hoÆc trèn tr¸nh, hoÆc x× tiÒn ra, thËm chÝ hä cßn t×m c¸ch tù huû ho¹i b¶n th©n, lµm cho mình nhiễm phải những bệnh nặng nhất để khỏi đi lính. Những hành động ấy càng lật ngợc cái dối tr¸ lõa bÞp cuéc mé lÝnh phi nghÜa. - M©u thuÉn trµo phóng, mét lÇn n÷a thÓ hiÖn ë lêi lÏ tuyên bố trịnh trọng của bọn cầm quyền - Các bạn đã tÊp nËp ®Çu qu©n, kÎ th× hiÕn d©ng c¸nh tay cña m×nh nh lÝnh thî. §èi lËp víi tèp th× bÞ xÝch tay, ... nh÷ng vụ bạo động ở Sài Gòn, Biên Hoà... Trong khi làm.

(75) ®iÒu trªn, chÝnh quyÒn thùc d©n vÉn rªu rao vÒ lßng tự nguyện đầu quân của ngời dân thuộc địa. Tác giả sö dông yÕu tè biÓu c¶m, nh¾c l¹i lêi tuyªn bè cña bän thùc d©n b»ng giäng ®iÖu giÔu cît råi ph¶n b¸c l¹i b»ng thùc tÕ hïng hån, sö dông nhiÒu c©u hái ë phần kết để kết tội đanh thép hơn, càng bộc lộ sự lừa bÞp tr¬ trÏn. - ý nghĩa trào phúng của nhan đề - ý nghĩa nhan đề mang s¾c th¸i tù nhiªn. V× lÝnh t×nh nguyÖn lµ tù gi¸c kh«ng b¾t buéc, s½n sµng, phÊn khëi mµ ®i. Nhng ë ®©y ph¶i hiÓu theo nghÜa ngîc l¹i. Gièng lµ cïng quay quanh cuộc chiến tranh đế quốc bẩn thỉu, cùng là sự trái ngợc giữa hành động và lời nói. - NÕu hai ®o¹n trªn nãi vÒ nh÷ng thñ ®o¹n, nh÷ng mánh khoé của chính quyền TD để lôi đợc trai tráng những nớc thuộc địa sang cầm súng bảo vệ ''nớc mẹ'' thì ở phần III, Nguyễn ái Quốc vẫn tiếp tục chủ đề trªn, nãi vÒ kÕt qu¶ cña sù hi sinh cña nh÷ng ngêi bÞ lừa bịp của cả những ngời lính thuộc địa và ngời Ph¸p l¬ng thiÖn. - Khi chiến tranh kết thúc, đại bác đã ngấy thịt đen, thÞt vµng råi th× nh÷ng lêi tuyªn bè t×nh tø bçng dng im bặt. Chính quyền thực dân đối xử với ngời dân bản xứ nh xa. Những ngời hi sinh từng đợc tâng bốc trở lại ''giống ngời hèn hạ'' “Chẳng phải ... đó sao?...Bây giờ chúng tôi không cần đến các anh nữa, cót ®i ! ...” B»ng giäng mØa mai, sö dông yÕu tè biÓu cảm, tác giả nói về cách đối xử của chính quyền TD với những ngời lính thuộc địa sau chiến tranh. Hết chiến tranh chúng lại đối xử tàn nhẫn với họ: tớc đoạt của cải, đánh đập, đối xử nh với xúc vật. Ngời dân thuộc địa lại trở về vị trí hèn hạ ban đầu sau khi đã bị bóc lột trắng trợn''thuế máu''  tráo trë, tµn nhÉn. - §èi víi nh÷ng th¬ng binh ngêi Ph¸p vµ vî con cña tö sÜ ngêi Ph¸p th× ''bän c¸ mËp thùc d©n'' cÊp m«n bài bán lẻ thuốc phiện cho TB và vợ con của tử sĩ ngời Pháp  Đầu độc 1 dân tộc để vơ vét cho đầy túi. T¸c gi¶ kh«ng ch©m biÕm, mØa mai n÷a mµ tè c¸o b»ng lÝ lÏ s¾c bÐn: trong mét viÖc mµ chÝnh quyÒn thuộc địa đã phạm 2 tội ác đối với nhân loại. Chúng còn bỉ ổi hơn nữa là không ngần ngại đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi. Cuối cùng tác giả đã kªu gäi thÕ giíi v¨n minh vµ ngêi Ph¸p l¬ng thiÖn lên án tội ác của bọn chúng. Đó là con đờng đấu tranh ban đầu để chống lại bọn cá mập thực dân vô nhân đạo. 3. KÕt bµi: - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những t liệu phong phó, võa mang tÝnh chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lßng cña mét ngêi yªu níc, 1 ngêi céng s¶n, t¸c giả đã khách quan trong từng sự việc nhng ta vẫn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lßng th¬ng c¶m , tè c¸o mËnh mÏ chÝnh quyÒn thùc dân đã bóc lột ''thuế máu'' của ngời dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chơng HS dựa vào kiến thức đợc NAQ – HCM * ViÕt bµi.

(76) tìm hiểu để viết bài đảm bảo 1. Mở bài c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi Nguyễn ái Quốc là một vị lãnh tụ vĩ đại, một con ngời tiêu biểu cho lòng yêu nớc, nh chính cái tên của Ngời. Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp” đợc Ngời viết trong thời gian hoạt động cách mạng tại Pháp là một đòn chí mạng giáng vào chủ nghĩa thực dân. Trong đó, đoạn trích “Thuế máu” nằm trong ch¬ng I cña t¸c phÈm thÓ hiÖn râ phong c¸ch viÕt cña NguyÔn ¸i Quèc: nghÖ thuËt ch©m biÕm s¾c s¶o. 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - Tác giả đã vạch trần sự thật bằng những t liệu phong phó, võa mang tÝnh chÊt ch©m biÕm, trµo phóng, giµu tÝnh biÓu c¶m vµ søc m¹nh tè c¸o. Víi tÊm lßng cña mét ngêi yªu níc, 1 ngêi céng s¶n, t¸c giả đã khách quan trong từng sự việc nhng ta vẫn thÊy trong c¸c c©u v¨n ø trµo c¨m hên, chøa chan lßng th¬ng c¶m , tè c¸o mËnh mÏ chÝnh quyÒn thùc dân đã bóc lột ''thuế máu'' của ngời dân nghèo thuộc địa trong các cuộc chiến tranh tàn khốc  tất cả làm thành mục đích chiến đấu mãnh liệt của văn chơng NAQ – HCM * §äc vµ ch÷a bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña bµi Héi tho¹i vµ §i bé ngao du - Giê sau kiÓm tra. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 32.

(77) A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm bµi t©p TV qua bµi Héi tho¹i - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi §i bé ngao du - RÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn. B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: 1. Bµi tËp 1 ? Th ThÕ nµo lµ vai x· héi trong a. - Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ngêi tham gia héi tho¹i hội thoại ? Vai xã hội đợc đối với ngời khác trong cuộc thoại. xã hội đợc xác định bằng các quan hệ xã hội: xác định bằng quan hệ nào ? -+Vai Quan hÖ trªn- díi, ngang hµng (tuæi t¸c, thø bËc Lợt lời trong hội thoại ? trong gia đình và xã hội) Nh÷ng lu ý khi tham gia héi + Quan hÖ th©n - s¬ (quen biÕt, th©n t×nh) -Vai x· héi ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu nªn khi tham gia thoai ? VD ? hội thoại cần xác định đúng vai để chọn cách nói cho phï hîp. b. Trong hội thoại ai cũng đợc nói. Mỗi lần nói trong héi tho¹i lµ mét lît lêi. - Khi tham gia héi tho¹i ph¶i gi÷ lÞch sù, t«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c, tr¸nh nãi tranh lît lêi, c¾t lêi, chªm lêi ... - NhiÒu khi im lÆng còng lµ mét c¸ch biÓu thÞ th¸i độ. c. Khi thÇy gi¸o vµ HS giao tiÕp trong giê häc th× vai thø bËc XH cña héi tho¹i lµ: A. Ngang hµng, th©n thiÕt. B. Trªn hµng. C. Trªn hµng – díi hµng. D. Díi hµng. d. Ph©n tÝch vai x· héi gi÷a «ng gi¸o vµ L·o H¹c? - Xét về địa vị xã hội: ông giáo là ngời có địa vị cao h¬n 1 n«ng d©n nghÌo nh l·o H¹c - XÐt vÒ tuæi t¸c: l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n. 2. Bµi tËp 2 * Tìm hiểu đề §Ò: Qua ®o¹n trÝch “ §i bé - ThÓ lo¹i: NL ngao du” em h·y chøng - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Ru X« lµ ngêi cã quan minh Ru X« lµ ngêi cã quan ®iÓm gi¸o dôc tiÕn bé. Liªn hÖ thùc tÕ viÖc häc. ®iÓm gi¸o dôc tiÕn bé? Liªn - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c luËn ®iÓm trong ®o¹n trÝch. Chú ý cách lập luận để nêu tác dụng của việc học hÖ thùc tÕ? qua c¸ch ®i bé ngao du * Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc 1. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm - Ru-xô (1712-1778) là nhà văn, nhà triết học, nhà hoạt động xã hội nổi tiếng. “ Ê - min hay Về giáo b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau dục” đợc viết năm 1762 gồm 5 cuốn. Tác phẩm bàn về chuyện GD một em bé từ lúc sơ sinh đến tuổi trởng thành. “Đi bộ ngao du” đợc trích từ cuốn 5 kể về giai đoạn trởng thành của EMin. Qua đó tác giả béc lé tÝnh chÊt gi¶n dÞ, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn... 2. Th©n bµi - Luận điểm 1 tác giả đề cập tới tác dụng của đi bộ ngao du: đem lại sự thoải mái, chủ động và rất tự do. §i bé ngao du thó vÞ h¬n ®i ngùa: a ®i lóc nµo th× ®i, thÝch dõng lóc nµo th× dõng; quan s¸t kh¾p n¬i, quay phải, quay trái, xem xét tuỳ thích; có thể đến với bao cảnh đẹp xem xét tất cả: một dòng sông, 1 khu rừng.

(78) rậm ..., 1 hang động... đâu a thì dừng lại, lúc thấy ch¸n th× ®i, tù do ch¼ng phô thuéc vµo nh÷ng con ngựa hay gã phu trạm. Có thể đi theo con đờng tĩnh, hëng thô tÊt c¶ sù tù do mµ con ngêi cã thÓ hëng thô - Cách lập luận chặt chẽ và xác đáng kể, thuyết phục mäi nÕu muèn ngao du th× nªn ®i bé. t¸c gi¶ sö dông chñ yÕu lµ c©u trÇn thuËt nh»m kÓ l¹i nh÷ng ®iÒu thó vÞ cña ngêi ngao du b»ng ®i bé - ở đoạn đầu này tác giả đã thay đổi cách xng hô. Lúc đầu ông dùng đại từ ''ta''  đi bộ là phù hợp với bất cứ ai có nhu cầu ngao du. Sau đó chuyển sang đại tõ ''t«i''  tr×nh bµy cuéc sèng tõng tr¶i cña b¶n th©n tác giả. Cuối đoạn tác giả nói đến Ê-min, đối thoại trùc tiÕp víi nh©n vËt nªn chuyÓn sang em. T¸c gi¶ chuyển đại từ nhân xng: dùng ''ta'' khi lí luận chung, xng ''t«i'' khi nãi vÒ nh÷ng c¶m nhËn vµ cuéc sèng từng trải của riêng ông, Tác giả nói đến Ê-min, đối tho¹i trùc tiÕp víi nh©n vËt råi l¹i chuyÓn sang em, thể hiện quan điểm giáo dục tiến bộ của ông đối với thế hệ trẻ qua Ê-min: để cho trẻ em đợc sống hoà đồng trong môi trờng tự nhiên: ở chốn nào em cũng có thứ để giải trí..., em làm việc, em vận động 2 cánh tay để cho đôi bàn chân nghỉ ngơi.  xen kẽ giữa lí luËn trõu tîng vµ nh÷ng tr¶i nghiÖm cña c¸ nh©n t¸c gi¶ nªn ¸ng nghÞ luËn kh«ng kh« khan mµ rÊt sinh động - Theo t¸c gi¶ th× ®i bé ngao du kh«ng chØ tho¶i m¸i tù do mµ nã cßn gãp con ngêi trau dåi vèn tri thøc trong cuộc sống. Ta sẽ thu nhận đợc những kiến thức thu nhận ở tự nhiên rất nhiều khi đi bộ ngao du để quan s¸t t×m tßi, ph¸t hiÖn nh TalÐt, Plat«ng vµ Pitago - những nhà triết học, toán học vĩ đại của HiLạp thời cổ đại. Đi bộ ngao du để tìm hiểu các sản vật đặc trng cho khí hậu ... và cách thức trồng trọt những đặc sản ấy, các hoa lá, các hoá thạch...  nh÷ng kiÕn thøc cña 1 nhµ khoa häc tù nhiªn.T¸c gi¶ sử dụng câu hỏi tu từ đan xen những lời khẳng định vÒ ph¬ng ph¸p, so s¸nh phßng su tËp cña c¸c triÕt gia víi phßng su tËp cña £Min: phßng su tËp cña nh÷ng “triết gia phòng khách” thì có đủ “các thứ linh tinh” v× hä “chØ biÕt gäi tªn” hä “ch¼ng cã ý niÖm g× vÒ tù nhiªn c¶” ; tr¸i l¹i phßng su tËp cña £Min lµ phßng su tập của cả trái đất , “phong phú hơn các phòng su tËp cña vua chóa”. §«-b¨ng-t«ng còng kh«ng thÓ lµm tèt h¬n  so s¸nh, nghi vÊn, tu tõ kÌm theo lêi bình để khẳng định.  phê phán những nhà triết häc, khoa häc hêi hît thêi bÊy giê trong x· héi Ph¸p, đề cao kiến thức thực tế khách quan, xem thờng kiến thøc s¸ch vë gi¸o ®iÒu. - Liên hệ: học đi đôi với hành: Phải đa con ngời vào môi trờng tự nhiên để mở mang kiến thức, phát triển nhân cách. Giáo dục không đợc thoát li tự nhiên nếu kh«ng sÏ trë thµnh viÓn v«ng v« nghÜa. §ã lµ t tëng rất tiến bộ mà đến nay vẫn có nhiều ý nghĩa . - ở đoạn 3 tác giả đã trình bày cụ thể những lợi ích của việc đi bộ ngao du: sức khoẻ đợc tăng cờng, tính khÝ trë nªn vui vÎ, khoan kho¸i vµ hµi lßng víi víi tất cả, hân hoan khi về đến nhà, thích thú khi ngồi vµo bµn ¨n, ngñ ngon giÊc ...kh¸c víi nh÷ng kÎ ngåi.

(79) trong nh÷ng cç xe tèt ch¹y rÊt ªm nhng m¬ mµng, buån b·, c¸u kØnh, ®au khæ. NghÖ thuËt so s¸nh 2 trạng thái tinh thần khác nhau đã khẳng định lợi ích tinh thần của ngời đi bộ để thuyết phục ngời đọc: đi bé sÏ cã c¶m gi¸c tinh thÇn phÊn chÊn, t¨ng thªm søc kháe, niÒm vui sèng. - Đại từ nhân xng thay đổi thật linh hoạt , có lúc là “ta”, cã lóc lµ “t«i”, l¹i cã lóc lµ £- Min. Khi muèn béc lé ch©n lÝ kh¸i qu¸t mang ý nghÜa chung cho mäi ngời thì ông xng là “ta”. Nhng những nhận định khái quát ấy phải đợc thuyết phục bằng sự từng trải của cá nh©n nhµ v¨n th× “t«i” xuÊt hiÖn. £Min thùc chÊt cũng là sự phân thân tởng tợng bộc lộ những góc độ kh¸c nhau cña c¸i t«i. T¹o ra sù ®an xen gi÷a lÝ luËn vµ nh÷ng tr¶i nghiÖm cña t¸c gi¶ lµm cho bµi v¨n nghị luận trở lên sinh động và có sức thuyết phục Đến đây thì chúng ta đã có một cảm nhận khá râ rµng r»ng RuX« ®ang thÓ hiÖn chÝnh thÕ giíi tinh thÇn cña m×nh. ThËt vËy, nh÷ng t tëng t¸c phÈm nµy chÝnh lµ bãng d¸ng tinh thÇn cña «ng. Qua bµi v¨n nghÞ luËn nµy ta thÊy RuX« lµ ngêi gi¶n dÞ, quý träng tù do vµ yªu mÕn thiªn nhiªn. §ã lµ ba nÐt c¬ b¶n t¹o nªn bãng d¸ng tinh thÇn cña RuX«. - Liªn hÖ: C¸c em ph¶i gÇn gòi t×m hiÓu thiªn nhiªn, đó chính là mái nhà chung của chúng ta, che chở và nu«i dìng chóng ta. Tõ thiªn nhiªn chóng ta cã thÓ hiÓu thªm rÊt nhiÒu vÒ cuéc sèng, vÒ chÝnh thÕ giíi t©m hån, nh÷ng íc m¬ kh¸t väng cña loµi ngêi. C« hy väng r»ng sau bµi häc nµy c¸c em sÏ trë thµnh những ngời bạn thân thiết của thiên nhiên và sẽ đợc nghe các em kể về những gì mà các em đã đợc học từ thiên nhiên rộng lớn của chúng ta thấy tâm đắc nhÊt. 3. KÕt bµi - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc, sinh động kết hợp lí lẽ và tình cảm giữa lập luận và thực tiÔn cuéc sèng tõng tr¶i cña t¸c gi¶ lu«n ®an xen bæ sung cho nhau làm cho bài văn sinh động và có sức thuyÕt phôc. Häc trong tù nhiªn réng lín, häc trong cuéc sèng mu«n mµu lµ mét trong nh÷ng c¸ch häc tÝch cùc nhÊt, cã gi¸ trÞ nhÊt. Muèn vËy ph¶i ®i bé ngao du. Qua đó ta thấy Ru Xô là một ngời giản dị, quý träng tù do, yªu mÕn thiªn nhiªn. ¤ng kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ v¨n tµi ba mµ cßn lµ mét nhµ gi¸o dôc lçi l¹c. Quan ®iÓm triÕt häc cña «ng rÊt tiÕn bé: đề cao con ngời tự nhiên, chống lại con ngời xã hội đấu tranh cho một nền giáo dục dân chủ, tự do. * ViÕt bµi 1. Më bµi - Ru-x« (1712-1778) lµ nhµ v¨n, nhµ triÕt häc, nhµ hoạt động xã hội nổi tiếng. “ Ê - min hay Về giáo HS dựa vào kiến thức đợc dục” đợc viết năm 1762 gồm 5 cuốn. Tác phẩm bàn tìm hiểu để viết bài đảm bảo về chuyện GD một em bé từ lúc sơ sinh đến tuổi trcác ý cơ bản trong dàn bài ởng thành. “Đi bộ ngao du” đợc trích từ cuốn 5 kể về giai đoạn trởng thành của EMin. Qua đó tác giả béc lé tÝnh chÊt gi¶n dÞ, yªu tù do, yªu thiªn nhiªn 2. Th©n bµi 3. KÕt bµi - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc, sinh.

(80) động kết hợp lí lẽ và tình cảm giữa lập luận và thực tiÔn cuéc sèng tõng tr¶i cña t¸c gi¶ lu«n ®an xen bæ sung cho nhau làm cho bài văn sinh động và có sức thuyÕt phôc. Häc trong tù nhiªn réng lín, häc trong cuéc sèng mu«n mµu lµ mét trong nh÷ng c¸ch häc tÝch cùc nhÊt, cã gi¸ trÞ nhÊt. Muèn vËy ph¶i ®i bé ngao du. Qua đó ta thấy Ru Xô là một ngời giản dị, quý träng tù do, yªu mÕn thiªn nhiªn. ¤ng kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ v¨n tµi ba mµ cßn lµ mét nhµ gi¸o dôc lçi l¹c. * §äc vµ ch÷a bµi. GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, «n tËp c¸ch lµm bµi v¨n nghi luËn - Giê sau kiÓm tra ******************************************* Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 33 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Văn học và tình th- * Tìm hiểu đề ¬ng - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: V¨n häc vµ t×nh th¬ng - Cách làm: phân tích các luận điểm trong để nêu mqh gi÷a v¨n häc vµ t×nh th¬ng * Dµn ý 1. Më bµi Từ xa đến nay, dân tộc Việt nam ta luôn đề cao t tHS dựa vào kiến thức đợc ởng nhân ái, một đạo lí cao đẹp. Bởi vì chúng ta đều tìm hiểu để lập dàn bài đảm là con Rồng cháu Tiên, đều đợc sinh ra từ cha Lạc b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Long Qu©n vµ mÑ ¢u C¬ nªn truyÒn thèng “l¸ lµnh HS dựa vào kiến thức đợc đùm lá rách cũng đợc phát huy qua nhiều thế hệ. tìm hiểu để viết bài đảm bảo Những tình cảm cao quí ấy đợc kết tinh, hội tụ và c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi ph¶n ¸nh qua nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc d©n téc. GV gọi một số HS đọc bài và Chúng ta hãy cùng tìm hiểu những vấn đề trên qua cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn bµi chøng minh díi ®©y chØnh 2. Th©n bµi Nãi v¨n häc d©n téc ta lu«n ca ngîi lßng nh©n ¸i vµ t×nh yªu th¬ng gi÷a ngêi vµ ngêi qu¶ kh«ng sai. Tríc hết Văn học của ta đề cập đến tình cảm trong gia đình, bởi gia đình là nơi con ngời sinh ra và lớn lên, lµ chiÕc n«i khëi nguån vµ nu«i dìng cña lßng nh©n ái. Trong đó thì tình mẫu tử là cao quí hơn cả. Hình.

(81) ¶nh cËu bÐ Hång trong t¸c phÈm “nh÷ng ngµy th¬ ấu”, đã cho chúng ta thấy rằng: “tình mẫu tử là nguån thiªng liªng vµ k× diÖu, lµ mèi d©y bÒn chÆt không gì chia cắt đợc”. Cậu bé Hồng phải sống trong c¶nh må c«i, chÞu sù hµnh h¹ cña bµ c«, cha mÊt, mÑ ph¶i ®i tha h¬ng cÇu thùc, Êy vËy mµ cËu kh«ng hÒ o¸n giËn mÑ m×nh, ngîc l¹i l¹i v« cïng kÝnh yªu, nhê thơng mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Tiểu thuyết “tắt đèn” của nhà văn Ngô Tất Tố là minh chøng râ nÐt nhÊt cho ®iÒu nµy. Nh©n vËt chÞ Dậu đợc tác giả khắc họa thành một ngời phụ nữ ®iÓn h×nh nhÊt trong nh÷ng n¨m 30-40. ChÞ lµ mét ngêi vî th¬ng chång, yªu con, lu«n ©n cÇn, nhÑ nhµng ch¨m sãc cho chång dï trong ho¸n c¶nh khã khăn, nguy khốn nh thế nào. Chị Dậu đã liều mình, đánh trả tên ngời nhà lí trởng để bảo vệ cho chồng, một việc mà ngay cả đàn ông trong làng cũng cha dám làm. Quả là đáng quí phải không các bạn! Thật đúng với câu ca dao: “ThuËn vî thuËn chång t¸t biÓn §«ng còng c¹n” Và chắc hẳn, những ngời nào đã và đang học cấp II đều biết đến truyện “cuộc chia tay của những con búp bê”. Thật cảm động khi chứng kiến cảnh 2 anh em Thµnh vµ Thñy chia tay nhau ®Çy níc m¾t. Qua đó, văn học đã gửi đến chúng ta một tình cảm gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình: “Anh em nh thÓ tay ch©n rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần” Từ tình yêu thơng trong gia đình, mở rộng ra ngoài xã hội thì có tình yêu đôi lứa, tình bạn bè... hay nói chung đó là tình yêu thơng đồng loại mà văn học cũng nh ngời xa luôn để cập đến qua các câu ca dao nh: “BÇu ¬i th¬ng lÊy bÝ cïng Tuy r»ng kh¸c gièng nhng chung mét giµn” HoÆc c©u: “NhiÔu ®iÒu phñ lÊy gi¸ g¬ng Ngêi trong mét níc ph¶i th¬ng nhau cïng” Cũng với nghĩa đó, ngời xa lại nghĩ ra truyền thuyết “con Rång ch¸u Tiªn” gióp ta hiÓu râ h¬n vÒ tõ “đồng bào”. Theo truyền thuyết thì mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra tr¨m con, 50 ngêi con xuèng biÓn sau nµy trë thµnh ngêi miÒn xu«i, cßn 50 ngêi con kh¸c lªn nói sau nµy trë thµnh c¸c d©n téc miÒn nói. Tríc khi ®i, L¹c Long QuËn cã dÆn ¢u C¬ r»ng: sau nµy cã g× khã khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó cho thấy ngời xa còn nh¾c nhë con ch¸u ph¶i biÕt th¬ng yªu, t¬ng trî nhau. Mỗi khi miền nào trên đất nớc ta có hoạn nạn, thiên tai lũ lụt thì những nơi khác đều hớng về nơi Êy, chung søc chung lßng quyªn gãp, ñng hé vËt chÊt lÉn tinh thÇn. Ngoài đời sống là thế, còn trong những câu chuyện cổ tích thì sao? Truyện cổ tích không đơn thuần chỉ lµ nh÷ng c©u chuyÖn h cÊu, tëng tîng mµ th«ng qua đó cha ông ta muốn gửi gắm những suy nghĩ, tình c¶m, thÓ hiÖn nh÷ng íc m¬, niÒm tin vÒ c«ng lÝ. Vµ hơn thế nữa là t tởng nhân đạo của dân tộc ta, đợc lột.

(82) t¶ mét c¸ch s©u s¾c qua c©u chuyÖn cæ tÝch “Th¹ch sanh” quen thuộc. Nhân vật Thạch sanh đại diện cho chÝnh nghÜa, hiÒn hËu, vÞ tha, dòng c¶m, s½n sµng tha thứ cho mẹ con Lí Thông, ngời đã bao lần tìm cách h·m h¹i m×nh. Kh«ng nh÷ng thÕ, khi 18 níc ch hÇu kéo quân sang đánh Thạch Sanh nhằm cớp lại công chúa, chàng đã sử dụng cây đàn thần của mình để thøc tØnh binh lÝnh, lµm cho binh lÝnh lÇn lît xÕp giáp quy hàng mà không cần động đến đao binh. Chẳng những thế, chàng lại mang cơm thết đãi họ trớc khi rút về nớc. Điều này làm ta chợt nhớ đến “Bài cáo bình Ngô” của Nguyễn Trãi với t tởng nhân đạo cao c¶: “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn Lấy trí nhân để thay cờng bạo” Råi c©u chuyÖn “sä dõa” còng kh«ng kÐm phÇn Ý nghĩa. Tình thơng ngời đợc thể hiện qua tình cảm của cô con gái út đối với sọ dừa. Cô út vẫn đa cơm, ch¨m sãc sä dõa mét c¸ch tËn t×nh mµ kh«ng hÒ quan tâm đến hình dáng xấu xí của chàng. Điều này nhắc nhở chúng ta không nên phân biệt đối xử với ngời tàn tật, có hình dáng xấu xí, đánh giá con ngời qua vÎ bÒ ngoµi bëi v×: “tèt gç h¬n tèt níc s¬n”. Con ngêi thùc sù cña mçi ngêi chÝnh lµ ë trong t©m hån, tÊm lßng cña hä. Bªn c¹nh viÖc ca ngîi nh÷ng con ngêi “th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n”, v¨n häc còng phª ph¸n nh÷ng kÎ Ých kØ, v« l¬ng t©m. §¸ng ghª sî h¬n n÷a lµ nh÷ng ngêi c¹n t×nh m¸u mñ. §iÓn h×nh lµ nh©n vËt bµ c« trong truyện “những ngày thơ ấu”, một ngời độc ác, “bÒ ngoµi th¬n thít nãi cêi-mµ trong nham hiÓm giÕt ngêi kh«ng dao”. Bµ c« nì lßng nµo l¹i nãi xÊu, sØ nhục mẹ bé Hồng trớc mặt bé-đứa cháu ruột của mình, lẽ ra bà cô phải đối xử tốt với bé Hồng để bù đắp lại những mất mát mà bé phải hứng chịu. Hay trong tiểu thuyết “Tắt đèn”, nhà văn Ngô Tất Tố đã cho chóng ta thÊy sù tµn ¸c, bÊt nh©n cña tªn cai lÖ và ngời nhà lí trởng. Chúng thẳng tay đánh đập những ngời thiếu su, đến những ngời phụ nữ chân yÕu tay mÒm nh chÞ DËu mµ chóng còng kh«ng tha. ThËt lµ mét bän mÊt hÕt tÝnh ngêi. Cßn nh÷ng cÊp bËc quan trªn th× sao? ¤ng quan trong truyÖn “sèng chÕt mÆc bay” lµ tiªu biÓu cho tÇng líp thèng trÞ, quan lại ngày xa. Trong cảnh nguy cấp, dân nhân đội gió, tắm ma cứu đê thì quan lại ngồi ung ung đánh tổ tôm. Trớc tình hình đó, ngoại trừ những tên lòng lang dạ sói nh tên quan hộ đê thì có ai mà không thơng xót đồng bào huyết mạch. Ngay cả khi có ngời vào báo đê vỡ mà hắn còn không quan tâm, bảo lính đuổi ra ngoµi. ThËt lµ lò ngêi bÊt nh©n v« l¬ng t©m ph¶i kh«ng c¸c b¹n! §Õn cuèi truyÖn, khi quan lín ï v¸n bµi to th× c¶ lµng ngËp níc, nhµ cöa lóa mµ bÞ cuèn trôi hết, tình cảnh thật thảm sầu. Chính cao trào đó đã lên án gay gắt tên quan hộ đê, hay chính là đại diÖn cho tÇng líp thèng trÞ, döng dng tríc sinh m¹ng cña biÕt bao ngêi d©n. ThËt ®au xãt cho sè phËn ngêi d©n thêi Êy! 3. KÕt bµi Qua nh÷ng t¸c phÈm v¨n häc ë trªn, chóng ta có thể thấy đợc rằng: văn học Việt Nam luôn để cao.

(83) lßng nh©n ¸i, ca ngîi nh÷ng ngêi “th¬ng ngêi nh thÓ th¬ng th©n”, vµ còng lªn ¸n kÞch liÖt nh÷ng kÎ thê ¬, v« tr¸ch nhiÖm. §©y còng lµ minh chøng râ nÐt cho t tởng nhân đạo, tình yêu thơng cao cả… đã trở thành một truyền thống cao đẹp, quý báu của dân tộc ta. Chóng ta cÇn ph¶i biÕt yªu th¬ng ngêi kh¸c, biÕt giúp đỡ nhau trong công việc cũng nh trong học tâp để cùng nhau tiến bớc trong cuộc sống, chung tay xây dựng đất nớc giàu mạnh. Nh nhà thơ Tố Hữu đã viÕt: "Còn gì đẹp trên đời hơn thế Ngời yêu ngời sống để yêu nhau" 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị đề bài: Dựa vào các bài ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo anh minh nh Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn luôn luôn quan tâm đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền của muôn dân. - Giê sau kiÓm tra Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 34. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Dựa vào các bài * Tìm hiểu đề ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch tớng - Thể loại: NL sĩ'', hãy chứng minh rằng: - Nội dung cần làm sáng tỏ: ''Chiếu dời đô'' và ''Hịch những ngời lãnh đạo anh tớng sĩ'', hãy chứng minh rằng: những ngời lãnh đạo minh nh LÝ C«ng UÈn vµ anh minh nh LÝ C«ng UÈn vµ TrÇn Quèc TuÊn lu«n Trần Quốc Tuấn luôn luôn luôn quan tâm đến việc chăm lo hạnh phúc lâu bền quan tâm đến việc chăm lo của muôn dân. h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n *. Dµn ý d©n. a) Mở bài: Nguyễn Trãi đã từng viết: HS dựa vào kiến thức đợc ''Tuy m¹nh yÕu tõng lóc kh¸c nhau tìm hiểu để lập dàn bài đảm Song hào kiệt đời nào cũng có''. b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau Tr¶i qua mÊy ngh×n n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, HS dựa vào kiến thức đợc qua bao thăng trầm của lịch sử, nớc ta đã có bao tìm hiểu để viết bài đảm bảo những vị anh hùng, những vị vua anh minh và có cả c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi tµn b¹o, trong sè nh÷ng vÞ minh qu©n, nh÷ng anh GV gọi một số HS đọc bài và hùng thời đại ta không thể không nhắc tới những vị cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn nh LÝ C«ng UÈn, TrÇn Quèc TuÊn, bëi hä lµ nh÷ng vÞ chØnh lãnh đạo anh minh, luôn luôn quan tâm đến việc ch¨m lo h¹nh phóc l©u bÒn cña mu«n d©n. (hoặc mở bài bằng phơng pháp đặt câu hỏi) b) Th©n bµi: - Tại sao họ đợc lu danh thiên cổ ? Phải chăng họ là nh÷ng ngêi xuÊt chóng, tµi ba lçi l¹c hay cßn v× lÝ do gì khiến họ thu phục nhân tâm đến nh vậy ? Hai tác phẩm ... đợc nhân dân ta biết đến bởi ngời viết đã xuÊt ph¸t tõ lßng yªu th¬ng con ngêi. - ''Chiếu dời đô'': Lí Công Uẩn biên soạn để thể hiện t tởng muốn rời kinh đô. + Việc dời đô là vất vả, to lớn, tốn kém, rắc rối; nếu muèn sèng yªn th©n th× vua kh«ng lµm nh vËy. Nhng.

(84) kinh đô ở nơi trung tâm trời đất, thế mạnh, binh hùng không sợ ngoại xâm, dân sẽ đợc hởng thái bình  vua đã không quản ngại viết ''Thiên đô chiếu'' + Ông đã đa ra các dẫn chứng cụ thể để thuyết phục lßng ngêi: nh nhµ Th¬ng, nhµ Chu; 2 triÒu §inh, Lª không theo dấu cũ nên triều đại không đợc lâu bền. Bằng nhãn quan tinh tờng, Lí Công Uẩn đã quyết định chọn Đại La làm kinh đô để dân đợc cuộc sống yªn æn, th¸i b×nh  th¬ng d©n, lo cho d©n, v¨n b¶n lµ bµi ca yªu níc. LÝ C«ng UÈn lµ ngêi nh×n xa tr«ng réng. + Lêi lÏ kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lÝ vµ t×nh: søc thuyÕt phôc qua dÉn chøng cô thÓ, t×nh ®uîc thÓ hiÖn ë viÖc không tự quyết định mà hỏi han, bộc lộ nỗi lòng ''trẫm rất đau xót về việc đó'', ''Trẫm muốn dựa .. nghĩ thế nào ?''  Lí Công Uẩn thấu tình, đạt lí, yêu d©n nh con. - HÞch tíng sÜ cña TrÇn Quèc TuÊn: + Lµ mét v¨n b¶n cã lËp luËn chÆt chÏ, s¾c bÐn víi lêi v¨n giµu c¶m xóc vµ søc thuyÕt phôc. + V¨n b¶n thÓ hiÖn lßng c¨m thï giÆc tét cïng, kh¬i dậy sự đồng lòng, quyết tâm bảo vệ Tổ Quốc của nh©n d©n ta  TrÇn Quèc TuÊn yªu d©n, th¬ng d©n nªn kiªn quyÕt, m¹nh mÏ, kh«ng chô lïi bíc tríc kÎ thï. + Quan tâm, lo cho dân, Trần Quốc Tuấn đã kể tội của giặc để khích lệ lòng căm thù giặc. + P2 , động viên tinh thần luyện tập đánh giặc, nêu ra nh÷ng kØ c¬ng nghiªm kh¾c. + KÕt hîp chÆt chÏ lÝ vµ t×nh: tÊm lßng cña vÞ chñ so¸i khi c¨m thï giÆc, khi ch¨m lo c¬ së vËt chÊt vµ tinh thÇn cho binh sÜ, vÏ ra 2 viÔn c¶nh khi níc mÊt nhµ tan vµ khi ca khóc kh¶i hoµn chiÕn th¾ng  minh chøng cho lßng yªu th¬ng binh sÜ. * 2 triều đại, 2 trái tim lúc nào cũng hớng về tơng lai tốt đẹp của nhân dân, trong thâm tâm họ lúc nào cũng nghĩ đến việc làm sao cho dân giàu nớc mạnh; chăm lo cho hạnh phúc lâu bền của muôn dân đợc đặt lên hàng đầu. c) KÕt bµi: - Tuy 2 tác phẩm đợc viết trong 2 thời đại khác nhau nhng đều có điểm tơng đồng; chăm lo ... đó chính là yếu tố quan trọng nhất để 2 tác phẩm sống mãi với thời gian. ''Chiếu dời đô'' và ;;Hịch tớng sĩ'' là minh chøng cho 2 tÊm lßng cao c¶, lín lao cña 2 vÞ l·nh đạo anh minh Lí Công Uẩn, Trần Quốc Tuấn với dân víi níc. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Học bài, chuẩn bị đề: tệ nạn xã hội. Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 35 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ:.

(85) ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung Đề bài: Hãy nói không với tệ * Tìm hiểu đề n¹n x· héi - ThÓ lo¹i: NL - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t¸c h¹i cña tÖ n¹n x· héi vµ kªu gäi mäi ngêi tr¸nh xa. - Cách làm: phân tích các luận điểm để làm sáng tỏ t¸c h¹i cña tÖ n¹n x· héi *. Dµn ý HS dựa vào kiến thức đợc a. Mở bài tìm hiểu để lập dàn bài đảm Chúng ta đang sống trong một đất nớc không ngừng b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau phát triển trên con đờng công nghiệp hóa, hiện đại HS dựa vào kiến thức đợc hóa, xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ. Để làm tìm hiểu để viết bài đảm bảo đợc điều đó,chúng ta phải vợt qua các trở ngại,khó c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi khăn. Một trong số đó là các tệ nạn xã hội nh: ma GV gọi một số HS đọc bài và túy, cờ bạc, văn hóa phẩm đồi trụy. Nhng đáng sợ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn nhÊt chÝnh lµ ma tuý. Chóng ta h·y cïng t×m hiÓu vÒ chØnh tác hại to lớn của ma túy để phòng tránh cho bản thân, gia đình và xã hội. b. Th©n bµi - §Ó phßng chèng mét tÖ n¹n th× chóng ta cÇn biÕt râ về tệ nạn đó. Ma túy là một loại chất kích thích, gây nghiÖn cã nguån gèc tõ c©y tóc anh hoÆc nhùa c©y thuốc phiện đợc trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc Việt nam hay từ lá, hoa, quả cây cần sa đợc trồng ở c¸c tØnh gi¸p ranh biªn giíi ViÖt Nam – Campuchia. §Æc biÖt lµ ma tóy cã mét ma lùc dÉn dô ghª gím, khiÕn ngêi bÞ dÝnh vµo kh«ng thÓ cìng l¹i đợc, chẵng khác gì “ma đa lối, quỷ đa đờng”. Ma túy tån t¹i ë nhiÒu d¹ng nh tÐp, níc, bét, hång phiÕn, bạch phiến, thuốc…và đợc sử dụng bằng nhiều hình thức hút, chích, hít…Nó đợc coi là tệ nạn đáng sợ nhÊt v× søc dÉn dô con ngêi kh«ng kÓ tuæi t¸c vµ kh¶ n¨ng g©y nghiÖn nhanh chãng. H¬n thÕ n÷a, ma tóy cßn lµ ngän nguån cña nh÷ng tÖ n¹n x· héi kh¸c. Chóng ta thêng nghe nãi ma tóy rÊt cã h¹i nhng mÊy ai hiểu đợc tác hại thật sự của nó! Trớc tiên, nó gây hại trực tiếp đến ngời nghiện. Về sức khỏe, ma túy g©y ra c¸c bÖnh kh«n lêng cho c¬ thÓ. Ngêi nghiÖn sÏ bÞ h h¹i niªm m¹c mòi nÕu dïng ma tóy theo d¹ng hít, có khả năng ngng thở đột ngột, gây nguy hiểm tÝnh m¹ng. Cßn dïng theo d¹ng hót th× c¬ quan chÞu ¶nh hëng lµ phæi. Phæi sÏ bÞ tæn th¬ng nghiªm träng, gây ung th phổi, viêm đờng hô hấp, nhiễm trùng phæi…Vµ nguy hiÓm nhÊt lµ dïng ma tóy d¹ng chích, đây là con đờng ngắn nhất dẫn đến AIDS. Ngời tiêm đâu có biết rằng trên mũi kim là hàng vạn qu¶ cÇu gai g©y c¨n bÖnh thÕ kØ hiÓm nghÌo, cø thÕ hä truyÒn tay nhau tiªm chóng, ®a virus vµo m¸u cña m×nh. ë nh÷ng tô ®iÓm tiªm chÝch, hä cßn pha thªm c¸c chÊt bÈn g©y ¸p-phª, hËu qu¶ lµ c¸c con nghiÖn ph¶i ca côt tay ch©n hay nhiÔm trïng m¸u. Êy lµ cha kể đến tình trạng bị chết do sốc thuốc. Câu chuyện “c¸i chÕt tr¾ng” cña nhµ tØ phó trÎ Raphael, chÕt ngay bên đờng do dùng bạch phiến quá liều. Những ngêi nghiÖn l©u ngµy rÊt dÔ nhËn ra, ngêi gÇy gß, da.

(86) x¸m, tãc x¬ x¸c. HÖ thÇn kinh bÞ tæn th¬ng nÆng do ¶nh hëng cña thuèc, kÐm tËp trung, suy nghÜ, ch¸n n¶n vµ thiÕu ý chÝ v¬n lªn nªn viÖc cai nghiÖn còng khã kh¨n. §¸ng ghª sî h¬n, ngêi míi nghiÖn heroin, khi “phê” thờng gia tăng kích thích tình dục, dẫn đến hµnh vi t×nh dôc kh«ng an toµn, cã thÓ bÞ l©y nhiÔm HIV, nhng nÕu sö dông l©u ngµy sÏ lµm suy yÕu kh¶ năng tình dục. Không chỉ dừng ở đó, tiêm chích ma túy còn hủy hoại con đờng công danh, sự nghiệp của ngêi nghiÖn. §· cã bao bµi häc, biÕt bao c©u chuyÖn kể về những công nhân, kĩ s… đã gục ngã trớc ma túy, để rồi bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, con đờng t¬ng lai t¬i s¸ng bçng vôt t¾t, tèi t¨m. Vµ nhÊt lµ những bạn học sinh, tuổi đời còn quá dài mà chỉ vì một phút nông nỗi, bị bạn bè rủ rê đã đánh mất tơng lai. Thật đáng thơng! Ma tóy kh«ng nh÷ng g©y h¹i cho ngêi dïng nã mµ còn cho cả gia đình của họ, khiến họ trở mất dần khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình. Những gia đình có ngời nghiện ma túy bầu không khí lúc nào cũng lãnh đạm, buồn khổ. Công việc làm ăn bị giảm sút do không đợc tín nhiệm. Nền kinh tế cũng theo đó mà suy sụp. Bởi những ngời một khi đã nghiện thì luôn có nhu cầu hơn nữa về ma túy, đồng nghÜa víi viÖc hä ph¶i cã tiÒn, mµ tiÒn th× lÊy tõ ®©u? Từ chính gia đình của họ chứ không đâu xa. Rồi nh÷ng ngêi vî, ngêi mÑ sÏ ra sao khi thÊy chång, con mình vật vã khi thiếu thuốc, khi lìa bỏ cõi đời vì mặc cảm, vì bệnh tình đã tới giai đoạn cuối? Thật đau xót cho những gia đình bất hạnh có ngời nghiện ma tóy. Không dừng lại ở đó, ma túy còn nh một con sâu đục khoÐt x· héi. KhiÕn cho an ninh, trËt tö, quèc phßng bÊt æn. Khi muèn thâa m·n c¬n ghiÒn, con nghiÖn kh«ng tõ mét thñ ®o¹n, hµnh vi trém c¾p, giÕt ngêi nào để có tiền mua heroin, hoặc nổi máu anh hùng xa lé, ®ua xe, l¹ng l¸ch. Nh÷ng con nghiÖn mµ không đợc gia đình chấp nhận sẽ đi lang thang làm mÊt vÎ mü quan,v¨n minh lÞch sù cña x· héi,vËt vê trên những con đờng. Không chỉ thế, nhà nớc, xã hội còn phải tốn tiền để tổ chức lực lợng phòng chống và gi¶i quyÕt nh÷ng thiÖt h¹i do con nghiÖn g©y ra. MÊt tiÒn x©y dùng c¸c tr¹i c¶i t¹o, gi¸o dôc, ®iÒu trÞ cho ngêi nghiÖn. Mét thiÖt h¹i lín mµ ma tóy g©y ra cho nÒn kinh tÕ quèc gia lµ ngµnh du lÞch bÞ gi¶m sót. C¸c b¹n thö nghÜ xem, cã ai d¸m ®i du lÞch sang mét đất nớc, một thành phố mà toàn ngời bị HIV/AIDS. Råi hä sÏ nghÜ g× vÒ níc ta, hä sÏ nh×n níc ta víi ¸nh m¾t khinh thêng, ch¼ng ai d¸m ®Çu t vµo ®©y n÷a. Qu¶ lµ mét mÊt m¸t, thiÖt h¹i cho níc nhµ! Nhng các bạn đừng lo, nếu chúng ta biết cách phòng chống thì những mối nguy ngại trên sẽ đợc gi¶i quyÕt, sÏ kh«ng cßn tÖ n¹n ma tóy n÷a. Mçi ngêi ph¶i cã tr¸ch nhiÖm, tÝch cùc tuyªn truyÒn, gi¸o dục cho ngời thân mình sự nguy hiểm của ma túy để kh«ng ai bÞ chÕt v× thiÕu hiÓu biÕt. Lu«n tr¸nh xa víi ma tuý b»ng mäi c¸ch, mäi ngêi nªn cã ý thøc sèng lèi sèng lµnh m¹nh, trong s¹ch, kh«ng xa hoa, lu«n tỉnh táo, đủ bản lĩnh để chống lại mọi thử thách, cám dç cña x· héi. §ång thêi còng lªn ¸n, dÑp bá tÖ n¹n.

(87) b»ng c¸ch kh«ng tiÕp tay cho chóng. NÕu lì víng vµo th× ph¶i dïng nghÞ lùc, quyÕt t©m, vît lªn chÝnh mình để từ bỏ con đờng sai trái. Bên cạnh đó nhà nớc còng ph¶i ®a nh÷ng ngêi nghiÖn vµo trêng cai nghiÖn, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hä, tr¸nh nh÷ng c¶nh " nhµn c vi bÊt thiÖn", gióp hä nhanh chãng hoµ nhập với cuộc sống cộng đồng, không xa lánh, kì thị hä. c. KÕt bµi - Ma tóy qu¶ lµ mét con quû khñng khiÕp nhÊt cña gia đình và xã hội, còn hơn cả bệnh tật và đói khát. Chóng ta vÉn cã thÓ phßng trõ nanh vuèt cña con quû d÷ nµy. Mçi chóng ta ph¶i nªu cao c¶nh gi¸c, chung tay ngăn chặn nó, mở rộng vòng tay đỡ lấy những ngời nghiện, đừng để họ lún quá sâu vào bóng tèi. §Æc biÖt lµ häc sinh chóng ta ph¶i kiªn quyÕt nãi kh«ng víi ma tóy, x©y dùng mét m¸i trêng, mét x· héi kh«ng cã ma tóy. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. *********************************. TuÇn 36 A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn qua bµi kiÓm tra B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: a. - Vai x· héi lµ vÞ trÝ cña ngêi tham gia héi tho¹i Câu1Câu 1: Thế nào là vai xã hội đối với ngời khác trong cuộc thoại. trong hội thoại ? Vai xã hội - Vai xã hội đợc xác định bằng các quan hệ xã hội: đợc xác định bằng quan hệ + Quan hệ trên- dới, ngang hàng (tuổi tác, thứ bậc trong gia đình và xã hội) nµo ? Lît lêi trong héi + Quan hÖ th©n - s¬ (quen biÕt, th©n t×nh) tho¹i ? Nh÷ng lu ý khi tham -Vai x· héi ®a d¹ng, nhiÒu chiÒu nªn khi tham gia hội thoại cần xác định đúng vai để chọn cách nói cho gia héi thoai ? VD ? C©u 2: C¶m nhËn cña em vÒ phï hîp. b. Trong hội thoại ai cũng đợc nói. Mỗi lần nói trong héi tho¹i lµ mét lît lêi. - Khi tham gia héi tho¹i ph¶i gi÷ lÞch sù, t«n träng lît lêi cña ngêi kh¸c, tr¸nh nãi tranh lît lêi, c¾t lêi, chªm lêi ... HS dựa vào kiến thức đợc - Nhiều khi im lặng cũng là một cách biểu thị thái tìm hiểu để lập dàn bài đảm độ. c. Khi thÇy gi¸o vµ HS giao tiÕp trong giê häc th× vai b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau thø bËc XH cña héi tho¹i lµ: A. Ngang hµng, th©n thiÕt. B. Trªn hµng. C. Trªn hµng – díi hµng. D. Díi hµng. d. Ph©n tÝch vai x· héi gi÷a «ng gi¸o vµ L·o H¹c? - Xét về địa vị xã hội: ông giáo là ngời có địa vị cao h¬n 1 n«ng d©n nghÌo nh l·o H¹c - XÐt vÒ tuæi t¸c: l·o H¹c cã vÞ trÝ cao h¬n..

(88) HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh. - Xa quª nhng t¸c gi¶ “lu«n tëng nhí” quª h¬ng. Lèi biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn. - Nhí vÒ quª h¬ng t¸c gi¶ nhí vÒ: Nhí mµu níc ….vôi.Nhớ con …quá đặc biệt là về ''cái mùi nồng mặn''. Dù đi xa, đứa con hiếu thảo của quê hơng luôn tởng nhớ ''mùi nồng mặn'' đặc trng của quê hơng Đó là hơng vị riêng đầy quyến rũ, mùi riêng của làng biển rất đặc trng... * Quª h¬ng lµ nçi nhí thêng trùc trong t©m hån t¸c gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña ngêi d©n lµng chµi. C©u 3 Trần Quốc Tuấn là một vị tớng văn võ song toàn, ngời đã có công lớn trong 2 cuộc kháng chiến chống giặc Mông. Tên của ông luôn mãi đợc khắc sâu trong t©m trÝ mçi ngêi d©n ViÖt Nam cïng víi nh÷ng trang sö vµng cña d©n téc. T¸c phÈm “HÞch tíng sÜ”-¸ng văn bất hủ đợc ông viết trớc cuộc kháng chiến chống Nguyên-Mông lần II (1285) đã cho ta thấy lòng yêu níc nång nµn, thiÕt tha cña vÞ Quèc c«ng tiÕt chÕ này, đồng thời cũng vang dậy lời hiệu triệu của toàn qu©n ra trËn Tấm lòng yêu nớc của Trần Quốc Tuấn đã thể hiện cao độ khi ông tố cáo tội ác của quân thù bằng lời lẽ ®anh thÐp. Víi b¶n chÊt ngang tµn, hèng h¸ch, chóng không chỉ coi thờng dân ta, mà còn sỉ nhục triều đình từ vua đến quan: “ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đờng, uốn lỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê cho mà bắt nạn tể phụ”. Chúng ta cµng c¨m tøc bän giÆc h¬n n÷a khi chøng kiÕn hµnh động rất tàn bạo, tham lam, nhằm vơ vét của cải của nhân dân: “thác mệnh hốt tất liệt mà đòi ngọc lụa, để tháa lßng tham kh«ng cïng, gi¶ hiªu V©n Nam V¬ng mà thu bạc vàng, để vơ vét của kho có hạn.” Thật là một bọn cầm thú, chẵng khác nào dê, chó hổ đói, cú diều. Vậy mục đích của tác giả khi tố cáo tội ác của qu©n thï lµ khÝch lÖ lßng c¨m thï giÆc cña tíng sÜ, cña toµn d©n vµ kh¬i gîi nçi nhôc mÊt níc cña 1 d©n téc. Tríc n¹n ngo¹i x©m, quèc gia d©n téc ®ang l©m nguy. TrÇn Quèc TuÊn kh«ng khái b¨n kho¨n lo l¾ng, đến độ quên ăn, mất ngủ, xót xa nh đứt từng khúc ruột. Nỗi lo lắng đó đợc ông bày tỏ với binh sĩ: “Ta thờng đến bữa quên ăn, nữa đêm vỗ gối; ruột đau nh cắt, nớc mắt đầm đìa”. Nỗi niềm ấy đợc chuyển hóa, n©ng lªn thµnh niÒm uÊt hËn ngµn th©u, chøa chan trong lòng khi cha rửa đợc nhục cho tổ quốc, quyết không đội trời chung với giặc: “xả thịt lột da, nuốt gan, uèng m¸u qu©n thï.” Kh«ng chØ c¨m thï giÆc mµ trÇn Quèc TuÊn cßn nguyÖn hy sinh th©n m×nh cho sự nghiệp đánh đuổi ngoại xâm, giành lại độc lËp cho d©n téc: “dÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa, ta còng vui lßng.” TrÇn Quèc TuÊn qu¶ lµ mét con ngêi yªu níc thơng dân, ông đúng là tấm gơng sáng cho binh sĩ noi theo để mà biết hy sinh bản thân vì nớc vì dân. Mét vÞ tíng tµi ba, ngoµi lßng yªu níc, hä cßn ph¶i biết yêu thơng binh sĩ. Và Trần Quốc Tuấn đã hội tụ đủ những yếu tố đó. Ông luôn quan tâm, chia sẻ,.

(89) xem binh sÜ nh nh÷ng ngêi anh em khi x«ng pha trËn m¹c còng nh khi th¸i b×nh: “kh«ng cã mÆc th× ta cho c¬m, kh«ng cã ¨n th× ta cho c¬m, quan nhá th× ta th¨ng chøc, l¬ng Ýt th× ra cÊp bæng, ®i thñy th× cho thuyền, đi bộ thì ta cho ngựa”. Thật là cảm động thay cho tình sâu nghĩa nặng của ông đối với binh sĩ. Cũng chính nhờ tình cảm đó đã thắp lên ngọn lửa yªu níc trong lßng hä. Yêu thơng, lo lắng binh sĩ không đơn thuần chỉ là nh÷ng lêi khuyªn nhñ nhÑ nhµnh mµ lµ nghiªm kh¾c, quyÕt liÖt phª ph¸n nh÷ng viÖc lµm sai tr¸i cña hä: thê ¬, bµng quan tríc vËn mÖnh tæ quèc l©m nguy: “thÊy níc nhôc mµ kh«ng biÕt lo, thÊy chñ nhôc mµ không biết thẹn, làm tớng triều đình phải hầu quân giặc mà không biết tức”. Đó là những hành động hởng lạc, ham vui, quên mất trách nhiệm của mình đối với vận mệnh tổ quốc: “lấy việc chọi gà làm vui đùa, lấy việc đánh bạc làm tiêu khiển, hoặc vui thú vên ruéng, hoÆc quyÕn luyÕn vî con, hoÆc lo lµm giµu mµ quªn viÖc níc, hoÆc ham s¨n b¾n mµ quªn viÖc binh, hoÆc thÝch uèng rîu, hoÆc mª ca h¸t.” Những lời giáo huấn của ông thật ý nghĩa, nó đã thức tỉnh biết bao binh lính lầm đờng lạc lối trở về con đờng đúng đắn, giúp họ nhận thức hơn về độc lập dân tộc. Và hơn hết là chỉ ra những việc cần làm đó là hãy đề cao cảnh giác, đoàn kết với nhau trớc nguy cơ bị nớc ngoài lăm le bờ cõi, đặc biệt hãy chăm học “Binh th yÕu lîc” do chÝnh trÇn Quèc TuÊn biªn so¹n cũng là một cách rèn luyện để chiến thắng quân thù Toµn bé v¨n b¶n “HÞch tíng sÜ” cña TrÇn Quèc TuÊn đã chứng minh đợc một điều rằng: ông là một vị tớng kiÖt suÊt tµi ba, kh«ng nh÷ng giái vÒ qu©n sù mµ cßn văn chơng xuất chúng, mấy ai sánh đợc. Ngoài ra «ng cßn thÊm ®Ém mét niÒm th¬ng d©n s©u s¾c, lµ tiªu biÓu cho lßng yªu níc lóc bÊy giê. T¸c phÈm này của ông xứng đáng là một ánh thiên cổ hùng văn trong nÒn v¨n häc níc nhµ. 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra *********************************************************.

(90) Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TuÇn 37. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tròn.. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra.

(91) ************************************ Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Buæi 38. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tròn. HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra ************************************* tuÇn 37 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. Buæi 39. A. Mục tiêu cần đạt: - ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó B. ChuÈn bÞ: ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp Trß: ¤n tËp C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ 2. ¤n tËp Hoạt động của thầy và trò Néi dung §Ò bµi: ThuyÕt minh vÒ chiÕc bóng đèn điện tr HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để lập dàn bài đảm b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau HS dựa vào kiến thức đợc tìm hiểu để viết bài đảm bảo c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi GV gọi một số HS đọc bài và cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh 3. Cñng cè, híng dÉn vÒ nhµ: - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc cña k× I - Giê sau kiÓm tra.

(92)

(93)

GIAO AN BUOI 2

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về