bai 28 ls 10

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi 28 TruyÒn thèng yªu níc cña d©n téc ViÖt nam thêi phong kiÕn I. Môc tiªu bµi häc Sau khi häc xong bµi häc gióp HS nhí vµ hiÓu: 1. VÒ kiÕn thøc - Văn học Việt Nam trong các thế kỷ trớc năm 1858 đã để lại cho đời sau một truyền thống yêu nớc quý giá và rất đáng tự hào. - TruyÒn thèng yªu níc lµ sù kÕt tinh cña nhiÒu nh©n tè, sù kiÖn ® · diÔn ra trong mét thêi kú lÞch sö l©u dµi. - Trong hoàn cảnh của chế độ phong kiến do tác động của tiến trình lịch sử dân tộc với những nét riêng biệt yếu tố chống ngoại xâm, bảo vệ độc lập Tổ quốc, trở thành nét đặc trng của truyền thống yêu nớc Việt Nam thời phong kiÕn. 2. VÒ t tëng, t×nh c¶m - Båi dìng lßng yªu níc vµ ý thøc d©n téc, lßng biÕt ¬n víi c¸c anh hïng d©n téc. - Båi dìng ý thøc ph¸t huy lßng yªu níc. 3. VÒ kü n¨ng - RÌn luyÖn kü n¨ng ph©n tÝch, đánh giá, liªn hÖ thực tế. II. ThiÕt bÞ, tµi liÖu d¹y - häc - Mét sè ®o¹n trÝch trong c¸c t¸c phÈm hay lêi cña danh nh©n. - Tranh ảnh minh họa.... III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y - häc 1. KiÓm tra bµi cò: Không kiểm tra 2 . Dẫn dắt vào bài mới. Trong quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã tạo nên những truyền thống tốt đẹp trong đó nổi bật lên là truyền thống yêu nước – một trong những truyền thống cao quý vừa được hun đúc và phát huy qua hàng ngàn năm lịch sử vừa thấm đượm vào cuộc sống đang từng ngày vươn cao của dân tộc. Để hiểu được quá trình hình thành, phát triển và tôi luyện của truyền thống yêu nước trong thời kì phong kiến độc lập, ta cùng tìm hiểu bài 28. 3. Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp. .. Hoạt động của Thầy - trò. KiÕn thøc c¬ b¶n HS.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> cÇn n¾m Hoạt động 1: Cả lớp, cá nhân - Trớc hết GV có thể đặt câu hỏi để tạo sự chú ý và định hớng nhận thức cho HS: Em hiÓu thÕ nµo vÒ hai kh¸i niÖm: TruyÒn thèng vµ truyÒn thèng yªu níc? - HS tr¶ lêi. - GV cã thÓ lÊy vÝ dô vÒ mét sè truyền thống của dân tộc để minh hoạ:. 1. Sù h×nh thµnh cña truyÒn thèng yªu níc ViÖt Nam. * Kh¸i niÖm: + TruyÒn thèng lµ nh÷ng yÕu tè vÒ sinh ho¹t x· héi, phong tục, tập quán, lối sống, đạo đức của một dân tộc đợc hình thành trong Truyền thống yêu nớc, lao động cần cù, chịu khó, quá trình lịch sử đợc lu truyền từ chịu đựng gian khổ, đoàn kết... tính lịch sử và đời này sang đời khác từ xa đến phong tôc truyÒn thèng nh: nhuém r¨ng, ¨n nay. trÇu. Næi bËt nhÊt lµ truyÒn thèng yªu níc.. - Hs theo dõi một số hình ảnh về phong + TruyÒn thèng yªu níc tục truyền thống của dân tộc.... cña d©n téc ViÖt Nam: Lµ nÐt nổi bật trong đời sống văn hoá ...Năm quan mua lấy miệng cười, tinh thÇn cña ngêi ViÖt, lµ di s¶n Mười quan chẳng tiếc, miệng người răng đen. quý báu của dân tộc đợc hình (Ca dao) thành rất sớm, đợc củng cố và - HS nghe, ghi chÐp. ph¸t huy qua hµng ngµn n¨m lÞch sö. - GV gi¶ng tiÕp: TruyÒn thèng yªu níc cã nguån gèc tõ lßng yªu níc.. VËy lßng yªu níc cã nguån gèc tõ * Quá trình hình thành: ®©u? (b¾t nguån tõ nh÷ng t×nh c¶m nào?) và truyền thống yêu nớc đợc hình - Lßng yªu níc b¾t nguån thµnh nh thÕ nµo? từ những tình cảm đơn giản, - HS dùa vµo SGK tr¶ lêi. trong mét kh«ng gian nhá hÑp GV: cho hs theo dõi những hình ảnh về nh: Tình yêu gia đình, yêu quê htỡnh yờu gia đỡnh, tỡnh yờu quờ hương... ¬ng n¬i m×nh sinh sèng g¾n bã VD: Một con người sinh ra còn nhỏ tuổi không thể (§ã lµ nh÷ng t×nh c¶m g¾n víi khẳng định em bộ ấy yờu nước. Vậy với một dõn tộc địa phơng) yêu nước có nguồn gốc từ đâu? Có từ bao giờ? - HS dùa vµo SGK tr¶ lêi. - HS nghe, ghi chÐp. - Tõ khi h×nh thµnh quèc gia d©n téc ViÖt: V¨n Lang - ¢u L¹c nh÷ng Hoạt động 2: Cả lớp tình cảm gắn bó mang tính địa phGV:- Ngay từ thời kỡ dựng nước nhõn dõn ta sớm ơng phát triển thành tình cảm rộng có ý thức về một dòng dống chung đó là “con Rồng lín - lßng yªu níc. cháu Tiên” Ý thức đó là chất men cố kết ban đầu của cộng đồng cư dân tiến tới một cộng đồng dân tộc. - Nhân dân ta sớm có tinh thần đoàn kết trong cuộc đấu tranh chinh phuc thiên nhiên, đắp đê đào.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Ở thêi kú B¾c thuéc lßng yªu níc biÓu hiÖn râ nÐt h¬n : + Qua ý thøc b¶o vÖ nh÷ng - GV : Em hãy nêu biểu hiện lòng yêu di s¶n v¨n ho¸ cña d©n téc. nước ở thời kì bắc thuộc? + Lßng tù hµo vÒ - HS theo dõi SGK vừa suy nghĩ liên hệ để trả nh÷ng chiÕn c«ng, t«n kÝnh lêi. các vị anh hùng chống đô hộ - Hs theo dừi những hỡnh ảnh về di sản ( Lập đền thờ ở nhiều nơi ). văn hóa , đền thờ các vị anh hùng dân tộc…. => Lòng yêu nớc đợc nâng cao và - HS nghe, ghi nhí khắc sâu hơn để từ đó hình thành truyÒn thèng yªu níc ViÖt Nam. Hoạt động 1: Cả lớp, cá nhân - Gv chuyển ý: kênh, phòng chống lũ lụt.....( Sơn Tinh- Thủy Tinh). Sau một nghìn năm Bắc thuộc và đấu tranh chống Bắc thuộc, đến thế kỷ X đất nớc trở 2. Ph¸t triÓn vµ t«i lại độc lập tự chủ với lãnh thổ, tiếng nói, phong tục, tập quán của quá trình đấu tranh bền bỉ luyện truyền thống của dân tộc. Bớc sang thời kỳ độc lập bối cảnh yêu nớc trong các thế lịch sử mới cũng đặt ra những thách thức đối với kỷ phong kiến độc lập. lßng yªu níc cña ngêi ViÖt.. - HS nghe, ghi nhí. GV: Thời kì phong kiến độc lập diễn ra trong thời gian nào? HS dùa vµo SGK tr¶ lêi.. - GV : Em hãy nêu bối cảnh lịch sử của dân tộc và cho biết bối cảnh ấy dặt ra yêu cầu gì? - HS dùa vµo SGK tr¶ lêi. - GV bổ sung: Xây dựng đất nớc mới và b¶o vÖ Tæ quèc lµ mét thö th¸ch víi lßng yªu níc của ngời Việt Nam → Lòng yêu nớc càng đợc phát huy cao độ.. * Thời gian: Thế kỉ X - XIX. * Bèi c¶nh lÞch sö. - Đất nớc trở lại độc lập, tù chñ. - Nhng sau 1000 n¨m B¾c thuéc nÒn kinh tÕ trë nªn l¹c hËu, đói nghèo. - C¸c thÕ lùc ph¬ng B¾c cha tõ bá ©m mu x©m lîc ph¬ng Nam.. → Trong bèi c¶nh Êy - HS nghe, ghi chÐp. lòng yêu nớc ngày càng đợc Hoạt động 2: Cả lớp, cá nhân - GV: Trong 9 thế kỷ độc lập phát huy, tôi luyện. - BiÓu hiÖn: truyền thống yêu nớc đợc biểu hiện nh thÕ nµo? + ý thøc v¬n lªn x©y dùng - HS theo dâi SGK ph¸t biÓu. GV giảng giải: - (Nền kinh tế tự chủ là nền kinh tế ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ tù chñ, khụng bị lệ thuộc vào nước khỏc, khụng bị ỏp đặt, khống nền văn hoá đậm đà bản sắc chế. Đảm bảo độc lập về kinh tế cũng có nghĩa là đảm bảo truyÒn thèng cña d©n téc..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> vững chắc giá trị truyền thống, bản săc văn hóa dân tộc). GV: - Theo dõi những hình ảnh về : - Lễ cày ruộng tịch điền..Năm 987 vua Lê Đại Hành thực hiện cày Tịch điền, để động viên, khuyến khích nhân dân sản xuất. Sau đó đến nhà Lý được tổ chức long trọng hơn và một trong những lễ hội chính của đất nước vào mùa xuân.... - Thăng Long 36 phố phường. Trong thế kỷ XVI, XVII, Thăng Long là nơi tập trung buôn bán rất sầm uất của miền đồng bằng Bắc Bộ. Thăng Long khi ấy còn có tên là kẻ chợ, từ 36 phố phường thời Lê đã trở thành một trung tâm chính trị và thương mại quan trọng. - Sở dĩ chúng ta không bị đồng hóa vì trong 1000 năm Bắc thuộc bên cạnh đạo Nho chúng ta tiếp thu đạo + Tinh thần chiến đấu chống Phật, bên cạnh chữ Hán chúng ta sáng tạo chữ Nôm.... giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập dân. téc cña mçi ngêi ViÖt.. GV: Ngay từ thời kì dựng nước dân tộc ta luôn phải giải quyết hai vấn đề: Độc lập và bảo vệ độc lập. Đó là sự nghiệp chung của mọi người VN. - Hình ảnh một số vị tướng: - Trần Thủ Độ - Người chuyển giao quyền lực từ nhà Lí sang nhà Trần: Nói với Vua Trần Thái Tông vào năm 1258, trong khi diễn ra Chiến tranh Nguyên Mông: “ Đầu tôi chưa rơi xuống đất xin Bệ hạ đừng lo”. - Trần Quốc Tuấn – vị Quốc Công Tiết Chế - Một trong chín vị tướng tài danh nhất của LSTG đã từng nói với Vua Trần Thái Tông vào năm 1258, trong khi diễn ra Chiến tranh Nguyên Mông lần 2:. + ý thøc ®oµn kÕt mäi tÇng líp nh©n d©n, mäi d©n téc trong c«ng cuéc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.( thể hiện trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược...). “Bệ hạ muốn hàng trước hết hãy chém đầu + Lßng tù hµo d©n téc, biÕt thần đi đã" . ¬n tæ tiªn. - Trần Bình Trọng: “Ta thà làm ma nước Nam còn hơn làm Vương đất Bắc”. Trần Bình + ý thøc v× d©n, th¬ng Trọng được các sử gia đời sau đánh giá rất cao vì lòng yêu nước và tinh thần chống ngoại xâm, trở thành một d©n cña giai cÊp thèng trÞ tiÕn ví dụ điển hình cho các cuộc kháng chiến chống bé - yªu níc g¾n víi th¬ng d©n mang yÕu tè nh©n d©n. phương Bắc sau này. - Hình ảnh... tưởng nhớ các vị anh hùng dân tộc.... + GV gi¶i thÝch: Yªu níc g¾n víi th¬ng d©n v× truyÒn thèng yªu níc ngµy cµng mang yÕu tè nh©n.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> d©n: "Ngêi chë thuyÒn lµ d©n, lËt thuyÒn còng lµ d©n" → Khoan th søc d©n dÔ lµm kÕ s©u rÔ, bÒn gốc, là "Thợng sách để giữ nớc". Hình ảnh: Nguyễn Trãi, Trần Hưng Đạo “Vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục, cả nước góp sức, giặc phải bị bắt. (Nên) khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy”. Trả lời Trần Anh Tông về quốc sách giữ nước trước khi mất.. 3. Nét đặc trng của truyÒn thèng yªu níc ViÖt Nam thêi phong kiÕn.. + GV tiÓu kÕt: Nh vËy trong c¸c thÕ kû phong kiến độc lập truyền thống yêu nớc càng đợc phát huy và tôi luyện, đã làm lên những kỳ tích anh hïng chiÕn th¾ng vÎ vang cña d©n téc.. Hoạt động 1: Cả lớp, cá nhân - GV đặt vấn đề: Qua tìm hiểu ta thấy. Đặc trưng của truyền thống yêu. truyền thống yêu nớc của dân tộc Việt Nam đợc nước Việt Nam thời phong kiến là biểu hiện rất đa dạng ở những mức độ khác chống giặc ngoại xõm bảo vệ độc nhau: lập dân tộc. + Hy sinh, x¶ th©n v× níc. + Tự hào về đất nớc, tôn kính những vị anh hïng d©n téc. + Lao động sáng tạo làm giàu cho cộng đồng, cho đất nớc. + Chống giặc ngoại xâm, bảo vệ độc lập. + Gi÷ g×n di s¶n v¨n ho¸ cña d©n téc. + Lµm nh÷ng viÖc Ých níc, lîi nhµ.... - HS nghe, ghi nhí. - GV đưa bảng thống kê các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược từ thế kỉ I – XIX. - GV tiếp tục giảng giải về các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược.....Qua đó hs thấy được trên thế giới có lẽ không có dân tộc nào trải qua nhiều cuộ chiến chóng ngoại xâm như Việt Nam. - HS nghe, ghi nhí. - GV tiÓu kÕt: Nh vËy râ rµng ta thÊy truyền thống yêu nớc đợc biểu hiện rõ nét nhất trong cuộc đấu tranh chống ngoại xâm. Vì vậy đấu tranh chống ngoại xâm trở thành nét đặc trng cña truyÒn thèng yªu níc ViÖt Nam.. Vì: - Dân tộc Việt Nam đã - GV phát vấn: Tại sao đặc trng cơ trải qua nhiều cuộc đấu tranh b¶n cña truyÒn thèng yªu níc ViÖt Nam chèng giÆc ngo¹i x©m..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> thêi phong kiÕn lµ chèng ngo¹i x©m, b¶o - Trong đấu tranh chống vệ độc lập dân tộc? giÆc ngo¹i x©m nh©n d©n ViÖt - HS tr¶ lêi. Nam đã đoàn kết nhất trí đồng lßng vît qua gian khæ, hy sinh, - HS nghe, ghi chÐp. - Trong công cuộc xây dựng đất nớc hiện phát huy tài năng, trí tuệ, chiến nay. Việt Nam đứng trớc những khó khăn thử đấu dũng cảm giành thắng lợi th¸ch lín: Nguy c¬ tôt hËu, c¹nh tranh khèc liÖt cuèi cïng. - Cũng trong chiến đấu với bên ngoài, nguy cơ đánh mất bản sắc truyền thèng cña d©n téc.... V× vËy truyÒn thèng yªu níc chèng ngo¹i x©m lßng yªu níc trë nªn trong s¸ng ch©n thµnh cần phải đợc phát huy cao độ nữa. vµ cao thîng h¬n bao giê hÕt. - HS nghe, ghi nhí. - GV có thể đàm thoại với HS: - Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay thế hệ trẻ phải làm gì ? 4. Cñng cè bµi häc: - Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay thế hệ trẻ phải làm gì ? - Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, t«i luyÖn, ph¸t huy truyÒn thèng yªu níc cña nh©n dân Việt Nam. Nét đặc trng cơ bản của truyền thống yêu nớc. 5. Dặn dò: HS học bài, trả lời câu hỏi theo SGK, đọc trớc bài mới..

<span class='text_page_counter'>(7)</span>