Bai 19 Nhan dan Viet Nam khang chien chong Phap xam luoc Tu nam 1858 den truoc nam 1873

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

CHƯƠNG I VIỆT NAM TỪ NĂM 1858 ĐẾN CUỐI THẾ KỶ XIX
Bài 19(tiết 2) Nhân dân Việt Nam kháng chiến chống Pháp xâm lược

(Từ năm 1858 đến trước 1873 )
<b>I Mục tiêu bài học</b>

Sau bài học này học sinh có khả năng
1)Về kiến thức

- Đánh giá được phong trào kháng của nhân dân Nam kì sau hiệp ước 1862.
- Giải thích được nguyên nhân các tỉnh Nam kì rơi vào tay Pháp.

- Trình bày được âm mưu của thực dân Pháp ở các tỉnh Nam kì.
2) Về thái độ

- Hiểu được bản chất xâm lược của chủ nghĩa thực dân và sự tàn bạo của chúng.
- Tự hào về truyền thống chống xâm lược của cha ơng.

- Có thái độ đúng mức khi tìm hiểu về nguyên nhân và trách nhiệm của nhà Nguyễn trong việc để mất nước cuối thế kỉ
XIX.

- Có nhận thức đúng đối với các sự kiện, nhân vật lịch sử cụ thể.
3) Về kĩ năng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>II Tài liệu và thiết bị dạy học</b>

-Sách giáo khoa lịch sử lớp 11.

-Đại cương lịch sử Việt Nam tập 2- Đinh Xuân Lâm(cb)- NXB Giáo dục Việt nam.
- Tư liệu lịch Việt Nam- Trịnh Đình Tùng- NXB Giáo dục.

- Hướng dẫn sử dụng kênh hình trong sách giáo khoa lịch sủ 11-Nguyễn Thị Côi(cb)- NXB Giáo dục.
<b>III Tiến trình tổ chức bài học </b>

1.Ổn định lớp.
2.Kiểm tra bài cũ.
3.Mở đầu bài học

Trong tiết học trước, chúng ta đã biết được ngay từ khi Pháp xâm lược, quân và dân ta đã anh dũng đứng lên kháng
chiến, bước đầu làm thất bại âm mưu “đánh nhanh, thắng nhanh” của thực dân Pháp trong chiến sự Đà Nẵng. Thấy không
thể chiếm được Đà Nẵng, Pháp quyết định đưa quân vào đánh chiếm Gia Định và các tỉnh Nam Kì. Giữa lúc phong trào đấu
tranh của nhân dân đang dâng cao và lan rộng, triều đình Huế đã kí với Pháp Hiệp ước Nhâm Tuất (1862). Mặc dù vậy,
phong trào chống Pháp của nhân dân ta ở các tỉnh Nam Kì vẫn tiếp diễn. Vậy cuộc kháng chiến chống Pháp ở đây đã diễn ra
như thế nào, có phải Pháp chỉ chiếm ba tỉnh miền Đơng Nam Kì hay cịn có âm mưu gì khác. Để hiểu rõ hơn về phần này
chúng ta tiếp tục bài học ngày hơm nay.

4.Tổ chức dạy và học.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>HĐ1: Tìm hiểu về cuộc kháng chiến của nhân dân Nam kì sau</b>
<b>hiệp ước 1862</b>

<i>Hđ1Nhân dân ba tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau hiệp </i>
<i>ước 1862</i>

<b>Gv: Sau khi kí kết bản hiệp ước Nhâm Tuất 5/6/1862 Triều đình </b>
<i>Nhà Nguyễn đã có hành động như thế nào?</i>

<b>Hs: Suy nghĩ trả lời</b>

<b>Gv: Nhận xét và bổ xung câu trả lời của học sinh</b>

<i>Triều Đình: Vì mang nặng tư tưởng thất bại chủ nghĩa, sợ địch </i>
ngay từ đầu, không hiểu chỗ yếu của địch mà đệ chiến thắng
chúng mà chỉ nhìn thấy ưu thế về kĩ thuật và vũ khí. Hơn nữa,
triều Nguyễn muốn bắt tay với Pháp để có thể dồn lực lượng tiêu
diệt các phong trào đấu tranh rầm rộ ngoài Bắc. Chính vì những
điều đó mà triều đình Huế đã kí với Pháp bản hiệp ước Nhâm
Tuất phản bội lại quyền lợi của quần chúng nhân dân, quyền lợi
Tổ Quốc.

-Sau khi kí kết triều đình ra lệnh giải tán nghĩa binh chống Pháp ở
các tỉnh Gia Định, Định Tường, Biên Hoà.

<b>Gv:Phong trào đấu tranh ở ba tỉnh miền Đông sau Hiệp ước</b>

<b>III Cuộc kháng chiến của nhân dân Nam kì sau hiệp </b>
<b>ước 1862</b>

<i>1.Nhân dân ba tỉnh miền Đông tiếp tục kháng chiến sau</i>
<i>hiệp ước 1862</i>

<b>- Các phong trào diễn ra mạnh mẽ</b>

+ Văn thân sĩ phu: bám đất, bám dân, cổ vũ nghĩa
binh.

+ Phong trào “tị địa”

+Phong trào vũ trang: Trương Định….
-Phong trào Trương Định:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i>1862 diễn ra như thế nào? Có điểm gì khác trước?</i>

<b>Hs: Dựa vào nội dung trong sgk, kết hợp khai thác Lược đồ hình</b>
52: Lược đồ cuộc kháng chiến chống Pháp ở Nam Kì để giải
quyết vấn đề.

<b>Gv: Giáo viên nhận xét, bổ xung câu trả lời của học sinh: </b>
Các toán nghĩa quân đã khơng chịu cơng nhận chính quyền
mới,cương quyết bám đất, bám dân tiến hành các cuộc kháng
chiến ngay trong lòng địch. Bất chấp sự ngăn cấm của triều đình,
phong trào đấu tranh vẫn tiếp tục dâng cao. Các toán nghĩa quân
phong trào “tị địa” diễn ra sơi nổi gây cho Pháp gặp nhiều khó
khăn trong việc tổ chức, quản lí những vùng đất chúng mới chiếm
được.

-Phong trào “tị địa”-chủ trương của các văn thân, sĩ phu miền
Đông rời bỏ sang miền Tây không cộng tác với giặc.

<b>Gv: Em có hiểu biết gì về Trương Định.</b>
<b>Hs: Suy nghĩ trả lời câu hỏi.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Trương Định là một người văn võ song toàn, đã thu nạp được
nhiều anh tài như Đỗ Quang, Nguyễn Thông… Ngay từ năm
1859, Trương Định đã đem quân phối hợp với quân triều đình
chống Pháp tại Gia Định. Hoạt động mạnh mẽ của nghĩa quân
làm cho giặc Pháp và triều đình lo sợ. Triều đình đã hạ lệnh cho
ông phải bãi binh, điều ông đi nhận chức Lãnh binh ở An Giang
và Phú Yên. Khi nghe tin sắc phong của triều đình, quần chúng
nhân dân đã suy tôn Trương Định lên làm chủ soái để giết giặc,
cứu nước, cứu dân.

Gv: Yêu cầu học sinh quan sát hình 51: Miêu tả lại quang cảnh lễ
phong soái cho Trương Định (quang cảnh, thành phần, khí thế
của dân chúng trong buổi lễ), qua đó đánh giá hành động của
Trương Định khi quyết định ở lại cùng nhân dân chiến đấu.
<b>Hs: suy nghĩ trả lời</b>

<b>Gv: nhận xét, bổ sung hình ảnh</b>

Đứng ở vị trí trung tâm bức tranh làTrương Định, ơng nhận thanh
kiếm từ người già có uy tín ,suy tơn ơng là” Bình Tây Đại

2 Thực dân Pháp ba tỉnh miền Tây Nam Kì.
Nhân dân ba tỉnh miền Tây chống Pháp.

Mặt
Trận
Cuộc tấn
công của
thực dân
Pháp

Thái độ của
triều đình

Cuộc kháng
chiến của nhân
dân
Kháng
chiến

tại miền
Tây
Nam kì
-Ngày
20/6/1867
Pháp dàn
trận trước
thành Vĩnh
Triều đình
lúng túng
bạc nhược ,
đã cử Phan
Thanh

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Nguyên Soái”.Những người dân đứng xung quanh đều giơ giáo
mác ủng hộ ông. Việc Trương Định kiên quyết phản đối sắc
phong của triều đình và đứng về phía nhân dân chống giặc
Pháp,nhận được sự ủng hộ của nhân dân gây nên thái độ kinh
ngạc đối với đại diện của triều đình .

<b>Gv: Sau khi nhận sắc phong ơng đã lãnh đạo phong trào quần </b>
<i>chúng nhân dân như thế nào?</i>

<b>Hs: suy nghĩ trả lời</b>
<b>Gv: nhận xét, bổ sung </b>

Dưới ngọn cờ “Bình Tây đại ngun sối”, ơng đã thu hút được
đông đảo quần chúng nhân dân đi theo. Ông đã xây dựng được
lực lượng với hơn 1 vạn nghĩa binh trên một vùng căn cứ rộng
lớn. Biết được căn cứ trung tâm của phong trào là Tân Hòa, ngày

28/2/1863, giặc Pháp mở cuộc tấn công quy mô vào căn cứ này.
Nghĩa quân đã chiến đấu anh dũng suốt 3 ngày đêm, sau đó rút
lui về căn cứ Tân Phước để bảo toàn lực lượng. Ngày 20/8/1864,
Pháp tập kích vào căn cứ Tân Phước, nghĩa quân chống trả quyết

Long.
-Từ ngày
20 đến
24/6/1867
Pháp chiếm
gọn ba tỉnh
miền Tây
Nam
Kì( Vĩnh
Long, An
Giang, Hà
Tiên )
không tốn
một viên
đạn
Giản- đại
diện của
triều đình
Huế đầu
hàng
xuống người
sau đứng lên.
- Tiêu biểu nhất
có cuộc khởi
nghĩa của

Nguyễn Trung
Trực, Nguyễn
Hữu Huân

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

liệt, Trương Định hi sinh.

-Đây là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu cho tinh thần quật khởi của
nhân dân Nam Kì, đồng thời cũng là dấu mốc hình thành trận
tuyến của nhân dân (tách ra khỏi cuộc kháng chiến của triều
đình), bước đầu kết hợp giữa hai nhiệm vụ: chống thực dân xâm
lược và chống phong kiến đầu hàng.

<b>Hđ2: Thực dân Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kì và </b>
<b>Nhân dân ba tỉnh miền tây chống Pháp</b>

<b>Gv: Chia lớp làm 2 nhóm:</b>

Nhóm 1: Tìm hiểu về quá trình thực dân Pháp chiếm Tây Nam
Kì.

Nhóm 2: Tìm hiểu về phong trào đấu tranh của nhân dân ở ba
tỉnh miền Tây Nam Kì

<b>Gv: Nguyên nhân tại sao các tỉnh miền Tây Nam kì rơi vào tay </b>
<i>Pháp.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Cao Miên phải công nhận quyền bảo hộ của Pháp, số phận của ba
tỉnh miền Tây Nam Kì có thể được xem là định đoạn.

-Sau đó, chúng vu cáo triều đình Huế vi phạm các điều đã cam

kết trong Hiệp ước 1862. Tháng 10/1866 Pháp cử phái viên ra
Huế, hứa hẹn nếu bằng lòng giao ba tỉnh miền Tây thì chúng sẽ
giúp Triều đình tiêu trừ hết giặc biển và đình hết mọi khoản tiền
bồi thường. Ngày 20/6/1867, lợi dụng sự bạc nhược của triều
đình Huế, Pháp đã ép Phan Thanh Giản giao thành Vĩnh Long.
Từ ngày 20 đến ngày 24/6/1867, Pháp đã chiếm gọn được ba tỉnh
miền Tây (An Giang, Vĩnh Long, Hà Tiên) mà không tốn một
viên đạn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

cứ phản ứng, mà chỉ xinđổi ba tỉnh miền Tây mới mất để lấy tỉnh
Biên Hồ nhưng Pháp khơng đồng ý.

Giáo viên dẫn dắt: Sau khi ba tỉnh miền Tây Nam Kì rơi vào tay
Pháp, triều đình Huế phản ứng một cách yếu ớt, nhưng một cao
trào kháng chiến mới của nhân dân lại bắt đầu.

<b>Gv: yêu cầu học sinh đọc sgk và hỏi: Em hãy nêu tên những cuộc</b>
<i>khởi nghĩa tiêu biểu.</i>

<b>Hs: Theo dõi sgk trả lời câu hỏi.</b>

Dựa vào lược đồ hình 52: Lược đồ kháng chiến chống Pháp ở
Nam Kì, giáo viên nêu diễn biến chính của phong trào kháng
chiến chống Pháp ở ba tỉnh miền Tây sau năm 1867:

Phong trào không hề bị giảm sút mà tiếp tục gia tăng, xuất
hiện ngày càng nhiều những trung tâm mới, những nhân tố mới,
với nhiều tấm gương sáng chói về lịng yêu nước, tinh thần dũng
cảm, kiên cường, bất khuất chống ngoại xâm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

lâu dài. Một số khác tiến hành cuộc vũ trang chống Pháp.

Trương Quyền lập cơ sở kháng chiến ở Tây Ninh, liên kết với
Pu-côm-bô chống Pháp. Năm 1867, Phan Tôn, Phan Liêm lập căn
cứ ở Bến Tre. Nguyễn Trung Trực lập căn cứ ở Rạch Giá.
Nguyễn Hữu Huân lập căn cứ ở Mĩ Tho…

Giáo viên nêu câu hỏi: Em có nhận xét gì về cuộc đấu tranh của
<i>nhân dân ba tỉnh miền Tây?</i>

<b>Hs: suy nghĩ trả lời</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>IV Sơ kết bài học</b>

Học sinh trả lời các câu hỏi:

Câu 1. Hãy lựu trọn một nhân vật tiêu biếu sau đó trình bày lại cơng lao của nhân vật đó.

</div>

<!--links-->