Bai 19 Rut gon cau

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 78: Rót gän c©u. I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u? VÝ dô 1: a. Häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më. ( Tôc ng÷) b. Chóng ta häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> VÝ dô 1: a. Häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më. ( Tôc ng÷) -> V¾ng chñ ng÷. b. Chóng ta / häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më. CN VN.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> VÝ dô 2: Trong nh÷ng c©u in ®Ëm díi ®©y, thµnh phÇn nµo của câu đợc lợc bỏ? Vì sao? a. Hai ba ngêi ®uæi theo nã. Råi ba bèn ngêi, s¸u bÈy ngêi. ( NguyÔn C«ng Hoan). b. - Bao giê cËu ®i Hµ Néi? - Ngµy mai..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> a. Hai ba ngêi ®uæi theo nã. Råi ba bèn ngêi, s¸u bÈy ng êi. ( NguyÔn C«ng Hoan) ->Lîc vÞ ng÷ b. - Bao giê cËu ®i Hµ Néi? - Ngµy mai. -> Lîc c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> II. C¸ch dïng c©u rót gän. 1. Nh÷ng c©u in ®Ëm díi ®©y thiÕu thµnh phÇn nµo? Cã nªn rót gän nh vËy kh«ng? V× sao? Sáng chủ nhật, trờng em tổ chức cắm trại. Sân trờng thật đông vui. Ch¹y lo¨ng qu¨ng. Nh¶y d©y. Ch¬i kÐo co. 2. Cần thêm những từ ngữ nào vào câu rút gọn (in đậm) dới đây để thể hiện thái độ lễ phép? - Mẹ ơi, hôm nay con đợc một điểm 10. - Con ngoan quá! Bài nào đợc điểm 10 thế? - Bµi kiÓm tra to¸n..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Khi rót gän c©u, cÇn chó ý: - Không làm cho ngời nghe, ngời đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói; - Kh«ng biÕn c©u nãi thµnh mét c©u céc lèc, khiÕm nh·..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ...Một đêm mùa xuân. Trên dòng sông êm ả, cái đò cũ cña b¸c tµi Ph¸n tõ tõ tr«i. ( Nguyªn Hång) - Câu văn : “Một đêm mùa xuân.” có phải là câu rút gän kh«ng? V× sao?.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> III. LuyÖn tËp: 1. Trong c¸c c©u tôc ng÷ sau, c©u nµo lµ c©u rót gän? Nh÷ng thành phần nào của câu đợc rút gọn? Rút gọn câu nh vậy để lµm g×? a, Ngời ta là hoa đất. b, ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y. c, Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng. d, Tấc đất tấc vàng..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 2. H·y. t×m c©u rót gän trong c¸c vÝ dô díi ®©y. Kh«i phôc những thành phần câu đợc rút gọn. Cho biết trong thơ, ca dao thêng cã nhiÒu c©u rót gän nh vËy ?. a. Bớc tới đèo Ngang, bóng xế tà, Cỏ cây chen đá, là chen hoa. Lom khom díi nói, tiÒu vµi chó, Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. Nhí níc ®au lßng, con quèc quèc, Th¬ng nhµ mái miÖng, c¸i gia gia. Dừng chân đứng lại, trời, non, nớc, Mét m¶nh t×nh riªng, ta víi ta. ( Bµ HuyÖn Thanh Quan).

<span class='text_page_counter'>(10)</span> b. §ån r»ng quan tíng cã danh, Cìi ngùa mét m×nh, ch¼ng ph¶i vÞn ai. Ban khen r»ng: “ Êy míi tµi”, Ban cho cái áo với hai đồng tiền. §¸nh giÆc th× ch¹y tríc tiªn, X«ng vµo trËn tiÒn cëi khè giÆc ra (!) GiÆc sî, giÆc ch¹y vÒ nhµ, Trë vÒ gäi mÑ mæ gµ khao qu©n! ( Ca dao).

<span class='text_page_counter'>(11)</span> C©u rót gän. Kh«i phôc thµnh phÇn rót gän. - Bớc tới đèo Ngang bóng xế tà. -Dừng chân đứng lại trời, non, nớc.. -Ta bíc tíi... -Ta dõng ch©n..... -§ån r»ng quan tíng cã danh - Cìi ngùa mét m×nh ch¼ng ph¶i vÞn ai. -Ban khen r»ng : “Êy míi tµi”. - §¸nh giÆc th× ch¹y tríc tiªn. - Trë vÒ gäi mÑ mæ gµ khao qu©n.. - Mọi ngời đồn... -H¾n cìi ngùa ... -Vua khen... - Quan tớng đánh giặc.. - Quan tíng trë vÒ.... Trong th¬, ca dao thêng gÆp nhiÒu c©u rót gän bëi th¬, ca dao cã tÝnh hµm sóc cao ( hµm sóc vÒ ý vµ h¹n chÕ tèi ®a vÒ sè lîng c©u ch÷)..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> 3. TruyÖn: “ MÊt råi” - Nguyªn nh©n cña sù hiÓu lÇm : CËu bÐ tr¶ lêi ngêi kh¸ch b»ng nh÷ng c©u rót gän: + MÊt råi. + Tha...tèi h«m qua. + Ch¸y ¹. - Bµi häc: Ph¶i cÈn thËn khi dïng c©u rót gän, v× dïng câu rút gọn không đúng có thể gây hiểu lầm..

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 4. TruyÖn:“ Tham ¨n” - Chi tiÕt cã t¸c dông g©y cêi vµ phª ph¸n: Nh÷ng c©u tr¶ lêi rót gän cña anh chµng tham ¨n: + §©y. + Mçi. + TiÖt. - Bµi häc: + Kh«ng biÕn c©u nãi thµnh mét c©u céc lèc, khiÕm nh·..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Chọn đáp án đúng cho các câu hỏi sau: 1.C©u rót gän lµ c©u: A. ChØ cã thÓ v¾ng chñ ng÷. B. ChØ cã thÓ v¾ng vÞ ng÷. C. Cã thÓ v¾ng chñ ng÷ hoÆc vÞ ng÷, hoÆc c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷. D. ChØ cã thÓ v¾ng c¸c thµnh phÇn phô.. 2. Khi ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi ngêi, chóng ta sÏ lîc bá thµnh phÇn nµo trong hai thµnh phÇn sau: A. Chñ ng÷. B. VÞ ng÷.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 3. C©u nµo trong c¸c c©u sau lµ c©u rót gän? A. Ai cũng phải học đi đôi với hành. B. Anh trai tôi học luôn đi đôi với hành. C. Học đi đôi với hành. D. Rất nhiều ngời học đi đôi với hành..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Híng dÉn tù häc: -Häc thuéc ghi nhí -Hoµn thµnh bµi tËp. -T×m vÝ dô vÒ viÖc sö dông c©u rót gän thµnh c©u c©u céc lèc, khiÕm nh·. -ChuÈn bÞ: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn + §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>