Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (246.4 KB, 12 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 02/01/2021 Ngày giảng:………….... Tiết 37. BÀI 34: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu đợc nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều có khung d©y quay hoÆc cã nam ch©m quay. - Nêu đợc các máy phát điện đều biến đổi cơ năng thành điện năng. 2. Kĩ năng: Giải thích đợc nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều có khung d©y quay hoÆc cã nam ch©m quay. 3.Thái độ - Người học ý thức về vai trò của vật lí học, từ đó yêu thích môn học, tớch cực tỡm hiểu về máy phát điện xoay chiều trong thực tế. - Thông qua việc tổ chức cho học sinh nghiên cứu kiến thức của bài học giúp học sinh hiêu ưu điểm của việc sử dụng điện năng so v́ới các dạng năng lượng khác. Qua đó giáo dục học sinh có ý thức, trách nhiệm hơn nữa trong việc thiết kế, chế tạo, ứng dụng, sử dụng điện năng một cách hợp lí góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống. 4. Xác định nội dùng trọng tâm của bài: Một máy phát điện xoay chiều có hai bộ phận chính là nam châm và cuộn dây dẫn. Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là stato, bộ phận còn lại quay gọi là rôto. 5. Định hướng phát triển năng lực a. Năng lực được hình thành chung : Năng lực giải quyết vấn đề. Năng lực thực nghiệm. Năng lực dự đoán, suy luận lí thuyết, thiết kế và thực hiện theo phương án thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết, dự đoán, phân tích, xử lí số liệu và khái quát rút ra kết luận khoa học. Năng lực đánh giá kết quả và giải quyết vân đề b. Năng lực chuyên biệt môn vật lý : - Năng lực kiến thức vật lí. - Năng lực thực nghiệm. - Năng lực trao đổi thông tin. - Năng lực cá nhân của HS. IV, ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1. Giáo viên - M« h×nh m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu. 2. Học sinh SGK, SBT, vở ghi V. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động 1 : Ổn định lớp (1p) Hoạt động 2: Kiểm tra bài cũ (4p) HĐ CỦA GV HĐ CỦA HS - Câu hỏi: - 1 HS lên bảng trả lời: 1. Nêu các cách tạo ra 1. Nêu đợc 2 cách tạo ra dòng điện xoay chiều: dßng ®iÖn xoay chiÒu. + Cho nam ch©m quay tríc cuén d©y dÉn kÝn. 2. Nªu cÊu t¹o ho¹t + Cho cuén d©y quay trong tõ trêng cña nam ch©m. động của đinamô xe 2. Nêu đợc cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp. đạp. + CÊu t¹o: Gåm hai bé phËn chÝnh lµ nam ch©m vµ cuén d©y. - YC 1 HS lên bảng + Ho¹t động dựa trên hiện tơng cảm ứng điện từ: Khi TL, dưới lớp theo dõi, quay nóm của đinamô thì nam châm quay theo và đèn NX,. s¸ng. - Đánh giá bằng điểm - Dưới lớp NX, bổ sung. só Hoạt động 3: Dạy bài mới HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’) Mục tiêu: Xác định mục tiêu trọng tâm cần hướng tới: Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Trong các bài trớc chúng ta đã biết nhiều cách tạo ra dòng điện xoay chiều. Dòng điện ta dïng trong nhµ lµ do c¸c nhµ m¸y ®iÖn rÊt lín nh Hßa B×nh, Yali t¹o ra. Dßng ®iÖn dùng để thắp sáng đèn xe đạp là do Đinamô tạo ra. Vậy Đinamô xe đạp và máy phát ®iÖn khæng lå trong c¸c nhµ m¸y cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau? HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: Nắm được cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều, máy phát điện xoay chiều trong kĩ thuật Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. I/ Cấu tạo và hoạt động cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu: 1/ Quan s¸t: - Lµm viÖc c¸ nh©n: Quan s¸t tranh vÏ h×nh 34.1; 34.2, quan sát và vận hành mô hình theo nhúm để trả lời C1; C2. C1: -Hai bé phËn chÝnh lµ cuén d©y vµ NC. - Quan sát h×nh 34.1; 34.2 yªu cÇu - Kh¸c nhau: HS: + M¸y ë h×nh 34.1: R«to lµ cuén d©y; Stato lµ + Hoạt động cá nhân quan s¸t NC, cã thªm bé phËn gãp ®iÖn lµ vµnh khuyªn - Th«ng b¸o: ë c¸c bµi tríc, chóng ta đã biết cách tạo ra dòng điện xoay chiều. Dựa trên cơ sở đó ngời ta chÕ t¹o ra 2 m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu cã cÊu tao nh h×nh 34.1 vµ 34.2..
<span class='text_page_counter'>(3)</span> tranh. + Hoạt động nhóm quan sát, vận hành mô hình máy phát điện xoay chiều tr¶ lêi C1,C2. - Tæ chøc líp th¶o luËn C1,C2 - Hái thªm: + Lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn cÇn cã bé gãp ®iÖn? Bé gãp ®iÖn cã t¸c dông g×? + V× sao kh«ng coi bé gãp ®iÖn lµ bé phËn chÝnh? + V× sao c¸c cuén d©y cña m¸y phát điện lại đợc quấn quanh lõi s¾t? + Hai lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu cã cÊu t¹o kh¸c nhau nhng nguyên tắc hoạt động có khác nhau kh«ng? + Nh vËy 2 lo¹i m¸y ph¸t ®iÖn ta võa xÐt ë trªn cã c¸c bé phËn chÝnh nµo? - Gäi 2HS nªu kÕt luËn chung về máy phát điện xoay chiều: + Cấu tạo. + Hoạt động. - Yªu cÇu HS hoạt động cá nhân tù nghiên cứu phần II; Nêu những đặc ®iÓm kÜ thuËt cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt: + Cờng độ dòng điện? + HiÖu ®iÖn thÕ? + TÇn sè; kÝch thíc? + Biến đổi năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? + C¸ch lµm quay r«to cña m¸y ph¸t ®iÖn? - YC HS hoạt động cặp đôi TL câu hỏi: + Trong m¸y ph¸t ®iÖn cã cuén d©y th× bé phËn gãp ®iÖn cã t¸c dông g×?. vµ thanh quÐt. + M¸y ë h×nh 34.2: R«to lµ NC; stato lµ ccuén d©y. C2: Khi NC hoặc cuộn dây quay thì số đờng søc tõ xuyªn qua tiÕt diÖn S cña cuén d©y lu©n phiªn t¨ng, gi¶m -> thu đợc dòng điện xoay chiều trong các m¸y trªn khi nèi hai cùc cña m¸y víi c¸c dông cô tiªu thô ®iÖn. - Tõng HS tham gia th¶o luËn líp, tr¶ lêi c©u hái cña GV. + Lo¹i m¸y cã cuén d©y dÉn quay cã thªm bé gãp ®iÖn. T¸c dông lÊy dßng ®iÖn ra ngoµi dÔ dµng h¬n. + Các cuộn dây của máy phát điện đợc quấn quanh lõi sắt để từ trờng mạnh hơn. + Hai loại máy này, nguyên tắc hoạt động đều dùa trªn hiÖn tîng c¶m øng ®iÖn tõ. 2/ KÕt luËn : - Tõng HS rót ra kÕt luËn chung vÒ cÊu t¹o và hoạt động của m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu vµ ghi vë.. III/ M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kü thuËt 1/ §Æc tÝnh kü thuËt 2. C¸ch lµm quay m¸y ph¸t điện - Cá nhân học sinh từ nghiên cứu phần II để nêu đợc một số đặc điểm kĩ thuật, nêu đợc các c¸ch lµm quay m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt để biến đổi các dạng năng lượng khác thành điện năng. Các máy phát điện đều chuyển đổi cơ năng thành điện năng.. - Tõng HS t×m hiÓu m¸y ph¸t ®iÖn cã cuén d©y quay, thảo luận nhúm theo bàn để nêu tác dụng của bộ phận góp điện. + Bộ phận góp điện có tác dụng để ta lấy dòng điện xoay chiÒu ra m¹ch ngoµi. + Trong cuén d©y cã lâi s¾t lµm t¨ng tõ trêng. - GV gi¶i thÝch thªm: M¸y ph¸t ®iÖn c«ng nghiÖp cÇn cã c«ng suất lớn, nếu dùng bộ phận góp điện để lấy dòng điện từ cuộn + T¹i sao trong d©y ra ngoµi th× x¶y ra tia löa ®iÖn chç tiÕp xóc gi÷a thanh cuén d©y l¹i cã lâi quÐt vµ vµnh khuyªn, nªn dïng NC ®iÖn. s¾t?.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dùng bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. - Trả lời c3 * Gièng nhau: §Òu cã nam ch©m vµ cuén d©y dÉn kÝn, khi mét trong hai bé phËn quay th× xuÊt hiÖn dßng ®iÖn xoay chiÒu. * Kh¸c nhau: §inam« cã kÝch thíc nhá h¬n, c«ng suÊt ph¸t ®iÖn nhá h¬n, H§T, C§D§ ë ®Çu ra nhá h¬n. + Làm việc cá nhân . + Thảo luận chung - Nªu VD:... - Cá nhân nêu được một số ưu điểm của việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác. - Nhận thức được trách nhiệm của bản thân trong việc thiết kế, chế tạo, ứng dụng, sử dụng điện năng một cách hợp lí góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. 34.1 Máy phát điện xoay chiều bắt buộc phải gồm các bộ phận chính nào để có thể tạo ra dòng điện ? A. Nam châm vĩnh cửu và sợi dây dẫn nối hai cực nam châm. B. Nam châm điện và sợi dây dẫn nối nam châm với đèn. C. Cuộn dây dẫn và nam châm. D. Cuộn dây dẫn và lõi sắt. Đáp án: C Giải thích 34.2 Nối hai cực của máy phát điện xoay chiều với một bóng đèn. Khi quay nam châm của máy phát thì trong cuộn dây của nó xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều vì: A. từ trường trong lòng cuộn dây luôn tăng. B. số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây dẫn luôn tăng. C. từ trường trong lòng cuộn dây không biến đổi. D. số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây luân phiên tăng giảm..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Đáp án: D HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dùng kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Muốn cho máy phát điện xoay chiều phát điện liên tục thì phải làm thế nào? Hãy vẽ sơ đồ thiết kế một máy phát điện xoay chiều có thể hoạt động liên tục. Giải thích: Có 2 loại máy phát điện thường dùng là máy phát điện có cấu tạo khung dây quay trong từ trường của nam châm hoặc nam châm quay để cho máy phát điện xoay chiều phát điện liên tục thì phải cho rôto quay liên tục (khung dây hoặc nam châm quay liên tục). Sơ đồ thiết kế là hình 34.1 hoặc 34.2 SGK trang 93.. 4. Câu hỏi, bài tập củng cố và dặn dò - Về nhà học bài và làm các bài tập SBT. - Đọc thêm mục: “Có thể em chưa biết”. - Chuẩn bị bài sau.
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngày soạn: 02/01/2021 Ngày giảng:...................... Tiết 38. bài 35: các tác dụng của dòng điện xoay chiều. Đo cờng độ vµ hiÖu ®iÖn thÕ xoay chiÒu I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu đợc dấu hiệu chính phân biệt dòng điện xoay chiều với dòng điện một chiều vµ c¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu. - Nhận biệt đợc ampe kế và vôn kế dùng cho dòng điện một chiều và xoay chiều qua c¸c kÝ hiÖu ghi trªn dông cô. - Nêu đợc các số chỉ của ampe kế và vôn kế xoay chiều cho biết giá trị hiệu dụng của cờng độ hoặc của điện áp xoay chiều. 2. Kĩ năng - Sử dụng các dụng cụ đo điện và mắc mạch điện theo sơ đồ hình vẽ..
<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Phát hiện đợc dòng điện là dòng điện một chiều hay xoay chiều dựa trên tác dông tõ cña chóng. 3. Thỏi độ: Sau khi học, người học ý thức về vai trò của vật lí học, từ đó yêu thích m«n häc, ghi nhí sö dông ®iÖn an toµn, có tác phong làm việc khoa học, cẩn thận, tỉ mỉ cú tinh thần hợp tỏc trong hoạt động nhúm, có thái độ thân thiện với môi trờng và ý thức đợc hành động của bản thân trớc vấn đề môi trờng nảy sinh. - Thông qua việc tổ chức cho học sinh nghiên cứu kiến thức của bài học giúp học sinh hiêu ưu điểm của việc sử dụng điện năng so v́ới các dạng năng lượng khác, ưu điểm của d̀ òng điện xoay chiều so với dòng điện một chiều. Qua đó giáo dục học sinh có ý thức, trách nhiệm hơn nữa trong việc thiết kế, chế tạo, ứng dụng, sử dụng điện năng một cách hợp lí góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống. 4. Xác định nội dùng trọng tâm của bài: Nắm được tác dụng từ của dòng điện xoay chiều: khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên NC cũng đổi chiều 5. Định hướng phát triển năng lực a. Năng lực được hình thành chung : Năng lực giải quyết vấn đề. Năng lực thực nghiệm. Năng lực dự đoán, suy luận lí thuyết, thiết kế và thực hiện theo phương án thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết, dự đoán, phân tích, xử lí số liệu và khái quát rút ra kết luận khoa học. Năng lực đánh giá kết quả và giải quyết vân đề b. Năng lực chuyên biệt môn vật lý : - Năng lực kiến thức vật lí. - Năng lực thực nghiệm. - Năng lực trao đổi thông tin. - Năng lực cá nhân của HS. IV, ĐỒ DÙNG DẠY HỌC 1.Giáo viên Dông cô thÝ nghiÖm cho c¸c nhãm. + 1 ampe kÕ xoay chiÒu, 1 v«n kÕ xoay chiÒu. + 1 bót thö ®iÖn. + 1 bóng đèn 3V có đui, công tắc . + 8 sîi d©y nèi. + BiÕn ¸p nguån. 2. Học sinh - SGK, SBT, vở ghi V. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Hoạt động 1 : Ổn định lớp (1p) Hoạt động 2: Kiểm tra bài cũ (5p) Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Nêu câu hỏi: - 1 HS lên bảng trả lời:.
<span class='text_page_counter'>(8)</span> - HS1: ? Nªu cÊu t¹o cña m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ? M¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu ho¹t động dựa trên hiện tợng gì. ? Lµm BT 34.2 SBT. - HS2: ? Nêu các đặc tính kĩ thuật, c¸ch lµm quay m¸y ph¸t ®iÖn xoay chiÒu trong kÜ thuËt? Lµm BT 34.3. SBT. - YC 2 HS lên bảng TL, dưới lớp theo dõi, NX,. - Đánh giá bằng điểm số.. - HS1: + CÊu t¹o: Néi dung I2 SGK T93 + Hoạt động: Dựa trên hiện tợng cảm ứng ®iÖn tõ. + BT 34.2: Chän D. - HS2: + Néi dung II SGK T94. + BT 34.3: Khi cuộn dây dẫn đứng yên so víi nam ch©m th× sè §ST xuyªn qua tiÕt diện S của cuộn dây không đổi. Chỉ khi cuộn dây quay thì số ĐST đó mới luân phiªn t¨ng, gi¶m. - Dưới lớp NX, bổ sung.. Hoạt động 3: Dạy bài mới HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’) Mục tiêu: Xác định mục tiêu trọng tâm cần hướng tới: Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. ? Dßng ®iÖn mét chiÒu cã nh÷ng t¸c dông g× - YC cá nhân HS TL → ChÝnh x¸c hóa HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức Mục tiêu: Nắm được tác dụng của òng điện xoay chiều Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi.. - YC HS hoạt động cỏ nhõn đọc C1, quan s¸t h×nh 35.1, m« t¶ 3 TN trong h×nh. - Giíi thiÖu dông cô TN, lµm 3 TN trong h×nh35.1. - YC cá nhân HS QS vµ tr¶ lêi c©u hái: ? Nªu râ mçi TN chøng tá dßng ®iÖn cã t¸c dông g× → Hoµn thµnh C1. ? Ngoài 3 tác dụng trên ta đã biết dòng ®iÖn mét chiÒu cßn cã t¸c dông sinh lÝ, vËy dßng ®iÖn xoay chiÒu cã t¸c dông sinh lÝ kh«ng ? T¹i sao.. I.C¸c t¸c dông cña dßng ®iÖn xoay chiÒu. - §äc C1, quan s¸t h×nh 35.1, m« t¶ 3 TN trong h×nh. - NhËn biÕt dông cô, QS GV lµm TN - Cá nhân TL c©u hái hoµn thµnh C1 + TN1: Bóng đèn nóng sáng: TD nhiệt. + TN2: Bóng đèn bút thử điện sáng: TD ph¸t s¸ng. + TN3: §inh s¾t bÞ hót: TD tõ. - Ngoµi ra dßng ®iÖn xoay chiÒu cßn cã.
<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Thống nhất câu TL đúng, thông báo: Dßng ®iÖn xoay chiÒu còng cã t¸c dông sinh lÝ, dßng ®iÖn xoay chiÒu thêng dïng cã hiÖu ®iÖn thÕ 220V nªn t¸c dông sinh lÝ rÊt m¹nh g©y nguy hiÓm cho tÝnh m¹ng con ngêi. - D§XC còng cã TD ho¸ häc nhng khã nhËn biÕt h¬n D§ mét chiÒu.. t¸c dông sinh lÝ (Nªu nh÷ng hiÖn tîng bị điện giật trong thực tế để giải thích. - Lắng nghe GV thông báo, chú ý đảm b¶o an toµn ®iÖn.. - Đặt câu hỏi: ở TN 3 Hình 35.1 ta đã biết khi cho dßng ®iÖn xoay chiÒu vµo nam ch©m ®iÖn th× nam châm điện cũng hút đinh sắt giống nh đối víi dßng ®iÖn mét chiÒu. VËy cã ph¶i t¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu gièng hÖt dßng ®iÖn một chiều không? Việc đổi chiều của dòng điện liệu có ảnh hởng gì đến lực từ không. - YC HS th¶o luËn nhãm, dù ®o¸n - Gîi ý: ? Nhớ lại TN hình 24.4 SGK, khi ta đổi chiều dßng ®iÖn vµo èng d©y th× kim nam ch©m sÏ cã chiÒu nh thÕ nµo? V× sao. ? Khi đổi chiều I thì dòng điện tác dụng lên một cực của nam châm có thay đổi không. - YC HS thảo luận nhúm tự đề xuất phơng án TN kiÓm tra dù ®o¸n. - §a ra ph¬ng ¸n TN SGK. - Yªu cÇu cá nhân HS Qs¸t h×nh 35.2 SGK vµ nªu c¸ch lµm, nhÊn m¹nh. - Ph¸t dông cô TN cho c¸c nhãm, YC HS lµm TN kiÓm tra theo nhãm - YC đại diện nhóm nêu kết quả TN (mô tả rõ đã QS thÊy g× vµ gi¶i thÝch), so s¸nh víi dù ®o¸n. - Tõ KQ TN YC HS rót ra KL vÒ sù phô thuéc cña lùc tõ vµo chiÒu dßng ®iÖn. - Thống nhất kết luận đúng, nhấn mạnh - Ta đã biết cách dùng Ampe kế, vôn kế một chiều để đo I và U của mạch điện một chiều, vậy có thể dùng các dụng cụ này để đo I, U của mạch xoay chiều đợc không? Nếu dùng sÏ cã hiÖn tîng g× x¶y ra víi kim cña c¸c dụng cụ đó. - YC cỏ nhõn HS dự đoán về vấn đề đặt ra. - Híng dÉn cá nhân HS lµm viÖc víi SGK, quan sát hình 35.4 và35.5 để nắm đợc các bớc tiến hành TN. - Biểu diễn TN YC HS QS => trả lời vấn đề đặt ra, so sánh dự đoán. - Giíi thiÖu v«n kÕ vµ ampe kÕ xoay chiÒu:. II. T¸c dông tõ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu. - L¾ng nghe GV nªu c©u hái. - Suy nghĩ vấn đề đặt ra - Th¶o luËn nhãm, dù ®o¸n. - TL: ChiÒu ngîc l¹i v× c¸c cùc của ống dây thay đổi. - TL: Có thay đổi - Thảo luận nhóm đề xuÊt ph¬ng ¸n TN kiÓm tra dù ®o¸n. - QS h×nh 35.2 vµ nªu tiÕn tr×nh TN. - NhËn dông cô, tiÕn hµnh TN kiÓm tra theo nhãm. - Nêu hiện tợng quan sát đợc và so s¸nh víi dù ®o¸n, gi¶i thÝch b»ng qui t¾c n¾m tay ph¶i. - Rót ra KL.. III. Đo cờng độ dòng điên và hiệu ®iÖn thÕ cña dßng ®iÖn xoay chiÒu - L¾ng nghe GV nªu c©u hái. - Suy nghĩ vấn đề đặt ra - Dù ®o¸n, tr¶ lêi: + V«n kÕ vµ ampe kÕ mét chiÒu kh«ng đo đợc + Kim kh«ng quay. - NC môc III SGK, QS h×nh 35.4, 35.5, nắm đợc các bớc tiến hành TN. - QS GV lµm TN theo 3 bíc => nªu kÕt qu¶, nhËn xÐt, so s¸nh víi dù.
<span class='text_page_counter'>(10)</span> + KÝ hiÖu: AC (~) + Trªn ampe kÕ, v«n kÕ xoay chiÒu kh«ng cã chèt (+)(-) - §Æt c©u hái, YC cá nhân HS TL: ? Kim v«n kÕ chØ bao nhiªu khi m¾c v«n kÕ vµo hai chèt lÊy ®iÖn xoay chiÒu 6V. ? Sau đó đổi chỗ hai chốt lấy điện thì kim cña v«n kÕ cã quay ngù¬c l¹i kh«ng? sè chØ. ? So s¸nh c¸ch m¾c ampe kÕ vµ v«n kÕ xoay chiÒu víi c¸ch m¾c ampe kÕ vµ v«n kÕ mét chiÒu trong dßng ®iÖn mét chiÒu. - Thống nhất câu trả lời đúng, rút ra kết luËn. ? U vµ I cña dßng ®iÖn xoay chiÒu lu«n lu«n thay đổi, vậy số chỉ các dụng cụ đo cho ta biÕt gi¸ trÞ nµo. => Th«ng b¸o ý nghÜa cña I vµ U hiÖu dông. Lu ý: chóng kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ trung b×nh mà là do hiệu quả tơng đơng với dòng điện mét chiÒu víi cïng gi¸ trÞ.. ®o¸n. - QS nhËn biÕt. - Cá nhân TL: + Nêu đợc số chỉ của vôn kế. + Nêu đợc kim vôn kế không quay ngợc lại, số chỉ không đổi. + Nêu đợc điểm khác nhau: Có thể m¾c cùc cña ampe kÕ vµ v«n kÕ xoay chiÒu tuú ý. - Rót ra KL vÒ c¸ch m¾c v«n kÕ, ampe kÕ xoay chiÒu. - Nắm đợc ý nghĩa của giá trị hiệu dông.. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập (10') Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dùng bài học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Hãy mô tả hiện tượng xảy ra trong mỗi thí nghiệm ở hình 35.1 SGK và cho biết hiện tượng nào chứng tỏ dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt, tác dụng quang, tác dụng từ.. Lời giải: + Cắm phích cắm của bóng đèn vào ổ điện thì đèn dây tóc nóng sáng thể hiện tác dụng nhiệt và quang của dòng điện..
<span class='text_page_counter'>(11)</span> + Bút thử điện khi cắm vào ổ điện làm sáng đèn thể hiện tác dụng quang của dòng điện + Nam châm điện hút được đinh sắt thể hiện tác dụng từ của dòng điện. HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’) Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. VËn dông kiÕn thøc hoµn thµnh C3, C4. C3: + NhËn xÐt: s¸ng nh nhau. + Gi¶i thÝch : v× Uhd=U mét chiÒu cïng gi¸ trÞ C4: Cã, v× dßng ®iÖn xoay chiÒu ch¹y vµo cuén d©y cña nam ch©m ®iÖn lµm cho tõ trờng thay đổi=> các ĐST xuyên qua tiết diện S của cuộn dây B thay đổi=> trong B xuÊt hiÖn I c¶m øng. HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’) Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dùng kiến thức đã học Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình; sử dụng đồ dùng trực quan Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực kiến thức vật lý , năng lực sáng tạo, năng lực trao đổi. Làm thí nghiệm như ở hình 35.2 SGK. Hiện tượng gì xảy ra khi ta đổi chiều dòng điện?Làm lại thí nghiệm nhưng thay nguồn điện một chiều bằng nguồn điện xoay chiều 6V. Hiện tượng xảy ra với thanh nam châm có gì khác so với trường hợp dùng nguồn điện một chiều? Giải thích vì sao?. Lời giải: Trường hợp sử dụng dòng điện không đổi, nếu lúc đầu cực N của thanh nam châm.
<span class='text_page_counter'>(12)</span> bị hút thì khi đổi chiều nó sẽ bị đẩy và ngược lại. Khi dòng điện xoay chiều chạy qua ống dây thì cực N của nam châm lần lượt bị hút, đẩy tuỳ theo chiều dòng điện vào thời điểm đó. Nhưng do quán tính nên thanh nam châm nằm dưới có thể dao động (rung). Nguyên nhân là do dòng điện luân phiên đổi chiều nên đầu dưới của nam châm điện luân phiên đổi từ cực. 4. Câu hỏi, bài tập củng cố và dặn dò - Về nhà học bài và làm các bài tập SBT. - Đọc thêm mục: “Có thể em chưa biết”. - Chuẩn bị bài sau.
<span class='text_page_counter'>(13)</span>