Tải bản đầy đủ (.docx) (184 trang)

Giao an tong hop

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.21 MB, 184 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH LỚP 9 MOÂN ÑÒA LÍ (Áp dụng từ năm 2005-2006) Caû naêm 35 tuaàn x 1,5 tieát / tuaàn = 52 tieát Hoïc kyø I : 17 tuaàn x 2 tieát + 18 tuaàn x 1 tieát = 35 tieát Hoïc kyø II : 17 tuaàn x 1 tieát = 17 tieát I. PHAÂN PHOÁI CHÖÔNG TRÌNH HOÏC KÌ I ÑÒA LYÙ VIEÄT NAM (tieáp theo) II. ÑÒA LYÙ DAÂN CÖ : Tiết 1 : Bài 1 : Cộng đồng các dân tộc Việt Nam Tiết 2 : Bài 2 : Dân cư và sự gia tăng dân số Tiết 3 : Bài 3 : Phân bố dân cư và các loại hình quần cư Tiết 4 : Bài 4 : Lao động và việc làm. Chất lượng cuộc sống Tiết 5 : Bài 5 : Thực hành : Phân tích và so sánh tháp dân số năm 1989 vàn năm 1999. III. ÑÒA LYÙ KINH TEÁ Tiết 6 : Bài 6 : Sự phát triển nền kinh tế Việt Nam Tiết 7 : Bài 7 : Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp . Tiết 8 : Bài 8 : Sự phát triển và phân bố nông nghiệp Tiết 9 : Bài 9 : Sự phát triển và phân bố sản xuất lâm nghiệp và thủy sản. Tiết 10 : Bài 10 : Thực hành : Vẽ và phân tích biểu đồ về sự thay đổi cơ cấu diện tích gieo trồng phân theo các loại cây, sự tăng trưởng đàn gia súc , gia cầm. Tiết 11 : Bài 11 : Các nhân tố ảnh hướng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp. Tiết 12 : Bài 12 : Sự phát triển và phân bố ngành công nghiệp. Tieát 13 : Baøi 13 : Vai troø, ñaëc ñieåm phaùt trieån vaø phaân boá cuûa ngaønh dòch vuï. Tieát 14 : Baøi 14 : Giao thoâng vaän taûi vaø böu chính vieãn thoâng. Tieát 15 : Baøi 15 : Thöông maïi vaø dòch vuï du lòch. Tiết 16 : Bài 16 : Thực hành : Vẽ biểu đồ về thay đổi cơ cấu kinh tế . Tieát 17 : OÂn taäp . Tieát 18 : Kieåm tra vieát 1 tieát. IV. SỰ PHÂN HÓA LÃNH THỔ Tieát 19 : Baøi 17 : Vuøng trung du vaø mieàn nuùi Baéc Boä . Tieát 20 : Baøi 18 : Vuøng trung du vaø mieàn nuùi Baéc Boä (tieáp theo) Tieát 21 : Baøi 19 : Tiết 22 : Bài 20 : Vùng đồng bằng sông Hồng. Tiết 23 : Bài 21 : Vùng đồng bằng sông Hồng (tiếp theo) Tiết 24 : Bài 22 : Thực hành : Vẽ và phân tích biểu đồ mối quan hệ giữa dân số, sản lượng thực phẩm và bình quân lương thực theo đầu người..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Tieát 25 : Baøi 23 : Vuøng Baéc Trung Boä Tieát 26 : Baøi 24 : Vuøng Baéc Trung Boä (tieáp theo) Tieát 27 : Baøi 25 : Vuøng duyeân Haûi Nam Trung Boä. Tieát 28 : Baøi 26 : Vuøng Duyeân Haûi Nam Trung Boä (Tieáp theo) Tiết 29 : Bài 27 : Thực hành : Kinh tế biển Bắc Trung Bộ và duyên Hải Nam Trung Boä. Tieát 30 : Baøi 28 : Vuøng Taây Nguyeân Tieát 31 : Baøi 29 : Vuøng Taây Nguyeân (tieáp theo) Tiết 32 : Bài 30 : Thực hành : So sánh tình hình sản xuất cây công nghiệp lâu năm ở Trung Du và miền núi Bắc Bộ với Tây Nguyên. Tieát 33 : oân taäp Tieát 34 : Kieåm tra hoïc kì Tieát 35 : Baøi 31 : Vuøng Ñoâng Nam Boä. HOÏC KÌ II Tieát 36 : Baøi 32 : Vuøng Ñoâng Nam Boä (tieáp theo) Tieát 37 : Baøi 33 : Vuøng Ñoâng Nam Boä (tieáp theo) Tiết 38 : Bài 34 : Thực hành : Phân tích một số ngành công nghiệp trọng điểm ở Đông Nam Bộ trên cơ sở bản số liệu. Tiết 39 : Bài 35 : Vùng đồng bằng sông Cửu Long Tiết 40 : Bài 36 : Vùng đồng bằng sông Cửu Long (tiếp theo) Tiết 41 : Bài 37 : Thực hành : Vẽ và phân tích biểu đồ về tình hình phát triển của ngành thủy sản, hải sản ở đồng bằng sông Cửu Long. Tieát 42 : OÂn taäp . Tieát 43 : Kieåm tra 1 tieát Tiết 44 : Bài 38 : Phát triển tổng hợp kinh tế biển và bảo vệ tài nguyên, môi trường biển – đảo . Tiết 45 : Bài 39 : Phát triển tổng hợp kinh tế biển và bảo vệ tài nguyên, môi trường biển – đảo (tiêp theo) Tiết 46 : Bài 40 : Thực hành : Vấn đề khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường biển, hải đảo. V. ÑÒA LYÙ ÑÒA PHÖÔNG Tieát 47 : Baøi 41 : Ñòa lyù ñòa phöông tænh – thaønh phoá. Tieát 48 : Baøi 42 : Ñòa lyù ñòa phöông tænh – thaønh phoá (tieáp theo) Tieát 49 : Baøi 43 : Ñòa lyù ñòa phöông tænh – thaønh phoá (tieáp theo) Tiết 50 : Bài 44 : Thực hành địa lý địa phương Tieát 51 : OÂn taäp Tieát 52 : kieåm tra hoïc kì II. II. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN 1. Không tự ý dồn hoặc cắt xén chương trình..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> 2. Trong quá trình dạy học, giáo viên cần chú ý hướng dẫn học sinh phân tích, giải thích các mối quan hệ địa lí, nhất là mối quan hệ nhân quả ; dành thời gian cho học sinh thu nhập, xử lý thông tin dựa vào bản đồ, lược đồ, tranh ảnh, … để tìm kiến thức, hình thành và rèn luyện các kĩ năng và phương pháp học tập địa lí. 3. Ngoài những bài tìm hiểu địa lí địa phương, những nơi có điều kiện, giáo viên có thể tổ chức học ngoài thực địa nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc hình thành, cũng cố cho HS một số biểu tượng, khái niệm đại lý về kinh tế –xã hội Việt Nam. 4. Tất cả các tiết thực hành đều phải được đánh giá kết quả học tập của học sinh, nhất thiết giáo viên phải có “Kênh hình” để kiểm tra, đánh giá về kĩ năng và tö duy ñòa lí . Các tiết kiểm tra viết 1 tiết hoặc kiểm tra học kì, tùy theo hoàn cảnh thực tế của trường, giáo viên có thể kiểm tra xê dịch trước hoặc sau một tuần so với bản phân phối chương trình đã quy định..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ÑÍA LÍ DAÂN CÖ Tieát 1 Baøi 1 :. CỘNG ĐỒNG CÁC DÂN TỘC VIỆT NAM. I. Muïc tieâu : sau baøi hoïc, hoïc sinh caàn : - Biết được nước ta có 54 dân tộc : dân tộc kinh có số dân đông nhất. Các dân tộc của nước ta luôn đoàn kết bên nhau trong quá trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc. - Trình bày được tình hình phân bố các dân tộc nước ta. - Xác định được trên bản đồ vùng phân bố chủ yếu của một số dân tộc. - Có tinh thần tôn trọng, đoàn kết các dân tộc. II. Trọng tâm bài : Sự phân bố các dân tộc. III. Phöông phaùp daïy hoïc : - Bản đồ dân cư Việt Nam. - Tập tranh ảnh một số dân tộc ở Việt Nam.. - Phieáu hoïc taäp soá 1. Ñòa baøn daân cö Trung du vaø mieàn nuùi phía Baéc Trường sơn – Tây Nguyên Đồng bằng. Caùc daân toäc. IV. Hoạt động lên lớp : Hoạt động của Thầy và Trò GV : giới thiệu chương trình địa lí 9 (khoảng 10 phút) Hoạt động 1 : Các dân tộc Việt Nam. Muïc tieâu. - Học sinh biết được nước ta có thành phaàn daân toäc ña daïng. - Kĩ năng : Phân tích biểu đồ tròn về cô caáu daân toäc. - Hình thành tổ chức hoạt động học tập : HS laøm vieäc caù nhaân. ? Dựa vào bảng 1.1/SGK trang 4, cho biết nước ta có bao nhiêu dân tộc ? daân toäc naøo coù soá daân ñoâng nhaát ? ? Dựa vào hệ thống thông tin trong SGK, cho bieát moãi daân toäc coù baûn saéc vaên hoùa rieâng theå hieän qua caùc yeáu toá naøo ?. Noäi dung ghi baøi. I. Các dân tộc ở Vieät Nam. - Vieät Nam coù 54 daân toäc. Moãi daân toäc coù baûn saéc vaên hoùa rieâng, theå hieän qua ngôn ngữ, phương thức sản xuấ, trang phuïc, phong tuïc taäp quan, … - Người kinh (Việt) coù soá daân ñoâng nhaát. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Cho bieát em thuoäc daân toäc naøo ? Daân tộc em đứng hàng thứ mấy trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam ? GV : cho HS xem moät soá aûnh veà caùc daân toäc. - Haõy keå moät soá saûn phaåm tieâu bieåu về hoạt động kinh tế của dân tộc ít người mà em biết ? - Dựa vào hệ thống thông tin trong SGK. - Quan sát hình 2.1. nhận xét bức ảnh đó nói lên điều gì ? (năng cao mặt bằng dân trí các dân tộc ít người là chính sách của nhà nước và Đảng ta hieän nay . Hoạt động 2 : Sự phân bốc các dân toäc. Muïc tieâu + Học sinh nắm được địa bàn cư trú của các dân tộc ở 3 khu vực. + Kĩ năng đọc và nhận xét bản đồ dân cö . - Hình thức tổ chức : học tập theo nhoùm hay caëp. ? Quan sát “lược đồ phân bố các dân toäc” vaø thoâng tin trong SGK cho bieát : - Dân tộc Việt Nam phân bố chủ yếu ở ñaâu ?. - Nhaän xeùt gì veà ñòa baøn cö truù chuû yếu của các dân tộc ít người. - Xaùc ñònh ñòa baøn cö truù cuûa caùc daân toäc vaøo phieáu hoïc taäp soá 1 . - Xaùc ñònh ñòa baøn cö truù cuûa caùc daân tộc trên bản đồ (Mường, Êđê, chăm, ….) - Hieän nay tình hình phaân boá caùc daân tộc có sự thay đổi như thế nào ? Cho biết nguyên nhân có sự thay đổi này ?. II. Phaân boá caùc daân toäc . Daân toäc Vieät phaân bố chủ yếu ở các vùng đồng bằng trung du vaø duyeân haûi. - Dân tộc ít người phân bố chủ yếu ở mieàn nuùi vaø cao nguyeân. - Nhờ cuộc vận động ñònh canh, ñònh cö gắn với xóa đói giảm nghèo nên đời soáng caùc daân toäc được nâng lên. Môi trường được cải thieän..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Cuõng coá : - Cho một vài ví dụ về các văn hóa riêng của một số dân tộc ít người không thuộc veà daân toäc mình. - Ghép đôi đúng với địa bàn cư trú chủ yếu của mỗi dân tộc. a. Các đô thị lớn 1. Người chăm b. Đồng bằng ven biển 2. Người khơme c. Trường Sơn – Tây Nguyên 3. Người Hoa d. Trung du vaø mieàn nuùi phía Baéc 4. Người Việt e. Taây Nam Boä 5. Người Gialai, Eâđê, Mnông f. Duyên hải cực Nam Bộ 6. Người Tày, Thái, Mường. Dặn dò : Chuẩn bị, xem trước bài 2. trả lời các câu hỏi có chữ in nghiên trong bài..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tieát 2 Baøi 2 :. DÂN SỐ VAØ SỰ GIA TĂNG DÂN SỐ. I. Muïc tieâu : sau baøi hoïc, hoïc sinh caàn : - Biết số dân của nước ta (năm 2002) - Hiểu và trình bày được tình hình gia tăng dân số, nguyên nhân và hậu quả. - Biết sự thay đổi cơ cấu dân số và xu hướng thay đổi cơ cấu dân số của nước ta, nguyên nhân của sự thay đổi. - Có kĩ năng phân tích bảng thống kê, một số biểu đồ dân số . - Ý thức được sự cần thiết phải có quy mô gia đình hợp lý . II. Troïng taâm baøi : - Nước ta có số dân đông, dân số tăng nhanh trong thời gian qua. - Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên có xu hướng giảm nhờ công tác kế hoạch hóa dân soá - Cơ cấu dân số nước ta có sự thay đổi. III. Phöông phaùp daïy hoïc : - Biểu đồ H2.1 - Thaùp daân soá Vieät Nam, tranh aûnh haäu quaû cuûa vieäc daân soá taêng nhanh. IV. Hoạt động lên lớp : 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Nước ta có bao nhiêu dân tộc ? Những nét văn hóa riêng của dân tộc thể hiện ở những mặt nào ? cho ví dụ ? - Trình bày tình hình phân bố của các dân tộc ở nước ta ? Xác định địa bàn cư trú của một số dân tộc trên lược đồ. 2. Bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung Hoạt động 1 : I. Soá daân : Muïc tieâu : - soá daân : 79,9 trieäu + HS nắm được số dân và tình hình gia người (2002) tăng dân số nước ta. - Việt Nam là nước + rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ dân đông, đứng thứ 3 biến đổi dân số . ở Đông Nam Á và Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt đứng 14 trên thế giới động nhóm hay cặp. II. Gia taêng daân soá . ? Dựa vào thông tin SGK, cho biết dân số của nước ta là bào nhiêu ? - Từ cuối những năm ? Diện tích phần đất liền nước ta đứng 50 của thế kỷ 20, thứ mấy trên thế giới ? Số dân nước ta dân số nước ta tăng.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> đứng hàng thứ mấy trên thế giới ? từ đó, rút ra nhận xét về số dân của nước ta ? ? dựa vào H2.1 “Biểu đồ tăng dân số của nước ta”, nhận xét dân số của nước ta có hiện tượng bùng nổ dân số ở những thời điểm nào?. Tỉ lệ tăng dân số tự nhiên những năm gần đây có xu hướng như thế nào ? Vì sao tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số giảm nhưng soá daân vaãn taêng ? ? Daân soá ñoâng vaø taêng nhanh gaây ra những hậu quả gì ? Nêu những lợi ích của sự giảm tỉ lệ gia tăng tự nhiên. ? Dựa vào bảng 2.1 trong SGK, cho biết vùng nào có tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số cao hơn mức trung bình của cả nước. Khu vực thành thị và nông thôn khu vực nào có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao hơn mức trung bình cả nước ? Giải thích ? Kết luận : tỉ lệ tự nhiên còn thay đổi giữa các vùng . Tỉ lệ gia tăng ở nông thôn cao hơn thaønh thò. - Vùng có tỉ lệ tăng dân số tự nhiên thấp nhất là đồng bằng Sông Hồng, cao nhất là Tây Nguyên sau đó là Bắc Trung Boä vaø duyeân haûi Nam Trung Boä Hoạt động 2 : - Mục tiêu :Cơ cấu dân số tự nhiên + HS biết cơ cấu tự nhiên của nước ta. + Reøn luyeän kó naêng phaân tích baûng thoáng keâ soá lieäu. - Hình thức tổ chức hoạt động : Hoạt động cá nhân ? 1. Tổng số dân (%) theo cơ cấu từng nhóm tuổi trong mỗi thời kì ? 2. Nhận xét về sự thay đổi cơ cấu từng. nhanh, bắt đầu có hiện tượng “Bùng nổ daân soá”. Hậu quả : gây sức ép đối với tài nguyên môi truờng, chất lượng cuộc sống vaø giaûi quyeát vieäc laøm,… - Trong những năm gần đây nhờ thực hieän toát chính saùch dân số kế hoạch hóa gia ñình neân. - Tyû leä gia taêng daân số tự nhiên còn khác nhau giữa các vùng.. III. Cô caáu daân soá - Cô caáu daân soá theo độ tuổi của nước ta đang có sự thay đổi : * Về độ tuổi : tỉ lệ treû giaûm xuoáng, tæ leä người trong độ tuổi lao động và trên độ tuổi lao động tăng. GV cho HS quan sát tranh để rút ra nhaän xeùt : Haäu quaû cuûa vieäc daân soá taêng nhanh.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> nhóm tuổi từ năm 1979-1999. Giải thích về sự thay đổi này ? 3. Nhận xét về tỉ lệ giới tính nhóm tuổi 0-14 trong từng thời kì . 4. Tỉ lệ nhóm tuổi 15-59 , từ năm 1979-1999 có xu hướng thay đổi như theá naøo ? giaûi thích, cho bieát trong moãi thời kì tỉ lệ nam so với nữ như thế naøo? 5. Cho biết xu hướng thay đổi cơ cấu dân số nước ta (theo độ tuổi, theo giới tính), ý nghĩa của sự thay đổi này (thuận lợi, khó khăn) đến kinh tế và xã hội nước ta ? Gợi ý : Nguyên nhân : - Do chieán tranh keùo daøi - Do thực hiện kế hoạch hóa dân số . - Do chuyển cư : tỷ lệ thấp ở những nơi xuất cư (Đồng bằng Sông Hồng), cao ở nơi nhập cư (Tây nguyên). leân . * Về giới tính tỉ lệ giới tính có sự thay đổi : trong thời hạn chieán tranh keùo daøi tỉ lệ giới tính mất cân đối, cuộc sống hoøa bình laøm tæ leä giới tính tiến tới cân baêng. Hieän nay tæ leä số giới tính còn bị thay đổi do sự chuyeån cö. Cuõng coá : - Trình bày dân số và sự gia tăng dân số của nước ta ? - Phân tích ý nghĩa của sự giảm tỉ lệ gia tăng dân số và thay đổi cơ cấu dân số ? - Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập số 3. kết quả tính tỉ lệ gia tăng tự nhiên dân số qua các năm, hướng dẫn HS vẽ biểu đồ về tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên Dặn dò : học bài, làm bài tập 2,3 và chuẩn bị bài sau : Xem và trả lời các câu hỏi chữ in nghiên trong bài ..

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tieát 3 Baøi 3. PHÂN BỐ DÂN CƯ VAØ CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ. I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Hiểu và trình bày mật độ dân số và phân bố dân cư của nước ta - Biết được đặc điểm của các loại quần cư nông thôn , thành thị và đô thị hóa ở nước ta . 2. Kĩ năng : Phân tích bản đồ phân bố dân cư, đô thị Việt Nam, một số bảng số liệu veà phaân boá daân cö . 3. Thái độ : Ý thức được cần thiết phát triển công nghiệp, bảo vệ môi trường nơi đang sống, chấp hành các chính sách của Nhà nước về phân bố dân cư. II. Troïng taâm baøi : - Mật độ dân số và sự phân bố dân cư. - Vấn đề đô thị hóa III. Phöông tieän daïy hoïc : - Bản đồ phân bố dân cư và đô thị hóa Việt Nam - Một số tranh ảnh nhà ở, một hình thức quần cư ở Việt Nam - Bảng thống kê mật độ dân số một quốc gia và đô thị ở Nam - Phieáu baøi taäp soá 1 : Vuøng Mật độ dân số (người/km2) Nuùi vaø trung du Baéc boä Đồng bằng Bắc Bộ Vùng núi Trường Sơn Bắc Taây Nguyeân Duyeân haûi Nam trung Boä Đồng bằng Nam Bộ Ñoâng nam boä. Phieáu hoïc taäp soá 2 : Loại hình Hoạt động kinh tế với các ngành Hình thức cư trú Mật độ dân số IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ :. Noâng thoân Laøng :……………………………. Thaønh thò ……………………………………………..

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 2. Giới thiệu bài mới : sự phân bố dân cư và quá trình đô thị hóa ở nước ta diễn ra nhö theá naøo ? ñaëc ñieåm caùc quaàn cö thaønh thò vaø noâng thoân coù giaù trò khaùc nhau? Bài học hôm nay giúp chúng ta hiểu các vấn đề đó . Noäi dung Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung HS nắm được đặc điểm dân cư nước ta - GV cho HS quan Rèn kĩ năng phân tích lược đồ dân cư . saùt baûng 3.2 - Hình thức hoạt động : HS làm việc Mật độ dân số của cá nhân (hoặc nhóm) nước ta vào năm - Dựa vào lược đồ phân bố dân cư hình 2003 laø bao nhieâu? 3.1 vaø thoâng tin trong SGK. - GV cho HS Nhieäm vuï : soá lieäu maät ? Cho biết mật độ dân số bình quân độ dân số của cả nước và ở các vùng vào phiếu trung bình hoïc taäp soá 1. của thế giới ? Dân cư tập trung ở vùng nào ? thưa Phân bố không đều, (2003)so thớt vùng nào ? Giải thích? tập trung đông đúc ở saùnh vaø keát ? Kể tên các đô thị có trên 1 triệu đồng bằng ven biển luận : nước dân . các đô thị phân bố ở đâu ? vì (trên 1000 ta có mật độ 2 sao ? người/km ) và các daân soá cao. ? Nhận xét mật độ dân số của nước ta đô thị miền núi dân qua lược đồ. Giáo viên ghi nhanh lên cư thöa thớt 2 bảng thêm thông tin về mật độ dân số (100/km ) của một số quốc gia và trên thế giới Dân cư không đều Bảng mật độ dân số của một số quốc làm cho miền núi thiếu lao động để gia và thế giới 1999 (người/km2) VN Theá TQ inñoneâxia khai thaùc tìm naêng giới kinh tế . Đồng bằng 232 85 42 129 106 chịu sức ép dân số Nhận xét về mật độ dân số ở nước ta đến kinh tế xã hội so với thế giới và các nước trong khu và môi trường. vực ? * GV chốt lại : Phân bố không đều giữa đồng bằng và miền núi. Giữa thaønh thò vaø noâng thoân. Nêu KK và hướng giải quyết ? Khó khăn : Những nơi có điều kiện thuận lợi , mật độ dân số cao quá tải về quỹ đất, cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> + Bieän phaùp : di daân, phaân boá laïi daân cö, phaùt trieån kinh teá – vaên hoùa mieàn núi, xây dựng cơ sở hạ tầng, lựa chọn cơ cấu kinh tế hợp lý và bảo vệ môi trường. Hoạt động 2 : loại hình quần cư Muïc tieâu + Nắm được đặc điểm các loại hình quần cư ở nước ta . + Kó naêng : thu nhaäp vaø toùm taét caùc thông tin từ SGK. Hình thức hoạt động : cá nhân Yeâu caàu quan saùt thoâng tin trong SGK bổ sung kiến thức vào phiếu học tập soá 2. Hoïc sinh trình baøy keát quaû laøm vieäc giaùo vieân choát yù cho ghi baøi. Hoạt động 3 : về quá trình đô thị hóa ở nước ta Muïc tieâu + Học sinh biết được quá trình đô thị hóa nước ta đang diển ra nhanh cùng với sự phát triển công nghiệp, tuy nhiên trình độ đô thị hóa nước ta còn thaáp. + Kó naêng : Phaân tích baûng thoáng keâ soá liệu và phân tích lược đồ . - Hình thức tổ chức : HS làm việc cá nhaân . Yeâu caàu quan saùt baûng 3.1 trong SGK ? Nhaän xeùt veà soá daân thaønh thò vaø tæ leä dân thành thị ở nước ta như thế nào ?. II. Các loại hình quaàn cö : 1. Quaàn cö noâng thôn : Người dân soáng taäp trung thaønh laøng, aáp, baûn, buoân... với hoạt động kinh teá chuû yeáu laø saûn xuaát noâng nghieäp. Mật độ dân cư thấp. 2. Quaàn cö thaønh thò : Daân cö soáng taäp trung đông ở thị trấn, đô thị lớn với mật độ phaân boá nhaø cao, mật độ dân cư cao, hoạt động kinh tế chuû yeáu laø coâng nghieäp, dòch vuï. III. ñoâ thò hoùa Các đô thị nước ta phần lớn có quy mô vừa và nhỏ, nhờ sự phaùt trieån kinh teá laøm quaù trình ñoâ thò hóa ở nước ta đang diển ra với tốc độ ngaøy caøng cao. Tuy nhiên trình độ đô thị hóa nước ta còn thấp so với thế giới. - Ñoâ thò hoùa nhanh chống dẽ dẫn đến sự quá tải về cơ sở hạ. GV cho HS quan saùt tranh aûnh  nhaän bieát tranh aûnh naøo thể hiện loại hình quaàn cö thaønh thò (hay noâng thoân).

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Quan sát lược đồ 3.1 cho biết : taàng gaây khoù khaên ? Phần lớn đô thị nước ta có quy mô giải quyết việc làm , như thế nào ? (nhỏ : dưới 350 nghìn các vấn đề giao người, vừa : 350 nghìn người đến dưới thông, nhà ở & các 1 triệu người, lớn : trên 1 triệu người) dịch vụ xã hội khác. ? So với thế giới (tỉ lệ dân thành thị là 47%- theo nieâm giaùm thoáng keâ 2003) thì trình độ đô thị hóa nước ta ở mức độ nào ? vì sao ? - Daân cö taäp trung taïi caùc ñoâ thò gaây ra những khó khăn gì ? Cuõng coá : - dựa vào bản đồ dân cư nhận xét về dân cư ở nước ta và giải thích ? - Dựa vào bảng 3.2 nhận xétvùng nào có mật độ dân cư cao hơn mức trung bình của cả nước ? Vùng nào có sự thay đổi mật độ dân cư khá nhanh trong khoảng thời gian từ 19892003. (Vùng Tây Nguyên : nguyên nhân do sự chuyển cư của các dân tộc sống ở Miền Baéc vaøo ) Dặn dò : Làm các bài tập trang 14, chuẩn bị xem trước các lược đồ và trả lời các câu hỏi có chữ in nghiêng dưới mỗi lược đồ ..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Tieát 4 Baøi 4 :. LAO ĐỘNG VAØ VIỆC LAØM- CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG. I. Muïc tieâu : Hoïc sinh caàn : - Hiểu và trình bày được đặc điểm của nguồn lao động và sử dụng lao động ở nước ta. - Biết sơ lược về chất lượng cuộc sống và việc nâng cao chất lượng cuộc sống của nhaân daân ta . - Biết nhận xét các biểu đồ II. Troïng taâm baøi : Nguồn lao động và vấn đề sử dụng nguồn lao động của nước ta . III. Thieát bò phöông tieän daïy hoïc - Biểu đồ H 4.1, 4.2 phóng to từ SGK IV. Tiến Trình lên lớp : 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Dựa vào bản đồ dân cư nhận xét về dân cư ở nước ta và giải thích ? - Trình bày đặc điểm các loại quần cư ở nước ta ? loại quần cư nào là phổ biến, giải thích .. 2. Bài mới :. Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Nguồn lao động và sử dụng nguồn lao động . Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được những mặt mạnh, mặt yếu của lao động nước ta . + Kĩ năng : Phân tích biểu đồ tròn về cơ câu lao động. - Hình thức lao động : Hoạt động cá nhân, hoạt động cặp. Yêu cầu giải quyết vấn đề 1 : Dựa vào hình 4.1 vaø thoâng tin trong SGK cho biết : Nguồn lao động nước ta có những mặt mạnh và những hạn chế naøo ? GV nêu các câu hỏi gợi ý giải quyết. Noäi dung ghi baøi I. Nguồn lao động và sử dụng lao động 1. Nguồn lao động - Nước ta có nguồn lao động dồi dào, có nhieàu kinh nghieäm trong saûn xuaát noâng laâm ngö vaø thuû coâng. Ñaây laø ñieàu kieän thuận lợi để phát trieån kinh teá nhöng đồng thời cũng gây sức ép đến vấn đề giaûi quyeát vieäc laøm . - Lao động nước ta. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> vấn đề nêu trên : ? Nhận xét về cơ cấu lao động giữa thaønh thaønh thò noâng thoân. Giaûi thích nguyên nhân. Đánh giá những mặt mạnh và mặt yếu của cơ cấu lao động treân trong quaù trình coâng nghieäp hoùa đất nước của ngành kinh tế nước ta hieän nay. ? Nhận xét về trình độ chuyên môn hóa lao động nước ta. Đánh giá chất lượng nước ta hiện nay về thể lực, chuyên môn. Để nâng cao chất lượng lao động cần có biện pháp gì ? GV yêu cầu giải quyết vấn đề 2 : dựa vào hình 4.2 cho biết cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu lao động theo ngành ở nước ta trong giai đoạn 1989-2003 ? GV nêu các câu hỏi gợi ý : ? Nhận xét về tỉ lệ lao động tham gia trong các khu vực kinh tế năm 2003. Nhận xét về xu hướng thay đổi cơ cấu lao động trong các khu vực kinh tế . giaûi thích nguyeân nhaân. GV choát yù cho ghi baøi . Hoạt động 2 : Vấn đề việc làm . - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết lao động nước ta doài daøo trong ñieàu kieän kinh teá chöa phát triển đã tạo ra sức ép về vấn đề vieäc laøm . + Kĩ năng : thu thập và xử lý thông tin cuûa SGK. - Hình thức hoạt động : thảo luận cặp (nhóm) yêu cầu giải quyết vấn đề : Dựa vào thông tin trong SGK cho biết vấn đề việc làm ở khu vực nông thôn và thành thị nước ta hiện nay ? Để giải quyết vấn đề việc làm theo. coøn haïn cheá veà theå lực và trình độ chuyên môn. Để nâng cao chất lượng lao động cần thực hieän vieäc phaân boá lại lao động, nâng cao maët baèng daân trí chuù troïng trong coâng tác hướng nghiệp đào tạo nghề. 2. Sử dụng lao động: Cơ cấu sử dụng lao động nuớc ta đang có sự thay đổi : tỉ trọng lao động trong khu vực công nghiệp : Xây dựng và dịch vuï taêng, tæ troïng lao động khu vực nông laâm ngö nghieäp giảm, phù hợp với yeâu caàu cuûa coâng nghiệp hóa đất nước hieän nay. II. Vấn đề việc làm - Tỉ lệ lao động thất nghiệp ở thành thị coøn cao. - Tỉ lệ thời gian làm việc chưa được sử dụng ở nông thôn coøn thieáu. - HS quan saùt  so sánh (biểu đồ hình 4.2)  từ 89-03. sự thay đổi cơ cấu lao động theo ngành. - dựa bảng 4.1 . nhận xét sự thay đổi trong sử dụng lao động theo các thaønh phaàn kinh teá..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> em caàn phaûi coù caùc giaûi phaùp naøo ? Giáo viên gợi ý bằng các câu hỏi nhỏ sau : ? Nhaän xeùt naêm 2003 tæ leä thaát nghieäp thành thị có xu hướng thế nào ?Giải thích. ? Nhận xét tỉ lệ thời gian làm việc được sử dụng của lao động nông thôn năm 2003 có xu hướng như thế nào ? giaûi thích. ? Để giải quyết vấn đề việc làm ở thành thị cần tiến hành những biện phaùp gì ? (Phân bố lại lao động, phát tiển sản xuaát coâng nghieäp , dòch vuï, naâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, hạn chế sự gia tăng dân số (tự nhiên và cơ giới tại các đô thị) ? Để giải quyết vấn đề việc làm ở nông thôn cần tiến hành những biện phaùp gì ? (Việc làm ở nông thôn mang tính thời vụ nên để tận dụng thời gian nhàn rỗi do thời vụ thì nên có biện pháp thâm canh , phát triển mô hình vườn – ao chuoàng, phaùt trieån ngaønh ngheà thuû coâng, dòch vuï noâng nghieäp ). Hoạt động 3 : Chất lượng cuộc sống - Muïc tieâu + Nhận biết được những bước phát triển về kinh tế xã hội đã nâng cao dần chất lượng cuộc sống người dân . + Kĩ năng : xử lý thông tin trong SGK. - Hình thức hoạt động : Hoạt động cá nhaân . Yêu cầu : dựa vào thông tin trong SGK giaûi quyeát caùc caâu hoûi sau veà chất lượng cuộc sống : - Mức thu nhập bình quân trên đầu. III. Chất lượng cuoäc soáng Chất lượng cuộc soáng cuûa nhaân daân ngày càng được cải thieän, tuy nhieân chaát lượng cuộc sống của daân cö coøn cheânh lệch giữa các vùng, giữa thành thị và noâng thoân ..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> người .................... - Tuoåi thoï trung bình .......................... Tỉ lệ tử vong trẻ em ........................... Giáo viên có thể giới thiệu thêm về mức GDP ở một số địa phương để HS nhận định về sự chênh lệch chất lượng cuộc sống, giữa các vùng, các địa phuông. Cuõng coá : - Tại sao giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hội gây gắt ở nước ta . - Hướng dẫn HS làm bài tập số 3 trong SGK. Dựa dò : Về nhà xem trước nội dung bài thực hành của bài 5..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Tieát 5 Baøi 5 :. THỰC HAØNH : PHÂN TÍCH & SO SÁNH THAÙP DAÂN SOÁ NAÊM 1998-1999. I. Muïc tieâu : - HS phaûi bieát caùch phaân tích, so saùnh thaùp daân soá - Thấy được sự thay đổi và xu hướng thay đổi cơ cấu dân số được tuổi ở nước ta . - Biết xác lập mối quan hệ giữa gia tăng dân số với cơ cấu dân số theo độ tuổi, giữa dân số và phát triển kinh tế – xã hội của dất nước. II. Troïng taâm baøi : So saùnh phaân tích 2 thaùp daân soá III. Đồ dùng dạy học : Tháp dân số Việt Nam năm 1989 và năm 1999 phóng to SGK IV. Tieán Trình daïy hoïc 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Em hiểu thế nào là nguồn lao động và sử dụng lao động ở nước ta ? Tại sao ở nước ta giải quyết việc làm đang là vấn đề xã hôi gây gắt. - Ta đã đạt được những thành tựu gì trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân ? 2. Bài mới : Các em đã tìm hiểu về dân số nước ta qua sự phân bố, đặc điểm dân số, sự thay đổi dân của số . Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta cùng đi vào bài học số 5 : “thực hành và so sánh tháp dân số năm 1989 và 1999” - Hoạt động 1 : Nhóm + Chia lớp thành 3 nhóm + Cho HS quan saùt thaùp daân soá naêm 1989 & 1999 phaân tích vaø so saùnh theo yeâu cầu của SGK và hướng dẫn các em cách quan sát. + Phaùt phieáu hoïc taäp cho caùc em . Phieáu soá 1 :. Yêu cầu HS quan sát hình 5.1 trong SGK bổ sung kiến thức vào bảng sau : Thaùp naêm 1989 Hình daïng thaùp - Đáy tháp (rộng, hẹp) - Thaân thaùp (roäng, heïp) - Ñænh thaùp :. Thaùp naêm 1999.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Cơ cấu dân số theo độ tuổi (%) - Dưới 15 tuổi - Từ 15 tuổi đến 60 tuổi - Treân 60 tuoåi : Tæ leä phuï thuoäc Đại diện mỗi nhóm lên bảng trình bày phiếu học tập của mình, GV sửa chữa và hoàn thành kiến thức . - Hoạt động 2 : Cá nhân (cặp) hoặc nhóm Yeâu caàu : - Nhận xét cơ cấu dân số theo độ tuổi ở nước ta theo sự thay đổi như thế nào ? theo xu hướng tiêu cực hay tích cực ? - Nguyên nhân nào ảnh hưởng đến sự thay đổi đó ? - Gọi các em trả lời, các em khác góp ý, bổ sung - Bằng kiến thức đã học các em hãy cho biết cơ cấu theo độ tuổi của nước ta có những thuận lợi và khó khăn gì ? - Ta cần có những biện pháp nào để từng bước khắc phục những khó khăn này ? HS thảo luận, giáo viên cho đại diện nhóm lên trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung, GV chuẩn xác lại kiến thức . 3. Đánh giá : - Trình bày lại một trong ba vấn đề trên trong giấy đôi nộp lại cho GV đánh giá và lấy điểm thực hành( HS tự chọn 1 trong 3 vấn đề đã trình bày ) 4. Dặn dò : Chuẩn bị trước bài 6.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Tieát 6 Baøi 6:. SỰ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ VIỆT NAM. I. Muïc tieâu : - Trình bày tóm tắt quá trình phát triển kinh tế nước ta trong những thập kỷ gần đây. Hiểu và trình bày xu hướng chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế, những thành tựu khó khăn và thách thức trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước. - Biết phân tích biểu đồ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế . - Nhận biết vị trí các vùng kinh tế và các vùng kinh tế trọng điểm trên bảng đồ II. Trọng tâm bài : Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế , những thành tựu khó khăn và thách thức trong quá trinh phát triển kinh tế xã hội III. Đồ dùng dạy học : Bản đồ các vùng kinh tế và vùng kinh tế trọng điểm của Vieät Nam Biểu đồ chuyển dịch cơ cấu GDP (phóng to) Một số hình ảnh phản ánh thành tựu về phát triển kinh tế xã hội của nước ta trong quá trình đổi mới.. Phieáu hoïc taäp soá 1. Những thành tựu - Sự tăng trưởng - Chuyeån dòch cô caáu : + Cô caáu ngaønh : + Cô caáu laõnh thoå : + Cô caáu thaønh phaàn kinh teá :. Những thách thức - Kinh teá. - Xaõ hoäi. IV. Tieán Trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ Cơ cấu dân số theo độ tuổi của nước ta có thuận lợi và khó khăn gì, cho phát triển kinh tế xã hội, chúng ta cần phải có biện pháp nào để từng bước khắc phục những khoù khaên naøy ?. 3. Giảng bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Hoạt động 1 : Pháp vấn I. Nền kinh tế nước HS dựa vào SGK trình bày tóm tắt quá ta trước thời kì đổi trình phát triển đất nước trước thời kỳ mới .. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(21)</span> đổi mới theo giai đoạn : - 1945 : Thành lập nước VNDCCH - 1945-1954 : Kháng chiến chống thực daân Phaùp. - 1954-1975 Miền Bắc xây dựng CNXH chống chiến tranh phá hoại của Mỹ, chi viện cho mieàn Nam. Miền Nam chế độ của chính quyền Saøi Goøn, neàn kinh teá phuïc vuï chieán tranh. - Từ 1976 – 1986 : Cả nước đi lên CNXH. Neàn kinh teá gaëp nhieàu khoù khăn, bị khủng hoảng, sản xuất đình tueä, laïc haäu Phần II : Chia làm hai hoạt động Hoạt động 1 : sự chuyển dịch cơ cấu - Muïc tieâu + HS biết được cơ cấu nền kinh tế nước ta đang dịch chuyển theo hướng công nghiệp hóa đất nước . + Kĩ năng : Đọc và phân tích biểu đồ đường về dịch chuyển cơ cấu, phân tích lược đồ . - Hình thức tổ chức hoạt động : Nhóm dựa vào thông tin SGK và hình 6.1 trả lời các câu hỏi. ? Công cuộc đổi mới của nền kinh tế nước ta bắt đầu từ năm nào ? Một đặc trưng của công cuộc đổi mới nền kinh tế nước ta là gì ? ? Trình baøy noäi dung cuûa chuyeån dòch cô caáu ngaønh, cô caáu laõnh thoå, cô caáu thaønh phaàn kinh teá (H 6.1, 6.2 baûng 6.1 SGK trang22, 23) GV gợi ý hay giao việc cho trong nhoùm giaûi quyeát caùc caâu hoûi nhoû sau : ? – Từ năm 1991 đến năm 2002 ngành noâng laâm, ngö nghieäp, coâng nghieäp. - Nền kinh tế nước ta traûi qua nhieàu giai đoạn phát triển . - Sau khi thoáng nhaát đất nước. Nền kinh tế nước ta gặp nhiều khoù khaên khuûng hoảng kéo dài, sản xuaát ñình teä laïc haäu..

<span class='text_page_counter'>(22)</span> xây dựng và dịch vụ có sự thay đổi theo hướng nào về tỉ trọng trong cơ cấu GDP nước ta ? ? Giải thích vì sao nền kinh tế nước ta đang có sự chuyển dịch về cơ cấu ngành theo hình 6.1 ở trên ? Dựa vào hình 6.1. ? Veà maët cô caáu kinh teá phaân theo lãnh thổ nước ta có các vùng kinh tế naøo ? ? Nước ta có các vùng trọng điểm kinh teá naøo ? Keå teân caùc ñòa phöông thuoäc vuøng kinh teá troïng ñieåm. Cho bieát yù nghóa cuûa vieäc hình thaønh caùc vuøng kinh tế trọng điểm ở nước ta Dựa vào bảng 6.1 SGK ? Nhaän xeùt veà tæ troïng % caùc thaønh phaàn kinh teá naêm 2003 ? Thaønh phaàn kinh tế nào có xu hướng mở rộng ? ? Vì sao nền kinh tế nước ta giảm bớt thành phần kinh tế Nhà nước, tập thể, mở rộng nhiều thành phần kinh tế khaùc trong xaõ hoäi ? Gợi ý : Nhằm tận dụng các nguồn lực trong và ngoài nước vào phát triển sản xuất , giảm bớt sự trì tuệ của nền kinh tế bao cấp để chuyển sang nền kinh tế năng động theo cơ chế thị trường. Hoạt động 2 : Những thành tựu và thách thức. Muïc tieâu : +HS biết được những thành tựu kinh tế đạt được cũng như những thách thức cần phải vượt qua . + Kĩ năng : Thu thập và xử lý thông tin trong SGK. - Hình thức hoạt động : Cá nhân hay thaûo luaän nhoùm . Yeâu caàu HS xem thoâng tin trong SGK. II. Neàn kinh teá nước ta trong giai đoạn đổi mới 1. Sự chuyển dịch cơ caáu kinh teá : - Neùt ñaëc tröng cuûa đổi mới nền kinh tế là sự chuyển dịch cơ caáu kinh teá. Bieåu hieän : Chuyeån dòch cô caâu ngaønh : giaûm tæ troïng khu vực nông lâm ngö nghieäp, taêng tæ trọng khu vực công nghiệp – xây dựng vaø dòch vuï + Chuyeån dòch cô caáu laõnh thoå : Hình thaønh caùc vuøng chuyeân canh noâng nghieäp , caùc vuøng taäp trung CN, dòch vuï, caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm. + Chuyeån dòch cô caáu thaønh phaàn kinh teá : Phaùt trieån kinh teá nhieàu thaønh phaàn. 2. Những thành tựu và thách thức : - Thành tựu : + Kinh teá : Taêng trưởng tương đối.

<span class='text_page_counter'>(23)</span> vaø boå sung noäi dung vaøo phieáu hoïc taäp soá 1. Các nhóm thảo luận theo gợi ý Nhóm 1 : Nêu những thành tựu trong công cuộc đổi mới nền kinh tế nước ta . Hoïc sinh trình baøy keát quaû, GV giuùp học sinh chuẩn xác kiến thức. vững chaéc, caùc ngành đều phát triển + Cô caáu kinh teá ñang chuyeån dòch theo hướng công nghieäp hoùa . + Nền kinh tế nước ta ñang hoäi nhaäp khu vực và thế giới . - Khoù khaên, thaùch thức : + Nhiều vấn đề cần phaûi giaûi quyeát : xoùa đói giảm nghèo, cạn kieät taøi nguyeân, oâ nhiễm môi trường, vieäc laøm.. Tác động tích cực công cuộc đổi mới, + Biến động của thị trường thế giới. Các đổi đời sống người dân . thách thức khi tham gia AFTA, WTO …. Nhóm 2 : Theo quá trình phát triển đất nước chúng ta còn gặp nhiều khó khăn nào ? hãy lấy ví dụ thực tế địa phương Bước 2 : Theo em quá trình phát triển đất nước, 3. Cuûng coá : - Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta biểu hiện qua các mặt nào. Trình bày nội dung của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta ? - Xác định trên bản đồ các vùng kinh tế trọng điểm của nước ta . - Vì sao nói chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu song cũng còn không ít những khó khăn và thử thách trong công cuộc đổi mới nền kinh tế ? 4. Daën doø “ Laøm baøi taäp soá 2 trong SGK, xem trước nội dung bài 7 va trả lời các câu hỏi có chữ in nghiên trong bài ..

<span class='text_page_counter'>(24)</span> Tieát 7 Baøi 7:. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHAÙT TRIEÅN VAØ PHAÂN BOÁ NOÂNG NGHIEÄP. I. Muïc tieâu : - Nắm được vai trò các nhân tố tự nhiên và kinh tế xã hội đối với sự phát triển và phân bố nông nghiệp nước ta. - Nhân tố này đã ảnh hưởng đến sự hình thành nền nông nghiệp nước ta, nền nông nghiệp nhiệt đới đang phát triển theo hướng thâm canh và chuyên môn hóa. - Có kĩ năng đánh giá, giá trị kinh tế các tài nguyên thiên nhiên . - Biết sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp . Liên hệ thực tiển đa phương. II. Troïng taâm baøi : - Bản đồ tự nhiên Việt Nam. - Bản đồ khí hậu Việt Nam III. Tieán Trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ - Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta biểu hiện qua các mặt nào. Trình bày nội dung của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nước ta . - Vì sao nói chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu song cũng còn không ít những khó khăn và thách thức trong cuộc đổi mới nền kinh tế. 3.Bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung - Kỹ năng thu nhập thông tin trong 1. Tài nguyên đất : Gv dùng sơ đồ thể SGK, hình thành các sơ đồ về mối Vô cùng qúy giá và hiện các nhân tố tự liên hệ giữa tự nhiên với sản xuất khá đa dạng . nhiên ảnh hưởng đến noâng nghieäp . Đất phù sa : 3 triệu sự phát triển và phân - Hình thức tổ chức hoạt động : hoạt ha thích hợp nhất bố động nhóm . với cây lúa nước, NTT Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong nhiều loại cây ngắn N SGK mỗi nhóm tóm tắt hình thức và ngày tập trung ở hình thành sơ đồ về mối liên huệ các đồng bằng giữa tự nhiên đến sản xuất nông 2. Tài nguyên khí Đấ KH Nướ sv nghieäp. hậu : nước ta có đặc t c Phân công : Nhóm 1 sơ đồ hóa phần điểm khí hậu :.

<span class='text_page_counter'>(25)</span> tài nguyên đất. Nhoùm 2 : Phaàn taøi nguyeân khí haäu Nhóm 3 : Phần tài nguyên đất Nhoùm 4 : Phaàn taøi nguyeân sinh vaät GV hướng dẫn học sinh khi lập sơ đồ mối liên hệ tài nguyên và sản xuất nông nghiệp thì sơ đồ phải thể hiện rõ đặc điểm và sự phân bố tài nguyeân, giaù trò cuûa taøi nguyeân naøy trong saûn xuaát noâng nghieäp. Neân giới thiệu HS sơ đồ mẫu sau : Ñaëc ñieåm Ngaønh saûn xuaát. Tài nguyên đất. GV lần lược cho các nhón trình bày phaàn laøm baøi cuøa nhoùm tranh luaän goùp yù vaø giaùo vieân boå sung, choát yù. Löu yù :. GV : Nhấn mạnh đất là tài nguyên voâ cuøng quyù giaù, tö lieäu saûn xuaát không thể thay thế được của ngành nông nghiệp tài nguyên đất khá đa daïng, coù 2 nhoùm cô baûn Tài nguyên nước : cho HS đọc kênh chữ. Tại sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp nước ta ? Gợi ý trả lời : + Choáng luõ luït trong muøa möa. + Đảm bảo nước tưới mùa khô. + Cải tạo đất, mở rộng diện tích. - Nhiệt đới ẩm, gió muøa. - Phaân hoùa roõ reät theo chieàu Baéc Nam, theo độ cao, theo muøa. - Thuận lợi : Cây cuoái xanh töôi quanh naêm, sinh trưởng nhanh có. Tài nguyên đất : - Đất feralit : Trên 16 triệu ha chủ yếu ở treân mieàn nuùi trung du thích hợp trông cây coâng nghieäp, caây laâu naêm ,caây coâng nghieäp ngaén ngaøy, caây aên quaû. thể trồng cây cận - Vấn đề sử dụng đất noâng nghieäp hieän nay nhiệt, ôn đới . - Khó khăn : bão,  cần sử dụng hợp lý. ghoù Taây khoâ noùng , mưa muối, thời tiết thất thường taïo thuaän lôi cho saâu beänh phaùt trieån 3. Taøi nguyeân nước : dồi dào, có giá trị về thủy lợi. Tuy nhieân coøn nhiều lưu vực soâng coù luõ vaøo muøa khoâ, haïn vaøo muøa khoâ neân neân caàn phaûi coù heä thống thủy lợi để khaéc phuïc. 4. Taøi nguyeân sinh vaät: Phong phuù.

<span class='text_page_counter'>(26)</span> + Năng suất cao, tăng sản lượng cây troàng. Hoạt động 2 : Các nhân tố kinh tế xã hội của nước ta là nhân tố quyết định đến sự phân bố và phát triển noâng nghieäp . + Kỹ năng : Phân tích sơ đồ hệ thoáng , thu thaäp thoâng tin trong SGK - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhaân Yêu cầu dựa vào thông tin trong SGK trả lời các vấn đề sau : ? Dân cư lao động nước ta có những thuận lợi gì cho sự phát triển nông nghieäp ? ? Quan saùt hình 7.1 vaø 7.2 keå teân một số cơ sở vật chất kỹ thuật trong nông nghiệp nước ta ? Cho biết vai trò của các cơ sở vật chất này đối với kinh tế nông nghieäp. ? Cho bieát moät soá chính saùch phaùt triển nông nghiệp mà Đảng và Nhà nuớc đã ban hành có tác động đến sự phát triển nông nghiệp hiện nay. ? Thị trường có vài trò gì trong sự phaùt trieån noâng nghieäp ? Cho ví duï thực tiển để chứng minh. (cá Ba Sa, Toâm, Caø pheâ,....). II. Caùc nhaân toá kinh teá xaõ hoäi : - Nguồn lao động noâng thoân doài vaø coù nhieàu kinh nghieäm. - Cơ sở vật chất kyõ thuaät noâng nghieäp phuïc vuï noâng nghieäp ngaøy càng hoàn thiện. - Ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi laø nhaân toá quyeát ñònh , trang traïi noâng nghiệp hướng ra xuất khẩu .. đã có tác động thúc đẩy noâng nghieäp phaûttieån . - Ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi laø nhaân toá quyeát ñònh taïo nên những thành tựu to lớn trong nông nghiệp. Bởt vì yeáu toá chính sách đã tác động đến việc : + Khôi daïy vaø. Em haõy cho bieát những nhân tố kinh tế xã hội ảnh hưởng đến sự phát triển-phân bố noâng nghieäp laø nhaân tố , vai trò của những nhaân toá naøy. => Cho HS phaân tích từng nhân tố - Giaùo vieân chæ cho HS thaáy vai troø cuûa caùc nhaân toá kinh teá xaõ hoäi đến sự phát triển phân boá noâng nghieäp..

<span class='text_page_counter'>(27)</span> phaùt huy maët maïnh trong con người lao động. + Hoàn thiện cơ sở vật chất kỹ thuaät . + Taïo ra moâ hình phaùt trieån noâng nghiệp thích hợp. Thị trường trong và ngoài nước có tác động đến việc phaùt trieån saûn xuaát, ña daïng hoùa veà cô caáu caây troàng * Cuõng coá : - Phân tích những thuận lợi khó khăn của tài nguyên thiên nhiên để phát triển nông nghiệp ở nước ta ? - Phát triển và phân bố ông nghiệp chế biến có ảnh hưởng thể nào đến phát triển vaø phaân boá noâng nghieäp . - Cho ví dụ để thấy vai trò của thị trường đối với tình hình sản xuất một số nông sản ở địa phương em. 5. Dặn dò : Làm bài tập trong SGK, Xem trước các bản thống kê, luợc đồ nông nghiệp và trả lời các câu hỏi kèm theo các bảng thống kê và lược đồ..

<span class='text_page_counter'>(28)</span> Tieát 8 Baøi 8:. SỰ PHÁT TRIỂN VAØ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP. I. Muïc tieâu : 1/ Kiến thức : - Đặc điểm phát triển và phân bố một số cây trồng, vật nuôi chủ yếu, một số hướng phaùt trieån saûn xuaát noâng nghieäp hieän nay . 2/ Kiến thức : - Phân tích bảng đồ số liệu . -Phân tích bảng đồ ma trận (bảng 8.3) về phân bố cây trồng chủ yếu theo các vuøng . - Đọc lược đồ nông nghiệp Việt Nam . II. Trọng tâm bài : Trọng tâm về sự phân bố nông nghiệp với sự hình thành sản xuaát taäp trung caùc saûn phaåm noâng nghieäp chuû yeáu . III. Đồ dùng dạy học - Bản đồ nông nghiệp Việt Nam ..

<span class='text_page_counter'>(29)</span> - Lược đồ nông nghiệp trong SGK. - Một số tranh ảnh (phim video) về các thành tựu trong sản xuất nông nghiệp . III.Bài mới - Giới thiệu bài mới : hiện nay nền nông nghiệp nước ta đang trở thành một nền noâng nghieäp haøng hoùa nhö theá naøo ? Nhieàu vuøng chuyeân canh noâng nghieäp, chaên nuôi cũng đang tăng đáng kể. Bài học hôm nay nghiên cứu tất cả vấn đề đó . - Bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt Động 1 : Về Cơ Cấu Ngành Troàng Troït Muïc Tieâu : + kiến thức : học sinh biết về cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu về ngành trồng troït . kyõ naêng : phaân tích baûng thoáng keâ soá lieäu . Hình thức tổ chức hoạt động : Hs làm vieäc caù nhaân Nhiện vụ :dựa vào sgk cho biết : - Ngành trồng trọt gồm những cây naøo ? coù nhaän xeùt ngaønh troàng troït nước ta hiện đang phát triển theo hướng như thế nào ? ý nghĩa ? Hoạt động 2 : về cây lương thực : - nhiệm vụ : dựa vào sgk cho biết cây lương thực gồm những cây nào ? trong đó cây nào là cây lương thực chính ? - Nhöng trong noâng nghieäp ngaønh naøo chieám öu theá vaø caây troàng naøo vaãn chieám vò trí quan trong nhaát trong neàn nông nghiệp nước ta ? Hs làm làm việc theo 4 nhóm, dựa vào bảng 4.2 trình bày các thành tựu chủ yếu trong sản xuất lúa từ năm 1995 2000 - N1 : tính dieän tích taêng bao nhieâu ha vaø gaáp maáy laàn ? - N2 : Tính naêng suaát caû naêm taêng bao. Noäi dung ghi baøi. Noäi dung boå sung HS quan saùt baûng - Cô caáu ngaønh gồm những cây nào ? - Từ năm 1990. cơ cấu ngành có sự thay đổi như thế nào ? Sự thay đổi noùi leân ñieàu gì . Giaùo vieân choát yù, HS ghi baøi.. I. Ngaønh troàng trọt : Nước ta đang phaùt trieån theo daïng caây troàng . - Troàng troït chieám ưu thế với cây lương thực là chủ yeáu . (Caây löông thực giảm, cây coâng nghieäp taêng, caùc caây khaùc giaûm). - YÙ nghóa : Phaùt huy neàn noâng nghiêp nhiệt đới, là nguoàn nguyeân lieäu cho caây coâng nghieäp cheá bieán vaø xuaát khaåu. 1. Cây lương thực : - Luùa laø coâng troàng chính . - Caây hoa maøu vaãn giữ vai trò quan troïng. - Cây lúa được troàng chuû yeáu : đồng bằng Sông HS thảo luận nội.

<span class='text_page_counter'>(30)</span> nhieâu taï vaø gaáp maáy laàn ? N3 : Tính sản lượng lúa cả năm tăng bao nhieâu trieäu taán vaø gaáp maáy laàn? - N4 : Tính sản lượng lúa bình quân theo đầu người tăng bao nhiêu kg và gaáp maáy laàn ? Tạo sao có sự thay đổi này ? Dựa vào H8.2 (lược đồ NNVN) đọc phần chú giải. Hãy nhận xét sự phân bố và giải thích sự phân bố các vùng trồng lúa ở nước ta ? Hoạt động 3 : HS làm việc theo cặp 2 em về sự phát triển và phân bố cây coâng nghieäp . Nhiệm vụ : Dựa vào bảng 8.1 - Nhận xét sự thay đổi tỉ trọng cây lương thực và công công nghiệp trong cô caáu giaù trò saûn xuaát ? - Dựa vào bảng 8.3 học sinh phân loại caây coâng nghieäp (2nhoùm) - Cho bieát caùc caây coâng nghieäp troàng nhiều nhất ở đâu ? từ đó nêu đặc điểm phaân boá cuûa caây coâng nghieäp haøng naêm vaø caây coâng nghieäp laâu naêm chuû yếu ở nước ta ? - Những vùng trọng điểm trồng cây CN ở nước ta ? Hoạt động 4 : HS làm việc cá nhân về cây ăn quả ở Việt Nam Nhiệm vụ : Dựa vào SGK cho biết tình hình phát triển cây ăn quả nuớc ta hieän nay ? - Miền Nam có những cây ăn quả nào ñaëc tröng ? Taïi sao mieàn Nam troàng được nhiều cây ăn quả ? - Miền Bắc có những cây ăn quả nào ñaëc tröng ? taïi sao Mieàn Baéc laïi troàng được những cây ăn quả này ? Hoạt động 5 : HS làm việt theo 3. Hồng, đồng bằng Sông Cửu Long, đồng bằng Duyên Hải, đồng bằng Giữ a núi. 2. Coâng coâng nghieäp : - ĐK : Tự nhiên thuận lợi cho phát trieån coâng nghieäp . - Caây coâng nghieäp haøng naêm phaân boá chủ yếu ở đồng baèng. - Caây coâng nghieäp lâu năm phân bố ở vuøng nuùi vaø Trung du (với 2 vùng troïng ñieåm laø Ñoâng Nam Boä vaø Taây Nguyên với các loại cây : Cà phê, cao su,..) 3. Caây aên quaû . - Phaùt trieån maïnh với nhiều loại cây coù giaù trò nhö : xoài, chôm chôm, maêng cuït, saàu rieâng, .... II. Ngaønh chaên nuoâi : chieám tæ trọng chưa lớn trong cô caáu noâng nghieäp .. dung. Dựa vào bảng 8.2 haõy trình baày caùc thanh tựu chủ yếu trong saûn xuaát luùa thời kì 1980-2002 Nguyeân nhaân naøo mà đạt những thành tựu đó . Xaùc ñònh treân bieåu đồ Việt Nam các vuøng troïng ñieåm lớn nhất ? Caây coâng nghieäp chủ yếu phân bố ở nơi nào trên nước ta  Phân tích sơ đồ ma traän ta coù nhieàu điều kiện thuận lợi để phát triển cây coâng nghieäp.

<span class='text_page_counter'>(31)</span> nhoùm ñieàu vaøo baûng theo noäi dung : - Chaên nuoâi traâu, Số lượng, phân bố, giá trị kinh tế . bò được phát triển N1 : Veà chaên nuoâi traâu boø ở khu vực miền núi N2 : Về chăn nuôi lợn trung du. N3 : Veà chaên nuoâi gia caàm - Chăn nuôi lợn và. gia cầm chủ yếu ở khu vực đồng baèng . Số lượng Phaân boá. Giaù trò KT. Traâu boø Lợn 7 trieäu con 23 trieäu con Vùng núi Trung du Đồng bằng Sông Hồng, Sông Cửu Long, Trung du, ven biển các thành phố lớn Thịt, sữa, sức kéo Thịt và phân bón. Gia caàm 230 con Đồng bằng. Thịt, trứng. - Đồng bằng Sông Hồng nuôi lợn nhiều nhất vì sao ? Cuõng coá : - Nhận xét và giải thích sự phân bố các vùng trồng lúa ở nước ta - Nêu tên và sự phân bố một số công công nghiệp và nhận xét - Vẽ biểu đồ : hướng dẫn vẽ biểu đồ cột theo bảng số liệu 8.4 Daën doø : - Làm bài tập số 2 : trong SGK vào vở ghi - Xem các bảng số liệu, lược đồ trong bài 9, trả lời các câu hỏi kèm theo bảng số liệu và lược đồ .. Tieát 9 Baøi 9:. SỰ PHÁT TRIỂN VAØ PHÂN BỐ LAÂM NGHIEÄP THUÛY SAÛN. I. Muïc tieâu : 1/ Kiến thức : Sau bài học này cần - Nắm được các loại rừng ở nước ta, vai trò của ngành lâm nghiệp trong phát triển kinh tế xã hội và bảo vệ môi trường , các khu vực phân bố ngành lâm nghiệp. - Thấy được nguồn lợi khá lớn về thủy sản, xu hướng mới trong việc phân bố và phaùt trieån thuûy saûn 2/ Kiến thức : - Đọc lược đồ, bản đồ.

<span class='text_page_counter'>(32)</span> -Rèn luyện kỹ năng vẽ biểu đồ đường II. Trọng tâm bài : Tiềm năng to lớn và sự phát triển lâm nghiệp ở Việt Nam. - Tiềm năng và và sự phát triển ngành thủy sản III. Phöông phaùp daïy hoïc - Bản đồ kinh tế chung Việt Nam - Lược đồ lâm nghiệp và thủy sản trong SGK - Một số hình ảnh về hoạt động lâm nghiệp và thủy sản ở nước ta. IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Đặc điểm của ngành trồng trọt nước ta hiện nay? Cho biết tình hình sản xuất cây lương thực, cây công nghiệp và cây ăn quả ? - Đặc điểm của ngành chăn nuôi ở nước ta ? Nhìn chung tình hình nông nghiệp ở nước ta hiện nay đang phát triển như thế nào ? 2. Bài mới : SỰ PHÁP TRIỂN VAØ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP – THỦY SẢN Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Lâm nghiệp - Muïc tieâu : + HS biết được tiềm năng rừng, tình hình phát triển ngành lâm nghiệp nước ta . + Kĩ năng : Phân tích và xử lý bảng thống kế số liệu , phân tích lược đồ. - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhân (hoặc nhóm) - Yêu cầu : dựa vào thông tin SGK và baûng 9.1. ? Cho biết nguồn tài nguyên rừng hiện nay Yeâu caàu HS quan saùt hình 9.2 xaùc ñònh vị trí từng loại rừng . ? Phần lớn các vùng đặc dụng và rừng phòng hộ phân bố ở khu vực có địa hình nhö theá naøo ? giaûi thích . cho bieát ý nghĩa quan trọng của rừng đặc dụng và rừng phòng hộ. ? Nhận xét : về sự phân bố diện tích rừng ở các vùng kinh tế nước ta ? giải thích ?. Noäi dung ghi baøi. 1. Tài nguyên rừng : Tổng diện tích đất rừng năm 2000 gần 11.6 trieäu ha, dieän tích rừng đang bị thu heïp do khai thác bừa bãi. Rừng nước ta gồm có : rừng sản xuất, rừng phòng hộ. Để bảo vệ được tài nguyên rừng thì rừng cần được khai thác hợp lý đi đôi với trồng mới và baûo veä . 2. Sự phát triển và phaân boá ngaønh laâm nghiệp : phần lớn các rừng phòng hộ. Noäi dung boå sung Nêu vấn đề : Bảo vệ tài nguyên rừng ra sao? HS neâu vai troø cuûa thuûy saûn Cô caáu ngaønh thuûy sản gồm có những ngaønh naøo (khai thaùc – nuoâi troàng) Phân tích những điều kiên thuận lợi khoù khaên aûnh hưởng đến việc khai thaùc vaø nuoâi troàng thuûy saûn.

<span class='text_page_counter'>(33)</span> Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh đọc lược đồ công nghiệp 12.2 (các trung tâm công nghiệp ) qua đó HS sẽ thấy mối quan hệ giữa khai thác và cheá bieán . - Hướng dẫn HS quan sát hình 9.1 để thấy sự hợp lý về kinh tế và sinh thái của mô hình nông lâm kết hợp. ? Việc đầu tư trồng rừng đêm lại lợi ích gì ? Tại sao chúng ta phải vừa khai thác vừa bảo vệ rừng ? (Rừng có giá trị cung cấp gỗ và các sản phẩm của rừng cho nền kinh tế. Rừng đang bị khai thác bừa bãi, động vật rừng có nguy cơ tuyệt chủng. Thiên tai lũ lụt, hạn hán có xu hướng ngày càng tăng cùng với sự giảm sút diện tích rừng nguyên sinh ở đầu nguoàn) Qua đó khắc sâu về vai trò quan trọng và tiềm năng to lớn của nước ta về lâm nghiệp, từ đó các em sẽ có hướng bảo vệ rừng tốt. Hoạt động 2 : Ngành thủy sản. - Muïc tieâu : + Kiến thức : tiềm năng và tình hình phaùt trieån phaân boá thuûy saûn . + Kyõ naêng : Thu thaäp vaø toùm taét kieán thức, phân tích bảng thống kế số liệu - Hình thức hoạt động : cá nhân Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK, baûng 9.2 ? Nêu vai trò của ngành thủy sản ở Vieät Nam hieän nay ? Cho bieát caùc vuøng kinh teá naøo coù nhieàu baõi caù vaø baõi toâm, vuøng kinh teá naøo khoâng giaùp bieån ? Keå teân caùc tænh troïng ñieåm ngheà caù?. vaø ñaëc duïng phaân bố ở các khu vực mieàn nuùi vaø cao nguyên , khu vực đầu nguồn các sông hoặc các vuøng ven bieån. Rừng sản xuất phaân boá vuøng nuùi thaáp, vuøng trung du coù vai troø cung caáp nguyeân lieäu cho coâng nghieäp cheá bieán. Coâng nghieäp khai thaùc vaø cheá biến lâm sản được phaùt trieån gaén lieàn với caùc vuøng nguyeân lieäu. Hieän nay moâ hình nông lâm kết hợp đang được phát trieån goùp phaàn baûo vệ rừng và nâng cao đời sống nhân daân . II. Ngaønh thuûy saûn : coù yù nghóa to lớn về kinh tế xã hội : Cung cấp thực phaåm, hang xuaát khaåu, goùp phaàn baûo veä vuøng bieån. 1. Tieàm naêng VN có điều kiện tự nhieân vaø taøi.

<span class='text_page_counter'>(34)</span> ? Nêu thuận lợi và khó khăn trong việc khai thác và sử dụng nguồn thủy sản ở nước ta ? Đại diện học sinh lên bảng xác nhận các ngư trường. HS khác trình bày thuận lợi, khó khăn bổ sung và kết luaän . ? Quan sát hình 9.2 so sánh sự phát triển của ngành thủy sản từ năm 19902002 ? Rút ra nhận xét về sự phát triển ngành thủy sản trong thời gian qua ? Lưu ý : Nếu có thời gian GV nên yêu cầu HS xử lý số liệu của bảng 9.2 trước ở nhà theo cách : chọn năm 1990= 100%, tính caùc soá lieäu coøn laïi . - GV hướng dẫn HS cách vẽ biểu đồ, qua đó các em sẽ thấy rõ sản lượng thuûy saûn nuoâi troàng tuy chieám tæ leä nhoû hơn nhưng có tốc độ tăng nhanh. nguyeân thieân nhieân khá thuận lợi để phaùt trieån ngaønh khai thaùc vaø nuoâi troàng thuûy saûn : Coù nhiều ngư trường đánh bắt , ven biển nhiều đầm phá rừng ngập mặn, vuõng vònh vaø nhieàu đảo thuận lợi cho nuoâi troàng thuûy saûn nước lợ , nước mặn. Nước ta còn coù nhieàu soâng, hoà thuận lợi cho nuôi thủy sản nước ngọt. Khoù khaên cho thuûy saûn : baõo, gioù muøa ñoâng baéc, nuoâi troàng bieån suy thoái , quy mô ngaønh thuûy saûn coøn nhỏ, thiếu vốn đầu tö . 2. Sự phát triển và phaân boá thuûy saûn - Khai thaùc thuûy sản : sản lượng taêng nhanh, vuøng khai thaùc chuû yeáu laø vuøng Duyeân haûi Nam Trung boä vaø Nam boä . - Ngheà nuoâi thuûy sản đang được phát.

<span class='text_page_counter'>(35)</span> trieån maïnh, goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng thoân. - Saûn xuaát thuûy saûn phaùt trieån vaø xuaát khaåu cuõng taêng vượt bậc. Cuõng coá : - Xác định trên bảng đồ các vùng phân bố chủ yếu ? - Xác định trên bản đồ các tỉnh trọng điểm nghề cá ? - Hướng dẫn vẽ biểu đồ về sản lượng thủy sản ( số liệu bảng 9.2) Dặn dò : Học bài, làm bài thực hành, chuẩn bị bài 10.. Tieát 10 Baøi 10:. THỰC HAØNH VẼ VAØ PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ VỀ SỰ THAY ĐỔI CÔ CAÁU DIEÄN TÍCH GIEO TROÀNG PHAÂN THEO CAÙC LOẠI CÂY SỰ TĂNG TRƯỞNG ĐAØN GIA SÚC GIA CẦM. I. Muïc tieâu baøi hoïc : - Kiến thức : Củng cố và bổ sung kiến thức lý thuyết về ngành trồng trọt và chăn nuoâi - Kĩ năng : Biết nhận xét, xử lý bảng số liệu thống kê về cơ cấu , tốc độ tăng trưởng, kỹ năng vẽ biểu đồ tròn biểu hiện cơ cấu, biểu đồ đường biểu hiện tốc độ tăng trưởng . Thái độ : Nhận thức được tình hình phát triển nông nghiệp nước ta theo hướng đa daïng hoùa II. Trọng tâm bài : Vẽ và nhận xét các loại biểu đồ III. Caùc thieát bò daïy hoïc - Compa, thước đo - Baûng phuï IV. Tieán trình daïy hoïc 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Cho biết tiềm năng lâm nghiệp của nước ta ? Vì sao khai thác tiềm năng này cần phải chú ý đến việc khai thác hợp lý tài nguyên rừng ?.

<span class='text_page_counter'>(36)</span> - Ngành thủy sản có những thuận lợi và khó khăn nào trong quá trình phát triển ? 2. Bài mới : GV cho một trong hai bài tập trong SGK trong đó : một làm tại lớp, một làm bài ở nhaø. Bài tập 1 : Dựa vào bảng số liệu 10.1 vẽ biểu đồ hình tròn : Trước hết giáo viên hướng dẫn học sinh từng bước xử lý số liệu trước khi vẽ - Số liệu của bản thống kê là số liệu tuyệt đối, do đó trước hết cần phải xử lý số liệu này ra các số liệu tương đối (%) + Tỉ trọng cây lương thực năm 1990 trong cơ cấu : (6474,6 : 9040) x 100% + Tæ troïng caây coâng nghieäp naêm 1990 trong cô caáu : (1199,3 : 9040) x 100% + Tỉ trọng cây thực phẩm, cây ăn quả cây khác năm 1990 trong cơ cấu : = 100% (Tỉ trọng cây lượng thực % + Tỉ trọng cây công nghiệp %) Chú ý : các số liệu sau khi xử lý phải làm tròn số sao cho tổng các thành phần phải laø 100%. - Chuyển đổi số liệu 100% ra độ để vẽ các hình rẻ quạt biểu hiện cho cơ cấu từng ngành : mỗi 1% tương ứng với số đo là 360 . - Tieán haønh veõ + Viết tên biểu đồ + Vẽ hai vòng tròn có bán kính khác nhau để biểu hiện sự tăng trưởng về giá trị ở hai thời điểm khác nhau. + Vẽ tia chuẩn theo hướng của kim chỉ12 giờ, từ tia này dùng thước đo gốc lần lượt vẽ các hình rẻ quạt với thứ tự từng phần theo bảng thống kê . + Ghi các số liệu % (hay các số liệu tuyệt đối trong bảng thống kê vào các hình rẻ quạt biểu hiện các thành phần tương ứng). + Dùng các ký hiệu hay tô màu vào mỗi hình rẻ quạt, ghi chú về các biểu đồ của hình rẻ quạt. Dùng phiếu học tập số 1 : Yêu cầu HS điền kết quả xử lý vào số liệu Naêm 1990 2002 Caùc nhoùm caây Toång soá (%) 100% 3600 100% 3600 Cây lương thực (%) 71,1 258 64.8 233 Caây coâng nghieäp (%) 13,3 48 18.2 66 Cây thực phẩm, cây ăn quả, cây khác (%) 15,1 54 16.9 61 Bài tập 2 : Học sinh về nhà làm GV hướng dẫn Dựa vào bảng số liệu 10.2 về số luợng gia súc, gia cầm và chỉ số tăng trưởng có trong SGK ñòa lyù 9, trang 38. 1. Vẽ trên cùng hệ trục tọ độ bốn đường biểu diển thể hiện chỉ số tăng trưởng của đàn gia súc, gia cầm qua các năm trong bảng thống kê . GV hướng dẫn HS vẽ hệ trục tọa độ với trục tung có giá trị số ở gốc tọa độ là 90%, cách vẽ giống như vẽ biểu đồ đường bình thường.

<span class='text_page_counter'>(37)</span> % 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 2. Nhận xét loại vật nào có chỉ số tăng trưởng tăng, giảm ? Vận dụng kiến thức hiểu biết giải thích vì sao đàn trâu không tăng ? Gợi ý : Sự tăng trưởng đàn gia súc, gia cần phần lớn phụ thuộc vào nhu cầu của thị trường, trâu là gia súc nuôi với mục đích chính là cung cấp sức kéo. Do cơ giới hóa nông nghiệp càng phát triển nên như cầu sức kéo của trâu giảm. V. Cũng cố : Để vẽ được biểu đồ tròn thì số liệu của bảng thống kê phải là số liệu tương đối. VI. Dặn dò : Về nhà làm bài tập 2, xem trước sơ đồ hình 11.1 trong bài 11.

<span class='text_page_counter'>(38)</span> Tieát 11 Baøi 11:. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIEÅN VAØ PHAÂN BOÁ NOÂNG NGHIEÄP. I. Muïc tieâu baøi hoïc : - Kiến thức : + Nắm được vai trò của các nhân tố tự nhiên, kinh tế xã hội đối với sự phát triển và phân bố nông nghiệp nước ta. + Hiểu việc lựa chọn cơ cấu ngành, cơ cấu lãnh thổ công nghiệp phù hợp với sự tác động của các nhân tố này. - Kó naêng : + Đánh giá giá trị nguyên tố của các tài nguyên khoảng sản . + Sơ đồ hóa mối liên hệ giữa các nhân tố tự nhiên , nhân tố xã hội đến sự phát trieån vaø phaân boá coâng nghieäp. + Biết vận dụng kiến thức đã học giải thích một hiện tượng địa lý kinh tế ở địa phöông. II. Trọng tâm bài : Các nhân tố tự nhiên, nhân tố kinh tế – xã hội III. Caùc thieát bò daïy hoïc - Bản đồ địa lý khoảng sản Việt Nam - Bản đồ dân cư - Phieáu hoïc taäp Các yếu tố đầu vào. Dân cư lao động. Yếu tố đầu ra. Thị trường.

<span class='text_page_counter'>(39)</span> trieån vaø phaân boá coâng nghieäp. Cơ sở VT-Kỹ Thuaät. Ch.saùch phaùt trieån cn. IV. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Các nhân tố tự nhiên - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được nước ta có nhiều khoảng sản cần thiết của sự phaùt trieån nhieàu ngaønh coâng nghieäp. + Kó naêng : HS bieát phaân tích moái lieân hệ giữa các tài nguyên khoáng sản với sự phát triển của ngành công nghệp, biết khai thác kiến thức từ sơ đồ . - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhân hoặc cặp. Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK và xem hình 11.1 và bản đồ địa chất khoảng sản Việt Nam, nhận xét về tài nguyên khoáng sản nước ta và ảnh hưởng của sự phân bố tài nguyên khoáng sản đến sự phân bố một số ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm . GV hướng dẫn HS giải quyết vấn đề qua trả lời các câu hỏi nhỏ sau : ? Về tài nguyên khoáng sản nước ta của nước ta có các khoáng sản chủ. Noäi dung ghi baøi. I.Các nhân tố tự nhieân Nước ta có nguồn taøi nguyeân. Khoáng sản phong phuù, nguoàn thuûy năng có trữ lượng lớn, nguồn tài nguyên đất, nước , khí haäu sinh vaät thuận lợi cho sự phaùt trieån noâng nghieäp để cung caáp nguyeân lieäu cho coâng nghieäp cheá bieán . Caùc taøi nguyeân coù trữ lượng lớn là cơ sở để phát triển caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm.. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(40)</span> yếu nào ? Phân bố ở đâu ? khoáng sản này có giá trị sử dụng trong ngành coâng nghieäp naøo ? ? Về nguồn thủy năng nước ta có ở đâu? Khoáng sản này có giá trị sử duïng cho ngaønh coâng nghieäp naøo ? ? Tài nguyên đất, nước, khí hậu có ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố sản xuất công nghiệp không ? Đó là ngaønh coâng nghieäp naøo ? giaûi thích veà ảnh hưởng này . ? Dựa vào bản đồ địa chất khoáng sản , cho biết những vùng có thế mạnh về khai thác khoáng sản , vùng có thế maïnh veà coâng nghieäp cheá bieán noâng, laâm thuûy saûn. Kết luận : tài nguyên nước ta phong phú, đa dạng, phân bố khác nhau ở mỗi vùng trên lãnh thổ, sự phân bố tài nguyên trên lãnh thổ đã tạo ra các thế mạnh kinh tế khác nhau ở mỗi vùng. Hoạt động 2 : Các nhân tố kinh tế – xaõ hoäi . - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được các điều kiện về kinh tế – xã hội nước ta hiện nay có ảnh hưởng đến sự phát triển và phaân boá coâng nghieäp. + Kĩ năng : Biết sơ đồ hóa kiến thức thoâng qua tö lieäu trong SGK. - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm . - Yêu cầu : Dựa vào thông tin SGK, thảo luận và bổ sung kiến thức vào phieáu hoïc taäp . Sau thời gian thảo luận cho HS báo caùo keát quaû laøm vieäc . GV neâu caùc caâu hoûi yeâu caàu hoïc sinh giải quyết các vấn đề sau . ? Dân cư nước ta có những thuận lợi. Sự phân bố các loại tài nguyên khác nhau để tạo ra caùc theá maïnh veà kinh teá khaùc nhau của từng vùng.. II. Caùc nhaân toá kinh teá xaõ hoäi Sự phát triển và phaân boá coâng nghieäp phuï thuoäc maïnh vaøo caùc nhaân.

<span class='text_page_counter'>(41)</span> nào đã thu hút đầu tư nước ngoài vào coâng nghieäp ? ? Việc cải thiện hệ thống đường giao thông có ý nghĩa như thế nào với phát trieån coâng nghieäp ? ? Thị trường có vai trò gì với sự phát trieån saûn xuaát coâng nghieäp ? ? Trong các nhân tố tự nhiên và xã hội thì nhaân toá naøo laø nhaân toá quyeát ñònh đến sự phân bố và sản xuất công nghieäp ? GV choát yù cho ghi baøi. toá kinh teá - xaõ hoäi sau : - Daân cö vaø lao động nước ta, sức mau taêng coù khaû naêng tieáp thu khoa hoïc kó thuaät, laø những điều kiện thuận lợi thu hút vốn đầu tư vào coâng nghieäp. - Cơ sở hạ tầng giao thoâng, böu chính, ñieän naêng đang được từng bước đầu tư, cải thiện. Trình độ công nghệ nước ta còn thấp, cơ sở vật chaát kó thuaät chöa đồng bộ, chỉ phân boá taäp trung moät soá nôi . - Chính sách : Với chính saùch coâng nghiệp hóa và đầu tö phaùt trieån coâng nghieäp, phaùt trieån kinh teá nhieàu thaønh phần là động lực cho sự pháp triển kinh teá coâng nghieäp. - Thị trường : Nuớc ta có nhiều lợi thế nhaát ñònh trong.

<span class='text_page_counter'>(42)</span> xuaát khaåu haøng hóa ra thị trường ñang laøm cho cô caáu coâng nghieäp trở nên đa dạng và linh hoạt. Cuõng coá : Trả lời câu hỏi số 1 phần bài tập . Trả lời câu hỏi số 2 phần bài tập Dặn dò : Xem trước hình 12.1 va lược đồ 12.2, trả lời các câu hỏi về 2 hình này.

<span class='text_page_counter'>(43)</span> Tieát 11 Baøi 11:. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIEÅN VAØ PHAÂN BOÁ NOÂNG NGHIEÄP. I. Muïc tieâu baøi hoïc : - Kiến thức : + Học sinh nắm được một số ngành công nghiệp chủ yếu (Công nghiệp trọng điểm) ở nước ta một số trung tâm công nghiệp chính của các ngành này. + Nắm được hai khu vực tập trung công nghiệp lớn nhất nước : đồng bằng Sông Hồng – vùng phụ cận ở phía Bắc và đông Nam bộ ở phía Nam. - Thấy được hai trung tâm công nghiệp là TP.HCM và Hà Nội, các ngành công nghiệp chủ yếu ở hai trung tâm này . II. Troïng taâm baøi : Caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm III. Đồ dùng dạy học - Bản đồ công nghiệp Việt Nam (hoặc lược đồ các trung tâm công nghiệp tiêu biểu của Việt Nam trong SGK được phóng to ) - Bản đồ kinh tế chung cư Việt Nam. - Lược đồ các nhà máy điện và các mỏ than, dầu, khí. - Một số hình ảnh công nghiệp nước ta.. Phieáu hoïc taäp soá 1. STT. Ngaønh coâng nghieäp. Tæ troïng %. Phieáu hoïc taäp 2 (maãu phieáu vaø thoâng tin phaûn hoài) Khai thaùc nhieân lieäu Phaân boá Than Chủ yếu ở Quãng Ninh Daàu moû Chủ yếu ở vùng thềm lục địa Khí đốt phía Nam. Teân caùc moû : than, daàu, khí Ñoâng Trieàu, Hoøn Gai, Caåm Phaû, Hoàng Ngoïc, Raïng Đông, Bạch Hổ, Rồng Đại Hùng, Lan Tây, Lan Đỏ. Phieáu hoïc taäp soá 3 (Maãu phieáu vaø thoâng tin phaûn hoài) Coâng nghieäp ñieän. Nôi phaân boá. Teân caùc nhaø maùy saûn xuaát ñieän.

<span class='text_page_counter'>(44)</span> Thuyû ñieän Nhieät ñieän - Chaïy Baèng than - Chaïy baèng khí. Rộng khắp toàn quốc. Thaùc Baø, Hoøa Bình, Yaly, Soâng Hinh, Thaùc Mô, Ña Nhim, Trò An - Phaû Laïi, Uoáng Bí, Ninh Bình, Traø Noùc - Thủ Đức, Phú Mỹ Bà Rịa. Phieáu hoïc taäp 4 (Maãu vaø thoâng tin phaûn hoài) Coâng nghieäp naêng khaùc Coâng nghieäp cô khí – điện tử. Phaân boá. Moät soá saûn phaåm CN. TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Thaùi Nguyeân, Haûi Phoøng, Vinh, Bieân Hoøa..... Coâng nghieäp hoùa chaát. TP.HCM, Bieân Hoøa, Haø Noäi, Haûi Phoøng, Vieät Trì Laâm Thao... Đồng bằng Sông Hồng, Bắc Trung Boä,. Coâng nghieäp saûn xuaát vật liệu xây dựng. Caùc coâng cuï saûn xuaát trong : noâng. Laâm, ngö nghieäp, caùc thieát bò ñieän gia duïng…. Hoùa maøu, hoùa daàu….. Xi măng, gạch đá, cắt, theùp,…. Phieáu hoïc taäp soá 5(maãu vaø thoâng tin phaûn hoài) CN cheá bieán LTTP Cheá bieán saûn phaåm troàng troït. Cheá bieán saûn phaåm chaên nuoâi Cheá bieán thuûy saûn. Phaân boá Phân bố trên toàn quoác taäp trung laø TP.HCM, Haø Noäi, Haûi Phoøng, Bieân Hòa, Đà Nẵng. Caùc saûn phaåm Xay sát lúa gạo, làm đường, rượu bia, nước ngọt, chế biến chè, cà phê, dầu thực vật Chế biến thịt, trứng sữa, thực phẩm đông lạnh đóng hộp. Nước mắm, say khô, đông lạnh. Phieáu hoïc taäp 6 (maãu vaø thoâng tin phaûn hoài) Coâng nghieäp deät may Coâng nghieäp deät Coâng nghieäp may. Phaân boá Ñieàu kieän phaùt trieån Toàn quốc, tập trung ở Nguồn lao động trẻ, thị TP.HCM, Đà Nẵng, Hà trường tiêu thụ rộng lớn, Noäi, Nam Ñònh, … có thị trường xuất khẩu. III. Tieán trình giaûng daïy a. Kieåm tra baøi cuõ : 1. Hãy nêu vai trò của các nhân tố tự nhiên-kinh tế xã hội đối với sự pháp triển và phân bố công nghiệp nước ta ?.

<span class='text_page_counter'>(45)</span> 2. Em hãy thể hiện mối quan hệ của việc phát triển nông, ngư nghiệp đối với ngành công nghiệp chế biến lương thực thực phẩm. b. Bài mới : Nền công nghiệp nước ta hiện nay đang trên đà phát triển với cơ cấu ngành đa dạng và làm đổi thay rõ rệt bộ mặt kinh tế : Nhịp sống sinh hoạt trở nên sôi động, khối lượng hàng hóa tăng lên, đời sống con người được nâng cao. Từ đó thúc đẩy các ngành khác phát triển như y tế, giáo dục, nhất là ngành dịch vụ... đây chính là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế . Để nắm rõ tình hình công nghiệp của nuớc ta mình sẽ vào bài 12 “sự phát triển và phân bố công nghiệp” Hoạt động của Thầy và Trò Dựa vào thông tin SGK và vốn hiểu biết trả lời các câu hỏi sau : Hoạt động 1 : Cơ cấu ngành công nghieäp - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết cơ cấu ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta + Kĩ năng : Đọc và phân tích biểu đồ - Hình thức hoạt động : hoạt động caù nhaân. Yeâu caàu : Quan saùt hình 12.1 vaø thoâng tin trong SGK. ? Laäp laïi baûng thoáng keâ soá lieäu vaø xếp thứ tự về tỉ trọng các ngành coâng nghieäp trong cô caáu giaù trò saûn xuất công nghiệp năm 2000 từ lớn đến nhỏ vào bảng sau : (Phiếu học taäp soá 1). ? Theá naøo laø ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm ? ? Cho biết những ngành nào là ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm ? giaûi thích ? Hoạt động 2 : Các ngành công nghieäp troïng ñieåm. - Muc tieâu : + Kiến thức: HS biết được đặc điểm vaø phaân boá caùc ngaønh coâng nghieäp. Noäi dung ghi baøi. I. Cô caáu ngaønh coâng nghieäp Nền công nghiệp nước ta coù cô caáu ña daïng với nhiều ngành công nghieäp troïng ñieåm . Caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm laø ngaønh coù tỉ trọng lớn trong cơ caáu giaù trò saûn xuaát, hoạt động dựa trên thế maïnh veà taøi nguyeân thieân nhieân .. II. Caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm . 1. Coâng nghieäp khai thaùc nhieân lieäu Goàm ngaønh khai thaùc. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(46)</span> troïng ñieåm . Nhoùm 1: Phieáu hoïc taäp soá 2, coâng nghieäp khai thaùc nhieân lieäu Nhoùm 2 : Phieáu hoïc taäp soá 3, coâng nghieäp ñieän Nhoùm 3 : Phieáu hoïc taäp soá 4 : moät soá ngaønh coâng nghieäp naëng khaùc . Nhoùm 4 : Phieáu hoïc taäp soá 5, coâng nghiệp chế biến lương thực thực phaåm Nhoùm 5 : Phieáu hoïc taäp soá 6 , coâng nghieäp deät may. Caùc em thaûo luaän vaø trình baøy keát quaû vaøo phieáu hoïc taäp . - Các nhóm lần lược báo cáo kết quaû giaùo vieân choát yù .. dầu khí, than đá thường phân bố ở gần nguồn taøi nguyeân thieân nhieân 2. Coâng nghieäp ñieän - Coâng nghieäp ñieän phân bố trên toàn quốc và tiềm lực phát riển khá lớn. 3. Moät soá ngaønh coâng nghieäp naëng khaùc. - Coâng nghieäp cô khí điện tử. - Coâng nghieäp hoùa chaát. Saûn xuaát vaät lieäu xaây dựng có cơ cấu khá đa daïng. 4. Coâng nghieäp cheá biến lương thực thực phaåm. Cheá bieán saûn phaåm troàng troït, saûn phaåm chaên nuoâi vaø thuûy saûn . 5. Coâng nghieäp deät may - Laø ngaønh saûn xuaát haøng tieâu duøng, saûn phẩm được xuất khẩu, là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta. Hoạt động 3 : Các trung tâm công III. Các trung tâm nghiệp lớn công nghiệp lớn - Muïc tieâu : - Hai khu vực trung tâm + Kiến thức: HS biết các trung tâm công nghiệp lớn nhất công nghiệp lớn nước là đồng bằng + Kĩ năng : Phân tích lược đồ Nam Bộ và đồng Bằng - Hình thức tổ chức : Hoạt động cá Sông Hồng. nhaân - Thaønh phoá Hoà Chí.

<span class='text_page_counter'>(47)</span> 1. Dựa vào hình 12.3 hãy đánh dấu minh và Hà Nội là hai (x) vaøo oâ troáng cuûa phieáu hoïc taäp soá trung taâm coâng nghieäp 7 để chỉ thị cho ngành công nghiệp lớn nhất nước . có hoạt động ở vùng đó. 2. Xác định hai khu vực tập trung công nghiệp rất lớn cả nước ? Kể teân moät soá trung taâm coâng nghieäp tiêu biểu cho hai khu vực trên Vuøng. Caùc ngaønh CN CN năng lượng CN luyeän kim CN cô khí CN hoùa chaát SX vaät lieäu XD Cheá bieán laâm saûn Cheá bieán LTTP SX haøng tieâu duøng. Trung du vaø mieàn nuùi BB. Đồng baèng soâng Hoàng. Baéc Trung Boä. Duyeân Taây Haûi Nguyeân Nam Trung Noä. Ñoâng Nam Boä. Đồng Baèng Soâng Cửu Long. Cuõng coá : 1. Hãy chứng minh rằng cơ cấu công nghiệp nước ta khá đa dạng 2. Dựa vao hình 12.3 và 6.2 hãy xác định các trung tâm công nghiệp tiêu biểu cho các vùng kinh tế ở nước ta . Dặn dò : Làm bài tập trong SGK và xem trước nội dung bài 13 (chú ý trả lời các câu hỏi trong bài chữ in nghiên).

<span class='text_page_counter'>(48)</span> Tieát 13 Baøi 13:. VAI TROØ, ÑAËC ÑIEÅM PHAÙT TRIEÅN VAØ PHAÂN BOÁ CUÛA DÒCH VUÏ. 1. Muïc tieâu baøi hoïc : Sau baøi hoïc HS caàn - Ngành dịch vụ nước ta có cơ cấu rất phức tạp và đa dạng. - Ngành dịch vụ có ý nghĩa ngày càng tăng trong việc đảm bảo sự phát triển . - Các ngành kinh tế khác nhau trong hoạt động đời sống xã hội và tạo ra việc làm cho nhaân vaø goùp phaàn vaøo vieäc thu nhaäp quoác daân. - Hiểu được sự phân bố ngành dịch vụ nước ta phụ thuộc vào sự phân bố dân cư và sự phân bố các ngành kinh tế khác . - Biết được các trung tâm dịch vụ lớn của nước ta. - Có kĩ năng làm việc với sơ đồ biết vận dụng kiến thức để giải thích sự phân bố ngaønh dòch vuï 2. Kiến thức trọng tâm : Đặc điểm phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta. 3. Phương tiện dạy học : Sơ đồ cơ cấu ngành dịch vụ ở nước ta (phóng to) Hoạt động của thầy và trò a. Kieåm tra baøi cuõ : - Hãy chứng minh rằng cơ cấu công nghiệp nước ta khá đa dạng . - Dựa vào hình 12.3 hãy xác định các trung tâm tiêu biểu của nước ta.. b. Giảng bài mới Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung ghi baøi. - Muc tieâu : + kiến thức : HS biết vai trò và cơ cấu ngành dịch vụ nước ta + Kĩ năng : Phân tích biểu đồ, thu thập thoâng tin trong SGK. - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm. Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK và biểu đồ 13.1 cho biết : Dịch vụ là gì ? Cơ cấu dịch vụ nước ta gồm các ngành nào ? cho thú dụ chứng minh raèng neàn kinh teá caøng phaùt trieån thì hoạt động dịch vụ càng trở nên đa. a. Cô caáu ngaønh dòch vuï : - Dịch vụ là các hoạt động đáp ứng nhu caàu saûn xuaát vaø sinh hoạt của con người. - Cô caáu dòch vuï : goàm caùc nhoùm ngaønh dòch vuï tieâu duøng, dòch vuï saûn xuaát, dòch vuï coâng coäng. - Kinh teá ngaøy caøng. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(49)</span> daïng. Hướng dẫn : GV sử dụng phiếu học tập số 1 yêu cầu HS bổ sung kiến thức vào phieáu . Dòch vuï Dòch vuï Dòch vuï tieâu duøng saûn xuaát coâng coäng ................. .............. .................. ................. .............. .................. Sau thời gian qui định giáo viên yêu cầu đại diện các nhóm lên trình bày kết quaû laøm vieäc . GV yêu cầu học sinh trả lời tiếp các vấn đề sau : ? Cho biết vai trò của dịch vụ đối với sản xuất và đời sống ? ? Vậy ở địa phương em có những dịch vuï naøo? Hoạt động 2 : Đặc điểm phát triển và phân bố các ngành dị vụ ở nuớc ta - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ nước ta + Kó naêng : Thu thaäp thoâng tin trong SGK Hình thức hoạt động : cá nhân hay cặp. GV ñöa ra thoâng tin boå sung qua baûng soá lieäu veà cô caáu GDP phaân theo thaønh phần kinh tế ở một số quốc gia . (GV lấy số liệu này từ bảng phụ lục trong sách thực hành đại lý 8 của nhà xuaát baûn giaùo duïc) Quoác gia Noâng Coâng Dòch vuï laâm nghieäp ngö xaây dựng Phaùp 3% 26.1% 70.0% Thaùi Lan 10.5% 40.0% 49.5% Vieät Nam 23% 38.5% 38.5% Giaùo vieân ñöa baûn soá lieäu naøy vaøo baûng. phát triển với cơ cấu ña daïng. b. Vai troø cuûa dòch vuï dòch vuï thu huùt nhieàu lao động, năng cao đời sống nhân dân và ñem laïi nguoàn thu nhập lớn cho nền kinh teá. 2. Ñaëc ñieåm phaùt trieån vaø phaân boá caùc ngành dịch vụ ở nước ta. a. Ñaëc ñieåm phaùt trieån : dòch vuï chöa phaùt triển mạnh so với các nước trong khu vực ngaønh dòch vuï phaùt nhaát hieän nay laø ngaønh dòch vuï tieâu duøng . b. Ñaëc ñieåm phaân boá - Các hoạt động dịch vụ nước ta tập trung ở các nơi đông dân vaø kinh teá phaùt trieån.

<span class='text_page_counter'>(50)</span> phuï - Haø Noäi vaø Thaønh Yeâu caàu : Phoá Hoà Chí Minh laø ? nhận xét vị trí ngành dịch vụ nước ta hai trung tâm dịch vụ trong cơ cấu kinh tế trong nước, vị trí lớn nhất nước ta ngành dịch vụ nước ta so với nhiều nước trên thế giới ? ? Dựa vào hình 13.1 tính tỉ trọng các nhoùm dòch vuï tieâu duøng, dòch vuï saûn xuaát, dòch vuï coâng coäng. Neâu nhaän xeùt ngaønh dòch vuï naøo ñang phaùt trieån nhaát hieän nay. Giaùo vieân ñöa theâm soá lieäu vaøo baûng phuï Ñòa phöông Tổng mức bán lẻ vaø doanh thu Haø Noäi 25.434 Haø Nam 1.714 Lai Chaâu 734 Kon Tum 601.2 TP.HCM 65.803 Caàn Thô 6.883 Dựa vào bảng thống kê số liệu về tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vuï tieâu duøng naêm 2002 (ñôn vò : tæ đồng) ? nhận xét về sự phân bố ngành dịch vụ ở các địa phương. Giải thích tại sao hoạt động dịch vụ nước ta phân bố không đều ? ? Kể tên các trung tâm dịch vụ lớn nhất nước ta ? Giải thích vì sao các nơi này trở thành trung tâm dịch vụ lớn ? 3. Cuõng coá : - Hãy cho ví dụ để thấy : ở đâu đông dân thì ở đó có nhiều dịch vụ - Vì sao Hà Nội và TP.HCM là hai trung tâm dịch vụ lớn nhất và đa dạng nhất nước ta 4. Dặn dò : đọc trước bài giao thông vận tải và bưu chính viễn thông.

<span class='text_page_counter'>(51)</span> Tieát 14 Baøi 14. THOÂNG TIN VAÄN TAÛI VAØ BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG. I. Muïc tieâu baøi hoïc : - Nắm được đặc điểm phân bố các mạng lưới và các đầu mối giao thông vận tải chính của nước ta, cũng như những bước tiến mới trong hoạt động giao thông vận taûi . - Biết phân tích lược đồ to lớn của ngành bưu chính viễn thông và tác động của những bước tiến này đến đời sống kinh tế - xã hội - Biết phân tích lược đồ giao thông vận tải, phân tích mối liên hệ giữa giao thông với các ngành kinh tế khác. II. Trọng tâm bài : Các loại hình giao thông vận tải III. Thieát bò daïy hoïc : - Bản đồ giao thông vận tải - Lược đồ mạng lưới giao thông . - Caùc phieáu hoïc taäp Phieáu soá 1 : Cho nhoùm 1 Dựa vào bảng 14.1, cho biết Loại hình vận tải nào có vai trò quan trọng nhất trong vận chuyển hàng hóa. Tại sao ? Chiều dài đường bộ nước ta hiện nay là bao nhiêu ? Dựa vào lược đồ mạng lưới giao thông, hãy xác định các tuyến đường bộ quan troïng ? Cho biết ngành giao thông đường bộ có những thuận lợi và khó khăn gì trong quá trình phaùt trieån ? Phieáu soá 2 : cho nhoùm 2 Dựa vào lược đồ 14.2 cho biết : Kể ra và xác định các tuyến giao thông đường sắt ở nước ta ? Đường sắt có tổng chiều dài là bao nhiêu ? Cho biết vai trò của tuyến đường sắt thống nhất ? Vì sao hiện nay đường sắt phát triển chậm ? Phieáu soá 3 : cho nhoùm 3 Ngành giao thông đường sông, đường biển có những điều kiện thuận lợi nào ? Kể tên các cảng sông, cảng biển, các tuyến giao thông đường biển quốc tế ? Vai trò của vận tải biển đối với kinh tế đối ngoại ? Phieáu soá 4 : cho nhoùm 4.

<span class='text_page_counter'>(52)</span> Cho bieát vai troø cuûa giao thoâng haøng khoâng hieän nay ? Xaùc ñònh caùc saân bay caùc tuyeán giao thoâng haøng khoâng quoác teá ? Nêu vai trò và chức năng của giao thông đường ống ? IV. Tiến trình lên lớp : 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Cho biết vai trò ngành dịch vụ trong sản xuất và đời sống ?. - Vì sao Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh là hai trung tâm dịch vụ lớn nhất và đa dạng nhất nước ta. Hoạt động của Thầy và Trò Muïc tieâu : + Kiến thức : Biết được đặc điểm phân bố các mạng lưới và các đầu moái giao thoâng vaän taûi chính cuûa nước ta, cũng như những bước tiến mới trong hoạt động giao thông vận taûi . + Kó naêng : Phaân tích baûn soá lieäu, sô đồ, lược đồ - Hình thức tổ chức : Hoạt động nhoùm . Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK cho bieát vai troø cuûa giao thoâng trong quá trình phát triển và đổi mới hoạt động kinh tế nước ta ? Yêu cầu : dựa vào sơ đồ các hình thức giao thông vận tải và bảng số liệu 14.1, lược đồ giao thông và thoâng tin trong SGK. Giao vieäc caùc nhóm hoàn thành các phiếu học tập sau . Nhóm 1 : thảo luận về đường bộ Nhóm 2 : thảo luận về đường sắt Nhóm 3 : Thảo luận về đường sông đường biển Nhoùm 4 : Thaûo luaän ñöông haøng không, đường ống. GV cho các nhóm trình bày. Sau đó choát yù. Giao viên : giao thông vận tải được. Noäi dung ghi baøi I. Giao thoâng vaän taûi : - Vai troø : Coù vai troø quan troïng trong moïi ngaønh kinh teá, giao thoâng noái lieàn caùc moái lieân heä trong saûn xuaát và giữa sản xuất với thị trường. Giao thông góp phaàn phaùt trieån kinh teá caùc vuøng khoù khaên, nâng cao đời sống nhân daân . Giao thoâng vaän taûi nước ta đã phát triển đầy đủ các loại hình : - Đường bộ : Chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ caáu giao thoâng. Laø phöông tieän vaän taûi chuû yếu của nước ta. Nhiều tuyến đường được mõ roäng vaø naâng caáp, phaàn lớn các tuyến đường giao thoâng phaùt trieån theo hai hướng chính : Baéc – Nam, Ñoâng-Taây - Đường sắt : tuyến đường chính là đường saét thoáng nhaát noái lieàn hai mieàn Nam Baéc .. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(53)</span> đầu tư và phát triển nhanh. Phần lớn mạng lưới giao thông trong nước phát triển theo hai huớng chính : Baéc Nam , Ñoâng Taây . Hoạt động 2 : Bưu chính viễn thông - Muïc tieâu : + Kiến thức: Biết được các thành tựu to lớn của ngành bưu chính viễn thông và tác động của những bước tiến này đến đời sống kinh tế – xã hoäi . + Kỹ năng : khai khác kiến thức từ thông tin trong SGK và biểu đồ . - Hình thức tổ chức hoạt động : Cá nhaân hay caëp . Yêu cầu dựa vào thông tin SGK và biểu đồ, biểu đồ hình 14.3 cho biết . - Nhận xét về tốc độ phát triển ngành bưu chính viễn thông nước ta. (Chọn năm 1999 = 100%, ta xử lí số liệu còn lại để nhận xét) ? Vì sao trong những năm gần đây ngành bưu chính viễn thông nước ta có tốc độ phát triển nhanh đứng thứ hai thế giới . (neâu roõ vai troø cuûa maïng ñieän trong hoạt động giao dịch, mang internet trong thoâng tin giaùo duïc, vaên hoùa, hoạt động kinh tế hiện nay) ? Việc phát triển dịch vụ điện thoại, internet có tác động gì đến kinh tế xã hội nước ta. (Taïo ra nhieàu ngaønh kinh teá dòch vuï cung caáp thoâng tin vaø quaûng caùo qua mạng. Mở rộng mối quan hệ giao löu haøng hoùa do ngaønh saûn xuất nước ta làm ra với thị trường thế giới. Tiếp can các thông tin khoa học và giáo dục hiện đại mở. - Đường sông : phần lớn được khai thác tập trung ở lưu vực sông Hồng và sông Cửu Long. - Đường biển : được phát triển nhờ mở rộng moái quan heä quoác teá. - Đường hàng không : được hiện đại hóa, mở rộng mạng lưới quốc tế vaø noäi ñòa . - Đường ống phát triển để vận chuyển dầu khí II. Böu chính vieãn thoâng : Böu chính vieãn thông phát triển tốc độ nhanh cùng với sự phát triển kinh tế nước ta Có nhiều loại hình dịch vuï böu chính vieãn thông được phát triển và đa đạng góp phần tăng tốc độ phát triển kinh teá, naâng cao daân trí và đời sống người daân..

<span class='text_page_counter'>(54)</span> rộng nhận thức và sự hiểu biết về daân trí ) Giáo viên chốt ý : Cùng với sự phát triển kinh tế các loại hình dịch vụ böu chính vieãn thoâng vaø internet ngaøy caøng ña daïng, goùp phaàn taêng tốc độ phát triển kinh tế, nâng cao dân trí và đời sống người dân. Cuõng coá : - Trong các loại hình giao thông, loại hình nào phát triển nhất ? giải thích vì sao ? - Mạng lưới bưu chính viễn thông và internet phát triển đã tác động đến kinh tế xã hoäi nhö theá naøo ? Dặn dò : Làm bài tập trong SGK, chuẩn bị xem nội dung bài mới..

<span class='text_page_counter'>(55)</span> Tieát 15 Baøi 15. THÖÔNG MAÏI VAØ DÒCH VUÏ. I. Muïc tieâu : - Nắm được đặc điểm phát triển và phân bố ngành thương mại dịch vụ nước ta . - Giải thích được vì sao Hà Nội và TP.HCM là hai trung tâm thương mại và dịch vụ lớn nhất nước ta . - Nước ta có nhiều tiềm năng để phát triển ngành du lịch . - Có kỹ năng đọc và phân tích các biểu đồ, các số liệu II. Troïng taâm baøi : Noäi thöông vaø dòch vuï III. Thieát bò daïy hoïc : - Biểu đồ 15.1 phóng to - Bản đồ Việt Nam - Bản đồ thế giới. - Phieáu hoïc taäp soá 1:. Tieàm naêng du lòch. Taøi nguyeân du lòch Taøi nguyeân du lòch Saûn phaåm du lòch thieân nhieân di saûn vaên hoùa …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… ……………………………………. - Trong các loại hình giao thông, loại hình nào là phát triển nhất ? giải thích vì sao? - Mạng lưới bưu chính viễn thông và internet phát triển đã tác động đến kinh tế xã hoäi nhö theá naøo ?. 2. Giảng bài mới. Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : nội thương - Muïc tieâu : + Kiến thức : Nắm được đặc điểm phaùt trieån vaø phaân boá ngaønh noäi thương ở nước ta . - Hình thức tố chức hoạt động : nhoùm Yêu cầu : Dựa vào bảng thông tin SGK vaø hình 15.1 cho bieát :. Noäi dung ghi baøi 1. Noäi dung : Noäi thương phát triển với haøng hoùa phong phuù vaø đang dạng. Mạng lưới phaân phoái löu thoâng hàng hóa có ở khắp các ñòa phöông. Quy mua dân số, sức mua và sự phaùt trieån caùc ngaønh. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(56)</span> ? Cho biết hoạt động nội thương tập trung nhiều ở các vùng nào ? Giải thích ? (vùng có dân số đông, sức mua cao, coù nhieàu ngaønh kinh teá phaùt trieån thì nơi đó ngành nội thương phát trieån) ? Vuøng naøo coù ngaønh noäi thöông chưa phát triển (mức tổng bán lẻ haøng hoùa vaø doanh thu dòch vuï tieâu duøng thaáp ). Giaûi thích ? ? Dựa vào các hình : 15.2, 15.3, 15.4, 15.5 cho biết hoạt động nội thương diễn ra ở đâu ? tại các thanh phoá naøo chuû yeáu ? ? Vì sao TP. Hoà Chí Minh laø trung taâm thöông maïi vaø dòch vuï ña daïng và lớn nhất cả nước ? (Dân cư, sức mua, khả năng sản xuất hàng hóa, vị trí ở vùng Đông Nam Bộ giáp với đồng bằng Sông Cửa Long, Tây Nguyên và Duyên Hải Nam Trung Bộ là các thị trường cung caáp nguyeân lieäu vaø haøng hoùa cho TP, và đồng thời các vùng này cũng là thị trường tiêu thụ hàng hóa cuûa TP) Giaùo vieân choát yù : Noäi thöông phaùt triển với hàng hóa phong phú. Quy mô dân số , sức mua và sự phát triển các ngành kinh tế tạo nên mức độ tập trung khác nhau của các hoạt động thương mại giữa các vùng trong nước. Hoạt động 2 : ngoại thương - Muïc tieâu : + Kiến thức : Nắm được đặc điểm phát triển và phân bố ngành ngoại thương của nước ta .. kinh tế tạo nên mức độ taäp trung khaùc nhau của các hoạt động thương mại giữa các vùng trong nước. Hình thức hoạt động phoå bieán cuûa noäi thương là các chợ . TP.HCM vaø Haø noäi laø trung taâm thöông maïi lớn nhất nước ta. 2. Ngoại thương : Ngoại thương mở rộng thị trường và hàng hóa xuaát khaåu. Nhieàu haøng.

<span class='text_page_counter'>(57)</span> + Kĩ năng phân tích và khai thác từ biểu đồ, thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhaân Yeâu caàu : quan saùt hình 16.6 vaø thoâng tin trong SGK ? Cho bieát caùc maët haøng xuaát khaåu chủ lực hiện nay, tỉ trọng xuất khẩu cuûa caùc nhoùm haøng naøy ? ? Hiện nay nước ta nhập những mặt haøng naøo ? ? Kể tên và xác định trên bản đồ thị trường nước ta mua bán với thế giới GV chốt ý : Ngoại thương mở rộng thị trường và hàng hóa xuất khẩu. Hoạt động 3 : du lịch - Mục tiêu : Nắm được tiềm năng vaø ñaëc ñieåm phaùt trieån, phaân boá ngành du lịch nước ta. + Kó naêng : Phaân tích vaø khai thaùc kiến thức từ biểu đồ, thông tin trong SGK. - Hình thức tổ chức hoạt động : Cá nhaân Yeâu caàu : Quan saùt thoâng tin trong SGK bổ sung kiến thức vào phiếu hoïc taäp soá 1 ? Tài nguyên du lịch la gì ? đánh giá nguồn tài nguyên du lịch nước ta ? ? Saûn phaåm du lòch laø gì ? ñòa phöông naøo coù nhieàu saûn phaåm du lòch ? ? Ngành du lịch nước ta có những bước phát triển nào ? ? keå teân moät soá ñieåm du lòch cuûa ñòa phöông em ? Giaùo vieân choát yù : ngaønh du lòch coù nhiều tài nguyên du lịch tự nhiên và taøi nguyeân du lòch nhaân vaên, nhieàu. hóa xuất khẩu được thế giới ưa chuộng nhất là thị trường Châu Âu và Baéc Myõ.. 3. Du lòch : Ngaønh du lòch coù nhieàu tài nguyên du lịch tự nhieân vaø taøi nguyeân du lòch nhaân vaên, nhieàu sản phẩm du lịch được hình thaønh nhaèm ña dạng hóa hoạt động du lịch, làm tăng sức cạnh tranh veà du lòch trong khu vực. Du lòch ñam laïi nguoàn thu nhập lớn góp phần mở rộng giao lưu nước ta với các nước trên thế giới và cải thiện đời soáng nhaân daân..

<span class='text_page_counter'>(58)</span> sản phẩm du lịch được hình thành nhằm đa dạng hoá hoạt động du lịch, làm tăng sức cạnh tranh về du lịch trong khu vực. Cuõng coá : Các trung tâm thương mại lớn được hình thành nhờ những điều kiện thuận lợi nào ? Cho biết các tiềm năng du lịch nước ta . Daën doø : Về xem trước nội dung bài thực hành vẽ biểu đồ về sự thay đổi cơ cấu kinh tế.

<span class='text_page_counter'>(59)</span> Tieát 16 Baøi 16. VẼ BIỂU ĐỒ VỀ SỰ THAY ĐỔI CƠ CẤU KINH TẾ. I. Muïc tieâu : 1.Kiến thức : - Cũng cố kiến thức HS đã học từ bài 6 về cơ cấu kinh tế theo ngành va theo lãnh thổ ở nước ta . 2. Kyõ naêng : Rè luyện kỹ năng xử lý số liệu theo yêu cầu vẽ biểu đồ. Kĩ năng về biểu đồ thể hiện cơ cấu theo biểu đồ miền II. Đồ dung dạy học : - Biểu đồ miền - Học sinh chuẩn bị thước, bút chì, bút chì màu III. Giảng bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò 1. Huớng dẫn vẽ biểu đồ miền : - Bước 1 : Nhận biết trường hợp nào vẽ biểu đồ cơ cấu bằng biểu đồ miền. Thường sử dụng khi chuổi số liệu là nhiều năm. Trong trường hợp ít năm (2, 3 năm ) thì thường sử dụng biểu đồ tròn. Không vẽ biểu đồ miền khi chuổi số liệu không phải theo các năm, vì trục hoành trong biểu đổ miền biểu diễn năm . - Bước 2 : vẽ biểu đồ miền Biểu đồ là hình chữ nhật, trục tung có giá trị số là 100% (tổ soá) Trục hoành là năm. Dựa vào số liệu thống kế xác định các điểm theo từng tiêu chí (nông lâm ngư, công nghiệp xây dựng, dịch vụ ,) Cách xác định vị trí của điểm phải thực hiện như cách vẽ biểu đồ cột chồng. Nối liền các điểm xác định thành đường biểu diễn cho từng tiêu chí. Chú ý tên biểu đồ 2. Nhaän xeùt : - Sự giảm mạnh tỉ trọng của nông lâm ngư nghiệp từ 40.5% xuoáng coøn 23% noùi leân ñieàu gì ?. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(60)</span>  Nền kinh tế đang chuyển từ nước nông nghiệp sang nước coâng nghieäp . Tỉ trọng của khu vực kinh tế nào tăng nhanh ? thực tế này phaûn aùnh ñieàu gì ?  Quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đang tiến triển Tỉ trọng ngành dịch vụ trong thời gian cuối thập kỉ 90 bị giảm do khủng hoảng kinh tế của khu vực nên các hoạt động kinh tế đối ngoại tiến triển chậm. VD : Neáu veõ daïng coät choàng ta veõ nhö sau. Chuyển sang biểu đồ miền thì cách xác định các giá trị cũng giống như cột chồng chỉ khác là vị trí các giá trị không năm trong từng cột thời gian, mà vị trí các giá trị nằm trên 1 điểm thời gian như hình dưới đây.. - Dùng kí hiệu hay tô màu riêng cho các miền được biểu hiện - Ghi phaàn chuù thích cho caùc kí hieäu hay maøu bieåu hieän. Dặn dò : xem lại các bài đã học (từ bài 1 đến 16 ) tiết sau ôn tập . Phaàn boå sung : ........................................................................................................... ....................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(61)</span> Tieát 17 Baøi 17. ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ I (ÑÒA LÍ DAÂN CÖ VAØ ÑÒA LYÙ KINH TEÁ). I. Muïc tieâu : - Cũng cố và hệ thống kiến thức cơ bản về dân cư và kinh tế nước ta một cách vững chắc để làm cơ sở đi sâu về sự phân hóa lãnh thổ trong các chương sau - Cũng cố các kĩ năng : đọc bản đồ, phân tích biểu đồ, bảng số liệu, tranh ảnh. II. Thieát bò daïy hoïc : - Bản đồ dân cư Việt Nam - Bản đồ kinh tế Việt Nam III. Tiến trình lên lớp - OÅn ñònh - Kieåm tra vieäc chuaån bò cuûa hoïc sinh - Nội dung ôn tập : Giáo viên ôn theo các nội dung về kiến thức và kĩ năng của bảng dưới đây 2. Giảng bài mới Baøi Kiến thức Kyû naêng 1 Đặc điểm về dân tộc ở Việt Nam Phân tích biểu đồ về cơ cấu dân tộc Tình hình phaân boá caùc daân toäc VN Ñòa baøn cö truù cuûa moät soá daân toäc Thông kê tình hình các dân tộc ở VN 2 Số dân ở nước ta (2002) - Tình hình gia tăng dân số, bùng nổ Phân tích biểu đồ biến đổi dân số daân soá . - tỷ lệ gia tăng giữa các vùng, các Phân tích bảng thống kê tỷ lệ dân số miền không đều . - Cô caáu daân soá : Cô caáu treû, cô caáu Phaân tích baûng thoáng keâ cô caáu daân già ảnh huởng cơ cấu dân số đến tình số theo nhóm tuổi. hình kinh teá xaõ hoäi . Tính tỷ lệ gia tăng dân số và biểu đồ tyû leä taêng daân soá. 3 Mật độ dân số và phân bố dân cư - Phân tích lược đồ phân bố dân cư và - Các loại hình quần cư đô thị ở nước ta. - tình hình đô thị hóa ở nước ta - Phân tích tình hình đô thị hóa ở Việt Nam và tình hình mật độ dân số ở các vùng của nước ta . 4 - Đặc điểm nguồn lao động của nước - Phân tích biểu đồ cơ cấu lực lượng.

<span class='text_page_counter'>(62)</span> 5. 6. 7. 8. 9. 10. ta và tình hình sử dụng lao động. - Vấn đề việc làm Chất lượng cuộc sống - Các dạng tháp tuổi ở Việt Nam - Nguyên nhân và ảnh hưởng của cơ cấu dân số đến sự phát triển kinh tế xaõ hoäi - Nền kinh tế nước ta đang thay đổi - Nền kinh tế nước ta chuyển đổi trong thời kỳ mới . - Những thành tựu và thách thức Các nhân tố tự nhiên : Đất, khí hậu, nước, sinh vật - Caùc nhaân toá kinh teá - xaõ hoäi : daân cư, lao động, cơ sở vật chất kỹ thuật, chính sách phát triển, thị trường Sự phát triển và phân bố nông nghieäp - Ngành trồng trọt : cây lương thực, cây công nghiệp, cây ăn quả  sự phaân boá - Ngaønh chaên nuoâi : Traâu, boø, gia cầm sự phân bố. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệp, thuûy saûn. - Lâm nghiệp : Tài nguyên rừng, sự phaùt trieån vaø phaân boá ngaønh laâm nghieäp . - Ngành thủy sản : nguồn lợi thủy sản, sự phát triển và phân bố ngành thuûy saûn - Dieän tích caây troàng phaân theo nhoùm caây . - Số lượng gia súc, gia cầm và tỉ số tăng trưởng - Dựa vào kiến thức, bảng số liệu và biểu đồ giải thích. lao động ; cơ cấu sử dụng lao động theo ngaønh, theo thaønh phaàn. - Phaân tích aûnh 4.3 Phaân tích thaùp tuoåi. - Phaân tích caùc vuøng kinh teá vaø vuøng kinh teá troïng ñieåm - Phaân tích cô caáu theo thaønh phaàn - Phân tích kênh chữ , kênh hình - Phân tích sơ đồ cơ sở vật chất kỹ thuaät trong noâng nghieäp. - Phaân tích baûng cô caáu giaù trò saûn xuaát ngaønh troàng troït : moät soá chæ tieâu veà saûn xuaát luùa, caây coâng nghieäp chuû yeáu vaø caùc vuøng phaân boá vaø cô caáu giaù trò saûn xuaát ngaønh chaên nuoâi - Phân tích lược đồ nông nghiệp VN và thu hoạch lúa ở đồng bằng sông Cửu Long. - Phân tích cơ cấu các loại rừng ở nước ta, sự phát triển các ngành thủy saûn. - Phaân tích moâ hình kinh teá traïng thaùi và lược đồ lâm sản VN. - Vẽ biểu đồ đường tròn cơ cấu gieo troàng caùc nhoùm caây qua hai naêm 1990, 2002. - Vẽ biểu đồ đường biểu diễn sự tăng trưởng các đàn gia súc, gia cầm. - Caùch tính quy moâ dieän tích, tæ troïng dieän tích gieo troàng cuûa caùc nhoùm.

<span class='text_page_counter'>(63)</span> 11. 12. 13. 14. 15. 16. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát trieån vaø phaân boá coâng nghieäp - Các nhân tố tự nhiên : Khoáng sản, thủy năng, đất, nước, khí hậu. - Các nhân tố kinh tế xã hội : dân cưlao động, cơ sở vật chất kỹ thuật, chính sách phát triển, thị trường. Sự phát triển và phân bố công nghieäp - Cô caáu ngaønh coâng nghieäp - Caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm : nhieân lieäu (than, daàu), ñieän (thuûy, khí, nhieät), caùc ngaønh coâng nghiệp nặng khác (cơ khí, điện tử, hóa chất, xây dựng…), chế biến lương thực thực phẩm, dệt may. - Các trung tâm công nghiệp lớn Vai troø, ñaëc ñieåm phaùt trieån vaø phaân boá dòch vuï - cô caáu vaø vai troø cuûa dòch vuï trong sản xuất và đời sống . - Ñaëc ñieåm phaùt trieån vaø phaân boá caùc ngành dịch vụ ở nước ta : đặc điểm phaùt trieån vaø ñaëc ñieåm phaân boá. Giao thoâng vaän taûi vaø böu chính vieãn thoâng - giao thông vận tải : ý nghĩa sự phát trieån - Böu chính vieãn thoâng Thöông maïi vaø dòch vuï - Thương mại : nội thương, ngoại thöông - dòch vuï Thực hành : Sự thay đổi cơ cấu kinh teá Nêu ý nghĩa sự thay đổi tỷ trong các ngaønh. caây. - Phân tích sơ đồ về vai trò các nguồn tài nguyên thiên nhiên đối với sự phaùt trieån moät soá ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm. - Phân loại yếu tố đầu vào, yếu tố đầu ra (bài tập số 1/41 SGK) - Phân tích biểu đồ tỷ trọng các ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm. - Xaùc ñònh caùc ñòa ñieåm khai thaùc nhieân lieäu vaø caùc nhaø maùy ñieän treân trên lược đồ công nghiệp . - Lược đồ các trung tâm công nghiệp tiêu biểu ở VN năm 2002. - Phân tích biểu đồ cơ cấu GDP của caùc ngaønh dòch vuï - Phân loại các ngành dịch vụ. - Phân tích lược đồ mạng lưới giao thoâng - Biểu đồ mật độ điện thoại cố định : soá maùy /1000 daân - Phân tích biểu đồ 15.1, biểu đồ cơ caáu giaù trò xuaát khaåu. - Phaân tích aûnh 15.2, 15.3,15.4, 15.5 vaø 15.7 Vẽ biểu đồ miền.

<span class='text_page_counter'>(64)</span> - Cũng cố : Chọn một số tranh ảnh, bảng số liệu để kiểm tra việc name bài của HS - Dặn dò : Chuẩn bị kỹ để tiết tới kiểm tra 1 tiết. RUÙT KINH NGHIEÄP :...........................................................................................

<span class='text_page_counter'>(65)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(66)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(67)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(68)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(69)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(70)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(71)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(72)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(73)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(74)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(75)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(76)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(77)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(78)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(79)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(80)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(81)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(82)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(83)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(84)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(85)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(86)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(87)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(88)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(89)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(90)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(91)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(92)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(93)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(94)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(95)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(96)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(97)</span> ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(98)</span> .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ...............................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(99)</span> Tieát Baøi. KIEÅM TRA 1 TIEÁT. I. Muïc tieâu : - Kiến thức : kiểm tra cũng cố và hệ thống kiến thức cơ bản về dân cư và kinh tế nước ta một cách vững chắc để làm cơ sở đi sâu vào sự phân hóa lãnh thổ trong các chöông sau - Kiểm tra các kỹ năng phân tích biểu đồ, bảng số liệu II. Trọng tâm bài học : từ bài 1 đến 16 III. Noäi dung kieåm tra Đề Đáp án điểm ……………………………………… I. Tự luận : (7 điểm) Câu 1 : Tự nhiên nước ta có những thuận lợi và khó khăn ……………………………………… nào ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp ? ……………………………………… ……………………………………… (2 ñieåm) ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………… Caâu 2 : Qua baûng thoáng keâ soá lieäu veà tæ suaát sinh vaø tæ suaát ……………………………………… ……………………………………… tử của dân số nước ta qua các thời kì sau ……………………………………… 1960 1970 1979 1985 1995 1999 ……………………………………… Tæ suaát sinh 46.0 34.6 32.5 28.4 32.9 19.9 ……………………………………… 0/00 ……………………………………… Tỉ suất tử 12.0 6.6 7.2 6.9 3.9 5.6 ……………………………………… 0/00 ……………………………………… Tæ leä gia ……………………………………… taêng daân soá ……………………………………… tự nhiên % 1. Tính tỉ lệ dân số tăng tự nhiên trong từng thời kỳ, bổ sung ……………………………………… ……………………………………… keát quaû tính vaøo baûng treân (1 ñ) 2. Nhận xét về tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên qua từng thời ……………………………………… ……………………………………… kyø . ……………………………………… Nguyeân nhaân ? (1 ñ) ……………………………………… 3. Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của ……………………………………… ……………………………………… nước ta thời kì 1960-1999 (1 đ) Câu 3 : Dựa vào lược đồ bổ sung kiến thức vào sơ đồ dưới ……………………………………… ……………………………………….

<span class='text_page_counter'>(100)</span> đây về vai trò của tài nguyên thiên nhiên đến sự phát ttiển ……………………………………… của công nghiệp nước ta (2 đ) ……………………………………… Các loại tài nguyên Caùc ngaønh coâng nghieäp ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… II. Trắc nghiệm : Hãy chọn và đánh dấu X vào  mà em ……………………………………… chọn là đúng . ……………………………………… Câu 4 : (1đ) : Thị trường giữ vai trò quan trọng đối với sự ……………………………………… phaùt trieån coâng nghieäp vì  a- Thị trường cung ứng các nguồn nguyên liệu cho sản xuất ……………………………………… ……………………………………… coâng nghieäp . ………………………………………  b- Thị trường giúp tiêu thụ hàng hóa do công nghiệp sản ……………………………………… xuất ra thị trường trong và ngoài nước. ………………………………………  c- Tạo ra sự giao lưu hàng hóa giữa các ngành sản xuất ……………………………………… trong nước. ………………………………………  d- cả 3 vai trò nêu trên. (trả lời d) ……………………………………… Caâu 5 : (1ñ) Ngaønh dòch vuï coù cô caáu kinh teá ngaøy caøng ……………………………………… phaùt trieån ña daïng khi : ………………………………………  a- Nền kinh tế mới bước đầu phát triển ………………………………………  b- Neàn kinh teá ñang phaùt trieån ………………………………………  c- Neàn kinh teá chöa phaùt trieån ………………………………………  d- Nền kinh tế tự cấp tự túc (trả lời b) ……………………………………… Câu 6 : (1đ) hãy sắp xếp các cụm từ dưới đây vào cột A ……………………………………… hoặc B thể hiện tài nguyên du lịch hay sản phẩm du lịch ……………………………………… nước ta . ……………………………………… Vịnh Hạ Long, công Viên nước Đầm Sen, khu di tích Đại ……………………………………… Nội kinh thành Huế, làng nghề Bát Tràng, Động Phong ……………………………………… Nha-Kẻ Bàng, khu du lịch tắm nước nóng –sinh thái Bình.

<span class='text_page_counter'>(101)</span> Châu, phố cổ Hội An, du lịch Suối Tiên, du lịch nghĩ Dưỡng Đà Lạt. A. Taøi nguyeân du lòch (taøi B. Saûn phaåm du lòch nguyeân thieân nhieân vaø di saûn vaên hoùa ) ……………………………………………………… ……………………………………………………… …………………………………………………….. …………………………………………………….. Dặn dò : Chuẩn bị xem trước nội dung bài 17.. ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………….

<span class='text_page_counter'>(102)</span> Tieát Baøi 17. SỰ PHÂN HÓA LÃNH THỔ VUØNG TRUNG DU VAØ MIEÀN NUÙI BAÉC BOÄ. I. Muïc tieâu : Sau baøi hoïc, HS caàn - Hiểu được ý nghĩa vị trí địa lý, một số thế mạnh và khó khăn của điều kiệân tự nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân, ñaëc ñieåm daân cö xaõ hoäi cuûa vuøng. - Hiểu sâu hơn sự khác biệt của hai tiểu vùng Tây Bắc và Đông Bắc, đánh giá trình độ phát triển của hai tiểu vùng và tầm quan trọng của các giải pháp bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế xã hội . - Xác định được ranh giới của vùng vị trí của một số tài nguyên quan trọng trên lược đồ . - Phân tích giải thích được một số chỉ tiêu phát triển dân cư xã hội . II. Troïng taâm baøi : Điều kiện tự nhiên, sự khác biệt về dân cư giữa hai vùng Đông Bắc và Tây Bắc III. Phöông tieän daïy hoïc : - Lược đồ tự nhiên vùng Trung Du và Miền núi Bắc Bộ - Bản đồ địa lý tự nhiên hoặc bản đồ hành chánh Việt Nam - Moät soá tranh aûnh veà Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc Boä . IV. Tiến trình lên lớp 1. Giáo viên sửa bài kiểm tra 1 tiết 2. Bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung Hoạt động 1 : vị trí địa lý và giới I. Vị trí địa lý và giới haïn laõnh thoå haïn laõnh thoå - Mục tiêu : HS biết được vị trí địa Trung du và miền núi lý của vùng, ý nghĩa của vị trí đối Bắc bộ là vùng lãnh với sự phát triển kinh tế xã hội . thoå phía Baéc . + Kyõ naêng : xaùc ñònh vò trí ñòa lyù - Giaùp Trung Quoác, lãnh thổ trên bản đồ Lào, Đồng bằng Sông Hình thức hoạt động : cá nhân Hoàng vaø vuøng Baéc Yêu cầu : Quan sát lược đồ tự nhiên Trung Bộ . vuøng Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc Boä - Dieän tích 100965 km2 (kết hợp H6.1) trả lời các câu hỏi (chiếm 30.7%), dân số sau : 11.5 trệu người (chiếm ? Vuøng Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc 14.4%) naêm 2002 Bộ tiếp giáp với những nơi nào ?.

<span class='text_page_counter'>(103)</span> ? Diện tích, dân số ? chiếm so với cả nước năm 2002 ? vùng này được chia làm mấy tiêu vuøng ? Löu yù : Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc Bộ gồm cả bộ phận các đảo, quần đảo trong vịnh Bắc bộ ? ? Neâu yù nghóa, vò trí ñòa lyù cuûa vuøng? (Naèm lieàn keà chí tuyeán Baéc vaø moät số điều kiện tự nhiên chủ yếu, tạo ñieàu kieän cho vuøng giao löu kinh teá văn hóa với đồng bằng Sông Hồng vaø vuøng kinh teá troïng ñieåm Baéc Boä.) Hoạt động 2 : Điều kiện tự nhiên vaø taøi nguyeân thieân nhieân - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đến sự phát triển kinh tế xã hội vuøng + Kĩ năng : phân tích bản đồ bảng thông tin để khai thác kiến thức - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm (hoặc cặp) Bước 1 : giáo viên chủ nhiệm cho HS : dựa vào lược đồ H17.1 cho biết ? Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc Boä chòu chi phoái nhieàu nhaát cuûa yeáu toá tự nhiên nào ? ? Địa hình đặc trưng ở phía Tây Bắc laø gì ? Ñoâng Baéc laø gì ? ? vùng chuyển tiếp giữa miền Bắc Boä vaø Chaâu thoå Soâng Hoàng laø gì ? cho bieát caûnh quan ñòa hình ñaëc saéc cuûa vuøng naøy ? Bước 2 : Xác định vị trí các mỏ : than, saét, thieác, apatít. Caùc nhaø maùy. II. Điều kiện tự nhiên vaø taøi nguyeân thieân nhieân 1. Điều kiện tự nhiên : Thuận lợi : - Khí hậu nhiệt đới ẩm cuûa muøa ñoâng laïnh thích hợp các loại cây coâng nghieäp caän nhieät đới, cây ôn đới. - Vuøng coù vò trí giaùp biển, có nhiều đảo nhỏ thuoäc Vònh Haï Long taïo khaû naêng phaùt trieån kinh teá bieån , nuoâi trồng đánh bắt thủy saûn, du lòch Khoù khaên : - Ñòa hình bò chia caét mạnh, thời tiến diễn biến thất thường, gây trở ngại cho giao thông vận tải, sản xuất và đời soáng..

<span class='text_page_counter'>(104)</span> thủy điện được xây dựng trên sông naøo ? Bước 3 : nêu sự khác biệt về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên và thế mạnh kinh tế giữa hai tieåu vuøng Ñoâng Baéc vaø Taây Baéc. Bước 4 : Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhieân cuûa vuøng Trung Du vaø mieàn núi Bắc Bộ (thuận lợi và khó khăn) có ảnh hưởng như thế nào đến sự phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng GV chuẩn xác kiến thức khi học sinh đánh giá xong, rồi cho HS ghi baøi Hoạt động 3 : Đặc điểm dân cư và xaõ hoäi - Muïc tieâu : + Kiến thức : Hs biết được đây là ñòa baøn cö truù cuûa nhieàu daân toäc, dân cư ở nay về mặt xã hội có sự chênh lệch so với cả nước, ngay trong vùng dân cư cũng có sự chênh lệch giữa tiểu vùng Đông Bắc và Taây Baéc . + Kĩ năng : Khai thác thông tin từ baûn thoáng keâ vaø caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa daân cö – xaõ hoäi. - Hình thức tổ chức : thảo luận theo caëp Bước 1 : dựa vào bảng số liệu 17.2 ? Nhận xét về mật độ dân cư của hai tiểu vùng so với cả nước. So sánh mật độ dân cư ở hai tiểu vùng. Giaûi thích . ? Nhaän xeùt veà tæ leä hoä ngheøo vaø GDP/người của hai tiểu vùng so với cả nước. So sánh tỉ lệ hộ nghèo và GDP ở hai tiểu vùng giải thích.. 2. Taøi nguyeân : Thuận lợi : - Tài nguyên khoáng saûn, thuûy ñieän phong phuù., ña daïng - Phaân boá taäp trung Khoù khaên : - Khoáng sản có trữ lượng nhỏ, điều kiện khai thác phức tạp. - Nạn chặt phá rừng bừa bãi dẫn đến xói moøn, luõ queùt laøm cho chất lượng môi trường giaûm suùt. III. Ñaëc ñieåm daân cö xaõ hoäi. - Trung du vaø mieàn nuùi Baéc Boä laø ñòa baøn cö truù cuûa nhieàu daân toäc, đời sống một bộ phận daân cö vaãn coøn nhieàu khoù khaên nhöng ñang được cải thiện . - Dân cư có sự chênh lệch ở hai tiểu vùng Ñoâng Baéc vaø Taây Baéc veà maët xaõ hoäi ..

<span class='text_page_counter'>(105)</span> ? Nhaän xeùt veà caùc chæ tieâu : tæ leä người lớn biết chữ, tuổi thọ trung bình, người dân thành thị của hai tiểu vùng so với cả nước. Giải thích ? Cho biết nguyên nhân sự chênh leäch daân cö hai tieåu vuøng Ñoâng Baéc vaø Taây Baéc ? Bước 2 : kết luận : Vùng nào phát trieån hôn ? GV chuẩn xác kiến thức và giới thieäu veà cô caáu, ñòa baøn cö truù cuûa moät soá daân toäc (coù theå cho HS xem tranh ảnh về cảnh sinh hoạt của các daân toäc. Cuõng coá : - Nêu những thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên của vùng Trung Du và miền núi Baéc Boä ? - Taïi sao Trung Du Baéc Boä laø ñòa baøn ñoâng daân vaø phaùt trieån cao hôn mieàn nuùi Baéc Boä ? Dặn dò : Học bài, trả lời câu hỏi SGK, chuẩn bị bài 18.

<span class='text_page_counter'>(106)</span> Tieát Baøi 18. VUØNG TRUNG DU VAØ MIEÀN NUÙI BAÉC BOÄ(tt). I. Muïc tieâu : Sau baøi hoïc, HS caàn - Hiểu được cơ bản tình hình phát triển kinh tế ở Trung du và miền núi Bắc Bộ theo trình tự : công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ. Nắm được một số vấn đề trọng tâm Về kĩ năng, nắm vững phương pháp so sánh giữa các yếu tố địa lý ; kết hợp kênh chữ, kênh hình để phân tích giải thích theo các câu hỏi gợi ý trong bài (chữ in nghieân) II. Troïng taâm baøi : Sự phát triển và phân bố nông nghiệp, công nghiệp III. Phöông tieän daïy hoïc : - Lược đồ kinh tế vùng trung du và miền núi Bắc Bộ.. - Phieáu hoïc taäp soá 1 Khu vực kinh tế Coâng nghieäp. Ngaønh saûn xuaát Luyeän kim. Ñòa baøn phaân boá saûn xuaát Tænh Thaùi Nguyeân. IV. Bài mới 1. Kieåm tra baøi cuõ - Trung du và miền núi Bắc bộ có những tài nguyên thiên nhiên nào quan trọng cho sự phát triển kinh tế xã hội ? - Vì sao phát triển kinh tế và nâng cao đời sống các dân tộc phải đi đôi với việc bảo vệ môi trường tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ? - Taïi sao mieàn Trung du Baéc boä laïi laø ñòa baøn ñoâng daân vaø kinh teá phaùt trieån hôn mieàn nuùi Baéc Boä. 2. Bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung Hoạt động 1 : Tình hình phát triển IV, tình hình phát kinh teá trieån kinh teá - Muïc tieâu 1. Coâng nghieäp : + Kiến thức : HS biết được sự phát - Nhờ có nguồn thủy trieån vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh naêng phong phuù neân teá quan troïng cuûa coâng nghieäp, coâng nghieäp naêng.

<span class='text_page_counter'>(107)</span> noâng nghieäp, dòch duï quan trong trong vuøng . + kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, thông tin trong SGK . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhoùm - Yêu cầu : Dựa vào lược đồ hình 18.1 trong SGK veà kinh teá vuøng Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc boä, boå sung kiến thức vào phiếu học tập số 1. Sau đó giải quyết các vấn đề sau ? Keå teân caùc trung taâm coâng nghieäp và các ngành công nghiệp ở mỗi trung taâm ? ? Giải thích về sự phân bố các ngành công nghiệp ở mỗi trung tâm Thaùi Nguyeân vaø Vieät Trì ? ? Keå teân caùc nhaø maùy thuûy ñieän cùng với tên sông cung cấp nước cho nhà máy thủy điện đó. Cho biết teân soâng naøo seõ coù hai nhaø maùy thủy điện với công suất lớn. Hãy neâu yù nghóa cuûa thuûy ñieän Hoøa Bình ? Keå teân caùc saûn phaåm troàng troït vaø nôi saûn xuaát ra caùc saûn phaåm naøy. Giaûi thích vì sao saûn phaåm chuû yeáu cuûa vuøng laø caây coâng nghieäp laâu naêm vaø caây aên quaû ? ? Nhờ những điều kiện gì mà cây chè chiếm tỉ trọng lớn về diện tích và sản lượng so với cả nước ? ? Chaên nuoâi cuûa vuøng coù ñaëc ñieåm gì ? con vật gì được nuôi nhiều nhất ? Vì sao trâu và gia súc được nuôi nhiều trong vùng với tỉ lệ cao nhất cả nước . ? Phần lớn diện tích rừng thuộc vùng rừng nào ? thế nào là vùng nông lâm kết hợp ? tại sao vùng. lượng có điều kiện phát trieån maïnh caû veà thuûy ñieän caû laãn nhieät ñieän - Với nhiều khoáng sản, rừng nên sản xuất coâng nghieäp chuû yeáu cuûa vuøng laø khai thaùc khoáng sản về chế bieán laâm saûn . 2. Coâng nghieäp : - Luùa vaø ngoâ laø caây lương thực chính . - Caây cheø chieám tyû trọng lớn về diện tích và sản lượng so với cả nước . Chaên nuoâi traâu chieám 57.3% so với cả nước (2002) Điều kiện tự nhiên của vùng nhiều đồi núi nên theá maïnh chính trong saûn xuaát noâng nghieäp cuûa vuøng laø troàng caây coâng nghieäp laâu naêm vaø chaên nuoâi gia suùc lớn . 3. Dòch vuï : - Hệ thống đường sắt, đường ôtô, cảng biển phaùt trieån, laø ñieàu kieän thông thương với đồng baèng soâng Hoàng vaø caùc nước láng giềng . - Các khu vực kinh tế mới được xây dựng ở các cửa khẩu sẽ thúc đẩy giao lưu hàng hóa vaø phaùt trieån du lòch..

<span class='text_page_counter'>(108)</span> Trung du vaø mieàn nuùi Baéc boä phaùt trieån moâ hình laâm nghieäp naøy ? Löu yù giaùo vieân coù theå chia vaø giao moãi nhoùm giaûi quyeát moät hay vaøi vấn đề nêu trên . Giaùo vieân cho HS choát yù qua giaûi quyết vấn đề sau : cho biết thế maïnh kinh teá cuûa vuøng laø caùc ngaønh sản xuất nào ? các ngành này dựa vào những điều kiện thuận lợi nào về mặt tự nhiên, xã hội để phát trieån . GV bổ sung thêm : Bên cạnh những thuận lợi, vùng còn một số khó khăn như : thiêu quy hoạch, chưa chủ động được thị trường đã ảnh hưởng đến sự phát triển nông nghieäp cuûa vuøng. Quan sát tiếp lược đồ ? Vùng trao đổi hàng hóa với vùng đồng bằng Bắc bộ, với Trung quốc Lào qua các tuyến đường nào ? ? Kể tên các cửa khẩu của vùng với các nuớc lân cận. Các tuyến đường để đi từng vùng đến các cửa khẩu naøy. Cho bieát taàm quan troïng cuûa các cửa khẩu này ? ? Keå teân caùc ñòa ñieåm du lòch noåi tieáng cuûa vuøng . Hoạt động 2 : Các trung tâm kinh teá - Muïc tieâu : + kiến thức : HS biết các trung tâm kinh teá vuøng . + Kĩ năng : phân tích lược đồ xác ñònh caùc trung taâm kinh teá Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhaân Yeâu caàu :. - Hoạt động du lịch trở thaønh theá maïnh kinh teá cuûa vuøng .. V. Caùc trung taâm kinh teá : - Thaùi Nguyeân, Vieät Trì, Haï Long, Laïng Sơn là những trung tâm kinh teá quan troïng..

<span class='text_page_counter'>(109)</span> ? Xác định trên lược đồ vị trí các trung taâm kinh teá cuûa vuøng . ? Neâu caùc ngaønh coâng nghieäp ñaëc tröng cuûa moãi trung taâm ? Giaûi thích về sự hình thành các trung tâm kinh teá naøy ? GV chuẩn xác kiến thức , Hs ghi bài Cuõng coá : - Vì sao khai thác khoáng sản là thế mạnh của Đông Bắc, còn phát triển thủy điện laø cuûa Taây Baéc ? - Vịnh Hạ Long, Đền Hùng, Pắcpó, Tân Trào, SaPa, Tam Đảo, Ba Bể : Hãy phân biệt du lịch nhân văn và du lịch tự nhiên trong các địa điểm trên . Daën doø : - Laøm baøi taäp 2,3/SGK-69 - Hoïc baøi vaø chuaån bò baøi 19..

<span class='text_page_counter'>(110)</span> Tieát Baøi 19. THỰC HAØNH : ĐỌC BẢN ĐỒ, PHÂN TÍCH VAØ ĐÁNH GIÁ ẢNH HƯỞNG CỦA TAØI NGUYÊN KHOÁNG SẢN ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP Ở MIỀN NÚI VAØ TRUNG DU BẮC BỘ. I. Muïc tieâu : - Nắm được kĩ năng đọc được các bản đồ - Phân tích và đánh giá được tiềm năng và ảnh hưởng của tài nguyên khoáng sản đối với sự phát triển công nghiệp ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ . - Biết vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa đầu vào và đầu ra của ngành công nghiệp khai thác, chế biến và sử dụng tài nguyên khoáng sản II. Troïng taâm baøi : Đọc phân tích bản đồ, lập sơ đồ liên hệ III. Thiết bị dạy học : Lược đồ Trung du và miền núi Bắc bộ. IV. Tiến trình lên lớp : 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Vì sao khai thác khoáng sản là thế mạnh của Đông bắc , còn phát triển thủy ñieän laø theá maïnh cuûa Taây Baéc ? - Keå teân caùc taøi nguyeân Du lòch cuûa mieàn nuùi vaø Trung du Baéc boä. 2. Giảng bài mới : Hoạt động 1 : Đọc bản đồ - Muïc tieâu Nắm kĩ năng đọc bản đồ Phân tích và đánh giá được tiềm năng và ảnh hưởng của tài nguyên khoáng sản đối với sự phát triển công nghiệp của vùng Trung du và miền núi Bắc bộ. - Hình thức tổ chức : Hoạt động nhóm Yêu cầu : Dựa vào lược đồ 17.1 và 18.1 trong SGK Xác định các mỏ than, sắt. Mangan, thiếc, bôxit, apatit, đồng, chì, kẽm ở các ñòa phöông naøo ? Phần lớn các khoáng sản phân bố ở tiểu vùng nào ? Trả lời bằng cách bổ sung vào phiếu học tập sau : Khoáng sản Than. Tieåu vuøng Taây Baéc. Tieåu vuøng Ñoâng Baéc.

<span class='text_page_counter'>(111)</span> Saét Thieác Boâxit Apatit Đồng Chì Keõm Cho bieát ngaønh coâng nghieäp khai thaùc naøo coù ñieàu kieän phaùt trieån maïnh ? vì sao (ngành công nghiệp khai thác các khoáng sản có trữ lượng khá, vị trí các mỏ thuận lợi cho khai thác và có nhu cầu lớn của thị trường thì ngành công nghiệp có điều kiện phát triển mạnh. Học sinh cần kết hợp xem vị trí các mỏ khoáng sản, sự phân bố các trung tâm công nghiệp khai thác để giải thích) Chứng minh ngành công nghiệp luyện kim đen ở Thái Nguyên chủ yếu sử dụng nguyeân lieäu taïi choå . (Luyện kim đen sử dụng nguồn nguyên liệu là quặng sắt, mangan, than mỡ, năng lượng là than đá. Dựa vào lược đồ xem vị trí các khoáng sản này gần nhau không, thuận lợi như thế nào khi phát triển ngành luyện kim) Cho biết mỏ than đá tập trung ở địa phương nào ? tại đây than đá được sử dụng vào caùc ngaønh kinh teá naøo ? GV của mỗi nhóm thảo luận trả lời 1 trong các vấn để đã nêu trên Hoạt động 2 : Vẽ sơ đồ thể hiện mối quan hệ giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm than theo muïc ñích - Mục tiêu : HS nhận được mối quan hệ giữa các yếu tố đầu vào, sản xuất và đầu ra trong ngành than đá của vùng núi và Trung du Bắc bộ từ đó thiết lập sơ đồ mối lieân heä . - Hình thức tổ chức : cá nhân. Moû than Quaûn g Ninh. Ñieän naêng. Uoâng Bí. Nhaø maùy Nhaø maùy. Than duøng trong nước. Caûng. Than xuaát khaåu. Chú thích : đánh dấu các số vào các ô của sơ đồ trên theo quy định sao Các yếu tố đầu vào Các yếu tố đầu ra Cơ sở sản xuất. 1. 1. 1.

<span class='text_page_counter'>(112)</span> Dặn dò : chuẩn bị xem trước bài 20 cho tiết học sau. Tieát Baøi 20. VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG. I. Muïc tieâu : - Học sinh phải nắm được đặc điểm cơ bản về vùng đồng Bằng Sông Hồng, giải thích một số đặc điểm của vùng như : đông dân, nông nghiệp thâm canh, cơ sở hạ taàng kinh teá – xaõ hoäi phaùt trieån . - Đọc lược đồ, kết hợp kinh chữ với kênh hình để giải thích được một số ưu thế, một số nhược điểm của vùng đông dân và một số giải pháp để phát triển bền vững II. Troïng taâm baøi : Điều kiện tự nhiên, dân cư của vùng III. Phöông tieän daïy hoïc : - Lược đồ tự nhiên vùng đồng bằng Sông Hồng - Hoïc sinh mang theo maùy tính boû tuùi IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ (khoâng) 2. Bài mới : đồng bằng Sông Hồng có tầm quan trọng trong phân công lao động, có vị trí thuận lợi, điều kiện tự nhiên và tài nguyên lớn lao thế nào, giải pháp phát triển bền vững ra sao, ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay Hoạt động của Thầy và Trò Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung Hoạt động 1 : xác định vị trí giới hạn I. Vị trí địa lý- giới laõnh thoå vuøng haïn laõnh thoå - Muïc tieâu - Baéc giaùp : Ñoâng baéc + Kiến thức : HS biết được vị trí địa Trung du và miền núi lyù cuûa vuøng, yù nghóa cuûa vò trí ñòa lyù Baéc boä đối với sự phát triển kinh tế xã hội . - Taây giaùp : Taây Baéc + Kó naêng : xaùc ñònh vò trí ñòa lí laõnh - Nam giaùp : Baéc thổ trên bản đồ Trung boä Hình thức hoạt động : cá nhân - Ñoâng giaùp : Vònh Baéc Yêu cầu : dựa vào thông tin trong bộ SGk vaø hình 20.1 cho bieùt vò trí cuûa - vuøng coù dieän tích vùng đồng bằng Sông Hồng. Nhận 14.806 km2, dân số xét ý nghĩa của vị trí địa lí đến sự 17.5 triệu người (2002) phát triển kinh tế xã hội ở đồng - Vị trí vùng tạo nhiều baèng ? khaû naêng giao löu kinh.

<span class='text_page_counter'>(113)</span> (vị trí địa lí của đồng bằng ở trung tâm của Bắc bộ, vừa giáp miền núi và Trung du, vừa giáp biển mở ra nhiều khả năng giao lưu kinh tế với các vùng trong và ngoài nước .) ? Cho bieát quy moâ laõnh thoå cuûa vuøng ? (vuøng naøy coù bao nhieâu tænh vaø thaønh phoá, dieän tích bao nhieâu ? daân soá bao nhieâu ?) ? Xác định các đảo Cát Bà, Bạch Long Vĩ trên bản đồ Hoạt động 2 : Điều kiện tự nhiên và taøi nguyeân thieân nhieân - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi và khó khăn và tự nhiên đến sự phát trieån kinh teá xaõ hoäi ? Cho biết tên và sư phân bố các loại đất ở đồng bằng Sông Hồng. Đánh giá khả năng sử dụng các loại đất naøy vaøo saûn xuaát noâng nghieäp ? ? Vận dụng kiến thức đã học ở chöông trình ñòa lyù 8 cho bieát ñaëc điểm khí hậu đến nền nông nghiệp cuûa vuøng ? vuøng coù caùc soâng naøo chaûy qua ? cho biết ý nghĩa của Sông Hồng đối với sự phát triển nông nghiệp và đời soáng daân cö ? ? Kể tên và nêu sự phân bố các loại tài nguyên ở đồng bằng (khoáng sản vaø taøi nguyeân du lich) Đánh giá khả năng sử dụng các tài nguyeân naøy vaøo ngaønh kinh teá naøo? Đại diện học sinh trả lời, giáo viên hệ thống lại và chuẩn xác kiến thức vaø ghi baûng Hoạt động 3 : đặc điểm dân cư xã. tế với các vùng trong và ngoài nước .. II. Điều kiện tự nhiên vaø taøi nguyeân thieân nhieân a. Điều kiện tự nhiên - Đất phù sa màu mỡ thích hợp thâm canh cây lúa nước - Khí hậu nhiệt đới ẩm coù muøa ñoâng laïnh, taïo khaû naêng phaùt trieån caùc vuï caây troàng caän nhiệt đới, ôn đới vào muøa Ñoâng. Phaùt trieån vuï ñoâng thaønh vuï saûn xuaát chính . b. Taøi nguyeân thieân nhieân - Khoáng sản với nhiều loại có giá trị : seùt cao lanh, than naâu, khí tự nhiên - Taøi nguyeân bieån khaù phong phuù coù giaù trò phaùt trieån caùc ngaønh nuôi trồng đánh bắt thuûy saûn, du lòch III. Ñaëc ñieåm daân cö.

<span class='text_page_counter'>(114)</span> hoäi – xaõ - Muïc tieâu: - Dân cư đông mật độ + Kiến thức : HS biết được đây là địa dân số cao :1179 người bàn đông dân, có sức mua cao, trình /km lao động dồi dào độ dân trí cao, cơ sở hạ tầng nông - Trình độ dân trí cao thôn khá hoàn thiện . Quaù trình ñoâ thò hoùa + kĩ năng : khai thác thông tin từ lâu đời, tỉ lệ dân thành baûng thoáng keâ veà caùc chæ tieâu phaùt thò cao triển của dân cư-xã hội, phân tích - Kết cấu kiến thức hạ biểu đồ mật độ dân số tầng nông thôn hoàn Hình thức tổ chức : hoạt động theo thiện caëp - Khoù khaên : daân soá Yêu cầu : dựa vào hình 20.2 cho biết tập trung đông ở nông đồng bằng Sông Hồng có mật độ dân thôn, cơ cấu kinh tế số cao gấp bao nhiêu lần mức trung nông thôn chuyển dịch bình của cả nước, trung du và miền chậm . nuùi Baéc boä,Taây Nguyeân Hướng dẫn học sinh làm tính để so sánh mật độ dân số giứa các vùng ? mật độ dân số của đồng bằng Sông Hồng có thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế ? dựa vào bảng 20.1 nhận xét về các chỉ tiêu về dân cư của đồng bằng so với cả nước ? Tỉ lệ tăng tự nhiên ? giải thích? ? tæ leä thaát nghieäp ñoâ thò vaø thieáu vieäc làm ở nông thôn, nguyên nhân? - chất lượng cuộc sống (thu nhập bình quaân, maët baèng daân trí, tuoåi thoï ) - tæ leä daân thaønh thò ? giaûi thích ? So với vùng trung Du và miền núi Bắc bộ, dân cư đồng bằng Sông Hồng coù ñaëc ñieåm gì khaùc bieät ? tình hình dân cư ở đây có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng 3. Cuõng coá : cho hoïc sinh laøm baøi taäp 3/75 SGK 4. Dặn dò : Hoàn chỉnh phần bài tập ở cuối bài Chuẩn bị trước bài 21.

<span class='text_page_counter'>(115)</span> Tieát Bài 21 VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG (tt) I. Muïc tieâu : - Hiểu biết được tình hình phát triển kinh tế ở đồng bằng Sông Hồng : trong cơ cấu GDP noâng nghieäp vaãn coøn chieám tæ troïng cao, nhöng coâng nghieäp vaø dòch vuï ñang chuyển dịch tích cực . - Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc đang tác động mạnh đến sản xuất và đời sống nhân dân, các thành phố HN, HP, Nam Định là 3 trung tâm kinh tế lớn và quan trọng đồng bằng Sông Hồng. - Kết hợp kênh hình và kênh chữ giải thích một số vấn đề bức xúc của vùng II. Troïng taâm baøi : Phaùt trieån vaø phaân boá caùc ngaønh noâng nghieäp, coâng nghieäp III. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ kinh tế vùng đồng bằng Sông Hồng - Phieáu hoïc taäp soá 1 Vuøng kinh teá troïng ñieåm Baéc Boä Quy moâ laõnh thoå : Theá maïnh kinh teá Thúc đẩy chuyển dịch cơ Dieän tích :……………………………… Coâng nghieäp :……………………… caáu kinh teá cuûa : Daán soá :…………………………………. …………………………………………………. Vuøng nuùi vaø trung du Baéc Thành phố :………………………….. Nông nghiệp :……………………. bộ theo hướng :………………….. …………………………………………………… ………………………………………………… …………………………………………………. …………………………………………………… Dịch vụ :………………………………… Đồng bằng Bắc bộ theo …………………………………………………… …………………………………………………. hướng : ………………………………….. …………………………………………………… …………………………………………………. ………………………………………………….. IV. Tiến trình lên lớp Kieåm tra baøi cuõ Điều kiện đồng bằng Sông Hồng có những thuận lợi va økhó khăn gì cho phát triển kinh teá ? - Vấn đề nào về mặt dân cư mà đồng bằng phải giải quyết nhằm phát triển kinh tế vuøng ?. Phần giới thiệu bài trong SGK. Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Tình hình phát triển coâng nghieäp - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được sự phát triển vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan. Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung I. Tình hình phaùt trieån kinh teá : - Neàn kinh teá : ñang có sự chuyển dịch về cơ cấu theo hướng.

<span class='text_page_counter'>(116)</span> troïng - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm yêu cầu : dựa vào thông tin trong SGK vaø hình 21.1 trong SGK. ? Cho biết sự thay đổi về tỉ trọng của 3 khu vực kinh tế trong cơ cấu kinh tế ở đồng bằng sông Hồng từ năm 1995 đến 2002 ? nhận xét về xu hướng chuyển dịch cơ caáu neàn kinh teá cuûa vuøng . ? Nhận xét sự tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp ở ĐBSH năm 2000 so với năm 1995 (98:tăng 1.6 lần, 99 : tăng 1.8 laàn. 2000 taêng 2.2 laàn Quan sát lược đồ 21.2 trong SGK ? Kể tên trung tâm công nghiệp lớn và vừa của đồng bằng Sông Hồng. ? Cho bieát caùc ngaønh coâng nghieäp cuûa 2 trung taâm Haø Noäi vaø Haûi Phoøng. Giaûi thích sự phân bố các ngành công nghieäp naøy taïi 2 trung taâm treân ? Sự phát triển công nghiệp của vùng có những khó khăn gì ? - Bieän phaùp khaéc phuïc nhö theá naøo ? Hoạt động 2 : ngành nông nghiệp - Muïc tieâu : + kiến thức : HS biết được sự phát triển vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa noâng nghieäp vuøng. + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức hoạt động : hoạt động nhóm. Yeâu caàu : quan saùt baûng 21.1 ? So sánh năng suất lúa của đồng bằng Sông Hồng so với ĐBSCL và cả nước. Giaûi thích (dân đông, diện tích bình quân đất canh. giaûm tæ troïng noâng laâm ngö nghieäp, taêng tæ troïng coâng nghieäp - Saûn phaåm noåi tieáng : maùy coâng cuï, thieát bò maùy moùc, phöông tiện GT, các loại sản phaåm tieâu duøng khaùc - Caùc ngaønh coâng nghiệp tập trung ở caùc thaønh phoá : Haø Noäi, Haûi Phoøng. 2. Noâng nghieäp : a. Troàng troït : - Troàng luùa coù trình độ thâm canh cao. Naêng suaát luùa cao nhất nước. - Caây vuï ñoâng : Ngoâ ñoâng, khoai taây, su hào được chú ý phát triển để đưa vụ đông trở thành vụ sản xuaát chính cuûa vuøng b. Chaên nuoâi gia suùc: được chú trọng trong đó nuôi lợn chiếm tỉ trọng lớn . 3. Dòch vuï : a. Giao thoâng : đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường haøng khoâng vaän chuyeån haøng hoùa phaùt trieån. b. Du lòch & böu chính vieãn thoâng phaùt trieån. Haø noäi laø.

<span class='text_page_counter'>(117)</span> taùc thaáp neân neàn noâng nghieäp cuûa vuøng đi vào thâm canh mức độ cao ) ? Vì sao vụ đông trở thành vụ sản xuất chính ở ĐBSH ? (dân đông nhu cầu lương thực lớn đòi hỏi mở rộng thời vụ canh tác. Vì sao có nhiều loại cây trồng mới như ngô đông, khoai tây, su hào thích hợp với thời tiết muøa ñoâng Dựa vào hình 21.1 cho biết ? Saûn phaåm noâng nghieäp chuû yeáu cuûa vuøng laø saûn phaåm naøo, nôi saûn xuaát caùc saûn phaåm naøy .. GV giới thiệu trên bảng phụ về chăn nuôi lợn phân theo các địa phương naêm 2003 Vuøng. Số lượng (nghìn con) 6757.6 3803.4 1329.8 3448.7 5335.0. ÑBSH Baéc Trung boä Taây Nguyeân ÑBSCL Trung Du mieàn nuùi Baéc boä Duyeân haûi Nam 2137.7 Trung Boä Ñoâng Nam Boä 2067.0 ? Nhận xét về ngành chăn nuôi lợn của vùng so với cả nước, giải thích ? ? Neâu khoù khaên cuûa ÑBSH trong quaù trình phaùt trieån noâng nghieäp Hoạt động 3 : dịch vụ - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa dòch vuï trong vuøng. + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động cá nhân. trung taâm tö vaán , chuyeån giao coâng ngheä trung taâm taøi chính ngân hàng lớn nhất nước ta..

<span class='text_page_counter'>(118)</span> + Yêu cầu : dựa vào hình 21.2 và thông II. Các trung tâm tin SGK cho biết các tuyến đường giao kinh tế và vùng thông trong vùng (đường bộ, đường sắt, kinh tế trọng điểm đường hàng không, đường biển) thực - Các trung tâm kinh hiện giao lưu hàng hóa của vùng với tế : Hà Nội, Hải các vùng trong nước và thị trường thế Phòng, Hải Dương, giới ? Nam Ñònh ? Kể tên các trung trâm du lịch lớn của - Các thành phố vùng, sự phát triển du lịch của vùng thuộc vùng kinh tế dựa vào những điều kiện thuận lợi nào? trọng điểm Bắc bộ : ? Cho bieát tình hình phaùt trieån ngaønh Haø Noäi, Höng Yeân, dòch vuï böu chính vieãn thoâng cuûa vuøng? Haûi Phoøng, Quaûng Hoạt động 4 : Các trung tâm kinh tế Ninh, Vónh Phuùc… - Muïc tieâu Vai troø vuøng kinh teá + Kiến thức : HS biết các trung tâm trọng điểm Bắc bộ kinh teá thúc đẩy cơ cấu kinh + Kó naêng : thu thaäp thoâng tin, phaân tích teá chuyeån dòch theo lược đồ hướng công nghiệp Hình thức hoạt động : cá nhân hóa và hiện đại hóa. - yêu cầu : dựa vào lược đồ 21.2 và Sử dụng hợp lý tài thoâng tin SGK xaùc ñònh caùc trung taâm nguyeân thieân nhieân kinh teá cuûa vuøng ? và nguồn lao động Dựa vào thông tin SGK bổ sung kiến dồi dào. thức vào phiếu học tập số 1 ? Cho bieát quy moâ vaø theá maïnh cuûa vuøng kinh teá troïng ñieåm, vai troø cuûa vùng kinh tế trọng điểm đến sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế khu vực Bắc bộ . Cuõng coá : - Vì sao ÑBSH saûn xuaát noâng nghieäp chuû yeáu baèng thaâm canh, taêng vuï ? - Vì sao nói vụ đồng là thế mạnh của vùng ĐBSH ? - Vì sao nói đồng bằng Sông Hồng có cơ sở hạ tầng – kinh tế hoàn thiện nhất cả nước . Daën doø : Chuaån bò baøi sao vaø hoïc baøi.

<span class='text_page_counter'>(119)</span> Tieát Baøi 22. THỰC HAØNH : VẼ VAØ PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ MỐI QUAN HỆ GIỮA DÂN SỐ, SẢN LƯỢNG LƯƠNG THỰC VAØ BÌNH QUÂN THEO ĐẦU NGUỜI. I. Muïc tieâu : 1. Hoïc sinh bieát : - Phân tích mối quan hệ giữa dân số , sản lượng bình quần lương thực theo đầu người để cũng cố kiến thức đã học về vùng ĐBSH, một số vùng đất chặt người ñoâng, maø giaûi phaùp quan troïng laø thaâm canh taêng vuï vaø taêng naêng suaát. - Suy nghĩ về các giải pháp bền vững 2. Hoïc sinh laøm : - Rèn luyện kỹ năng về biểu đồ trên cơ sở xử lý bản đồ số liệu. II. Đồ dùng dạy học : - Máy tính thước kẻ và biểu đồ mẫu. - Hình biểu đồ khung phóng to để hướng dẫn học sinh vẽ. III. Bài mới : Noäi dung : 1. Vẽ biểu đồ đường thể hiện tốc độ tăng dân số, số lượng lương thực theo đầu người ở đồng bằng Sông Hồng, hướng dẫn học vẽ biểu đồ bình thường với 3 đường biểu diển, chú ý giá trị của gốc tọa độ, giáo viên hướng dẫn các em chọn giá trị 100%, giáo viên treo khung đồ thị lên bảng hướng dẫn cho các em xem cách vẽ 1 đồ thị . hai đường đồ thị còn lại để HS tự vẽ. % 150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 1995 Nhaän xeùt :.

<span class='text_page_counter'>(120)</span> - Hướng dẫn học sinh nhận xét từ đồ thị + Qua từng thời kì hình thành phát triển dân số như thế nào ? + Qua từng thời kì hình thành sản lượng lương thực gia tăng như thế nào ? + Qua từng thời kì hình thành bình quân lương thực theo đầu người như thế nào ? + Vì sao năm 2002 bình quân lương thực giảm, trong khi sản lượng luơng thực vẫn taêng ? (để đảm bảo đủ lương thực thì sản lượng lương thực hàng năm phải tăng gấp 4 lần mức tăng dân số) Kết luận : Tổng sản lượng và bình quân lương thực phát triển nhanh hơn sự tăng dân số thì  đời sống được cải thiện Hoạt động 2 : Phân tích mối quan hệ dân số, sản lượng lương thực - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS nhận thức được để đảm bảo an ninh lương thực cần chú ý đến việc kế hoạch hóa dân số đi đôi với việc tăng sản lượng lương thực . + Kĩ năng phân tích biểu đồ (hay thống kê số liệu ), vận dụng kiến thức hiểu biết để giải quyết các vấn đề thực tế xã hội . Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Phân công các nhóm thảo luận cách giải quyết các vấn đề sau : 1. Những điều kiện thuận lợi và khó khăn trong sản xuất lương thực ở đồng bằng Soâng Hoàng ? Gợi ý : Điều kiện tự nhiên (khí hậu, đất trồng, địa hình, nguồn nước), cơ sở vật chất kỹ thuật (thủy lợi, giống, cơ giới hóa nông nghiệp, công nghiệp chế biến) có thuận lợi và khó khăn nào 2. Cho biết vai trò của vụ đông trong việc sản xuất lương thực ở đồng bằng Sông Hoàng ? Gợi ý : vụ đông gồm các cây chịu thời tiết lạnh như ngô đông, khoai tây, su hào …. 3. Ảnh hưởng về việc giảm tỉ lệ gia tăng dân số và tăng sản lượng lương thực của vuøng ? Gợi ý : Vì bình quân diện tích đất canh tác theo đầu người của vùng thấp, khả năng tăng sản lượng lương thực phải giải quyết bằng thâm canh nên khả năng này có giới hạn, trong khi khả năng gia tăng dân số rất lớn sẽ làm giảm mức bình quân lương thực theo đầu người Daën doø : chuaån bò baøi sau vaø hoïc baøi Phaàn boå sung : ......................................................................................................... ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. Tieát.

<span class='text_page_counter'>(121)</span> Baøi 23. VUØNG KINH TEÁ BAÉC TRUNG BOÄ. I. Muïc tieâu : - Cũng cố sự hiểu biết về đặc điểm, vị trí, hình dáng, lãnh thổ, những điều kiện tự nhieân vaø taøi nguyeân, ñaëc ñieåm daân cö vaø xaõ hoäi cuûa vuøng Baéc Trung Boä. - Thấy được những khó khăn do thiên tai, hậu quả chiến tranh, các biện pháp cần khắc phục và triển vọng phát triển của vùng trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. - Biết đọc lược đồ, biểu đồ và khai thác kiến thức để trả lời các câu hỏi - Biết vận dụng tính tương phản không gian lãnh thổ theo hướng B-N, Đ-T - Sưu tầm tài liệu để làm bài tập II. Troïng taâm baøi : Điều kiện tự nhiên dân cư xã hội của vùng III. Thieát bò daïy hoïc : - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Bản đồ vùng kinh tế Bắc Trung Bộ. Phieáu hoïc taäp soá 1 : Yếu tố tự nhiên. Ñaëc ñieåm. Giaù trò kinh teá Thuận lợi Khoù khaên. Ñòa hình Khí haäu Soâng ngoøi Tài nguyên khoáng sản . Rừng ở phía Bắc và Nam dãy Hoành Sơn Taøi nguyeân du lòch Taøi nguyeân bieån IV. Tiến trình lên lớp GV giới thiệu bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : vị trí địa lý, giới hạn lãnh thổ - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được vị trí địa lí của vùng, ý nghĩa của vị trí đối với sự phát triển kinh teá xaõ hoäi. Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung 1. Vò trí ñòa lyù vaø quy moâ laõnh thoå - Laõnh thoå vuøng laø dãi đất hẹp ngang, kéo dài từ dãy từ.

<span class='text_page_counter'>(122)</span> + Kó naêng : Xaùc ñònh vò trí ñòa lyù laõnh thoå trên bản đồ Hình thức hoạt động : cá nhân Yêu cầu : Dựa vào thông tin SGK và hình 23.1 cho bieát vò trí ñòa lí cuûa Vuøng Baéc Trung Bộ, nhận xét ý nghĩa của vị trí đến sự phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng ? (vò trí vuøng laø caâu noái Baéc Boä vaø phía Nam đất nước, là cửa ngõ hành lang Đông – Tây cuûa tieåu vuøng soâng Meâkong vaø Taây Nguyeân ) ? Cho bieát quy moâ laõnh thoå cuûa vuøng ? (vuøng naøy coù bao nhieâu tænh vaø thaønh phoá. Hoạt động 2 : Điều kiện tự nhiên và tài nguyeân thieân nhieân - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đến sự phát triển kinh teá xaõ hoäi vuøng. + Kĩ năng : Phân tích bản đồ khai thác kiến thức . - Hình thức tổ chức : hoặc động nhóm (hoặc caëp) Yeâu caàu : quan saùt hình 23.1 vaø thoâng tin trong SGK. Bổ sung kiến thức vào phiếu học tập số 1 Các nhóm lần lược trình bày kết quả làm vieäc, giaùo vieân chuù yù caùc nhoùm boå sung nhau sau đó mới chốt ý . Trả lời các vấn đề sau : ? Vùng Bắc Trung bộ thường bị các thiên tai naøo ? ? Nhận xét về sự phân bố các nguồn tài nguyên khoáng sản ở phía Bắc và Nam dãy núi Hoành Sơn. Giá trị các tài nguyên naøy coù khaû naêng phaùt trieån ngaønh saûn xuaát naøo ? ? Đặc điểm tự nhiên của vùng Bắc trung Bộ đã tạo ra thế mạnh kinh tế cho ngành kinh. dãy Tam Điệp ở Phía Bắc tới dãy Baïch Maõ phía Nam. Dieän tích vuøng laø 51.513 km2, daân soá 10.3 triệu người (2002) Baéc trung boä laø caàu nối giữa các vùng laõnh thoå phía Baéc và phía Nam đất nước, giữa nước ta với Cộng Hòa nhân daân chuû nhaân Laøo. 2. Điều kiện tự nhieân : - Địa hình : từ Tây sang Ñoâng caùc tænh trong vùng đều có núi, gò đồi, đồng baèng, bieån vaø haûi đảo. Tạo khả năng phaùt trieån nhieàu ngaønh kinh teá. - khí haäu : mang tính chất nhiệt đới có muøa ñoâng laïnh, thieân tai baûo luõ thường xảy ra , gió phôn khoâ noùng gaây haïn haùn haøng naêm . thời tiết trong vùng gaây nhieàu khoù khaên cho sản xuất và đời soáng daân cö . - Soâng ngoøi : phaàn lớn ngắn và dốc thường có lũ vào muøa möa ..

<span class='text_page_counter'>(123)</span> teá naøo phaùt trieån ? Hoạt động 3 : Đặc điểm dân cư xã hội - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được đây là địa bàn có nhiều dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khoù khaên. + kĩ năng : khai thác thông tin từ bản thống keâ vaø caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa daân cö xaõ hoäi, phaân tích baûng 23.1. - Hình thức tổ chức : thảo luận theo cặp Yêu cầu : Dựa vào bảng 23.1 nhận xét về sự khác biệt trong cư trú và hoạt động kinh tế giữa phía Đông và Phía Tây của Bắc trung bộ ? Ảnh hưởng của vấn đề cư trú này đến sự phát triển kinh tế xã hội vùng ? Quan saùt baûng 23.2 cho bieát : ? Các chỉ tiêu về dân cư của đồng bằng so với cả nước : - Mật độ dân số ? - tỉ lệ tăng tự nhiên. Giải thích ? - Tæ leä hoä ngheøo ? - Chất lượng cuộc sống (thu nhập bình quân, maët baèng daân trí, tuoåi thoï) - Tæ leä daân thaønh thò, giaûi thích ? GV choát yù : daân cö trong vuøng coøn nhieàu khó khăn nhất là khu vực phía Tây của vùng. Vấn đề cải thiện cuộc sống, giảm tỉ lệ hoä ngheøo, naâng cao maët baèng daân trí, nhaát là ở khu vực phía Tây là vấn đề đang đặt ra cho vùng phải giải quyết để thúc đẩy kinh tế vuøng phaùt trieån. - Tài nguyên : rừng vaø khoáng saûn phong phú, phần lớn tập trung ở phía bắc dãy Hoành Sơn. Tài nguyeân bieån ña dạng với nhiều bãi tôm, cá, các đảo nhỏ, đầm phá, thuận lợi cho nghề nuôi trồng thủy sản nước lợ. Vùng có nhiều taøi nguyeân du lòch thieân nhieân nhö Động Phong Nha – keû Baøng, nhieàu baõi taém noåi tieáng. Vuøng coù nhieàu di sản văn hóa, lịch sử laø taøi nguyeân cho du lòch phaùt trieån. 3. Daân cö – xaõ hoäi Thaønh phaàn daân cö trong vuøng ña daïng với 25 dân tộc cư trú, mật độ dân số thaáp, tæ leä daân thaønh thò thaáp, tæ leä hoä ngheøo cao hôn caû nước , đời sống còn nhieàu khoù khaên.. Cũng cố : Dựa vào lược đồ vùng Bắc Trung Bộ, xác định vị trí, giới hạn của vuøng vaø neân nhaän xeùt yù nghóa vò trí cuûa vuøng Dựa vào bảng 23.1 cho biết sự khác biệt về tình hình phân bố dân cư và hoạt động sản xuất ở vùng Bắc Trung Bộ . Dặn dò : Đọc lại SGK và học bài. Trả lời các câu hỏi và bài tập cuối bài Xem trước nội dung bài 24 và trả lời các câu hỏi in nghiêng trong bài . Tieát.

<span class='text_page_counter'>(124)</span> Baøi 24. VUØNG KINH TEÁ BAÉC TRUNG BOÄ (tt). I. Muïc tieâu : - Hiểu được và so sánh các vùng kinh tế trong nước, Bắc trung bộ tuy còn nhiều khó khăn nhưng đang đứng trước truyển vọng lớn . - Nắm vững những phương pháp nghiên cứu sự tương phản lãnh thổ trong nghiên cứu một vấn đề kinh tế . - Vận dụng các kênh hình, kênh chữ để trả lời các câu hỏi khó . - Phaân tích caùc baûn soá lieäu cuûa vuøng . II. Troïng taâm baøi : Tình hình saûn xuaát vaø phaân boá caùc ngaønh kinh teá . III. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ kinh tế Nam Trung bộ . - Tranh aûnh Thaønh Phoá Hueá, laøng Kim Lieân queâ höông Baùc Hoà. - Phieáu hoïc taäp Trung taâm coâng nghieäp, cô Ngaønh coâng nghieäp, Khu vực sở khai thác khoáng sản khoáng sản khai thác Bắc dãy núi Hoành Sơn. Nam dãy núi Hoành Sơn. IV. Tiến trình lên lớp GV giới thiệu bài mới trong Sách giáo khoa Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Về ngành nông nghiệp - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa noâng nghieäp vuøng + kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, thông tin trong SGK.. Noäi dung ghi baøi Noäi dung boå sung IV. Tình hình phaùt trieån kinh teá 1. Noâng nghieäp : - Naêng suaát luùa, bình quân lương thực có hạt theo đầu người coøn thaáp (naêm 2000.

<span class='text_page_counter'>(125)</span> - Hình thức tổ chức hoạt động nhóm yeâu caàu : ? Quan saùt hình 24.1 vaø thoâng tin trong SGK. Nhận xét về mức bình quân lương thực theo đầu người của vùng so với cả nước ? giải thích vì sao sản xuất lương thực cuûa vuøng ñi vaøo thaâm canh nhöng saûn lượng lương thực vẫn thấp. (vuøng coù nhieàu khoù khaên cho saûn xuaát lương thực như diện tích đất đồng bằng ít, có nhiều thiên tai về thời tiết) Quan saùt hình 24.3 ? Phần lớn vùng lúa và chăn nuôi gia súc , gia cầm được phát triển ở đâu ? giải thích . ? Vùng nông lâm kết hợp tại đây đới với sự phát triển sản xuất và bảo vệ môi trường, hạn chế các thiên tai do thời tiết . ( Qũy đất rừng phong phú đồi gò phía Tây khá rộng thuận lợi chăn nuôi gia súc, trồng cây công nghiệp và phát triển rừng ) ? Để phát triển sản xuất nông nghiệp trong vuøng khaéc phuïc khoù khaên do thieân tai gaây ra, những vùng đã có các biện pháp nào ? Hoạt động 2 : công nghiệp, dịch vụ - Muïc tieâu: + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp, dòch vuï trong vuøng . + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, thông tin trong SGK . - Hình thức tổ chức : Hoạt động nhóm Yeâu caàu : quan saùt hình 24.2 trong SGK Nhaän xeùt veà tình hình gia taêng giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa vuøng. (GV hướng dẫn HS xử lý số liệu, lấy năm 1995=100%, tính các năm còn lại, dựa vào số liệu đã nhận xét, tính tốc độ phát triển) Quan saùt hình 24.3 vaø thoâng tin trong SGK ? Cho bieát ñaëc ñieåm coâng nghieäp vuøng qua. đạt 333.7 kg/ người mới đủ ăn). Do vùng coù nhieàu khoù khaên cho saûn xuaát löông thực như diện tích đất đồng bằng ít, có nhiều thiên tai về thời tieát. - Bieän phaùp : thaâm canh trong saûn xuaát lương thực. Phát triển cây lương thực chăn nuôi, nghề rừng, đánh baét nuoâi troàng thuûy saûn. Trieån khai moâ hình kết hợp nông lâm ngư nghiệp xây dựng hồ chứa nước, giảm nhẹ thieân tai vaø baûo veä môi trường . 2. Coâng nghieäp : Coâng nghieäp phaùt trieån maïnh (nhöng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng tự nhieân, hieân nay vuøng đẩy maïnh coâng nghiệp khai khoáng, vật liệu xây dựng, cheá bieán noâng laâm saûn xuaát khaåu, khai thác các dự án lớn , caûi thieän keát caáu haï tầng cơ sở . 3. Dòch vuï : a. Giao thoâng vuøng coù nhieàu tuyeán giao thông : đường bộ.

<span class='text_page_counter'>(126)</span> việc bổ sung kiến thức vào phiếu học tập soá 1 ? Phần lớn các trung tâm công nghiệp tập trung ở khu vực Bắc hay Nam dãy Hoành Sôn ? giaûi thích ? ? Theá maïnh saûn xuaát coâng nghieäp chuû yeáu cuûa vuøng laø ngaønh coâng nghieäp naøo ? ? Keå teân caùc ñieåm du lòch cuûa vuøng. Caùc điểm du lịch này có những tài nguyên du lòch naøo ? ? Kể tên các cửa khẩu và các tuyến đường giao lưu hàng hóa của vùng với Lào thông qua các cửa khẩu trên . ? Ý nghĩa của việc triển khai đường HCM đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của vuøng. Hoạt động 3 : về các trung tâm kinh tế cuûa vuøng. Dựa vào hình 24.3 và thông tin trong SGK Xaùc ñònh caùc trung taâm kinh teá cuûa vuøng, caùc ngaønh kinh teá chuû yeáu cuûa caùc thaønh phoá naøy . - Nêu chức năng của các trung tâm kinh tế. , đường sắt, đường thủy đảm bảo thực hieän vai troø trung chuyển hàng hóa giữa hai mieàn Nam Baéc vaø giữa nước ta với Lào. Tuyến đường Hồ Chí Minh và đường Hầm xuyên đèo Hải Vân mở ra nhiều truyển vọng cho sự phát trieån kinh teá vuøng . b. Du lòch vaø dòch vuï : cũng bắt đầu phát triển nhờ vùng có nhieàu taøi nguyeân du lòch thieân nhieân, nhiều di tích lịch sử, di saûn vaên hoùa daân toäc. V. Caùc trung taâm kinh teá : Thanh Hoùa trung taâm công nghiệp lớn phía Baéc. Vinh : haït nhaân trung taâm coâng nghieäp, du lòch, dòch vuï. Hueá : trung taâm du lòch (di saûn vaên hoùa thế giới ). Cuõng coá : - Nêu những thành tựu và khó khăn trong phát triển kinh tế nông nghiệp và công nghieäp cuûa vuøng Trung Baéc boä. - Ý nghĩa của việc triển khai đường Hồ Chí Minh đối với phát triển kinh tế – xã hội cuûa vuøng. Daën doø : chuaån bò baøi sau vaø hoïc baøi . Tieát Baøi 25.

<span class='text_page_counter'>(127)</span> VUØNG DUYEÂN HAÛI NAM TRUNG BOÄ I. Muïc tieâu : - cũng cố sự hiểu biết qua các bài học về vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ và nhịp cầu giữa Bắc Trung Bộ với Đông Nam Bộ, giữa sườn đông Tây Nguyên với biển Đông, nơi có quần đảo Hoàng Sa, trường Sa thuộc chủ yếu của đất nước. - Nắm vững phương pháp so sánh sự tương phản lãnh thổ trong nghiên cứu vùng duyeân haûi Nam trung Boä. - Kết hợp kênh chữ và kênh hình để giải quyết một số vấn đề của vùng. Đọc lược đồ  hiểu được vị trí và tài nguyên thiên nhiên có thuận lợi và khó khăn trong phát trieån kinh teá cuûa vuøng - Nhaän xeùt vaø phaân tích caùc baûng soá lieäu  Ñaëc ñieåm daân cö vaø xaõ hoäi cuûa vuøng. II. Troïng taâm baøi : Đặc điểm tự nhiên và dân cư xã hội vùng III. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ tự nhiên của vùng Duyên hải Nam trung bộ (phóng to từ SGK) - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Phieáu hoïc taäp 1 Yếu tố tự nhiên Ñaëc ñieåm Giaù trò kinh teá Thuận lợi Khoù khaên Ñòa hình Khí haäu Soâng ngoøi Tài nguyên khoáng sản, rừng Taøi nguyeân du lòch Taøi nguyeân bieån IV. Tiến trình lên lớp GV giới thiệu bài mới trong Sách giáo khoa Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : về vị trí địa lý và quy mô laõnh thoå . + Kiến thức : HS biết được vị trí địa lý của vùng, ý nghĩa vị trí địa lý đối với sự phát trieån kinh teá xaõ hoäi . + Kó naêng : xaùc ñònh vò trí ñòa lyù laõnh thoå trên bản đồ . - Hình thức hoạt động : cá nhân. Noäi dung ghi baøi I. vò trí ñòa lí vaø quy moâ laõnh thoå Dieän tích : 44.225 km2 Daân soá : 8.4 trieäu người năm (2002) Vò trí ñòa lí : phía Baéc giaùp Baéc Trung. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(128)</span> Yêu cầu : dựa vào thông tin SGK và hình 25.1 cho bieát vò trí ñòa lí cuûa vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä. Nhaän xeùt yù nghóa cuûa vị trí địa lý đến sự phát triển kinh tế –xã hoäi cuûa vuøng ? (vùng có vai trò liên kết với vùng Tây nguyên với vùng biển, vùng Đông Nam bộ vaø Baéc Trung boä veà maët kinh teá xaõ hoäi, vùng được xem là cửa ngõ ra biển đông cuûa vuøng Taây nguyeân vaø caàu noái quan heä kinh tế vùng Tây nguyên với khu vực phía Bắc và phía Nam của đất nước) Cho bieát quy moâ laõnh thoå cuûa vuøng ? xaùc định trên đảo bàn đồ quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Phú Quý, Lý Sơn (noùi roõ dieän tích, soá daân vaø soá tænh thaønh phoá ) Hoạt động 2 : về điều kiện tự nhiên của Duyeân Haûi Nam Trung boä - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đến sự phát triển kinh teá-xaõ hoäi vuøng. + kĩ năng : Phân tích bản đồ để khai thác kiến thức . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm (hoặc cặp) Yeâu caàu : quan saùt hình 25.1 vaø thoâng tin trong SGK, bổ sung kiến thức vào phiếu hoïc taäp soá 1. sau khi boå sung xong haõy traû lời các vấn đề sau : ? Ñòa hình cuûa vuøng coù neùt töông phaûn nhö thế nào ở phân lãnh thổ phía Tây và phía Đông ? địa hình bờ biển có đặc điểm gì ? Cho bieát giaù trò kinh teá ñòa hình cuûa vuøng ? ? Mạng lưới sông trong vùng có đặc điểm gì, kể tên các sông chính. Đánh giá giá trị kinh teá cuûa Soâng. ? Dựa vào kiến thức đã học và các nguồn. boä, phía Taây giaùp Taây nguyeân, phía Ñoâng giaùp ñoâng Nam boä, phía Nam giaùp bieån Vò trí vuøng coù vai troø lieân keát vuøng Taây nguyên với vùng Ñoâng Nam boä vaø Baéc trung boä veà maët kinh teá – xaõ hoäi, vùng được xem là cửa ngõ ra biển đông cuûa vuøng Taây Nguyeân vaø caàu noái quan heä kinh teá vuøng Tây nguyên với khu vực Phía Bắc và phía Nam của đất nước . II. Điều kiện tự nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân 1. Ñòa hình : - Phía Taây giaùp nuùi, gò, đồi. - Phía Đông là đồng bằng nhỏ, hẹp, bờ bieån khuùc khuyûu nhieàu vuõng vònh. Ñòa hình taïo nhieàu khaû naêng, vuøng phaùt trieån kinh teá ña daïng 2. Khí haäu : Nhieät đới gió mùa, có mùa khô kéo dài, thời tiết thường hạn hán vào muøa khoâ, luõ luït trong muøa möa baõo. 3. Soâng : Ngaén vaø.

<span class='text_page_counter'>(129)</span> thoâng tin haõy cho bieát caùc thieân tai xaûy ra hàng năm trong vùng . ảnh hưởng thiên tai đến kinh tế vùng như thế nào ? ? Keå teân vaø vò trí phaân boá caùc taøi nguyeân khoáng sản, tài nguyên du lịch thiên nhiên của vùng ? đánh giá giá trị kinh tế các loại tài nguyên này để phát triển các ngành kinh teá naøo ? ? Thieân nhieân trong vuøng taïo theá maïnh cho ngành kinh tế nào phát triển ? đồng thời cũng tạo ra những khó khăn nào cho hoạt động kinh tế trong vùng ? Hoạt động 3 : về mặt dân cư + Kiến thức : HS nắm được đặc điểm về dân cư trú, lao động, chất lượng cuộc sống cuûa daân cö vuøng . + Kĩ năng : khai thác thông tin từ bản thoáng keâ veà caùc chæ tieåu phaùt trieån cuûa daân cö- xaõ hoäi , phaân tích baûn 25.1 vaø 25.2 - Hình thức tổ chức : thảo luận theo cặp Yêu cầu : dựa vào bảng 25.1 nhận xét về sự khác biệt trong cư trú và hoạt động kinh tế giữa phía Đông và Phía Tây của Duyên hải Nam Trung bộ ? ảnh hưởng của vấn đề cư trú này đến sự phát triển kinh tế xã hội vuøng ? Quan saùt baûng 25.2 cho bieát : ? Các chỉ tiêu về dân cư của vùng so với cả nước - Mật độ dân số ? - tỉ lệ tăng tự nhiên ? giải thích - Tæ leä ngheøo ? - Chất lượng cuộc sống (thu nhập bình quaân, maët baèng daân trí, tuoåi thoï) - Tæ leä daân thaønh thò ? giaûi thích GV chốt ý : Dân cư trong vùng có sự khác biệt về mật độ dân cư, dân tộc và hoạt động , kinh tế giữa vùng đồng bằng ven biển với vùng đồi núi phía Tây.. dốc, thường có lũ vaøo muøa möa. 4. Khoáng sản : thaïch anh, thieác, vàng, chì, kẽm, đá quý, đá ốp lát… 6. Rừng đang giảm sút, diện tích rừng che phuû coøn 39%, hiện tượng sa mạc hóa có nguy cơ mở roäng. 7. Biển : bờ biển dài, nhieàu baõi toâm, caù, bãi tắm, đảo nhỏ thuận lợi cho đánh baét, nuoâi troàng thuûy saûn vaø du lòch . III. Ñaëc ñieåm daân cö-xaõ hoäi - Daân cö phaân boá không đều - Phía đông, đại bộ phận người kinh, 1 ít người chăm Mật độ dân số cao 190 người/km2, tập trung ở các thành phoá, thò xaõ. - Phía Tây : Đại bộ phaân caùc daân toäc ít người. Mật độ dân soá thaáp 13 2 người/km . đời sống coøn gaëp nhieàu khoù khaên ..

<span class='text_page_counter'>(130)</span> Cuõng coá : - Vùng Duyên hải Nam Trung bộ có những thuận lợi và khó khăn gì trong phát trieån kinh teá ? - Neâu vaø giaûi thích taàm quan troïng cuûa bieän phaùp haïn cheá quaù trinhg hoang maïc hóa ở một số địa phương Daën doø : Chuaån bò baøi sau vaø hoïc baøi. Tieát Baøi 26.

<span class='text_page_counter'>(131)</span> VUØNG DUYEÂN HAÛI NAM TRUNG BOÄ (tt) I. Muïc tieâu : Sau baøi hoïc, HS caàn 1. Kiến thức : - Hiểu biết vùng Duyên hải Nam Trung bộ có tiềm năng lớn về kinh tế biển - Thông qua việc nghiên cứu cơ cấu kinh tế, HS nhận xét được sự chuyển biến maïnh trong kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa vuøng . - Thấy được vai trò của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đang tác động mạnh tới sự tăng trưởng và phát triển kinh tế ở Duyên Hải Nam Trung bộ. 2. Kó naêng : - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng kết hợp kênh chữ với kênh hình để phân tích và giải thích một số vấn đề quan tâm trong điều kiện cụ thể của Duyên Hải Nam Trung boä. - Đọc, xử lý số liệu và phân tích quan hệ không gian – đất liền – biển và đảo Duyên Hải Nam Trung bộ với Tây Nguyên . II. Troïng taâm baøi : Muïc IX – tình hình phaùt trieån kinh teá III. Thieát bò daïy hoïc : - Lược đồ kinh tế Duyên Hải Nam Trung bộ - Moät soá tranh aûnh - Lược đồ H 6.2 (bài 6) IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : + Vùng Duyên Hải Nam trung bộ có những thuận lợi và khó khăn gì trong phát trieån kinh teá ? + Phân bố dân cư Duyên Hải Nam Trung bộ có những đặc điểm gì ? tại sao phải đẩy mạnh công tác giảm nghèo ở vùng đồi núi phía Tây. 2. GV giới thiệu bài 26 qua nội dung mở đầu SGK trang 59 SGK Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : nông nghiệp - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa noâng nghieäp vuøng . + Kĩ năng : khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong saùch giaùo khoa . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm. Noäi dung ghi baøi IV. tình hình phaùt trieån kinh teá 1. Noâng nghieäp : - Chaên nuoâi boø vaø khai thaùc nuoâi troàng thuûy saûn laø theá maïnh kinh teá vuøng - Sản lượng lương thực trong vùng. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(132)</span> Yêu cầu : HS dựa vào bảng 26.1 SGK đọc vaø phaân tích soá lieäu, nhaän xeùt tình hình phaùt trieån ngaønh noâng nghieäp vuøng, giaûi thích ? ? Vì sao chaên nuoâi boø, khai thaùc vaø nuoâi troàng thuûy saûn laø theá maïnh cuûa vuøng ? ? Dựa vào thông tin trong SGK cho biết đặc điểm sản xuất lương thực của vùng ? vì sao sản xuất lương thực ở đây gặp nhiều khoù khaên ? Quan sát lược đồ 26.1 cho biết ? vò trí caùc baõi toâm, baõi caù thuoäc caùc ñòa phöông naøo ? ? Giaûi thích vì sao vuøng bieãn Nam Trung bộ nổi tiếng nghề làm muối, đánh bắt cá vaø nuoâi thuûy saûn ? (vùng có bờ biển dài, bờ biển khúc khuỷu nhiều vũng vịnh thuận lợi cho việc nuôi troàng, thieát laäp caùc caûng caù thoâng ra bieån đông rộng lớn. Đại bộ phận vùng có khí hậu khô hạn, mùa khô kéo dài, ít cửa sông thuận lợi cho nghề làm muối) - Giaùo vieân choát yù : Noâng nghieäp vaãn laø vấn đề quan tâm hàng đầu, nổi bật nhất là chăn nuôi gia súc lớn, đánh bắt, nuôi trồng thuûy saûn => Ñaëc tröng ngö nghieäp phaùt trieån - Nhưng thiên tai vẫn là vấn đề khó khăn lớn trong phát triển nông nghiệp : khí hậu khô hạn, hiện tượng sa mạc hóa ở các tỉnh cực Nam của Nam Trung Bộ. HS có nêu moät soá bieän phaùp khaéc phuïc thieân tai . Hoạt động 2 : Công nghiệp – dịch vụ - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS Biết được sự phát triển vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp, dòch vuï trong vuøng. + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong. thaáp, vieäc phaùt trieån cây lương thực gặp nhieàu khoù khaên do diện tích đất hẹp, đất xấu, thiếu nước, thời tiết có nhiều thieân tai . + Ngö nghieäp laø theá maïnh cuûa vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä goàm : Nuoâi trồng, đánh bắt thủy saûn, laøm muoái vaø cheá bieán thuûy saûn . 2. Coâng nghieäp : - Saûn xuaát coâng nghieäp coøn chieám tæ trọng nhỏ so với cả nước nhưng tốc độ tăng trưởng khá cao - Bước đầu đã có tiến bộ trong sự hình thành và xây dựng cô caáu CN. - CN cô khí, cheá biến nông sản thực phaåm khaù phaùt trieån. 3. Dòch vuï : Dòch vuï du lòch, giao thoâng vaän taûi laø theá maïnh kinh teá cuûa vùng, tập trung ở ba trung taâm thaønh phoá Đà Nẳng, Quy Nhơn,.

<span class='text_page_counter'>(133)</span> SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động cá nhân (hay caëp) Yêu cầu : Dựa vào bảng 6.6 nhận xét về tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp của vùng Duyên Hải Nam Trung bộ so với cả nước ? Gợi ý : chọn giá trị năm 1995 = 100%, tính giá trị % các năm còn lại so với năm 1995, bổ sung kết quả vào bảng số liệu đã xử lý sau : 1995 2000 2002 D. Haûi 100% Cả nước 100% Dựa vào kết quả số liệu đã xử lý, nhận xét về tốc độ phát triển Giáo viên cung cấp thêm một số thành tựu chuyeån dòch cô caáu ngaønh CN cuûa vuøng Cho HS quan saùt h26.1 ? Keå teân caùc trung taâm coâng nghieäp, caùc ngaønh saûn xuaát trong moãi trung taâm ? Vuøng coù caùc nhaø maùy dieän naøo ? Giaûi thích ? cho bieát vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä có mối quan hệ giao lưu hàng hóa với vuøng Taây Nguyeân vaø caùc vuøng khaùc trong nước phải qua các tuyến đường nào ? ? Vùng quan hệ hàng hóa với các nước thuoäc tieåu vuøng soâng Mekong phaûi qua tuyến đường nào ? vai trò của đường hầm đèo Hải Vân đến sự phát triển kinh tế vuøng ? Cho bieát caùc ñòa danh du lòch cuûa vuøng ? thế mạnh du lịch của vùng dựa vào các tài nguyeân du lòch naøo ? ? Dựa vào thông tin trong SGK cho biết teân caùc tænh thaønh phoá thuoäc vuøng kinh teá trọng diểm miền Trung? Việc xây dựng đường Hầm qua đèo Hải Vân có ý nghĩa gì. Nha Trang Caùc Trung taâm kinh teá troïng ñieåm Mieàn Trung Vuøng kinh teá troïng điểm miền Trung đã tác động mạnh đến sự chuyển dịch cơ caáu kinh teá coù taàm quan trọng ở các vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä, Baéc Trung boä vaø Taây Nguyeân.

<span class='text_page_counter'>(134)</span> đến mối quan hệ kinh tế liên vùng Cuõng coá : 1. Ñaëc tröng kinh teá hieän nay vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä phaùt trieån theo huớng nào ? 2. Duyên Hải Nam Trung bộ đã khai thác tiềm năng kinh tế biển nhế nào ? 3. GV hướng dẫn HS vẽ biểu đồ cột dựa vào bảng 26.3 trang 99 SGK – gợi ý cho HS nhaän xeùt tình hình nuoâi troàng thuûy saûn theo caùc tænh. Nêu một số tầm quan trọng của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đối với sự phát triển kinh tế ở Bắc Trung Bộ, Duyên Hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên ? Dặn dò : Về nhà xem lại bài 24 và bài 26 chuẩn bị thực hành bài 27. Tieát Baøi 27.

<span class='text_page_counter'>(135)</span> THỰC HAØNH KINH TEÁ BIEÅN BAÉC TRUNG BOÄ VAØ DUYEÂN HAÛI NAM TRUNG BOÄ I. Muïc tieâu : - Cũng cố sự hiểu biết về cơ cấu kinh tế biển ở cả Hai vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ, gồm các hoạt động của các hải cảng, nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, nghề muối và chế biến thủy sản xuất khẩu, di lịch dịch vụ biển - Tiếp tục hoàn thiện phương pháp đọc bản đồ, phân tích số liệu thống kê. II. Troïng taâm baøi : Đọc và phân tích xử lý thông tin địa lí về một số không gian lãnh thổ trên lược đồ III. Thieát bò daïy hoïc : - Bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam - Lược đồ kinh tế Việt Nam IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : + Ñaëc tröng kinh teá hieän nay cuûa vuøng Duyeân Haûi Nam trung boä phaùt trieån theo hướng nào ? + Duyên Hải Nam trung bộ đã khai thác tiềm năng kinh tế biển như thế nào ? 2. Bài mới : Thực hành Tiến trình tổ chức Hoạt động 1 : Hoạt động nhóm - Muïc tieâu - Xác định vị trí các cơ sở khai thác tổng hợp kinh tế biển của 2 vùng, nhận biết đặc ñieåm gioáng vaø khaùc nhau veà tieàm naêng kinh teá moãi vuøng . - Kĩ năng đọc và phân tích bản đồ lược đồ Yeâu caàu. 1. Dựa vào các hình 24.3 và 26.1 trong SGK. Bổ sung kiến thức vào bảng sau Baéc Trung boä. Duyeân Haûi Nam trung boä. Teân caùc caûng bieån Teân ñòa phöông coù baõi caù, baõi bieån Tên các cơ sở sản xuất muoái Những bãi biển có giá trị noåi tieáng du lòch 2. Qua bảng trên nhận xét về tiềm năng phát triển kinh tế biển ở Bắc Trung Bộ và Duyeân Haûi Nam trung boä ?.

<span class='text_page_counter'>(136)</span> Gợi ý : - Nhận xét chung tiềm năng phát triển kinh tế biển ở các ngành nào ở cả hai vùng thuộc Duyên Hải miền trung. Nêu rõ những đặc điểm chung của hai miền về mặt tự nhiên : dãy Trường Sơn phía Tây, đồng bằng ven biển hẹp hướng ra biển phía Đông, khí hậu chịu nhiều thiên tai của thời tiết, tiềm năng về du lịch lớn nhờ có chiều bãi biển đẹp, các di sản văn hóa. Người dân có truyền thống đánh bắt và nuôi trồng thủy sản. Do khai thác tổng hợp kinh tế biển là định lượng hướng chung cho caû hai vuøng thuoäc Duyeân Haûi mieàn Trung. - Nhận xét riêng từng vùng : do địa hình bở biển khúc khuỷu, nhiều vũng vịnh biển nước sâu, vị trí vùng Duyên Hải Nam trung bộ là cửa ngỏ thông ra biển của Tây nguyên, của tiểu vùng sông Mekong nên tiềm năng khai thác cảng biển ở Duyên Hải Nam trung bộ lớn. Vùng biển có nhiều bãi tôm cá, có dòng nước trồi nên trữ lượng thủy sản cao. Khí hậu có mùa khô kéo dài, có nhiều khu vực khí hậu khô hạn laøm cho vuøng Duyeân Haûi Nam trung boä coù nhieàu tieàm naêng phaùt trieån ngheà thuûy saûn, ngheà muoái Hoạt động 2 : Hoạt động cá nhân Muïc tieâu : - HS nhận biết sự khác biệt về sản lượng thủy sản 2 vùng, giải thích được sự khác bieät naøy ? Kĩ năng : xử lý và nhận xét bảng thống kê số liệu Yêu cầu : dựa vào bảng 27.1 trong SGK 1. So sánh sản lượng thủy sản nuôi trồng và khai thác của vùng Bắc Trung Bộ và Duyeân Haûi Nam trung boä. Gợi ý : Xử lí số liệu của bảng theo cách sau : 1. Tính tổng sản lượng thuỷ sản nuôi trồng và đánh bắt của hai vùng 2. Tính tỉ trọng % thủy sản ở mỗi vùng so với sản lượng chung của hai vùng. 3. Xử lí số liệu và bổ sung kết quả số liệu đã xử lí vào bảng dưới đây : Tổng sản lượng thuûy saûn caû hai vuøng (nghìn taán). Tổng sản lượng Bắc Trung Bộ Duyeân Haûi thuûy saûn cuûa caû (%) Nam trung boä 2 vuøng (%) (%) Nuoâi troàng 100% Khai thaùc 100% Dựa vào bảng số liệu đã xứ lí nhận xét Giải thích vì sao có sự chênh lệch về sản lượng thủy sản nuôi trồng và khai thác giữa hai vùng . Gợi ý : Dựa vào lược đồ chú ý về chiều dài đường bờ biển, lượng thủy sản có ở bãi cá, bãi tôm vùng nước trồi, thềm lục địa hẹp, có các dòng hải lưu chảy ven bờ theo muøa, khaû naêng phaùt trieån caûng caù.

<span class='text_page_counter'>(137)</span> Cuõng coá : Giáo viên nhắc lại cách sử lý số liệu theo yêu cầu về tỉ trọng kinh tế Dặn dò : Xem trước nội dung bài 28, trả lời các câu hỏi theo lược đồ. Tieát Baøi 28. VUØNG TAÂY NGUYEÂN.

<span class='text_page_counter'>(138)</span> I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Học sinh nắm được vị trí của vùng Tây nguyên từ đó hiểu được tầm quan trọng cuûa vò trí veà kinh teá, xaõ hoäi an ninh quoác phoøng . - Vùng có tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên. Tự nhiên thuận lợi 2. Kó naêng : - Rèn kỹ năng bảng đồ nhận xét bảng số liệu II. Troïng taâm baøi : - Tây nguyên có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng đồng thời có nhiều tiềm năng về tự nhiên để phát triển kinh tế . - Vùng có nhiều dân tộc, có truyền thống đoàn kết, có bản sắc văn hóa vừa đa dạng vừa có nhiều nét đặc thù riêng III. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø 1. Chuaån bò cuûa thaày - Bản đồ tự nhiên của vùng Tây Nguyên . bản 28.2 phóng to. - phieáu hoïc taäp soá 1 : Yếu tố tự nhiên. Ñaëc ñieåm. Giaù trò kinh teá Thuận lợi Khoù khaên. Ñòa hình Khí haäu Soâng ngoøi Tài nguyên khoáng sản, rừng Taøi nguyeân du lòch 2. Chuẩn bị của trò : Đọc và chuẩn bị phiếu học tập số IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : 2. Bài mới :. Giới thiệu bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : vị trí và quy mô lãnh thổ Muïc tieâu + kiến thức : HS biết được vị trí địa lý của vùng, ý nghĩa của vị trí đối với sự phát trieån kinh teá -xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng. + Kó naêng : xaùc ñònh vò trí ñòa lí laõnh thoå trên bản đồ Hình thức tổ chức : cá nhân. Noäi dung ghi baøi I. vị trí địa lí và giới haïn cuûa laõnh thoå Dieän tích : 54.47 km2 Daân soá : 4.4 trieäu người 2002 Vò trí giaùp vuøng Duyeân Haûi Nam Trung Bộ ở phía. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(139)</span> Yêu cầu : dựa vào thông tin trong SGK và hình 28.1 cho bieát vò trí ñòa lí cuûa vuøng Taây nguyên , nhận xét ý nghĩa vị trí địa lý đến sự phát triển kinh tế xã hội của vùng ? (Tây nguyên có vị trí ngã ba biên giới Việt Nam, Lào, Campuchia có khả năng mở rộng giao lưu kinh tế văn hóa với các nước trong bán đảo Đông Dương, các nước trong tieåu vuøng Soâng Mekong) Cho bieát quy moâ laõnh thoå cuûa vuøng? (noùi roõ dieän tích, daân soá vaø soá tænh thaønh phoá ) Giáo viên treo bảng đồ vùng Tây Nguyên ? yêu cầu HS xác định vị trí giới hạn của vuøng Hoạt động 2 : Về điều kiện tự nhiên của Duyeân Haûi Nam Trung Boä - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đến sự phát triển kinh teá cuûa vuøng + Kĩ năng : Phân tích bản đồ khai thác kiến thức Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm hoặc caëp Yeâu caàu : quan saùt hình 28.1, baûng 28.1 vaø thông tin trong SGK, bổ sung kiến thức vaøo phieáu hoïc taäp soá 1. sau khi boå sung xong, hãy trả lời các vấn đề sau ? Ñaëc ñieåm noåi baäc ñòa hình cuûa vuøng Taây Nguyeân laø daïng ñòa hình gì ? keå teân vaø neâu ñaëc ñieåm cuûa caùc cao nguyeân trong vuøng ? Đánh giá giá trị kinh tế của địa hình ? Neâu ñaëc ñieåm khí haäu cuûa vuøng. chi bieát khí hậu của vùng có những thuận lợi cũng như gây ra không ít những khó khăn gì đối với sản xuất nông nghiệp và dịch vụ ? Kể tên và nêu rõ , hướng chảy của các. Ñoâng, giaùp vuøng ñoâng Nam boä, phía Nam giaùp Laøo vaø campuchia ở phía Taây. Taây Nguyeân coù vò trí ngã ba biên giới Vieät Nam. Laøo, Camphuchia coù khaû năng mở rộng giao löu kinh teá vaên hoùa với các nước trong tieåu vuøng soâng Mekong II. Điều kiện tự nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân - ñòa hình : laø khoái cao nguyeân xeáp taàng - Khí haäu : treân neàn khí hậu nhiệt đới cận xích đạo, có khí hậu mieàn nuùi maùt meû . - Soâng ngoøi : laø nôi baét nguoàn cuûa nhieàu soâng : Soâng Ba, Sông Đồng Nai, Soâng Xeâtan, … coù nhieàu thaùc gheành, sông có trữ lượng thủy năng lớn - Đất : diện tích đất badan roäng lớn thuận lợi phát triển caây coâng nghieäp nhiệt đới như cà fê cao su, hoà tieâu, … Rừng có gần 3 triệu ha rừng tự nhiên.

<span class='text_page_counter'>(140)</span> sông chảy ở vùng Tây nguyên. Đánh giá giaù trò kinh teá cuûa caùc soâng ? Cho biết các khu vực nào trong vùng có đất badan. Nêu giá trị kinh tế của các loại đất này . Điều kiện tự nhiên của Tây Nguyên tạo thế mạnh để phát triển các ngành kinh tế naøo ? ? Để khai thác tổng hợp tài nguyên thiên nhiên của vùng theo em cần thực hiện các bieän phaùp gì ? Chú ý giáo viên chia mỗi vấn đề cho từng nhóm tìm hiểu và thảo luận để giải quyết vấn đề . Hoạt động 3 : Dân cư – xã hội - kiến thức : HS nắm được đặc điểm vè cư trú, lao động, chất lượng cuộc sống của daân cö vuøng + Kĩ năng : Khai thác thông tin từ bảng thoáng keâ veà caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa daân cö – xaõ hoäi, phaân tích baûng 28.2 - Hình thức tổ chức : thảo luận theo cặp Yêu cầu : Dựa vào bảng 28.1 và thông tin trong SGK ? Nhaän xeùt caùc chæ tieâu veà daân cö cuûa vuøng so với cả nước - Mật độ dân số, tỉ lệ tăng tự nhiên ? giải thích - Chất lượng cuộc sống (thu nhập bình quaân, tæ leä ngheøo, maët baèng daân trí, tuoåi thoï) - Tæ leä daân thaønh thò ? ? Để phát triển kinh tế vùng cần phải giải quyết các vấn đề gì của dân cư vùng ? (nâng cao chất lượng cuộc sống định canh, ñònh cö, xoùa ngheøo, naâng cao maët baèng dân trí, xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn) Cuõng coá :. - Khoáng sản : ít nhưng một số loại có trữ lượng lớn như boâxit coù giaù trò phaùt trieån coâng nghieäp luyeän kim maøu .. II. Daân cö xaõ hoäi - Taây nguyeân coù toång soá daân laø 4.4 triệu Mật độ dân số tháp nhất cả nuớc (75/km2) - Laø ñòa baøn cö truù cuûa nhieàu daân toäc ít người Đời sống dân cư còn nhieàu khoù khaên vaø đang được cải thiện đáng kể Vấn đề đặt ra cho vuøng laø naâng cao chất lượng cuộc sống ñònh canh ñònh cö, xoùa ngheøo, naâng cao maët baèng daân trí, xây dựng cơ sở hạ taàng noâng thoân, ngaên chặn phá rừng, bảo vệ đất, động vật hoang dã, trồng rừng.

<span class='text_page_counter'>(141)</span> - Trong xây dựng kinh tế xã hội, Tây nguyên có những điều kiện tự nhiên ảnh hưởng thuận lợi và khó khăn gì cho sản xuất ? - Hướng dẫn học sinh làm bài tập số 3 trong SGK. Vẽ biểu đồ thanh ngang thể hiện độ che phủ rừng theo các tỉnh và nhận xét Biểu đồ thanh ngang là dạng biểu đồ cột nằm ngang, cách vẽ giống như biểu đồ cột, chỉ khác là trục hoành biểu hiện giá trị đại lượng, trục tung biểu hiện các đại lượng . Lâm Đồng. 63,.5. Đất Lắc. 50.2. Gia Lai. 49.2. Kom tum. 64 0. 10. 20. 30. 40. 50. 60. 70. 3. Daën doø - Hoïc sinh hoïc baøi vaø laøm baøi taäp soá 3 - Chuaån bò baøi 29. Tieát Baøi 29. VUØNG TAÂY NGUYEÂN (tt). 80. 90. 100.

<span class='text_page_counter'>(142)</span> I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Nhờ thành tựu đổi mới mà Tây Nguyên phát triển khá toàn diện về kinh tế-xã hội - Cơ câu kinh tế đang chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa. Nông lâm nghiệp có sự chuyển hướng theo hướng sản xuất hàng hóa. Tỷ trọng công nghiệp, dịch vụ taêng daàn . - Vai trò trung tâm kinh tế của một số thành phố như Buôn Mê Thuột, Plây Ku, Đà Laït 2. Kó naêng : - Kết hợp kênh hình và kênh chữ để nhận xét và giải thích một số vấn đề bức xúc ở Taây Nguyeân II. Troïng taâm baøi : - Sự phát triển và phân bố sản xuất nông nghiệp , công nghiệp, dịch vụ III. Đồ dùng dạy học - Lược đồ kinh tế Tây Nguyên - Moät soá tranh aûnh veà Taây Nguyeân IV. Bài mới Giới thiệu bài mới như SGK. Noäi dung. Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : về sự phát triển kinh tế chung, noâng nghieäp cuûa vuøng Taây Nguyeân Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa noâng nghieäp vuøng +Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, biểu đồ cột về diện tích và sản lượng, baûng thoáng keâ soá lieäu , thoâng tin trong SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yêu cầu : HS dựa vào hình 29.1, lược đồ 29.2 vaø baûng 29.1. thoâng tin trong SGK ? Khu vực chuyên canh chè, cà phê, cao su ở các địa phươn nào? Giải thích. Diện tích cà phê, cao su được mở rộng có ảnh hưởng đến tài nguyên rừng như thế nào ? ? Taây nguyeân phaùt trieån ngaønh chaên nuoâi. Noäi dung ghi baøi IV. Tình hình phaùt trieån kinh teá 1. Noâng nghieäp : Nông nghiệp giữ vai troø quan troïng haøng đầu trong cơ cấu kinh teá vuøng. a. Troàng troït : - Saûn xuaát caây coâng nghieäp laâu naêm phaùt triển khá nhanh với caây caø pheâ, cao su, cheø, ñieàu. Troàng hoa quaû oân đới . b. Chaên nuoâi : Gia súc lớn (trâu, đàn bò, bò sữa). Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(143)</span> naøo ? Neâu ñaët ñieåm phaân boá caùc ngaønh naøy ? Quan saùt hình 29.1 trong SGK ? Nhaän xeùt tình hình phaùt trieån noâng nghiệp ở Tây Nguyên ? Gợi ý : Lấy số liệu năm 1995 = 100%. Ta có số liệu của bảng 29.1 sau khi xử lý, từ số liệu nhận xét trả lời các câu hỏi sau ? Nhận xét tốc độ phát triển nông nghiệp cuûa vuøng Taây nguyeân ? Nhận xét tốc độ phát triển nông nghiệp từng địa phương trong vùng. ? Tỉnh nào dẫn đầu vùng về giá trị sản xuaát noâng nghieäp ? giaûi thích Gợi ý : cả hai địa phương có đất đỏ badan, coù caùc vuøng chuyeân canh caø pheâ, cao su, cheø, coù coâng nghieäp cheá bieán, vò trí gaàn vuøng Ñoâng Nam boä ? Cho biến những khó khăn và biện pháp giaûi quyeát trong saûn xuaát noâng nghieäp ? Ngành lâm nghiệp trong vùng có những bước tiến bộ nào về phát triển diện tích, về phương thức hoạt động GV chốt ý : Nông nghiệp giữ vai trò quan trọng hàng đầu trong cơ cấu kinh tế vùng, noâng vaø laâm nghieäp ñang chuyeån bieán theo hướng sản xuất hàng hóa theo hướng phục vụ cho xuất khẩu và thị trường rong nước. Hoạt động 2 : sản xuất công nghiệp, dịch vuï - Muïc tieâu + kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp, dòch vuï trong vuøng. + kĩ năng : khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động cá nhân. 2. Laâm nghieäp - Phaùt trieån maïnh kết hợp khai thác với trồng mới và giao khoán bảo vệ rừng. Noâng vaø laâm nghieäp ñang chuyeån bieán theo hướng sản xuất haøng hoùa phuïc vuï cho xuaát khaåu thò trường trong nước. 3. Coâng nghieäp vaø dòch vuï - Coâng nghieäp vaø dòch vuï coù nhieàu chuyeån bieán nhanh : Coâng nghieäp thuûy ñieän, cheá bieán goã, cheá bieán noâng saûn phaùt trieån . - Dòch vuï : a. Xuất khẩu : lớn thứ hai cả nước sau đồng bằng sông Cửu Long (năm 1999 đạt 123 trieäu USD) - Du lòch : Du lòch laø ngaønh kinh teá coù xu hướng phát triển maïnh. Du lòch sinh thaùi vaø vaên hoùa, nghó dưỡng phát triển (Đà Laït, Baûn Buoân).

<span class='text_page_counter'>(144)</span> (hay caëp) - Yêu cầu quan sát bảng 29.2. tính tốc độ phaùt trieån coâng nghieäp cuûa Taây nguyeân vaø cả nước Gợi ý : Lấy số liệu 1995=100%, xử lý số lieäu cuûa baûng treân vaø nhaän xeùt ? Nhaän xeùt tình hình phaùt trieån coâng nghiệp ở Tây nguyên. Giải thích (Trong những năm gần đây tốc độ phát triển công nghiệp ở Tây nguyên cao hơn cả nước ) ? Quan sát lược đồ hình 29.2, cho biết: Taây nguyeân coù caùc ngaønh coâng nghieäp nào? Phân bố ở đâu ? giải thích về sự phân boá . ? Kể tên các nhà máy thủy điện đã và đang xây dựng trong vùng ? Vì sao Taây nguyeân chuù troïng phaùt trieån công nghiệp chế biến lương thực thực phaåm vaø cheá bieán laâm saûn ? ? Taây nguyeân coù caùc ngaønh kinh teá dòch vuï nào phát triển ? sự phát triển các ngành dịch vụ này dựa vào những điều kiện thuận lợi nào ? ? Vùng có mối quan hệ kinh tế với Lào và Campuchia và các nước thuộc tiểu vùng sông Mekong thông qua cửa khẩu và tuyến đường nào ? ? Vùng có mối quan hệ kinh tế với miền Baéc , mieàn Nam, vuøng Duyeân Haûi Nam Trung boä vaø caùc caûng xuaát khaåu baèng caùc tuyến đường giao thông nào ? ? Các tuyến đường trên đặc biệt là tuyến đường Hồ Chí Minh có ý nghĩa gì đến sự thay đổi diện mạo kinh tế vùng ? Giaùo vieân choát : Coâng nghieäp vaø dòch vuï coù nhieàu chuyeån bieán nhanh : coâng nghieäp thuûy ñieän, cheá bieán goã, cheá bieán noâng saûn phaùt trieån. Du lòch laø ngaønh kinh teá coù xu. V. Caùc trung taâm kinh teá : - Buoân Meâ Thuoät :trung taâm coâng nghieäp + Plaây Ku : Coâng nghieäp cheá bieán.

<span class='text_page_counter'>(145)</span> hướng phát triển mạnh. noâng, laâm saûn , thöông maïi, dòch vuï Hoạt động 3 : các trung tâm kinh tế Yêu cầu : quan sát hình 29.2 và thông tin + Đà Lạt : trung tâm trong SGK, keå teân caùc trung taâm kinh teá vaø du lòch sinh thaùi, các ngành kinh tế ở từng trung tâm trong nghĩ dưỡng. vuøng Cuõng coá : - Trong sản xuất nông nghiệp ở Tây Nguyên, ngành kinh tế nào là thế mạnh ? Các ngành này dựa vào những điều kiện thuận lợi nào để phát triển ? - Vì sao Taây nguyeân coù theá maïnh veà du lòch ? Dặn dò : chuẩn bị bài thực hành sau, bài học .. Tieát Baøi 30. THỰC HAØNH : SO SÁNH TÌNH HÌNH SẢN XUẤT.

<span class='text_page_counter'>(146)</span> CÂY CÔNG NGHIỆP LÂU NĂM Ở TRUNG DU MIỀN NÚI BẮC BỘ VỚI TÂY NGUYÊN I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - HS phân tích và so sánh được tình hình sản xuất cây công nghiệp ở hai vùng : tung Du miền núi Bắc Bộ với Tây Nguyên về đặc điểm, thuận lợi, khó khăn, các giải pháp phát triển bền vững . 2. Kó naêng : - Rèn luyện sử dụng bản đồ, phân tích bản số liệu thống kê . - Có kĩ năng viết và trình bày văn bản (đọc trước lớp ) II. Troïng taâm baøi : - Viết bài báo cáo về tình hình sản xuất 1 ngành kinh tế nước ta. III. Đồ dùng dạy học - Lược đồ tự nhiên Việt Nam hoặc kinh tế Việt Nam. - Atlat Ñòa lyù Vieät Nam IV. Tiến trình lên lớp : Hoạt động 1 : So sánh tình hình sản xuất cây công nghiệp lâu năm ở trung Du và miền núi Bắc bộ với Tây Nguyên . - Muïc tieâu : + kiến thức : Cả hai vùng miền núi là hai vùng có kinh tế trọng điểm là cây trồng coâng nghieäp laâu naêm. Tuy cuøng laø mieàn nuùi nhöng do ñaëc ñieåm khaùc nhau veà khí hậu, đất trồng nên cơ cấu cây trồng ở hai miền có sự khác biệt. + Kĩ năng : Khai thác các thông tin từ bản thông tin, lược đồ SGK - Hình thức tổ chức : Hoạt động nhóm - Yêu cầu : làm bài tập 1 theo yêu cầu và hướng dẫn của SGK Bài 1 : Dựa vào bản thông tin bảng 30.1 SGK về tình hình sản xuất một số cây công nghiệp lâu năm ở Tây Nguyên, trung du miền núi Bắc Bộ, năm 2001 1. Cho biết những cây công nghiệp lâu năm nào được trồng ở cả hai vùng, cây công nghiệp lâu năm nào được trồng ở Tây nguyên và không được trồng ở Trung du mieàn nuùi Baéc boä ? giaûi thích taïi sao ? Gợi ý : Cà fê là loại cây công nghiệp nhiệt đới thích hợp nhiệt độ nóng quanh năm, có khả năng chịu hạn và thích hợp trên đất badan, Cao su là cây công nghiệp nhiệt đới chịu nóng và thích hợp với đất badan, cây chè là cây công nghiệp cận nhiệt đới thích hợp với miền đất feralit trên đá vôi, sự khác biệt về thời tiết và đất trồng làm cho cơ cấu cây trồng hai miền có sự khác biệt . 2. Nhận xét về diện tích , sản lượng cây cà chè, cà phê ở hai vùng ? giải thích ..

<span class='text_page_counter'>(147)</span> (sự chênh lệch về mặt tự nhiên của hai vùng làm cho diện tích và năng suất chè, cà phê hai vùng có sự khác biệt) Hoạt động 2 : Viết báo cáo về tình hình sản xuất, phân bố và tiêu thụ sản phẩm cuûa moät trong hai caây coâng nghieäp : caø pheâ, cheø. - Muïc tieâu : + Kiến thức: HS biết tình hình sản xuất và phân bố cây cà phê hay cây chè là những cây công nghiệp đặc trưng cho mỗi vùng ( Trung Du miền núi Bắc bộ hay Tây Nguyên ) là nơi có những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mỗi loại cây trồng ở mỗi vùng. + Kĩ năng : thu thập thông tin qua bảng thống kê số liệu, lược đồ kinh tế, biểu dồ vaø caùc thoâng tin trong SGK . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yeâu caàu : chia nhoùm 1,2 vieát baùo caùo veà caây caø pheâ, nhoùm 3,4 vieát baùo caùo veà caây cheø. Tö lieäu thaûo luaän Đối với cây cà phê : xem lược đồ 8.2, 29.2, biểu đồ hình 29.1 và thông tin bổ sung maø giaùo vieân cung caáp qua baûng phuï Đối với cây chè : xem lược đồ 8.2, 18.1 và thông tin bổ sung mà giáo viên cung cấp qua baûng phuï THOÂNG TIN BOÅ SUNG GIAÙO VIEÂN CUNG CAÁP QUA BAÛNG PHUÏ. Tình hình sản xuất cà fê và chè ở nước ta. Naêm 1990 1995 2000 2003. Caø pheâ Dieän tích Sản lượng 119.3 92 186.4 218 561.9 802.5 513.7 771.2. Cheø Dieän tích 60 66.7 87.7 116.2. Sản lượng 32.2 40.2 69.9 94.5. Tình hình xuất khẩu cà phê và chè của nước ta qua các năm ( đơn vị : nghìn tấn). Theo nieân giaùm thoángkeâ 2003. Saûn phaåm xuaát khaåu 1995 2000 2001 2002 2003 Caø pheâ 248.1 733.9 931 722 749 Cheø 18.8 55.6 67.9 77 59.8 Các nhóm thảo luận và viết báo cáo ngắn gọn theo mẫu dưới đây (Phiếu học tập ) 1. Sinh thái cây chè (cà phê):____________________và đất ___________________ Có nhu cầu về nước ___________________________công chăm sóc ____________ Đòi hỏi phải có cở chế biến và các cơ sở hạ tầng kĩ thuật _____________________ _____________________________________________________________________.

<span class='text_page_counter'>(148)</span> 2. Vuøng troàng : Vuøng troïng ñieåm saûn xuaát cheø (caøpheâ), ghi roõ caùc ñia phöông canh tác loại cây này :_______________________________________________________ _____________________________________________________________________ 3. Tình hình sản xuất chè (càphê)trong thời gian qua _________________________ _____________________________________________________________________ 4. Sản phẩm được xuất khẩu sang các thị trường _____________________________ _____________________________________________________________________ 5. Tình hình xuất khẩu chè (càphê) trong thời gian qua _______________________ _____________________________________________________________________ 6. Những thuận lợi và khó khăn để phát triển chè (càphê) hiện nay _____________ _____________________________________________________________________ 7. Những biện pháp, và phương pháp phát triển các sản phẩm này ______________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Daën doø : chuaån bò oân taäp hoïc kì 1 NOÄI DUNG BOÅ SUNG : ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Tieát Baøi.

<span class='text_page_counter'>(149)</span> OÂN TAÄP HOÏC KÌ I I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Hệ thống hóa những kiến thức đã học về tự nhiên, dân cư, xã hội của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, vùng đồng bằng Sông Hồng, vùng Bắc Trung Bộ, vùng Duyeân Haûi Nam Trung Boä vaø vuøng Taây Nguyeân 2. Kó naêng : - Rèn luyện các kĩ năng đọc, phân tích, lược đồ biểu đồ, bảng số liệu thống kê II. Troïng taâm baøi : - Nhận biết : Các đặc điểm về tự nhiên từng vùng qua lược đồ, biểu đồ . - Hiểu một số quan hệ giữa các yếu tố tự nhiên tạo nên sự đa dạng về tự nhiên của từng vùng, những đặc điểm về dân cư và xã hội đã hình thành nên nét cơ bảng riêng từng khu vực III. Đồ dùng dạy học - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Bản đồ kinh tế Việt Nam - Lược đồ từng vùng tự nhiên và kinh tế Việt Nam IV. Tiến trình lên lớp : CAÂU HOÛI OÂN TAÄP 1. Dựa vào hình 17.1 nêu sự khác biệt về điều kiện tư nhiên và thế mạnh kinh teá cuûa hai tieåu vuøng Ñoâng Baéc vaø Taây Baéc ? giaûi thích vì sao khai thaùc khoáng sản là thế mạnh của tiểu vùng Đông Bắc, còn phát triển thủy điện là theá maïnh cuûa vuøng Taây Baéc ? 2. Quan saùt hình 18.1 xaùc ñònh caùc nhaø maùy nhieät ñieän, thuûy ñieän, trung taâm coâng nghieäp, luyeän kim, cô khí, hoùa chaát cuûa vuøng Trung Du vaø mieàn nuùi Baéc Boä. 3. Điều kiện tự nhiên của vùng đồng bằng sông Hồng có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế ? tại sao ?. 4. Dựa vào bảng dưới đây : Naêm. 1995 1998 2000 2002 Cả nước 363.1 407.6 444.8 463.8 Baéc Trung Boä (kg) 235.1 251.6 302.1 333.7 Nhận xét bình quân lương thực theo đầu người ở Bắc Trung Bộ? Giải thích vì sao ? 5. Dựa vào bảng 22.1 vẽ biểu đồ đường thể hiện tốc độ tăng dân số, sản lượng lương thực và bình quân lương thực theo đầu người ở đồng bằng Sông Hồng? cho biết ảnh hưởng của việc giảm tỉ lệ tăng dân số tới đảm bảo lương thực cuûa vuøng ?.

<span class='text_page_counter'>(150)</span> 6. Quan sát hình 25.1 xác định vị trí giới hạn của vùng Duyên Hải Nam trung Bộ ? trong phát triển kinh tế xã hội vùng có những thuận lợi và khó khăn gì? 7. Duyên hải Nam Trung Bộ đã khai thác tiềm năng kinh tế biển như thế nào ? 8. Dựa vào hình 24.3 và 26.1 xác định các cảng biển, bãi cá, bãi tôm, cơ sở muối, bãi biển có giá trị du lịch ở Bắc Trung Bộ và duyên Hải Nam trung boä. Nhaän xeùt tieàm naêng phaùt trieån kinh teá bieån cuûa vuøng ? 9. So sánh sự khác nhau về cơ cấu cây công nghiệp lâu năm giữa Trung du và miền núi phía Bắc với Tây Nguyên ? giải thích vì sao có sự khác nhau đó ? 10. Dựa vào hình 20.1 nhận xét mật dộ dân số của đồng bằng Sông Hồng so với Trung du miền núi bắc bộ, tây Nguyên và cả nước ? mật độ dân số ở đồng bằng Sông Hồng có thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát triển kinh tế xã hoäi? Dặn dò : chuẩn bị ôn lại các kiến thức đã được ghi chép. Phần bổ sung : bổ sung thông tin phản hồi các câu hỏi trên, hoặc thay đổi hình thức nội dung ôn tập theo hướng dẫn của sở giáo dục, phòng giáo dục Phaàn boå sung : ........................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... .................................................................................................................................... Tieát Baøi 31.

<span class='text_page_counter'>(151)</span> VUØNG ÑOÂNG NAM BOÄ I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - HS nắm được vị trí của vùng Đông Nam bộ. Vùng có tiềm năng phát triển kinh tế raát ña naêng . - Nắm được các đặc điểm dân cư – xã hội - Vùng có chỉ tiêu phát triển kinh tế – xã hội cao nhất trong nước 2. Kó naêng : - Rèn kĩ năng đọc và nhận xét bảng số liệu , lược đồ. - kết hợp giữa kênh chữ va kênh hình để rút ra những đặc điểm về tự nhiên, kinh tế II. Troïng taâm baøi : - Hs nắm được vị trí giới hạn vùng Đông Nam bộ. - ĐNB có điều kiện tự nhiên địa hình, sông ngòi rất thuận lợi để phát triển kinh tế – xaõ hoäi . - Taøi nguyeân : + Đất : Phát triển trồng cây công nghiệp + Rừng và biển : có tiềm năng lớn về du lịch, về nguồn thủy sản + Dân cư : có nguồn lao động dồi dào . III. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø 1. Chuaån bò cuûa thaày : - Bản đồ tự nhiên của vùng Đông Nam Bộ, bảng 30.2 phóng to. - Phieáu hoïc taäp soá 1 Yếu tố tự nhiên. Ñaëc ñieåm. Giaù trò kinh teá Thuận lợi Khó khăn. Ñòa hình Khí haäu Soâng ngoøi Tài nguyên khoáng sản, rừng Taøi nguyeân du lòch 2. Chuẩn bị của trò : Đọc bài và chuẩn bị phiếu học tập IV. Tieán trình daïy hoïc 1. Baøi cuõ : 2. Bài mới :. - Giới thiệu bài mới Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung ghi baøi. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(152)</span> Hoạt động 1 : vị trí và quy mô lãnh thổ Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được vị trí địa lý của vùng, ý nghĩa vị trí đối với sự phát triển kinh teá xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng + Kó naêng : xaùc ñònh vò trí ñòa lyù laõnh thoå trên bản đồ . - Hình thức hoạt động : cá nhân Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK và hình 31.1 ? Xác định giới hạn vị trí của vùng ? cho biết ý nghĩa vị trí Đông Nam Bộ đối với sự phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi trong vuøng . (Ñoâng Nam Boä coù vò trí ñaëc bieät : vò trí trung tâm ở khu vực Đông Nam Á, là cầu noái vuøng Taây Nguyeân vaø Duyeân Haûi Nam Trung Bộ với đồng bằng Sông Cửu Long nên có ý nghĩa quan trọng đến sự phát trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng ) ? cho bieát quy moâ laõnh thoå cuûa vuøng Hoạt động 2 : Điều kiện tự nhiên - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi và khó khăn của tự nhiên đến sự phát triển kinh teá cuûa vuøng . + Kĩ năng : phân tích bản đồ, bảng thông tin để khai thác kiến thức - Hình thức tổ chức hoạt động : hoạt động nhóm hoặc cặp Yeâu caàu : quan saùt hình 31.1 baøng 31.1 vaø thông tin SGK, hãy trả lời các vấn đề sau : ? Ñaëc ñieåm noåi baät veà ñòa hình cuûa vuøng ? Đánh giá giá trị kinh tế của địa hình ? ? Vùng có kiểu khí hậu gì ? Đánh giá ảnh hưởng khí hậu đến nông nghiệp vùng ? ? vùng có loại đất nào ? loại đất nào chiến diện tích lớn. Cho biết giá trị nông nghệp của đất trong vùng . ? Cho bieát caùc taøi nguyeân bieån cuûa vuøng.. I. Vò trí ñòa lí vaø quy moâ cuûa laõnh thoå - Dieän tích vuøng : 23550 km2 - Daân soá : 10.9 trieäu người (2002) - Vò trí : giaùp Taây Nguyeân vaø Duyeân Haûi Nam Trung Boä và phía đông, đồng bằng Sông Cửu Long ở Phía Taây Camphuchia ởphía Baéc vaø bieån ñoâng veà phía ñoâng Nam. Ñoâng Nam boä coù ví trí ñaëc ñieåm : vò trí trung tâm ở khu vực Ñoâng Nam AÙ laø caàu noái vuøng Taây Nguyeân vaø Duyeân Haûi Nam Trung Boä với đồng bằng Sông Cửu Long nên có ý nghóa quan troïng đến sự phát triển kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng 2. Điều kiện tự nhieân vaø taøi nguyeân thieân nhieân : - Địa hình : đồi núi thấp bề mặt thoải . - Khí haäu : caän xích đạo nóng ẩm  cây troàng phaùt trieån quanh naêm . - Soâng ngoøi : soâng Đồng Nai, có giá tri.

<span class='text_page_counter'>(153)</span> Nên khả năng phát triển tổng hợp các ngaønh kinh teá bieån, giaù trò kinh teá cuûa coân đảo đến sự phát triển kinh tế vùng . Gợi ý : nêu giá trị vị trí, tài nguyên (khoáng sản, thủy sản)giá trị về du lịch ? Vùng có các loại tài nguyên khoáng sản nào ? Phân bố ở đâu ? giá trị kinh tế các taøi nguyeân naøy Hoạt động 3 : Dân cư xã hội trong vùng . + Kiến thức: HS nắm được đặc điểm về dân cư trú, lao động, chất lượng cuộc sống cuûa daân cö vuøng . + Kĩ năng : khai thác thông tin từ bảng thoáng keâ veà caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa daân cö – xaõ hoäi - Hình thức tổ chức : thảo luận theo cặp ? yêu cầu : Dựa vào bảng 31.2 và thông tin trong SGK haõy trình baøy troùm taét veà ñaëc ñieåm daân cö – xaõ hoäi vuøng Ñoâng Nam Boä (chú ý so sánh với bình quân cả nước) - Mật độ dân số, tỉ lệ tăng tự nhiên ? giải thích . - Chất lượng cuộc sống (thu nhập bình quân, tỉ lệ thất nghiệp ở đô thị, việc thiếu việc làm ở nông thôn, mặt bằng dân trí, tuoåi thoï) - Tæ leä daân thaønh thò ? ? Vì sao tỉ lệ tăng dân số qtự nhiên của vùng không cao nhưng mật độ dân số trong vùng rất cao so với cả nước ? chobiết địa phương nào có mật độ dân số trong vùng rất cao so với cả nước ? cho biết địa phương nào có mật độ dân số rất cao ? (do thu nhập cao, mức độ đô thị hóa cao, chất lượng cuộc sống cao, sự hình thành nhiều khu công nghiệp mới trong vùng và TP.HCM đã tạo sức hút mạnh với lao động nhập cư từ các nơi trong cả nước ). thuûy ñieän , cung caáp nước cho sản xuất và sinh hoạt . - Taøi nguyeân : + Đất : đất badan, đát xám phát triển caây coâng nghieäp . + Rừng : không nhieàu nhöng coù yù nghĩa lớn về mặt du lịch và đảm bảo nguoàn thuyû saûn =cho caùc soâng trong vuøng . + Bieån : bieån aám, ngư trường rộng, hải saûn phong phuù gaàn đường hàng hải quốc teá. Theàm luïc ñòa noâng roäng, giaøu tieàm naêng daàu khí . 3. Ñaëc ñieåm daân cö xaõ hoäi : - Daân cö xaõ hoäi vuøng phaùt trieån cao hôn các vùng trong nước, thu nhaäp bình quaân cao, maët baèng daân trí và trình độ tay nghề kó thuaät cao, tæ leä daân thaønh thò cao nhaát nước . Daân soá : 10.8 trieäu người à dân đông, thị trường rộng, lao động nhiều . Khó khăn : lao động từ nơi khác đến nhieàu neân daân soá.

<span class='text_page_counter'>(154)</span> tăng cao gây sức ép dân số đến các đô thò trong vuøng . Cuõng coá : - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế ở Đông Nam Bộ ? - Vì sao Đông Nam Bộ có sức hút mạnh đối với lao động cả nước ? - Hướng dẫn học sinh vẽ biểu đồ cột chồng : trước hết phải xử lý số liệu ra % dạng cô caáu daân soá thaønh thò va noâng thoân 100% 80% 60% 40% 20% 0%. Naêm 1995 Noâng thoân (%) Thaønh thò (%). 1995. 2000. 2002. Daën doø : - HS hoïc baøi vaø laøm baøi taäp soá 3 - Chuaån bò baøi 32. Tieát Baøi 32. 2000. 2002.

<span class='text_page_counter'>(155)</span> VUØNG ÑOÂNG NAM BOÄ (tt) I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Hiểu được Đông Nam Bộ là vùng có cơ cấu kinh tế tiến bộ nhất so với các vùng trong cả nước. Công nghiệp dịch vụ chiếm tỉ lệ cao trong GDP. Sản xuất nông nghiệp chiếm tỉ trọng nhỏ nhưng giữ vai trò quan trọng. Bên cạnh những thuận lợi, các ngành này cũng có những khó khăn, hạn chế nhất định. Hiểu một khái niệm tổ chức lãnh thổ công nghiệp tiên tiến như khu công nghệ cao, khu chế xuất. 2. Kó naêng : - Kết hợp kênh hình, chữ để phân tích nhận xét. II. Troïng taâm baøi : - Sự phát triển và phân bố nông nghiệp, công nghiệp . III. Thieát bò daïy hoïc - Lược đồ kinh tế Việt Nam - Lược đồ vùng Đông Nam Bộ IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra Baøi cuõ : - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng như thế nào đến sự phaùt trieån kinh teá Ñoâng Nam boä ? - Vì sao Đông Nam bộ có sức thu hút mạnh đối với lao động cả nuớc ? 2. Giảng bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : công nghiệp - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp trong vuøng. + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK . ? Nhaän xeùt veà cô caáu GDPcuûa vuøng Ñoâng Nam Bộ so với cả nước ? cơ cấu này biểu hiện nền kinh tế vùng có mức độ phát trieån nhö theá naøo ? ? quan sát lược đồ hình 32.2 trong SGK ? Nhaän xeùt veà cô caáu coâng nghieäp vuøng coù thế mạnh ở ngành sản xuất nào ? giải thích. Noäi dung ghi baøi IV. tình hình phaùt trieån kinh teá. Vuøng Ñoâng Nam Boä coù cô caáu kinh teá tieán boä với công nghiệp – xây dựng chiếm tỉ troïng cao, noâng laâm ngö nghieäp coù tæ troïng thaáp trong cô caáu GDP nhöng vaãn giữa vai trò quan troïng . 1. Coâng nghieäp : Saûn xuaát coâng nghiệp với cơ cấu đa. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(156)</span> ? Keå teân caùc trung taâm coâng nghieäp vaø cho bieát caùc ngaønh coâng nghieäp vaø cho bieát các ngành công nghiệp ở các trung tâm công nghiệp lớn. Giải thích về sự phân bố các ngành công nghiệp ở từng trung tâm. ? Vì sao saûn xuaát coâng nghieäp taäp trung chủ yếu ở TP.HCM (vị trí, nguồn lao động, sức mua thị trường, tay nghề kĩ thuật, cơ sở hạ tầng là các yếu tố thu hút sự tập trung sản xuất công nghieäp) ? Sự phân bố tập trung các trung tâm công nghieäp Bieân Hoøa, TP.HCM vaø Vuõng Taøu tạo ra những thuận lợi gì trong sản xuất và đồng thời gây ra những vấn đề gì cho môi trường ? GV neân chia moãi caâu hoûi cho moät nhoùm thảo luận để giải quyết . GV choát yù : vuøng Ñoâng Nam boä coù cô caáu kinh tế tiến bộ với công nghiệp-xây dựng chieám tæ troïng cao, noâng laâm ngö nghieäp coù tæ troïng thaáp trong cô caáu GDP Sản xuất công nghiệp với cơ cấu đa dạng tập trung chủ yếu ở thành phố Hồ Chí Minh, Bieân Hoøa, Vuõng Taøu. Ngaønh coâng nghiệp chế biến lương thực thực phẩm, chế bieán haøng tieâu duøng saûn xuaát vaät lieäu xaây dựng là thế mạnh của vùng. Hoạt động 2 : nông nghiệp - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng – cuûa noâng nghieäp vuøng. + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK. - Hình thức tổ chức : Hoạt động cá nhân (caëp) - Yêu cầu : Quan sát lược đồ 32.2và bảng. daïng : Khai thaùc daàu khí, hoùa daàu, cô khí, điện tử, công nghệ cao, ngaønh coâng nghieäp cheá bieán lương thực thực phaåm, cheá bieán haøng tieâu duøng, saûn xuaát vật liệu xây dựng tập trung chủ yếu ở TP.HCM, Bieân Hoøa, vuõng Taøu Khoù khaên cuûa coâng nghieäp hieän nay laø cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng phát triển sản xuất, chất lượng môi trường đang suy giaûm.. 2. Noâng nghieäp Ñoâng Nam Boä laø vuøng chuyeân canh các loại cây công nghieäp quan troïng trong cả nước đặc bieät laø Cao su. Caây coâng nghieäp khaùc : caø pheâ, ñieàu ..... caùc loại cây công nghiệp ngắn ngày : lạc, đậu,.

<span class='text_page_counter'>(157)</span> 32.2 trong SGK cho bieát . töông, mía, thuoác laù, ? Nhóm cây trồng nào được phát triển chủ cây ăn quả cũng yếu ở Vùng Đông Nam Bộ ? được chú ý phát ? Cao su được trồng ở các địa phương nào? triển. ?Giải thích vì sao cao su được chú trọng Ngành chăn nuôi gia trồng nhiều ở Vùng Đông Nam Bộ ? súc và gia cầm được (cao su laø caây öa khí haäu noùng quanh naêm, chuù yù phaùt trieån theo ít gió và phát triển tốt trên đất badan và hướng chăn nuôi đất xám) coâng nghieäp. ? Vùng lúa được trồng ở khu vực nào ? ? Cho bieát vai troø cuûa Hoà Daàu Tieáng vaø Hồ Trị An đối với sản xuất nông nghiệp trong vuøng. ? Ngaønh chaên nuoâi vaø thuûy saûn trong vuøng phaùt trieån ra sao ? GV choát yù : Ñoâng Nam boä vuøng chuyeân canh các loại cây công nghiệp quan trọng trong cả nước đặt biệt là cao su. Các cây coâng nghieäp khaùc : caø pheâ, ñieàu, ..., caùc loại cây công nghiệp ngắn ngày như : lạc, đậu tương, mía, thuốc lá, cây ăn quả cũng được chú ý phát triển. Cuõng coá : - Công nghiệp vùng Đông Nam Bộ có cơ cấu khác so với Đồng bằng Sông Hồng ở ñaëc ñieåm naøo ? Giaûi thích . - Dựa vào những điều kiện thuận lợi nào mà Đông Nam Bộ trở thành vùng chuyên canh cây công nghiệp quan trọng nhất cả nước ? Daën doø : - Laøm baøi taäp soá 3 trong SGK - Chuẩn bị trước nội dung bài 33 qua việc trả lời các câu hỏi của các bảng số liệu thống kê và biểu đồ.. Tieát Baøi 33.

<span class='text_page_counter'>(158)</span> VUØNG ÑOÂNG NAM BOÄ (tt) I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Hiểu dịch vụ là lĩnh vực kinh tế phát triển mạnh và đa dạng, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đất, khí hậu góp phần thúc đẩy sản xuất và giải quyết việc làm. - Kĩ năng : Phương pháp kết hợp kênh chữ và kênh hình để phân tích và giải thích một số vấn đề kinh tế của Đông Nam bộ. - Thái độ : tin tưởng về triển vọng kinh tế địa phương . II. Troïng taâm baøi : - Kinh teá dòch vuï - Vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam III. Thieát bò daïy hoïc - Lược đồ kinh tế Việt Nam - Lược đồ vùng Đông Nam Bộ - Baûng thoâng tin phuï (thoâng tin boå sung). Tieâu chí. Ñôn vò. 1995 2000 2002 Giá trị % so với Giá trị % so với Giá trị % so với cả nước cả nước cả nước 45077.4 35.8 79099.6 34.9 94058 33.1. Tổng bán lẻ Tỉ đồng haøng hoùa Soá lượng Triệu 180.6 31.3 144.8 31.3 263.2 30.3 hành khách lược vaän chuyeån Khối lượng Nghìn 21620 17.1 33087 17.5 38065.7 15.9 haønh hoùa taán vaän chuyeån Soá maùy Chieác 238308 31.9 96272 34.3 1598936 28.2 điện thoại IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra Baøi cuõ : - Trình baøy ñaëc ñieåm neàn noâng nghieäp ñoâng Nam Boä ? Coâng nghieäp vuøng Đông Nam bộ có cơ cấu khác với đồng bằng Sông Hồng ở đặc điểm nào . - Dựa vào những điều kiện thuận lợi nào mà Đông Nam Bộ trở thành vùng chuyên canh cây công nghiệp quan trọng nhất cả nước ?.

<span class='text_page_counter'>(159)</span> 2. Giảng bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 :Kinh tế dịch vụ - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được sự phát triển và phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa ngaønh dòch vuï trong vuøng . + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yeâu caàu : Quan saùt baûng thoâng tin phuï (thay cho baûng 33.1 cuûa SGK ) ? Nhận xét về tổng mức bán lẻ hàng hoá của vùng so với cả nước ? ? Tỉ trọng phần trăm mức bán lẻ của vùng Đông Nam bộ so với cả nước có giảm hơn naêm 1995 nhöng giaù trò baùn leû trong vuøng vaãn taêng hay giaûm. Giaûi thích ? (Mức bán lẻ của vùng từ năm 1995 đến 2002 vẫn ở mức cao so với cả nước ? giá tri baùn leû cuûa vuøng taêng, nhöng tæ troïng so với cả nước có giảm. chứng tỏ ngành dịch vụ của vùng khác cũng đang cùng với vùng Đông Nam Bộ có bước phát triển ) ? Nhận xét về khối lượng vận chuyển hàng hoùa veà haønh khaùch cuûa vuøng Ñoâng Nam bộ so với cả nước ? giải thích về việc giảm tỉ trọng % lượng vận chuyển của ngành giao thông vùng so với cả nước ? ? Dựa vào hình 14.1, cho biết từ TP.HCM có thể đi đến các thành phố khác trong nước bằng những loại hình giao thông nào? ? nhận xét về tốc độ phát triển và tỉ trọng cuûa ngaønh böu chính vieãn thoâng vuøng so với cả nước ? ? Vì sao dịch vụ du lịch được phát triển mạnh ở các vùng Đông Nam Bộ ? kể các tuyến dịch vụ diễn ra sôi động trong vùng.. Noäi dung ghi baøi 3. Dòch vuï : Ñoâng Nam boä coù những điều kiện thuận lợi để phát trieån ngaønh dòch vuï : vuøng ñoâng daân, coù sức mua cao, lao động có trình độ tay ngheà cao. Coù nhieàu ngaønh coâng nghieäp vaø nhieàu ngaønh kinh teá phaùt trieån, coù maïng lưới giao thoâng phaùt trieån, cô sở phát triển của coâng nghieäp . - Giao thoâng : Tp.HCM là đầu mối giao thoâng quan trọng hàng đầu cả nước với nhieàu tuyeán giao thoâng đến khắp miền trong và ngoài nước.. - Đầu tư nước ngoài vào vùng chieám tæ leä cao nhất nước (chiếm 50.1% vốn nước ngoài của cả nước). Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(160)</span> Quan sát lược đồ 33.1 trong SGK ? Nhận xét về đầu tư nước ngoài vào vùng Ñoâng Nam Boä. Giaûi thích vì sao vuøng Đông Nam bộ có sức hút đầu tư nước ngoài rất mạnh mẻ ? (Vuøng coù caùc ñieàu kieän : vò trí, nguoàn lao động dồi dào có tay nghề, sức mua cao, hệ thống giao thông tương đối hoàn chỉnh, dòch vuï phaùt trieån, coù caùc trung taâm coâng nghiệp chế biến, hoạt động Xuất nhập khaåu phaùt trieån . ? Đông nam Bộ có những điều kiện thuận lợi gì để phát triển ngành dịch vụ ? Giáo viên gợi ý : Ngành kinh tế dịch vụ đang phát triển mạnh và đa dạng cùng với sự phát triển công nghiệp . Hạot động 2 : các trung tâm kinh tế và vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam. -Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết các trung tâm kinh tế quan troïng cuûa vuøng, vò trí vaø vai troø cuûa vuøng kinh teá troïng ñieåm phía nam trong nền kinh tế nước ta . + Kó naêng : phaân tích baûng thoáng keâ soá liệu, biểu đồ khai thác thông tin trong SGK - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhân hay caëp Yêu cầu : Dựa vào lược đồ hình 32.2 cho bieát teân vaø quy moâ cuûa caùc trung taâm kinh tế ở vùng Đông Nam bộ ? ? Dựa vào thông tin và bảng 32.2 trong saùch giaùo khoa ? Cho bieát quy moâ cuûa vuøng kinh teá troïng ñieåm phía nam ? ? Vì sao vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam có tầm quan trọng đặc biệt đối với cả nước. ? Dựa vào bảng 33.3 nhận xét về vị trí vuøng troïng ñieåm kinh teá phía Nam trong ba. V. Caùc trung taâm kinh teá vaø vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam - Trung taâm kinh teá : + TP.HCM : Trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc, coâng nghieäp, dịch vụ lớn nhất của nước. + TP Bieân Hoøa : Trung taâm coâng nghieäp dòch vuï. TP. Vuõng Taøu : Trung taâm coâng.

<span class='text_page_counter'>(161)</span> vùng kinh tế trọng điểm cả nước ? Giaùo vieân choát yù : vuøng kinh teá troïng điểm phía Nam có vai trò quan trọng đối với Đông Nam Bộ và cả nước.. nghieäp, daàu khí vaø du lòch - vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam coù vai troø quan trọng đối với Ñoâng Nam Boä vaø đối với cả nước. Sự phaùt trieån kinh teá cuûa vuøng seõ laø động lực cho sự phaùt trieån kinh teá của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long, Taây nguyeân vaø Duyeân Haûi Nam Trung Boä.. Cuõng coá : - Đông nam bộ có những điều kiện thuận lợi gì để phát triển ngành dịch vụ - Hướng dẫn học sinh cách xử lý số liệu để làm bài tập số 3 trong SGK Dặn dò : Làm bài tập số 3 ở nhà, xem trước yêu cầu nội dung bài thực hành (bài 34).

<span class='text_page_counter'>(162)</span> Ngày soạn: 8/1/2017. Tieát 38 Baøi 34 THỰC HAØNH PHAÂN TÍCH MOÄT SOÁ NGAØNH COÂNG NGHIEÄP TRỌNG ĐIỂM Ở ĐÔNG NAM BỘ I. Muïc tieâu :.

<span class='text_page_counter'>(163)</span> - Cũng cố kiến thức đã học về những điều kiện thuận lợi, khó khăn trong quá trình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa vuøng, laøm phong phuù hôn khaùi nieäm veà vai troø troïng ñieåm cuûa vuøng kinh teá phía Nam - Rèn luyện kĩ năng xử lý, phân tích số liệu thống kê về một số ngành công nghieäp troïng ñieåm. - Có khả năng lựa chọn những biểu đồ thích hợp, tổng hợp kiến thức theo câu hỏi hướng dẫn - Hoàn thiện phương pháp kết hợp kênh hình, kênh chữ và liên hệ với thực tieån . II. Thieát bò daïy hoïc - Bản đồ treo tường vị trí địa lí tự nhiên hoặc kinh tế - Biểu đồ tự vẽ bài tập số 1 III. tổ chức dạy học : 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ - Đông Nam bộ có những điều kiện thuận lợi gì để phát triển các ngành dòch vuï? - Tại sao tuyến du lịch từ TP.HCM đến Đà Lạt, Nha Trang, Vũng Tàu quanh năm hoạt động nhộn nhịp ? 3. Bài mới Hoạt động thầy và trò Noäi dung boå sung Hoạt động 1 : Phân tích vẽ biểu đồ các ngành công nghiệp troïng ñieåm Ñoâng Nam Boä . - Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt baûng 34.1 - Nêu một số ngành công nghiệp trọng điểm ở Đông Nam bộ ? - Cho bieát caùc ngaønh coâng nghieäp troïng ñieåm vaø tæ troïng cuûa nó so với cả nước là bao nhiêu ? Vẽ biểu đồ : trước khi vẽ biểu đồ giáo viên có thể đặc câu hỏi để dẫn dắt học sinh chọn biểu đồ nào cho thích hợp. Ơû bài này thích hợp nhất là hướng dẫn học sinh vẽ biểu đồ cột theo các bước sau GV hướng dẫn học sinh khá, giỏi lên bảng vẽ và cả lớp vẽ theo sự hướng dẫn của thầy cô B1 : vẽ hệ trục tâm O. Trục tâm chia thành 10 đoạn tương ứng 10% mỗi đoạn, đầu mút ghi %..

<span class='text_page_counter'>(164)</span> B2 : Trục hành có độ dài hợp lý chia đều 8 đoạn, đánh dấu điểm cuối đoạn 1 để làm dấu vẽ cột dầu thô, tương tự cho các ngành kế tiếp. Độ cao của từng cột co số phần % trong bảng thống kê, tương ứng trị số trên trục tung. Trên đầu mỗi cột ghi trị số % tương ứng như bảng 34.1 % 100 90 80 70 66 50 40 30 20 10 0. 100 77.8. 78.1. 47.3. 47.5 39.8 17.6. Dầu thô điện sx động cơ sơn hóa xi măng. quần áo bia Ñieän ñen hoïc Lưu ý : HS có thể vẽ biểu đồ thanh ngang. Nếu vẽ biểu đồ thanh ngang hướng dẫn học sinh làm ngược lại. Bia Quaàn aùo Xi maêng. 39.8 47.5 17.6 Sôn. 78.1 Động 78.8 Ñieän saûn xuaát. cô. hoùa. ñieän. hoïc ñen. 47.3 Daàu. thoâ. 100 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100.

<span class='text_page_counter'>(165)</span> B3 : nhắc nhở HS ghi tên, ghi chú - Nhận xét biểu đồ đã vẽ, kết luận bằng cách đặt câu hỏi. Hoạt động 2 : Trả lời các câu hỏi SGK (tổ chức thảo luận theo 4 nhoùm ) Nhóm 1 : xác định trên bản đồ ? và cho biết công nghiệp trọng điểm nào sử dụng nguồn tài nguyên sẳn có của vùng ? Nhóm 2 : Những công nghiệp nào sử dụng nhiều lao động ? những ngành công nghiệp này phân bố ở đâu ? Nhóm 3 : Những ngành công nghiệp trọng điểm nào đòi hỏi kĩ thuaät cao ? Nhoùm 4 : Vai troø vuøng Ñoâng Nam Boä trong phaùt trieån coâng nghiệp cả nước ? Cho caùc nhoùm laøm vieäc boå sung vaøo phieáu hoïc taäp sau : Ngành công Sử dụng Sử dụng Đòi hỏi kĩ nghieäp troïng nguyeân lieäu nhieàu lao thuaät cao ñieåm saún coù động Khai thaùc nhieân lieäu. Thời gian thảo luận của mỗi nhóm là 5’, sau khi thảo luận xong caùc nhoùm trình baøy. Nhoùm khaùc ñaët caâu hoûi Cuối cùng giáo viên cũng cố lại kiến thức, nhận xét tiết thực haønh - Tại sao Đông Nam Bộ có vai trò quan trọng trong sự phát triển công nghiệp cả nước . Cuõng coá : - Giáo viên kiểm tra bài thực hành của học sinh - Nhận xét tiết thực hành Daën doø.

<span class='text_page_counter'>(166)</span> -. Hoïc baøi xem bài mới tiết 39. Tieát Baøi 36 VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG I. Muïc tieâu : - Sau baøi hoïc, hoïc sinh caàn : + Hiểu được ĐBSCL là vùng trọng điểm sản xuất lương thực thực phẩm cả nước, vị trí thuận lợi, tài nguyên đất, khí hậu, nước phong phú, đa dạng, người dân cần cù, năng động thích ứng linh hoạt với sản xuất hàng hóa, kinh tế thị trường. Đó là điều kiện quan trọng để ĐBSCL thành vùng kinh tế động lực. + Làm quen với khái niệm chủ động sống chung với lũ ở ĐBSCL + Vận dụng để tạo thành phương pháp kết hợp kênh chữ, kênh hình để giải thích một số vấn đề bức xúc ở ĐBSCL II. Troïng taâm baøi : - Đặc điểm tự nhiên dẫn cư-xã hội III. Thieát bò daïy hoïc - Lược đồ tự nhiên của ĐBSCL - Tranh aûnh veà ÑBSCL neáu coù IV. Tiến trình lên lớp 1. Oån định lớp - Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế Đông Nam bộ ?.

<span class='text_page_counter'>(167)</span> -. Vì sao Đông Nam bộ có sức thu hút mạnh đối với lao động cả nuớc ? 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Bài mới. Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Nhận biết vị trí giới hạn của vùng (hoạt động cá nhân 5’) - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết đồng bằng có vị trí giaùp vuøng Ñoâng Nam Boä, Camphuchia thuận lợi cho việc phát trieån kinh teá vuøng + Kĩ năng : Phân tích lược đồ và đánh giaù giaù trò kinh teá, vò trí - Hình thức tổ chức : cá nhân Yêu cầu : quan sát lược đồ 35.1 và thoâng tin trong SGK cho bieát quy moâ lãnh thổ và giới hạn vị trí của vùng ? ? Neâu yù nghóa vò trí ñòa lyù cuûa vuøng trong sự phát triển kinh tế xã hội . Hoạt động 2 : Điều kiện tự nhiên - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết những thuận lợi, khó khăn tự nhiên đến sự phát triển kinh teá xaõ hoäi + Kĩ năng : khai thác kiến thức từ lược đồ, bảng thông tin và thông tin ở kênh chữ trong SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yêu cầu : quan sát lược đồ 35.1 và hình 35.2 trả lời các vấn đề sau : ? vùng có các loại đất nào ? Phân bố ở đâu? Loại đất nào chiếm diện tích đáng keå Đánh giá giá trị nông nghiệp của từng loại đất. Noäi dung ghi baøi I. vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ - Dieän tích : 39734 km2 - Dân số : 16.7 triệu người Phía Baéc giaùp Campuchia, phía Taây giaùp vònh thaùi Lan. Phía Ñoâng Nam laø bieån ñoâng Vị trí vùng là một bộ phận của đồng baèng soâng Mekong, coù 3 maët giaùp biển, có nhiều quan hệ với các nước thuoäc tieåu vuøng soâng Mekong, gaàn với vùng kinh tế năng động Đông Nam boä . II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyeân thieân nhieân ĐBSCL có nhiều điều kiện tự nhiên để phát triển nông nghiệp : có vị trí thuận lợi, khí hậu cận xích đạo, nguồn đất, nước, sinh vật, phong phú. Cần khắc phục những khó khăn do lũ gây ra ở ĐBSCL..

<span class='text_page_counter'>(168)</span> ? Đối với loại đất chua phèn và mặn cần phải cải tạo như thế nào để sử dụng vaøo troàng troït ? ? Vùng có khí hậu gì ? Nêu ảnh huởng khí hậu đến sản xuất nông nghiệp trong vuøng. ? Cho bieát trong vuøng coù caùc con soâng naøo? ? Hiện nay vùng đã có những biện pháp nào để khắc phục phục khó khăn do soâng. ? cho biết tên và vị trí các khu vườn quoác gia trong vuøng. Cho bieát giaù trò veà mặt kinh tế và môi trường do rừng đem laïi . ? Vuøng bieån coù ñaëc ñieåm gì ? cho bieát caùc giaù trò kinh teá bieån vuøng ? ? Về tài nguyên rừng có các tài nguyên naøo ? ? Điền kiện tự nhiên của vùng tạo thế maïnh cho vuøng phaùt trieån ngaønh kinh teá naøo ? GV chốt ý : vùng có đồng bằng phù sa châu thổ tân bồi với địa hình thấp, há bằng phẳng, khí hậu cận xích đạo với thời tiết tương đối ổn định, nước, sinh vật, trên cạn và dưới nước rất phong phuù vaø ña daïng taïo theá maïnh cho saûn xuất lương thực và thực phẩm . Hoạt động 3 : Đặc điểm dân cư –xã hoäi -Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được đây là địa bàn có nhiều dân tộc thiểu số, đời sống coøn nhieàu khoù khaên + Kĩ năng : Khai thác thông tin từ bảng. III. Ñaëc ñieåm daân cö xaõ hoäi Dân cư trong vùng cần cù, linh hoạt coù nhieàu kinh nghieäm troàng luùa, tuy nhieân moät boä phaän daân cö coøn nhieàu khoù khaên, maët baèng daân trí thaáp ,cô sở vật chất hạ tần ở nông thôn chưa hoàn thiện - Để phát triển kinh tế vùng trước heát chuù yù vieäc naâng cao maët baèng dân trí , xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn hoàn thiện, phát triển đô thị ..

<span class='text_page_counter'>(169)</span> thoáng keá vaø caùc chæ tieâu phaùt trieån cuûa daân cö –xaõ hoäi, phaân tích baûng 23.1 - Hình thức tổ chức : thảo luận theo cặp Yêu cầu : dựa vào bảng 35.1 trong SGK so sách các chỉ tiêu dân cư của đồng bằng Sông Cửu Long so với cả nước ? - Mật độ dân số ? - Tæ leä hoä ngheøo ? Thu nhập bình quân đầu người 1 tháng? - Chất lượng cuộc sống ? - Maët baèng daân trí , tuoåi thoï, tæ leä daân thaønh thò ? GV choát yù : daân cö rong vuøng caàn cuø, linh hoạt có nhiều kinh nghiệm, trồng luùa, tuy nhieân moät boä phaän daân cö coøn nhieàu khoù khaên, maët baèng daân trí thaáp, cơ sở vật chất hạ tầng ở nông thôn chưa hoàn thiện Cuõng coá : - Nêu những thế mạnh về một số tài nguyên thiên nhiên để phát triển kinh tế xã hội ở ĐBSCL ? - Ý nghĩa của việc cải tạo đất phèn, đát mặn ở ĐBSCL ? - Tạo sao phải đặt vấn đề phát triển kinh tế đi đôi với nâng cao mặt baèng daân trí vaø phaùt trieån noâng thoân ? Daën doø : - Hoïc baøi - Xem bài mới. Tieát Baøi 36 VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (tt) I. Muïc tieâu : Sau baøi hoïc hoïc sinh caàn maén.

<span class='text_page_counter'>(170)</span> - ĐBSCL là vùng trọng điểm sản xuất lương thực thực phẩm, đồng thời là vùng xuất khẩu nông sản hàng đầu cả nước. Công nghiệp dịch vụ bắt đầu phaùt trieån. Caùc thaønh phoá Caàn Thô, Myõ Tho, Long Xuyeân, Caø Mau ñang phaùt huy vai troø trung taâm kinh teá vuøng . - Kĩ năng : Học sinh cần phân tích số liệu trong sơ đồ để khai thác kiến thức. Biết kết hợp kênh hình, kênh chữ và liên hệ thực tế để giải thích một số vấn đề bứt xúc của vùng. II. Troïng taâm baøi : Phát triển nông nghiệp của đồng bằng sông Cửu Long. III. Phöông tieän daïy hoïc - Lược đồ kinh tế vùng ĐBSCL - Một số tranh ảnh về sản xuất của đồng bằng SCL IV. Tiến trình lên lớp 1 Kieåm tra baøi cuõ - Nêu thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên để phát triển kinh tế –xã hội của đồng bằng Sông Cửu Long . - Ý nghĩa về việc cải tạo đất phèn, đất mặn của đồng bằng Sông Cửu Long. 2. Giảng bài mới Hoạt động của Thầy và Trò. Noäi dung ghi baøi. Hoạt động 1 : Nông nghiệp - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được đây là vùng trọng điểm lương thực phẩm, vùng xuất khẩu nông sản đứng đầu cả nước, sự phát triển và phân bố một số ngành kinh teá quan troïng cuûa noâng nghieäp vuøng . + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin SGK - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm. 1. tình hình phaùt trieån kinh teá a. Noâng nghieäp - Đồng bằng Sông cửu Long là vùng trọng điển lúa lớn nhất của cả nước (dieän tích 51.1% saûn lượng luùa chieám 51.4% caû nước). Bình quân lương thực theo đầu người đạt 1066 kg, gaáp 2.3 laàn caû. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(171)</span> Yêu cầu : Quan sát lược đồ hình 36.2 vaø baûng 36.1 trong SGK. Tính tæ leä % diện tích và sản lượng lúa của đồng bằng Sông Cửu Long so với cả nước ? quan kết quả tính toán nhận xét về vị trí của ngành trồng lúa ở đồng bằng . ? Dựa vào lược đồ, thông tin trong SGK. Lúa được trồng nhiều ở các địa phöông naøo ? giaûi thích. ?Ngoài lúa vùng còn có các sản phẩm trồng trọt nào khác ? phân bố ở đâu ? ? Vì sao đồng bằng Sông Cửu Long là vùng trồng cây ăn quả lớn nhất nước ? ? Vuøng coù ngaønh chaên nuoâi naøo phaùt trieån? ? Keå teân caùc ñòa phöông coù ngheà toâm, nuoâi caù maäp taäp trung. Cho bieát caùc tænh troïng ñieåm khai thaùc caù bieån. Giaûi thích vì sao đồng bằng Sông Cửu Long coù theá maïnh veà ngheà nuoâi troàng vaø đánh bắt thủy sản ? (ñaëc ñieåm vuøng bieån aám, theàm luïc ñòa nông, có nhiều cửa sông, có dòng hải lưu ven bờ, có nhiều bãi cá, tôm, có rừng ngập mặn ven biển, có mạng lưới soâng ngoøi chaèng chòt...) Taán 1600000 1400000 1200000 1000000 800000 600000 400000 200000. nước . - Đồng bằng còn troàng caây aên quaû nhiệt đới lớn nhất nước : xoài, dừa, cam, bưởi .... -Chaên nuoâi chuû yeáu cuûa vuøng laø gia caàm - Tổng sản lượng thuûy saûn chieám hôn 50% của cả nước, khai thaùc vaø nuoâi troàng thuûy saûn phaùt trieån maïnh..

<span class='text_page_counter'>(172)</span> Ño àng baè ng Soâ ng Ho àng. Tr Baé Du Ño Ñ un c yeâ âng oàn g tru n na g du ng haûi m baè vaø boä Na Boä ng mi m soâ eàn tru ng nuùi ng Cử Baé boä u c Lo boä ng GV cung cấp thêm biểu đồ trên cho HS quan sát và nhận xét về sản lượng thủy sản năm 2003 của đồng bằng Sông Cửu Long so với các vùng kinh tế khác (trừ vùng Tây Nguyên) GV chốt ý : đồng bằng Sông Cưu Long laø vuøng troïng ñieåm saûn xuaát vaø xuaát khẩu lương thực thực phẩm hàng đầu cả nước. Các ngành trồng lúa, cây ăn quả, nuôi trồng và đánh bắt thủy sản là những ngành thế mạnh của vùng . Lưu ý : trong hoạt động này giáo viên neân giao moãi nhoùm giaûi quyeát moät caâu hoûi, moãi nhoùm coù nhieäm vuï ñaët caâu hoûi chaát vaán nhoùm khaùc Hoạt động 2 : Công nghiệp, dịch vụ - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được sự phát trieån vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp, dòch vuï trong vuøng. Cô caáu coâng nghieäp vuøng chủ yếu là chế biến lương thực thực phaåm, dòch vuï chuû yeáu laø vaän taûi vaø xuaát khaåu nhaèm dòch vuï cho theá maïnh noâng nghieäp cuûa vuøng.. b. Coâng nghieäp : cồng nghiệp mới phát triển, trong đó chæ coù coâng nghieäp cheá bieán löông thực, thực phẩm chieám tæ troïng cao nhaát c. Dòch vuï : - Goàm caùc ngaønh chuû yeáu xuaát nhaäp khaåu, vaân taûi thuûy vaø du lòch sinh thaùi bằt đầu phát triển..

<span class='text_page_counter'>(173)</span> + Kĩ năng : Khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin trong SGK . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yêu cầu : Dựa vào bảng 36.2 và lược đồ hình 36.2 ? Cho bieát cô caáu ngaønh coâng nghieäp của vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long. Ngaønh naøo trong cô caáu chieám tæ troïng cao ? ? Kể tên các ngành trong từng trung tâm vào phiếu học tập dưới đây bằng cách đánh dấu X vào cột mà địa phương đó có ngành sản xuất Ñòa Coâng Haø Coâng Saûn phöông nghi ng nghieä xuaát eäp tieâu p vaät cheá duøn luyeän lieäu bieán g kim xaây löôn dựng g thực thực phaå m Caàn Thô Soùc Traêng Traø Vinh Baïc Lieâu Caø Mau Beán. 2. Caùc trung taâm kinh teá - Caùc thaønh phoá : Caàn Thô, Myõ Tho,.

<span class='text_page_counter'>(174)</span> Tre Myõ Tho -Long Xuyeân Haø Tieân. Long Xuyeân, Caø Mau là những trung taâm kinh teá cuûa vuøng. - Caàn Thô laø trung tâm kinh tế lớn nhaát.. ? Dựa vào phiếu học tập và bảng 36.2 vì sao ngành chế biến lương thực thực phaåm chieám tæ troïng cao hôn caû ? (coù nguồn nguyên liệu dồi dào, có cơ sở chế biến lương thực, thực phẩm) ? Dựa vào thông tin trong SGK cho biết dịch vụ ở đồng bằng sông cửu Long gồm những ngành nào ? ? Hàng xuất khẩu chủ lực là gì ? ? Neâu yù nghóa cuûa vaän taûi thuyû trong sản xuất và đời sống nhân dân trong vuøng (vuøng coù soâng ngoøi chaúng chòt, haèng naêm vuøng ñieàu coù luõ Hoạt động 3 : Các trung tâm kinh tế ? Dựa vào SGK trang 133 kể tên những trung tâm kinh tế của vùng ? Cần thơ có những điều kiện thuận lợi gì để trở thành trung tâm kinh tế lớn nhaát cuûa vuøng ? ( coù vò trí trung taâm của đồng bằng, có cảng Cần Thơ có khaû naêng xuaát nhaäp khaåu haøng hoùa, Sông Hậu là cửa ngõ đến các nước thuoäc tieåu vuøng MeKong, coù caùc ngaønh coâng nghieäp cheá bieán, vò trí treân tuyeán giao thoâng quoác loä 1A...) Cuõng coá : - Đồng bằng sông Cửu Long có điều kiện gì thuận lợi để trở thành vùng sản xuất lương thực lớn nhất cả nước ?.

<span class='text_page_counter'>(175)</span> -. Phát triển mạng công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm có ý nghĩa như thế nào đối với sản xuất nông nghiệp vùng. Hướng dẫn HS làm bài số 3 : vẽ biểu đồ nhóm cột. Nghìn taán 3000. 2647.4. 2500 2000. 2250.5 1584.4. 1500. 1169.1. 1354.5. 1000 100. SCL. 819.2. Cả nước. 0 1995. Đồng bằng. 2000. 2002. Dặn dò : Làm bài tập số 3 trang 133 SGK xem trước bài 37.

<span class='text_page_counter'>(176)</span> Tieát Baøi 37. THỰC HAØNH : VEÕ VAØ PHAÂN TÍCH VEÀ TÌNH HÌNH SAÛN XUAÁT CỦA NGAØNH THỦY SẢN SÔNG CỬU LONG. I. Muïc tieâu : sau laàn hoïc, hoïc sinh caàn - Hiểu đầy đủ hơn ngoài thế mạnh lương thực, vùng còn thế mạnh về thủy sản. - Biết phân tích tình hình phát triển. Hải sản vùng đồng bằng Sông Cửu Long - Kĩ năng xử lí số liệu thống kê, vẽ và phân tích biểu đồ . II. Troïng taâm baøi : Vẽ và phân tích biểu đồ III. Thieát bò daïy hoïc - Đồng bằng lâm ngư nghiệp VN- Atlát đại lý Việt Nam- thước kẻ, compa, bút chì, máy tính, võ thực hành . IV. Tiến trình lên lớp - Trên đây, chúng ta thường hiểu đồng bằng Sông Cửu Long là vùng trọng điểm lương thực chủ yếu là sản xuất lúa gạo, thực tế, đồng bằng Sông Cửu Long còn là vùng sản xuất và xuất khẩu mạnh thủy sản. Để hiểu rõ về ngành này ta làm bài thực hành về tình hình sản xuất thủy sản của đồng bằng Sông Cửu Long. Hoạt động của thầy và trò Noäi dung chính Để xuất khẩu sang thị trường khu vực Hoạt động 1 : cả lớp (15 phút) GV cho HS đọc nội dung của bài tập 1 sang quốc tế 1. Thủy sản đồng bằng Sông Cửu Long xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp. - Để làm được bài tập này, chúng ta cần có thị trường tiêu thụ lớn, các nhóm phải tiến hành những công đoạn nào ? trong hu vực, UE,Nhật, Bắc Mỹ. (xử lý số liệu : chuyển từ giá trị tuyệt 2. Thế mạnh trong nghề nuôi tôm xuất đối sang giá trị tương đối để tập dãy số khẩu ở đồng bằng sông Cửu Long thể hiện qua diện tích, đặc biệt ở hải đảo Cà liệu mới sau đó vẽ biểu đồ . - GV yêu cầu HS tính tỉ lệ (%) chia lớp Mau, nuôi tôm đem lại nguồn thu nhập thành 6 nhóm, mỗi nhóm tính một số lớn thị trường nhập khẩu EU, Nhật, Bắc liệu, sau đó yêu cầu các nhóm đọc kết Mỹ, kích thích nghề nuôi thủy sản xuất khaåu. quả để ghi thành bảng số liệu mới. - GV yêu cầu 1 HS lên vẽ biểu đồ trên 3. Trong ngành sản xuất thủy sản, so với bảng, các HS khác vẽ vào vỡ (không đồng bằng Sông Hồng, đồng bằng Sông Cửu Long có lợi thế về vào bảng số liệu đã tính) - Các HS quan sát biểu đồ trên bảng, đối - Nguồn lao động có kinh nghiệm, thích chiếu để nhau chỉnh sửa biểu đồ đã vẽ. ứng kinh hoạt với nền kinh tế thị trường.

<span class='text_page_counter'>(177)</span> (biểu đồ tròn, mỗi loại thủy sản mộ biểu đồ - Biểu đồ phải chính xác, đẹp, có đủ tên ño vaø baûng chuù giaûi Hoạt động 2 : làm theo nhóm - HS thảo luận để trả lời câu hỏi của bài tập 2 lớp chia thành 4 nhóm để chuẩn bị moät caâu hoûi. Nhoùm 1 caâu A Nhoùm 2 caâu B Nhóm 3 câu C những khó khăn Nhoùm 4 caâu C bieän phaùp khaéc phuïc Các nhóm trình bày kết quả trước lớp, GV giúp HS chuẩn xác kiến thức.. năng động nhạy cảm. - Nhiều sơ sở chế biến thủy sản, sản phẩm để xuất khẩu sang thị trường khu vực và quốc tế. Thủy sản đồng bằng sông Cửu Long có thị trường tiêu thuh lớn các nước trong khu vực, EU,Nhật, Baéc Myõ. - Khó khăn : Việc cải tạo và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên bảo vệ rừng ngập mặn ven biển, sông thường gaây luõ vaøo muøa möa. Biện pháp : đầu tư cho đánh bắt xa bờ heä thoáng coâng nghieäp cheá bieán chaát lượng cao, chủ động nguồn giống an toàn và chủ động thị trường .. SẢN LƯỢNG THỦY SẢN NĂM 2004(%) LOẠI Caù bieån khai thaùc Caù nuoâi Toâm nuoâi % 100 90 80 70 60 50 41.5 40 30 20 10 4.6. ÑBSCL 41.5 58.3 76.8. ÑBSH 4.6 22.6 3.7. 76.8. CẢ NƯỚC 100 100 100. ÑBSCL ÑBSH. 58.3. 22.6 3.7. 0. Caù bieån Khai thaùc. Caù nuoâi. Toâm nuoâi. Cuõng coá : Đồng bằng Sông Cửu Long có những điều kiện thuận lợi nào để ngành thuỷ sản trở thaønh theá maïnh kinh teá vuøng ? Dặn dò : Chuẩn bị xem trước nội dung bài 32  bài 37 để tiết sau ôn tập ..

<span class='text_page_counter'>(178)</span> Tieát Baøi oân taäp. OÂN TAÄP. I. Muïc tieâu : - Hệ thống hóa kiến thức mà học sinh đã đọc từ bài 32  37 - Ôn lại các kĩ năng đã đọc, phân tích lược đồ, biểu đồ, bảng thống kê số liệu, giải thích và các mối quan hệ tự nhiên và sản xuất. II. Thieát bò daïy hoïc - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Lược đồ các vùng kinh tế Đông Nam Bộ và Nam Bộ III. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Đồng bằng Sông Cửu Long có những điều kiện thuận lợi để ngành sản xuất trở thaønh theá maïnh kinh teá cuûa vuøng. ? 2. Phaàn oân laïi : Hoạt động : có tổ chức hoạt động nhóm, yêu cầu HS bổ sung kiến thức vào. phiếu học tập sau, phân công thực hiện : nhóm 1,4 làm phần Đông Nam B, nhóm 2,3 làm phần đồng bằng Sông Cửu Long . Ñoâng Nam Boä Vị trí giới hạn lãnh thổ và ý nghĩa vị trí . Điều kiện tự nhiên - Ñòa hình - Khí haäu - Thuûy vaên - Taøi nguyeân + Rừng + Đất + Du lòch + Thuûy saûn Ñaëc ñieåm daân cö vaø xaõ hoäi,Soá daân Nguồn lao động , chất lượng cuộc sống Tình hình kinh teá - Coâng nghieäp + Ñieàu kieän phaùt trieån + Các ngành công nghiệp và sự phân bố - Noâng nghieäp + Ñieàu kieän phaùt trieån. ÑBSCL.

<span class='text_page_counter'>(179)</span> + Caùc ngaønh kinh teá chính - Dòch vuï + Caùc ñieàu kieän phaùt trieån + caùc ngaønh kinh teá dòch vuï - Kinh teá bieån Sau khi học sinh thảo luận và bổ sung các kiến thức trong phiếu học tập xong GV cho đại diện các nhóm báo cáo va bổ sung . GV tiếp tục nêu các vấn đề sau có tính chất kiểm tra mức độ thông hiểu và vận duïng cuûa HS qua caùc caâu sau : 1. Vì sao ñoâng Nam Boä coù ñieàu kieän phaùt trieån maïnh kinh teá bieån ?. 2. Nhận xét về cơ cấu dân số thành thị và nông thôn ở TP.HCM trong thời gian qua 1995. 2000. 2002. Noâng thoân 1174.3 845.4 855.5 Thaønh thò 3466.1 4380.7 4623.2 3. Nhờ những điều kiện thuận lợi nào Đông Nam bộ trở thành vùng sản xuất cây công nghiệp lớn nhất nước ? ( Vùng có khí hậu và đất trồng phù hợp với sinh thái một số cây công nghiệp giá trị xuaát khaåu cao . Dân cư trong vùng có nhiều kinh nghiệm trồng một số loại cây công nghiệp giá trị xuaát khaåu cao Vùng có nhiều cơ sở công nghiệp chế biến phát triển tạo thuận lợi cho cây công nghieäp ). 4. Dựa vào bảng số liệu sau : về cơ cấu kinh tế TP.HCM năm 2002. Toång soá Nông lâm ngư nghiệp Công nghiệp xây dựng Dịch vụ 100 1.7 46.7 51.6 Vẽ biểu đồ tròn và nhận xét về cơ cấu kinh tế của thành phố 5. Dân cư đồng bằng Sông Cửu Long có đặc điểm gì ? Vì sao phải đặc vấn đề phát triển kinh tế đối với việc nâng cao mặt bằng dân trí và phát triển đô thị ở đồng baèng . (Cơ sở hạ tầng nông thôn của đồng bằng chưa hoàn thiện. Mặt bằng dân cư thấp hơn mức bình quân cả nước, thiếu lao động có trình độ. Hệ thống giao thông đường bộ chưa phát triển, dân cư chủ yếu ở nông thôn hạn chế sự phát triển công nghiệp trong vuøng) 6. Đồng bằng Sông Cửu Long có những điều kiện thuận lợi nào trở thành vùng sản xuất lương thực lớn nhất cả nước ? (Điều kiện sinh thái tự nhiên thuận lợi cho cây lúa : diện tích đồng bằng phù sa rộng lớn, khí hậu cận xích đạo gió mùa, mạng lưới sông dày đặc có nước quanh naêm ..

<span class='text_page_counter'>(180)</span> Dân cư có mật độ đông, lao động có mật độ về lúa nước . Vùng có nhiều cơ sở công nghiệp chế biến lương thực, thị trường xuất khẩu gạo nước ta được mở rộng và có vị trí hàng đầu ở thị trường lương thực thế giới . Nhà nước có chính sách phát triển vùng sản xuất lương thực, sản xuất lương thực là một trong ba chương trình kinh tế lớn mà nước ta đang thực hiện ). 7. Dựa vào bảng số liệu vè tình hình sản xuất thủy sản ở đồng bằng Sông Cửu Long, đồng bằng Sông Hồng và cả nước năm 2003. đơn vị tính nghìn taán.. DBSCL DBSH Cả nước Caù bieån khai thaùc 489.6 57 1213.4 Caù nuoâi 354.8 119.3 573.4 Toâm nuoâi 171.2 8.3 223.7 Vẽ biểu đồ thể hiện tỉ trọng sản lượng cá biển khai thác, cá nuôi, tôm nuôi ở Đồng Bằng Sông Cửu Long và ĐBSH so với cả nước . Hướng dẫn : trước hết phải xử lí số liệu, sau đó vẽ biểu đồ nhóm cột. Giá trị sản lượng cả nước các ngành = 100% ta có số liệu sau khi xử lí. Caù bieån khai thaùc Caù nuoâi Toâm nuoâi 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10. DBSCL 40.3%. DBSH 4.6%. Cả nước 100% 100% 100%. ÑBSCL ÑBSH 40.3. 4.6. 0. Caù bieån Khai thaùc. Caù nuoâi. Toâm nuoâi.

<span class='text_page_counter'>(181)</span> Tieát. KIỂM TRA 1 TIẾT (ĐỀ GỢI Ý ). I. Muïc tieâu : - Kiển tra hệ thống kiến thức về phần địa lí kinh tế của vùng. - Kiển tra các kĩ năng về phân tích biểu đồ, bảng thống kê số liệu II. Phaïm vi kieåm tra - Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Lược đồ các vùng kinh tế Đông Nam Bộ và Nam Bộ III. Tiến trình lên lớp - Phạm vi kiểm tra từ tiết 36 đến tiết 42 - Thiết lập ma trận cho đề kiểm tra Baøi Noäi dung baøi Các kiểu đề Bieát Hieåu Vaän duïng Bieát Hieåu 32 33 34 35. 36. 37. Vaän duïng. CN-ÑNB NN-DNB ÑN DV-ÑNB Trung taâm kinh teá Thực hành Vò trí ÑBSCL ÑKTN ÑBSCL TNTN ÑBSCL Xaõ hoäi ÑBSCL NN –ÑBSCL CN-ÑBACL DV-ÑBSCL Thực hành. đề kiểm tra 1 tiết I. Trắc nghiệm : (3 điểm) khoanh tròn các câu hỏi đúng : 1. Cây công nghiệp được trồng ở vùng Đông Nam Bộ chiếm dịch tích lớn nhất nước laø : a. Cao su c. Caây caø pheâ.

<span class='text_page_counter'>(182)</span> b. Caây hoà tieâu d. Caây ñieàu 2. Vùng đồng bằng sông Cửu Long có vị trí : a. Phía Taây laø Campuchia, phía Baéc laø Ñoâng Nam Boä, Phía Taây Nam laø bieån ñoâng, ñoâng nam laø vònh Thaùi Lan b. Phía Taây laø Campuchia, phía Baéc laø Ñoâng Nam Boä, Phía taây laø bieån Ñoâng, Ñoâng Nam laø vònh Thaùi Lan c. Phía Taây laø Ñoâng Nam Boä, Phía Baéc Laø Campuchia, Taây Nam laø Vònh Thaùi Lan, ñoâng Nam laø bieån Ñoâng. d. Phía Taây laø Ñoâng Nam Boä, phía Baéc laø Vònh Thaùi Lan, Taây Nam laø Campuchia, ñoâng Nam laø bieån ñoâng. 3. Ngành sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng Sông Cửu Long chủ yếu là : a. Troàng caây coâng nghieäp b. Troàng hoa maøu c. Trồng rừng d. Troàng luùa 4. Ngành công nghiệp chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu công nghiệp của vùng đồng bằng Sông Cửu Long là : a. Vật liệu xây dựng b. Cô khí c. Chế biến lương thực d. Caùc ngaønh khaùc 5. Vùng Đông Nam bộ sản xuất được nhiều cao su là nhờ có a. điều kiện tự nhiên thuận lợi b. Người dân có truyền thống trồng cao su c. Có các cơ sở chế biến và xuất khẩu cao su d. các câu a, b, c đều đúng 6. Ở đồng bằng Sông Cửu Long ngành sản xuất thủy sản chiếm tỉ trọng cao nhất là a. Khai thaùc caù bieån b. Nuoâi caù c. Nuoâi toâm d. Cả 3 đều sai II. Tự luận : ( 7 điểm). 1. Dựa vào bảng số liệu dưới đây, hãy: (3 điểm) 1995. 2000 2002 Đồng bằng Sông Cửu Long 819.2 1169.1 1354.5 Cả nước 1584.4 2250.5 2647.4 a. Vẽ biểu đồ thể hiện sản lượng thủy sản ở ĐBSCL so với cả nước . b. Neâu nhaän xeùt 2. Trình baøy ñaëc ñieåm cuûa saûn xuaát noâng nghieäp cuûa vuøng Ñoâng Nam Boä ? vuøng Đông Nam Bộ có điều kiện gì để phát triển cây công nghiệp ? (4 điểm) Đáp án I. 1a, 2c, 3d, 4c, 5d, 6a II. (7 ñ) 1. a. Vẽ đúng 2 điểm b. Nhaän xeùt :.

<span class='text_page_counter'>(183)</span> - Taêng qua caùc naêm : (0.5 ñ) - Chiếm .....% so với cả nước : (0.5đ) 2. a. Đúng trong tập (2 điểm) b. Coù ñieàu kieän : - Đất đỏ badan rộng lớn (1đ) - Có điều kiện khí hậu thích hợp : 1đ.

<span class='text_page_counter'>(184)</span> Tieát Baøi 38. PHÁT TRIỂN TỔNG HỢP KINH TẾ BIỂN VAØ BẢO VỆ TAØI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG BIỂN ĐẢO. I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Cho HS thấy được nước ta có vùng biển rộng lớn, trong vùng biển có nhiều đảo và quần đảo. - Nắm được đặc điểm của ngành kinh tế biển, đánh bắt và nuôi trồng Hải sản, khai thác và chế biến khoáng sản, du lịch, giao thông vận tải biển, thấy được sự cần thiết phải phát triển các ngành kinh tế biển một cách tổng hợp . - Thấy được sự giảm sút của tài nguyên biển, vùng ven bờ nuớc ta và phương huớng chính để bảo vệ tài nguyên và môi trường biển . 2. Kĩ năng : Nắm vững cách đọc và phân tích các sơ đồ, bản đồ, lược đồ. 3. Tư tưởng : - Có niềm tin vào sự phát triển của các ngành kinh tế biển ở nước ta, có ý thức bảo vệ tài nguyên và môi trường vùng biển-đảo. II. Troïng taâm baøi : Phát triển tổng hợp kinh tế biển III. Thieát bò daïy hoïc - Bản đồ tự nhiên Việt Nam. - Phieáu hoïc taäp soá 1 Ngaønh kinh teá. Ñieàu kieän phaùt trieån Thuận lợi Khoù khaên. Tình hình phaùt trieån phaân boá. Khai thaùc nuoâi troàng cheá bieán thuûy saûn. Dịch vụ biển đảo. IV. Tiến trình lên lớp - GV sửa bài kiểm tra, đánh giá kết quả và rút kinh nghiệm qua bài kiểm tra 1 tiết.

<span class='text_page_counter'>(185)</span> - Gảng bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Biển đảo Việt Nam - Muïc tieâu + Kiến thức : HS biết được vùng biển nước ta rộng lớn có nhiều đảo Và nhiều tieàm naêng kinh teá . + Kĩ năng : Phân tích sơ đồ lát cắt và lược đồ . - Hình thức tổ chức : cá nhân - Yeâu caàu : Quan saùt hình 38.1 vaø 38.2 ? Vùng biển nước ta gồm những bộ phận naøo ? ? giới hạn từng bộ phận của vùng biển nước ta ? ? Kể tên các đảo ven bờ theo thứ tự Bắc xuống Nam, tên các quần đảo ? cho biết các đảo nào có diện tích lớn ? Cho HS xác định vị trí các đảo nằm ven bờ và những đảo nằm xa bờ ? Đường bờ biển nước ta như thế nào ? Có bao nhiêu vùng kinh tế có đường bờ biển? GV choát yù : Vieät Nam coù vuøng bieån roäng lớn, đường bờ biển dài 3260 km, có nhiều đảo và quần đảo II. hoạt động 2 : Phát triển tổng hợp kinh teá bieån : - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được vùng biển nước ta giàu tiềm năng, có thể khai thác tổng hợp các ngành kinh tế biển trong các hoạt động nuôi trồng và chế biến hải sản, phát triển du lịch biển đảo. +Kĩ năng : Khai thác kiến thức từ thông tin trong SGK . - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yêu cầu : Dựa vào hinh 38.3 và các thông tin trong SGK. Noäi dung ghi baøi I. Biển và đảo Việt Nam : 1. Vùng biển nước ta - Việt Nam có đường bờ biển dài 3620km vaø vuøng bieån roäng khoảng 1 triệu km2 . 2. Các đảo và quần đảo : Vùng biển nước ta có hơn 3000 đảo lớn nhoû.. II. Phaùt trieån toång hợp kinh tế biển : Nguoàn taøi nguyeân biển-đảo nước ta phong phuù taïo ñieàu kiện thuận lợi để phát triển tổng hợp nhieàu ngaønh kinh teá bieån . 1. Khai thaùc, nuoâi trồng và đánh chế bieán haûi saûn. Vùng biển nước ta. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(186)</span> ? cho biết vùng biển nước ta có khả năng phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá naøo ? ? Cho biết những thuận lợi cũng như khó khaên cuûa vieäc khai thaùc vaø nuoâi troàng haûi sản, phát triển du lịch biển đảo qua bổ sung kiến thức vào phiếu học tập số 1 Sau khi hoïc sinh laøm vieäc nhoùm GV yeâu caàu caùc nhoùm baùo caùo keát quaû laøm vieäc, sau đó trả lời các vấn đề sau : ? Hoạt động của ngành khai thác hải sản còn nhiều bất hợp lí thể hiện qua đặc ñieåm naøo ? (chỉ chú trọng đánh bắt gần bờ với sản lượng cao gấp 2 lần khả năng cho phép) ? Phương hướng phát triển ngành khai thaùc, nuoâi troàng cheá bieán haûi saûn ? ( Đầu tư vốn mua trang thiết bị hiện đại để đánh bắt xa bờ. Hạn chế đánh bắt thủy sản ven bờ, tăng cường nuôi và trồng các loại hải sản có giá trị xuất khẩu. Đầu tư xây dựng ngành công nghiệp chế biến thủy sản với trình độ hiện đại ) (bơi lặn tham quan cảnh vật sinh thái đáy biển, hoạt động vượt sóng, du thuyền trên mặt nước biển . tham quan các bảo tàng sinh vật biển. Du lịch sinh thái các đảo và quần đảo ). có hơn 2000 loài cá, 100 loà cá tôm, nhiều loài đặc sản ... Tổng trử lượng hải sản đã phát triển tổng hợp cả khai thaùc, nuoâi troàng vaø cheá bieán thuûy saûn. Khai thaùc thuûy saûn còn nhiều bất hợp lý, chỉ đánh bắt gần bờ . Phương hướng : Ngaønh thuûy saûn öu tieân phaùt trieån khai thác hải sản xa bờ , hiện đại hóa công nghieäp cheá bieán haûi saûn . 2. Du lịch biển-đảo Vieät Nam coù nguoàn taøi nguyeân du lòch bieån phong phuù, phong caûnh kyø thuù (Vònh Haï Long), nhiều bãi biển đẹp thu huùt khaùch du lòch trong và ngoài nước.. IV. Đánh giá : Tại sao phải phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển Nêu tên một số bãi tắm và khu du lịch biển ở nước ta V. Daën doø noái tieáp : - Làm bài tập : Trả lời câu hỏi 1,2,3 vào vở bài tập - Xem bài tiếp theo về phát triển tổng hợp tài nguyên biển đảo ..

<span class='text_page_counter'>(187)</span> Tieát Baøi 39. PHÁT TRIỂN TỔNG HỢP KINH TẾ BIỂN VAØ BẢO VỆ TAØI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG BIỂN ĐẢO (tt). I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Nắm được đặc điểm của ngành kinh tế biển, khai thác và chế biến khoáng sản, giao thông vận tải biển, thấy sự cần thiết phải phát triển các ngành kinh tế biển một cách tổng hợp. - Thấy sự giảm sút của tài nguyên biển ở nước ta và các phương hướng chính để bảo vệ tài nguyên và môi trường biển 2. Kĩ năng : Nắm vững cách đọc và phân tích các sơ đồ, bản đồ, lược đồ. 3. Tư tưởng : - Có niềm tin vào sự phát triển của các ngành kinh tế biển ở nước ta, có ý thức bảo vệ tài nguyên và môi trường vùng biển-đảo. II. Troïng taâm baøi : Phát triển tổng hợp kinh tế biển III. Thieát bò daïy hoïc - Bản đồ tự nhiên Việt Nam. - Phieáu hoïc taäp soá 1 Ngaønh kinh teá. Ñieàu kieän phaùt trieån Thuận lợi Khoù khaên. Tình hình phaùt trieån phaân boá sx. Khai thaùc nuoâi troàng cheá bieán thuûy saûn Phát triển tổng hợp giao thoâng vaän taûi bieån. Phieáu hoïc taäp soá 2 Ngaønh kinh teá bieån. Ngành đánh bắt và. Tình hình oâ nhieãm vaø giaûm suùt taøi nguyeân. Nguyeân nhaân. Phương hướng khai thaùc vaø baûo veä taøi nguyên môi trường.

<span class='text_page_counter'>(188)</span> nuoâi troàng thuûy saûn Ngaønh khai thaùc tài nguyên khoáng saûn Ngaønh du lòch bieån đảo IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Tại sao phải phát triển tổng hợp kinh tế biển ? - Ngành khai thác nuôi trồng và chế biến hải sản nước ta có những thuận lợi và khó khaên naøo trong quaù trình phaùt trieån ?. 2. Gảng bài mới Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : Khai thác và chế biến khoáng sản biển . - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được nguồn tài nguyên khoáng sản biển nước ta, tình hình khai thác và sử dụng tài nguyên này. + Kĩ năng : Khai thác thông tin từ SGK và phân tích lược đồ . - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhân hay caëp - Yêu cầu dựa vào thông tin trong SGK, lược đồ 36.2 bổ sung kiến thức vào phiếu hoïc taäp soá 1 . Sau đó chỉ định vài học sinh báo cáo kết quaû laøm vieäc, giaùo vieân yeâu caàu giaûi quyết tiếp các vấn đề sau ? ? Vì sao ven bieån Vuøng Trung Nam Boä ngheà muoái phaùt trieån maïnh ? (vị trí đất đồng bằng chân núi sát biển không thuận lợi cho nông nghiệp, khí hậu có mùa khô kéo dài, bờ biển có nhiều vũng vịnh, lượng mưa trong vùng ít, ít sông, môi trường nước biển sạch ) ? Cho biết các khu khai thác dầu khí,dự án xây dựng nhà máy lọc dầu lớn nhất nước ta tại khu vực nào ? (Yêu cầu HS. Noäi dung ghi baøi 3. Khai thaùc vaø cheá biến khoáng sản : Khai thaùc vaø cheá biến khoáng sản bieån goàm nhieàu ngaønh khai thaùc muoái vaø daàu khí trong đó quan trọng nhaát laø khai thaùc daàu khí laø ngaønh kinh teá biển hàng đầu hiện nay của nước ta.. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(189)</span> lên bảng và trình bày vừa chỉ vị trí khu thác dầu, khu đang xây dựng nhà máy lọc dầu trên bản đồ ) Giaùo vieân choát yù : khai thaùc vaø cheá bieán khoáng sản biển trong đó quan trọng nhất laø khai thaùc daàu khí laø ngaønh kinh teá bieån hàng đầu hiện nay ở nước ta . Hoạt động 2 : Phát triển tổng hợp giao thoâng vaän taûi bieån -Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết thế mạnh của giao thông vận tải biển nước ta, tinh hình phát triển của ngành so với tiềm năng + Kĩ năng : Khai thác thông tin từ SGK và phân tích lược đồ 36.2 - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yêu cầu : dựa vào thông tin trong SGK, lược đồ 39.2 bổ sung kiến thức vào phiếu hoïc taäp soá 1 : Sau đó chỉ định các nhóm trình bày kết quaû laøm vieäc. GV yeâu caàu giaûi quyeát tieáp các vấn đề sau : ?Keå teân caùc caûng bieån noäi dung vaø quoác teá, cho bieát caùc tuyeán giao thoâng bieån ra nước ngoài ? ? Vận tải biển giữ vai trò gì đối với ngoại thương nước ta ? ? Nhờ vào đâu mà ngành vận tải biển nước ta có xu hướng phát triển ? (vùng biển nước ta có vị trí ở tuyến đường giao thoâng haøng haûi quoác teá. Quan heä ngoại thương ngày càng phát triển và mở rộng ra thị trường thế giới, có nhiều cảng và sự phát triển các đội tàu vận chuyển) GV chốt ý : Với những điều kiện tự nhiên thuận lợi của vùng biển nước ta, giao thông vận tải biển đang có xu hướng phát triển cùng với sự mở rộng quan hệ quốc tế và sự hòa nhập kinh tế nước ta vào nền. 4. Phaùt trieån toång hợp giao thông vận taûi bieån Với những điều kiện tự nhiên thuận lợi của vùng biễn nước ta, giao thoâng vaän taû bieån ñang coù xu hướng phát triển cùng với sự mở rộng quan heä quoác teá vaø sự hòa nhập kinh tế nước ta vào nền kinh tế thế giới ..

<span class='text_page_counter'>(190)</span> kinh tế thế giới . Hoạt động 3: bảo vệ tài nguyên và môi trường biển đảo -Muïc tieâu : + Kiến thức : HS nhận biết tài nguyên và môi trường biển nước ta đang có dấu hiệu suy thoái, cần có biện pháp thích hợp để khai thaùc laâu daøi nguoàn taøi nguyeân naøy . + Kó naêng : khai thaùc thoâng tin trong SGK, vận dụng kiến thức hiểu biết giải quyết các vấn đề thực tiển . - Hình thức hoạt động : hoạt động theo caëp Yêu cầu : Dựa vào thông tin trong SGK bổ sung kiến thức vào phiếu học tập số 2 Dành thời gian cho HS làm việc, sau đó yeâu caàu vaøi hoïc sinh trình baøy keát quaû laøm vieäc cuûa mình, GV caàn nhaán maïnh các vấn đề HS cần suy nghĩ phát biểu theo moái quan heä nhaân quaû nhö sau : ? Những dấu hiệu nào cho thấy vùng biển nước ta đang suy thoái ? ? Nguyên nhân của sự giảm sút tài nguyên biển nước ta ? (Do đánh bắt và khai thác hải sản gần bờ quá mức trữ lượng sinh học, sử dụng chất nổ , điện để đánh bắt. Do sự ô nhiễm nguồn nước sông đổ ra biển . ? Môi trường bị ônhiễm sẽ dẫn đến các haäu quaû gì ? ? Để bào vệ môi trường biển và khai thác nguoàn. (cần phát triển nghề cá khơi đánh bắt xa bờ. Bảo vệ và trồng thêm rừng ngập mặn, các rạn san hô ven biển. Xử lý và hạn chế nguồn nước thải của sông trước khi đổ ra biển). III. Baûo veä taø nguyên môi trường và biển đảo 1. sự giảm sút tài nguyeân vaø oâ nhieãm môi trường biển đảo Taøi nguyeân moâi trường đang có dấu hiệu suy thoái thể hieän qua giaûm nhanh diện tích rừng ngập mặn, lượng thủy sản đánh bắt hàng năm ngaøy caøng giaûm, nhiều loài hải sản giảm về mức độ tập trung, một số loài cá quí đánh bắt được có kích thước ngày caøng nhoû, oâ nhieãm môi trường nước biển với nồng độ cao ở các cảng và nơi khai thaùc daàu . Phương hướng : bảo veä vaø troàng theâm rừng ngập mặn, bảo veä caùc raïng san hoâ ven biển. Xử lí và hạn chế nguồn nước thải của sông nước khi đổ ra biển. Phoøng choáng oâ nhiễm nước biển do traøn daàu vaø caùc chaát hoùa hoïc ..

<span class='text_page_counter'>(191)</span> GV chốt ý : Tài nguyên môi trường biển đang có dấu hiệu suy thoái thể hiện qua giảm nhanh diện tích rừng ngập mặn, lượng thủy sản đánh bắt hàng năm ngày càng giảm, nhiều loài hải sản giảm về mức độ tập trung, một số loài cá quí đã bắt được có kích thước ngày càng nhỏ, ô nhiễm môi trường nước biển với nồng độ cao ở các cảng và nơi khai thác dầu. Cuõng coá : - Ngành giao thông vận tải biển nước ta có những điều kiện thuận lợi nào để phát trieån ? - Môi trường biển nước ta đang bị suy thoái thể hiện qua các dấu hiệu nào ? cho biết phương hướng khai thác và bảo vệ môi trường biển ? Dặn dò : về nhà xem trước nội dung bài thực hành..

<span class='text_page_counter'>(192)</span> Tieát Baøi 40. THỰC HAØNH : Đánh giá tiềm năng kinh tế của các đảo ven biển bờ và tìm hiều về ngành công nghiệp dầu khí .. I. Muïc tieâu : - Rèn luyện khả năng phân tích tổng hợp kiến thức . - Xác định được mối quan hệ giữa các đối tượng địa lý . - Phân tích biểu đồ, đọc bản đồ. II. Troïng taâm baøi : Đánh giá tiềm năng kinh tế các đảo . III. Caùc thieát daïy hoïc - Bản đồ kinh tế chung VN - Lược đồ 39.2 SGK phóng to. - Biểu đồ 40.1 IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ : - Những ngành giao thông vận tải biển nước ta có những điều kiện thuận lợi nào để phaùt trieån ? - Những dấu hiệu nào cho thấy môi trường biển nước ta đang suy thoái ? Cho biết caùc bieän phaùt khaéc phuïc ? 2. Gảng bài mới : THỰC HAØNH Bài tập 1 : Đánh giá tiềm năng kinh tế các đảo ven bờ. - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết được tiềm năng to lớn về kinh tế của các đảo ven bờ . + Kĩ năng : Biết lập sơ đồ ma trận để xử lí thông tin theo yêu cầu đề bài . - Hình thức tổ chức hoạt động : cá nhân (hay cặp) Yeâu caàu : - Dựa vào bảng 40.1 tiềm năng kinh tế của một số đảo ven bờ . - Cho biết những đảo có điều kiện thích hợp nhất để phát triển tổng hợp các ngành treân.. - GV yêu cầu HS lập sơ đồ ma trận và đánh dấu X vào ô tương ứng với ngành kinh tế ma đảo có vào phiếu học tập dưới đây Đảo. Noâng, laâm nghieäp. Caùc ngaønh kinh teá Ngö nghieäp Du lòch. Dòch vuï bieån.

<span class='text_page_counter'>(193)</span> Caùt Baø X X X X Lyù Sôn Côn Đảo Phuù Quoác Phuù Quyù Coâ Toâ Caùi Baàu Cuø Lao Chaøm Hoøn Khoai Thoå Chu Hoø Raùi Các Đảo Vịnh Haï Long Các Côn Đảo Vinh Nha Trang Traø Baûn ? Các côn đảo có điều kiện phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển ? (Những đảo có điều kiện thuận lợi nhất để phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển là các đảo có nhiều hoạt động kinh tế biển ) ? Cho biết các điều kiện phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển của từng đảo nêu trên vào bảng dưới đây :. GV cần gợi ý HS xem lược đồ 38.2 chú ý vị trí các đảo thuộc vùng kinh tế nào ? có những điều kiện tự nhiên, xã hội, kinh tế gì thuận lợi, khó khăn) Đảo thuận vùng kinh teá. Ñieâu kieän Thuận lợi. Khoù khaên. Khaû naêng phaùt trieån ngaønh kinh teá. Bài tập 2 : Nhận xét biểu đồ tình hình khai thác và xuất khẩu dầu ởnước ta - Muïc tieâu + Kiến thức : HS hiểu được ngành khai thác dầu khí nước ta đang phát triển mạnh, nhu cầu xăng dầu trong nước nhưng hạn chế hiện nay là phần lớn dầu khai thác đều xuất khẩu, sau đó nhập lại xăng dầu qua chế biến. Chứng tỏ trình độ chế biến dấu nước ta chưa cao . + Kĩ năng : phân tích biểu đồ - Hoạt động nhóm.

<span class='text_page_counter'>(194)</span> Yeâu caàu : Dựa vào hình 40.1 trong SGK, nhận xét về tình hình khai thác, xuất khẩu dầu thô, nhập khẩu xăng dầu và chế biến dầu khí ở nước ta. GV hướng dẫn HS quan sát biểu đồ nhận xét theo từng yêu cầu sau - Nhaän xeùt tình hình khai thaùc daàu thoâ - Nhaän xeùt tình hình xuaát khaåu daàu thoâ - Nhaän xeùt tình hình nhaäp khaåu xaêng daàu . - Toàn bộ lượng dầu thô khai thác đều xuất khẩu - Nhu cầu xăng dầu trong nước phải nhập - Ngành công nghiệp chế biến xăng dầu trong nước chưa phát triển GV sử dụng biểu đồ 40.1 vẽ to lên bảng, hướng dẫn học sinh cách phân tích biểu đồ rút ra kết luận + Phân tích diễn biến của tưng đối tượng qua các năm + Phân tích mối quan hệ giữa các đối tượng + Sau khi học sinh thảo luận, GV yêu cầu đại dieän nhoùm leân trình baøy nhaän xeùt cuûa nhoùm mình , caùc nhoùm khaùc goùp yù boå sung . Chuû yeáu laø HS phaûi phaân tích caùc yù sau . + Nước ta có trữ lượng dầu khí lớn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực + Hầu như toàn bộ lượng dầu khai thác được xuất khẩu dưới dạng thô, đều đó cho thaáy coâng nghieäp cheá bieán daàu khí chöa phaùt trieån, ñaây laø moät ñieåm yeáu seõ laøm cho dầu nước ta nhanh chống bị cạn kiệt . + Trong khi sản xuất dầu thô thì ta phải nhập lượng xăng dầu đã chế biến với một số lượng lớn, vấn đề cần quan tâm là mặc dụ lượng dầu thô hằng năm xuất khẩu lớn gấp 2 lần lượng xăng dầu nhập khẩu, nhưng giá trị xăng đã chế biến lớn hơn nhiều so với giá dầu thô. - HS đai diện tổ trình bày, các tổ bổ sung kiến thức. GV chốt ý và cho ghi vào tập Cuõng coá : GV nhaéc laïi moät soá ñieåm caàn löu yù cuûa hai baøi taäp . Dặn dò : Xem kỹ bài tập thực hành Chuaån bò baøi 41 “Ñòa lyù ñòa phöông” Ruùt kinh nghieäm: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ....................................................................................................................................

<span class='text_page_counter'>(195)</span> Tieát Baøi 41. ÑÒA LYÙ ÑÒA PHÖÔNG THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. I. Muïc tieâu : 1. Kiến thức : - Bổ sung và nâng cao kiến thức về địa lý tự nhiên, dân cư, kinh tế xã hội - Có được những kiến thức về địa lý địa phương TP - Phát triển năng lực, nhận thức vận dụng những kiến thức vào thực tế những kết luận rút ra , những đề xuất đúng đắn có thể là cơ sở để đóng góp với địa phương trong sản xuất và quản lý xã hội (thuận lợi, khókhăn) để co ý thức tham gia cải tạo, xây dựng địa phương, từ đó bồi dưỡng những tình cảm tốt đẹp đối với quê hương đất nước . 2. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng đọc, phân tích, nhận xét biểu đồ . III. Đồ dùng dạy học : Lược đồ tP.Hồ Chí Minh. (Phần chú thích các số trên lược đồ xem trong SGK thực hành địa lý 9-NXB giáo dục).

<span class='text_page_counter'>(196)</span> Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : về vị trí phạm vi lãnh thổ. Dựa vào bản đồ vị trí tự nhieân cuûa TP.HCM. ? Giới hạn của TP.HCM giáp với những tỉnh nào ? có nhận xét gì về vị trí giới hạn của TP.HCM ? ? Ý nghiã của vị trí đối với việc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ? Hoạt động 2 : về sự phân chia haønh chaùnh nhieäm vuï : cho bieát sự phân chia hành chánh của TP goàm bao nhieâu quaän, huyeän? Hoạt động 3 : về quá trình hình thaønh TP Nhiệm vụ : Cho biết lịch sử hình thành và phát triển của TP đối với cả nước và đối với các khu vực phaùi Nam . II. GV cho HS hoạt động theo nhóm. Noäi dung ghi baøi I. Vò trí ñòa lyù, phaïm vi lãnh thổ và sự phân chia hanh chính 1. Vò trí laõnh thoå : naèm trung taâm Nam Boä, phía Taây Nam cuûa Ñoâng Nam Boä . - giới hạn : bắc giáp tỉnh Bình Döông, phía Ñoâng vaø Đông Bắc giáp tỉnh Đồng Nai, ñoâng Nam giaùp Vuõng Taøu (BB daøi 15 km) Phía Taây vaø Taây Nam giaùp Long An vaø Tieàn Giang. - YÙ nghóa : naèm trung taâm kinh teá troïng ñieåm phía Nam  đầu mối giao lưu kinh tế với caùc rung taâm kinh teá cuûa vùng và với các vùng kinh tế khaùc. 2. Sự phân chia hành chính : Coù 24 quaän huyeän (19 quaän nội thành và 5 huyện ngoại thaønh) 3. Lịch sử hình thành và phát trieån - Saøi Goøn gia Ñònh coù hôn 300 năm kể từ năm 1968 khi thống nhất Nguyễn Hửu Cảnh chính thức đặt nền hành chính tại đất này - 30/04/1975 Saøi Goøn giaûi phóng thống nhất đất nước. - Ngaøy 2/7/1976 Quoác Hoäi khóa VI nước CHXHCHVN đổi tên là TP.HCM. - Ngày nay là trung tâm KtVH-KHKT lón của nước ta II. Điều kiện tự nhiên và. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(197)</span> Nhóm 1 : về địa hình của TP dựa vào bản đồ tự nhiên của TP Nhieäm vuï : cho bieát ñòa hình coù ñaëc ñieåm gì vaø phaân boá cuûa caùc khu vực địa hình ? Địa hình có ảnh hưởng tới sự phaân boá daân cö vaø phaùt trieån kinh teá nhö theá naøo?. Nhóm 2 : Quan sát biểu đồ khí hậu Tp.HCM (hoặc số liệu thống kê về mặt nhiệt độ, lượng mưa TP) do GV vung caáp ? Cho bieát khí haäu TP coù ñaëc điểm gì? Nó được thể hiện ở nhiệt độ và lượng mưa như thế nào ? ? Neâu yù nghóa cuûa khí haäu trong vieäc phaùt trieån kinh teá cuûa TP ?. Nhóm 3 : Về sông ở TP Nhiệm vụ : dựa vào lược đồ cho biết TP có những sông nào chảy qua ? ? Ý nghĩa của Sông ngòi đối với đời sống và phát triển kinh tế của TP Nhóm 4 : về đất đai Nhiệm vụ : dựa vào thông tin qua caùc tö lieäu (GV cung caáp) cho bieát các nhóm đất của TP và sự phân bố các nhóm đó Yù nghĩa các nhóm đất trong phát trieån kinh teá. taøi nguyeân thien nhieân 1. Địa hình : có 3 khu vực - Khu vực đồi gò luợn sóng ở Bắc, Tây và Tây Bắc - Khu vực trũng ở Nam, Tây Nam vaø Ñoâng Nam. - Khu vực còn lại là đồng baèng phuø sa Yù nghĩa : Thuận lợi cho xây dựng và cơ giới hóa Việt Nam 2. Khí hậu : Nhiệt đới gió mùa cận xích đạo . - Nhiệt độ trung bình năm : 270C  cao. - Lượng mưa trung bình hằng naêm 1949 mm Yù nghóa : Caây troàng phaùt triển thuận lợi ra hoa kết quaû quanh naêm, nhöng coù moät muøa khoâ keùo daøi thieáu nước cho sinh hoạt và sản xuất của con người Soâng ngoøi : thuoäc haï löu sông Đồng Nai và sông Sài Goøn, coù nhieàu keânh raïch chaèng chòt Yù nghĩa : giao thông thủy lợi nuoâi troàng thuûy saûn. Đất : - Đất phù sa sông bồi đắp ở Tây và Tây Bắc  thuận lợi cho NN phaùt trieån - đất phèn tập trung ở Củ Chi vaø Taây Nam Bình Chaùnh. - Nhóm đất mặn diện tích lớn nhất tập trung ở đại bộ.

<span class='text_page_counter'>(198)</span> phận huyện nhà bè và toàn bộ huyện Cần Giờ  thuận lợi nuoâi troàng thuûy saûn Nhoùm 5 : veà taøi nguyeân sinh vaät 5. Sinh vaät : coù 3 heä thoáng Nhiệm vụ : cho biết có những rừng sinh thái kiểu rừng nào và phân bố chúng . - Hệ sinh thái rừng nhiệt đới ẩm ở Củ Chi, thủ Đức - Hệ sinh thái rừng ngập mặn ở huyện Cần Giờ . Nhóm 6 : Về khoáng sản 6. khoáng sản : chủ yếu Nhiệm vụ : Cho biết những nguyên liệu sành xứ, vật khoáng sản gì và ý nghĩa trong liệu xây dựng và than bùn phaùt trieån kinh teá GV cho HS baùo caùo keát quaû thaûo luaän cuûa nhoùm Caùc nhoùm khaùc boå sung vaø giaùo viên chuẩn xác kiến thức, HS ghi baøi. 4. Cuõng coá : - Neâu vò trí cuûa TP.HCM – yù nghóa trong phaùt trieån kinh teá - Nêu những điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên thiên nhiên trong phát triển kinh teá 5. Daën doø : Chuaån bò baøi sau vaø hoïc baøi ..

<span class='text_page_counter'>(199)</span> Tieát Baøi 42. ÑÒA LYÙ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH DAÂN CÖ-XAÕ HOÄI, ÑAËC ÑIEÅM KINH TEÁ CHUNG. I. Muïc tieâu : - Bổ sung kiến thức hiểu biết về dân cư xã hội của TP.HCM - Rèn luyện kĩ năng thu thập thông tin, phân tích bản số liệu thống kê, biểu đồ . - Qua hiểu rõ thực tế địa phương giúp học sinh có tình cảm tốt đẹp đối với địa phương, ý thức tham gia xây dựng địa phuơng II. Trọng tâm bài : các vấn đề về dân cư III. Đồ dùng dạy học : Các bảng thống kê số liệu hay biểu đồ (theo các tư liệu thao khảo ). Baûng soá lieäu tình hình phaùt trieån daân soá thaønh phoá. Naêm Dân số (triệu người. 1995 4.6. 2000 5.2. 2001 5.3. 2002 5.4. 2003 5.55. 100% 52.2. 42.3. 5.5. 80% 60%. 53. 45. 2.2. 40% 20%. 51.6. 46.7. 1.7. 0%. 1990. 2000. 2002. IV. Tiến trình lên lớp 1. Kieåm tra baøi cuõ - Cho biết ý nghĩa vị trí thành phố đối với sự phát triển kinh tế địa phương ? - Yếu tố tự nhiên nào có tác động trực tiếp đến sự phát triển kinh tế xã hội thành phoá ?.

<span class='text_page_counter'>(200)</span> 2. Giảng bài mới : Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : tìm hiểu dân cư lao động - Muïc tieâu : + kiến thức : HS biết được đặc điểm về nguồn lao động của thành phố + Kó naêng : phaân tích soá lieäu thoáng keâ, biểu đồ. - Hoạt động : nhóm Yeâu caàu : quan saùt baûng thoáng keâ soá liệu về sự phát triển dấn số thành phố qua các thời kì nhận xét : ? Dân số thành phố so với cả nước năm 2003 (cả nước 80.9 triệu người) chieám bao nhieâu ? ? Tốc độ phát triển dân số thành phố ? ? Nhận xét về tác động tăng dân số cơ giới của thành phố đến kinh tế xã hội cuûa thaønh phoá ? ? Vì sao thành phố có sức hút nguồn lao động nhập cư lớn nhất nước ? yêu cầu quan sát sơ đồ tháp tuổi thành phoá Hoà Chí Minh ( giaùo vieân cho phóng to sơ đồ này lấy từ bài 4 trong SGK địa lý lớp 7) Nhaän xeùt : ? Nhận xét từ năm 1989 đến năm 1999 về hình dạng tháp tuổi có sự thay đổi như thế nào ? sự thay đổi này biểu hieän cho thaáy cô caáu daân soá cuûa TP theo độ tuổi thay đổi ra sao ? ? Cho biết tỉ lệ phụ thuộc của dân số ở thaùp tuoåi 1989 vaø 1999 ? sau 10 naêm tæ lệ phụ thuộc có sự thay đổi như thế naøo ? giaûi thích nguyeân nhaân . ? Với cơ cấu dấn số theo độ tuổi năm 1999 cho biết thành phố có những thuận lợi và khó khăn gì cho sự phát. Noäi dung ghi baøi. I. Dân cư lao động - Soá daân : 5.55 triệu người (2003) Gia taêng daân soá cô giới diễn ra nhanh do lao động nhập cư từ các địa phöông khaùc vaøo . Soá daân ñoâng, nguồn lao động dồi daøo nhöng taïo ra sức ép lớn đến kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá . - Nhờ thực hiện chính saùch veà daân số nên trong thời gian qua tæ leä daân soá phuï thuoäc giaûm nhieàu . - Daân cö : Tæ leä daân soá thaønh thò cao : 85% (so với cả nước tỉ lệ daân cö thaønh thò 25.8 naêm 2003) Daân cö phaân boá không đều giữa các quaän huyeän . - Vaên hoùa giaùo duïc thaønh phoá laø trung taâm vaên hoùa giaùo duïc, taäp trung nhiều trường đại. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(201)</span> trieån kinh teá xaõ hoäi ? Yeâu caàu HS quan saùt baûng phuï luïc veà mật độ dân cư ở các quận huyện trong sách thực hành địa lý 9. ? Nhaän xeùt veà tình hình daân cö thaønh phố ? Loại hình cư trú chính ở thành phố là loại hình nào ? ? Yeâu caàu : HS quan saùt baûng soá lieäu veà tình hình phaùt trieån y teá vaên hoùa thành phố trong sách thực hành địa lý 9. nhaän xeùt chuøng veà tình hình phaùt trieån giaùo duïc, vaên hoùa vaø chaêm soùc sức khoẻ cộng đồng của thành phố . Hoạt động 2 : đặc điểm kinh tế chung cuûa thaønh phoá. Yêu cầu : quan sát biểu đồ về cơ cấu GDP của thành phố qua các thời kì . ? Nhaän xeùt veà cô caáu kinh teá thaønh phoá . ? So với cả nước (xem lại biểu đồ hình 6.1 vaø baøi 6) thì cô caáu kinh teá thaønh phố biểu hiện nền kinh tế có trình độ nhö theá naøo ?. hoïc, vieän nghieân cứu, cao đẳng và các trường chuyên nghieäp - Y teá : laø trung tâm y tế lớn nhất cả nước so với beänh vieän vaø phoøng khaùm chieám 4% so với cả nước .. II. Ñaëc ñieåm kinh teá chung TP laø trung taâm kinh tế lớn nhất cả nước Neàn kinh teá coù cô caáu kinh teá tieân tiến và hiện đại nhất cả nước . Cuõng coá :.

<span class='text_page_counter'>(202)</span> Nhận xét về tình hình gia tăng dân sô thành phố ? Nêu ảnh hưởng dân số đến kinh teá xaõ hoäi Tp ? Neøn kinh teá thaønh phoá coù cô caáu kinh teá nhö theá naøo ? dặn dò : Xem trước nội dung và yêu cầu bài 43, chuẩn bị các tư liệu liên quan đến baøi naøy .. Tieát Baøi 43. ÑÒA LYÙ ÑÒA PHÖÔNG : THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH KINH TEÁ. I. Muïc tieâu : HS caàn - Bổ sung và nâng cao những kiến thức về địa lý tự nhiên, dân cư, kinh tế –xã hội veà thaønh phoá . - Phát triển năng lực nhận thức và vận dụng kiến thức vào thực tế và có thể tham gia đóng góp với địa phương trong sản xuất, quản lý xã hội - Hiểu rõ những khó khăn, thuận lợi của thực tế địa phương để có ý thức tham gia xây dựng địa phương. Từ đó bồi dưỡng tình cảm tốt đẹp đối với quê hương. II. Troïng taâm baøi : Tình hình phaùt trieån kinh teá III. Đồ dùng dạy học : - Lược đồ thành phố - Các biểu đồ, bảng số liệu thống kê (nếu có). - Caùc chæ phaùt trieån noâng nghieäp thaønh phoá Hoà Chí Minh (nieâm giaùm thoáng keâ naêm 2003) Giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp Dieän tích luùa Naêng suaát luùa Sản lượng lúa. 1995 1315.8 79.5 29.8 237.2. 2000 1465.5 75.9 31.0 235.3. 2001 1437.4 67.0 31.2 209.2. 2002 1454.5 56.2 32.6 176.8.

<span class='text_page_counter'>(203)</span> Số lượng trâu Số lượng bò Số lượng lợn. 26.5 39.9 183.5. 7.9 39.7 211.7. 8.1 45.9 194.1. 7.2 53.2 211.5. Caùc chæ tieâu veà ngaønh laâm nghieäp Tp.HCM (nieâm giaùm thoáng keâ naêm 2003) Giá trị sản xuất lâm nghiệp (tỉ đồng) Diện tích rừng trồng ( nghìn ha) Năng lượng gỗ khai thác ( nghìn m2) Diện tích rừng bị chặt phá (ha). 1995 82.9 0.6 18.3 20.. 2000 37.0 0.1 34.6. 2001 40.5 0.2 28.3 0.6. 2002 43.0 0.1 38.8 0.6. Caùc chæ tieâu veà phaùt trieån ngaønh thuûy saûn thaønh phoá Hoà Chí Minh (nieâm giaùm thoáng keâ 2003) Giaù trò saûn xuaát noâng nghieäp Dieän tích luùa Sản lượng thủy sản (tấn) Sản lượng thủy sản khai thác (tấn) Sản lượng thủy sản nuôi trồng (tấn) Sản lượng cá biển khai thác (nghìn tấn) Sản lượng cá nuôi (tấn) Sản lượng tôm nuôi (tấn). 1995 288.3 3.4 45657 26120 19537 12.8 2799 291. 2000 317.7 4.2 42427 22618 19809 16.1 3403 697. 2001 427.7 5.4 51708 25612 26168 17.9 3079 2909. 2002 463.1 5.9 53429 19203 34226 15.2 1866 3816. Caùc chæ tieâu veà giao thoâng thaønh phoá ( nieâm giaùm thoáng keâ 2003) Khối lượng hàng hóa vận chuyển (nghìn taán) Khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường bộ (nghìn tấn) Khối lượng vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy Khối lượng hành khách vận chuyển (triệu lược người ). 1995 10958.0. 2000 17358.0. 2001 18358.0. 2002 19872.0. 10246.0. 16241. 17229.0. 18709.0. 712.0. 1117. 1129.0. 1163.0. 134.0. 194.1. 205.0. 208.1. Caùc chæ tieâu veà böu chính vieãn thoâng thaønh phoá (nieâm giaùm thoáng keâ 2003) Số điện thoại (chiếc) IV. Tiến trình lên lớp 1. kieåm tra baøi cuû. 1995 175106. 2000 69976. 2001 845523. 2002 1058233.

<span class='text_page_counter'>(204)</span> Nhận xét về tình hình gia tăng dân thành phố ? Nêu ảnh hưởng dân số đến kinh tế xaõ hoäi thaønh phoá ? Neàn kinh thaønh phoá coù cô caáu nhö theá naøo ? Hoạt động của Thầy và Trò Hoạt động 1 : công nghiệp - Muïc tieâu + kiến thức ; HS biết được sự phát trieån vaø phaân boá moät soá ngaønh kinh teá quan troïng cuûa coâng nghieäp thaønh phoá + kĩ năng : khai thác kiến thức qua lược đồ, bảng thống kê số liệu, thông tin cuûa tö lieäu söu taäp. - Hình thức tổ chức : hoạt động nhóm Yeâu caàu : quan saùt baûng 1 : soá lieäu thoáng keâ veà tình hình phaùt trieån giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp thaønh phoá .. (theo nieân giaùm thoáng keâ 2003) Naêm Tỉ đồng. 2000 87368.6. 2001 107354.7. 2002 128839.9. ? Nhaän xeùt veà tình hình saûn xuaát coâng nghiệp thành phố trong thời gian qua ? Quan saûn baûng thoáng keâ veà cô caáu giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp theo ñòa phöông naêm 2002 (theo nieâm giaùm thoáng keâ 2003) % Cả nước 100 Đồng bằng sông Hồng 18.17 Baéc trung boä 2.68 Duyeân haûi Nam trung boä 3.95 Taây nguyeân 0.71 Đồng bằng sông cửu Long 8.79 Thuû ñoâ Haø Noäi 7.78 Tp.HCM 27.05 ? So saùnh giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp thành phố so với cả nước , so với các vùng kinh tế, so với thủ đô Hà Nội ?. Noäi dung ghi baøi. IV. kinh teá ; 1. Caùc ngaønh kinh teá a. Ngaønh coâng nghiệp : ở thành phoá phaùt trieån nhanh chống và trở thaønh trung taâm coâng nghieäp cuûa vuøng troïng ñieåm kinh teá phía Nam. Coù 4 khu trung taâm coâng nghieäp ñang phấn đấu hiện đại hoùa caùc ngaønh tieâu duøng vaø cô khí cheá taïo vaø hình thaønh caùc khu coâng nghieäp . b. Ngaønh noâng laâm ngö nghieäp phaùt trieån chuû yeáu ở các huyện ngoại thaønh được đầu tư hệ thống thủy lợi, điện vaø hình thaønh caùc viện nghiên cứu ứng dụng vào sản xuaát - Ngaønh troàng troït vaãn chieám tæ troïng. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(205)</span> ? Nhận định về vị trí công nghiệp cao đang xu hướng thành phố trong nền kinh tế nước ta ? giaûm.. ? Quan saùt baûng thoáng keâ giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp thaønh phoá theo hình thức sở hữu năm 2003 (theo nieâm giaùm thoáng keâ 203) Khu vực Tỉ đồng. Nhà nước 31557.8. Ngoài quốc danh 22853.9. ? Nhận xét cơ cấu sở hữu công nghiệp phân theo khu vực kinh tế ? ? Quan sát lược đồ 32.2 trong SGK, cho bieát caùc ngaønh coâng nghieäp cuûa thaønh phoá ? Hoạt động 2 : nông nghiệp - Muïc tieâu : + Kiến thức : HS biết tình hình và phaân boá saûn xuaát noâng nghieäp cuûa thaønh phoá, noâng nghieäp tuy khoâng chiếm tỉ trọng lớn nhưng có vai trò quan trọng giải quyết nhu cầu thực phaåm cho thaønh phoá. + Kó naêng : phaân tích soá lieäu thoáng keâ - Hình thức tổ chức : cá nhân hay cặp Yeâu caàu quan aùt baûng soá lieäu caùc chæ tieâu saûn xuaát noâng nghieäp thaønh phoá, cho bieát : Tæ troïng noâng nghieäp trong cô caáu kinh tế giảm, nhưng giá trị thực tế nông nghieäp cuûa thaønh phoá nhö theá naøo ? Diện tích trồng trọt có xu hướng giảm đều này phản ảnh vấn đề sử dụng đất thaønh phoá nhö theá naøo ? Dieän tích giaûm nhöng naêng suaát nhö theá naøo ? Ngành chăn nuôi gia súc nào ở thành phố được phát triển . Quan saùt baûng soá lieäu caùc chæ tieâu veà laâm nghieäp thaønh phoá, nhaän xeùt veà tình hình khai thác trồng rừng và rừng. - Caây troàng chuû yeáu luùa, rau, caây coâng nghieäp ngaén ngaøy. Ngaønh chaên nuoâi : Chủ yếu dưới hình thức gia đình : gia súc lớn giảm nhưng nuôi bò sửa lại tăng, hình thức nuoâi coâng nghieäp ñang phaùt trieån. Ngaønh thuûy saûn : phaùt trieån vuøng ven bieån huyeän Caàn Giờ và các vùng có nhieàu soâng ngoøi . Ngaønh laâm nghiệp : đã phục hoài nhanh choùng nhöng vaãn coøn khoảng 7800ha đất chưa có rừng . C. Ngaønh dòch vuï : - Giao thoâng : laø trung taâm vaø laïi laø đầu mối giao thông nên có đủ các loại đường giao thông : oâtoâ, thuûy, saét, haøng khoâng. - Böu chính vieãn thoâng phaùt trieån nhanh choùng.

<span class='text_page_counter'>(206)</span> bò taøn phaù ? Quan saùt baûng soá lieäu veà caùc chæ tieâu thuûy saûn thaønh phoá, nhaän xeùt veà tình hình phaùt trieån ngaønh thuûy saûn . Quan saùt baûng soá lieäu caùc chæ tieâu veà giao thoâng vaø böu chính vieãn thoâng thaønh phoá. Nhaän xeùt veà tình hình phaùt trieån caùc ngaønh naøy ?. - Thöông maïi : noäi thương và ngoại thöông khoâng ngừng gia tăng và trở thành trung tâm xuất khẩu lớn. - Du lòch : cuõng phaùt trieån với nhiều loại hình hấp daãn du khaùch nhaát laø du khaùch quoác teá. 2. Vấn đề bảo vệ taøi nguyeân moâi trường - Tình hình oâ nhiễm nước, đất, khoâng khí vaø tieáng ồn đã đến lúc báo động . Cần tách rời các cơ sở sản xuất ra khỏi khu dân cư, xử lý nước thải trước khi đỗ ra sông, suối.......

<span class='text_page_counter'>(207)</span> Cuõng coá : - Xác định các khu công nghiệp ở thành phố Hồ Chí Minh - Trình baøy caùc ngaønh dòch vuï Daën doø : Hoïc kó baøi ghi chuù vaø xem laïi SGK. Tieát Baøi 43. THỰC HAØNH PHÂN TÍCH MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC THAØNH PHẦN TỰ NHIÊN VẼ VAØ PHÂN TÍCH BIỂU ĐỒ CƠ CẤU KINH TẾ CUÛA ÑÒA PHÖÔNG (TP. HOÀ CHÍ MINH) I. Muïc tieâu : HS caàn - Có khả năng phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các thành phần tự nhiên : địa hình, khí hậu, sông ngòi, thổ nhưỡng động thực vật - Biết cách vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế của TP.HCM II. Troïng taâm baøi : - Phân tích mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên . - Vẽ phân tích biểu đồ cơ cấu kinh tế của TP.HCM III. Tieán trình daïy hoïc : 1. Mở bài : Ở các tiết trước chúng ta tìm hiểu về điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, dân cư lao động và kinh tế của TP.HCM. giữa các thành phần tự nhiên đó có mối quan hệ chặt chẽ với nhau (tính thống nhất của môi trường tự nhiên thành phố ). Đồng thời các điều kiện nêu trên có ý nghĩa to lớn trong việc phát trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa TP.HCM.. 2. Thiết kế các hoạt động. Hoạt động của thầy và trò 1. Hoạt động 1 : Mục tiêu : HS phân tích được mối quan hệ giữa các thành phân của tự nhiên : địa hình, khí hậu, sông ngòi, thổ dưỡng, sự phân bố động thực vật Phöông tieän - Bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam - Bản đồ tự nhiên – hành chính TP.HCM Phöôn phaùp : thaûo luaän nhoùm Thời gian : 22 phút. Noäi dung boå sung.

<span class='text_page_counter'>(208)</span> Hoạt động 1.1 : cả lớp (GV có thẻ lấy điểm KTBC) Yêu cầu HS dựa vào bản đồ địa lí tự nhiên VN và bản đồ haønh chaùnh Vieät Nam - Em hãy xác định vị trí địa lý Tp.HCM trên bản đồ (toạ độ, giới hạn ) - Vò trí ñòa lyù nhö vaäy coù yù nghóa gì rong vieäc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi - GV kết luận : TP.HCM nằm trong khoảng 10 022’B đến 11010’B, caùch bieån ñoâng 50 km veà phía Nam TP.CHM coù khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, nắng nóng quanh năm (nhiệt độ trên 270C/năm) khí hậu mang tính hải dương khá rõ (có độ ẩm tương đối khoảng 80%, lượng mưa trong năm cao 1979 mm, khí hậu có sự phân mùa rõ rệt) => có nhiều thuận lợi cho sự phát triển kinh tế (song song cũng có nhiều khó khaên ) Hoạt động 1.2 : Làm việc theo nhóm (nội dung câu 1/SG/151) - HS dạ vào bản đồ địa lý Việt Nam và bản đồ tự nhiên thành phoá - GV chia lớp ra làm 4 nhóm : + Nhóm 1 : Phân tích thành phần tự nhiên địa hình và tác động của địa hình đến khí hậu, sông ngòi. + Nhóm 2 : Phân tích thành phần tự nhiên khí hậu và tác động của khí hậu đến sông ngòi. + Nhóm 3 : Phân tích ảnh hưởng của địa hình, khí hậu đên thổ nhưỡng . + Nhóm 4: Phân tích tác động của địa hình, khí hậu thổ nhưỡng đến sự phân bố động – thực vật. - Thời gian thảo luận : 8 phút Hết thời gian thảo luận, GV yêu cầu đại diện các nhóm lên trình bày trước lớp, GV giúp HS chuẩn xác kiến thức. Cuối cùng GV tổng để học sinh thấy được tính thống nhất của môi trường ? tự nhiên TP.HCM như sau : + Địa hình ảnh hưởng tới khí hậu, sông ngòi @ Aûnh hưởng đến khí hậu : Địa hình của TP.HCM chủ yếu là đồng bằng lại gần biển nên khí hậu mang tính hải dương khá rõ (độ ẩm tương đối đạt khoảng 1979 mm) @ Aûnh hưởng đến sông ngòi : do địa hình chủ yêú là đồng bằng, gần biển, các sông chảy ở TP.HCM đều thuộc phần hạ lưu nên dòng sông mở rộng..

<span class='text_page_counter'>(209)</span> VD : sông Đồng Nai rộng 500-800m) Soâng Saøi Goøn roäng 220 – 370 m Soâng Loøng Taøu roäng 500m Sông Soài Rạp rộng 2km. Các dòng sông chảy êm đềm, độ dốc lòng sông nhỏ. + khí hậu ảnh hưởng đến sông ngòi. TP.HCM có khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo : nóng, ẩm, nhiều mưa, có sự phân mùa rõ rệt : + Sông ngòi kênh rạch ở Tp.HCM chằng chịt. + Toång chieàu daøi soâng raïch laø 9120 km + Sông đầy nước quanh năm. - Thuûy cheá coù hai muøa : muøa luõ (muøa möa) muøa caïn(muøa khoâ) + địa hình khí hậu ảnh hưởng đến thổ nhưỡng . - Địa hình cao, thấp khác nhau dẫn đến hình thành các loại đất khaùc nhau . Khí hậu theo mùa mùa mưa nước thấm theo từ trên Xuoáng . Mùa khô nước bốc hơi mạnh  có hiện tượng các tầng đá ong bên dưới (phân bố ở Củ Chi, thủ Đức) - Ở địa hình thấp, gần dòng nước hình thành đất phù sa (mùa nắng giữ độ ẩm tốt, đất không nhiễm phèn, ít mùn, giàu oxi) Địa hình gần biển  có nhiều đất mặn (Cần Giờ) + địa hình khí hậu thổ nhưỡng đối với sự phân bố động thực vaät. - Địa hình đa dạng : gò đồi, đồng bằng vùng ven biển ngập maën. - Khí hậu : Cận xích đạo gió mùa nóng, ẩm, mưu nhiều. - Thổ nhưỡng ; nhiều loại (nhóm đất phù sa sông ít bị nhiễm phèn, nhóm đất phèn, nhóm đất phèn nặm, đất trầm tích phù sa coå).  TP.HCM coù nhieàu heä sinh thaùi * Rừng nhiệt đới thường xanh quanh năm (cây họ dầu là chủ yeáu) * Rừng ngập mặn (rừng sác, các loại cây như mắm, đước, bần, vẹt, ....) phân bố ở Càn Giờ. * Thực vật phát triển trên đất phèn (bưng) : cây bụi, lác, nắng, bàng, dưới kênh rạch có tràm....  động vật : Khỉ chim, trăn, rắn, cá sấu, tôm, cua, cá nghiêu, soø.....

<span class='text_page_counter'>(210)</span> 2. Hoạt động 2 : HS vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế (chọn loại hình biều đồ thích hợp)đồng thời phân tích được sự biến động trong cô caáu cuûa TP.HCM - Phöông tieän : Baûng soá lieäu cô caáu caùc ngaønh kinh teá theo GDP (%) cuûa TP.HCM. Khu vực 1995 2000 2001 2002 Noâng-laâm-ngö nghieäp 3.3 2.0 1.9 1.7 Công nghiệp-xây dựng 38.9 45.5 46.2 46.6 Dòch vuï 57.8 52.6 51.9 51.7 Phương pháp : hoạt động cá nhân hay cặp Thời gian : 15 phút Hoạt động 2.1 : vẽ biểu đồ (cả lớp ) - Bước 1 : GV yêu cầu HS qua bảng nhận xét khi nào thì vẽ biểu đồ miền (sử dụng khi chuổi dữ liệu là năm) khi nào thì vẽ biểu đồ tròn (trong trường hợp ít năm )  HS chọn loại hình biểu đồ thích hợp . VD : biểu đồ miền . - Bước 2 : Vẽ biểu đồ miền ( GV yêu cầu HS trình bày lại cách vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế )biểu đồ là hình chữ nhật. + Truïc tung coù giaù trò soá 100% (toång soá) + Trục hoành là các năm . + Các khoảng cách giữa các điểm thể hiện các thời điểm (năm) dài hay ngắn tương ứng với khoảng cách năm . + Vẽ lần lược theo từng chỉ tiêu (chứ không lần lược theo các naêm) + Vẽ đến đâu thì kẽ vạch đến đó . + Thieát laäp baûng ghi chuù rieâng HS veõ xong GV nhaän xeùt. Tuùt kinh nghieäm. Hoạt động 2.2 : phân tích biến động của cơ cấu kinh tế (cặp) - Em có nhận xét gì về sự thay đổi tỉ trọng giữa các khu vực kinh tế (công nghiệp xây dựng. Nông lâm, ngư nghiệp, dịch vuï)qua caùc naêm ? (tử trọng giữa các khu vực kinh tế của TP.HCM có sự thay đổi qua các năm : từ năm 19952002. giảm tỉ trọng khu vực nông lâm ngư nghiệp, tỉ trọng khu vực công nghiệp xây dựng, khu vực dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhưng xu hướng còn biến động) - Qua thay đổi tỉ trọng trên, nhận xét gì về xu hướng phát triển cuûa neàn kinh teá ?.

<span class='text_page_counter'>(211)</span> (xu hướng biến động chung của nền kinh tế nước ta và thế giới là : giảm tỉ trọng của khu vực nông-lâm-ngư nghiệp và tăng tỉ trọng của khu vực công nghiệp-xây dựng và dịch vụ). 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Căn cứ vào hình trên + Hãy nhận xét về sự chuyển biến về tỉ trọng khu vực công nghiệp ở TP.HCM + TP.HCM có những điều kiện tự nhiên nào thuận lợi cho việc phát triển ngành kinh teá coâng nghieäp ? - Vị trí thuận lợi cho việc thu hút các nguyên liệu dồi dào từ các vùng lân cận  phát triển công nghiệp nhẹ: lương thực thực phẩm, hàng tiêu dùng... - Khoáng sản phát triển công nghiệp gốm, vật liêu xây dựng - Sông ngòi  cung cấp một lượng cát lớn cho ngành công nghiệp vật liệu xây dựng và nguồn thủy sản cho công nghiệp chế biến thực phẩm, giao thông đường sông phát triển mạnh nối TP.HCMvới các vùng trong nước, với các nước khác trên thế giới trong việc giao lưu trao đổi sản phẩm hàng hóa - Vùng biển Cầm Giờ : cung cấp hải sản cho công nghiệp thực phẩm - Rừng sát Cần giờ cung cấp một số cây gỗ là nguyên liệu cho sản xuất hàng tiêu duøng ...) Daën dì : chuaån bò oân taäp HKII..

<span class='text_page_counter'>(212)</span> Tieát Baøi 43. OÂN TAÄP KIEÅM TRA HOÏC KÌ II. I. Muïc tieâu : HS caàn - Hiểu đầy đủ hơn về điều kiện tự nhiên và sự phát triển kinh tế của vùng Đông Nam Bộ, đồng bằng Sông Cửu Long, TP.HCM - Bieát phaân tích tình hình phaùt trieån ngaønh coâng nghieäp, noâng nghieäp, thuûy saûn, haûi sản ở ĐNB, đồng bằng sông Cửu Long, TP.HCM - Biết xử lý số liệu thống kê và vẽ biểu đồ. II. Phöông tieän daïy hoïc - Bản đồ kinh tế, tự nhiên của đồng bằng sông Cửu Long, Tp.HCM III. Bài mới 1. HS ôn tập lại kiến thức đã học theo phiếu học tập sau : Ñaëc ñieåm TN-KTXH. Vị trị giới hạn, ý nghĩa. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyeân thieân nhieân. Ñoâng Nam Boä - Nằm trung tâm các nước ĐNÁ, nằm kề với đồng bằng sông Cửu Long, có nhieàu noâng saûn - Giới hạn : Bắc giáp Campuchia, Taây giaùp Taây nguyeân vaø DHNTB, ñoâng giaùp ÑBSCL, Nam giaùp bieån . - yù nghóa : giao löu kinh teá với vùng DBSCL, Tây nguyên, DHNTB, với các nước khu vực ĐNÁ Địa hình : thoải, cao trung bình  mặt bằng xây dựng toát.. Đồng bằng SCL - Naèm caïnh Ñoâng Nam Boä nôi coù kinh teá phaùt trieån - Giới hạn : Bắc giáp CamPuchia,Taây giaùp ÑNB, Taây giaùp VònhThaùi Lan, Ñoâng Nam laø bieån ñoâng . - YÙ nghóa : giao löu kinh tế với ĐNB và các nước trong tieåu vuøng soâng Mekong Ñòa hình : phuø sa baèng phaúng - Khí hậu : cận xích đạo.

<span class='text_page_counter'>(213)</span> - Khí hậu : cận xích đạo noùng aåm  noâng nghieäp phaùt treån. - Sông : Đồng Nai giao thông, thủy lợi, thủy điện - Đất : badan, xám  trồng cao su, mía, đậu.... - Khoáng sản : ít, có nhiều daàu khí - Rừng tự nhiên chiếm tỉ leä thaáp - Bieån : roäng, noâng, naèm caïnh giao thoâng haèng haûi đánh bắt hải sản, giao lưu, du lòch bieån Khoù khaên : K/saûn ít, dieän tích rừng tự nhiên chiếm tỉ leä thaáp, oâ nhieãm moâi trường do chất thải công nghieäp vaø ñoâ thò ngaøy caøng taêng. Bieän phaùp : baûo veä moâi trường đất liền, biển DS : 10.8 triệu người (2001)  daân cö khaù ñoâng thị trường tiêu thụ lớn và là nguồn lao động dồi Daân cö xaõ hoäi dào, có trình đồ và rất năng động trong nền kinh tế thị trường - Cơ sở hạ tầng kỹ thuật tương đối Hoạt động 2 : Sự phân bố các dân tộc - Muïc tieâu : + Nắm được địa bàn cư trú của các dân tộc ở 3 khu vực + Kĩ năng đọc và nhận xét bản đồ dân cư - Hình thức tổ chức : theo nhóm (cặp) ? quan sát : “luợc đồ phân bố các dân tộc” và thông tin trong SGK, cho bieát :. gioù muøa - Soâng Tieàn, Soâng Haäu, vaø heä thoáng keânh raïch chaèng chòt. - đầt phù sa nước ngọt (1.2 triệu ha), đất phèn, mặn (2.5 trieäu ha ) - Rừng tự nhiên chiếm diện tích lớn - Bieån : roäng, daøi  thuûy saûn, giao thoâng, du lòch (bãi biển, hải đảo ) Khó khăn : cơ sở hạ tầng keùm, ñaëc bieät giao thoâng trong muøa möa luõ.. DS : 16.5 triệu người  dân đông, đứng thứ 2 sau ĐBSH  nguồn lao động dồi dào, nhưng trình độ daân trí thaáp. Cơ sở hạ tầng kém phát trieån, nhaát laø vaøo muøa möa luõ . II. Phaân caùc daân toäc - Daân toäc Vieät phaân boá chủ yếu ở các vùng đồng baèng trung du vaø duyeân haûi . - Dân tộc ít người phân bố chủh yếu ở miền núi và.

<span class='text_page_counter'>(214)</span> - Dân tộc Việt Nam phân bố chủ yếu ở đâu ? - Nhaän xeùt gì veà ñòa baøn cö truù chuû yeáu cuûa caùc daân tộc ít người ? - Xaùc ñònh ñòa baøn cö truù cuûa moät soá daân toäc vaøo phieáu hoïc taäp soá 1 - Xác định địa bàn cư trú của một số dân tộc trên lược đồ (Mường, Eâdê, Chăm,...) - Hiện nay tình hình phân bố các dân tộc có sự thay đổi như thế nào ? cho biết nguyên nhân tạo sao có sự thay đổi này ?. cao nguyeân . - Nhờ cuộc vận động định canh, định cư gắn với xoá đói giảm nghèo nên đời sông các dân tộc được nâng lên. Môi trường được caûi thieän .. Cuõng coá : - Cho một và ví dụ về các nét văn hóa riênh của một số dân tộc ít người không thuoäc veà daân toäc mình - Ghép đôi đúng với địa bàn cư trú chủ yếu của một số dân tộc a. Các đô thị lớn 1. Người chăm b Đồng bằng ven biển 2. Người Khơme c. Trường Sơn 3. Taây nguyeân d. Trung du vaø mieàn nuùi phía Baéc 4. Người Việt e. Taây Nam Boä 5. Người gia Lai, Eđê, Mông f. Duyên Hải Cực Nam Trung Bộ 6. Người Tây, Thái, Mường Dặn dò : chuẩn bị xem trước bài 2. trả lời các câu hỏi chữ in nghiên trong bài ..

<span class='text_page_counter'>(215)</span> HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN 1. Không tự ý dồn hoặc cắt chương trình . 2. Trong quá rình dạy học, giáo viên cần chú ý hướng dẫn học sinh phân tích, giải thích các mối quan hệ địa lý, nhất là các mối quan hệ nhân quả, dành thời gian cho HS thu thập, xử lý thông tin dựa vào bản đồ, lược đồ, các bảng biểu, tranh ảnh,....để tìm hiểu kiến thức, hình thành và rèn luyện các kĩ năng và phuơng pháp hoïc taäp ñòa lí . 3. Ngoài những bài tìm hiểu địa lí địa phương, những nơi có điều kiện, giáo viên có thể tổ chức học ngoài thực địa nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong việc hình thành, cũng cố cho HS một số biểu tượng, khái niệm địa lí về kinh tế – xã hội Việt Nam 4. Tất cả các tiết thực hành đều phải được đánh giá, cho điểm kết quả làm vieäc cuûa HS. 5. Khi tiến hành kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS nhất thiết giáo viên phải có “kênh hình” để kiểm tra, đánh giá về kĩ năng và tư duy địa lý Các tiết kiểm tra 1 tiết học kiểm tra học kì, tùy theo hoàn cảnh thực tế của trường, giáo viên có thể kiểm tra xê dịch trước hoặc sau một tuần so với bản phân phối chương trình đã quy định .. -----------HEÁT--------------.

<span class='text_page_counter'>(216)</span>

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×